het kleine ontmoeten - vgc 3_ruth... · 2019. 11. 7. · de kleinkinderen van de bosnische...

Over alledaagse diversiteit en het kleine ontmoeten

En hoe kunnen we ermee aan de slag?

Dr. Ruth SoenenOnderzoeks – en praktijkbureau Simply Community

[email protected]

Ruth Soenen, SIMPLY COMMUNITY, Brussel 20-06-2019

When nothingseems to behappening, a lot is actuallygoing on.(Löfgren, Zweeds antropoloog)


Leren van wat er reeds is op gewone plekken

In 1999 gingen we naar de supermarkt niet als shopper en namen we de tram niet in de rol van reiziger.

• Zonder op zoek te gaan naar een collectieve identiteit, een subcultuur, een ‘gemeenschap’…

• Zonder op zoek te gaan naar ‘de zuivere open publieke ruimte’.

• Zie ook: Soenen: ‘Diversiteit in verbondenheid’ (2003) en ‘Het kleine ontmoeten. Over het sociale karakter van de stad’ (2006)


Het kleine ontmoeten


Zowel een doodgewone praktijk als een abstract concept

Alledaagse gemeenschap

• Tijdelijk - alledaags - mobiel


De collectief gebruikte ruimte als biotoop voor het kleine ontmoeten

Een plek waar het beste en het slechtste van de wereld tegelijkertijd aanwezig is

Settings van alledaagse gemeenschap maar ook van wrevel en ergernis


Naar een andere typologie van de sociale ruimte


Stad

Thuis

Dorp

De schoenenwinkel


Vast cliënteel

Sociale karakter van dergelijke plaats wordt bepaald door habitués.

De sociale ruimte


huis

stad

dorp

Ontmoeten

• TIJDELIJK – ALLEDAAGS – MOBIEL • vertakkingen van onze sociale relaties

• Alledaagse diversiteit

In contrast met traditionele definitie

• PERMANENT – VISIE – COLLECTIEF • installeren van collectieve identiteit

• Op zoek naar compatibele mensen


STAD + DORP + THUIS


Revival van de buurt en de buren


Het burencollectief

Zowel in de stad als buiten de stad willen buren weer graag samen dingen doen.

De buurt als één

happy family


Kijken naar de effecten van het burencollectief

“Dat zijn net familiefeestjes, niet iedereen is welkom.”

“Pffff ik heb jaren geïnvesteerd en de andere buren doen just niks, ook geen woord van dank, Voor mij hoeft het niet meer…”

“ Ik heb dat graag gedaan en ik vind dat belangrijk maar sommige trekkers gaan wat te ver en lijken wel professionals vandaag de dag. De kinderen zijn het huis uit en nu ga ik tijdens het weekend ook eens graag naar de Ardennen. Ik praat nu met mijn buurman met Marokkaanse roots in de garage, hij woont hier even lang als ik en op de markt ontmoet ik weer andere buren.”


Ruth Soenen, SIMPLY COMMUNITY, Brussel 20-06-2019Tekening: Carmen Van Maercke, AWB o.b.v. antropologische analyse

Het profiel van zij-die-niet-doen-maar-zijn

• Zonder het verbergen van de kleine kantjes

“Ge moet ze pakken gelijk het is, ze stoeft nogal geire, maar het is geen slecht menske hé!”

• Verschillen zijn ‘des mensen’ → voorrang aan gemeenschappelijke concrete ervaring

• of over de Vlaamse katholieke senioren die ‘plus-grootouders’ worden van de kleinkinderen van de Bosnische moslimfamilie die al 40 jaar naast hen wonen….


Burenconnectie vertakt zich verder over de ruimte


Tekening: Carmen Van Maercke, AWB o.b.v. antropologische analyse

Burencollectief – Burenconnectie uit balans

Het kleine ontmoeten in het praktijkwerk

• Directe vertalingen van het kleine ontmoeten naar het praktijkwerk zijn niet erg productief

• Geen copy paste

• Werken met de basisprincipes


“Wij hebben hier zoveel clubs, verenigingen,… enzoverder en toch hangt de wijk niet samen!”

“Brussel gastvrij en open en toch leven we in bubbels”


3Parochiaal³

Anders omgaan met groepen bestaande uit bekenden


De koekoek(het ei in een ander nest leggen)


Ruimtelijk ingrijpen om de groep open te breken

Het verhaal van de leestafel in de bibliotheek


Werken aan vertakkingen van sociale relaties en aan nieuwe groepsformaties

• Van bridging naar bonding en niet omgekeerd


Tuinieren


De basis vormt een alledaags en concreet gegeven

De productieve omweg:Investeren in anderen/onbekenden om de netwerken van de eigen doelgroep te versterken.


Voorbeeld: Creatie van publieke speeltuin/park met brasserie Initiatiefnemer = een woonhuis voor mensen met een beperking (Pegode vzw)

Parkdomein onderhouden = dagbesteding volwassenen met beperking

Tewerkstellingsproject met vluchtelingen in de brasserie

Speeltuigen voor kinderen met beperking die tegelijkertijd ook fun zijn voor mensen zonder beperking

Mensen met een beperking, woodcarvers, vluchtelingen, skaters, ouders met jonge kinderen, de groep van de petanque,…


Projecten volgens het principe van het kleine ontmoeten: continuïteit + discontinuïteit


Toegankelijkheid?

Huiselijk of stedelijk?


Grote entrée Kleine entrée


Het kleine gebaar

Relatie tussen gastheer en gast = een instrument in onvoorspelbare professionele setting

De complexiteit ontdekken achter ogenschijnlijk kleine en eenvoudige gebaren


Gastvrijheid uitstralen is een kunst die veel meer afhangt van tientallen kleine dingen en doordachte details, dan van één groot gebaar.



https://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjM573CrIHgAhXKPFAKHYA1DAkQjRx6BAgBEAU&url=https://www.allaboutbirds.org/how-do-starling-flocks-create-those-mesmerizing-murmurations/&psig=AOvVaw2yTeHnGk5UNYHvFWkYX9ud&ust=1548245058763719

Er is nood aan meer generalisten binnen het professionele domein

•die een schakel kunnen zijn tussen een diversiteit aan bewoners en ‘bubbels’

•die connecties kunnen maken tussen straat, wijk en stad, en liefst ook oog hebben voor de connectie tussen stad en rand.


en vooral die precies weten waar en wanneer ze een juiste

dosis stedelijkheid, dorpsgevoel of huiselijkheid moeten

toevoegen of net wegnemen om verbondenheid op basis van alledaagse diversiteit te

stimuleren


het kleine ontmoeten - vgc 3_ruth... · 2019. 11. 7. · de kleinkinderen van de bosnische...

Documents