Батлав:С/м ....................Ц.Жаргалантуул

Хүүхдүүд ээ

Компьютерийн бүтцийг юу гэж ангилдаг вэ?

ХУД-ийн 118-р сургуулийн мэдээлэлзүйн багш М.Буянцэцэг

HARDWARE80 минут

Хичээлийн зорилго

• Компьютерийн техник хангамжийн талаар ойлгож, түүнийг ашиглаж, ялгаж сурах

Хичээлийн зорилт

Компьютерийн бүтцийг сэргээн санахКомпьютерийн техник хангамжийн

талаар ойлгож, түүнийг ашиглахТехник хангамжийг ялган таних

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÒÅÕÍÈÊ ÕÀÍÃÀÌÆÈÉÍ ÀÍÃÈËÀË

¯ÍÄÑÝÍ ÒªÕªªÐªÌƯ¯Ä

ÄÝËÃÝÖ- DISPLAY

ÃÀÐ – KEYBOARD

ÕÓËÃÀÍÀ- MOUSE

ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÁËÎÊ

ÍÝÌÝËÒ ÒªÕªªÐªÌƯ¯Ä ÕÝÂËÝÃ× - PRINTER ÑÊÀÍÍÅÐ- SCANNER ÄÈÆÈÒÀË ÊÀÌÅÐ- DIGITAL CAMER ÔÀÊÑÛÍ ÀÏÏÀÐÀÒ –FAX MACHINE ÒÎà ÁÀÐÈÃ× - USP ÌÎÄÅÌ- MODEM ªÑêÃ× - SPEAKER ×ÈÕÝÂ× ÃÀÐ ÓÒÀÑ- MOBILE ãýõ ìýò . . .

Êîìïüþòåðèéí ¿íäñýí òºõººðºìæ¿¿д äýýð íýìæ õîëáîí àøèãëàæ áîëîõ òåõíèêóóä áàãòàíà.¯íäñýí òºõººðөìæ¿¿ä íü

çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé òåõíèêóóä áºãººä ýäãýýð íü íýãýí çýðýã õýâèéí àæèëëàæ áàéãàà òîõèîëдîëä ë èæ á¿ðýí êîìïüþòåð ãýæ îéëãîæ áîëîõ þì.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÃÀÐ

KEYBOARDÊîìïüþòåðò ìýäýýëýë îðóóëàõ, êîìïüþòåðèéã óäèðäàæ

àæèëëóóëàõ, õýðýãëýã÷ êîìïüþòåð õî¸ðûã õîëáîæ ºãºõ ¿¿ðýãòýé òºõººðºìæ þì.

Ãàð íü ãàäíààñ ìýäýýëýë îðóóëàõ, ñèñòåìèéí àæèëëàãààã óäèðäàõ ¿¿ðýãòýé òîâ÷ëóóðóóä áà òîâ÷ëóóðûã ìýäðýõ ñõåì, äàðàãäñàí òîâ÷ëóóðóóäûã õ¿ëýýí àâ÷, öààø äàìæóóëàõ ¿¿ðýã á¿õèé ãàðíû áóôåðýýñ òîãòîíî.

Ãàð дундажаар 108 òîâ÷ëóóðòàé áàéäàã. Ãàð äýýðõ òîâ÷ëóóðóóäûí áàéðëàëààð íü ãàðûã QWERTY áà DVORAK ãýæ àíãèëäàã. Ýäãýýðèéã ãàðíû òîâ÷ëóóðóóäûí äýýä ýãíýýíèé ýõíèé 6 òîâ÷íû ¿ñãýýð íýðëýñýí áºãººä QWERTY – áè÷ãèéí ìàøèíä çîðèóëæ á¿òýýñýí, DVORAK – õóðäàí áè÷èæ ñóðàõàä çîðèóëæ á¿òýýñýí 2-3 äîëîî õîíîã äàäëàãà õèéõýä õàíãàëтòàé áè÷èæ ñóðäàã áàéíà.

Гарын товчлууруудын үүрэг

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÕÓËÃÀÍÀ

MOUSE

Mouse-ний зурган дээр

дар

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÄÝËÃÝÖ

DISPLAY-MONITORÊîìïüþòåð äýýð õèéæ áàéãàà á¿õèé ë ¿éë àæèëëàãààã õàðóóëàõ ¿¿ðýãòýé

òºõººðºìæ þì. Äýëãýö (display) áîëîí ìîíèòîð (monitor) ãýñýí õî¸ð îéëãîëò, õýëëýã áàéäàã.

Ìîíèòîð ãýäýã íü êîìïüþòåð äýõü ç¿éëñèéã äýëãýöýýð ãàðãàæ õàðóóëàõ ¿¿ðýãòýé ñàëàíãèä òºõººðºìæèéã õýëäýã. Õàðèí display ìîíèòîðûí çºâõºí ýêðàí ãýæ îéëãîæ áîëíî. Õàðèí 纺âðèéí êîìïüþòåð (notebook)-èéí õóâüä ìîíèòîð ãýõýýñýý äèñïëåé áóþó äýëãýö ãýæ ÿðèâàë òîõèðîìæòîé. Ó÷èð íü 纺âðèéí êîìïüþòåðèéí äýëãýö íü ñàëàíãèä áèø èõ áèåòýéãýý öóã áàéäàã. Õýðýâ äýëãýö íü ýâäýðâýë øèðýýíèé êîìïüþòåðèéí ìîíèòîðä çàëãààä àæèëëàæ áîëäîã.

Ñóóðèí êîìïüþòåð¿¿äýä èõýâ÷ëýí ýëåêòðîí öàöðàãò õîîëîéí (CRT-Cathode Ray Tube), Ǻºâðèéí áîëîí ºâðèéí (Palm) êîìïüþòåð¿¿äýä õèéí öàõèëòòàé, øèíãýí êðèñòàëë òåõíîëîãèîð õèéñýí ìàø íèìãýí äèñïëåéòýé ìîíèòîðûã àøèãëàæ áàéíà.

Ýäãýýðèéã õàâòãàé ýêðàíòàé äýëãýö (Flat Panel display) ãýæ íýðëýäýã. Ýíý òºðëèéí äèñïëåéä LED- ãýðëýí äèîäûí, LCD- øèíãýí êðèñòàëë òåõíîëîãèîð õèéãäñýí äýëãýö¿¿ä áàãòàíà.

Êîìïüþòåðûí äýëãýöíèé õýìæýýã äýëãýöèéí äèàãîíàëûí äàãóóä õýìæèõýä õýäýí èí÷ íýãæòýé òýíö¿¿ áàéãààãààð íü òîäîðõîéëäîã. Æèðèéí õýðýãëýã÷ íàðò çîðèóëñàí ïåðñîíàëü êîìïüþòåðèéí õóâüä 14,15, 17, 21 èí÷èéí äýëãýöòýé áàéäàã.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ

SYSTEM CASEÑèñòåìèéí õàéðöàã íü òóõàéí êîìïüþòåðèéí àæèëëàãààíû ãîë ãîë òºõººðºìæ¿¿äèéã àãóóëàõ

áºãººä ¿¿íä: Ýõ õàâòàí-motherboard, ìèêðîïðîöåññîð –CPU, ñàíàõ îé-memory, äèñê òºõººðºìæ –disk drivers, ¿íäñýí îðóóëàõ, ãàðãàõ ñèñòåì-BIOS, õîëáîëòèéí êàðòóóä –

connecting card çýðã¿¿ä áàéðëàíà. Ýõ õàâòàí-motherboard íü êîìïüþòåðèéí ñèñòåìèéí îëîíõ ýëåìåíò¿¿äèéã àãóóëäàã, õîîðîíä

õîëáîæ ºãäºã õàìãèéí ÷óõàë õýñýã þì. Ýõ õàâòàí äýýð áàéðëàõ ýëåìåíò¿¿ä: - Ìèêðîïðîöåññîð.Micropocessor (CPU)- ¯íäñýí îðóóëàõ ãàðãàõ ñèñòåì. BIOS- Ñàíàõ îé.Memory - ªðãºòãºëèéí ñóóðü. Expansion slot- Õîëáîëòûí êàðòóóä. Connecting cards- ªðãºòãºëèéí õîëáîã÷óóä. External connectors - Connecting Internal components

ìèêðîïðîöåññîð–CPU íü êîìïüþòåðèéã õ¿íòýé ç¿éðëýâýë õ¿íèé òàðõè þì. ªºðººð õýëáýë êîìïüþòåðèéí àæèëëàãààã óäèðäàæ, çîõèöææëäàã ýëåêòðîí

òºõººðºìæèéã þì. Ìèêðîïðîöåññîðûí ¿éëäýë ã¿éöýòãýõ õóðäûã ãåðö (Hz) íýãæýýð õýìæèõ áºãººä ýíý íü 1 ñåêóíäýä õèéõ ¿éëäëèéí òîîãîîð òîäîðõîéëîãäîíî. Æèøýý íü Pentium IV 2.4GHz- íü Pentium IV ïðîöåññîðòîé 1ñåêóíäýä 2400 ñàÿ ¿éëäýë õèéõ ÷àäàëòàé ãýñýí ¿ã

mohterboard

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ

SYSTEM CASE

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ SYSTEM CASE

Ñàíàõ îé. Memory

Ñàíàõ îé íü êîìïüþòåðèéí ìèêðîïðîöåññîðèéí ºãºãäºëä áîãèíî õóãàöààíä õ¿ðýõ, êîìàíäûã ò¿ðãýí ã¿éöýòãýõ,ìýäýýëëèéã ò¿ð õàäãàëàõ ¿¿ðýãòýé áýëòãýãäñýí ºâºðìºö èíòåãðàë ìèêðîñõåì þì. Ýíý íü êîìïüþòåðèéí õóðä,õ¿÷èí ÷àäëûã òîäîðõîéëîõ áàñ íýãýí ÷óõàë ¿ç¿¿ëýëò áîëäîã. Êîìïüþòåðèéí ñàíàõ îéã åðºíõèéä íü ãàäààä áà äîòîîä ñàíàõ îé ãýæ àíãèëíà. Ãàäààä ñàíàõ îé áîë äèñê¿¿ä þì. Äîòîîä ñàíàõ îéã• - Òîãòìîë ñàíàõ îé. ROM(Read Only Memory) • - Øóóðõàé ñàíàõ îé. RAM(Random Access Memory) • - Ìàø øóóðõàé ñàíàõ îé. Cashe (êýø îé) ãýæ àíãèëäàã. Ãàäààä ñàíàõ îé. ÄèñêÊîìïüþòåðò áè÷ñýí ìýäýýëëýý äàõèí àøèãëàõûí òóëä õàäãàëàõ øààðäëàãàòàé áàéäàã. Ïðîãðàì áîëîíìýäýýëëèéã óäààí õóãàöààãààð õàäãàëàõ çîðèëãîîð äèñêèéã õýðýãëýäýã. Äèñêèí äýýð áàéãàà ïðîãðàì, ìýäýýã õýðýãëýõ øààðäëàãà ãàðàõàä êîìïüþòåð ò¿¿íèéã óíøèæ RAM ñàíàõ îéä õóóëæ áè÷èí, ò¿ð õàäãàëäàã. Õàðèí ýõ õóâü íü äèñêèí äýýðýý õàäãàëàãäàæ áàéäàã. Á¿õ òºðëèéí äèñê¿¿ä ººðèéí óíøèã÷/áè÷èã÷ òºõººðºìæòýé áà ò¿¿íèéã Disk driver ãýæ íýðëýíý. Äèñêèéí òºõººðºìæ¿¿ä íü ãîëäóó ñèñòåìèéí áëîê äîòîð áàéðëàñàí áàéäàã. ̺í 纺âðèéí äèñêèéí òºõººðºìæ¿¿ä ÷ áèé. Äèñêèéã äèñêèéí äýýðõ ìýäýýëëèéã áè÷èõ, óíøèõ àðãààð íü • - ñîðîíçîí • - ëàçåðèéí áóþó îïòèê òåõíîëîãèéí ãýæ 2 àíãèëíà. Ñîðîíçîí òåõíîëîãè íü äèñêèíä ìýäýýëëèéã áè÷èõ áîëîí óíøèõäàà ñîðîíçîí ç¿¿íèé òóñëàìæòàéãààð ã¿éöýòãýäýã. Ýíä óÿí äèñê áîëîí õàòóó äèñêèéã îéëãîæ áîëíî.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ SYSTEM CASE

• Òîãòìîë ñàíàõ îé. ROM -Read Only Memory• ROM ñàíàõ îé íü êîìïüþòåðèéã ¿éëäâýðëýã÷ýýñ ïðîãðàìûã íü áè÷èæ ºãñºí,

640kb õÿçãààðëàãäìàë áàãòààìæòàé, êîìïüþòåð äîòîðõ ýõ õàâòàí äýýð çîðèóëàëòûí òóñãàé ñóóðèíä ñóóëãàæ ºãñºí áàéäàã. Ýíý ñàíàõ îéä áàéãàà ìýäýýëëèéã çºâõºí óíøèæ áîëîõ áà õýðýãëýã÷ ò¿¿íèé ìýäýýëëèéã ººð÷èëæ, íýìæ, óñòãàæ ÷àäàõã¿é. Êîìïüþòåðèéã óíòðààñàí ÷ ãýñýí ìýäýýëýë íü óñòàæ àëãà áîëäîãã¿é, òîãòìîë õàäãàëàãäàæ áàéäàã. Êîìïüþòåðò ÿìàð áîäëîãî áîäîãäîæ áàéãààãààñ ¿ë õàìààðàí áàéíãûí ìýäýýëýë, êîìïüþòåðèéã àæèëëóóëàõàä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ïðîãðàìóóä ROM ñàíàõ îéä õàäãàëàãääàã.Òîãòìîë ñàíàõ îé ðóó ºãºãäëèéã áè÷èõ áîëîìæã¿é çºâõºí óíøäàã áºãººä ò¿¿íä êîìïüþòåðèéã àñààõàä àæèëëóóëäàã boot ïðîãðàìì õàäãàëàãääàã. Ò¿¿íèé RAM-ààñ ÿëãàãäàõ ãîë îíöëîã íü êîìïüþòåðèéã óíòðààñàí áàéõàä ÷ ººð äýýðõ ìýäýýëëýý àëäàëã¿é õàäãàëñààð áàéäàãò îðøèíî. Ó÷èð íü òîãòìîë ñàíàõ îéã òàíû êîìïüþòåð äîòîð áàéðëàõ 3.5 V-èéí çàé òýæýýæ áàéäàã.

RAM-н талаар энд дарж уншина уу

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ SYSTEM CASE

Óÿí äèñê Floppy Disk Óÿí äèñê íü áàãà õýìæýýíèé ìýäýýëëèéã õàäãàëàõ çîðèóëàëòòàé ãàäààä ñàíàõ áàéãóóëàìæ

áºãººä õýðýãëýã÷äèéí ºäºð òóòìûí ¿éë àæèëëàãààíä áàéíãàõýðýãëýãääýã.1.4ì õýìæýýòýé ìýäýýëýë áàãòàíà. Ôèçèê á¿òýö. Óÿí äèñê íü ñîðîíçîí ò¿ðõýö á¿õèé àæëûí ãàäàðãûã òîîñ, øîðîî, íàðíû ãýðýë ãýõ

ìýò ãàäíû íºëººíººñ õàìãààëæ õàòóó äóãòóéíä õèéñýí íèìãýí õàëüñþì. Äóãòóéí äîòîðõ äèñêèéí ãàäàðãóóòàé õàðüöàõ òóñãàé í¿õèéã äèñêèéí ãàäàðãóóíä ãàðãàæ

ºãñºí áàéäàã. ̺í äèñêèéí äîòîðõ áè÷ëýãèéã õàìãààëàõ õàëõàâ÷ áàéäàã.Óÿí äèñêèéã õýìæýýíýýñ íü õàìààðóóëæ 5.25”, 3.5” äèñê¿¿ä íýðëýäýã. 5.25” äèñêèéã 1981 îíä

IBM êîìïàíè, 3.5’ äèñêèéã 1984 îíä Apple Macintosh êîìïàíè òóñ òóñ¿éëäâýðëýí õýðýãëýýíä ãàðãàñàí áàéíà. Îäîî ¿åä 5.25” äèñêèéã õýðýãëýõýý áîëüñîí. • Çóðàã äýýð 3.5”-èéí óÿí äèñêèéí ãàäíàõ á¿òýö áîëîí ëîãèê çàìóóäûã ¿ç¿¿ëýâ. Ýíä: • -1.44 mb ID tab. Äèñêèéí ID òàá. • - High Density label. Äèñêíèé íÿãòðàëûí òóõàé ìýäýýëýë • - Write protect tab. Áè÷ëýãèéí õàëõàâ÷ • - Sliding protective head slot shield. Äèñêèéí óíøèõ õýñãèéã õàìãààëàõ õýñýã

Õàòóó äèñê. Hard disk driver-HDD Êîìïüþòåðò õýðýãëýãäýæ áàéãàà èõýíõ ïðîãðàìóóä õàòóó äèñêèíä õàäãàëàãäàíà. Øèíý ïðîãðàì õàíãàìæèéã àøèãëàõààñàà ºìíº õàòóó äèñêèíä áè÷èæ, êîìïüþòåðò ñóóëãàæ ºãäºã. Õàòóó äèñêèí äýýðõ ìýäýýëëèéã ýìõ öýãöòýé õàäãàëàõûí òóëä òºðºëæñºí íýð á¿õèé õàâòñûã àøèãëàíà. Õàòóó äèñêèíä õàäãàëàãäàõ ìýäýýëëèéã áàéòààð õýìæèíý. Æèøýý íü: MS Word ïðîãðàìì 16Ìb, Windows 95 ¿éëäëèéí ñèñòåì 40Ìb çàé ýçýëäýã. 80386SX, 880386DX, 80486SX ìèêðîïðîöåññîðòîé áîë ãîëäóó 40-120Ìb , 80486 DX áîë 120-210Ìb áàãòààìæòàé õàòóó äèñêòýé áàéäàã. ̺í 纺âðèéí êîìïüþòåðò çîðèóëñàí êðåäèò êàðòíû õýìæýýòýé õàòóó äèñê áàéäàã. Õàòóó äèñêèéã ãîë÷ëîí Seagate, Quantum ôèðì¿¿ä ¿éëäâýðëýäãýýñ ãàäíà Maxtor, Fujitsu, Samsung, Western Digital çýðýã êîìïàíèóä ÷ ººð ººðñäèéí òåõíîëîãèéã àøèãëàí ¿éëäâýðëýäýã.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÕÀÉÐÖÀÃ SYSTEM CASE

• Êîìïàêò äèñê. CD(Compact Disk)• Êîìïàêò äèñêèéí òåõíîëîãè 1978

îíîîñ íýâòýð÷, õýðýãëýýíä ãàð÷ýý. Ýíý äèñêèí äýýðõ ìýäýýëëèéã ¿éëäâýðëýã÷ýýñ áè÷èæ ºãºõ áóþó òóñãàé áè÷èã÷ òºõººðºì溺ð áè÷äýã ó÷ðààñ õýðýãëýã÷ òýð áîëãîí àðèëãàæ ººð÷èëæ ÷àääàãã¿é. Êîìïàêò äèñêèéã ãîë òºëºâ ïðîãðàì õàíãàìæ, íýâòýðõèé òîëü, òîãëîîì, ýëåêòðîí ñóðàõ áè÷èã, òîëüáè÷èã çýðýã ººð÷ëºëò áàãà îðäîã ìýäýýëëèéã áè÷èæ, õýðýãëýõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã. CD íü 650mbyte áàãòààìæòàé. Ýíý íü òåêñòèéí õóâüä 300000 õóóäàñòàé òýíöýíý.

Zip diskÓÿí äèñêýíä òîì õýìæýýíèé ôàéë áàãòàõã¿é, íýã êîìïüþòåðýýñ íºãºº êîìïüþòåðò 纺õºä õ¿íäðýë ó÷èðäàã. Ýíý ¿åä ôàéëûí õýìæýýã øàõàõ þì óó, Zip äèñêèéã àøèãëàäàã. Zip òºõººðºìæ áîëîí äèñê íü 2 òºðëèéí õýìæýýòýé áàéäàã. 100 Mb-í õýìæýý íü ¿íýí õýðýãòýý 100431872 áàéò áºãººä ýíý íü 70 øèðõýã óÿí äèñêèéí ºãºãäºëòýé òýíöýíý. ̺í 250 Mb-í äèñê, drive ãýæ áàéäàã.

Zip òºõººðºìæèéã:1.Àøèãëàäàãã¿é áîëîâ÷ õýçýý íýã öàãò õýðýãëýõ ôàéë, õóó÷èí è-ìýéë¿¿äèéã õàäãàëàõ2.Òàíä çàðèì ¿åä õýðýã áîëîõ òîì õýìæýýíèé ôàéëóóä:Æèøýý íü òºðºë á¿ðèéí ãðàôèê çóðãóóäèéã õàäãàëàõ3.Áóñàäòàé èõ õýìæýýíèé ôàéëóóäûã ñîëèëöîõ4.ªºðèéíõºº ñèñòåìèéã ººð æèæèã laptop áîëîí PDA òºðëèéí PalmPilot êîìïüþòåð ëóó øèëæ¿¿ëýõ5.ªºðèéíõºº õàòóó äèñêýí äýýðõ ôàéëóóäààñ òîäîðõîé íýã ôàéëóóäûã òóñàä íü õàäãàëàõàä (æèøýý íü ñàíõ¿¿ãèéí ôàéëóóä ã.ì) àøèãëàäàã.

Easy disk. USB External Hard Drive Ýíý ìýäýýëýë õàäãàëàõ òºõººðºìæ 1999 îíä ãàðñàí. Åðºíõèé人 Pen Drive ãýæ íýðëýãääýã áîëîâ÷ Omnidrive, Easy äèñê ãýæ íýðëýõ òîõèîëäîë áèé. Ýíý íü òºðºë á¿ðèéí ìýäýýëýë, ôàéëûã õàäãàëàõ, 纺âºðëºõºä çîðèóëñàí áºãººä ò¿¿íèéã àøèãëàõàä êàáåëü, áàòàðåé øààðäëàãàã¿é, îâîð õýìæýýíèé õóâüä æèæèãõýí, åðäèéí ¿çýãòýé àäèë, õýðýãëýõýä õÿëáàð, áèåäýý àâ÷ ÿâàõàä òîõèðîìæòîé, õÿìäõàí, ò¿¿íèéã àøèãëàõàä öàõèëãààí ¿¿ñã¿¿ð, êàáåëü, áàòåðåé øààðäëàãàã¿é. Easy disk-ã USB ïîðòîíä çàëãàõàä Removable Hard drive ãýæ òàíüäàã. Easy disk 16 mb, 32mb, 64mb, 128mb áîëîí 256mb, 1gb, 2GB, 4GB and 8GB ãýõ ìýò÷èëýí áàãòààìæòàé. Åðºíõèé人 81*32*12,5ìì õýìæýýòýé, 20 ãðàìì îð÷èì æèíòýé, ºãºãäºë äàìæóóëàõ, óíøèõ õóðä-950kb/c, ºãºãäºë äàìæóóëàõ, áè÷èõ õóðä 600kb/c.Åð íü êîìïüþòåðèéí USB ïîðòîîð USB Pen Drive áîëîí JDPDigital õîëáîõ òåõíîëîãèéã 1999 îíîîñ ýõëýí õàéæ ýõýëñýí. Ýíý òºõººðºìæ íü EEPROM òºðëèéí ñõåìòýé áà ò¿¿íèéã õàòóóäèñêèéí íýãýí àäèëààð àøèãëàæ áîëíî.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÍÝÌÝËÒ ÒªÕªªÐªÌÆ ÕÝÂËÝÃ×-PRINTER

Принтерийн зурган дээр

дарна уу

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÍÝÌÝËÒ ÒªÕªªÐªÌÆ ÑÊÀÍÍÅÐ-SCANNER

• Ñêàííåð.Scanner• Ôîòî çóðàã, ñîíèí ñýòã¿¿ëèéí õóóäñàí äýýðõ òåêñòýí ìýäýýëýë, çóðãèéã

êîìïüþòåðò îðóóëàí çàñâàðëàõ, õàäãàëàõàä ýíý òºõººðºìæèéã àøèãëàäàã. ªºðººð õýëáýë ñêàííåð óíøñàí çóðãàí ìýäýýëëýý òîîí õýëáýðò øèëæ¿¿ëæ, òóñãàé ïðîãðàìûí òóñëàìæòàéãààð êîìïüþòåðò îðóóëæ ôàéë õýëáýðýýð õàäãàëäàã. Ñêàííåðèéí ãîë àæèëëàõ çàð÷èì íü çóðãèéã äºðâºëæèí õàéðöãóóäàä õóâààí õàéðöàã á¿ðèéã 1 áà 0 -ýýð ä¿¿ðãýäýã áàéíà. ªíãºò áîëîí ñààðàë çóðãèéí õóâüä ìºí äýýðõ öèôð¿¿äýýð õàéðöàã á¿ðèéã 24 õ¿ðòýëõ áèòýýð ä¿¿ðãýäýã. Ýíýõ¿¿ áèò¿¿äèéí ìàòðèöèéã Bitmap ãýäýã áºãººä ôàéë õýëáýðýýð õàäãàëàãäàí ïðîãðàìûí òóñëàìæòàéãààð äýëãýö äýýð ãàðäàã. Èéì õýëáýðò îðóóëñàí ìýäýýëëèéã, äýëãýöýíä ãàðãàõ, ïðîãðàìóóäûí òóñëàìæòàéãàà𠺺ð÷ëºõ, ôàéë áîëãîí õàäãàëàõ áîëîìæòîé áàéäàã. Ñêàííåð íü hand-held áóþó ãàðòàà áàðüæ ÿâæ áîëîõóéö àâñààðõàí, õàâòãàé çýðýã õýëáýð¿¿äòýé áàéõààñ ãàäíà òåêñò, çóðãèéã õàð öàãààíààð ýñâýë ºíãºòººð õóóëáàðëàäãààðàà ÿëãààòàé. Îïòèê ñêàííåð íü òåêñòèéã çóðàã õýëáýðýýð Bitmap ä¿ðñ áîëãîäîã òóë ýðãýýä òåêñò õýëáýðò õóâèðãàõäàà OCR ñèñòåìèéã (Optical Character Recognition) àøèãëàäàã.

• Ñêàííåðèéí õ¿÷èí ÷àäëûã òåêñò áîëîí çóðãèéã õýäýí dpi íÿãòðàëòàéãààð òàòàæ áàéíà ãýäãýýñ õàìààðàí òîäîðõîéëäîã. Ñêàííåðèéí ºí㺠ÿëãàðóóëàëò èõýâ÷ëýí 1200-2400dpi áàéäàã. Dpi íü íýã èí÷ýä áàãòàõ öýãèéí òîî þì. Æèøýý íü 600 dpi ñêàííåð íü íýã èí÷ýä áîñîî 600 öýã, õºíäëºí 600 öýã áàãòààõ áºãººä ýíý íü íýã èí÷ êâàäðàòàä 360000 öýã áàéíà ãýñýí vã.

• 24bit ºíãºò ñêàííåð íü 224 çýðýãò áóþó 16,7 ñàÿ ºíãèéã ÿëãàäàã.• PhotoShop, Adobe Phote Deluxe ãýõ ìýò çóðãèéí ïðîãðàìóóäààñ ñêàííåðò

òàòàæ áóé çóðàã áîëîí òåêñòèéã TWAIN ïðîãðàìààð óíøäàã. •

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÍÝÌÝËÒ ÒªÕªªÐªÌÆ

Äèæèòàë êàìåð. Digital camera

• Digital camera áóþó òîîí çóðãèéí àïïàðàò íü åðäèéí 35 ìì-èéí çóðãèéí àïïàðàòòàé àäèë çóðàã àâàõ ¿¿ðýãòýé áîëîâ÷ àæèëëàõ çàð÷èì, çóðãèéí ÷àíàð, àïïàðàòíû á¿òýö çýðýã îëîí òºðëèéí ç¿éëýýð õîîðîíäîî ÿëãààòàé. Åðäèéí çóðãèéí àïïàðàòàíä 24-36 êàäð á¿õèé çóðãèéí õàëüñ õèéæ, çóðãàà àâñàíû äàðàà õàëüñûã óãààëãàæ, öààñàí äýýð áóóëãàäãèéã õ¿í á¿õýí ìýäíý.

• Õàðèí òîîí çóðãèéí àïïàðàòàíä õàëüñ õýðýãëýäýãã¿é áºãººä çóðàã äàðàõàä CCD áóþó Charged Couple Device òºõººðºìæ íü ãîë ¿¿ðýã ã¿éöýòãýí çóðãèéã áîëîâñðóóëæ buffer ëóó èëãýýíý. Çóðàã buffer-ä î÷ñîíû äàðàà êîìïðåññ õèéãäýí JPEG ôîðìàò ðóó õºðâ¿¿ëäýã.¯¿íèé äàðàà áîëîâñðóóëàãäñàí áýëýí çóðàã ìààíü àïïàðàòíû ñàíàõ îéí êàðò ðóó èëãýýãäýíý. Ñàíàõ îéí êàðòûí áàãòààìæààñ õàìààð÷ õýäýí çóðàã õàäãàëàõ íü òîäîðõîéëîãääîã.

• Çàðèì òîîí çóðãèéí àïïàðàòíààñ çóðãèéã óÿí äèñêýýð ãàðãàæ àâäàã áîë çàðèì àïïàðàòíààñ òóñãàé çîðèóëàëòûí êàáåëûí òóñëàìæòàéãààð êîìïüþòåð ðóó çàëãàí õàòóó äèñê ð¿¿ õóóëæ áîëäîã. Åðäèéí áîëîí ºíãºò õýâëýã÷èä çóðãèéã 10õ15 ñì-ûí ñòàíäàðò ôîðìàòààð õýâëýõèéí òóëä òîîí çóðãèéí àïïàðàò íü 1300õ1000 öýã, õàðèí À4-èéí ôîðìàò äýýðõ íü åðäèéí çóðãèéí àïïàðàòòàé ä¿éöýõ¿éö ÷àíàðòàé 1900õ1200 öýã áóþó 2,3 ìåãàïèêñåëü áàéõ þì.

• Ñîíèðõîã÷äûí êàìåðûí áîëîìæ íü öààøäàà ÷ ýð÷èìòýéãýýð íýìýãäýõ íü îéëãîìæòîé.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÍÝÌÝËÒ ÒªÕªªÐªÌÆ

Ôàêñûí àïïàðàò- Fax machine• Ôàêñûí àïïàðàò. Fax machine

• Ôàêñûí àïïàðàò íü öààñàí äýýðõ òåêñò, ãàð áè÷ìýë áîëîí çóðãèéã ñêàíåðäàæ ä¿ðñ áîëãîí, ýëåêòðîí ñèãíàë ðóó õóâèðãàæ, òåëåôîí óòñààð äàìæóóëàí õ¿ëýýí àâàõ òàëûí ôàêñûí àïïàðàò ðóó èëãýýäýã. Õàðèí õ¿ëýýí àâàõ òàëûí ôàêñûí àïïàðàò íü òåëåôîí óòñààð äàìæèæ èðñýí ä¿ðñèéã öààñàí äýýð áóóëãàäàã. Ôàêñûí àïïàðàò íü óòñààð ÿðèõ, ôàêñ èëãýýõ, õ¿ëýýí àâàõ, àâòîìàò õàðèóëàã÷ òàâèõ çýðýã îëîí ¿éëäýëòýé öîãö ñèñòåì þì.

• Ñ¿¿ëèéí ¿åä ôàêñ ìîäåì áèé áîëñíîîð ôàêñûí àïïàðàò õóäàëäàí àâàõ øààðäëàãàã¿é áîëæ, êîìïüþòåðýýñýý õÿìä ¿íýýð ôàêñ èëãýýõ áîëîìæòîé áîëñîí. Êîìïüþòåðýýñýý ôàêñ èëãýýõ ýñâýë õ¿ëýýí àâàõûí òóëä òóñãàé çîðèóëàëòûí ôàêñûí ïðîãðàì ñóóëãàõ øààðäëàãàòàé áàéäàã.

• Ôàêñûí àïïàðàò íü äîòðîî 3 ãðóïïòýé. Õàìãèéí àíõíû ôàêñûí àïïàðàò íü I ãðóïïýä îðäîã áºãººä íýã õóóäàñ ôàêñ èëãýýõýä 6 ìèíóò çàðöóóëäàã áàéñàí áîë 1970-ä îíû ñ¿¿ëýýð ãàðñàí äàðààãèéí õóâèëáàð áîëîõ II ãðóïïûí ôàêñ àïïàðàò íü çóðàã áîëîí ä¿ðñèéã òîîí ñèãíàë ðóó õóâèðãàæ äàðàà íü ìîäåìîîð èëãýýäýã áàéâ. Ìîäåìîîð èëãýýñíýýð òîîí ñèãíàë íü ºìíºõ õóâèëáàðûí àïïàðàòûã áîäîõîä èë¿¿ íàéäâàðòàé òåëåôîíû øóãàìûí øóóãèàíä àâòàãäàõààðã¿é äàìæäàã áàéâ. Èíãýñíýýð íýã õóóäñûã 3 ìèíóòàíä èëãýýõ áîëîìæòîé áîëñîí. III ãðóïïûí ôàêñ àïïàðàò ãàðñíààð ôàêñûã 14400bps õóðäààð äàìæóóëàõ áîëñîí. ªíºº ¿åä ºðãºíººð àøèãëàãäàæ áóé ýíý àïïàðàòûã G3 òºðëèéíõ ãýæ íýðëýäýã.

• • •

Гэрийн даалгавар

1. Эх хавтангийн талаар судалж ирэх

2. Хамгийн сүүлд гарсан mouse –н талаар судалж ирэх

http://www.hardwarebook.net/

Google.com