1

Het Jaar 2000 Probleem

Arie van Deursen

2

Bestaande problemen

Selectie uit The Risk Digest Forum On Risks To The Public In Computers And Related Systems

comp.riskshttp://catless.ncl.ac.uk/Risks/

3

Datumproblemen (I)

januari 1999 (Zweden): Girotel weigert datums in 1999 Geen nieuwe paspoorten Taximeters geven te laag bedrag

december 1998: Verzekeraar HBA (Australië) verstuurt

polisverlenging van 1999-1900

4

Datumproblemen (II)

april 1999: 1900 als wijnjaar Chateau Margaux 1900 -> 2000

januari 1999: Waadt (Zwitserland) Patientregistratie in alle ziekenhuizen

36 uur down (01.01.00 -> 01-01-1900)

maart 99: MS Outlook Express: 30 juni 1998 -> 30 juli 2018

5

Datumproblemen (III)

9-09-99: onverwachte bijboekingen van

$160.000 tot $2.000.000 bij bank in VS1 oktober 1999: Visa-card

10/01/1999 -> 0/01/1999 (VS)

12 oktober 1999: Maine (VS) Registratie nieuwe auto's: “Horseless

carriages”. 2000 -> 1900, als < 1916 dan ...

6

Y2K-“correcties” (I)

september 1998, Dublin. Incorrecte y2k-upgrade in

besturingssoftware verkeerslichten: Dublin uren verstopt.

januari 1999, Malmo Betalingsopdrachten gemeente sinds

y2k-correctie elke dag verstoord. Geen verklaring gevonden!

7

Y2K-“correcties” (II)

augustus, 1999 London Electricity

“Y2K upgrade went horribly wrong”

400.000 “prepaid” klanten 2000 klanten enkele dagen zonder

elektriciteit 2000 klanten “having difficulties” Informatie over prepaid bedrag incorrect

overgedragen.

8

Y2K- “correcties” (III)

februari 1999: Verkeersboetes in Ottawa Boete gedateerd in 2097 Te betalen voor 2098 (!) 300 boetes verstuurd “Correctie”: overal “19” door “20”

vervangen

9

Testen van Correcties (I)

december 1998 Bank One Texas voert jaar 2000 test uit test: cliënten die rood staan informeren duizenden testgevallen aangemaakt … per ongeluk wel verstuurd

februari 1999 PSE&G verstuurt 61000 incorrecte

rekeningen Y2K test data niet verwijderd

10

Testen van Correcties (II)

maart 1999 Pennsylvania's Atomic Power Station Vooruitzetten van de klok:

primary and backup monitoring systems crashedalle computerschermen zwartoverstap op handmatige procedures.software 7 uur down

Oorzaak: klok foutief verzet. Centrale zelf OK, maar test gevaarlijk!

11

Testen van Correcties (III)

mei 1999 y2k test legt Fiji Telecommunication

Services hele dag platjuni 1999

Los Angeles test Y2K compliance 16 milj. liter rioolwater in stuwmeer

geloosd software-fout had pijp afgesloten.

12

Gevolgen van 2 cijfers

“Harde” getallen: 19, 1900Gebruik van 99 (00) voor

uitzonderingenRekenkundige overflow / underflowVergelijkingenSorterenSchrikkeljarenMisbruik van eeuwvelden

13

Waarom 2 cijfers?

Jaren 60, 70: geheugen duur levensduur > 20 jaar onvoorstelbaar twee cijfers natuurlijk voor mensen datatypisten niet steeds 19 laten intypen

Jaren 70, 80: data uitwisselen met andere systemen data uit oude systemen behouden

14

Technische oplossingen

Expansie: rek 2 cijfers op tot 4 alle programma’s, en alle bestanden (!)

moeten aangepast wordenVensters: kies breekjaar (bijv 60):

00-60: -> 2000 - 2060 61-99: -> 1961 - 1999 Alleen programma’s aanpassen Datumbereik maximaal 100 jaar

15

Stappen Y2K Projecten

BewustwordingInventarisatieEvaluatie & PlanningImpact-analyseRenovatieTestenOverdracht

16

Kosten VS in $

Initial repairsBad fix repairsTest library repairsDatabase repairsChip replacementsFaster hardwareLitagation / damagesUS Total

70.000.000.000 7.000.000.000

10.000.000.000

60.000.000.000

10.000.000.000

20.000.000.000

100.000.000.000

277.000.000.000

Capers JonesY2K: Quantifying Costs

NL: 5%

17

Correcties in het echt (I)

J2K *01 CDAT-DATUM.J2K * 05 JAAR PIC X(02).J2K * 05 MAAND PIC X(02).J2K * 05 DAG PIC X(02).

J2K 01 CDAT-DATUM-AN.J2K 05 CDAT-DATUM.J2K 15 EEUW PIC X(02).J2K 15 JAAR PIC X(02).J2K 15 MAAND PIC X(02).J2K 15 DAG PIC X(02).J2K 05 FILLER PIC X(13).

18

Correcties in het echt (II)

J2K * IF KM-WINSTDELEND IN KV-KRT2 J2K * < '70’ OR > JAAR IN CDAT-DATUM

J2KA IF KM-WINSTDELEND IN KV-KRT2 J2KA < '1970’ OR > JAAR-J2K

19

Een toevallig incident?

Unieke aspecten van Y2K: Impact over hele wereld geen uitstel enorm in omvang

Gevolg van algemene slechte conditie van software Foutgevoelig , onbegrijpelijk, star,

ontestbaar maar onmogelijk in een keer te vervangen!

20

Onderzoek: Software renovatie

Program Understanding Maak programmatuur inzichtelijk Visualiseer programma’s Ondersteun software browsing

Program Transformation Herschrijf programma’s Verwijder slechte constructies Van procedureel naar object-georiënteerd

21

Voorspellingen

Jaar-2000 fouten vergelijkbaar met genoemde

(lastig, niet ernstig) gedurende heel 2000 pieken rond 1 jan en 29 feb

Bewustwording: afhankelijkheid software noodzaak

kwaliteitsverbetering