Harta e Strategjive të Kosovës

Vlera Kastrati Konsulente Kombëtare e ETF

Strategjitë dhe aftësitë e së ardhmes

Pyetja kryesore vizionin e aftesive “Cilat aftesi nevojiten per 2020 dhe si do te ndertohen?”

- Rishikim i strategjive nga kendveshtrimi i aftesive perspektive- Identifikimi i nderlidhjes ne mes te sistemit te arsimit dhe trajnimit dhe

tregut te punes / ekonomise - Arsimi- Ekonomia- Puna- Tregtia dhe Industria - Bujqësia- Administrata Publike- Integrimi Evropian

Të arriturat

• Kornizë të strategjive të hartuar – Strategjitë sektoriale – Përkrahje nga donatorët (koordinim donatorëve)– Konsultime

• Strukturat institucionale – Keshilli Social -Ekonomik (ZK) – Bashkepunim ndër-ministror– Qeverisje të sistemit (Agjencioni AP)– Organet/këshillat/qendrat ndër-ministrore

Te arriturat II Hapat/masat per krijimin e aftesive /aftesim per te ardhmen (deklaratat kundrejt praktikes)

– Krijimin e aftesive/aftesim sipas sektoreve (qendrat e kompetences – orientim sektorial)

– Qendrat e Aftesimit Profesional – Perpjekje te lidhshmerise ne mes te AAP dhe tregut të punës– Korniza Kombëtare e Kualifikimeve– Aftësitë sipërmarrëse / trajnim– Gjithëpërfshirja / Kohezioni shoqëror – Përpjekjet (masa) për të lidhur ofertën dhe kërkesat (aftësi per te ardhmen)– Praktika profesionale /punëdhënësit (arsimin e larte, profesional) – Promovimin e të mësuarit gjatë gjithë jetës– Orientim te hulumtimit e punës shkencore nga tregu i punës– Ngritja e kapaciteteve institucionale (IT, menaxhim, financa, buxhet, politika)– Trajnim dhe aftësim të mësimdhënësve– Edukimi dhe udhëzimi në karrierë

ArsimiPLANI STRATEGJIK PËR ARSIM I KOSOVËS 2011-2016 (të gjitha nivelet e

arsimit)

Korniza e re e Kurrikulumit (të nxënit të bazuar në kompetencë) Zhvillimi i kapaciteteve të personelit mësimor për nivelet para-universitar (trajnimi i vazhdueshëm i mësimdhënësve) Mekanizmat e sigurimit të cilësisë Udhëzimi në karrierë dhe këshillimi Lidhjet në mes të tregut të punës, sektorit ekonomik dhe institucioneve të

AAP-së Qendrat e kompetences Përfshirja sociale Mësimi gjatë gjithë jetës Arsimi i të rriturve dhe Arsimi Jo-Formal Arsimi i Lartë (kërkimi dhe puna shkencore, nevojat e tregut të punës)

Arsimi IISTRATEGJIA PËR INTEGRIMIN E ROMËVE, ASHKALIVE DHE EGJIPTASËVE (RAE) NË KOSOVË

(2007-2017) KOMPONENTA E ARSIMIT

Përfshirja dhe integrimi në arsim i komunitetit RAE(qasja dhe pjesëmarrja, riintegrimi, nevojat e veçanta, kurrikula, arsimi dhe aftësimi i mësimdhënësve, rritja e përfshirjes në AAP)

STRATEGJIA PËR ZHVILLIMIN E ARSIMIT TË LARTË NË KOSOVË (2005-2015) Integrimi arsimit të lartë të Kosovës në proceset e zhvillimit të arsimit të lartë Evropian

dhe ndërkombëtar Harmonizimi i programeve mësimore në të gjitha nivelet me objektiva të procesit të

Bolonjës Harmonizimi i kurrikulave dhe programeve mësimore me trendet e ekonomisë dhe

tregut të punës. Puna shkencore dhe kërkimi Zhvillimi i Programeve për të mbështetur ekonominë me ekspert të nevojshëm

Arsimi, Puna, RiniaDraft Strategjia dhe Plani i Veprimit për Udhëzime në Karrierë dhe Këshillim (UKK)2013-2016 MASHT, MKRS, MPMS

Qendra Kombëtare për Udhëzim ne Kariere (bashkëpunimi ndër-ministror)

Udhëzimi në Karrierë dhe Këshillimi - Futja e udhëzimit në karrierë dhe këshillimit në sistemin arsimor (trajnimi, caktimi i

mësimdhënësve/ shkollave, lëndëve obligative 9-12)

- Bashkëpunimi në mes të MPMS, MASHT, Agjensionit të Statistikave të Kosovës, Aleancës së bizneseve të Kosovës, Odës Ekonomike të Kosovës dhe IHE për krijimin e profileve të reja garuese në tregun e punës

- Qendrat e Aftësimit Profesional (QAP-të) ofrojnë praktika për studentët në shkollat profesionale dhe të përgjithshme

- Qendrat e punësimit regjional, zyrat e punësimit komunale lidhja e punëdhënësve potencial dhe punëkërkuesve të regjistruar, udhëzimi në karrierë dhe këshillimi

- Qendrat rinore që ofrojnë informacion për të rinj për tregun e arsimit dhe tregun e punës

- MKRS krijon mundësi për punësimin e të rinjve MCYS (trajnimi, programet për mbështetje financiare për ndërmarrës të rinj)

Puna dhe Mirëqenia Sociale STRATEGJIA PËR PËRMIRËSIMIN E PRAKTIKËS PROFESIONALE NË KOSOVË 2013 –

2016 (MASHT, MPMS)

• Rritja e numrit të punëdhënësve duke siguruar vende për praktikën profesionale (mbështetja e punëdhënësve)

• Rritja e numrit të studentëve të AAP në praktikën profesionale

• Rritja e cilësisë së praktikës profesionale

• Plotësimi i standartëve profesionale në kurrikulë, meeting occupational standards in curricula, shëndeti dhe siguria profesionale, sistemi i informimit për vendet për praktikë profesionale

• Ofrimi i një kornize për punë koordinuse të akterëve lokal për të përmirësuar praktikën profesionale në ndërmarrje – Partneriteti në mes të arsimit formal dhe jo-formal dhe sektorëve të aftësimit,

bizneseve, akterëve vullnetar dhe komunitar në nivelin lokal dhe rajonal.

Puna dhe Mirëqenia Sociale II

STRATEGJIA E ARSIMIT PROFESIONAL 2012 – 2014

• Rritja e punësimit dhe forcimi i aftësimit profesional sipas kërkesave dhe nevojave të tregut

• Diversitet ne aftësim dhe trajnim në AAP

• Përmirësimi i resurseve mësimore dhe prezantimi i një kornize të sigurimit të cilësisë

• Ngritja e kapaciteteve në nivel të menaxhmentit

Puna dhe Mirëqenja Sociale III

PLANI STRATEGJIK ZHVILLIMOR SEKTORIAL 2012 -2014 MPMS

Rritja e nivelit të punësimit dhe zhvillimi i shkathtësive profesionale sipas kërkesës së tregut të punës

Ri-organizimi i aftësimit profesional bazuar në nevojat e tregut të punës.– Divizioni i Aftësimit Profesional të bëhet Agjenci (manaxhon aftësimin profesional me një

ofrues privat) – Organizimi i shërbimeve të punësimit nga Departamenti i Punës dhe Punësimit dhe ofrimi i

shërbimeve të punësimit nga Agjencia Kombëtare e Punësimit. Niveli i shërbimeve të ofruara nga MPMS në linjë me legjislacionin e BE-së,

sistemet dhe standardet– Futja e një menaxhimi të performancës dhe ngritjen e kapaciteteve të sistemit për

menaxhimin e BNj Zhvillimi i bashkëpunimit me vendet fqinje (anëtare dhe jo-anëtarë të BE-së) për

të rritur mundësitë e punësimit të fuqisë punëtore në Kosovës

Ekonomi Strategjia për Energji e Republikës së Kosovës 2009 – 2018 Strategjia për Ngrohje e Republikës së Kosovës 2011-2018 Strategjia e Minierave e Republikës së Kosovës 2012 -2025

– Zhvillimi i kapaciteteve njerëzore dhe institucionale– Forcimi dhe zhvillimi i institucioneve ekzistuese;– Zhvillimi i Institutit Gjeologjik të Kosovës (përgaditja e

specialistëve në gjeologjisë, minierave, ekonomi, mjedis, etj)– Universiteti zhvillon programe arsimore pasuniversitare për

minierat, në përputhje me kërkesat evropiane– Ngritja e kapaciteteve në zbatimin e teknologjive moderne të

komunikimit dhe informacionit.– Krijimi i kushteve të përshtatshme për përtëritje të tregut të

punës në minierat aktive.

Ekonomi IIPLANI I VEPRIMIT PËR VIZIONIN EKONOMIK TË KOSOVËS 2011 – 2014 (Zhvillimi i kapitalit njerëzor )

Zhvillimi dhe përkrahja e të gjithë sistemit të arsimit gjithëpërfshirës për të siguruar qasje të barabartë në arsimim cilësor

- EMIS dhe formula e financimit në komuna- Agjencia për Kurrikula dhe vlerësim- Kurrikula të lidhur me zhvillimin ekonomik dhe social (kurrikulave në kompetenca, libër mësimi, vlerësimi,

etj)- Zhvillimi profesional i mësimdhënësve dhe drejtorëve të shkollave (trajnimi i vazhdueshëm)- ICDL dhe infrastruktura për IT- Kontrolli i cilësisë në arsimin e lartë- Institucionet Kërkimore / Hapja e shkollave professionale

Vendosja e sistemit të arsimit dhe aftësimit profesional gjatë gjithë jetës- Akreditimi dhe licencimi i programeve të AAP-ve dhe të arsimit- Koordinim më i mirë mes të arsimimit dhe punësimit- Kërkesa për programet arsimore dhe programeve të mësimit gjatë gjithë jetës- Decentralizimi - Autoriteti për shkollat AAP

Rritja e përqindjes se punësimit dhe forcimin i aftësimit profesional në përputhje me tregun e punës – Kapacitetet e zhvillimit profesional (qendrat mobile për zhvillimin e shkathtësive)– Rritja e kapaciteteve të aftësimit profesional për punëkërkuesit– Hulumtimi në profesione të reja të bazuar në tregun e punës– Ndërtimi i Qendrave të Zhvillimit Profesional në tre rajone– Rishikimi i kurrikulave ekzistuese dhe hartimin e kurrikulave të reja të bazuara në KKK

BujqësiaPLANI I VEPRIMIT PËR BUJQËSI DHE ZHVILLIM RURAL 2009 – 2013

Përmirësimi i përpunimit dhe marketingut të produkteve bujqësore

Krijimi i punësimit (zonat rurale)

Përshtatja e bujqësisë së Kosovës me BE-në

Zhvillimi i arsimit profesional që të plotësojë nevojat rurale dhe për të mbështes iniciativat e diversifikimit rural

Trajnimi për secilin nënsektor qumështit, kafshëve (TI, menaxhment)

Bujqësia IISEKTORI I ZHVILLIMIT TË PYLLTARISË 2010 - 2020

Strategjitë për zhvillimin e aftësimit Profesional të Pylltarisë Krijimi i Shkollës profesionale të mesme të pylltarisë në nivel kombëtar. Qendra për arsim dhe aftësim profesional të pylltarisë (Rajonale-Perëndim të Ballkanit)

Strategjia për zhvillimin e Aftësimit Profesional të pylltarisë Krijimi i Qendrave të Aftësimit Profesional të Pylltarisë për të rritur shkathtësitë e punëtorëve të

pyjeve (për vetëpunësim, ndërmarrësi dhe për metoda të sigurta të punës)

Strategjitë për organizimin e arsimit të lartë dhe kërkimit në pylltari Hapja e një fakulteti të pylltarisë në Prishtinë / studentët të studiojnë jashtë vendit. Krijimi i bashkëpunimit ndërministror, zhvillimin e kurrikules, vlerësimin e nevojave të trajnimit dhe

sigurimin e fondeve për zbatimin e objekteve të përhershme për arsimin e lartë

Tregëtia dhe IndustriaSTRATEGJIA E KOSOVËS 2012 – 2016 ZHVILLIMI I NVM-ve

ofrimin e trajnimit informal dhe formal për të zhvilluar shkathtësitë e ndërmarrësisë dhe promovojë dhe të rris bashkëpunimin në mes shkollave dhe bizneseve

- Të fus një Skema të ndërmarrëseve të diplomuar,- Rritjen e numrit të praktikantëve në NVM,- Të inkurajoj krijimin e inkubatorëve të biznesit në kuadër të universiteteve,- Zgjerimin e skemave të mentorimit për stërvitje të bizneseve fillestare dhe Promovimin e mirëkuptimit të ndërmarrësisë në mesin e mësimdhënësve, lektorëve, profesorëve dhe

akademikëve.

Promovimi dhe Zhvillimi i një Kulture Ndërmarrëse - kurrikulit të ndërmarrësisë në shkollat fillore, AAP, shkollat e mesme dhe institucionet e

arsimit të lartë Përmirësimi i pozitës së femrave ndërmarrëse, të rinjve, minoriteteve, grupe të veçanta dhe

mbështetjen e sipërmarrësve në zonat e pafavorizuara (program trajnimi, skema voucher, të trajnimit të specializuar për të pafavorizuarit).

Tregëtia dhe Industria II

Strategjia e Kosovës për Industri 2009 - 2013

- Ndërtimi i kapaciteteve institucionale për të hartuar dhe zbatuar një program të politikave dhe masave për Konsolidimin dhe përmirësimin e prodhimit dhe eksportit.

- Zhvillimi sistematik i programeve të trajnimit për eksportuesit.

- Ndërtimi i kapaciteteve të njohurive praktike, shkathtësive menaxheriale, përdorimin e teknologjisë së përparuar.

Rinia, Kultura dhe SportiStrategjia e Kosovës për Rini 2013 – 2017

Arsimi Jo-formal

Punësimi dhe Rinia

• Programet e trajnimit dhe mbështetje financiare për ndërmarrësit e rinj.

• Punësimi dhe ndërmarrësia program ofrimin e trajnimeve për zhvillimin e shkathtësive jetësore (arsimit dhe aftësimit profesional, zbatimin e programeve të bashkëpunimit me institucionet relevante)

• Praktika në punë për të fituar përvojë në mjedisin e punës për rrugën e karrierës në përputhje me tregun e punës– të rinjtë që hyjnë në tregun e punës– të papunët– Praktika profesionale dhe skema punës sezonale– Publike, qeveritare dhe jo-qeveritare

• Organizimi i programeve trajnuese për ndërmarrësit e rinj (ideve të reja dhe të zhvillimit të bizneseve të reja).

Administrata PublikeSTRATEGJIA PËR REFORMË NË ADMINSTRATËN PUBLIKE 2010-2013

Ngritja e kapaciteteve:

- Menaxhimi i Politikave

- Komunikimi me pjesëmarrjen e qytetarëve (Zyra e Komunikimit ZKM)

- Planifikimi i buxhetit

- Kontrolli i brendshëm dhe auditimi

- Menaxhimi dhe Zhvillimi i Burimeve Njerëzore

Integrimi në EUSTRATEGJIA PËR INTEGRIMIN EVROPIAN 2020

Zhvillimi Ekonomik - Përmbushur kriteret e Kopenhagës për të qenë të aftë për të përballuar forcat e tregut

në BE- Instituti i Kosovës për Administratë Publike (IKAP) të ofroj trajnime për grupe të

ndryshme qëllimore dhe profileve specifike të zyrtarëve.

Forcimi i kapaciteteve institucionale për të siguruar ekonominë funksionale të tregut dhe integrimin ekonomik me BE-në

- Produktiviteti i punës do të rritet me rritjen e shkathtësive dhe aftësive të punëtorëve(sistemin arsimit cilësor, qoftë formal dhe informal, veçanërisht arsimi profesional)

Përmirësimi i cilësisë së politikave të sistemit të arsimit të orientuara drejt zhvillimit - kulturës ndërmarrëse dhe- forcimin e bashkëpunimit mes sektorëve të arsimit dhe të biznesit.

SFIDAT Qasja sistematike në përputhjen e oferta dhe kerkesa (aftësite nga aspekti arsimit

ekonomise) • Lidhshmëri specifike (sektorë / nënsektorë) • Sa specifike është përfshirja e sektorëve ekonomik / trendeve ekonomike (deklarata

të përgjithshme)• Niveli kombëtarë por edhe ndërajonal (aftësim – punësim) • Aftësitë - prezenca e sektorit ekonomik publik dhe privat në sistemin arsimor • Mësuarit gjatë gjithë jetës

Arsimi i lartë • Drejtimet/Profilet orientim nga sektoret ekonomik • Praktikë profesionale dhe aftësimi në profilet aktuale të arsimit të lartë • Përputhja e profileve ekzistuese të arsimit te larte me nevojat ekonomike

(kuantitativ/kualitativ)• Hulumtimi per aftesite / kerkesat e tregut / tendencat ekonomike• Gjithëpërfshirja dhe punësimi (grupet e margjinalizuara)• Aftësitë ndërmarrëse (specifikuar)• Lidhjet në mes të shkencës, inovacionit dhe ekonomisë

SFIDAT IIArsimi dhe aftësimi profesional• Kurrikula në lidhje me arsimin dhe nevojat e tregut të punës (minierave, ngrohje,

energji, turizëm, bujqësi)• Qendrat e kompetencave të izoluara brenda sistemit të AAP• Aftësitë praktike profesionale dhe aftësitë me cilësi të lartë profesionale• Përfshirja dhe punësimi (grupet e margjinalizuara)• Aftësitë per ndërmarrësi (specifikuar)• Përfshirja e sektorit privat në hartimin e politikave dhe trajnim (të stazhit të punës,

praktika etj)

Qëndrueshmëria (vizionin e aftesive perspektive)• Pronësia e akterëve të Kosovës (niveli qendror/lokal)• Planifikimi Strategjik dhe Plani i Veprimit • Buxheti (AM)• Zbatimi i politikave (monitorimi, indikatoret, benchmarks/krahasimit në nivel

kombëtar, rajonal dhe BE-së)• Kapacitetet institucionale (hartimin, zbatimin dhe monitorimin)

Ju faleminderit per

vemendjen