herman rigter: anders denken en om denken
TRANSCRIPT
Anders denken én Om denken bij innovaties met ICT
Herman Rigter
Inspiratiesessie tijdens het Jubileumevent van VO-content op 15 november 2016
Anders denken én Om denken bij innovaties met ICTHet optimaal inzetten van ICT ten behoeve van het onderwijs en de schoolorganisatie vereist meestal een combinatie van ‘Design Thinking’ en ‘Computational Thinking’, ofwel Out of the Box denken en gestructureerd handelen. Herman Rigter, directeur ICT bij de Alberdingk Thijm Scholen en adviseur bij VO-content, gaat in op het vormgeven van innovatieprocessen met ICT op school en hoe dat bij zijn scholengroep in de praktijk succesvol wordt ingezet. Daarbij spelen docenten, leidinggevenden en leerlingen een belangrijke rol. Tijdens deze presentatie krijgt u een aantal handvatten aangereikt waarmee u innovatieprocessen met ICT op uw school tot een succes kunt maken.
Anders denken én Om denken bij innovaties met ICT
Presentatie tijdens jubileumcongres van VO-content
Herman Rigter - 15 november 2016
Inhoud
• Waarom leiden veel ict-innovaties niet tot het gewenste resultaat?
• Hoe kunnen ict-innovaties succesvoller worden aangepakt?
• Voorbeelden van succesvolle aanpak op de Alberdingk Thijm Scholen?
Even voorstellen…….
Waarom leiden veel ict-innovaties niet tot het gewenste resultaat?
Waarom leiden veel ICT- Innovaties niet tot het verwachte resultaat?
• Een duidelijke visie op onderwijsontwikkeling ontbreekt• Een duidelijke visie op ICT-ontwikkeling ontbreekt• De ICT-innovatie past niet bij de onderwijsontwikkeling
en ICT-ontwikkeling van de school• Er wordt teveel simpelweg gekopieerd van anderen
• Niemand voelt zich probleemeigenaar• Implementatie wordt te weinig structureel aangepakt• De probleemeigenaar heeft de beschikking over
onvoldoende middelen (materiaal, mankracht)• ….........
Hoe kunnen ict-innovaties succesvoller worden aangepakt?
In deze presentatie toegespitst op twee problemen:
• Innovatie sluit onvoldoende aan op de onderwijsontwikkeling binnen de school (‘What is the next step?’)
• Implementatieproces wordt te weinig structureel aangepakt
Twee wijzen van aanpak kunnen hierbij helpen
• ‘What is the next step?’: Design Thinking (Anders denken)
• Implementatieproces: Computational Thinking (Om denken)
Design Thinking
Stap1:Bedenk op welke wijze ICT zou kunnen bijdragen aan de realiseren van een volgende stap in de ontwikkeling van je onderwijs (of schoolorganisatie); laat je hierbij niet remmen door randvoorwaarden.
Geef iedereen in de organisatie de gelegenheid een idee te leveren
Beschrijf deze kort en krachtig2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 11
Design ThinkingStap 2:Laat anderen vragen stellen ter aanscherping van het idee.Geen discussie!
Met deze vragen worden de ideeën aangescherpt
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 12
Design ThinkingStap 3:Ideeën worden gefilterd op het feit of ze inderdaad bijdragen aan ‘The next step’ en of ze aansluiten op de ICT-ontwikkeling
Daarna kunnen de ideeën worden uitgevoerd in de vorm van een pilot.
Wanneer de pilot een succes is, wordt het idee organisatie breed uitgerold
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 13
Computational ThinkingDefinities:
Wikipedia:Computational Thinking (CT) is a process that generalizes a solution to open ended problems. Open-ended problems encourage full, meaningful answers based on multiple variables, which require using decomposition, data representation, generalization, modeling, and algorithms found in Computational Thinking. Computational Thinking, requires the decomposition of the entire decision making process, the variables involved, and all possible solutions, ensuring that the right decision is made based on the corresponding parameters and limitations of the problem.
Herman Rigter:Computational thinking omvat een set vaardigheden die je kunt gebruiken om complexe problemen inzichtelijk te maken en op te lossen.
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 14
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
15
Computational thinkingBij computational thinking worden vier basisvaardigheden onderscheiden:
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
16
Computational thinking
Vier basisvaardigheden:
• decomposition - breaking down a complex problem or system into smaller, more manageable parts
• pattern recognition – looking for similarities among and within problems
• abstraction – focusing on the important information only, ignoring irrelevant detail
• algorithms - developing a step-by-step solution to the problem, or the rules to follow to solve the problem
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
17
Computational thinking….
….is dus niet gelijk aan het Programmeren op een computer. Het is een veel breder toepasbare werkwijze om complexe problemen op te lossen.
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
18
Innovatieproces
Huidige situatie Strategie
Innovatieprogramma
Innovatiekalender
InnovatieprojectenTOP’s en POP’s
Gewenste ICT-situatie
Plan
Do
Check
Act
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
19
Innovatieprocessen:
Design Thinking Computational Thinking
Voorbeelden van succesvolle aanpak op de Alberdingk Thijm Scholen?
Structuur van de aanpakIedereen binnen de organisatie kan een idee m.b.t. Onderwijs en ICT indienen op max 1 A4
Als het idee aansluit bij de onderwijsontwikkeling en een Next Step is kunnen de indieners een pilot uitvoeren (hiervoor worden middelen en mankracht vrijgemaakt)
Project wordt uitgevoerd binnen het IT-LAB
Na succesvolle pilot wordt project organisatiebreed geïmplementeerd
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 21
Wat is het IT-LAB?
Een organisatorische, fysieke en virtuele omgeving binnen de Alberdingk Thijm Scholen om ICT-ontwikkeling binnen de scholen te stimuleren
Onder leiding van de directeur ICT; verder is het team van medewerkers jaarlijks wisselend, afhankelijk van de pilot-projecten die worden uitgevoerd
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 22
Voorbeeld 1Docenten van twee locaties zagen in de implementatie van iPads op hun school een mogelijkheid tot verrijking van hun onderwijsaanbod.
Visie: De docent is regisseur van het onderwijsproces; o.a.• Werken vanuit zelf ontwikkelde leerdoelenmatrix en
bijbehorende leermaterialen• Leerlingen doen kennis vooral op door productief te leren
Plan werd goedgekeurd als een ‘Next Step’Pilot opgestart vanuit het IT-Lab op beide scholen (menskracht en ICT-investeringen)
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 23
Voorbeeld 1
Pilot heeft twee jaar gedraaid; conclusie:Invoering van de iPad draagt onvoldoende bij aan ’The next step’. Belangrijkste reden is dat iPad bij productief leren geen geschikt instrument is.
Gevolg: iPad is niet geïntroduceerd in de organisatie
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 24
Voorbeeld 2
Docenten van diverse locaties zagen ICT gebruik op de school groeien en vonden onderwijs in Mediawijsheid een belangrijke ‘Next Step’ in de onderwijsontwikkeling
Visie: Inzet van ICT is belangrijk bij de ontwikkeling van leerlingen binnen de Alberdingk Thijm Scholen
Plan werd goedgekeurd als een ‘Next Step’Pilot opgestart vanuit het IT-Lab op beide scholen (menskracht en ICT-investeringen)
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 25
Voorbeeld 2
Pilot heeft twee jaar gedraaid; resultaat:Leerlijn Mediawijsheid van groep 6 PO tm leerjaar 2 VO
Gevolg: Leerlijn Mediawijsheid wordt organisatiebreed ingevoerd
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 26
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
27
Innovatieproces
Huidige situatie Strategie
Innovatieprogramma
Innovatiekalender
InnovatieprojectenTOP’s en POP’s
Gewenste ICT-situatie
Plan
Do
Check
Act
Voorbeeld 3
Visie: De docent is regisseur van het onderwijsproces
Via proces van Design Thinking met Bestuur, schoolleiders en directeur ICT gekomen tot lijst van zaken die hierbij een rol spelen; belangrijkste punten:- Docent moet methode loslaten en gaan werken vanuit
leerdoelen die aansluiten bij de onderwijsontwikkeling van de school;
- De leeromgeving moet vrijheid bieden aan de docent om keuzes te kunnen maken (bijv. via ICT-faciliteiten)
Pilot opgestart met 6 docenten onder leiding van directeur ICT2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 28
Voorbeeld 3
Pilot heeft een jaar gedraaid; resultaat:- Het blijkt heel goed mogelijk om docenten in VO (en
PO!) zelf hun leerdoelenmatrix op te laten stellen- Het blijkt heel goed mogelijk om docenten vervolgens
los van een methode lesmateriaal te laten selecteren (met rijke ICT toepassing)
Gevolg: Op steeds grotere schaal worden leerlijnen ontwikkeld door docenten en wordt in toenemende mate afscheid genomen van methoden
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 29
Andere projecten:
• Inzet van Virtual reality en Augmented reality• 3d-printing toepassingen• Programmeren: doorlopende leerlijn PO-VO• Inzet van Filmen met green screen• Inzet van Stop motion• ….............
2 mei 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 30
Nog een paar opmerkingen….
Innovatieprocessen verlopen op elke school anders
Innnovatieproces van diverse producten:
Innovatieprocessen moeten stapsgewijs worden ingevoerd
Elke groep behoeft zijn eigen aanpak en begeleiding
TipGebruik metaforen om gezamenlijke beelden te hebben
Uitgangspunt bij elke innovatie moet de stip op de horizon zijn van beter onderwijs voor onze leerlingen
May 2, 2023 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
35
Innovatieprocessen:
Design Thinking Computational Thinking
losse huisstijl elementen
Wilt u meer weten of hebt u vragen?Neem contact met ons op:
VO-contentwww.vo-content.nl [email protected]
@VOcontent