hbsp - hbo module rampen en crisisbeheersing - college 1 - integrale veiligheid
DESCRIPTION
Opleiding: HBO – opleiding Integrale VeiligheidOnderwerp: Scenarioplanning i.h.k.v. rampen en crisisbeheersingPeriode & omvang: Jaar 3 / Blok 3 (1 ECTS) en Blok 4 (1ECTS)Doel‘Hands on ervaring’ opdoen met het ontwikkelen van diverse what-if scenario’s in het kader van rampen en crisisbeheersing.InhoudBlok 1: stap voor stap what-if scenario's ontwikkelen o.b.v. een eigen ingebrachte praktijkcasus (1 ECTS);Blok 2: scenario's verbeelden, integraal veiligheidsbeleid en een strategic early warning system ontwikkelen (1 ECTS);TRANSCRIPT
![Page 1: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/1.jpg)
Integrale veiligheidRampen en crisisbeheersing
Dit werk wordt, met uitzondering van het fotomateriaal, uitgegeven onder creative commons licentie: BY‐NC‐NDVoor licentie voorwaarden zie http://creativecommons.org/licenses/by‐nc‐nd/3.0/
Open Educational Resource Nederlandse editie – versie 1.0 Onderdeel van Handboek Scenarioplanning – druk 1
De rechten van de foto’s in dit werk zijn gereserveerd aan de rechtmatige eigenaarInstituut voor ToekomstontwikkelingBezoek ons op www.ivto.org
![Page 2: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/2.jpg)
© ISTOCKPHOTO
![Page 3: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/3.jpg)
Today’s Storyboard
Toekomstige gebeurtenis-sen
Scenario’s Scenario-planning
Proces Afronding
Vragen? Gelijk stellen!
![Page 4: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/4.jpg)
Tijd Context Verandering Onzekerheid
dichtbij –
ver weg
belangrijk –
niet belangrijk
weinig–
veel
zeker–
onzeker
trend=weinigdiscontinuïteit=veel
pre‐determined=zekercontroversie=onzeker
relatie met informatie‐betrouwbaarheid
Gebeurtenissen
vaak vast gegeven context is vast gegeven
geleidelijke/abrupte discontinuïteit
| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Early warning signalWildcard
![Page 5: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/5.jpg)
Verandering ‐ trends| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Trends‘Een patroon wat ontstaat als een lange termijn van historische data in beschouwing wordt genomen.’
Individualisering
Veiligheidsincidenten
![Page 6: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/6.jpg)
2 min:
Denk in tweetallen na over trends die nu spelen i.r.t. veiligheid.
BuZZ‐sessie
![Page 7: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/7.jpg)
Verandering ‐ discontinuïteiten| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Discontinuïteit‘Een, mogelijk onverwachte, tijdelijke of permanente, breuk in een dominante conditie/trend in een systeem.
Abrupt (Wildcard)Een discontinuïteit die zeer plotseling optreedt. Dit gebeurt zo snel dat het systeem niet meer kan stabiliseren.
GeleidelijkEen discontinuïteit waarbij de verschuiving van een paradigma naar een ander paradigma geleidelijk verloopt.
Platte wereld‐> Ronde wereldVulkaanuitbarsting IJsland ‐ 2010
![Page 8: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/8.jpg)
Onzekerheid ‐ controversies| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
ControversiesAbsolute onzekerheid: een trend/discontinuïteit die 50/50 verdeeld is.Het kan wel gebeuren, maar net zo goed niet.
Genetische manipulatie Nieuwe financiële crisis?
![Page 9: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/9.jpg)
Zekerheid ‐ pre‐determined elements| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Pre‐determined elements (onoverkomelijke zaken)Gebeurtenissen, als uitwerking van trends en discontinuïteiten, die onvermijdelijk zijn. Wanneer de gebeurtenissen plaats vinden en welke consequentie ze met zich meebrengen blijft onzeker.
Regenval Verontreiniging Virussen
![Page 10: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/10.jpg)
Je eigen wereldbeeld| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Global Warming?Trend / discontinuïteit (geleidelijk/abrupt)?
Aanslag 9/11?Trend/discontinuïteit?Controversie/pre‐determined/tussen zeker en onzeker in?
Klimaatverandering?Controversie / pre‐determined / ergens tussen zeker en onzeker in?
Effect van je eigen perceptie
![Page 11: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/11.jpg)
Scenario’s uitvloeisels van onzekerheid| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Wij gaan ons richten op zuivere ‘what‐if’ scenario’si.h.k.v. veiligheid (m.a.w. dus géén verkenningen)
http://www.ivto.org/publicaties/toekomstscenario‐s‐defensie‐2030
http://dsc.discovery.com/videos/worst‐case‐scenario‐panicked‐crowd‐stampede.html
http://www.youtube.com/watch?v=Vdh4TqWFfX4
![Page 12: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/12.jpg)
Scenarioplanning| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Scenarioplanning een korte definitie…Een instrument waarbij je scenario’s ontwikkelt om de toekomst te verkennen.
Scenario’s kun je gebruiken voor jezelf, voor de eigen organisatie of overheid
Wij gebruiken nu scenario’s vanuit de invalshoek integrale veiligheid (what‐if)De scenario’s zijn uitwerkingen van abrupte discontinuïteiten. Trends worden in de uitwerkingen als rode draad meegenomen.
Dit met als doel om strategische beslissingen effectiever en efficiënter te kunnen nemen. Zo kun je robuuste keuzes maken in het daglicht van de toekomst.
![Page 13: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/13.jpg)
Scenarioplanning| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
WargamesGame theory
Herman Kahn
Koude oorlog
Yom Kippur oorlog
![Page 14: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/14.jpg)
Bron: AFP
31 december 2010
9 augustus 2010
Twee miljoen Nigerianen vluchten voor water 25 september 2010
Tienduizenden Chinezen vluchten voor water21 augustus 2010
Duizend vermisten na overstromingen Brazilië22 juni 2010
Kwart Thailand is overstroomd
20 mei 2010
Overstromingen Polen bedreigen hoofdstad
20 oktober 2010
Praktisch: wat als… er te veel water is?Doden door overstroming in België14 november 2010
Watersnood Pakistan grotere ramp dan tsunami' 13,8 miljoen mensen op de vlucht
200.000 Australiërs op de vluchtvoor water
Bron: www.destentor.nl
http://www.youtube.com/watch?v=skFrR3g4BRQhttp://www.youtube.com/watch?v=O8qmaAMK4cM
![Page 15: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/15.jpg)
29 december 2010
Taliban dreigen met aanslag in Nederland18 oktober 2010
Terreurverdachten planden massa‐aanslag NAVO4 december 2010
Al‐Qaeda plande aanslag in Noorwegen12 juli 2010
Praktisch: wat als … terrorisme dichtbij echt wordt?
Zweden en Denemarken 'verijdelenaanslag'
Steeds grotere dreiging aanslag Frankrijk22 september 2010
Doden door aanslag op Egyptische kerk1 januari 2011
Veel doden door aanslag op trein in India28 mei 2010
Bron: AFP
![Page 16: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/16.jpg)
Zeker negentien doden bij Love parade Duisburg24 juli 2010
Dode en gewonden door vechtpartij strandfeest29 augustus 2009
Feestgangers keren zich tegen politie(windschoten)
Praktisch: wat als … feesten uit de hand lopen
16 oktober 2010
Bron: AFP
![Page 17: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/17.jpg)
Praktisch: … andere “verrassingen”Mega brand Moerdijk Aanslag op rijtoer koningin
Bron: AFP
5 januari 2011 30 april 2009
Mogelijk twintig doden door explosie Luik28 januari 2010
Meer doden Mexicaanse griep verwacht4 januari 2011
Hoe bij de brand in Moerdijk?
Zouden ‘what‐if’ scenario’s geholpen kunnen hebben?
![Page 18: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/18.jpg)
2 min:
Wat zijn mogelijke what‐if scenario’s bij de voetbalwedstrijd PSV‐NAC 22 feb a.s.
BuZZ‐sessie
![Page 19: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/19.jpg)
HerijkingToekomstbewustzijnS‐EWS
Strategische awarenessStrategische evaluatieStrategische ontwikkeling
Toekomstanalyse uitvoerenScenarioraamwerkOntwikkelen scenario’s
Bij what‐if scenario’s ontwikkelen we geen raamwerk.
BusinesscaseOrganisatie en draagvlakPlan van aanpak
Vanmiddag gegeven praktijkcase
Proces| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Scenariotraject voorbereiden
Scenario’s toepassen
Scenariotraject borgen
Scenario’s ontwikkelen
![Page 20: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/20.jpg)
Proces: essenties van voorbereiding| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Wat is de scenariovraag?
Wie zijn de stakeholders?
Wat zijn de keyfactors? (bv vervoer, vluchtwegen, etc…)
Wat is de scenariotoepassing?
Wat is de tijdshorizon?
Wat is de informatiescoop?
Wat is het scenariokarakter? Dit is bij IV voornamelijk wildcard denken!Trends als rode draad bij alle scenario’s
![Page 21: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/21.jpg)
Proces: ontwikkelen scenario’s what‐if| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Vormen van een macro‐analyse• PEST/STEP Politiek, Economisch, Sociaal en Technologisch• STEPJE Sociaal, Technologisch, Economisch, Politiek, Juridisch en Milieu (Environment)• STEEP Sociaal, Technologisch, Milieu, Economisch en Politiek• STEEPLED Sociaal, Technologisch, Economisch, Milieu, Politiek, Wettelijk (Legal), Onderwijs
(Education) en Demografisch
Meso‐analyse:• Wat zijn gebeurtenissen gericht op de bedrijfstak: festivals;
• Toeleveranciers (catering);• Vervoer (trein, bussen etc.);• In en uitstroom van mensen;• Etc.
![Page 22: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/22.jpg)
Proces: ontwikkelen scenario’s what‐if| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Drijvende krachten analyseren• Alle losse gebeurtenissen omvormen tot drijvende krachten (trends/discontinuïteiten);
• Nog iets meer stilstaan bij abrupte discontinuïteiten (paragraaf 8.3.2):• Denken vanuit het systeem;• Denk het ondenkbare.
![Page 23: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/23.jpg)
A
zeker onzekermate van (on)zekerheid
niet
hoog
mate van relevantie :
‘kan
leiden
tot veilighe
idsissue’
F
H
K
I
D
GJ
C
B
E
SelecterenAbrupte disc = what‐ifTrends = rode draad
![Page 24: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/24.jpg)
Proces: ontwikkelen scenario’s what‐if| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
What‐if scenario ontwikkelen• Beschrijven (storytelling) van de scenario’s door:
• Tijd;• Stakeholders;• Keyfactors.
Dit is de focus voor blok 3
![Page 25: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/25.jpg)
Scenario’s verbeelden| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Focus voor blok 4
‐ Ontwikkelen/evalueren van integraal veiligheidsbeleid o.b.v. de what‐if scenario’s
‐ Verbeelden, bijvoorbeeld:‐ Positionering‐ Film‐ Experience
![Page 26: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/26.jpg)
Afronding| Toekomst | Scenario’s | Scenarioplanning | Proces | Afronding |
Verdere uitleg over praktijkcase
Wat is nu het meest belangrijke dat je is bijgebleven van dit college?
![Page 27: HBSP - HBO module Rampen en Crisisbeheersing - College 1 - Integrale Veiligheid](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052622/558e1f611a28ab7c1f8b467f/html5/thumbnails/27.jpg)
Bezoek ons op www.ivto.org
Dit werk wordt, met uitzondering van het fotomateriaal, uitgegeven onder creative commons licentie: BY‐NC‐NDVoor licentie voorwaarden zie http://creativecommons.org/licenses/by‐nc‐nd/3.0/
Instituut voor Toekomstontwikkeling
De rechten van de foto’s in dit werk zijn gereserveerd aan de rechtmatige eigenaar