hẠnh phÚc trong tẦm tay -...
TRANSCRIPT
HẠNH PHÚC TRONG TẦM TAY
HẠNH PHÚC TRONG TẦM TAY
Cẩm nang cuộc sống dành cho mọi lứa tuổi đặc biệt giới trẻvà những ai đang gặp khó khăn
(Tái bản lần thứ 2, có bổ sung và sửa chữa)
Tác giả: TRẦN THỊ GIỒNG. CND
Tiến sĩ tư vấn tâm lý
HẠNH PHÚC
Một ngày kia em bất chợt hỏi anh:
“Thế nào là hạnh phúc?”
Anh trả lời rằng hạnh phúc chắt lọc từ nỗi đau
Như hạt cát trong trái tim con trai biển
Vết thương lòng qua năm tháng hóa ngọc châu
Sao cứ mãi đi tìm hạnh phúc tận nơi đâu?
Khi hạnh phúc ở bên ta mọi lúc
Hãy sống hết mình từng giây phút
Sẽ thấy trời xanh hơn và mặt đất nở hoa
Hạnh phúc trong tim mình chứ chẳng trốn đâu xa
Nhưng không phải ai cũng tìm thấy được…
Tramthuy
LỜI MỞ ĐẦU
Bước vào thời kỳ phát triển mới của đất nước, bên cạnh niềm vui và hy
vọng, xã hội ta không tránh khỏi một số lo âu. Đáng quan tâm nhất là một số
thanh thiếu niên bị mất phương hướng, sống buông thả và nạn tự tử ở lứa
tuổi này có chiều hướng gia tăng. Quyển sách này đến với chúng ta thật đúng
lúc để giúp bạn trẻ tự tạo cho mình một cuộc sống lành mạnh, có định hướng,
gìn giữ được sức khỏe thể lý và tinh thần để qua cuộc mưu tìm hạnh phúc
cho bản thân các bạn cùng góp phần xây dựng một xã hội nhân bản, đem lại
hạnh phúc đích thực cho mọi người.
Quyển sách này không phải để cho các bạn đọc một lèo và nắm bắt
một số thông tin. Nó là cẩm nang cho cuộc sống, một sổ tay hành động, một
người bạn trong hành trình cuộc sống của bạn.
Bạn hãy đọc chậm và nghiền ngẫm từng chương, làm một số bài tập
theo đề nghị của tác giả. Quan trọng hơn nữa là dành thời gian để nhìn lại
mình. Bạn cũng có thể dùng từng chương như đề tài thảo luận trong nhóm
bạn, trong sinh hoạt câu lạc bộ và ngay cả trao đổi trong gia đình. Thật ra nó
không chỉ giới hạn vào tuổi trẻ mà ở tuổi nào chúng ta cũng có thể bắt đầu lại
để sống tốt hơn. Hy vọng "Hạnh phúc trong tầm tay" sẽ đem lại cho bạn
những lợi ích thiết thực.
NGUYỄN THỊ OANH
Thạc Sĩ Xã hội Học
LỜI NGỎ
Khát vọng vươn tới hạnh phúc của con người là vô tận, và trở nên gần
như một loại bản năng. Hạnh phúc có thể ví như chiếc bánh quý giá và cần
thiết cho cuộc sống, ai ai cũng kiếm tìm. Vì thế, nguy cơ là chúng ta rất dễ
chạy theo những "chiếc bánh vẽ", mà quên rằng chiếc bánh thật đang ở bên
cạnh mình. Biết bao người đã để tuột khỏi tay những khoảnh khắc đáng giá
của hạnh phúc. Có lẽ vì chúng ta chưa biết hài lòng với những gì đang có
trong hiện tại chăng?
Hạnh phúc có muôn mặt, đường đi tìm hạnh phúc có muôn lối Tuy vậy,
hạnh phúc không ở xa chúng ta. Điều quan trọng là mỗi người phải biết rõ
mình muốn gì trong đời, biết điều gì sẽ đem đến hạnh phúc cho bản thân, và
phải tìm kiếm chúng ở đâu?
Tập sách nhỏ này được tái bản theo yêu cầu của nhiều người. Tuy còn
nhiều khiếm khuyết, nhưng nó đã giúp không ít người vượt qua được những
chặng đường đời gập ghềnh hoặc mất hướng... Rút kinh nghiệm và sự góp ý
của nhiều độc giả, sách đã được bổ sung và điều chỉnh với ước mong sẽ tăng
thêm phẩm chất. Xin thành thật cám ơn quý độc giả đã góp ý rất chân tình.
Đặc biệt cám ơn chị Lệ Mỹ, một người bạn quý đã đóng góp rất tích cực cho
lần tái bản thứ hai này.
Hạnh phúc chính là những điều giản dị quanh chúng ta. Ở TRONG
TẦM TAY mỗi người. xin cầu chúc mỗi bạn đọc tìm được "chiếc bánh hạnh
phúc" mình yêu thích và phù hợp nhất.
Tác giả
Chương 1. MONG ƯỚC HẠNH PHÚC
Chẳng có gì đến với chúng ta,
Nếu trước hết ta không có lấy một ước mơ
Carl Sandburg
Người người thường chúc nhau hạnh phúc trong bất cứ biến cố lớn
nhỏ nào của đời sống. Khi gặp nhau, hay nếu ở xa vẫn thường gởi cho nhau
nhung lời cầu chúc. Nào là “mừng sinh nhật hạnh phúc", “chúc năm mới hạnh
phúc". "Mừng đám cưới hạnh phúc". "Chúc chuyến đi vui vẻ"... Chúng ta có
thể kéo dài những lời chúc Hạnh Phúc trên vài trang giấy. Chính bạn cũng đã
nhận được hay trao gởi nhiều lời cầu chúc như thế phải không Không biết vì
xã giao, vì thói quen hay với lòng chân thành mà chúng ta đã làm điều này?
Nhưng dù gì đi nữa, hạnh phúc vẫn là điều mọi người nghĩ tới và mong ước.
* Hạnh Phúc là gì?
Hạnh phúc là thành công
- Hầu hết chúng ta đều trả lời như thế.
Hạnh phúc là tiền bạc
- Người quan tâm đến kinh tế đáp.
Hạnh phúc là sự nổi tiếng
- Những chuyên viên thuộc giới ca nhạc, điện ảnh trả lời.
Hạnh phúc là cuộc sống bình yên
- Những ai đang vật lộn với những thử thách và sóng gió cuộc đời lên
tiếng.
Hạnh phúc là một gia đình hòa thuận, ấm êm.
- Những ai đang mang nặng cuộc sống gia đình đều cầu mong như thế.
Hạnh phúc là sự ổn định
- Những ai đang vất vả sinh nhai, tìm kiếm công việc nuôi sống bản
thân và gia đình sẽ lên tiếng.
Hạnh phúc là khỏe mạnh
- Những ai đang đau ốm và nhất là các bậc cao niên vẫn tìm kiếm chờ
mong.
Hạnh phúc là tìm được ý nghĩa trong cuộc sống
- Đây là nỗi băn khoăn, trăn trở của rất nhiều người.
Hạnh phúc là yêu và được yêu...
- Mọi giới, nhất là giới trẻ sẽ không ngần ngại trả lời ngay chẳng chút do
dự.
.???
* Phần bạn, bạn nghĩ gì về hạnh phúc?
Bạn có mong muốn một cuộc đời hạnh phúc như bao nhiêu người khác
không? Cho phép tôi thử đoán xem câu trả lời của bạn nhé. "Tôi muốn quá đi
chứ; nhưng mà... ". Ai cũng có thể tưởng tượng ra những nỗi ngại ngùng của
bạn khi thốt lên "nhưng mà...". Phải, bạn ngại ngùng là điều thường tình thôi,
vì có lẽ chính bạn đã kinh nghiệm, cũng như trước mắt bạn, trong cuộc sống
bạn đã chứng kiến bao nhiêu khổ đau, bao nhiêu lo lắng, bao nỗi muộn phiền
nơi những người thân trong gia đình, nơi bạn bè, hoặc trong lối xóm... Nơi
người già lẫn người trẻ, nơi kẻ giàu cũng như người nghèo, nơi kẻ có học
thức cũng như ngươi thất học, nơi kẻ cùng đinh cũng như bậc quyền cao
chức trọng, nơi người thông minh lanh lợi cũng như kẻ tối dạ, nơi người sống
độc thân cũng như kẻ có gia đình. Khổ đau dường như chung kiếp với con
người, có lẽ bạn nghĩ như thế phải không? Bạn có đủ lý do để nghĩ như thế.
Tuy vậy, mong bạn đừng để những thất bại hay thất vọng của ngày hôm qua
che mờ những giấc mơ của bạn.
Bây giờ xin mời bạn dừng lại vài phút và nhớ lại chắc có lần bạn đã
từng gặp một vài người đang cố gắng để vươn tới hạnh phúc, hay đã đạt
được ít nhiều trong đời. Có khi trong thâm tâm, bạn cũng đã từng ao ước một
ngày nào đó, mình được cùng chung số phận với những người bạn gọi là “tốt
phước" này; có đúng thế không?
Nhiều người vẫn thầm mong ước và cầu khẩn hạnh phúc. Nhưng họ đã
làm gì để lời cầu khẩn và ước vọng của mình thành sự? Ước mong là một
điều hợp lý, nhưng chỉ mong, chỉ ước thôi thì ai cũng làm được. Vậy tại sao
có người hạnh phúc, kẻ khác lại không?
Trong cuộc đời này, dường như chẳng có gì cho không cả, mọi sự đều
có cái "giá" của nó; bạn có nghĩ như thế không? Mình muốn gì, phải bắt tay
vào việc. Trước hết cần suy nghĩ, rồi chọn lựa, sau đó là lập kế hoạch, và cố
gắng tối đa để thi hành sao cho đạt mục tiêu. Với kiên tâm, chịu khó, tìm tòi
và cả sáng kiến thích nghi nữa; như thế mới mong đạt được ước muốn của
mình. Hạnh phúc cũng thế, cũng theo một nguyên tắc chung đó thôi?
Chúng ta có thể sống những ước mơ của mình thay vì chỉ ước mơ thôi.
Chúng ta có thể làm cho cuộc đời mình đổi khác nếu chúng ta muốn. Nhiều
người từng trải đã nói như thế. "Muốn là được". Với chính kinh nghiệm của
mình, họ đã xác định điều này, vì ước muốn là mầm mống đầu tiên của bao
dự định, bao cố gắng ước muốn chính là động cơ hết sức quan trọng, là năng
lực làm cho động cơ chuyển mình và đem đến thành công cho bao công việc
và dự tính. Chính ước muốn cho chúng ta sức mạnh để vượt qua những khó
khăn thử thách. Ước muốn càng lớn, khả năng thành công càng nhiều.
Cứ ao ước hạnh phúc. Cơ may có thể đến với bạn? Một cuộc đời thiếu
vắng ước mơ và khát vọng, sẽ là một cuộc đời thật sự buồn tênh và thiếu
hạnh phúc, như Xavier Fomeret đã nói:
"Nỗi buồn duy nhất có thật,
là khi thiếu vắng niềm khát vọng."
Bây giờ, xin mời bạn cũng tôi suy nghĩ đôi điều về hạnh phúc và tìm
xem bí quyết nào đã mang lại hạnh phúc cho những người "tốt phước" hoặc
may mắn vừa nói ở trên.
Trước khi cùng nhau đi tìm "bí quyết" sống hạnh phúc, xin phép được
hỏi bạn vài điều sau đây: Bạn đã từng bao giờ nghĩ về những cơ may mà bạn
có thể đạt được trong tương lai không?
Bạn đã từng bao giờ tự hỏi chính mình:
- Làm thế nào để cảm thấy hạnh phúc hơn?
- Làm thế nào để cảm thấy hạnh phúc thường xuyên và lâu hơn?
Bạn đã từng bao giờ cảm thấy buồn nản vì không giữ được hạnh phúc
mà mình đã cảm nhận trong quá khứ không?
Bạn nghĩ rằng hạnh phúc do mình tự tạo hay do số mệnh?
Bạn đang phân vân chưa muốn ngả về phía nào phải không?
Chúng ta thử hỏi xem những người đã sống hạnh phúc, và những
người nghiên cứu "bí quyết" sống hạnh phúc họ đã nói những gì nào?
Nhiều người, nhất là những ai có kinh nghiệm hạnh phúc và những nhà
tâm lý học bảo rằng:
"Hạnh phúc là một sự lựa chọn".
Ngay cả khi chúng ta tức giận, khổ đau... cũng là do chúng ta chọn lựa.
Mới nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng thật sự đúng như thế. Ví dụ: Trước lời
nhận xét của một ngươi nào như: "trông bạn có vẻ mệt mỏi", chúng ta có thể
nghĩ là người này tế nhị nhạy bén và cảm thông, khi đó sẽ được thấy an ủi đôi
chút. Trái lại, chúng ta có thể nghĩ ngươi kia thiếu kín đáo, xoi mói và cứ
muốn "xía" vô chuyện người khác. Lúc đó bạn sẽ cảm thấy bực mình, khó
chịu...
Thái độ của hai anh em Hùng và Cường sau đây cho chúng ta thấy rõ
hơn Hạnh Phúc là một lựa chọn, một thái độ tích cực trước mỗi sự việc...
Hùng và Cường, hai anh em ruột cùng làm chung một sở, cả hai cùng
bị sa thải vì hãng làm ăn thua lỗ phải đóng cửa.
Hùng vừa mất việc làm, anh suy nghĩ, và quyết định tìm một việc khác
với hy vọng là biết đâu đây là một cơ may để tiến, thay vì cứ mãi là một công
nhân bốc vác. Anh đi thăm bạn bè và nhờ họ giúp giới thiệu cho anh một
công việc mới. Ngoài ra, anh còn tìm báo chí xem chỗ nào đang thu dụng
nhân công. Thêm vào đó, anh đi rảo quanh thành phố nghe ngóng... đồng
thời anh dùng thì giờ nhàn rỗi để học thêm vi tính. Sau bốn tháng anh đã kiếm
được một chỗ làm lương cao hơn trước và nhẹ nhàng ít vất vả hơn. Còn anh
Cường sau khi mất việc, anh thấy quá chán nản thất vọng. Ngày nào anh
cũng ngồi thừ ở quán cà phê, thở ra thở vào, than thân trách phận. Bốn tháng
sau anh trở nên gầy còm, lại vướng thêm thói quen hút thuốc lá. Tiền không
có, thân thể và tinh thần anh hao mòn đến nỗi anh chẳng còn chút sức và
nghị lực để đi làm, dù bạn anh đã kiếm cho anh một việc tương đối nhẹ trong
một hãng chế biến thực phẩm.
Ước mơ hạnh phúc luôn có mặt trong lòng mỗi chúng ta, dù mỗi người
có cách nhìn riêng về hạnh phúc và cách thực hiện chúng. Mặt khác, thực tế
cho chúng ta thấy rằng bên cạnh hạnh phúc, đau khổ và bất hạnh cũng có
mặt khắp nơi, và chi phối cuộc sống nhiều người, làm cho kiếp sống thêm
nặng nề bi đát. Như trên đã nói, "hạnh phúc là một chọn lựa", vậy bất hạnh thì
sao?
"Bất hạnh không phải là không thể tránh được"
Hoặc
"Bất hạnh không phải là một kẻ thù,
mà cũng chỉ là một sự lựa chọn thôi"
Các nhà tâm lý nghĩ như thế đó. Họ còn đề nghị chúng ta nên xem "khổ
đau là rác, là phế liệu do con người làm ra". Nơi nào có con người chung
sống, làm việc, trong bất cứ địa hạt nào, "rác" sẽ xuất hiện dưới nhiều hình
thức. Công việc của chúng ta là chuẩn bị cho mình khả năng chuyển hóa
“rác" thành nguyên liệu xây đắp cuộc sống; có như thế HẠNH PHÚC mới nằm
trong tầm tay thực hiện của chúng ta.
"Hạnh phúc gặp trên đường đi
chứ không phải chỉ ở cuối đường"
Sol Gordon
Hạnh phúc không khó tìm. Ai cũng CÓ THỂ tìm kiếm hoặc gầy dựng.
Chúng không có sẵn trên tay của một vị “ân nhân" nào. Nhưng chúng ở trong
tầm với của mỗi người.
- Đó chính là cảm giác bình an khi biết bằng lòng với hiện tại, nhưng
vẫn nuôi dưỡng ước mơ và theo đuổi chúng đến cùng.
- Đó là cảm giác hài lòng đến từ niềm tin và lòng can đảm đối diện với
những oan nghiệt trong cuộc sống.
- Đó là những phút lắng lòng để nghe tiếng nói của chính mình từ bên
trong.
- Đó là biết sống, biết tạo niềm vui và tận hưởng niềm vui trong nhiều
khoảnh khắc của cuộc sống.
- Đó là nhìn đời bằng đôi mắt lạc quan, chấp nhận hiện tại và hướng tới
tương lai với một thái độ tích cực.
- Đó là biết rút ra những bài học từ kinh nghiệm sống của mình và của
người khác.
- Đó là sống hết mình những giây phút mình đang có, những việc mình
đang làm và những cảm xúc mình đang trải qua.
- Đó là khát vọng sống hạnh phúc. Chính khát vọng sẽ như những
chiếc la bàn, như động lực giúp dẫn lối cho mình hành động.
- Đó là tỉnh thức để biết chắt lọc những điều hay - dở để tìm ra giá trị
thật trong mỗi thứ.
- Đó là biết tận dụng thời cơ lớn - nhỏ như những viên gạch xây dựng
ngôi nhà mình.
- Đó là sống trung thực với bản thân và người khác dù cảnh sống vẫn
luôn đổi thay. Nhờ đó sẽ tạo được những mối quan hệ vững chắc.
Bạn thấy đó, hạnh phúc là điều có thể. Xin mời bạn cùng suy nghĩ và
thử áp dụng một số đề nghị sẽ được nêu lên trong những chương kế tiếp.
Bạn cứ mơ ước hạnh phúc, va cố gắng bắt đầu thực hiện những ước mơ của
mình nhé.
"Không có khát vọng, không có nhân tài".
C. Mondel
Biết đâu bạn sẽ là một người hùng hay người có giá trị đặc biệt đấy!
Chúc bạn thành công.
Chương 2. HẠNH PHÚC KHÔNG XA, NHỎ BÉ VÀ ĐƠN GIẢN
Kẻ dại đi tìm hạnh phúc nơi xa,
người khôn vun trồng nó ngay dưới chân mình
James Oppenheim
Có người cho rằng cuộc đời tẻ nhạt. Phải, cuộc đời được dệt nên bởi
những điều đơn sơ, giản dị của ngày tháng thật đơn điệu, nhưng nếu một lúc
nào đó chúng mất đi, chúng ta mới thấy luyến tiếc và quý trọng. Có sống cách
xa gia đình chúng ta mới thấy nhớ mong, thèm khát những phút giây bên
người thân yêu. Có những lúc nằm cô đơn, đau đớn trên giường bịnh, chúng
ta mới thấy những ngày vất vả ngược xuôi thật quý giá và hiểu sức khoẻ
chính là một phần của hạnh phúc. Vậy tại sao khi đang có nó, chúng ta không
biết trân trọng những giây phút bình thường ấy nhỉ? Cuộc đời mỗi người có
rất nhiều niềm vui nho nhỏ. Và ngay chính Cuộc SốNG chúng ta đang có là
một món quà rất cao cả mà Tạo Hóa đã ban tặng. Sau đây xin được mượn
đoạn văn này (không biết tác giả) để tặng bạn, hy vọng bạn sẽ cảm thấy nhẹ
nhàng hơn sau khi đọc nó.
"Đừng nói cuộc đời mình tẻ nhạt
Nhé em!
Hạnh phúc ở trong những điều giản dị
Trong ngày
Trong đêm.
Đừng than phiền cuộc sống nhé em,
Hạnh phúc ngay cả khi em khóc,
Bởi trái tim biết buồn là trái tim vui
Hạnh phúc bình thường và giản dị lắm
Em ơi!
Là tiếng xe về mỗi chiều của bố,
Cả nhà quây quần trong căn phòng nhỏ,
Chị xới cơm đầy bát phải ăn no.
Hạnh phúc là đêm về không có tiếng mẹ ho,
Là ngọn đèn khuya soi tương lai em sáng,
Là điểm 10 đỏ tươi mỗi khi lên bảng,
Là ánh mắt một người như lạ như quen.
Hạnh phúc là khi mình có một cái tên
Vậy đừng nói cuộc đời tẻ nhạt
Nhé em?
Đừng cố vẽ tô một chân trời toàn màu hồng thắm. Hạnh phúc vẹn
nguyên giữa cuộc đời thường.
Chúng ta có xu hướng tìm những gì to lớn, đặc biệt. Tô vẽ cuộc sống
bằng những ước mơ hồng, nhưng hạnh phúc nằm "giữa cuộc đời thường".
Chỉ cần mở mắt, mở tai, chúng ta có thể bắt gặp ngay những điều dễ chịu
ngọt ngào. Hy vọng những lời sau đây nhắc nhở chúng ta về điều này.
Một người thì thầm: "Cuộc sống ơi, sao không nói gì với tôi?"
Và một chú sáo cất tiếng hót.
Đó chẳng phải là tiếng nói của cuộc sống sao?
Nhưng anh ta không nghe thấy.
Một người thì thầm: "Cuộc sống ơi, hãy nói gì với tôi đi chứ!".
Và một tiếng sấm nổ vang trời.
Đó chẳng phải là tiếng nói của cuộc sống sao?
Nhưng anh ta không nghe thấy.
Một người nhìn quanh và nói: "Cuộc sống ơi, sao tôi không bao giờ
nhìn thấy cuộc sống?".
Và một vì sao sáng hơn.
Đó chẳng phải là ánh sáng của cuộc sống hay sao?
Nhưng anh ta không để ý thấy.
Một người kêu lên: "Cuộc sống ơi, tôi muốn có một điều kì diệu!".
Và một đứa trẻ được sinh ra đời.
Đó chẳng phải là một điều kì diệu sao?
Nhưng anh ta không hay biết.
Một người kêu lên trong thất vọng: "Cuộc sống, hãy chạm vào tôi.
Hãy cho tôi biết là người vẫn ở đâu đây và có thể bảo vệ tôi".
Một giọt nước trên lá cây rơi xuống vai anh ta.
Đó chẳng phải là cuộc sống đã nhẹ nhàng chạm vào anh ta đó sao?
Nhưng anh ta lau giọt nước và bỏ đi.
Hạnh phúc không được đóng gói gửi cho mọi người.
Nó đến từ cuộc sống, từ thiên nhiên, từ những gì tưởng như vô tình.
Hạnh phúc đến, nhưng nó thường không đến theo cách mà bạn muốn."
Nguồn Internet
Chúng ta thường có một ý niệm về hạnh phúc sẵn trong đầu, và chỉ
cảm thấy vui vẻ hạnh phúc khi bên ngoài xảy ra như ý muốn và quan điểm
của mình. Cuộc sống giản đơn, mặt trời lặn, dòng nước chảy, lá vàng rơi, cây
cỏ đâm chồi nảy lộc và nở hoa, dù không ai chú ý, nó vẫn nở. Nếu biết hòa
mình vào tiến trình cuộc sống và sự vận hành của vũ trụ, cuộc sống của
chúng ta sẽ nhẹ nhõm hơn nhiều. Nếu mỗi ngày chú ý, chúng ta có thể đếm
được biết bao điều tốt lành quanh mình. Phải thế không các bạn? Điều đáng
tiếc là chúng ta mãi loay hoay với cuộc sống và quên đi việc góp nhặt những
điều bé nhỏ hay những phút giây mình đang có. Câu chuyện sau đây sẽ giúp
chúng ta cảm nhận rõ hơn chăng?
Hạnh phúc là gì?...
Một chàng trẻ tuổi luôn đặt câu hỏi này với những người mà chàng cho
rằng quan điểm của họ có thể giúp chúng đi đúng hướng trên con đường gian
lao đi tìm hạnh phúc.
Hạnh phúc là gì...?
Chàng đã có một công việc rất tốt, một người vợ đảm đang cùng 2 đứa
con xinh xắn, khoẻ mạnh. Chàng không bệnh tật gì, trái lại còn có một sức
khỏe rất tốt. Chàng đã bắt đầu có tiếng trên thương trường và chuyện tiền
bạc không còn là nỗi băn khoăn. Thế nhưng chàng vẫn chưa thỏa mãn,
chàng vẫn chưa cảm thấy hạnh phúc hoàn toàn. Có những lúc chàng cảm
thấy mọi thứ sao nhạt nhẽo và vô vị dù cảm giác đó chỉ là thoáng qua. Có
những lúc chàng cảm thấy trống rỗng và như mất phương hướng. Có những
lúc chàng bỗng nhiên muốn thoát khỏi mọi sự ràng buộc, thoát khỏi thế giới
này. Chàng mơ mình là Robinson Crusoé, là Robin Hood hay thậm chí còn là
Batman. Chàng không hiểu nổi chính mình muốn gì? Và chàng tiếp tục săn
tìm lời giải cho câu hỏi:
Hạnh phúc là gì?
Và một hôm chàng chợt nhớ ra một người. Vâng, đó là ông nội của
chàng. Người ông đã sống qua bao nhiêu cuộc bể dâu, đã trải qua bao nhiêu
kinh nghiệm cuộc sống: chiến tranh, đói kém, giàu có, nhẵn túi, hạnh phúc,
đau khổ, chết chóc... Người ông mà số tuổi không ai trong gia đình còn nhớ
chính xác là bao nhiêu. Hiện ông đang ở đâu nhỉ? à, ông đang ở một vùng đồi
núi cách nơi chàng ở hơn 300 cây số. Chỉ cần 5 tiếng đồng hồ lái xe, chàng
chắc chắn sẽ tìm được lời giải đáp.
Khi chàng bước vào, ông đang ngồi trên một chiếc ghế bật đung đưa,
đầu tóc bạc phơ, miệng đang nhai một mẩu bánh mì, bên cạnh là một hộp cá
mòi đang ăn dở. Chàng sà vào lòng ông như ngày xưa và hỏi:
- Ông ơi, hãy nói cho cháu nghe hạnh phúc là gì? ông bật cười và đáp:
- Ồ cháu của ta, Hạnh Phúc à? Hạnh Phúc là gì ư? Hạnh Phúc là lúc
này đây. Là ta đang ngồi nhai ổ bánh mì và nhấm nháp con cá mòi béo ngậy
này và nghe thằng cháu cưng của ta hỏi Hạnh Phúc là gì?"
Chương 3. HẠNH PHÚC LÀ MỘT CHỌN LỰA
“Cuộc sống của bạn là một chuỗi kết quả của những gì bạn chọn lựa.
Đời người có hai cách để sống: Theo cách này, chẳng có điều gì kỳ diệu xảy
ra, còn với cách kia, mọi thứ trên đời đều kỳ diệu
Albert Einstein
“Hạnh phúc là một sự lựa chọn". Thế nhưng trước khi đi vào bất cứ sự
lựa chọn nào, bạn cần biết mình chọn điều gì chứ? Bạn chọn và quyết định
sống hạnh phúc hơn ư? Thật khó xác định chuẩn mực về hạnh phúc, vì có khi
điều người này cho là hạnh phúc, người khác lại cho là bất hạnh.
Ví dụ gia đình anh A và anh B đều có chung một kinh nghiệm là người
cha của họ đã bỏ nhà ra đi. Đối với anh A và gia đình, biến cố này đem lại sự
bất hạnh, mất mát thật lớn lao. Nhưng có thể là một niềm hạnh phúc cho anh
B và gia đình vì anh B có một người cha đã bao nhiêu năm nghiện ngập, ăn
chơi, luôn đánh chửi vợ con, gây gổ với hàng xóm, phung phí tiền của, làm
cho mẹ con anh B luôn sống trong nợ nần, bất an, cùng khốn, nhục nhã và
khổ đau... Vậy có lẽ đối với anh B và gia đình xem việc ra đi của người cha
như một sự "giải thoát".
Biến cố và hoàn cảnh có thể giống nhau, nhưng phản ứng của mỗi
người sẽ khác nhau tùy theo cách nhìn của họ. Họ chọn nhìn sự việc như thế
nào? Câu chuyện sau đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về điều này. Một
hoàn cảnh, hai cuộc đời cách biệt, vì hoàn cảnh có thể đưa chúng ta lên,
hoặc dìm chúng ta chìm sâu trong vũng bùn, ngụp lặn trong tội lỗi. Tuy thế,
hoàn cảnh không phải là nguyên nhân. Điều chính yếu là sự chọn lựa của
chúng ta: Buông xuôi hay chiến đấu với nghịch cảnh???
Hai đứa trẻ nọ có một người cha tối ngày say xỉn. Tuổi thơ của chúng
trôi qua với hình ảnh một người cha rất đáng sợ mỗi khi nhậu say về. Năm
tháng qua đi, hai cậu đã lớn và mỗi người có một cuộc sống của riêng mình.
Một nhà tâm lý học đi tìm thực tế cho bài nghiên cứu "Tác động của sự
say xỉn" đã tìm đến hai người. Một người giờ đây đã trở thành phiên bản mới
của cha cậu ngày xưa: Một tay bợm nhậu suốt ngày chìm trong bia rượu. Còn
người kia lại là một trong những người đi đầu trong việc phòng chống bia
rượu.
Nhà tâm lý học hỏi người đầu tiên:
- Tại sao anh trở thành bợm nhậu?
Và hỏi người thứ hai:
- Tại sao anh lại tham gia phong trào bài trừ rượu bia? Các bạn biết
không, thật là bất ngờ, cả hai cùng đưa ra một câu trả lời:
Có một người cha như vậy đương nhiên là tôi phải trở thành người như
thế này rồi.
Qua điều này, chúng ta thấy được rằng:
"Cảnh khổ là một nấc thang cho bậc anh tài, là kho tàng cho kẻ khôn
khéo, là vực thẳm cho kẻ yếu đuối."
Danh ngôn
Hoàn cảnh không bao giờ là nguyên nhân cho những hành động không
đúng mực, tiêu cực hoặc sai trái. Nó chỉ là lý do để những kẻ lười biếng,
không có ý chí và tâm hồn hẹp hòi vin vào đó để tự bào chữa cho mình mà
thôi.
Trích lại Báo Tuổi Trẻ
Thật vậy, mỗi người có hoàn cảnh, kinh nghiệm sống, cá tính cũng
khác nhau, nên hầu như ước mong của họ thường rất khác biệt. Vì thế,
những quan niệm về hạnh phúc, và ước mong đôi khi rất khác nhau.
Có người nghĩ hạnh phúc là thành công, kẻ khác cho rằng hạnh phúc là
được yêu, người khác cho rằng hạnh phúc là có sức khỏe tốt, người khác lại
cảm thấy họ sẽ hạnh phúc khi được độc lập, tự do. Nhưng nhiều người lại
cảm thấy sung sướng khi họ có nơi nương tựa, có kẻ chăm lo, săn sóc mọi
chi tiết của cuộc sống cho mình. Có người vùi đầu tìm hạnh phúc trong tiền
bạc, hay trong vui thú nhục dục. Có ngươi chỉ thấy hạnh phúc khi họ đạt đến
một địa vị nào đó. Nhưng lại không thiếu kẻ kiếm tìm hạnh phúc trong sự tĩnh
lặng và bình an nội tâm. Cũng không ít người tìm thấy hạnh phúc trong việc
hy sinh cho kẻ khác...
Còn bọn, hạnh phúc của bạn là gì? Xin được đề nghị bạn thử nghĩ, và
viết ra trên một tờ giấy những quan niệm về hạnh phúc của bạn, cũng như
những điều bạn đang thao thức hay mong ước. Việc ghi lại này sẽ giúp bạn
biết rõ mình hơn. Bạn có thể dựa trên đó để lượng giá những quan điểm của
mình, cũng như bạn có thể suy nghĩ lại và thay đổi cho phù hợp với thực tại,
với sự phát triển và trưởng thành của bạn, và rồi tìm xem bạn có thể làm gì
để thực hiện những ước mơ đó.
Sau khi tìm xem hạnh phúc đối với bạn là gì, bạn thử nhớ lại xem khi
nào thì bạn cảm thấy thật sự hạnh phúc. Một số người chỉ cảm thấy hạnh
phúc khi họ đã làm xong một công việc, trong khi người khác lại cảm nghiệm
niềm hạnh phúc ngay trên đường đi tìm hạnh phúc; có nghĩa là họ cảm thấy
hạnh phúc đến trước việc thành tựu. Ví dụ họ đang thực hiện một bức tranh,
họ không đợi khi bức tranh đã hoàn tất mới thấy hạnh phúc, nhưng trong lúc
vẽ, họ đã tìm thấy biết bao nỗi sung sướng và khoái chí trong khi tô màu
những chiếc lá, những áng mây, những ngọn cỏ...
Theo bạn, bạn thấy cách nào có lợi hơn. Cách nào dễ và chắc hơn?
Điều này tùy bạn quyết định, nhưng xin nhắc là nếu dựa trên kết quả, chúng
ta phải chờ lâu mới đạt được, và chỉ đạt một lần cho moi thứ, còn "hành trình
đi đến kết quả là một con đường dài, và dường như nó đồng hành với bạn
luôn luôn. Bạn chọn đi?
"Chớ bao giờ cố tìm hạnh phúc, người ta gặp nó bên đường"
Isabella Eberhart
Hạnh phúc? Trong cuộc sống, nhiều điều đã xen vào và làm cản ngăn
hay chi phối hạnh phúc của một người. Ví dụ như hôn nhân thất bại, một
nghề nghiệp nhàm chán, khó khăn trong tương quan, tài chánh thiếu hụt, một
kinh nghiệm buồn, bị đối xử bất công, một mối tình tan vỡ, hay gia đình bất
hòa... Nhưng ngay cả khi cuộc sống dường như luôn luôn không xảy ra theo ý
muốn, không "chiều chuộng" bạn, bạn cũng còn một cơ may khác để sống
hạnh phúc. Xin đừng quên rằng lúc nào bạn cũng có thể làm lại cuộc đời... ".
Bà Muriel James, người đã viết một số sách về xây dựng cuộc sống, đã chọn
tựa đề cho một trong những sách của bà là "Không bao giờ quá trễ để sống
hạnh phúc" (It's never too late to be happy). Chính cái tựa đề đó đã gây cảm
hứng và đem lại can đảm cho một số người làm lại cuộc đời". Phần bạn, bạn
có thể thử xem. Chỉ một mình bạn có thể làm cho điều đó xảy ra. Còn kịp, còn
đủ thời giờ để bắt đầu lại, chưa trễ đâu.
Bạn có thấy rằng, trong cuộc sống, một số việc dường như xảy ra do
ngẫu nhiên; điều này đúng, nhưng ít thôi phải không? Và chúng ta không kiểm
soát hay làm chủ được, chúng vượt quá tầm tay của mình. Nhưng biết bao
điều đã xảy ra theo hoạch định, theo dự phòng. Đó là phần việc, là lãnh vực
thuộc quyền hạn, tự do và trách nhiệm của chúng ta. Vì thế, chúng ta có thể
tạo ra cho mình một chương trình, một dự tính để cuộc đời mình có ý nghĩa
và hạnh phúc. Bạn có nghĩ là mình làm được điều này không? Có chứ, sao lại
không. Vì dường như không điều gì là không thể làm được nếu bạn muốn hay
nếu bạn nghĩ là bạn có thể: "You can, if you think you can", “Bạn có thể, nếu
bạn nghĩ là bạn có thể". Nhiều người đã thấy điều này là sự thật khi họ áp
dụng nó. Có gì ngăn cản bạn thử và rút kinh nghiệm cho riêng mình? Bạn
quyết định sống hạnh phúc, bạn cứ mơ đi, và bắt đầu lập kế hoạch, dự tính
để thực hiện giấc mơ của mình. Bắt đầu ngay đi. "Chúng ta có tự làm cho
cuộc đời chúng ta nên khác, nếu chúng ta muốn". Nhiều nhà tâm lý học đã nói
như thế.
Bạn có để ý không? Hạnh phúc đôi khi đến như một sự tình cờ. Ví dụ:
Một món quà nhận được ngoài sự chờ mong. Một người xa lạ tốt bụng đã
giúp đỡ tận tình và vô điều kiện khi bạn cần. Lúc khác hạnh phúc có thể đến
với ít bất ngờ hơn, nhưng cũng khá lý thú, như khi mình thành công một việc
sau bao ngày tháng cố gắng hay luyện tập... như khi bạn đã bập bẹ nói được
tiếng Anh sau nửa năm chuyên cần và cố gắng: Hay đã bớt đau nhức sau
mấy tháng tập dưỡng sinh. Bạn thấy hạnh phúc khi bạn có những tư tưởng
sáng tạo khi bạn bè đến chơi, khi thấy mình trẻ trung hay khỏe mạnh, khi
mình làm được một điều gì có ích hoặc đáng giá, khi thời tiết xảy ra như bạn
muốn, hay sau một đêm ngon giấc không mộng mị, hoàn tất một bổn phận
hay khi một khóm hoa bạn trồng đã nở, khi con bạn biết nói và bắt đầu gọi
“mẹ", hay khi vợ bạn nấu một bữa ăn ngon với các món bạn thích. Ngay cả
khi bạn sống với hay sống gần gũi những người tính tình vui vẻ. Tất cả chúng
ta đều có thể nhận ra những trường hợp như thế, hay tương tự những điều
vừa kể trên, và chúng ta muốn những sự việc như thế xảy ra nhiều hơn, phải
thế không? Vấn đề là làm sao để chúng ta có thể ý thức hơn về vô vàn cơ hội
hạnh phúc đã lướt qua trong cuộc sống mỗi ngày, và trong đời mình.
Trước khi đi vào kế hoạch, bạn thử ngồi ngẫm lại xem những cơ may
nào đã và đang lướt qua đời mình. Bạn thử khám phá ra những niềm vui nho
nhỏ rải rác trong ngày, trong việc làm, hay trong những ngươi thân bạn gặp.
Bạn thử tích lũy xem mình có bao nhiêu niềm vui, bao nhiêu thuận lợi, hay
bao nhiêu cái “hên". Đây là bước đầu của hạnh phúc đấy bạn ạ. Nhiều ngươi
đã trải qua cuộc sống đầy ý nghĩa và vui vẻ đề nghị chúng ta mỗi ngày cố
gắng “đếm những ân huệ" (Count the blessings) và những chuyện may lành,
đó cũng là nguyên tắc, đồng thời là bí quyết của một cuộc sống thoải mái nhẹ
nhàng.
"Hãy đếm những ơn phúc. Một khi bạn ý thức bạn có giá trị và nhiều
thuận lợi như thế nào, nụ cười sẽ nở trên môi, mặt trời sẽ ló dạng"
O. Mandino
Nếu chú ý và thử làm những điều đề nghị vừa rồi, có lẽ bạn sẽ khám
phá ra rằng: - Hạnh Phúc thật không phải là một điều gì tùy thuộc vào những
biến cố trong đời bạn. Nhưng tùy cái nhìn của bạn trên các sự việc xảy ra
nữa. Đúng thế, hạnh phúc thật triển nở từ sự thích nghi cái nhìn của bạn, và
khả năng thấy, hay khám phá ra những điều tốt, điều lành, điều tích cực trong
các biến cố hằng ngày, và khả năng rút ra những điều hữu ích ngay cả trong
những điều mà có lẽ bạn gọi là "xui xẻo" nữa. Câu chuyện sau đây sẽ chứng
minh điều chúng ta vừa đề cập.
Hai người bạn dừng ôtô ở trước đèn đỏ. Người lái xe không nói gì, còn
người bạn quay sang thở dài bảo:
- Phí bao nhiêu thời gian vì đèn đỏ! Với chừng ấy thời gian, người ta có
thể viết cả một cuốn sách! Bạn không thấy sao, ai cũng khó chịu khi phải
dừng đèn đỏ.
Người lái xe vẫn không nói gì. Người bạn liền đập vào tay:
- Có nghe tớ nói không?
- Không!
- Tại sao hả?
- Vì tớ đang có việc của tớ.
- Cậu đang làm gì? Tớ có thấy cậu đang làm gì đâu?
- Tớ đang chúc may mắn. Người lái xe đáp:
- Tớ đã quen mỗi lần dừng đèn đỏ, tớ lại nghĩ tới và chúc một người
thân hoặc bạn bè được may mắn. Thật là may vì tớ đã có thời gian để chúc
cho rất nhiều người may mắn, mà nếu không có những lúc dừng đèn đỏ hẳn
cả ngày bận rộn tớ sẽ chẳng nhớ ra.
Chính bạn chọn làm gì, nghĩ gì với những điều xảy ra trong ngày sống
của bạn mà!
Bước thứ hai bạn cần để đạt tới hạnh phúc là cố gắng tự luyện cho
mình tinh thần trách nhiệm (sẽ nói sâu hơn trong một chương khác và nắm
trách nhiệm đời mình. Tương lai hay cuộc đời nằm trong bàn tay bạn. Chính
bạn là người thợ xây đang xây dựng đời mình; bạn xây như thế nào, bạn
hưởng như thế đấy! Đừng chờ đợi cha mẹ, thầy cô, hay bạn bè, hoặc những
cơ may. Bạn có thể tạo ra hằng trăm cơ may nếu bạn muốn và quyết tâm.
Bạn chịu trách nhiệm về đời mình chứ không ai khác đâu? Bao lâu bạn hiểu
và chấp nhận lấy "nguyên tắc" này, có lẽ đời bạn sẽ thay đổi. Đừng chờ đợi ai
cả, vì tôi sống cuộc sống của mình chứ không ai khác sống thay cho tôi, phải
không bạn?
Bạn có nghĩ rằng hạnh phúc trọn vẹn khó có thể tìm thấy trên đời này.
Đây là một thực tế. Nhưng điều mà mỗi chúng ta, bạn và tôi có thể làm là cố
gắng ý thức, không ngừng chọn lựa và quyết định nhìn mọi sự dưới lăng kính
tích cực. Nói cách khác, hạnh phúc là mùa màng do chính tôi gieo và gặt hái.
Một cái nhìn tích cực, xem mọi sự xảy ra với mình hay chung quanh
như một món quà mà mình có trên đời. Biết trân trọng và thưởng thức nó,
bạn sẽ thấy cuộc đời mình đổi khác đấy. Bạn cố gắng chọn một cách nhìn
mới nhé! Một cách nhìn rất có lợi cho bản thân và những người chung quanh.
Một cách nhìn đem lại cho bạn sự thanh thản, niềm vui và ấm áp cho cuộc
đời. Những lời sau đây sẽ giúp bạn thêm hứng khởi và quyết tâm thay đổi
cách nhìn. Bạn sẽ quyết định chọn cách nhìn mọi sự như một món quà chứ?
Một món quà từ trái tim sẽ còn hấp dẫn hơn đấy?
"Vàng bạc là những món quà. Nó là của cải vật chất, được định giá
bằng tiền. Nhưng những món quà của trái tim có giá không phải tính bằng
tiền.
Một nụ cười dịu dàng là món quà mà bạn có thể trao tặng nó hàng ngày
cho mọi người.
Một lá thư là món quà trao cho người bạn của bạn khi họ đang ở rất xa.
Một tiếng cười sảng khoái là món quà có thể mang lại hạnh phúc bên
trong.
Thời gian là một món quà khi biết yêu thích từng giây phút đang có.
Có người thích món quà là những lời khuyên.
Bạn có thể nói với một người nào đó: "Tôi yêu mến bạn, bạn thật là tốt"
- đó cũng là một món quà. Sự hàn gắn những mâu thuẫn là một món quà đặc
biệt vì nó mang đến cho con người những niềm tin tưởng vào cuộc sống, vào
tình người.
Nhiệm vụ là món quà khi việc thực hiện nó đem đến niềm vui.
Một lời ca ngợi là món quà khi nhiệm vụ được hoàn thành tốt đẹp.
"Cảm ơn", "Làm ơn", "Vâng ạ" là những món quà.
Đôi khi bạn nói: "Không", “Có lẽ...”, “Nếu như..." cũng là những món
quà, nếu lời đó đem lợi ích cho một ai.
Có lúc ta cũng có thể tìm kiếm một món quà ở nơi hoàn toàn xa lạ:
Hình ảnh thân cây cổ thụ vững vàng trong dông bão hay một bím tóc dài xinh
đẹp trên đường phố hoặc những gương mặt đỏ hồng vì e thẹn.
Cả thế giới này là một món quà mà Thượng Đế trao tặng chúng ta:
đồng cỏ xanh ngát tận chân trời và một bầu trời trong xanh bao quanh."
Bên cạnh những rắc rối, buồn đau... Đời còn có lắm thứ tuyệt vời phải
không bạn?
"Niềm vui ở trong tất cả.
Hãy tìm và rút nó ra".
Voltaire
Chương 4. BẮT ĐẦU LẠI
Ai nhận ra mình đã lầm lẫn,
chứng tỏ rằng kẻ ấy hôm nay khôn hơn hôm qua
Thomas A. Kempis
Để điều chỉnh lại những thất bại, sai lầm, không gì quý hơn là rút kinh
nghiệm, chỗi dậy và bắt đầu lại.
Bạn đang cùng tôi đi tìm một vài "bí quyết" sống hạnh phúc, chúng ta
theo bước chân của những người đã đi trước, và những nhà tâm lý học đã
nghiên cứu, tìm kiếm qua suy tư, hay kinh nghiệm sống, họ đã thực hành và
đã đạt nhiều kết quả. Bây giờ đến lượt chúng ta, từng bước một chúng ta đi
vào cuộc hành trình tìm kiếm và xây dựng hạnh phúc cho đời mình!
Để theo đuổi hạnh phúc, điều đòi hỏi ưu tiên và cần thiết nơi bạn là "tái
quyết định" và "bắt đầu lại". Đừng quên cái quyền căn bản của bạn là quyền
được sống hạnh phúc. Bạn có đầy năng lực, bây giờ chỉ cần bạn "dấn thân"
vào. Cần tin tưởng là bạn có thể làm được, và chắc chắn là bạn sẽ làm được
như một số nhà tâm lý học vẫn nhắc nhở: "Bạn có thể, nếu bạn nghĩ là bạn có
thể”. Chúng ta bắt đầu cuộc hành trình lý thú này nhé!
Bước một. QUYẾT ĐỊNH SỐNG HẠNH PHÚC
Để đạt tới hạnh phúc bạn cần bắt đầu bằng việc yêu thương và quý
trọng chính mình. Tự động viên và khuyến khích bản thân, kiên tâm và cương
quyết chọn con đường lạc quan; quan trọng hơn là tin vào khả năng và thiện
chí của mình, nhất là quyết định sống hạnh phúc.
"Quyết định sống hạnh phúc, thật ra là quyết định ngưng sự bất hạnh"
Nghĩa là chúng ta thôi nhẩm đi nhẩm lại những kinh nghiệm không may,
đau buồn, chua xót hay thất vọng của quá khứ. Đa số chúng ta dường như có
khuynh hướng nhớ rất dai và nhớ rất rõ những kinh nghiệm buồn, chuyện
bực mình và những biến cố đau thương, tiêu cực. Những cuốn phim dĩ vãng
loại đó dường như lại được chúng ta chiếu cố kỹ, và cất giữ lâu dài, rồi thỉnh
thoảng lại đem ra ôn lại trong trí. Đó là những lúc ở một mình hay rảnh rỗi,
chúng ta khơi lên lại những chuyện đã qua, rồi lai rai nghiền ngẫm chuyện
lòng hay kinh nghiệm tổn thương, đau buồn... Bạn có nhớ là chính bản thân,
hay có khi bạn đã nghe người này, người kia thốt lên: "Tôi còn nhớ tuần
trước, anh tôi đã bảo tôi là đồ ngốc, đồ vô dụng". Bạn đã cảm thấy bị tổn
thương vì lời nói ấy và bây giờ, ngay khi nhớ lại, bạn còn cảm thấy bị xúc
phạm, bạn buồn và bực tức trong lòng.
Có người nhớ rất lâu một kinh nghiệm đau thương, có khi lên đến vài
năm, hay ba bốn chục năm, có khi nhớ suốt đời. Khi tôi gặp một số thân chủ,
nhất là những thân chủ cao tuổi, câu nói đầu tiên mà rất nhiều ngươi bắt đầu
câu chuyện là: “tôi còn nhớ...", rồi họ bắt đầu kể ra những chuyện buồn,
chuyện tủi hờn xa xưa.
Bạn có biết rằng những thứ ấy là một loại "siêu vi trùng" gậm nhấm đời
người, làm cho biết bao nhiêu sinh khí, và có lẽ cả chính bạn nữa hao mòn
sinh lực, mất nghị lực, mất hứng thú và đôi lúc mất cả hướng đi trong cuộc
sống. Bạn có biết rằng những chuyện buồn nhớ ấy là những "rác rưởi" của
đời bạn, và đã là rác, thì tất nhiên để càng lâu lại càng thêm thối tha và ô
nhiễm. Chính nó đã gây độc hại cho đời bạn đấy. Bạn thử tưởng tượng xem,
bạn cứ mang mãi bên mình những thùng rác hôi thối ấy khi mà bạn chưa
quên được những chuyện buồn, chuyện đau lòng, những thất bại, hay bị xúc
phạm.
Vậy trước khi bước vào cuộc hành trình tìm hạnh phúc cho đời mình,
bạn cần tự giúp lành mạnh hóa chính mình, bằng cách vất bỏ những rác rưởi
trong đời. Nghĩa là bạn thôi, không quay lại cuốn phim mà chúng ta có thể đặt
tên là "Dĩ vãng buồn" đó nữa. Đây là một loại vệ sinh tinh thần; một loại thu
dọn nhà cửa cần được bạn ưu tiên lưu tâm, nếu bạn muốn đổi mới đời mình
một cách nghiêm túc vã hữu hiệu.
Nhiều lúc tôi nghĩ đến về một khía cạnh nào đó chúng ta cũng thuộc
loại "nhai lại”. Mỗi khi rảnh rỗi, khi ở một mình hay lúc đêm về. Những lời nói,
hình ảnh đau buồn, những chuyện bực mình... đã được chúng ta đưa trở về
lại ký ức rồi suy tư, nghiền ngẫm, nhai đi, nhai lại trong đầu làm cho vết
thương xưa khó phai hay lan rộng thêm. Để giúp bạn dễ quên, hay nói cách
khác là giúp bạn "làm tổng vệ sinh", xin mời bạn thử tưởng tượng một bức
hình đang được đưa ra trước mắt bạn.
Trên hình, chúng ta thấy vẽ một người đàn bà rất to trán nhăn, mày
nhíu lại và miệng trệ xuống hình chữ V, đôi chân bà cong lại, hai tay bà đưa
thẳng lên, bà ta trông dường như trĩu xuống vì sức nặng của vật mà hai tay
bà đang đỡ. Đó là một đám mây đen, chỉ một đám mây thôi mà dường như là
nó có thể đè bẹp bà ta.
Bạn nhìn lại cho kỹ đi nhé, bà ta đang đỡ, đang níu lại một đám mây
đen. Mây có nặng gì đâu, thế mà bà to lớn ấy xem như gần hết sức lực đấy.
Đám mây đen đó tượng trưng cho những kinh nghiệm buồn đau trong cuộc
đời bà ta. Bạn có nghĩ ra rằng bản chất của mây là "bay" dù là mây đen, mây
trắng hay mây hồng. Có nghĩa là mọi sự vui buồn sướng khổ đều sẽ trôi đi
thôi, sẽ dần lùi vào dĩ vãng. Còn bà này, bà trông như muốn níu đám mây lại,
rồi đám mây đen kia đã làm cuộc đời bà u ám. Bà vẫn muốn giữ chặt nó trên
đầu mình, rồi lại than rằng: "Sao trời tối thế!!!". Hình ảnh này đôi lúc cũng là
hình ảnh của chúng ta đấy. Mình cứ giữ mãi những bóng đen của dĩ vãng, mã
không quên nó đi, không chịu buông nó ra cho nó bay, để rồi than rằng: "Sao
đời tôi nặng nề xui xẻo quá vậy.
Nếu bạn lâm vào trường hợp như thế, bạn cứ cười mình đi, rồi cố gắng
tìm cách để quên, vứt bỏ những rác rưởi đau buồn của quá khứ. Bạn tự giải
thoát mình bằng cách giải phóng đám mây đen đang đè nặng mình và che
khuất ánh sáng tương lai, đời bạn có đủ khó khăn rồi, bạn đừng tô đậm thêm
nữa nhé.
Bất hạnh chỉ có thể hiện hữu khi ta nghĩ lại, hối tiếc quá khứ, hay khi ta
để tâm lo lắng một điều gì cho tương lai, điều mà ngay bây giờ nó không hiện
hữu. Thật thế, nhiều người đã đặt trên vai mình những gánh nặng thiếu thực
tế. Vì điều bạn đang lo lắng, bạn có chắc rằng nó sẽ xảy ra chăng? Tại sao
bạn lại gắn bó với một điều mà không chắc là nó sẽ hiện hữu? Bạn thấy đấy,
lo nghĩ làm cho bạn tiều tụy ra, mau già, mất sinh lực và vẻ tươi mát hồn
nhiên của mình. Điều mà tôi chắc chẳng bạn nào muốn cả phải không? Hãy
nói không với những bất hạnh; nếu chúng ta chọn không tin, không nhớ lại
hay cất giữ một điều gì đã làm cho mình đau buồn, khốn khổ. Không nghĩ đến
một điều gì đó mà bạn cho rằng sẽ mang đến điều "xui" cho mình; đó là nói
không với bất hạnh rồi đấy. Nếu chúng ta thôi không nghĩ đến một người nào
đó mà chúng ta xem như "kẻ thù" vì đã xúc phạm hay làm hại mình, đó là nói
không với bất hạnh.
Bạn có thể quyết định sống hạnh phúc một cách sâu xa và chân thành
bằng cách yêu thương, cởi mở, thoải mái và bình an trong giây phút này. Bạn
cứ nối dài phút ấy ra thành hàng trăm hàng vạn phút như thế nữa. Như bạn
đã thấy. "Hạnh phúc là một sự lựa chọn, và bất hạnh cũng luôn luôn là một sự
lựa chọn". Đúng thế đấy bạn ạ; vì hầu hết người ta cảm thấy hạnh phúc khi
họ quyết định tìm hạnh phúc. Abraham Lincoln nói:
"Không phải những gì xảy ra trong đời chúng ta, ảnh hưởng nhiều đến
niềm hạnh phúc của chúng ta, nhưng là cách chúng ta phản ứng trên những
gì đã xảy ra đó"
Bạn cố gắng tạo cho mình một nhãn quan mới, một nhãn quan tích cực
trên mọi biến cố lớn nhỏ xảy ra trong đời. Điều này thuộc phạm vi chọn lựa
của bạn, và chỉ một mình bạn có thể làm điều này cho chính mình thôi.
Chương 5. YÊU CHÍNH MÌNH
“Hãy chăm sóc tâm trí bạn thật tốt, chú ý đến nó và bạn sẽ trở thành
người bạn của chính mình. Cho dù sống ở đâu, sử dụng ngôn ngữ nào thì
mỗi chúng ta vẫn sẽ là bạn hoặc là thù của chính ta. Bạn có quyền chọn lựa:
trở thành người bạn tốt nhất hay kẻ thù xấu xa nhất của chính mình
B. K. Dadi Janki
Nếu bạn cương quyết chọn sống hạnh phúc, và bắt đầu cuộc hành
trình mới bằng cách làm vệ sinh tinh thần, vất bỏ rác rưởi, quét sạch những
đám mây buồn đau của quá khứ. Bây giờ bạn đã có thêm được một chút sinh
lực mới, một ít niềm vui nho nhỏ mà trước đây bạn đã để nó lướt qua, không
nhìn thấy.
Sau đây, chúng ta sang bước khác của cuộc hành trình tìm hạnh phúc:
Bước Hai. BIẾT NHẬN CHÂN GIÁ TRỊ CỦA MÌNH VÀ YÊU MÌNH.
Trước hết, mời bạn thư giãn một lát. Bạn hãy buông thả tay mình
xuống, cả chân nữa; cho nó duỗi ra thoải mãi, làm theo tư thế nào mà bạn
cảm thấy dễ chịu nhất, làm sao cho các bắp thịt và gân cốt của bạn không
căng thẳng chút nào, rồi bạn thở ra nhẹ nhàng, thở thật dài... bạn hít vào
chậm rãi... thở ra, hít vào rất chậm... bạn nhắm mắt lại và làm theo tôi nhé.
Một - hít vào... hai - thở ra... một... hai... một... hai... mỗi lần thở ra, bạn ráng
tạo cho mình một nụ cười nhẹ. Thở ra, nhớ mỉm cười nha... thở ra... chậm,
rất chậm... một, hai... một, hai... Bạn thử tưởng tượng bạn đang bình an,
đang thoải mái, và đang thấy lòng minh phơi phới, nhẹ nhõm. Bạn có thể
tưởng tượng mình đang thưởng thức một điệu nhạc hay, dang dìm mình
trong dòng nước mát, hoặc đang lang thang trên bờ biển lúc hoàng hôn, hay
đang nằm dài trên thảm cỏ xanh nghe chim hót dưới làn gió hiu hiu.
Bạn có thể tưởng tượng hay nhớ lại những người vật khung cảnh hay
kỷ niệm gì đã có thể hay đã làm cho bạn thoải mái dễ chịu. Bạn cứ tiếp tục
thở chậm, thở đều... thở đều... Bây giờ bạn mỉm cười thêm một lần nữa, rồi
khi nghe tôi đếm đến số không thì bạn mở mắt ra nhé, - năm – bốn - ba - hai -
một...không! (bạn có thể tự tập bằng cách tự đoán nhẩm trong đầu). Với
những tư tưởng hình ảnh đẹp trong đầu, bạn có thể làm bài thực tập này
trong mười phút hay lâu hơn càng tốt, và có thể làm lại nhiều lần trong ngày,
làm mỗi ngày hay bất cứ lúc nào bạn cảm thấy sự mệt mỏi hoặc buồn chán
sắp xâm chiếm mình.
Thử nghĩ là đời bạn sẽ vui tươi hơn, hạnh phúc hơn, và thành công
hơn. Bạn cố nghĩ va chờ mong tương lai chắc chắn sẽ khá hơn; có gì ngăn
cản bạn nghĩ hay mơ ước những điều đó? Các nhà tâm lý thường bảo là:
"Người ta sẽ trở nên như điều
mà người ta nghĩ hay chờ mong”
Và điều này thật sự đã xảy ra cho vô số người rồi đó. Bây giờ bạn mỉm
cười một lần nữa, rồi chúng ta cùng đi tiếp bạn nhé!
Bạn thấy không, tất cả mọi người đều có khả năng tưởng tượng. Chúng
ta có thể gợi lên trong trí một khung cảnh nơi chúng ta tự do lớn lên và thay
đổi. Gợi hình ảnh trong ta đã được chứng minh là một phương pháp để thay
đổi thể lý và cảm xúc. Tưởng tượng tiêu cực thường dẫn đến những kết quả
tiêu cực. Khi bạn giải thoát mình khỏi một số hình ảnh tiêu cực bạn đang
mang từ trong quá khứ bạn sẽ kinh nghiệm hạnh phúc thường hơn và lâu
hơn. Bạn sẽ kinh nghiệm rằng sức mạnh tăng lên khi bạn hướng năng lực
của minh để làm cho niềm hy vọng hạnh phúc trở thành sự thật.
Nếu bạn được thoát khỏi những hình ảnh tiêu cực về chính mình, bạn
sẽ nghiệm thấy kết quả là bạn sẽ quý trọng mình hơn và nhất là yêu thích
chính mình hơn.
Bạn đã từng bao giờ để ý rằng khi cảm thấy thoải mái và hài lòng về
chính mình, người khác dường như trở nên dễ thương hơn không? Buồn
cười thật phải không bạn? Có phải là người khác thay đổi không nhỉ? Hay vì
chính bạn đang thay đổi? Thế giới bên ngoài dường như phản ảnh lại chính
chúng ta. Khi chúng ta ghét mình, bực mình... chúng ta hầu như cũng ghét và
bực người khác... Khi chúng ta hài lòng, thoải mái với chính mình, thế giới
bên ngoài trông có vẻ tuyệt vời hơn? Bạn đáng được yêu và kính trọng chỉ vì
bạn là chính mình, là duy nhất, không có ai giống y hệt bạn, bạn có nhiều
thiếu sót, nhiều giới hạn thật đấy nhưng bạn cũng có vô số ưu điểm và khả
năng. Bạn thử kê khai ra trên một tờ giấy mà xem. Hãy đối xử tốt, nhân
nhượng, và ngay cả quảng đại đối với chính mình, vì bạn đáng được như
vậy. Ngoài ra, bản thân bạn thật quý giá đối với biết bao người khác nữa. Bạn
có biết điều này không "Bạn có biết ngay lúc này đang...
Có ai đó rất tự hào về bạn.
Có ai đó đang nghĩ đến bạn.
Có ai đó quan tâm đến bạn.
Có ai đó rất nhớ bạn.
Có ai đó muốn nói chuyện với bạn.
Có ai đó muốn ở bên bạn.
Có ai đó luôn mong sự bình yên cho bạn.
Có ai đó luôn biết ơn mọi sự cổ vũ của bạn.
Có ai đó muốn nắm tay bạn.
Có ai đó luôn muốn bạn hạnh phúc.
Có ai đó muốn tặng quà cho bạn.
Có ai đó thán phục sự mạnh mẽ của bạn.
Có ai đó muốn bảo vệ bạn.
Có ai đó yêu thương bạn vì bạn là chính bạn.
Có ai đó rất vui khi bạn là bạn của họ.
Có ai đó muốn ôm bạn vào lòng.
Có ai đó đang nghĩ về bạn, mỉm cười và thầm mong bạn ở bên họ.
Có ai đó muốn khóc trên bờ vai của bạn.
Có ai đó nghĩ về bạn suốt cả đêm.
Có ai đó luôn cần sự động viên của bạn.
Có ai đó đang muốn cười với bạn...
Có ai đó cảm thấy hạnh phúc
vì bạn là bạn của họ...
Có ai đó đang nghe một bản nhạc nhắc họ nhớ về bạn
Có ai đó luôn tin tưởng ở bạn.
Có ai đó sẽ khóc khi đọc những dòng này và nghĩ tới bạn...
Hãy nhớ rằng,
Bạn quan trọng như thế nào đối với một ai đó..."
Nguồn lnternet
Phải, bạn và tôi quan trọng và quý giá thế đấy. Nhưng tiếc thay, rất ít
người chú ý đến giá trị, vẻ đẹp và sức mạnh của mình, nhất là những gì tiềm
ẩn bên trong. Bạn có nhiều phẩm chất, nhiều khả năng yêu thương, và bạn
chưa dùng hết đấy thôi. Cố gắng nhận ra chân giá trị của bạn và tự nhắc nhở
mình luôn rằng:
"Bạn đáng được yêu,
đáng được quý trọng, và được đối xử tốt"
Hãy xác tín điều đó, nếu người khác chưa nhận ra giá trị của bạn, bạn
phải là người đầu tiên nhận ra điều đó và tự tỏ ra yêu quý mình, sau đó người
khác cũng sẽ theo gót bạn thôi.
Để giúp yêu mình và nhận chân giá trị mình, mỗi người phải liên tục cố
gắng gìn giữ hình ảnh tích cực và lành mạnh về chính mình. Kinh nghiệm của
những người đi trước đề nghị chúng ta một số điều nên tránh và nên cải tiến
như sau:
- Tránh ghen tuông.
- Tránh nói tiêu cực về chính mình
- Bỏ việc "Không chấp nhận những lời khen".
- Tránh tiết kiệm hoặc khó khăn khi đưa ra những lời khen tặng người
khác.
- Tránh việc không để ý đến nhu cầu của mình và không yêu cầu đáp
ứng những điều mình muốn.
- Thất bại khi muốn diễn tả tình thương với ai.
- Không có khả năng đón nhận và thưởng thức tình yêu thương.
- Chỉ trích người khác.
- So sánh mình với người khác.
- Thay đổi là một điều khó, nhưng nếu muốn và quyết tâm, bạn có thể
làm.
- Sau đây là một vài phương cách giúp bạn cảm thấy quý và yêu mình
hơn:
- Chấp nhận chính mình và những gì mình đang có.
- Chấp nhận lời khen và luôn luôn nói lời cám ơn về điều khen đó.
- Cố gắng nói tốt về mình. Nếu bạn không có gì tốt để nói về chính
mình, tốt hơn nên giữ thinh lặng.
- Đừng ngại dâng hiến những lời khen. Đó là một trong những cách dễ
nhất để cảm thấy mình tốt và nhận ra cái đẹp trong người khác.
- Khi bạn làm một điều gì hay, tốt, hãy tự khen mình và thừa nhận giá trị
của mình.
- Cần tách rời hành vi của bạn ra khỏi con ngươi của mình, có nghĩa là
đôi khi bạn cũng có vài hành vi không tốt, không đẹp. Nhưng bạn không phải
là người không tốt không đẹp. Ý thức rằng hành vi của bạn không hoàn toàn
xác định chính giá trị của bạn.
- Chăm sóc tốt thân thể của bạn. Nó chính là cái duy nhất mà bạn có
đấy, cần tập luyện và nuôi dưỡng nó cho tốt đẹp.
- Để cho người khác biết bạn mong chờ được đối xử như thế nào.
Cách bạn đối xử với chính mình và người khác là một ví dụ làm gương mẫu
cho họ. Không ai chấp nhận người khác đối xử tệ với mình.
- Nên giao tiếp với những người tốt.
- Cố tạo nên cho mình những điều thích thú lành mạnh.
- Tìm được những sách báo đem đến cho bạn những tư tưởng mới, vui
và hứng khởi.
Ngoài ra, bạn cần:
- Tin vào mình và những gì mình làm
- Theo đuổi những ước mơ cho đến cùng, bạn sẽ biến nó thành hiện
thực!
- Đừng để những lời chê bai hay phê bình của người khác ảnh hưởng
đến cuộc sống của mình. Làm những gì theo con tim mếch bảo và làm với hết
khả năng.
- Thử sống như mình muốn sống từ hôm nay, để sau này không hối tiếc
vì chưa kịp làm điều mình ước ao.
- Cố gắng đặt để trong trí hình ảnh mà bạn muốn mình trở nên, rồi để
cho những tư tưởng đó thống trị trong đầu óc bạn, và thường xuyên hướng
về những tư tưởng đó.
Một yếu tố khá quan trọng khi luyện tập để biết yêu mình đúng mực,
bạn cần học loại bỏ những cách nghĩ và hành động đi ngược lại với điều bạn
muốn và thật sự hữu ích cho bạn.
Bạn cố gắng nhìn lại và điều chỉnh những điều tương tự như sau nhé!.
- Loại bỏ tính nhút nhát, ngại giao tiếp với đám đông vì cho rằng mình
không tốt, không xinh đẹp.
- Loại bỏ ý nghĩ cho rằng mình sinh ra dưới một ngôi sao xấu, rồi bạn
tự thu mình lại cái vỏ ốc của thụ động, khép kín.
- Loại bỏ ý nghĩ và nỗi buồn khổ cũng như mặc cảm vì gia đình nghèo,
tủi hổ khi bạn bè trong lớp được có các loại xe, có áo mới... rồi bạn chán nản,
đâm ra thù ghét mọi người.
- Đừng bao giờ cho rằng mình là người bất hạnh vì bạn còn nhiều khả
năng ẩn giấu mà bạn chưa dùng hết hay chưa khám phá ra.
Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta phải biết nhìn xuống để thông cảm,
sẻ chia cùng mọi người và tìm nguồn vui, hạnh phúc cho bản thân. Không
nên lúc nào cũng nhìn lên để rồi tự ti, oán ghét cuộc đời và thù hằn số phận.
Bạn thấy đấy, ai ai cũng muốn và cảm thấy hạnh phúc khi được yêu
thương và được kính trọng, bạn cũng ở trong quỹ đạo ấy. Vậy bạn hãy cũng
tôi cụ thể hóa ước muốn ấy nhé. Chúng ta cùng nhau thử áp dụng những
phương pháp rút từ kinh nghiệm của những người đi trước mà bạn vừa nghe
ở trên. Họ đã thành công và đã hạnh phúc. Chúng ta cũng sẽ thành công và
hạnh phúc. Tại sao không bạn nhỉ?
Một trong những người mà thế giới vẫn thường nhắc đến. Bạn thử xem
kinh nghiệm sống của ông ra sao nhé?
Trong một bài trả lời phỏng vấn, Bill Gates đã nói quan niệm của mình:
"Cuộc sống là một cuốn sách to, dày. Kẻ dại thì lật quá nhanh. Người
khôn thì đọc, suy nghĩ và ứng dụng. Đáng sợ nhất là sự rỗng tuếch, nước
chảy bèo trôi. Mái trường là nơi sản sinh ra những người lèo lái cuộc sống
nhưng không nên coi là con đường duy nhất để có tương lai. Học ngoài nhà
trường là công việc cả đời. Thất nghiệp cũng chỉ là chuyện thường gặp đừng
quan trọng hóa mà coi nó là quãng thời gian tiếp tục rèn luyện. Cuộc sống
càng dễ con người càng yếu đuối.
Khi được hỏi ông có lời khuyên gì với tư cách là một người thành đạt
nhất thế giới, Bill Gates nói:
"Hãy bớt ngủ,
tăng giờ làm việc và
không bao giờ bỏ học giữa chừng như tôi!"
Rõ ràng Bill Gates cũng như nhiều người thành đạt khác có chung một
phẩm chất là lao động không ngừng để đạt lấy đỉnh cao ước mơ.
Nguồn Internet
Cả bạn và tôi, mỗi chúng ta đều rất quý giá và có nhiều điều đáng yêu.
Nếu không yêu, không quý chính mình, làm sao chúng ta chờ đợi ngươi khác
yêu quý chúng ta?
Ai cũng có một khả năng hơn người, chẳng qua là chính chúng ta chưa
thấy được để nhìn nhận và làm phát triển mà thôi.
Chương 6. HÌNH ẢNH VỀ BẢN THÂN ĐỊNH HƯỚNG CHO ĐỜI MÌNH
Không có phán đoán nào quan trọng hơn đối với một con người. Không
yếu tố nào quyết định sự phát triển tâm lý và động lực của một người hơn là
sự đánh giá mà họ có về bản thân
Branden
Sau khi nhận ra những giá trị của chính mình, bạn có cảm thấy thêm tự
tin và thoải mái với chính mình hơn không? Có lẽ một số người còn ngần ngại
và bảo rằng: Tôi biết tôi còn nhiều giới hạn, và nhiều điều cần phải cải tiến
nữa”? Bạn có lý và nhiều ngươi sẽ rất đông ý và thông cảm với tâm trạng của
bạn, có lẽ đó cũng là tâm trạng chung. Xin bạn từ bây giờ lưu ý đến phần tích
cực của mình nhiều hơn trước. Bạn biết những giới hạn của mình, nhưng
đồng thời bạn vẫn cố gắng vươn lên, vẫn cố gắng tạo cho mình một hình ảnh
tốt và tích cực về mình là một điều đáng khích lệ và lành mạnh thôi bạn ạ.
Mình không yêu thương và quý trọng mình đủ thì làm sao đòi hỏi người khác
yêu thương và quý trọng mình được. Hình ảnh về chính mình định hướng cho
đời mình đấy.
Khi có được hình ảnh tốt về mình, chúng ta có thể dễ để tâm đến
những lời khen và những thành công chúng ta đạt được. Khi chúng ta thật sự
biết chấp nhận giá trị mình, “khoái" và biết "thưởng thức" cái gì thuộc về chính
mình, hay sở hữu của mình, khi ấy chúng ta cũng sẽ biết chấp nhận cả những
khiếm khuyết của mình; chấp nhận mà không đi đến mặc cảm tự tôn hay tự ti,
vì mình biết cả những điểm yếu kém, mong manh lẫn sức mạnh và những
kho tàng quý giá nơi bản thân.
Bây giờ, chúng ta sang bước kế tiếp: Chấp nhận chính mình như tình
trạng hiện tại của mình, như mình đang là.
Người ta thường có khuynh hướng "nắm giữ" các sự việc ngay cả
những ý kiến của mình, và nhiều khi rất khó bỏ những tư tưởng và ý nghĩ tiêu
cực mình có về bản thân. Nhưng đây là điều cần thiết để lớn lên. Bạn cần học
làm thế nào để buông thả những hình ảnh cố hữu mà bạn có về mình. Bạn
cần ý thức rằng:
Bạn là người đang ở trên tiến trình thành nhân.
Không ngừng học hỏi, thay đổi và lớn lên. Thực tại quan trọng duy nhất
là ngay bây giờ, tôi là người như thế nào? Tôi không phải là người trước kia
tôi vẫn là, cũng không phải là người tôi sẽ là. Tôi thật sự đang muốn trang bị
cho chính mình một hành trang để cuộc sống của tôi được phát triển cách
lành mạnh và hạnh phúc. Điều tiên quyết trong tiến trình học tập là biết chấp
nhận chính mình.
Làm thế nào để biết rằng mình là người chấp nhận và hài lòng về bản
thân?
Nhà tâm lý học Powel đã đưa ra mười tiêu chuẩn sau đây, và chúng ta
có thể xem chúng như những điều căn bản hay như kim chỉ nam hướng dẫn
chúng ta lượng giá, hoặc dựa theo đó mà luyện tập chấp nhận chính mình.
1. Người chấp nhận mình - luôn hài lòng về mình, thích hòa đồng với
người khác. Nếu gặp phải những ai không yêu thương hay chỉ trích, họ không
tức giận hay buồn phiền.
2. Người chấp nhận mình - thích đi đến với người khác, vì họ luôn nghĩ
rằng người khác cũng thương yêu và chấp nhận họ. Họ tự tin khi ở giữa đám
đông, sẵn sàng cởi mở và cũng dễ chấp nhận ý kiến của người khác. Họ
không thấy cô đơn khi ở một mình.
3. Người chấp nhận mình - luôn đón nhận tình yêu và lời khen của
người khác với lòng biết ơn và thích thú. Họ nội tâm hóa những lời khen và
nhận xét tích cực. Họ không nghi ngờ về động lực của người khác.
4. Người chấp nhận mình - là người biết lành mạnh hóa và phong phú
hóa con người mình. Họ thương yêu và thán phục người khác một cách cởi
mở và ngay thẳng. Họ không bị dày vò bởi việc người khác có thể hiểu lầm và
giải thích sai về hành động của họ. Họ cũng không lo lắng về điều họ "trao" có
được đền đáp lại hay không. Nói tóm lại, họ tự do làm những gì họ muốn và
thấy là đúng.
5. Người chấp nhận mình - chấp nhận bản thân như họ là trong giây
phút đó. Cái tôi ngày hôm qua đã thuộc về lịch sử. Cái tôi của ngày mai còn
trong cõi hư vô. Họ chỉ chú ý đến giây phút hiện tại và những gì xảy ra trong
lúc này.
6. Người chấp nhận mình - có thể thường xuyên và dễ dàng cười chính
họ. Coi mình quá quan trọng thường là dấu hiệu của người cảm thấy thiếu an
toàn. An bình nội tâm thường là dấu hiệu của người biết chấp nhận mình. Họ
thú nhận và cười vào chính sự yếu đuối, ngu ngốc của mình. Chỉ những
người biết nhận chân giá trị của mình mới có can đảm thú nhận những giới
hạn và thiếu sót của họ.
7. Người chấp nhận chính mình - có khả năng nhận thấy và đáp ứng
những nhu cầu của mình: Nhu cầu thể lý, cảm xúc, trí tuệ, xã hội, và siêu
nhiên. Đúng ra bác ái phải bắt nguồn từ chính mình trước. Cố gắng "lờ đi"
những nhu cầu của mình là một kiểu "tự vẫn". Phải biết yêu mình rồi mới biết
yêu người khác một cách tự nhiên và thoải mái được. Loại người này thường
sống quân bình. Họ dùng thì giờ để nghỉ ngơi, thư giãn, thể thao và bồi bổ
cho cơ thể, cho tinh thần, cũng như cho đời sống tâm linh nữa.
8. Người chấp nhận chính mình - là người cương quyết. Họ theo lời chỉ
dẫn phải hành động như thế nào từ chính bên trong nội tâm của họ, chứ
không phải nơi người khác. Họ làm theo cái gì họ nghĩ là đúng và thích hợp,
chứ không theo những gì kẻ khác nghĩ và nói. Họ không sợ phải lội ngược
dòng, không bị tiêm nhiễm hay ảnh hưởng bởi tâm lý và tinh thần của tập thể
hay của đám đông.
9. Người chấp nhận chính mình - sống hòa hợp với thực tại. Đương
đầu với chính mình và người khác như sự thật mà người khác đang là. Họ
không để mất thì giờ và sức lực để hối tiếc những điều thật sự không có. Họ
thưởng thức và dấn thân vào cuộc sống.
10. Người chấp nhận chính mình - là người quả quyết, tự tin. Họ chú
trọng đến quyền lợi của họ một cách chính đáng như: quyền có những tư
tưởng và lựa chọn. Họ giao tiếp với người khác một cách ngang hàng. Họ
không chôn vùi sáng kiến. Họ tự trọng và diễn tả chính mình một cách cởi mở
và ngay thẳng.
Khi chấp nhận chính mình. Bạn sống như người trưởng thành, bạn sẽ
tự tin, cảm thấy bình an, bạn sẽ được kính trọng và yêu mến. Nhất là sẽ thoải
mái và hài lòng về chính mình.
Xin được chia sẻ với bạn kinh nghiệm của một ngươi đàn ông quá đau
buồn, thất vọng và buông xuôi mọi sự. Sau khi cuộc hôn nhân tan vỡ, ông
không còn muốn sống và hết năng lực để phấn đấu. Trải qua một thời gian
được tư vấn, cái nhìn của ông về bản thân đã thay đổi, và theo sau là thái độ
và hành vi đã chuyển biến. Trong ngày kết thúc tư vấn ông đã thốt lên một
cách tự tin và lạc quan.
- "Tôi tiếc cho cô vợ cũ của tôi.
- Ông tiếc về điều gì? Tư vấn viên hỏi.
- Tôi tiếc rằng cô ấy đã đánh mất một người đàn ông tuyệt vời như tôi.
- Ồ!!!
Nếu bạn đã có một số những biểu hiện của sự việc chấp nhận chính
mình như vừa nêu trên, bạn cố gắng phát triển thêm lên. Nếu bạn chưa có,
hay còn yếu về một số đặc nét ấy, hãy cố gắng luyện tập. Từng điểm một
thôi. Nếu bạn cương quyết, bạn sẽ thành công. Mong bạn gặp nhiều niềm vui
ngay cả khi bạn đang phấn đấu và tập luyện.
Chương 7. CHỦ ĐỘNG THAY ĐỔI
Chưa phải là thành tựu trừ phi còn có năng lực nội tại, tự mình kích
phát chính mình, một xung lực chủ động, liên tục vượt qua chính mình và một
tinh thần kiên trì cho tới cùng, kiên định không lay chuyển
Lưu Dung
Muốn thay đổi chính mình, trước tiên bạn cố gắng nhìn lại bản thân, và
vất bỏ hoặc xa lánh những gì tiêu cực, hành vi cũng như suy tư.
Chúng ta cố gắng cùng giúp nhau quyết định sống hạnh phúc. Bạn cần
tập dứt khoát "nói không” với những bất hạnh, buồn chán, và những hoài
niệm, những tư tưởng bi quan... Bạn tập nhìn những giá trị của chính mình,
tập chấp nhận, yêu thương, và quý trọng chính mình. Bạn muốn đổi mới và
làm cho đời mình tươi đẹp hơn. Thật phấn khởi nếu bạn đang ở trong tiến
trình đổi mới và lớn lên? Có lẽ bạn đã và đang cảm thấy đời mình nhẹ nhàng
hơn trước, có giá trị, có ý nghĩa và đáng yêu, đáng sống hơn trước. Dường
như đó là những điều chính yếu mà lúc này bạn đang lưu tâm và cố gắng
phải không? Nếu bạn đã đạt được phần nào những điều bạn muốn, xin chia
vui va hoan nghênh bạn. Nếu bạn chưa đạt được hay chưa vừa ý xin đề nghị
bạn bắt đầu lại, cũng còn kịp! Nếu đang trên đà tiến, mong bạn tiến xa hơn
nữa!
Thay đổi luôn phải phát xuất từ bản thân. Câu chuyện dưới đây sẽ giúp
bạn nhớ nguyên tắc sống này.
Ngày xưa, có một nhà vua trị vì vương quốc nọ rất thịnh vượng. Một
hôm, ông quyết định vi hành đến những miền đất xa xôi của đất nước. Khi trở
về cung điện, ông than phiền chân ông rất đau đớn vì lần đầu tiên đi một
chuyến dài ngày như thế trên những con đường rất gồ ghề và lởm chờm đá
vụn. Nhà vua ban lệnh cho mọi người phải phủ da thuộc lên khắp các con
đường của vương quốc. Rõ ràng việc này cần hàng triệu bộ da bò và sẽ tiêu
phí rất nhiều tiền của. Một hầu cận thông minh, dũng cảm tâu với nhà vua:
Sao bệ hạ lại dùng tiền một cách không cần thiết như thế? Sao bệ hạ không
đo cắt một miếng da vừa với chân mình? Nhà vua rất ngạc nhiên nhưng rồi
ông chấp thuận gợi ý của người hầu cận để cho làm một "đôi giày" cho riêng
mình.
Bài học vô giá từ câu chuyện này là: Để thế giới này trở thành một nơi
hạnh phúc với mọi mười, tốt hơn hết hãy thay đổi chính mình chứ đừng thay
đổi thế giới hay người khác.
Bây giờ, mời bạn cùng tôi bắt tay vào việc làm cho đời mình thay đổi
nhé! Trước tiên chúng ta bắt đầu bằng việc thay đổi những thói quen.
Chắc bạn đã biết chúng ta không làm mọi việc với ý thức cả đâu, như
khi bạn ăn, lái xe, hít thở, bước đi... bạn đã hành động với tiềm thức của
mình. Các nhà tâm lý nói rằng tâm trí chúng ta sống như một tảng băng. Có
phần nổi lên trên mặt nước, đó là phần chúng ta biết, ta gọi là ý thức, và phần
lớn khác chúng ta không thấy hay không biết. Chúng ta gọi nó là vô thức.
Bạn có thấy rằng, chúng ta thường hay lặp đi lặp lại một số hành vi, ví
dụ như có người luôn luôn đi trễ, hay thức khuya, hoặc thương quên chìa
khóa v.v... Một số ngươi có thói quen hay nhăn nhó hoặc cằn nhằn, than vãn.
Có những học sinh bị bệnh vào ngày thứ hai hoặc vào những ngày mình có
môn học không ưa thích. Có người có thói quen bỏ đồ đạc lộn xộn hay tóc tai
bù xu, hoặc luôn làm việc gấp rút vào phút chót, hay luôn ngủ dậy trưa. Có
người lại có thói thay đổi nghề thương xuyên. Một số người trên môi luôn có
những lời như: "Chán quá", “tôi chẳng tin ai cả", "Tại sao lại xảy ra cho tôi
như thế này", hoặc “Thà chết quách đi cho rồi”. Nhưng đôi lúc chúng ta cũng
có những thói quen và lời nói tích cực như: Đúng giờ tập thể thao mỗi ngày,
hoặc viết trả lời ngay những thư từ nhận được, chu đáo trong công việc, hoặc
thường lặp đi lặp lại: “tôi luôn luôn khỏe mạnh", "Bất cứ cái gì tôi làm đều hái
ra tiền", hay là "Người ta đối tốt với tôi”.
Không phải tất cả thói quen hay ý tưởng của bạn đều cần thay đổi cả
đâu.
Lúc này xin mời bạn dừng lại chốc lát để "nhận diện" những thói quen
hay những câu nói hoặc ý nghĩ thường ngày của mình. Những gì tích cực,
bạn củng cố hoặc làm phát triển nó thêm nữa. Nhưng những gì tiêu cực làm
nặng nề cuộc sống, và làm bạn tiêu hao sinh lực, bạn ráng vất bỏ hay chuyển
hướng chúng.
Ví dụ: Thay vì nói "chán quá" bạn có thể nói: "không sao cả" hay nếu
sự việc có vẻ tích cực, bạn có thể nói "tuyệt vời thật". Bạn sẽ khám phá ra
nhiều điều tuyệt vời rải rác trong ngày, hay trong cuộc sống thường nhật.
Thay vì bạn mãi lẩm nhẩm câu nói “Tôi mà làm gì được" thì bạn hãy thay câu
ấy bằng câu: “tôi muốn làm cho được", và “tôi sẽ làm được"… Thật thế đấy
bạn ạ.
Cuộc sống thay đổi khi chúng ta thay đổi.
Thay đổi điều gì bây giờ? Đổi cách suy tư, cách nhìn, và hành động. Cố
tạo cho mình một nhãn quan, một lối suy nghĩ, cách giải thích cuộc sống, mọi
biến cố, và mọi hành động trong chiều hướng tích cực, rộng lượng và thực tế.
Bạn sẽ thấy cuộc sống bạn thay đổi đáng kể đấy! Thay đổi không phải là việc
đơn giản. Chúng luôn là một thách thức; nhưng lại là điều "rất có thể". Bạn có
thể trở nên như bạn muốn. Nhưng điều bạn cần biết là khi quyết định thay
đổi. bạn sẽ gặp ngay một "sức đối kháng” và nó nằm ngay trong chính bản
thân: Bản năng, tính cố chấp và đôi khi cả tính lười biếng nữa. Chúng ta luôn
phải đương đầu với một lực nào đó; nội tại hay ngoại giới? Và cuộc đời là
cuộc chiến đấu không ngừng, qua những sự đối kháng ấy, chúng ta mới biết
được thực chất của mình, và cũng biết được rằng chúng ta đã sống đời mình
nghiêm chỉnh hay không. Thật ra. Ở đời người ta hơn hay khác nhau ở điểm
này thôi vì khó khăn ai mà chẳng có phải không bạn? Chỉ hơn kém nhau chút
ít, hay khác nhau về phương diện này hay phương diện khác mà thôi.
Cuộc đời thành tựu hay không là do ở chỗ chúng ta có dám đối diện
khó khăn với lòng tự tin tính can đảm, và cương quyết thắng cho được nó
không, hay chúng ta buông vũ khí và đầu hàng ngay cả khi chúng ta chưa
bước vào cuộc chiến.
Hãy chuẩn bị chính mình. Thành công và hạnh phúc hay không là do
bạn đấy?
Ai cũng biết rằng, những thói quen của chúng ta được thành hình tư
tấm bé, và chịu ảnh hưởng nhiều nhất là qua cách chúng ta quan hệ với cha
mẹ. Những mối quan hệ của chúng ta đối với người khác thường phản ảnh lại
kinh nghiệm tương quan chúng ta đã trải qua trong gia đình. Nếu để ý, bạn sẽ
thấy mình có nhiều thói quen tương tự như những người thân trong nhà, nhất
là cha mẹ mình. Nếu khi còn nhỏ, cha mẹ bạn là người siêng năng làm việc,
bạn sẽ là người siêng năng. Nếu cha bạn là người nóng nảy hay to tiếng, bạn
cũng có khuynh hướng đó. Nếu mẹ bạn là người hay thương giúp kẻ khó
nghèo, bạn cũng sẽ là người thừa hưởng gia tài ấy. Đây là quy luật chung,
nhưng cũng không vì thế mà chúng ta phủ nhận những trường hợp ngoại lệ
đâu. Thời thơ ấu rất quan trọng. Nếu lúc nhỏ chúng ta kinh nghiệm bị bỏ rơi,
hay không được khuyến khích tán thưởng; khi lớn lên, chúng ta thường tiếp
tục bị lôi cuốn và liên hệ với những người đối xử với chúng ta cùng một cách
tương tự như thế. Ngược lại, nếu từ tuổi thơ, chúng ta đã kinh nghiệm được
yêu thương, nâng đỡ chúng ta sẽ hướng về những người yêu thương quý
trọng chúng ta. Nói tóm lại, chúng ta nghiêng về điều mà chúng ta mong chờ,
ngay cả mong chờ một cách vô thức. Và "thế giới" hay người khác sẽ đối xử
với chúng ta như chúng ta tin là chúng ta đang được đối xử. Xin mời bạn suy
nghĩ, và quan sát thêm về điều này trong cuộc sống của mình và của những
người quanh bạn đi nhé.
Mới nghe qua điều này, có vẻ như khó hiểu, nhưng thực tế là như vậy
đó. Một khi bạn đã nhận biết rồi, vấn đề xem như đã giải quyết được một nửa
rồi đấy!
Chúng ta cần tập ý thức về tất cả những gì xảy ra trong đời mình, nhất
là các thói quen và tâm tình mình đang mang. Bạn thử nghĩ xem tại sao nó
thành hình như vậy. Làm sao để chúng ta không bao giờ bị “dính chặt" với
những thói quen hay cách nghĩ, cách làm của mình?
Phải, thói quen có thể “bám” chúng ta, nhưng không phải là chúng ta
không thể cưỡng lại nó được. Cố gắng luôn nghĩ tích cực về mình, về những
điều kiện sống hiện tại của mình. Dù chưa bằng ai, nhưng nếu bạn thử nhìn
xuống và thấy biết bao nhiêu người đâu có được hoàn cảnh như mình? Cố
tạo cho mình một kỷ luật tinh thần, điều này không dễ, nhưng phần thưởng
của nó thật lớn lao biết bao. Hãy nói tốt về chính mình, về cuộc sống của
chính bạn. Liên tục tưởng tượng cuộc sống xảy ra như những điều bạn mong
muốn, nhất là luyện tập tạo nên cho mình có những thói quen tích cực mới.
Những thói quen đem lại hạnh phúc!!?
Bạn có thể điều chỉnh hay "viết lại" những thói quen của bạn như lòng
mong muốn. Như chính bạn chọn, và gắn bó với những thói quen đó, những
thói quen thúc giục bạn "tiến lên". Ví dụ: thói quen tập thể thao, thói quen tự
chủ, hay thói quen đúng giờ, thói quen khuyến khích mình và ngươi khác, thói
quen biết lắng nghe cho tới cùng...
Bạn hãy viết lại trang sử của đời mình.
Một trang sử hạnh phúc và thành công. Một trang sử mà bạn chủ động
và mong muốn.
Chương 8. SỨC KHỎE THỂ CHẤT VÀ TINH THẦN
Có ba điều giúp đạt tới hạnh phúc:
Thân thể khỏe mạnh, Tinh thần thoải mái và
Trái tim trong sạch
A. Dumas
Sau khi chúng ta cố gắng vất bỏ những thói quen tiêu cực, gồm những
cách suy tư, nhãn quan về cuộc sống, lối giải thích các biến cố, sự việc, hành
động và con người... Chúng ta đang tập viết lại "trang sử đời mình" với những
thói quen mới hợp lý, hợp tình, thực tế và lành mạnh.
Trước khi đi sâu vào con đường sống lành mạnh và hạnh phúc, chắc
không ai trong chúng ta quên rằng con người mình gồm tinh thần và thể chất.
"Một tinh thần minh mẫn,
trong một thân thể tráng kiện"
Cha ông ta đã nói thế, và thực tế cũng đã chứng minh điều đó? Nếu
bạn đã có đôi chút kinh nghiệm về những ngày bệnh hoạn, đau ốm hay có dịp
quan sát những người chung quanh mình, bạn sẽ thấy rằng sức khỏe góp
phần rất lớn vào cuộc sống hạnh phúc của con người. Tâm và thể luôn song
hành. Một tinh thần "bịnh hoạn", mang nặng những âu lo, buồn chán, căng
thẳng, tức giận, thù hằn, dồn nén, hoặc bi quan yếm thế cũng gây cho thân
xác biết bao phiền toái.
Những thí nghiệm khoa học đã chứng minh một cách không ngờ rằng:
Để giết một con chuột lang (một loại chuột bạch thường dùng để làm thí
nghiệm), người ta chỉ cần chích vào nó một ít máu được rút ra từ những
người đang sợ hãi hay tức giận cao độ. Loại chuột nãy sẽ chết sau chưa đầy
hai phút khi máu của những người nói trên được chích vào chúng. Khủng
khiếp thật. Những độc tố này cũng sẽ “giết" bạn cùng một cách như thế, có
khác chăng là nó chậm và âm ỷ thôi. Bạn thử nghĩ xem, biết bao nhiêu lần
bạn đã để những chất độc hại này ảnh hưởng đến cơ thể của bạn khi bạn ôm
mãi những mối hận sầu, lo âu, bực tức những ghen tuông và tủi hờn...
Thật vậy theo các nhà khoa học, những cảm xúc tiêu cực gây xáo trộn
tạo ra những độc tố
Có người trở bịnh khi phải đi công tác hay thuyên chuyển đến nơi mình
không muốn, có những người vợ nhuốm bịnh trước khi chồng đi vắng xa, vì
nỗi lo lắng tiềm ẩn trước nguy cơ chồng sẽ chơi bời khi xa nhà. Thể lý và tâm
lý song hành chặt chẽ thế đấy!
Người ta còn thấy rằng ám ảnh và lo sợ có thể làm cho chúng ta phát
bịnh. Ví dụ như chị của bạn bảo rằng: chị đang bị cảm nặng, và thế nào em
cũng bị lây cho coi", và thế là bạn dễ dàng bị cảm. Sức đề kháng dường như
mất hiệu quả hoặc bị tê liệt vì những lý do đó.
Có những chứng cớ cho thấy rằng chúng ta có thể mắc một căn bịnh
nào đó vì cha hay mẹ chúng ta đã mắc phải. Chúng ta dường như nghĩ rằng
điều đó là "hợp lý" không thể tránh được, và đã xảy ra như thế. Có người khá
lạc quan, họ thường nói: "Tôi mạnh khỏe luôn" hay là “tôi chẳng bao giờ bị
cảm cả", và thường xảy ra đúng như thế. Người khác lại hay nói: “Tôi là
người bịnh tật..." và cuộc sống đã chứng minh lời nhận xét của họ đúng, họ là
ngươi hay bệnh thật, nhưng rất nhiều khi họ đã để cho cơ thể họ chứng minh
rằng lời tiên đoán của họ đúng. Thật lạ và nghe có vẻ khó tin thật! Đây không
phải là một sự trùng hợp đâu. Nhưng là do việc đầu óc hay nghĩ tới! Nhiều
nhà tâm lý dựa trên những nghiên cứu và thí nghiệm, đã giải thích rằng:
“Nhiều việc đã xảy đến đúng như lòng ta chờ mong?"
Thêm vào đó, khi còn bé, chúng ta nhanh chóng học được rằng đau
yếu là một cách hữu hiệu nhất để lôi kéo sự chú ý, quan tâm cũng như tình
thương của người khác. Một số người trong chúng ta đã thành công với
phương pháp này. Khi chúng ta bịnh hay đau yếu, bạn bè, gia đình và những
người thân lo chăm sóc cho chúng ta ngay. Chúng ta cảm thấy thỏa mãn,
sung sướng và an toàn hơn vì những biểu lộ yêu thương và quan tâm đó.
Chúng ta hay bị bịnh khi mình bị bỏ rơi, hay không được yêu mến, chú ý...
Một số con cưng cứ bịnh hoài, và nhiều người bị bệnh kinh niên nằm một chỗ
nữa.
Trường hợp cô Nga mà tôi biết, cô đã có lần bị té, và sau đó không đi
vững một mình được nữa. Mỗi lần cần gì, mẹ cô đều đem đến tận giường
hoặc làm thay cho cô mọi việc. Cô không làm gì cả từ độ ấy, bà mẹ quá cưng
chiều lo lắng chăm sóc chu đáo, cô không phải phấn đấu và chịu khó nhọc gì.
Cô Nga ở trong tình trạng như thế hơn mười năm, dù mẹ cô đã chăm lo thuốc
men đủ thứ. Nhưng một hôm mẹ cô kiệt sức vì tuổi già và vất vả. Sau khi mẹ
mất một thời gian ngắn, cô Nga ra khỏi giường và đi đứng như một người
bình thường trở lại, dù không phải chữa chạy thuốc men gì.
Tại sao có hiện tượng ấy? Chắc bạn cũng có thể đoán biết rồi. Cô Nga
đã cảm thấy thoải mái, được quan tâm, chiều chuộng khi mình đau yếu.
Không đứng dậy đi chỉ là một hình thức của sự không muốn mất đi
những chăm sóc đặc biệt đó. Một bà vợ cứ mỗi lần chồng sắp có việc đi xa là
bà lại ngã bịnh, và ông phải hoãn hay bỏ chuyến đi ấy để chăm lo cho bà.
Vừa được gần chồng, vừa được chú ý và chăm sóc, lại thêm kinh nghiệm cũ
là gia đình đã một lần suýt tan vỡ vì chuyện "bồ nhí" của ông sau một chuyến
làm ăn xa nhà. Đó có phải là một cách bảo vệ hạnh phúc cho mình và cho gia
đình chăng? Những điều này thuộc vô thức hơn là ý thức. Nếu tinh tế và chú
ý đủ thì bạn cũng có thể nhận ra điều này nơi chính mình hay nơi người khác,
nhất là nơi trẻ con.
Những tâm tình bị dồn nén và những cảm xúc thật sự đã ảnh hưởng
trên sức khỏe chúng ta. Để duy trì sức khoẻ và năng lực, chúng ta cần giữ gìn
những cảm xúc tích cực, và nhất là cố gắng diễn tả tâm tình ra bên ngoài,
việc này có vẻ khó đối với người Việt Nam, cả nam lẫn nữ. Điều quan trọng là
chúng ta phải tin là chúng ta đáng được khỏe mạnh. Nếu chúng ta tích trữ
vào tiềm thức của mình những tâm tình như: “tôi không phải là một người dễ
thương" hay “tôi đã làm điều xấu” hoặc “tôi đáng bị trừng phạt"... và theo cách
thường tình, chúng ta sẽ chuốc lấy đau khổ, kết quả là sức khoẻ chúng ta sẽ
trở nên tồi tệ. Đôi khi tình trạng sức khỏe đó có thể kéo dài đến suốt đời nữa.
Vì thân xác chúng ta chịu ảnh hưởng của tinh thần như thế, nên khi
chúng ta không hài lòng về nghề nghiệp, hay có cuộc sống tẻ nhạt, thiếu vui
vẻ; thân thể chúng ta sẽ tìm lối thoát, và bịnh hoạn có lẽ là lối thoát đầu tiên.
Sức khỏe tráng kiện, ở đây tôi muốn nói đến năng lực và sức sống, là
quyền mà bạn đáng được hưởng. Mỗi sáng thức dậy, bạn cố gắng tạo thói
quen bắt đầu ngay với ý nghĩ và sự tin tưởng là hôm nay bạn sẽ khỏe khoắn
và mọi sự sẽ tốt đẹp. Nếu bạn có trong đầu những ý nghĩ đó, bạn sẽ nhìn
những gì xảy ra trong ngày với một con mắt và tinh thần khác. Bạn cố thử đi,
tôi sẽ thấy! Nếu chúng ta để ý đến sự liên hệ giữa tinh thần và thể xác, chúng
ta sẽ thấy rằng, mỗi giây phút tiềm thức của chúng ta điều khiển tình trạng
sức khỏe của mình. Thân xác bạn đang được xây dựng và tái xây dựng do
những gì phát xuất từ tâm trí bạn đấy. Tâm trí bạn chính là kiến trúc sư cho
cơ thể, và sức khỏe cơ thể là phản ảnh của tư tưởng bạn. Nếu bạn "nhập
tâm" sự sợ hãi, giận dữ, và dồn nén những cảm xúc, thân xác bạn sẽ phản
chiếu nó lại. Những niềm đau của tinh thần sẽ trở nên những bịnh hoạn của
cơ thể.
Tóm lại, bạn cố gắng tạo cho mình những tư tưởng, ý nghĩ lành mạnh
và lạc quan. Cứ tưởng tượng bạn là người khỏe mạnh. điều này có hại gì cho
ai đâu? Trái lại, chỉ có lợi cho bạn mà thôi. Bạn thử quyết tâm chuyển hóa
những gì tiêu cực đi nhé. Sức khỏe thuộc quyền sở hữu của bạn, và bạn
đáng được một sức khỏe tuyệt vời. Điều tiên quyết là bạn cố gắng đối xử "dễ
thương" với chính mình.
Chấp nhận và yêu chính mình như hiện trạng của bạn bây giờ, và nhận
rằng ngay cả từ trước cho đến nay, bạn đã sống một cuộc sống tốt nhất mà
bạn có thể với tất cả bối cảnh và con người cụ thể của bạn. Bạn có trách cứ
gì mình về quá khứ, về những gì chưa làm được? Bạn rút kinh nghiệm rồi
thẳng tiến, chứ than thân trách phận hay hận mình thì bạn sẽ chẳng nhận
được gì? Có lẽ chỉ là mặc cảm và chán nản thôi. Tốt hơn hết là bạn bắt đầu
lại xây dựng cho mình một cách nhìn, cách suy nghĩ khác.
Bằng cách tạo cho mình một tinh thần lành mạnh, sức khoẻ thể chất
của bạn sẽ được cải tiến. Bạn đừng quên rằng: Sức khỏe góp phần rất lớn
cho hạnh phúc đời bạn. Mong bạn khỏe, yêu đời và tiếp tục không những tìm
kiếm hạnh phúc, mà mỗi ngày cảm thấy hạnh phúc hơn trước.
"Một trái tim vui sẽ giết chết nhiều vi trùng hơn các kho thuốc kháng
sinh trên thế giới"
Molière
Chương 9. SỐNG GIÂY PHÚT HIỆN TẠI
Hãy sống mỗi ngày như thể đó là ngày duy nhất mà bạn có
O. Mandino
Chúng ta đã cùng nhau đi được một quãng đường trong việc tập luyện
làm cho đời mình hạnh phúc hơn. Như bạn thấy đấy, "SỨC KHỎE LÀ VÀNG"
nhưng có lẽ chúng ta nên thêm vào: sức khỏe là hạnh phúc hay nói một cách
chính xác hơn, sức khỏe góp phần lớn cho hạnh phúc. Bạn có đồng ý như thế
không? Và tinh thần sẽ là yếu tố quyết định cho sức khỏe của bạn. Có ngươi
chỉ chú trọng đến những cơn đau thể lý mà coi nhẹ phần tinh thần. Mong rằng
bây giờ bạn đã tỉnh thức hơn. Mỗi khi có gì bất ổn xảy ra cho cơ thể bạn,
ngoài việc đi tìm bác sĩ, bạn nên xét lại xem có gì đang đè nặng tinh thần
mình chăng: Lo âu, buồn giận, hay dồn nén chịu đựng...? Bạn cố gắng
thương và tốt với chính mình đi nhé, nhất là tìm cách "giải phóng" tinh thần
mình khỏi các chất độc hại càng sớm càng tốt nếu bạn muốn đời mình hạnh
phúc hơn! Ralph Waldo Emerson đã cho chúng ta một lời dặn dò rất đáng ghi
tâm và áp dụng:
"Cứ mỗi phút sân hận, là bạn đã mất đi 60 giây hạnh phúc"
Bây giờ mời bạn cùng tôi SỐNG GIÂY PHÚT NÀY, giây phút mà chúng
ta có bây giờ đây, vì Sống Giây Phút Hiện Tại là một yếu tố của hạnh phúc
đấy bạn ạ! Bạn thử xem người khác nghĩ gì về ý nghĩa của ngày giờ nhé. Bạn
có đồng ý với nhưng ý nghĩ này không
"Giây phút đẹp nhất là giây phút hiện tại...
Chấm này nối tiếp chấm kia,
ngàn vạn chấm thành một đường dài.
Phút này nối tiếp phút kia,
muôn triệu phút thành một đời sống.
Chấm mỗi chấm cho đúng, đường sẽ đẹp.
Sống mỗi phút cho tốt đời sẽ thánh.
Đường hy vọng do mỗi chấm hy vọng.
Đời hy vọng do mỗi phút hy vọng."
Trích Đường Hy Vọng
Tất cả cái mà bạn có, bạn sở hữu là "lúc này", vì khi một giây phút đã
qua nó không còn là của bạn nữa. Phút sắp tới cũng chưa là của bạn? Thật
vậy thước đo sự bình an tâm trí và sự hiện hữu cá nhân được xác định qua
việc bạn sống như thế nào trong giây phút hiện tại này.
Một trong những cái đẹp nhất của trẻ con là chúng để mình thu hút
hoàn toàn vào giây phút hiện tại. Chúng sống hay "dấn thân" hết mình vào bất
cứ những gì chúng đang làm. Dù chúng đang ngắm một con chuồn chuồn,
hay vẽ một bức hình, hoặc xây một cái nhà bằng cát, hay làm bất cứ điều gì
khác mà chúng chọn, trẻ dùng hết năng lực và tâm tư cho chuyện đó thôi,
những chuyện khác đối với chúng dường như là không hiện hữu.
Khi trưởng thành, hầu hết chúng ta đã bị nhuốm nhiều thói bất lợi cho
cuộc sống: Thường xuyên suy tư và lo lắng về nhiều chuyện cùng một lúc.
Chúng ta thường để mình vướng bận vào những chuyện thuộc về quá khứ và
quá bận tâm về những chuyện chưa xảy ra. Những điều này làm cho giây
phút hiện tại trở nên nặng nề đến nỗi chúng ta nhiều phen khốn khổ. Chúng ta
lắm lúc còn trì hoãn không biết vận dụng và thưởng thức những thú vui chính
đáng với quan niệm là một lúc nào đó trong tương lai mọi sự sẽ tốt hơn bây
giờ.
Ví dụ: thời còn là học sinh trung học chúng ta thường nghĩ "khi tốt
nghiệp phổ thông, tôi sẽ sung sướng, vì tôi sẽ không phải làm theo những gì
người khác bảo tôi. Cuộc sống khi ấy sẽ tuyệt vời".
Rồi đến khi rời trường, nhiều người thường nghĩ: "Mình chỉ hạnh phúc
khi mình tự lập hoặc học xong đại học"
Sau đó, khi bạn đã may mắn giành được mảnh bằng đại học, khi ấy lại
nghĩ rằng: giá như mình có việc làm thì mình sung sướng biết bao!" hay "nếu
như tôi được làm ở hãng nọ, công ty kia thì tôi sẽ khá...".
Nhưng khi có việc làm rồi thì lại nghĩ: "Mình chỉ hạnh phúc khi mình có
một mái ấm gia đình riêng, không lệ thuộc vào cha mẹ, mình làm chủ đời
mình, tuyệt vời thật?".
Và cứ thế người ta thường tự hoãn hưởng hạnh phúc và bình an tâm trí
cho đến khi lập gia đình.
Rồi bắt đầu lo mua nhà, mua xe, gởi con đến trường, con trưởng thành,
và lo cho chúng có sự nghiệp, thành đôi, thành lứa.
Sau đó lại ước mong cho đến ngày bồng cháu, ngày có kẻ "nối dõi tông
đường".
Cuối cùng lại mong ngày về hưu để hưởng cuộc đời?
Cứ thế mã lần lữa, trì hoãn vã trì hoãn hưởng cái hạnh phúc đang có,
đang ở trong tầm tay.
Bao nhiêu người vẫn chờ, chờ mãi cho đến khi về hưu, nhưng khi về
hưu thì lại ước gì mình mạnh khỏe, đi làm và đóng góp với xã hội như xưa.
Tâm trí mơ trở về những ngày ngang dọc tang bồng, mơ về "cái thời oanh
liệt" ấy; nhưng những thứ đó "nay còn đâu!"? Chúng ta dường như đã dùng
tất cả những giây phút hiện tại để làm kế hoạch cho một tương lai "tuyệt vời"
mà có lẽ nó sẽ không bao giờ đến, hoặc không đến như lòng mong muốn.
"Sự lo lắng không xua tan nỗi buồn của ngày mai, mà đang xua đi hạnh
phúc của hôm nay."
Corrie Ten Boom
Nhìn lại mình, có lẽ chúng ta lắm lúc đi tìm hạnh phúc như những
ngươi luôn đi sau cái bóng của mình, hễ chúng ta bước tới, cái bóng cũng di
chuyển đằng trước mình. Cứ thế mà theo, nhưng thật hiếm hoi hay chẳng
bao giờ nắm bắt được hạnh phúc. Có lẽ bài học của chú bướm sau đây sẽ
giúp chúng ta xác tín hơn về điều này chăng?
Chú bướm chỉ biết sống trong giờ phút hiện tại, nó không buồn lòng vì
trước đây mình là con sâu. Con bướm không xao xuyến, vọng động vì không
biết ngày mai cuộc sống phải kết thúc như thế nào! Bướm chỉ coi trọng ngày
hôm nay. Bướm chỉ chọn lựa phần tuyệt hảo nhất của cuộc đời "ở đây và bây
giờ". Đó là những đóa hoa muôn màu, muôn sắc. Việc làm của bướm hôm
may là hút nhụy và gieo vãi hương hoa. Nhờ bướm, bao nhiêu mùa màng
hoa quả đã bắt đầu thành hình trong bóng tối và thinh lặng...
Nguyễn V. Thành
Bướm đã nhởn nhơ, tung tăng làm những gì cần phải làm hôm nay, để
đem lại lợi ích cho cây trái, cho tạo vật khác vào ngày mai. Còn bạn, có bao
giờ "chờ" hay bỏ qua không “thưởng thức" những niềm vui, hạnh phúc nho
nhỏ lướt qua trong ngày, trong công việc mình không? Ai cấm bạn vui thích,
khoái chí khi hoạch định hay khi đang thi hành một điều gì? Bạn có quyết định
hưởng hạnh phúc ngay trên cuộc hành trình xây dựng hạnh phúc. Chứ không
chỉ hưởng nó khi mọi sự đã hoàn tất, hay khi bạn đạt được mục tiêu mà thôi.
Tương tự như thế, chúng ta nhiều lần trĩ hoãn dùng thì giờ cho và với
những người mình quý mến, yêu thương. Một cuộc thăm dò ý kiến tại Hoa
Kỳ, tìm xem một người cha thuộc giới trung lưu mỗi ngày đã trải qua bao
nhiêu giờ với con nhỏ của ông. Kết quả cho thấy rằng, trung bình họ chỉ dùng
37 giây cho con nhỏ của họ. Thật quá ít phải không bạn? Đáng tiếc thật!
Không ai trong chúng ta có được sự bảo đảm rằng chúng ta sẽ có mặt ở đây
vào ngày mai, (không phải tôi bi quan đâu bạn nhé?) nhưng cái chúng ta chắc
chắn có là vào giây phút hiện tại này đây mà thôi.
Sống giây phút hiện tại là chúng ta thưởng thức tất cả những gì chúng
ta đang có và đang làm bây giờ, chứ không phải chỉ đợi để thưởng thức kết
quả thôi. Nếu bạn đang sơn cửa, hãy khoái chí với mỗi vệt sơn mà bạn quét
lên cửa. Trong lúc đó, hãy để ý đến cơn gió nhẹ đang thoáng qua trước mặt
bạn. Hãy lắng nghe tiếng chim hót trên cây hoặc những gì đang xảy ra chung
quanh bạn. Nếu bạn đang sửa soạn bữa ăn. Bạn có thể vui với những mớ rau
vừa rửa, củ khoai vừa gọt xong hay một món ăn đã hoàn tất. Sống giây phút
hiện tại là trải rộng tầm ý thức của mình để làm cho giây phút này trở nên quý
giá hơn, tuyệt vời hơn! Mỗi chúng ta đều có thể lựa chọn từng giây phút một.
Hơn thế nữa, mỗi khi chúng ta chỉ sống giây phút hiện tại, lo âu và sợ sệt sẽ
không có chỗ đứng trong tâm trí chúng ta, hối tiếc, buồn phiền cũng sẽ không
có đất dung thân. Vì chúng ta chỉ lo âu khi nghĩ đến ngày mai, và chỉ buồn tiếc
khi nghĩ về quá khứ thôi. Đúng vậy không bạn?
“Đừng bao giờ để cho ngày hôm qua sử dụng ngày hôm nay của bạn
quá nhiều".
Will Rogers
Như vậy, cách dễ nhất để cải tiến tình trạng tinh thần là: Hành động -
dấn thân, hoặc tham gia vào một việc gì. Hãy để hết tâm trí vào việc mình
đang làm. Còn thì giờ rảnh rỗi, bạn hãy đọc một tờ báo, một cuốn sách, tập
thể thao, viết một bức thư, sửa lại cái cửa, vá lại cái áo, hay đem trẻ con ra
công viên chơi hoặc giúp một người hàng xóm, bạn thử trồng và tưới những
cây cảnh trong vườn, hoặc nếu có phương tiện bạn đong đưa cái võng và
nghe nhạc. Thú thật, viết đến đây tôi đã cảm thấy lòng nhẹ nhõm vã thú vị rồi
đó? Tuy vậy cũng xin được nhắc bạn:
"Hãy nhớ rằng Tạo Hóa cho chúng ta một quỹ thời gian như nhau,
nhưng hiệu quả mỗi người sử dụng lại không giống nhau."
Lưu Dung
Trong cuốn “nhân sinh phiêu bạt" Lưu Hiên đã kể lại người bạn thân
thời cấp ba tên là Joanna người Ba lan di cư sang Mỹ. Joanna muốn trở nên
người mẫu. Thời gian qua, cô đã thật sự lọt vào mắt những nhà nhiếp ảnh, rồi
gặp lại được người bạn trai mà cô thầm yêu. Một công ty người mẫu phát
hiện và thường đưa hình cô lên tạp chí. Biết bao nhiêu người ca ngợi vẻ đẹp
của cô và tặng hoa. Vận may liên tiếp đến với cô, và chính cô đã thú nhận: tớ
thật sung sướng... điều gì tớ muốn cũng đều thành hiện thực". Chẳng bao lâu
sau, Joanna phải nằm viện vì bị ung thư xương. Trong quá trình điều trị hóa
chất, tóc cô đã rụng hết, giác mạc bị phá hủy phải đeo kiếng thật dày, một
đoạn xương vai bị cưa làm cho hình dáng của cô trở nên lệch và khó coi...
Nhưng điều đáng nói chính là thái độ đáng khâm phục của cô gái trẻ này. Qua
những lời tâm sự cùng bạn học Lưu Hiên, chúng ta sẽ được hiểu:
"Trước kia, tớ đặt một mục đích tối cao cho cuộc đời. Như lúc leo núi,
chỉ một lòng hướng đến đỉnh cao nhất. Nhưng giờ tớ hiểu, mỗi giây, mỗi phút
đều là những khoảnh khắc đẹp của cuộc đời. Cũng như trên đường leo núi,
lúc nào cũng có thể ngắm cảnh đẹp được.”
Joanna nhấn mạnh
"Không phải ai cũng có thể lên được đỉnh cao, nhưng ai cũng có quyền
thưởng thức phong cảnh đẹp trên đường, bất kể họ ở đỉnh núi hay chân núi."
Sự bình an cho tâm hồn và hiệu quả của công tiệc tuỳ ở khả năng bạn
sống phút này đây, lúc bạn đang hiện hữu, đang hít thở, đang làm việc hay
nghỉ ngơi.
Thì giờ thật sự không hiện hữu, mà chỉ là một ý niệm trừu tượng trong
đầu bạn, vì giây phút mà bạn đang có đây, trong một tích tắc là nó đã đi vào
dĩ vãng. Giây phút này là cái duy nhất mà bạn có. Cố gắng làm một điều gì có
ích. Bạn hưởng nó đi, dùng nó đi, đừng đợi, cũng đừng trì hoãn nữa!
Chúng ta có xu hướng suy nghĩ tệ hại, bi quan. Ngay cả Mark Twain có
lúc nhận xét là ông đã trải qua những điều kinh khủng nhất trong đời, hậu quả
do cách nhìn cuộc sống của ông. Bạn thân mến, nếu nhìn vào ngay thời khắc
hiện tại thì chẳng có vấn đề gì nghiêm trọng cả. Hãy sống phút giây này, là
giây phút mình đang thật sự có.
Giây phút này quý lắm. Chúng ta cố gắng dùng chúng như một báu vật,
như một viên đá quý xây dựng đời mình, xây dựng hạnh phúc cho riêng mình
và cho những ai chúng ta yêu thương. Vì bây giờ chúng ta đang có nó nhưng
chốc nữa đây nó sẽ qua đi và không bao giờ trở lại nữa. Bạn nhớ "đừng bao
giờ để những thất vọng của ngày hôm qua che mờ những giấc mơ rực sáng
của ngày mai" nhé. Nếu bạn dùng mỗi phút giây hiện tại cho xứng, đời của
bạn sẽ có giá trị.
Kẻ tầm thường tìm cách giết thời gian, còn người có tài thì tìm cách vận
dụng thời gian
Schopenhauer
Chương 10. HƯỚNG TỚI MỤC TIÊU
Nếu không có mục đích, bạn không làm được điều gì cả
Diderot
Giây phút bạn đang có đây thật quý giá. Tâm hồn bạn bình an thư thái
hay xáo trộn, lo âu đều do bạn quyết định, và chọn sống như thế nào trong
giây phút này. Nếu bạn chỉ chú tâm làm hết mình điều bạn đang làm, công
việc bạn làm chắc chắn sẽ hữu hiệu hơn là khi bạn vừa làm vừa lo nghĩ và
nhớ đến mọi thứ chuyện đã qua hay chưa xảy đến.
Để yên tâm và thoải mái sống phút hiện tại.
Bạn cần phác thảo một chương trình hành động trước. Bạn đặt ra mục
tiêu và dự liệu một thời hạn để hoàn thành mục tiêu đó. Ví dụ: Bạn quyết định
mỗi cuối tuần (thứ bảy và chúa nhật) bạn sẽ làm xong các bài tập phải nộp
trong tuần kế tiếp, và bạn chỉ vui chơi, giải trí khi đã làm xong. Hay bạn quyết
định sẽ học xong một cuốn sách Anh văn trong sáu tháng thì bạn tính toán
xem sách có bao nhiêu chương, mỗi tuần bạn phải xong mấy chương, mỗi
ngày cần học mấy trang, để sau sáu tháng bạn có thể hoàn thành kế hoạch.
Nếu như bạn muốn trong ba năm, bạn phải học xong và lấy cho được bằng
cao đẳng về quản trị kinh doanh chẳng hạn, thì trong ba năm đó, điều duy
nhất quan trọng là bạn chỉ để tâm vào chuyện học. Nếu bạn muốn mua một
chiếc xe máy, mà bây giờ bạn còn thiếu một ít tiền, bạn xem nếu để dành thì
trong bao lâu mới đủ. Bạn làm kế hoạch và quyết định mỗi tháng phải tiết
kiệm bao nhiêu, bạn giảm thiểu các chi tiêu khác và dành dụm tối đa cho việc
mua xe. Bạn có thể đề ra cho mình nhiều mục tiêu. Có thứ ngắn hạn, như một
tuần, hay ba tháng. Có thứ dài hạn, như hai năm, bốn năm hay tám năm. Đó
là những việc cụ thể và rất có ích. Bên cạnh đó, bạn còn biết bao nhiêu mục
tiêu tinh thần khác nữa.
Đời bạn sẽ có ý nghĩa khi bạn có một cái đích để nhắm đến.
Bạn có hạnh phúc hay không đều do ảnh hưởng rất lớn bởi những mục
tiêu mà bạn đặt ra, cũng như các phương thế mà bạn dùng để đạt được mục
tiêu đó.
Chúng ta sẽ cũng nhau học hỏi về:
- Làm thế nào để đặt ra mục tiêu.
- Tại sao chúng ta phải có mục tiêu, và
- Một số nguyên tắc chúng ta cần lưu ý khi theo đuổi những mục tiêu
mà mình đã đề ra.
Nhà tâm lý trị liệu Frankl, người đã may mắn sống sót sau thời gian
sống rất ư cơ cực trong trại tập trung của Đức guốc Xã vào thời kỳ Thế Chiến
Thứ Hai. Ông đã nghiên cứu tại sao và điều gì đã giữ cho người ta sống còn
trong hoàn cảnh quá bi đát và dã man, mà theo nghiên cứu cho thấy rằng chỉ
một trên hai mươi tám (1/28) ngươi có cơ may sống sót mà thôi. Ông Frankl
quan sát và cho biết: Người sống còn không phải là những ngươi khỏe mạnh,
cũng không phải là những người được ăn uống đầy đủ hay là người thông
minh nhất, nhưng là những ai có một mục đích, một lý do để sống. Trường
hợp Frankl là lòng ao ước được gặp lại vợ. Những người còn sống sót khác
toàn là những người có những mục tiêu, tuy khác nhau.
Phải, chính mục tiêu đã giữ cho cuộc sống chúng ta tiếp diễn. Bạn có
để ý là chúng ta cảm thấy hạnh phúc nhất khi chúng ta đang ở giữa, hay ở
cao điểm của một dự tính chứ không phải ở cuối chương trình? Bạn đã từng
thấy rằng ngay sau khi bạn hoàn tất một kế hoạch, bạn lại suy nghĩ và tìm ra
những kế hoạch mới nào khác. Phải vậy không?
Hai điểm chính yếu sau đây cần chúng ta ý thức.
1. Bản chất cuộc sống của chúng ta là phải có những mục tiêu
Chúng ta không thể sống mà thiếu mục tiêu được hay ít ra không thể
thiếu trong một thời gian lâu dài. Vì thế, nếu cho đến giờ này mà bạn chưa có
danh sách những gì cần phải đạt tới thì bây giờ, bạn cần suy nghĩ, tìm kiếm
ngay những mục tiêu để hướng tới. Bạn đang cần ít nhất là một mục tiêu đấy.
2. Điều quan trọng nhất là cần có mục tiêu
Bạn cần có một mục tiêu, lành mạnh là được rồi. Bạn không buộc phải
có những mục tiêu to lớn, cao xa hoặc phức tạp đâu!
Một số ngươi thường tự "thu xếp" để trì hoãn làm điều mà họ nghĩ là
trong đời họ cần phải làm. Họ cứ ái ngại và lo lắng rằng không biết mục đích
họ có trong đầu, có phải là cái tuyệt hảo chưa Rồi họ ngần ngại, tìm "kế hoãn
binh" “để xem...", "thong thả đã...". Họ thường tự nhủ như thế và cứ lần lữa,
chần chừ, chẳng bao giờ bắt đầu làm gì cả.
Có nhiều ngươi cứ lo nghĩ rằng: Thật là một bi kịch nếu họ đã chọn sai
phương hướng. Vậy thì sao? Làm lại chứ sao! Những người thành công nhất
trong cuộc sống, đã tìm thấy qua sự sai lầm của họ một kinh nghiệm đáng giá
mà họ đã học được: trái lại những người không hạnh phúc thì xem những sai
lầm như là một thất bại. Thật ra, điều quan trọng nhất không phải là đạt tới
mục tiêu, nhưng là những gì chúng ta học được, và trong tiến trình đi đến
mục tiêu, chúng ta đã "lớn lên" được bao nhiêu vì trong lúc theo đuổi mục
tiêu, bạn đã phát triển được lòng can đảm và cương nghị, đã tự củng cố sức
mạnh của chính mình, qua đó, bạn thêm tự tin và tập cho mình một kỷ luật
sống. Tất cả những thứ đó đều là những chất liệu cho sự thành công và hạnh
phúc sau này của bạn đấy. Vì:
"Thất bại là thành công đến chậm"
Ngoài ra, những gì bạn đạt được khi theo đuổi mục tiêu không phải là
điều tối quan trọng. Câu hỏi quan trọng là: "Bạn sẽ trở nên như thế nào?”
Khi bạn đề ra mục tiêu, bạn cũng cần nhớ là trên hành tinh này không
có gì là tuyệt đối, là hoàn hảo, cũng như không có điều gì đạt được mà không
phải trả giá. Không có mục tiêu nào mà không gặp trở ngại. Như khi cây lớn
lên, lá rụng dần, nhưng mỗi lần như thế, cây lại ra thêm một số lá khác để
thay cho số lá đã già cỗi và rơi rụng. Cây không thể lớn hơn, và cao hơn mà
không phải mất đi một cái gì, hay không phải trải qua giông tố. Bạn biết đấy,
những người thành công không phải là những người sáng chói, hay có nhiều
khả năng hoặc độc nhất vô nhị đâu. Đơn giản chỉ vì họ biết nắm bắt thời cơ,
luôn có mục tiêu để hướng tới và họ biết đâu là điều chính yếu. Họ nương
theo cái đà tiến của sự việc, và ý thức rằng: Việc thăng tiến của họ phải luôn
am hiểu phù hợp với nguyên tắc vận hành của mọi sự chung quanh.
Để cụ thể hóa phương cách tạo mục tiêu, bạn cần ghi những gì bạn
muốn trên một mảnh giấy, rồi bạn chọn xem nên lấy điểm nào làm mục tiêu
tối hậu, và mục tiêu nào thứ yếu. Mong bạn luôn có những điểm ưu tiên, để
đừng mất thì giờ hay trở nên rối ren vì những gì phụ thuộc. Có lẽ chính bạn
đã có kinh nghiệm hay do quan sát những người đi mua sắm. Người ta
thường viết ra những gì họ muốn trên một mảnh giấy trước khi đi, như thế họ
sẽ không quên những gì quan trọng và cần thiết.
Một điều khá gây ngạc nhiên, hầu như ai cũng công nhận rằng chúng ta
rất cần có mục tiêu. Đó là điều hết sức có ích, nhưng thực tế, theo nghiên cứu
chỉ có ba phần trăm thực hiện điều này thôi! Vì thế, không lạ gì nhiều người
đã mất khá nhiều thì giờ mà họ chẳng đạt được gì cả trong đời. Thật buồn
cười là nhiều người đã bỏ ra một lượng lớn thời giờ để làm chương trình cho
bữa tiệc sinh nhật của họ, hay một cuộc dã ngoại hơn là để hoạch định cho
chính cuộc sống của mình. Vì thế, chúng ta không lạ gì khi họ không được
hạnh phúc như họ mong muốn và như họ đáng được.
Chúng ta cần có những mục tiêu, không phải chỉ vì những kết quả cuối
cùng mà chúng sẽ đem lại cho chúng ta thôi mà điều quan trọng chính là mục
tiêu đã:
- Giữ cho chúng ta tiến,
- Cho chúng ta hứng thú và ý nghĩa trong cuộc đời
- Cho chúng ta lý do để cố gắng vươn lên,
- Cho chúng ta hướng đi và sức mạnh để thi hành, để đạt được
chúng...
Sống phải chăng là tiến: Tiến lên, tiến xa hơn, tiến sâu hơn, mở rộng
con đường chúng ta đi về mọi trường. Khám phá những chân trời kỳ diệu
quanh mình. Thế giới vật chất và tinh thần, hữu hình và vô hình. Trên đường
đi, chúng ta chú ý đến những vị trĩ trắc trở, mang tính thách đố. Những khúc
quanh, những chướng ngại rải rác dọc đường. Kèm theo với mục tiêu, chúng
ta cần nhẫn nại và nỗ lực. Có như thế chúng ta mới có khả năng vượt qua cái
gần kề để chạm đến bầu trời xanh, để có thể thấy và cảm nghiệm được
những ngay cả những điều vô thanh, vô sắc và vô hình nữa. Bạn thân mến,
mục tiêu quan trọng cho đời bạn như thế đó. Nếu bạn đã có mục tiêu trong
đời, mong bạn đạt được nó. Nếu bạn chưa tìm ra nó, bạn cố gắng dừng lại,
suy nghĩ và đặt ra cho mình ít nhất là một mục tiêu, ngắn hạn hay dài hạn
cũng được. Vì mục tiêu chính là kim chỉ nam cho đời bạn đó.
Chương 11. CHIẾN LƯỢC ĐỂ ĐẠT MỤC TIÊU
“Tất cả mọi việc trong đời sống
đều bắt đầu bằng suy nghĩ”
Bạn có nghĩ như thế không? Câu chuyện sau đây sẽ giúp chúng ta hiểu
rõ hơn.
Một bé trai 8 tuổi bước đến gần ông cụ già có bề ngoài rất thông thái rồi
ngước nhìn ông, bé nói: Cháu biết ông là một người rất sáng suốt, biết nhiều.
Xin ông cho cháu biết về bí ẩn của cuộc sống.
Ông già nhìn đứa bé đáp:
- Suốt đời mình ông đã suy ngẫm rất nhiều về điều này và có thể nói
gọn chỉ trong 8 chữ 4 quy tắc.
Suy nghĩ. Hãy nghĩ về những giá trị mà con sống vì chúng.
Tự tin. Hãy tin tưởng vào bản thân bằng cách dựa trên những giá trị
con nghĩ rằng vì chúng mà con sẽ sống.
Mơ ước. Mơ ước những gì có thể thành hiện thực dựa vào sự tự tin và
những giá trị mà ta sẽ theo đuổi trong cuộc sống.
Dám làm. Hãy dám thực hiện để biến ước mơ thành sự thật bằng chính
niềm tin và giá trị của chúng ta.
Ông cụ già đó chính là họa sĩ Walt E.Disney.
Bạn thấy đó, trước khi đặt mục tiêu cho đời mình, bạn cần bỏ thì giờ để
suy nghĩ. Chúng ta không thể bỏ qua giai đoạn này, vì đây là gốc rễ của hành
động. Suy nghĩ kỹ để tạo cho mình một hướng sống, một mục tiêu. Bên cạnh
đó, bạn cần trang bị cho mình một lõng tự tin, khi ấy bạn mới dám bắt tay vào
việc. Cụ W. Disney đã cho cháu bé và chúng ta sự khôn ngoan từ kinh
nghiệm sống đấy. Phải, SỐNG MÀ KHÔNG CÓ MỘT HƯỚNG ĐỂ TIẾN TỚI
THÌ GIỐNG NHƯ CON THUYỀN KHÔNG BÁNH LÁI. Bạn đã quyết định thay
đổi đời mình. Bạn muốn cuộc sống của mình có ý nghĩa và hạnh phúc hơn,
vậy không thể nào bạn lại không đặt ra một mục tiêu để hướng tới. Bạn đã
tìm ra mục tiêu cho đời bạn chưa?
Bây giờ xin được cùng bạn xem lại một vài nguyên tắc khi đề ra mục
tiêu.
Tốt hơn hết, bạn cần đặt ra hai loại mục Liêu: Ngắn hạn và dài hạn.
Điều cần làm ưu tiên và những dự định lớn, nhỏ... Bạn thường nghe nói đến
kế hoạch ngũ niên (5 năm) hay kế hoạch thập niên (10 năm). Nhưng phần
bạn có thể làm nhiều kế hoạch ngắn hạn, để dễ áp dụng hơn. Đời chúng ta
dù ngắn, dù dài, đều cần mục tiêu cả. Nhất là các bạn trẻ, nên có kế hoạch
lớn, nhưng kế hoạch lớn đó hoặc được chia ra làm nhiều giai đoạn, hoặc do
nhiều kế hoạch nhỏ kết hợp, thống nhất lại mà ra.
Ví dụ: Bạn tự nhủ "tôi muốn trở thành một bác sĩ" (một giáo sư, một phi
công, hay một thương gia). Nhưng bây giờ bạn chỉ mới tốt nghiệp phổ thông
thôi; vậy bạn phải nghĩ, ít ra sáu năm nữa tôi mới có thể đạt được giấc mơ
của mình. Thêm vào đó vấn đề tài chánh của gia đình bạn lúc này không
được thoải mái lắm. Lại thêm thi đậu vào y khoa không phải là chuyện dễ.
Vậy bạn phải làm gì? Trước hết, bạn nên tự luyện những môn cần thiết để thi
vào ngành y. Hai là bạn cố gắng bàn hỏi với gia đình xem có đủ khả năng cho
bạn đi học thêm tối thiểu là sáu năm nữa không? Nếu gia đình không đủ cung
cấp chi phí, bạn cần kiếm một việc gì để làm, hoặc dạy kèm trẻ, hoặc đi giao
hàng thêm, hay là phải đi làm một thời gian để dành dụm kiếm thêm tiền phụ
với gia đình. Bạn phải đưa ra nhiều kế hoạch ngắn hạn, rồi nhiều cái ngắn
cộng lại thành kế hoạch dài hạn, như thế bạn mới mong thực hiện được mục
tiêu của mình. Nhưng nếu bạn không phải là một học sinh khá mà gia đình lại
nghèo, thì bạn cần đề ra cho mình một mục tiêu đơn giản ngắn hạn hơn. Ví
dụ như: Học Cao Đẳng hoặc Trung Cấp các ngành: Kế toán, cơ khí, sửa
chữa, mầm non hay y tá. Bạn thân mến. Chính bạn chủ động, tự tìm lối đi
riêng của mình chứ không chờ vào hoàn cảnh, cơ may hay sự giúp đỡ của
người khác.
"Đừng đợi cơ hội thuận tiện, phải biết tạo ra nó"
D.S. Marden
Một số người thường cảm thấy không hạnh phúc vì cuộc sống không
diễn ra như họ muốn, hay như sự chờ mong của họ. Hạnh phúc là một sự lựa
chọn như chúng ta đã nhiều lần đề cập tới. Chúng ta có chuẩn bị mình, có
nhắc nhở mình: Thời giờ chúng ta có rất giới hạn, chúng ta có tận dụng nó để
làm điều chúng ta muốn hay không? Hay là để nó lặng lẽ nhưng nhanh chóng
trôi qua với niềm hy vọng là tương lai sẽ khá hơn? Bạn đừng quên rằng thì
giờ đi nhanh lắm đó?
"Thì giờ như mũi tên bay,
Năm năm, tháng tháng, ngày ngày chóng qua?"
Hy vọng mà không có hành động đi kèm thì chỉ là hy vọng hão huyền
thôi. Bạn cứ đề ra mục tiêu. Nhưng mục tiêu đó phải thực tế, làm sao cho vừa
sức, thích hợp với hoàn cảnh của bạn, khi đó mới mong đạt được nó. Ai cũng
có quyền mơ, có quyền ước và nhất là có nhiều dự tính. Bạn phải mơ, phải
ước và dự tính một cái gì cao, đẹp thì mới có hứng thú để sống và năng lực
để thi hành những ước mơ hay dự tính đó. Nhưng xin nhắc bạn một lần nữa
là những gì bạn mơ, bạn ước và dự tính đều phải được cụ thể hóa qua hành
động và không quá xa vời với thực tế, khung cảnh và điều kiện mà bạn đang
sống. Rất nhiều người có những dự tính, những suy nghĩ rất hợp lý, nhưng lại
không bắt tay vào thực hiện chúng. Cuộc sống chúng ta luôn cần phối hợp
chặt chẽ giữa suy nghĩ và hành động. Thiếu một trong hai yếu tố đó cuộc đời
sẽ khập khểnh và khó thành công lớn.
Bạn thân mến, một khía cạnh khác trong lúc đề ra mục tiêu là đừng tìm
một điều gì quá "hoàn hảo". Trong thực tế, bạn khó tìm ra một điều hay vật gì
thật sự hoàn hảo trên mặt đất này cả. Dĩ nhiên là bạn cần có ước mơ, và
ngay cả cao vọng nữa. Vì thiếu nó, chúng ta sẽ đứng một chỗ hoặc thụt lùi.
Nhưng cao vọng mà không thực tế nhiều lúc sẽ dẫn bạn đến chỗ thất vọng
hay hụt hẫng, hoặc có thể làm cho bạn nản chí, có khi bỏ cuộc, như thế bạn
sẽ phí mất thời giờ và năng lực...
Làm công việc một cách hoàn hảo là bổn phận của bạn. Nhưng đợi khi
sự việc đạt tới hoàn hảo rồi mình mới thưởng thức nó, có lẽ bạn sẽ ít có dịp
để tìm thấy hạnh phúc phải thế không? Bạn có thể thích thú phết lên từng vệt
sơn trên tường, và vui mừng vì căn nhà đang dần dần trở nên sáng sủa hơn,
hoặc cảm thấy nhẹ nhõm vì công việc mình đang trên đà tiến; như thế là niềm
vui của bạn luôn theo mình từ lúc khởi sự cho đến khi hoàn tất, chứ không
phải xong hết mọi sự rồi mình mới vui hưởng nó.
Để giúp bạn xác tín hơn về việc "thưởng thức cuộc sống ngay trong
phút hiện tại hay cảnh sống mà mình đang trải qua...", xin được giới thiệu với
bạn kinh nghiệm sống của một người đã trải qua cuộc đời thật dài, và chúng
ta có thể xem đây như một lời tâm sự, một lời dạy dỗ hay ngay cả như một lời
trăng trối. Xin mời bạn nghe cụ già 83 tuổi bộc bạch nỗi lòng khi cụ thấy đời
mình sắp kết thúc, cụ đã nuối tiếc quãng đời đã qua và chia sẻ với một người
bạn chí thân như sau:
Nếu tôi mà được sống lại quãng đời mình thêm một lần nữa, thì lần này
tôi sẽ thư giãn nhiều hơn, tôi sẽ chơi thể thao nhiều hơn, tôi sẽ làm thêm
nhiều điều dù sai lầm, tôi sẽ bớt cái tính quá cẩn thận và e dè. Tôi sẽ liều hơn
và dấn thân hết mình vào những gì tôi làm nhiều hơn. Tôi sẽ tận dụng mọi cơ
hội để cho mình được thoải mái hơn, và bớt quan trọng hóa một số việc hay
một số vấn đề. Tôi sẽ đi nhiều nơi, ăn nhiều kem hơn, và thưởng thức những
món tôi ưa thích thường hơn. Tôi sẽ bớt bám víu vào những chuyện vặt vãnh
nhỏ nhoi và có những giây phút dành cho riêng tôi... Tôi sẽ không quá cố
gắng đáp ứng sự chờ mong của người khác, mà chẳng có làm gì cho riêng
mình cả. Tôi sẽ chơi với trẻ con nhiều hơn..."
Phải đấy bạn ạ, sống cho mình, làm những gì mình muốn, chứ không
phải chỉ luôn hy sinh mình để làm vừa lòng người khác mà thôi. Trái lại, có
tinh thần tự lập, không đợi ngươi khác làm điều nọ điều kia cho mình, cũng
không sống theo ước vọng của ai cả. Dĩ nhiên, ở đây không phải khuyên bạn
sống ích kỷ, chẳng nghĩ đến ai. Nhưng muốn nhấn mạnh: CHÍNH BẠN CHỊU
TRÁCH NHIỆM VỀ ĐỜI MÌNH, CHỨ KHÔNG PHẢI AI KHÁC. Bạn cần sống
cho mình trước, vì bạn chỉ có một cuộc đời thôi, và bạn mang trách nhiệm xây
dựng đời mình, một cuộc đời triển nở và có giá trị. Trong thực tế, có nhiều
người mãi cặm cụi lo chiều theo ý cha, làm theo ý mẹ, hay đáp ứng ước
mong của một người thân nào đó. Rồi có ngày "sực tỉnh", họ thấy rằng: "à thì
ra tôi chưa sống như tôi đáng lẽ phải sống, tôi đã mãi lo đáp ứng khát vọng
của người khác, mà chẳng lo gì đến thực hiện ước mơ của mình". Theo
những nhà tâm lý và cả những nhà đạo đức nữa cho thấy: "Bác ái và vị tha
phải bắt đầu với chính mình". Như thế họ muốn nói với bạn là phải lo cho
mình trước phải không? Chắc bạn thừa biết là đâu có ai phủ nhận giá trị của
vị tha, nhưng nếu bạn chưa biết yêu mình đúng mức và đúng cách, chắc chắn
bạn cũng chẳng biết yêu người khác sao cho phải, hoặc cho vừa đâu!
Vậy trong lúc đặt ra mục tiêu cho đời mình, bạn cần luôn nhắc nhở
mình rằng: “đời mình” chứ không phải đời của một ai khác. Chỉ có chính bạn
mới có thể làm cho nó nên như dự tính và ước vọng của bạn thôi!
Nếu bạn muốn cuộc đời mình hạnh phúc và thành tựu, bạn không phải
lo đi đâu xa xôi và thay đổi thế giới, hay cảnh vật chung quanh, mà chỉ cần
thay đổi chính mình, thay đổi cái nhìn của mình trên sự việc. Thay đổi mục
tiêu cho thích hợp với ước vọng, với khả năng thật của mình và nhất là đi sát
với thực tế.
Bạn đừng quên rằng trong mọi giai đoạn của cuộc đời bạn luôn cần có
một mục tiêu để theo đuổi để phấn đấu, vì mục tiêu chính là kim chỉ nam, là
năng lực giúp bạn sống sung mãn và lớn lên. Được như thế, hạnh phúc sẽ
đến trong tiến trình bạn sống.
"Khi không có mục tiêu
thì sức mạnh cũng không còn nữa"
Victor Hugo
Chương 12. CHỌN VÀ THỰC HIỆN ĐIỀU MÌNH MUỐN
“Trong đời có một điều tệ hại hơn cả
thất bại, đó là không dám thực hiện”
Roosevelt
Bạn đã đặt mục tiêu cho đời mình, dĩ nhiên là mục tiêu đó phải cao,
nhưng không xa rời thực tế. Vậy làm sao để bạn có một mục tiêu thích hợp?
Trước hết bạn nên biết rõ thực trạng của hoàn cảnh, môi trường cụ thể mình
đang sống, nhưng quan trọng hơn cả là bạn làm mọi cách để: biết mình và
những giới hạn của mình vì "biết mình” là điểm khởi đầu của những cái biết
khác.
Bạn biết những thành công, những điều tích cực cũng như những yếu
kém, sai lầm mình đã hay có thể trải qua. Để bạn đừng nản lòng bỏ cuộc,
điều quan trọng không phải là lờ đi, hay từ chối đối diện với nó, nhưng biết
thừa nhận, rút kinh nghiệm từ đó, hay biến đổi nó thành những điều có ích
cho cuộc sống, cho hạnh phúc của bạn, và có khi cho cả những người quanh
bạn nữa.
Ông Henry Ford đã nói:
"Dù bạn nghĩ là mình sẽ thành công hay không thành công, bạn đều
đúng cả".
Mới nghe qua lời nói này có vẻ mâu thuẫn phải không bạn? Nhưng về
mặt tâm lý và thực tế, thì cũng thật như vậy đấy bạn ạ? ĐIỀU DUY NHẤT làm
cản trở sự thành tựu của bạn, chính là ý nghĩ CỦA BẠN rằng: Bạn không thể
thành công. BẠN CÓ ĐỂ Ý THẤY MỘT SỐ NGƯỜI luôn nói: “tôi có thể”, “tôi
sẽ cố gắng" hay "từ từ rồi tôi sẽ làm được thôi" và có khi họ lại bảo "cứ thử
xem..". Một số người khác có thái độ tiêu cực hơn, ngay cả trước khi bắt tay
vào việc vẫn luôn thốt lên: “tôi không thể", "không được đâu", “khó quá” hay
có khi lại bảo “tôi không có khả năng" đôi khi còn tệ hơn nữa là họ cho rằng
tôi mà làm được cái gì?". CHÍNH NIỀM XÁC TÍN MÀ MỖI NGƯỜI CÓ VỀ
MÌNH, tích cực, lạc quan, hay bi quan, tiêu cực, đã góp phần rất lớn cho việc
thành công hay thất bại của họ, cũng như làm cho họ cảm thấy hạnh phúc
hay không trong đời.
Nếu một người nói rằng: “Tôi nghĩ, tôi là một người không may mắn và
thất bại luôn luôn". Rồi người đó ngưng học hỏi, tìm tòi; hay không chú tâm đủ
hoặc để cho những cơ may lướt qua. Người ấy không ráng đọc sách báo
hoặc thức khuya để làm việc nữa, và thôi không tiết kiệm, không để dành, và
cũng không cố gắng, không tận dụng hết năng lực của mình, người ấy còn
nghĩ rằng: "Đằng nào thì cũng vô ích thôi". Dần dần lời tiên đoán của người
đó về mình cũng sẽ được chứng minh là đúng, và sau mỗi lần không may hay
thất bại, người ấy lại tự nhủ: "Đó thấy chưa, tôi đã bảo, tôi biết mà!". Kết quả
là ông ta chẳng làm được điều gì có giá trị cả. Theo sau đó là buồn tủi, chán
nản, bi quan và mặc cảm, vì thế càng ngày càng mất niềm tin vào khả năng
của mình và những cơ may trong cuộc sống. Kết quả dường như không tránh
được, những điều chẳng may chẳng lành cứ xảy ra như một vòng “oan khiên"
vậy. Có gì lạ đâu! Chính những ý nghĩ của mình hướng dẫn và điều động các
hành vi cũng như có thể tạo nên những biến cố!
Trong trường hợp nếu một người vẫn thường nói: “tôi sẽ thành công",
"Tôi sẽ làm bất cứ điều gì".
"Cần đến đâu tôi sẽ làm việc đến đó
"Tôi sẽ học hỏi càng nhiều càng tốt nếu tôi có thể".
"Tôi sẽ trở nên khác nếu cần thiết, Và tôi có thể làm điều này!"
Sự thật là những người ấy đã làm được điều đó. Họ thường không bỏ
qua cơ hội để thăng tiến, là cố gắng kiên trì, cũng như tự tin vào khả năng
của mình, tạo cho mình một kỷ luật sống và làm việc, nhất là luôn có mục đích
để nhắm đến. Tính cương quyết và tự tin, nhạy cảm với những cơ may của
cuộc sống đã giúp người ấy gặt hái thêm thành công. Cũng theo một định luật
trên, những thành công nhỏ, đơn giản, sẽ là nguyên nhân của những sự
thành công khác.
Chúng ta cần nhớ rằng, cả hai đường lối đều “thành hiện thực”. Người
thứ nhất đã trốn tránh trách nhiệm. Vì người ấy thường nghĩ: "tất cả đều khó
quá. Chắc tôi làm không nổi đâu!". Người ấy tránh né áp dụng kỷ luật cá
nhân, là điều cần thiết để thành công. Người thứ nhất này cũng "thành công"
ở chỗ sự việc đã xảy ra như điều ông tin tưởng. Với thái độ của người thứ
hai, thành công sẽ chắc chắn hơn, chắc bạn biết là vì sao chứ? Vì người ấy
tự tin, đầy hy vọng, không ngại phải cố gắng, chịu khó, cũng như có thái độ
lạc quan về chính mình và về sự việc.
Dựa trên hai thái độ đã nêu, chúng ta có thể rút ra kết luận: Đặt giới
hạn nào cho bản thân là trách nhiệm của chúng ta. Hãy "ném” đi những nhãn
hiệu tiêu cực mà chúng ta gắn lên cho mình. Đó là bước đầu tiên cũng như
điều kiện tiên quyết để có thể bắt đầu một đời sống lành mạnh. Thành công
và hạnh phúc khi đó sẽ có cơ hội thuận lợi để thăm viếng và ở lại với chúng
ta.
Sau khi nghe những điều trên, có bạn lại bảo: “Nhưng mà sự thật tôi có
nhiều giới hạn và khiếm khuyết". Bạn đừng lo, nhiều người đã dùng ngay
chính khiếm khuyết và nhược điểm để tạo cho mình những thành công độc
đáo. Bất cứ khi nào bạn nghi ngờ về khả năng thành tựu của mình, bạn đang
đi lùi, năng lực của bạn sẽ bị hao mòn vì những ý nghĩ đó, và bạn đã mất đi
phần hứng thú sống và làm việc rồi đó.
Thật đáng cho bạn suy nghĩ kỹ về những chướng ngại mà những người
khác cũng đã trải qua. Để cụ thể hơn điều vừa đề cập, tôi xin chia sẻ một vài
kinh nghiệm của một số nhân vật điển hình.
Thomas Edison, nhà sáng tạo ra bóng đèn điện tròn, một công trình
được cả thế giới ghi ơn. Hồi còn nhỏ, ông đã bị đuổi ra khỏi đường. Nhưng
ông đã "quá” kiên trì, trong công trình nghiên cứu của mình. Sau mỗi thất bại,
ông đều bắt đầu lại, và bắt đầu lại... cho đến khi thành công mới thôi. Bạn có
biết ông đã thất bại bao nhiêu lần không? Một con số đáng ngạc nhiên. Trên
mười ngàn lần, và ông đã phải bỏ đi cả một xe tải bóng đèn đã thử nghiệm
không thành công.
Atlas, người có thân hình “tuyệt vời, hoàn hảo". Trước đây, ông là
người yếu ốm, chỉ khoảng 43 ký thôi. Con người thể lý của ông đã thay đổi
hoàn toàn. Chắc là bạn có thể đoán biết vì sao chứ? Không ngừng tập luyện,
kiên trì và quyết tâm cao!
Ông Winston Churchill, một người khiếm khuyết về khả năng ăn nói.
Sau bao nhiêu cố gắng, bao nhiêu khổ luyện. Cuối cùng, ông đã trở nên
không những là người chiếm được giải Nobel, nhưng còn là một nhà thuyết
giảng gợi hứng nhất của thời đại vừa qua.
Julio Iglesias đã bị loại ra khỏi ca đoàn của nhà trường. Điều này không
làm ông nản chí hoặc ngăn cản ông làm điều mình muốn. Với nỗ lực cao độ
và kiên trì, rốt cuộc, ông đã trở nên một nghệ sĩ xuất chung và đĩa hát của
ông đã bán chạy nhất.
Alan Bond một thiếu niên nghèo nhập cư vào nước Úc lúc ông 14 tuổi
với hai bàn tay trắng. Bạn có biết ông đã làm gì để rồi không lâu sau đó, đã
trở thành một thương gia quốc tế. Bạn thử đoán xem vì sao?
Abraham Lincoln năm 22 tuổi đã thất bại trên thương trường. Năm 23
tuổi, đã thất bại vào ban lập pháp. Năm 25 tuổi lại thất bại trên thương
trường, 26 tuổi ông đau đớn vì người yêu qua đời, 27 tuổi bị đau thần kinh.
Năm 34, 37 và 39 ông đã thất bại khi ứng cử vào hạ viện. Năm 46 tuổi ông lại
thua cuộc ứng cử thượng viện, 47 tuổi, thất bại khi ra tranh cử Phó tổng
thống, 49 tuổi ông lại thất bại khi tranh vào thượng viện lần nữa. Nhưng đến
năm 52, ông đã được bầu làm tổng thống Hoa Kỳ, và được người ta nhớ đến
như một vị lãnh tụ lớn nhất trong lịch sử thế giới.
Chắc các bạn đã từng nghe kể hay đọc trên báo chí hoặc đã được xem
biết bao gương VƯỢT QUA BẢN THÂN của những người khuyết tật hay
những cảnh đời bất hạnh khác. Bạn cảm thấy như thế nào? Những cố gắng
vượt lên số phận của họ có gợi hứng và tăng thêm động lực cho bạn trong
cuộc sống không?
Không xa chúng ta là một số nhã lãnh tụ, thương gia có tầm cỡ, giám
đốc, học giả, nhà văn, bác sĩ, đại sứ. Một số nhân vật quan trọng trong nước
mà tôi đã nghe kể lại, hoặc hân hạnh được quen biết, cũng như đã có cơ may
được nghe chính họ tâm sự về quãng đời còn thơ bé hay khi mới vào đời. Họ
đã có thời chăn trâu giúp cha mẹ nghèo, đã từng đi bộ hàng chục cây số mỗi
ngày để đi học với cái bao tử lỏng lẻo dưới tiết đông lạnh cắt da, dưới mưa
phùn gió bấc. Họ đã từng nghĩ và mơ ước đến một nắm xôi bốc khói của bà
bán xôi trên đường tới trường. Dù đơn giản như thế, lúc đó nắm xôi cũng chỉ
nằm trong ước mơ hay ý nghĩ. Một số người đã từng biết túng quẩn là gì,
thiếu thốn là gì, biết cái nỗi oan, nỗi nhục, nỗi vất vả của kẻ nghèo là gì rồi.
Biết bao người chịu cảnh đời ngang trái nhưng họ cũng đã tự tạo cho mình
một cuộc đời nếu không nói được là “tuyệt vời” thì cũng đã thành công hay
đáng trân trọng.
Nếu kể tiếp danh sách các vĩ nhân như thế này, sẽ chiếm hết thì giờ
của chúng ta. Các bạn có thể tìm đọc những mẩu chuyện như thế trong nhiều
loại sách báo khác nhau. Nhưng một điều duy nhất tôi mong bạn lưu ý là:
"BƯỚC KHỞI ĐẦU". Bạn ở chỗ nào không quan trọng, quan trọng nhất là
"ĐIỂM BẠN CHỌN ĐỂ KẾT THÚC" hay là "điểm đến", có nghĩa là bạn đang
là gì bây giờ. Bạn là học sinh trung học hay sinh viên, bạn đang nghèo hay
giàu, bạn có nhiều khả năng hay không, điều này không quan trọng cho bằng
cái mục tiêu mà bạn muốn đạt đến, cái mà bạn muốn trở nên. Nhiều trẻ ao
ước khi lớn lên sẽ là một phi công, giám đốc hay một chiến sĩ hoặc là một
thương gia hay một giáo sư. Và nhiều trẻ đã trở nên như nhân vật mình ao
ước. Các bạn cũng nên nhớ là những yếu kém của chúng ta đôi lúc cũng là
ân huệ, nếu chúng ta chấp nhận, tìm cách vượt qua, hoặc dùng nó, rồi cải
tiến dần dần. Điều quan trọng là bạn ĐỪNG SỢ VẤP NGÃ.
Lùi lại một chút, bạn sẽ thấy được biết bao lần bạn vấp ngã mà không
hề nhớ?
Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi,
bạn uống nước và suýt chết đuối phải không?
Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng banh không?
Không sao đâu, vì những nhân vật thành công nhất từng là những
người thất bại và vấp ngã nhiều nhất. Nhìn vào đời sống của họ, bạn sẽ thấy
được an ủi và khích lệ mình cố gắng...
Walt Disney từng bị tờ báo sa thải vì thiếu ý tưởng. Ông cũng nếm mùi
phá sản nhiều lần trước khi sáng tạo nên Disneyland.
Lúc còn học phổ thông, Louis Pasteur chỉ là một học sinh trung bình, về
môn hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22 học sinh của lớp.
Lev Tolstoy, tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng “Chiến tranh và hòa
bình bị đình chỉ học đại học vì vừa không có khả năng, vừa thiếu ý chí học
tập". Henry Ford thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công.
Ca sĩ opera nổi tiếng Enrico Caruso bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng
và không thể nào hát được.
Vậy, xin bạn chớ lo sợ thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua
nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình.
Nếu bạn biết dùng những yếu kém, thất bại như những vốn liếng tích
trữ cho tương lai, thành công chắc không xa bạn đâu. Hơn nữa, thành công
trong những nghịch cảnh chắc chắn góp phần rất lớn cho niềm hạnh phúc
của bạn, nhất là khi sự thành công ấy là do ý chí, sức lực và sự cố gắng liên
tục cũng như làm việc hết mình của bạn. Thật vậy:
"Hạnh phúc không đến với những kẻ lười biếng”
Sophocle
Một sức mạnh giúp bạn tiến lên và đứng dậy sau những vấp ngã đó là
nhìn và nghĩ đến những ngươi kém may mắn hơn mình. Nhân gian Việt Nam
chúng ta đã có những lời dạy rất đơn giản nhưng bổ ích và đó cũng là một
loại triết lý sống dựa trên kinh nghiệm thực tiễn: "Nhìn lên thì mình không
bằng ai, nhìn xuống thì không ai bằng mình". Đây là một phương pháp tự trấn
an mà trong trị liệu cũng đã dùng và rất có hiệu quả. Bạn thử tập suy nghĩ và
lý luận theo những cách sau đây. Bạn sẽ có sức mạnh để đảm đương đời
mình, và làm cho đất đá đời bạn trổ hoa đấy?
Để làm được điều này, có người đã đề nghị chúng ta:
- Nếu bạn bị tắc đường và kẹt xe, đừng thất vọng.
Còn rất nhiều người trên thế giới này, mà đối với họ, lái xe là một niềm
mơ ước không thể thực hiện.
- Nếu bạn cảm thấy học hành thật chán ngán.
Hãy nghĩ đến người đã hàng năm trời rồi không được đi học.
- Nếu bạn thất vọng vì một chuyện tình cảm đang đến hồi tan vỡ.
Hãy nghĩ đến người chưa bao giờ biết yêu thương và được yêu thương
là như thế nào.
- Nếu bạn buồn vì một cuối tuần nữa lại sắp trôi qua.
Hãy nghĩ đến những người phụ nữ ở môi trường làm việc khắc nghiệt,
phải làm việc 12 giờ một ngày, 7 ngày một tuần để nuôi con.
- Nếu bạn cảm thấy mất mát và tự hỏi mình cuộc sống là gì và có mục
đích gì.
Hãy nghĩ đến những người bệnh tật, biết trước mình không còn sống
được bao lâu nữa, và không còn cơ hội để tự hỏi mình nữa.
- Nếu bạn cảm thấy khủng khiếp khi là nạn nhân của những trò đùa,
những sự nhỏ mọn... của người khác. Hãy nhớ: Thế vẫn chưa là gì đâu, vì tồi
tệ hơn nữa là khi bạn lỡ có thể là chính những người đó!
Nguồn Internet
Chương 13. BIẾT MÌNH THAY ĐỔI VÀ LỚN LÊN
Người quan trọng nhất đáng được
biết chính là bản thân bạn
Ludwig Wittgenstein
Như đã đề cập qua ở chương trước, việc biết mình là cốt lõi của sự
thay đổi và lớn lên. Chương này xin được cùng các bạn tìm hiểu sâu hơn về
việc "biết mình" để chúng ta có thể tập cách tự "điều khiển" mình và đồng thời
cũng chính là cách làm chủ phần nào cuộc sống.
Bạn có thể tự đề ra một chương trình "tự huấn luyện” cho chính mình
khi bạn biết mình là ai. Bạn sẽ thấy những thói quen hành động, suy nghĩ, và
cảm xúc có thể ảnh hưởng rất nhiều tới sự lớn lên, đến niềm hạnh phúc và
cuộc sống của bạn. Đôi khi bạn phải yêu mình một cách cứng rắn, khi thì
mềm dịu hơn, nhưng cả hai đều cần thiết trong tiến trình giúp bạn thay đổi để
sống lành mạnh, vui khỏe và đáng sống.
Nếu bạn muốn vươn lên hay thay đổi, điều tiên quyết là bạn phải biết
mình cần vươn lên, hoặc cần đổi thay ở điểm nào.
BIẾT MÌNH LÀ ĐIỂM THEN CHỐT CỦA MỌI SỰ THAY ĐỔI.
Các bậc tiền bối đã để lại cho chúng ta một câu tục ngữ, mà giá trị của
nó đã được nhiều thời đại con cháu ghi lòng:
"Biết mình, biết người, trăm trận trăm thắng".
Vậy bạn cần tìm biết những yếu kém của mình, để biết bạn cần cải tiến
trên những lãnh vực nào, hoặc những giá trị nào nơi bạn cần được duy trì
hoặc phát huy: Như khi bạn muốn đi chơi xa một chuyến bằng xe Hon da,
chắc chắn bạn phải xem xét khả năng chiếc xe của bạn. Nếu chạy lâu xe
nóng máy, bạn cần nghỉ đôi lần trên đường đi. Nếu cái thắng không chắc, bạn
cần sửa nó trước khi lên đường, hay bạn ý tứ hơn, hoặc không chạy nhanh
quá. Những yếu kém và bất lực, cũng như những vấn đề bạn có thể gặp phải
trên đường đi, những thứ ấy thường được cho là những điều tiêu cực. Nhưng
không luôn luôn phải như thế đâu. Một thời gian tạm dừng ngắn ngủi có thể
giúp phục hồi cơ thể, tinh thần, tâm trí như là một kỳ nghỉ hè vậy.
Một giai đoạn thất vọng về nghề nghiệp, về điều gì, về một phần tử
trong gia đình hay về tình trạng cuộc sống hiện tại, có thể dẫn bạn đến việc
lượng giá lại nó một cách cụ thể. Sau cuộc lượng giá, nếu nghiêm chỉnh,
khách quan, và có ý chí, thế nào bạn cũng có thể tìm ra cách để cải tiến. Câu
chuyện sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về điều chúng ta đang bàn.
Một hôm anh Bình đến tìm tôi. Buổi gặp gỡ đầu tiên, anh Bình tỏ ra quá
thất vọng vì sự bỏ nhà ra đi của người vợ trẻ. Anh quy hết mọi trách nhiệm
cho vợ về tình trạng gia đình của anh; mẹ già 83 tuổi, ba con dại, 7 tuổi, 4
tuổi, và 1 tuổi không ai lo... lại thêm tài chánh thiếu hụt. Gia đình anh đã ở
trong tình trạng quá sức bi đát. Sau nhiều lần gặp gỡ, tôi đã giúp anh tự tìm ra
nguyên nhân thật sự của biến cố này. Anh Bình đã suy nghĩ, tự lượng giá về
mình. Kết quả anh thấy mình quá nhu nhược, không đủ sức giải quyết sự
xung đột giữa mẹ và vợ, đã không tôn trọng vợ và coi vợ như một người
"làm", đã không làm những điều mà anh thấy nên làm. Không những mẹ anh
đối xử tệ và bất công với vợ, anh còn bênh mẹ và chèn ép vợ.
Sau một thời gian vật lộn với những khó khăn, anh Bình đã lượng giá
lại, và thấy rằng việc ra đi của vợ anh đã giúp anh suy nghĩ. Bây giờ anh tìm
cách xây dựng lại gia đinh từ nền móng chứ không phải mỗi người trong gia
đình đều phải cố gắng chịu đựng "cho qua" như trước đây, hay cứ tiếp tục
chịu đựng như vậy nếu vợ anh đã không bỏ nhà ra đi.
Nếu không có biến cố ra đi của vợ, vấn đề đâu vẫn còn đó, và mỗi ngày
sẽ làm mục nát, tan rã gia đình anh từ bên trong. Nhờ việc ra đi của vợ, anh
Bình đã có dịp giải quyết vấn đề tận gốc. Gia đình anh sau đó đã hoàn toàn
thay đổi. Dựa trên kinh nghiệm của anh Bình, chúng ta hiểu được thêm giá trị
của một số sự việc mà mình thường gọi là "xui” hay “bất lực”, hoặc có "vấn
đề".
Bạn thử nghĩ xem, có lúc bạn đâm ra nghi ngờ về chính mình, nhưng
kết quả của sự nghi ngờ đó có thể dẫn đến việc tự phân tích về hệ thống giá
trị và hiểu biết của mình. Tự nghi ngờ về chính mình có thể đưa đến việc tìm
kiếm sự giúp đỡ của người khác, hay tìm cách học hỏi thêm.
Khi có kinh nghiệm đã làm một điều sai trái, bạn sẽ cảm thấy mình là kẻ
"có tội" hay nói cách khác, bạn có mặc cảm tội lỗi. Những lúc như thế, bạn
được thôi thúc từ bên trong hướng về những giá trị tích cực. Bạn bắt đầu suy
nghĩ, chọn lựa và sửa đổi.
Qua bài này, xin được nhắc bạn một yếu tố ảnh hưởng đến sức khoẻ
tinh thần: Nếu có quá nhiều mặc cảm tội lỗi là một điều không lành mạnh. Nếu
rơi vào tình trạng đó, bạn nên tìm người khôn ngoan hay chuyên môn giúp
đỡ, càng sớm càng tốt.
Nếu bạn vướng vào mặc cảm, mong bạn cẩn thận, vì mặc cảm là một
loại "vi khuẩn" đục khoét, làm hao mòn sinh lực cũng như lòng tự tin của bạn.
Mặc cảm đã tô màu hay làm cho cái nhìn của bạn về bản thân, về người khác
và về những sự việc xảy ra một cách lệch lạc. Mặc cảm còn làm cho bạn ngại
ngùng, e dè trong các mối tương quan hoặc không dám sáng tạo, không dám
lao mình vào những điều mà thật ra mình có thể làm. Nói đúng hơn, mặc cảm
ngăn cản bạn "lớn lên". Thỉnh thoảng có lẽ bạn cảm thấy mình xa cách người
khác, hay cảm thấy "lạnh", hoặc bị chê, bị ghét hay gặp những thái độ hờ
hững... thay vì được yêu thương, được trọng nể. Điều này có thể làm bạn mất
tinh thần, thấy cô đơn, có khi dẫn bạn đến khủng hoảng. Tuy thế, có khi qua
cơn khủng hoảng, sẽ phát sinh một nhu cầu tìm sự gần gũi, giúp đưa bạn ra
khỏi mình, thôi thúc bạn tìm đến với người khác để bầu bạn, thay vì co rút
trong cô đơn hay lui về cái "tổ kén” của mình. Nếu bạn muốn và cương quyết,
bạn sẽ làm được. Bạn cứ tin và thử đi nha!
Một học giả đã nói: "CHÚNG TA THƯỜNG LIÊN TỤC ĐỐI DIỆN VỚI
NHỮNG CƠ MAY, MÀ CHÚNG THƯỜNG ĐƯỢC NGỤY TRANG VÀ CHE
DẤU DƯỚI NHỮNG VẤN ĐỀ KHÓ GIẢI QUYẾT". Vấn đề trong cuộc sống
của chúng ta có thể được xem như là một phần “di sản” của con người, nó có
thể đè nặng, cản trở hay gây khó khăn cho chúng ta. Nhưng mặt khác, chính
vấn đề ta gặp có thể trở nên một động lực thúc đẩy và tạo điều kiện cho ta
học hỏi thêm kinh nghiệm, thêm vững chắc và trưởng thành hơn.
Con người chúng ta ai cũng có khả năng sáng tạo và chịu đựng trong
nghịch cảnh. Đó là "lộc trời” cho, và được xem như một loại thuốc "đề kháng"
giúp chúng ta đủ sức để vươn lên nếu chúng ta biết dùng nó. “Từ sự dữ
chúng ta có thể rút ra sự lành. Từ điều tiêu cực, chúng ta có thể biến thành
tích cực". Phải, chúng ta có thể chủ động hoán chuyển ý nghĩa về một số biến
cố xảy ra. Đó là bài học của những người khôn ngoan đã để lại. Chúng ta có
thể tạo ra lịch sử hay một số các biến cố trong đời mình, hay chúng ta cứ để
mình "cuốn theo chiều gió" hoặc "trôi theo giống nước"? Chúng ta có thể yêu
thương, cười, khóc, cố gắng vươn lên rồi ngã xuống, chỗi dậy, đứng lên, rồi
lại thất bại. Vươn lên dài dài là việc cần làm trong suốt cuộc đời phải không
bạn?
Những người khôn ngoan, từng trải và những người có tư tưởng tích
cực nói rằng: Vấn đề, nói một cách đơn giản ra, nó chỉ là một cơ may để học
hỏi. Phần mình, tôi nghĩ: "thất bại là một thành công đến chậm”? Có nghĩa là
nếu bạn biết vận dụng biến cố tốt, bạn có thể rút ra một số điều hữu ích từ
kinh nghiệm thất bại ấy. Sau đó, chúng ta có thể làm tốt hơn, rồi thế nào
thành công cũng đến. Chậm hơn, nhưng có lẽ chắc hơn? Điều quan trọng là
chính bạn phải là một tác nhân biết vận dụng và chuyển hóa chúng.
Có lẽ đôi lúc bạn cũng có những cơn cám dỗ nghĩ rằng: “Đời sẽ thú vị
biết bao, nếu chúng ta không có vấn đề gì!". Nếu chúng ta không làm gì cả có
lẽ chúng ta sẽ không gặp vấn đề nào, hay rất ít vấn đề. Nhưng nếu không bắt
tay vào, không dấn thân, thì làm sao bạn lớn lên. Bạn có kinh nghiệm, và học
hỏi thêm được điều gì? “Ai nên khôn, không khốn một lần!". Điều quan trọng
là bạn “dậy mà đi” chứ không ngồi ì ra mà than thân trách phận, than trời
trách đất, và trách người kia, chuyện nọ. Nếu bạn quan sát một em bé 10
tháng chẳng hạn. Nó thử đủ mọi thứ chuyện: Nhặt cái này, liệng cái kia, gặp
gì cũng vớ, rồi đập lên sàn hay đút vào miệng ăn thử. Nhiều lần bé cũng bị
đau, bị tổn thương. Bé tạo ra những âm thanh mới. Bé muốn leo, muốn đóng,
muốn nhún nhảy. Còn chúng ta thì sao? Phải làm gì cho cuộc sống mình trở
nên một cuộc hành trình khám phá đầy hấp dẫn và lý thú chứ?
Bạn thân mến, cố gắng tìm mọi cách để biết mình và can đảm đối diện
với những ưu khuyết điểm, và những vấn đề của mình. Cố xem những khiếm
khuyết như một cái "cớ" để vươn lên, và xem thất bại, khó khăn như những
dịp tốt để rút kinh nghiệm cho tương lai, nhất là biết bắt đầu lại và cải tiến.
Nếu bạn làm được như thế, hạnh phúc và thành công chắc chắn sẽ đồng
hành với bạn. Bạn thử làm đi nhé. Nhưng trong khi cố gắng bắt đầu lại,
Những lời dặn dò sau đây rất cần thiết cho bạn:
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là tôi thua cuộc, mà chỉ là tôi chưa gặt
hái được thành công.
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là mất tất cả, mà tôi sẽ được những
bài học từ những lỗi lầm đó.
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là tôi rơi vào hố sâu tuyệt vọng, mà là
rèn luyện ý chí của mình với tâm niệm sẽ cố gắng nhiều hơn.
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là tôi đánh mất cuộc đời mà chính
những thất bại sẽ trở thành động lực giúp tôi bắt tay làm lại từ đầu.
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là tôi từ bỏ mục đích sống, mà càng
phải hăng say nhiều hơn với hoài bão, ước mơ của mình.
Khi gặp thất bại, không có nghĩa là tôi sẽ tránh được những sai lầm về
sau, mà cần phải kiên trì nhiều hơn.
Lại Thế Uyên (theo New Life)
Chương 14. NHỮNG SỨC MẠNH CẦN THIẾT
Nhiệt thành là động cơ làm chuyển động thế giới
Ngạn Ngữ Pháp
Trái lại,
Điều đáng sợ nhất trong đời đó là lửa nhiệt tình đã mất
Novalis
Bạn đã học cách dùng những điều tiêu cực của bản thân, nơi hoàn
cảnh bạn đang sống, cũng như nơi các vấn đề bạn gặp phải trong đời, để làm
cho cuộc sống của bạn bớt khổ, nhẹ nhõm, thêm vui và hữu hiệu, đáng sống.
Hôm nay, xin mời bạn nhìn vào NHỮNG ĐIỀU TÍCH CỰC, NHỮNG KHẢ
NĂNG, NHỮNG SỨC MẠNH, CŨNG NHƯ NHỮNG THUẬN LỢI của chính
bạn, để tăng thêm cơ may đem lại sức sống, niềm vui hạnh phúc và thành
công cho cuộc sống.
Bạn biết không, một nghiên cứu cho biết rằng: Người bình thường như
chúng ta, thường chỉ dùng không tới 30% những khả năng của mình. Phần
khả năng chúng ta không dùng hay chưa dùng đến có lẽ vì chúng ta chưa
nhận ra chúng nơi chính mình, thiếu xác tín về những khả năng đó, hoặc
không tận dụng hết, hoặc dùng một cách cẩu thả, phí phạm... Nếu chú ý, bạn
sẽ nhận ra rất nhiều năng lực nơi chính bản thân, nhưng khi nhận ra rồi bạn
phải thừa nhận là bạn sở hữu chúng. Điều quan trọng sau cùng là khai thác
cũng như làm phát triển tối đa những tiềm năng, những sức mạnh hay nói
cách khác là sự giàu có, phong phú của chính mình.
Ví dụ:
Một số người không biết là mình có tài buôn bán xoay sở tài tình, nếu
gia đình không gặp cơn túng thiếu khiến họ phải lăn xả vào cuộc sống! Một số
người khi gặp nghịch cảnh mới biết là sức chịu đựng của mình thật tuyệt
vời...
Nếu ông thủ trưởng không đi vắng thì khả năng điều hành và tổ chức
của bạn có thể vẫn bị chôn vùi...
Còn hàng trăm dịp khác để chúng ta có thể nhận ra những sức mạnh
hay những kho tàng tiềm ẩn nơi mỗi người. Nói như thế có nghĩa là tôi muốn
nhắc bạn: không phải chỉ khi hữu sự chúng ta mới khám phá sự phong phú
của mình. Nhưng chính bản thân phải nỗ lực khám phá. Người ta thường nói:
"Hãy tự giúp mình, rồi trời mới giúp cho"
Mong bạn khám phá và tận dụng những gì bạn có, để bạn có được một
cuộc sống phong phú, vui tươi, lành mạnh chứ không để mình lệ thuộc vào
hoàn cảnh, hay đôi khi còn cho là do "số mệnh" nữa. Thật ra, mỗi người có
thể chủ động góp phần cũng như mang trách nhiệm về "vận mệnh" của mình.
Bạn có nghĩ như thế không Cổ nhân đã nói:
"Tận nhân lực, tri thiên mạng".
“Tận nhân lực" là dùng hết khả năng, sức lực, cơ may mà mình có đấy
thôi. Dùng tối đa với tất cả sáng kiến, suy tư, nỗ lực và hành động. Có nhiều
nguyên tắc, nhiều quan niệm hoặc nhiều lý thuyết về phát triển năng lực và
sức mạnh cá nhân, nhưng theo Erik Erikson, những sức mạnh sau đây là
quan trọng hơn cả:
SỨC MẠNH CỦA HY VỌNG, CỦA Ý CHÍ, CỦA MỤC TIÊU, CỦA KHẢ
NĂNG, CỦA TRUNG THỰC, CỦA YÊU THƯƠNG VÀ CỦA SỰ QUAN TÂM.
Nếu một người có kinh nghiệm về những sức mạnh này, người đó có
thể giải quyết một số khủng hoảng, khó khăn hoặc vướng mắc. Thật ra, chính
những khủng hoảng đó, là một phần trong tiến trình lớn lên của mỗi người,
nếu chúng ta biết làm chủ và khôn ngoan giải quyết chúng đúng mức.
Trước tiên chúng ta đề cập đến SỨC MẠNH CỦA HY VỌNG. Hy vọng
là niềm tin rằng (dù gì đi nữa) một số ước muốn sẽ đạt được. Hy vọng có thể
làm cho một người có thể đứng vững hay ít ra không ngã gục những khi gặp
khó khăn, nghịch cảnh, ngay cả khi sự tin tưởng đó dường như không thực
tế. Khả năng hy vọng nằm trong phần sâu thẳm của mỗi người. Bạn đã biết
hy vọng là gì rồi. Hy vọng là một loại linh cảm hay là niềm tin rằng hầu hết các
vấn đề đều có một giải pháp, và cái giải pháp đó là do niềm hy vọng mà ra.
Hai chữ “Có THể” là bằng chứng của niềm hy vọng sẽ giúp người ta tìm ra
giải pháp. Những giấc mơ hay niềm hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn
đều có cơ may được thực hiện. Khi một người không có hy vọng, họ cũng
mất hứng thú về tương lai, mất năng lực để đối diện với những khó khăn, hay
ngay cả với những công việc hằng ngày. Dĩ nhiên là chúng ta phải nhìn nhận
rằng, có nhiều điều không thể thay đổi được. Nhưng nếu người có niềm hy
vọng, họ có thể không bị ngã gục sớm hoặc không bị mất tinh thần nhiều;
chính những điều này giúp họ có thể vươn lên dễ dàng hơn là người không
có hoặc đã mất hết niềm hy vọng. Hy vọng là một lực đẩy. Vì thế những
người mang nhiều hy vọng, cuộc sống của họ chắc chắn sẽ tốt hơn so với
những người khác, dù họ gặp hoàn cảnh nào đi nữa. James Killer sẽ cho
chúng ta thấy một số đặc nét của người sống trong niềm hy vọng.
"Người hy vọng kiếm tìm điều tốt đẹp nơi người khác thay vì chỉ ám
ảnh mãi với những cái tệ hại nhất.
Người hy vọng khám phá ra những gì mình có thể làm, thay vì rối vì
những gì mình không thể làm.
Người hy vọng vẫn lao về phía trước- ngay cả trong những trường hợp
mà việc bỏ cuộc sẽ êm ái và dễ chịu hơn.
Người hy vọng mở tung cánh cửa mà người thất vọng đóng lại.
Người hy vọng đón nhận bi kịch với lòng can đảm.
Hy vọng vì thế, không chỉ là một niềm khát khao, mà còn là một hành
động đầy sức tác động hướng đến sự cải thiện thế giới này.
“Hy vọng là liều thuốc không chữa được khỏi bịnh, nhưng nó khiến ta
chịu đựng đau khổ được lâu dài"
Penlico
Thật vậy chính niềm hy vọng đã giúp học sinh có sức chịu đựng những
đêm dài lạnh lẽo, hay sức nóng của mùa hè bên những chồng sách vở.
- Chính niềm hy vọng đã làm cho một số bệnh nhân thoát khỏi những
cơn bệnh hiểm nghèo, hay kéo dài thêm cuộc sống.
- Chính niềm hy vọng vào tương lai của con cái, đã giúp một số phụ
huynh cố gắng tối đa để làm việc, để tiết kiệm hay để chịu đựng một số
nghịch cảnh.
- Chính nhờ niềm hy vọng gặp lại vợ con, mà một số tù nhân đủ sức
chống chọi với tử thần trong những hoàn cảnh quá ư éo le như các người Do
Thái trong các trại tập trung của Đức Quốc Xã.
- Chính nhờ niềm hy vọng, một số người đã có sức bắt đầu lại, rồi bắt
đầu lại không biết bao nhiêu lần trong đời mình, và chắc chắn những người
này đều có một cuộc sống đáng giá.
- Chính nhờ niềm hy vọng mà một số nhà khoa học đã tiếp tục tìm kiếm
và khám phá ra biết bao điều hữu ích cho cuộc sống của con người, và nền
văn minh của nhân loại.
- Cũng chính nhờ niềm hy vọng vào một đất nước độc lập, hòa bình mà
dân ta dù nhỏ bé, vẫn có thể thắng những đạo quân hùng mạnh, đông hơn và
được trang bị trăm phần tối tân hơn mình.
Nếu tiếp tục kể, chúng ta có biết bao bằng chứng về sức bật của hy
vọng, ở đây xin chỉ nêu một ít trường hợp để gợi ý cho các bạn tiếp tục tự
nhận ra hay suy nghĩ và tìm kiếm mà tôi tin chắc có khi chính các bạn hay
người thân, bà con, láng giềng của các bạn đã kinh nghiệm chúng nhiều trong
cuộc sống rồi.
Ý CHÍ là một sức mạnh quan trọng. Nếu bạn làm phát triển được khả
năng của ý chí, tự do của bạn sẽ tăng triển, vì ý chí là cốt lõi đưa đến tự do
đấy bạn ạ!. Ý chí thường đưa đến hành động, và hành động một cách hữu
hiệu. Ý chí thường được xem như một thôi thúc, một sức mạnh ngầm hướng
dẫn tổ chức, đặt ra những mục tiêu và cũng là động lực giúp mình đạt đến
mục tiêu. Người ta thường nói: "có chí thì nên". Bạn có xác tín điều đó không?
Sự thật khách quan cho thấy thực tế khá đúng như thế bạn ạ. Vì sức mạnh
của ý chí được đặt căn bản trên việc dùng sức mạnh cá nhân, để nắm lấy
trách nhiệm về đời mình, để làm điều "tốt", thực hiện chính những ước muốn,
và nhất là tận dụng hết khả năng đang có hoặc tiềm ẩn của mình.
- Ý chí chính là sức mạnh giúp vượt khó.
- Ý chí cũng là một sức chịu đựng.
- Ý chí có bộ mặt khác là kiên tâm.
- Ý chí mang đầy anh hùng tính.
- Ý chí là lực đẩy tiến lên.
- Ý chí biểu hiện một con người tự chủ, trưởng thành và tự do...
Bên cạnh sức mạnh của ý chí, MỤC TIÊU cũng cho mình năng lực để
hành động. Khi còn bé, chúng ta thường ao ước sẽ trở nên một hạng người
nào đó, ví dụ như giàu có, làm giáo sư hay làm phi hành gia, y tá hay quân
nhân... Những ao ước đó là khả năng tạo mục tiêu cho cuộc sống. Vậy, nếu
hồi nhỏ chúng ta chưa mơ, thì bây giờ chúng ta "mơ" vẫn còn kịp. Bạn hãy
mơ một cái gì đó, rồi đặt ra mục tiêu, rồi cố gắng đạt cho được điều mình
muốn nghe bạn! Hạnh phúc được khám phá xuyên qua việc dùng sức mạnh
của mục tiêu: Khi đã có đích tới rồi chúng ta thường cảm thấy phấn khởi, có
năng lực, có "lý" để cố gắng, để hành động.
- Vì muốn có một nghề nghiệp vững chắc, nhiều sinh viên, học sinh mới
chịu khó để học hành.
- Vì muốn khỏe mạnh, nhiều người mới kiên trì tập luyện thể dục hằng
ngày, ăn uống kiêng khem va tiết độ... trong cuộc sống.
- Vì muốn có một chiếc xe hay một căn nhà riêng, bạn mới chịu khó làm
việc và tiết kiệm.
- Vì muốn trở nên một người có tư cách và có gía trị, nhiều người mới
rèn luyện nhân cách, chăm lọ học hành, làm việc và cố gắng sống theo những
giá trị đạo đức cũng như nhân bản.
- Vì muốn thoát cảnh nghèo, nhiều người mới tận lực đem hết khả
năng, suy nghĩ chín chắn, kiên tâm và chịu khó.
Bất cứ mục tiêu nào người ta đặt ra cho chính mình đều là lực đẩy, là
sức mạnh giúp vươn lên.
KHẢ NĂNG của bạn chính là một sức mạnh thực tiễn. Những người
biết rõ khả năng của mình thường thêm tự tin, biết mình phải làm gì cho thích
hợp, họ dễ thành công và tránh được mặc cảm tự ti. Ai cũng có một số khả
năng nào đó; chỉ hơn kém hoặc khác nhau thôi. Điều quan trọng là bạn cố
gắng nhận ra và dùng nó. Việc tận dụng hết khả năng của mình còn quan
trọng hơn là có nhiều khả năng mà không dùng đến. Khả năng là một khí cụ
để xây dựng cuộc sống có giá trị, hạnh phúc và thành công cho đời bạn.
Ngoài ra, bạn nhớ đừng so sánh mình với ai, chính sự so sánh có khi
thúc đẩy bạn vươn lên thật đấy nhưng trong thực tế, việc so sánh đã làm cho
nhiều người mất can đảm, nản chí. Bạn cố gắng dùng những gì mình có, và
dùng nó tối đa. Được như thế, bạn sẽ là người hữu hiệu, và những kết quả
đạt được sẽ giúp bạn thêm niềm tin vào bản thân, thêm hứng thú cho cuộc
sống và đời bạn sẽ phong phú hơn. Trong chiều hướng đó, hạnh phúc và
thành công sẽ kề bên bạn đấy.
Một sức mạnh khác vẫn luôn nằm trong tầm tay của bạn. Đó là sự thay
đổi thái độ và cách nhìn. Là quyết định bạn sẽ rút ra những gì trong các biến
cố cuộc sống, để rồi tất cả mọi sự may hay rủi, lành hay dữ đều quay về phục
vụ cho lợi ích của bạn. Muốn thế, bạn thử xem xét những cách nhìn sau đây
nhé.
Nếu bầu trời có vẻ như bao phủ đầy mây xám mà bạn lại đi ra ngoài khi
trời mưa...
Nếu bạn đang mong nhìn thấy một chiếc cầu vồng rạng rỡ nhưng màu
sắc của nó lại mang đến cho bạn nỗi buồn...
Nếu quả đất vẫn tiếp tục quay mà bạn phải đi đến kết thúc... Nếu bạn
đang tìm kiếm ánh sáng mặt trời mà tất cả những gì bạn nhìn thấy là bóng
đêm tối mịt...
Nếu tất cả xung quanh bạn là những niềm vui mà riêng với bạn chỉ là
nỗi buồn...
Nếu bạn đang quá sức mệt mỏi mà cuộc sống lại tiếp tục quật ngã
bạn...
Nếu bạn khóc... thì bạn hãy nghĩ những giọt nước mắt của bạn rơi
xuống đất đã làm nên điều kỳ diệu: Vẻ đẹp của những bông hoa như sự dịu
dàng trên tay bạn.
Thì bạn hãy cảm nhận không khí xung quanh bạn đang sực nức mùi cỏ
mới cắt.
Thì bạn hãy cười đùa với những đứa trẻ và nhận lấy sự ngây thơ từ
chúng khi chúng cười đùa.
Thì hãy tưởng tượng mình đang bay cùng một cô bướm xinh xinh trong
một khu rừng đầy màu sắc. Thì bạn hãy lắng nghe tiếng thì thầm của đại
dương và bạn để làn da của mình được mơn man bởi làn gió ấm áp của mùa
hạ.
Thì bạn hãy nếm một viên kẹo và cảm nhận vị ngọt ngào của những kỷ
niệm thời thơ ấu đang dịu ngọt trên đầu lưỡi bạn.
Thì bạn hãy lắng nghe giai điệu trong trẻo của những chú chim hót đón
chào một ngày mới.
Thì bạn hãy nhớ những nỗi dịu dàng quá đỗi mà bạn nhận được từ nụ
hôn êm đềm của mẹ khi ôm chặt bạn vào lòng và thủ thỉ những lời yêu
thương vô bờ.
Bạn cố gắng tìm kiếm những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Nhìn lên
những đám mây muôn màu, muôn vẻ trên đầu chứ đừng nhìn đất đen, rác
rến dưới vệ đường. Chính chúng ta làm cho cuộc sống trở nên như những
món quà từ nhũng hành động và suy nghĩ tích cực của mình.
Một nguyên tắc sống khác chúng ta đề cập ở trên là: Trung thực. Trung
thực là một năng lực rất lớn giúp bạn đạt những kết quả mong muốn. Trước
hết, bạn cần biết mình, xác định cảm tính của mình (identity). Sống trung thực
với bản thân, mình như thế nào, cứ sống như thế. Có những lúc bạn gặp
những giá trị có vẻ nghịch lý hay không rõ rệt, những lúc như thế bạn lại càng
phải trung thành với chính mình hơn. Cứ nắm chắc những giá trị, những niềm
xác tín của riêng bạn.
Trung thực với chính mình cũng giúp bạn trung thực với người khác.
Nếu bạn yêu thương, trung thành và chân thật đối với mình, chắc chắn bạn
cũng sẽ đối xử như thế với người khác. Và dĩ nhiên người khác sẽ đối xử lại
với bạn cũng theo cách ấy, họ trao cho bạn những gì mà bạn trao cho họ.
Những mối tương giao chắc chắn, chân thành và bền vững chính là niềm vui,
là hạnh phúc, là thành công của bạn. Không gì quý cho bằng đồ thật, ngươi
thật, tình bạn thật… phải không bạn? Có ai thích cái gì "dỏm" đâu? Vậy làm
thế nào mà ngươi ta chấp nhận một cuộc sống "dỏm" hay nói cách khác là
sống giả tạo? Với người khác đã là một cái gì không nên, không chấp nhận
được, dù nhiều lúc người ta có thể lầm cái thật với cái giả; còn với chính
mình, thì tuyệt đối không thể chấp nhận được. Phút nào chúng ta cũng đối
diện với chính mình, nếu chúng ta không sống thật với con người của mình,
chẳng khác gì ta không sống vậy. Một ai đó đang sống trong ta.
Một nguyên tắc sống không thể du di hay "thông cảm" được đó là:
"Chúng ta không thể thay đổi, không thể lớn lên, không thể tự huấn
luyện mình hay làm chủ mình nếu không chấp nhận và sống thật với con
người của mình”
Chính sự thật sẽ "giải thoát" chúng ta. Giả như mình là một người dốt
hay chậm chạp, nếu không chấp nhận điều đó thì làm sao chúng ta suy nghĩ,
tìm tòi để khắc phục? Nếu mình là một người yếu sức khỏe mà không chấp
nhận, nhưng xem mình như một người mạnh thì chúng ta sẽ không cẩn thận
hay lao vào những công việc quá sức mình, kết quả là kiệt sức, hao mòn,
bệnh hoạn, và biết đâu là phế nhân: Từ những hậu quả về thể chất, có thể
đưa đến những hậu quả tinh thần như: chán nản, buồn bã, thất vọng, mất tinh
thần, mất hứng khởi trong cuộc sống…
Sống trung thực với mình, với người khác là điều kiện để lớn lên, để
sống lành mạnh, đời sẽ trở nên đáng sống.
Sau hết, chúng ta đề cập đến SỨC MẠNH CỦA TÌNH YÊU và sự
QUAN TÂM. Hai điều này là một, vì không thể nào yêu thương mà không
quan tâm đến người khác. Khả năng yêu thương và tận tụy cho nhau giúp
cho cuộc sống thêm thi vị và ý nghĩa. Nó cũng giúp bạn chịu đựng và làm
giảm bớt những khác biệt. Không có tình yêu, chúng ta sẽ không lạ gì khi sự
trống rỗng và cô đơn là điều khó tránh được. Tinh yêu thương thật sự đưa
đến hiểu biết, cảm kích, và “ngưỡng mộ" (appreciate) nhau. Tình yêu che chở
bạn khỏi sự buồn rầu, khỏi sự cô lập và nỗi kinh hoàng của việc cảm thấy như
mình bị “bỏ rơi”. Bạn có đồng ý với hầu hết mọi người: “hạnh phúc là yêu và
được yêu”. Nói cách khác, chúng ta sẽ sung sướng và vui thích biết bao khi
mình chăm lo cho người khác, và khi được người khác chăm lo cho mình (ở
đây tôi không nhấn mạnh đến tình yêu của nam nữ và vợ chồng, vì nó là một
đề tài vô tận, mà chỉ muốn nói đến tình người thôi).
Tình yêu thương và sự quan tâm chúng ta muốn trao cho nhau là một
loại tương giao tự do, không chiếm hữu. Mỗi người vẫn giữ giá trị và nét độc
đáo của mình, như thế mới làm phong phú cho nhau. Nếu để mình bị đồng
hóa hay bị cuốn mất hoặc biến chất. Tình yêu và sự quan tâm đó không phải
là chất sống mà trái lại, có thể nói là mất sức sống.
Sống lành mạnh là khuyến khích nhau cố gắng, vun trồng tình yêu bằng
cách quan tâm đến nhau cách thiết thực. Đó cũng là cách làm cho tình cảm
và tình yêu lớn lên.
Những người thật sự chân thành và trải rộng sự quan tâm, lo lắng cho
người khác, người khác đây bao hàm cả những người ngoài gia đình, và
những ai quen biết) họ thật sự là những người đầy quyền lực. Trái lại, những
người không yêu thương và chăm lo cho người khác thường bị bế tắc, khô
cằn và nghéo nàn như giống nước không lưu thông. Dần dần, họ sẽ mất
hứng thú khi tiếp cận với người khác, họ tự đóng cửa lòng mình lại, rồi cảm
thấy trống vắng, tủi thân và cô đơn.
Còn bạn, tôi chắc bạn không muốn mình sẽ là một vũng nước ao tù
chứ? Vậy bạn cố gắng mở lòng mình ra để yêu thương, quan tâm lo lắng cho
ngươi khác; và ngược lại cũng rất quan trọng “có đi có lại mới toại lòng nhau”
hay “bánh ít trao đi, bánh quy trao lại". Thật sự có những người dễ "cho", dễ
trao, nhưng không muốn “nhận”. Đó là nước một dòng, hay gió một chiều,
thiếu sự lưu thông; sức sống sẽ không có trong những cái gọi là "một chiều",
hoặc sự sống nếu có thì cũng èo uột, yểu mệnh đấy!
Hạnh phúc và sống là yêu thương và được yêu thương, được cho và
được nhận, quan tâm, và được quan tâm có phải thế không bạn?
Tận dụng những sức mạnh nơi bạn, và quanh bạn. Sống trong hy vọng,
có ý chí vững mạnh luôn nhắm đến một mục tiêu. Sống trung thực với mình
và tha nhân, chân thành yêu thương và quan tâm đến nhau làm cho cuộc
sống của chúng ta trở nên tuyệt vời đáng sống! Tóm lại, chúng ta luôn cần:
“Một trái tim để giải quyết,
Một cái đầu để xếp đặt,
Một bàn tay để thực hành"
G. Henry VI
Chương 15. "LỚN LÊN" KHÔNG PHẢI LÀ "TOÀN HẢO"
Cuộc đời như chiếc xe đạp, phải
tiến tới để khỏi mất thăng bằng
Einstein
Một khi bạn đã biết điểm mạnh và điểm yếu của mình, bạn có thể tự
giúp mình “lớn lên”, trưởng thành, và có cuộc sống lành mạnh. Bạn tự lo liệu
và tìm kiếm hạnh phúc và thành công cho đời mình. Những sức mạnh, khả
năng bạn có tự nó sẽ không đem lại ích gì cho bạn. Chỉ khi bạn biết nhận ra,
tận dụng và làm phát triển thêm, đõ sẽ là những yếu tố then chốt giúp đỡ đắc
lực cho bạn trong cuộc đời. Nhưng trái lại những thiếu sót và yếu kém của
bạn sẽ dìm bạn xuống, nếu bạn không biết dùng, mà cứ để nó cuốn lôi bạn đi.
Nếu bạn biết và có thể gọi đúng tên những yếu kém, những điều tiêu cực của
chính mình; với ý chí và sức mạnh tự thân, bạn có thể khắc phục được và có
thể dùng chúng như những phương tiện để vươn lên. Bây giờ, xin nhắc đến
một khía cạnh khác, cần ích cho bạn trong tiến trình xây dựng đời mình và
sống một cuộc sống hạnh phúc. Đó là:
"Chúng ta phải tìm cách làm cho mình lớn lên chứ không phải tìm sự
hoàn hảo".
Mới nghe ra qua, ai cũng tưởng sự "hoàn hảo" bay sự cầu toàn có vẻ
hay, hấp dẫn và hợp lý quá chứ! Nhưng nó là con dao hai lưỡi đấy bạn ơi.
Những phương châm như:
"Hãy đạt tới đỉnh cao của mọi sự"
“Hãy dùng hết năng lực để đạt nó"
"không chấp nhận cát gì là hạng hai"
Những lời nói như thế có thể đem lại sự hăng say cho bạn. Nhưng
đồng thời có thể đưa bạn xa rời thực tế. Như bạn đã từng biết, trên đời này
có gì là “hoàn hảo" đâu! Chắc có lần bạn đã cảm nhận thấy nhiều sự "bất
toàn" và sai lầm nơi chính mình, nơi người này người kia, nơi thầy cô giáo,
nơi cha mẹ của bạn, và ngay cả nơi người mà bạn coi là "thần tượng” của
mình nữa! Thân phận con người là thế đó: cố gắng - vấp ngã – chỗi dậy -
vươn lên... rồi lặp lại chu kỳ ấy dài dài trong suốt cuộc đời phải không? Bạn
có nghĩ như thế là bi quan không? Không đâu bạn ạ. Dù có cao vọng mấy đi
nữa, nhưng không bám sát vào thực tế, chẳng khác nào bạn xây nhà trên cát.
Kinh nghiệm của những người lớn tuổi, những người khôn ngoan, và nhất là
những nhà tâm lý học đều nói với chúng ta như thế.
Bạn biết không, theo thống kê của các nhà tâm lý học, tỉ số người bị
buồn nản, suy nhược, trầm cảm cao nhất nằm trong số những người tìm kiếm
sự “hoàn hảo” hay còn gọi là người cầu toàn. Giống như tất cả các khuynh
hướng khác, người tìm kiếm sự “hoàn hảo" có thể do những căn rễ sâu xa ẩn
dấu. Đôi khi đó là dấu hiệu của sự sợ hãi tiềm ẩn. Trong vô thức, họ có thể có
những cách suy nghĩ như:
- "Nếu tôi không hoàn hảo, người ta chẳng tin vào tôi"
- "Người ta sẽ chỉ trích tôi, sẽ coi thường tôi"
- "Nếu tôi không hoàn hảo, tôi sẽ là người thất bại và tôi là người... "
- "Nếu tôi không trở nên người giỏi nhất, đời tôi coi như vô giá trị..."
Đôi lúc tìm kiếm sự hoàn hảo đơn giản chỉ là để được khen ngợi hoặc
che giấu một cái gì đó. Có khi người ta trở nên cầu toàn vì đó là một nhu cầu
bù đắp cho những thiếu thốn hay yếu kém về một phương diện nào khác có
thể là thể lý hoặc tâm lý Ví dụ: có người bẩm sinh không được xinh xắn, hay
bị một khuyết tật nhỏ nào, họ nghĩ là mình phải trở nên người giỏi nhất thì mới
được kẻ khác yêu mến và kính nể.
Có lẽ chúng ta khó tìm thấy những người có khuynh hướng cầu toàn
trong số những người có cuộc sống lành mạnh, triển nở và vui tươi. Bạn có
thắc mắc tại sao lại nghịch lý như thế không? Vì họ thường tìm kiếm và hoạch
định những kế hoạch quá cao, quá hoàn chỉnh và những điều ấy lại xa rời
thực tế. Kết quả là họ dễ thất bại, tôi đâm ra thất vọng, chán nản và bi quan.
Sau đó dẫn đến chỗ bực mình và bực luôn cả ngươi khác nữa. Những người
tìm sự hoàn hảo sẽ có thể làm hao mòn sức sống vì những nỗi bực mình hay
không hài lòng về họ, về tha nhân và về hoàn cảnh ngày càng chồng chất.
Thú thật tôi chưa hề biết một ai có khuynh hướng cầu toàn có một dáng vẻ
mập mạp, hay một bộ mặt tươi nở, trái lại thường bên ngoài họ có vẻ khô
cằn, họ "teo héo" dần mòn theo năm tháng vì sự thất vọng, hoặc vì mang một
tâm tình không hài lòng, không thoả mãn. Chính điều này có thể đưa một số
người đến việc tự giết hại đời mình dần dần. Họ sống nhưng mất dần sinh lực
và hăng say trong cuộc sống.
Những người chủ trương hoàn hảo thường thiếu kiên nhẫn khi chấp
nhận những thiếu sót và sai lầm của mình, và của người khác. Họ thường ít
có lòng cảm thông và chấp nhận chính mình. Họ là những người "đòi hỏi”.
Cuộc sống đối với họ luôn luôn là: "Phải và phải...", "nên" (phải thi đậu, phải
làm có tiền, phải hy sinh, phải và phải…). Vì thế họ chẳng sung sướng và
cũng chẳng làm cho ai sung sướng cả. Người theo đuổi sự hoàn hảo thường
TIN rằng, sự "đáng giá” của họ là do kết quả của các hành vi, việc làm, cách
họ hành động. Thật ra, hành động của họ đôi lúc là để che giấu một sự "sợ
hãi" tiềm ẩn nào đó như đã đề cập ở trên: sợ thất bại, sợ thua kém người
khác, sợ bị coi thường, sợ bị chê cười.
Những người tìm kiếm sự hoàn hảo thường là những người muốn làm
hài lòng người khác, vì thế họ làm việc nặng nhọc để đáp ứng sự chờ mong
của kẻ khác: Họ đặt ra những mục tiêu cao xa. Mặt khác, họ không muốn nhờ
đến sự giúp đỡ của tha nhân, vì họ coi đó là một sự nhượng bộ hay đầu
hàng. Họ thường nghĩ rằng ngườl khác sẽ chấp nhận khi họ thành công. Họ
không để ý đến tình cảm và nhu cầu của mình. Nếu sự việc không xảy ra như
ý họ muốn, họ sẽ tìm cách xa lánh người khác dần dần, và càng mất dần lòng
yêu thích chính mình. Họ không chấp nhận mình vô điều kiện và cũng làm
như thế đối với người khác.
Họ không cho phép mình thất bại, nên họ căng thẳng và lo lắng thái
quá trước mỗi hành động. Họ không xem người khác như những kẻ khuyến
khích và nâng đỡ họ. Mặt khác, họ nghĩ rằng người khác sẽ quan sát hành
động với cây bút trên tay để "chấm điểm” hay đánh giá họ. Bạn thấy không?
Những người chỉ lo kiếm tìm sự hoàn hảo là như thế đó. Còn bạn, bạn theo
con đường nào đây?
Sự "hoàn hảo" quả thật có thể trở nên một “ông chủ-nô-lệ”. Bạn đặt
hạnh phúc của bạn vào tay một ông chủ như thế quả thật là một hành động
liều lĩnh. Bạn nên nhớ thân phận con người là yếu đuối chúng ta là những kẻ
thường lầm lỗi. Chúng ta lớn lên bằng cách học hỏi từ những thử thách,
những sai lầm của bản thân cũng như của những người chung quanh. Để có
được thành công lớn, chúng ta đã trải qua biết bao nhiêu thất bại!. Thất bại,
cơ bản của nó không phải là thất bại tuyệt đối mà chỉ là một kinh nghiệm đã
họccđược. Chúng ta chỉ là người thất bại thật sự khi chúng ta không học
được bài học nào cả từ những thất bại đó. Sau đây xin được chia sẻ cùng
bạn câu chuyện của VÒNG TRÒN HOÀN HẢO.
Chuyện kể rằng ngày xửa ngày xưa, có một vòng tròn. Vòng tròn ta rất
tự hào về thân hình của mình, tròn một cách hoàn hảo đến từng milimét. Thế
nhưng, một sáng nọ thức dậy, nó bỗng thấy mình mất một góc lớn hình tam
giác.
Buồn bực, vòng tròn tìm mảnh vỡ hình tam giác bị mất. Vì không còn
hoàn hảo nên nó lăn rất chậm. Nó bắt đầu ngợi khen những bông hoa dại
đang tỏa sắc bên đường. Nó tâm tình cùng sâu bọ. Nó tận hưởng ánh sáng
mặt trời ấm áp. Vòng tròn tìm được nhiều mảnh vỡ nhưng chẳng mảnh nào
vừa cả. Nó lại tiếp tục tìm kiếm. Một ngày kia nó tìm được một mảnh hoàn
toàn vừa khít. Nó sướng đến run người. Giờ đây nó lại hoàn hảo như xưa. Nó
ghép mảnh vỡ kia vào rồi lăn đi.
Nhưng, ơ kìa! Sao nó lăn nhanh đến thế. Nhanh đến nỗi các bông hoa
nhòe đi trong mắt nó, tiếng chuyện trò thì bạt đi trong gió. Vòng tròn nhận ra
thế giới xung quanh nó trở nên khác hơn khi nó lăn quá nhanh. Nó bèn dừng
lại, đặt mảnh vở bên đường rồi chầm chậm lăn đi!
Thật lạ lùng khi chúng ta mất đi một cái gì đó, cái mất ấy lắm phen đem
lại cho chúng ta những điều thú vị và hữu ích:
Cuộc sống thật sự không phải là cái bẫy chờ chúng ta sa vào rồi kết tội.
Có người ví rằng: Cuộc sống có chút gì đó giống như mùa đá banh. Đội mạnh
nhất cũng có thể thua, và đội yếu nhất cũng có thể có những phút giây huy
hoàng. Biết chấp nhận sự bất toàn của mình làm cho cuộc sống bình an vì đó
là một phần tất yếu của thân phận làm người chúng ta.
Khi gặp khó khăn trong cuộc sống, chúng ta hãy đem hết tinh thần, nghị
lực và dũng cảm để vượt qua. Nhưng khi đã cố gắng hết sức vẫn không thể
vượt qua thì hãy vui vẻ mà nhận lấy.
Evelyn Loeb
* TẤT CẢ THẤT BẠI ĐỀU MANG TÍNH CHẤT GIÁO DỤC.
Bạn thân mến, trong lãnh vực này, bạn cũng có thể học bằng kinh
nghiệm của người khác, vì bạn chẳng có đủ giờ để kinh nghiệm hết các vấn
đề đâu. Bạn có thấy rằng thế hệ sau vượt trội hơn thế hệ trước, chỉ vì họ biết
dựa trên kinh nghiệm của những bậc cha anh đi trước.
Như trên chúng ta đã đề cập, bạn tìm cách để “lớn lên”, chứ không phải
để đạt đến sự "hoàn hảo”. Vì "lớn lên" là xem cuộc sống như một tiến trình.
Qua tiến trình ấy, khả năng con người phát triển dần dần. Người tìm sự "hoàn
hảo" muốn đạt tới đích ngay lập tức và đạt tới cái đỉnh cao nhất. Với người
tìm cách "lớn lên", thời giờ và sự luyện tập là chính yếu. Những loại người
này sẽ tìm được niềm vui khi họ trở nên "khá hơn". Phương thế tốt để chọn
sự "lớn lên" là cứ vui hưởng những thành tựu nho nhỏ. Keith Harell, một
người thành công trên nhiều lãnh vực và là nhà diễn thuyết tầm cỡ thế giới,
cuộc đời ông đã dày dạn kinh nghiệm với nhiều chiến đấu để đứng vững,
vươn lên và đạt được điều mình muốn, Harell cho chúng ta một cái nhìn rất
thực tế về hoàn hảo.
"Hoàn hảo có nghĩa là một sức khoẻ tốt về thể chất, về tinh thần và về
tài chính; hoàn hảo là có thể bày tỏ tình yêu thương sâu sắc đối với gia đình,
với những người chung quanh và luôn nỗ lực nuôi dưỡng tất cả các mối quan
hệ đang có.... "hoàn hảo" sẽ là cái gì đó dẫn dắt bạn trở thành một con người
toàn diện có một cuộc sống lành mạnh hơn, hạnh phúc hơn và ý nghĩa hơn"
Keith D. Harell
"Lần này khá hơn lần trước" đó là niềm vui của những người muốn lớn
lên. Nếu bạn đang đi học, hãy tập cho tâm trí bạn yêu thích và thưởng thức
các môn học mình đang theo. Cuối cùng bạn sẽ ngạc nhiên về kết quả đạt
được. Nếu bạn đang làm việc, hãy cố gắng làm một cách vui vẻ tối đa. Rồi
bạn sẽ không ngờ là mình đã thật sự làm tốt hơn trước đây rất nhiều.
Bạn cần để ý là có những người vẫn xác tín rằng họ không phải là
những người chủ trương "hoàn hảo", nhưng họ lại thấy bực bội, khó chịu khi
họ làm một điều sai lầm nào đó. Như thế cuộc sống họ vẫn còn bị chi phối và
"nô lệ".
Trung thực với chính mình, chấp nhận cái tôi thật của mình, biết thực
chất của mình và hành động với những gì mình có, điều này sẽ giúp bạn lớn
lên trong “tự do" và bình an. Đó là những yếu tố của cuộc sống lành mạnh và
hạnh phúc phải không bạn?
Bạn thân mến, để có được hạnh phúc, chúng ta cần cố gắng về nhiều
phương diện. Những lời sau đây của giáo sư Nguyễn Văn Thành có thể giúp
chúng ta thấy rõ hơn chăng?
"Hạnh phúc không phải là quả sung từ trên trời cao đột nhiên rơi vào
miệng của tôi. Hạnh phúc chẳng bao giờ là tận điểm, có sẵn đó rồi, hoàn
toàn, viên mãn. Bao lâu còn mang thân phận và điều kiện làm người, chúng
ta còn phải tạo dựng hạnh phúc cho mình và cho người khác. Hạnh phúc là
một tiến trình liên tục, do tôi làm nên, với hai bàn tay, nước mắt và xương
máu cụ thể, trong mỗi phút giây của cuộc đời "
Chương 16. CHỊU TRÁCH NHIỆM VỀ ĐỜI MÌNH
Hạnh phúc là điều có thể tìm kiếm và gầy dựng, nó không có sẵn trên
tay của một ân nhân nào
Pisarev
Trong lúc theo đuổi việc xây dựng cho mình một cuộc sống lành mạnh,
triển nở, hạnh phúc và thành công, nhiều lần bạn được nhắc nhở: Cố bám sát
thực tế, biết giới hạn của mình, vui và bằng lòng với những thành tựu nho
nhỏ. Thêm vào đó, điều quan trọng là làm sao để bạn lớn lên dần dần chứ
không phải là bạn tìm đạt cho được sự "hoàn hảo". Nếu xa rời thực tế những
gì chúng ta theo đuổi, dự tính hay hành động có khi không đem lại kết quả gì,
nhưng chỉ là những đám mây thôi.
Trong chương này, xin mời bạn tiến thêm một bước nữa trên con
đường xây dựng cuộc đời hạnh phúc và thành tựu. Nắm lấy trách nhiệm về
đời mình. Trách nhiệm về mọi hành vi, chấp nhận mọi việc xảy ra cho mình,
chứ không quy lỗi, hay than phiền hoặc oán trách ai hay số phận. Bạn cũng
không chờ đợi người khác làm gì để cho cuộc sống của mình trở nên tốt hơn,
mà chính mình cần chủ động tìm ra phương thế thích hợp.
Để cụ thể hóa những gì vừa nêu, tôi xin kể câu chuyện của một người
đàn ông trẻ tên là Tham. Anh Tham chẳng hài lòng gì về cuộc sống hiện tại
của mình. Anh làm việc một cách miễn cường, lương của anh ít hơn là anh
mong chờ. Chẳng mấy khi anh vui vẻ với vợ con hay ngay cả với chính mình.
Anh cảm thấy buồn bã và cô đơn. Anh Tham chẳng làm những gì mà anh
muốn hoặc thích, anh cứ để cho cuộc sống lặng lẽ trôi. Nhưng anh lại luôn
tìm ra lý do tại sao anh lại ở trong tình trạng như anh đang trải qua hiện nay,
và cái gì đã đưa đẩy anh đến cơ sự này?
Anh Tham thường kể lể và than phiền là Tại Vì.
Tại vì tổ chức của nhà nước, tại vì vợ anh không hiểu anh, tại vì các
con anh không ngoan và không kính nể anh, tại vì ông chủ của anh thiếu
thông cảm, tại vì số anh như vậy. Tại vì anh không gặp may, tại vì cha mẹ
không cho anh được học tới nơi tới chốn, tại vì ông anh rể, tại vì hàng xóm,
tại vì sức khỏe, tại vì... tại vì mọi người không tốt với anh, và biết bao nhiêu
cái Tại Vì khác nhau! Anh Tham cứ để cho những than phiền, trách móc ám
ảnh tâm trí anh, và dường như anh cho rằng mình đúng và có đủ lý do để
biện hộ cho những lời than oán của mình. Anh cứ cho rằng hoàn cảnh của
anh là vô vọng, chẳng cái làm gì được nữa, và vì thế anh nghĩ mình khốn khổ
là phải thôi.
Còn bạn, bạn nghĩ sao về hoàn cảnh của anh Tham? Chẳng lẽ anh
Tham chịu bó tay để cho đời mình tiếp tục trôi qua như thế? Không còn làm gì
được nữa...?
Không, không thể như thế được, cuộc sống anh Tham chẳng ổn tí nào
cả, anh Tham có thể kéo dài danh sách về những gì anh phải than phiền hay
trách móc, danh sách ấy càng dài thì cuộc đời anh càng bế tắc và lún sâu
trong buồn khổ, càng làm cho anh thấy mất hứng sống, mất động lực để làm
việc...
Giả sử bạn cùng tôi mời anh Tham đi một vòng quanh thành phố, và
quan sát cuộc sống của những người quanh ta, chúng ta có thể tìm ra những
người hạnh phúc ngay cả khi họ chẳng được học hành gì cả, có những người
đã làm nên sự nghiệp mà cuộc đời đã bắt đầu với nghề bán trà đá. Có người
chẳng có cha mẹ hay anh em họ hàng, họ vẫn có thể lập thân, mà chẳng oán,
chẳng trách gì cả.
Nếu bạn cứ chờ đợi hoàn cảnh thuận lợi rồi bạn mới cảm thấy yên tâm
và hạnh phúc, thì tôi xin thú thật với bạn là "còn lâu" lắm hay chẳng bao giờ
bạn nếm được hạnh phúc đâu!
Cuộc sống của chúng ta trở nên như thế nào, phần lớn là do chúng ta
tự tạo đấy thôi. Nếu anh Tham trách nhà nước thì hiện 85 triệu dân Việt Nam
thì sao? Họ đều lâm vào hoàn cảnh như anh hết sao? Nếu anh Tham than
phiền vì thiếu học, thì những người chưa bao giờ cắp sách đến trường đều
khổ cả sao? Nếu than phiền về số mệnh, thì những người vừa mới xuất hiện
trên đời đã thiếu mất một phần trong cơ thể thì sao? Thiếu gì những bức
tranh tuyệt vời đã do những người cụt tay vẽ, hay thiếu gì những nghệ sĩ chơi
đàn lâm ly, mà suốt đời họ không thể thấy được một nốt nhạc nào cả.
Oán trách, than vãn đem lại gì cho mình? Với những gì bạn đang có, dù
ít, dù nhiều, chúng ta đều có thể làm được một điều gì cho cuộc sống mình,
nếu chúng ta biết tự khẳng định, tự tin, và quyết tâm lấy trách nhiệm để tổ
chức, hoạch định và cải tạo hoặc để thay đổi nó.
Bây giờ, mời bạn cùng tôi tìm hiểu câu nói thấm thía sau đây:
"Bạn bắt đầu lớn lên, khi bạn chấm dứt than trách”.
Câu nói này có hai vế rõ rệt:
Bắt đầu lớn lên - chấm dứt than trách.
Thật vậy người ta chỉ có đủ năng lực và tập trung vào việc làm cho
mình "lớn lên" khi họ không còn có thái độ ta thán, đổ lỗi hay oán trách ai mà
cố gắng dùng những gì mình có thể vươn lên... Sự thay đổi chỉ xảy ra khi
mình biết tự chăm lo cho mình, lấy trách nhiệm về cuộc đời mình; nói như thế
không có nghĩa là bạn vô lý khi bạn than thở về một hoàn cảnh ngang trái
đâu. Nhưng ở đây muốn nói là than phiền, oán trách sẽ đưa bạn đến đâu? Sẽ
giúp bạn giải quyết được gì? Người ta thường nói:
"Dù chỉ thắp lên một ngọn nến nhỏ, thì tốt hơn là ngồi đó mà nguyền
rủa bóng tối".
Khi đổ lỗi cho người khác và hoàn cảnh, đó là một hình thức thối thoát
trách nhiệm và đầu hàng cuộc sống thôi? Đúng thế, bạn sẽ không cố gắng đủ
để khắc phục đâu, mà cứ chờ cho người khác hay hoàn cảnh thay đổi. Chỉ
khi nào bạn quyết tâm làm một điều gì, và làm với hết khả năng, với tinh thần
trách nhiệm, khi ấy bạn mới có hy vọng thành công. Nếu cứ để cho hoàn
cảnh đưa đẩy, làm chủ đời bạn thì làm sao cuộc sống xảy ra như ý bạn muốn
được chứ. Chắc bạn đã có kinh nghiệm là: thường mình dễ thành công khi đã
tận dụng hết sức lực, ý chí phải không?
Cuộc sống là một tiến trình. Tất cả chúng ta cùng lúc vừa hành trình,
vừa xây dựng cuộc sống. Nếu trong lúc hành trình, chúng ta cảm thấy thích
thú, nhẹ nhõm, chúng ta mới có sức để chiến thắng trở ngại. Nếu bạn than
trách, đổ lỗi cho ai hoặc cho số phận, đời bạn trở nên lệ thuộc, hay có thể ví
như đời của một người nghiện rượu hay nghiện "xì ke". Suốt đời họ bị ràng
buộc bởi rượu, bởi á phiện hay cần sa... không có những thứ ấy, họ sẽ khốn
khổ và chẳng làm được gì. Cũng thế, khi bạn chờ mọi hoàn cảnh thuận lợi
mới bắt tay vào việc xây dựng cuộc sống thì bạn cũng sẽ là người lệ thuộc
hay “nô lệ" và e rằng hạnh phúc hay một cuộc sống triển nở, thành công chỉ ở
trong giấc mơ thôi chứ khó thành hiện thực được.
Bạn muốn gì cho cuộc sống của mình? Muốn gì bạn có chủ động tìm
kiếm, xây dựng, tận dụng hết khả năng để làm những gì mình muốn, và sẵn
sàng chịu mọi trách nhiệm về đời mình chứ không chờ ai, đợi ai lo cho mình
hay oán than ai cả, kể cả môi trường và hoàn cảnh.
Bạn có nghĩ rằng mình có thể thay đổi người khác hay hoàn cảnh
không? Câu trả lời có lẽ vừa có lại vừa không. Sao lại mâu thuẫn thế? Bạn sẽ
không thay đổi được ai hay hoàn cảnh khi bạn ngồi không và chờ đợi, hay khi
bạn khoanh tay phó mặc cho số phận đưa đẩy, bạn thụ động hoặc có thái độ
tiêu cực trước người khác và các biến cố hoặc thực tại của đời bạn. Trái lại,
nếu bạn lấy sáng kiến, chủ động và quyết định làm một điều gì để khắc phục
hoàn cảnh, hay ảnh hưởng trên người khác, có nghĩa là bạn làm chủ chính
mình, làm chủ tình hình. Bạn là kẻ chủ động chứ không phải bị động. Nếu bạn
không ngại đối diện với khó khăn, bất trắc, và với sự kiên trì, cố gắng, với ý
chí và nghị lực, với niềm lạc quan và tự tín, bạn có thể tự thay đổi mình, thay
đổi thái độ và cái nhìn của bạn về cuộc sống và tha nhân: khi ấy bạn mới có
cơ may và hy vọng thay đổi hoàn cảnh cũng như người khác.
Một điều xin bạn lưu tâm là người hay than phiền oán trách thường họ
chẳng vui, dường như họ luôn mang bộ mặt nhăn nhó, bất mãn, căng thẳng.
Những người ấy sẽ dễ cô đơn, bị cô lập, vì thật ra chẳng ai muốn gần gũi
những người như thế. Thông thường, ai cũng được hấp dẫn bởi những người
vui vẻ, thoải mái, tự tin, yêu đời và đầy nghị lực, đầy sáng kiến. Vì ai cũng có
nhiều vấn đề để lo lắng, để bận tâm, nên không cần bộ mặt bi quan, yếm thế
và thiếu sinh khí của bạn đâu.
“Trong nghịch cảnh, luôn luôn có hạt giống của sự tốt lành. Bạn hãy tìm
cho ra và làm phong phú cho bạn. Bạn có thể thấy ánh sao từ một đáy giếng
sâu thẳm, nhưng từ đỉnh núi thì bạn không thể thấy”.
O. Mandino
Nếu bạn chờ đợi người khác thay đổi, hoặc chăm lo cho mình, hay
hoàn cảnh thuận lợi, điều gì sẽ xảy ra? Xin được hỏi bạn một câu hỏi đơn
giản thôi, mong bạn trả lời giúp.
Nếu họ không đổi, không lo, không làm thì sao? Nếu họ không làm theo
ý bạn muốn thì bạn sẽ phản ứng ra sao?
Bực tức, buồn nản, thất vọng. Hay cứ tiếp tục than phiền:
“Anh (chị) đáng ra phải làm cho tôi hạnh phúc sung sướng mới phải!”,
"Ba má là người phải tạo điều kiện cho con hạnh phúc".
Bạn không thiếu dịp để ca cái điệp khúc oán thán hay than phiền đâu;
vì bạn có thể than phiền ngay cả những con ruồi, con muỗi đã quấy rầy bạn.
Có lẽ hợp lý hơn cả là bạn nên đặt lại vấn đề cho chính mình, để suy nghĩ
chứ không muốn nói là bạn phải thích mình. Trách người khác và hoàn cảnh
đã là thiếu lành mạnh, trách mình thì lại càng nguy hại hơn. Chỉ có chuẩn bị
mình đối diện với cuộc sống và luôn nắm lấy trách nhiệm hoạch định, tổ chức
và nắm phần chủ động đời mình mới làm cho bạn sống vui, sống mạnh và
thăng tiến? Bạn muốn đời mình được khởi sắc chứ? Bạn muốn chịu trách
nhiệm về đời mình. Muốn thế, mong bạn chú ý những điều sau đây:
- Đừng làm mòn giá trị của bản thân bằng việc so sánh bạn với người
khác. Bởi vì mỗi người trong chúng ta đều là những người đặc biệt.
- Đừng đề ra mục tiêu của bạn chỉ vì người khác cho đó là quan trọng.
Vì chỉ có bạn mới biết điều gì là tốt nhất cho mình.
- Đừng để cuộc sống đi qua mắt bạn chỉ vì bạn đang sống trong quá
khứ hay tương lai. Bằng cách sống cuộc sống của mình ngày hôm nay, vào
lúc này, bạn đang sống tất cả mọi ngày trong cuộc đời.
- Đừng từ chối nếu bạn vẫn còn cái để cho. Đừng ngại ngần thừa nhận
rằng bạn chưa hoàn hảo. Đừng e dè đối mặt thử thách. Chỉ khi thử sức mình,
bạn mới học được can đảm.
- Đừng đóng cửa trái tim và ngăn cản tình yêu đến chỉ vì bạn nghĩ
không thể nào tìm ra nó.
- Cách nhanh nhất để nhận tình yêu là cho, cách mau lẹ để mất tình
yêu là giữ nó quá chặt, cách tốt nhất để giữ gìn tình yêu là cho nó đôi cánh tự
do.
- Đừng đi qua cuộc sống quá nhanh đến nỗi bạn quên mất mình đang ở
đâu và thậm chí quên mình đang đi đâu.
- Đừng quên nhu cầu cảm xúc cao nhất của một người là cảm thấy
được tôn trọng.
- Đừng ngại học hỏi. Kiến thức là vô bờ, là một kho báu mà ta luôn có
thể mang theo dễ dàng..
- Đừng sử dụng thời gian hay ngôn từ bất cẩn. Cả hai thứ đó đều
không thể lấy lại.
- Cuộc sống không phải là một cuộc chạy đua, nó là một cuộc hành
trình mà bạn có thể tận hưởng từng bước khám phá...
Nguồn Internet
Cuộc đời bạn mang màu sắc gì, đều do chính bạn vẽ nên. Trời có thể
cho được mùa, nhưng không cày cấy giùm chúng ta được. Người mang trách
nhiệm đầu tiên và cuối cùng về đời mình chính là: TÔI.
Mong bạn cũng đừng quên rằng:
"Bất cứ danh hiệu nào chúng ta gán cho mình "tôi là" thì bạn sẽ trở nên
như vậy."
Ludwig Wittgenstein
Chương 17. TƯ TƯỞNG ĐỊNH HƯỚNG CHO CUỘC ĐỜI
Để có được hạnh phúc thì chẳng cần nhiều thứ, hạnh phúc ở trong lòng
bạn, trong lối suy nghĩ của bạn
M. Aurelius
Sau khi vất bỏ những than trách, đổ lỗi cho số phận, hoặc cho người
kia, việc nọ, bạn cố gắng tự vươn lên bằng cách đảm nhận mọi trách nhiệm
về những gì xảy ra cho chính mình, và tìm cách xoay xở, cải tiến, khắc phục
hoàn cảnh thực tại chính mình... bằng chính ý chí, sức lực và sáng kiến của
mình. HẠNH PHúC VÀ THÀNH CÔNG CỦA BẠN NẰM TRONG CHÍNH TẦM
TAY CỦA BẠN CHỨ KHÔNG PHẢI CỦA AI KHÁC, HAY CỦA HOÀN CẢNH
HOẶC CỦA SỐ PHẬN. Bạn cần xác tín điều này, niềm xác tín sẽ giúp tăng
thêm cho bạn sức mạnh và kiên trì để có thể vượt qua những thử thách hoặc
nghịch cảnh.
Hôm nay xin mời bạn cùng tiến thêm một bước nữa trên con đường tìm
kiếm hạnh phúc và thành công. Chắc bạn đã từng nghe nói về ảnh hưởng
của tư tưởng trên cuộc sống chứ?.
"Chính tư tưởng định hướng cho cuộc sống". Thật đấy bạn ạ. Tin hay
không tin, bạn cũng không thể phủ nhận điều này. Người ta nói rằng: "Tư
tưởng là những đám mây vô hình lan tỏa ra, và khi tụ lại, chúng sẽ mang trở
về cho chúng ta những kết quả.... Chính tư tưởng là đầu mối của những gì
mà chúng ta sẽ gặt hái..." Có lẽ một trong những nguyên tắc sống quan trọng
nhất là: Người ta luôn luôn bị cuốn hút vào những gì người ta nghĩ đến nhiều
nhất. Một nguyên tắc sống khác cũng chung một hướng nhìn: "Hãy nghĩ về
một cái gì đó, và bạn sẽ tự di chuyển hay tiến về cái mà bạn nghĩ".
Ngay cả khi bạn nghĩ đến điều bạn không muốn, thực tế cuộc sống của
bạn cũng sẽ nghiêng chiều về điều ấy. Vậy bạn phải làm gì để tạo cho mình
một hướng tới, hay một động lực? Có lẽ bạn cố tạo cố tìm và cố giữ những tư
tưởng tích cực, lạc quan trong đầu mình. Tư tưởng tích cực sẽ đem đến sự
hữu hiệu và kết quả tốt cho đời bạn, bởi lẽ những người có ý nghĩ tích cực
thường dừng lại trên những gì họ muốn, rồi họ tự để cho mình được lôi cuốn
về cái đích mà họ muốn. Bạn thử cố gắng tập thường xuyên nghĩ đến điều
bạn muốn. Chắc chắn thế nào bạn cũng đạt được nhiều kết quả tốt. Bạn cố
gắng muốn một điều gì thật tích cực và có lợi cho đời mình nhé? Thật vậy,
tâm trí, tư tưởng của bạn là kim chỉ nam, là bánh lái, hướng dẫn con thuyền
đời bạn. Bạn cố gắng chú ý nhiều đến những gì bạn nghĩ, những gì đang
thường xuyên hay âm thầm xuất hiện trong đầu mình. Đừng coi thường
chúng.
Tiến sĩ Norman Vincent Peale, một chuyên gia luôn giảng thuyết, và
viết về giá trị và sức mạnh của những tư tưởng tích cực" đã nói:
Những nạn nhân của sự tầm thường là do mình tự tạo ra, nếu bạn “sản
xuất" ra những tư tưởng tiêu cực, những tư tưởng ấy sẽ trở lại với bạn. Nếu
bạn “sản sinh" ra những tư tưởng mạnh bạo đầy lòng tin, hy vọng, và lạc
quan, những tư tưởng tích cực đó cũng sẽ trở lại tràn ngập người ấy".
Bạn biết không, những ai đã từng nghe hay đọc sách của V. Norman
đều không khỏi bị thuyết phục thay đổi tư tưởng. Dựa trên kinh nghiệm của
chính mình và của những thính giả và độc giả, ông ta luôn xác tín rằng:
Những người có tư tưởng tích cực không thể nào không đạt được kết quả
khả quan và đầy hứa hẹn. Ông thường nhấn mạnh:
Hãy nghĩ một cách tích cực
Hành động một cách tích cực
Tưởng tượng một cách tích cực
Tin tưởng một cách tích cực.
Những kết quả tuyệt vời sẽ về tay bạn. Làm sao để trở nên một người
luôn có tư tưởng tích cực?
Đó là điều mà bạn đang thắc mắc và muốn biết chứ gì? Nếu để ý quan
sát, bạn sẽ thấy rằng một số người, tự bản chất tự nhiên dường như họ đã có
cách suy nghĩ tích cực rồi. Những người này thường hay buột miệng với
những câu nói: "Được mà", "Không có gì khó khăn", "Đừng lo", “Tôi sẽ làm
được", "Cứ thử", hoặc “Tôi tin là mọi việc sẽ tốt đẹp thôi". Một số người khác
thì phải cố gắng lắm mới có được. Theo ông Norman, tất cả mọi người sinh ra
đều là những kẻ có cách suy nghĩ tích cực. Ông nói: "Tôi không bao giờ nhớ
là đã gặp một đứa trẻ tiêu cực, trừ phi đó là một đứa trẻ “bịnh hoạn".
Ông ta lại nói thêm rằng, "không may là nhiều trẻ em được sinh ra trong
những gia đình tiêu cực". Chúng thường được nghe những câu nói như thế
này: "Không được đâu", "Khó khăn đấy", "Mày mà làm được cái gì?" hoặc
"Tôi chịu thật". Trẻ con rất nhạy cảm và có xu hướng tiếp nhận những đặc nét
tinh thần và cảm xúc của gia đình. Chính trẻ đã tiếp nhận bầu khí và lối suy
nghĩ tiêu cực của gia đình một cách vô thức trong tiến trình phát triển tư
tưởng của chúng. Hơn thế nữa, điều này sẽ ảnh hưởng đến thái độ của
chúng trước cuộc đời, trước người khác. Một ảnh hưởng lâu dài, khó xoá,
khó đổi thay.
Muốn thay đổi cách suy nghĩ, con người cần phải học lại. Để sửa đổi
hay để tạo một thói quen mới, bạn rất cần sức lực và ý chí. Bạn cố gắng nhớ
rằng: "TẤT CẢ MỌI THÓI QUEN ĐỀU CÓ THỂ THAY ĐỔI", bất kể là nó phức
tạp và mất nhiều thì giờ đến mức nào. Chỉ cần bạn cố gắng và cương quyết
thôi
Điểm ưu tiên số một để trở nên một người tích cực là lòng ước muốn
của bạn. Ước muốn càng cao, cương quyết càng nhiều, kết quả sẽ lớn và dễ
đạt được. Bạn phải muốn trước đã, vì muốn là sức mạnh, là lực đẩy. "Vouloir
c'est Pouvoir" và bạn quyết tâm bắt đầu ngay tiến trình thay đổi chính mình.
Nếu bạn tin là bạn có thể thay đổi từ tiêu cực đến tích cực, bạn có thể làm
được điều đó. Ngay chính lúc bạn cố gắng, bạn sẽ cảm nhận được một sức
mạnh tuôn trào của những tư tưởng mới, đầy năng động. Phải, ước muốn
cao độ là điều kiện để có thể trở nên một người tích cực. Người có tư tưởng
tích cực là người biết tin tưởng vào chính mình, vào người khác và ngay cả
tin vào những cơ may có thể xảy ra trong đời.
Để có thể thay đổi từ tiêu cực đến tích cực một cách hữu hiệu, trước
tiên bạn cần có những suy nghĩ tích cực về những điều nho nhỏ. Bạn gắng
nói với chính mình là "Tôi có thể", điều ấy thì có thể thôi", "Mọi sự sẽ xoay sở
theo chiều hướng tốt". Những loại câu nói như trên, nếu được lặp đi lặp lại
nhiều lần sẽ ăn sâu vào tiềm thức của bạn, rồi dần dần sẽ tạo cho bạn một
thái độ tích cực trước các vấn đề và trước cuộc sống. Thêm vào những ước
muốn và luyện tập tư tưởng, bạn nên học một Lối Nói Mới, LốI NóI TícH Cực
Và Cố Gắng Lặp Đi Lặp Lại Càng Nhiều Càng TốT. Sự kết hợp tư tưởng, lối
nói, hành động và thái độ đó sẽ dần dần ăn sâu vào con người bạn, và sẽ trở
thành một thói quen suy nghĩ mới, một thái độ tinh thần mới. Khi TAI liên tục
được nghe, thì những tư tưởng tích cực thành hình từ trong TRÍ, và được nói
qua MIỆNG. Ba sức mạnh phối hợp sẽ giúp bạn thay đổi nhanh chóng?
"Người tự do là người thống trị được tư tưởng của mình"
Vinet
Theo ông Norman, tư tưởng tích cực đã biến đổi nhiều cuộc sống, đã
nâng biết bao nhiêu người từ thất bại lên đến thành công. Và nhất là đã đem
niềm vui đến cho nhiều người. Chắc bạn cũng muốn mình ở trong số những
người ấy chứ? Chính bạn phải muốn trước đã. Ước muốn càng cao độ bao
nhiêu, cơ may thành công sẽ lớn bấy nhiêu.
Nhưng quan trọng không kém là khi bạn muốn rồi, cần bắt tay vào việc
tập luyện ngay. Cũng như con tằm nhả tơ, nó phải được ăn no, ăn nhanh và
ăn nhiều. Cũng thế, bạn cần trang bị cho tâm trí nhiều tư tưởng tích cực.
Chúng ta có thể ví đầu óc mình như một máy vi tính, trước khi dùng cần phải
nhập dữ liệu "ở đầu vào" trước đã, rồi sau đó bạn mới có đủ sản phẩm để
dùng ở đầu ra. Nếu chúng ta nhập nhiều, chắc chắn khi cần chúng ta không
phải nhọc công.
Hãy quyết tâm làm cho được điều mình muốn, rồi bắt dầu ngay, đừng
chần chừ, lần lữa, hẹn rày hẹn mai. Chính thái độ chần chừ làm cho chúng ta
mất hứng thú và năng lực. Mặt khác, thái độ e dè và ngần ngại cũng phần
nào chứng tỏ mình thiếu ý chí. Đã muốn, đã suy nghĩ, đã thấy lợi ích của nó
và quyết tâm rồi, sao lại còn chần chừ?. Yếu tố quyết định sự thành công
trong việc tập luyện này là chính bạn phải tin là mình sẽ làm được. Lòng
quyết tâm của bạn sẽ được ví như một chiếc máy nổ; nó là động cơ, thúc đẩy
bạn hành động. Niềm tin vào năng lực của mình này sẽ cho bạn nghị lực, sức
mạnh và kiên trì. Đừng nghi ngờ mình bằng những câu nói: “tôi không làm
được đâu" hoặc "tôi không đủ khả năng", hoặc “tôi sợ". Những câu nói và ý
nghĩ tiêu cực làm bạn giảm lòng tự tin và tiêu hao sinh lực. Mong bạn không
buông tay đầu hàng trước những khó khăn, mà tìm lối thoát bằng con đường
tư duy tích cực.
Muốn kiểm chứng xem tư tưởng, ý nghĩ của bạn nghiêng về chiều
hướng nào, tích cực hay tiêu cực. Điều bạn cần làm một cách nghiêm túc là
để ý đến cách nói của bạn, vì những gì chúng ta nói phản ánh tư tưởng của
mình đấy. Bạn không nên dùng "nếu mà..." nhưng hãy dùng “tôi sẽ". "Tôi
muốn" và “tôi sẽ làm được". "Tôi sẽ cố gắng". Cách dùng ngôn ngữ như thế
sẽ giúp chúng ta tự tin hơn, và mạnh dạn bắt tay vào việc hơn. Tư tưởng tích
cực, lối nói đầy tự tín là hai cây gậy không những chống đỡ bạn khỏi ngã, mà
còn thêm sức mạnh và sự an toàn cho bạn. Mong bạn dùng nó, dùng đi dùng
lại, bạn sẽ thấy đây là một phương tiện không mang tính hao mòn khi dùng
mà trái lại càng dùng, càng thêm chắc và sáng bóng hơn.
"Hãy yêu đời, và đời sẽ yêu bạn lại", "Hãy mỉm cười với đời, đời sẽ mỉm
cười với bạn".
Paul Louis Courier
Các nhà tâm lý cũng như những người đầy kinh nghiệm sống đã nhắc
nhở chúng ta như thế. Chúng ta cũng có thể nói thêm rằng: Hãy suy nghĩ và
có những tư tưởng tích cực về cuộc sống, về người khác và về tương lai. Một
tương lai đầy lạc quan và hứa hẹn có lẽ không xa bạn đâu. Câu chuyện sau
đây sẽ giúp chúng ta xác tín hơn về điều này.
John là một ông lão ít nói và thông thái. Ông thường ngồi trên chiếc ghế
bành cũ kỹ trước hiên nhà, nhìn mọi người qua lại. Đôi khi ông vẫy tay chào
họ. Một hôm, cô cháu gái nhỏ của ông John ngồi xuống cạnh ông mình, và cả
hai cùng nhìn những người qua lại trước nhà họ. Một người đàn ông lạ, cao
lớn, anh ta nhìn quanh như tìm một nơi nào đó để dừng chân, rồi tiến đến gần
hỏi ông John:
- Trong ngôi làng này người ta sống kiểu gì hả ông?
Ông John chậm rãi hỏi lại:
- Vậy nơi mà anh vừa đi khỏi, người ta sống ra sao?
- Người lạ nhăn mặt: - Nơi ấy hả? Mọi người chỉ toàn chỉ trích nhau.
Hàng xóm thì ngồi lê đôi mách và nói chung là một nơi rất đáng chán!
John nhìn thẳng vào mắt người lạ và nói: - Anh biết không, nơi này
cũng như thế, hệt như nơi anh vừa đi khỏi vậy!
Người đàn ông không nói gì, anh ta quay đi. Một lát sau, một chiếc ôtô
dừng lại bên vệ đường. Người đàn ông trên xe đỡ vợ con mình xuống xe.
Người vợ hỏi ông John có thể mua một ít thức ăn cho bọn trẻ ở đâu còn
người đàn ông ở lại chỗ chiếc xe. Anh ta lại gần ông John và hỏi:
- Thưa ông, nơi này sống có tốt không ạ? Vẫn như lần trước, ông John
hỏi lại: - Vậy nơi mà anh vừa đi khỏi thì thế nào? Người đàn ông tươi cười:
- Ở đó mọi người sống rất thân thiết, luôn sẵn lòng giúp đỡ nhau.
Chúng tôi không muốn ra đi chút nào, nhưng vì điều kiện làm việc nên phải
chuyển tới đây.
Ông John nó một nụ cười ấm áp:
- Đừng lo, nơi này cũng giống như nơi anh vừa đi khỏi đấy mà, cũng tốt
lắm!
Vợ con người đàn ông quay lại, họ cảm ơn và tạm biệt hai ông cháu
John rồi lái xe đi. Khi chiếc xe đã đi xa, cô cháu nhỏ cất tiếng hỏi ông:
- Ông ơi, tại sao ông nói với người thứ nhất là nơi đây không tốt lành
còn với người thứ hai ông lại nói là một nơi tuyệt vời?
Ông John âu yếm nhìn vào đôi mắt xanh băn khoăn của đứa cháu nhỏ
và bảo:
- Cháu ạ, dù có đi đến đâu, mỗi người vẫn mang thái độ của chính
mình đối với cuộc sống đi theo. Chính thái độ của riêng mình, cộng với phản
ứng của những người xung quanh với thái độ đó thì nơi mới đến có thể rất tồi
tệ, hoặc rất tuyệt vời theo cảm giác và cách nghĩ của riêng họ mà thôi.”
Rất nhiều khi chúng ta đã quên mất những gì mình đang có và chỉ luôn
đòi hỏi những thứ quá tầm tay. Cũng có những thứ không giá trị với ngươi
này nhưng lại là điều mong mỏi của người khác. Điều này phụ thuộc vào cách
nhìn, đánh giá và hoàn cảnh mỗi người. Xin đừng quá lo lắng, chờ đợi vào
những gì bạn chưa có mà bỏ quên điều bạn đang có, dù chúng rất nhỏ nhoi.
Điều này chúng ta cần học và nhìn sự việc với tâm hồn con trẻ.
Một ngày nọ, người cha giàu có dẫn con trai đến một vùng quê để
thằng bé thấy những người nghèo ở đây sống như thế nào. Họ tìm đến nông
trại của một gia đình nghèo. "Đây là một cách để dạy con biết quí trọng những
người có cuộc sống cơ cực hơn mình" - người cha nghĩ đó là bài học thực tế
tốt cho đứa con bé bỏng của mình.
Sau khi ở lại và tìm hiểu đời sống ở đây, họ trở về nhà. Trên đường về,
người cha nhìn con trai mỉm cười:
- Chuyến đi như thế nào hả con?
- Thật tuyệt vời bố ạ!
- Con đã thấy những người nghèo sống như thế nào rồi đấy!
- Ồ vâng.
- Thế con đã rút ra được điều gì từ chuyến đi này? Đứa bé không ngần
ngại trả lời:
- Con thấy chúng ta có một con chó, họ có bốn.
Nhà mình có một hồ bơi, họ lại có một con sông dài bất tận. Chúng ta
phải đưa những chiếc đèn lồng vào vườn, họ lại có những ngôi sao lấp lánh
vào đêm. Mái hiên nhà mình chỉ đến trước sân, họ thì có cả chân trời. Chúng
ta có một miếng đất để sinh sống, và họ có những cánh đồng trải dài.
Chúng ta phải mua thực phẩm còn họ lại trồng ra nhưng thứ ấy. Chúng
ta có những bức tường bảo vệ xung quanh, còn họ có những người bạn láng
giềng che chở cho nhau.
Đến đây người cha không nói gì cả.
- Bố ơi, con đã biết chúng ta nghèo như thế nào rồi.
Bạn có thấy cuộc sống đơn giản và hạnh phúc cũng quá đơn giản
không? Chúng luôn nằm trong tầm tay của chúng ta mà? Thật đúng như Lão
Tử đã nhắc nhở chúng ta.
"Biết hài lòng cái ta có, ấy là giàu sang"
Chương 18. LUẬT NHÂN QUẢ
Hạnh phúc không phải là quả sung từ trên trời cao đột nhiên rơi vào
miệng của tôi. Hạnh phúc chẳng bao giờ là tận điểm, có sẵn đó rồi, hoàn
toàn, viên mãn. Bao lâu còn mang thân phận và điều kiện làm người, chúng
ta còn phải tạo dựng hạnh phúc cho mình và cho người khác. Hạnh phúc là
một tiến trình liên tục, do tôi làm nên, với hai bàn tay, nước mắt và xương
máu cụ thể, trong mỗi phút giây của cuộc đời. Hẳn thực, khi tôi tạo điều kiện
cho kẻ khác hạnh phúc, chính tôi cũng gặt hái mùa màng hạnh phúc, cho bản
thân và cho cuộc đời.
Nguyễn Văn Thành
Tư tưởng là một trong những điểm then chốt điều khiển đời mình. Bạn
đã học, hy vọng bạn thử áp dụng những lối suy nghĩ, lối nói tích cực mà biết
bao nhiêu người đã chứng minh là sẽ đem lại niềm vui, cuộc sống lành mạnh,
hạnh phúc và cả thành công.
Chương này xin được nhắc bạn thêm một khía cạnh nữa trong tiến
trình xây dựng đời mình, tìm hạnh phúc và thành công. Đó là luật “gieo và
gặt". Người Á Châu chúng ta vẫn tin vào luật “nhân quả". Nhân - quả đây
muốn nhấn mạnh là nếu bạn không gieo hạt, làm sao bạn mong hái quả? Nếu
bạn không “tốn công mài sắt", làm sao miếng sắt của bạn "có ngày nên kim"?
Ông Newton cũng đã khám phá ra cái luật này. Theo ông thì "chúng ta
chỉ thu hồi lại những gì mà chúng ta đã đưa ra". Nếu chúng ta gieo khoai tây,
chúng ta sẽ không gặt được củ mì. Điều quan trọng nhắc nhở chúng ta là
nguyên tắc Nhân - Quả này ảnh hưởng lên mọi điều chúng ta làm và mỗi kinh
nghiệm chúng ta trải qua.
Bạn thử để ý xem, sức khỏe thể chất hay sức khỏe tinh thần, sự thành
công trong thương mãi hay trong các mối tương giao cá nhân, đều được vận
hành bởi một phương trình với ký hiệu = (dấu chỉ bằng nhau) và nó đòi buộc
chúng ta phải "trả trước". Điều khá lý thú về định luật này là chúng ta không
biết khi nào chúng ta sẽ được "hưởng" hoa quả của mình. Nhưng xin bạn có
xác tín một điều là "phần thưởng" luôn luôn sẽ đến, và thời điểm không rõ khi
nào nó sẽ đến, chỉ là để cho cuộc sống của chúng ta thêm thú vị thôi.
Thêm vào đó, CÁI MÀ CHÚNG TA ĐANG CÓ TRONG ĐỜI MÌNH BÂY
GIỜ, LÀ KẾT QUẢ CỦA NHỮNG GÌ CHÚNG TA ĐÃ GIEO VÃI TỪ TRƯỚC
CHO ĐẾN NAY. Cổ Thi cũng đã nói:
"Tuổi trẻ không gắng sức,
già cả những ngậm ngùi"
Tuân Tử còn dạy chúng ta một câu thật tuyệt vời:
"Đường tuy gần, chẳng đi chẳng đến.
Việc tuy nhỏ, chẳng làm chẳng nên"
Nếu chúng ta đang vui hưởng sự ấm áp và yêu thương của tình bạn, vì
chúng ta đã chuẩn bị đất đai và gieo những hạt giống quan tâm, cảm thông
chia sẻ, giúp đỡ, trung thành, tận tụy... Nếu công việc kinh doanh của chúng
ta đang ở thời kỳ rộ nở, vì chúng ta đã để vào đó biết bao thời giờ, suy nghĩ,
công sức, và cả vốn liếng nữa? Chắc bạn đã có lần tự kinh nghiệm. Nếu
chúng ta nói tốt về người khác, họ cũng sẽ nói tốt về chúng ta. Nếu chúng ta
lừa người khác, thế nào chúng ta có ngày cũng sẽ bị đánh lừa. Nếu chúng ta
thích thú với sự thành công của người khác, chúng ta cũng sẽ được thích thú
với chính sự thành tựu của chính mình. Nếu chúng ta chỉ trích, không sớm thì
muộn chúng ta cũng sẽ được nghe những lời chỉ trích. Nếu chúng ta yêu
thương, thế nào chúng ta cũng nhận được thương yêu. Bạn cố gắng nhớ cái
luật vàng này:
Bạn sẽ được người khác đối xử như chính bạn đã đối xử với họ
Bạn sẽ thu lượm được cái mà bạn đã cho ra.
Bạn sẽ thấy thỏa mãn nếu trong đời bạn cố gắng sống theo những lời
đơn sơ nhưng đầy ý nghĩa này. Lời đã tìm thấy trên mộ của một người Ai
Cập:
"Ông ta đã tìm kiếm cho người khác những gì mà ông ta muốn tìm kiếm
cho chính mình". Khổng Tử và các bậc thánh hiền cũng đã nhắc nhở chúng ta
là:
"Điều chúng ta không muốn người khác làm cho mình, thì đừng làm
cho người ta".
Aristote cũng nói tương tự như thế:
"Chúng ta nên cư xử với thế giới như chúng ta ao ước họ cư xử với
chúng ta".
Thật vậy nguyên tắc này thường chỉ áp dụng trong lãnh vực tương
quan, nhưng cho mọi chiều kích của cuộc sống nữa.
Bạn có để ý là một số người chúng ta tạm gọi là "dở" là khổ", cứ ngồi
yên quan sát những ngươi "tài", người "sướng" và ao ước: "ước gì tôi có khả
năng như họ”, “ước gì tôi được thành công và hạnh phúc như họ", hoặc “ước
gì tôi gặp may" và họ chẳng bao giờ bắt tay vào, hay quyết tâm, chịu khó làm
cho được điều mình ước; họ chỉ đơn giản thấy là người khác đang vui hưởng
cuộc sống giàu sang, địa vị, danh tiếng, nhàn nhã hay một mái ấm êm đềm.
Họ đâu có nghĩ tới hay thấy được những tháng, những năm dài cố gắng, chịu
đựng, bao mồ hôi, nước mắt, bao kiên trì, bao hy sinh... đã nắn đúc nên
những niềm vui, hạnh phúc và thành công cho bây giờ. Ngay cả điều chúng ta
thường gọi là “may mắn", phần lớn cũng do sự chuẩn bị ít nhiều hoặc xa hoặc
gần. Ít có cơ may thuần túy chúng ta cho là "lộc trời" hay có tính cách "nhưng
không" (không phải trả một giá nào).
- Nếu không mua vé số, làm sao trúng số được?
- Nếu không chạy ngược xuôi hỏi han tìm việc làm sao có được một
chỗ làm vừa ý và lương cao.
- Nếu không học giỏi, làm sao được tuyển chọn giữa đám bạn bè cùng
lớp hay cùng cảnh ngộ?
- Nếu không cuốc bẫm cày sâu, làm sao có cái may được mùa?
- Nếu không suy tính kỹ, tìm tòi hay dám thử, làm sao gặp được thời cơ
- Nếu không tập luyện, kiêng cữ, khó có một sức khỏe tốt hay trở thành
một cầu thủ ngoại hạng?...
Nhiều chuyện xảy ra, chúng ta gọi là "cơ may" hay "hên" nhưng thật ra
đó chỉ là do những sự chuẩn bị gián tiếp, hoặc từ lâu ngày trước đó. Nói một
cách bóng bẩy hơn, đó là chuẩn bị đất cho cây mọc, hoặc chuẩn bị môi
trường.
Về già thì con người chúng ta cũng thế, không phải tự dưng mà người
này người nọ được người ta kính nể, tin tưởng hay quý mến. Muốn được như
thế họ phải là những người có uy tín, có đức, có tài. Và những giá trị này là
công lao xây dựng rất lâu dài, đâu phải ngày một ngày hai mà người ta tạo
nên được uy tín hay nể phục? "Mười năm trồng cây trăm năm trồng người"
mà!
Một điều tuyệt vời trong thiên nhiên giúp bạn thêm lạc quan và phấn
khởi khi cố gắng xây dựng đời mình là: Chúng ta thường nhận lại nhiều hơn
gấp bội cái mà chúng ta gieo; chẳng hạn như ta thử gieo một hạt bí, nhưng ta
đâu có thâu hoạch lại một hạt hay một trái thôi mà cả giỏ, cả bao. Thiên nhiên
thật quảng đại! Nhưng điều tiên quyết là chúng ta phải "đi vào cánh đồng, đào
lỗ và bỏ hạt sống xuống". Nguyên tắc này cũng có giá trị trên mọi lãnh vực
khác của cuộc sống. Người ta thường nói: “tiền đẻ ra tiền", và có lẽ những cơ
may này có thể tạo nên những cơ may khác chăng? Ví dụ: Bạn là một người
dễ hòa đồng, chịu khó tạo các mối quan hệ tốt, trung thực và đáng tin, vì thế
bạn có nhiều bạn bè, và chính khi bạn quen biết nhiều người công việc làm
ăn buôn bán của bạn trở nên dễ dàng hơn, cần đâu bạn cũng có người giúp
đỡ, vì mối quan hệ có thể ví như một dây chuyền, mắt nọ dính vào mắt kia;
cũng thế, khi chúng ta biết một người bạn, chúng ta sẽ biết được một số bạn
của anh hay chị ấy, và cứ thế dây chuyền quen biết kéo dài ra, rồi khi hữu sự,
biết bao nhiêu người có thể giúp đỡ chúng ta. "Cơ may" có lẽ phần nào ở
điểm này chăng? Cuộc sống chúng ta cũng có nhiều thuận lợi khi ta kiên tâm
gieo vãi những cố gắng, tìm tòi và những mối giao lưu chân tình. Đó chính là
"luật nhân quả"? Thật vậy trong chúng ta luôn có:
"Hai con người, ÁNH SÁNG và BÓNG TỐI đang tranh giành ảnh
hưởng trong chính quả tim mỗi người. Trong tinh thần và chiều hướng ấy,
hạnh phúc là CHO. Khi cho bất kỳ một cái gì, chúng ta nhận lại hạnh phúc
trong lòng mình. CHO là một quyết định, một chọn lựa, cần được thực thi
từng ngày, từng giờ.”
Bạn sẽ thấy được thành quả của những gì bạn gieo.
GIEO GÌ HÔM NAY?
- Nếu bạn gieo thành thật, bạn sẽ gặt lòng tin.
- Nếu bạn gieo lòng tốt, bạn sẽ gặt thân thiện.
- Nếu bạn gieo khiêm tốn, bạn sẽ gặt cao thượng.
- Nếu bạn gieo kiên nhẫn, bạn sẽ gặt chiến thắng.
- Nếu bạn gieo cân nhắc, bạn sẽ gặt hòa thuận.
- Nếu bạn gieo chăm chỉ, bạn sẽ gặt thành công.
- Nếu bạn gieo tha thứ, bạn sẽ gặt hoa quả.
- Nếu bạn gieo chịu đựng, bạn sẽ gặt cộng tác.
- Nếu bạn gieo niềm tin, bạn sẽ gặt phép mầu.
- Nếu bạn gieo cởi mở, bạn sẽ gặt thân mật.
NHƯNG
- Nếu bạn gieo dối trá, bạn sẽ gặt ngờ vực.
- Nếu bạn gieo ích kỷ, bạn sẽ gặt cô đơn.
- Nếu bạn gieo kiêu hãnh, bạn sẽ gặt hủy diệt.
- Nếu bạn gieo lười biếng, bạn sẽ gặt mụ mẫm.
- Nếu bạn gieo đố kỵ, bạn sẽ gặt phiền muộn.
- Nếu bạn gieo cay đắng, bạn sẽ gặt cô lập.
- Nếu bạn gieo tham lam, bạn sẽ gặt tổn hại.
- Nếu bạn gieo tầm phào, bạn sẽ gặt kẻ thù.
- Nếu bạn gieo lo lắng, bạn sẽ gặt ngờ vực.
- Nếu bạn gieo tội lỗi, bạn sẽ gặt tội lỗi.
Vậy những gì bạn gieo hôm nay, nó sẽ quyết định ngày mai bạn gặt
được gì?
Emy. Hieu
Chương 19. DÁM VÀ LIỀU
Can đảm gia tăng khi người ta dám liều và nỗi sợ sệt cũng gia tăng khi
người ta do dự. Trong tình thế nguy cấp, sự liều lĩnh thay thế cho sự khôn
ngoan
P. Syrius
Thêm vào những gì mà chúng ta phải “gieo", bạn cần một nỗ lực khác,
mới mong đạt được điều mình muốn, đó là: LIỀU, và "DÁM". Thật đấy bạn ạ.
ông Morris West đã nói một điều thật chí lý:
"Trở nên một người toàn diện thật quá đắt giá, đến nỗi rất ít người có
đủ can đảm để trả cái giá đó. Người ta phải từ bỏ cả sự tìm kiếm “an toàn” và
tiến đến cái liều của cuộc sống với hai tay rộng mở. Người ta phải ôm lấy
cuộc sống như ôm lấy một người yêu".
Chắc bạn không lạ gì với cái nguyên lý căn bản: để đạt được bất cứ
mục tiêu gì, "dám" và "liều" là điều không thể thiếu được. Chúng ta có dám
làm, dám bắt đầu, dám chịu trách nhiệm, dám nhận hậu quả không? Cái dám
và cái liều thường đi chung với nhau, có liều mới dám, và khi đã dám rồi thì
chắc chắn đó là một bước liều. Ví như như tôi muốn làm giàu, chắc chắn là
tôi phải dám buôn to bán lớn, mà đã buôn bán như thế thì tôi cũng phải liều vì
tôi có thể. Được nhưng cũng có thể MẤT. Tiền bỏ trong tủ sẽ không sinh lợi
gì, nếu bỏ vào ngân hàng sẽ chẳng lợi bao nhiêu. Nếu bỏ vào các công cuộc
đầu tư mua, bán hay chơi cổ phiếu thì lại có lợi hơn, nhưng cũng có thể tiền
ra đi mà không trở lại. Chuyện được hay mất đòi hỏi chúng ta phải liều, phải
dám làm. "Có gan làm giàu" mà!
Một luật khác được áp dụng trên hành tinh của chúng ta và cho ta thấy
một điều chắc chắn là: Phần thưởng thường đến sau hành vi "liều" và "dám"?
Chẳng hạn, trong vấn đề yêu thương, chúng ta cũng phải dám và liều, vì có
biết bao nhiêu người không dám yêu, vì sợ không được yêu lại, sợ yêu thì
phải hy sinh, phải chịu đựng và nhiều khi phải chịu mất mát hay tổn thương.
Khi yêu là dám “nhận", và dám "cho". Dàm tỏ ra minh cần người khác,
Dám để cho người khác thấy cái yếu của mình,
Dám sống con người thật và để cho người ta thấy hay khám phá ra con
người thật của mình với những cái hay, cái đẹp và cả cái sần sùi, nghèo nàn,
mong manh và què quặt...
Quan trọng hơn cả là có khi dám đánh cược cả đời mình...
Dĩ nhiên, những điều hay, điều tốt thường không ai ái ngại gì khi tỏ lộ,
vì thế ở đây không cần đề cập tới. Những cái chúng ta không dám thường là
những điều chúng ta muốn che giấu vì sợ. Ví dụ: không dám phát biểu, có thể
là sợ người ta biết điều mình đang suy nghĩ, sợ mình nói không hay, sợ
người ta phê phán hay đánh giá mình... Không dám làm có thể là sợ thất bại
hay sợ phải chịu cực chịu khó.
Khi nói rằng "tôi yêu bạn", hay: "tôi yêu chị", “tôi yêu anh"... Đó là một
điều liều lĩnh lớn. Vì chúng ta không biết được đối tượng sẽ đáp lại như thế
nào đây. Người ta chấp nhận hay từ khước? Nếu bị từ chối thì sao? Thất
vọng ê chề? Chính vì có thể bị từ chối mà biết bao nhiêu người không dám
mở miệng nói lên lòng mình. Về phía đối tượng của anh hay chị ta đã không
chờ được lâu, đã bỏ cuộc hay sang ngang... còn mình thì ôm hận và tiếc rẻ
nhủ thầm: "Giá như mà mình nói", ".. mình bày tỏ sớm hơn thì...". Toàn là
những điều nuối tiếc!
Có những người ngay cả khi yêu cha, yêu mẹ, hay yêu con mà không
dám tỏ bày, không dám nói, đến khi cha mẹ khuất bóng rồi mới ân hận... hay
khi con cái đã đi xa rồi mới thấy việc thiếu biểu lộ tình cảm với con cái đã làm
hạn chế sự phát triển của chúng và tạo nên sự ngăn cách...
"Liều" hay "dám” để cho người khác đi vào cuộc đời mình, hay mình
dám đi vào cuộc đời người khác chắc chắn chúng ta sẽ có nhiều hệ lụy,
nhưng phần thưởng của nó không phải là ít. Chính điều này đã giúp cho bao
người thoát khỏi sự cô đơn đã thật sự "sống" kiếp người trọn vẹn, vì sống là
tương giao, và không có gì sung sướng cho bằng yêu và được yêu, cho và
nhận, chia sẻ và có người nghe... Bao lâu chúng ta chịu ra khỏi mình, mở cửa
"nhà mình", chịu để cho người khác quấy rầy, chịu mất thì giờ cho nhau... thì
các mối tương giao hay tình bạn mới có cơ hội phát triển. Cái "dám và liều" có
nhiều đòi hỏi, nhưng nó cũng tuyệt vời thật!
Những lãnh vực khác của cuộc sống cũng thế thôi. Dám làm và dám
chịu bạn mới mong gặt kết quả. Công việc càng khó khăn và càng nguy hiểm,
cũng đòi hỏi nhiều sức lực, thì giờ và trí óc, thường được đáp trả tương ứng?
Chúng ta có dám dấn thân và liều nhập cuộc không?
Thật ra, thế giới này luôn khuyến khích chúng ta “nới rộng", và “lên
cao". Chúng ta có dám liều để "leo lên”, thì chúng ta mới thấy được toàn diện
những kỳ quan bên dưới. Chúng ta có dám "đi ra" thì chúng ta mới biết được
những gì bên ngoài. Chúng ta có dám mất thì mới nhận lại được. Có dám thụt
lùi mới có đà để lao tới. Có dám xuống thấp để khám phá bề sâu của sự vật,
của con người.
Cuộc sống là một cái “liều” lớn. Chúng ta có dám trèo ra tới ngọn cây
để có thể hái quả? Để đạt được một cái gì đó, chúng ta phải “dám liều". Để
học đi, chúng ta phải liều mình bị té, và bị trẩy bị đau. Để làm ra tiền, chúng ta
phải liều là có thể mất nó. Những người liều, có thể mất, nhưng chắc chắn
cũng sẽ được rất nhiều.
Bạn biết không, những người thắng cuộc thường "liều" nhiều hơn kẻ
thua cuộc. Và họ cũng là người thua cuộc nhiều hơn kẻ ít làm gì. Thường thì
chúng ta chỉ nhớ đến chiến thắng của họ, và quên nhớ tới biết bao nhiêu
phen họ đã thua cuộc. Điều khác nhau là họ dám chấp nhận mình có thể bị
thua nhiều lần để làm lại cuộc đời. Chắc bạn còn nhớ ông Edison với phát
minh bóng đèn điện chứ? Để tìm ra một bóng đèn có thể cháy sáng, ông đã
chấp nhận sai lầm cả ngàn vạn lần.
Trong mọi sự, chúng ta đều phải lựa chọn. Chọn sống cho ra sống, hay
chỉ hiện hữu mà thôi? Chọn một nghề cũng là một cái “liều”. Băng qua đường
cũng là một cái liều. Bắt đầu một công việc làm ăn cũng là một cái liều. Tạo
một mối quan hệ, hay lập gia đình cũng là một cái liều, dù mức độ “liều” có
khác nhau.
Hạnh phúc và thành công cũng chung một quy luật ấy. Bạn có "gieo" thì
mới có gì để “gặt". Bạn có “liều" thua, mới mong có cơ may thắng cuộc phải
không bạn? Cuộc đời mình, bạn muốn "được" hay "mất"? Cũng do ở mức độ
bạn dám "gieo" và dám "liều" đến bao nhiêu. Mong bạn không ngại khi "gieo"
và cũng không ngại khi “liều" để đời bạn gặt được nhiều kết quả đáng giá.
Có lẽ khi nghe đến đây có người sẽ phản ứng là: chính vì liều mà bao
người đã lao đao, đã lao vào vực thẳm, đã hối tiếc... Tôi xin được nhắc bạn là
ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến chiều hướng tích cực của nó. Chúng ta chỉ
dám lao mình vào sau khi đã cân nhắc, đã suy nghĩ, đã tìm tòi... Dĩ nhiên dù
gì đi nữa không ai phủ nhận là mỗi khi dấn thân hay bắt đầu một điều gì
chúng ta cũng còn có những phần trăm liều lĩnh trong đó. Khi chưa suy nghĩ,
tìm kiếm mà dấn thân vào, có thể gọi đó là MÙ QUÁNG hơn là dám và liều.
Thiết nghĩ mỗi người đều có thể "cảm" trước điều gì tốt và xấu, nguy hiểm
hay không. Đôi lúc chúng ta có thể vì đam mê hay vì thiếu tự chủ, thiếu sáng
suốt và thiếu suy nghĩ mà dấn bước vào một số điều có hại. Đó không phải là
"liều".
Ví dụ: Tôi biết buôn lậu thế nào cũng có ngày bị bắt nhưng vì ham làm
giàu nhanh và ít tốn công, tốn của, tôi đã lao vào... Tôi biết uống rượu hay hút
thuốc sẽ có hại cho sức khỏe, nhưng tôi đã không tự chủ được. Những người
đã liều bước vào những gì nguy hại, khi được hỏi là họ có biết cái hậu quả
của việc họ sẽ làm trước đó không, thì dù rõ hay mờ, ít hay nhiều gì họ cũng
có thể mường tượng được phần nào cái hậu quả... (trừ những trường hợp bị
lừa hay bị lợi dụng) và điều họ thường nhấn mạnh: Vì tôi đã không tự chủ
được.
Vậy để những bước “dám và liều” của chúng ta là những động lực hay
sức đẩy giúp chúng ta vươn lên và thành công trong cuộc sống, xin các bạn
đừng quên suy nghĩ, tìm hiểu, cân nhắc và nhất là cố gắng suy nghĩ kỹ trước
khi quyết định và trang bị cho mình khả năng tự chủ cao?
Mỗi ngày sống là mỗi ngày chúng ta chấp nhận có những bước liều, vì
ai biết được ngày mai sẽ ra sao.
Ngày mai không thể biết được, mà là một chuỗi những dấu chấm hỏi,
chúng ta không biết sẽ tăng thêm được cái gì, hoặc giảm bớt đi những gì.
Ngày mai giống như một tờ giấy trắng! Chúng ta có thể tiếp nhận rồi để
nó trở thành một tờ giấy trắng cũng có thể vẽ nguệch ngoạc vài nét lên nó,
nhưng cũng có thể biến nó thành một kiệt tác có màu sắc tuyệt mỹ, có tâm tư
tình ý diệu vợi.
Ngày mai phụ thuộc vào sự sáng tạo của chúng ta. Đối với người nông
dân cực khổ, ngày mai có thể là một vụ thu hoạch lớn.
Đừng đợi ngày mai bước tới chúng ta, mà hãy dám bước tới ngày mai!
Không chờ đợi mà xây đắp, cộng thêm với cái nhìn lạc quan, chúng ta mới có
thể an tâm dấn thân hết mình vào cuộc sống và có được một ngày mai thực
sự tươi đẹp.
"Người lạc quan nhìn bông hồng mà quên gai nhọn
Kẻ bi quan chỉ thấy gai nhọn mà quên bông hồng"
Ziggy
Chương 20. QUYẾT CHÍ, MỘT SỨC MẠNH PHI THƯỜNG
Đừng bao giờ chịu đầu hàng, nếu không bạn sẽ đánh mất số phận của
bạn
Khuyết Danh
Chúng ta đã cùng đi với nhau một bước khá dài. Bạn đã biết được khá
nhiều cách thế để giúp bạn tự xây dựng cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc
cho đời mình. Bạn thành công nhiều hay ít là do bạn thực hành nghiêm chỉnh
hay không.
Bạn đã biết luật "Nhân - Quả" trong cuộc sống. Mong bạn "gieo" thật
nhiều, và "gặt" một cách tràn trề sung mãn. Nếu bạn đã không dám để cho
mình bị té và xây xát, thì đời nào bạn mới biết đi xe đạp được? Nếu bạn đã
không vài lần bị uống nước, thì làm sao mà bạn lại biết bơi! Đi xe đạp hay biết
bơi đều là những cái thú và là những điều rất cần ích trong cuộc đời. Hôm
nay xin mời bạn học cách dấn thân hết mình với những gì bạn đã chọn.
Goethe đã nói:
"Bất cứ điều gì bạn có thể làm, hay mơ ước rằng mình có thể làm...
Hãy bắt đầu đi nhé".
Sao chúng ta còn đứng bên ngưỡng cửa của các sự việc mà không
chuẩn bị để nhảy vào; có thể chúng ta thường gặp một số thái độ như thách
thức chúng ta rằng: "A, dường như bạn không nghiêm túc". Chỉ khi bạn bắt
tay vào việc, khi đó bạn mới đón nhận được vài sự giúp đỡ. Người Việt chúng
ta có câu: “Tận nhân lực, tri thiên mệnh". Mình cứ làm hết sức mình rồi trời
mới giúp cho, ai cũng biết thế, và nhân gian cũng thường nói: "Cứ giúp mình
trước, rồi người khác sẽ giúp thêm"
Phải, chính lúc bạn tuyên bố: "Tôi sẽ làm điều này, vớt bất cứ giá nào".
Lúc ấy, dường như bạn trở nên người đầy năng lực, tràn sức sống, mạnh mẽ
và có lẽ như không ngần ngại đối diện với bất cứ những gì đang chờ đợi bạn
trước mặt. Và chính lúc đó có thể xem như bạn đã “đụng" vào "sức mạnh và
sự kỳ diệu" rồi. Những người thành công trong cuộc sống, chính họ đã quyết
tâm làm điều đó. Người leo núi tuyệt vời đã đạt tới đỉnh Everest là người đã
có lần tuyên bố: "Tôi sẽ làm được điều đó. Những người thường bảo “tôi sẽ
làm điều ấy với hết khả năng" hoặc “tôi sẽ cố gắng". Họ thường là những
người thành công sớm. Thật thế, chúng ta cần sự nghiêm túc và quyết chí khi
thi hành công việc, thì kết quả mới khả quan được. Andre Maurois nói:
"Không có cái gì là dễ, nhưng cái gì rồi cũng trở nên dễ, nếu ta biết trì
chí kiên tâm."
Chính cuộc sống của ông Gandhi đã minh chứng rằng: Nếu một người
hoàn toàn dấn thân, họ có thể thay đổi lịch sử của cả một quốc gia to lớn.
Ông Disraeli đã nói một câu thấm thía.
"Không gì có thể cản lại ý chí của con người khi mà nó đang theo đuổi
mục tiêu của nó”.
Khi quyết tâm cao, dường như bao sức lực chúng ta dồn vào đó, và có
lẽ trước mắt ta, chỉ có một hướng để tiến tới, nên trước những trở ngại,
chúng ta lao mình vào, không nhìn lại hay "rẽ" qua một lối khác, vì chỉ có một
lối thôi, nên chúng ta sẽ tận dụng trí tuệ, sức lực để tìm cách giải quyết, để đi
cho được, cho đến cùng, và thành công có lẽ đang chờ đợi ở cuối đường.
Trái lại, người thiếu quyết tâm, trước một khó khăn họ có thể nghĩ đến con
đường tháo lui, nên sẽ không tận dụng hết một năng lực của mình. Người
thiếu quyết tâm dường như chỉ dùng có 50% khả năng mình có mà thôi. Xin
minh hoạ với các bạn một ví dụ rất sát cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Khi bạn đi đường và bị kẹt xe, nếu đó là con đường duy nhất, không có lối
nào khác để đi, chắc bạn sẽ cố len lỏi vào mà đi cho được, còn nếu bạn biết
có một ngõ khác nữa, chắc bạn sẽ phân vân, ngần ngại không biết nên tiến
tới hay quay hướng khác... Nếu bạn thấy chỉ có một đường thôi, thì dù có gập
ghềnh, hay lầy lội bạn cũng lướt qua mà không thắc mắc gì. Đó là con đường
duy nhất để tiến tới thôi mà. Khi ấy bạn sẽ dồn sức không để mất cơ hội và
thì giờ. Sức mạnh của quyết tâm là thế!
Khi bạn nhận xét mình hay quan sát người khác và thấy là bất cứ khi
nào mình đã cương quyết dứt khoát làm một điều gì, và dấn thân vào đó một
cách hết mình thì công việc đó dường như chẳng còn nặng nhọc mấy. Khi
chúng ta quyết tâm dấn thân thì người khác có lẽ cũng đứng về phía chúng
ta. Bạn biết không? Trong vô thức, người ta luôn luôn tìm kiếm một ai đó để
thán phục, dù bên ngoài có khi họ có những nhận xét có vẻ như cười nhạo.
Khi bạn làm một điều gì đó đặc biệt, dường như sẽ có người hỏi như thế này:
bạn đã làm xong cái kế hoạch điên rồ của bạn chưa?". Họ muốn thử mức độ
dấn thân và cương quyết của bạn đấy. Đừng coi điều họ hỏi là quan trọng. Tự
thâm sâu họ vẫn mong bạn đứng vững và thầm phục bạn đấy. Cứ vững bước
mà tiến và làm những gì mình đã quyết định. Đừng quên là làm cho hết sức,
và hết mình.
Có người nói rằng:
“Đây là cách bạn đạt được bất cứ điều gì bạn muốn: Hãy làm hết mình
những gì mà bạn muốn".
Điều này có vẻ thiếu thực tế không? Bạn cứ thử đi rồi bạn sẽ thấy nó
cũng "có lý lắm”? Vì "muốn là được" hay "muốn là sức mạnh" như các châm
ngôn ta thường nghe.
Bây giờ xin bạn chú ý thêm một điều nữa: Bạn ráng bỏ vào công việc
ấy thật nhiều "cố gắng" và "nỗ lực". Nếu bạn để ý quan sát những con thú
quanh bạn, bạn sẽ thấy chúng nó bận bịu luôn. Nó đang chuẩn bị cho mùa
đông, tự giữ gìn sạch sẽ bằng cách không ngừng liếm bộ lông, tìm mồi, nuôi
con... Trông chúng nó sinh động và có vẻ hài lòng với cuộc sống. Có lẽ vì
chúng muốn sống và có một hướng đi tới. Gần đây, bạn có nghe nói về ông
Chung Yu Yung. Vị này đúng là tấm gương về vượt khó bằng nỗ lực của bản
thân.
Con trai cả trong một gia đình nông dân nghèo ở vùng lạnh giá xứ Đại
Hàn. Sức học chỉ tới cấp tiểu học. Ba lần trốn cha lên thành phố để kiếm việc,
mong thoát khỏi cảnh thường xuyên phơi lưng dưới cái lạnh cắt xương của
những ngày tuyết phủ. Không quản ngại gian khổ nhọc nhằn, ông đã làm
nghề bốc vác ở bến tàu. Khi thì làm phụ hồ... Nhưng người cha vẫn đi tìm và
đưa ông trở về quê. Sau cùng ông cũng trốn đi lần nữa. Lần này xin được
chân giao hàng cho một cửa hàng bán gạo. Sự nghiệp của người đã từng
giàu nhất nước Đại Hàn khởi đi từ đó. Thành tựu của ông bắt đầu bằng hai
bàn tay trắng, bằng trí tuệ bằng sáng tạo, nhất là bằng chịu khó, kiên trì và
nghiêm túc....
Với học vấn trình độ tiểu học. Nhưng ông đã học trên trường đời bằng
chính sức lực của mình. Cuối đời ông đã có rất nhiều bằng "Tiến sĩ danh dự"
của những đại học nổi tiếng nhiều nơi vì những thành tựu vượt bậc. Không gì
là ông không thử làm: Xây dựng nhà cửa, cao ốc, bến cảng, xa lộ, đóng tàu,
và ngay cả san đất lấp biển để thêm diện tích đất sinh sống. Hãng xe Hyundai
là do ông tạo dựng. Còn biết bao công trình khác nữa. Điều gì đã tạo nên
những sự kỳ diệu đó? Nỗ lực vượt qua bản thân, học hỏi, và sáng tạo không
ngừng.
Để đạt tới hạnh phúc, chúng ta rất cần chăm chỉ và cần mẫn. Sự việc
sẽ không tiến được chút xíu nào cả khi mình bỏ bê nó. Nếu bạn gác nó lại
một bên, nó sẽ trở nên tệ hại hơn trước. Bạn xem người làm vườn thì biết. Cỏ
dại cứ mọc một cách tự động mà không cần hỏi ý kiến của bạn hay chẳng cần
bạn trồng nó. Bạn nhớ nhé: mọi sự sẽ tốt đẹp hơn khi có sự tham gia tích cực
của cố gắng và nỗ lực. Thật thế, chúng ta nỗ lực là vì chúng ta muốn. Vì điều
đó đem lại cho chúng ta niềm vui. Niềm vui vì được học hỏi thêm. Niềm vui
khi có kinh nghiệm khám phá chính mình.
Nhiều người đã rơi vào sự sai lầm khi họ chỉ vui chỉ hài lòng khi đạt kết
quả của công việc. Họ đã quên hưởng cái thú khi đang thi hành công việc đó.
Vì thế, nếu không đạt kết quả như họ muốn, họ lại thất vọng. Bạn nên tập có
thái độ như một bác làm vườn nọ. Ông thường bảo:
Bè bạn, tôi sẽ thưởng thức điều tôi đang làm, vì cái tôi đang làm là cái
hữu ích. Tôi sẽ khoan khoái thấy mình đầy sức sống khi đang làm việc. Và tôi
sẽ để hết sự chú ý và tâm lực của tôi vào cái tôi đang làm. Rồi bất cứ kết quả
nào đến sau đó đều là những gì tôi nhận “thêm".
Bác làm vườn dù làm một công việc hết sức thường tình của cuộc
sống, thế mà bác cảm thấy hài lòng, vì trong lúc làm bác đã để hết tâm lực
vào đấy và niềm vui được xem như là phần thưởng đã có trong lúc làm việc
rồi. Kết quả về sau là những điều "phụ trội". Đó là thái độ hết sức lành mạnh,
và có lợi gấp bội phải không bạn? Nếu làm vì yêu công việc, hay vì thích dấn
thân, bạn sẽ chẳng thấy vấn đề khó hay nặng nhọc gì. Kết quả chắc chắn sẽ
đến thôi. Đó là luật thường tình. Tuy nhiên, nếu kết quả đến chậm hoặc “xui
xẻo” hơn là vì nó không đến như bạn mong muốn, bạn cũng không bị đè bẹp
hay chìm nghỉm hoặc xìu như cái lốp hàng tuần, hàng tháng, hay có khi cả
hàng năm. Nếu bạn đã quyết chí, đã cố gắng và đặt hết nỗ lực vào tôi, kết
quả thế nào cũng đến?
Bạn có biết câu chuyện của ông Fritz Kreisler không? Ông ta là một
nhạc sĩ vĩ cầm đại tài. Ông đã là một tấm gương của việc đem hết nỗ lực và
cố gắng để đạt thành công. Sau buổi trình diễn xuất sắc và tuyệt vời sáng
chói của ông, một người đàn bà đã lại gần ông và bảo:
"Ông Kreisler này, tôi muốn đổi cả cuộc đời tôi để được chơi nhạc tuyệt
vời như ông!".
Ông đã mỉm cười với bà ta và trả lời: "Tôi đã làm như thế đấy".
Phải, để đạt cái tuyệt vời đó, Fritz đã đổi cả cuộc đời của ông? Trong
chiều hướng đó Smiles đã cho chúng tôi một lời nói bất hủ, và tôi xin nhắc lại
để bạn thêm xác tín về những gì chúng ta đã bàn:
"Thành công là sản phẩm của các cuộc vật lộn để khắc phục mọi gian
nan".
Hegel cũng đã nói:
"Không có cái gì vĩ đại mà hoàn thành được nếu không cố gắng".
Khi chúng ta thay đổi, sự việc cũng thay đổi.
Bạn cố nhớ điều đó. Nhiều người đã trải qua gần như hết đời người với
hy vọng rằng mọi sự sẽ trở nên tốt hơn. Họ mong mọi sự sẽ dễ dàng hơn. Họ
dường như chờ đợi “phép lạ". Hão huyền đấy bạn ơi! Sự việc thay đổi khi
chính chúng ta thay đổi, nó không thay đổi được chúng ta đâu. Nhưng thay
đổi gì đây? Điều chính yếu là thay đổi thái độ. Chính sự quyết chí sẽ cho bạn
sức mạnh để đứng lên, để tiếp tục chiến đấu, và để đi cho hết đoạn đường.
Nếu có một thái độ cương quyết như thế, bạn có nhiều hy vọng sẽ khắc phục
được hoàn cảnh và đổi thay được tình thế.
Với kinh nghiệm đã trải qua, xin chia sẻ với các bạn vài câu thơ đã xuất
phát trong lúc tôi gặp trở ngại khó khăn. Tinh thần này đã giúp tôi "vươn" lên
nhiều lần như chính cái tựa đề của bài thơ: "Vươn"
"Trăn trở cuộc sống trăm chiều,
Lòng tơ chuyển hướng nay thành thép gang.
Quyết tâm vững chí trơ gan,
Mài cho sắc bén sáng ngời chí cao.
Dù bao nghịch cảnh lao đao,
Kiên tâm ta quyết không nao cõi lòng!"......
Hoa Dại
Bạn biết không? Những gì chúng ta có trong đời, đều là hoa quả do
chính công lao của mình. Những gì không do chính mình tạo ra dường như
đều khó giữ vững hay không lâu bền. Nhiều cuộc nghiên cứu đã cho thấy
rằng: hầu hết nhiều người có được một số tiền không lỗ do họ đã trúng số, họ
đã dùng nó hay xoay sở như thế nào để rồi cuối cùng trong một thời gian
không lâu, họ đã trở về lại tình trạng túng thiếu của "ngày xưa". Kết quả của
các cuộc nghiên cứu cho biết: Cứ năm người thì có bốn ngươi đã rơi vào tình
trạng tài chánh gia đình tệ hơn cả trước khi họ trúng số nữa. Tại sao vậy nhỉ?
Chính con người "bên trong" của họ đã không thay đổi, không phải chính họ
quyết tâm "có", vì thế cái "có" của họ chỉ là một điều gì ở "bên ngoài", vì thế
họ không nỗ lực, không có sáng kiến, không tận dụng hết khả năng để duy trì,
gìn giữ và làm phát triển nó. Cái kết quả bên ngoài ấy chính là phản ảnh của
con người bên trong của họ.
Bạn thân mến, ngày hôm nay cũng sẽ không khác gì ngay hôm qua, trừ
ra bạn quyết tâm để nhiều cố gắng và nỗ lực thêm vào đó! Khi bạn thay đổi
triết lý, thái độ sống: “tôi sẽ cố gắng tối đa, bất kể...!" khi ấy cuộc đời của bạn
có lẽ đang thay đổi đấy!
Chương 21. NHỮNG CỐ GẮNG THÊM VÀO
Với thời gian và lòng kiên nhẫn,
là dâu xanh cũng biến thành nhung lụa
Tục Ngữ Ba Tư
Để tăng thêm cơ may có một cuộc sống lành mạnh, vui tươi, hạnh phúc
và thành công trên đời, bạn cần dấn thân vào những gì bạn chọn hoặc muốn
làm. Thêm vào đó là sự quyết tâm cao độ, cũng như nhiều cố gắng, kiên trì
hạnh phúc sẽ không xa bạn đâu?
Tuy thế, bạn cũng nhớ là có những lúc mình gần như muốn kiệt quệ và
buông xuôi vì sự cố gắng của mình xem ra không được đền bù xứng đáng.
Những lúc như thế, bạn nên ý thức và canh chừng dùng để cho mình bị sa
lầy. Người ta thường gọi những lúc như thế là “giờ thứ mười một". Đó là
những phút giây mệt mỏi và căng thẳng, là thời gian xem như đen tối vô vọng,
là lúc như mọi sự, mọi người đều rời xa chúng ta, là lúc thấy mình đơn độc và
hết sinh lực, và bạn muốn bỏ cuộc. Hãy coi chừng, vì đó có thể là lúc sự việc
đang chuyển mình để trở nên tốt hơn, là khúc ngoặc, là lối rẽ của cuộc đời
đấy bạn ạ? Cũng như mùa đông chuẩn bị cho mùa xuân vậy, nếu cây không
rụng lá và không thu hết năng lực dồn vào bên trong để có một sức bật, thì
làm sao có được những chồi non, những chùm hoa rộ nở về mùa xuân? Hoặc
như trước lúc rạng đông, trời lúc ấy lại trở nên tối hơn những khoảng thời
gian khác. Bạn cố gắng kiên trì “thêm một chút nữa”, chờ đợi cho đến lúc bạn
gặt hái được kết quả. Cũng như không có sự đau đớn và lo âu nào lớn cho
bằng sự đau đớn của người mẹ trước khi sinh con. Nhưng niềm vui của các
bà mẹ sau đó thật vô hạn. Cũng thế, khi bạn dấn thân vào một việc gì, khi ấy
có thể ví như bạn đang cưu mang nó vậy.
Một khi bạn biết được rằng "giờ thứ mười một” đó sẽ đến, hay có thể
đến, cuộc sống của bạn xem như bớt đi được rất nhiều điều đáng hối tiếc và
lo âu. Thật vậy thế giới này dương như thử thách chúng ta, xem coi chúng ta
có nghiêm túc đủ trong khi theo đuổi mục tiêu của mình không? Nếu chúng ta
kiên trì một chút, chờ đợi thêm một thời gian, cố gắng chịu đựng hơn, và can
đảm thêm một chút... (Bingo!) A! Tới rồi!!! Được rồi!!! Có lẽ tiếng reo của bạn
sẽ bùng lên không lâu sau đó.
Một cách nào đó, trước những thành tựu lớn và có giá trị, chúng ta hay
bị thử thách. Nếu chúng ta biết xem những "thử thách” đó như là một phần
trong tiến trình thành công, lúc ấy chúng ta sẽ không bỏ cuộc. Nhưng khi gặp
khó khăn, mong bạn đừng có "nổi khùng" với nó. "Giờ thứ mười một” chỉ là
một kẻ "mạo danh", một loại "cải trang" để thử thách bạn đấy thôi. Khi nhìn lại
các sự việc, bạn sẽ nhận ra điều đó. Lúc ấy chính là lúc bạn đã sắp tới đích
rồi đấy! Kiên tâm một chút xíu nữa nghe bạn!
Bạn thân mến. Điều quan trọng mong được nhắc nhở bạn, điều này có
thể được xem như chiếc chìa khóa căn bản. Đó là sự “bền bỉ" hay “kiên trì".
Theo ông Calvin:
“Không gì trong thế giới này có thể thay thế được sự kiên trì, tài năng
cũng không thay thế được".
Ngươi Á châu chúng ta nhấn mạnh đến chữ NHẪN. Và ngôn ngữ của
chúng ta thật sự rất ý vị. Vì nhẫn luôn đi đôi với NHỊN: nhịn ăn, nhịn chơi, nhịn
ngủ, nhịn tiêu... Chữ NHẪN còn đi đôi với chữ NHỤC, có nghĩa là chịu thua
thiệt, chịu lép vế, chịu người ta xem thường một thời gian. Có nghĩa là chịu
đau, chịu khổ trong lúc chờ đợi. Gần đây tôi khám phá ra cách viết chữ nhẫn
theo chữ Nho xưa thì chữ nhẫn kết hợp do hai phần: Phần dưới chữ nhẫn có
chữ TÂM, phần trên chữ nhẫn có chữ ĐAO. Và các học giả xưa giải thích
rằng: Nếu mà nhẫn được thì trái tim phải bị đâm, phải đau, phải rướm máu.
Các bạn nghĩ sao? Có thật sự đúng vậy không? Ngôn ngữ hình thành chắc
chắn phải qua trải nghiệm từ cuộc sống. Thực tế đã chứng minh điều này rồi.
"Đường đời, hành lý cần mang theo là lòng kiên nhẫn và tính chịu
đựng."
Maiacốpxki
Biết bao nhiêu kẻ thất bại, nhưng lại đầy khả năng! Còn những thiên tài
thì sao? Thật ra, thiên tài không luôn do trời ban.
Ông Edison, người đã phát minh ra bóng đèn điện. Người mà cả thế
giới đang ghi ơn. Phải! Chúng ta thật sự đã sung sướng hưởng nhờ cái tài
sáng tạo tuyệt vời của ông. Nhưng mấy ai còn nhớ những cố gắng miệt mài
đã làm hao mòn sinh lực của ông. Chính Edison đã từng bộc lộ:
"Thiên tài là một phần trăm của cảm hứng, và 99% là mồ hôi”.
Tôi không bao giờ đạt được điều gì do ngẫu nhiên cả, và những phát
minh của tôi cũng không thành tựu do ngẫu nhiên. Nó thành tựu là do công
lao của tôi."
Michel Ange, một nhà họa sĩ và điêu khắc đại tài và nhiều người đã có
cơ may ngắm nhìn những tác phẩm của ông, chúng ta sẽ ngạc nhiên khi nghe
ông bộc lộ:
"Nếu người ta biết tôi làm việc vất vả đến độ nào để hoàn tất những kiệt
tác này, họ sẽ thấy là dường như nó chẳng tuyệt vời gì cả".
Lịch sử còn ghi lại gương sống kiên trì của đại tá Sanders. Người ta gọi
ông là “The Chicken man" (người bán gà). Thời hàn vi, ông ta đã ra vào một
ngàn lẻ chín cửa hàng và tiệm ăn để giới thiệu sản phẩm của mình. Cho đến
khi ông có được chút vốn, ông đã bắt đầu phát triển cửa hàng của mình. Và
ngày nay ông đã nổi tiếng với hàng ngàn tiệm ăn trên nhiều quốc gia mang
tên KFC "Kentucky Fried Chicken" (Gà rán Kentucky). Việt Nam chúng ta
cũng đã có rất nhiều tiệm KFC rải rác trên nhiều tỉnh thành và đường phố.
Nếu bạn đã có dịp thưởng thức, chắc bạn không quên được hương vị của nó.
Phần năng lực chúng ta nhận được cách đặc biệt như là ơn trời cho rất
giới hạn. Ngay cả nếu trời có cho mà chúng ta không tận dụng thì cũng vô ích
thôi. Biết bao thiên tài cũng chỉ để làm “kiểng”. Học thức cũng không giúp
chúng ta hạnh phúc và thành công phải không bạn? Thế giới này đâu có thiếu
những người trí thức, thông minh. Nhưng thành công lớn luôn cần dựa vào
chữ NHÂN. Thật vậy kiên trì và cương quyết là một "năng lực" vô hạn. Kiên
nhẫn vẫn luôn là bí quyết. Những người thành công họ biết được bí mật đó,
và họ ý thức rằng nó là nguyên liệu chính để đạt đến "mọi thứ". Còn những kẻ
thất bại họ xem kiên trì như điều gì "thêm vào để trang trí thôi - không bắt
buộc", hay không phải là điều tối cần.
Bạn thử lặng thinh giây lát và nghĩ xem điều tôi sắp nói đây có đúng
không nhé! "HẦU HẾT MỌI NGƯỜI ĐỀU ĐÃ CÓ LẦN TỪNG LÀ NGƯỜI BỎ
CUỘC". Một số người đã bắt đầu học chơi các nhạc cụ nhưng thử hỏi mấy ai
cuối cùng đã biết chơi rành một thứ đàn? Họ đã bỏ cuộc, và chính tôi cũng đã
học Guitar, Mandoline, đàn tranh, sáo và ngay cả đánh trống nữa, nhưng bây
giờ tôi chẳng biết chơi một thứ nào ra hồn cả. Vì chỉ cố gắng trong một thời
gian, kết quả đến chậm quá... Thế là tôi đã trở thành người bỏ cuộc. Nhiều
người đã ghi danh học sinh ngữ: Anh, Pháp, Hoa, Nhật... nhưng mấy ai đã
nói được thông suốt. Có lẽ 70% đến 80% là người bỏ cuộc ngay từ năm đầu.
Những người khác bỏ cuộc lai rai... Trong một số trường đại học ở các nước
được ghi danh tự do, các lớp sinh viên năm thứ nhất đều đầy ắp, qua năm
thứ hai lớp đã thưa thớt va đến khi ra trường thì... chắc bạn cũng đoán biết
rồi. Như ở Việt Nam chúng ta, trong hai thập niên qua, biết bao cô gái đã có
mộng làm thợ may, và nếu tính tỉ lệ những ngươi đã có lần ghi danh hay bắt
đầu học với số thợ may đã ra nghề thì sao? Có lẽ chưa được một phần mười
đã thành đạt dù đây chỉ là một cái mộng tương đối thiết thực và đơn giản! Có
người bày ra vẽ tranh, một số khác thử viết sách, một số bắt đầu để dành
tiền.
Một số khá đông thấy tập thể thao thật có ích, và họ đã bao nhiêu lần tự
hứa với chính mình là sẽ tập đều đặn, nhưng hầu hết đều bỏ cuộc. Và bỏ
cuộc có khi quá sớm nữa là đằng khác! Trong tiến trình cuộc sống đầy dẫy
cám dỗ bỏ cuộc, bạn cố gắng để trong đầu mình lời khuyên của I. Raybo sau
đây nhé:
"Trong các con đường dẫn đến hạnh phúc, con đường chắc chắn hơn
cả là lao động và kiên trì"
Bạn thân mến, lần này bạn quyết định tìm, và tạo cho mình một cuộc
sống có giá trị lành mạnh, hạnh phúc và thành công. Mong bạn cố gắng giữ
mãi quyết định của mình. Nếu bạn kiên trì bám vào cái bạn muốn và đang
làm, thành công sẽ không xa? Cố gắng này nâng đỡ cố gắng kia. Thành công
này nối tiếp thành công nọ, như một tục ngữ đã nói:
"Một phát bắn lớn, đơn giản chỉ là một phát bắn nhỏ thôi, nhưng nó
được bắn liên tục." Bạn cứ từ từ mà tiến. Vội vã mà làm chi? Và nhất quyết
xin bạn đừng bỏ cuộc.
Bạn thử nhở lại xem những lúc bạn chứng kiến những người bỏ cuộc
trên sân vận động, trong thương trường, trong các mối tương giao, trong
nghề nghiệp... Bỏ cuộc thật chẳng vui tí nào, và nhìn xem người bỏ cuộc thì
cũng chẳng thú gì phải không bạn? Dĩ nhiên, tôi không phủ nhận có những
cái “bỏ cuộc" anh hùng và tinh khôn. Nếu một chiếc tàu đang chìm, đó là lúc
bạn nên ra khỏi nó. Nếu bạn không thích nghề đang làm, không thoải mái nơi
mình đang sống, hay bạn thấy một cơ hội nào khác tốt hơn. Đôi lúc giải pháp
tốt nhất là “rút lui". Bạn có đồng ý vậy không? Bạn cần phân biệt là trong một
số rất ít hoàn cảnh đặc biệt bạn cần "thoái lui". Nhưng có lẽ hơn chín mươi
phần trăm sự việc là chỉ có kiên trì mới là thượng sách. Điều đáng lo ngại là
đối với nhiều ngươi, bỏ cuộc đã trở nên một thói quen. Mà đã là thói quen thì
khó sửa đấy!
Chắc bạn vẫn nhận ra, trong mỗi thành tựu xuất sắc, kiên trì là nguyên
liệu chung. Vauvenargues đã để lại cho chúng ta một câu nói đầy khuyến
khích và đem đến một tia hy vọng cho tương lai, cho mọi thứ nếu chúng ta
luôn có sự kiên tâm làm bạn đồng hành.
"Kiên nhẫn là nghệ thuật để hy vọng".
Bạn cố gắng luyện tập. Kiên tâm tập luyện, và tập luyện một cách kiên
tâm. Đừng để mình trở nên ngươi bỏ cuộc, hoặc bỏ cuộc thêm một lẫn nữa
nghe bạn! Chúc bạn kiên trì trong nỗ lực xây dựng đời mình.
Chương 22. DÁM YÊU CẦU, ĐÒI HỎI KHI CẦN
Một cân can đảm đáng giá hơn một tấn may mắn
A. Gacphilo
Đám nói lên điều mình nghĩ, Bày tỏ điều mình muốn thật sự cần nhiều
can đảm. Chúng ta thường cho rằng đây là điều đơn giản, vì thế trong đời
chúng ta đã bỏ qua biết bao cơ may vì ngại ngùng, vì sợ bị từ chối nên đã tự
chôn vùi những cơ hội để có được điều mình mong ước.
Nếu bạn kiên trì chịu đựng những thử thách, nếu bạn bền tâm trong các
lựa chọn của mình, bạn sẽ thành công và hạnh phúc. Tôi nghĩ là bạn có thể
làm điều đó nếu bạn muốn. Tôi cũng tin rằng bạn có đủ khả năng và vẫn ao
ước có được một cuộc sống tuyệt vời và hạnh phúc nữa phải không?
Bạn biết rằng, có người muốn quá nhiều thứ và rốt cuộc họ cũng chẳng
biết mình muốn gì nữa. Còn bạn, bạn biết mình muốn gì rồi. Bạn cố gắng kiên
trì theo đuổi mục tiêu. Thêm vào đó, khi cần gì bạn cứ bày tỏ nguyện vọng
của mình. Nếu cần, bạn cứ xin, cứ hỏi, cứ yêu cầu... Có như thế bạn mới
mong đạt được những điều bạn muốn chứ! Đó là bài học căn bản. Bạn đã
làm điều đó chưa? Hay là bạn có lúc cũng đã từng nói: “tốt không ngại gì hết
làm điều này điều nọ cho người khác, nhưng tôi quá ngại khi phải nhờ người
khác làm gì cho mình". Tại sao bạn ngại? Đó là câu hỏi nhiều người đặt ra,
nhưng ít ai đi đến cùng câu trả lời cho vấn nạn này. Có phải mình ngại vì
mình:
- Không muốn chịu mang ơn?
- Không muốn phiền người khác?
- Không tin tưởng đủ nơi điều mình định làm?
- Hay không tin vào người khác? Hoặc vi tự ái, hay vì không dám... vì
sợ bị từ chối...?
Bạn có thể tự trả lời. Và có lẽ mỗi khi ngần ngại, trong đầu bạn sẽ đưa
ra những lý do khác nhau, mà chính bạn đôi lúc cũng không rõ tại sao nữa?
Hình như bạn chỉ "cảm thấy" như vậy thôi! Thật buồn cười, khi có nhiều
người thất vọng vì trong cuộc sống, chẳng bao giờ họ được cái mà họ ao
ước. Nhưng làm sao họ có được khi mà họ cứ âm thầm ước mơ, âm thầm
chờ đợi cơ may. Rất nhiều người chẳng bao giờ yêu cầu một điều gì cả. Họ
chỉ ngồi khoanh tay chờ đợi hoặc nghĩ là người ta phải đoán “ý mình" mà làm
chứ?
Bạn nhớ điều quan trọng này nhé: Những gì mình muốn, mình cứ hỏi,
cứ yêu cầu hoặc có xin. Bạn làm điều ấy vì những lý do sau đây: Dám yêu
cầu người khác chứng tỏ rằng bạn trọng mình, và xem mình có giá trị. Vì khi
yêu cầu điều gì, có lẽ trong thâm tâm bạn xác quyết với chính mình cũng như
với người khác rằng bạn có quyền và bạn cần đặc ân. Điều đó có nghĩa là
bạn cảm thấy bạn đáng được và như thế là bạn đã tỏ ra tin vào chính mình,
và tạo nên cho mình một thái độ tự trọng, một thái độ lành mạnh và cần thiết
để phát triển nhân cách và sông triển nở, quân bình. Ngạn ngữ của Hồi giáo
đã cho chúng ta một ý rất hay.
"Nếu bạn gọi núi, mà núi không tới.
Bạn hãy đi tới núi"
- Dám yêu cầu là điều quan trọng cho sức khỏe của bạn. Khi bạn không
dám yêu cầu điều gì, bạn có thể không được chú ý, bạn bị lờ đi, hoặc bị cho
“ra rìa”. Điều này có thể sẽ dẫn bạn đến tình trạng bực bội, mặc cảm, buồn
bã, rút lui vào mình hoặc cắt đứt các mối quan hệ. Thực tế là khi bạn dồn nén,
bịnh hoạn sẽ kéo đến thăm bạn đấy. Vì khi đó ruột gan bạn có thể bị co thắt,
hay ung nhọt có thể xuất hiện. Bất cứ lúc nào bạn không diễn tả được chính
mình, cơ thể của bạn đều có ảnh hưởng.
- Dám yêu cầu là điều hợp lý hơn cả để những người chung quanh,
nhất là người có trách nhiệm như thủ trưởng hay gia đình và bạn bè biết bạn
muốn gì vì không ai trên đời này là những nhà chuyên đọc tư tưởng. Làm sao
mà họ biết bạn muốn gì, thích gì và đang chờ đợi gì? Bạn nên nhớ là họ có
những bận rộn của họ nữa chứ. Và giả như họ quan tâm và cố làm cho bạn
một số điều, nhưng có phải đó là những gì bạn thật sự muốn và cần không?
Nói lên hay yêu cầu điều mình muốn có khi là giúp người khác bớt nỗi lo nghĩ,
là một cách giúp người khác làm bổn phận của họ tốt hơn, và chính bạn, chắc
chắn là người có lợi hơn cả. Nếu yêu cầu, bạn sẽ có 50% cơ may được nhận
và 50% bị từ khước. Còn nếu bạn không lên tiếng, bạn sẽ không có được
chút cơ may nào. Việc của chúng ta là yêu cầu, là xin và lên tiếng. Còn việc
đáp ứng thuộc về phía bên kia. Ngoài ra, chúng ta còn phải để cho người
khác tự do trong việc đáp ứng hay không. Nhưng thiết nghĩ, cứ kiên trì, bạn
có nhiều hy vọng được đáp ứng.
Trong cuộc sống thực tế, vào các dịp lễ kỷ niệm như đám cưới, hay
sinh nhật... nhiều người hỏi mình muốn gì, mình ngại không nói, họ phải nặn
óc suy nghĩ, và rồi đôi khi mình lại được nhận những thứ mình đã có, hay
thậm chí là không thích. Những khi như vậy chắc bạn tiếc rẻ và tự nhủ: "giá
như mà mình nói" hay khi bạn cần một việc gì, bạn cứ làm một mình, sau đó
khi xong rồi mới nói lên, có lẽ khi đó bạn mới biết là mình đã bỏ qua rất nhiều
cơ may.
Trên bình diện khác, dám yêu cầu khi mình cần được giúp đỡ là tạo
cho người khác niềm vui có cơ hội giúp đỡ bạn. Thật ra, không dám yêu cầu
là ích kỷ đấy. Nếu bạn muốn giúp người khác, sao bạn lại không cho người
khác cơ may để giúp người như bạn? Đừng cất khỏi họ niềm vui được giúp
đỡ ban!.
Điều này áp dụng cho hết mọi thứ yêu cầu nghĩa là bất cứ thứ gì bạn
cần đến. Hầu hết người ta thích giúp đỡ nếu họ nhận ra là bạn đang cần, hay
nếu họ biết là bạn đã làm hết mình, và bạn đang cần phụ thêm một tay. Nhiều
người cũng thích giúp đỡ lắm chứ, nhưng họ lại sợ là chính họ có thể áp đặt
trên người khác. Sao bạn lại không tạo cho họ cơ hội? Thử yêu cầu đi bạn
nhé. Phần lợi sẽ thuộc về cả đôi bên?
Có những người trong cuộc sống riêng tư cũng như trong lãnh vực làm
ăn, họ dường như luôn luôn đạt được điều họ muốn. Ngay cả khi họ muốn
mua một chiếc xe, tìm một người làm, bán một món gì, hay thậm chí trong
lãnh vực hôn nhân... họ đã xoay sở làm sao, mà rốt cuộc họ đều đạt được
những gì họ muốn. Đơn giản chỉ vì họ biết bày tỏ cho người khác biết họ
muốn gì, và dám yêu cầu người khác giúp đỡ. Trong lãnh vực này tôi đã có
nhiều kinh nghiệm. Khi tôi còn đi học ở xa, một mình một cõi bơ vơ lại thêm
giai đoạn đầu sinh ngữ còn yếu. Thế nhưng các bạn tôi luôn luôn nhận định
rằng: “bạn có, và làm được hầu hết những gì bạn muốn". Lúc ấy cũng như
bây giờ nghĩ lại tôi thấy lời nhận xét của họ rất có lý. Đơn giản là vì tôi không
ngại nói lên những điều mình ao ước và dự tính. Nói với người này không
được, chúng ta lại tìm cách bày tỏ với người khác, cách này không được lại
dùng cách khác. Nếu chúng ta thật sự muốn; thế nào cũng có thể tìm ra cách
để đạt được. Tôi vẫn tin như thế.
Điều quan trọng mong bạn để ý cho: Trước hết bạn phải biết mình
muốn gì. Suy nghĩ trước hậu quả và yêu cầu của mình phải hợp lý, hợp tình
với thái độ khiêm tốn, trung thực, nhã nhặn trong mọi vấn đề, kiên trì là điều
không thể thiếu được nghe bạn!
Bạn thân mến, bạn cố gắng ý thức rằng yêu cầu người khác giúp mình
là điều đúng và phải lẽ thôi. Không có gì bạn phải e ngại cả, khi mà mình đã
cố làm hết khả năng rồi, hay là khi một mình, bạn không thể xoay sở được.
Hay là khi sự việc cần đến sự quyết định của người khác. Ngay cả trong
những việc nhỏ nhặt, bạn thử tập điều này đi. Ví dụ: Yêu cầu người bạn gần
nhà và cùng chung sở cho quá giang xe trong khi xe mình đang phải sửa. Xin
người hành khách bên cạnh đừng hút thuốc trong khi bạn không thể chịu
được hơi thuốc, hỏi những người mình yêu mến xem mình có thể giúp họ
được điều gì không?.
Bạn đang nghĩ là tôi chủ trương biến bạn trở nên cái "bọt biển" mềm
xèo, hay những kẻ chẳng biết mang gánh nặng của mình là gì? Trái lại, chỉ
những ai biết mình muốn gì và có thể làm gì cũng như có tinh thần trách
nhiệm và tự tín mới dám yêu cầu hay hỏi người khác những thứ mình cần
đến. Có biết bao nhiêu người đã dệt thật nhiều ước mơ và thầm mong
chuyện nọ, chuyện kia, nhưng họ có dám bộc lộ với ai đâu! Họ còn sợ.
Thật ra, khi bạn yêu cầu hay hỏi han. Bạn sẽ có thêm sự hiểu biết về
điều bạn đang làm, và không nhiều thì ít bạn cũng sẽ được giúp đỡ. Ngoài ra,
bạn còn tạo cho người khác cơ hội và niềm vui được giúp bạn nếu điều đó
hợp với khả năng và vị trí của họ. May thay, thường chúng ta cũng biết chọn
đúng người để san sẻ chứ!
Một cuộc điều nghiên cho thấy là những người thành công thường hay
yêu cầu người khác "tiếp tay" với mình, khi họ muốn làm một điều gì.
Đôi khi có người nói: cái gì sẽ xảy ra, nếu những điều ta yêu cầu mà lại
nhận được 50% trả lời là "không”. Khi đó có phải chúng ta là những người vô
duyên không? Hay là chúng ta là những người “không đáng”? Không đâu bạn
ạ. Qua kinh nghiệm đó, bạn khám phá được rằng: À, thì ra một nửa ý nghĩ
của bạn chẳng ăn khớp với cách nghĩ và hoạch định của người khác. Nó
cũng còn có nghĩa là một nửa số lần đáng ra bạn hẳn đã được giúp đỡ mà
bạn đã bỏ qua cơ may đó, vì không dám trình bày ước muốn của mình hay
yêu cầu người ta giúp mình.
Hơn nữa, khi bạn là một người "yêu cầu” bạn cảm thấy chính mình phải
có trách nhiệm hơn trong việc mình làm, vì chính mình cần và yêu cầu mà!
Thêm vào đó, bạn thoát khỏi cơ nguy để cho mình trở nên một người "đau
khổ” thầm lặng. Yếu tố chính để đạt được điều bạn muốn, chính là niềm xác
tín rằng: bạn "đáng" được điều đó. Và cách thế tốt nhất để phát triển cái cảm
quan rằng mình xứng đáng là bạn cứ hỏi, cứ xin hay yêu cầu. Mong bạn thử
làm, rồi chính bạn sẽ tự đánh giá kết quả. Với phương pháp này: Tôi hy vọng
bạn sẽ làm và nhận được thật nhiều điều bạn muốn, vì bạn là người tin vào
bản thân và dám bày tỏ những gì mình muốn.
Chương 23. TINH THẦN TRẺ THƠ
Tất cả mọi người đều ao ước có nhiều hiểu biết, điều kiện đầu tiên là
phải biết nhìn đời với cặp mắt của trẻ thơ, cái gì cũng mới lạ và làm cho ta
ngạc nhiên cả
Aristote
Những gì các bạn đã đọc đã biết, các bạn đã thử đem áp dụng cho
mình chưa? Cũng như chúng ta nhiều lần đề cập tới, có rất nhiều người biết
nhiều, hiểu nhiều, và nhất là nghe thật nhiều, nhưng đời họ vẫn "trước sau
như một" vẫn không có gì cải tiến cả. Tuy vậy, cũng không thiếu ngươi biết
một mà làm hai, làm ba; vì sau khi áp dụng, họ rút kinh nghiệm, tôi thử làm lại,
cho đến khi làm được mới thôi; với kinh nghiệm của người khác, cộng thêm
kinh nghiệm riêng, họ đã tiến xa. Còn bạn, chắc cũng có điểm bạn cảm thấy
đắc ý chứ? Không phải bạn làm một lần tất cả những gì bạn muốn thực hiện
đâu? Bạn chọn điểm nào bạn cần và hợp với bạn hơn cả; rồi bạn cố gắng
thử, làm đi rồi thử lại. Nếu có kinh nghiệm gì hay, mong bạn viết góp ý, để
người khác cũng được hưởng nhờ kinh nghiệm của bạn, hoặc nếu gặp khó
khăn gì trong khi thực hành, bạn có thể viết hỏi thêm ý kiến. Bạn đang nắm
đời mình trong tay, đời bạn sẽ nên như thế nào là do bạn quyết định! Chắc
chắn bạn còn nhớ câu:
"Hãy tự giúp mình rồi trời mới giúp cho".
Trong chương này, xin phép được nhắc lại với bạn là thành công hay
thất bại, đau khổ hay vui sướng hạnh phúc không phải chỉ do số mạng, nhưng
do bạn, do tư tưởng của bạn, vì chính tư tưởng hướng dẫn hành vi phải
không bạn? ông Plato, một nhà triết học nổi tiếng bậc nhất tự cổ chí kim đã
khẳng định rằng:
"Thực tại được tạo nên do tâm trí. Chúng ta có thể thay đổi thực tại
bằng cách thay đổi chính mình."
Một người La Mã khác cũng đã nói:
"Cuộc sống của một người
là do tư tưởng họ làm nên".
Kinh Thánh cũng đã nói:
"Con người là cái mà họ nghĩ suốt ngày".
Bạn cố gắng canh giữ ý nghĩ, tư tưởng của bạn cũng như điều khiển nó
để dùng vào việc phục vụ cho cuộc sống của chính bạn. Có bao giờ bạn quan
sát một đứa trẻ chưa? Chúng luôn đầy tự tin và nhiều mơ ước, nhất là rất lạc
quan về tương lai. Chúng ta có thể học nhiều điều từ con trẻ và tập cho mình
có tâm hồn, ý nghĩ như chúng. Chính Kinh Thánh, cuốn sách mà số đông
nhân loại thường đọc nhất, đã dạy chúng ta trở nên như trẻ nhỏ. Ngay cả cha
mẹ cũng nên để ý rằng biết đâu sự việc sẽ tốt hơn khi chúng ta dùng nhiều
giờ để học hỏi nơi trẻ con hơn là dạy dỗ chúng. Bạn có cho rằng điều này phi
ly, kỳ quặc không? Nếu nghe và quan sát kỹ, bạn sẽ thấy biết bao nhiêu điều
chúng ta thật sự cần học từ con trẻ đấy.
Trẻ con biết thưởng thức và có nhiều giờ vui hơn là người lớn nhiều.
Chúng biết cười và lúc nào cũng có thể cười, chúng chẳng cần lý do gì nhiều,
chúng cười vì chúng cảm thấy dễ chịu khi cười thôi? Trẻ con thật hồn nhiên
và đầy niềm vui sướng. Chúng không phân tích và không làm "cho ra lẽ" hay
“sân si" như người lớn. Chúng chỉ đơn giản là mình thôi. Ngay cả chúng ta,
bất cứ khi nào chúng ta gặp một người lớn hồn nhiên, chúng ta có khuynh
hướng quý mến và muốn gần họ. Trở lại với chính mình, tại sao chúng ta
không bớt lý luận, bớt quá lo nghĩ, quá tính toán và sống hồn nhiên nhỉ?
Trẻ con vẫn luôn thấy mọi sự hấp dẫn. Chúng thích khám phá. Mọi sự
đều là những kinh nghiệm mới mẻ và hứng thú, chúng bị thu hút vào những gì
quanh mình. Người lớn có thể tự cô lập mình, và dồn sức quá nhiều về
những nhu cầu vật chất, mà quên đi những điều kỳ diệu của thiên nhiên, của
cuộc sống. Người lớn rất dễ quên rằng hành tinh này là một nơi tuyệt vời.
"Kẻ nào không biết ngạc nhiên gì nữa cả, nên coi người ấy như đã
chết, mắt họ đã mờ rồi”.
A. Einstein
Trẻ con luôn biết chấp nhận, chúng không có định kiến. Khi tiếp xúc,
chúng chẳng để ý đến đối tượng giàu hay nghèo, đen hay trắng, đạo này hay
đạo kia, khuynh hướng chính trị v.v... Những thứ mà người lớn khá quan tâm,
cho là quan trọng như chức cao quyền lớn hay sang giàu... đối với trẻ chẳng
có nghĩa lý gì cả, chẳng gây cho trẻ một ấn tượng nào. Chỉ có người hiện
diện với chúng mới đáng kể. Trẻ cũng chẳng để ý bạn dơ hay sạch, tốt hay
xấu... chúng chấp nhận tất cả. Ngay cả những chuyện mà người lớn hay
phàn nàn, như nóng, lạnh, mưa nắng, đối với trẻ con, có khi nào chúng ta
nghe trẻ than phiền về thời tiết đâu. Có lẽ nhờ thế mà tinh thần chúng lành
mạnh.
Trẻ là mầm sống, chúng đang lớn, chúng là dấu hiệu của sự sống.
Chúng đầy năng lực, vì trẻ con luôn sống hết mình, luôn vươn tới trước,
không e dè, sợ sệt, không phòng vệ. Khi chơi, chúng chơi hết mình và chỉ biết
có chuyện chơi mà thôi. Trẻ không bị những thứ khác chi phối. Làm gì trẻ
cũng để mình cuốn hút và để tất cả tâm lực vào đó.
Trẻ con sống thật con người của mình. Chúng hoàn toàn thoải mái vì
không phải bận tâm lo nghĩ người ta nhìn mình, nghĩ gì, nói gì về mình: Trong
lòng làm sao, vui buồn chúng đều tỏ ra không giấu giếm, tránh né hay phòng
vệ. Chúng không mang mặt nạ hay tìm cách để cho mình được khen ngợi,
được vượt trội hơn các bạn. Chúng không biết thêm thắt, để người ta đánh
giá cao hay tìm cách lấy lòng người khác. Tính trong sáng của trẻ được nhân
gian đề cao và tin tưởng, những gì trẻ nói ra, rất đáng tin cậy:
"Ra đường hỏi người già, vào nhà hỏi con trẻ".
Trẻ con sóng chan hòa, không phân biệt, khi chơi hay chung đụng.
Chúng chỉ biết "con người" mà chúng đang tiếp xúc, đang chơi với hoặc đang
gần. Tầm quan trọng chúng dành cho mỗi người là ở con tim. Trẻ sẵn sàng
thương yêu và sống nhờ tình yêu.
Trẻ con rất nhạy cảm, với nỗi đau của ngươi khác và cũng rất nhạy
cảm với những thái độ chúng ta đối với chúng. Trẻ rất gần với những giá trị
nhân bản: Chúng quảng đại, rất dễ cảm thông, khoan dung và chạnh lòng...
Trẻ không so đo tính toán hơn thiệt, tìm lợi hay cạnh tranh giành giựt như
người lớn. Điển hình cho những giá trị đó là câu chuyện của bé Tâm, một học
sinh tiểu học bảy tuổi.
"Tâm dự cuộc thi chạy đua tại trường. Ở vòng một, Tâm đã về nhất, em
được đeo một giải "ruy-băng" trên ngực, Tâm rất hãnh diện nhìn cha mẹ và
cô giáo ở khán đài đang vui mừng và hài lòng về em. Đến vòng hai, Tâm
cũng là bé chạy nhanh nhất, ai cũng đặt nhiều hy vọng và chắc chắn em sẽ
thắng vòng này nữa. Chỉ còn một vài bước chân là Tâm đến đích, ai cũng thở
phào nhẹ nhõm. Bất chợt Tâm dừng lại và né sang một bên. Bình sau em tiến
lên và thắng vòng hai. Khi xong cuộc, cha, mẹ và cô giáo hỏi lý do Tâm dừng
lại. Em mỉm cười nhẹ nhàng trả lời: "Con đã có một dây "ruy-băng" rồi, bạn
Bình của con chưa có."
Thật là cao đẹp, trong sáng, tình người đơn giản mà sâu đậm. Đơn
giản như tâm hồn một trẻ thơ. Quyền lợi, thắng-thua không thể làm mờ đục
cái tâm tốt lành của chúng. Đúng là “nhân chi sơ, tính bản thiện". Trong tương
quan, trong tình cảm, trẻ không đòi hỏi điều kiện gì, chúng không có hậu ý,
mà tin tưởng, hết lòng trong các mối quan hệ. Tất cả chúng ta đã không thích
thú và kinh ngạc trước sự ngay thẳng của trẻ đó sao? Trẻ con mềm dẻo và
khẳng định. Nếu chúng muốn gì, chúng sẽ làm cho được và không chịu rời bỏ
đâu. Tính cương quyết của trẻ thật đáng cho chúng ta khâm phục.
Trẻ con cứ thế mà tiến, không đặt vấn đề, cứ tiếp tục tiến. Như khi bạn
còn bé và tập đi, bạn té và lại đứng dậy, và cuối cùng bạn đã đi được. Bạn
vẫn còn tỏ lộ sự cương quyết đó cho đến bây giờ? Bạn vẫn còn đi đấy chứ?
Trí tưởng tượng của trẻ rất phong phú. Nhờ đó chúng có thể học, có
thể nhớ được, và phát triển một cách nhanh chóng. Còn bạn? Cố gắng dùng
thì giờ với trẻ, học cười nhiều hơn, hồn nhiên hơn, tò mò hơn, chấp nhận
nhiều hơn, mềm dẻo hơn, tin tưởng hơn, cương quyết hơn. Trí tưởng tượng
của bạn luôn có đó bạn có thể dùng đến khi nào muốn. Bạn cố gắng dùng nó
đi nhé.
Chúng ta sống như trẻ con cũng có nghĩa là hòa nhịp với thiên nhiên,
lớn lên với thiên nhiên, nghỉ ngơi với thiên nhiên... Chúng ta cũng phải dành
thì giờ cho mình lớn lên như cây, như cỏ, như muôn loài khác trong vũ trụ
này.
Đúng thế, thiên nhiên có giờ của nó. Một cây thông già không thể một
sáng một chiều mà lớn lên được. Nó cũng thay lá, mọc cành và thay vỏ trong
tiến trình lớn lên. Những hạt kim cương và đá quý cũng không được tạo
thành trong một tuần lễ mà phải trải qua hàng triệu năm. Mỗi vật có giá trị,
những gì đẹp, và có giá trị trong vũ trụ đều cần thì giờ để trở thành như hiện
trạng của nó. Sự lớn lên và phát triển của chúng ta cũng đi vào một định luật
chung ấy. Chúng ta cần nhìn nhận và tuân theo định luật ấy. Mặt khác, chúng
ta cần kiên nhẫn dễ thương với bản thân. Phải mất thì giờ để tạo cho mình
lòng tự tín, để xây dựng một cơ thể cường tráng. Mất thì giờ để xây dựng một
cơ nghiệp, tạo cho mình sự độc lập về tinh thần lẫn tài chánh. Trong thế giới
cụ thể này, không có sự thành công nào chỉ cần một đêm thôi, hay như mì ăn
liền; mà cần cố gắng, kiên tâm, sáng kiến và nhất là cần thì giờ nữa!
Muốn xây dựng một cuộc đời đáng giá, đáng sống và hạnh phúc, bạn
cũng theo một định luật ấy thôi có phải vậy không các bạn?
Thế giới này đầy rẫy chiến tranh, bạo lực,... vì con người đã mất đi bản
chất cao quý của một đứa trẻ. Để sống còn, không ít người lớn tham lam, lắc
léo mưu mô và dối trá. Giữa người lớn và trẻ con có vô vàn cái khác biệt.
Nhiều lúc tôi nghĩ tại sao ngươi lớn chúng ta đánh mất đi nhũng giá trị mà
chúng ta đã được trang bị khi bước chân vào trần gian này.
Có lẽ một trong những điều giúp chúng ta “tái sinh" tinh thần trẻ thơ, là
quan sát, và học lại từ trẻ con những nét đẹp cơ bản từ bản chất của một sinh
linh bé bỏng, mà chính những người lớn chúng ta đã cho chúng hình hài.
Trẻ đang mang trong mình những hạt giống lành mạnh. Chúng chỉ biết
cười, và đầy hy vọng vào ngày mai. Tính lạc quan giúp cho trẻ dám "tiến tới"
trong những gì chúng muốn, chúng thích và chúng làm. Đầu óc của chúng
đầy sáng tạo. Chẳng có thể xây những lâu đài bằng cát, và rồi bị sóng biển
cuốn trôi, chúng tiếp tục xây và vẫn hăng say không mệt mỏi, chúng bắt đầu,
rồi lại bắt đầu lại một cách hết mình. Trẻ con không biết cằn nhằn, nếu có, đó
chỉ là lập lại những gì người lớn thường làm mà thôi.
Trẻ con sống sung mãn, đầy sinh lực và niềm vui ước mong chúng ta
duy trì được nụ cười và cái tâm trong sáng của trẻ thơ, và làm hiện lên nét
đẹp của con trẻ đang bị vùi lấp trong chúng ta. Bạn thân mến, bạn đang sống
đấy chứ? Có nhiễu ngươi cứ mãi cặm cụi lo hết chuyện nọ đến chuyện kia.
Khi còn nhỏ thì lo học, hoặc cha mẹ bắt ép phải học quá nhiều, không còn thì
giờ mà "sống". Khi lớn lên thì lo kiếm tiền, lo nuôi con, lo làm việc, lo ăn, lo
mặc, lo nhà, lo xe... nào là hàng chục, hàng trăm thứ phải lo! Vậy bạn sống
lúc nào? Dĩ nhiên lo toan tính toán hơn thiệt là cần cho cuộc sống, nhưng
chúng ta có khi đã "lạm dụng" cái gọi là tự do lo toan đó. Có lẽ chúng ta rất
cần tập trở nên như con trẻ, người Việt chúng ta thường nói: trời sinh voi, trời
sinh cỏ phải, trời đất thiên nhiên là những gì đã được chuẩn bị và cống hiến
cho con người. Chúng ta lo toan quá cũng chẳng "làm cho mình lớn hơn
được một tấc nào cả”. Chúng ta có cách gì để ngăn bão hay chặn lụt? Có
chứ! Nhưng những cố gắng của con người rốt cuộc quá nhỏ bé đối với sự
huyền nhiệm và vĩ đại của thiên nhiên. Nói như thế tôi không phủ nhận việc
khắc phục và tổ chức cũng như cải tiến cuộc sống đâu. Nhưng chỉ muốn nhắc
nhở bạn là cuộc sống của chúng ta chỉ đạt đến cái tuyệt vời khi nó hòa nhịp
với thiên nhiên, với vũ trụ...
Thật vậy, chim trời và hoa cỏ đồng nội chẳng lo thu tích, lo canh cửi…"
thế mà chúng vẫn tươi đẹp và có phải thiếu thốn ngày nào đâu? Bạn thử
nghĩ, nếu bất cứ lúc não chim cũng lo kiếm ăn, thì chắc chúng ta không được
nghe những giọng hót thánh thót, hay những cảnh bay lượn đẹp mắt. Nếu
hoa cỏ mà sợ nắng sợ mưa, chỉ lo giữ sao cho mình yên thân, thì chúng ta
đâu có ngắm được những màu sắc rực rỡ, hay muôn dáng, muôn vẻ tuyệt vời
của chúng!
Còn chúng ta? Có lẽ sau khi đã cố gắng hết sức bạn đừng quá căng
thẳng va "lăng xăng" nữa. Thêm vào đó, bạn cần xuôi theo định luật thiên
nhiên, thỉnh thoảng chúng ta cũng nghỉ ngơi. Đất cần nghỉ mới không bị cạn
kiệt hoa màu. Bạn cần thì giờ để nghỉ ngơi, để suy nghĩ, để xét lại, để cân
nhắc, để hiện hữu, để tái tạo, và nhất là để sống nữa chứ! Nếu trong đời
chúng ta chấp nhận nghỉ ngơi đôi khi như đất đai, như muông thú, khi đó có lẽ
công việc của chúng ta trở nên hữu hiệu hơn chăng? Vì là người, tôi tin là
chúng ta biết điều hành và sắp xếp những hoạt động của thân xác và tinh
thần của mình. Bạn cố gắng dùng thời giờ để nghỉ ngơi lấy sức, tăng thêm
sinh lực, tái tạo con người mình, và quan trọng hơn cả là nhiều lúc dám trở
nên như trẻ con quẳng gánh lo đi mà vui sống.
Cuộc sống là để sống chứ không phải để lo, để sợ. "Sống" là để
thưởng thức cuộc đời. Khi đó bạn mới là ngươi sống hạnh phúc. Mong bạn
vui với những gì mình có, tạo nên cho mình nhiều niềm vui và hứng thú trong
cuộc sống... như trẻ thơ, như con cái và em cháu của bạn.
Chương 24. LÀM NHẸ CUỘC ĐỜI
Đau, buồn, phiền, lụy… là những thứ rỉ sét làm hoen mờ vẻ tươi sáng
của cuộc đời
T. Edwards
Nghỉ ngơi đôi lúc cần thiết cho cuộc sống, để tái tạo và để lớn lên. Hôm
nay xin được mời bạn cùng tôi khám phá ra lợi ích của thư giãn và sự thoải
mái.
Bạn có để ý là nhiều lúc bạn cố gắng quá để nhớ một điều gì, để giải
quyết một vấn đề hay để đá một trái banh cho chính xác, hoặc trả lời một vấn
nạn... Và bạn đã cố gắng tối đa, nhưng lắm khi bạn chẳng đạt được kết quả
như bạn muốn? Tại sao vậy?
Hầu hết những người đã thành công lớn và dễ dàng là những người
dấn thân vào những gì mã họ cảm thấy thoải mái. Vì trong khi thư giãn và
thoải mái, những làn sóng của não bộ đã phát ra những chỉ dẫn tuyệt với đặc
biệt là khi tắm, hay khi nằm thoải mái trên giường, trên bãi cỏ hay bên bờ biển
khi trời bình minh hay hoàng hôn. Chúng ta cứ ở những nơi mà mình thấy dễ
chịu và dễ thư giãn. Những lúc như thế, tư tưởng, sáng kiến, hay những giải
pháp cho vấn đề có thể xuất hiện một cách tự nhiên và sáng giá.
Kinh nghiệm nhiều người đã cho thấy: khi họ nghỉ ngơi thư giãn thoải
mái trên giường, những lúc đó nhiều việc trọng đại đã được giải quyết, hay
bừng sáng lên. Đôi lúc bạn phải để cho tâm trí mình tự làm việc lấy, chúng
thông minh và đủ sáng suốt. Dĩ nhiên thân xác thư giãn cũng quan trọng bằng
cao điểm của hành động. Vì khi thư giãn, sự chuyển hóa trong cơ thể trở nên
hoa hợp và quân bình, áp huyết giảm, hơi thở trở nên sâu và dễ dàng, các bộ
phận trong cơ thể làm việc một cách nhịp nhàng hơn. Bạn thấy đấy, đôi khi
chúng ta cũng cần để cho cái tự nhiên của trái đất làm việc và dẫn dắt mình
nữa chứ.
Thêm vào đó, niềm hạnh phúc và tự do diễn tả của chúng ta sẽ được
bảo đảm hơn nếu chúng ta không quá quan tâm đến kết quả. Làm việc để đạt
mục tiêu, nhưng không để cho chúng ta trở thành nô lệ của chúng. Chắc có
lần bạn đã nghe hoặc quan sát những người vì muốn đạt cho được chuyện
nọ chuyện kia, họ đã dám hy sinh cả tuổi xuân, cả tương lai hoặc nhân phẩm
mình. Ví dụ: có kẻ ham tiền đã bán cả lương tâm trong việc gian xảo, lường
gạt. Có kẻ ham danh vọng đã tự cúi mình một cách hèn hạ. Có học sinh hay
sinh viên vì muốn thi đậu hay điểm cao đã gian lận. Có kẻ vì chút lợi danh đã
quên tình quên nghĩa, hay quên cả lương tri. Có kẻ vì chút quyền lợi và chỗ
đứng nhỏ mọn đã bán rẻ hay phản bội bạn mình. Chắc bạn còn thấy nhiều
hơn thế nữa. Nô lệ cho danh vọng, tiền tài hay công việc là vậy đấy? Chúng
ta thường thích những người hồn nhiên đơn sơ, trong sáng. Trong giao tế, họ
không lo gây ảnh hưởng hoặc để lại ấn tượng nơi người khác. Họ thế nào thì
cứ diễn tả như thế. Họ như một tấm gương hay một dòng sông trong suốt,
qua đó chúng ta có thể nhìn thấy tận đáy sâu, thấy những gì chứa đựng bên
trong. Gần gũi được với những người trong suốt như thế, chúng ta sẽ thấy
nhẹ nhàng, thoải mái, dễ sống.
"Lúc nào cũng vui, lúc nào cũng thoải mái sẽ làm cho bạn hạnh phúc,
sống lâu và trẻ mãi. Ai cũng thích gần gũi người thoải mái..."
Cary Giant
Bạn sống thoải mái hồn nhiên vì mình không bị lệ thuộc gì, kể cả với
những gì liên quan đến cuộc sống hay công việc của bạn. "Thà chết vinh hơn
sống nhục”. Phải, chúng ta sống với phẩm chất của một con người. Ngoài ra,
một khi bạn đã làm một công việc gì rồi, đó là lúc bạn nên để cho tự nó phát
triển theo luật tự nhiên, chứ bạn căng thẳng, lo lắng qua có khi bạn lại vô tình
làm lệch lạc, ngay cả có thể bóp méo sự sống.
Đừng cưỡng lại tiến trình sự sống. Có những đoạn đường của dòng
sông cuộc đời, chúng ta cần chống chọi để vượt qua. Nhưng nếu bạn cứ lội
ngược dòng hoài thì bạn chẳng còn năng lực để sống hay để thưởng thức nó.
Bạn không thấy rằng thiên nhiên vẫn tiếp tục triển nở một cách âm thầm, êm
nhẹ đấy sao? Và đương nhiên kết quả tự nó sẽ xảy ra đúng thời, đúng buổi
và thích hợp. Nếu bạn ra đồng trồng cà chua, và bạn cứ vài giờ đảo hột lên
xem coi nó đã mọc chưa, cây sẽ ra như thế nào bạn nhỉ? Bạn làm xong việc
mình rồi cứ nghỉ ngơi và để thiên nhiên lo chuyện ấy. Đừng qua bám vào nó.
Bạn sẽ mất thời giờ, sức lực và kết quả có khi lại rất tồi nữa!
Về vấn đề vừa nêu, anh chị em Phật tử thường nói: “TẤT CẢ NHỮNG
ĐAU KHỔ CỦA CON NGƯỜI, LÀ SẢN PHẨM ĐÃ ĐƯỢC TẠO RA DO SỰ
QUÁ GẮN BÓ VÀO ĐIỀU HIỆN HỮU TRƯỚC ĐÂY". Khi chúng ta loại bớt
những sự chờ mong, ao ước và sự lo toan quá độ về tương lai, tôi tin chắc và
dám bảo đảm là tâm trí chúng ta sẽ được thanh thản, bình an; cuộc sống
chúng ta sẽ thoải mái, lành mạnh và trong sáng hơn. Nếu không, chung ta thử
nghe Talmud khuyến cáo:
"Tham vọng quá độ làm hại kẻ ấp ủ nó".
Bạn đã nghe nói nhiều về tham vọng và sự buông bỏ để cho đời mình
bớt nặng. Đừng để cho công việc, tiền tài và ham muốn cuốn lôi chúng ta đi
như vị cận thần trong câu chuyện sau đây: Có vị hoàng đế nọ muốn ban trọng
ân cho một cận thần. Nhà vua phán: người hãy phóng ngựa đi tới nơi nào
người dừng lại thì khoảng đất đó ta sẽ ban cho ngươi".
Viên cận thần ra đi, cố sức phóng ngựa để có được càng nhiều đất
càng tốt. Ông ta đi suốt ngày đêm, khi mệt và đói cũng không dám ngừng
nghỉ vì muốn có nhiều đất.
Một ngày kia, vì đói và mệt, viên cận thần kiệt sức lả đi một mình trong
rừng. Lúc này, ông ta mới hối hận: "Tại sao ta tham lam quá độ vậy, ta tận
sức để có được nhiều đất đai để làm gì, trong khi chết rồi ta chỉ cần có một
thước đất để được chôn cất mà thôi!".
Con người luôn gắng sức làm việc tới mức xao lãng những lãnh vực
quan trọng khác của cuộc sống: Sức khỏe. gia đình, quên cả những cảnh đẹp
thiên nhiên. Ngay cả trong những gặp gỡ với bạn bè chúng ta vẫn có suy nghĩ
làm sao để sự giao thiệp sẽ có lợi cho việc làm ăn hay thế lực của mình.
Rồi một ngày kia nghĩ lại, chúng ta sẽ thấy những cố gắng đó là vô
nghĩa. Lúc đó, không thể quay ngược kim đồng hồ được nữa, chúng ta mới
thấy mình đã bỏ mất nhiều dịp tận hưởng những niềm vui, sự an bình của
cuộc đời một cách chân chính.
Điểm then chốt ngăn cản bạn sống hạnh phúc có lẽ là bạn đã bám víu
vào cái bạn đang có. Bạn có để ý là mọi sự trong thế giới này không phải cứ
giữ mãi nguyên trạng, mà phải thay đổi. Mùa này đến rồi mùa kia đi. Xuân
đến, đông tàn... cứ thế mà tiếp diễn. Không có gì ở yên một chỗ hết phải
không bạn? Ngay cả đối với bản thân, hôm nay bạn đã có cái gì khác hôm
qua rồi? Tuy thế, dường như đôi lúc chúng ta quên và vì thế đã nhiều lần cảm
thấy khổ sở, thất vọng và đau đớn, hay chán chường không cần thiết, vì mọi
sự không ở nguyên trạng thái như chúng ta nghĩ hay muốn.
Có khi nào chúng ta hỏi người yêu: “tại sao anh/em không giống như
năm ngoái?". Chúng ta đi chơi một nơi nào đó và cảm thấy thích thú, rồi trở
lui đó để tìm lại những cảm giác xưa; nhưng không có được, rồi than rằng:
"NÓ KHÔNG GIỐNG NHƯ LẦN TRƯỚC". Dĩ nhiên, không có gì tuyệt đối
giống như trước đâu. Cuộc sống đầy năng động, biến đổi luôn. Vì thế mà nó
hấp dẫn và không thể đoán trước được. Những thay đổi, nếu chúng ta biết
đón nhận và thưởng thức, nó sẽ gợi hứng và đem lại niềm vui cho chúng ta
trong cuộc sống. Thật vậy mọi sự ở trong trạng thái đổi thay liên tục chúng ta
cần một thái độ lành mạnh: Để cho cái cũ qua đi và đón chào cái mới mẻ.
Việc này thay thế việc kia, vật này thay cho vật nọ. Trong khi giũ bỏ cái cũ và
không cần thiết, là chúng ta đã tạo một khoảng trống và lôi cuốn về cho mình
những cái mới và hấp dẫn. Nói thế, nhưng thường chúng ta rất dễ bám víu
vào những cái cũ và lỗi thời, chúng ta tự tạo nên những tường ngăn vách
chắn như thói quen, tập quán. Cuộc sống mình không khéo có thể trở nên
như một tiệm "ve chai", hay một kho đồ cũ, đồ phế thải vung vãi khắp nơi,
trong tủ, trên sàn thượng, trong nhà kho... Càng giữ lâu các thứ ấy sẽ trở nên
mục nát, thành rác rưởi và chứa chấp thêm bụi bặm thôi! Về mặt vật chất
cũng như tinh thần. Làm sao chúng ta có thể sống thoải mái với bụi bặm, với
cái vô trật tự được?
Bạn cần tập để cho mọi sự trôi qua. Nếu bạn yêu thương ai và không
bao giờ thật sự để cho hình ảnh họ ra khỏi tâm trí bạn, khi đó chẳng ai có thể
đến và thay thế họ được. Bạn đừng thu hẹp và giới hạn tâm trí bạn nơi chỉ
một hay hai người thôi. Ngay cái giây phút mà bạn thật sự "giải phóng" họ ra
khỏi tâm trí bạn và sẵn sàng đón nhận những cơ may, bạn sẽ có nhiều mối
giây liên hệ mới, có nhiều bạn mới và cùng lúc, thêm niềm vui và hạnh phúc
mới? Công việc cũng thế thôi, chúng ta không để cho mình bị giới hạn bởi
công việc nọ - việc kia: “tôi phải là thương gia cơ", "Tôi phải làm giám đốc hay
thủ trưởng mới được". Công việc là để phục vụ cuộc sống, bao lâu nó làm
cho chúng ta mất tự do hay bị ràng buộc, chúng ta chắc phải xét lại". Thỉnh
thoảng cần "Quẳng gánh lo đi" như câu chuyện sau đây gợi ý nhé.
"Người dẫn chương trình giơ cao một ly nước và hỏi khán giả:
- Quí vị thử đoán xem ly nước này nặng bao nhiêu?
- Điều đó còn phụ thuộc vào anh cầm nó trong bao lâu chứ.
- Đúng vậy, nếu tôi cầm nó trong một phút thì không có gì đáng nói.
Nhưng nếu tôi cầm nó trong một tiếng đồng hồ thì tay tôi sẽ mỏi. Còn nếu tôi
cầm nó cả một ngày, quí vị sẽ gọi xe cấp cứu cho tôi. Cùng một khối lượng,
nhưng mang nó càng lâu thì nó càng trở nên nặng hơn.
Trong cuộc sống cũng vậy. Nếu chúng ta cứ liên tục chịu đựng gánh
nặng, nó sẽ càng ngày càng trở nên trầm trọng. Không sớm thì muộn chúng
ta cũng gục ngã. "Điều quí vị phải làm là đặt ly nước xuống, nghỉ một lát rồi
tiếp tục cầm nó lên. "
Thỉnh thoảng chúng ta phải biết đặt gánh nặng cuộc sống xuống, nghỉ
ngơi lấy sức để còn tiếp tục mang nó trong quãng đời tiếp theo. Khi bạn trở
về nhà hãy quẳng lo âu về công việc ngoài cửa. Ngày mai bạn sẽ nhặt nó lên
và tiếp tục mang.
Về việc này, có lẽ một người công nhân nghèo trong câu chuyện sau
đây sẽ dạy chúng ta cách làm sao để giũ bỏ gánh nặng hằng ngày.
Người thợ mộc mà tôi thuê để giúp tu sửa lại căn nhà cũ nát, chấm dứt
một ngày làm việc đầu tiên với không ít phiền muộn và bực dọc. Đầu tiên là
cái mái ngói nhà đã khiến anh ta loay hoay mất cả giờ đồng hồ, sau đó đến
trò "đình công" của cái máy cưa và chiếc xe tải cũ kỹ. Khi tôi lái xe đưa anh ta
về nhà, anh ngồi im như thóc, chẳng buồn cười nói suốt cả chặng đường.
Đến nơi, anh mời tôi ghé thăm gia đình anh.
Khi chúng tôi đến gần cửa, anh đột nhiên dừng chân bên cạnh một thân
cây thấp bé và đưa cả hai tay vuốt nhẹ lên đầu ngọn cây. Lúc cánh cửa nhà
bật mở, tôi ngạc nhiên thấy anh biến đổi thành một người khác hẳn. Gương
mặt sạm nắng của anh rạng rỡ nụ cười. Anh siết chặt hai đứa con nhỏ vào
lòng và dịu dàng hôn vợ. Sau một hồi hàn huyên, anh đưa tôi ra xe trở về
nhà. Khi chúng tôi đi ngang qua cây thấp bé gần cửa, sự tò mò thôi thúc tôi
đã khiến tôi buột miệng hỏi về hành động ban nãy của anh.
"Ồ! Đó là cây phiền muộn của tôi". Anh ta vui vẻ đáp "Tôi biết mình
không sao tránh khỏi những phiền toái trong công việc và chắc chắn rằng
không nên đem về nhà những phiền toái ấy để gây khó chịu cho vợ con,
những người đã đợi tôi cả một ngày dài. Vì vậy, mỗi khi buổi chiều về nhà, tôi
đã đem hết mỗi buồn phiền và bực dọc của mình gửi lên ngọn cây rồi sáng
hôm sau khi đi làm tôi lại mang chúng đi".
"Nhưng anh biết không, thật buồn cười", người thợ mộc kể tiếp: "Khi tôi
ra ngoài vào mỗi buổi sáng để mang chúng đi thì dường như chúng đã vơi đi
khá nhiều so với lúc tôi gửi chúng lên ngọn cây đêm hôm trước".
Trong cuộc sống, chẳng ai có thể thường xuyên đem lại sự bình an cho
bạn ngoài chính bản thân bạn.
Ngoài ra, bạn cũng đừng quên rằng trong cơ thể chúng ta đã được cài
đặt những cơ quan có chức năng cần thiết để làm nhẹ cuộc sống. Đó là luật
đào thải. Cơ thể chúng ta dạy cho mình về giá trị của sự thải hồi. Nếu thân
thể chúng ta không chịu thải hồi gì cả, thì chúng ta sẽ ra sao nhỉ? Chắc đầy
bịnh tật và hôi thối lắm? Cũng thế, về mặt tinh thần, chúng ta cần thải hồi
nhiều thứ: giận, ghét, buồn, tủi, lo, sợ... Bạn hãy buông thả những thứ ấy đi,
những gì bạn không muốn, không dùng và không cần... Giữ lại nào có ích gì?
Trái lại, khi chắt lọc và bỏ bớt những gì không cần thiết nhất là những gì tiêu
cực, chắc chắn bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhõm đáng kể và tự nhiên bạn sẽ thu
hút những cái mới mẻ đến với bạn như là một khối nam châm vậy!
Để bù lại những cái bạn phải thải hồi; bạn nên lấp đầy bằng những tư
tưởng, tâm tình tích cực và yêu thương. Nói đến yêu thương là nói đến một
cái gì vô tận. Nó sẽ dài như lịch sử của con người vậy. Vì thế, lúc này đây, chỉ
xin được đề cập đến vài khía cạnh nho nhỏ của nó thôi.
Trước hết, tình yêu thương nhẹ nhàng và thoải mãi hơn cả là lòng yêu
trẻ. Bạn có tự hỏi tại sao hầu như ai cũng yêu thích trẻ con? Tôi nghĩ vì chúng
ta chẳng có gì lo sợ hay ngại ngùng khi gần chúng cả. Trái lại, chúng yếu đuối
mỏng manh và cởi mở, không có gì dấu diếm. Khi chúng giương mắt nhìn
chúng ta và giang rộng đôi tay ra, thì dường như chúng muốn nói: "Hãy yêu
tôi đi, tôi cần anh/chị, tôi không tự mình lo đủ cho mình được". Bạn còn nhớ
không? Khi còn nhỏ chúng ta cũng như thế đó; nhưng khi lớn lên, nhiều
người trong chúng ta tin rằng chúng ta phải làm ra vẻ là tự mình đủ cho mình.
Chúng ta giả bộ như là: "TÔI ĐỦ RỒI, TÔI KHỎE, MỌI SỰ ỔN CẢ... TÔI CÓ
THỂ LO LIỆU…”. Chúng ta mang mặt nạ, mang nhiều nữa là đằng khác.
Trong lúc đó, bên trong chúng ta có lẽ đầy những sợ hãi, cô đơn, và khao
khát được lắng nghe, được hiểu, được giúp đỡ, nhất là được yêu. Xin được
trích dưới đây một đoạn trong bài "Mặt nạ" mà tôi chưa tìm ra tác giả là ai.
“…Tôi đã cho bạn cái cảm tưởng là tôi vững mạnh, Rằng mọi sự đều
suông sẻ, tươi đẹp đối với tôi, Bên trong cũng như bên ngoài.”
Rằng sự tự tin là tên của tôi, và lạnh lùng là trò chơi của tôi.
Rằng mặt nước yên tĩnh và tôi làm chủ.
Rằng tôi không cần ai cả.
Nhưng xin đừng tin tôi.
Bề mặt của tôi có vẻ phẳng lặng
Nhưng bề mặt của tôi là một mặt nạ.
Bên dưới là con người thật của tôi, rối rắm, sợ hãi và cô đơn.
Nhưng tôi giấu con người này...
Với một vẻ tự tin bên ngoài, nhưng bên trong là một đứa trẻ run rẩy..."
Quanh chúng ta có một huyền thoại nói rằng:
"Tốt hơn là đừng thú nhận nhung yếu đuối và cô đơn của mình...".
Có huyền thoại khác cho là:
"Đừng tỏ ra bên ngoài những gì bạn đang thật sự cảm thấy bên trong;
nếu không, một ai đó sẽ thọc chân vào...".
Thực tế trái hẳn đấy bạn ạ. Những người khác họ nhạy cảm đủ để biết
khi nào chúng ta cởi mở và chân thành, họ thương yêu và quí mến chúng ta
điều đó. Khi chúng ta giả bộ hay “làm mặt" khi đó chúng ta mới gặp khó khăn!
Bạn cứ sống thật con người của mình. Nghỉ ngơi khi cần nghỉ ngơi, thư
giãn. Chơi khi cần chơi, nói khi cần nói, cười khi cần cười và nhất là yêu
thương khi cần yêu thương. Điều quan trọng là dám bày tỏ lòng mình một
cách hồn nhiên, đơn sơ, trong sáng... nếu làm được như thế, tôi nghĩ bạn
không xa cuộc sống lành mạnh, triển nở và hạnh phúc thật đâu.
Bạn nhớ buông bỏ những gì đã qua và những gì không cần thiết, hoặc
làm nặng tâm tư của bạn nhé. Mọi sự đều đổi thay, nhờ đó những gì mới mẻ
sẽ phát sinh. Ngày mai vẫn luôn có những nét tươi đẹp mới. Chỉ cần bạn mở
mắt, mở tai, mở lòng để thấy, để nghe, để cảm nghiệm.
Lá cây xanh rồi lại vàng, hoa nở rồi lại tàn. Nhìn những chiếc lá khô,
hoa tàn đó lần lượt rời bỏ cành cây thở dài một tiếng trở về với cát bụi, chắc
bạn sẽ nghĩ: chúng đi rồi không bao giờ trở lại.
Nhưng xuân đi rồi xuân đến, hoa tàn rồi hoa lại nở, cành cây trơ trụi lại
mọc ra những lá xanh tươi. Con đường nhỏ vắng vẻ, trống trải lại tràn đầy
những bông hoa rực rỡ.
Cái mất đi ngày hôm qua lại hoàn toàn khôi phục trở lại, nhìn thấy
những điều này, bạn còn cảm thấy thế giới này thiếu gì nữa?
Chính vì hoa tàn lá rụng mới khiến cho đất cát màu mỡ, ẩn chứa sức
mạnh. Chính vì có sự mục nát điêu tàn của chúng thì mới có mùa xuân năm
sau xán lạn. Trong hàng triệu mầm non tươi mới đó, trong những nụ hoa rực
rỡ đó, trong những nụ cười trẻ thơ đó chẳng phải đang viết ra tên tuổi của
những người đã khuất hay sao?
Không có cái cũ ra đi thì làm sao có cái mới đến? Sinh ra vốn là đi tới
cái chết, chết là để thúc đẩy sinh ra. Trong cái vũ trụ muôn đời bất biến, luân
chuyển không ngừng, thay nhau sinh diệt này, chúng ta sẽ không sống mãi,
nhưng chúng ta có thể "tồn tại" vĩnh hằng!"
Nguồn Internet
Chương 25. NHÌN VÀ GIẢI THÍCH SỰ VIỆC
Hai người cùng nhìn qua một song cửa, kẻ thấy bùn đen, kẻ thấy sao
F. Langbridge
Làm thế nào để cuộc sống của mình luôn thoải mái, trong suốt, triển
nở, bạn đã biết rồi. Sống như con trẻ sẽ làm cho tâm tư mình nhẹ nhõm,
nghĩa là sống giây phút hiện tại, không quá nặng lòng về những việc xa xôi
cũng không lo lắng quá độ, hay nuối tiếc về những gì đã qua. Trẻ nhỏ sống
thảnh thơi hồn nhiên vì chúng không có quá khứ để bận tâm, tương lai của
chúng chỉ là những mơ ước... điều quan trọng chính là sống trọn vẹn giây
phút này. Dồn tâm lực vào những gì cụ thể đang xảy ra: Làm cái đang làm
cho tốt, nghĩ cái đang nghĩ cho tận và hưởng cái đang hưởng cho hết mình.
Sống thoải mái hồn nhiên như trẻ là tin tưởng vào chính mình, vào tương lai
và người khác, là chấp nhận thực tại, hoàn cảnh và con người mình, tốt cũng
như xấu, điều tiêu cực cũng như tích cực. Nhưng một đặc nét tuyệt vời laa2m
cho trẻ vui và hồn nhiên chính là cái nhìn, cách phán đoán và cách giải thích
của trẻ về chính bản thân nó, về cuộc đời, về người khác và về mọi biến cố
cuộc sống.
Bây giờ xin được giới thiệu với bạn một con đường nữa giúp bạn tìm
thấy hạnh phúc trong đời, con đường mà trẻ con nhờ đó đã sống vui tươi,
thoải mái, hồn nhiên và hạnh phúc: Điều chỉnh cách nhìn, cách phán đoán và
cách giải thích về mọi biến cố, mọi người...
Hãy loại bỏ những phán đoán tiêu cực ra khỏi đầu bạn.
Có người cho rằng đó là con đường tắt đi tới hạnh phúc, và đôi khi có
thể chọc thủng những bức tường mà trước đây được xem như là bất khả
thâm nhập.
Phán đoán tiêu cực về người khác và những sự việc là tự chuốc lấy
cho mình một bầu khí ô nhiễm, tự đeo vào một kiếng màu tối và nhìn mọi sự
theo màu sắc của kiếng ấy. Nhiều khi chúng ta cố ý dùng sự phán đoán như
những dụng cụ đầy năng lực, để che chở mình và những người mình yêu
thương.. Chúng ta thường muốn phân biệt giữa "đúng" và "sai", giữa "tốt" và
"xấu", giữa sự "có thể" và "không thể" để giúp chúng ta lấy một quyết định và
chọn lựa một hành vi. Tuy thế, việc chúng ta nhanh chóng phán đoán thường
đưa chúng ta xa những cơ may làm thay đổi và sáng tạo những điều mới lạ
riêng trong đời mình; và trái lại, phán đoán tiêu cực có khi gắn chặt chúng ta
dính vào những bất hạnh khác, chẳng hạn như mình nghĩ là người ta chơi
xấu hoặc xử tệ với mình, hay là lạm dụng mình.
Ví dụ: Anh Thắng nhờ bạn giúp tổ chức một buổi sinh hoạt cho giới trẻ
trong khu xóm. Trong trí bạn có thể nghĩ ngay là anh Thắng muốn có tiếng
tăm mà không chịu làm việc, đã nhận sao không làm, mà lại dồn việc cho
người khác. Và bạn nghĩ là mình bị anh Thắng "chơi cha" hoặc lợi dụng sự tử
tế của mình. Thế là bạn bực mình và từ chối ngay... Nếu có giờ và có dịp suy
nghĩ lại chắc bạn sẽ thấy sự việc một cách khách quan hơn? Đằng này, khi từ
chối là làm mất một dịp phục vụ, mất luôn cả cơ hội phát triển tài tổ chức, và
dịp may làm quen với giới trẻ. Biết đâu qua cuộc tổ chức đó bạn có thêm
người thân và nhiều người biết đến mình; một lợi điểm cho hoạt động sau
này. Thông thường, những cảm xúc, và hành động của chúng ta phát xuất từ
cách ta suy tư, diễn giải các biến cố. Trước một sự việc, vấn đề hay những gì
xảy ra cho mình, chúng ta thường suy nghĩ và tìm một giải đáp. Rồi chính
những giải đáp hay những ý nghĩ trong đầu chúng ta thường đưa chúng ta tới
những hành động và tâm tình khác nhau tùy theo hướng suy nghĩ của mình.
Ý nghĩ (phán đoán) -> tâm tình -> hành động.
Ví dụ: một cô gái nọ nghĩ về việc sắp dấn thân vào hôn nhân của mình
như sau: tôi nghĩ là tốt (phán đoán), bây giờ tôi cảm thấy quý mến anh ấy
(tâm tình) và tôi có thể làm đám cưới (hành động)". Cô gái còn có một cách
khác để phán đoán sự việc như là: "Điều này không tốt cho tôi (phán đoán),
tại vì tôi cảm thấy mình bị dồn ép (tâm tình). Tôi làm mất nhiều thì giờ và sức
lực vào mối "liên hệ" này. Tốt hơn là tôi nên cắt đứt và để cho mình tự do khỏi
mọi ràng buộc (hành động)."
Rất thường, sự việc tự nó không tạo ra hạnh phúc hay bất hạnh, nản
lòng hay hưng phấn... Nhưng là do ở chỗ chúng ta phán đoán và giải thích nó
như thế nào.
Chính cách giải thích đó sẽ quyết định cách chúng ta cảm thấy (nghĩa
là tâm tình của mình) và hành động. Nếu chúng ta cho việc đó là tốt, chúng ta
cảm thấy thích thú, hạnh phúc, thành tựu; và dường như điều này nâng đỡ
hoặc thúc đẩy mình tiến tới sống kinh nghiệm ấy. Trái lại, nếu chúng ta cho
việc đó là xấu, thì mình sẽ cảm thấy đau buồn, giận dữ, sợ hãi hoặc lo âu; và
kết cuộc là chúng ta xa lánh cơ hội sống cái kinh nghiệm ấy.
Cách suy nghĩ, phán đoán và giải thích của chúng ta thường bị ảnh
hưởng rất nhiều bởi những kinh nghiệm đã trải qua trong quá khứ. Và lắm khi
chúng ta phán đoán một cách chủ quan, sai lệch mà không ý thức, điều này
rất khó sửa đổi. Thường thì những phán đoán dậy lên trong đầu ta một cách
mau lẹ đến nỗi nhiều khi chúng ta không kịp nhận ra nó. Và những cách suy
nghĩ hoặc phán đoán ấy thường dẫn đến một cảm xúc hay một chọn lựa
không xác đáng lắm. Việc đáng quan tâm hơn cả là chúng ta thường có
khuynh hướng nghĩ nhiều về những khó khăn, những cái xấu, cái tiêu cực
trong cuộc sống của mình và thế giới chung quanh; điều này dẫn đến căng
thẳng, khó chịu, lo lắng liên tục. Như thế là chúng ta tự tạo cho mình sự bất
hạnh thay vì sự bình an và thoải mái.
Ngoài ra, chúng ta còn có thể bị nhiễm một số ấn tượng sai do ảnh
hưởng của văn hóa, luân lý, môi trường... Những thứ này có khi được xem
như những bức tường ngăn chặn hay như những phương tiện tốt để bảo vệ
mình. Chúng ta có thể vui hưởng hạnh phúc của sự thành công khi mình đã
đạt tới đích, nhưng sau đó thì lại quay ra có thái độ đề phòng ngay lập tức.
Thường chúng ta xem mình như kẻ đáp ứng hay là nạn nhân của hoàn cảnh,
chứ không phải là tác giả của cuộc đời mình hay của những việc mình làm. Vì
thế mình có thể dễ bị lạc đường và trở nên bối rối trong cách suy nghĩ rồi làm
xáo trộn bình an nội tâm. Có lẽ vì những lý do ấy mà nhiều nhà đạo đức, hoặc
những nhà tâm lý chuyên giúp cho con ngươi lớn lên và phát triển thường đề
nghị phương pháp lãm rỗng tâm trí nghĩa là "không nghĩ gì cả". Họ xem đó
như con đường đi đến giác ngộ, đến ý thức.
Thật sự chúng ta có thể và có khả năng tạo nên cho mình một niềm tin
và dùng những cách phán đoán như những dụng cụ để giải phóng mình khỏi
những khó khăn, lo âu sầu muộn...
Thường những bất hạnh kinh nghiệm trong cuộc sống con người phát
xuất từ việc có những phán đoán bi quan và tiêu cực về mình, người khác và
những biến cố. Ví dụ, mới thất bại trong một vài việc nhỏ, hay ngay cả vì
không hoàn thành tốt một việc quá khó khăn phức tạp, nhiều người đã vội
nghĩ: "tôi là người không ra gì". Hay khi người khác đang bận bịu, không thể
đáp ứng ngay lời yêu cầu giúp đỡ của tôi, tôi liền nghĩ: người ta không tốt với
tôi, không thương tôi". Hậu quả của những lối nghĩ đó sẽ đưa chúng ta đi về
đâu? Bạn cố gắng giải thích sự việc dưới khía cạnh sáng của nó và tập chấp
nhận sự việc một cách khách quan. Chúng ta có thể dùng phán đoán của
mình để phục vụ cho hạnh phúc của bản thân, thay vì làm khổ mình. Và bạn
có để ý là khi mình khổ thì người quanh mình vô tình cũng bị vạ lây.
Bí mật của hạnh phúc không nằm trong biến cố nhưng là trong cách
chúng ta đáp ứng và nghĩ về nó.
Chúng ta thường nghĩ về các biến cố ấy dựa theo nền văn hóa mình
đang sống, tôn giáo mình đang theo, cộng thêm những tiên kiến của cá nhân
mình do kinh nghiệm đã trải qua. Bạn nghĩ sao? Nếu như mình có thể thay
đổi cách nhìn, thái độ và quyết định? Làm sao để có thể tạo cho mình một
cuộc sống lành mạnh, tươi vui, hạnh phúc? Trong mỗi trường hợp, chúng ta
đều có thể tìm ra hay tự tạo nên điều tốt nhất cho mình, nếu mình biết kiểm
soát và điều khiển óc phán đoán của mình. Điều tốt hay xấu và những gì theo
sau đó. Hạnh phúc hay bất hạnh chỉ là sản phẩm từ óc phán đoán của mình
thôi. Đơn giản và rõ ràng là như vậy đó. Câu chuyện sau đây sẽ minh chứng
rằng: Trong mỗi hoàn cảnh, chúng ta có thể tìm ra con đường sống tốt cho
mình hay tự hủy hoại chính mình.
Tại một vùng nông thôn nước Mỹ, có hai anh em nhà kia vì quá đói
kém, bần cùng đã rủ nhau đi ăn cắp cừu của nông dân trong vùng. Không
may hai anh em bị bắt. Dân trong làng đưa ra một hình phạt là khắc lên trán
tội nhân hai mẫu tự "ST", có nghĩa là quân trộm cắp (viết tắt từ chữ stealer).
Không chịu nổi sự nhục nhã này, người anh đã trốn sang một vùng
khác sinh sống hòng chôn chặt dĩ vãng. Thế nhưng anh chẳng bao giờ quên
được nỗi nhục nhã mỗi khi ai đó hỏi anh về ý nghĩa hai chữ "ST" đáng nguyền
rủa này.
Còn người em, anh tự nói với bản thân mình: tôi không thể từ bỏ sự tin
cẩn của những người xung quanh và của chính tôi". Thế là anh tiếp tục ở lại
xứ sở của mình. Chẳng mấy chốc anh đã xây dựng cho mình một sự nghiệp
cũng như tiếng thơm là một người nhân hậu. Anh sẵn sàng giúp đỡ người
khác với tất cả những gì mình có thể. Tuy nhiên, cho dầu thời gian có qua đi,
hai mẫu tự "ST" vẫn còn in dấu trên vầng trán anh.
Ngày kia, có một người lạ mặt hỏi một cụ già trong làng về ý nghĩa hai
mẫu tự này. Cụ già suy nghĩ một hồi rồi trả lời: "Tôi không biết rõ lai lịch của
hai chữ viết tắt ấy, nhưng cứ nhìn vào cuộc sống của anh ta, tôi đoán hai chữ
đó có nghĩa là người thánh thiện (saint)".
Anthony De Mello
Bạn thân mến, khi đối diện với một thực tại chúng ta có thể làm gì? Xin
được đề nghị cùng các bạn một số điều như sau:
Xác định xem tôi muốn gì. Hôm nay tôi quyết định làm điều tôi muốn:
SỐNG HẠNH PHÚC. Tôi cương quyết làm điều này bằng cách thay đổi cái
nhìn, cách phán đoán, cách giải thích sự việc xảy ra theo hướng tích cực.
Thay vì thấy mọi sự đều xấu, chúng ta có thể tìm những khía cạnh tốt
của nó, vì không có gì trên đời này hoàn toàn tốt hay hoàn toàn xấu cả. Tìm
xem một cách cụ thể sự việc hay biến cố ấy ít ra là tốt cho tôi ở điểm nào.
- Nếu sự kiện thật sự tiêu cực, chúng ta có thể dùng chúng như những
cơ hội để học hỏi và rút kinh nghiệm, biến nó thành bài học để tránh thất bại
về sau.
- Tập có nhãn quan như con trẻ, nhìn sự việc một cách hứng thú, tò mò
và lạc quan về mọi biến cố...
Làm được như thế có lẽ chúng ta sẽ thay đổi được một số định kiến,
một số nguyên tắc hay quan điểm tiêu cực.
Cố gắng đưa tâm trí mình quay về hướng tích cực. Hy vọng chúng ta
sẽ có được những đôi mắt và đôi tai mới. Nếu bỏ đi việc nghĩ xấu về người và
sự việc chúng ta sẽ khám phá những phép lạ và những việc diệu kỳ trong
những điều thường tình. Chúng ta cứ cố gắng gieo những hạt giống tốt ấy và
sẽ gặt hái được những gì mình đã theo và tìm kiếm.
Khi chúng ta không bị lo lắng và sợ sệt xâm chiếm, chấp nhận sẽ đưa
mình tới việc dùng tối đa những năng lực. Ngay cả những năng lực mà trước
đây mình đã dùng để chịu đựng... chúng ta có thể bắt đầu mới lại, ngay bây
giờ, hoặc hôm nay. Chỉ cần quyết định thôi. Chọn cách tìm qua những gì xảy
ra những điều tích cực. Chúng ta có thể tìm thấy nhiều điều thi vị và đầy ý
nghĩa! Bỏ rơi những phán đoán tiêu cực, chúng ta sẽ bay trên đôi cánh của
chấp nhận, yêu thương, vui tươi và hạnh phúc.
Chương 26. CHẤP NHẬN VÀ TRI ÂN
Cám ơn trời mỗi sớm mai thức dậy
Ta có thêm ngày nữa để yêu thương
Với thực tâm và lòng thiết tha muốn xây dựng cho mình một cuộc sống
lành mạnh, vui tươi, hạnh phúc và thành công, những gì các bạn đã đọc, đã
học hỏi, trong những chương vừa qua, hy vọng đời sống các bạn nếu không
thật sự thay đổi nhiều thì ít ra cũng có những nét mới, những điểm chấm phá
cho đời thêm hương vị và màu sắc. Mong các bạn thử đem ra thực hành
những gì mình đã biết. Xin được nhấn mạnh cùng các bạn tính "nghiêm túc"
khi các bạn thử tập luyện; vì trong mọi sự, điều kiện để thành đạt là chúng ta
thi hành với tinh thần nghiêm túc chứ không thể theo kiểu "tài tử" được. Các
bạn và tôi, chúng ta có thể xem như đã cùng nhau lướt qua nhiều chặng
đường, nhiều nẻo, nhiều khúc quanh cũng như lối rẽ... Đó là các phương thế
khác nhau để tiến tới một đích điểm chung: xây đắp một cuộc sống triển nở,
có giá trị và đáng sống.
Phương thế nhiều vô kể, chúng ta có thể học biết được qua nhiều cách
thế khác nhau: sách vở, người khác, suy tư và nhất là rút ra từ kinh nghiệm
sống của chính mình. Những gì tôi chia sẻ với các bạn trong tập sách này
chắc chắn là những gì chính bản thân tôi cũng đang học hỏi, đang tập tành.
Những con ong hút nhụy hoa, và trao lại cho bạn mật ong, cũng thế, khi chia
sẻ với các bạn, chính tôi đã cố gắng "tiêu hóa" kiến thức, nhào trộn với suy
tư, kinh nghiệm. Với hy vọng trao lại cho bạn một chút gì ngọt ngào và hữu
ích cho cuộc sống.
Chương cuối này xin chân thành chia sẻ vơi các bạn một điều thiết thân
và tâm đắc nhất. Chính tinh thần này đã nâng đỡ và hướng dẫn phần lớn
cuộc sống của tôi. CHẤP NHẬN và TRI ÂN, có thể nói nó như là "kim chỉ
nam" của tôi vậy.
"Hãy đếm những ân huệ".
Trên những nẻo đường chúng ta đã đi, đang đi cũng như sẽ đi, chắc
chắn có nhiều sắc thái, nhiều dáng vẻ, nhiều mùi vị. Chúng ta có thể dừng lại
trong bóng râm, hay dưới ánh nắng, chúng ta có thể nhớ mãi cái vị bùi hay
ghét cái vị chát. Những hoài niệm, những gì chúng ta muốn nó tồn đọng lại
trong trí chúng ta, hầu hết đều do chúng ta chọn lựa để giữ lại. Tuy thế, có
những ý nghĩ, những kỷ niệm dù chúng ta không chọn giữ lại, nhưng nó cứ
mãi "hiện diện" với chúng ta: nhất là những khía cạnh u tối và tiêu cực của
cuộc sống. Nhưng như thế không có nghĩa là chúng ta không thể cởi bỏ nó đi
được. Khó thật! Nhưng không phải là không thể. Chúng ta sẽ cảm thấy cuộc
sống của mình “nặng" hay "nhẹ", là tùy những gì chúng ta chọn giữ lại trong
trí hay dứt khoát vứt bỏ nó đi. Thiết nghĩ, không ai trong chúng ta tự nguyện
chọn cho mình một cuộc sống trĩu nặng và buồn bã. Vậy xin đề nghị các bạn
một phương thế rất giản dị nhưng hiệu quả. Mỗi ngày trước khi đi ngủ hay lúc
nào thích hợp, các bạn thử định tâm, và cố gắng đếm những chuyện may
lành, chuyện vui và những gì làm cho cuộc sống của bạn an bình, tiến tới. Để
cụ thể hơn, xin chia sẻ với các bạn hai câu kết của bài thơ "Muôn mặt cuộc
đời".
"Hỏi đời sướng hay khổ”......
Một bức tranh muôn chỗ tuyệt vời?".
Hoa Dại
Sao không trả lời sướng hay khổ mà lại nói đến bức tranh cuộc đời?
Đời lắm niềm vui và cũng làm gian truân. Sướng - khổ ảnh hưởng bởi chính
cái nhìn của chúng ta. Có lẽ chúng ta nên chú tâm để nhìn, để đếm, để nhẩn
nha ôn lại những chỗ "tuyệt vời" trong bức tranh ấy. Thực tế không phải là
không có, hay chúng ta phủ nhận hoặc không thấy những góc độ khác, nhưng
chúng ta chỉ CHỌN dừng lại trên những chỗ tuyệt vời thôi. Và từ đó chúng ta
sẽ nhận ra bao nhiêu là điều may lành, bao nhiêu ân huệ rải rác trên đường
đời mỗi chúng ta. Đi đôi với nhận thức đó chắc chắn niềm tri ân "Đất Trời" sẽ
dâng lên trong lòng bạn.
"Ta cám ơn trần gian này lắm lắm, Nhờ nơi đây ta biết được vui buồn".
Lòng biết ơn nảy sinh từ nhận thức: Mình đã nhận được một ơn huệ
nào đó, tâm tình hài lòng, thoả mãn sẽ là những chất liệu bồi bổ cho cuộc
sống lành mạnh và hạnh phúc của chúng ta. Có người nói:
KHI CHÚNG TA HẠNH PHÚC, CHÚNG TA CÓ LÒNG BIẾT ƠN.
Thật thế, khi sống trong hạnh phúc một người khôn ngoan và sáng suốt
thường tự hỏi: nhờ đâu, và nhờ ai mà tôi được như thế này. Lòng biết ơn
phát sinh từ đó. Nói cách khác.
KHI CHÚNG TA BIẾT ƠN, CHÚNG TA THẬT SỰ HẠNH PHÚC?
Vì lòng tri ân sẽ dậy lên do sự chấp nhận những gì đang có, và cảm
thấy hài lòng về những gì mình có. Nhà tâm lý học Kaufman cho rằng: "Lòng
tri ân là con đường ngọt ngào ôm lấy hạnh phúc".
Bạn thân mến, chúng ta có thể chấm dứt một số bất hạnh bằng cách
hướng sự chú ý của mình vào những ân huệ, những gì mình đã nhận được
từ thiên nhiên, từ cuộc sống, từ những người thân yêu bạn bè... Vì nếu biết
chú ý và khách quan đủ chúng ta sẽ khám phá ra vô vàn những hồng ân nhỏ
nhặt rải rác trong cuộc sống mỗi ngày và trong cả đời mình.
Tuy thế, chúng ta cũng cần ý thức, vì mỗi chúng ta đều có xu hướng
cưỡng lại sự biết ơn và tán thưởng. Biết bao nhiêu lần chúng ta nói: “cám ơn"
một cách vô hồn và máy móc. Nhiều lần lời "cám ơn" trở nên một nguyên tắc
lịch sự, một thái độ xã giao, và có rất ít tâm tình chứa đựng bên trong, hoặc
thiếu lòng tán thưởng chân thành, cũng như không gợi lên trong mình tâm
tình sâu đậm nào cả. Có người nghĩ là mình đáng được những chuyện nọ,
chuyện kia, và nghĩ rằng ngươi khác phải làm cho họ, vì thế họ không cần
phải nói cám ơn hay có lòng tri ân. Nếu chúng ta diễn tả lòng biết ơn vì đã
được giúp đỡ, điều này có làm giảm giá trị gì của mình chăng? Có người cho
rằng mình phải tự bảo vệ mình, không cho người khác thấy là mình đã được
giúp đỡ, hay là đã cần đến hay phải nhờ cậy ai... vì như thế là tỏ ra mình yếu
đuối. Do đó họ cố ngăn chặn lòng biết ơn dậy lên trong mình. Bạn có biết
rằng tự bảo vệ mình như thế là một ảo tưởng, và phần nào bóp nghẹt sự
sống trong mình. Làm như thế cũng có nghĩa là chúng ta tự lừa dối mình thôi.
Hơn nữa, còn làm cho mình xa cách người khác, đóng kín và trở nên nghèo
nàn đi vì thiếu trao đổi giao lưu. Bạn thấy là có ai trên đời này tự lo đủ cho
mình, không cần đến người khác, hoặc không cần thế giới bên ngoài? Còn
nếu chúng ta đã nhận ơn, tại sao lại không tỏ ra biết ơn? Biết ơn có nghĩa là
chấp nhận. Được chấp nhận hay chấp nhận đều là những thái độ tích cực và
xây dựng cho cả đôi bên, bên cho và bên nhận. Thích thú đón nhận sẽ đem
đến niềm vui và hạnh phúc sâu xa. Nếu lòng biết ơn được diễn tả một cách
cụ thể chung với những món quà thì lại tuyệt vời hơn nữa; vì điều này sẽ làm
cho lòng tri ân trở thành một hành động. Biết ơn có thể tỏ lộ bằng nhiều cách:
Một nụ cười là điểm khởi đầu, hay bằng một ánh mắt, một lời nổi, một thái
độ...
Biết ơn không chỉ là tỏ ra thích thú, phấn khởi mà là nhận biết một cách
thâm sâu ơn huệ và sự kỳ diệu của một kinh nghiệm: Hạnh phúc. Chúng ta
nhiều lúc không nhận ra được những biến cố đầy kinh ngạc và đáng tri ân đã
xảy ra chung quanh mình trong mỗi giây phút, mỗi ngày. Bạn thử thinh lặng
giây lát và nghĩ xem... Không khí mà chúng ta đang thở đây, nếu thiếu trong
vài phút thì mình sẽ không còn hiện hữu trên trái đất này nữa. Nước chúng ta
dùng mỗi ngày để uống, để nấu ăn, để giặt giũ, để tắm rửa... Bạn cố nhớ lại
những lúc cúp nước đi, nếu một ngày không có nước thì còn tạm chịu được,
nhưng cũng có lắm chuyện phiền toái; nếu một tuần không nước thì bạn có
chịu nổi không chứ? Nếu bạn ở vùng quê, trời nắng, giếng khô, hay sông bị
nước mặn xâm lấn thì sao? Nước và khí mới chỉ là hai phép lạ trong muôn
nghìn phép lạ khác mà chẳng mấy khi chúng ta để ý tới.
Chúng ta có thể tự huấn luyện mình để trở nên nhạy cảm với những
"phép lạ" của sự sống.
Nhìn kỹ quanh mình, bạn sẽ thấy muôn vàn ân huệ rồi. Bạn cố gắng tạo
cho mình tâm tình tri ân. Thực tế là chúng ta có thể thấy ở bất cứ nơi nào, bất
cứ khi nào cũng có thể tìm ra điều gì đó cho chúng ta tỏ lòng biết ơn. Chúng
ta còn có thể tìm ra muôn vàn ân phúc khác bao bọc chúng ta: "Ơn cha,
Nghĩa mẹ, Công thầy"... và biết bao nhiêu thứ khác nữa phải không bạn?
Người này đã giúp tôi kiếm việc làm, kẻ khác giúp tìm chỗ ở, người cho mượn
cuốn sách hay, người hàng xóm cho mượn gạo, có bạn lại dạy thêm cho tôi
học thêm, mẹ đã nấu bữa cơm ngon, chị lo giặt ủi giùm, anh lo kiếm tiền thêm
phụ cho gia đình... Có người lại giúp tôi lớn lên với những lời khuyến khích
hay dạy dỗ. Người khác lại cho tôi kinh nghiệm sống, kẻ thì tỏ ra thông cảm
và hiểu tôi. Một đoạn nhạc hay cho tâm trí thoải mái, một bông hoa đẹp làm
vui mắt, một nụ cười đồng tình, một ánh trăng thanh thơ mộng, huyền ảo. Bạn
thử tìm tiếp xem còn những gì nữa mà tôi chưa đề cập tới, và bạn thử viết ra
trên giấy xem nó sẽ dài bao nhiêu nhé?
"Tất cả đều là ân huệ?"
Nói thế không có nghĩa là chúng ta phủ nhận những khó khăn hay
những bất trắc trong đời đâu. Nhưng những thứ ấy nếu bạn cứ để trong tâm
trí, chúng sẽ làm bạn nản lòng, buồn bã, và bực tức thôi, nhất là có khi bạn lại
bị đau bao tử nữa đó. Chúng thực chất là độc được mà? Bạn có quyền chọn
lựa giữa sự sống là nhìn thấy và chấp nhận những ân huệ và những điều tích
cực trong đời, hay bạn có thể làm cho đời mình teo héo bằng cách nuôi
dưỡng những tâm tính tiêu cực, những tư tưởng bi quan... Hạnh phúc hay bất
hạnh đều do mình tự chọn.
"Sự việc xảy ra, tự nó không quan trọng bằng thái độ của chúng ta
trước sự việc ấy".
Trong hoàn cảnh nào, nếu tỉnh thức đủ, chúng ta luôn có thể tìm ra lý
do để tri ân. Thật vậy, Bạn có thể cám ơn cuộc sống khi bạn chưa có đủ
những gì mình muốn, vì nếu có đủ mọi thứ, bạn sẽ không có niềm vui của hy
vọng, của những khoảnh khắc chờ mong.
Trong khó khăn, bạn có thể trưởng thành, tính cách sẽ được tôi luyện,
và nội lực sẽ được khởi phát. Đó chẳng phải là lý do để bạn cảm thấy tri ân
cuộc sống sao?
Qua những sai sót, bạn đã học được những bài học kinh nghiệm quý
giá. Vậy bạn có thể biết ơn cả những lúc lầm lỗi thiếu sót nữa.
Niềm vui khám phá luôn ở với chúng ta. Vì kiến thức thật mênh mông
vô bờ, đang chờ bạn tìm hiểu, vì lẽ đó, bạn có thể cám ơn vì những gì mình
chưa biết.
Cuộc sống của chúng ta không thiếu những khiếm khuyết và bắt trắc.
Điều quan trọng là với suy nghĩ, chúng ta có thể biến họa thành phúc, rút ra
lợi ích từ những tình huống bất lợi. Đó cũng là nét son trong cuộc sống mà
chúng ta có thể ngẫm suy với tâm tình biết ơn trong đời.
Bạn có nghĩ như thế không? Để bạn xác tín thêm, xin được kể bạn
nghe câu chuyện thật sau đây:
Một hôm trời mưa gần như suốt ngày, và nhà bên cạnh vì dây điện đã
cũ, nhiều chỗ nứt ra và nước đã ngấm vào làm chạm dây điện, vì thế căn nhà
đã phát hỏa. Lúc ấy là hai giờ sáng, ai cũng ngủ say nên không phát giác và
chữa cháy kịp thời. Nhà bà Nguyệt người hàng xóm cũng bị lây.
Khi biết được thì lửa đã lan và cháy lớn. Đêm hôm gọi xe chữa lửa
cũng khó, và khi xe cứu hỏa đến thì một số nhà khác đã bị lửa thiêu rụi rồi. Bà
Nguyệt, chân không, ôm hai con, một trai tám tuổi và một gái chưa đầy hai
tuổi vừa chạy vừa gọi chồng.
Lửa đã quá lớn, bà không dám trì hoãn thêm phút nào nữa để lấy một
vật gì. Ông chồng vội vã và chỉ lấy được cái ví nhỏ trên bàn. Khi ra ngoài tìm
được chỗ đứng an toàn, bà nhìn xe cứu hỏa một cách vô vọng... trễ quá rồi!
Căn nhà mà bà và chồng đã quần quật làm việc và dành dụm trong ròng rã
hơn mười năm đã ra tro rồi! Một ít tiền và một vài món nữ trang cũng chẳng
còn, những bộ đồ bà nhịn ăn nhịn tiêu sắm cho mình và chồng con, bộ ghế
của ông bà nội để lại, cái máy may như là của hồi môn mà cha mẹ cho khi ra
riêng... tất cả, tất cả đều là tro tàn. Thậm chí những bức ảnh đám cưới mà bà
cố giữ gìn để nhắc lại những ngày hạnh phúc đều không còn nữa. Bà Nguyệt
lòng quặn đau, căng thẳng và nuối tiếc?
Những tâm tình gây nên do biến cố này có thể làm bà quỵ ngã và than
trời trách đất, oán trách hàng xóm vô ý, buồn cho số phận mình. Nhưng bà
Nguyệt đã nhanh trí tìm cho mình một giải pháp: Khía cạnh tích cực của sự
việc. Bà quay lại tìm chồng và kéo hai con lại gần ông và thì thầm. "Chúng ta
vẫn còn sống và an toàn, thế là may mắn lắm rồi. Cám ơn trời Phật đã cứu
mạng!"
Chính thái độ chấp nhận và tìm ra khía cạnh tích cực trong biến cố ấy
đã giúp cho bà Nguyệt có đủ can đảm để làm lại cuộc đời.
Nếu chúng ta biết rút ra những bài học, thì những thử thách chỉ là
những cơ hội thăng tiến.
Nhưng với điều kiện rất rõ là chúng ta phải tự cất cánh.
Có con chim hằng ngày nương náu nơi cành khô của một cây đại cổ
thụ giữa cánh rừng hoang.
Ngày kia có trận cuồng phong làm trốc rễ cây đại thụ, bắt buộc con
chim đáng thương kia vỗ cánh ngàn dặm đi tìm nới trú ẩn khác.
Cuối cùng, nó bay đến một cánh rừng với những cây cối nặng trĩu hoa
trái.
Nếu chúng ta chọn nhìn mọi sự dưới khía cạnh tích cực và tìm ra lý do
để tri ân, chúng ta sẽ hạnh phúc!
MỤC LỤC
Hạnh Phúc
Lời mở đầu
Chương 1. Mong ước Hạnh Phúc
Chương 2. Hạnh phúc không xa, nhỏ bé và đơn giản
Chương 3. Hạnh phúc là một chọn lựa
Chương 4. Bắt đầu lại
Chương 5. Yêu chính mình
Chương 6. Hình ảnh về bản thân định hướng cho đời mình
Chương 7. Chủ động thay đổi
Chương 8. Sức khỏe thể chất và tinh thần
Chương 9. Sống giây phút hiện tại
Chương 10. Hướng tới mục tiêu
Chương 11. Chiến lược để đạt mục tiêu
Chương 12. Chọn & thực hiện điều mình muốn
Chương 13. Biết mình: thay đổi và lớn lên
Chương 14. Những sức mạnh cần thiết
Chương 15. “Lớn lên" không phải là "Hoàn hảo
Chương 16. Chịu trách nhiệm về đời mình
Chương 17. Tư tưởng định hướng cho cuộc đời
Chương 18. Luật nhân quả
Chương 19. Dám và liều
Chương 20. Quyết chí, một sức mạnh phi thường
Chương 21. Những cố gắng thêm vào
Chương 22. Dám yêu cầu, đòi hỏi khi cần
Chương 23. Tinh thần trẻ thơ
Chương 24. Làm nhẹ cuộc đời
Chương 25. Nhìn và giải thích sự việc
Chương 26. Chấp nhận và tri ân
---//---
HẠNH PHÚC TRONG TẦM TAY
Cẩm nang cuộc sống dành cho mọi lứa tuổi đặc biệt giới trẻ và những ai đang gặp khó khăn
(Vững bước vào đời 5)
(Tái bản lần thứ 3, có bổ sung và sửa chữa)
Tác giả: TRẦN THỊ GIỒNG. CND
Tiến sĩ tư vấn tâm lý
NHÀ XUẤT BẢN PHƯƠNG ĐÔNG
Chịu trách nhiệm xuất bản: QUANG THẮNG
Biên tập nội dung: LÊ QUÂN PHONG
Sửa bản in: TRUNG HIẾU
Bìa: PX
In 1.000 bản, khổ 14 x 20cm. Tại Cty TNHH MTV in Nguyễn Việt Hưng. 110
Điện Biên Phủ, P. Đa Kao, Q.1, TP. Hồ Chí Minh. Số đăng ký kế hoạch xuất
bản: 36-2011/CXB/66-612/PĐ. Cục xuất bản ký ngày 31 tháng 12 năm 2010.
In xong và nộp lưu chiểu tháng 06 năm 2012.