hafıza teknikleri-mert suslu-beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8
BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi -www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk - www.beyingucu.tk 1 BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi -www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk - www.beyingucu.tk Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek  İngiliz bilim i nsanlar ı Sandra Aamodt ve Sam Wang, yeni çıkan  “Welcome to Your Brain (Beyninize Hoşgeldiniz)” adlı kitapta beyin ve sinir sistemine yönelik gözden kaçırdığınız, bilmediğiniz ayrıntıları sıraladı. İşte bu ayrıntılardan bazıları1. Beyniniz, buzdolabınızın ampulünden daha az enerji tüketir Beyin 12 watt gücünde enerji kullanır ki büyük boy iki muzdan elde edilecek enerjiye eşittir. Vücut ağırlığının sadece %3ünü oluşturmasına karşın beyin bütün enerjisinin yüzde17s ini tüketir. Bu enerjinin büyük kısmı ise beynin bakım ve destek faaliyetler ine gider. Dikkatli ve yoğun düşünme esnasında harcadığın ız enerji o k adar küçüktür ki fark edilmez bile. 2. Sık yaşanan jet-lag hafızaya zarar verebilir Jet-lag sadece sinir bozucu olmakla kalmaz, eğer sık aralıklarla tekrarlanırsa beyin sağlığınıza zararlıdır. Sıklıkla kıtalararası uçuş yapan insanlar beyin hasarı v eya hafıza zayıflığı yaşayabilirler. Muhteme len

Upload: mert-sueslue

Post on 07-Apr-2018

236 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 1/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

1

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı

gerçek  İngiliz bilim insanlarıSandra Aamodt ve Sam

Wang, yeni çıkan “Welcome to Your Brain(Beyninize Hoşgeldiniz)” adlı kitapta beyin ve sinir

sistemine yönelik gözdenkaçırdığınız, bilmediğinizayrıntıları sıraladı. İşte buayrıntılardan bazıları…

1. Beyniniz,

buzdolabınızınampulünden daha azenerji tüketir 

Beyin 12 watt gücünde enerji kullanır ki büyük boy iki muzdan eldeedilecek enerjiye eşittir. Vücut ağırlığının sadece %3‟ünü oluşturmasınakarşın beyin bütün enerjisinin yüzde17‟sini tüketir. Bu enerjinin büyükkısmı ise beynin bakım ve destek faaliyetlerine gider. Dikkatli ve yoğundüşünme esnasında harcadığınız enerji o kadar küçüktür ki fark edilmezbile.

2. Sık yaşanan jet-lag hafızaya zarar verebilir 

Jet-lag sadece sinir bozucu olmakla kalmaz, eğer sık aralıklarlatekrarlanırsa beyin sağlığınıza zararlıdır. Sıklıkla kıtalararası uçuş yapaninsanlar beyin hasarı veya hafıza zayıflığı yaşayabilirler. Muhtemelen

Page 2: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 2/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

2

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

bunun sebebi jet-lag sırasında çok fazla stres hormonu salgılanması ve buhormonların beyin lobuna ve hafızaya zarar vermesidir. 

Vardiya usulü çalışan insanlarda da benzer bir risk söz konusu olabilir.Çalışma saatlerinde sıklıkla meydana gelen değişiklikler, tıpkı sık yapılanuçak yolculukları gibi, strese neden olmakta bu da vücut ve beyin üzerindehasar yaratmaktadır. 

3. Gürültülü bir odada niçin telefon konuşması yapmak zordur? 

Gürültülü yerlerde cep telefonuyla konuşmak zordur. Cep telefonunuziçinde bulunduğunuz odanın sesleriyle hattın diğer ucundan gelen seslerikarıştırmak suretiyle beyninizin işini zorlaştırmaktadır. Bu durumdabeyniniz telefondaki arkadaşınızın sesiyle odadaki diğer sesleri ayırtetmekte zorlanmaktadır. Telefonunuzun mikrofonunu elinizle kapattığınızanda aslında içinde bulunduğunuz odadaki seslerin telefona girmesineengel olduğunuz için ses karışımına engel olmakta ve beyninizin işinikolaylaştırmaktasınız. 

Page 3: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 3/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

3

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

4. Video oyunları, aynı anda birden fazla işi yapabilmenizeyardımcı olabilir 

Dikkatinizi aynı anda birden fazla şeye yöneltebilme yeteneği pratikyaparak artırılabilmektedir. Bu konuda yapabileceğiniz pratik ise, pek çokhedefe ateş etmek zorunda kaldığınız bir video oyunu olabilir. Bu türoyunlar dikkatinizi ekrandaki her alana yaymanızı gerektireceği içinolayları çabuk kavrama ve çabuk reaksiyon verme konusunda egzersizyerine geçebilir. 

Tetris oynamak aynı etkiyi yapmaz çünkü tetris oynarken birden fazlanoktaya aynı anda dikkatini yöneltmek yerine sadece bir tek parçaya

odaklanmış oluyorsunuz. Ama bu şekilde bir düşünce tarzıyla çocuklara iyibir örnek olmadığınızı da bilmelisiniz.

5. Beynin bir şaka merkezi vardır 

Mizah denen şeyi tanımlamak zordur ama onu gördüğümüzde hementanırız. Mizahın tarifini yapmaya çalışan bir teoriye göre, mizah kendi

Page 4: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 4/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

4

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

içinde bir sürpriz unsuru içermelidir –bir sonraki cümlede ne olacağınıbildiğimizi sandığımız halde esprinin kendisi bizi başka bir noktayagötürmelidir- sonra da vardığımız bu yeni noktayı önceden tahminettiğimiz noktayla karşılaştırarak yeni bir perspektif elde ederiz. Mizahın

beynimizde algılanma şekli aşağı yukarı böyledir. 

Fıkra anlatmanın ya da espri yapmanın bulmaca çözmekten farkı ise,günlük yaşamda her gün rastlamayacağımız türden ama kendi içindetutarlı bir hikâyenin bulunmasıdır. Beyinlerinin ön lobu (bilhassa sağ lobu)hasar görmüş bazı hastalar, yapılan esprileri anlayamamaktadır. Geneldebunun nedeni, fıkra ya da espriye konu olan imajları yeni bir perspektifledeğerlendirme aşamasında beynin normal fonksiyonlarını yerinegetirememesidir. Bu türden insanlar, anlatılan bir fıkradaki hikâyeyi takipedebilir ama fıkranın sonunu nasıl bağlarsanız bağlayın asla komikbulmazlar.

6. O şarkıyı bir türü hatırlayamıyorsanız sebebi var 

Bazen bir şarkı veya şarkının bir bölümü aklınıza takılır kalır, bir türlü

hangi şarkı olduğunu hatırlayamazsınız. Çok sinir bozucudur gerçekten.Ama beynin „sıralı hatırlama‟ ilkesi, hafızamızın işleyişi açısından özel vekullanışlı bir göreve sahiptir. Her şeyi olay akışının sırası içindehatırlamamız gerekir. 

Herhangi bir kâğıda adınızı yazarken, sabahları çay demlerken veya akşamevinize dönerken hangi sokaklardan ve kapılardan geçeceğinize kararverirken bile beyniniz bu kurala göre çalışmaktadır. 

Page 5: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 5/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

5

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

Bu „sıralı hatırlama‟ fonksiyonu sayesinde günlük işlerimizisürdürebiliyoruz. Bir şarkının veya bir film repliğinin sadece bir parçasınıdüşündüğünüzde, beyniniz –anılarınızın arasında- bu bilgi parçacığınıeşleştireceği bir olay dizini aramaktadır. Büyük ihtimalle beyniniz en

sonunda bu parçacığı bulacak ve siz aklınıza takılan o şarkıyıhatırlayacaksınız. Ama eğer „aklınıza takılıp kalmış olması‟ sizi rahatsızediyorsa ve o anlık takıntıdan kurtulmak istiyorsanız, beyninize uğraşmasıiçin başka bir „sıra‟ verin. Söz gelişi başka bir şarkıyı düşünün veyasöylemeye çalışın. Muhtemelen beyniniz „dağınık hafıza kalabalığı‟ içindesizin yönlendirmenizle biraz daha kısa sürede sonuca ulaşacaktır. Umarızbu yöntemi denerken başka bir can sıkıcı şarkıya takılıp kalmazsınız. 

7. Güneş ışığı hapşırmanıza neden olur 

Parlak güneş ışığına bakan pek çok kişi hapşırır. Niçin böyle bir refleksvardır ve nasıl çalışır? Hapşırmanın temel fonksiyonu bellidir: sizin nefesyollarınızı rahatsız eden madde veya parçacıkların dışarı atılması.Hapşırmayı kontrol eden merkez beynin lateral medulla denilenbölgesindedir. Bu bölgenin hasar görmesi halinde hapşırabilmeyeteneğimizi kaybederiz. 

Hapşırma genellikle „rahatsız edici‟ bir unsurun uyarısıyla tetiklenir. Buuyarının beyinde ulaşacağı nokta „lateral medulla‟dır. Bu bilgi beyneburnumuzdaki çeşitli sinirler vasıtasıyla iletilir. Bu sinirlerden biri de

Page 6: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 6/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

6

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

trigeminal sinirdir ve çok yoğun çalışan bir trafiğe aracılık etmektedir.Normalde parlak güneş ışığının yalnızca göz bebeklerinin küçülmesinitetiklemesi gerekirken burun kaşındırıcı impulsları ileten komşubölgelerdeki nöronlar da aynı şekilde etkilenebilmekte. Gözbebeklerinin

küçültülmesi sinyali bu nedenle bazen hapşırmaya neden oluyor. 

8. Kendinizi gıdıklayamazsınız 

Gıdıklanma konusunda duyarlı hastaları muayene ederken doktorlarhastanın elini kendi elleri üzerine yerleştirerek gıdıklanma hissine engelolurlar. Bu nasıl olmaktadır? Çünkü gıdıklanmaya ne kadar duyarlıolursanız olun, kendinizi gıdıklayamazsınız. 

Bunun nedeni beynimizin etrafımızda olan bitenleri takip ederken pek çokhissimiz arasında en önemli olanları hissetmeye programlanmış olmasıdır.

Mesela oturduğunuz sandalyeyi veya ayağımıza giydiğimiz çorabı –özellikleonları düşünmediğimiz sürece- hissetmeyiz ama omzumuza dokunan bir el

hemen bizi irkiltecektir.

Beynin bu „hisleri ayırt etme‟ fonksiyonunu sürdürebilmesi için bizimtemasımızı başkalarının temasından ayırt etmeye yarayan bir sinyalüretmesi gerekmektedir. Bu fonksiyonu gerçekleştiren ise beyinciktir.Yaklaşık 110 gram ağırlığındaki bu organ, kendi eylemlerimizin yaratacağıhisleri tayin eden yerdir. Beklenen veya beklenmeyen reaksiyonları ayırtetme işi beyinciğe aittir. 

Beyincikten gelen sinyallere göre, beyin bu hissin önemli olup olmadığınakarar verir. Gıdıklanma hissi abartılmış bir refleks olmakla birlikte, eğersize dokunan gene size ait bir organsa, beyin bu gıdıklanmanıza değil,dokunduğunuz organdan (mesela elinizden) gelen hislere öncelikverecektir.

Page 7: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 7/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

7

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

9. Esnemek beyni uyandırır 

Esneme aktivitesini uyku hali veya sıkılmış olmakla ilişkilendirmemize

rağmen esnemenin fonksiyonu uyandırmaktır. Esneme, daha fazlamiktarda havanın ciğerlerimize dolmasına neden olacak şekilde kasgruplarını çalıştırır ve kanımızdaki oksijen oranını hızla yükselterek biziuyandırır. Memeli hayvanlar ve kuşlarda da esneme vardır. 12 haftalıkolmuş fetuslarda esneme olduğu gözlenmiştir. 

Esnemenin, vücut tarafından tam uyanıklığa erişmek amacıyla başlatılanbir hareket olduğunu düşünün. Ve esnemek bulaşıcıdır. Odada bir kişiesnerse diğerleri de esnemeye başlar. Bunun nedeni tam olarakbilinmemekle birlikte, topluluk içinde birisi „uyanıklığa ihtiyaç duymuşsa‟ herkesin „uyanık olması‟ gerektiği şeklinde toplumsal bir içgüdüdenkaynaklanıyor olabilir. Köpeklerin esnemesi, stresli bir durumda „rahatlatıcı‟ etki yaratmaktadır. Köpekler esneyerek etrafındakileri „sakinleştir‟. Huzursuzluk eden köpeğinizin karşısında esneyerek onusakinleştirebilirsiniz.

10. İrtifa arttıkça beyin garip resimler görür 

Page 8: Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

8/6/2019 Hafıza Teknikleri-Mert Suslu-Beyniniz hakkında 10 şaşırtıcı gerçek

http://slidepdf.com/reader/full/hafiza-teknikleri-mert-suslu-beyniniz-hakkinda-10-sasirtici-gercek 8/8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

8

BEGEM-Beyin Eğitimi ve Geliştirme Merkezi-www.mertsuslu.com - www.bilgimerkezi.tk -

www.beyingucu.tk 

Pek çok dinin hikâyelerinde yüksek yerlerde görülen özel görüntüleranlatılır. Mesela Hz.Musa Sina Dağı‟nda „yanan bir çalı‟ görmüştü. Hz.Muhammed ise Hira Dağı‟nda Cebrail‟i gördü. Genelde anlatılan ruhsaldeneyimlerde yabancı bir varlığın hissedilmesi (sesinin duyulması) bir şekil

görme veya çeşitli ışık demetleri ve huzmeleri görüldüğü ve korkuduyulduğu ortak olarak belirtilmiştir. 

Buna benzer olgulara dağcılarda da rastlanır ki bunların pek çoğununmistik kişiler olmadığını biliyoruz. Bunun nedeni genelde yerdenyükseldikçe havadaki oksijen oranının düşmesi ve beyne daha az oksijengitmesidir. 2 bin 400 metre yükseklik bu durumda bir sınır değer olarakkabul edilmektedir. Bu yükseklikten daha yukarı tırmanan dağcılargörünmeyen bir takım varlıkları hissettiklerini, kimisi ise yanlarındakiarkadaşlarının vücudundan ışık yayıldığını ve bazen sebepsiz yere korkuyakapıldıklarını bildirmişlerdir. Oksijen seviyesindeki düşmenin, beynin görselve duygusal sinyalleri kontrol eden bölümlerinde yavaşlama veyabozulmaya neden olduğu düşünülmektedir.