İŞLEM TABLOLARI (BYP 102) 

    Yazar: 

Öğr.Gör. Gültekin BÜYÜKŞENGÜR 

S1

BYP102-H1-2

1

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu

Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi’ne aittir.

"Uzaktan Öğretim" tekniğine uygun olarak hazırlanan bu ders içeriğinin

bütün hakları saklıdır.

İlgili kuruluştan izin almadan ders içeriğinin tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt

veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz.

Copyright © 2010 by Sakarya University

All rights reserved No part of this course content may be reproduced

or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic,

photocopy, magnetic, tape or otherwise, without permission in writing from the University.

Sürüm 3

Sakarya........ 2010

S

BYP102-H1-2

1

MICROSOFT OFFICE EXCEL’E GENEL BAKIŞ 

Bu Haftanın Hedefi: 

MS  Office  Excel'i  çalıştırma,  başlıca  ikonlar  ve görevlerini  tanımak 

Bu Haftanın Materyalleri 

Microsoft  Office  Excel 

Kullanılan  semboller 

 Animasyon 

 Soru 

 Veritabanı 

Bağlantılı Soru 

 Simülasyon 

 Püf Noktası 

BYP102-H1-2

2

Giriş 

Excel ne işe yarar? Neler yapılabilir?

Bütün kurumların ortak olarak gereksinim duyduğu işlerden biri kayıt tutmaktır.

İşlevler ve matematiksel formüllerle hazırlanan tablolarda değişkenlere göre sonuçlar

veren tablolar oluşturabilir, etkileşimli tablolar hazırlayabilirsiniz. Verilerle hazırlanan

tabloların grafiklere dönüştürülmesi grafik sihirbazı yardımı ile rahatlıkla sağlanır. Bir veri

tabanı biçiminde kullanılarak veriler üzerinde sıralama, arama, süzme gibi seçeneklerle

uzun komut satırlarına gerek olmadan kolay bir çalışma alanı sunar. Hücrelere ait her

kenar için bağımsız kenarlıklarla kolayca biçimsel tablolar yaratabilirsiniz. İşlevlerle

mantıksal karşılaştırmalar ve sözcük, terim, simge gibi sonuçlar veren tablolar

hazırlayabilirsiniz. Sayısal verileri saat ve tarihlere, saat ve tarihleri sayısal verilere

dönüştürerek matematiksel işlemler yapabilirsiniz. Geniş tablolar üzerinde kolayca işlem

yapabilme yeteneği ve arama seçenekleri ile verilerden olabildiğince yararlanabilirsiniz.

Matematiksel işlemler yapabilme, metin yazabilme, resim ekleme, nesne ekleme, grafik

özellikleri ile birçok farklı veriyi içeren sayfalar oluşturabilirsiniz.

MS Office Excel sayesinde verilerinizi listeler halinde düzenlemenize ve sonra

özetlemenize, karşılaştırmanıza ve grafiksel biçimde sunmanıza olanak veren bir çalışma

sayfası programıdır. Örneğin, Excel'in belirli bir gündeki satışların toplamını, ortalamasını

ya da en yüksek değerini bulmasını; satışların ne kadarının belirli bir aralıkta olduğunu

gösteren bir grafik oluşturmasını ve toplam satışları aynı haftanın diğer günlerindeki

toplam satışlarla karşılaştırmasını sağlayabilirsiniz. Excel bir hesaplama makinesinden çok

öte, her türlü hesaplama işlemlerinin yapılmasına, bunları otomatik hale getirme ve

içerdiği fonksiyonlar yardımıyla şartlı ve karmaşık hesaplama işlemlerinin yapılmasına izin

verir ve bir veri tabanı olarak kullanmak mümkündür.

Özetle; Microsoft Office Excel verileri düzenlemek, hesaplamak ve incelemekte

kullanılan genel amaçlı bir elektronik tablodur. Bu elektronik tablo, rakamlar, sözcükler ve

tarih gibi verilerle amaca uygun olarak matematiksel işlemler içeren tablo ve şablon

oluşturulan, grafik çizilen, temel veri tabanı işlemlerini destekleyen bir programdır.

  Microsoft Office Excel’deki yenilikler;  

MS  Office  Excel,  daha  bilinçli  kararlar  almanıza  yardımcı  olmak  için  bilgileri çözümlemeye,  paylaşmaya  ve  yönetmeye  yönelik  güçlü  bir  araçtır. MS  Office  Excel  yeni, sonuca  yönelik  bir  arabirim,  oluşturulması  ve  kullanımı  kolay  Özet  Tablo  görünümleri, gelişmiş  formül  yazma  ve  zengin  veri  görüntüleme  olanaklarının  yanı  sıra  profesyonel görünümlü grafik ve tablolar oluşturmak için çok daha hızlı bir çözüm sunar. Excel Services ve 

BYP102-H1-2

3

Microsoft Office SharePoint Server 2007'yi ya da daha üst versiyonlarını kullanarak, işle ilgili önemli bilgiler içeren elektronik tabloları paylaşabilir ve yönetebilirsiniz. 

Microsoft  Office  Excel,  yerinde  kararlar  verebilmek  için  analiz  yapma,  bilgileri birleştirme ve bilgi yönetimi açısından oldukça etkili bir araçtır. İş alanlarındaki yeni eğilimleri saptamak, bilgi yönetimini daha etkili bir biçimde yapmak ve bilgileri  iş yerleri  içindeki veya dışındaki kaynaklarla paylaşmak için kullanmaktadır. 

 

 

 

 

 

 

MS Excel Tasarımı Ve Programını Çalıştırma 

Başlat  düğmesinden  Programlar  seçeneğinin  üstüne  gelerek,  açılan  menüden Microsoft Office  sekmesinden Microsoft Office  Excel  simgesine  tıklanır. MS Office  Excel'i başlattığınızda,  boş  bir  belge  görünür.  Bu  noktada  veri  ekleyebilir,  verinin  görünüşünü değiştirebilir,  veriyi  özetlemesini  sağlayabilir  ya  da MS Office  Excel'in  yardım  dosyalarında faydalanmanız gerekebilecek bilgileri bulabilirsiniz. 

BYP102-H1-2

4

ANIMASYON - 1

MS  Office  Excel'in  yeni  sonuç  odaklı  görünümü  sayesinde  çalışma  alanınızda 

(sayfanızda)  incelemek, oluşturmak ya da göstermek  için uğraştığınız çalışmayı tamamlamak için yalnızca ihtiyaç duyduğunuz araçları çalışma alanınıza getirir. 

MS Office Excel'in bu  tasarımında MS Office uygulamalarıyla uyumlu olarak,  komut kümeleri ve bağlamsal komutların yanı sıra bir grup komut kümesi sunarak daha yaratıcı ve üretici olanağı sağlamıştır. 

Var olan Dosyaları Office Sürümünde Açma   

Office'in daha önceki bir sürümünde oluşturulmuş bir dosyayı açıp üzerinde çalışabilir ve

varolan biçimiyle kaydedebilirsiniz. Office'in daha önceki bir sürümünü kullanan birisiyle

bir belge üzerinde çalışabileceğinizden, yalnızca 2007 ve sonrasında çıkan Office sürümü

tarafından desteklenen bir özelliği kullanmak istemezsiniz. 2007 ve sonraki Office

sürümlerinde, Office'in daha önceki sürümünün desteklemediği bir özelliği

kullanmadığınızdan emin olmak için bir uyumluluk denetleyicisi kullanır. Bir dosya

kaydettiğinizde, uyumluluk denetleyicisi size bu özellikleri bildirir ve ardından

kaydetmeden önce bunları silmenizi sağlar. Yani bu durumu şöyle özetleyebiliriz; 2007

sürümü öncesinde tüm excel uzantıları xls biçiminde uzantılı iken 2007 sürümü ve sonrası

sürümlerde xlsx olarak biçimlendirilmeye başlanmıştır. Şayet bilgisayarınızda 2007 öncesi

Office sürümü kurulmuşsa xlsx uzantılı excel dosyalarını açmak normal şartlarda mümkün

olamamaktadır. Bu tür xls uzantılı dosyaları açabilmek için bilgisayarınıza Word, Excel ve

PowerPoint Dosya Biçimleri İçin Microsoft Office Uyumluluk Paketini kurmanız yeterli

olacaktır. Şayet bilgisayarınızda 2007 ve daha üstü Office sürümü yüklenmiş ise bu

uyumluluk paketini yüklemenize ihtiyacınız olmayacaktır.

Office 2003 sürümünü kullanan kullanıcılar yukarıdaki bahsettiğimiz paketi yüklemek için

http://www.microsoft.com/downloads/tr-

tr/details.aspx?displaylang=tr&FamilyID=941b3470-3ae9-4aee-8f43-c6bb74cd1466

sayfasına girerek FileFormatConverters.exe (Dosya Biçimi Dönüştürme) programını

BYP102-H1-2

5

çalıştırıp bilgisayarlarına kurabilirler. Bu program sayesinde 2007 ve üstü sürümü ile

hazırlanmış dosyaları rahatlıkla açabilirler, fakat açılan dosya içindeki şekil, hücre

biçimleri farklılık gösterebilmektedir.

Ofis Düğmesi Ve Excel Seçenekleri 

MS  Office  2007  sürümünde  Office  Düğmesi  en  çok  kullanılan  ve  en  yaygın  olan özelliklere  tek  dokunuşla  erişim  olanağı  sağlar. MS  Office  düğmesi  sayesinde  yeni  belge oluşturabilir, var olan dosyaları açabilir, dosyalarınızı bilgisayarınıza kaydedebilir, yazdırabilir, özel  belgelerinizi  şifreleyebilir,  sık  kullandığınız  belgelere  ulaşmak  için  ofis  düğmesinden yararlanabilirsiniz.  MS  Office  Excel  2010  sürümünde  Office  Düğmesi  kaldırılmış  olup  bu düğmenin yaptığı görevler Dosya menüsünde gösterilmektedir.

Resimde  görünen  Excel  2007  ve  2010  sürümleri  seçenekleri  sayesinde  size yarayabileceğini  düşündüğünüz menüleri  ekleyebilir,  kullanmadığınız  özellikleri  kaldırabilir, varsayılan yazı tipini ayarlayabilir ve buna benzer pek çok işlemi yapabilirsiniz. Örneğin, R1C1 başvuru stilini (ileriki derslerimizde daha geniş yer verilecektir) açmak veya kapatmak ya da program  penceresinde  Formül  çubuğunu  görüntülemek  gibi  işlemleri  denetleyen  program ayarlarını bulabilirsiniz.

BYP102-H1-2

6

ANIMASYON – 2 NOT: Animasyondaki görünüm 2007 sürümüne göre hazırlanmış olup 2010 sürümüyle aynı özelliklere sahiptir. 2010 sürümünde Dosya menüsünden Seçenekler tıklatılarak aynı bilgilere ulaşabilirsiniz.

DOSYA MENÜSÜ YA DA OFİS DÜĞMESİNDE BULUNAN BAŞLICA İKONLAR VE GÖREVLERİ 

Yeni belge açmaya yarar. 

Daha önceden kaydedilmiş var olan dosyaları açmaya yarar. 

Hazırlanan belgeleri kayıt altına alır ve bilgisayarda saklanmasını sağlar. 

Belgeleri farklı isimlerde ve Excel tarafından desteklenen uzantılarda kayıt etmeye yarar. 

Hazırlanan belgelerin ekran çıktılarını almaya yarar. 

Dosyaların özelliklerini incelemeye, belgeyi şifrelemeye, kullanıcılara kısıtlamaya, dijital imza eklemeye yarar. 

E‐posta yolu ile veya internet faksı aracılığı ile dosya gönderimi yapmaya yarar. 

Belge çalışma alanı sitesi oluşturma, uzak kullanıcılarla dosya paylaşımı sağlar. 

Açık olan sayfayı kapatır. 

BYP102-H1-2

7

Şerit (Ribbon) 

Microsoft Office  yeni  kullanıcı arayüzünde bulunan en büyük değişiklik Ribbon  yani Şerit'tir.  İstediğiniz  sonuçları  elde  etmek  için  ihtiyacınız  olan  bütün  özellikleri  ve  işlevleri birarada  bulmanızı  sağlamak  amacıyla menü  bölümleri  ve  araç  çubukları  tek  bir  yerde  bir araya getirilmiştir. Şerit bir görevi tamamlamak  için gereksinim duyduğunuz komutları hızla bulmanıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Komutlar, sekmeler altında toplanan mantıksal gruplarda  düzenlenir.  Her  sekme,  yazma  veya  sayfayı  düzenleme  gibi  bir  etkinlik  türüyle ilgilidir. Ekran yığılmasını azaltmak için, bazı sekmeler yalnızca gerektiğinde gösterilir. 

Şerit programlarıyla çalışmak için klavyeyi kullanma Erişim anahtarları, programın neresinde olursanız olun, bir komutu bir kaç tuşa basarak hızlı bir biçimde kullanmanızı sağlar. Bir Şerit programındaki her komuta bir erişim anahtarıyla erişilebilir. Çoğu komuta iki ila dört tuş vuruşu kullanarak ulaşabilirsiniz.

1. ALT tuşuna basıp bırakın. Anahtar İpuçları, geçerli görünümde bulunan özelliklerin üzerinde görüntülenir.

2. Kullanmak istediğiniz özelliğin üzerindeki Anahtar İpuçlarında gösterilen harfe basın.  

BYP102-H1-2

8

3. Bastığınız harfe bağlı olarak, diğer Anahtar  İpuçları da görüntülenebilir. Örneğin, Alt tuşunu  yukarıdaki  resimdeki  gibi  etkin  hale  getirdiyseniz  ve  F  tuşuna  bastıysanız, Formüller sekmesindeki gruplara yönelik Anahtar İpuçları ile birlikte görüntülenir. 

4. Kullanmak  istediğiniz  belirli  bir  komut  veya  seçeneğin  harfine  basıncaya  kadar, harflere basmaya devam edin. Bazı durumlarda, önce komutu  içeren grubun harfine basmanız gerekir. 

 İPUCU: Seçtiğiniz eylemi iptal edip Anahtar İpuçlarını gizlemek için ALT tuşuna basıp bırakın. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BYP102-H1-2

9

Sekmeler 

MS Office  Excel'de  kullanışlı  komut  sekmeleri  ile  ilgili  arayüzlerde  istenilen  komutlara rahatça ulaşılması sağlanmıştır. Şimdi bu sekmelerden bazılarını inceleyelim.  • Giriş Sekmesi – Genel kullanıcı arabirimi olup, çalışmak  istenilen,  ihtiyaç duyulan genel 

komutları  içerir.  Bu  sekmede  yazı  karakterlerini,  büyüklüklerini,  renklerini  seçip değiştirebilir;  hücre  içeriğinin  istenilen  şekilde  hizalanmasını  sağlayabilir;  hücre  stili seçebilir,  numaraları  biçimlendirebilir  ve  verilerimizi  düzenleyip  artan  veya  azalan şeklinde sıralayabiliriz. (bkz. Şekil – 1) 

 

  • Ekle Sekmesi – Çalışma sayfanıza eklediğimiz tablolar, grafikler, gösterimler, bağlantılar, 

sütun ve satır etiketleri gibi çeşitli metin öğesi türleri gibi nesneler  için komutlar  içerir. (bkz. Şekil – 2) 

• Sayfa Düzeni Sekmesi – Çalışma sayfamızı ayarlamakla ilgili sayfa düzenleme, tema, tek 

nesnelerin  ölçeklendirilmesi  denetimi  seçenekleri  ile  çalışma  sayfası  seçeneklerini seçmek ve sayfada öğeleri düzenlemekle ilgili bütün komutları içerir. (bkz. Şekil – 3) 

BYP102-H1-2

10

• Formüller Sekmesi – Fonksiyon sihirbazı,  fonksiyon kütüphanesi, adlandırılmış hücreler oluştururken  ve onlarla  çalışırken  gereksinim duyduğumuz  komutları,  formül denetimi için komutlar ve hesaplama seçeneklerini içerir. (bkz. Şekil –4) 

• Veri  Sekmesi  –  Dış  verileri  almak,  dış  bağlantılara  bağlantılar  ayarlamak;  verilerinizi 

sıralamak  ve  süzmek;  kopyaları  kaldırmak,  verilerinizi  doğrulamak,  değerlendirmek  ve hücreleri gruplandırmak ve grubu çözmek için kullanılır. (bkz. Şekil –5) 

• Gözden Geçir  Sekmesi  –  Sayfayı  incelemek,  yorumlamak,  paylaşmak  ve  korumak  için 

gerekli olan komutları içerir. (bkz. Şekil –6) 

• Görünüm Sekmesi – Farklı çalışma kitabı görünümleri seçmek, çalışma sayfası öğelerini 

(kılavuz  çizgileri,  cetvel,  formül  çubuğu  vb.)  gizlemek  yada  yeniden  görüntülemek, görüntüyü büyütmek yada küçültmek için gerekli komutları içerir. (bkz. Şekil –7) 

 

BYP102-H1-2

11

Ek Sekmeler 

Ek sekmeler sadece belirli bir nesne seçildiği zaman görünür hale gelir. Animasyon– 3’de de görüldüğü gibi Ekle sekmesi ile sayfaya eklenen bir resim seçildiğinde şerit üzerinde otomatik olarak “Resim Araçları” sekmesi belirecektir. 

Komut Grupları 

Birbiriyle ilişkili öğeleri bir arada gösteren komutları içeren kümelerdir. Seçilen sekmeye bağlı olarak kullanıcı arabiriminde farklı komutlar bulunur. Animasyon– 3’ü inceleyiniz. 

Komutlar 

Komut  grupları  içinde  bulunan  düğme  ve menülerdir.  Giriş  sekmesinde  bulunan  Paragraf komut  grubundaki  Madde  işaretleri,  Sırala,  Metni  hizalama,  Gölgelendirme  düğmeleri komutlara örnek verilebilir. Animasyon– 3’ü inceleyiniz. 

Çalışma Sayfası 

MS  Office  Excel'de  tüm  işlemler  hücrelerde  yapılır.  Hücreler  birleşerek  tabloları (çalışma  sayfası)  oluştururlar.    Tablo  üzerinde  1.048.576  adet  satır,  16.384  adet  sütun bulunur.  Satır  ve  sütunların  kombinasyonu  sonucunda  toplam  olarak  17.179.869.184  adet hücre meydana gelir. Bu da Excel 2003'e göre yüzde 1.500 daha çok satır ve yüzde 6.30 daha çok sütun demektir ve sütunlar artık IV yerine XFD'de son bulmaktadır. Excel de bulunan en son hücrenin adresi XFD1048576'dır. Bu adresin anlamı XFD sütununun 1.048.576'ncı satırıdır. 

BYP102-H1-2

12

Hücre, Excel belgesinin en temel parçası bir veri öğesini tutan kutudur ve bir satır ile bir  sütunun  kesişme  noktasında  bulunur.  Hücrelere  veri  girişi  ya  kendi  üzerinden  ya  da formül  araç  çubuğu  üzerinden  yapılabilir.  Satırlar  sayı  ile  sütunlar  ise  harf  ile  tanımlanır. Belirli bir hücreyi gösteren satır numarası ve sütun harfine hücre başvurusu denir. Örneğin, çalışma kitabı penceresinin sol üst köşesindeki hücrenin hücre başvurusu " A1 " dir. Tek bir satır ve sütun kümesi bir çalışma sayfası oluşturur ve Excel belgesindeki bir sayfa gibi görünür. Bir  Excel  belgesi  oluşturduğumuzda  excel  seçeneklerinde  bir  değişiklik  yapılmadığı  sürece varsayılan olarak üç çalışma sayfasından oluşan bir çalışma kitabı oluşturulur. Çalışma sayfası öğelerini görmek için animasyonu inceleyiniz.

ANIMASYON-4

NOT: Animasyondaki görünüm 2007 sürümüne göre hazırlanmış olup 2010 sürümüyle aynı özelliklere sahiptir.