guvenli pozisyon-verme
TRANSCRIPT
11
22
Cerrahi girişimler sırasında hastaların Cerrahi girişimler sırasında hastaların güvenliğinin ve esenliğinin sağlanması,güvenliğinin ve esenliğinin sağlanması,
ameliyathane hemşirelerinin öncelikli ilgi ameliyathane hemşirelerinin öncelikli ilgi alanlarından biridir.alanlarından biridir.
33
Ameliyathane hemşireleri;Ameliyathane hemşireleri;
hastanın iyiliği ve güvenliğinden,hastanın iyiliği ve güvenliğinden,
ameliyathanede çalışanların ameliyathanede çalışanların koordinasyonundan,koordinasyonundan,
steril ve sirküle hemşire steril ve sirküle hemşire aktivitelerinin yerine getirilmesinden aktivitelerinin yerine getirilmesinden SORUMLUDURLAR.SORUMLUDURLAR.
44
Ameliyat sırası dönemde hasta bakımının amaçları;Ameliyat sırası dönemde hasta bakımının amaçları;
anksiyeteyi giderme,anksiyeteyi giderme,
pozisyona bağlı yaralanmaları önleme,pozisyona bağlı yaralanmaları önleme,
güvenliği sürdürme,güvenliği sürdürme,
hastanın gizliliğini sürdürme ve hastanın gizliliğini sürdürme ve
komplikasyonlardan kaçınmadır.komplikasyonlardan kaçınmadır.
55
Cerrahi girişim uygulanacak hastaya, Cerrahi girişim uygulanacak hastaya,
ameliyat öncesi yapılan yeterli hazırlık ve ameliyat öncesi yapılan yeterli hazırlık ve güvenli anestezi kadar, güvenli anestezi kadar, doğru pozisyonun doğru pozisyonun
verilmesi de önemlidir.verilmesi de önemlidir.
66
Ameliyathanede uygun pozisyon verme yapılacak Ameliyathanede uygun pozisyon verme yapılacak ameliyatın türüyle belirlenir; ancak pozisyon vermenin ameliyatın türüyle belirlenir; ancak pozisyon vermenin
sonucu olarak bedenin hangi alanlarının riskte olacağınasonucu olarak bedenin hangi alanlarının riskte olacağınadikkat edilmelidir.dikkat edilmelidir.
Anatomik pozisyonu sürdürme,Anatomik pozisyonu sürdürme,
Beden yapılarını daraltan ya da Beden yapılarını daraltan ya da sıkıştıran ekipmanı destekleme, vesıkıştıran ekipmanı destekleme, ve
Sık sık periferal nabızları tanılama,Sık sık periferal nabızları tanılama,
hemşirenin yaralanmayı hemşirenin yaralanmayı önlemek için yaptığı ölçütlerdir.önlemek için yaptığı ölçütlerdir.
77
Ameliyat masasında pozisyon değişimine bağlı Ameliyat masasında pozisyon değişimine bağlı fizyolojik değişikliklerin yanı sıra kardiyopulmoner, fizyolojik değişikliklerin yanı sıra kardiyopulmoner,
periferal kan damarı, sinir ve doku baskılanmasından periferal kan damarı, sinir ve doku baskılanmasından kaynaklanan olası komplikasyonlar nedeniyle hastaya kaynaklanan olası komplikasyonlar nedeniyle hastaya
doğru pozisyon verilmesi;doğru pozisyon verilmesi;
anatomi bilgisi ile fizyolojik ilkelerin uygulanmasının anatomi bilgisi ile fizyolojik ilkelerin uygulanmasının yanı sıra kullanılacak malzemeyi de iyi tanımayı yanı sıra kullanılacak malzemeyi de iyi tanımayı
gerektirir. gerektirir.
88
Hastanın pozisyonu;Hastanın pozisyonu;
yapılacak cerrahi girişim,yapılacak cerrahi girişim,
cerrahın ameliyata yönelik tercihi,cerrahın ameliyata yönelik tercihi,
uygulanacak anestezi tekniği,uygulanacak anestezi tekniği,
hastanın fiziksel durumuna hastanın fiziksel durumuna (yaş, boy, (yaş, boy,
beden ağırlığı, kardiyopulmoner durum,beden ağırlığı, kardiyopulmoner durum,
ve artrit gibi öncesi varolan hastalıklarve artrit gibi öncesi varolan hastalıklar
gibi faktörler de)gibi faktörler de) göre belirlenir.göre belirlenir.
99
Pozisyon verirken;Pozisyon verirken;
fonksiyonel duruş,fonksiyonel duruş,
işlem süresince pozisyonun işlem süresince pozisyonun sürdürülmesi,sürdürülmesi,
fiziksel destek sağlanması da fiziksel destek sağlanması da ayrıca önemli öğelerdir. ayrıca önemli öğelerdir.
Bu nedenle ameliyat öncesi dönemde hasta;Bu nedenle ameliyat öncesi dönemde hasta;
cilt bütünlüğünde değişiklik,cilt bütünlüğünde değişiklik,
eklem hareketlerinde sınırlılık,eklem hareketlerinde sınırlılık,
eklem/ vasküler protez varlığı eklem/ vasküler protez varlığı açısından değerlendirilmelidir.açısından değerlendirilmelidir.
1010
Cerrahi girişim için pozisyon seçiminin kararı, Cerrahi girişim için pozisyon seçiminin kararı, anestezistin görüşü alınarak cerrah tarafından veriliranestezistin görüşü alınarak cerrah tarafından verilir
AANNCCAAKK
hastaya pozisyon vermenin sorumluluğuhastaya pozisyon vermenin sorumluluğu - sirküle hemşireye ait olsa da -- sirküle hemşireye ait olsa da -
ekibin tüm üyeleri arasında işbirliğini ve ekibin tüm üyeleri arasında işbirliğini ve sorumluluğu gerektirir.sorumluluğu gerektirir.
1111
Güvenli pozisyon verme Güvenli pozisyon verme konusunda bilgi ve beceri konusunda bilgi ve beceri
sahibi olması gereken sahibi olması gereken ameliyathane hemşiresinin;ameliyathane hemşiresinin;
ameliyatta kullanılan çeşitli ameliyatta kullanılan çeşitli pozisyonları bilme,pozisyonları bilme,
bireye özel bir pozisyon bireye özel bir pozisyon verildiğinde oluşacak fizyolojik verildiğinde oluşacak fizyolojik değişiklikleri anlama, değişiklikleri anlama, gereksinimi vardır.gereksinimi vardır.
1212
Cerrahi girişimin önemli bir parçası olan Cerrahi girişimin önemli bir parçası olan hastaya pozisyon verilmesi genelde hastaya pozisyon verilmesi genelde
anestezi uygulamasını izler. Pozisyonun ne anestezi uygulamasını izler. Pozisyonun ne zaman verileceğini anestezist belirtir. zaman verileceğini anestezist belirtir.
ameliyat yerinin görülebilmesi,ameliyat yerinin görülebilmesi,
anestetik ajanların verilmesi ve izlenmesi,anestetik ajanların verilmesi ve izlenmesi,
hastanın havayolunun hastanın havayolunun sürdürülmesine izin vermelidir.sürdürülmesine izin vermelidir.
Hastaya verilen pozisyon;Hastaya verilen pozisyon;
1313
Cerrahi girişim için Cerrahi girişim için pozisyon verildiğinde pozisyon verildiğinde
bakım;bakım;
doğru iskelet durumunu sağlamak,doğru iskelet durumunu sağlamak,
sinirler, kemiksi çıkıntılar üzerindeki cilt ve sinirler, kemiksi çıkıntılar üzerindeki cilt ve gözler üzerindeki aşırı basıncı önleme,gözler üzerindeki aşırı basıncı önleme,
yeterli torasik hareketi sağlamak,yeterli torasik hareketi sağlamak,
arterlerin ve venlerin oklüzyonunu önlemek,arterlerin ve venlerin oklüzyonunu önlemek,
yeterli açılma sağlamak, veyeterli açılma sağlamak, ve
önceden belirlenmiş açı, ağrı ya da önceden belirlenmiş açı, ağrı ya da deformiteler gibi bireysel gereksinimleri bilmek deformiteler gibi bireysel gereksinimleri bilmek ve saygı duymak için kullanılmalıdır. ve saygı duymak için kullanılmalıdır.
1414
Hasta sedyeden ameliyat masasına alındığında Hasta sedyeden ameliyat masasına alındığında genellikle genellikle supine (sırtüstü) pozisyonundasupine (sırtüstü) pozisyonunda yatırılır. Bu yatırılır. Bu pozisyondayken anestezi uygulanır; sonrasında pozisyondayken anestezi uygulanır; sonrasında pozisyon verilir ya da pozisyon verildikten sonra pozisyon verilir ya da pozisyon verildikten sonra anestezi uygulanır.anestezi uygulanır.
Hastaya pozisyon verilmesi sırasında;Hastaya pozisyon verilmesi sırasında;
cerrahi girişimin yericerrahi girişimin yeri
hastanın yaşı ve büyüklüğühastanın yaşı ve büyüklüğü
anestezi uygulama tekniği anestezi uygulama tekniği
hasta uyanıksa hareket hasta uyanıksa hareket ettirildiğinde ağrının olmasıettirildiğinde ağrının olması
gibi faktörler gibi faktörler
etkilemektedir etkilemektedir
Normalde anestezist izin verinceye kadar hastaya Normalde anestezist izin verinceye kadar hastaya pozisyon verilmez ya da hareket ettirilmez.pozisyon verilmez ya da hareket ettirilmez.
1515
Hasta Hasta ameliyat ameliyat masasına masasına alınmadan alınmadan
önce sirküle önce sirküle hemşirenin hemşirenin hazırlıkları;hazırlıkları;
yapılacak ameliyatın türüne ve yapılacak ameliyatın türüne ve cerrahın tercihine göre pozisyonu cerrahın tercihine göre pozisyonu belirleme ve bunun için yardım belirleme ve bunun için yardım isteme,isteme,
ameliyat masasının çalışır olup ameliyat masasının çalışır olup olmadığını kontrol etme,olmadığını kontrol etme,
hastanın güvenliği açısından, hastanın güvenliği açısından, pozisyon vermede kullanılacak pozisyon vermede kullanılacak aletleri, koruyucu pedleri ve ekleri aletleri, koruyucu pedleri ve ekleri kontrol etme kontrol etme
hastanın kişisel gereksinimlerini hastanın kişisel gereksinimlerini gözden geçirmeyi, içermektedir.gözden geçirmeyi, içermektedir.
1616
HastayaHastaya
güvenlik önlemleri güvenlik önlemleri alınmalıdır.alınmalıdır.
pozisyon verirken,pozisyon verirken,
hareket ettirirken vehareket ettirirken ve
transfer ederkentransfer ederken
ameliyat masasına alınan hastanın ameliyat ameliyat masasına alınan hastanın ameliyat yeri doğru belirlenmelidir,yeri doğru belirlenmelidir,
ameliyat masası ve hastanın alınması için ameliyat masası ve hastanın alınması için kullanılan sedye sabitleştirilmelidir,kullanılan sedye sabitleştirilmelidir,
Bu önlemler;Bu önlemler;
1717
hasta uyanıksa, sedyeden ameliyat masasına hasta uyanıksa, sedyeden ameliyat masasına alınması için iki kişi yardım etmelidir. Sedyenin alınması için iki kişi yardım etmelidir. Sedyenin yanında duran kişi hasta masaya geçerken yardım yanında duran kişi hasta masaya geçerken yardım eder, karşı tarafta duran kişi de hastanın masadan eder, karşı tarafta duran kişi de hastanın masadan düşmesini önler,düşmesini önler,
yaralanmaları önlemek için bilinci kapalı, obes yaralanmaları önlemek için bilinci kapalı, obes ya da çok zayıf hastaları kaldırmada yeterli yardım ya da çok zayıf hastaları kaldırmada yeterli yardım ve en az dört kişi gereklidir,ve en az dört kişi gereklidir,
anestezist her hareket sırasında hastanın başını anestezist her hareket sırasında hastanın başını koruyarak desteklemelidir. Baş doğal pozisyonda koruyarak desteklemelidir. Baş doğal pozisyonda tutulmalı, hava yolu ve serebral dolaşımın tutulmalı, hava yolu ve serebral dolaşımın sağlanması için olabildiğince az döndürülmelidir.sağlanması için olabildiğince az döndürülmelidir.
(Güvenlik önlemleri devam …)(Güvenlik önlemleri devam …)
1818
(Güvenlik önlemleri devam …)(Güvenlik önlemleri devam …)
anestezi altındaki hasta, anestezist izin vermediği anestezi altındaki hasta, anestezist izin vermediği sürece hareket ettirilmemeli ya da yavaşça hareket sürece hareket ettirilmemeli ya da yavaşça hareket ettirilmelidir,ettirilmelidir,
bedenin hiçbir yeri, ameliyat masasından bedenin hiçbir yeri, ameliyat masasından sarkmamalı ya da metal bölümlerine temas sarkmamalı ya da metal bölümlerine temas etmemelidir,etmemelidir,
hipotermiyi önlemek ve gizliliği korumak için hipotermiyi önlemek ve gizliliği korumak için gereksiz açılmadan kaçınmalıdır,gereksiz açılmadan kaçınmalıdır,
pozisyon ve hareket, kateter, intravenöz infüzyon pozisyon ve hareket, kateter, intravenöz infüzyon tüpleri ve monitörleri engellememelidir,tüpleri ve monitörleri engellememelidir,
infüzyon iğnesinin yerinden oynamaması ve kolun infüzyon iğnesinin yerinden oynamaması ve kolun aşırı gerilmemesi için kol tahtası korunmalıdır,aşırı gerilmemesi için kol tahtası korunmalıdır,
1919
hasta sırtüstü pozisyonda iken, kan damarları ve hasta sırtüstü pozisyonda iken, kan damarları ve sinirlerde olabilecek basıyı engellemek için bilekler sinirlerde olabilecek basıyı engellemek için bilekler ve bacaklar üst üste gelmemelidir,ve bacaklar üst üste gelmemelidir,
hasta yüzüstü pozisyonda olduğunda, solunumda hasta yüzüstü pozisyonda olduğunda, solunumda göğüs ekspansiyonunu kolaylaştırmak için toraks göğüs ekspansiyonunu kolaylaştırmak için toraks basıncı engellenmemelidir,basıncı engellenmemelidir,
hasta lateral pozisyonda olduğunda kemiksi hasta lateral pozisyonda olduğunda kemiksi çıkıntılar, kan damarları ve sinirlere olabilecek çıkıntılar, kan damarları ve sinirlere olabilecek basıncı engellemek için hastanın bacakları arasına basıncı engellemek için hastanın bacakları arasına uzunluğuna bir yastık konmalıdır,uzunluğuna bir yastık konmalıdır,
(Güvenlik önlemleri devam …)(Güvenlik önlemleri devam …)
2020
ameliyat masasının birleştirilmesi sırasında ameliyat masasının birleştirilmesi sırasında hasta, bükülme noktalarında ezilme hasta, bükülme noktalarında ezilme yaralanmalarından korunmalıdır,yaralanmalarından korunmalıdır,
ameliyat masası yükseltildiğinde ayaklar ve ameliyat masası yükseltildiğinde ayaklar ve bedenin diğer çıkıntılı bölümleri korunmalı, 5 ila 7 bedenin diğer çıkıntılı bölümleri korunmalı, 5 ila 7 cm’lik yeterli açıklık sürdürülmelidir.cm’lik yeterli açıklık sürdürülmelidir.
(Güvenlik önlemleri devam …)(Güvenlik önlemleri devam …)
2121
Bu nedenle; basınç, tıkanıklık ve gerilmeden doğacak Bu nedenle; basınç, tıkanıklık ve gerilmeden doğacak yaralanmanın önlenmesi, ve fizyolojik açıdan doğru yaralanmanın önlenmesi, ve fizyolojik açıdan doğru pozisyon verilebilmesi için karşılanması gereken ölçütlerin pozisyon verilebilmesi için karşılanması gereken ölçütlerin başlıcaları:başlıcaları:
büyük ölçüde yaşamsal sistemlerin büyük ölçüde yaşamsal sistemlerin fonksiyonlarının normal olmasına fonksiyonlarının normal olmasına bağlıdır.bağlıdır.
Cerrahi girişimin Cerrahi girişimin getireceği stresleri getireceği stresleri tolere etme yeteneği, tolere etme yeteneği,
solunum ve dolaşımın engellenmemesi,solunum ve dolaşımın engellenmemesi,
sinirlere bası olmaması,sinirlere bası olmaması,
cilde minimal basınç,cilde minimal basınç,
kas-iskelet sisteminin korunması ve düzgün vücut kas-iskelet sisteminin korunması ve düzgün vücut postürünün sağlanması,postürünün sağlanması,
ameliyat yerinin yeterince açık olması,ameliyat yerinin yeterince açık olması,
anestezi uygulanması için yeterli açıklık,anestezi uygulanması için yeterli açıklık,
hastanın kişisel gereksinimlerinin karşılanmış olmasıdır.hastanın kişisel gereksinimlerinin karşılanmış olmasıdır.
2222
Hastaya pozisyon Hastaya pozisyon vermek için vermek için
ameliyat masasının ameliyat masasının yanı sırayanı sıra
özel malzemeler ve masa özel malzemeler ve masa parçaları,parçaları,
güvenlik kemeri,güvenlik kemeri,
kol bandı,kol bandı,
omuz kelepçeleri ya da omuz kelepçeleri ya da destekleri destekleri gibi gereçler de gibi gereçler de kullanılmaktadır. kullanılmaktadır.
2323
Güvenli pozisyon verme konusunda Güvenli pozisyon verme konusunda bilgi ve beceri sahibi olması gereken bilgi ve beceri sahibi olması gereken ameliyathane hemşiresi;ameliyathane hemşiresi;
çeşitli pozisyonlara ilişkin yaralanma ve çeşitli pozisyonlara ilişkin yaralanma ve travma gibi komplikasyonlardan hastayı travma gibi komplikasyonlardan hastayı korumada sorumluluğu çerçevesinde tüm korumada sorumluluğu çerçevesinde tüm önlemleri almalıdır. önlemleri almalıdır.
2424
Nöroşirurji;Nöroşirurji; ameliyatlarını ameliyatlarını kapsar.kapsar.
♣ intrakraniyalintrakraniyal
♣ spinalspinal
♣ periferik sinirperiferik sinir
2525
Nöroşirurji gibi cerrahi girişimlerin Nöroşirurji gibi cerrahi girişimlerin çok uzun sürebildiği bir alanda en çok uzun sürebildiği bir alanda en
yaygın kullanılan pozisyonlar;yaygın kullanılan pozisyonlar;
Supine Supine Prone Prone Oturur Oturur Lateral Lateral
olarak sıralanabilir.olarak sıralanabilir.
2626
http://www.sbs-med.com/c/p/schmitz01.asp
2929