1

2

Amaç

Bu Kanunun amacı, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarını belirlemektir. (GK Md. 1)

“Eşya” deyimi, her türlü madde, ürün ve değeri ifade eder. (GK Md. 3/23)

3

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi(Türkiye Gümrük Bölgesi / Gümrük

Bölgesi)

Türkiye gümrük bölgesi veya gümrük bölgesi deyimi; Türkiye cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını, hava sahasını kapsayan Türkiye Cumhuriyeti bölgesini ifade

etmektedir. (GK Md. 2)

4

GÜMRÜK BÖLGESİ

5

Karasuları

Karasuları, bir devletin kıyıları boyunca hakimiyeti altında bulunan belirli genişlikteki su şerididir.

15.05.1964 tarihli 466 Sayılı Kanunla kabul edilen Karasuları Kanunu ile karasularımızın genişliği prensip olarak 6 deniz mili olarak kabul edilmiştir. Bir deniz mili 1852 metredir.

6

Gümrük İdaresi veya İdareleri

Gümrük idaresi veya idareleri; gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını ifade eder. (GK Md. 3/2-a)

7

Giriş gümrük idaresi, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirildiği ve risk analizine dayalı giriş kontrolüne tabi tutularak geciktirilmeksizin sevk işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-b)

8

İthalat gümrük idaresi, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-c)

9

İhracat gümrük idaresi, Türkiye Gümrük Bölgesini terk edecek eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-d)

10

Çıkış gümrük idaresi, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmeden önce sunulmasının gerekli olduğu ve çıkış işlemlerinin tamamlanması ile ilgili gümrük kontrolleri ve risk analizine dayalı kontrollere tabi tutulduğu gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-e)

11

TGB

12

Kişi

“Kişi”, gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını ifade eder. (GK Md. 3/3)

Tüzel kişi, hukuk bakımından birçok kişinin veya malın topluluğundan doğan ve tek bir kişi sayılan varlık.

13

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde Yerleşik Kişi

“Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi” Bu bölgede yerleşim yeri olan bütün gerçek kişileri,

Bu bölgede kayıtlı işyeri, kanuni iş merkezi veya şubesi bulunan bütün tüzel kişi veya kişiler ortaklığını

İfade eder. (GK Md. 3/4)

14

Karar

Karar, bağlayıcı tarife ve menşe bilgileri de dahil olmak üzere, gümrük idaresinin, gümrük mevzuatı ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya daha fazla kişi üzerinde hukuki sonuç doğuracak idari tasarrufunu ifade eder. (GK Md. 3/5)

15

Serbest Dolaşımda Bulunan Eşya

“Serbest dolaşımda bulunan eşya” deyimi; Gümrük Kanunu’nun 18 inci maddesi hükümlerine göre

tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan veya

Şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik değer taşımadığı tespit edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya

Türkiye Gümrük Bölgesinde, yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen eşyayı (GK Md:3/6-a)

16

Serbest Dolaşımda Bulunmayan Eşya

“Serbest dolaşımda bulunmayan eşya” deyimi; Serbest dolaşımda bulunan eşya dışında kalan

eşya ile Transit hükümleri saklı kalmak üzere Türkiye

Gümrük Bölgesini fiilen terk eden eşyayı İfade eder. (GK Md:/6-b)

17

Gümrük statüsü

Gümrük statüsü, eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu, İfade eder. (GK Md. 3/7)

18

Gümrük Vergileri

Gümrük Vergileri, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü (GK Md. 3/8)

19

İthalat vergileri

İthalat vergileri deyimi;Eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri,Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleriİfade eder. (GK Md. 3/9-a)

20

İhracat vergileri

İhracat vergileri deyimi;Eşyanın ihracatında ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri,Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ihracatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleriİfade eder. (GK Md. 3/10)

21

Gümrük yükümlülüğü, yükümlünün gümrük vergilerini ödemesi zorunluluğunu. (GK Md. 3/8-b)

Yükümlü, gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu bütün kişileri

İfade eder. (GK Md. 3/11)

22

Gümrük Gözetimi

Gümrük gözetimi, gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere gümrük idareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri, (GK Md. 3/12)

23

Gümrük Gözetimi

İhracat rejimi , Hariçte işleme rejimi , Transit rejimi , Antrepo rejimi

için beyan edilen serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrüğe verilen beyannamenin tescilinden itibaren Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkıncaya veya imha edilinceye ya da gümrük beyannamesi iptal edilinceye kadar gümrük gözetimi altında kalır. (GK Md. 58/2)

24

Gümrük kontrolüGümrük kontrolü, Türkiye Gümrük Bölgesi ile diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımını ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın durumunu düzenleyen gümrük mevzuatı ve diğer mevzuatın doğru uygulanmasını sağlamak için gümrük idareleri tarafından yürütülen;

Eşyanın muayenesi, Beyanname verileri ile elektronik veya yazılı belgelerin

varlığının ve gerçekliğinin doğrulanması, İşletmelerin hesap ve diğer kayıtlarının incelenmesi, Taşıma araçlarının kontrolü, Bagajların ve kişilerin yanlarında ya da üstlerinde taşıdıkları

diğer eşyanın kontrolü ile Resmi araştırmalar ve diğer benzeri uygulamaları (GK Md.

3/13)

25

Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması

1. Eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasını,2. Eşyanın bir serbest bölgeye girmesini,3. Eşyanın Türkiye gümrük bölgesi dışına

yeniden ihracını, (eşyanın yeniden ihracı ifadesi serbest dolaşımda olmayan eşya için kullanılır.)

4. Eşyanın imhasını,5. Eşyanın gümrüğe terk edilmesiniİfade eder. (GK Md. 3/14)

26

Gümrük Rejimi

“Gümrük Rejim” deyimi;1. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimini,2. Transit Rejimini,3. Gümrük Antrepo Rejimini,4. Dahilde İşleme Rejimini,5. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimini,6. Geçici İthalat Rejimini,7. Hariçte İşleme Rejimini,8. İhracat Rejimini,İfade eder. (GK Md. 3/15)

27

Beyan ve Beyan Sahibi

Gümrük beyanı deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını ifade eder. (GK Md. 3/16)

Beyan sahibi deyimi, kendi adına beyanda bulunan kişiyi veya adına beyanda bulunulan kişiyi ifade eder. (GK Md. 3/17)

28

Eşyanın Gümrüğe Sunulması

Eşyanın gümrüğe sunulması, eşyanın gümrük idaresine ya da gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi üzerine, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, gümrük idarelerine yapılan bildirimini ifade eder. (GK Md. 3/18)

29

Eşyanın Gümrüğe Sunulmasında Esas Alınacak Tarih

Eşyanın gümrüğe sunulmasında esas alınacak tarih, taşıt aracının gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıt tarihidir. (GY Md. 73)

30

Eşyanın teslimi, eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejimi ile öngörülen amaçlar doğrultusunda gümrük idareleri tarafından ilgilisine teslimini ifade eder. (GK Md. 3/19)

31

Rejim hak sahibi, kendi adına ve hesabına gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişi veya bu kişilere ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların ve yükümlülüklerin devredildiği kişiyi, (GK Md. 3/20-a)

Asıl sorumlu, transit rejiminde rejim hak sahibini, (GK Md. 3/20-b)

İzin hak sahibi, kendisine bir izin verilen kişiyi (GK Md. 3/21)

32

Elleçleme, gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden;İstiflenmesi, Yerinin değiştirilmesi, Büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, Kapların yenilenmesi veya tamiri, Havalandırılması, Kalburlanması, Karıştırılması Ve benzeri işlemleri

İfade eder. (GK Md. 3/22 – GY 63 No.lu Ek)

33

Risk Deyimi

“Risk” deyimi, Türkiye Gümrük Bölgesi ve diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımına ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin olarak,

Ulusal ya da uluslararası düzeyde alınmış önlemlerin doğru bir şekilde uygulanmasını engelleyen,

Ülkenin mali çıkarlarını tehlikeye düşüren, Ülkenin güvenlik ve emniyetine, kamu güvenliği ve

kamu sağlığına, çevreye veya tüketicilere yönelik tehdit oluşturan,

Bir olayın ortaya çıkma ihtimalini ifade eder. (GK Md. 3/24)

34

Risk Yönetimi Deyimi

“Risk yönetimi” deyimi, riskin sistematik olarak tanımlanması ve riskin en aza indirilmesi için gerekli olan tüm önlemlerin uygulanması amacıyla;

Ulusal ve uluslararası kaynak ve stratejilere dayanılarak veri ve bilgi toplanmasını,

Risk analizi ve değerlendirilmesini, Alınacak önlemlerin belirlenmesini ve uygulanmasını, Bu sürecin işleyiş ve sonuçlarının düzenli olarak

izlenmesi ve gözden geçirilmesini (GK Md. 3/25)

35

Risk Analizi

Tanımlanmış risklerin ne kadar sıklıkla ortaya çıkabileceğinin ve bunların sonuçlarının büyüklüğünün belirlenmesi için mevcut bilginin sistematik kullanımını ifade eder. (GY-Md. 3/1-m)

36

Gümrüklenmiş Değer

Gümrüklenmiş değer deyimi, Uluslararası Kıymet Sözleşmesine göre belirlenecek; ithal eşyası için eşyanın CIF kıymeti ile gümrük vergileri toplamını, ihraç eşyası için FOB kıymeti ile gümrük vergileri toplamını (GK-Md. 3/26)

37

ATA Karnesi: ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi ile Geçici İthalat Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenen belgedir.

ATA Karnesi; taşıma araçları hariç olmak üzere, Eşyanın geçici ithali için kullanılan, Ayniyet tespitine yarayan İthalat vergileri ile ithalatta alınan diğer vergilerin

uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren,

Gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, Uluslararası bir gümrük belgesidir. (GY Md. 3)

38

Yasal Dayanak

2004/7905 sayılı BKK eki “Milletlerarası Geçici İthalat Sözleşmesi” (21.10.2004 tarihli, 25620 sayılı R.G)

4 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (GM-21.03.2005 tarihli, 25762 sayılı R.G)

39

ATA Karnesi Kapsamında İthal Edilebilecek Eşya

Geçici İthalat Sözleşmesi ve 4 seri No.lu Tebliğ ekinde 10 ayrı başlık altında toplanan eşyanın, anılan sözleşmede belirtilen şekilde düzenlenmiş ATA karnesi kapsamında ithali mümkündür.

ATA Karnesi, beyanname yerine geçen bir belge olduğundan, ayrıca geçici ithalat beyannamesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

40

ATA Karnesi Düzenlenebilecek Eşya Türleri

1. Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşya

2. Mesleki Malzeme3. Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari

Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşya4. İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşya 5. Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya6. Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşya 7. Turistik Tanıtım Malzemeleri 8. Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşya 9. İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşya 10. Hayvanlar.

41

ATA Karnesi İle Beyan

Gümrük idaresi, eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi veya Geçici İthalat Sözleşmesine taraf bir ülke tarafından düzenlenmiş,

Kapak sayfasının ilgili bölümü çıkış ülkesi gümrük yetkilileri tarafından onaylanmış,

Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olduğu anlaşılan karneleri kabul eder. (GY Md. 382)

42

ATA Karnesi Kapsamında Geçici İthalat

Geçici ithalatın ATA karnesi kapsamında yapılması halinde, ayrıca başka bir belge ve teminat aranmaksızın işlem yapılır. (GY Md. 382)

ATA Karnesi kapsamındaki eşya için özet beyan aranmaz. (GY Md. 61)

43

ATA Karnesinde İzin Talebi ve İzin

Taraf olduğumuz uluslararası sözleşme hükümlerine göre;Düzenlenmiş ATA karnesinin ibrazı rejim için izin talebi Karnenin tescili ise, geçici ithalat rejimine giriş izni olarak kabul edilir. (GY Md. 382)

44

ATA Karnesinde İzin Talebi ve İzin

ATA Karnesi, gümrük beyannamesi yerine kullanılır, ancak bu belge gümrük idarelerine verilen beyannameler mahiyetinde değildir.(GY Md. 131)

45

ATA Karnesinin Kabul Şartları

Eşyayı beraberinde getiren kişi tarafından ibraz edilen ATA Karnesinin kabul edilmesi için;Geçici İthalat Sözleşmesi eki Ek A uyarınca düzenlenmiş olması, Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olması, Eşyanın 21.03.2005 tarihli 4 Seri No.lu Tebliğ ekinde yer alan ülkemizin taraf olduğu Geçici İthalat Sözleşmesi ekleri kapsamında getirilebilecek eşya listesinde bulunması ve söz konusu ekteki şartları taşımasıATA karnesinde (A)’dan (G)’ye kadar olan kutulardaki bilgilerin doğru olması,Karnenin ithal sayfası (Importation) üzerindeki “F. Geçici İthalat Beyanı” bölümünün beyan sahibi tarafından doldurulup, imzalanmış olmasıGerekmektedir.

46

ATA Karnesinin Tescili

Karne hamilinden veya temsilcisinden açık tebligat adresinin ve kimlik bilgilerinin bildirilmesi istenir

Karnenin geçerlilik süresi içerisinde olmak kaydıyla tescili yapılır.

Defter aydı yapılır, Karnenin ithal sayfası (Importation) ve ithalat koçanı

üzerine tescil sıra numarası ve tarihi konulur. Eşyanın getiriliş amacı ile Geçici İthalat Sözleşmesi’nin

hangi eki kapsamında ithal edildiği yazılır. Eşyanın yeniden ihraç edileceği son günün tarihi, karnenin

geçerlilik tarihini aşmamak üzere ithal sayfasının (H/b) kutusuna yazılır.

47

İmza ve resmi mühürle mühürlenerek tescil işlemi tamamlanır.

Tescil edilen ATA Karnesi gümrük idare amirince incelenerek, muayene ile görevli memura havale edilir.

Muayene ile görevli memur, karnede kayıtlı eşya ile geçici ithali talep edilen eşyanın birbirine uygunluğunu inceler.

Eşyanın yurt dışına çıkışı sırasında hiçbir anlaşmazlığa yer verilmemesi açısından, eşyanın ayniyetini tespite yarayacak ayrıntılarını, varsa özel seri numaralarını ve diğer ayırt edici alametlerini bir tutanağa bağlamak suretiyle tespit eder.

48

Eşyanın yurtta kalma süresi sonu ile tahsis yeri ve tahsis amacı açıkça belirtilir.

Düzenlenen ayniyet tespit tutanağının bir örneği çıkış işlemlerine esas olmak üzere ATA Karnesinin çıkış parçasına eklenir.

ATA Karnesinin ilgili bölümlerine meşruhat verilir, mühür ve imza tatbik edildikten sonra ithal sayfası koparılır.

ATA Karnesi kapsamı eşyanın gümrüklü sahadan ayrılmasına izin verilir.

49

Bilgisayar sistemi veya sistem: Gümrük idarelerinde gümrük işlemlerinin yürütüldüğü yerel veya geniş alan ağı ile birbirine bağlı entegre bilgisayar sistemini ifade eder. (GY-Md. 3/b)

50

Dökme eşya: Levha, kangal, profil, kütük, firkete, her türlü boru, rulo sac, pik gibi ambalajlı olarak sayılabilen veya ambalajlanmış eşya dışında kalan; maden cevheri, mineraller, hurda demir, kömür, hububat, hayvan yemi, küspe, çimento, klinker, ponza, suni gübre, mucur gibi ambalajlanmamış ve genellikle yükleme ve boşaltması mekanik vasıta ve tesis gerektiren her nevi gaz, sıvı ve katı maddelere verilen addır. (GY-Md. 3/c)

51

Elektronik veri değişimi: Kabul görmüş mesaj standartlarına göre yapılandırılmış verilerin bir bilgisayar sistemi ile diğer bir bilgisayar sistemi arasında elektronik olarak aktarılmasıdır. (GY-Md. 3/ç)

52

Eşyanın kayıt yoluyla rejime geçişi: Eşyanın rejime geçişine ilişkin gümrük işlemlerinin;

Gümrük idaresi yerine, yükümlünün kendi tesislerinde, yerinde gümrükleme yoluyla gerçekleştirilmesi ve

Gümrük idaresince uygun bulunması halinde, beyanın beyanname verilmesi yerine ticari kayıtlara giriş yoluyla yapılmasıdır. (GY-Md. 3/d)

53

Grup ihracatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini ifade eder. (GY-Md. 3/e)

54

Grup imalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmayı ifade eder. (GY-Md. 3/f)

55

Grup ithalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini ifade eder. (GY-Md. 3/g)

56

Gümrüklerden Geçiş Karnesi (CPD): Ticari ve özel kullanıma mahsus kara taşıtları için ulusal ve uluslararası kefil kuruluşlarca verilen teminat hükmünde olan belgedir. (Carnet de passages en douane) (GY Md. 3/ğ)

(Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin 1 Seri No.lu GGT-22.04.2011/27913 R.G.)

57

Gümrük işlemlerinin bitirilmesi: Eşyaya ait vergilerin ödenmesini veya

kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya Beyannamenin iptal edilmesini veya Eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya İmhasını veya Müsadere edilmesini

İfade eder. (GY-Md. 3/h)

58

Gümrüklü Saha

Gümrüklü saha: Gümrük idaresinin denetim, kontrol, yetki ve sorumluluğunda bulunan; Kara, gümrük kapıları, Demiryolu gümrük kapıları , Hava gümrük kapıları, İç gümrükler ile Diğer yer ve sahalarda fiziki olarak etrafından ayrılmış veya böyle addedilen yerleri; Deniz gümrük kapılarında ise bu yerlerle birlikte ilgili liman yönetmelikleri ile belirlenen liman sahası ve demirleme sahalarını kapsayan deniz ve kıyı alanlarını

İfade eder. (GY-Md. 3/ı)

59

İdare Amiri

Gümrük mevzuatı çerçevesindeki bir işlemin yerine getirildiği gümrük idaresinin en üst amirini ifade eder. (GY-Md. 3/i)

60

İhracata Bağlı Önlemlerden Yararlanan

Eşya veya Ürün

İhracı halinde bir geri ödeme veya benzeri ekonomik fayda sağlayan eşya veya ürünleri ifade eder. (GY-Md. 3/j)

61

İhracata Bağlı Önlemlerden Yararlanan Tarım Ürünü

Herhangi bir işleme tabi tutulmadan ihracı kaydıyla, ihraç edilmeden önce bir ihraç geri ödemesine eşdeğer bir ödeme konusu olan tarım ürünlerini ifade eder. (GY-Md. 3/k)

62

Ticaret Politikası Önlemleri

Gözetim, Korunma önlemleri, Miktar kısıtlamaları İthalat veya ihracat yasaklamaları Gibi eşyanın ithal ve ihracı ile ilgili hükümlerle

belirlenmiş tarife dışı önlemleri ifade eder. (GY-Md. 3/n)

63

Ticaret Politikası Önlemleri

TPÖ

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuat

İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Mevzuat

İthalatta Gözetim Uygulanması Hakkında Mevzuat

Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

İkili Anlaşmalar ve Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

Türkiye'nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Mevzuat

Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

95-7606 Sayılı İthalat Rejimi Kararı (31.12.1995/22510-M RG)

64

65

Gözetim Uygulaması

Bir malın ithalatında kaydedilecek gelişmelerin yakından izlenmesi amacıyla yapılan düzenlemedir.

66

67

Korunma Önlemi

Bir malın benzer veya doğrudan rakip mallar üreten yerli üreticiler üzerinde ciddi zarar veya ciddi zarar tehdidi oluşturacak şekilde artan miktar ve şartlarda ithal edilmesinin önüne geçmek için alınan tedbirlerdir.

68

69

Amaç

Bu Kanunun amacı, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarını belirlemektir. (GK Md. 1)

“Eşya” deyimi, her türlü madde, ürün ve değeri ifade eder. (GK Md. 3/23)

70

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi(Türkiye Gümrük Bölgesi / Gümrük

Bölgesi)

Türkiye gümrük bölgesi veya gümrük bölgesi deyimi; Türkiye cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını, hava sahasını kapsayan Türkiye Cumhuriyeti bölgesini ifade

etmektedir. (GK Md. 2)

71

GÜMRÜK BÖLGESİ

72

Karasuları

Karasuları, bir devletin kıyıları boyunca hakimiyeti altında bulunan belirli genişlikteki su şerididir.

15.05.1964 tarihli 466 Sayılı Kanunla kabul edilen Karasuları Kanunu ile karasularımızın genişliği prensip olarak 6 deniz mili olarak kabul edilmiştir. Bir deniz mili 1852 metredir.

73

Gümrük İdaresi veya İdareleri

Gümrük idaresi veya idareleri; gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını ifade eder. (GK Md. 3/2-a)

74

Giriş gümrük idaresi, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine getirildiği ve risk analizine dayalı giriş kontrolüne tabi tutularak geciktirilmeksizin sevk işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-b)

75

İthalat gümrük idaresi, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-c)

76

İhracat gümrük idaresi, Türkiye Gümrük Bölgesini terk edecek eşyanın risk analizine dayalı kontrolleri de dâhil olmak üzere gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulmasına ilişkin işlemlerinin yerine getirildiği gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-d)

77

Çıkış gümrük idaresi, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmeden önce sunulmasının gerekli olduğu ve çıkış işlemlerinin tamamlanması ile ilgili gümrük kontrolleri ve risk analizine dayalı kontrollere tabi tutulduğu gümrük idaresini ifade eder. (GK Md. 3/2-e)

78

TGB

79

Kişi

“Kişi”, gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını ifade eder. (GK Md. 3/3)

Tüzel kişi, hukuk bakımından birçok kişinin veya malın topluluğundan doğan ve tek bir kişi sayılan varlık.

80

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde Yerleşik Kişi

“Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde yerleşik kişi” Bu bölgede yerleşim yeri olan bütün gerçek kişileri,

Bu bölgede kayıtlı işyeri, kanuni iş merkezi veya şubesi bulunan bütün tüzel kişi veya kişiler ortaklığını

İfade eder. (GK Md. 3/4)

81

Karar

Karar, bağlayıcı tarife ve menşe bilgileri de dahil olmak üzere, gümrük idaresinin, gümrük mevzuatı ile ilgili olarak belirli bir konuda bir veya daha fazla kişi üzerinde hukuki sonuç doğuracak idari tasarrufunu ifade eder. (GK Md. 3/5)

82

Serbest Dolaşımda Bulunan Eşya

“Serbest dolaşımda bulunan eşya” deyimi; Gümrük Kanunu’nun 18 inci maddesi hükümlerine göre

tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan veya

Şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik değer taşımadığı tespit edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya

Türkiye Gümrük Bölgesinde, yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen eşyayı (GK Md:3/6-a)

83

Serbest Dolaşımda Bulunmayan Eşya

“Serbest dolaşımda bulunmayan eşya” deyimi; Serbest dolaşımda bulunan eşya dışında kalan

eşya ile Transit hükümleri saklı kalmak üzere Türkiye

Gümrük Bölgesini fiilen terk eden eşyayı İfade eder. (GK Md:/6-b)

84

Gümrük statüsü

Gümrük statüsü, eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu, İfade eder. (GK Md. 3/7)

85

Gümrük Vergileri

Gümrük Vergileri, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü (GK Md. 3/8)

86

İthalat vergileri

İthalat vergileri deyimi;Eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri,Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleriİfade eder. (GK Md. 3/9-a)

87

İhracat vergileri

İhracat vergileri deyimi;Eşyanın ihracatında ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri,Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ihracatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleriİfade eder. (GK Md. 3/10)

88

Gümrük yükümlülüğü, yükümlünün gümrük vergilerini ödemesi zorunluluğunu. (GK Md. 3/8-b)

Yükümlü, gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu bütün kişileri

İfade eder. (GK Md. 3/11)

89

Gümrük Gözetimi

Gümrük gözetimi, gümrük mevzuatına ve gereken hallerde gümrük gözetimi altındaki eşyaya uygulanacak diğer hükümlere uyulmasını sağlamak üzere gümrük idareleri tarafından genel olarak uygulanan işlemleri, (GK Md. 3/12)

90

Gümrük Gözetimi

İhracat rejimi , Hariçte işleme rejimi , Transit rejimi , Antrepo rejimi

için beyan edilen serbest dolaşımda bulunan eşya, gümrüğe verilen beyannamenin tescilinden itibaren Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkıncaya veya imha edilinceye ya da gümrük beyannamesi iptal edilinceye kadar gümrük gözetimi altında kalır. (GK Md. 58/2)

91

Gümrük kontrolüGümrük kontrolü, Türkiye Gümrük Bölgesi ile diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımını ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın durumunu düzenleyen gümrük mevzuatı ve diğer mevzuatın doğru uygulanmasını sağlamak için gümrük idareleri tarafından yürütülen;

Eşyanın muayenesi, Beyanname verileri ile elektronik veya yazılı belgelerin

varlığının ve gerçekliğinin doğrulanması, İşletmelerin hesap ve diğer kayıtlarının incelenmesi, Taşıma araçlarının kontrolü, Bagajların ve kişilerin yanlarında ya da üstlerinde taşıdıkları

diğer eşyanın kontrolü ile Resmi araştırmalar ve diğer benzeri uygulamaları (GK Md.

3/13)

92

Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması

1. Eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulmasını,2. Eşyanın bir serbest bölgeye girmesini,3. Eşyanın Türkiye gümrük bölgesi dışına

yeniden ihracını, (eşyanın yeniden ihracı ifadesi serbest dolaşımda olmayan eşya için kullanılır.)

4. Eşyanın imhasını,5. Eşyanın gümrüğe terk edilmesiniİfade eder. (GK Md. 3/14)

93

Gümrük Rejimi

“Gümrük Rejim” deyimi;1. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimini,2. Transit Rejimini,3. Gümrük Antrepo Rejimini,4. Dahilde İşleme Rejimini,5. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimini,6. Geçici İthalat Rejimini,7. Hariçte İşleme Rejimini,8. İhracat Rejimini,İfade eder. (GK Md. 3/15)

94

Beyan ve Beyan Sahibi

Gümrük beyanı deyimi, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasını ifade eder. (GK Md. 3/16)

Beyan sahibi deyimi, kendi adına beyanda bulunan kişiyi veya adına beyanda bulunulan kişiyi ifade eder. (GK Md. 3/17)

95

Eşyanın Gümrüğe Sunulması

Eşyanın gümrüğe sunulması, eşyanın gümrük idaresine ya da gümrükçe tayin edilen veya uygun görülen herhangi bir yere getirilmesi üzerine, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, gümrük idarelerine yapılan bildirimini ifade eder. (GK Md. 3/18)

96

Eşyanın Gümrüğe Sunulmasında Esas Alınacak Tarih

Eşyanın gümrüğe sunulmasında esas alınacak tarih, taşıt aracının gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıt tarihidir. (GY Md. 73)

97

Eşyanın teslimi, eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejimi ile öngörülen amaçlar doğrultusunda gümrük idareleri tarafından ilgilisine teslimini ifade eder. (GK Md. 3/19)

98

Rejim hak sahibi, kendi adına ve hesabına gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişi veya bu kişilere ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların ve yükümlülüklerin devredildiği kişiyi, (GK Md. 3/20-a)

Asıl sorumlu, transit rejiminde rejim hak sahibini, (GK Md. 3/20-b)

İzin hak sahibi, kendisine bir izin verilen kişiyi (GK Md. 3/21)

99

Elleçleme, gümrük gözetimi altındaki eşyanın asli niteliklerini değiştirmeden;İstiflenmesi, Yerinin değiştirilmesi, Büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, Kapların yenilenmesi veya tamiri, Havalandırılması, Kalburlanması, Karıştırılması Ve benzeri işlemleri

İfade eder. (GK Md. 3/22 – GY 63 No.lu Ek)

100

Risk Deyimi

“Risk” deyimi, Türkiye Gümrük Bölgesi ve diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımına ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin olarak,

Ulusal ya da uluslararası düzeyde alınmış önlemlerin doğru bir şekilde uygulanmasını engelleyen,

Ülkenin mali çıkarlarını tehlikeye düşüren, Ülkenin güvenlik ve emniyetine, kamu güvenliği ve

kamu sağlığına, çevreye veya tüketicilere yönelik tehdit oluşturan,

Bir olayın ortaya çıkma ihtimalini ifade eder. (GK Md. 3/24)

101

Risk Yönetimi Deyimi

“Risk yönetimi” deyimi, riskin sistematik olarak tanımlanması ve riskin en aza indirilmesi için gerekli olan tüm önlemlerin uygulanması amacıyla;

Ulusal ve uluslararası kaynak ve stratejilere dayanılarak veri ve bilgi toplanmasını,

Risk analizi ve değerlendirilmesini, Alınacak önlemlerin belirlenmesini ve uygulanmasını, Bu sürecin işleyiş ve sonuçlarının düzenli olarak

izlenmesi ve gözden geçirilmesini (GK Md. 3/25)

102

Risk Analizi

Tanımlanmış risklerin ne kadar sıklıkla ortaya çıkabileceğinin ve bunların sonuçlarının büyüklüğünün belirlenmesi için mevcut bilginin sistematik kullanımını ifade eder. (GY-Md. 3/1-m)

103

Gümrüklenmiş Değer

Gümrüklenmiş değer deyimi, Uluslararası Kıymet Sözleşmesine göre belirlenecek; ithal eşyası için eşyanın CIF kıymeti ile gümrük vergileri toplamını, ihraç eşyası için FOB kıymeti ile gümrük vergileri toplamını (GK-Md. 3/26)

104

ATA Karnesi: ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi ile Geçici İthalat Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenen belgedir.

ATA Karnesi; taşıma araçları hariç olmak üzere, Eşyanın geçici ithali için kullanılan, Ayniyet tespitine yarayan İthalat vergileri ile ithalatta alınan diğer vergilerin

uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren,

Gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, Uluslararası bir gümrük belgesidir. (GY Md. 3)

105

Yasal Dayanak

2004/7905 sayılı BKK eki “Milletlerarası Geçici İthalat Sözleşmesi” (21.10.2004 tarihli, 25620 sayılı R.G)

4 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (GM-21.03.2005 tarihli, 25762 sayılı R.G)

106

ATA Karnesi Kapsamında İthal Edilebilecek Eşya

Geçici İthalat Sözleşmesi ve 4 seri No.lu Tebliğ ekinde 10 ayrı başlık altında toplanan eşyanın, anılan sözleşmede belirtilen şekilde düzenlenmiş ATA karnesi kapsamında ithali mümkündür.

ATA Karnesi, beyanname yerine geçen bir belge olduğundan, ayrıca geçici ithalat beyannamesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

107

ATA Karnesi Düzenlenebilecek Eşya Türleri

1. Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşya

2. Mesleki Malzeme3. Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari

Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşya4. İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşya 5. Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya6. Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşya 7. Turistik Tanıtım Malzemeleri 8. Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşya 9. İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşya 10. Hayvanlar.

108

Bilgisayar sistemi veya sistem: Gümrük idarelerinde gümrük işlemlerinin yürütüldüğü yerel veya geniş alan ağı ile birbirine bağlı entegre bilgisayar sistemini ifade eder. (GY-Md. 3/b)

109

Dökme eşya: Levha, kangal, profil, kütük, firkete, her türlü boru, rulo sac, pik gibi ambalajlı olarak sayılabilen veya ambalajlanmış eşya dışında kalan; maden cevheri, mineraller, hurda demir, kömür, hububat, hayvan yemi, küspe, çimento, klinker, ponza, suni gübre, mucur gibi ambalajlanmamış ve genellikle yükleme ve boşaltması mekanik vasıta ve tesis gerektiren her nevi gaz, sıvı ve katı maddelere verilen addır. (GY-Md. 3/c)

110

Elektronik veri değişimi: Kabul görmüş mesaj standartlarına göre yapılandırılmış verilerin bir bilgisayar sistemi ile diğer bir bilgisayar sistemi arasında elektronik olarak aktarılmasıdır. (GY-Md. 3/ç)

111

Eşyanın kayıt yoluyla rejime geçişi: Eşyanın rejime geçişine ilişkin gümrük işlemlerinin;

Gümrük idaresi yerine, yükümlünün kendi tesislerinde, yerinde gümrükleme yoluyla gerçekleştirilmesi ve

Gümrük idaresince uygun bulunması halinde, beyanın beyanname verilmesi yerine ticari kayıtlara giriş yoluyla yapılmasıdır. (GY-Md. 3/d)

112

Grup ihracatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ihracat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini ifade eder. (GY-Md. 3/e)

113

Grup imalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmayı ifade eder. (GY-Md. 3/f)

114

Grup ithalatçısı: İdaresi ve murakabesi ve/veya sermayesi bakımından aralarında vasıtalı veya vasıtasız şirket ilişkisi bulunan aynı gruba ait imalatçı firmaların ithalat işlemlerini gerçekleştiren yine bu gruba ait olan dış ticaret veya pazarlama şirketini ifade eder. (GY-Md. 3/g)

115

Gümrüklerden Geçiş Karnesi (CPD): Ticari ve özel kullanıma mahsus kara taşıtları için ulusal ve uluslararası kefil kuruluşlarca verilen teminat hükmünde olan belgedir. (Carnet de passages en douane) (GY Md. 3/ğ)

(Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin 1 Seri No.lu GGT-22.04.2011/27913 R.G.)

116

Gümrük işlemlerinin bitirilmesi: Eşyaya ait vergilerin ödenmesini veya

kaldırılmasını veya teminata bağlanmasını veya Beyannamenin iptal edilmesini veya Eşyanın gümrüğe terk edilmesini veya İmhasını veya Müsadere edilmesini

İfade eder. (GY-Md. 3/h)

117

Gümrüklü Saha

Gümrüklü saha: Gümrük idaresinin denetim, kontrol, yetki ve sorumluluğunda bulunan; Kara, gümrük kapıları, Demiryolu gümrük kapıları , Hava gümrük kapıları, İç gümrükler ile Diğer yer ve sahalarda fiziki olarak etrafından ayrılmış veya böyle addedilen yerleri; Deniz gümrük kapılarında ise bu yerlerle birlikte ilgili liman yönetmelikleri ile belirlenen liman sahası ve demirleme sahalarını kapsayan deniz ve kıyı alanlarını

İfade eder. (GY-Md. 3/ı)

118

İdare Amiri

Gümrük mevzuatı çerçevesindeki bir işlemin yerine getirildiği gümrük idaresinin en üst amirini ifade eder. (GY-Md. 3/i)

119

İhracata Bağlı Önlemlerden Yararlanan

Eşya veya Ürün

İhracı halinde bir geri ödeme veya benzeri ekonomik fayda sağlayan eşya veya ürünleri ifade eder. (GY-Md. 3/j)

120

İhracata Bağlı Önlemlerden Yararlanan Tarım Ürünü

Herhangi bir işleme tabi tutulmadan ihracı kaydıyla, ihraç edilmeden önce bir ihraç geri ödemesine eşdeğer bir ödeme konusu olan tarım ürünlerini ifade eder. (GY-Md. 3/k)

121

Ticaret Politikası Önlemleri

Gözetim, Korunma önlemleri, Miktar kısıtlamaları İthalat veya ihracat yasaklamaları Gibi eşyanın ithal ve ihracı ile ilgili hükümlerle

belirlenmiş tarife dışı önlemleri ifade eder. (GY-Md. 3/n)

122

Ticaret Politikası Önlemleri

TPÖ

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Mevzuat

İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Mevzuat

İthalatta Gözetim Uygulanması Hakkında Mevzuat

Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

İkili Anlaşmalar ve Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dışında Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

Türkiye'nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında Mevzuat

Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat

95-7606 Sayılı İthalat Rejimi Kararı (31.12.1995/22510-M RG)

123

Alınacak Önlemin Kapsamı

Tespit edilen zarar veya zarar tehdidini ortadan kaldırmak üzere; Söz konusu zarar veya zarar tehdidiyle sınırlı ve Geçici olmak kaydıyla, Uluslararası yükümlülükler ve ülke yararı göz önüne alınarak korunma önlemleri alınmasıdır.(Gümrük vergisinde artış yapılması, Ek mali Mükellefiyet, Miktar ve değer kısıtlaması)

124

Kota ve Tarife Kontenjanı Dağıtım Yöntemi, Başvuru ve kullanım Esasları

Kota ve tarife kontenjanı dağıtım yöntemi ile başvuru ve kullanım usul ve esasları;Ülkenin ekonomik yapısı, Sanayinin geliştirilmesi, İthalatın seyri, İthal şartları ve ithalatın yerli üreticiler üzerindeki etkisi gibi kriterler göz önüne alınarak Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılacak tebliğlerle belirlenir.

125

İthal Lisansı

Tarife kontenjanı tahsisatı yapılan firmalar adına Ekonomi Bakanlığı (İthalat Genel Müdürlüğü) tarafından iki nüsha ithal lisansı düzenlenir.Bu kapsamda ithal edilecek maddeye ilişkin gümrük beyannamesinin, ithal lisansının geçerlilik süresi içinde tescil edilmiş olması şarttır.

126

Veri İşleme Tekniği

5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak elektronik imza içeren elektronik veri değişimi standart mesajlarının gümrük idareleri ile değişimini ve/veya gümrük işlemlerinin tamamlanması için gerekli bilgilerin gümrük idaresinin bilgisayar sistemine girilmesini ifade eder. (GY-Md. 3/ö)

127

Yolcu

Ticaret, memuriyet, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun bir süre kalmak üzere,Yabancı bir ülkeden kara, demiryolu, deniz veya hava yollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesine gelen yabancı bir ülkede oturan Türkler ile yabancılar ve herhangi bir amaç ile gittikleri yabancı ülkeden kesin veya geçici olarak dönen, Türkiye’de oturan Türkler ve yabancılar ile Türkiye’den aynı amaçlarla ve aynı yollarla yabancı bir ülkeye giden benzeri Türk ve yabancıları, ifade eder. (GY-Md. 3/p)

128

Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası: Gümrük Kanunu’nun 5/A maddesine uygun olarak, ilgili mevzuat uyarınca aranan koşulları sağlayan yükümlülere;

Gümrük mevzuatının öngördüğü basitleştirilmiş uygulamalar ile

Türkiye Gümrük Bölgesine eşya giriş ve çıkışı sırasında yapılan emniyet ve güvenlik kontrollerine ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanmak üzere verilen

Belge. (GY-Md. 3/e)

129

Gümrük İdareleriyle Muhatap Olan Kişilerin Sorumlulukları

Gümrük idareleriyle muhatap olan kişiler bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerine uymak;

Gümrük idarelerinin gerek bu Kanunda gerek diğer kanun, tüzük ve kararnamelerde yazılı hükümlere göre yapacağı gözetim ve kontrollere tabi olmak

Bu idarelerin kendi adına veya başka idareler nam veya hesabına tahsil edeceği her tür vergi, resim, harç ve ücretleri ödemek veya bunları teminata bağlamak

Kanun, tüzük, kararname ve yönetmelik hükümlerinin uymayı zorunlu kıldığı her tür işlemleri yerine getirmekle

Sorumludurlar. (GK-Md:4)

130

Temsilci Tayini

Bütün kişiler, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilirler.

Transit taşımacılık yapan veya arızi olarak beyanda bulunan kişiler hariç olmak üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan kişilerdir. (GK Md:5)

131

Dolaylı Temsilci / Gümrük Müşaviri

Gümrük Kanunu’nun 225 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen kişiler gümrük idarelerinde dolaylı temsilci olarak iş takip edebilirler.

Bu maddeye göre; Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya

kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetler, sahipleri ile bunların adına hareket edenler tarafından doğrudan temsil yoluyla veya gümrük müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilir ve sonuçlandırılır. (GK-Md:225)

132

133

INF 1 Bilgi Formu : Dahilde işleme rejiminde vergi tutarları, faiz, teminat ve ticaret politikası önlemlerine dair bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)Dahilde İşleme rejimi kapsamında İşlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma sokulmaları ve gümrük vergilerinin belirlenmesi durumunda düzenlenir. (GY-Md: 358/2)

.

134

INF 5 Bilgi Formu: Dahilde İşleme Rejiminde ithal eşyasında vergi muafiyetinden yararlanmak için üçgen trafikte önceden yapılan ihracata ilişkin bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)

135

INF 6 Bilgi Formu: Geçici ithalat rejiminde, yer değiştirmiş eşyanın gümrük yükümlüğünün tespitine veya halihazırda tahakkuk ettirilmiş vergilere ilişkin bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)

136

INF 7 Bilgi Formu: Dahilde İşleme Rejiminde geri ödeme sisteminde, vergilerin geri verilmesi veya kaldırılmasına ilişkin bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)

137

INF 9 Bilgi Formu: Dahilde İşleme Rejiminde üçgen trafikte başkaca bir gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tahsis edilecek işlem görmüş ürünlere dair bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)

138

INF 2 Bilgi Formu : Hariçte işleme rejiminde üçgen trafikte, işlem görmüş ürünlerde kısmi veya tam muafiyetten yararlanmak için, geçici ihraç eşyasına ilişkin bilgilerin bildirimi için düzenlenir. (GY-Md: 327)

INF 2 Bilgi Formu: Hariçte işleme rejimi kapsamında üçgen trafik kullanımına izin veren gümrük idaresi tarafından düzenlenen ve Gümrük Birliği Gümrük Bölgesi’nin bir parçasından geçici olarak ihraç edilerek üçüncü ülkede işlem görmüş ürünlerin, Gümrük Birliği Gümrük Bölgesi’nin diğer parçasında kısmi veya tam gümrük vergisi muafiyetiyle serbest dolaşıma girişine imkan veren belgedir. (Türkiye ile AT- GB 2006/10895 sayılı Karar.)

139

INF 3 Bilgi Formu: İhracatın yapıldığı Gümrük Birliği Gümrük Bölgesi’nin bir parçasından diğer parçasına geri gelen eşyanın gümrük vergisi muafiyetinden yararlanabilmesi amacıyla ihracatçının talebi üzerine ihracatçı gümrük idaresi tarafından düzenlenen belgedir.

(Türkiye ile AT- GB 2006/10895 sayılı Karar.)

140

INF 4 Bilgi Formu: Tedarikçi beyanının gerçekliğinin ve tedarikçi beyanında yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrol edilmesi amacıyla menşe ispat belgesinin düzenleneceği gümrük idaresinin talebi üzerine tedarikçinin yerleşik olduğu veya gerekli bilgi ve belge akışının yapılmış olması kaydıyla ihracatın gerçekleştirildiği ülke gümrük idaresince düzenlenen, tedarikçi tarafından ihracatçı ülke gümrük idaresine verilmek üzere ihracatçıya sunulan belgedir. (Türkiye ile AT- GB 2006/10895 sayılı Karar.)

141

INF 8 Bilgi Formu: Gümrük antrepo rejiminde, elleçleme işlemlerinden önce eşyaya ilişkin gümrük yükümlülüğünün tespitini sağlayacak bilgilerin bildirimi için, (GY-Md: 327)Serbest bölgeye konulan ve elleçleme işlemlerine tabi tutulan eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımı yönünde yapılan beyanda gerekli vergilendirme unsurlarının belirlenmesi amacıyla düzenlenir. (GY-Md:426)

142

Gümrük Mevzuatının Uygulanmasına İlişkin Kararlar

1. Herkes gümrük mevzuatının uygulanmasına ilişkin karar verilmesini gümrük idarelerinden yazılı olarak isteyebilir.

2. İstenilen kararın verilebilmesi için gerekli bütün bilgi ve belgelerin ibrazı zorunludur.

3. Gümrük idareleri, talebin kendilerine ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içinde karar alırlar. Gerekirse bu süre uzatılabilir.

4. Verilen kararlar başvuru sahibine yazılı olarak tebliğ edilir.

5. Başvurunun reddi veya muhatabının aleyhine verilen karalara Gümrük Kanunu’nda belirtilen itiraz yolları açıktır.

6. Alınan kararlar gümrük idareleri tarafından derhal uygulanır. (GK Md: 6)

143

Kararın İptali

Gümrük idaresinin ilgilinin lehine olan kararları aşağıdaki hallerin bir arada bulunması durumunda iptal edilir.a) Kararın yanlış veya eksik bilgilere dayanılarak verilmesi halinde,b)Başvuru sahibinin bu yanlışlık veya eksikliği bilmesi veya bilmesi gerektiği hallerde,c) Kararın doğru veya tam bilgilere dayanılarak verilmesinin mümkün olmamasının tespiti halinde,Kararın iptal işlemi iptal kararının verildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer. Kararın iptali, muhatabına tebliğ edilir. (GK Md: 7)

144

Kararının Değiştirilmesi veya İptali

Karara esas teşkil eden bir veya birden fazla koşulun gerçekleşmemiş veya gerçekleşemez olması,

Lehine olan bir kararda öngörülen bir yükümlülüğe ilgilinin uymaması halinde.

İlgilinin lehine olan karar değiştirilir veya iptal edilebilir.Verilen iptal veya değiştirme kararı tebliğ tarihinden

itibaren yürürlüğe girer. Kararın iptali, muhatabına tebliğ edilir. (GK Md: 7)

145

Değiştirme veya İptal Kararlarının Uygulanmayacağı Haller

Değiştirme ya da iptal kararları, bu kararların yürürlüğe girdiği tarihte, iptal edilen ya da değiştirilen kararlar uyarınca bir gümrük rejimine tabi tutulmaya başlanmış eşya için uygulanmaz.

Bununla birlikte, gümrük idareleri belirlenecek bir dönem içinde bu eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işleme ya da kullanıma tabi tutulmasını isteyebilir. (GY Md: 27)

146

Bilgi

Kişiler gümrük idarelerinden gümrük mevzuatının uygulanması hakkında bilgi talep edebilirler.

Bilgiler, talep edene ücretsiz olarak verilir. Bununla birlikte, özellikle eşyanın kimyevi tahlili

veya ekspertizi ya da talep edene geri gönderilmesi nedeniyle gümrük idarelerince yapılan masraflar, talepte bulunan tarafından karşılanır. (GK-Md. 8)

147

Bilgilerin Gizliliği Gizli nitelikli bilgiler, bu bilgilerin edinilmesini

gerektiren işlemlerle doğrudan ilgili olması koşuluyla ve bu işlemlerle sınırlı olarak kullanılır.

Kendi görev ve yetki alanları ile ilgili olması kaydıyla, veri değişiminde bulunabilir.

Gümrük işlemleriyle ve bu işlemlerin denetimiyle görevli memurlar, görevleri dolayısıyla yükümlünün kendisine ve yükümlüyle ilgili olanların şahıslarına, ilişkin olarak öğrendikleri sırları ve gizli kalması gereken diğer hususları açıklayamaz ve bunları kendilerinin veya üçüncü kişilerin yararına kullanamaz.

Bu yasak yukarıda belirtilen kişilerin görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam eder. (GY-Md. 30)

148

Bağlayıcı Tarife ve Menşe Bilgisi

• Yazılı talep üzerine Gümrük Müsteşarlığı (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı) veya yetkilendirdiği gümrük idaresi tarafından bağlayıcı tarife veya bağlayıcı menşe bilgileri verilir.

• Bağlayıcı tarife veya bağlayıcı menşe bilgisi, gümrük idarelerini, hak sahibine karşı sadece eşyanın tarife pozisyonu veya eşyanın menşeinin tespiti konusunda ve yalnızca bilginin verildiği tarihten sonra tamamlanacak gümrük işlemlerine konu olan eşya için bağlar. (GK-Md. 9)

149

Bağlayıcı Tarife Bilgisi

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde sınıflandırılmasına ilişkin olarak, kişinin yazılı talebi üzerine Müsteşarlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) veya anılan birim tarafından yetkilendirilmiş Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünce verilen idari karardır. (GY-Md.28/1, 10 Seri No.lu GGT-Tarife)

150

BTB Düzenleme Yetkisi Bulunan Bölge Müdürlükleri

Bağlayıcı Tarife Bilgisi, İstanbul, İzmir (Ege), Ankara (Orta Anadolu), Mersin (Orta Akdeniz), İzmit (Doğu Marmara) Bursa (Uludağ)Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerince düzenlenir. (10 Seri No.lu GGT-Tarife)

151

BTB Başvurusu

“Bağlayıcı Tarife Bilgisi Başvuru Formu” ile yetkili Bölge Müdürlüğüne yapılır. (GY EK-1)

Başvurunun sadece bir kalem eşya için yapılması gerekir.

Bir kalem eşya deyiminden Türk Gümrük Tarife Cetvelinde aynı tarife pozisyonu alt açılımında bulunan ve aynı yasal ya da tercihli vergi oranına tabi olan eşya anlaşılır. (GY-Md.28/2)

BTB talebi yetkilendirilmiş Bölge Müdürlüğe sunulur. (10 Seri No.lu GGT)

152

BTB başvuru alındıktan sonra üç ay içinde başvuru sahibine bildiriminin mümkün olmadığı durumlarda, gümrük idaresi, bu sürenin bitiminden önce, gecikmenin nedenini açıklayarak bilginin verilmesi için gerekli gördüğü ek süreyi belirtir. (GY-Md.28)

153

BTB bildiriminde; Gizlilik esasına göre verildiği kabul edilen hususlar ve Verilen BTB’ne karşı Gümrük Kanunu’nun 242 nci maddesi hükümleri çerçevesinde itiraz yolunun açık olduğu belirtilir. (GY Md.28)

154

Bir kişi, aynı eşya için sadece bir BTB müracaatında bulunabilir. Aksi tespit edilirse söz konusu BTB’ler verildiği tarihten başlayarak hükümsüz olur. Hak sahibi için GK’nun 241/1 maddesi hükmü uygulanır. (10 Seri No.lu GGT)

155

BTB başvurusu fiilen tasarlanan bir ithalat ya da ihracat işlemine dayanmıyorsa reddedilir. (10 Seri No.lu GGT)

156

Gümrük Yönetmeliğinin (Ek-23)’de yer alan Laboratuar Tahliline Tabi Tutulacak Eşya Listesi'nde kayıtlı eşya için BTB başvurusu yapılamaz. Bu listede kayıtlı bir eşya için yapılan talepler reddedilir. (10 Seri No.lu GGT)

157

Gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmuş eşyaya ait belgelerle BTB talebinde bulunulamaz. Böyle bir durumun varlığı sonradan tespit edilirse, söz konusu BTB verildiği tarihten başlayarak hükümsüzdür. Hak sahibi için 4458 GK’nun 241/1 maddesi hükmü uygulanır. (10 Seri No.lu GGT)

158

Marka, model adı, seri numarası ve ürün kodu gibi eşyanın ticari tanımlamasına yarayacak bilgileri haiz olmayan veya nihai şeklini almamış eşyaya dair başvurular ile demonte hale getirilen eşyaya ilişkin birden fazla BTB talebi şeklinde yapılan başvurular reddedilir. (10 Seri No.lu GGT)

159

BTB’den sadece hak sahibi yararlanabilir. BTB, veriliş tarihinden itibaren Altı yıl geçerlidir.

(10 Seri No.lu GGT)

160

BTB, gümrük idarelerini hak sahibine karşı sadece eşyanın tarife pozisyonu konusunda ve yalnızca bilginin verildiği tarihten sonra tamamlanacak gümrük işlemlerine konu olan eşya için bağlar. Bunun için bilgi alan kişinin gümrük işlemleri sırasında beyan edilen eşya ile verilen bilgide tanımlanan eşya arasında her bakımdan uygunluk bulunduğunu kanıtlaması zorunludur. (10 Seri No.lu GGT)

161

Sahip olduğu BTB’den yararlanmak isteyen hak sahibi, gümrük işlemleri sırasında gümrük beyannamesinin 44 nolu kutusuna BTB’nin referans numarasını yazacaktır. (10 Seri No.lu GGT)

162

Gümrük idaresi eşyanın gümrükten çekilmesi sırasında BTB sahibi kişiden gümrük işlemlerini tamamlarken sahip olduğu BTB’yi gümrük idaresine ibraz etmesini isteyebilir. (10 Seri No.lu GGT)

163

Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren geçerliliğini kaybeder

İptal ya da değişiklik kararının ilgiliye tebliği tarihinden itibaren geçerliliğini kaybeder

164

Bağlayıcı Menşe Bilgisinin Verilmesi

Bağlayıcı Menşe Bilgisi, kişinin yazılı talebi üzerine Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) tarafından verilen ve eşyanın tercihli veya tercihli olmayan menşeinin tespitine ilişkin idari karardır. (GY-Md.29)

165

BMB Verilmesi ve İtiraz Hakkı

Bağlayıcı Menşe Bilgisi, Gümrük Yönetmeliği’nin ekinde yer alan örneğe uygun bir formla başvuru sahibine bildirilir. Bu bildirimde gizlilik esasına göre verildiği kabul edilen hususlar ve BMB’ne karşı Gümrük Kanunun 242 nci maddesi hükümleri çerçevesinde itiraz yolunun açık olduğu belirtilir. (GY-Md.29)

166

BMB’nin Kapsamı

Bağlayıcı Menşe Bilgisi başvurularının sadece bir kalem eşya için yapılması gerekir. Bir kalem eşya deyiminden Türk Gümrük Tarife Cetvelinde aynı tarife pozisyonu alt açılımında bulunan ve aynı yasal ya da tercihli vergi oranına tabi olan eşya anlaşılır. (GY-Md.29)

167

BMB Kararının Verilmesi

Bağlayıcı Menşe Bilgisine idarece karar verilebilmesi için gereken tüm belgelerin temin edildiği tarihten itibaren beş ay içinde başvuru sahibine bildirilmesi gerekir. (GY-Md.29)

168

BMB verilmesinde Esas Alınan Mevzuat

Bağlayıcı Menşe Bilgisinin verilmesinde Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği’nin eşyanın menşeinin belirlenmesine ilişkin hükümleri esas alınır. (GY-Md.29)

169

Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren geçerliliğini kaybeder

İptal ya da değişiklik kararının ilgiliye tebliği tarihinden itibaren geçerliliğini kaybeder

170

BTB ve BMB’nin Geçerliliğini Kaybetme Uygulamasında İstisnalar

Geçerliliğini kaybeden BTB ve BMB’nin hak sahibi;•Verilen bağlayıcı bilginin geçerliliğini kaybetmesinden önce bu bilgiye dayanarak, ilgili eşyanın alımı veya satımı üstüne bağlayıcı sözleşmeler yaptığı takdirde, geçerliliğini kaybeden tarife veya menşe bilgisini, söz konusu yayımın ya da tebligatın yapıldığı tarihten itibaren altı aylık bir süre boyunca kullanabilir.•Ancak, gümrük işlemleri sırasında söz konusu ürünler için bir ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin gümrüğe verilmesi halinde, bu belgenin geçerlilik süresi esas alınır. (GK-Md.9)

171

Geçerliliğini Kaybeden BTB veya BMB’nin Kullanılma Şekli

Geçerliliğini kaybeden BTB veya BMB ancak; İthalat ya da ihracat vergilerinin belirlenmesi, Tarım politikası kapsamında ihracat vergi

iadeleri ile ithalata ya da ihracata verilen diğer bütün ödemelerin hesaplanması,

Belgelerin, söz konusu tarife veya menşe bilgisine istinaden verilmiş olması koşuluyla, eşyaya ait gümrük beyannamesinin tescili için gümrük işlemlerinin yürütülmesi sırasında verilen ithalat, ihracat ya da ön izin belgesinin kullanımı

Amaçlarıyla kullanılabilir. (GK-Md.9)

172

TTarife BBilgisi (TB) Talepleri

Tarife bilgisi (TB), eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetvelinde sınıflandırılmasına ilişkin olarak, kişinin yazılı talebi üzerine Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerince verilen tarife sınıflandırma görüşüdür. Bu Konudaki düzenleme 07.11.2008 tarihli ve 27047 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 11 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği ile yapılmıştır. (11 Seri No.lu GGT-Tarife)

173

Tarife Bilgisi Taleplerinin değerlendirilmesi

Talepler;Tasarlanan bir ithalat veya ihracat işlemine dayanmayan tarife bilgi talepleriTasarlanan bir ithalat veya ihracat işlemine dayanan tarife bilgi talepleriOlarak ayrı ayrı değerlendirmeye alınmaktadır. (11 Seri No.lu GGT-Tarife)

174

Tasarlanan Bir İthalat veya İhracat İşlemine Dayanmayan Tarife Bilgi

Talepleri

Bu tür talepler normal çalışma saatleri dışında karşılanır.

Başvuru sahibinin bağlı olduğu vergi dairesinin bulunduğu ildeki Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne, yoksa en yakın Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne başvuru yapılır. (11 Seri No.lu GGT-Tarife)

175

Tasarlanan bir ithalat veya ihracat İşlemine Dayanan Tarife Bilgi Başvurusu

Tasarlanan bir ithalat veya ihracat işlemine dayanan Tarife bilgisi başvurusu; ithalat veya ihracatın yapılacağı gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır. (11 Seri No.lu GGT-Tarife)

176

Tarife Bilgisinin Hukuki Etkisi

Tarife bilgisinin mevzuat uygulamaları bakımından bağlayıcılığı bulunmamaktadır.

Tarife bilgisi verilmiş olması, kamu kurumlarınca yürütülecek uygulamalarda, ilgili kurumun inceleme ve denetim sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Bilgi konusu numunenin doğru alınması ve gümrük idaresine teslimine kadar geçen süreçte uygun saklama koşullarının sağlanmasından başvuru sahibi sorumludur. (11 Seri No.lu GGT-Tarife)

177

GTB

178

Gümrük idareleri, mevzuatın belirlediği şartlar çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesi ile diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın;Giriş, Çıkış, Transit, aktarma Nihai kullanımını Serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın durumunu Düzenleyen gümrük mevzuatı ve diğer mevzuatın doğru uygulanmasını sağlamak için gerekli görülen gümrük kontrollerini yerine getirir. (GK-Md.10/A)

Gümrük Kontrollerinin Yapılması

179

Ani ve rastgele yapılanlar dışındaki gümrük kontrolleri; risklerin tespiti ve risk derecesinin ölçülmesi ile ulusal ve gerekli görüldüğü takdirde uluslararası düzeyde riskleri değerlendirerek gerekli önlemleri oluşturmak amacıyla bilgisayarlı veri işleme tekniklerini kullanan risk analizi esas alınarak yapılır.

Gümrük idareleri dışındaki yetkili kurumlar tarafından gerçekleştirilecek kontroller, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 19 uncu maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla gümrük idarelerinin koordinasyonunda ve mümkün olduğu ölçüde aynı yer ve zamanda yapılır. (GY-Md.10/A)

Gümrük Kontrollerinde İzlenecek Yöntem

180

Gümrük Kanunu’nun 10/A Maddesinde öngörülen kontroller kapsamında, gümrük idareleri ile diğer yetkili kurumlar, Türkiye Gümrük Bölgesi ile diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, aktarma ve nihai kullanımı ile serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın durumu ile ilgili alınan bilgileri riskin en az düzeye indirilebilmesi için kendi aralarında paylaşabilirler.

Gümrük Kanunu’nun 12 nci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gizli bilgilerin diğer ülkelerin gümrük idarelerine ve güvenlik güçleri gibi diğer kurumlarına iletilmesine sadece uluslararası bir anlaşma çerçevesinde izin verilebilir. (GK-Md.10/A)

Gümrük İdareleri ve Diğer Yetkili Kurumların Bilgi Paylaşımı

181

Gümrük işlemleriyle doğrudan veya dolaylı olarak ilgili bulunan kişiler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın veya gümrük idarelerinin talebi üzerine gümrük işlemleri ile sınırlı olmak kaydıyla belirlenen süreler içinde gerekli bütün belge ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür.

Kendilerinden bu konularda bilgi istenilen kişiler, özel kanunlarda yazılı gizlilik hükümlerini ileri sürerek bilgi vermekten kaçınamazlar. (GK-Md.11)

Gümrük İdarelerince Gümrük İşlemleri ile ilgili Bilgi ve Belgelerin İstenilmesi

182

Gümrük idareleri ve diğer yetkili kurumlar gizli nitelikteki veya gizlilik esasına göre elde edilen bütün bilgileri saklamak zorundadır.

Bu bilgileri veren kişinin veya makamın açık izni olmaksızın söz konusu bilgiler açıklanamaz.

Ancak gümrük idareleri verilerin korunmasına ilişkin yasal hükümler veya yargı kararlarının gereği olarak söz konusu bilgileri ilgili mercilere verirler. (GK-Md.12)

Gizli Nitelikli Belgelerin Saklanması ve Talep Halinde İlgili Mercilere Verilmesi

183

Gümrük işlemleri nedeniyle elde edilen gizli nitelikteki bilgilerin; Toplanması, Kullanılması, Saklanması, Üçüncü kişilere verilmesine İlişkin Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğinde belirtilen yükümlülüğe uymayanlar hakkında Türk Ceza Kanununun 239 ve 258 inci maddeleri gereğince gerekli işlemler yapılır. (GY-Md.30)

Gizli Nitelikli Belgelerin Usulsüz Kullanımı

184

İlgili kişiler, gizli nitelikteki veya gizlilik esasına göre elde edilen belge ve bilgileri gümrük kontrolü amacıyla beş yıl süre ile saklamak zorundadırlar.

Belge saklama süresi; Nihai Kullanım işlemleri dışında, serbest dolaşıma

girmek veya ihraç edilmek üzere beyan edilen eşya ile ilgili olarak, serbest dolaşıma giriş veya ihracat beyanlarına ilişkin belgelerin tescil edildiği yılın,

Nihai kullanımları nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergisi ile Türkiye'de serbest dolaşıma giren eşya için, gümrük gözetimine tabi olmalarının sona erdiği yılın,

Başka bir gümrük rejimine tabi tutulan eşya için, söz konusu gümrük rejiminin sona erdiği yılın,

Serbest bölgeye konulan eşya için, buralardan çıktıkları yılın,

Sonundan itibaren işlemeye başlar. (GK-Md.13)

Belge Saklama Süresi ve Süre Başlangıç Tarihleri

185

Gümrük Kanunu’nda belirtilen süreler, tarih veya vadeler, aksine özel bir hüküm bulunmadıkça uzatılamaz veya ertelenemez. (GK-Md.14)Ancak, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar bu süreler işlemez. (GY-Md.31)

Gümrük Kanununda Belirtilen Süreler

186

Süre, tarih veya vadelerin bitim tarihinin resmi tatil gününe rastlaması halinde, bu süreler ilk işgününün resmi çalışma saatleri sonunda biter. (GK-Md.14)

Süre Sonunun Resmi Tatil Gününe Rastlaması

187

Süre hafta veya ay olarak belli edilmiş ise; başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde sona erer. Sürenin bittiği ayda tekabül eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona erer. (GK-Md.14)

Hafta veya Ay Olarak Belirlenen Süreler

188

Gümrük Kanunu’na göre gümrük idaresine yapılacak yazılı başvurular posta ile taahhütlü olarak gönderilebilir. Bu takdirde başvurunun postaya verildiği tarih gümrük idaresine verilme tarihi yerine geçer. (GK-Md.14)

Gümrük İdaresine yapılacak Başvuruların Posta Yoluyla Yapılması

189

Süresi dışında yapılan müracaatlarda, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin süresi içerisinde meydana geldiğini kanıtlayan belge ibrazı halinde ilgili gümrük idaresince mücbir sebep ve beklenmeyen hallere ilişkin olarak ibraz edilen belgelere göre ek süre verilir. (GY-Md.31)

Mücbir Sebep veya Beklenmeyen Haller Nedeniyle Ek süre Verilmesi

190

Mücbir sebep ve beklenmeyen haller şunlardır;a) Doğal afetler (yangın, yer sarsıntısı, su basması, don,

fırtına, kasırga v.b.)b) Kanuni grev ve lokavtlar,c) Genel salgın hastalık,ç) Kısmi veya genel seferberlik ilanı,d) Devletçe konulan yasaklar, abluka veya savaş hali,

terör,e) Ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk,f) Yükümlü firmanın iflası veya şahıs firmalarında firma

sahibinin ölümü, g) Yükümlü firmanın faaliyetinin kamu otoritelerince

durdurulması, ğ) Yükümlünün iradesi dışında meydana gelen ve

müdahalesiyle önlenemeyecek diğer durumlar. (GY-Md. 31)

Mücbir Sebep ve Beklenmeyen

Haller

191

192

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası

Basitleştirilmiş uygulamalardan ve/veya emniyet ve güvenlik kontrollerine ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanmak üzere yetkilendirilen kişiler adına düzenlenen yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasıdır.

193

194

195

Sertifika Kapsamında Faydalanılacak Uygulamalar

İzinli gönderici, Onaylanmış ihracatçı, Eksik beyan, Kısmi teminat, Götürü teminat uygulamaları, Emniyet ve güvenlik yönlü kolaylaştırmalar

196

197

198

Basitleştirilmiş İşlemlere İlişkin Kolaylıklar

İhracatta yerinde gümrükleme (ihracat eşyasını ihracat gümrük idaresine sunmadan işlemlerini kendi tesislerinden yapabilme),

İzinli gönderici (transit eşyasını hareket gümrük idaresine sunmadan kendi tesislerinden sevk edebilme),

Teminatlı işlemlerinde götürü teminat uygulaması kapsamında tutarı önceden belirlenmiş süresiz ve düşümsüz teminat verebilme

Teminatlı işlemlerinde kısmi oranda teminat verebilme, Odalarca onay ve gümrük müdürlüklerince vize işlemlerine

gerek kalmaksızın A.TR dolaşım belgesi düzenleyebilme, Eşyanın kıymetine bakılmaksızın Fatura Beyanı ve EUR.

MED Fatura Beyanı düzenleyebilme, Eksik belgeyle beyanda bulunabilme

199

Emniyet ve Güvenliğe İlişkin Kolaylıklar

Azaltılmış zorunlu bilgilerden oluşan özet beyan verebilme,

İthalatta ve ihracatta gümrük işlemlerinin eşyanın tesliminden önce fiziki muayene ve belge kontrolünün olmadığı hat olan mavi hatta işlem görebilme,

Taşıt üstü işlemlerde de mavi hattan yararlanabilme,

Daha az belge kontrolü veya muayeneye tabi tutulabilme,

Belge kontrolü veya muayenenin yapılacak olması halinde, bu işlemleri öncelikle gerçekleştirebilme

200

YYS Başvuru Yeri

Başvurular şirket merkezinin ticaret siciline kayıtlı bulunduğu yere en yakın gümrük müdürlüğünün bağlı olduğu bölge müdürlüğüne yapılır.

Resmî daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait bağlı müesseselerin yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası başvuruları Orta Anadolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır.

201

YYS Başvuru İçin Aranılan Koşullar

YYS

202

Başvuru Sırasında İstenilen Belgeler

1. Başvuru Formu2. Adli Sicil Belgeleri3. Beyan Formu4. Vergi Usul Kanunu’na göre ‘Borcu Yoktur’ yazısı5. SGK Borcu olmadığına dair yazı veya belge,6. Mali yapıya ilişkin YMM Raporu,7. Üç yıldan az süredir faaliyette bulunanlar için YMM

Raporu,8. ISO 9001 – ISO 27001 Sertifikası,9. Soru Formu

203

Talep Edilen Ek İzin ve Yetkiler İçin Verilecek Belgeler

Götürü Teminat Yetkisi Başvuru Formu Onaylanmış İhracatçı Yetkisi Başvuru Formu Grup İmalatçısı Tespit Formu İzinli Gönderici Yetkisi Başvuru Formu Uluslararası Taşımacı Yetki Belgesi

204

Onaylanmış Kişi Statüsü Verilebilecek

Kişiler Gümrük mevzuatı kapsamında gümrük işlem ve uygulamalarının kolaylaştırılması amacıyla belirlenen basitleştirilmiş usul, uygulama ve yetkilerden yararlanmak üzere Gümrük Yönetmeliğinde belirlenmiş genel ve özel koşulları sağlayan,Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilere Talep etmeleri halinde A, B veya C sınıfı onaylanmış kişi statüsü verilir. Resmi daireler, sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile sermayesinin tamamı bir iktisadi devlet teşekkülüne veya kamu iktisadi kuruluşuna ait müesseselerce onaylanmış kişi statüsü talep edilmesi durumunda Gümrük Yönetmeliğinde belirlenmiş genel ve özel koşullar aranmaz. (GY-Md. 22)

205

Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Verileceklerde Aranılan Şartlar

1. Genel Şartlar (Gümrük Yönetmeliğinin 23. Maddesi)

2. Özel Şartlar (Gümrük Yönetmeliğinin 24. Maddesi)

206

Genel Şartlar

OKS için, GY’dnin 23. Maddesinde sayılan koşulların tamamının sağlanması gerekir.

Adli sicil Belgesi veya yurt dışında ikamet edenlerden taahhütname,GK’na göre verilmiş ceza sınırının aşılmamış olması,Gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu bulunmaması,Vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması, Kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunmaması,İhracatçılar için Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince ilgili mevzuatı çerçevesinde performans ve güvenilirliğinin onaylanmış olması,

DTSŞ, grup ihracatçıları, grup ithalatçıları, Ar-Ge merkezi belgesine sahip kişiler ile bakım onarım faaliyeti yürüten ticari hava taşımacılığı şirketleri hariç imalatçı olması,

Mali yapısının YMM tarafından olumlu görüşle raporla bağlanmış olması,

207

Özel Şartlar

Gümrük Yönetmeliğinin 23. Maddesinde sayılan 10 koşulun tamamına ilaveten yine aynı yönetmeliğin 24. Maddesinde A, B ve C sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruların her biri için ayrı ayrı belirlenmiş özel şartların da sağlanmış olması gerekir.

208

A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Başvurularında Aranan Özel Şartlar

A sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 23 üncü maddede belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki koşullardan, performansa ilişkin olan iki koşuldan sadece bir tanesi ile istihdama ilişkin olan koşulun sağlaması gerekir.

1. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması- On ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari yirmi beş milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması, - On ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari yüz milyon ABD doları tutarında olması.

2. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük bir ay içinde en az iki yüz elli işçi istihdam ediyor olması.

209

B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Başvurularında Aranan Özel

ŞartlarB sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 23 üncü maddede belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki koşullardan, performansa ilişkin olan iki koşuldan sadece bir tanesi ile istihdama ilişkin olan koşulun sağlaması gerekir..

1. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması- On ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari beş milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması, - On ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari yirmi milyon ABD doları tutarında olması.

2. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük bir ay içinde en az yüz işçi istihdam ediyor olması.

210

C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Başvurularında Aranan Özel

ŞartlarC sınıfı onaylanmış kişi statüsü için başvuruda bulunan kişilerin 23 üncü maddede belirtilen genel koşullara ek olarak aşağıdaki koşullardan, performansa ilişkin olan iki koşuldan sadece bir tanesi ile istihdama ilişkin olan koşulun sağlaması gerekir.

1. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük iki yıl içerisinde, dış ticaret performansına ilişkin olarak aşağıdaki koşullardan en az birinin sağlanması- On ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde asgari bir milyon FOB/ABD doları tutarında fiili ihracat yapılmış olması , - on ikişer aylık iki dönem ayrı ayrı olmak üzere, herhangi bir dönem içerisinde gerçekleştirilen ithalat ve fiili ihracat toplamının asgari altı milyon ABD doları tutarında olması

2. Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük bir ay içinde en az 15 işçi istihdam ediyor olması.

211

Dış Ticaret Sermaye Şirketleri Aracılığıyla Yapılan İhracatlar

Dış ticaret sermaye şirketleri ve/veya grup ihracatçısı aracılığıyla ihracat yapılması durumunda, bağlı bulunulan ihracatçı birliği kayıtlarına göre Türkiye İhracatçılar Meclisi veya ihracatçı birliklerince onaylı belgede kayıtlı ihracat tutarlarından dış ticaret sermaye şirketleri ve/veya grup ihracatçısı aracılığıyla yapıldığı tespit edilen ihracat tutarları da imalatçı kişinin ihracatı olarak kabul edilir ve imalatçı kişinin başvurusunda dikkate alınır.

Gümrük Yönetmeliğinin “Özel şartlar” başlıklı 24. Maddesinde aranılan ihracat-ithalat performansı ve işçi istihdamı koşulları, dış ticaret sermaye şirketleri için aranmaz.

212

Grup İhracatçıları ve Grup İthalatçılarının İşçi İstihdamı

Grup ihracatçıları ve grup ithalatçıları için işçi istihdamına ilişkin özel koşul aranmaz. Ancak, grup ihracatçıları veya grup ithalatçıları tarafından yapılan başvurularda, dış ticaret işlemlerinde adlarına aracılık yapıldığı bildirilen grup imalatçıları tarafından asgari işçi istihdamı koşulunun sağlanması zorunludur. Bu koşulun sağlanmasında, grup imalatçılarının sigortalı çalışan sayıları toplamı dikkate alınır.

213

Onaylanmış İhracatçı Yetkisi

Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca "Onaylanmış İhracatçı" yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişilere, gümrük idareleri ya da bu idarelerce yetki verilen kişi ve kuruluşlar tarafından düzenlenip, gümrük idaresine vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan, A.TR Dolaşım Belgeleri düzenleme yetkisi verilebilir. (2006/10895 BKK-Md.19)

214

Onaylanmış İhracatçı Olabilme Şartları

Türkiye ile Topluluk arasındaki ticarette, "Onaylanmış İhracatçı" yetkisi;Sık sık A.TR Dolaşım Belgeleri düzenlenmesini gerektiren sevkiyat yapan,Eşyanın Türkiye’de serbest dolaşım halinde olduğunun saptanması için gerekli her türlü teminatı gümrük idaresine veren,Gümrük Kanunu’na dayanılarak basitleştirilmiş usullerden yararlanmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen genel ve özel koşulları taşıyan, Gümrük makamlarının faaliyetlerini denetlemesine imkan verecek kayıtlara sahip olan, Gerçek ve tüzel kişilere verilebilir. Bu kişiler Basitleştirilmiş İşlemlerden yararlanır. (2006/10895 BKK-Md.19)

Gümrük Mevzuatında Dört Temel Unsur

Gümrük Vergisi Hesaplanmasında Üç Temel Ölçüt

Gümrük vergisi hesaplanırken üç temel ölçüt dikkate alınır.

Eşyanın tanımı (tarife pozisyonu) - uygulanacak vergi oranı, eşyanın cins ve niteliğine göre farklık göstereceğinden eşyanın tanımlanabilmesi gerekir.

Eşyanın menşei - uygulanacak vergi oranının menşe ülkeye göre farklılık göstermesi nedeniyle dikkate alınmalıdır.

Eşyanın kıymeti - vergi oranının uygulanacağı matrahın tespiti açısından önemlidir.

Gümrük Tarifesi

Gümrük Tarifesi, uluslararası ticarette konu bir eşyaya;Gümrük vergisinin, Dış ticaret politikası önlemlerinin Doğru olarak uygulanabilmesi amacıyla, bu eşya için belirlenmiş ve uluslararası kabul görmüş ortak bir tanım ve kodlama sistemidir.

Armonize Sistem Nomankaltürü

Her ülkenin tarife cetvelinin esasını Armonize Sistem Nomenklatürü (AS) oluşturmaktadır.

Nomenklatür, uluslararası ticarette eşyanın sistematik sınıflandırma sistemidir.

Armonize, karşılaştırmalı uyumlaştırılmış tarife sınıflandırma sistemidir.

Armonize Sistem Kodlaması

Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (The Harmonized Commodity Descripton and Coding Sytems) olarak ta bilinen armonize sistem 6 haneli koddan oluşur.

Armonize sistem kodu eşyanın gümrük işlemlerinde kimlik numarası görevi görür.

Kombine Nomanklatürü

AB ülkelerinde kullanılan Kombine Nomanklatürü

(Combined Nomenclature - CN) 8 haneli koddan oluşur.

6 haneli Armonize Sistem Nomanklatürüne iki hane daha eklenerek AB’de kullanılan Kombine Nomanklatürü oluşturulmuştur.

CN = HS Code + 2 hane

Türk Gümrük Tarife Cetveli

Türk Gümrük Tarife Cetveli, eşyanın cins ve niteliklerine göre sistematik bir şekilde numaralandırılarak sınıflandırıldığı ve 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanunda yer alan gümrük vergisi oranlarının gösterildiği Bakanlar Kurulunca kabul edilen cetveldir.

GTİP

GTİP; Türk Tarife Cetvelinde 12 haneli Türk Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun kısaltılmış halidir.GTİP; ülkemizde ürünlerin en detay bazda sınıflandırılarak, hem istatistiksel veri toplamada hem de vergilendirmede esas alınan bir kodlama sistemidir.

GTİP Kapsamı

Uluslararası eşya sınıflandırma sistemidir 21 bölüm, 99 fasıldan oluşur. 99 fasıldan 77 ve 98 nci fasıllar AS

Nomanklatüründe ileride kullanılmak üzere saklı tutulmuştur.

Hammaddeden mamule doğru sıralanır. İlk altı rakamı tüm üye ülkelerde kullanılır. Anlaşmazlıkları Dünya Gümrük Örgütü

sonuçlandırır. Tüm dış ticaret düzenlemelerinde kullanılır.

Bölüm

Bölüm; Türk Gümrük Tarife Cetvelinde birbirine benzeyen aynı nitelikteki veya çoğunlukla aynı hammaddeden yapılan eşyayı içine alacak şekilde oluşturulan grupları ifade eder.Örnek:Bölüm XI : Dokumaya Elverişli Maddeler ve Bunlardan Mamul Eşya50 ila 63 ncü fasıllar bu bölüm altında toplanmıştır.

Fasıl

Fasıl; bölümlerden daha alt düzeyde ve bölümlere nazaran daha çok birbirine benzeyen aynı nitelikteki eşyayı içine alan ve altı basamaklı Armonize Sistem Kodunun ilk iki rakamını oluşturur. Örnek 52. Fasıl : Pamuk

Tarife pozisyonu

Tarife pozisyonu; Türk Gümrük Tarife Cetvelinde fasıla ilişkin ilk iki rakamdan sonra gelen iki rakamla birlikte dörtlü rakamlarla ifade edilen grupları ifade eder. ÖrnekTarife Pozisyonu5202 : Pamuk döküntüleri (iplik döküntüleri ve ditme suretiyle elde edilen döküntüler dahil)

Tarife Alt Pozisyonu

Tarife alt pozisyonu; Türk Gümrük Tarife Cetvelinde pozisyon numarasını izleyen iki rakam ile birlikte altılı rakamlarla ifade edilen grupları anlatır.Örnek:Tarife Alt Pozisyonu : 5202.10 : - Pamuk döküntüleri (iplik döküntüleri dahil)

Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu

Gümrük tarife istatistik pozisyonu; Türk Gümrük Tarife Cetvelinde, oniki rakamdan oluşan pozisyona denir.

Örnek:Tarife Alt Pozisyonu : 5202.91.00.00.11 : - - - Penye telefi

Tarife Cetvelinin Okunuşu

Tarife Cetvelinde ürünler yatay ve dikey olarak; Hammaddeler ve doğal ürünler İşlenmemiş ürünler Yarı işlenmiş ürünler İşlenmiş ürünlerŞeklinde sıralandırılmıştır.

Tarife Cetvelinin Okunuşu

Fasıl Eşya İsmi

01 Canlı hayvanlar

02 Etler ve yenilen sakatatlar

06 Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökleri ve benzerleri, kesme çiçekler ve süs yaprakları

11 Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday guluteni,

25 Tuz kükürt, topraklar ve taşlar

29 Organik kimyasal ürünler

39 Plastikler ve mamulleri, kauçuk ve mamulleri

72 Demir ve Çelik

Tarife Cetvelinin Okunuşu

Pozisyon No Eşyanın Tanımı

52 Pamuk

5208 Pamuktan dokunmuş mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk içerenler)(m2 ağırlığı 200 gr. ı geçmeyenler):

5208.12 - - Bez ayağı (m2 ağırlığı 100 gr. ı geçenler):

- - - Bez ayağı (m2 ağırlığı 100 gr. ı geçen fakat 130 gr.ı geçmeyenler):

- - - - Genişliği 165 cm. yi geçmeyenler :

5208.12.16.10.00

- - - - - Elastiki mensucat (kauçuk ipliklerle birleştirilmiş dokumaya elverişli maddelerden olanlar)

5208.12.16.91.00

- - - - - - Fasoneli

Türk Gümrük Tarifesi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Fasıl Pozisyon Alt açılım Pozisyonu

İstatistik Pozisyonu

Ulusal Farklı Vergi

Uygulamaları

Ulusal İstatistik Kodları

TARİFE POZİSYONU AB NOMANKLATORÜ ULUSAL İSTATİSTİK KODLARI

ARMONİZE SİSTEM NOMANKLATORÜ

Gümrük Tarife ve İstatistik Pozisyonu

Eşyanın Menşei

Eşyanın menşei, eşyanın ekonomik kimliği, diğer bir deyişle ekonomik milliyetidir.

Eşyanın Menşeinin Bilinmesinin Önemi

Menşe kuralları, eşyanın hangi ülke kökenli olduğunun belirlenmesini sağlayan spesifik kurallar bütünüdür.Eşyanın Menşei;Gümrük vergilerinin hesaplanmasında, Dış ticaretin kontrolü amacıyla kullanılan kota, anti-damping ve bunun gibi araçların uygulanmasının izlenmesinde, Dış ticaret istatistiklerinin derlenmesinde,Önemli bir rol oynar.

İstatistiki Veriler Açısından Eşyanın Menşeinin Önemi

Dış ticaret üzerinde herhangi bir kısıtlamanın veya tercihli tarife uygulamasının bulunmadığı durumlarda, eşyanın menşei yalnızca istatistiki verilerin tutulabilmesi açısından önem taşımaktadır.

Menşe Kuralları

Tercihsiz Menşe Uygulaması

Tercihsiz menşe kuralı, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi ülkelere tavizli vergi uygulanabilmesi için esas alınan menşe kurallarıdır.

Tercihsiz (tercihli olmayan) menşe, eşyanın sadece ekonomik milliyetini ifade etmekte olup, kural olarak eşyanın ithalatında tercihli rejimden yani gümrük vergisi indirimi veya muafiyetinden yararlanabilmesi bakımından bir anlam ifade etmez.

Tercihsiz Menşe Kuralının Belirlenme Amacı

Gümrük Kanunu’na göre bir eşyanın Tercihsiz Menşeinin uygulanmasında ülke ayrımı yapılamaz.

Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Eşyanın İthalatında Menşe

Şahadetnamesi İbrazı Dampinge karşı vergi, Telafi edici vergi, Gözetim ve miktar kısıtlaması-kota, Gibi Menşe esaslı ticaret politikası önlemlerine tabi

eşyanın, serbest dolaşıma girişinde mevzuatta öngörülen önlemin uygulanmaması için;

Eşyanın önlem uygulanan ülke menşeli olmadığını veya başka bir ülkede gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla o ülke menşeli sayılmaması gerektiğini tevsik etmek üzere

Menşe ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş olan menşe şahadetnamesi ibraz edilir. (GY-Md. 38, 205)

Menşe Şahadetnamesi Aranmayacak Eşya

• Ticari mahiyette olmayan ve CIF kıymeti 430 Avro’yu geçmeyen eşya için menşe şahadetnamesi aranmaz.

• Aynı gönderici tarafından Türkiye’deki bir alıcı adına gönderilen kap ve kolilerin hepsi bir bütün teşkil eder ve tamamın kıymeti birlikte dikkate alınır. (GY-Md.39)

İhracatta Menşe Şahadetnamesi İbrazı

Menşe şahadetnamesi ihracatçının veya ihracatçının sorumluluğundaki yetkili temsilcisinin dolduracağı başvuru formuna istinaden, ilgili Ticaret Odası tarafından onaylanır.

İlgili Oda tarafından onaylanmış olan Menşe Şahadetnamesinin ayrıca gümrük idaresine onaylatılması gerekmemektedir.

Gümrük Kanununa Göre Eşyanın Menşeinin Belirlenmesi

Tümüyle Bir Ülkede Elde Edilen Ürün

Gümrük Kanunu’na göre bir eşyanın, o ülkede elde edilen eşya olabilmesi için;O ülke menşeli ürün dışında bir başka ülke menşeli girdinin olmaması veya kullanılmaması,Ya doğal olarak ve başka yabancı bir katkı olmadan O ülkeden elde edilmiş olması,Yada bir üretim sürecinden geçerek elde edilmiş olsa dahi, üretimde kullanılan girdilerin doğal olarak, O ülkede üretilmiş olması gerekir.

Üretimi Birden Fazla Ülkede Gerçekleştirilen Eşya

Gümrük Kanunun 19. maddesinde; üretimi birden fazla ülkede gerçekleştirilen eşyanın “ bir ülke menşeli sayılabilmesi” için, o ülkede; yeni bir ürün imal edilmesi veya imalatın önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin o ülkede bu amaçla donatılmış işletmelerde yapılması Gerektiği belirtilmektedir.

Gümrük Kanunu’na Göre ‘’Esaslı İşçilik ve Eylem’’ Kavramı

Esaslı işçilik ve eylem kavramından ne anlaşıldığı, Ne tür işçiliğin esaslı bir işçilik sayıldığı, Buna ilişkin değerlendirmeyi kimin ve hangi kriterleri

kullanarak yapacağı, Uygulamanın hangi esaslara dayandırılacağıHususları Gümrük Yönetmeliğinde açıklanmıştır.

Gümrük Yönetmeliğinin 36 ncı maddesinde; “menşe kazandıran işlem veya işçiliğin”, Bu yönetmeliğin 4 No.lu ekinde yer alan “yorumlama kuralları” esas alınarak

uygulanacağı belirtilmiştir.

Gümrük Yönetmeliğinde Tercihsiz Menşe Belirleme Yöntemleri

Tekstil Ürünlerde Menşe Kazandıran İşlem veya İşçilik ile İlgili 5 No.lu Liste

Tarife Pozisyonu

Ürün Tanımı Yabancı Menşeli Girdilere Uygulanarak Menşe Statüsü Kazandıran İşçilik veya İşlemler

I II III

y 5103 Yün, ince veya kaba hayvan kıllarının döküntüleri, karbonize edilmiş

Kullanılan karbonize edilmemiş döküntülerin kıymetinin fabrika çıkış fiyatının % 50 sini geçmediği imalat

Tekstil Ürünleri Dışında Kalan Ürünlerde Menşe Kazandıran İşlem veya İşçilik ile İlgili 6 No.lu Liste

Tarife Pozisyonu

Ürün Tanımı Yabancı Menşeli Girdilere Uygulanarak Menşe Statüsü Kazandıran İşçilik veya İşlemler

I II III

0201 Sığır eti (taze veya soğutulmuş)

En az üç aylık bir besi döneminden sonraki kesim

Y 1404 Linter pamuğu beyazlatılmış

Kullanılan ham pamuğun kıymetinin fabrika çıkış fiyatının % 50 sini geçmediği imalat

Tercihli Menşe Kuralı

Tercihli Menşe Kuralları; bazı ülke veya ülke gruplarına tanınan özel uygulamalara olanak tanıyan ve esasları özel anlaşmalarla belirlenen kurallardır.

Tavizli vergi uygulaması talep eden ithalatçının ithal etmek istediği eşyanın, tercihli menşe kuralları tabir edilen bu özel kuralları karşılaması gerekir.

Gümrük Kanunu’nda Tercihli Tarife

4458 sayılı Gümrük Kanunun 22 inci maddesi; Tercihli tarife uygulamalarından yararlandırılmak

istenen eşyanın tercihli menşe kurallarını; bu konuda karşılıklı olarak imzalanan anlaşmalar ile,

Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkelere tanınan tercihli tarifeler için Bakanlar Kurulu Kararı ile

Tespit edileceğini belirtmektedir.

Tercihli menşe Kuralında Kapsam

Teorik olarak menşe kriterlerini sağlayan bütün ürünler tercihli menşeden yararlanabilirler.

Pratikte ise bir ülke kendi pazarı için hassas gördüğü ürünlerde tarife tercihi tanımamaktadır.

Tercihli menşe kuralları, anlaşma kapsamında olan ürünlere uygulanabildiğinden, kural olarak tavize konu edilmeyen ürünlerin tercihli menşe statüsünden bahsedilemez.

Anlaşmalar kapsamında düzenlenecek tercihli rejim ile bundan yararlanacak ürünler, müzakereler sonunda belirlenmektedir.

Bu itibarla ticarete konu olabilecek ürünlerin, ülkemiz ile ticaret ortağımız arasında imzalanan anlaşmanın kapsamında yer alıp almadığının bilinmesi önem arz etmektedir.

Türkiye Özgülünde Tercihli Ticaret Anlaşmalarının Kapsamı

Türkiye’nin imzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları, kural olarak 1 ila 97 nci fasıllar kapsamı ürünlerin tercihli ticaretine ilişkin olmakla beraber;

25 ila 97 nci fasıllardaki sanayi ürünlerinin hemen hemen tamamı tercihli rejim dahilinde yer almakta,

1 ila 24 üncü fasıllardaki tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinden, sadece seçilmiş ürünlerde karşılıklı tavizler tanınmakta,

Tarafların hassas kabul ettikleri ürünler ise tavize konu edilmemektedir.

Tercihli Ticaret AnlaşmalarıSerbest Ticaret Anlaşması Yasal Dayanak

Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

26.11.2009 / 27418 RG

Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

19.07.2009 / 27293 RG

İki Taraflı Menşe Kümülasyon Sistemi Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

19.07.2009 / 27293 RG

Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliği’nin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar

28.09.2006 / 26303 RG2006/10895 BKK

BKK ile Türkiye Tarafından Tek Taraflı Olarak Belirlenen Tercihli Tarife

Uygulamaları

Türkiye Tarafından Tek Taraflı Olarak Uygulanan

Menşe Kuralı

Yasal Dayanak

Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Kapsamında Tercihli Rejimden Yararlanacak Eşyanın Menşeinin Tespitine İlişkin Karar

30.12.2001 / 24626 (M) RG

2001/3485 Sayılı BKK

Menşeli Ürünün Tanımı

Bir ürünün Tercihli rejimden yararlanabilmesi için; Anlaşma kapsamında olması, Anlaşma uyarınca menşe statüsüne sahip veya menşe statüsünü kazanmış olması, Menşe ispat belgesine sahip olması, Nakliyatının “doğrudan nakliyat” kuralına uyularak gerçekleştirilmiş olması, Girdi ithalatı sırasında ödenen veya ödenmesi gereken hiç bir verginin iadesinden veya bir muafiyetten yararlanmamış olması Gereklidir.

Bir ürünün Menşeli Kabul Edilebilmesi İçin Taşıması Gereken Nitelikler

Bir ürünün menşeli kabul edilebilmesi, dolayısıyla bu ürünün ihracı sırasında Menşe Dolaşım Belgesi düzenlenebilmesi için;İhracatın yapılacağı ülke ile aramızda ikili veya çok taraflı bir “Serbest Ticaret Anlaşması” Buna bağlı olarak bu konuda ulusal mevzuatımızda yapılmış bir düzenlemenin mevcut olması,İhracata konu eşyanın anlaşma kapsamında yer almasıGerekir.

Eşyanın Tercihli Menşeinin Belirlenmesi

1. İhracat eşyasının üretiminde kullanılan tüm girdilerin “Türk Menşeli” olması halinde, nihai ürün “Türk Menşeli” sayılır.

2. İhracat eşyasının üretiminde kullanılan girdilerin bir bölümü “Türk Menşeli”, bir bölümü “taraf ülke” menşeli ise; “Türk Menşeli” eşya dışındaki taraf ülke menşeli eşyanın “yetersiz işçilik ve işlemin” ötesinde bir işlemden geçmiş olması halinde, nihai ürün “Menşeli” sayılır.

3. İhracat eşyasının üretiminde kullanılan girdilerin bir bölümü anlaşmaya taraf olmayan üçüncü ülke menşeli ise; Nihai Ürünün ‘‘Menşeli’’ sayılabilmesi için üçüncü ülke menşeli eşyanın, ilgili menşe anlaşmasında belirtilen “Yeterli İşçilik veya İşlemden’’ geçmiş olması gerekir.

Pan Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi(PAMK)

AT (27 ülke), EFTA (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn), Türkiye Arasında mevcut olan Serbest Ticaret

Anlaşmalarına dayanan bir çapraz menşe kümülasyon sistemidir.

260

AB Üyesi 27 ülkeİNGİLTERE

FRANSA

ALMANYAAVUSTURYA

HOLLANDA BELÇİKA

LUXENBURG

İRLANDA

İTALYA ROMANYA

PORTEKİZ

YUNANİSTAN

İSVEÇ

G.KIBRIS

DANİMARKA

MALTAİSPANYA

FİNLANDİYA

POLONYA

ÇEK.CUM.LİTVANYA

SLOVAKYA

SLOVENYA

MACARİSTAN

LETONYAESTONYA

BULGARİSTAN

İZLANDA

NORVEÇ

İSVİÇRE

LİHTENŞTAYNEFTA

PAMK

Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi (PAAMK)

AT (27 ülke), EFTA (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn), Akdeniz Ülkeleri Faroe Adaları Türkiye Arasında mevcut olan Serbest Ticaret Anlaşmalarına

dayanan bir çapraz menşe kümülasyon sistemidir.

262

PAMK

MISIR

FAS

TUNUS

İSRAİL

SURİYE

LÜBNAN

CEZAYİR

ÜRDÜN

FİLİSTİNB.ŞERİA-GAZZE

FAROE ADALARI

Barselona Deklarasyonuna dayanarak

Avrupa Akdeniz ortaklığına katılan Ülkeler

PAAMK

İkili Kümülasyon

İkili kümülasyon; Serbest Ticaret Anlaşmasına, yalnızca iki ülkenin taraf olduğu ve herhangi bir başka anlaşmanın söz konusu kümülasyonla ilişkilendirilmediği durumlarda geçerli olan kümülasyon türüdür.

Diğer bir deyişle kümülasyon, yalnızca anlaşmaya taraf iki ülke arasında işler. Bu durumda, yalnızca Serbest Ticaret Anlaşmasına taraf bir ülke menşeli girdiler, diğer taraf ülkede yetersiz işçilik veya işlemlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçerlerse o ülkenin menşe statüsünü kazanabilirler.

Menşe Kümülasyonu

Menşe kümülasyonu, aralarında bir Serbest Ticaret Alanı oluşturan bir anlaşmaya taraf olan ve/veya bu tür anlaşmalara dayanan bir sisteme dahil olan ülkelerin, birbirleri menşeli girdileri kullanmalarına olanak tanıyan bir sistemdir.

Kümülasyon olanağı genel olarak, anlaşmaya taraf ülkelerden biri menşeli ürünlerin diğer taraf menşe statüsünü kazanmaları için orada yeterli işleme tabi tutulmalarına gerek kalmamasıdır.

EUR.I Dolaşım Belgesi

EUR.1 Dolaşım Belgesi;Tercihli menşe kuralları çerçevesinde Serbest Ticaret Anlaşması (STA) yaptığımız ülkelerden ithal edilen eşya ile Avrupa Birliği’nden ithal edilen tarım ürünleri ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) ürünlerinin İlgili anlaşma hükümlerinden faydalanmasını sağlayan bir Menşe belgesidir.

EUR.I Dolaşım Belgesinin İşlevi

EUR.1 Dolaşım Belgesi, muhteviyatı eşyanın;İlgili anlaşma kuralları çerçevesinde menşeli olduğunu gösterir.İhracatçı tarafından doldurulmasını müteakip Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca yetki verilen kişi/kurum/kuruluş tarafından onaylanır.Gümrük Müdürlüğünce vize edilmesini müteakip geçerlilik kazanır.

EUR.MED Dolaşım Belgesi

EUR.MED Dolaşım Belgesi;EUR.1 Dolaşım Sertifikası ile aynı şekilde düzenlenen,Ancak sadece Pan Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyonu (PAAMK) sistemi çerçevesinde kullanılanMenşe Belgesidir.

Fatura Beyanı

Bir fatura muhteviyatı eşyanın ilgili anlaşma kurallarına göre menşeli olduğunun ihracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya başka bir ticari belge üzerinde yazılı olarak beyan edilmesiyle oluşturulan;İhracatçı tarafından düzenlenen ve imzalananGümrük ve Ticaret Bakanlığınca yetki verilen kişi/kurum/kuruluş veya gümrük müdürlüğünde herhangi bir onay prosedürüne tabi tutulmayan,Toplam kıymeti 6.000 Avro’yu geçmeyen ve menşeli ürünler ihtiva eden bir sevkiyat için herhangi bir ihracatçı tarafından, 6.000 Avro’yu geçen tutarlar için ise onaylanmış ihracatçılar tarafından düzenlenen ve Eşyanın menşeinin ispatını sağlayanBelgedir.

Form A Belgesi

Gelişme Yolunda Ülkeler ve En Az Gelişmiş Ülkeler menşeli ürünlerin, Türkiye'ye ithalatında, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi kapsamında tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere gümrük idarelerince veya diğer yetkili resmi idarelerce usulüne uygun olarak düzenlenen menşe ispat belgesi

GTS kapsamında ülkemizden yapılan ve Türkiye’nin faydalanan ülke konumunda olduğu durumlarda ise Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca vize edilen ancak gümrük müdürlüklerince ayrıca vize edilmeyen

Menşe ispat belgeleri

Tedarikçi Beyanı

Tedarikçi Beyanı: Gümrük Birliği kapsamında serbest dolaşımda bulunan ve Pan-Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi, Pan-Avrupa Akdeniz Menşe Kümülasyon Sistemi veya Batı Balkan Menşe Kümülasyon Sistemine taraf ülkelerden biri menşeli eşyanın tercihli menşe statüsünü kanıtlayan beyandır.

INF 4 Formu

INF 4 Formu: Tedarikçi beyanının gerçekliğinin ve tedarikçi beyanında yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrol edilmesi amacıyla menşe ispat belgesinin düzenleneceği gümrük idaresinin talebi üzerine tedarikçinin yerleşik olduğu veya gerekli bilgi ve belge akışının yapılmış olması kaydıyla ihracatın gerçekleştirildiği ülke gümrük idaresince düzenlenen, tedarikçi tarafından ihracatçı ülke gümrük idaresine verilmek üzere ihracatçıya sunulan belgedir.

Tamamen Elde Edilmemiş Eşyada Menşe Tespiti

Tamamen Elde edilmemiş eşya

Anlaşmaya Taraf Diğer Ülke

Menşeli Girdiler kullanılmış

Anlaşmaya Taraf Diğer Ülke

Menşeli Girdiler kullanılmış

Üçüncü Ülke Menşeli Girdiler

kullanılmış

Üçüncü Ülke Menşeli Girdiler

kullanılmış

Yetersiz İşlem ve işçiliğin Ötesinde İşlem Yapılmışı

mı?

Yetersiz İşlem ve işçiliğin Ötesinde İşlem Yapılmışı

mı?

Yapılan İşlem ve İşçilik Yönetmelik Eki Listede gösterilen şartları

sağlıyor mu?

Yapılan İşlem ve İşçilik Yönetmelik Eki Listede gösterilen şartları

sağlıyor mu?

EVETEVETHAYI

RHAYI

R

Türk Menşeli

Türk Menşeli

Türk Menşeli Değil

Kendi Menşeini Korur

Türk Menşeli Değil

Kendi Menşeini Korur

EVETEVETHAYI

RHAYI

R

Türk Menşeli

Türk Menşeli

Türk Menşeli Değil

Kendi Menşeini Korur

Türk Menşeli Değil

Kendi Menşeini Korur

Türkiye PAAMK Eşya Ticareti

Anlaşmaya taraf ülke eşyasının yanı sıra Türkiye’de yapılan işlem ve işçilik,

“yetersiz işlem ve işçiliğin” ötesinde mi?

Anlaşmaya taraf ülke eşyasının yanı sıra Türkiye’de yapılan işlem ve işçilik,

“yetersiz işlem ve işçiliğin” ötesinde mi?

EVETEVETHAYI

RHAYI

R

Türk MenşeliTürk MenşeliTürkiye’de eklenen katma değer

PAMK menşeli girdilerin kıymetinden fazla mı?

Türkiye’de eklenen katma değer PAMK menşeli girdilerin kıymetinden fazla

mı?

EVET HAYIREVET HAYIRTürk MenşeliTürk Menşeli

En yüksek kıymete

Sahip taraf ülke girdisi ile

AYNI MENŞELİ

En yüksek kıymete

Sahip taraf ülke girdisi ile

AYNI MENŞELİ

Üçüncü Ülkeler Menşeli Girdiler Kullanılan Üretimde Menşe Tespiti

Üçüncü ülke menşeli girdi, yönetmelik eki listede belirtilen “yeterli işlem ve işçilikten” geçmiş mi?

Üçüncü ülke menşeli girdi, yönetmelik eki listede belirtilen “yeterli işlem ve işçilikten” geçmiş mi?

Türk MenşeliTürk Menşeli Türk Menşeli DeğilTürk Menşeli Değil

Gümrük Kıymeti

4458 Sayılı Gümrük Kanunu Gümrük Yönetmeliği

Eşyanın Kıymeti

Kıymet, Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlükte ‘’değer’’ olarak tanımlanmıştır.Bir eşyanın kıymeti, o eşyanın elde edilmesi ile ortaya çıkar.Gümrük Kıymeti; eşyanın bir ülkeden diğerine fiziksel hareketi sonucunda, ithalatçı ya da alıcının, ithalatın yapılacağı ülkenin gümrük idaresine, vereceği “kıymet beyanı ile başlar

Gümrük Kıymetinin Tespiti

Gümrük Kıymeti üç şekilde tespit edilebilir;1. Ad valorem: Gümrük kıymetinin belli bir

yüzdesi üzerinden vergi alınmasıdır. GATT VII nci Maddesinde Gümrük Kıymeti; ad valorem gümrük vergisi tarh edilecek kıymet” olarak tanımlanır

2. Spesifik: Birim, ağırlık veya miktar esaslı gümrük vergisi uygulamasıdır.

3. Birleşik: Spesifik ve ad valorem verginin bir arada kullanılmasıdır.

İthal Eşyasının Gümrük Kıymeti

İthal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın satış bedelidir. Gümrük Vergisinin tespitinde ithal ülkesine ihraç amacıyla yapılan satışta Gümrük Kanunu’nun;27 nci Maddesine göre ilave edilmesi gereken ilaveler yapılmış, 28 nci Maddesi gereğince çıkarılması gereken giderler çıkarılmış olarak ortaya çıkan gerçekte ödenen veya ödenecek fiyattır.

İthal Ülkesine İhraç Amaçlı Satış

Satışın ithal ülkesine ihraç amacıyla her hangi bir ülkeden satış niteliği taşıması gerekir.

Gerçekte Ödenen veya Ödenecek Fiyat

Gerçekte ödenen veya ödenecek fiyat, satıcıya doğrudan veya satıcı yararına dolaylı olarak üçüncü kişilere yapılan ve toplam ödemeyi ifade eden fiyattır. İhraç amacıyla satılan eşyanın;Toplam fiyatının,Ödeme zamanının, Ödeme türününGerçekte ödenen veya ödenecek fiyatın belirlenmesinde bir rolü bulunmamaktadır.

‘Satış’ İfadesinin Anlamı

Satış, belli bir edim karşılığında eşyanın mülkiyetini değişmesi olarak tanımlanabilir. Satış belli bir fiyat karşılığında eşyanın mülkiyetinin devretmeyi kabul eden satıcı ile aynı eşyayı belirlenen fiyata almayı kabul eden alıcı arasındaki anlaşmayla geçerlik kazanır.

Gümrük Kıymeti Eşyanın gümrük vergisine esas kıymeti; maliyet, taşıma

masrafı (navlun) ve sigortadan oluşur. (CIF) Gümrük Kıymeti, altı kıymet belirleme yönteminin

sırasıyla uygulanmasıyla tespit edilir. Bir önceki yöntem bitmeden bir sonraki yönteme

geçilmez. Döviz beyannamenin tescil tarihindeki kurdan Türk

Lirasına çevrilir.

Kıymet Belirleme Yöntemleri

Satış Bedeli Yöntemi, Aynı Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi, Benzer Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi, İndirgeme Yöntemi, Hesaplanmış Kıymet Yöntemi, Son Yöntem

Satış Bedelinin Uygulanmasında Üç Temel Unsur

Satış Bedelinin Uygulamasında üç temel unsur önem arz etmektedir.1. Satışın Varlığı, 2. Satışın ihraç ülkesine ihraç amaçlı yapılmış olması,3. Gerçekte ödenen veya ödenecek fiyat olması

Satış ve Satışın Varlığı

Satış Bedelinin tespiti için;Kıymeti belirlenecek eşyanın ithal edilmeden önce ihraç amacıyla satılmış olması gerekir. Çünkü ithali sırasında henüz satılmamış olan eşya için “satış bedelinden” söz edilemez.

Satış Bedeli Yöntemi Uygulanmayacak İşlemler

Bedelsiz eşya, Ayrı Bir tüzel kişiliği bulunmayan bağlı Şubeler

tarafından ithal edilen eşya, Kira ve Leasing sözleşmesi altında ithal edilen eşya, İhracatçının mülkü olan eşyanın ödünç verilmesi Atık yada hurda eşyanın ithal ülkesinde imha edilmek

üzere İthal edilmesi Takasa konu eşya

287

.