SURİYELİ GÖÇMEN AİLELERİN ÇOCUKLARININ EĞİTİMİNDETÜRK VE SURİYELİ EĞİTİMCİLER ARASINDA DİYALOG

ATÖLYE ÇAL IŞMAS I RAPOR SUNUMU

14-15 Haziran 2016

Öncelikle, hem genel çerçevede hem de özellikle eğitim alanında Suriyelilere sağladıkları destekten dolayı Türk halkına ve hükümetine teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Bu çalıştay, çok etkili yaşlardaki öğrencilerin davranışsal bozuklukları önlemeye yardımcı olmak ve öğrencilerin herhangi bir radikal örgüte katılmalarını engellemek için hedeflenmiştir.

Özü itibarıyla hedefimiz, her seviyede verilen eğitimleri tüm açılarından iyileştirmek ve okul çağındaki (18 yaş altı) bütün çocukların eğitim görmelerini sağlamaktır. Türkiye’de yaklaşık 3 milyon Suriyeli yaşamaktadır, bunların 1,5 Milyonu okul çağında olup sadece 350 bin adedi okula gidebilmektedir (1/4’ü Devlet okullarına kayıtlıdır). Eğitim sisteminde yönetimin belirgin değeri ve uluslararası örgütleri destekleme en önemli konulardandır. Buradaki hedefimiz, bu sorunların biri olarak yönetimi göz önüne alarak eğitim sürecini engelleyen sorunları belirlemektir. Bu çalışmada Türkiye’deki Suriyeli göçmenlerin çocuklarına sunulan eğitim sistemin üç ana baslık altında inceledik.

Bunlar;

1) Eğitim Sisteminin Yönetimi2) Suriyeli Eğitmenler3) Geçici Eğitim Merkezlerinde ki Müfredat (GEM)

GİRİŞ

1/ YÖNETİMYÖNETİMLE İLGİLİ BU ÇALIŞTAYDA ELE ALINAN ASIL KONULAR ŞUNLARDIR:

1) Genel yönetim ve çeşitli branşlar

2) Eğitim yönetimi

3) Okul yönetimi

4) Sınıf yönetimi

5) Başarılı yönetimin özellikleri

EĞİTİM SÜRECİNİ ENGELLEYEN ANA SORUNLAR:

1) Suriye geçici hükümetinde Eğitim Bakanlığı gibi resmi eğitim temsilcilerinin yokluğu.

2) Suriyeliler için eğitim sistemi ile ilgili karar verme sürecine katılımda Suriyeli rolünün kısıtlanması ve yetkisinin yalnızca emirleri yerine getirme olarak daraltılması.

3) Yüksek vasıflı, tecrübeli uzmanlara ve eğitim sürecini denetleme ve karar verme sürecinde rol alma tecrübesine sahip olan eğitim merkezlerinin yokluğu.

4) Sermayeye sahip olduklarından dolayı karar vermede yöneticileri tarafından kontrol edilen özel Suriyeli okullarına sahip olunması.

5) Tecrübe veya vasıf eksiklikleri gözetilmeksizin eğitmen alımı.

6) Deneyimsiz bir yönetim türüne yol açan sponsorların tanıdıklarını ve akrabalarını işe almak için yetkiyi elinde bulundurduğu mali sponsorluğa istinaden bazı okullar için özel mülkiyet gibi kullanmak.

7) Bazı organizasyonlar tarafından gösterilen (sınırlı) çabalara rağmen eğitmen ve eğitimciler için herhangi bir eğitim sisteminin olmaması.

8) Sınavların (yazılı, soruların seçimi) hazırlanmasında vasıflı katılımcıların ve Suriyeli eğitim uzmanlarının yokluğu.

TÜRKİYE’DE EĞİTİMİ ENGELLEYEN SORUNLARA YÖNELİK ÖNERİ VE ÇÖZÜMLER:

Birincisi: Yönetim bölümü, eğitmenler bölümü, öğrenciler bölümü (müşterek olaylar için çözümler)

1) Suriyeliler için eğitim alanındaki sorunların çözümünden sorumlu olmak ve aynı zamanda uygulanacak kurallarıuygulamak yerine karar vermeye yardımcı olmak için yasal haklara sahip bir yüksek komite veya komisyon (özellikle üniversite öncesi eğitim sisteminde) oluşturulmalı.

Bu yüksek komite aşağıdakilerin tümünün temsilcileri içermelidir:

• Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı

• Geçici Suriye Hükümeti Eğitim Bakanlığı

• Destek örgütleri

• Sivil toplum örgütlerinin uzmanları

Sorumlulukları

• Suriyeli yönetici ve Türk koordinatör, eğitmenlerden başlayarak geri kalan personele kadar eğitim sürecini bir bütün olarak kontrol eden bir sistemin oluşturulması üzerine çalışmak. Türkiye’deki resmi eğitim merkezi ile ilişkileri yürütmek.

• Tüm eğitim öğretim yılı için ders programlarını birleştirmek. Sınav tarihlerini, eğitim öğretim yılının başlangıç ve bitiş tarihlerin ve resmi tatilleri belirlemek.

• Deneyim süresini, yeterlilikleri ve yönetici pozisyonlarını göz önüne alarak tüm okullarda maaşları standartlaştırmak ve yaşamlarını normal bir şekilde sürdürebilmelerini için gereken maaşları belirlemek.

2) İdari merkezler, yönetim merkezleri ve kesintisiz eğitim merkezlerinden oluşan ve doğrudan Türkiye’deki ortak yüksek komite ve Milli Eğitim Bakanlığı’ndan gelen sivil toplum kuruluşları ve örgütleri dâhil olmak üzere şehirlerde eğitim merkezleri oluşturmak

Sorumlulukları

• Eğitim sürecini takip etmek üzere okullardaki denetimleri yönetmek.

• Eğitim uzmanları tarafından eğitmen performansını gözlemlemek ve takip etmek.

• Okullar için istatistikler toplamak ve bir veri tabanı oluşturmak

• Sahte sertifika ve belgeleri belirlemek üzere bir denetim sistemi uygulamak.

• Eğitmenlerin eğitim seviyeleri ve yeterliliklerini belirlemek üzere bir sınav sistemi oluşturmak.

• Eğitmenleri eğitmek, becerilerini geliştirmek ve yeni teknolojilerin kapsamında tutmak için planlar geliştirmek.

• Okula gitmek isteyen çocukları kapsayacak kapasiteye sahip yeni okullar açmak. Her şehirde coğrafi dağılım durumu göz önünde bulundurmak.

• Geçici eğitim merkezleri üzerinde denetim sağlamak ve takip etmek.

• Eğitim programını denetlemek ve destekçinin rolünün ilgili eğitimden ziyade idari sorumluluklar tarafından belirlendiği okullar ve kurumlar dâhil olmak üzere eğitim programının birleştirilmesi için çalışmak.

• Doğrudan yüksek eğitim komisyonundan gelen kuralların uygulanmasını onaylamak.

• Zanaat ve Mesleki eğitim okulları açmak, var olan okullara Suriyeli öğrencileri yerleştirmek. Mesleki eğitim okulları açılmasıyla öğrencilerin ailelerine ek gelir sağlanırken hem Suriye’de hem de Türkiye’de kullanabilecekleri vasıflara sahip olmalarını sağlayabilir.

• Suriyeli eğitmenlerin Türkçe öğrenmeleri için bazı teknikler oluşturmak.

• Eğitim Fakültesinden mezun olan Suriyeli gençlerin Türk okullarında da istihdam edilmeleri için özel eğitim programları hazırlamak.

• 18 yaş ve altı Suriyeliler için dil kursları, meslek kursları ve hazırlık sınıfları vermek.

• 1. sınıf ve anaokulu seviyesindeki Suriyeli öğrencilerin doğrudan devlet okullarına kaydını takip etmek.

• 5.sınıf çocuklarının doğrudan devlet okullarına kaydedilmeleri için devlet teşviklerinin yaygınlaştırmak.

• Öğrencilere ulaşım imkânları tanımak ve okul üniformaları temin etmek.

• Türkçe ders kitapları ve temel bilim ekipmanları karşılamak.

• Okullarda Türk ve Suriyeli öğrencilerin ve ailelerinin bir arada barışçıl bir şekilde yaşamasını kolaylaştıracak (uyumusağlayacak) iki toplum arasındaki önyargıyı kıracak sürekli etkinlik ve programlar düzenlemek.

• Savaş ve göç travmasına uğramış çocuklara çalışmalar devam etmeli, kendi dillerinde desteklenebilecekleri bir rehber sistemi kurulmalı.

Okul yöneticileri için uygunluk standartları:

• Eğitim alanında lisans derecesi veya diplomasına sahip olmak.

• Yüksek eğitim komisyonu tarafından tahsis edilen özel bir komite tarafından hazırlanan yazılı sınava girmek.

• Sınavı geçenler için eğitim kursları oluşturmak.

Eğitmenler için uygunluk standartları:

• Yazılı sınav ve mülakat.

• Sınavı geçtikten sonra eğitmenler, eğitim alanından diploması ve gerekli öncelikleri göz önünde bulundurularak deneyimleri ve yeterlilik seviyelerine göre kabul edilmelidir.

EĞİTMENLER BÖLÜMÜNDE ELE ALINAN ASIL KONULAR:

1) İş güvenliği

2) Eğitmenlerin eğitimi, denklik belgesi sağlama

3) İç/dış okullardan eğitmenlerin seçilmesi

4) Eğitim sürecini düzenleyen dâhili sistem

2/ EĞİTMENLER

EĞİTMENLERİN MARUZ KALDIĞI EN ÖNEMLİ KONU VE SORUNLAR:

1) Kanuni net prosedür olmadan eğitmen alımı: deneyim ve yeterlilik eksiklikleri gözetilmeksizin.

2) Dâhili sistemin yokluğundan dolayı eğitmenler, gerek Türk koordinatör gerekse okul müdürlerinin baskıcı kontrolü altında eğitim verme çabasındadır.

3) Sahte belgelerle ilçe Milli Eğitim Müdürlüklerine Suriyeli öğretmen başvurusu yapılmış ve bu kişiler şuan GEM’lerde görev yapmaktadır. (Yaklaşık %30 oranında)

4) Destek örgütleri tarafından belirlenen ve sağlanan düşük teşvikler (Sadece 11 Bin öğretmene 900 TL verilmektedir.) Türkiye’deki yaşam standartları göre uygun olmadığı için geçinmeyi zor hale getirir ve eğitmenlerin sevkinin kırılmasına yol açmaktadır.

5) Çalışma izninin olmaması (istikrarsızlık yaratmaktadır).

6) Tüm yaş ve seviye grupları için uygun Türkçe kitapların bulunmaması.

Eğitimde engel olan sorunlar için öneri ve çözümler yönetim için de aynıdır.

SORUNLAR:

1) Suriye devrimi sonrası ideolojiye uygun olması için gözden geçirilmeyen ve de düzeltilmemiş çok büyük bir müfredat.

2) Tek partili devlet gibi eski fikirler üzerine kurulu eğitim programı felsefesi.

3) Tarih, Arapça, Dini öğretiler/İslami öğretiler gibi bazı konularda güven eksikliği.

4) Eğitim programının sistematik yapısının zayıflığı.

5) İçeriğe uygun düşmeyen örnekleyici resimler.

6) Öğretim materyallerinin eksikliği.

3/ SURİYE EĞİTİM PROGRAMI

EĞİTİM PROGRAMININ UYARLANMASI NELERİ İÇERMELİ?

• Konu sırası ve bağlantısı gibi kitap yapısı

• Kitap kapakları: ülkenin şimdiki ve gelecekteki durumuna uygun

• Standart Yazıları

• Denk konular, tüm konuları içerir

EĞİTİM PROGRAMI HEDEFLERİ:

• Taraf tutmadan veya bir zümre için tekelleştirilmeden tüm Suriye halklarını, yanlış bir görüntü oluşturmadan Suriye halkının referansını ve genç neslin azmini temsil eden bir eğitim programı.

• Belirli bir grupla herhangi bir bağlılık ve teslimiyet içine girilmemesi.

• İnsani doktrinler ve ilkelere vurgu yapmak.

• Görgü, erdem ve bilgi için bir zemin oluşturmak.

• Kuramı uygulama ile ilişkilendirmek.

• Öğrenmeye odaklanarak performans becerilerini geliştirmek ve bunu uygulama aracılığıyla uygulamak.

• Diğer insanların fikirlerine saygı ve hoşgörü, çocuklar için demokrasinin öğretilmesi.

• Vatan severliği ve yasalara uymanın öneminin anlatılması.

EĞİTİM PROGRAMININ STANDARTLARI:

1) İstenilen bilgi seviyesine yönelik eğitim programı hedefleri elde edilmeli

2) Başarı, üniversite ve iş hayatı gibi yüksek eğitim seviyelerini sürdürme hedefi elde edilmeli

3) En son araştırmalarla destekleniyor ve modern teknoloji takip edilmeli

4) Milli hedefleri ve gereklilikleri yansıtmalı

5) Görgü kuralları, ahlak eğitimi ve bunun önemi ne derecede göz önüne alınmalı

6) Eğitim programının esnekliği, bütünleştirmenin uygulanabilirliği yolu açılmalı

7) Modern materyal ve teknikler kullanılmalı.

BİRLİK:

Suriye, toprakları ve halkları ile birleşik bir ülkedir.

Sonuç olarak, Suriye eğitim programı hem dâhili hem de harici olarak her yerde birleştirilmelidir. Türkiye’de bir eğitim programı kullanırken Lübnan Ürdün ve Suriye içinde başka bir eğitim programı kullanmak doğru değildir. Bunların tamamı ile aynı eğitim programına sahip olmalıdır.

ATÖLYE ÇALIŞMASINDAN GÖRÜNTÜLER

KİMLER KATILDI?

Yasser DallalMaritime and TransportingManagement Engineering HayatSür Yönetim Kurulu Başkanı

Tawfek HamodA degree of Education\Management and Planning\MA in Educational Psychology

Dr. Mounzer KabbaniPhd. Mathematics

Yahya AbdullahSuriye Geçici Hükümet Tem./Milli Eğitim Bakanlığından

Rasheed ShekhoPHD in History and Historical Research

Sercan TaşIMC

Sanggeet MithraEuropean Stability Initiative

Moheddin BananehPHd Civil Engineering

Mohmmed Saleh Al ZaherFrench Language Degree,Teachers Training Institute

Mustafa AlAsaadEnglish language degree,Diploma of education

Mohamad WardehEducation Degree,Teachers Training Institute

Kaya HeyseAçık Toplum Vakfı

Prof. Dr. Mustafa BalcıAB Delegasyonu EğitimSektörü Yönetici

Mazen RachidArabic and Islamic Studies,Higher Studies

Prof. Dr. Hasan. TuğrulEskişehir ÜniversitesiÖğretim Görevlisi

Hasan DarwishArabic Degree,Diploma of Education

Abdul Rahman NamousA director of scientific a�airsin Othman ben A�an Association

Hasan TaifourPhysics andChemistry Degree

Amer ALNMREnglish language degree,Diploma of management

Gassan HamdanEducation Degree,Teachers Training Institute

Erkut EmcioğluEuropean StabilityInitiative

info@hayatsur.org

DESTEĞİNİZ İÇİNTEŞEKKÜR EDERİZ