hekasi part 2

SEPTEMBER 8, 2011-09-08 FRIDAY

ARALIN 28: – MGA REHIYON NG MINDANAO

HEKASIB 1:50 – 11:30C 2:00 – 2:40A 2:40 – 3:20

I. Layunin:

1 .Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Iba’t-ibang rehiyon sa Mindanao 2. Nailalarawan ang katangiang pang heograpiya ng bawat rehiyon 3. Nagagamit ang mga pananda ( legend) sa mapa sa paglalarawan ng katangiang pisikal ng mga rehiyon.

II. Paksang-aralinMga Rehiyon ng Mindanao

SanggunianBEC-PELC II A2.1, IIA3,IIA4.1PELC 2 at 3Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mapang poilitikal, mapang pisikal, mga larawan

Pagpapahalaga:

Tumulong sa pagpapaunlad ng mga rehiyon sa Mindanao

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain1. Balitaan

Pagbabalitaan tungkol samga rehiyon na nasa kapuluan ng Mindanao

2. Pagsasanay Laro: Game ka nab a?A. Anong N ang pangunahing rehiyon sa Pilipinas?B. Anong Lc ang lupain ng tabako?C. Anong I ang lupain ng mga Ilocano?D. Anong GL ang may malawak na kapatagan?E. Anong P ang pangunahing hanapbuhay ng mga taga Timog katagalugan?

3. Balik-aralIpasulat ang mga lalawigan at lungsod na sakop ng sumusunod na rehiyon.A. Rehiyon VI B. Rehiyon VII C. Rehiyon VIII

B. Panlinang na Gawain 1. Paghahanda

a. Pagpapakita ng iba’t-ibang larawan na nagpapahiwatig ng mga Pilipinong Muslim, mga kaganapan o pangyayari sa mga naninirahan sa Mindanao

Itanong: Anong bahagi ng Pilipinas ang naiisip ninyo kapag nakikita ang mga larawang ito?

b. Ipakita ang mapa ng Pilipinas. Ipahanap ang bahaging Mindanao. Ano ang alam ninyo tungkol sa Mindanao? Ano ang nais ninyong malaman tungkol dito?

A N NAMalaking puloPinamamahayan ng Muslim

Rehiyong bumubuo nitoKatangiang pangheograpiya

2. Pagbubuo ng Suliranina. Anu-ano ang mga rehiyon ang bumubuo ng Mindanao?b. Anu-ano ang mga katangiang pang heograpiya nito?

3. Pananaliksik

4. Pangkatang Gawain

Pangkat IA. Ipasuri ang mapang politicalB. Itanong: Nasaan ang Mindanao?C. Anu-anong mga rehiyon ang bumubuo ng Minadanao?D. Alin sa mga rehiyon ang may tangway?E. Anu-anong mga maliliit na pulo ang nakahiwalay rito?

Pangkat IIA. Ipasuri ang mapang pisikalB. Itanong: Anu-anong mga anyong tubig at anyong lupa ang nakapaligid sa Mindanao?C. Anong bundok ang nasa bandang timog? Lawa?ilog?D. Paano mailalarawan ang topograpiya ng Mindanao? E. Bakit tinawag na “ Lupang Pangako” ang Minadanao?

5. Pag-uulat/ Pagtalakay sa Paksa

Itanong: Anu-anong mga rehiyon ang makikita sa Mindanao? Ilarawan ang topograpiya at klima ng kapuluang Mindanao at mga rehiyong bumubuo nito? Anu-anong mga produkto ang maipagmamalaki ng Rehiyong Mindanao? Bakit tinawag na “ Lupang Pangako” ang Mindanao?

6. Paglalagom A. Ilang rehiyon mayroon ang Mindanao?

B. Bakit ito tinaguriang “ Lupang Pangako”

C.Pangwakas na Gawain

1. PaglalahatAnu-ano ang mga rehiyong bumubuo sa Mindanao?Anu ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon?

2. PaglalapatTinaguriang “ Lupang Pangako” ang Mindanao,Ipakita ito sa pamamagitan ng pagguhit

IV.Pagtataya

Isulat ang tamang sagot.

1. Saan makikita ang bundok Apo?2. Saang rehiyon ang may tangway?3. Ano ang pangunahing industriya at hanapbuhay ng mga taga Rehiyon IX?4. Ano ang talon na makikita sa Rehiyon XII?5. Sa kabuuan ang Mindanao ay mayaman sa dalawang K. Anu-ano ang mga ito?

V. Kasunduan Magbasa tungkol sa Mindanao. Buuin ang Retrieval chart tungkol ditto.

Retrieval Chart

Rehiyon Lokasyon Topograpiya Klima Industriya Produkto

Noted:

BRENDA C. BOONGALING Principal II

ARALIN 29: REHIYON XI AT X – KANLURAN AT HILAGANG MINDANAO

I. Layunin:

1.Naituturo sa mapa ang Rehiyon IX at X, mga lalawigan at lungsod na bumubuo sa bawat isa. 2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya. 3. Napaghahambing ang dalawang rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya. 4. Natutukoy ang pangunahing likas na yamaan at yamang tao ng dalawang rehiyon. 5. Nauugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang pangheograpiya ng

mga ito.

II. Paksang-aralin

Rehiyon IX at X – Kanluran at Hilagang MindanaoBEC-PELC II . A 2. I, II. A 3, II.3, II. A 5, II. A 6

Kagamitan : mga larawan, mapang pisikal, mapang political at mapang pangkabuhayan, kagamitang pansining

Pagpapahalaga:

Naipagmamalaki ang mga likas na yaman ng Rehiyon IX at X

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain1. Balitaan

Pagpapalitan ng kuro-kuro tungkol sa balitang narinig o napanood na nangyari sa Rehiyon IX at X.

2. PagsasanayAlin ang hindi kasama sa pangkat?

a. Aklan, Antique, Cebu, Iloilob. Sicogon Island, Guimaras, Boracay, Chocolate Hillsc. Leyte, Samar, Biliran, Negros Orientald. Estancia, Golpo ng Leyte, Kipiot ng San Bernardino, Look ng Casigarae. Bohol, Negros Occidental, Negros Oriental, Siquijor

3. Balik-aralSabihin kung saang rehiyon matatagpuan ang mga sumusunod:

a. Lungsod ng Baguio f. Subic Bayb. Cebu g. Bulkang Taalc. Ilocos Norte h. Bundok Makilingd. Bulkang Mayon i. Ilog Pasige. Ilog ng Cagayan j. Batanes


a. Ipakita ang mapang political.

Itanong: Ilang pulo ang bumubuo sa Mindanao? Anu-ano ang ito?

b. Pagpapakita ng iba’t ibang larawang may kaugnayan sa Rehiyon IX at X. Mag-uusap-usap tungkol dito.

2. Pagbubuo ng Suliranina. Nasaan ang Rehiyon IX at X? Anu-ano ang mga lalawigan at kabisera nito?b. Ilarawan ang topograpiya at klima ng Rehiyon IX at X.c. Ano ang pangunahing industriya at hanapbuhay ng mga taga-Rehiyon IX at X?

3. PananaliksikMagpagawa ng retrieval chart habang naglilikom ng datos.


Pangkat I

a. Ipakita sa outline map ang kinalalagyan ng Rehiyon IX at X. Kulayan ng berde ang IX at dilaw ang X.b. Isulat ang tiyak na kinalalagyan nito.c. Tukuyin ang hangganan.

H

K S

TK TS

T

Pangkat II

a. Tukuyin sa outline map ang mga lalawigang nasasakop ng Rehiyon IX at X. Kulayan ng dilaw ang Rehiyon X at berde ang IX.b. Gumamit ng pananda sa pagtukoy ng kabisera at lungsod.c. Buuin ang talahanayan.

Rehiyon IX

Lalawigan Kabisera LungsodZamboanga del Sur Pagadian City Pagadian

Rehiyon XLalawigan Kabisera LungsodBukidnon Malaybalay City Malaybalay

Pangkat III

a. Ilarawan ang topograpiya at klima ng Rehiyon IX at x.b. Igawa ng mapang pisikal ang dalawang rehiyon.

Pangkat IV

Iguhit ang pangunahing produkto at industriya ng mga taga-Rehiyon IX at X.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa

Itanong: Nasaan ang Rehiyon IX at X? Ilang lalawigan ang bumubuo ng Kanlurang Mindanao? Timog Mindanao? Anu-ano ang mga ito? Ano ang topograpiya ng Rehiyon IX at X?

klima? Ano ang pangunahing produkto at industriya ng mga tao rito?

6. Paglalagom

Rehiyon Lokasyon MgaLalawigan

Lungsod Klima Topograpiya Industriya Produkto

IX KanlurangMindanao

ZamboangaPeninsula

ZamboangaDel Norte

ZamboangaDel Sur

ZamboangaSibugay

DipologDapitan

PagadianZamboanga

Isabela

Ligtas saBagyo

Maulan sa buong taon

Isang tangwayMay malawak na kapatagan

PagsasakaPangingisdaPaglalala ng

banigPaggawa ng

yari sa tanso, pilak

at tingga

NiyogMais

Kakawprutas

X Hilagang Mindanao

BukidnonCamiguinLanao del

NorteMisamis Oriental

Misamis Occidental

MalaybalayValencia

IliganOroqueta

Cagayan de oro

GingoogOzamisTangub

Mga malawak

na kapatagan

May bahaging

mabundok

Pantay ang pagkakabahagi

ng ulanTag-init

Tumatagal lamang ng 1-3

buwan

PagsasakaBakahan

PagtotrosoPagmimina

NiyogAbakaPalayPinyaSaging

Itanong: Pare-pareho ba ang pangunahing industriya/produkto at hanapbuhay ng mga taga-Rehiyon IX at X? Bakit?

Anu-anong mga rehiyon ng bansa ang may ganitong produkto/industriya at hanapbuhay? Bakit sila magkakatulad?

Anong produkto ng rehiyon ang wala sa ibang rehiyon? May kaugnayan ba ang topograpiya at klima sa produkto at industriya? Paano?

Bakit mahalaga ang industriyang paggawa ng gulong sa Basilan?pinya sa Bukidnon?

Anong kontribusyon ang naiaambag ng Rehiyon IX at X sa bansa? Paano ito nakatutulong sa kaunlaran ng bansa?

C. Pangwakas na Gawain

1. PaglalahatGabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:

Ang Rehiyon IX ay nahahati sa tatlong lalawigan. Ang dalawang lalawigan ay tangway at ang isa ay pulo.

Sagana sa likas na yaman ang Kanlurang Mindanao tulad ng lupang taniman at malawak na pangisdaan.

Pagsasaka ang pangunahing hanapbuhay sa lugar na ito.May kaugnayan ang lokasyon at klima sa industriya, hanapbuhay at produkto ng isang

lugar.

2. PaglalapatGumawa ng isang imbitasyong pangturismo/anunsyo o propaganda. Sabihin kung anong

mayroon sa lugar na ito para bisitahin ng dayuhan o kapwa mo Pilipino.

IV. PagtatayaPanuto: Punan ng wastong sago tang bawat patlang.

_______1. Pinakamalaking lalawigan ng Hilagang Mindanao._______2. Rehiyong tangway tulad ng Zamboanga del Norte at Zamboanga del Sur._______3. Dito nagmumula ang malaking bahagi ng isdang nahuhuli sa Rehiyong IX._______4. Pinakamalaking taniman ng pinya._______5. Pangunahing produkto ng Kanluran at Hilagang Mindanao._______6. Klimang angkop na angkop sa produksyon ng malalaki at matatamis na pinya._______7. Lupang angkop sa pagtatanim ng lansones at iba pang prutas._______8. Lugar na angkop sa pag-aalaga ng baka._______9. Dito matatagpuan ang malalaking deposito ng mineral_______10. Rehiyong makikita sa hilagang bahagi ng Mindanao

V. KasunduanPaghambingin ang Rehiyon IX at X.

ARALIN 30: REHIYON XI AT XII – TIMOG AT GITNANG MINDANAO

I. Layunin:

1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyon XI at XII at mga lalawigan at lungsod na bumubuo sa bawat isa

2. Nailalarawan ang mga katangiang pangheograpiya ng mga rehiyong ito

3.Napaghahambing ang mga rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya ng mga ito

4. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao sa bawat rehiyon

5. Naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto, at hanapbuhay sa katangiang pangheograpiya at klima ng mga rehiyon.

Rehiyon IX Rehiyon XBansag o TaguriDami ng LalawiganTopograpiya/KlimaProduktoIndustriyaMga Natatanging Lugar

II. Paksang-aralin Rehiyon XI at XII – Timog at Gitnang Mindanao Sanggunian: BEC-PELC II. A 2.1, II. A 3, II.A 4, II. A 5, II. A 6 Kagamitan: mapang pisikal, pangklima at pangheograpiya, flashcards, mga larawan, kagamitang

pansining

Pagpapahalaga:

Pakikipagtulungan para sa kaunlaran ng bansa

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain

1. BalitaanPagbibigay ng balita tungkol sa Rehiyon XI at XII

2. PagsasanayIlagay sa wastong hanay ang mga flashcards.

Rehiyon XI Rehiyon XLalawigan Lungsod Lalawigan Lungsod

Zamboanga del Sur Bukidnon Zamboanga del Norte

Misamis Occidental Ozamis Zamboanga Sibugay

Tangub Dipolog Cagayan de Oro

Dapitan Camiguin Misamis Oriental

3. Balik-aralPaghambingin ang Rehiyon IX at X ayon sa mga sumusunod gamit ang tsart. Buuin ang

Tsart ng Paghahambingan.

Paksa RehiyonIX X

Lokasyon

Bilang ng LalawiganTopograpiyaKlimaIndustriyaProdukto


Pagpapakita ng iba’t ibang larawang may kaugnayan sa Rehiyon XI at XII

Saan makikita ang mga ito? Hanapin sa mapa.

2. Pagbubuo ng Suliranina. Nasaan ang Rehiyon XI at XII?b. Anu-ano ang mga lalawigan, kabisera at lungsod nito?c. Ilarawan ang topograpiya at klima sa Rehiyon XI at XII.d. Ano ang pangunahing produkto at industriya ng taga-Rehiyon XI at XII?

3. Pananaliksik


Pangkat Ia. Nasaan ang Rehiyon XI at XII?b. Isulat ang tiyak na lokasyon.c. Balangkasin sa outline map ang Rehiyon XI at XII, Kulayan ito ng pula (XI) at berde (XII)

Pangkat IIa. Balangkasin ang mapa. Isulat ang mga lalawigan, kabisera at lungsod na sakop ng Timog at Gitnang Mindanao.

b. Maglagay ng angkop na pananda.c. Itala ang mga ito sa talahanayan.

Rehiyon Lalawigan Kabisera LungsodXIXII

Pangkat III

a. Suriin ang mapang pisikal.b. Balangkasin ang mapa at ilarawan ang topograpiya at klima ng dalawang rehiyon.c. Gumamit ng angkop na panan

Pangkat IVIguhit ang mga industriya at produkto ng Rehiyon XI at XII.


Itanong: Saang bahagi ng Mindanao matatagpuan ang Rehiyon XI? XII? Ano ang taguri rito?

Anu-anong mga lalawigan ang bumubuo ng Timog at Gitnang Mindanao?

Ilarawan ang Timog at Gitnang Mindanao.Anong uri ng klima mayroon ang mga rehiyong ito? Nagkakapareho ba ang klima rito?

6. Paglalagom

Rehiyon Lokasyon Lalawigan Lungsod Klima Topograpiya Industriya ProduktoXI Timog

MindanaoODavao Region

DavaoDavao del SurDavaoOrientalCompostelaValley

PanaboTagumDavaoDigos

IslandGardenCity of Samal

Maulan sa buong taon

Walang tiyak naPanahon ng tag-init at tag-ulan

Lambak

mabundok

PagtotrosoPagmiminaPangingisdaPagsasaka

TorsoTableGintoTansoIsdaMaisNiyogpalay

XII GitnangMindanao o

Cotobato

Sarangani

Cotobato CityKidapawa

Maulan sa buong taonHindi

TalampasKapataganMahabang

PagsasakaPangingisdaPabrika

Palay NiyogMais

SOCCSK-SARGEN

TimogCotobato

Sultan Kudarat

nKoronadalGen. Santos CityTacurong

dinadaanan ng bagyo

kabundukan Bungang-kahoyisda

Itanong: Magkakatulad ba ang mga industriya at produkto ng taga-Timog at Gitnang Mindanao?

Bakit kaya sila magkakatulad? Bakit angkop na angkop ang pagsasaka sa rehiyong ito?

Anong produkto ng rehiyon ang wala sa ibang rehiyon? Bakit Kaya?Paano pinakikinabangan ng mga taga-rehiyon ang kanilang likas na yaman?Paano sila nakakatulong sa ibang rehiyon? sa kaunlaran ng bansa?

C. Pangwakas na Gawain

1. Paglalahat

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalaht at mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:

Ang Timog Mindanao ay nakilala sa iba’t ibang katawagan tulad ng Tahanan ng mga Reyna ng Orkidya, Paraisong Tropikal at Lupang Pangako.

Ang Rehiyon XII ay tinatawag na Gitnang Mindanao o SOCCSKSARGEN. Ang Bundok ng Apo na pinakamataas sa buong Pilipinas ay matatagpuan sa hangganan ng

Cotobato at Davao.

2. PaglalapatGumuhit ng mga natatanging pook/tanawin na nauugnay sa Timog at Gitnang Mindanao. Kulayan ito.

IV. PagtatayaPunan ng angkop na salita ang bawat patlang

1. Timog Mindanao ang Rehiyon XI: _________ ang Rehiyon XII2. Apat sa Rehiyon XI: _______ sa Rehiyon XII3. Iloilo “Kamalig ng Palay” sa Panay: _______ sa Mindanao4. Pagsasaka – malawak na kapatagan : Pagtotroso _______5. Pagsanjan Falls sa Laguna: _______ sa Lanao del Norte.

V. KasunduanPaghambingin ang Rehiyon XI at XII

Rehiyon XI Rehiyon XIIBansag o taguriDami ng LalawiganTopograpiyaKlimaProduktoIndustriya

ARALIN 31: NCR – PAMBANSANG PUNONG REHIYON

I. Layunin:

1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Pambansang Punong Rehiyon at mga bayan at lungsod na bumubuo nito

2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng Pambansang Punong Rehiyon

3. Naipaliliwanag kung bakit sentro ng pamahalaan, kalakalan, industriya, edukasyon at kultura ang Pambansang Punong Rehiyon

4. Naaiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang pangheograpiya at rehiyon

II. Paksang-aralin

NCR – Pambansang Punong Rehiyon Sanggunian: BEC_PELC II. A 2.1, II. A 3, II. A. 6

Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mga larawan, tsart, mapa ng NCR

Pagpapahalaga:

Wastong Pangangalaga ng kapaligiran

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Balitaan

Pagpapalitan ng balita tungkol sa Pambansang Punong Rehiyon

2. Pagsasanay Sabihin kung tungkol saan ang bawat pangkat

A B CUP Pasay tag-ulanUST Marikina tag-initFEU Caloocan taglamig

D ELawa ng Laguna Museong PambataLook ng Maynila Tanghalang Francisco Balagtas

Ilog PasigCulltural Center of the Philippines

3. Balik-aralAnu-anong mga lalawigan at lungsod ang bumubuo sa mga sumusunod na rehiyon?a. Rehiyon IX at Rehiyon XIb. Rehiyon X at Rehiyon XII


a. Pagpapakita ng iba’t ibang larawan tungkol sa rehiyon.

b. Ipakuwento sa mga bata ang mga larawan.

Itanong: Saan natin matatagpuan ang mga ito?

Bakit kaya mas maraming pamantasan at makabagong transportasyon dito sa atin kaysa sa mga lalawigan?

Ano ang alam ninyo tungkol sa NCR?

A N NA UST, UP Sinehan Malls Pamantasan

Sentro ng edukasyonPamahalaan

Atbp.

2. Pagbubuo ng Suliranina. Bakit itinuturing ang NCR na sentro ng edukasyon, pamahalaan, kalakalan at kultura?b. Anu-ano ang mga gawain at hanapbuhay ng mga tao rito?

3. Pananaliksik


Pangkat I

a. Hanapin sa mapa ang NCR. Sa outline map, kulayan ito ng pula. Saan matatagpuan ang NCR?b. Isulat ang tiyak na kinalalagyan nito?

_____H. latitude_____S. longhitud

H

K S

T

Pangkat IIa. Balangkasin ang mapa ng NCR. Tukuyin ang mga lungsod at bayan.b. Kulayan ng berde ang lungsod at dilaw ng bayan.

Pangkat IIIa. Ilarawan ang topograpiya ng NCR.b. Ayusin ang mga lungsod at bayan ayon sa katangiang pisikal gamit ang organizer.

NCR

Baybayin ng Look Mataas na Lambak ng

ng Maynila Lugar Marikina

Maynila Caloocan Marikina Pasay Quezon Pateros Parañaque Mandaluyong Pasig Navotas Makati Taguig Malabon Muntinlupa Las Piñas San Juan

Valenzuela

Pangkat IVa. Anu-ano ang iba’t ibang pambansa ng pamahalaan sa NCR?b. Itala ang mga ito sa sumusunod na organizer.

Pambansang Pamahalaan

Malacañang Kongreso Kataas-taasang Batasan Hukuman

Pangkat VItala ang mga kilalang unibersidad ng bansa at mga tanghalan ng

kultura na nasa NCR. Gamitin ang organizer.

NCR

Edukasyon Kultura

Kilalang TanghalangUnibersidad PangkulturaUP CCPUST PICCFEU FATAteneo Museong

Pambata

Pangkat IVa. Balangkasin ang mapa ng NCR.b. Gawan ito ng product map. Gumamit ng angkop na pananda.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Kailan itinatag ang NCR?

Nasaan ang NCR? Ituro ito sa mapa.Ano ang tiyak na kinalalagyan at hangganan nito?Anu-ano ang mga lungsod at baying angkop nito?Sa kasalukuyan, ilang lungsod mayroon ang NCR?Ilan na lang ang bayan?Anu-ano ang mga katangiang pisikal ng NCR?Anong uri ng klima ang nararanasan dito?Anu-ano ang iba’t ibang tanggapan ng pambansang

pamahalaan na matatagpuan dito?Anu-ano ang mga kilalang unibersidad/pamamtasan ng

bansa na naririto sa tanghalan ng kultura? Anu-ano ang mga produkto industriya at mga hanapbuhay ng mga tao rito?

6. Paglalagoma. Bakit itinuturing ang NCR na sentro ng edukasyon, pamahalaan, kalakalan

at kultura?b. Itanong: Anu-ano ang mga gawain at hanapbuhay ng mga tao rito?

Masasabi ba natin na mabilis ang pag-unlad ng NCR?Bakit?Ano ang mga salik na nagtutulong-tulong kayat naging sentrong

pangkalakalan ang NCR?

National Capital RegionLokasyon Makabagong

Sistema ng Transportasyon

Maunlad na Komunikasyon

Makabagong Lansangan

Malawak na kapatagan

Sentro ng PilipinasLook ng Maynila

Ilog Pasig

LRTMRTNAIA

TeleponoCellphoneTelebisyon

Internet

Fly-overUnderpass

Circumferentialroute

Itanong: Ano ang kahalagahan ng NCR?Paano nakikiisa at nakikipagtulungan ang NCR sa pagpapaunlad

ng bansa?

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:Ang Metro Manila ay matatagpuan sa pagitan ng Look ng Maynila at

Lawa ng Laguna. Ang rehiyon ay bahagi ng isang malawak na kapatagan na nagmumula sa Golpo ng Lingayen.

Ang National Capital Region (NCR) ay binubuo ng lungsod ng Maynila, Caloocan, Pasay, Makati, Muntinlupa, Marikina, Mandaluyong, Malabon, Pasig,

Las Piñas, Parañaque, Quezon, Valenzuela, at Taguig, mga bayan ng Navotas, Pateros at San Juan.

2. PaglalapatIpaawit nang may damdamin at may wastong kumpas ang awiting

“Maynila.”

IV. PagtatayaLagyan ng wastong salita o lipon ng mga salita.

1. Malapit sa Lawa ng Laguna ang Pateros at Taguig kayat laganap ang industriyang may kaugnayan sa _______.

2. Maraming palaisdaan sa Navotas at Malabon kaya’t balita ang mga ito sa masarap na _______.

3. Pinakamalaking lungsod ng NCR ang _______.

4. Mainam na daungan ng mga sasakyang dagat aang _______.

5. Ang industriyang sapatos ay matatagpuan sa _______.

V. Kasunduan

1. Gumupit ng mga larawan na magpapatunay na ang NCR ang itinuturing na sentro ng pamahalaan, edukasyon, kalakal, at kultura.

2. Idikit sa kartolina at gawing akordyon.

ARALIN 32: REHIYONG CAR

I. Layunin: 1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyong CAR at ang mga lalawigan at lungsod na bumubuo nito.

2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng Rehiyong CAR

3. Napaghahambing ang Rehiyong CAR sa ibang rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya ng mga ito.

4. Natutukoy ang mga pangunahing likas na yaman at yamang tao sa Rehiyong CAR

II. Paksang-aralin

Rehiyong CAR Sanggunian: BEC-PELC II. A2.1, II. A3, II. A4, II. A5, II. A6 Batayang Aklat sa HEKASI 4 Kagamitan : mapang political, mapang pisikal, mga larawan

Pagpapahalaga:Pakikipagtulungan para sa kaunlaran ng mga tribong etniko

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Balitaan

Pagbabalitaan tungkol sa mga tribong etniko.

2. Pagsasanay Laro – Name the tune

Pagpaparinig ng tugtugin/awitin- Paghula ng pamagat nito at rehiyong pinanggalingan

3. Balik-aral a. Pagpapakita ng iba’t ibang larawang may kaugnayan sa NCR-

Pagkukuwento tungkol dito.

b. Itanong: Saan-saan makikita ang mga nasa larawan? anong rehiyon ito? Bakit NCR ang pangunahing rehiyon ng bansa?


a. Pagpapakita ng movie reel o mga larawan na nagpapakita ng magagandang tanawin o gawain sa Rehiyong CAR?

b. Itanong: Saan kayang rehiyon matatagpuan ang mga ito? Ituro sa mapa.

CAR A N NALokasyonTopograpiyaLikas na YamanHanapbuhayProdukto

2. Pagbubuo ng Suliranina. Nasaan ang Rehiyong CAR. Ipakita sa mapa.b. Anu-ano ang mga lalawigan, kabisera at lungsod nito?c. Ilarawan ang topograpiya at klima ng CAR.d. Ano ang pangunahing produkto, industriya, at hanapbuhay ng taga-CAR?

3. PananaliksikHabang nananaliksik ay bumubuo ng retrieval chart ang mga bata.

Rehiyon Lalawigan Kabisera/Lungsod

Topograpiya Klima Produkto Industriya

4. Pangkatang GawainMga Gawain

Pangkat Ia. Ipakita ang kinaroroonan ng CAR at hangganan nito.

H_______ T_______S_______ K_______

b. Itanong: Anu-ano ang mga lalawigan/lungsod ang nasasakupan nito? Buuin ang tsart. Ituro ito sa mapa.

CARLalawigan Kabisera Lungsod

Pangkat IIa. Ilarawan ang katangiang pisikal ng Baguio at klima rito.b. Balangkasin ang mapa ng CAR.c. Iguhit ang angkop na pananda. Kulayan ito.

Pangkat IIIIguhit ang iba’t ibang pinagkakakitaan ng mga taga-CAR.

Pangkat IVa. Gumawa ng tsart ng Hambingan.b. Punan ito ng kaukulang impormasyon.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Isa sa mga rehiyong natatangi ang CAR na itinatag alinsunod sa

konstitusyon noong 1987. Nasaan ang CAR? Bakit itinuturing na pinakamataas na rehiyon ang CAR? Ano ang klima rito? Bakit tinaguriang Summer Capital ang lungsod ng Baguio. Anu-ano ang mga pinagkakakitaan ng mga taga-CAR dulot ng kanilang kakaibang katangiang pisikal?Bakit sa rehiyong ito nanggagaling ang mga gulay? Ano pang rehiyon sa Pilipinas ang may ganito ring produkto?Bakit

nagkakatulad sila ng produkto?Paano naiiba ito sa rehiyong nasa hilagang Luzon? nagkakatulad? Paano nakatutulong ang CAR sa

ibang rehiyon? sa kaunlaran ng bansa?

6. Paglalagom Itanong: Bakit sa CAR nanggagaling ang maraming gulay at bulaklak?

Ano pang mga rehiyon sa Pilipinas ang mgay ganito ring pinagkakakitaan? Bakit nagkakatulad sila ng produkto?

Bansag o Taguri CAR I H

Dami ng LalawiganTopograpiyaProduktoIndustriyaNatatanging Lugar

Pokus: Paano naiuugnay ng CAR ang kanilang pamumuhay sa kanilang kapaligiran?

CAR

Topograpiya/Klima BungaBulubundukinMalamigMalawak na tanimanMabundokMaburolmadamo

Hagdan-hagdang PalayanSummer Capital of the Phils.Salad Bowl of the Phils.Lambak ng TrinidadPagmiminapastulan

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat


Halimbawa:Nabibilang ang Car sa natatanging rehiyon ng bansa.Itinuturing na pinakamataas na rehiyon sapagkat nasa talampas.

Binubuo ito ng matataas at matatarik na bundok kaya malamig ang klima rito.

Matatagpuan sa CAR ang Salad Bowl ng Pilipinas, ang Summer Capital ng bansa ang kilalang-kilala sa mundong Hagdan-hagdang Palayan sa Banawe.

2. PaglalapatGumupit ng mga larawan tungkol sa CAR. Iayos ito at idikit sa

akordyon. Gawing malinis ang gawa.

IV. PagtatayaIsulat ang titik ng wastong sugat

1. Mataas ang lugar na kinaroroonan ng CAR kaya rito ay ________.a. mainit c. mahalumigmigb. malamig d. maulan

2. Angkop sa pastulan ng baka at kabayo ang Abra dahil _______.a. matatarik ang bundok c. malawak ang kapataganb. maburol at madamo rito d. nasa talampas ito

3. Alin ang pinakamataas na bundok sa Luzon?a. Mt. Apo c. Cordillera Centralb. Kabundukang Caraballo d. Mt. Pulag

4. Lahat ito ay pinagkakakitaan ng mga taga-CAR dahil sa pagiging bulubundukin maliban sa________.

a. pagmiminab. pag-aalaga ng hayopc. pagtatanim sa Hagdang-hagdan Palayand. paggawa ng mga kagamitang inukit sa kahoy

5. Maraming strawberry sa CAR kaya ang isang industriyang pantahanan dito ay _______.

a. paghahabi ng telab. paggawa ng palayokc. pag-iimbak ng prutasd. paggawa ng pangginaw na damit

V. KasunduanPaghambingin ang CAR at NCR ayon sa lokasyon, topograpiya, industriya at

produkto. Gamitin ang tsart.

Mga Katangian CAR NCRLokasyonTopograpiyaIndustriyaProdukto

ARALIN 31: REHIYONG ARMM AT CARAGA

I. Layunin: 1. Naituturo sa mapa ng Pilipinas ang Rehiyong ARMM at CARAGA at sa mga

lalawigang bumubuo sa bawat isa

2. Nailalarawan ang katangiang pangheograpiya ng bawat rehiyon

3. Napaghahambing ang mga rehiyon ayon sa katangiang pangheograpiya ng mga ito

4. Naiuugnay ang pangunahing industriya, produkto at hanapbuhay sa katangiang pangheograpiya ng rehiyon

mabulkan

II. Paksang-aralin Rehiyong ARMM at CARAGA Sanggunian; BEC-PELC II.A2.1, II.A3, II.A4, II.A6


Kagamitan: Mapang political, mapang pisikal, mapang pangklima, mapang pangkabuhayan, black cartolina strips

Pagpapahalaga:Pagiging Malikhain

III. PamamaraanA. Panimulang Gawain1. Balitaan

Bumasa ng balita tungkol sa Rehiyong ARMM at CARAGA.2. Pagsasanay: “Everybody Show” (Dyads – isusulat ang sagot sa black

cartolina strips)a. Pinakamataas na bundok sa bansab. Pinakamalaking taniman ng pinyac. Dito matatagpuan ang matamis na lansonesd. Malalaking taniman ng gomae. Pinagkukunan ng hydroelectric powerf. Lungsod ng mga bulaklakg. Lalawigang pulo ng Rehiyon IXh. Kamalig ng Palay ng Mindanao

3. Balik-aralIlagay ang strips sa wastong hanay

Rehiyon XI Rehiyon XII

Mt. Apo Timog Mindanao

Gitnang Mindanao

7 lalawigan malawak na kapatagan

2 lalawigan Iligan

pangingisda Maria Cristina Falls

B. Panlinang na Gawain1. Paghahanda

Paglalahad ng kasaysayan ng pagkakatatag ng ARMM at CARAGA

Pagpapakita ng lokasyon nito sa mapa

Paksa A N NALokasyonProduktoKatangiang pisikalIndustriya

2. Pagbubuo ng Suliranin a. Anu-ano ang mga pagkakatulad at pagkakaiba ng katangiang

pisikal ng ARMM at CARAGA? b. Anu-ano ang mga pangunahing industriya/produkto ng bawat

rehiyon?

3. Pananaliksik4. Pangkatang Gawain

Pangkat Ia. Balangkasin ang mapa ng CARAGA at ARMM.b. Kulayan ng pula ang CARAGA at berde ang ARMM.c. Isulat ang tiyak na lokasyon

CARAGA ARMM_______H. latitud ______H. latitud_______S. longhitud ______S. longhitud

Pangkat IIa. Suriin ang mapa.b. Tukuyin ang mga lalawigan at kabisera nito, mga sakop ng

dalawang rehiyon.c. Itala sa talahanayan.

Rehiyon Lalawigan Kabisera LungsodCARAGAARMM

Pangkat IIIa. Suriin ang mapang pisikal at pangklimab. Ilarawan ang klima at topograpiya ng dalawang rehiyon.c. Itala sa talahanayan.

Rehiyon Klima TopograpiyaCARAGAARMM

Pangkat IVa. Suriin ang mapang pang-ekonomiyab. Anu-ano ang mga produkto ng CARAGA at ARMM?

Rehiyon Klima TopograpiyaCARAGAARMM

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Nasaan ang CARAGA? ARMM? Magkalapit ba ito?

Anu-ano ang mga lalawigan, kabisera at lungsod na sakop ng mga ito?

Ilarawan ang klima at topograpiya ng CARAGA at ARMM. Anu-ano ang mga produkto at industriya ng dalawang

rehiyon?

6. Paglalagom

Rehiyon Pinagtibay Lalawigan Lungsod

Klima Topograpiya Industriya Produkto

ARMM RA 6734Aug. 1, 1990

Lanao del Sur

Maguindanao

Tawi-tawiSulu

Basilan

Marawi City

Maulan Napaliligiran ng dagat

PangingisdaPagsisid ng

perlasPagtotrosopaglalala

South Sea

CARAGA

RA 79011995

Surigao del Norte

Surigao del Sur

Agusan del Norte

Agusan del Sur

Butuan

Surigao

Bislig

Siargao

Hindi nadadaanan ng bagyo

Malawak na bulubundukin

Pagmimina pagsasakapagtotroso

Pilipinas

“Bayan ng

Itanong: Magkakatulad ba ang industriya/produkto ng mga taga-ARMM at CARAGA? Bakit?

Bakit pangingisda ang pangunahing hanapbuhay ng mga taga-ARMM? Pagtotroso naman ang mga taga-CARAGA? Bakit

tinaguriang “Timber City” ang Agusan?”Bayan ng Ginto” ang CARAGA?

Anong produkto ng mga rehiyon ang wala sa ibang rehiyon? Bakit?

Paano pinakikinabangan ng mga taga-rehiyon ang kanilang likas na yaman?

Paano sila nakatutulong sa ibang rehiyon? sa kaunlaran ng bansa?

C. Pangwakas na Gawain1. Paglalahat

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:Sa bisa ng batas Republika Blg. 6734 nabuo ang ARMM. Binubuo ito ng

Lanao del Sur, Maguindanao, Sulu, Tawi-tawi at Lungsod ng Marawi.Batas Republika Blg. 7901 naman ang bumuo sa CARAGA na

kinabibilangan ng mga lalawigan ng Agusan del Sur, Agusan del Norte, Surigao del Sur, Surigao del Norte, at ang lungsod ng butuan at Surigao.

2. Paglalapata. Magkaiba ang industriya o hanapbuhay sa ARMM at CARAGA. Sa

pamamagitan ng kilos, ipakikita ng bawat pangkat ang iba’t ibang gawain sa mga rehiyong ito.

b. Pag-awit ng round song “Row, Row, Row Your Boat”

IV. PagtatayaTukuyin ang inilalarawan

_____1. Pinakamahalagang sentro ng kalakalan sa Timog_____2. Rehiyong pinakahuling itinatag_____3. Rehiyong nasa gawing timog ng bansa_____4. Nasisisid sa Sulu at Tawi-tawi_____5. Malawak ang kagubatan kaya ang pangunahing pinagkakakitaan ay ______.

V. KasunduanIhambing ang tatlong natatanging rehiyon.

CAR ARMM CARAGALokasyonBilang ng LalawiganTopograpiyaIndustriyaProdukto

ARALIN 34: MGA PAGDIRIWANG NA IDDINARAOS NG BAWAT LALAWIGAN/REHIYON KAUGNAY NG MGA PANGUNAHING PRODUKTO NITO

I. Layunin:Nasasabi ang mga pagdiriwang na idinaraos ng bawat lalawigan/rehiyon

kaugnay ng mga pangunahing produkto nito.

II. Paksang-aralinMga Pagdiriwang na Idinaraos ng Bawat Lalawigan/Rehiyon Kaugnay ng

Pangunahing Produkto Nito

Sanggunian: BEC-PELC II. B 2.1Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mga kagamitang pansining, balangkas ng mapa, cutouts ng mga produkto, balita sa pahayagan

Pagpapahalaga:Pagiging malikhain


Pagbabalita tungkol sa idinaraos na pagdiriwang ng anumang lalawigan/rehiyon.

2. PagsasanayIpakita ang balangkas ng mapa ng iba’t ibang rehiyon. Pangalanan ang

mga ito.

Rehiyon IV-A Rehiyon I CAR NCR

3. Balik-arala. Ipalarawan ang iba’t ibang rehiyon batay sa mga lalawigan,

katangiang pangheograpiya, produkto at hanapbuhay nito.b. Ipadikit ang mga cutouts ng produktong nauugnay sa bawat

lalawigan/rehiyon.


Ipabasa ang balita tungkol sa “VISIT Philippines.”Pag-usapan ito.

2. Pagbubuo ng Suliranin

Mga Pagdiriwang

Ati-atihan Sinulog Moriones Bangus Festival

Itanong: Anu-ano ang mga pagdiriwang na idinaraos sa iba’t ibang rehiyong kaugnay ng produkto nito?


Pangkat IIguhit ang karosa (float) ng mga bulaklak na ipinaparada sa lungsod

kapag festival ng mga bulaklak sa Baguio.

Pangkat IIIguhit ang isdang bangus at iba’t ibang luto nito kapag idinaraos ang

festival ng bangus sa Pangasinan.

Pangkat IIIIguhit ang mga produkto na idinidisplay sa bintana ng mga taga-

Lucban kapag idinaraos ang Pahiyas.

Pangkat IVIguhit ang pinakamalaking sapatos na panlalaki at pambabae na

nakaeksibit kapag festival ng mga sapatos sa Marikina.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa Itanong: Anong festival ang idinaraos sa Baguio? Pangasinan? Lucban,

Quezon at Marikina? Bakit idinaraos ang mga festival na ito? Paano isinasagawa ang mga pagdiriwang na ito? Ano ang kahalagahan ng pagdaraos ng festival sa mga rehiyon?

Paano ito nakatutulong sa pag-unlad ng bansa?

6. Paglalagom

Ano? Saan? Bakit? Paano?Penagbenga

FestivalBaguio City Merry making

Andthanksgiving

Parada ng mga bulaklak

Bangus Festival Pangasinan- rehiyon I

Merry makingAnd

thanksgiving

Pag-iihaw/pagluluto ng bangus sa kalye

Pahiyas Festival Lucban,Quezon-Rehiyon III

Merry makingAnd

thanksgiving

Pagdidisplay ng ani sa bintana sa labas

ng bahayShoe Festival Marikina City

NCRMerry making

AndPag-eeksibitNg sapatos

thanksgiving


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:Ang Bangus Festival ay ginaganap taon-taon sa lalawigan ng

Pangasinan, samantalang ang Pahiyas Festival ay ginaganap sa Lucban, lalawigan ng Quezon sa pamamagitan ng pagdidisplay ng mga anis a bintana sa labas ng mga tahanan.

Ang Shoe Festival naman sa Marikina City ay sa pamamagitan ng pag-eeksibit ng mga sapatos samantalang ang Penagbenga Festival sa Baguio city ay ang parada ng mga bulaklak.

2. PaglalapatKapistahang Produktong PilipinoIpagawa ang sumusunod na head gear

Pangkat I – mga bulaklakPangkat II – mga isdaPangkat III – mga anis a bukidPangkat IV – mga sapatos na may iba’t ibang disenyo

IV. PagtatayaItambal ang mga salita sa hanay A sa hanay B. Isulat lamang ang titik ng

tamang sagot.A B

_____1. Lanzones Fesival a. Gen. Santos city_____2. Pili Festival b. Candon City_____3. Tinapahan c. Cavite_____4. Tabako Festival d. Zamboanga del Sur_____5. Tuna Festival e. Camiguin

f. Sorsogon City

V. KasunduanIpagpalagay nang ikaw ay nakapunta sa isang Festival. Ilarawan ang iyong

karanasan. Gamitin ang iba’t ibang pandama.

ARALIN 35: ANG MGA UNANG PILIPINO

I. Layunin:1. Natutukoy ang itinuturing na unang Pilipino2. Nasasabi ang pinanggalingan ng mga unang Pilipino3. Napaghahambing ang kaanyuang pisikal at uri ng pamumuhay ng bawat

isa

II. Paksang-aralinAng mga Unang PilipinoSanggunian: BEC-PELC III. A 1, III.A 2


Kagamitan: mapa, mga larawan, cutouts, kagamitang pansining

Pagpapahalaga:Ipagmalaki ang ating pinagmulan


Pagbabalitaan tungkol sa mga pangyayaring naganap sa mga pangkat etniko.

2. PagsasanayIpatukoy sa mga bata kung ano ang naaalaala nila pag nakta ang

salitang “Pilipinas.”

Pilipinas

3. Balik-aralAnu-anong mga pagdiriwang ang idinaraos ng bawat lalawigan/rehiyon

kaugnay ng kanilang pangunahing produkto?

a. Shoe Festival d. Pili Festivalb. Pahiyas Festival e. Pilipinyahanc. Penagbenga Festival f. Tabako Festival


a. Ipakita ang mga cutouts ng iba’t ibang etniko.b. Itanong: Saan-saan sila matatagpuan? Hanapin sa mapa. Sila ba ay

mga Pilipino na katulad natin? Bakit iba-iba ang kanilang anyo?

2. Pagbubuo ng Suliranina. Sinu-sino ang mga itinuturing na mga unang Pilipino?b. Saan-saan nagmula ang mga unang Pilipino?c. Ano ang anyo at pamumuhay ng bawat isa?


Pangkat I, II at IIIa. Sino ang unang pangkat ng mga taong dumating sa ating bansa sa

pamamagitan ng lupang tulay? ikalawa? ikatlo? b. Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ayon sa anyo o uri ng

pamumuhay gaya ng tirahan, gawain, kagamitan, armas, pananggalang, at mga kaanak.

Saan-saan galing ang ating mga ninuno? Paano sila nakarating dito?

Pangkat IVa. Ipaliwanag kung saan-saan at paano nakarating ang ating mga

ninuno sa bansa.b. Gumupit ng mga cutouts at taluntunin ang kanilang ruta sa mapa.

Anu-ano ang mga tawag sa kanila ngayon? Saan-saan sila matatagpuan?

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Ayon kay Dr. Henry Otley-Beyer, may tatlong pangkat ng

taong dumating sa Pilipinas. sinu-sino sila? Anong uri ng pamumuhay maayroon sila?

6. Paglalagom

Mga Katangian Ita Indones Malaya. Pisikal na Anyob. Uri ng Pamumuhay Tirahan Gawain Kagamitan/Armas

Pag-usapan ang nabuong tsart Itanong: Pare-pareho ba ang mga pisikal na anyo at uri ng

pamumuhay ng mga Negrito? Indones? Malay? Paano sila nagkakaiba? Sa paanong paraan ginamit ng mga Ita ang kapaligiran sa kanilang

pamumuhay? Indones? Malay? Bakit sinasabing pinakamaunlad ang kultura ng Malay? Masasabi mo bang ang mga

sinaunang Pilipino ay mayroon nang katutubong kultura bago dumating ang mga dayuhan?


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:Ang mga Ita, Indones at Malay ang tatlong Pangkat ng taong dumating

sa Pilipinas mula sa kapuluan ng Asya sa pamamagitan ng lupang tulay. Pinakamaunlad sa lahat ang mga Malay.

2. PaglalapatIguhit ang larawan ng ating mga ninuno. kulayan/Gupitin at idikit sa

karton. Itabi sila sa mga lugar na kanilang tinuluyan. Gumamit ng pisi sa pagtukoy ng lugar.

IV. PagtatayaIsulat ang tamang sagot

1. Nagpapatunay na ang mga ninuno ay namumuhay bago pa man dumating ang mga dayuhan.2. Matatangkad sila at may balingkinitang katawan.3. Gumamit ng busog at pana bilang sandata.4. Paano nakarating sa Pilipinas ang ating mga ninuno?5. May pinakamaunlad na kultura sa tatlong pangkat ng ating mga ninuno.

V. KasunduanPaghambingin ang unang tatlong pangkat ng mga taong dumating sa bansa.

Gamitin ang organizer.Mga Ninuno

Ita Indones MalayPisikal na anyoTirahanSandataKasuutanPinag-apuhan

ARALIN: MATERYAL NA BAHAGI NG KULTURA

I. Layunin1. Natatalakay ang katangian ng material na bahagi ng kultura ng mga unang

Pilipino2. Naipagmamalaki ang mga kulturang material

II. Paksang-aralin Materyal na Bahagi ng Kultura Sanggunian: BEC-PELC III. A3

Batayang Aklat sa HEKASI 4 Kagamitan: Mga larawan, mapa, kagamitang pansining, manila paper Pagpapahalaga:

Pagmamalaki sa kulturang Pilipino


Makibalita tungkol sa pamumuhay ng mga Ita o Negrito ngayon.

2. PagsasanayTingnan ang mga larawan. saan-saang mga rehiyon matatagpuan ang

mga ito?

3. Balik-aralPaghambingin ang tatlong pangkat ng tao na dumating sa Pilipinas

Kultura

Mga NinunoIta Indones Malay

TirahanKasuutanSandataPagkainKagamitan

Bakit sinasabing pinakamaunlad ang kultura ng mga Malay?


Sa pamamagitan ng concept map, linangin ang salitang kultura.

Ang materyal na bahagi ng kultura ay pinangkat sa materyal at di-materyal. Ang kultura ay nakikita at nahihipo.

2. Pagbubuo ng SuliraninAnu-ano ang mga bahagi ng kulturang materyal ng ating mga ninuno?


Pangkat ISa pamamagitan ng pagguhit, ilarawan ang uri ng kasuutan ng

ating mga ninunong kalalakihan gayon din ang mga kababaihan.

Pangkat IIIlarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang payak na tirahan ng

ating mga ninuno.

Pangkat IIIIlarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang pagkain ng ating

mga ninuno.

Pangkat IVa. Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang iba’t ibang kagamitang

ginamit ng ating mga ninuno sa pang-araw-araw na pamumuhay.b. Isulat kung saan gawa ang bawat kasangkapang iginuhit.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Ilarawan ang tirahan ng ating mga ninuno. Anong uri ng

kasuutan mayroon ang mga pangkat ng Pilipinong nadatnan ng mga Espanyol noong 1521? Isinusuot pa ba ito hanggang ngayon? Anu-ano ang mga pagkain nila? Pareho ba ito ng mga pagkain natin ngayon? Nakagawa rin ban g payak na kagamitan ang ating mga ninuno para magamit sa pang-araw-araw na

pamumuhay? Anu-ano ang mga ito? Saan gawa ang mga ito? Ano ang pinatutunayan nito?

6. Paglalagom

Mga Kulturang Materyal

Pagkain Kagamitan Kasuutan Tirahan

kanin at isda kawayan kangan kawayanprutas yantok putong pawidgulay buri baro at sayamanokbaboy

Itanong: Ano ang kulturang materyal? Anu-ano ang mga kabilang sa materyal na bahagi ng kultura? Ilarawan ang kasuutan ng ating mga ninuno? tirahan? pagkain? kasangkapan? Bakit nagpipintura sa katawan ang iba nating mga ninuno? Ano ang pinatutunayan nito? Bakit nagkakaiba-iba ang paraan ng pamumuhay ng tatlong pangkat ng sinaunang Pilipino?

Masasabi mo bang may sarili ng kultura ang mga unang Pilipino bago pa dumating ang mga dayuhan sa bansa?


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol paksa.

Halimbawa:Ang mga sinaunang Pilipino ay namumuhay noon sa tirahang yari sa

kawayan at pawid. Mayroon na rin silang mga maipagmamalaking kasuutan tulad ng kongon, putong at baro’t saya.

Sagana rin sila sa mga pagkaing tulad ng kanin, isda, prutas, gulay, manok, at baboy. May mga kagamitang yari sa kawayan, yantok at buri.

2. PaglalapatPangkatang Gawain

a. Iguhit ang halimbawa ng kasuotan noon.Sa itaas ng inyong iginuhit isulat ang Noon. Sa kabilang hati isulat ang

Ngayon.

b. Iguhit ang angkop na kasuutan sa kasalukuyang panahon.IV. Pagtataya

Lagyan ng √ kung ang lipon ng mga salita ay materyal na bahagi ng kultura, ekis X kung hindi.

_____1. pamilya at tahanan_____2. pagkain sa araw-araw_____3. paraan ng pagsulat_____4. damit at mga gamit sa bahay_____5. musika at sining

V. KaunduanGumupit ng mga larawang may kaunayan sa kulturang materyal ng bansa.

Idikit ito sa isang akordyon.

ARALIN 37: DI-MATERYAL NA BAHAGI NG KULTURA NG MGA UNANG PILIPINO

I. LayuninNatatalakay ang katangian ng di-materyal na bahagi ng kultura ng mga

unang Pilipino

II. Paksang-aralinDi-materyal na Bahagi ng Kultura ng mga Unang Pilipino

Sanggunian: BEC-PELC III. A3Batayang Aklat sa HEKASI 4

Kagamitan: mga larawan, mapa, kagamitang pansiningPagpapahalaga:

Pagmamalaki sa kulturang Pilipino


Pagbibigay ng balitang narinig o napanood

2. PagsasanaySino ako?May taas na 4 na talampakan lamang. Maitim ang balat, pango ang

ilong, kulot ang buhok. Gumagamit ng busog at pana.

3. Balik-aralAnu-ano ang mga kulturang materyal na nagpapakilala ng ating

bansa?


Pagpapakita ng mga larawang tungkol sa mga kaugalian at tradisyon

2. Pagbubuo ng SuliraninAnu-ano ang mga kulturang di-materyal ng ating mga sinaunang

Pilipino?


Pangkat Ia. Sa pamamagitan ng concept map, ilarawan ang paraan ng

pananampalataya ng ating mga ninuno?b. Anu-anong mga kaugalian at tradisyon ang kaugnay ng kanilang

pananampalataya?

Pananampalataya

Pangkat II

materyal

Ipakita sa piping palabas kung paano ang edukasyon at pagsulat ng ating mga ninuno.

Pangkat IIIAno ang oyayi? kundiman? kumintang? Magbigay ng halimbawa

sa pamamagitan nang pag-awit nang pangkatan.

Pangkat IVa. Magbigay ng mga salawikain. Ibigay ang nakatagong kahulugan.b. Magbigay rin ng mga bugtong at ipahula ito sa klase.c. Magbigay rin ng ilang kasabihan.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong; Noong unang panahon, may sariling paniniwala ang ating

mga ninuno. Ilarawan ito? Anu-anong mga kaugalian at tradisyon na kaugnay ng kanilang pananampalata? Pareho ba ang pananampalataya noon at ngayon? Ano ang pagkakaiba? Mayroon na bang sistema ng edukasyon/pagsulat ang ating mga ninuno? Paano? Mayroon pa ba ito ngayon? Bago dumating ang mga Espanyol, may sarili nab a tayong panitikan? Magbigay ng

Magbigay ng halimbawa.

6. PaglalagomAnu-ano ang mga materyal at di-materyal na bagay?

pagkain

tirahan

kasuutanKU kagamitanLTU pananampalatayaRA pagsulat/edukasyon

Di-materyal panitikan

kaugalian at tradisyon

kantahing-bayan


Gabayin ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.

Halimbawa:May dalawang bahagi ng kultura – materyal at di-materyal.May sariling kultura ang mga unang Pilipino.Mayaman ang kultura ng mga unang Pilipino.

2. PaglalapatPaghambingin ang kultura noon at ngayon ayon sa materyal at di-

materyal na bagay.

Kultura Noon NgayonPagkainKasuutanKaugalian

IV. PagtatayaIsulat ang T kung totoo ang sinasabi sa pangungusap at H kung hindi.

______1. May sariling kultura ang ating mga ninuno.______2. Walang kinikilalang diyos ang mga unang Pilipino.______3. Hindi marunong sumulat at bumasa ang mga unang Pilipino.______4. Ang pagmamano sa matatanda ay isang pamanang di-materyal ng ating mga ninuno.______5. Oyayi at halo ang awit sa pagpapatulog sa sanggol.

V. Kasunduan1. Alin sa mga materyal at di-materyal na kultura ang higit mong

ipinagmamalaki bilang Pilipino? Bakit?2. Sumulat ng talata tungkol dito.

ARALIN 38: PANAHANAN NG MGA UNANG PILIPINOI. Layunin

1. Nailalarawan ang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino2. Nasusuri ang katangian ng mga panahanang ito3. Nasasabi ang kaugnayan ng panahanan sa pamumuhay ng mga unang

Pilipino4. Nabibigyang katwiran ang pag-aangkop na ginawa ng mga unang Pilipino

sa kanilang kapaligiran

II. Paksang-aralinPanahanan ng mga Unang PilipinoSanggunian: BEC-PELC III. A4, III.A5, III.A6, III.A7Kagamitan: mapa ng Asya, mga larawan, kagamitang pansining, cassette

tapes, cutoutsPagpapahalaga:

Mahalin ang kulturang Pilipino


Pagpapalitan ng kuru-kuro tungkol sa mga pangunahing isyu

2. PagsasanayPamukaw – sigla – Pakikinig ng Awit“Noong Unang Panahon”

3. Balik-aral“Ang Paglalakbay”Pagtukoy sa pinagmulan o pinanggalingan ng mga unang Pilipino


Ano ang alam na ninyo tungkol sa mga unang Pilipino?

Mga Unang Pilipino

Paksa A N NAAnyoKasuutanPanahanan o Pook-

tirahanLugar-kapaligiran

2. Pagbubuo ng Suliranina. Ano ang uri ng panahanan ng mga unang Pilipino?b. Paano iniaangkop ng ating mga ninuno ang kanilang pamumuhay sa

kapaligiran?


Pangkat IIlarawan ang iba’t ibang uri ng panahanan ng mga unang

Pilipino. Iguhit ito.

Pangkat IIa. Saan-saang mga lugar nanirahan ang mga unang Pilipino?b. Ipaliwanag kung bakit pinili nilang manirahan doon?

Pangkat IIIIlarawan ang iba’t ibang kultura ng mga sinaunang Pilipino.

Ihambing sa kasalukuyang panahon.

Pangkat IVa. Iguhit ang bahay-kubo.b. Ilarawan ang iba’t ibang bahagi nito.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Anu-ano ang iba’t ibang uri ng panahanan ng mga unang

Pilipino? Saan matatagpuan ang kinalalagyan ng panahanan ng mga unang Pilipino? Bakit pinili ng mga Negrito na tumira sa loob ng kweba? Indones sa itaas ng puno? Malay sa kapatagan? Anong uri ng tirahan mayroon ang itinayo sa kapatagan? Ano ang iba’t ibang bahagi ng payak na bahay na ito?

6. Paglalagom

Uri ng Panahanan

Ita Indones Malay

Yari sa sanga Gawa sa kahoy yari sa pawid,ng puno at at kugon kawayan at sawalimalapad na Itaas ng puno Baybaying dagatdahon Ibabaw ng tubig KapataganLoob ng kwebaGilid ng bundok

Ang iba’t ibang uri ng panahanan ay naaayon sa pangangailangan at kapaligiran

Itanong: Ilarawan ang uri ng bahay ng ating mga ninuno. Bakit sa kweba nanirahan ang ating mga ninuno? Ligtas ba ang

manirahan sa itaas ng punongkahoy? Bakit madalas sa tabing-ilog naninirahan ang ating mga ninuno? Anu-anong mga pag-aangkop ang ginawa ng ating mga ninuno sa kapaligiran?



Halimbawa:Panahanan ang tawag sa pook panirahan ng mga tao.

Matatagpuan ang mga ito sa iba’t ibang dako ng bansa. Karamihan sa mga panirahan ng mga unang Pilipino ay makikita sa may pampang ng ilog at baybay-dagat. May mga tirahan ding matataagpuan sa itaas ng punongkahoy. Mayroon din sa gitna ng kabundukan. May mga panahanan din sa dagat.

2. Paglalapata. Pag-awit – “Bahay kubo”b. “Wish Ko Lang”

Pagguhit ng pangarap na bahay. Sabihin kung bakit gusto mo ito at kanino ito iaalay.

IV. PagtatayaBasahin at unawain ang isinasaad ng mga pangungusap. Piliin ang titik

lamang.

1. Ang mga Ita ay palipat-lipat ng tirahan upang _____.a. makapaglakbay c. maghanap ng ikabubuhayb. Makipag-away d. makabuo ng pamilya

2. Ang mga Indones ay nagtayo ng tirahan sa _____.a. bundok c. kwebab. itaas ng puno d. dagat

3. Ang bahay kubo ng mga Malay ay gawa sa ______.a. bato at semento c. pawid at kawayanb. kahoy at bato d. pawid at semento

4. Ang uri ng pamumuhay ng sinaunang Pilipino ay batay sa kanilang _____.a. kakayahan c. kasiyahanb. kagalingan d. kaugalian

5. Ang pangkat ng mga unang Pilipino na nagtayo ng panahanan sa baybayin at kapatagan ay mga _____.

a. Ita c. Indonesb. Malay d. Lahat sila

V. KasunduanGumuhit ng panahanan noon at ngayon.

ARALIN 39: MGA UNANG DAYUHANG NAKIPAG-UGNAYAN SA BANSA

I. Layunin1. Nakikilala ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa bansa.2. Nasasabi ang mga dahilan ng pakikipag-ugnayan sa mga ninuno3. Naituturo sa mapa ang mga bansa sa Asya na unang nakipag-ugnayan sa

Pilipinas4. Nailalarawan ang naging kontribusyon ng mga unang dayuhan sa

katutubong kulturang Pilipino5. Natutukoy ang mga katangian ng kapaligiran na nagpadali sa pakikipag-

ugnayan sa mga dayuhan

II. Paksang-aralinMga Unang Dayuhang Nakipag-ugnayan sa BansaSanggunian: BEC-PELC III. B1, III. B3, III.B4, III. C1


Kagamitan: mapa ng daigdig, mapa ng Pilipinas, mga larawan, manila paper, krayola

Pagpapahalaga:Pahalagahan ang mga kontribusyon ng mga unangdayuhang sumakop sa bansa


Pagtunghay sa mga balita sa mga pangunahing dyaryo. Talakayin ang ilan sa mga ito.

2. PagsasanayIlagay sa wastong kahon

Pagkain Pananampalataya

Kasuutan Kultura Musika

Tirahan Kaugalian

Oyayi Bahay na pawid Bahay na tiyakad Kanin at isda

Bathala Palaro sa Pista Kangan Kundiman3. Balik-aral

Suriin ang larawan at sabihin kung ano ang pinatutunayan nito sa mga sinaunang Pilipino. Piliin ang sagot sa kahon.Halimbawa:

a. mataas ang kaalaman sa inhinyerob. pagkamalikhain sa paniniwalang higit silang gagandac. mahilig siya sa pag-awit, nakasisiya sa kanila ang musikad. mayroon ng pamahalaan noon o datu ang nagpapairal ng batase. iniaangkop ang pamumuhay sa kapaligiranf. sumasamba sila sa kalikasan

B. Panlinang na Gawain1. Paghahandaa. Pagpapakita ng cutoutsb. Sinu-sino ang mga tao sa larawan?

2. Pagbubuo ng Suliranina. Sinu-sino ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa mga unang

Pilipino?b. Ano ang naging kontribusyon ng mga unang dayuhan sa katutubong

kulturang Pilipino?


Pangkat Ia. Hanapin ang Indiya, Arabe, Tsina, at Hapon sa mapa.b. Isulat ang kanilang lokasyon_____H latitude _____S longhitud

c. Gaano kalayo ang Hapon, Tsina sa Pilipinas? _____d. Gamitin ang iskala.

Pangkat II- IndiaSa pamamagitan ng circle map, itala ang iba’t ibang

impluwensya ng Hindu sa ating kultura

Hindu

Pangkat III - Arabea. Anu-ano ang mga impluwensya ng Arabe sa ating kultura?b. Itala ito sa organizer.

Arabe

Pangkat IVa. Anu-ano ang mga impluwensya ng mga Tsino sa ating kultura?b. Itala ito sa organizer.

Tsino

Pangkat IVa. anu-ano ang mga kontribusyon ng mga Hapon sa ating kultura?b. Itala ito sa organizer.

HAPON

Pangkat IVa. Bakit naakit ang mga unang Pilipinong manirahan dito?b. Isulat ang katangian ng kapaligiran na nagpadali sa pakikipag-

ugnauan sa mga dayuhan.c. Kapaligiran ng Pilipinasd. Nagpadali sa pakikipag-ugnayan


Itanong: Sinu-sino ang mga unang dayuhang nakipag-ugnayan sa ating mga ninuno? Saan-saan sila nagmula? Ituro sa mapa/globo. Bakit sila napunta rito? Paano ang paraan ng kanilang pangangalikal? Saan-saan sila nanirahan dito? Anu-ano ang mga naging impluwensya ng mga Hindu, Arabe, Hapon, st Tsino sa mga katutubong Pilipino?

6. PaglalagomBuuin ang retrieval chart

Dayuhan Pakay Saan Nanirahan ImpluwensyaHinduArabeHaponTsino



Halimbawa:Pakikipagkalakalan ang nagbigay-daan sa mga dayuhan upang

makipag-ugnayan sa mga Pilipino. Kalakalang naganap sa pagitan ng mga katutubo ay pagpapalitan ng produkto o barter system.

Mahalagang ambag ng mga Arabe ang relihiyong Islam at pamahalaang Sultanato; ang sa Hapon ay artipisyal na pagpaparami ng isda at itik at sa mga Hindu makikita ang impluwensya sa lipunan, pulitika o relihiyon.

2. PaglalapatMaghanda ng dula-dulaan upang ipakita ang iba’t ibang impluwensya

ng mga dayuhan sa kasalukuyan.

IV. PagtatayaIsulat ang pangalan ng bansang nag-impluwensya sa katutubong kulturang

Pilipino.

________1. matatangos na ilong________2. Kaalaman sa heograpiya, aritmetika at astronomiya________3. pagmimina ng bakal, ginto at tingga________4. pamahalaang sultanato________5. turban at sarong________6. pansit, siopao, miki, okoy_________7. paying, pamaypay, tsinelas_________8. relihiyong Islam_________9. artipisyal na pagpaparami ng isda at itik_________10. pagpapautang ng mgay malaking tubo

V. KasunduanGumupit ng mga larawang nagpapahiwatig ng impluwensya ng mga unang

dayuhan sa bansa.

ARALIN 40: ANG PAGDATING NG MGA ESPANYOL SA PILIPINAS

I. Layunin1. Nailalarawan ang mga pangyayaring naging daan upang ang Pilipinas ay

maging lupang sakop ng mga Espanyol

2. Natatalunton/Naituturo sa mapa ang mga lugar sa bansa na unang nagkaroon ng pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol

II. Paksang-aralinAng Pagdating ng mga Espanyol sa PilipinasSanggunian: BEC_PELC III. C2, III. C3.1


Kagamitan: mapa, mimi boards, mga larawan

Pagpapahalaga:Makatulong sa pagpapaunlad ng pamayanan


Pagbabalitaan tungkol sa mga pandaigdig na isyuPagbibigay ng sariling kuru-kuro sa isyu

2. Pagsasanay“Everybody Show”Tutukuyin ng mga bata ang dayuhang may impluwensya sa bansa.

Isusulat ang titik lamang_________1. bathala_________2. pansit, siopao, hopia_________3. pagpaparami ng isda at itik_________4. relihiyong Islam at pamahalaang Sultanato_________5. jaket na may manggas_________6. maluwang na salawal_________7. impluwensya sa panlipunan at pampulitika_________8. pagsamba kay Allah_________9. pagkahilig sa mga pansit, siopao at noodles_________10. pagkilala kina Prahma, Vishu at Shiva bilang mga diyos

3. Balik-arala. Pagsusuri ng kinalalagyan ng bansa sa mapa/globo. Nasaan ang Pilipinas?b. Sabihin ang:- kontinenteng kinaroroonan nito;- eksaktong lokasyon at- mga katabing bansac. Bakit naging madali ang pakikipag-ugnayan ng ibang dayuhan sa ating bansa?

B. Panlinang na Gawain1. Paghahandaa. Pagpapakita ng larawan ng isang Espanyol/ Espanyola.b. Ano ang alam ninyo tungkol sa pagdating ng mga Espanyol?c. Gamitin ang ANNA sa pagtatala ng mga kasagutan.2. Pagbubuo ng Suliranina. Sino ang unang dayuhang sumakop sa ating bansa?b. Ano ang layunin o pakay sa pagpunta sa bansa?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat Ia. Hanapin ang Espanya sa mapa/globo.b. Ibigay kung saang continent ito matatagpuan, mga katabing bansa at ang eksaktong lokasyon.Pangkat II

a. Taluntunin sa mapa ang ruta ni Magellan mula San Lucas de Barrameda, Espanya.b. Gamitin ang sequence organizer.Pangkat III

Iguhit ang Sanduguan nina Magellan at Raha Humabon.Pangkat IV

Ilarawan sa pamamagitan ng piping palabas ang labanan sa Mactan.5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Sino ang unang dayuhang sumakop sa atin? Nasaan ang Espanya? Ituro ito sa mapa. Bakit sila nakarating sa Pilipinas? Sino ang kanilang pinuno? Ano ang pakay nila? Saan sila nagmula at kung kailan? Nakarating ba sila sa Moluccas? Saan sila nakarating?Ituro sa mapa. Bakit tinawag itong kapuluan ni San Lazaro? Ano ang nangyari roon? Bakit mahalaga sa mga kastila ang pagdating ni Magellan sa Limasawa? Bakit nagkaroon ng labanan sa Mactan?6. Paglalagom

Suriin ang retrieval chart.

Petsa Lugar PangyayariSeptember 30, 1619

March 16, 1521

March 31, 1521

Espanya

Homonhon

Limasawa

Paglalakbay patungong silanganNarating nina Magellan ang HomonhonUnang misa sa kasaysayan ng Pilipinas.

C. Pangkatang Gawain1. Paglalahat

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.2. Paglalapata. Pag-awit ng”Bayan ko” na may wastong kumpas at damdamin.b. Iguhit ang isa sa mga ito at ipaliwanag sa klase.

IV. PagtatayaPiliin ang titik ng wastong sagot.1. Anong mahalagang pangyayari ang naganap noong ika-17 ng Pebrero, 1521?a. Simula ng paglalakbay ni Magellan mula Espanya.b. Pagsapit ni Magellan sa Homonhon, Samarc. Pagdaos ng unang misad. Labanan sa Mactan2. Bakit mahalaga sa mga Espanyol ang pagdating ni Magellan sa Limasawa?a. Dahil nakipagsanduguan si Magellan kay Raha Kulambo.b. Dahil doon ginanap ang unang misa.c. Dahil doon nagtayo ng malaking krus si Magellan.d. Lahat ito3. Ano ang pakay nina Magellan sa kanilang paglalayag?a. Kristiyanob. Pakikipagkaibiganc. Pakikipagkalakalan sa Spice Island

d. Pakikipagsanduguan4. Ano ang ibinigay na pangalan ni Magellan sa kapuluan?a. Las Islas sa Filipinasb. Kapuluan ni San Lazaroc. Mactan de Goitid. Sebastian del Cano5. Bakit mahalaga ang ginanap sa unang misa sa Limasawa? Hudyat ng __________a. Pagyakap ng mga katutubo ng Kristiyanismob. Pakikipagkaibigan sa mga katutuboc. Pakikidigma sa mga katutubod. Pagsakop ng Espanya sa bansa

Aralin 41: Paggamit ng Time line sa pagkilala ng Ilang mahahalagang Pangyayari sa Kasaysayan ng BansaI. Layunin1. Nagagamit ang time line sa pagkilala ng ilang mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng bansa2. Nakikilala ang time line at ang guhit nito sa pag-aaral ng kasaysayan.3. Naiisa-isa ang iba’t ibang ekspedisyong isinagawa ng mga Espanyol at ang mga pangyayari sa bawat isa.

II. Paksang AralinPaggamit ng Time Line sa Pagkilala ng Ilang Mahahalagang Pangyayari sa Kasaysayan ng BansaSanggunian: BEC-PELC III. D 1, III. D 1.1

Batayang Aklat sa Hekasi 4Kagamitan: mapang pandaigdigPagpapahalaga:


Pagpapalitan ng balitang nakalap sa inyong pamayanan2. Pagsasanay

Sabihin ang kahalagahan ng mga sumusunod sa kasaysayan ng Pilipinas.a. Marso 16, 1521 Mactan c. April 1521b. Setyembre 20, 1521 d. Hunyo 24, 15653. Balik-aralBasahin ang mga sumusunod na pangyayariGumawa ng chain ayon sa wastong pagkakasunud-sunod.

_____a. pagdaong nina Magellan sa Homonhon_____b. Pagkamatay ni Magellan sa Mactan._____c. Pakikipagsanduguan nina Magellan kay Raha Kulambo_____d. Pagbabalik ng “Victoria” sa Espanya._____e. Pagdaraos ng uang misa sa Limasawa.

Pagyamanin ang kulturang Pilipino

1 3 4 52

B. Panlinang na Gawain1. PaglalahadTaluntunin sa mapa ang ekspedisyon ni Magellan.Pagdating sa makasaysayang pook, lagyan ng bandera kung saan nakasulat ang petsa ng pangyayari.2. Pagbubuo ng SuliraninItanong: Anong mahahalagang pangyayari ang naganap sa mga petsang ito?a. 1519 c. 1521 e. 1523b. 1520 d. 1522

3. Pananaliksik4. Pangkatang Gawaina. Hatiin ang mga mag-aaral sa apat na pangkat at talakayin ng bawat pangkat ang mga mahahalagang taon sa kasaysayan ng bansa.b. Ilagay sa tamang taon ang mga mahahalagang kaganapan sa kasaysayan ng Pilipinas hanggang sa pagbabalik ng barkong Viktoria sa Espanya.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksaa. Ipakita ang time lineItanong: Anong napapansin ninyo sa time line? Ano ang katumbas ng bawat bahagi? Ano ang napapansin ninyo sa pagitan ng bawat bahagi? Ilang maliliit na guhit sa bawat bahagi? Ano ang kinakatawan nito?b. Pag-aralan natin ang paggamit nito. Pagbatayan ang ekspidisyon ni Magellan. Itanong: Kailan umalis si Magellan sa Espanya?Saan ito dapat ilagay? Kailan sila nakarating sa pulo ng Pilipinas? Saan dapat ilagay ang guhit?C. Pangwakas na Gawain1. Paglalahata. Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa paksa.HalimbawaAng time line ay naglalarawan ng tiyak na panahon o pangyayari sa kasaysayan.b. PagsasanayNagkaroon ng interes ang hari ng Espanya sa Pilipinas. Nagpadala pa uli ng sunud-sunod na ekspedisyon. Ilapat ito sa time line1521- Ekspedisyon ni Loaisa1526- Ekspedisyon ni Cabot1527- Ekspedisyon ni Saavedra1542- Ekspedisyon ni Villalobos- Ibinigay ang pangalang Pilipinas

1519 1520 1521 1522 1523

San Lucas, Barrameda Espanya, Homonhon, Samar, PilipinasLabanan sa Mactan, Cebu, Pilipinas Barkong Viktoria, Balik Espanya

1565- Ekspedisyon ni Lopez de Legaspi- Hindi tinanggap sa Cebu.-nagpunta sa Bohol-Sanduguan nila ni Sikatuna

1571- Itinatag ni Legaspi ang pamayanan ng Maynila

2. Paglalapata. Gamitin ang time line sa pagtatala ng mga sumusunod na pangyayarib. Markahan ang sumusunod na mga petsa.1957- Umupo bilang pangulo ng bansa si Carlos P. Garcia.1961- Nahalal na pangulo si Diosdado Macapagal.1965- Nahalal na pangulo si Ferdinand Marcos1986- Nanumpa si Cory Aquino bilang pangulo.1992- Nahalal na pangulo si Fidel Ramos.

IV. PagtatayaSaan dapat ilagay ang sumusunod na pangyayari?1. Pebrero 13, 1565 – Pagdating ni Legaspi sa Pilipinas2. Hunyo 24 1571 – Ginawang punong lungsod ang Maynila3. 1774 – Simula ng pag-aalsa ni Dagohoy.4. Agosto 13, 1896 – Simula ng himagsikang Pilipino.5. Hunyo 12, 1898 – Pagpapahayag ng Kalayaan ng Pilipinas sa Cavite

Aralin 42: Mga Pagbabago ng Kulturang Pilipino Dulot ng Pakikipagugnayan sa mga EspanyolI. Layunin1. Natatalakay ang mga naging pagbabagong naganap sa kulturang Pilipino dulot ng pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol.2. Nasasabi ang mabuti at di-mabuting epekto sa kulturang Pilipino ng pananakop ng Espanyol.

II. Paksang AralinMga Pagbabago ng Kulturang Pilipino Dulot ng Pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol.Sanggunian BEC-PELC III. C3 III. C 3.2Kagamitan: mapang pandaigdig, kagamitang pansiningPagpapahalaga:


Pagbabalitaan ukol sa mga pangyayaring naganap sa inyong lalawigan.2. Pagsasanaya. Laro – Battle of the Brains-unang pulong natanaw nina Magellan-unang bapor na nakapalibot sa buong mundo.-unang Pilipinong matagumpay na nagtanggol sa kalayaan.-unang poon na pinagdausan ng unang misa sa Pilipinas-unang mag-asawang bininyagan tanda ng pagiging Kristiiyano.b. Isaayos ang mga pangyayari ayon sa time linea. April 1521 – Digmaan sa Mactan.b. St. 20, 1519 – Simula ng paglalakbay patungong Moluccasc. Marso 1521 – Pagsapit sa Homonhon.

Pahalagahan ang mga naging pagbabagong naganap dulot ng pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol.


Ano ang naalaala ninyo kapag binabanggit ang salitang kastila o Espanyol

2. Pagbubuo ng Suliranina. Anu-ano ang mga pagbabagong naganap sa panahon ng pananakop ng mga Espanyol?b. Anu-ano ang mga mabuti at di-mabuting epekto nito sa kultura ng bansa?3. Pananaliksik4. Pangkatang Gawaina. Hatiin ang mga bata sa apat na panglat upang mapag-usapan ang mga pagbabagong naganap sa ating kultura dulot ng pakikipag-ugnayan sa mga Espanyol.b. Bawat pangkat ay bibigyan ng mga paksang kanilang tatalakayinPangkat I: RelihiyonPangkat II: a. Tirahan

b. PanitikanPangkat III: a Pamumuhay

b. Pagkain c. Kasuotan

Pangkat IV: a Edukayon B. Wika

c. Mabuti ba ang naging epekto nito? Bakit?5. Pag-uulat/PagtatalakayItanong: Anu-ano ang mga pagbabagong naganap sa panahon ng pananakop ng mga Espanyol? Anu-ano ang mga kabutihang naidulot nito sa ating kultura bilang isang Pilipino? Anu-ano naman ang mga di-mabuting naidulot nito sa ating kulturang Pilipino?

5. PaglalagomSuriiin ang retrieval chartBahagi ng Kultura Pagbabago Epekto

Mabuti Di-mabutiRelihiyon Kristiyanismo Nagbunga ng

kabutihan. Binigyang-diin ang relihiyon

Taliwas sa turo Abuso

Edukasyon Nagtatag ng mga paaralan

Pagkakaroon ng mga paaralan. Natutong bumasa at sumulat.

Corporal punishment. Iba ang aralin ng mayaman at mahirap/

Kastila o

Espanyol


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:May mga pagbabagong naganap noong panahon ng Espanyol na nagdulot ng kabutihan sa ating kultura, subalit ang ilang pagbabago naman ay nagdulot ng di-mabuting epekto sa kultura ng bansa.2. PaglalapatPag-awit nang may wastong ritmo” Bayan Ko”

IV. PagtatayaIsulat ang O kung ang pangungusap ay isang opinion at K kung ito ay katotohanan____________1. Pinakaunang pamantasan sa daigdig ang Pamantasan ng Sto. Tomas.____________2. Ipinalalagay ng mga Espanyol na nakatuklas sila ng unang pook ng mga taong dapat turuan.___________3. Ang sabong ay isang uri ng sugal.___________4. Sinakop ng Espanya ang Pilipinas sa pamamagitan ng krus at espada.___________5. Ang ugaling pagpapabukas ng gawain ay natutuhan natin sa mga Espanyol.

V. KasunduanAlin sa mga impluwensya ng Espanyol ang higit mong pinahahalagahan?I. Layunin1. Natatalakay ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pananakop ng mga Espanyol.2. Nasasabi kung bakit hindi lumalaganap ang Kristiyanismo sa kabundukan.

II. Paksang AralinReaksyon ng mga Pilipino sa Pananakop ng mga EspanyolSanggunian: BEC-PELC III. A 4Kagamitan: kagamitang pansining, mga larawanPagpapahalaga:


Pagbibigay ng mga balitang may kaugnayan sa aralin.2. Pagsasanay

Alin sa mga sumusunod ang naiiba sa pangkat at bakit?a. Homonhon, Limasawa, Mactan, Espanyab. Pamantasan ng Lungsod ng Maynila, Pamantasan ng Sto. Tomas, San Juan de Letran, Colegio de Sta. Isabelc. Dr. Jose Rizal, Juan Luna, Andres Bonifaciod. sapatos, sombrero, potong, salawale. keso, hamon, tocino, kanin

3. Balik-aral

Pananalig sa Dakilang Lumikha sa lahat ng sandal.

Itala ang mabuti at di mabuting epekto sa ilang bahagi ng kultura ng bansa sa pananakop ng mga Espanyol.Kultura Mabuti Di-mabutiRelihiyonEdukasyonPamumuhayKasuotanPanitikanB.Panlinang na Gawain1. Paghahanda

Pag-awit “ Bayan ko”Pag-uusap-usap tungkol sa nilalaman ng awit.2. Pagbubuo ng Suliranin

Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamalakad ng mga Espanyol? Ano ang ginawa nila?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat IBuuin ang talahanayan

Pag-aalsa Pinangyarihan Dahilan Kinalabasan

Pangkat II:Iguhit ang labanan ng mga Espanyol at pangkat etniko.

Pangkat III:a. Gumupit ng larawan ng mga ilustradong nag-aral sa Europa.b. Idikit ito sa akordyon.

Pangkat IV:a. Ano ang naging hudyat ng himagsikan.b. Ipakita ang piping palabas.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa Paksa.Itanong: Ano ang naging reaksyon ng mga unang Pilipino sa pamamalakad ng mga Espanyol? Ano ang ginawa nila? Ano naman ang naging reaksyon ng mga pangkat etniko? Ano ang kanilang ginawa? Ano ang nangyari dahil sa labanang ito? Sinu-sino sila? Ano ang kanilang ginawa? Ano naman ang itinatag ni Andres Bonifacio? Ano ang layunin nito?6. PaglalagomMga Pag-aalsa at Pinuno

Petsa/Pook Dahilan Kinalabasan

Pag-aalsa ni Lakandula

Tondo Pagmamalabis NagwakasNalibre sa pagbabayad ng buwis

Itanong: Ano ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa pamamalakad ng mga Espanyol? Saan naganap ang unang pag-aalsa? Sa kabuuan, ano ang kinalabasan ng mga pag-aalsa? Bakit kaya? Ano ang nangyari sa pakikipaglaban nila sa pangkat-etniko.

Itanong: Napalaganap ba ng mga Espanyol ang Kristiyanismo sa kabundukan? Bakit hindi? Ano ang ipinakita ng mga Pilipinong nakapag-aral sa Europa? Pagtatag ng katipunan? Kailan itinaas ang bandilang Pilipino sa kauna-unahang pagkakataon? Ano ang ibig sabihin nito?


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat at mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.HalimbawaNagkaroon ng pag-aalsa dahil tutol ang mga unang Pilipino sa pagsakop ng mga Espanyol sa bansa.Mahalaga sa mga unang Pilipino ang nagtataguyod sa kalayaan at pagpapahalaga sa kagitingan.2. Paglalapat

Pag-awit nang may damdamin- (magkunwaring nakaharap sa itinataas na bandila)“ Lupang Hinirang”

IV. PagtatayaSagutin ang mga tanong1. Paano ipinagtanggol ng mga unang Pillipino ang kanilang kalayaan at karapatang mamuhay?_______________________________________________________________________2. Bakit nabigo ang karamihan sa mga ito?_______________________________________________________________________3. Paano nag-simula ang pambansang himagsikan ng 1896?_______________________________________________________________________4. Bakit hindi naapektuhan ng mga Espanyol ang kultura ng pangka-etniko?_______________________________________________________________________5. Saan ang pinakamatagal na pag-aalsa?_______________________________________________________________________

V. KasunduanIpagpalagay na isa ka sa mga unang Pilipino? Ano ang iyong magiging reaksyon sa pananakop ng mga Espanyol? Ano ang iyong gagawin. Isulat ito.

I. Layunin1. Naipapaliwanag ang mga pangyayaring naging daan sa pagiging kolonyal ng Amerika ang Pilipinas.2. Nakikilala ang ilang pagbabagong naganap sa kulturang Pilipino dahilan sa pagsakop ng Estados Unidos.3. Napipili ang mabuti at di-mabuting impluwensya ng Estados Unidos sa kulturang Pilipino.

II. Paksang AralinMga Pagbabagong Naganap sa Panahon ng mga AmerikanoSanggunian: BEC-PELC III. C 5.1, III. C 5.2 III. C 5.3

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mapa, globoPagpapahalaga:


Pagbabalitaan tungkol sa mga isyu na may kaugnayan sa relasyon ng Pilipinas at Estados Unidos.2. PagsasanayIsulat sa patlang ang tamang sagot.a. Armas sa Katipunan: ________________b. Gabriela Silang kay Diego Silang: ______________________kay Andres Bonifacioc. ______________ sa Visayas: Maynila sa Luzond. Islam sa Arabe: _____________sa Espanyae. _______________sa Quezon: Dagohoy sa Bohol

3. Balik-aralIlagay ang mga pangyayari sa tamang ayos sa time line

a. Agosto 13, 1898 – Sumiklab ang Digmaang Espanyol-Amerikanob. Hunyo 7, 1892 – Itinatag ang Katipunanc. Hunyo 13, 1898 – Ipinahahayag ni Aguinaldo ang kalayaan ng Pilipinas sa Cavite.d. Pebreo 17, 1872 – Ipinabitay sina Padre Burgos, Padre Gomez at Padre Zamorae. Marso 11, 1521 – Pagsapit ni Magellan sa Pilipinas


Sabihin kung ano ang naaalaala ninyo kapag nabasa o narinig ang salitang Amerika. Gamitn ang concept map.

2. Pagbubuo ng SuliraninAno ang nagbigay daan sa pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas?

3. Pananaliksik4. Pangkatang Gawain(Magpapalabunutan tungkol sa paksang tatalakayin)Pangkat I:a. Hanapin sag lobo/mapa ang eksaktong lokasyon ng Amerika.b. Gumamit ng iskala. Sukatin kung gaano kalayoo ang Amerika sa Pilipinas.Pangkat II:

Mapahalagahan ang mabuting epekto ng pananakop ng mga Amerikano.

AMERIKA

Panahon ngAMERIKANO

Isalaysay ang mga pangyayaring nagbigay-daan sa pananakop ng Amerika sa Pilipinas. Gamitin ang sequence organizer.

Pangkat III:Itala ang iba’t ibang pagbabago bunga ng pananakop ng mga Amerikano. Gamitin ang organizer.

Pagsasanay IV:Sa pamamagitan ng evaluation organizer sabihin kung ang mga pagbabago ay mabuti o di mabuti.

Mabuti Di-mabuti

5. Pag-uulat/ Pagtalakay sa PaksaItanong: Nasaan ang Amerika? Gaano ito kalayo sa Pilipinas? Ano ang nagbigay-daan sa pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas? Anu-ano ang mga pagbabago bunga ng pananakop ng mga Amerikano. Isa-isahin natin ang mga pagbabagong ito. Mabuti ba o di-mabuti ang mga pagbabago sa kulturang Pilipino?

6. PaglalagomBuuin ang organizer.

Mga Pagbabago Epekto

Event 1 Event 2 Event 3 Event 4 Event 5

Kalusugan

Pagpapahalaga Pagpapahalaga

Edukasyon

Panahon ng mga Amerikano

Tirahan Tirahan


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:

Ang pananakop ng mga Amerikano ay nagdulot ng mabuti at di mabuting epekto sa kulturang Pilipino.

Binibigyang-pansin ng mga Amerikano ang kahalagahan ng demokrasyang pamamaran, pamumuhay at edukasyon sa pamamagitan ng pagtatatag ng mga pampublikong paaralan.

2. PaglalapatPaghambingin ang mga pagbabagong naganap sa pananakop ng Espanya at Amerika.

Paksa Espanya AmerikanoPamilyaPagkainKasuotanRelihiyon

IV. PagtatayaIsulat ang titik ng wastong sagot.1. Ano ang nagbigay-daan sa pananakop ng Amerikano sa Pilipinas?a. Digmaang Espanyol at Amerikanob. Digmaang Pilipino’t Amerikanoc. Pagtatag ng Commonwealth2. Ano ang naging bunga ng pagkakalubog ng Maine?a. Pagsiklab ng Digmaang Espanyol at Amerikanob. Pagbagsak ng Manila Bay sa mga Amerikanoc. Pagkasira ng pagkakaibigan ng mga Espanyol at Pilipinod. Pagsisimula ng pagtutulungang Pilipino’t Amerikano3. Bakit hindi natamo ng mga Pilipino ang kalayaan pagkaalis ng mga Espanyol?a. Dahil sa kasunduan sa Parisb. May ibang dayuhang mananakopc. Dahil sinakop na ng Amerika ang bansad. Lahat ng ito4. Malaking ambag ng Amerikano sa edukasyon ang pagbubukas ng mga paaralan _____________a. na pribadob. na publikoc. sa mga barangayd. sa bawat lalawigan5. Kahuli-hulihang heneral na sumuko sa mga Amerikano si _________________.

a. Miguel Malvarb. Gregorio del Pilarc. Emilio Aguinaldod. Apolinario MABINI

V. KasunduanMagtala ng iba’t ibang kaugaliang namana sa Amerikano.

I. LayuninNatutukoy ang naging epekto sa kulturang Pilipino sa panahon ng Hapones.

II. Paksang AralinEpekto sa Kulturang Pilipino ng Panahon ng HaponesSanggunian: BEC-PELC III. C 5.4

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mapa ng Asya, kagamitang pansining, mga larawanPagpapahalaga:

III. PamamaraanA. Panimulang Gawain1. BalitaanPagbabalitaan ang mga isyu na may kaugnayan sa paksa.2. PagsasanayTingnan ang mga larawan. Sabihin kung anong bansa ang nagdala nito. Alamin ang naging epekto nito sa kulturang Pilipino.3. Balik-arala. Anu-ano ang mga mabuti at di-mabuting impluwensya sa atin ng mga Espanyol at Amerikano.b. Buuin ang tsart ng pagpapahalaga.

PanahonImpluwensiya

Mabuti Di-mabutiEspanyolAmerikano


Ano ang inyong nasasa-isip kapag nakikita ang salitang Hapon?

Pagpapahalaga sa naging mabuting epekto ng pananako ng mga Hapones.

HAPON

2. Pagbubuo ng Suliranina. Anu-ano ang mga pagbabago sa kultura ng mga Pilipino dahil sa pananakop ng mga Hapones?b. Paano umunlad ang kulturang Pilipino sa panahon ng mga Hapones?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat IA. Nasaan ang Hapon?Eksaktong Lokasyon _____________Kontinente ______________Katabing mga bansaT _______________S ________________K ________________K ________________H ________________

B. Subukin ang layo nito sa Pilipinas. Gamitin ang iskala. H

K S

TPangkat II:a. Gumawa ng Time Line mula 1941 hanggang 1947.b. Itala ang mahahalagang pangyayaring nagbigay-daan sa pagsakop ng Hapon sa Pilipinas.

Pangkat III:a. Anu-ano ang mga pagbabago sa pamumuhay ng mga Pilipino sa panahon ng pananakop?b. Iguhit ito.

Pangkat IV:Ano ang epekto ng pananakop ng mga Hapones?

HaponesSanhi Bunga

5. Pag-uulat/ Pagtalakay sa PaksaItanong: Gaano kalayo ang bansang Hapon sa Pilipinas? Ano ang nagbigay-daan sa pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas? Bakit nagdigmaan ang mga Pilipino at Hapones? Paano napa-ugnay rito ang mga Hapones? Anu-ano ang mga naging pagbabago sa kultura ng mga Pilipino dahil sa pananakop ng mga Hapones? Anu-ano ang mga ginawa ng mga Pilipino sa mga pagbabagong naganap?

6. Paglalagom

Panahon ng HaponBahagi ng Kultura Pagbabago EpektoWika Bawal gumamit ng wikang

InglesPilipino-opisyal na wika ng bansa.Gintong Panahon ng wikang Pilipino.

Pamumuhay Walang imported Pagtangkilik sa sariling atinNasyonalismo

Ano ang naging epekto ng mga pagbabagong dala ng pananakop? Sa kabuuan, nakatulong ba ang pagbabagong naganap sa ating kultura sa panahon ng pananakop ng mga Hapones?


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksang pinag-aralan.Halimbawa:

Sa ilalim ng panahon ng Hapon maraming Pilipino ang natutong magsalita ng Niponggo, ang wika ng mga Hapones.Nabuhay ang diwa ng nasyonalismo.2. PaglalapatBuuin ang tsart

Kulturang Namana sa mga Mananakop

Espanyol Amerikano HaponesRelihiyonEdukasyonPagkainTradisyon

IV. PagtatayaIsulat ang wastong sagot.1. Ano ang ibig linangin ng mga Hapones?a. Edukasyon c. Materyalismob. Kristiyanismo d. Nasyonalismo2. Alin ang bunga ng paghihirap noong panahon ng pananakop?a. Naging maparaan ang Pilipinob. Naging mapagmahal sila sa bayanc. Naging matipid silad. Lahat ito3. Ano ang konseptong pilit nililinang ng mga Hapones?1. Ang Asya ay para sa mga Asyano2. Higit na mahalaga ang imported kaysa local3. (East Asia Co. – Prosperity Sphere) Greater East Asia Co. – Prosperity Sphere4. Tangkilikin ang produktong Hapona. 1 at 2 b. 2 at 3 c. 3 at 4 d. 1 at 3

4. Ano ang binigyang-diin sa edukasyon noong panahon ng Hapon?

a Kulturang Pilipino c. Wikang Niponggob. Palakasang pangkatawan d. Lahat ito

5. Walang elektrisidad noon kaya uling ang ginamit na pang-ilaw. Ano ang ipinahihiwatig dito?a. Ang mga Pilipino ay maraming alam.b. Ang mga Pilipino ay maparaan.c. Ang mga Pilipino ay maraming gamit.d. Ang mga Pilipino ay materyoso

V. KasunduanGumawa ng organizer para ipakita ang kultura at pamumuhay noon at ngayon. Tukuyin ang bansang may impluwensiya nito.

Noon Ngayon BansaPagkainKasuotanKagamitanEdukasyonRelihiyonTransportasyon

I. Layunin1. Natutukoy ang mga batas ng pamahalaan sa pagpapanatili at pagpapaunlad sa sariling kultura.2. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng batas sa pagpapaunlad ng kultura

II. Paksang AralinMga Batas sa Pagpapaunlad ng KulturaSanggunian: BEC-PELC IV. A1

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mga larawan, lathalain, magasin, tsartPagpapahalaga:


Pagpapalitan ng kuru-kuro hinggil sa kasalukuyang takbo ng ekonomiya.2. Pagsasanay

Bigyan ng tig-iisang outline map ang mga bata. Ipasulat ang pangalan ng mga lalawigan at lungsod. Pasimulan sa bahagi ng Luzon.3. Balik-aralGumawa ng talaan ng mga pagbabagong dulot ng pananakop ng mga Espanyol-Amerikano at Hapones sa bansa natin.

Pagkamasunurin sa mga Batas

B. Panimulang Gawain1. Paghahandaa. Pasyal-aral sa Museo ng Paaralanb. Pag-usap-usapan ang tungkol sa iba’t ibang bagay na namasid sa museo.

-Anu-ano ang mga bagay-bagay na nakita ninyo sa museo?-Alin sa mga iyon ang higit na nakatawag sa inyong pansin? Bakit?-Bakit naroon ang mga ito sa museo?-Bakit tayo mayroong museo?

2. Pagbubuo ng SuliraninAnu-anong mga batas ang kumikilala sa kahalagahan ng pagpapanatili at

pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat I-IV

Ang bawat pangkat ay magbibigay ng ulat tungkol sa mga batas na nagpapaunlad at ating kultura. Bigyang-pansin ang mga bagong batas. Talakayin at alamin ang mabuti o masamang epekto nito sa ating kultura.5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Ano ang pangunahing batas na kumikilala sa kahalagahan ng pagpapanatili at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino? (Basahin at ipaliwanag ang tinatadhana ng bawat seksyon.) Bukod sa konstitusyon, may iba pang mga batas na ipinatutupad para sa pagpapanatili ng kulturang Pilipino. Anu-ano ang mga ito? Saan-saan matatagpuan ang mga museo sa iba’t ibang lugar sa ating bansa? Anu-anong mga makasaysayang pook at gusali ang kinikilala bilang pambansang dambana at bantayog? Bakit kailangang pangalagaan ang kulturang Pilipino?

6. PaglalagomGawin ang sumusunod na talaan habang tinatalakay ang mga batas.

Batas Layunin Epekto


Gabayan ang mga batas sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:May mga batas at kautusan na nagpapatupad sa pangangalaga at pagpapayaman ng kulturang Pilipino.Ang Artikulo XIV, Seksyon 14 hanggang 18 ay nangunguna sa pagkilala sa kahalagahan ng pangangalaga at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino.Isinasaad sa Batas Blg. 4846 ang pagbabawal sa paghahanap at paghuhukay sa mga makasaysayang pook upang mkatuklas ng mga bagay na pangkultura.Itinatakda ng Batas Republika Blg. 284 ang Pambansang Museo bilang taguan ng mga ari-ariang pangkultura.2. Paglalapata. Itala ang museong matatagpuan sa iba’t ibang panig ng bansa.

Museo Lokasyon Ang makikita roon

b. Gumuhit/Gumupit ng mga bagay-bagay o artifacts na nakikita sa museo.

IV. PagtatayaAnong batas ang tinutukoy rito?

_______________1. Pangunahing batas na kumiklala sa kahalagahan ng pangangalaga at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino._______________2. Pambansang Museo bilang taguan ng mga bagay at ari-ariang pangkultura._______________3. Ipinagbawal ang paghahanap at paghuhukay sa mga makasaysayang pook._______________4. Kinikilala ang Mabini Shrine sa Nagtahan, Manila, Rizal Shrine sa Dapitan, Zamboanga del Norte at Aguinaldo Shrine sa Kawit Cavite._______________5. Iginagalang at pinangangalagaan ang karapatan ng mga kultura ng pangkat-etniko.

V. KasunduanMaghanap ng larawan ng ilang makasaysayang pook at gusaling kinikilalang

pambansang dambana at bantayog. Idikit ito sa inyong portfolio.

I. Layunin1. Natutukoy ang mga programa ng pamahalaan sa pagpapanatili at pagpapaunlad sa sariling kultura.2. Naiisa-isa ang mga programa ng pamahalaan upang mapaunlad ang kulturang Pilipino.3. Natutukoy ang iba’t ibang sentro ng tanghalan ng mga pamanang pangkultura.4. Nasusuri ang kahalagahan ng mga sentrong ito sa pagpapalaganap ng kultura ng bansa.

II. Paksang AralinMga Programa ng Pamahalaan sa Pagpapanatili at Pagpapaunlad ng Kulturang PilipinoSanggunian: BEC-PELC IV. A 1

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mga larawan, lathalain, magasin, kagamitang pansiningPagpapahalaga:


Pagbibigay ng balita tungkol sa pagpapaunlad ng kultura ng bansa2. Pagsasanay

Pagbibigay-halaga sa mga programa ng pamahalaan

Pag-awit – “Ako ay Pilipino”3. Balik-aral

Lagyan ng wastong pamagat ang mga pinangkat-pangkat ng mga salita sa kahon.1. ___________________________________________a. Paco Parkb. Fort Santiagoc. Mabini Shrined. Simbahang San Agustin2. ___________________________________________a. Museong Ayalab. Museong Villa Escuderoc. Museo ng Metropolitand. Museo ng Unibersidad ng Pilipinas3. ___________________________________________a. Sanduguan nina Sikatuna at Legaspib. Sinaunang kagamitan ng mga Pilipinoc. Vatican Treasured. Gold Collection4. __________________________________________a. Artikulo XIV, Seksyon 14-18b. Batas Republika Blg. 284c. Batas Republika Blg. 4846d. Atas ng Pangulo Blg. 375 at 260


Pagpapakita ng larawan ng ating katutubong kultura.2. Pagbubuo ng Suliranin

Anu-ano ang mga programa ng pamahalaan upang mapanatili at mapaunlad ang katutubong kultura?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainMga GawainPangkat I:a. Anu-ano ang mga itinuturo sa paaralan kaugnay ng kultura?b. Ilarawan ito sa pamamagitan ng pagguhit.

Pangkat II:a. Itala ang iba’t ibang ahensya na itinatag para sa pagpapanatili ng katutubong kultura.b. Buuin ang tsart.Ahensya Layunin GawainCultural Center of the Philippines (CCP)

Pasiglahin ang gawaing sining at kultura.

Pangkulturang tanghalan, dula, sayaw, konsyerto.

Pangkat III:a. Anu-ano ang mga proyekto at gawain ng NCCA?b. Itala sa tsart. Ipaliwanag ang kahalagahan nito.

N C C A

Pangkat IV:Sa pamamagitan ng organizer, itala ang apat na ahesyang nangangasiwa,

nangangalap at nag-iingat ng mga bagay na may kaugnayan sa kultura.

a. Bakit nilikha ng pamahalaan ang Presidential Commission on Culture and Arts?b. Ano ang ipinahihiwatig ng batas at programang itinakda ng pamahalaan tungkol sa pangangalaga ng ating kultura?

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Anu-ano ang iba’t ibang mga programa para mapaunlad ang ating kultura? Paano nakatutulong ang edukasyon sa pagpapaunlad ng kultura? Anu-anong mga ahensya ang itinatag para sa pagpapanatili ng katutubong kultura?Noong Abril 3, 1992 nilikha ng Batas Republika Blg. 7356 ang National Commission for Culture and the Arts (NCCA). Anu-ano ang mga gawain nito? Ano ang apat na ahensyang nangangasiwa sa pangangalap at pag-iingat ng mga bagay na may kaugnayan sa kultura?

6. PaglalagomItala sa tsar tang mga mahahalagang bagay na makatutulong sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng sarling kultura. Sa unahan ng kahon isulat naman ang mga programang dapat isakatuparan.Programa Pagpapanatili Pagpapaunlad


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.HalimbawaIba’t ibang programa ang nilalaan ng pamahalaan upang mapaunlad at mapangalagaan ang kulturang Pilipino.Ang paaralan ay mabisang instrumento upang mapangalagaan ang pamahalaang materyal, tradisyon at kaugalian.2. Paglalapat

MGA AHENSYA

Magtatanghal ng palatuntunang pinmagatang “ Sulyap sa Kasaysayan”Bawat pangkat ay magtatanghal ng isa sa mga sumusunod:a. Medley ng awiting Pilipinob. Sayaw – Carinosac. Pagsasakilos – Labanan sa Mactand. Pantomina – Isang selebrasyon

IV. PagtatayaIsulat ang wastong sagot ayon sa tinutukoy sa bawat pangungusap._______________1. Pangunahing pamana at pagkakakilanlan ng lahi._______________2. Nagsisilbing tagapag-ugnay ng mga gawain ng iba’t ibang pangkat pangkultura at pansining._______________3. Naglilinang ng damdaming makabayan o Filipinismo._______________4. Nagsisilbing lugar ng pangkulturang pagtatanghal._______________5. Nangangasiwa sa mga gawain at tungkulin ng mga ahensyang pangkultura.

V. KasunduanGumupit sa mga pahayagan ng mga palabas na may kaugnayan sa kultura ng bansa. Idikit ito sa portfolio.

I. LayuninNatatalakay ang karapatan ng mga mamamayan sa pagpapanatili at

pagpapaunlad ng sariling kultura.

II. Paksang AralinKarapatan ng mga Mamamayan sa Pagpapanatili at Pagpapaunlad ng Sariling Kultura.Sanggunian: BEC-PELC IV. A 2

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: polyeto, mga larawan, magasin at pahayagan, black catolina, mga kagamitang pansining.Pagpapahalaga:

III. Pamamaraan1. Panimulang Gawain1. Balitaan

Pagbibigay ng mga balitang pangkultura na narinig sa radyo o napanood sa telebisyon.2. Pagsasanaya. Laro – “Everybody Show”b. Isusulat ng mga bata sa showcards ang sagot.-Kakikitaan ng mga gold collection-Ahensyang nangangasiwa sa pag-aalaga at pagpapanatili ng iba’t ibang pambansang dambana at bantayog.

Pagbibigay-halaga sa mga karapatan ng mga mamamayan.

-Itinakda bilang Laang Pook Pang Museo-Dito matatagpuan ang dayoramang naglalarawan ng mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas.-Kasulatang nagtatadhana ng pangangalaga at pagpapanatili ng sining at kulturang Pilipino.3. Balik-aralPagpapakita ng larawanAnu-ano ang mga programa ng pamahalaan para mapangalagaan at mapaunlad ang ating kultura? Pagpapakita ng larawan ng mga painting, katutubong sayaw, pangkat-etniko, atbp.B. Panlinang na Gawain1. PaghahandaPagpapakita ng mga larawan na nagpapakita ng ating mga karapatan bilang isang mamamayang Pilipino.2. Pagbubuo ng Suliranina. Anu-ano ang mga karapatan ng mga mamamayan sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng sariling kultura?b. Bakit kailangan ng mga mamamayan ang mga karapatang ito?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainMagpapalabunutan an glider ng bawat pangkat upang malaman kung aling paksa ang kanilang sasagutan.

Pangkat I:Anong probisyon ang napapaloob sa Artikulo XIV, Sek. 2 ng ating konstitusyon.

Pangkat II:Ilarawan sa pamamagitan ng pagguhit ang karapatang makibahagi sa sining at agham.

Pangkat III:a. Pagsasakilos (Role Playing)b. Ipakita ang karapatan sa pagkuha at pagpapahayag ng impormasyon.

Pangkat IV:a. Ilarawan ang iba’t ibang paraan ng pagsamba ng mga Pilipino.b. Iguhit ito.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Ano ang karapatan ng mga mamamayan batay sa Artikulo XIV Sek. 2 Blg. 2? Bakit binigyang-diin ang edukasyon? Paano ito nakatutulong sa pagunlad ng kultura? Ano ang karapatang isinasaad ng Pandaigdig na pagpapahayag ng

ArtikuloXIVSek. 2

Karapatan ng Tao sa Artikulo 27? Ano ang karapatan ng mamamayan sa pagkuha at pagpapahayag ng impormasyon? Bakit iba-iba ang relihiyon dito sa atin? Ano ang karapatan ang napaloob dito?

6. PaglalagomItala sa tsar tang mga bagay na dapat gawin upang mapanatili ang sariling kultura at sa tapat naman ay mga bagay na di-dapat gawin na makaapekto sa ating sariling kultura.

Mga Dapat Gawin Mga Di-dapat Gawin


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa

Bawat batang Pilipino ay may karapatang makapag-aral ng walang bayad sa elementary at sekundarya.Bawat mamamayan ay maaaring makibahagi sa kasiyahan sa sining at agham.Bawat Pilipino ay Malaya sa pagpapahayag ng sariling opinion at damdamin, atbp.

2. PaglalapatJournalizingAno ang iyong napatunayan sa iyong sarili pagkatapos ng araling ito? Sumulat ng talata tungkol dito.

IV. PagtatayaLagyan ng tsek (/) kung tama ang mga sumusunod na sitwasyon at ekis (x) kung hindi._________1. Ang mga batang may anim na taong gulang ay sapilitang pinag-aaral sa elementarya._________2. Hindi tuwirang pinag-aaralan ang aklat sa edukasyong di-pormal._________3. Karapatan ng magulang ang pagpili sa kurso para sa mga anak._________4. Ang batang may kapansanan ay hindi na dapat mag-aral._________5. Itinuturo ang lahat ng relihiyon sa paaralan

V. KasunduanPaano kayo nakikibahagi sa biyayang dulot ng sining, agham at kultura? Itala ang iba’t ibang samahan sa eskwela na kaugnay nito.

I. Layunin1. Natatalakay ang tungkulin at pananagutan ng mamamayan sa pagpapanatili sa sariling kultura.

2. Nahihinuha ang maaaring mangyari sa kultura ng bansa kung hindi gagawin ng mga mamamayan ang kanilang tungkulin at pananagutan.

II. Paksang AralinTungkulin at Pananagutan ng mga Mamamayan sa Pagpapanatili ng Kultura.Sanggunian: BEC-PELC IV A 3, IV. A 4

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mga larawan, black cartolina strips, kagamitang pansiningPagpapahalaga:

III. PamamaraanA. Panimulang Gawain1. BalitaanPagbibigay ng balita tungkol sa mga mamamayang tumutupad ng tungkulin at pananagutan sa bansa.2. PagsasanayIbigay ang mga pagbabagong nagaganap sa kulturang Pilipino.2. Balik-aralSuriing muli ang mga larawan. Ano ang karapatang ipinahihiwatig ng bawat isa. Itapat ang flashcard sa bawat larawan.B. Panlinang na Gawain1. PaghahandaMaaaring magpakita ng film tungkol sa karapatan ng bata.2. Pagbubuo ng SuliraninAnu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng mamamayan sa pangangalaga at pagpapalaganap ng sariling kultura?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainIsa-isahin ang tungkulin at pananagutan batay sa kaugnay na karapatan at isulat ito sa tsart.

Karapatan TungkulinMagtamo ng Edukasyon Mag-aral nang mabuti.

Sumunod sa mga alituntunin.Pangkat I – EdukasyonPangkat II – RelihiyonPangkat III – Sining at AghamPangkat IV – Kulturang Pilipino

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Anu-ano ang mga tungkulin at pananagutan ng isang mamamayan upang makatulong sa pangangalaga at pagpapaunlad ng kultura?Itanong: Bakit binibigyang-diin ang edukasyon? Paano ito nakaaambag sa pag-unlad ng kultura? Ano ang maaaring mangyari kung hindi gagampanan ng bawat mamamayan ang kanilang tungkulin sa pangangalaga at pagpapaunlad ng kultura?

6. PaglalagomIsulat sa tsart ang mga mabubuting bagay na dapat gawin upang mapanatili ang sariling kultura.

Nagagampanan ang mga tungkulin at pananagutan sa bansa.

Edukasyon Relihiyon Sining at Agham Kulturang Pilipino

C. Pangwakas ng Gawain1. Paglalahat

Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.HalimbawaSa bawat karapatang tinatamasa ay may kaakibat na tungkulin at pananagutan.Bawat mamamayan ay may karapatan at tungkulin sa pagpapanatili at pangangalaga ng kanyang kultura.

2. Paglalapata. Bilang mag-aaral sa ikaapat na baitang ano ang iyong tungkuling ginagampanan sa pagpapanatili at pagpapaunlad ng kulturang Pilipino?

IV. PagtatayaIsulat ang titik ng tamang sagot.1. Sa libreng edukasyon, ikaw ay may tungkuling ______________a. magsumikap sa pag-aaralb. magloko sa pag-aaralc. maglakwatsa paminsan-minsand. magpabaya sa pag-aaral dahil libre naman2. May karapatan kang making at manood ng TV ngunit tungkulon mong ________________.a. ilakas ang tunogb. hinaan ang tunogc. lagging manoodd. huwag nang manood3. Ano ang dapat gawin?a. Bumili ng produktong imported.b. Gumamit ng produktong yari sa Pilipinas.c. Idisplay ang produktong gawa sa sa ibang bansa.d. Siraan ang produktong yari sa bans.4. Iba ang relihiyon ng iyong kaibigan, ano ang dapat mong gawin?a. Hindi na ako makikisama sa kanya.b. Hihikayatin ko siyang sumapi sa aming relihiyon.c. Lilipat ako sa kanyang relihiyon.d. Igagalang ko ang kanyang paniniwala.5. Ano ang mangyayari kung hindi natin gagampanan ang ating tungkulin?a. Maaaring mawala ang pagkakakilanlan ng lahing Pilipino.b. Maaaring masanay sa pagiging banyaga sa sa sariling bayan.c. Maaaring maging dayuhan sa sariling bayan.d. Mapananatili ang paggalang ng ibang bansa

V. Kasunduan

1. Buuin ang tsartKarapatan Tungkulin Mga Maaaring Mangyari

Kung Di-Sundin

2. Ano ang gagawin mo?a. May patimpalak na awitan sa inyong barangay. Maganda ang boses mo. Ano ang iyong gagawin?___________________________________________________________________________b. Kaibigan mo si Berto. Niyaya ka niyang maglaro ng video games na halip na pumasok sa eskwela. Ano ang gagawin mo?___________________________________________________________________________c. Si Lito ay inyong kapitbahay mahigit na anim na taong gulang na subalit hindi pa pumapasok sa eskwela. Ano ang gagawin mo?___________________________________________________________________________d. Nag-aaral ka ng leksyon. Ang mga kapatid mo naman ay nanonood ng telebisyon na malakas ang tunog. Ano ang gagawin mo?___________________________________________________________________________

I. Layunin1. Naiisa-isa ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad ng kultura noong panahon ng Espanyol.2. Natutukoy ang kanilang tanging nagawa para sa pagpapaunlad ng sariling kultura. II. Paksang AralinMga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura noong Panahon ng EspanyolSanggunian: BEC-PELC IV. B 1. IV. B2

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mga larawan, cassette recorderPagpapahalaga:


Pagbibigay ng balita tungkol sa iba’t ibang bansa2. PagsasanaySabihin kung mabuti o di-mabuti ang mga sumusunod na kaugaliang Pilipino.a. Pakikiramay sa namatayanb. Pagdadala ng pasalubongc. Labis na nagpapasunod ng magulang sa mga anak.d. Pakikipag-inuman sa barkada bilang pakikisama at pakikibagay.e. Paggalang at pagpipitagan sa matatanda.Itanong: Ano ang gagawin sa mga mabuting kaugalian? di mabuti?3. Balik-aral

Pagmamalaki sa mga Pilipinong nagpaunlad ng sariling kultura.

Sa tulong ng organizer, ipagunita ang kultura ng mga Pilipino bago dumating ang mga Espanyol.


Pag-awit ng “Lupang Hinirang.”2. Pagbubuo ng Suliranina. Anu-ano ang mga naiambag ng mga Espanyol sa pagpapaunlad ng kultura ng bansa?b. Sinu-sino ang mga taong tumulong sa pagpapaunlad ng kultura noong panahon ng Espanyol?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat ISa pamamagitan ng organizer, itala ang mga Pilipinong nakilala sa larangan ng panitikan.Panitikan Taong Tumulong sa

PagpapaunladNatatanging Gawa

Pangkat II.a. Mag-interbyu ng guro sa paaralan tungkol sa buhay ni San Jose at Birheng Maria.b. Isadula ang “Panunuluyan.”Pangkat III:Magpakita ng sayaw ng Carinosa.

Pangkat IV:Magtala ng mga tao at natatanging gawa na naging instrument sa paggising ng damdaming makabayan sa panahon ng Espanyol.b. Gawin ito sa tsart.

Sino Ano Bakit

5. Pag-uulat/Pagtlakay sa Paksa

PANANAMIT

KAUGALIAN ARKITEKTURA

PANITIKAN

Bago dumating ang Espanyol

Itanong: Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapaunlad ang kultura? Anu-ano ang kanilang natatanging gawa? Kailan itinayo ang imprenta? Paano nakatulong ang imprenta sa pagpapaunlad ng kultura noong pananon ng Espanyol? Sinu-sino ang tumulong sa larangan ng entablado? Anu-ano ang mga dulang itinatanghal kapag pista o tanging okasyon? Ano ang impluwensya ng mga Espanyol sa ating musika at sayaw? Paano naiiba ang sayaw at awit na natutuhan natin sa kanila? Paano ginising ni Dr. Jose Rizal ang damdaming makabayan ng mga Pilipino?

6. PaglalagomSinu-sino ang mga taong tumulong upang mapalaganap ang kultura ng bansa? Anu-ano ang kanilang mga natatanging gawa?

Panahon Larangan Taong Tumulong Natatanging GawaEspanyol Panitikan

Pagguhit

Francisco Baltazar

Juan Luna

Florante at Laura- Isa sa pinakadakilang akdang Pilipino.Spolarium – Nagkamit ng gintong medalya sa Espanya

C. Pangwakas na Gawain1. PaglalahatGabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.HalimbawaMaunlad ang ating kultura bago pa dumating ang mga Espanyol. Malaki ang naiambag ng mga Espanyol sa ating kultura lalo na nang magkaroon ng imprenta o palimbagan.

2. PaglalahatKumuha ng kapareho o kasayaw at sa saliw ng tugtugin, tayo ay magsasayaw ng balse.

IV. PagtatayaHanapin sa kahon ang pinaka-angkop na paksa at isulat sa patlang ang titik lamang ng tamang sagot._________1. Juan Luna, Felix Hidalgo,, Damian Domingo._________2. Pagguhit, Musika, Panitikan._________3. Noli Me Tangere, El Filibusterismo, Sagot ng Espanyol sa Hibik ng Pilipino._________4. Senakulo, Panunuluyan, Komedya o Moro-Moro._________5. La jota, Balse, Paseo.

a. Mga dulang itinatanghal sa entablado.b. Iba’t ibang larangan ng sining at kultura.c. Mga popular na epiko na binabasa hanggang ngayon.d. Mga bantog na pintor.e. Sayaw at musikang nahaluan ng kulturang Espanyol.f. Mga akdang gumising ng damdaming makabayan

V. KasunduanIsaulo ang unang saknong ng tula ni Andres Bonifacio na pinamagatang “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa.”

I. Layunin1. Naiisa-isa ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad ng kultura noong panahon ng Amerikano at Hapones.2. Natutukoy ang kanilang tanging nagawa para sa pagpapaunlad ng sariling kultura.3. Napapahalagahan ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad sa sariling kultura.

II. Paksang AralinMga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura Noong Panahon ng Amerikano at Hapones.Sanggunian: BEC-PELC III. B 1, IV. B 2, IV. B3

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: mga larawan cassettePagpapahalaga:


Pagbibigay ng balita tungkol sa mga “dakilang” Pilipino, tulad ng taxi driver sa New York, USA.2. PagsasanayTingnan ang mga larawan. Kumuha ng isa at magkuwento tungkol dito.Ano ang pinatunayan nila?3. Balik-arala. Sinu-sino ang mga taong tumulong upang mapangalagaan ang kultura ng bansa noong panahon ng mga Espanyol?b. Anu-ano ang mga natatangi nilang gawa?c. Paano nakatulong ang imprenta sa pagpapaunlad ng kultura?

B. Panlinang na Gawain1. Paghahandaa. Sabayang bigkas- “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa” unang saknongb. Pag-aralan ang tsart.

Panahon Ambag sa BansaAmerikano Pampublikong paaralan

Pagkatuto sa wikang InglesPagkahilig sa larong tulad ng basketball, tenis, atbp. Pagkain ng hamburger, doughnut, hotdog at beefsteak

Pagmamalaki sa mga Pilipinong nagpaunlad ng sariling kultura.

Hapon “Buy and Sell”Pagusbong ng nasyonalismoPagkatuto ng Niponggo.

Itanong: Anu-ano ang mga naiambag ng mga Amerikano at Hapones sa pag-unald ng kulturang Pilipino?2. Pagbubuo ng Suliranin

Sinu-sino ang mga taong tumulong sa pagpapaunlad ng kultura noong panahon ng mga Amerikano at Hapones?3. Pananaliksik4. Pangkatang GawainPangkat I-IVGumawa ng album ng mga ambag sa bansa noong panahon ng Espanyol, Amerikano, Hapones, at kasalukuyan.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Sinu-sino ang mga naging tanyag sa iba’t ibang larangan ng sining noong panahon ng mga Amerikano at mga Hapones? Anu-ano ang kanilang mga ginawa? Paano ito nakatulong sa pag-unlad ng kultura? Ano ang pinakamahalagang ambag ni Pangulong Quezon? Ano ang sinabi ni Rizal tungkol dito? Bakit sinasabing mapalad ang mga manunulat na Pilipino noong panahon ng mga Hapones? Ano ang ginawa ng pamahalaan bilang pagkilala sa kanilang kontribusyon sa larangan ng sining.

6. PaglalagomSuriin ng retrieval chartPanahon Larangan Taong Tumulong Natatanging GawaAmerikano Pagguhit Fernando Amorsolo Paintings

“Mga Tagpo sa Kabukiran”Pambansang alagad ng Sining


Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:May mga Pilipino sa iba’t ibang panahon na nagpakita ng kakayahang magpaunlad ng kultura.2. PaglalapatPakikinig sa mga musikang naging tanyag noong panahon ng Amerikano at Hapones.Halimbawa: “You are My Sunshine” Hatinggabi

IV. PagtatayaIsulat ang tinutukoy sa bawat bilang.______________1. “Gintong Panahon” ng mga manunulat na Pilipino.______________2. Bantog na manggagamot, iskultor, pintor, manunulat, dalub-agham.

______________3. Sina Francisco Santiago, Antonio Molina at Nicanor Abelardo.______________4. Kauna-unahang Pilipino na tinanghal na “Pambansang Artista” sa pagguhit.______________5. Naglikha ng monumento ni Andres Bonifacio at Oblation.

V. KasunduanMangalap ng mga larawang akda ng mga Pilipino sa iba’t ibang panahon. Buuin ito sa isang album.

I. Layunin1. Naiisa-isa ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad ng kultura noong panahon ng Ikatlong Republika hanggang sa kasalukuyan.2. Natutukoy ang kanilang tanging nagawa para sa pagpapaunlad ng sariling kultura.3. Napapahalagahan ang mga Pilipinong nagpaunlad/nagpapaunlad sa sariling kultura

II. Paksang AralinMga Pilipinong Nagpaunlad ng Kultura noong Panahon ng Ikatlong Republika hanggang sa KasalukuyanSanggunian: BEC-PELC III. B 1, IV. B 2, IV. B3

Batayang Aklat sa HEKASI 4Kagamitan: cassette recorder, mga larawan, lathalain, black cartolina stripsPagpapahalaga:

III. PamamaraanA. Panimulang Gawain1. BalitaanPagbibigay ng salita tungkol sa mga “National Artists” ng Pilipinas.

2. PagsasanayLaro – “Everybody Show”Isulat ang tamang sagot.a. “ Florante at Laura” ang kay Balagtas, Spolarium ang kay ________________.b. “Pambansang Awit ng Pilipinas” ang kay Julian Felipe, “Hating Gabi” ang kay ________________.c. Victorio Edades, ama ng makabagong pagguhit sa Pilipinas, ___________________”Arkitekto ng mga arkitekto.”d. “Oblasyon” ang kay Guillermo Tolentino, ang kay Caedo ay _________________,isang paaralan sa San Andres, Maynila.e. Anacleto del Rosario kinikilalang “Prinsipe” ng mga kimikong Pilipino, si _______________kinikilalang “Prinsipe ng Manlilimbag.”

B. Balik-arala. Sabayang Bigkas –unang saknong ng “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa”b. Ano ang mahalagang naiambag sa sining at kultura ng iba’t ibang mananakop? Sinu-sino ang mga ito? Ano ang kanilang nagawa?

Pagbibigay-halaga sa mga Pilipinong nagpaunlad ng Kultura

c. Buuin ang retrieval chart.

B. Panlinang na Gawain1. PaghahandaPagkilala ng mga artista, awitin, gawang Pilipino at kung saang larangan ng sining at kultura sila nabibilang.

2. Pagbubuo ng Suliraninba. Sinu-sino ang mga Pilipino sa Ikatlong Republika hanggang sa kasalukuyan ang tumutulong sa pagpapaunlad ng sining at kultura?b. Anu-ano ang kanilang mga ginawa?c. Paano ito nakatulong sa pagpapaunlad ng kultura

3. PananaliksikBukod sa aklat, magdadala ang mga bata ng tugtugin, larawan, komiks atbp.

4. Pangkatang GawainGumawa ng akordyon para sa mga taong tumulong upang umunlad ang sumusunod na larangan.

5. Pag-uulat/Pagtalakay sa PaksaItanong: Sinu-sino ang mga Pilipino sa Ikatlong Republika hanggang sa kasalukuyan ang patuloy na nagpapakita ng kakayahang magpaunlad ng ating kultura? Anu-ano ang kanilang mga ginawa?

Panahon

Espanyol Amerikano Hapones

Mahalagang Naiambag:



Pangkat 1: Edukasyon

Pangkat 2: Sining

Pangkat 3: Agham

Pangkat 4: Palakasan

6. PaglalagomBuuin ang retrieval chart.Panahon Larangan Taong Tumulong Natatanging GawaIkatlong Republika hanggang sa kasalukuyan

Itanong: Paano nakatulong ang mga taong ito sa pagpapaunlad ng kultura? Ano ang pagkakatulad o pagkakaiba ng ating kultura noong panahon at ngayon? Patunayan ito. Paano pinararangalan ng pamahalaan ang mga taong ito bilang pagkilala sa kanilang kontribusyon sa larangan ng sining?

C. Pangwakas na Gawain1. PaglalahatGabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat o mga batayang kaalaman tungkol sa paksa.Halimbawa:May mga Pilipinong nag-ambag ng talino para mapaunlad at mabigyang halaga ang sining at kultura ng bansa.Mayaman ang ating bansa sa mga Pilipinong bumubuhay at nagpapaunlad ng kultura.Ang Gawad Pambansang Artista ay parangal sa mga Pilipinong nagbigay ng malaking ambag sa paglinang ng iba’t ibang sining.

2. Paglalapat“Sana ako na nga”a. Sino sa mga ito ang gusto mo paglaki mo? Bakit?b. Sumulat ng talata tungkol dito.

IV. PagtatayaIsulat ang wastong pamagat. Lagyan ng (/) ang mga taong nakatanggap ng parangal bilang pambansang artista.

1._________________________________Juan NakpilPablo AntonioLeandro Locsin2. __________________________________a. kulafuKenkoy at RosingAng Pagong at ang Unggoy

3. __________________________________Oblasyon sa UPMonumento ni RizalRebulto nina Gomburza sa Luneta

4. __________________________________Genoveva Edroza-Matute

Rogelio SikatLiwayway Arceo

5. __________________________________Lino BrockaGerardo de leonJoel Lamangan

6. _________________________________Cultural Center of the Philippines (CCP)Folks Arts TheaterPalasyo ng Sultan ng Brunei

V. KasunduanMangalap ng larawan sa iba’t ibang larangan ng sining at kultura. Idikit ito sa inyong portfolio.

hekasi part 2

Documents