greater mekong subregion economic cooperation …...အ ထ က အပ ပ ပ မည ။ (၁)...

6
မဟာမေခါင္ေဒသခြ (GMS) ေျခာက္ႏိုင္ငံသည္ အာရွဖြံ႕ျဖိးေရးဘဏ္ (ADB)၏ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ယင္းတုိ႕ ၏တူညီေသာ သမုိင္းေၾကာင္းမား၊ ယဥ္ေကးမႈမားေပၚတြင္ အေျချပကာေဒသခြ တြင္းရွိ ႏိုင္ငံမား စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရးမားကို တိုးျမွင့္ရန္ မဟာမေခါင္ေဒသခြ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ျခင္း အစီအစဥ္ကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခ့ ပါသည္။ GMS တြင္ ကေမာၻဒီးယား၊ တရုတ္ (အတိအကအားျဖင့္ ယူနန္ စီရင္စုႏွင့္ ဂြမ္ရွီဂၽြမ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခပ္ ခြင့္ရေဒသ)၊ လာအို၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း ႏွင္ဗီယက္နမ္ တို႕ ပါ၀င္ပါသည္။ GMS သည္ ဧရိယာအားျဖင္စတုရန္း ကီလုိမီတာ ၂.၆ သန္း ရွိျပီး စုစုေပါင္းလူဦးေရ ၃၂၈.၂ သန္း ရွိကာမေခါင္ျမစ္ျဖင္႔ အတူ တကြ ေပါင္းစည္းထားေသာ သဘာ၀ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ နယ္ပယ္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ADBႏွင့္ အျခားဖြံ႔ျဖိးေရးမိတ္ဘက္မား၏ ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ ကယ္ျပန္႕ေသာ က႑ အမားအျပား တြင္ ေဒသခြဆိုင္ရာ အဓိက ဦးစားေပး စီမံကိန္းမားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ GMS အစီအစဥ္က ပံ့ပိုး အကူအညီေပးပါသည္။ ယင္း၏ အနာဂတ္ေမွာ္မွန္းခက္ျဖစ္ေသာ သာယာ၀ေျပာၿပီး ညီညြတ္စြာ ေပါင္းစပ္ထားသည့္ ေဒသခြ ဖစ္လာေစရန္အတြက္ GMS အစီအစဥ္သည္ ခက္မ သံုးခုရွိသည့္ ဗဟာ (3 Cs) ကို ကင့္သံုးပါသည္။ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအံုမား၏ ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္ေသာ ဖြံ႔ျဖိးမႈ ႏွင့္ သယ္ ယူပို႕ေဆာင္ေရးစၾကၤ ံ လမ္းေၾကာင္းမားကို ႏိုင္ငံျဖတ္ေကာ္ စီးပြားေရးစၾကၤန္ လမ္းေၾကာင္းမား အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလျခင္း တိ႔မွတဆင္ဆက္သြယ္ ခိတ္ဆက္မႈကို တိုးျမွင့္ျခင္း ပည္သူမား ႏွင့္ ထုတ္ကုန္မား၏ နယ္စပ္ျဖတ္ေကာ္ သြားလာပို႕ေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈ မားကိထိေရာက္စြာ ပံ့ပိုးကူညီျခင္းႏွင့္ ေစးကြက္မား၊ ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းစဥ္မား ႏွင့္ တန္ဖုိးေျပာင္း လမႈျဖစ္စဥ္မားတို႕ကိုေပါင္းစည္းျခင္းျဖင္ယွဥ္ျပိင္ႏိုင္စြမ္းကို တိုးတက္ေစျခင္း ႏွင္လူမႈေရးႏွင့္ သဘာဝပတ္၀န္းကင္ဆိုင္ရာ တူညီေသာ အေလးထားစရာကိစၥမားကို ေျဖရွင္း သည့္ စီမံကိန္းမား ႏွင့္ အစီအစဥ္မားမွတဆင္႔စုေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းအသိ ကို ပို၍ ျမင့္မားရန္ တည္ေဆာက္ျခင္း

Upload: others

Post on 01-Jan-2020

31 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

မဟာမေခါငေဒသခြ (GMS) ေျခာကႏငငသည အာရဖြ႕ျဖးေရးဘဏ (ADB)၏ ပပးမႈျဖင ယငးတ႕၏တညေသာ သမငးေၾကာငးမား၊ ယဥေကးမႈမားေပၚတြင အေျချပကာေဒသခြ တြငးရ ႏငငမား၏ စးပြားေရးဆငရာ ဆကဆေရးမားက တးျမငရန မဟာမေခါငေဒသခြ စးပြားေရးပးေပါငးေဆာငရြကျခငး အစအစဥက ၁၉၉၂ ခႏစတြင စတငေဆာငရြကခ ပါသည။

GMS တြင ကေမာၻဒးယား၊ တရတ (အတအကအားျဖင ယနန စရငစႏင ဂြမရဂၽြမ ကယပငအပခပခြငရေဒသ)၊ လာအ၊ ျမနမာ၊ ထငး ႏင ဗယကနမ တ႕ ပါ၀ငပါသည။ GMS သည ဧရယာအားျဖင႔ စတရနး ကလမတာ ၂.၆ သနး ရျပး စစေပါငးလဥးေရ ၃၂၈.၂ သနး ရကာမေခါငျမစျဖင႔ အတတကြ ေပါငးစညးထားေသာ သဘာ၀ စးပြားေရးဆငရာ နယပယတစခ ျဖစပါသည။

ADBႏင အျခားဖြ႔ျဖးေရးမတဘကမား၏ ေထာကပမႈျဖင ကယျပန႕ေသာ က႑ အမားအျပား တြင ေဒသခြဆငရာ အဓက ဥးစားေပး စမကနးမားက သတမတေဖာထတရနႏင အေကာင အထညေဖာရန GMS အစအစဥက ပပး အကအညေပးပါသည။

ယငး၏ အနာဂတေမာမနးခကျဖစေသာ သာယာ၀ေျပာၿပး ညညြတစြာ ေပါငးစပထားသည ေဒသခြ ျဖစလာေစရနအတြက GMS အစအစဥသည ခကမ သးခရသည ဗဟာ (3 Cs) က ကငသးပါသည။

• ရပပငးဆငရာ အေျခခအေဆာကအအမား၏ ေရရညတညတႏငေသာ ဖြ႔ျဖးမႈ ႏင သယ ယပ႕ေဆာငေရးစၾကၤ လမးေၾကာငးမားက ႏငငျဖတေကာ စးပြားေရးစၾကၤန လမးေၾကာငးမား အျဖစသ႕ ေျပာငးလျခငး တ႔မတဆင႔ ဆကသြယ ခတဆကမႈက တးျမငျခငး

• ျပညသမား ႏင ထတကနမား၏ နယစပျဖတေကာ သြားလာပ႕ေဆာင လႈပရားမႈ မားက ထေရာကစြာ ပပးကညျခငးႏင ေစးကြကမား၊ ထတကန လပငနးစဥမား ႏင တနဖးေျပာငး လမႈျဖစစဥမားတ႕ကေပါငးစညးျခငးျဖင ယဥျပငႏငစြမးက တးတကေစျခငး ႏင

• လမႈေရးႏင သဘာဝပတ၀နးကငဆငရာ တညေသာ အေလးထားစရာကစၥမားက ေျဖရငး သည စမကနးမား ႏင အစအစဥမားမတဆင႔စေပါငး ေဆာငရြကမႈ အသငးအ၀ငးအသ က ပ၍ ျမငမားရန တညေဆာကျခငး

GMS မဟာဗဟာမေဘာင ၂၀၁၂-၂၀၂၂

GMS ႏငငေခါငးေဆာငမားသည GMS က ၂၀၁၂ မ ၂၀၂၂ ခႏစအထ လမးညႊနရန ၁၀ႏစတာကာလ မဟာဗဟာမေဘာငတစခက ၂၀၁၁ ခႏစ ေလးၾကမေျမာက GMS ထပသးညလာခတြင ခမတခပါသည။ ေဒသခြအတြငးႏင ေဒသခြျပငပတြင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးႏငေပါငးစညးျခငးက ျမင႔တငရန အဖြ႕၀ငႏငငမား၏ ကတက၀တႏင ႏငငဖြ႕ျဖးမႈအစအစဥမားက အေျခခ၍ မဟာဗဟာမေဘာငက တညေဆာကထားပါသည။

GMS အဖြ႕၀ငႏငငမားသည အစအစဥက လကရလမးညႊနေနေသာ ေဖာျပပါ အနာဂတေမာမနးခကႏင ရညမနးခကမားက ထပမအတညျပၿပး ျဖစပါသည။

• GMS ႏငငမားသည ပ၍ သာယာ၀ေျပာေသာ ညညြတစြာ ေပါငးစပထားသည ေဒသတစခ အျဖစ မေခါင ေဒသခြတညေဆာကရန ဥးတညရညမနးမႈ။

• GMS အစအစဥသည ေအာကပါတ႕က ေဆာငရြကၿပးေဒသခြ၏ အလားအလာ ေဖာထတမႈက အေထာကအပျပပါမည။ (၁) နယစပျဖတေကာ ကနသြယမႈ၊ ရငးႏးျမပႏမႈ၊ ခရးသြားလပငနးႏင စးပြားေရး ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ၏ အျခားအသြငသ႑ာနမားက လြယကေခာေမြ႕ စြာေဆာငရြက ႏငေစမည အခြင႔အလမးရေသာ မ၀ါဒပတ၀နးကငႏင ထေရာကမႈရေသာ အေျခခအေဆာကအအ ခတဆကျခငးမား (၂) လသားအရငးအျမစမား ႏင ကၽြမးကငမႈမားက ထေရာကစြာအသးခႏင ျခငးမား ဖြ႕ျဖးမႈ။

• ဤဖြ႔ျဖးမႈ လပငနးစဥသည သာတညမရျပး ေရရညတညတႏငေသာ လပငနးတစချဖစေၾကာငး ေသခာေစရန၊ GMS အစအစဥ ေရးဆြျခငး ႏင အေကာငအထညေဖာျခငးတြင သဘာ၀ပတ၀နး ကငႏင လမႈေရးဆငရာ အကးစးပြားမားက အျပညအ၀ေလးစားလကနာမႈက ေသခာေစမႈ။

ေဒသတြငး ရငးႏးျမပႏမႈ မေဘာင

GMS ၀နၾကးမားမ ဒဇငဘာ ၂၀၁၃ ခႏစတြင အတညျပခ႕ေသာGMS ေဒသတြငး ရငးႏးျမပႏမႈ မေဘာင (RIF) သည ၂၀၁၃ မ ၂၀၂၂ ခႏစအတြငး ေဆာငရြကမည အဓကရငးႏးျမပႏမႈ စမကနးမားႏငနညးပညာ ပပးမႈစမကနးမား စာရငးက ေဖာထတ သတမတျခငးျဖင ယငး၏ ဗဟာမေဘာငက အသက ၀ငေစပါသည။ RIF တြင က႑၁၀ခ၌စမကနး ၂၀၀ ေကာပါ၀ငျပး ခန႕မနးေျခ ရငးႏးျမပႏမႈ ေဒၚလာ ၅၀ ဘလယေကာ ရပါသည။

RIF အေကာငအထညေဖာျခငး အစအစဥသည ၂၀၁၄-၂၀၁၈ ခႏစ အတြကထပတနးဥးစားေပး အေျခခအေဆာကအအ စမကနး ၉၂ ခပါဝငေသာ ခငမာသည႔ ရငးႏးျမပႏမႈအစအစဥ တစခက ေဖာထတသတမတထားျပး လကေတြ႕ကေသာ အေကာငအထညေဖာျခငး အစအစဥတစခႏင ေစာငၾကညျခငး စနစတစခ က အလယအလတကာလအတြက ခမတထားပါသည။

GMS အစအစဥ၏ က႑မား

သယယပ႕ေဆာငေရး

GMS သယယပ႕ေဆာငေရးဆငရာ ဥးေဆာငလႈပရားမႈသည ေဒသခြက ဆကသြယေပးမည အဓကသယယပ႕ေဆာငေရးလမးေၾကာငးမား ဖြ႕ျဖးရနႏင လဥးေရထထပေသာ ေနရာမား၊ ခရးသြားလပငနးအခကအျခာေနရာမား၊ ေစးကြကမားႏင အျခားစးပြားေရး ေဆာငရြကရာ အဓကေနရာမားက သယယပ႕ေဆာငေရး ခတဆကမႈမားေပးရန ရညရြယပါသည။ ယငးသည ကနသြယမႈ၊ ခရးသြားလပငနး၊ ရငးႏးျမပႏမႈ၊ လမႈေရးဆငရာႏင အျခား ဝနေဆာငမႈ လပငနးမားက ရယသးစြႏငမႈတ႔က ျမင႔တငေပးႏငပါလမ႔မည။ အဓက သယယပ႕ေဆာငေရးလမးေၾကာငးမားမာ ေအာကပါအမညမားရေသာ အဓက GMS စးပြားေရး စၾကၤလမးေၾကာငး သးခတ႕ ျဖစၾကပါသည။ (၁) ေျမာက-ေတာင စးပြားေရး စၾကၤလမးေၾကာငး၊ (၂) အေရ႕-အေနာက စးပြားေရး စၾကၤလမးေၾကာငးႏင (၃) ေတာငဘက စးပြားေရးစၾကၤလမးေၾကာငး (ေျမပကၾကညပါ။)

သယယပ႕ေဆာငေရး ႏင ကနသြယမႈအဆငေျပေခာေမြ႕ေစျခငး

GMS အတြငးရ သယယပ႕ေဆာငေရး ႏင ကနသြယမႈ အဆငေျပေခာေမြ႕ေစျခငးက႑သည တးျမငလာမည နယစပျဖတေကာ ကနသြယျခငးႏင ရငးႏးျမပႏမႈ အတြက အဖြ႕၀ငႏငငမား တြင ဆကသြယေရး ႏင ခတဆကမႈမားက ပမေကာငးမြနလာေစႏငသည ရပပငးဆငရာ မဟတေသာ သ႕မဟတ “အေပာ႔ထည (software)” အတငးအတာမားအတြက ဥးတည အာရစးစကပါသည။ GMS နယစပျဖတေကာကနသြယ မႈ အဆငေျပေခာေမြ႕ေစျခငး သေဘာတညခကသည ေဒသခြအတြငးရ ထတကနမား၊ ယာဥမားႏင ျပညသမားအကးျဖစထြနးေစႏငေသာ နယစပျဖတေကာလႈပရားေဆာငရြကမႈမားက အဆငေျပေခာေမြ႕ေစရန သယယပ႕ေဆာငေရးႏင ကနသြယမႈ အဆငေျပေခာေမြ႕ေစျခငး အားထတမႈမား အတြက မေဘာငတစခက ေထာကပေပးပါသည။

စြမးအင

GMS စြမးအငက႑ ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးမသည ယဥၿပငႏငစြမးျမငမားၿပး ေပါငးစညးမႈရသည ေဒသတြငးစြမးအင ေစးကြကတစခက တညေထာငရန ရညရြယပါသည။ ယငးေစးကြကသည ေဒသခြ၏ စြမးအငလေလာကမႈႏင ေခတမ၍ေစးႏႈနးသကသာ ေသာ စြမးအငမားကျပညသမားအသးခႏငမႈတ႕က တးတကေစကာ GMS ၏ ၾကြယ၀ေသာ စြမးအငအရငးအျမစမားက ေရရညတညတသည နညးလမးတစချဖင ဖြ႕ျဖးလာေစမည ျဖစပါသည။

လယယာစကပးေရး

GMS အဓက လယယာစကပးေရး ေထာကပမႈ အစအစဥ အဆင ၂ (၂၀၁၁-၂၀၂၀ ခႏစ) သည ေဒသတြငးစးပြားေရး လမးေၾကာငးမားမတဆင႔ ကမာၻ႕ေစးကြကမားသ႕ ေပါငးစညးထားျပး ရာသဥတႏင ကကညေသာ လယယာစကပးေရး အေလ႔အထမားရသည႔ အႏရာယကငးေသာ အစားအေသာကမား ဥးေဆာငထတလပ သအျဖစ တစကမာၻလး အသအမတျပခရသည ေဒသခြ တစချဖစလာေစေရးက ရညမနးသည။

သဘာ၀ပတ၀နးကင

GMS အဓကသဘာ၀ပတ၀နးကင အစအစဥသည စးပြားေရးဖြ႕ျဖးမႈႏင သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမး ကာကြယျခငးတ႕က တစၿပငနကတညး ခဥးကပ စဥးစား ေဆာငရြကသည ေဒသတစခအျဖစ ဖနတးရန ရညရြယပါသည။ အဓက သဘာ၀ပတ၀နးကင အစအစဥ အဆင ၂ (၂၀၁၂-၂၀၁၆ ခႏစ) သည ဥးစားေပး အေၾကာငးအရာအလက ကစၥ သးခတြင ဥးတည အာရစးစကပါသည။ ယငးတ႕မာ - ဇ၀မးစတမးကြမား ထနးသမးေစာငေရာကျခငး ႏင ဆငးရႏြမးပါးမႈ တကဖကေရး၊ ရာသဥတ ေျပာငးလမႈႏင႔အည လကေလာညေထြရေစ ျခငးႏင ေလာပါးသကသာေစျခငး ႏင စြမးေဆာငရည ဖြ႕ျဖးမႈတ႕ ျဖစသည။

လသားအရငးအျမစ ဖြ႕ျဖးမႈ

GMS လသားအရငးအျမစဖြြ႔ျဖးမႈ ဗဟာႏင လပေဆာငမႈအစအစဥသည ကနးမာေရး၊ ပညာေရး၊ လပသားႏင ေရႊ႕ေျပာငးေနထငမႈႏင လမႈေရးဆငရာ ဖြ႕ျဖးမႈတ႕တြင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး၌ အားေပးရန အာရစးစကပါသည။ ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးဆငရာ ဥးေဆာငလႈပရားမႈမားတြင ကးစကေရာဂါမား ထနးခပျခငး ႏင HIV/AIDS ကာကြယျခငး၊ အႏရာယကငးေသာ ေရႊ႕ေျပာငးေနထငမႈ၊ နညးပညာ ႏင အသကေမြး၀မးေကာငး ပညာရပဆငရာ ေလကငေပးျခငး၊ အဆငျမငပညာေရးႏင သေတသန အစအစဥမားလညး ပါ၀ငပါသည။

ျမ႕ျပဖြ႕ျဖးမႈ

GMS ရ ျမ႕ျပဖြ႕ျဖးမႈသည GMS သယယပ႕ေဆာငေရး လမးေၾကာငးမား တစေလာကရ ျမ႕ငယမားႏငအလယအလတ အရြယအစားရေသာ ျမ႕မား၌ဥးစားေပး ျမ႕ျပ အေျခခအေဆာကအအႏင လပငနးမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈမားျပလပရန အာရစးစကပါသည။ လဥးေရ တးပြားလာမႈႏင လကေလာညေထြျဖစေအာင ျပလပျခငးအျပင ယငး ရငးႏးျမပႏမႈမားသည သယယပ႕ေဆာငေရး လမးေၾကာငးမားက စးပြားေရးစၾကၤန လမးေၾကာငးမား အျဖစသ႕ ေျပာငးလျခငး ႏင အလပအကငမားႏင ေစးကြကမားသ႔ ေကးလကေဒသမား ပမ လကလမးမေအာငဖနတးေပးရာတြငလညး ပပး ကည ေထာကပပါလမမည။

ခရးသြားလပငနး

GMS ခရးသြားလပငနးက႑သညGMS က တစခတညးျဖစေသာ ခရးသြားလညပတရန ဥးတညရာေနရာအျဖစ ျမင႔တငေပးၿပး ဖြ႔ျဖးေစပါသည။ ယငးအတြကဆးကး မားနညးႏင သမ နညးေစကာ ခရးသြားလပငနး၏ အကးေကးဇးမားက ပမကယျပန႔စြာကညျဖန႔ေဝေပးေသာ အရညအေသြးေကာငးမြနေသာေဒသခြထြကကနမား၊ ၀နေဆာငမႈမားက ရရေစျခငးျဖင ေဆာငရြကပါသည။ စြမးေဆာငရညတညေဆာကျခငးႏင႔ ေလ႔ကင႔ျခငး၊ လထအေျချပ ခရးသြားလပငနးဖြ႕ျဖးမႈတ႔ႏင႔အတ ခရးသြားလပငနးကပ႔ပးေသာ အေျခခအေဆာကအအမားတြင ရငးႏးျမပႏမႈမားသည ဆငးရႏြမးပါးမႈေလာ႔ချခငး၊ အလပအကင ဖနတးျခငးႏင႔ အစဥတညတ႔ေသာ ဖြ႔ျဖးမႈမားတ႔က ေထာကပ႔ေပးပါသည။

သတငးအခကအလက ႏင ဆကသြယေရး နညးပညာ

GMS ရ သတငးအခကအလကႏင ဆကသြယေရးနညးပညာ ဆငရာ ေဆာငရြကခကမား သညဆကသြယေရးစနစ ခတဆကမႈမား တးတကေစရန၊ သတငးအခကအလကႏင ဆကသြယေရးနညးပညာ အသးခမႈမား တးျမငရန၊ အေရာငးအ၀ယ ကနကစရတမား ေလာခရန ႏင GMS ၏ ယဥျပငႏငစြမးက တးျမငရန အတြက သတငးအခကအလကႏင ဆကသြယေရးနညးပညာမားက ပမအသးခႏငေစေရး အေထာကအကျပရန ရညရြယပါသည။

အျခား က႑ေပါငးစ ႏင နယစပျဖတေကာ စးပြားေရး ဇနမား

GMS ဗဟာမေဘာင၏ စးပြားေရးစၾကၤလမးေၾကာငး ဖြ႕ျဖးမႈေပၚတြင အေလးအနကထားမႈသညအထးစးပြား ေရးဇနမား ၊ အထးသျဖင က႑ေပါငးစ ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး လအပသည နယစပျဖတေကာ စးပြားေရးဇနမားတြင ျမငတကလာသည စတ၀ငစားမႈမားက အရနအဟနျမငေစပါသည။ စးပြားေရးလမးေၾကာငးမား၏ အကးေကးဇးမားက အျမင႔မားဆးျဖစေအာငျပလပရာတြငအစးရက႑ ႏင ပဂၢလကက႑တ႕ပါ ပါ၀ငေသာ အမာထည(hardware) ႏင အေပာ႔ထည(software) ဆငရာ ရငးႏးျမပႏမႈမား ပါ၀ငသည႔က႑ေပါငးစစမကနးမား ပမလအပပါလမမည။

N

E

S

C

NE

W

NS

EW

SC

Tonle Sap

Meko

ng

R.

Mekong R

.

Ca Mau

Myeik (Mergui)Archipelago

Ramree Is.

Munaung Is.

Meiktila

Dali

Chuxiong

Kaiyuan

Hekou

MenyangJinghong

Mohan

Baoshan

Ruili

Muse

Sagaing

Tamu

LashioKyaukse

KengtungMongla

Tachileik

Bago

Mawlamyine

Myawaddy

Dawei

Chiang Mai

Chiang Rai

Nong Khai

Udon Thani

Mukdahan

Ubon Ratchathani

Nakhon Ratchasima

NakhonSawan

Phitsanulok

Ayutthaya

Chon Buri

Rayong

Siem Reap

Poipet

Kratie

Kampot

Ha TienKep

Nam Can

Preah SihanoukVung Tau

Phan Thiet

Phan Rang-Thap Cham

Nha Trang

PleikuQuy Nhon

Phuket

Songkhla

Narathiwat

Thakhek

Dong Ha

Hue

Dansavanh

Lao Bao

Vinh

Thanh Hoa

Quang NgaiPakse

Stung Treng

Da Nang

Lao Cai

Dong Dang

Mong CaiBac Giang

Luangprabang

Xam-Nua

Boten

Houayxay

Pingxiang Fangchenggang

Baise

Dongxing

Ratchaburi

Dong Hoi

Kunming

Mandalay

Yangon

NAY PYI TAW

Ho Chi Minh City

Hai Phong

HA NOI

BANGKOK

PHNOM PENH

VIENTIANE

Nanning

Hat Lei Chan Yeam

Sattahip

Aranyaprathet

Mae Sot

Chiang Khong

Dong Kralor

Veun Kham

Moc Bai

Bavet

Le ThanhAn Dong Pech

Kaysone Phomvihane

GUANGXI ZHUANGAUTONOMOUS REGION

PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA

MYANMAR

VIET NAM

YUNNAN PROVINCEPEOPLE'S REPUBLIC

OF CHINA

LAO PDR

THAILAND

CAMBODIA

Boundaries not necessarily authoritative.

National Capital

City/Town

Road

River

Provincial Boundary

International Boundary

Northern

Eastern

Central

Western

Southern

North-South

East-West

Northeastern

Southern Coastal

Possible Extension

N

E

C

W

S

NS

EW

NE

SC

CORRIDORS

GREATER MEKONG SUBREGION

ECONOMIC CORRIDORS

0 50 100 200

Kilometers

N

14-GMS 14-1690 ABV

This map was produced by the cartography unit of the Asian Development Bank. The boundaries, colors, denominations, and any other information shown on this map do not imply, on the part of the Asian Development Bank, any judgment on the legal status of any territory, or any endorsement or acceptance of such boundaries, colors, denominations, or information.

GMS စးပြားေရး လမးေၾကာငးမား ဖြ႕ ျဖးမႈ

မဟာမေခါင ေဒသခြ သယယပ႕ေဆာငေရးက႑ဗဟာ (၂၀၀၆-၂၀၁၅ ခႏစ)သည ေဒသခြ၏ သယယပ႕ေဆာငေရးခတဆကမႈ ကြနရကမားကဖြ႕စညးမည လမးေၾကာငး ၉ ခက ခြျခားသတမတ ထားပါသည။ ယငးတ႕သည အေျခခအေဆာကအအဖြ႕ျဖးမႈက ကနသြယမႈ၊ ရငးႏးျမပႏမႈ၊ သတမတထားေသာ ပထဝနယနမတမားရ အျခားစးပြားေရး အခြင႔အလမးမား စသညတ႔ျဖင႔ ေပါငးစညးထား ေသာ စးပြားေရးစၾကၤလမးေၾကာငးမားျဖစထြနးလာမႈ၏ အေျခခ ပင ျဖစပါသည။ တစျပငတညးမာ ပင လမႈေရး၊ သဘာဝပတဝနးကင ႏင႔ တးတကလာေသာ ဆကသြယခတဆကမႈမားေၾကာင႔ျဖစ ေပၚလာေသာ အျခားထခကမႈမားက ေျဖရငးရန အားထတမႈမားလညး ပါရသည။

မဟာမေခါင ေဒသခြ စးပြားေရး ပးေပါငးေဆာငရြကျခငး အစအစဥ

မဟာမေခါငေဒသခြ (GMS) က ကေမာၻဒးယား၊ တရတ (အတအကအားျဖင ယနန စရငစႏင ဂြမရဂၽြမ ကယ ပငအပခပခြငရေဒသ)၊ လာအ၊ ျမနမာ၊ ထငးႏင ဗယကနမတ႕ျဖင ဖြ႕စညးထားပါသည။ ၁၉၉၂ ခႏစ တြင အာရဖြ႔ျဖးေရးဘဏ (ADB) ၏ ပပးမႈျဖင႔ ယငးတ႕၏ တညေသာ ရာဇ၀ငမား ႏင ယဥေကးမႈမား ေပၚတြင တညေဆာကျခငးျဖင GMS ၏ ႏငင ၆ ႏငငတ႔သည ယငးတ႔၏ စးပြားေရးဆကဆမႈမားကတးျမငရနအတြက ကနဥးအေနျဖင လယယာစကပးေရး၊ စြမးအငထတလပေရး၊ သဘာ၀ပတ၀နးကင၊ လသားအရငးအျမစ ဖြ႔ျဖးမႈ၊ ရငးႏးျမပႏမႈ၊ ဆကသြယေရး၊ ခရးသြားလပငနး၊ သယယပ႕ေဆာငေရးအေျခခအေဆာကအအ၊ သယယပ႕ေဆာင ေရး ႏင ကနသြယမႈ အဆငေျပေခာေမြ႕ေစျခငး စသည႔ ဥးစားေပးက႑ ၉ ခကလႊမးျခသည ေဒသခြ စးပြားေရး ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ အစအစဥတစခက စတငခပါသည။ GMS အစအစဥသည ADB ႏင အျခားဖြ႕ျဖးမႈ မတဘကမား၏ ပပးမႈျဖင တးျမငသည ဆကသြယခတဆကေရး၊ ပမေကာငးမြနသည႔ ယဥျပငႏငစြမး ႏငပ၍ျမငမားေသာ စေပါငးေဆာငရြကမႈ အသငးအ၀ငးအသက တညေဆာကျခငး ( 3 C ) တ႕မတဆင႔ေထာငစႏစဖြ႕ျဖးမႈရညမနးခကမား ေအာငျမငေအာင ေဒသခြတြငပါ၀ငေသာ ႏငငမားက ကညေပးေနပါသည။

အာရဖြ႕ ျဖးေရးဘဏအေၾကာငး

ADB ၏ အနာဂတေမာမနးခကမာ ဆငးရႏြမးပါးမႈကငးေသာ အာရ ႏင ပစဖတေဒသတစချဖစပါသည။ ယငး၏ ရညရြယခကမာ ဖြ႕ျဖးဆ အဖြ႕၀ငႏငငမားက ဆငးရႏြမးပါးမႈ ေလာခရာတြင ကညရနႏင ယငးႏငငမားရ ျပညသမား၏ ဘ၀အရညအေသြးက ျမငတငေပးရနျဖစပါသည။ ေဒသအေနျဖင႔ ေအာငျမငမႈ အမားအျပားရေန ေသာလညး ယငးသည ကမာၻ႔ႏြမးပါးသ (တစရကလင ၁.၂၅ ေဒၚလာေအာကေလာေသာ ဝငေငြ အတြကရနးကနေနရေသာလဥးေရ ၇၃၃ သနး၊ တစရကလင ၂ ေဒၚလာေအာကျဖင ေနထငေနေသာလဥးေရသနး ၁၆၀၀) ၃ ပ ၂ ပ ၏ ေနထငရာေနရာ ျဖစေနေသးသည။ ADB သည အားလးပါ၀ငႏငေသာ စးပြားေရးဖြ႔ျဖးတးတကမႈ၊ သဘာ၀ပတ၀နးကငဆငရာ ေရရညတညတႏငေသာ တးတကမႈႏင ေဒသတြငး ေပါငးစညးမႈ တ႕မတဆင႔ ဆငးရႏြမးပါးမႈက ေလာခရန ကတက၀တျပထားပါသည။

ADB သည မနလာတြင အေျခစကျပး ယငးက ေဒသတြငးမ ၄၈ ႏငင အပါအ၀င အဖြ႕ ၀င ၆၇ ႏငငမ ပငဆငသည။ ယငး၏ ဖြ႕ျဖးဆအဖြ႕၀ငႏငငမားက ကညရာတြငအသးျပေသာ အဓကနညးလမးမားမာ မ၀ါဒဆငရာ ေဆြးေႏြးျခငး၊ ေခးေငြမား၊ ရယယာရငးႏးျမပႏမႈမား၊ အာမခမား၊ ေထာကပေငြမားႏင နညးပညာဆငရာ ပပး မႈမား ျဖစသည။

ဓါတပမားအားလးသည ADB ထမျဖစပါသည။© Asian Development Bank Publication Stock No. ARM146915 November 2014

ထပမသလသညမားရပါက ဆကသြယရနGMS အတြငးေရးမႈးရး၊ အေရ႕ေတာငအာရဌာနအာရဖြ႕ျဖးေရးဘဏEmail- [email protected], www.adb.org/gms

Creative Commons Attribution 3.0 IGO license (CC BY 3.0 IGO)

© 2015 ADB. The CC license does not apply to non-ADB copyright materials in this publication.

Publication Stock No. ARM157279-2 Printed on recycled paper