haber 10 - abdulkadir es-sufî_ “bir İnsan Çok Önemlidir…” - dr. hayati bice

haber10.com

Haber 10 - Abdulkadir es-Suf: Birnsan ok nemlidir - Dr. HayatiBice

Dr. Hayati Bice

Abdulkadir es-Suf: Bir nsan ok nemlidir

Dr. Hayati Bice

27 Aralk 2011 Sal 17:13

Kendilerine bir yol arayan herkes Bir tek insann ne kadar nemli

olabileceini anlamak iin Abdulkadir es-Suf rneini ok iyi

incelemeli ve bu ie Gariplerin Kitab ile balamal

7-11 Aralk 2011 gnlerinde spanyann Endls topraklarnda,

Ankarann sekin kltr odaklarndan Kurtuba Kitap-Kahve

tarafndan organize edilen bir grup ile, Endls dostu Dr. Mehmet

Slayn fahri rehberliinde kltrel maksatl bir gezi yaptm. Gezi ile

ilgili notlarm baka bir yerde yaynladm iin bu yazda Endls

gezimizin Granada safhasnda, benim iin nemli olan -ve

haber10.com okurlar iin de ilgi ekici olacan sandm- bir

ziyaret hakknda bilgi vermek istiyorum.

Haber 10 - Abdulkadir es-Suf: Bir nsan ok nemlidir - Dr. Haya... about:reader?url=http://www.haber10.com/makale/26527/

1 / 11 21.06.2015 00:18

Abdulkadir es-Suf Menkbesinin Granada Sayfalar

Granada gezimizde turistik Endls gezilerinin dnya leinde

odak noktas olan Elhamra Saray ziyaretimizden sonra, eski

mslman mahallesine giderken, az sonra ulaacamz sylenen

Abdulkadir es-Suf Dergh ve Mescidini grmenin heyecan

ierisindeydim. Bu benim iin 1981den bugne kadar aradan

geen 30 yldr ismini bildiim, 1996 yl Ramazannda stanbulda

Yavuz Sultan Selim Camiinde yzyze grmemizden bu yana 15

yldr tandm Abdulkadir es-Sufnin tasavvufi menkbesinin

nemli bir safhasnn somut kantlarn grmek anlam tayordu.

Elli kiilik grubumuzda benim bu heyecanm paylaan kimsenin

olmay bir gerekti; hatta grup yelerinden pek ou, u

yaadmz ada, -hayata 1934 ylnda, skoyada Ian Dallas ad

ile balayp otuz yandan bu yana 44 yldr da- Abdulkadir

es-Suf ad ile yaayan bir Allahn kulu olduunun bile farknda

deildi. Bu duygu ve dnceler ile vsl olduumuz eski

Granadann dar ve bakml sokaklarndan geerek Bb- eyh

Abdulkadir es-Suf plaketinin asl olduu kapdan geerek

1492de son kubbesinden son hillin indirildii Granadada bir vaha

gibi duran Dergh-Mescide ulatmzda vakit tam da ikindi

namaz saati idi.

Karlatmz Abdulkadir es-Suf Dergh-Mescidinin grevlisine

Trkiyeden geldiimizi ve dergh ziyaret ile ikindi namazmz

klmak istediimizi sylediimizde btn kaplar ardna kadar ald.

Mescidin bulunduu mekn bize anlatldna gre- atl duruma

gelmi bir katedral iken satn alnp yeni batan ina edilerek bir

klliye olarak 2003 ylnda ayaa kaldrlmt. Tertemiz abdest alma

mahallerinde abdest tazeledikten sonra grubumuzun oluturduu

cemaat ile ikindi namazlarmz kldktan sonra dergh gezdik.


2 / 11 21.06.2015 00:18

Klliye giriindeki standlardan hediyelik eyalar aldk; dergh

grevlisi ile ayakst sohbet ettik.

Abdulkadir es-Sufnin halen Gney Afrikada Cape-Town kentinde

organize ettii derghta olduunu ve son olarak geen Ramazanda

buraya geldiini rendik. Dergah ziyaretilerine cretsiz olarak

datlan slamhoy adl tabloid boyutunda aylk periyodlarla

baslan gazetelerden aldk. Sat standnda sergilen kitaplardan

ilgin kapa ile hemen gzme ilien kitabn 30 yldr okumaktan

ve herkese tavsiye etmekten bkmadm Gariplerin Kitabnn

spanyolca basks olduunu anlamam birka saniye srd ve

hemen ambalajndan karp kapan fotorafladm.

Gariplerin Kitab

Gariplerin Kitab ile 1981 ylnda imdi faal olmayan Yeryz

Yaynlarnn 1979 ylnda smet zel evirisi olarak yaynlanan bir

rn olarak tanmtm.[1] Daha sonra klim ve Mavi gibi

yaynevleri tarafndan yaynlanan bu kitap, uzunca bir sredir ule

Yaynlar arasnda baslyor. Bu deiik basklarn hemen tamam

ktphanemde yer alyor.[2]

Kitab ilk okuduumda o kadar etkilemiti ki hemen yazarnn kim

olduunu aratrm ve yazar ismi olarak Ian Dallas imzas ile

baslan kitabn yazarnn Abdulkadir es-Suf oluu hakknda

Londrada baslan Impact dergisindeki bir dosyadan epeyce bilgi

edinmitim. Bu ilgim 1996 ylnda Ramazan aynda

Doudan/Batdan konferanslar serisinin bir aktivitesi iin geldii

stanbulda babaa grmemizden bugne kadar devam etti. Son

yllarda internetin salad imknlar ile Abdulkadir es-Sufnin

siyasi ve ekonomik grleri ile oluturduu tasavvuf cemaatin zikir

meclislerine kadar pek ok faaliyetini izlemek artk ok kolay


3 / 11 21.06.2015 00:18

olmutu. [3]

eyh Abdulkadir es-Suf Kimdir?

1934 ylnda bir sko olarak dnyaya gelen ve Ian Dallas ad verilen

ocuk, genlik dneminde srekli bir aray ierisindedir. Londra'da

bir niversite ktphanesinde alrken "slam Yazmalar"

blmndeki kitaplar kartrrken duvarda asl bulduu ve

"Berekt Muhammed" yazsn ieren bir istif olarak yazlm kufi

yazl levhada ne yazdn merak eder. Daha nce senarist, oyuncu

ve tiyatrocu olarak oradan oraya savrulmu gen bir adam olarak bu

levhadaki yaznn anlam ardna derek tasavvuf ile yzyze gelir

ve Fas'a kadar gider. Bu aray gen Ian Dallas 1967 ylnda

Ramazan'nda Marake'teki Karaviyyun camiine kadar gtrr ve

orada mslman olur. Ertesi yaz daha derinlikli bir slm yaamak

arzusu ile Meknes'te kk bir zaviyede yaayan azel-Darkavi

eyhi Muhammed bn El-Habib'den biat alarak mridi olur. Tasavvuf,

ierdii tutarl model ile Batl bir sancl yrein derin sorularn

yantlar; insan olarak evrendeki varl ile ilgili tm sorunlarn ve

zm yolunu kavramasn salar. Muhammed bn El-Habib, yeni

hayatna anlam katmas duasyla kendisine yeni bir isim verir:

Abdulkadir Es-Suf.

Fasn Meknes ehrindeki sitnede bir sre kalarak ilk mridinin

yakn gzetiminde tasavvuf seyr slkunda ilerler. Tasavvuf

gelenein bir yntemi olarak mridinin iareti ile edindii tecrbeyi

lkesi ngiltere ve daha tesinde tm Batl insanlara aktarmak

misyonu ile yurduna dner. Heyecan ile balad irad almas ile

ilk olarak drt kiiyi daha mslman/dervi yapar; ksa sre

ierisinde evresinde, kk bir mslman cemaat oluur. 1970'te

hep birlikte irad faaliyeti iin ABD'ye giderler ve ardndan btn

Avrupa, Nijerya, Gney Afrika, Malezya, Endonezya ve pek ok Arap


4 / 11 21.06.2015 00:18

lkesini dolarlar. Bu faaliyetin sonucunda 1971'de retilerine

kulak vererek slam seen ve tarikat biat alan insanlarn says

onaltya ulamtr.

1971de bir zamanlarn "kopuk sko delikanls" Es-Suf, hac

olmaya karar verir ve drt mridi ile birlikte mridi Muhammed bn

El-Habib ile Mekkede bulumay planlad Hac yolculuuna kar.

Ancak ilk mridi Muhammed bn El-Habib, Hac yolunda iken

urad Cezayir'de dnyaya veda eder. Bu veda ile rehbersiz

olarak tek bana ilk Haccn yapmak durumunda kalan tarikattai

nvan ile Mukaddem Abdlkadir Es-Suf, hacc grevini yerine

getirip lkesine dner. lk mridleri ile birlikte kurduklar Darkavi

Enstits'nde oluturduklar Diwan Press adl yaynevinde tasavvuf

kitaplar ile slam ad ile bir dergi yaynna balarlar. 1973'te sufler

arasnda bir klasik haline gelen, Trkiye'de de ok satan ve kendi

manev yolculuunu anlatt "Gariplerin Kitab"n yaynlar. 1974'de

irad almas iin ABDnin Kaliforniya eyaletine giden Abdlkadir

Es-Suf, Batllar slam'a davet etmek iin organize edilen

seminerlerde yapt konumalarndan derlenen notlarn

kitaplatrarak ertesi yl "Muhammed'in Yolu" adyla kimi lkelerde

Ian Dallas, kimi lkelerde Abdlkadir Es-Suf adyla bastrr.

1976 yaz boyunca tam ay, Londra'daki nl Hyde Park'ta

ngilizlere slm anlatmak iin alr. Ayn yl sonbaharda mridleri

ile beraber Londraya yaklak 200 kilometre mesafedeki Norfolk'ta,

on yl sre ile kk tasavvuf cemaati ile birlikte yaayaca bir

iftlii satn alarak "Mslman Ky"n kurar... 1980lere doru bu

kyde, slam' kabul etmi 200 aileden oluan, modern hayata kafa

tutan ve nebev hayat tarzn benimseyen bir cemaati vardr artk...

Bu dnem es-Suf cemaatinin pritan bir tavr ile ada medeniyeti

sorgulad, hatta btn gereksinimlerini kapal devre olarak kendi


5 / 11 21.06.2015 00:18

kendilerine temin etmee altklar reaksiyoner bir sretir.

Norfolktaki Mslman Kyndeki almalar yakndan izlemeye

alan ve ortaya kan gelimelerden rahatsz olan ngiliz Hkmeti ve

yerel makamlarn nlerine kartt saysz zorluklar amaa

alrlar. Cemaati nnde ar bir ykmllk altna giren

Abdulkadir es-Suf; slam uygulama ve yaama pratiinde teorik

olarak yetersizliini hissetmee balar; bu arada saylar da artm

olan cemaatte, baz psikososyal skntlar da ortaya kmaa

balamtr.

1976'da yeniden Kuzey Afrika'ya geen Abdulkadir es-Suf,

tasavvuf eitimini tamamlamak zere bu defa Libyada Bingazi

kentinde yaayan eyh Muhammed El-Fayturi'ye balanr.

El-Fayturi, es-Suf ile zel olarak ilgilenir, bu sekin mridini halvet

yaptrmak dahil tasavvuf btn uygulamalardan geirir ve baar ile

getii bu srelerin akabinde mrid-i kamil olarak ilan eder ve

tasavvuf icazetini verir. Abdulkadir Es-Suf artk bir eyh konumuna

gelmi olmakla beraber eski Hristiyan evresinden gelen eletirilere

baz mslman gruplarn ve selefiler olarak kendini adlandran

radikallerin eletirilerine de hedef olmaktadrlar. Bu eletiriler eyh

Abdulkadir es-Sufnin slam anlama ve yaama stilini gzden

geirmesine yol aar; karlatklar kmaz, -zaten ihtida ettiinde

Kuzey Afrikada egemen olan fkhn da kabul etmi olduu- mam

Malikin hadis klliyat, el-Muvattasn amel kitab olarak kabul

ederek bu eksende yaamay dener. 1980'li yllara kadar insanlar

tasavvuf bir slama ard grlen Abdulkadir Es-Suf, slam'n

batn gereklii yannda zahir uygulamas olan eriatta da

younlar.

Abdulkadir Es-Suf, resm makamlarca nne kartlan engelleri ve

bunun yol at sosyal gerginlii amakta zorlandn grnce,

ngilteredeki cemaatini yava yava datarak, mr boyu


6 / 11 21.06.2015 00:18

kalacaklar yeni bir yerleim oluturmak zere 1987 sonlarnda,

spanya'nn mslman Endls topraklarndaki son kale olan

Granada kentinde yerlemi olan tarikatna mensup dervilerin

yanna tanr ve iradna devam eder. Bugn Granada'daki

neo-Mslmanlar'n ounluunun Abdulkadir Es-Suf himmeti ile

suflerden olutuu sylenmektedir.

te ziyaret ettiimiz dergh/mescid bu hikyenin somutlam hali

olarak nmzde idi. nsan nasl heyecanlanmaz!

Abdulkadir Es-Sufnin Dnya Egemenlerini Tehdit Eden

Yaklamlar

eriat uygulamalar szkonusu olunca eitli slm lkelerindeki

farkl slm yaantlar arasndaki fark farkeden Abdulkadir Es-Suf,

giderek politize olur ve slm lkelerindeki uygulamalar kadim slam

gelenei nda sorgulad bir srece geer.

1978'de baslan Cihad kitabnda gvenlik, savunma ve ekonomik

yaklamlar asndan slm lkelerini ve bankaclk sistemi

zerinden dnyaya egemen olan dnya dzenini sorgulayp

yarglar.[4] Kelimenin kmil anlam ile tam bir fundemantalist eda

izlenen Cihad kitabn takip eden "Temel slam Eitim" kitab,

mslmann yaad toplum ile ilikilerini ilahi mesajn istedii

ynde dntrecek mcadeleyi verebilmesi iin gerekli olan eitimi

temellendirmeye yneliktir. lhamn Hendek savanda nde gelen

sahabeler etrafnda oluan karagh mescidlerden alan ve slmn

yayl srecinde Kuzey Afrikaya egemen olan Murabtlar ve

Senusyye tarikat ile zdeleen ribat modelini gncelleyerek

yeniden oluturmak ister. Mslman aydnlar tarafndan bile ok da

iyi anlalamayan bu fikir cehdi ile Abdulkadir es-Suf; slam'n bir

btn olarak yaanabilecei ve her bir mminin tek tek i dnyasn


7 / 11 21.06.2015 00:18

nefs-i mutmaine yolunda kemale doru dntrrken dardaki

dnyay da adaletin egemenliine doru ynlendirme abas

ierisindedir. Artk murabt olarak adlandrd bu Suf, benliini

dnya tutkularndan arndrarak, hem gvenlik, gelecek gibi insan

kayglardan hem de dnya egemenleri karsnda esaretten

zgrleecektir. "Afrikal Bir Mslmana Mektup'' adl kitabnda

geirdikleri politizasyon srecinin gerekli ancak almas gereken bir

sre olduunu syler. "Diyalektiin Sonu kitab murabt olarak

ina edilmekte olan yeni insan modeli iin rehber olacaktr.

Ancak bu yolun baarya ulamas egemen dnya sistemi iin arz

ettii potansiyel tehdit nedeni ile engellerle karlatn da gren

es-Suf son yllarda tefekkrn, slm siyasetinin dnya leinde

yrtcs olarak canlandrlmasn art grd hilafet konusuna

ynelir. Bu noktada Osmanl modelini de gndemine alan

es-Suf, birok yazsnda Trklerin slam dnyasndaki arl

ve tarihte oynadklar nemli rol iler. Yeryz adaletinin

salanmas iin yeniden tanmlanmas gereken ekonomik ilikiler ve

zellikle bankaclk sistemi ve artk sanal hale gelmi olan ABD

dolarnn egemenliini bitirecek bir enstrman olarak slam

Dinar tedavl de zerinde allmas gereken bir alandr. [5]

Bankaclk sisteminin ve zellikle faizin, dnyada yaanan global

krizin ve yaanan adaletsizliklerin temeli olduunu syleyen

Es-Suf, Mslmanlarn, "modernite krizi" sorunlar olmad,

modernitenin kendisinin bir kriz olduunu anlatr ve nsan haklar

yerine 'ilahi haklar' zerinde durulmas gerektiini savunur.

Abdulkadir es-Suf, sadece bir ksm bile realize edilebilse, dnya

sistemini kknden sarsacak bu radikal almalar srasnda eitli

engellemeler ile karlar ve nce ngiltereden spanyaya tad

almalarn halen Gney Afrika Cumhuriyetinin Cape-Town


8 / 11 21.06.2015 00:18

kentindeki medrese-dergh klliyesinde de kurmu olduu

merkezden yrtmek zorunda kalr. Son yllarda yazd makalelerin

balklar bile Abdulkadir es-Sufnin dnya egemenleri iin nasl

byk bir tehdit oluturma potansiyel tadnn gstergesidir.[6]

Daha yi Bir Dnya Daha yi Mslmanlarla

Granadadaki benim iin ok nemli olan Abdulkadir es-Suf

Klliyesini ziyaretten sonra, akam Malagadaki otele dn

yolunda Dr. Mehmet Slayn mikrofona daveti ile yol

arkadalarmza ksaca Abdulkadir es-Sufnin slam ile buluma

yksn ve artk bir klasik eser durumuna gelmi olan Gariplerin

Kitabn anlatyorum. Grubun gen yelerine hitaben, zellikle bir

tek insann ne kadar nemli olabileceini anlamalar iin

Abdulkadir es-Suf rneini ok iyi incelemeleri gereini ve bu

ie Gariplerin Kitab ile balamalarn vurguluyorum.

Bu vurgu, grubumuzun gen katlmclarndan eczac aday bir

arkada ok etkilemi olacak ki, yemekten sonra beni yakalyor;

neredeyse iki saati bulan sohbetimizde kafasna taklan baz

konular soruyor; gzel bir sohbet ile gn noktalyoruz. O gen

arkadama sylediklerimin zeti olacak bir cmleyi buradan

tekrarlamak isterim: Her insan Allah iin nemlidir; yeter ki, siz

kendi deerinizi fark edin ve gereini yapn

Hem ne diyor Hz. eyh Glib el-Mevlev :

Hoa bak Ztna kim zbde-i lemsin sen;

Merdm-i dde-i ekvn olan demsin sen

-------------------------------------------------------


9 / 11 21.06.2015 00:18

letiim: [email protected]

[1] Yllar nce yaynlanan ve Abdulkadir es-Sufi ile yeni tantm

dnemde Gariplerin Kitab hakknda hazrladm bir inceleme iin

bkz. http://www.tasavvuf.info/garib.htm

[2] Ian Dallas, (Abdulkadir es-Sufi), Gariplerin Kitab (smet zel

tercmesi olarak Trke basklar, I.-II. basklar; Kasm-1979,

Nisan-1980 Yeryz Yaynlar; III. Bask, Ekim-1987 klim Yaynlar;

Mavi Yaynclk; ule Yaynlar, Son basks iin bkz:

http://www.kitapyurdu.com/kitap/default.asp?id=39721

Szn burasnda bu deerli kitabn son basklarndaki garip kapak

kompozisyonlar konusunda -bata A. Ali Ural olmak zere- ule

Yaynlar yetkililerini uyarmak isterim. Hibir ismi ile msemma

kapak yaplamyorsa ilk basksnn kapa ya da spanyada

grdm spanyolca basksndaki kapak kompozisyonu ile

yaynlansa ne gzel olur. spanyolca basksnn kapak

kompozisyonu iin bkz: http://www.madrasaeditorial.com/ian-dallas

/67-el-libro-de-los-extranos.html

[3] Abdulkadir es-Sufinin Cape-Town derghnda bizzat idare ettii

bir zikir meclisi iin bkz: http://www.youtube.com

/watch?v=wwSom1ksOvw

[4] Cihad ad ile 1980 Maysnda Trkeye aktarlp Yeryz

Yaynlar arasnda baslan bu kitap ierdii tehlikeli fikirler

gereke gsterilerek hemen yasaklanr. Piyasada bulunmayan bu

basky yayncs Ahmet Kotun armaan olarak edinip

okuyabilmitim.

[5] slam Dinar nerisini szde brakmayp ilk rneklerini de


10 / 11 21.06.2015 00:18

hazrlatp sikke ve dirhem olarak bastran Abdulkadir es-Sufinin bu

nemli giriimi, arakasna siyas bir destek lamad iin bir fantezi

halinde kalmtr. Abdulkadir es-Sufinin bastrd altn/gm sikke

ve dirhem rneklerini klliyenin giriindeki tehir vitrininde grp

fotorafladm.

[6] Abdulkadir es-Sufi batl kapitalist sistem yklmadan dnya

zerinde zulmn bitirilemeyecei tehisini netletirdikten sonra

almalarn daha ok global smr ve Batl emperyalizmin hayat

damarn oluturan bankaclk sistemi eletirisine yneltmitir.

Abdulkadir es-Sufinin bu konudaki almalar iin bkz.

http://www.shaykhabdalqadir.com/content/articles.php

Bu makale 4,992 kez okundu.


11 / 11 21.06.2015 00:18

haber 10 - abdulkadir es-sufî_ “bir İnsan Çok Önemlidir…” - dr. hayati bice

Documents