gÖrÜntÜ Üzerİnde oluŞan artefaktlar
DESCRIPTION
GÖRÜNTÜ ÜZERİNDE OLUŞAN ARTEFAKTLAR. ARTEFAKT. Doğal olmayan yapı veya oluşum; doku veya organda yapay olarak oluşmuş şey Radyogram ya da görüntü alanında, herhangi bir nedenle oluşmuş, gerçek görüntüye uymayan yanıltıcı görüntü. BT’de Artefakt kaynakları. Fiziki Ortamdan kaynaklanan - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
GÖRÜNTÜ ÜZERİNDE OLUŞAN ARTEFAKTLAR
ARTEFAKT
Doğal olmayan yapı veya oluşum; doku veya organda yapay olarak oluşmuş şey
Radyogram ya da görüntü alanında, herhangi bir nedenle oluşmuş, gerçek görüntüye uymayan yanıltıcı görüntü
BT’de Artefakt kaynakları
1. Fiziki Ortamdan kaynaklanan
2. Hastadan kaynaklanan
3. Cihazdan kaynaklanan
4. Tekniğin yanlış kullanılmasından kaynaklanan
BT’de Artefakt kaynakları
1. Hastadan kaynaklanan artefaktlar:
A) Hareket Artefaktları >> hastanın hareketi,solunum,kalp,barsak hareketi >> Ekspojur süresi azaltılarak düzeltilebilir
B) Yoğunluk Artefaktı >> Diş dolgusu, metalik protezler, yoğunluğu yüksek dokular (kalça,omuz gibi) ve takılar
BT’de Artefakt kaynakları
2. Fiziki Ortamdan kaynaklanan artefaktlar:
A- Beam Hardening Artefact (Işın demetinin sertleşmesi)
B- Parsiyel Volüm Etkisi
C- Random Noise
D- Geometrik Artefaktlar
E- Saçılma Artefaktları
A- Beam Hardening Artefact (Işın demetinin sertleşmesi)
Düşük enerjili X ışınları dokudan geçerken kolayca emilir
Dedektöre ulaşanlar daha yüksek enerji seviyesinde olur >>ışın demeti sertleşir
Daha yoğun yapılarda absorpsiyon az olur >> daha sert ışın demeti >> voksellerin olduğundan daha az hesaplanması >>çizgilenmeler
A- Beam Hardening Artefact (Işın demetinin sertleşmesi)
En fazla posterior fossa ve petroz kemik incelenmesinde görülür
Filtreler ve software ayarları azaltır
Kesit kalınlığının azaltılması ve mAs değerinin arttırılması azaltır
B- Parsiyel Volüm Etkisi
Bir voksel X ışınının organizmadaki attenüasyon değerini yansıtırVoksel içindeki farklı dokulardan dolayı ortalama bir HÜ değeri elde edilir >> bu yapılar ayrı bir doku olarak seçilemez >>Parsiyel volüm etkisi >> görüntüde çizgilenme (kemik,metalik protez ,diş)Kesit kalınlığını azaltmak ve gantry açısını değiştirmek >> P. Volüm etkisini azaltır
C- Random Noise
Hastayı geçip dedektöre ulaşanX ışını fotonu ile dedektör etkileşiminden oluşur
Gelen foton adedinin artması, random noise’i arttırır
D- Geometrik Artefaktlar
Dedektörlerin yeterli sayıda ve uygun konumda yerleştirilmemesinden kaynaklanır
Dedektör kalibrasyonunun yetersizliği de sebep olur
Çizgi ya da ring artefaktlar görülür
E- Saçılma Artefaktları
X ışınının hasta ile etkileşimi sırasında açığa çıkan sekonder radyasyon artefakta sebep olabilir
Eski jenerasyon cihazlarda görülebilir
BT’de Artefakt kaynakları
3. Cihazdan kaynaklanan artefaktlar• Cihazın bozulması ya da kalibrasyon yetersizliğiA- Halka Şeklinde Artefakt >> Dedektörlerden biri
arızalı olduğundaB- Yelpaze Şeklinde Artefakt >> Dedektör
arızasında ve sadece tüpün ilk hareket anında oluyorsa
C- Siyah-beyaz Piksel Artefaktları >> Dedektör arızası değildir >> veriler bilgisayara ulaşırken piksel bilgileri bozuluyor >> görüntüde siyah yada beyaz boşluklar
BT’de Artefakt kaynakları
4. Tekniğin yanlış kullanılmasından kaynaklanan
• mA,ekspojur süresi ve kesit kalınlığı değerlerinin yanlış seçilmesi,
• Hastaya hatalı pozisyon verilmesi• Kalibrasyon sırasında X ışını ile
dedektörler arasında herhangi bir madde olmamalı (Gantry içerisinde kontrast madde görülmüşse, kalibrasyon öncesi ılık suyla silinmeli)