h 5 ρωπαϊκή 5μπειρία · h 5 ρωπαϊκή 5μπειρία •Το σύστημα...
TRANSCRIPT
H Ευρωπαϊκή Εμπειρία
• Το σύστημα σταθερών ισοτιμιών στην Ευρώπη προέκυψε ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του συστήματος B.W.
• Έκθεση Barre: ΟΝΕ επίσημος στόχος των 6 μελών (διάσκεψη της Χάγης)
• 1971 : έκθεση Werner (σταθερές ισοτιμίες και δημιουργία ομοσπονδιακού συστήματος τραπεζών – σχέδιο 3 σταδίων για ΟΝΕ)
• Φίδι (μέσα στο τούνελ)
• 1979 θεμελιώθηκε η πορεία προς την ΟΝΕ.
1
Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (1979)
• Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Δανία, Λουξεμβούργο, Ιρλανδία, Ολλανδία.
• Αργότερα, Ισπανία, Η.Β., Πορτογαλία, Ελλάδα.
• κεντρικό ρόλο: Γερμανικό μάρκο
• →Υιοθέτηση της αξιοπιστίας της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας στη μάχη κατά του πληθωρισμού.
2
Στόχος: νομισματική σταθερότητα =>
Ευρωπαϊκό Νομισματικό
Σύστημα:
• Τελικός σκοπός: κοινό νόμισμα
• ECU (Ευρωπαϊκή Λογιστική Μονάδα)
• Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ)
σύστημα ρυθμιζόμενης σύνδεσης: καθορίζεται κεντρική ισοτιμία για όλα τα νομίσματα, και ένα εύρος διακύμανσης ±2,25% (Ιταλία ±6%)
3
• Συμφωνία για επανευθυγράμμιση: όταν η ισοτιμία πλησιάζει τα όρια, η Κ.Τ. της χώρας επεμβαίνει
• 1η πενταετία-80: συχνές επανευθυγραμμίσεις
• 2η πενταετία: ήρεμη
• εκτός 1992-93: περίοδος κρίσης
4
Αίτια:
• Η.Β. και Ιταλία εγκατέλειψαν το ΕΝΣ.
• Υιοθέτηση ±15% περιθωρίου διακύμανσης (-93-99)
5
• 1985 Λευκή Βίβλος για ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, κεφαλαίων, εργασίας, μέχρι το 1992.
• 1989 έκθεση Jacques Delors:
τρία στάδια για επίτευξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ)
συντονισμός οικονομικών πολιτικών
κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας
καθιέρωση νέου οργάνου για άσκηση νομισματικής πολιτικής
6
Με βάση τη έκθεση Delors →
• Διακυβερνητική διάσκεψη για ανασκευή της συνθήκης της Ρώμης -58
• →συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση
• Συνθήκη του Μάαστριχτ, Φεβρ.-92.
7
Α΄ στάδιο:από 1990 – Δεκ. 1993:
• Aπελευθέρωση στη κίνηση κεφαλαίου.
• Απελευθέρωση τραπεζικού συστήματος.
• Απαγόρευση χρηματοδότησης δημοσιονομικών ελλειμμάτων με έκδοση νέου χρήματος.
8
Β΄στάδιο: Ιαν.1994- Δεκ. 1999.
• Καθιερώνεται ο έλεγχος και η εποπτεία των δημοσίων οικονομικών από τη Επιτροπή.
• Δημιουργείται το Ε.Ν.Ι. που συντονίζει την νομισματική πολιτική
9
Γ΄ στάδιο: από αρχές 1999-
• Σύγκλιση με βάση τα κριτήρια που ορίζει η συνθήκη του Μάαστριχτ.
• Ενιαίο νόμισμα: κλειδωμένες ισοτιμίες έως τέλος του 2001. Ιαν.2002 → ευρώ
• Κοινή νομισματική πολιτική: Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες, Ε.Κ.Τ.)
10
Κριτήρια σύγκλισης:
• Πληθωρισμός: όχι υψηλότερος του 1,5% κατά μέσο όρο των τριών χαμηλότερων επιπέδων πληθωρισμού στις χώρες του ΕΝΣ.
• Έλλειμμα του δημοσίου τομέα (3% του ΑΕΠ).
• Δημόσιο χρέος (60% του ΑΕΠ).
• Υπαγωγή εθνικού νομίσματος στο ΕΝΣ: σταθερές ισοτιμίες για δύο χρόνια πριν ένταξη στην ΟΝΕ.
• Μακροπρόθεσμα επιτόκια
11
1997: Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης
• Ισοσκελισμένος προϋπολογισμός
• Κυρώσεις για χώρες που υπερβαίνουν κριτήρια χρέους και ελλείμματος
• Νομισματική Πολιτική:
• Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών
• Στόχος : πρωταρχικός στόχος σταθερότητα των τιμών
12
13
Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Χώρες της ζώνης του ευρώ:
• Αυστρία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Φινλανδία, Μάλτα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ελλάδα, Εσθονία Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία, Σλοβακία.
• Εκτός με επιλογή τους:
• Δανία, Σουηδία, (Η.Β).
14
15
Χώρες της ζώνης του ευρώ (με μπλε χρώμα)
Νομισματική περιοχή:
• περιοχή που απαρτίζεται από χώρες έχουν σταθερές ισοτιμίες ή κοινό νόμισμα
• Οφέλη: προβλεψιμότητα τιμών….
• Ζημίες: κυρίως απώλεια άσκησης ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής.
• Ανάλυση με βάση την οικονομική ολοκλήρωση:
• ελεύθερη κίνηση αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και υπηρεσιών.
16
Άριστες νομισματικές περιοχές:
• Χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό συνολοκλήρωσης…
• Σταθερές ισοτιμίες ή κοινό νόμισμα.
• Οφέλη:
• Κόστη:
17
Οφέλη από ένταξη μίας χώρας στη νομισματική ένωση
• Ποια είναι τα οφέλη;
• Οφέλη από σταθερές ισοτιμίες:
• Απλοποίηση υπολογισμών, βεβαιότητα για μελλοντικές τιμές…
• → διευκολύνονται αποφάσεις για εμπόριο, επενδύσεις, παραγωγή.
• Κοινό νόμισμα
• Τα οφέλη ↑ όσο πιο συνολοκληρωμένες είναι οι οικονομίες της υπό ένταξη χώρας και των υπολοίπων χωρών της ένωσης.
18
19
G
G
Οφέλη νομισματικής
αποτελεσματικότητας
Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της
εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής
ένωσης
20
Τα οφέλη είναι εντονότερα όσο
• χαμηλότερο πληθωρισμό έχουν οι χώρες της νομισματικής ένωσης σε σχέση με την υπό ένταξη χώρα.
• πιο πιστευτός γίνεται ο στόχος της υιοθέτησης κοινού νομίσματος ή σταθερών ισοτιμιών (αξιοπιστία)
21
Κόστη από ένταξη σε νομισματική
ένωση
• Απώλεια άσκησης νομισματικής – συναλλαγματικής πολιτικής
• ύφεση ή άνθηση επηρεάζει τις οικονομίες της ένωσης
• με σταθερές ισοτιμίες
• ή κοινό νόμισμα
• → βραχυχρόνιες διακυμάνσεις του εισοδήματος δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με νομισματική πολιτική (κόστος λόγω απώλειας νομισματικής σταθερότητας)
22
Η διακύμανση του εισοδήματος διαρκεί
λιγότερο
• Όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η οικονομία μίας χώρας με τις υπόλοιπες της νομισματικής ένωσης.
• π.χ. ύφεση ξεπερνιέται με την αυξημένη ζήτηση από τις άλλες χώρες της ένωσης.
• Παραγωγικοί συντελεστές: μετακινούνται
• → το κόστος της ένταξης στην ένωση ↓ όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η οικονομία της υπό ένταξη χώρας με τις χώρες της ένωσης
23
L
L
Κόστος της ένταξης λόγω
απώλειας νομισματικής
σταθερότητας
Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της
εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής
ένωσης
24
L
L
Κόστος της ένταξης λόγω
απώλειας νομισματικής
σταθερότητας
Όφελος από ένταξη
Βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ της
εντασσόμενης χώρας και της νομισματικής
ένωσης
G
G
θ1
25
Όταν ο βαθμός συνολοκλήρωσης είναι
χαμηλός <θ1
• Τότε το κόστος είναι μεγαλύτερο από τα κέρδη και η χώρα είναι προτιμότερο να μείνει εκτός ένωσης
• θ1: είναι το ελάχιστο επίπεδο ολοκλήρωσης σύμφωνα με το οποίο η χώρα έχει όφελος να ενταχθεί.
26
Όταν ο βαθμός συνολοκλήρωσης είναι
>θ1
• Συμφέρει η ένταξη της χώρας στη
νομισματική περιοχή