HAVA YOLU OBSTRÜKSİYONUNUN TANISINDA KULLANILAN İKİ

YÖNTEMİN KARŞILAŞTIRILMASI

İlknur Başyiğit, Serap Barış, Haşim Boyacı, Füsun Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD.

GİRİŞ Solunum fonksiyon testleri, hava yolu

hastalıklarının tanısında ve tedavi izleminde kullanılmaktadır.

Havayolu obstrüksiyonu tanımlarındaki farklılıklar, prevalans tahminlerinde büyük değişikliklere neden olmaktadır.

-Viegi G, Pedreschi M, Pistelli F et al. Prevalence of airway obstruction in a general population. European Respiratory Society vs American Thoracic Society definition. Chest 2000; 117:Suppl.2, 339S-345S.-Shirtcliffe P, Weatherall M, Marsh S, Travers J, Hansell A, McNaughton A, Aldington S, Muellerova H, Beasley R. COPD prevalence in a random population survey: a matter of definition. Eur Respir J 2007; 30:232-239.

GİRİŞ 2001 yılında GOLD tarafından pratik nedenlerle

önerilen ve daha sonra ATS/ERS tarafından da kabul edilen sabit oran ölçütünün (FEV1/FVC <%70), FEV1/FVC’nin yaşla azalması nedeniyle yaşlı nüfusda KOAH prevalansını olduğundan fazla, genç nüfusda ise olduğundan düşük gösterdiği bildirilmiştir .

-Hardie JA, Buist AS, Vollmer WM, Ellingsen I, Bakke PS, Murkve O. Risk of overdiagnosis of COPD in asymptomatic elderly never-smokers. Eur Respir J 2002;20: 1117-1122.-Hnizdo E, Glindmeyer HW, Petsonk EL, Enrigt P, Buist AS. Case definitions for chronic obstructive pulmonary disease. COPD 2006;3: 95-100.-Roberts SD,Farber MO, Knox KS, Phillips GS, Bhatt NY, Mastronarde JG, et al. FEV1/FVC ratio of %70 misclasifies patients with obstruction at the extremes of age. Chest 2006; 130:200-236.

GİRİŞ 2005’de ATS/ERS tarafından hava akımı

obstrüksiyonu için eşik değer olarak sabit oran yerine Normalin Alt Sınırı (LLN: beklenen değerin % 5 persantil altında bulunan değer) kullanımı önerilmiş ve bu öneri birçok çalışma tarafından desteklenmiştir.

-Roberts SD, Farber MO, Knox KS et al. FEV1/FVC ratio of 70% misclassifies patients with obstruction at extremes of age. Chest 2006;130: 200-206.-Hansen JE, Sun XG, Wasserman K. Spirometric criteria for airway obstruction. Use percentage of FEV1/FVC ratio below the fifth percantile, Not <70%. Chest 2007;131:349-355.

GİRİŞ 2006 yılında yayınlanan GOLD rehberinde ise,

LLN kullanımının geçerliliğini araştıracak longitidunal çalışmalara acil gereksinim olduğu belirtilmiş ve bu yapılana kadar sabit oranın kullanımı önerilmiştir.

AMAÇ Bu çalışmanın amacı, hava yolu

obstrüksiyonunun tanısında sabit bir FEV1/FVC oranı ile normalin alt sınırı değerini karşılaştırmaktı.

GEREÇ VE YÖNTEM Öğretmenlerde solunum semptomları ve

hava yolu obstrüksiyonu sıklığını belirlemek için anket uygulandı ve fizik muayeneleri yapıldı.

Çalışmaya katılmayı kabul eden ve solunum fonksiyon testine koopere olabilen olgulara bir teknisyen tarafından solunum fonksiyon testi yaptırıldı.

Solunum fonksiyon testi, Koko Legend marka portabl spirometri cihazı kullanarak yapıldı.

GEREÇ VE YÖNTEM Katılımcıların cinsiyeti, ortalama yaşı,

solunum sistemi yakınmaları ve fizik muayene bulguları kaydedildi.

FEV1, FVC, FEV1/FVC değerleri belirlendi. Her bir olgu için normalin alt sınır değeri

(NAS); FEV1/FVC oranının beklenen değerinin %5 altı olarak hesaplandı.

BULGULAR Çalışmaya 616 olgu katıldı. Olguların %55’i

erkek (n:338), %45’i kadın (n:278) ve yaş ortalaması 38.9 ± 8.8 yıl bulundu.

Ortalama FEV1 değerleri 3.3 ± 0.7 l, FVC değerleri 4.1 ± 0.9 l olarak saptandı.

TABLO-1: KATILIMCILARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

n: 616 Erkek: 338 (%55)Kadın: 278 (%45)

Yaş ortalaması 38.9 ± 8.8 yıl (min:18, max:63)

<40 yaş, n(%) 344 (%56)

≥40 yaş, n(%) 272 (%44)

FEV1 ortalama (L) 3.3 ± 0.7

FVC ortalama (L) 4.1 ± 0.9

BULGULAR Olguların yalnızca 4 tanesinde FEV1/FVC oranı

%70’in altında bulunurken 12 olguda ise NAS’a göre obstrüksiyon tanısı kondu.

FEV1/FVC < %70 bulunan olguların tamamı NAS değerine göre de obstrüktif idi.

TABLO-2: FEV1/FVC VE NAS DEĞERLERİNE GÖRE OBSTRÜKTİF OLAN VE OLMAYAN VAKA SAYILARI

NAS

Obstrüktif Non-obstrüktif

Toplam

FEV1 / FVC

Obstrüktif 4 0 4

Non-obstrüktif

8 604 612

Toplam 12 604 616

TABLO-3: YAŞA GÖRE OBSTRÜKTİF VE NON-OBSTRÜKTİF OLGULARIN DAĞILIMI

OBSTRÜKTİF NON-OBSTRÜKTİF

FEV1/FVC NAS FEV1/FVC NAS

<40 yıl 0 6 344 338

≥40 yıl 4 6 268 266

BULGULAR FEV1/FVC oranı %70’in üzerinde olmasına

rağmen NAS’a göre obstrüktif bulunan 8 olgunun 5’inde dispne yakınması,

Üç tanesinde dispne ve hırıltı atakları, İki tanesinde ise doktor tanılı astım

mevcuttu. Fizik muayenede ise 4 olguda yaygın

ronküsler ve ekspiryumda uzama tespit edildi.

SONUÇ Özellikle genç popülasyonda hava yolu

obstrüksiyonunu tespit etmek için sabit bir FEV1/FVC oranı yerine normalin alt sınırı değerini kullanmanın daha uygun olacağı düşünülmektedir.