het abc van het cva - az herentals · het abc van het cva moderne aanpak van beroerte. dr. gregory...
TRANSCRIPT
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Het ABC van het CVAModerne aanpak van beroerte
Dr. Gregory HelsenNeurologie01/02/2014
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
CVA: een frequente ziekte
• 3 de doodsoorzaak in de wereld (na MI en kanker)
• 2 de doodsoorzaak binnen 10 jaar in de geïndustrialiseerde landen
• 1 ste oorzaak van invaliditeit in het Westen
Murray JL et al. Lancet 1997; 349: 1436-42
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
CVA in België• Incidentie: 23.000 nieuwe gevallen per
jaar
• 3.450 overlijdens per jaar7.000 gehandicapten per jaar
• Kostprijs: 45.000 euro / CVA-pat. / jaar
Het Medisch Weekblad Nr. 125, 15 juni 2000.
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Moderne beroertezorg
• A: Diagnostiek• B: Acute therapie• C: Preventieve therapie
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Diagnose
• Acuut begin• Focale (uitvals-)symptomen
– Verwijzen nr bepaald deel v/d hersenen• Kan kortdurend zijn
– Sec of min• Klinisch onderscheid ischemie (80%)
of bloeding (20%) vaak onmogelijk
Kenmerken van CVA
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Diagnose
Cave CVA ‘mimics’
Chernyshev OY et al. Neurology 2010; 74: 1340-5
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Diagnose
Kenmerken van CVA
NMR diffusie-beelden
• 17-jarige man
• 30 min. afasie
• PFO met ASA
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Acute therapie
Waarom urgentie?• Tekens nog aanwezig:
– < 4.5u specifieke behandeling mogelijk als ischemisch: IV trombolyse
– Bij bloeding: levensreddende operatie mogelijk– 1/20 hartinfarct– Fatale aritmie mogelijk
• Tekens reeds voorbij:– 1/20 binnen 48u nieuwe beroerte– 1/10 binnen 90 dagen nieuw CVA of AMI
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Acute therapieIV trombolyse is standaardbehandeling < 4.5u
Basisconcept: time is brain
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Acute therapieElke minuut telt bij trombolyse
Kan
sop
goe
deui
tkom
st3
m
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Acute therapieWat als IV trombolyse niet effectief is?
• Intra-arteriële trombolyse• Mechanische trombectomie
– Technisch moeilijk• Interventionele radiologie, angiografie
– Risicovol– Beperkte beschikbaarheid
• UZ
– Arbeidsintensief
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Acute therapieMechanische trombectomie
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapieWat als trombolyse niet mogelijk is?• Aspirine 80 of 160 mg
– Effect (NNT 100):• 9 per 1000 patiënten
minder afhankelijk of dood na 6 maanden (door vermindering recidieven)
• Stroke Unit opname– Effect:
• 63 per 1000 patiënten minder afhankelijk of dood
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapie
Algemene maatregelen• Cardiovasculaire risicofactoren
– Vnl. art. hypertensie (verantw vr 50% van CVA’s)
• Chirurgie symptomatische a. carotisstenose
• Ontstolling bij VKF– Recent nieuwe orale anticoagulantia
(NOAC’s)
Specifieke maatregelen
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapie
NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapie
NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)• Vaste dosis• Geen bloedcontroles nodig• Minder interacties• Minstens even goed/beter
– preventie van ischemisch CVA– cerebrale bloedingen– systemische bloedingen– mortaliteit
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapieFarmacologie NOAC’s
RivaroxabanXarelto®
ApixabanEliquis®
DabigatranPradaxa®
Target Factor Xa Factor Xa Thrombine IIa
Biol. beschikbaarh. 80% 66% 6.5%
Halfwaardetijd (u) 5-13 8-15 12-14
T-max (u) 2-4 1.5-3.5 1.5
Renale klaring 33% 25% 80%
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Preventieve therapie
NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)
INN
OVATIE
Huisartsensym
posium 2014
Take home messages
Taken van de huisarts• CVA herkennen• Patiënt snel doorverwijzen (trombolyse)• Controle cardiovasculaire risicofactoren
