Hematopoetik Kök Hücre NakliProf.Dr. Nazan Sarper

Kemik iliği naklinin tarihi• 1956:İkinci dünya savaşında Japonya’ya atılan atom

bombası sonrası radyasyonun yarattığı kemik iliği hasarı ve lösemi gelişimi üzerine olan çalışmalar sırasında Donall E Thomas, nakil çalışmalarını farelere dalak hücrelerini naklederek başlattı. Daha sonra yüksek doz radyasyon kullanarak köpeklerde nakil yaptı.

• 1959 da akut lösemili hastada nakil gerçekleştirildi. • 1965: Mathe, lösemili hastaya kardeşinden kemik iliği

nakli yaptı. Ancak hasta doku reddi ve enfeksiyonla kaybedildi.

Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

Kemik iliği naklinin tarihi

• 1968 e kadar yapılan 203 transplanttan sadece 3 hasta hayatta kaldı.

• 1968: J Dausset ve J.J Van Rood HLA sistemini keşfetti.• 1989:R.Storb ve E.D Thomas doku reddini önleyen

ışınlama ve ilaçların kullanımını geliştirdi.• 1969 da G.Santos cyclophosphamidin myeloablasyonda

kullanımını başlattı.• 1974 te G. Santos TBI yerine busulfan kullanımını başlattı. Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

1990 Nobel ödülünü Donall E Thomas, Joseph E Murray ile birlikte lösemi ve kanserlerde kemik iliği nakli ile aldı.1984 GATA-Ankara. Türkiye’de erişkin hastada ilk kemik iliği nakli1989 yılında Bizim Lösemili Çocuklar Vakfı-İstanbul Çapa-çocuklarda ilk kemik iliği nakli

Donnall E Thomas (1990-2012)Kemik iliği naklinin babası

Türkiye pediatrik hematopoetik kök hücre nakil merkezleri (Halen aktif 17 merkez)

• BLÇV (1989)• Çukurova Ün.• Tepecik SSK• Hacettepe Ün.• Ankara Ün.• Akdeniz Ün.• Ege Ün.• GATA-Ankara• İstanbul Ü

*Gazi Ün.

*Dokuz Eylül Ün.

*Erciyes Ün.

*Ondokuz Mayıs Ün.

*Dışkapı AÇHOH

*Demetevler Onk

*MP Antalya

*MP Göztepe

*MP Bahçelievler

*MP Samsun

*Adana Acıbadem

*Medipol Ün-İstanbulMerkezimiz Türkiye’deki 61. nakil merkezi; 18. pediatrik nakil merkezi

Türkiyede erişkin+çocuk toplam yıllık nakil sayıları

• 2012 25922011 2000------- 500 çocuk hasta2010 14672009 12032008 9972007 8552006 8012005 6652004 4602003 4982002 4432001 3742000 293

Çocuklarda allogeneik nakil yapılan hastalıklar

• Lösemiler• Lenfomalar• Akdeniz anemisi (Talasemi major)• Kemik iliği yetersizlikleri (aplastik anemi gibi)• Doğumsal metabolik hastalıklar

(Mukopolisakkaridozlar gibi)• İmmün yetersizlikler• Solid organ kanserleri

Çocukta Otolog Nakil

• Akut myeloblastik lösemi• Lenfoma• Beyin tümörleri• Nöroblastom• Germ hücreli tümörler• Otoimmün hastalıklar (SLE, Chron hast. Gibi)• Böbrek tümörü (Wilms gibi)

Nakil Odası Özellikleri

• Tek kişilik, tuvalet banyolu, camı açılmayan• Hastanenin kalabalık olmayan alanında• HEPA filtreli odalar Odadan koridora doğru hava akımı olan Oda havasındaki 0,3 mikrogramdan büyük

parçacıkların %99.9 unu temizleyebilen, oda havasını saatte 10-12 kez temizleyebilen

Hematopoetik kök hücre kaynakları

1. Kemik iliği2. Çevre kanı kök hücreleri3. Kordon kanı kök hücreleri

Ameliyathanede kemik iliği toplanması

Kemik iliği aspirasyonu

Aferez işlemi ile çevre kanından hematopoetik kök hücre toplanması

Kordon kanı

Kordon kanı

• Avantaj: Kaynak sınırsızdır. Verici için risk oluşturmaz Alıcıya virus bulaşı olmaz Kullanıma hazırdır, zaman kazandırır 4/6-6/6 uyum genellikle yeterlidir• Dezavantaj: Bir ünitedeki hücre sayısı sınırlıdır. Ancak 20 kg’a kadar hastalara yetebilir. Son yıllarda bir erişkin hastaya iki ünite

kullanımı başlamıştır.

Kök hücre işleme, kademeli dondurucu

Kök hücre saklama, sıvı azot tankları (-180◦C)

Allojenik Nakil işlemi• Konseyde nakil endikasyonunun tartışılması• Hastanın HLA grubunun belirlenmesi ve verici

aranması• Alıcı ve vericinin nakil öncesi tetkikleri, organ

fonksiyonlarının kontrolü• Aile ve hastadan bilgilendirilmiş onam alınması• Hastaya CVC (Hickmann tipi) takılması

Nakil işlemi• Hastaya nakil öncesi kemoterapi±tüm vücut

ışınlaması uygulanması (myeloablasyon)• Kök hücre toplama• Hastaya CVC yoluyla kök hücre infüzyonu• Koruyucu antifungal, antiviral, antibakteryel

uygulanması• GVHH profilaksisi• Enfeksiyonlarla ve diğer komplikasyonlarla savaş• Engraftman (nötrofil ve trombosit engraftmanı) (2-4 hafta)

Nakil sonrası takip• İmmunsupresiflerin kullanımı• IVIG replasmanı• İmmün sistemin yeniden yapılanması (1-2 yıl)• Aşılama• GVHD gelişirse tedavisi (steroid, Mezenkimal

kök hücreler, fotoferez)

Kr.GVHH da fotoferez

Nakil sonrası takip polikliniği

Nakil Ünitesinin kurulmasında emeği geçen herkese teşekkürler.Hastalarımıza şifa getirmesi dileklerimle.