gölge e-dergi 6. sayı

68

Upload: goelge-e-dergi

Post on 24-Mar-2016

271 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Bu ay dosya konumuzu çizgi roman uyarlamalarına ayırıp Hollywood ve Çizgi Roman’ı yazdık. Hakan Buhurcunun hazırladığı dosyayı keyifle okuyacağınıza eminiz. Gölge’de iki çizgi roman var. Senaryosunu Nihal Şentürk’ün yazdığı ve Cemal Keleşoğlu’nun çizdiği Kambur, diğeri ise Angela Carter’in yazdığı ve Şükrü Bağcı tarafından çizilen Kurtadam. Eda İhtiyar’ın “Hayatta Kalanın Öyküsü-MAUS” ve Onur Küçük (kazegami)’nin “Korsanlar Kralı (One Piece)” incelemeleri, Masis Üşenmez, anime serisi Death Note (Ölüm Defteri)’u Gölge için izledi ve “Birgün Bir Defter Buldum Ve Hayatım Değişti” incelemesini yazdı. Oscarlar sahiplerini bulurken “en çok konuşulan yönetmen” dalında bir ödül olsaydı “Coen Biraderlere verirdik” diye geçirdik içimizden. Hasan Nadir Derin’in “İki Kardeş, Tek Yönetmen” yazısında Coenlerin sinema serüvenini okuyabilirsiniz.

TRANSCRIPT

Editör Konuşuyor

Yahu,hayatnekadarkarmaşık... Yahu,hayatnekadarzor... Yahu,şudünyadaakıllıbirinsanolmaknegüç...

Bunekaranlık... Bunevahşet... Buneyahu…

Neolur,nebiter? Kimölürkimkalır? Vekimgelir,kimgider...

İşteböylesinezorbirzamanda,böylesinezorkoşullarda,böylesinecesuryürek-lervarken,bizdebiraz tebessümetmek,birazhoşvakitgeçirmek için,birazolsun“oh!”diyebilmek,sizeoduyguyuyaşatabilmekiçinuğraşıyoruz.Onuniçinvarız.

Gölge,6.sayısı ilesizlerebirkezdahamerhabadiyordostlar...Eğerbirazol-suniçinizemutluluksaçabildiysek,ozamangörevimizihakkıylayerinegetirdiğimizianlarız.

Merhaba,birkezdaha...

Editör MustafaEmreÖzgen

Bu dergide yayınlanan tüm yazı ve çizimler yazarlarına-çizerlerine aittirİzinsiz alıntı yapılamaz, yayınlanamaz

Yazıların içeriğinden yazarları-çizerleri sorumludurGölge Yayın Kurulu; Oğuz Özteker, Utku Tönel, Şükrü Bağcı, Ahmet Yüksel

Dergimize yazarak ve çizerek katkıda bulunabilirsiniz.

www.hayalsaati.comKapaklarda Gördüğünüz özgün Gölge çizimi Şükrü Bağcı’ya ait...

Vampire Hunter D ile de arkadaş olmuş... Sizce kapışsalar kim döver? Biliyorsanız [email protected] a cevap yazın.

Gölge e-dergi de yazar ve çizere her zaman ihtiyaç duyulur.Yazmak-çizmek gibi bir yeteneğiniz varsa [email protected] dan bize

ulaşabilirsiniz. Dergide okur yorumlarına da yer vereceğiz... Haberiniz olsun...

İçindekiler

Kapak ŞükrüBAĞCI

EditörKonuşuyor MustafaEmreÖZGEN Sayfa2HollywoodveÇizgiRoman HakanBUHURCU Sayfa4ÖlesiyePişmanım SerkanKÖSE Sayfa12Kambur Yazan;NihalŞENTÜRK Çizen;CemalKELEŞOĞLU Sayfa14HerDurumunKanalıCNBC-e MustafaEmreÖZGEN Sayfa16KorsanlarınKralı(OnePiece) OnurKÜÇÜK(kazegami) Sayfa18TatlıRüyalar OğuzÖZTEKER Sayfa23HayattaKalan’ınÖyküsü-MAUS EdaİHTİYAR Sayfa29İkiKardeş,TekYönetmen HasanNadirDERİN Sayfa31BirgünBirdefterBuldumVeHayatımDeğişti MasisÜŞENMEZ Sayfa36V.Bölüm-SatılanMalGeriAlınmaz UtkuTÖNEL Sayfa40 SıtkıSIYRIL Sayfa43DoğanKardeş MuratTolgaŞEN Sayfa45DoğanKardeşYeniden DenizK.PALA Sayfa47Kurtadam Yazan;AngelaCARTER Çizen;ŞükrüBAĞCI Sayfa48

Hollywood Ve Çizgi Roman

ÇizgiromanlarileHollywoodarasındakiilişki1900’lerin başlarından beri süregelmiştir. Bu ilişkidaimainişliçıkışlıbirgrafikortayaçıkardı.Ortayaçıkanyapımlarbuçizgiromanlarınsadıkokurlarınıkimizamanmemnunederkenkimizamanlardaiseokurlarıepeykızdıranyapımlarıoluşturdular.

Bualandakiilkörneklere1930’luyıllarınikinciyarısında denk gelebiliriz. Bilim-kurgu/fantastikkarışımıolan1936yılındaki“FlashGordon”ve1939yılındaki“BuckRogers”serileriHollywood’unçizgiromanuyarlamalarıileilkflörtünüoluşturmaktaydı.Hikâyelerin iyi ve kötü arasındaki mücadeleyianlatanepeybasitöğelerdenoluşmasıveiçerdikleribolca klişeler ile yetişkinlerden ziyade daha ufakyaşkitlesindekiizleyicilerehitapedenbuyapımlaraynı zamanda çizgi roman uyarlamalarının uzunyıllarboyuncasadece“çocuklarayönelikeğlence”olarakgörülmesinindekapısınıaçmışlardı.Kaynakalınan konseptleri epey yoğun bir bilim-kurgu vefantastik öğeleri içinde barındırıyor olsalar da

bu uyarlamaların çok düşük bütçeleri bulunmaktaydı, o dönemin epey kısıtlı teknikimkânlarındabasitdekorlardanoluşansetlerdebuyoğunfantastikunsurlarıgörselolaraksunmaktançokizleyicilerinhayalgücünebırakmaktaydılar.

1938 yılında Superman’in, 1939 yılında da Batman’in ilk defa çizgi romansayfalarında boy göstermeleri “süper-kahraman” ekolünün önünü açarak Amerikan

4

çizgi roman sektörünü kökünden değişikliğeiterken tabii ki Hollywood da buna kayıtsızkalmamıştı. 1940’lı yıllarda Superman birradyoşovuolarakuzunbirsüredinleyicilerilebuluştu,1943yılında isebir“Batman”serisiizleyicilerilebuluştu.

1950 yılında “Buck Rogers” ve 1954yılındada“FlashGordon”TVserisiolarakbirkeredahaizleyicilerinkarşısınaçıkmışoldular.Fakat 1950’li yıllarda asıl olarak Supermanfırtınası esti. 1950 yılında “Atom Man vs.Superman” adlı film çekildi, Superman’icanlandırankişiKirkAlynidi.1951yılındaise1958yılınakadarsürecekolanvetoplam104bölümdenoluşan“AdventuresofSuperman”birTVserisiolarakizleyicilerinkarşısınaçıktı.Dizininpopülerliği“SupermanandtheMole-Men” adlı bir film de çekilmesini sağladı.Superman’i canlandıran George Reeves odönemlerde izleyicilerin gözünde bu rolleözdeşleşmişti. Fakat bu yapımlar da gene

çocuklara yönelik düşük bütçeli basit yapımlardıveyetişkinizleyicileriçinherhangibirönemtemsiletmiyorlardı. Hollywood’un o dönemlerde çizgiroman uyarlamalarını ciddiye almayışı GeorgeReeves’intrajikhikâyesiilenetbirşekildegörülebilir.BudizidecanlandırdığıSupermanrolüilehafızalarakazındığıiçinaslaistediğitarzdakiciddiyapımlardarol bulamayan Reeves’in tartışmalı intiharı bu TVserisinindesonunugetirmişoldu.

1960’lı yılların ilk yarısı çizgi romanuyarlamaları içinsessizgeçerken1966-1968yıllarıarası yayınlanan “Batman” TV serisi bir yandanBatman’in popülaritesini yükseltirken öbür yandanisebukarakteriçinyaklaşık20yılsürecekbirlanetoldu.Batman’inAdamWest,Robin’iniseBurtWardtarafından canlandırıldığı dizi Batman’in karanlıkimajınıtamamendeğiştirerekçoğuzamanabsürdlüğekaçan bir komedi/macera kahramanına çevirdi.Özellikle dövüş sahnelerinde kocaman harflerle

ekrandabelirenBANG,BOOM,CRASHgibigörselsesefektleriilehafızalardayeredendiziçocukizleyicilerinkalplerinifethetmişti.Serininbuaşırıpopülerliğiayrıca1966yılındageneaynıekiptarafından“Batman:TheMovie”adlıbirfilmçekilmesinedenedenolmuştu.Buserininakıllardayeredinençocuksukomikliği,1980’lerinsonunakadarizleyicilerinakıllarındansilinmeyecekti. 1960’lıve1970’liyıllarçizgiromanuyarlamalarınınanimasyonsektöründedekendinigöstermeyebaşladığıdönemdi.BudönemdeçeşitliDCveMarvelkarakterleribasitanimasyonserileriolarakizleyicilerinkarşısına çıktılar. Bunlar içinde en kaydadeğeriFleicherStüdyolarıtarafındanyapılanvedöneminegöreçokkalitelibiranimasyontekniğiilehazırlanarakgünümüzdebirklasiksayılanSupermananimasyonserisiydi.1973-1977yıllarıarasındayayınlananbirJusticeLeague hikayesi olan “Super Friends” detümçocuksuyapısınarağmenbiranimasyonklasiğiolarakyeredindi.

1970’li yıllar Marvel karakterlerininkendilerini izleyiciler ile ilk defabuluşturmayaçalıştıklarıdönemlerdi.1977yılında “The Amazing Spider-Man”, 1978yılında“Spider-ManStrikesBack”ve1979yılında“CaptainAmerica”birerTVfilmleriolarakyayınlandılar.Budüşükbütçelifilmlerdönemin teknik imkânsızlıkları dolayısıylaizleyicilerin yüzlerinde küçük birertebessüm yaratmaktan öteye gidemediler.Fakatbunlararasındaasılkaydadeğerolanı1978-1982yıllarıarasıyayınlananTVserisi“TheIncredibleHulk”oldu.BruceBanner’ın(Bruceadlıodönemlerdegay’cebirçağrışımyapıyordiyedizideisimDavidBannerolarak

değiştirilmişti) Bill Bixby tarafından canlandırıldığı seride onun diğer kişiliği süpergüçlüHulk’uisebedeniyemyeşilboyailekaplanıpbirperukiledesteklenenvücutçuLouFerrignocanlandırıyordu.KaynakaldığıkonseptisonderececiddiyealarakişleyenHulkserisiTVekranlarındabelirenbelkideilkciddiçizgiromanuyarlamasıydı.Büyükbirhayrankitlesiedinenseriyeayrıca1988yılında“TheIncredibleHulkReturns”,1989yılında“TheTrialofIncredibleHulk”ve1990yılında“TheDeathofIncredibleHulk”adlıTVfilmlerieklendi.SerideThorveDaredevilgibibazıünlüMarvelkarakterleridekonukolarakgözüktüler.

1970’liyıllardadikkatçekendiğerçizgiromanuyarlamasıTVdizileriise1976-1979yıllarıarasındayayınlanmış,başroldeLyndaCarter’ınyeraldığıvegünümüzdeklasikbirkültsayılan“WonderWoman”ile1979-1981yıllarıarasında yayınlanarak Buck Rogers’ı son birdefadahaizleyicilerinkarşısınaçıkartan“BuckRogersinthe25thCentury”adlıdizilerdi.

AradangeçenoncayılarağmençizgiromanuyarlamalarıHollywood’daciddiyealınmayan,düşük bütçeler ile çekilen ve gişe hâsılatındahiçbirkaydadeğerbaşarılarıbulunmayanBsınıfıfilmlerolarakgörülmeyedevamediyorlardı.Takiherşeyikökündendeğiştirenfilm1978yılındagösterimegirenekadar...

BüyükbirmitisinemafilmiyapmayıkafayakoymuşolanyapımcıAlexander S a l k i n distediği türde bir karakter olarak gördüğüSuperman’infilmhaklarınıalarakbüyükbütçeligörkemli bir sinema uyarlaması yapma işinegirişti.BufilmogünedekHollywoodtarihindekiilkbüyükbütçeliçizgiromanuyarlamasısinemafilmi olacaktı. Epey yoğun bir ön hazırlıkaşamasınakarşınöylebirnoktayagelindikiprojenintamamıilerafakaldırılmasıdahigündemegeldi. Fakat TheGodfatherfilmi ile popülerliğinin zirvenoktasınaoturanveHollywood’unensaygınaktörlerindenbiriolanMarlonBrando’nunSuperman’inbabasınıcanlandırmasıiçinkendisinegötürülenteklifisürprizbirşekildekabuledişiher şeyin resmen başlangıcını belirledi, o andan itibaren artık geriye dönüş yoktu.Filmiyönetmesi için ilerleyenyıllardaLethalWeaponserisi ilehafızalarakazınacakyönetmenRichardDonnergetirildi.DonnergenişbirfilmekibiileçoksıkıbirhazırlığagirişereközellikleSuperman’inbeyazperdedeuçmasınısağlayacakyöntemlerüzerindekafa yordu. Superman’i canlandıracak ve bu ikon role uyacak bir aktör belirlemekbaşlı başına sorundu, ünlü aktörlerin de adları geçmesine karşınDonner role ünlübir isimistemiyordu.DenenensayısızaktörünarasındanChristopherReeveadlıadısanıduyulmamış,sıska,gençbiraktördenemeçekimlerindekiperformansıileherkesibüyüleyerek rolü kaptı. Rol için çok sıkı bir hazırlığa girişen Reeve çekim tarihigeldiğindekostümüheybetlibirşekildedolduracakmükemmelbirfiziğekavuşmuştu.Sadecefizikselgörünümolarakdeğil,oyunculukyeteneklerideçokiyiolanReeve’inClarkKent’denSuperman’edönüşümüinanılmazdı, tabiriyerindeiseReeveburolücanlandırmakiçindoğmuştu.Superman’inbaşdüşmanıLexLuthorrolünegeneünlübiraktörolanGeneHackmangetirilirkenadıduyulmuşveyaduyulmamışaktörlerletamamlanankadroileçekimlerbaşladı.

Supermanfilmiiçinorijinalfikirikifilmiberaberçekereksinemalardakısasürearalıkilegösterimesokmaktı.Fakatçekimlerilerledikçebütçeninaşılmayabaşlanmasıylasinirlergerildi.İlkdefadenenenözelefektlerteknikekibiepeyuğraştırmaktaydı.YapımcıSalkind ve yönetmen Donner arasında süregelen gerilim birbirleri ile konuşmamanoktasınakadardayanmıştı.Sonundabütçesıkıntısınedeniyleikincifilminçekimleriniyarıdakeserekönceilkfilmigösterimesokupeğerbaşarılıolursaikincifilmihazırlamakararıalındı.

1978yılındagösterimegiren“Superman”filmitamanlamıylabirsinemaklasiğioldu. SadeceABD’dedeğil, tümdünya genelindebüyükövgüler toplayanfilm tam

bir gişe canavarına dönüşerek yapımcılarına çokbüyük maddi kâr sağladı. İzleyicilerin gözündeSuperman rolü ile özdeşleşen ChristopherReeve’in beyazperdedeki etkisi inanılmazdı. Bubaşarı hemen ikinci filmin çekimlerinin kaldığıyerden devam etmesini sağladı. Fakat AlexanderSalkind ilerleyen yıllarda çok pişman olacağı birhata yaparak yönetmenliği sürekli sürtüştüğüRichardDonner’ın elindenaldı ve ekibinpek iyianlaşamadığıRichardLester’averdi.BuSupermanserisi için hayati bir dönüm noktası olmuştu.ZatençoğuDonnertarafındançekilmişolanikincifilm Lester tarafından yeni sahneler eklenerekyenidenmontajlandı ve 1981 yılında “SupermanII” gösterime girdi. Film gene büyük bir başarısağlamıştı, fakatbuaynızamandabirbakımadasonunbaşlangıcıolacaktı.

1970’li yılların sonları o döneme dekHollywood’aönemsenmeyenbilim-kurguvefantazitürünün önlenemez yükselişini işaretlemekteydi.StarWars,Alien,StarTrek,Supermangibisinemasalonlarındaartardagösterimegirenfilmlerhem

izleyicileringözündehemdegişehâsılatındabüyükbaşarılareldeedince1980’liyıllarbutürünsinemasalonlarınıistilaetmesinisağladı.Artardaçekilenyenifilmler,devambölümleriveserilerilebilim-kurgu/fantazitürününgünümüzdeklasiksayılanönemliörneklerininbüyükbölümübudönemdeortayaçıktı.

1980yılında“FlashGordon”budefabirsinemafilmiolarakizleyicilerinkarşısınaçıktı.ÖzellikleQueen’infilmiçinyapmışolduğumüziklerleakıllardakalanfilmepeybaşarısızbiruyarlamaolarakyerinialdı.1983yılında“SupermanIII”ve1987yılında“SupermanIV:TheQuestforPeace”gösterimegirdi,fakatartıkilkikifilmdesüregelenbüyü ortadan tamamı ile kaybolmuş ve kötü hikâyeler ile seri cazibesini tamamenkaybetmişti. Christopher Reeve’in beşinci film için kendisine yapılan teklifleri geriçevirmesiileSuperman’insinemamacerasıodönemiçinsonbulmuşoldu.1980’lerboyuncaufakbütçelibazıçizgiromanuyarlamalarıçekilmişolsadaçokönemlibiryapımçıkmadı.Dikkatçekenlerdenbiri1988yılındayayınlanan,birTVfilmiolarakçekilenveepeybaşarısızbulunan“Punisher”filmiydi.AslenbirromankarakteriolarakdoğmuşolmasadaçizgiromanserisiileepeyünlenenConan’ın1982yılındagösterimegiren“ConantheBarbarian”ve1984yılındagösterimegiren“ConantheDestroyer”filmleri başroldeki Arnold Schwazenegger’in kariyerini cilalayarak kayda değer birbaşarıeldeettiler.Conançizgiromanlarındantüreyenbirkarakterolan“RedSonja”filmiise1985yılındagösterimegirdivebaşarısızlıklasonuçlandı.Bunlarınharicinde

ayrıca1981-1986yıllarıarasındada“Spider-ManandHisAmazingFriends”adlıanimasyonserive1988-1992yıllarıarası“Superboy”TVdizisiyayınlandı.

Superman’in sinema macerasının sona ermesi ileyenibirarayışagirenyapımcılargözlerinebirbaşkaünlüDCkarakterinikestirdiler.TimBurtongibisıradışıdâhibiryönetmeninellerindeepeygotikbiranlatımtarzıilehayatbulan“Batman”filmi1989yılındagösterimegirdi.Burtonkarakterin 1960’lı yıllardaki dizi sebebiyle izleyicilerinakıllarına kazınan komik imajını kökünden değiştirerekonuyenidenorijinalkaranlıkatmosferinegeridöndürdü.Özellikle Jack Nicholson’ın Joker rolündeki olağanüstüperformansıileakıllardakalanfilmgelmişgeçmişençokhâsılat getiren ilk on film arasına girerek muazzam birbaşarıya imzaattı.Hemenhazırlıklarınagirişilendevamfilmi1992yılında“BatmanReturns”adı ilesinemalardaizleyiciler ile buluştu. Fakat ikinci film gişe hâsılatında

ilkfilmingerisindekalmıştıvekarakterlerçizgiromankökenindençokuzaklaştıklarıiçin Burton bazı izleyicilerin tepkisi ile karşılaşmıştı. Yapımcı stüdyoWarner Bros.yönetmenBurton’ınikincifilmiaşırıkaranlıkbiratmosferebürümesindenvegişedeilkfilminardındakalmasındanhazetmeyerekonuyönetmenliktenaldı,böylecesonrakiyıllardaispatlanacağıüzereSupermanfilmserisindeyapılanaynıhatabirkeredahayinelenmişoldu.

1990’lı yıllar bütçe olarak irili ufaklı çok sayıda çizgi roman uyarlamasınısinemayayadaTV’yetaşıdı.1994yılındaAlexProyas’ınyönetmenliğindegösterimegiren“TheCrow”kültbirfilmstatüsüneulaşırkenözelliklebaşroloyuncusuBrandonLee’nin çekimler sırasındaki talihsiz ölümü ile akıllarda yer edindi. The Crow’unbaşarısıberaberindegiderekvasatlaşanüçdevamfilmivebirdekısaömürlübirTVserisigetirdi.Büyükbirbütçeileçekilerek1995yılındagösterimegiren“JudgeDredd”ünlüaktörleri,başarılıözel efektleri vegörkemli setlerinekarşınkötübiruyarlamaolarak kaldı ve gişedehayal kırıklığı yarattı. 1997yılında gösterimegiren “Spawn”bolcaözelefektlesüslüvasatbireğlencelikolmaktanöteyegidemedi.“Steel”,“TankGirl”,“BarbWire”gibidüşükbütçelikimiuyarlamalarzamanzamangözüksedepekönemteşkiletmediler.1993-1997yıllarıarasında“Lois&Clark:TheNewAdventuresof Superman” adlı dizi yayınlandı, Superman’denziyadeClarkveLoisarasındakiilişkiyeodaklanandizipek başarılı bulunmadı. Bu yıllarda sinemadaki enbaşarılı uyarlama o dönemlerde pek tanınmamış birçizgiromankarakterindenuyarlanan“Blade”filmiydi,başarısısonrakiyıllardaikidevamfilmivesadeceteksezongösterimdekalanbirTVdizisigetirdi.

Batman sinema serisinin yönetmenliğine TimBurtonyerineJoelSchumacher’ıngetirilmesiBatmanserisiiçintamanlamıylabirkâbusoldu.1995yılındagösterimegiren“BatmanForever”gişedeepeybaşarılıolsadaBurtontarzıbirBatmangörmeyibekleyenleritambirhayalkırıklığınauğrattıveepeykötüeleştirileraldı.1997yılındagösterimegiren“Batman&Robin”isegelmişgeçmişenkötüçizgiromanuyarlamalarındanbiriolarakadını sinema tarihineyazdırdı.Batman’inkaranlıkatmosferinitamamenyıkarak1960’lıyıllardaki

dizininabsürdlüğünedoğrugeriadımattıranyapımyerdenyerevurulmasınınyanısıraçokkötübirgişehâsılatıeldeederek Batman’in sinema serisini deaynıSupermangibidördüncüfilmilesonaerdirdi.

1970’ler sonundaki Supermanve 1980’ler sonundaki Batman’inbaşarılarının ardından 1990’lı yıllarçizgi roman uyarlamaları için pekparlak bir dönem sayılmazdı. Budönemboyuncaçekilenuyarlamalarınneredeyse tamamı hayal kırıklıklarıyaşatmışlardı. Özellikle “Batman &

Robin”hafızalardaöylekötübiryeredinmiştiki1990’larınsonlarınayaklaşıldığındaartık stüdyolar çizgi roman uyarlaması çekmeyi pek istememekte ve hiçbir saygınaktördebutürbiryapımdayeralmayayanaşmamaktaydı.Çizgiromanuyarlamalarıönemsenmediklerieksistatülerinegeridönmetehlikesiilekarşılaşmışlardı.

1990’lıyıllarlive-action’danziyadeanimasyondalındaçizgiromanuyarlamalarınınparladığıdönemoldu.WarnerBros.tarafındançekilerek1992yılındayayınlanmayabaşlayan ve gençlerden yetişkinlere her yaştan kitleyehitap edenbir türde yapılan“Batman:TheAnimatedSeries”öylebaşarılıolmuştukiEmmyÖdülükazanmasınınyanısırapekçokAmerikananimasyonserisiiçinçıtayıepeyyukarıyükseltmişti.BuserininbaşarısıtamamıWarnerBros.’dançıkan“Superman:TheAnimatedSeries”,“TheNewAdventuresofBatman&Robin”,“BatmanBeyond”,“TeenTitans”ve“JusticeLeague”serilerininönünüaçtı.DC’ninanimasyondalındakibubaşarısıkarşısındaMarveldasessizkalmayarak“Spider-Man”,“X-Men”,“FantasticFour”,“TheIncredibleHulk”gibianimasyonserileryaptı,fakatbunlarWarnerBros.animasyonlarınınbaşarısınınepeygerisindekaldılar.1997-1999arasıyayınlananvesadeceyetişkinlereyönelikolan“Spawn”animasyonserisiisesonderececiddivesertyapısıilebüyükövgütoplayarakkültbiranimasyonseriolarakyerinialdı.

2000yılınayaklaşırkenbirX-Menfilmiçekileceğininhaberiçizgiromanokurlarınıheyecanlandırdı,fakatbiryandanda1990’lardakikötüuyarlamalar akıllarda henüz taze olduğundan endişeuyandırdı. Aşırı fantastik bir konsepte sahip olan X-Men’insinemayanasıluyarlanacağımerakkonusuydu.Filminortalamabirbütçesiolacaktıvekimsebubütçeile filmin layıkıyla çekilerek başarı elde etmesinibeklemiyordu.Filmdekullanılacakkostümlerinternetteilkdefagözüktüğündeisekıyametkopmuşvefilmyerdenyerevurulmayabaşlanmıştıbile.FakatyönetmenBryanSingersürprizbirbaşarıyaimzaattı.Fantastikkonseptimümkün olduğunca budayarak gerçekçi bir bakışaçısınaindirgeyenfilmgösterimebirnumaradangirerekbaşarılı bir hâsılat elde etti ve epeyolumlueleştirileraldı.X-Menfilmininbaşarısıçizgiromanuyarlamalarınabakış açısında önemli bir değişime neden oldu: Artıkhikâyeler eskisi kadar uçuk değil, daha gerçekçi vekarakterodaklıbakışaçısınadayandırılansenaryolarileaktarılmayabaşlanacaktı.Stüdyolarkonseptiyeterince

ciddiye alarak film çekerler ise gişe hâsılatında karlıçıkacaklarınıöğrendiler.Ayrıcabufilm ile sinemadauzun süredir süregelen DC’nin üstünlüğü ilk defaMarvel’ınelinegeçmişoluyordu.

X-Men’den sonra 2000’ler boyunca tam birçizgi roman uyarlaması furyası başladı. Gelişen CGIteknikleri ile özel efekt yapmak artık daha kolaybir hale gelmişti ve son 15 yıldır ciddi bir özgünsenaryoyaratmasıkıntısıçekenHollywood içinçizgiroman hikayeleri can simidi işlevi görmüştü.Marvelkarakterlerinin filmleri art arda sinema salonlarındagösterimegirmeyebaşladı.Yaklaşık10yıldırsüregelendavalarsonaererekkarakterinfilmtelifhaklarınıelegeçiren Sony tarafından “Spider-Man” filmi nihayet2002yılındagösterimegirdivebüyükbirgişehâsılatı

eldeetti.“X-Men2-3”,Spider-Man2-3”,“FantasticFour1-2”,“Blade2-3”,“Daredevil”,“Elektra”, “Hulk”, “Punisher”, “Ghost Rider” gibi çok sayıda Marvel karakterininfilmigeçensekizyıllıksüredehızlaçekilerekgösterimesokulduvebüyükçoğunluğuçok yüksek gişe hasılatları elde ettiler. Bu uyarlamalar kimi zaman beğenilse, kimizamaneleştirilsedeyapımcılarınasürekliparakazandırmayadevamettiler.MarvelbufilmlerdenpayınadüşenyüzdeveyanürünlerinsatışıileeldeettiğikârsayesindekendistüdyosuolanMarvelStudios’uaçmavekendifilmlerininyapımcısıolmaşansınıeldeetti.Önümüzdekidönemdede“IronMan”,“The IncredibleHulk”,“Punisher:WarJournal”gibiyenifilmlersinemasalonlarındakarşımızaçıkacak.

SinemadaliderliğiMarvel’akaptıranWarnerBros.kontrolündekiDCbirsüreliksessizliğin ardından Christopher Nolan’ın yönetmenliğinde 2005 yılında “BatmanBegins” filmini gösterime soktu. Batman serisini baştan aşağı yenileyen film çokbaşarılıbulundu.Geneaynıekiptarafındançekilendevamfilmi“TheDarkKnight”daönümüzdekiyazgösterimegirecek.BatmanharicindeSupermanserisinedeyenibirbaşlangıçyapmakisteyenWarnerBros.bununiçinilkikiX-Menfilmininyönetmeni

Bryan Singer’ı başa geçirmesine karşın 2006 yılındagösterime giren “Superman Returns” ile istediğisonucueldeedemeyerekhayranlarınbüyükbölümünühayal kırıklığına uğrattı. Şu aralar 2008 sonlarındaönemli DC karakterlerini aynı ekipte buluşturacak“Justice League” filminin çekimlerinin başlamasıplanlanılmakta.

2000’ler Marvel ve DC’nin yanı sıra diğerfirmalarınçizgiromanlarıiçindebüyükbirçıkışteşkiletti.Hollywoodyapımcılarıelatabildikleriherçizgiromanısinemayauyarlamakiçinbirbirleriileyarıştılar.ÖzellikleRobertRodriguez’inçizgiromanınyaratıcısıFrankMillerilebirlikteçektiği“SinCity”içlerindeendikkatçekenolaraksivrildi.Noirfilmtadındakiçizgiromanın sayfalarından kare kare aynen aktarılarakuyarlanan yapım sadece en iyi uyarlamalardan biriolarakkalmadı,aynızamandakültfilmlerarasındadakendineyeredindi.

2000’liyıllarçizgiromanuyarlamaları içinTV

ekranlarında da epey hareketli geçti. Clark Kent’inSupermanolmadanöncekigençlikdöneminifarklıbirbakışaçısıileelealan“Smallville”dizisibüyüksükseyaptı. “Blade”, “Painkiller Jane” ve yeni bir “FlashGordon” dizisi istenilen başarılardan uzak kalmışolsalar da, ekranlarda çeşitliliği sağladılar. İlerleyendönemlerdede“Preacher”TVekranlarındaizleyicilerilebuluşacak.

Peki,sonsekizyıldırpatlakverenbuçizgiromanuyarlamalarınereyevaracakveokurlarınbukonudakitepkisinedurumda?

Kuşkusuzaradabaşarılıveeğlenceliörneklerdeçıkmasınakarşınbunlarınçoğununyapımcılarınparakazanmakiçinözengöstermedenalelacelekotardıklarıyapımlar oluşu çizgi roman okurlarını kızdırmakta.Stüdyolarıngenelliklefilminkalitesindenziyadefilmingişesinden ve yan ürün satışlarından elde edecekleri

hâsılatlara odaklanmaları çizgi roman uyarlamalarını sinema sektöründe hâlâ dahaarzulanan saygınlığa ulaştırmış durumda değil. Bir zamanlar küçümsenerek bakılançizgiromanuyarlamalarındaartıkçokünlüyönetmenveoyuncularınyeralıyorolmalarıdahibudurumuyeterincegeliştiremedi.Okurlarıençokkızdıranunsuriseyapımcıvesenaristlerinelealdıklarıkonseptlereherhangibirsaygıgöstermedengönüllerincedeğiştirerekçizgiromanıiletamamenalakasızfilmlerortayaçıkarmaları.

Budurumdançıkansonuçdaçizgiromanuyarlamasıfilmlerinartıkgişedevleriarasındayerlerinialmışolmalarınakarşınkalitekonusundahâlâdahakatetmelerigerekenbirmesafeolduğu yönünde vebunun içindeöncelikle yapımcıların kafa yapılarınıdeğiştirerek,ellerindekimateryalesadıkkalmayıöğrenmelerinigerektiriyor.

HakanBUHURCU www.grafikroman.com

Ölesiye Pişmanım

Ah saygıdeğer efendim, birbilseniz neler çektiğimi... Her geceiçer, kumar oynar, başka kadınlarladüşüp kalkardı. Ben, onun için evinhizmetçisiydim, evimizse oteliydi.Haftadaüçbeşkuruşverir,ihtiyaçlarıkarşılamamı beklerdi. Hiç pazaraçıkmadığı,ekmeğinfiyatınıbilmediği,verdiği paranın azlığından kolaycaanlaşılabilir.Ahsaygıdeğerefendim,onu öldürdüm çünkü öyleykenyaşamayıhaketmiyordu!

Oysa hatırlıyorum da,evlenmedenönce,benimiçinherşeyiyapabileceğine dair yeminler eder,bensiz yaşayamayacağını söylerdi.Evliliğimizin ilk yılı boyunca, herhaftasonugüzelbirsürprizyaptı.Benimiçinçiçekleraldı,mutfaktabanayardımetti.

İlksenemizingüzelgünlerini,altıyılboyunca,hergeceamahergecerüyamdagördüm.Öylesineözlüyordumkieşimineskitavırlarını...

Hersabahkalktığımdamutfağagider,kahvaltıiçinçayıdemlerkenağlardım.Gözyaşlarım,akşamdankalmatabaklarıyıkarken,bulaşıksuyunakarışırdı.Geçmişinhatıraları,hersabahgözyaşartıcıbombamisali,gözleriminönünegelir,patlardı.

Bütünyaptıklarımarağmenonayaranamadım.İlkokulmezunuolduğumiçinbenihakirgörüpaşağıladı.Yokkomşularladedikodu yapmaktan yemekyapmaya vakit bulamıyormuşum,yok çirkinmişim ve beni yanındagezdirmeye utanıyormuş. Saçlarımniyegençyaşımdabeyazlamış.Nedenmakyaj yapmıyormuşum. Nedennamaz kılıyormuşum. Her şeyimekarışıpbenihayattanbezdirdi.

Son altı yıldır sadece bir kezseviştikveogecedeiçkiliydi.Nefesi,fareölüsündenbeterkokuyordu.Sankionazikeşimgitmiş,yerinebarbarca

12

davranan,hayvanibiryaratıkgelmişti.Ogecebenihamilebıraktı.Veyediaysonrada,karnımdakiyavrumu,biricikevladımı,tekmeleyereköldürdü.

Her şeye rağmen terk etmedim,onu hep sevdim ve eski günlerdeki gibidavranmasınıdileyerek,aylarımı,yıllarımıonunlageçirdim.

Amaonuöldürmeminnedenibütünbu anlattıklarım değildi. Onu öldürdümçünkübirgeceyanındasarhoşbirkadınlageldi ve hatunu taciz etmeye yeltendi.Bendehızlamutfaktanbıçağıalıp,sırtınasapladım.Sırtındaaçtığımyaradan,siyahaçalan, irin gibi kan döküldü ve karaltıyabenzer bir şey, duman gibi yükselerek,kapınınüzerindekiküçükcamdan,adetakaçtı.

Onuöldürdümçünküokadınatacizdebulunmasınaizinveremezdim!Kadınaacıdığımiçinöldürmedim,kocamıohatundankıskandığımiçinöldürdüm.Zatenbaşkalarıyladüşüpkalkıyordu.Karşımdadabunuyapmasınanasılizinverebilirdim?Sonrasında,pişmanoldum.Çünküeşimyeredüşerkenelimituttuvebenisevdiğinisöyledi.Meğerşeytan,yıllardırruhunuesiralmış.Amayinedebunuyapmamalıydım.Onuöldürmemeliydim,biliyorum.

Ahsaygıdeğerefendim,beniaffedin,ölesiye pişmanım! Siz de biliyorsunuzpişmanlığımın boyutunu. Ah efendim ah,eğerolmasaydım,aynıkanlıbıçağıkalbimesaplayarak,kendimiöldürürmüydüm?

SerkanKÖSE [email protected]

İllüstrasyonlar İlkerGAZİOĞLU ilkergazioglu.deviantart.com

Her Durumun Kanalı: CNBC- e Aslında,herşeydenönceyalnızbir“e”vardı.Yanlış hatırlamıyorsam ekranın sol alt köşesindebekleyen,oldukçayalın,beyazbirlogodanibaretti. Odönemdeyinee’ninyayınlarıbüyükölçüdeyabancıfilmlerdenoluşuyordu.Tabiibenimiçinpekbirşeyifadeetmiyorlardı,amaşimdi... Geçiş dönemini (evrimleşme dönemimidesek) yani e’den, CNBC-e’ye dönüşümü de pekumursadığımsöylenemezdi.Bendepopülerkültürokyanusuna kapılmış, yavaş yavaş boğulmayabaşlayanbirçocuktum.HayatımınenönemliolgularıyenikavuştuğumPlayStation’um,oyunCD’lerimveMilliyetKardeş’lerimdi. Ara sıra gözüm takılıyordu CNBC-e’ye.İşte bu takılmalardan birinde ilginç bir tanıtımlakarşılaşmıştım.BüyüklereÇizgiDiziKuşağı!KuşağınürünüiseDilbertidi.Dahaöncebirkezbileadınıduymadığımbuçizgidizibirhayli ilgimiçekmişti.Büyüklere çizgi dizi kuşağında oluşuna aldırışetmedentakipetmeyebaşlamıştım. Haftasonlarıgeçsaatlerekadaroturmayısevdiğimdenbambaşkabirçizgidiziiledahakarşılaştım.AmanYarabbi!Nedelibirşeydio,SouthPark! Birde,belirttiğimgibihayatımınbüyükbölümünükaplayanbirPlayStation’umolduğu içinsonralarıdublajlıolarakyayınlanmayabaşlayan,videooyunlarını tanıtan,

16

hilekodlarınıverenCybernet isimliprogramdavazgeçilmezlerimarasınagirmişti. SonrasındaTheSimpsonsveSouthParkile ben de kendi evrimimi geçirdim. Sadecebüyüklere çizgidizi kuşağına takılı kalmayıpdizileri v filmleri de kaçırmaz oldum.HattaCNBC-e Dergi kaçırmadan edindiğim aylıkyayınlararasınagirmişti. CNBC-e’ninçokfarklıbirkanalolduğunudüşünüyorum. İzlenme oranları ile değil deizlenme arzusu ile ilgileniyor gibiler. Benimkuşağım,yabancıdizileriyalnızcahaftasonuöğlenkuşaklarındaizleyebilmiş,budizilerde“Simbad”, “Amazon” gibi adi yapımlardanöteye gidememiştir. Kısacası mahrumkalmışbirkuşaktır.Bizesürekli taklitdurumgüldürüleri (sit-comlar), sondereceyüzeyselhepsinivurdizilerivesürüsünebereketuçukpembedizilersunulduğuiçin20yılsonrasınıntelevizyon piyasasının ne kadar karanlık

olacağıbiryana,CNBC-e’nindeönemininkatlanarakartacağıkanaatindeyim. Toplumda ise CNBC-e’ye çok farklı açılardan bakılıyor. Forum sitelerindekullanıcılarimzalarına“CNBC-eİzleyicisi”yazanküçükresimlerekliyor.Bakdiyor,benüşenmedenoaltyazılarıokuyabiliyorum. Bir gazetenin (sanırım Milliyet’ti) okur mektupları köşesinde okuduğum birferyadıisehiçunutamıyorum: “NedenCNBC-ealtyazılıyayınyapıyor?Sadeceelitkesiminkanalımı?” Elitkesimbambaşkabirtartışmakonusu,milletinaltyazıyanekadartakıldığınabakarmısınız? YahuCNBC-eolmasaHeroes’i,BattlestarGalactica’yı,TwoandAHalfMen’inasılseyredeceğiz?TümbunlarbiryanaBirçokdizisezonfinaliyaparkenyenidizilerdesinyalvermeyebaşladı.PushingDaisiesveChuckyalnızcabaşlayanlar. Kanal, film kuşaklarında da büyük değişiklikler yaprak daha taze yapımlarıizleyiciyesunmayabaşladı.Enbüyükkorkuisekanalın“dahapahalı,dahayeni”ninpeşindengiderektümkarizmasınıyitirmesi... YazımıbitirirkenbirkezdahaCNBC-eDergi’yedeğinmekistiyorum.Bildiğimkadarıylaülkemizdebaşkahiçbirulusalkanalımaylıkyayınakışınıpaylaştığıdergiyok.Bizler,CNBC-eizleyicileri,ödüllüyarışmalardan(kidahabirödülkazanmışlığımyok,)Bart,Homar,Stewiekartonlarından,ekçizgiromanlardanpekbirhazduyuyoruz.GölgeE-dergieditörüolarakCNBC-eDergi’yeselamduruyorum! Yahu,iki“edergi”arasındakaldım,dilekmitutsam?

MustafaEmreÖZGEN [email protected]

Korsanların Kralı (One Piece)

“Hazinemimiistiyorsunuz?Öyleyse gidin, arayınbulunonu.Hepsini tek bir yere bıraktım,”der Korsanlar Kralı Gold Rogeridam edilmeden hemen önce.Bu sözleri duyanpek çok korsandenizlere açılır. Grand Line’da,yani dünyanın en tehlikeliokyanusunda, Korsan Kralınınhazinesi “One Piece” i aramayakoyulur insanlar. İşte böyleliklebaşlar“BüyükKorsanÇağı”.

Kuzey Mavi, Güney Mavi,DoğuMavi,BatıMavi isimleriyledört parçaya ayrılır One Piecedünyasının denizleri. Dünyanınortasındangeçençizgiboyuncadaentehlikeliokyanus“GrandLine”uzanır.HikâyemizDoğuMavi’dekiküçükbirkasabadaMonkeyD.LuffyisimlibirçocuğunShanksisimlibirkorsantarafındankurtarılmasıylabaşlıyor.Luffy,Shanks’ıntayfasınınGrandLine’dangetirdiğibir“şeytanmeyvesini”yediği içingaripgüçlerkazanmıştır.ArdındankötüadamlartarafındankaçırılıpdenizeatılanvebumeyveninyanetkisiolarakdadenizdeartıkyüzemeyenLuffy’yihayatınıriskeatarakkurtarankorsanShanks,adadanayrılırkenLuffy’yehasırşapkasınıödünçverir.BirgünKorsanKralıolacağınasözverenLuffy,ogüngeldiğindeşapkayıShanks’aGrandLine’dakendisigeriverecektir.BuolaydanyıllarsonraLuffykenditayfasınıtoplamak,birkorsangemisiedinmek,GrandLine’avarıpOnePiece’ibulupKorsanKralıolmakniyetiyledenizeaçılır.

Geçtiğimizhaftalardayetişkinlereyönelik,aşırışiddetiçerenmangalartanıtmıştık.Buhaftaşiddetebirazaraverip(dahadoğrusuşiddetihafifletip)yaşsınırınıbirazdahaaşağıçekiyoruz.Türolarakşounenyani13yaşveüzerierkeklereyönelikbirmangaOnePiece.

18

EiçiroOdatarafındanyazılanveçizilen;tümzamanlarınençoksatanmangalarlistesindeDragonBall ve Koçi Kame’den sonraüçüncü sıraya ulaşan, 4 Ağustos1997’den beri Haftalık ŞounenJump dergisinde yayınlananve dünya çapında milyonlarcafanatik hayranı bulunan bumükemmelmangaiçinbirtanıtımyazısıyazmakgerçektençokgüç.Hikâyeanlatımıyla,zenginliğiyle,olay örgüsü ve karakteristiközellikleriyleanlatılmaz“okunur”diye tabir edebileceğimizmangalardan.

Karakterler:Hasırşapkalıkorsançetesi:

KaptanMonkeyDLuffy:“Birgünkorsankralıbenolacağım,”sloganıylakorsanlığaelindehiçbirşeyiyokkenbaşlayan,hikâyeilerledikçe“nakama”sını(bkz.Terimler)toplayıpmaceradan maceraya koşan ana karakterimiz. Yemeğe(özellikleete)olandüşkünlüğü,maceraaşkı,dikkafalılığı,yardımseverliğivedüzmantığıylabizikâhduygulandırıpcoşturan,kâhgülmektenöldürenkaptanımızdırkendisi.YediğiGomoGomumeyvesi vücudunu lastik yapmıştırveböylelikleuzuvlarınıistediğikadaruzatıpkendinehassaldırılarıkullanabilir.

RoronoaZoro:Küçükbirçocukkendojonunbirinemeydanokuyup,dojonunustasınınküçükkızındandayakyediği içindünyanıneniyikılıçustasıolmayayeminedenZorobüyüncebir korsan avcısı olmuştur. Fakat haksız yere donanmatarafından yakalanıp idam edilecekken Luffy tarafındankurtarılırveLuffy’yeilknakamaolur.Biriniağzındatutmakkaydıylaüçkılıçladövüşür;hobileriiçkiiçmekveuyumaktır.Ayrıcayerveyönkavramıneredeysesıfırdır.

Nami:Takımımızınrotacısıveyönbulmauzmanı.Çoksinsiveparagözbirinsanolmasınınyanındaeliçabuktur.İstediğinieldeetmek içinher türlünumarayı yapar.Trajedilerledoluhayatıonubuyolaitmiştir.Hayaliisetümdünyayıkapsayanharitayıçizmektir.

Usopp:Büyüdüğükasabadayalancılarkralıolarakbilinirveaşırıkorkaklığıylatanınır.Babasıyıllaröncedenizeaçılıpkorsanolmuş,annesi ise çok erkendenhayata gözlerini yummuştur.ÖnceleriKaya isimli hasta ve zengin bir kızın odasının önündeki ağacatırmanıponauydurduğuhikâyelerianlatarakzamanınıgeçirirken,tayfayakatıldıktansonraKayatarafındanhediyeedilengemileri“GoingMerry”nin onarımını ve bakımını üstlenmiştir. Takımınkeskinnişancısıdır.Birgündenizlerinencesursavaşçısıolacağınasözvermiştir.

Sanji: Küçükken korsan Kızıl Bacak Zeff tarafından ölümdenkurtarılmışveolaydansonrakorsanlığıbırakıpdenizinortasındabüyük bir lokanta işletmeye başlayan Zeff’in yanında aşçılıkyapmaya başlamıştır. Tüm “Mavilerin” birleştiği yer olduğudüşünülenefsanevideniz“AllBlue”nun(tümmavigibibiranlamageliyor) gerçekte var olduğunu kanıtlamak ve orayı görmekistemektedir.Takımınaşçısıdır.Enbüyükzaafıkadınlardır.

TonyTonyChopper:Maviburunlubirgeyikolduğundandolayıgeyikler tarafından dışlanan Chopper bir gün yanlışlıkla ZoantürürndekiHitoHito(insan)isimlişeytanmeyvesiniyerveyarıinsanolur.Fakatinsanlardageyiklerdeonuaralarınakabuletmez.İnsanlar onu canavar diye adlandırıp kasabalarından kovarlar.Sonunda şarlatan bir doktorun yanında huzuru bulmuştur.Doktordan pek çok tıbbi bilgi öğrenip kendi alanında uzmanolmuştur. Takımımızın en sevimli üyesidir ve ayrıca geminindoktorudur.

NicoRobin:Dahasekizyaşındaykenbaşınaçokbüyükbirödül konmuştur. Dünya hükümeti tarafından en büyüksuçlulardan biri kabul edilmektedir. Suçu da DünyaHükümetinin insanlardan sakladığı “Bilinmeyen Çağ”hakkındabilgileriçereneskiPoneglyphisimliyazıtlardakidiliokuyupanlayabilmesidir.YediğiHanaHanameyvesi,Robin’in vücut uzuvlarını istediği bir katı yüzeyde çiçekaçarmışçasınaçıkarıpkullanabilmeözelliğiverir.

Franky:Water7 isimli şehirdekidünyanınen iyi gemiyapıcısınınikiçırağındanbirisi.UstasıDünyaHükümetitarafından idama götürülürken deniz treni tarafındanezilenCuttyFlam(Franky’ninöncekiadı),hayattakalıpişeyaramayanvücutkısımlarınımetalkullanarakyenidenyapmışveyarıinsanyarırobotbirhalegelmiştir.

Diğerkarakterler:

Shanks:Dünyanın en büyük korsanları arasında sayılan Shanks, Luffy’nin çocukkenhayatınıkurtarmışvekendihasırşapkasınıonaemanetetmiştir.

Buggy: Luffy’nin ilk düşmanlarından korsan Buggy, yediği Bara bara meyvesiylevücudunu parçalara ayırabilir. İntikam ateşiyle Luffy’yi Grand Line’da bile takipetmektedir.

Vivi: Şiçibukailerden Sir Crocidile tarafından gizlice kaosa ve iç savaşa sürüklenenArabastaülkesininprensesi.Luffyvenakamasıylatanışıncaonlardanyardımistemişvebirsürenakamaolarakonlarlayolculuketmiştir.

Smoker:GrandLine’ınbaşladığınoktadanberiHasırŞapkalılarınpeşindeolan,LogiatürüMokuMokuisimlidumanmeyvesininözelliklerinikullananDonanmakomutanı.

DünyanınSonundakiAda ŞimdiyekadarçıkantümşounenmangalargibiOnePiecedeatasıDragonBall’unizinden gitmekte ve “düşmanı yendikçe ardından daha güçlüsü gelir” formülünüuygulamaktadır.FakatOnePiece’igünümüzmangalarındanayıranönemliözelliklervardır.Meseladiğerşounenlerinençokdüştüğühataolan“kendinitekrarlama”hatasınadüşmez.Konseptdeğişmezamakahramanlarımızınkarşısınaçıkankarakterlerinhiçbiribirbirine benzemez. Mekânlar ve olaylar bir fantastik filmden bile beklenmeyecekçeşitliliktedir.Mangayı okurkenOda-sensei’ninhayal gücünehayranolmamakeldedeğil. Kahramanlarımızın karakteristik özellikleri hem heyecan hem de komediunsuruoluşturur.Hikâyedemangaokurkenbileinsanıngözündenyaşgetirtebilecekyoğunluktaduygusallıkdavardır.Vepekçokyerdeokuyucuyugülmektenkırıpgeçirenanlıkespriler.Pekazeserbukadarfazladuyguyubukadaryoğunbirbiçimdehedefkitleyeiletebilmektedir.OnePiecedebueserlerarasındadır.HermangabölümününsonundaOda-sensei’ninhayranlarınsorularınacevapverdiğiteksayfalıkbirkısımdayeralır. Manganın büyük başarıya ulaşmasıyla Fuji TV’de 1999 yılından itibaren ToeiAnimasyonStüdyosutarafındanyapılananimeserisiyayınlanmaktadır.Mangayasadıkbir çizgide devam etse de ara sıra “doldurma”maceralara da yer veren seri 15’inüzerindeülkedetelevizyonlardayayınlanmaktadır.HattaülkemizdedeStarTV’deçokkalitesizbirçevirivedublajla“LastikÇocuk”adıyLayayınlanmış,buyüzdenpekilgigörmemiş,ensonundadaçiftpurobirdentüttürenKaptanSmokerbahanegösterilerekRTÜKtarafındankanalıncezayemesinesebebiyetvermişveyayındankaldırılmıştır. One Piece’in pek çok farklı platformda 15’nin üzerinde video oyunubulunmaktadır.AyrıcaanimeninaçılışvekapanışşarkılarıbaştaolmaküzeremüzikalbümlerideJaponya’daçoksatanlararasındadır.

OnePieceDünyasındanBazıTerimler:ŞeytanMeyveleri:Çokzorbulunurlar.Yenildiklerindeinsanüstügüçlerkazandırırlar.

Fakat yan etkileri vardır. En büyük vegenel yan etkisi denizde yüzememe,deniz suyuna karşı dirençsizliktir. Üççeşitşeytanmeyvesivardır:

1.ParameciaTürü:Kullanıcısınınvücutyapısında değişikliklere sebebiyetverir. Mesela: Luffy “Gomu Gomu(lastik) meyvesi” yediği için vücudusünüp genişlemekte, böylelikle kolunu,bacağını hatta boynunu uzatarakdüşmanasaldırmaktadır.2. Zoan Türü: Kullanıcısını hayvanadönüştürenmeyvelerdir.Kişi insanken,yarıhayvanaveya tümolarakhayvana

dönüşebilir. Bildiğimiz klasik kurt adam kavramı gibi. (bkz. Karakter Tanıtımı:Chopper)

3.LogiaTürü:Kullanıcısınınvücudunudoğadabulunançeşitlielementleredönüştürebilenvekişiyebuelementleri(ateş,buz,karanlık,yıldırım,duman…vs)kontroletmeyetisikazandıranmeyvelerdir.

-Dünya Hükümeti: One Piece dünyasındaki 180 ülkenin birleşimiyle oluşturulmuşpolitikorganizasyon.İlkbakıştadünyadakiadaletivebarışortamınıkorumaklayükümlügibigörünendevletinaslındanekadaryoz,çarpık,ikiyüzlüveyalancıolduğunaşahit

oluyoruz.Milyonlarca insanıyalanlarlauyutanve itaatettirenenbüyükkuruluştur.Günümüzdünyasındakihükümetlerebirgöndermededenilebilir.

-Şiçibukai: Başlarına çok büyük ödüller konulan bazı çok güçlü korsanların devlettarafındanhükümetyanlısıçalışmayaiknaedilmeleriylekurulmuşorganizasyon.

-GrandLine:DünyanınortasındangeçençizgiboyuncayeralanveKorsanKralınındahazinesiningömülüolduğusöylenendünyanınentehlikelivegizemliokyanusu.

-LogPose:GrandLine’damevsimler vedoğaolayları kadar yer ve yönkavramıdabirbirinegirmiştir.NormalpusulalarişeyaramadığındanLogePoseadıverilenözelpusulalarkullanılır.

-Nakama:Dost,tayfa,yoldaş,kaderarkadaşıkelimelerinakama’yayakınolsadatamolarak anlamı karşılamamaktadır.Mangada çok kullanılan bir terimdir. Japoncanındilselözelliğindendolayıhemçoğulhemdetekilanlamagelebilir.

IrklarveHayvançeşitliliği:OnePiecedünyasındaokuyanınaklınagelemeyeceksayıdahayvanveırkçeşitliliğivardır.Şuanakadarçıkansayılardainsanlardışındamermanlar(balık-adam) ve devler hikâyeye dâhil olmuştur. Besin zincirinin en üstündeDenizKrallarıyeralmaktadır.Devasaboyuttakibuyaratıklardanbirimanganınenbaşındaefsanevi korsan Shanks’ın kolunu almıştır. Bunların dışında haberleşmeyi sağlayansalyangozbenzeriDenDenMushiler,devbalinalar,dinozorlar,Lapahndenilendevvevahşietçiltavşanlar,kungfucufoklar,denizkedileri,gökyüzübalıkları,ulaşımısağlayanYagaraisimlifazlagelişmişdenizatlarıbuhayvançeşitliliğinianlatmakiçinyeterlidir.

SonSözSonuçolarak;sizisürükleyen,başkadünyalaragötüren,kendiiçindetutarlılığasahip,heyecanlıvebirokadardakomikbirmangaarıyorsanızOnePiece tamsizegöre.Karikatürizeçizimleri, fantastikarkaplanlarıylakendinehasbirgörselüslubasahipolduğukadarhikâyeanlatımıvekurgusuyladaizbırakacakbiryapıt.ŞuanJaponya’da489. bölümü basılan, 10. yılını geride bırakan bu manga, sona ulaşıncaya kadarokuyucuyuhiçsıkmadanbir10yıldahageçebilir.

OnurKÜÇÜK(kazegami)

Tatlı Rüyalar Kumsal da epey uzunmuşhani… Güneşparlıyor,denizin,belirliaralıklarla kumsala çıkartmalaryapandalgalarıhuzurveriyor,etraftasalınarakdolananbayanlarilgiçekiyor,büfeden gelen kızarmış patateskokularıvetenimiziısıtangüneş,biraiçmeisteğiuyandırıyordu. Oh be! Ne iyi etmişim de,bu otele gelmişim. Sadece dört yıldevam eden ve büyük bir hüsranlasonuçlananevliliğiminardından,tıpkıyirmi sekiz yaşımdaki gibi, bir defadaha, tekbaşıma tatildeyim.Senelikiznimikullanıyorum. Üstelik henüz saçlarımkırlaşmamış, gözlerimin altındatorbacıklar oluşmamış, mayomunüzerinden sarkan ve yukarındanbaktığımda, ayak parmaklarımı görmemi engelleyen bir göbeğim de yok. Savulunkızlar,Veyselgeliyor! Boşanınca,sorumluluklarımdanda,“Evekaçtageleceksin?Nedengeçvaktekadarçalışıyorsun?Niçinsendediğerlerigibiterfialmıyorsun?Yarınakşamnepişireyim?Haftasonundaannemleregidelimmi?”gibisorularındandakurtuldum. Herzamankindendahaözgür,dahatecrübelivedahaazgınım.Kendimegüvenimtam.Tatilimsonaermeden,mutlakabirçokheyecanyaşayacağım… Kızarmış patateslere ve soğuk biralara yakın olmak istediğimden, büfeninyakınlarındakibirşezlongunüzerinehavlumuserdim.Nedeolsayanımda,biraiçmeayolgöbekyapacak,patateskızartmasıkolesterolüyükseltir,öğlegüneşiadamıçarpar,güneşgözlüğünütaksanda,bennereyebaktığınıbiliyorum,diyeserzeniştebulunacakeskieşimyok. Ona inatyapargibi,uzanmadanönce, sahile şöylebirgözgezdiriyorum.Geldebakma;hakikatengörülmeyedeğerşeyler!Ayvanınyanında,elmairisi,mangovehindistancevizleri,hattaşutaraftaküçükbirkavungörünümündekilerbilevar.UlanoğlumVeysel,buncayıldırnelerdenmahrumkalmışsın? İyi ki gelmişim; ağzımın tadı, gözümün zevkiyle bile şunlara bakamazolmuştum.Bekârbirerkekolmanıngüzelliğibuişte,arzuettiğimhatuna,alıcıgözüylebakabilmek! Civarımdakihatunlardagenişomuzlarımdanveadalelikaslarımdagözbanyosuyapsınlardiyetişörtümüveşortumuçıkarıp,şezlongauzandım.Ancakhiçbiriiçinkolaybiravolmadığımıveentelektüelkimliğimiöneçıkarmakistediğimden,sırtçantamdakikitabımıelimealdım.“Etekliİktidar” YahuSinanabi, kitabınanebiçimbir isimkoymuşsun? İktidaretekteolsaydı,‘iktidarsız’ sıfatı erkekler için kullanılırmıydı hiç?Neysemaksat kültür olsun, diyedüşünüpokumayabaşladım.Eğersarmazsa,yukarıdakiodamdabirkitabımdahavar,bilmemnetipiYeşilçamöykülerifilandiyebirşey…Kiminyazdığınıbilebilmiyorum,birarkadaşım“Plajdaancakbuokunur,”diyevermişti.

23

esnadabirazileridekibirhatundikkatimiçekti. Kızılaçalankoyukestanerengineboyalıdalgalısaçları,uzunbacakları,alımlıbirgörünümübulunanbukadın,elindekiküçükaynayabakıprujunusürüyordu.Bayanlar,denize girmeden önce neden makyaj yaparlar ki, diye düşündüm. Oysa kadının,denizgirecekmişgibibirhaliyoktu.Avınıgözleyenkurtmisali,bakışlarımıüzerinediktiğimdenolsagerek,gençkadındadönüp,banabaktı.Yeşilgözleriöylesinegüzeldiki,birandaçekiciliğinekapıldımveDünya’nınyörüngesindekiAydedegibihissettimkendimi. Ancak kısa sürede toparlandım ve taktik değiştirdim. Gözlerimi gözlerindenbir andabile ayırmadan, elimdeki sigarapaketinin jelâtinini, kutuyuparmaklarımınarasındadöndürerek,usulcaaçtım.Mesajımçoknetti,senideböylesoyarım! Güzelkadın,banagülümsedi.Ardından,sırtüstüuzanıpgökyüzünebaktı.Bendebiçimlivücudunuincelemeyebaşladım.Bronzlaşmışbedenindeenufakbirbiçimsizlikbulunmadığı gibi, meyve reyonu da dikkat çekiciydi; yusyuvarlak portakalları tamsıkılacakkıvamdaydı! Vaybe,diyegeçirdimiçimden…Demekmemlekette,böylehatunlardavarmış. Biradanbolcabir yudumalıp, sigaramdandumançektim.Neyapıp, edip,budilberletanışmalıydım.Kendimce,aklımdabazısenaryolaryazmayabaşladım.Yanınagidip, doğrudan iltifat etmeye başlasam ve öyle güzelsiniz ki sizinle tanışmazsam,yaratanbilebanakızar,desem.Nederdiacaba?Yoksaöylegüzelsinizki,sizinyanınızdaşumasmavidenizbilesönükkalıyor,diyelafagirişmiyapsaydım?Belkidekafadan,ilkgörüşteaşkainanırmısınız?diyesorup,odahaşaşkınlığınıüzerindenatamadan,bendeinanmazdım,diyedevametsem,dahauygunolurdu… Aha! Dur lan, hatun bu tarafa geliyor. Bakışlarımdan kıllandı mı yoksa? Nediyeceğimbenşimdiya?Yiyecekgibibaktında,iyibokyedinlanVeysel… Tamyanımageldi,sağelinibelinedayadı,hafifçeüzerimeeğildi.İçimiokşayanbirsestonuyla,“Ateşinizialabilirmiyim,”dedi. “Hangiateşimi?”UlanVeysel,budalafmışimdi? “Haklısınız, öyle ateşli bir görünümünüz var ki, ta öteden bile sıcaklığınızhissediliyor!”dedi. Nediyorbugüzellikabidesiya? “Sigaramıyakmakiçindiyorum,ateşinizialabilirmiyim?” Sol elini kaldırıp, parmaklarının arasındaki uzun Parliament’i işaret edincedurumun farkına vardım.Öfbe,ne kadarda salağım!Hatunungüzelliği karşısındaresmenşapşaladöndüm! “Tabii… Tabii ki alabilirsiniz.”Hemen ayağa fırladım. Çakmağımla sigarasınıyaktım.

Elimdeki kitabın ilk onsayfasını çevirdikten sonra canımsıkıldı, karnım acıktı. Büfeden birtabak dolusu duble patates alıp,üzerinebolcaketçapvemayonezdöktüm. Şezlonga dönüp, soğukbira eşliğinde afiyetle mideyeindirdim. İkinci biramı içerken, etrafabakındım. Birasız sigara, sigarasızda bira içilmediğinden midir,nedir bilinmez, çantamdan sigarapaketimiçıkarıp,jelâtininiaçarkensahile göz gezdirdim. Tam bu

“Teşekkürler…”Derin bir nefes çekip, dumanı yüzüme üfledi…Hiç rahatsızolmadım.“Sizingibikültürlübirinesıkçarastlanmıyorartık.Neokuyorsunuz?” “Hiiiç…Öylesinegözatıyorum.Adamınbiri,kadınlarhakkındakitapyazmışda,nedereceyanıldığınıöğrenmekiçinokuyorum.” “Doğru;kadınlar,erkekler içingizemlivarlıklardır.Fakatbazılarıbizikolaycaçözebilir…Nedersiniz,sizdebutiplerdenmisiniz?” “Değilimamaolmayaçalışıyorum.Eğeristerseniz,banayardımedebilirsiniz…”Gülümsemeye çalıştım. Sıcaktan ve heyecandan vücudumdan ter fışkırdı; engelolamadım.Dönüpgitmesiniistemiyordum…“Çoksevinirim,”diyeekledim. “Öylemi?Neişyapıyorsunuz?Yoksasizdeyazarmısınız?” “Yokcanım,bensıradanbirokurumfakatbirilhamperisiylekarşılaşırsam,aradasırada amatörce şiirlerde yazarım.”Budaneredençıktı şimdi, saçmalıyordum. Eniyisikonuyudeğiştirmekti…“Aslında,özelbirşirkettemuhasebeşefiyim.”Hiçdeğilse,birazunvankullanarakhatunucezpetmeyeçalışayım. “İstanbul’dan mı geldiniz?” diye sorduğunda gözlerinde muzipçe bir pırıltıdolandı.“Buaradakabalığımıaffedinlütfen,Aylaben,AylaBiltekin.” “BendeVeysel…VeyselDiker.Dedemterziymiş…” “Sizdedikermisiniz?” “Fırsat buldukça… Hatta arkadaşlarım bana dikici Veysel diye seslenirler.”Yaptığımespriyekendimdegülümsedim.Erkekargosuylakonuşacakkadarbilmişbirkadınmıydı,yoksanesöylediğininfarkındaolamayacakkadarmasummuydu,kararveremedim.“Buarada,evet,İstanbul’dangeldim.Doğrutahmindebulundunuz.” “TahminettiğimkonusundayanılıyorsunVeysel.”Sustu.“SanaVeyseldiyebilirmiyim?”diyesordu. “Gayettabii,arayamesafekoymayıp,şuresmiyetihemenbırakalım.Nasılyani,İstanbul’dangeldiğimkonusundatahmindebulunmadınmı?” “Hayırcanım,dedimyabentahmindebulunmamamakıymetlierkeklerigözündentanırım.”Gözlerimintaiçindebakıp,birdefadahamuzipçegülümsedi.Anlaşılandahailkgündengüzelbiryazaşkıbaşlamaküzereydi.Bendegülümsedim.“Peki,bununasılbildin?diyesordum,“İstanbul’dayaşadığımgözümdeyazmıyorki,”diyedeekledim. “ÇokdüzgünbirTürkçeilekonuşuyorsun,üstelikfiziğinededikkatediyorsun.İstanbul beyefendilerini bilirim. Doğma, büyüme İstanbulluyum. Nişantaşı’ndayaşıyorum. Hani eğer burada güzel bir arkadaşlığın temelini atabilirsek, orada dagörüşebiliriz,diyesöylüyorum.” Heytbe,hatunungönlünüşimdidenfethettinaslanım,helalsana…Bukadındagerçektenerkektenanlıyormuşhani…“Bundanbüyükmutlulukduyarım.Nedersin,yüzelimmi?” “Çok isterdim ama öncesinde biraz güneşlenmem lazım. Fırsat bulmuşken,güneşinkeyfiniçıkartalım.Buaradasohbeteder,birbirimizitanımışoluruz.Benimkininyanındakişezlongagelmekistermisin?”

“Tabiiki…”dedimkısacaamasevinçtenhavayazıplamamakiçinkendimizortutuyordum.Çantamı,havlumu,giysilerimivekitabımıaldım.Birliktebirazötedekişezlonglarayürüdük.Tam,herikimizdekarşılıklıgelecekşekildeşezlonglarınkenarınaoturmuştukki,aklımıbaşımdanalanbirtaleptebulundu. “Şey… Böyle bir ricada bulunmak için çok mu erken, bilemiyorum ama neyapayım,kendibaşımabeceremiyorum.Yanımda, seningibi erkekvarkenbunubirbaşkasındanistemekdesaçmageliyor…”Sustu.Kirpiklerinikırpıştırdı.Boynunuhafifçeyanabüküp,banabaktı.Nesöyleyeceğiniçokmerakediyordumamaısraretmezsemkonuşmayacakgibiydi. “Canınne istiyorsabana söyleyebilirsin, senin içinher şeyiyapmayahazırım.Biraveyapatatesfilanmıistiyorsun?Hemengideralırım…” Sadece gülümsedi. “Hayır, hayatım,” (Doğru mu duydum, bana hayatım mıdedi?) “böylebir şeyineden senden isteyeyim?Garsona söylerim,getirir,”omzunadökülensaçlarınıbaşınınarkasınatoplayıp,topuzyaptı.Öylegüzelgörünüyorduki,kasıklarımdabirtitreşimhissettim.Amaobununfarkındadeğildi,ateşekörüklegitti.Sağelinidizkapağımakoyduveusulcatenimiokşadı!Birandakalpatışlarımhızlandı,yüreğimvücudumadahafazlakanpompalamayabaşladı.Çoğununnereyegittiğidebelliydi…Teriçindekaldım.Bukadınbeniuçuracak,diyedüşündüm. “Veysel’ciğimricaetsem,sırtımagüneşkremisürermisin?”Şezlongayüzükoyunuzandı. Yüzünü yana çevirip, bana döndü. Yeşil gözlerinin içinde erimek, saçlarınıkoklamak,vücudunuokşamakistedim.Zatenonundaniyetibuydu…UlanVeyselneşanslıadamsınsen! Güneşkreminiavucumuniçinebocaedip,boynunuvekulunçlarınıokşamaya

başladım.Hesapta,sırtınıkremliyordum. “Veysel?” “Efendimcanım…”Ufaktanufağa,bendedahasamimikonuşmayabaşlamıştım. “Neden beni cevaplamadın?...”Haydaaa,soruneydiki? “…Yoksa odana gelip, seni huzursuzederim,diyemikorkuyorsun?” “Yapma be güzelim, ben hiçbirkadındankorkmam…Zatenseningibigüzelkadınlardankorkulmazki…Sizlersadeceelüstündetutulurvebirömürboyusevilirsiniz!”Vaybe,iyikıvırdım. “Ben de odana gelmemi istemediğiniçin,numarasınıbanavermedinsanmıştım.” Yokyahu,nedenistemeyeyimki?Aklıbaşındahererkekseningibibirkadınıister!Sadece bunu sorduğunu anlamamıştım. Oanda,önümdeuzananyarıçıplakvücudunaodaklanmıştım da, bu yüzden sorunuduyamadım,demedimamaaklımdanbunlar

geçti. “328’de kalıyorum. Belki akşam yemeğinden sonra odama çıkar ve dizüstübilgisayarımdan internetegirerizveyayanımdagetirdiğimfilmlerdenbirini izleriz,”dedim.Buesnadavücudunuokşamaya(pardonkremlemeye)devamediyordum. Tambusırada,Ayla’nınceptelefonuçaldı.“Merhabatatlımnasılsın?Sağol,vallahibendeiyiyim.Neyapayımişte,tatildeyim.Rahatlamayavekendimeyeniarkadaşlarbulmayaçalışıyorum…Evet,öyleoldu,Veyseladında,harikabiriyletanıştım.”Dönüp

bana baktı, gözlerinin yumup,dudaklarıyla hayali bir öpücükyolladı.Bendeaynınıtekrarladım.Acabaşimdiuzanıpboynunuöpsemne der diye düşünürken, yenidencep telefonunda konuşmayabaşladı. “Sorun yok, ayın yirmisekizindeki toplantıya katılacağım.Üçüncükattakisalondayapılacaktıdeğil mi? Tamam, patrona söyle,mutlaka orada olacağım. Şimdiizninlekapatıyorum,birsaatkadargüneşlenmem lazım. Öpüyorumcanım,”dedivetelefonukapattı. Banadönüp,“İşyerimdenbirarkadaş,”diyeaçıkladı.Tekkelimebile etmeme fırsat bırakmadan,“Biraz da belime ve tam şuraya

kremsürermisin?”dedivebikinisininkopçasınıaçtı.Allah’ım,benibunefiskadınlamı sınıyorsun? Sırtını sıvazlarken ellerim titriyor, mayom her geçen saniye şekildeğiştiriyordu…

***

BirsaatkadardahaAyla’ylasohbetettik,sonraogitti.BendekendimiAkdeniz’inboltuzlusularınabırakıp,piknoktasınavaranheyecanımıdenizinsoğukluğuylabastırdım.Oşekildeoteliniçindedolaşamazdımya!Yeterinceserinlediktensonra,odamaçıktım.Aylailebirlikteyiyeceğimizöyleyemeğiiçinhazırlanmamgerekiyordu. Asansörden inip de odamın kapısına gelince, aksilikler başladı. Plastik kartıdörtdefayerinesokmamarağmen,birtürlükapıyıaçamadım.Herseferindeklikdiyebir sesçıkıyoramakırmızıküçük lambayanmayadevamediyordu.ÜstelikAyla ilebuluşmamızasadeceyirmidakikakalmıştı.Dahafazlavakitkaybetmedenresepsiyonaindim. “Afedersiniz,328noluodadakalıyorum.Amaşukartımlakapıyıaçamıyorum.” “Birbakalımefendim,”diyengörevlikartıbendenaldıvebilgisayarınayerleştirdi.

“Bukartiptalolmuşbayım,”dedi. “Nasılolurya,dahadüngecegeldimvebir haftalık ücreti peşin ödedim. Niçin iptalettinizkartımı?” “Çünkü13:15’dekartınızıkaybettiğinizibelirtip, adınızın Veysel olduğunu veİstanbul’dan geldiğinizi ifade edip, biryenisinialmışsınız.Sabahvardiyasındagörevliarkadaşımbilgisayarabu şekildenot düşmüş.Öyleolmadımı?” “Yok yahu, böyle bir şey hiç olmadı.Kartımıfilankaybetmedimben!” “Pekiyi sizin adınız Veysel Diker değilmi?”

“Evet,VeyselDikerbenim,amakartımıkaybettiğimisöyleyipdeyenisiniisteyenbendeğilim…” Otelgörevlisibendendahazekiydi.“Pekâlâ,hemenbirlikteodanızaçıkalımohalde…”

***

Odayaçıktığımızdacansıkıcıbirdurumlakarşılaştık. En çok da benim canım sıkıldı çünkü odadaki şifreli kasayı açamadığım içinkomodininçekmecesinekoyduğumzarf,içindeki1.500YTLilebirliktekaybolmuştu.Bunun yanında, bir iş gezisi esnasında Dubai’den satın aldığım CD çalarım, dahageçenhafta tedariketiğimdijital fotoğrafmakinem,vakitvenakitdarlığınedeniyleİstanbul’dakigeceâlemlerinedalamasamda,bundanböylesanalâlemlerdegezerim,düşüncesiylekarımdanayrıldığımınertesigünüsatınaldığımdizüstübilgisayarımdaçalınmıştı. ÜstelikAyla’yıda,birdahahiçgörmedim. Şehvetlibiryazaşkıyaşayacağımısanırken,geriyesadecebüyükbirhayalkırıklığıvehenüztaksitleriödenmemişkredikartıborçlarımkalmıştı. AferinlanVeysel;birçiftyeşilgözün,birtutamkızılsaçın,ikitaneportakalınuğruna,iyihaltettin…

OğuzÖZTEKER [email protected]

Vinyetler A.GökhanGÜLTEKİN telumaithor.deviantart.com

Hayatta Kalanın Öyküsü - MAUS

“Yahudilerbirırkkuşkusuzamainsandeğiller.”AdolfHitler

Maus, 1992 yılında Pulitzer ÖzelÖdülü’nüalanbirçizgiroman.KonusugenelolarakİkinciDünyaSavaşısırasındabirYa-hudiailesininyaşadıklarınıiçeriyor.Kitabınyazarı,aynızamandaçizeriolanArtSpiegel-man,babasıVladek’inanlattıklarıüzerind-en İkinciDünyaSavaşı’ndayaşananlarıveyaşananlarıngünümüzeetkileriniirdeliyor.Hikâyeyekitabınyazılışsürecidedâhiloluy-or. İşte bu sebeplerle kitap otobiyografik.Kitabın,konuhakkındayazılan,çizilendiğer

kitaplardanönemlibirfarkıyazarınhikâyeyikendindenyolaçıkarakanlatmasısayes-indeokuyucuyaverdiğigerçeklikduygusu.Yazarkendini,babasını,çevresindekileriyalınbirdilleeleştirirkenyaşananolaylarıabartıdanuzakbirşekildeanlatıyor.

Kitapla ilgili söylenmesigereken ilk şeyaslındayazarınhikâyeyihayatageçir-irkennasılbiryolizlediği.Maus’takahramanlarresmedilirkenhayvanlarkullanılmış.Adındandaanlaşılacağıüzerekitaptabaşkarakterler fareler.Yahudiler,odönemdekendilerine aşağılayıcı bir şekilde davranıldığı ve güçsüz kaldıkları için fare olarakçizilmiş,onlarıavlayanAlmanlardakedi.BirAlmanileYahudi’ninçocuklarıisehemkediye,hemfareyebenzeyenyaratıklarolmuş.İnsanlarıhayvanolarakresmetmekbazıtutarsızlıklaranedenolsadakomikenstantaneleredenedenolmuş.MeselabirsahnedefaredenkorkanbirYahudivar.KitaptaAlmankılığınagirenlerkedimaskesitakanfarel-er,AlmanlarıuzaklaştıranAmerikalılardaköpekoluyorlar.Burayakadarhayvanlarınseçimindebiryolizlendiğiaçık.BunlarındışındaFransızlar;kurbağa,İngilizler;balık,İsveçlilerrengeyiği,Polonyalılarisedomuz.Yazarbuseçimlerindeisefarklıkültürdekipopülerkarakterlerigözönünealmış.MeselaAmerikantelevizyonlarındayayınlanançizgikarakterlerMissPiggyvePorkyPig,Polonyalılarıçizerkenyazarailhamkaynağıolmuş.AilesinievlerindesaklayanPolonyalılarakarşıpozitifbiryaklaşımıolduğunuanlayabilirizilhamkaynaklarınabakarsak.

YahudikökenliWaltDisney’inenmeşhurkarakterlerindenMikiFaredeMausilebağdaşanbirsaldırıyamaruzkalıyor.Spiegelman’ınYahudilerifareolarakçizmesinenedenolanilhankaynaklarındanbirideMikiFare’yeyapılanbueleştiriolabilir.

“Miki Fare şimdiye kadar yaratılmış en sefil kahraman... Her bağımsız delikanlı ve her saygın gencin sahip olduğu sağlıklı duygular, hayvanlar dünyasının bu en büyük mikrop taşıyıcısının, bu pisliğe ve iğrençliğe bulanmış haşaratın ideal hayvan tipi olamayacağını anlatır... Yahudilerin insanlara kaba saldırısına son! Kahrolsun Miki Fare! Gamalı Haç takın.” Gazete makalesi, Almanya, otuzlu yıllar

29

KitaptaVladek’inanıları1930’larınortalarındanbaşlıyor.Savaşakadargeçensüredeonunhayatınagözatıyoruzönce.Sosyal yaşamı, eşi Anja’yla tanışması,evliliğinde yaşadığı sıkıntılar... BuanlatımınenönemliyanıbusayedesavaşöncesindeYahudiler’inaşamaaşamanasılNazi kamplarına düştükleri ya da yanıbaşlarındaki tehlikeyenekadaruzaktanbaktıklarınıayrıntılıveaçıkbirbiçimdegörmemizi sağlaması.Diğer taraftan daNazilerin ne kadar sinsice ve etkili birbiçimdeilerlediklerinigörüyoruz. Kitaptaki en etkili anlardan biri de Nazi kamplarının bile insanları herkesehoşgörülüolmaya teşvik etmeyeyetmemesi.Vladek savaştanyıllar sonrabile farklıolduğuiçincezalandırılmasındanhiçbirçıkarımyapamamışsanki.Köpekolarakres-medilenbirzenciyekarşıoldukçaönyargılı.Onudışlıyorveaşağıgörüyor.Potansiyelbirhırsızgözüylebakıyor.BununyanısırasırfVladeköyleistiyordiyedininideğiştirenArtie’ninFransızeşivar.Yahudilerindiğerlerinekarşıduyduğuönyargınınbirörneğidaha. ArtieilebabasıVladek’inarasındakiçatışmalardakitaptabüyükbiryerkaplıyor.Artiebabasıylaçokilgilenmiyor.Bununkökenindeisebabasınınonaküçüklüğündenberi işe yaramaz muamelesi yapması ve sürekli savaş sırasında ölen ağabeyininfotoğrafıyla kıyaslanması var. Kendisi o dönemde yaşamadığı ve ailesinin yaşadığısıkıntılarlaboğuşmadığı için sürekli suçluhissediyor.Yaşamadığıbir savaşınetkileriyıllarcapeşinibırakmıyor. Maus,Vladek’inhikâyesi.Onunsavaşınöncesinde,sonrasındayaşadıkları,Na-zilereyakalanmamak,kaçmakiçinyaptıkları,yenibirhayatkurmakiçinverdiğimü-cadelevedebütünbuolanlarıoğlunaanlattığızamanlar...İnsanlıktarihinekaralekeolarakgeçensavaşınbiraileninyaşamınayansımasınıgösteriyorMausbize.Yahudileriötekileştirmedenvaroluşmücadelelerinetanıkolmakiçinbirfırsataynızamanda.

EdaİHTİYAR [email protected]

İki Kardeş, Tek Yönetmen

Sinema dünyasında, beraberçalışan yönetmen kardeşler olgusu sıkçarastladığımızbirdurum.Tavianikardeşler,Wachowski kardeşler hatta Türkiye’denTaylan kardeşler ilk akla gelenlerindenbirkaçı. ElbetteRidleyveTonyScottgibikariyerlerineayrıayrıdevamedenisimleride unutmamak gerek. Ama herhalde be-raber çalışan kardeşler içinde en verimliişbirliğinigerçekleştirenleryıllarboyupekçokbaşarılıfilmeimzaatanCoenkardeşlerolsagerek.

Hollywood’un en ünlü isimlerinden birkaçı ile çalıştıkları halde her zamanbağımsızlıklarınıkoruyan ikilibuanlamda sektör içinde farklıbiryerdeduruyorlar.DahailkfilmlerindenitibarenCoenkardeşlerinbirdiğerdikkatçekenözelliğidesin-ematarihinevetürlereolanhâkimiyetleriveherzamankoruduklarımizahduygularıoldu. Coenkardeşlerinarasındasadeceüçyaşfarkvar.BüyükolanJoelCoen1954doğumluyken, küçük olan EthanCoen ise 1957 doğumlu.Her ikisi de üniversitedeöğretimgörevlisiolananne-babalarıCoenkardeşlerindonanımlıbirşekildebüyümesineetkiettibelliki.ÖzellikleanneCoen’insanattarihihocasıolmasımutlakakardeşlerinsonrakiyaşamlarındaönemliroloynamıştır. İkilininsinemayailgisidahaküçükyaşlardanbaşlamış.Joel’inufakufakbiriktirdiğiparalarla bir Super-8 kamera alıp amatörcefilm çektiği biliniyor. Belli ki küçükten beri bolbol film izleyen kardeşler özellikle kimi türlerehâkimiyetlerini de o yıllara borçlular. Sonradankardeşlerüniversiteeğitimlerisırasındafarklıdal-larayöneliyorlar.Joelsinemasevgisinieğitimiilebirleştirmek isteğiyle sinema okurken, Ethan’ıntercihifelsefeoluyor. Muhtemelen okulunun da etkisiyle Joel,sinemadünyasınailkadımatankardeşoluyor.OyıllardaözelliklekurgualanındakendinigeliştirenJoel, aynı dönemde efsane bir filmde de kurguasistanlığı yapacaktı daha ilk filmini çekmekteolanSamRaimiisimligencecikbiryönetmenin…BufilmininadıTheEvilDeadidi. 1984’de iki kardeşberaberce ilkfilmleriniortaya çıkardılar. Blood Simple isimli bu film,kardeşlerinkarafilmtürünesevgisiniortayako-yarken ilk film olmasının dışında ikili için pek

31

çokbaşka ilkidebarındırıyordu.Dahasonrapekçokfilmdeyapacaklarıgibifilminhemenherşeyine imzaatankardeşleryönetmenliğe Joel’inyapımcılığa iseEthan’ınadınıyazıyor,yazarlıktaisekrediyipaylaşıyorlardı.Ancaksonrakifilmlerindedehepsöylendiği gibi bu sadece kâğıt üzerinde ve kimi zaman belirli yasal zorunluluklarbunugerektirdiğiiçindi,yoksakardeşlerinherikisidebuişlerinherbiriniyapıyorlardı.DahabuilkfilmlerindekurguhanesindedeRoderickJaynesisminigörüyorduk.Sin-emadünyasındadahaöncehiçismiduyulmamışbukurgucuaslındaCoenkardeşlerinkendilerinetaktıklarıbir isimdenbaşkabirşeydeğildi.Filmlerindekendi isimlerininfazlasıyla yer aldığını düşünenCoenkardeşler, bundanböylefilmlerinin kurgusunuyaptıklarındabuismikullanacaklardı,hattabuisimleOscar’abileadayolacaklardı. İlk filmin ilklerine devamedelim.Kardeşlerbufilminmüzik-lerini, yine daha sonraki filmler-ininhepsindeberaberçalışacaklarıCarter Burwell’e, görüntüyönetmenliğini isekendisidedahasonra yönetmenliğe adım atacakolanBarrySonnenfeld’eteslimede-ceklerdi. Bu, her iki ismin de ilkuzunmetrajfilmleriidi.Filmlerindeoyuncu olarak da bazı isimlerdenvazgeçemeyenCoenkardeşler,za-manla oluşturacakları bu oyuncukadrosundanFrancesMcDormand’abufilminbaşrollerindenbirinivermişlerdi.JoelCoeniçinbuisminbirönemlitarafıdahavardıelbette.FrancesMcDormandveJoelCoen,dahabufilmingösterimegirdiği1984yılıbitmedenevlenmişolacaklardı. Coen’lertekrarkameraarkasınadönmedenönceartıkarkadaşlarıolanSamRai-mi ileonunçekeceğibirfilmin senaryosuna imzaatacaklardı.Crimewave isimlibufilmfazlabirbaşarıkazanmayacakamaşuanakadarCoenkardeşlerinkendifilmleridışındasenaryosunuyazdıklarıtekfilmolarakkalacaktı(Ancak2009yılındaGeorgeClooney’ninyöneteceğibirfilmesenaryoyazacaklarındanbahsediliyor).SamRaimisonradanbuişbirliğininkarşılığınıverecekveCoen’lerinbirfilmindesenaryoyakatkıdabulunacaktı.Bunundışındaçeşitlifilmlerdebirbirleriilefikiralışverişindebulunduklarıbiliniyor.ÖrneğinRaimi,ASimplePlanfilmindeyoğunkaraltındaçekimtekniklerikonusundaCoen’lerdenönemlibirdestekaldığınıbelirtmiştir. Coen’lerdekendiprojelerinedöndüklerindeRaimi’nincoşkunkamerahareket-leriniçokfarklıbirfilmdekullanacaklardı.RaisingArizonaisimlibufilmtemeldeyinebirsuçhikâyesinianlatsadabukezkomediunsurlarınıağırlıklakullanıyorveCoen’lerohınzırmizahduygularınıilkkezseyircilerlepaylaşıyorlardı.BaşrolleriniNicolasCageveHollyHunter’ınpaylaştıklarıbufilm,çocuklarıolmayanbirçiftinbuarzularınıçocukkaçırmailegidermeyeçalışmalarınıanlatıyordu.Amabukonudanbeklenmeyecekka-dareğlencelibirfilmdiortadaki.YanoyuncukadrosundayineFrancesMcDormand’ınolmasınınyanındailerideCoenoyuncularındanbiriolaraksayabileceğimizJohnGood-mandavardı.Bufilmlebirliktekardeşlerfilmlerininkurgularınıyapmayadakısabiraraverecekti. İkilininhemensonrakifilmiMiller’sCrossingiseyinebirsuçöyküsüvetambir

gangsterfilmleritürünesaygıduruşuidi. ZatenCoen’lerin senaryosu datürün çok önemli yazarlarındanbiri olan Dashiell Hammett’ın birromanına dayanıyordu. Bu gang-ster filminde bile Coen’ler alttanalta mizah duygularını göstermek-ten de geri durmuyorlardı aslında.Başrolünü Gabriel Byrne’a verdik-leribufilminkadrosundadahasonrapekçokfilmdebirlikteçalışacaklarıSteveBuscemi ve bir sonraki film-lerinin başrolünü teslim edecekleriJohnTurturroyeralıyordu.

İşeobirsonrakifilmleri,CoenkardeşleringerçekanlamdafanlarınınoluşmasınavebirCoenfilmikavramınınortayaçıkmasınavesileolacaktı.Coen’lerinbiröncekifilmlerininsenaryosunuyazarkenyaşadıklarıtıkanıklıktanyolaçıkarakyazdıklarıbuse-naryotamdabirsenaryoyazarınınyaşadığıtıkanıklığıanlatıyordu.AmabunuokadarbaşarılıbirşekildeyapıyordukiortayabazıeleştirmenlertarafındanhalenCoen’lerineniyifilmiolarakkabuledilenbirfilmçıkıyordu.BufilmtabiikiBartonFink’ti.AynıadlıkarakterimüthişbirbaşarıilecanlandıranJohnTurturrobiryana,JohnGoodmandagörmeleresezabirserikatilkompozisyonuçiziyordu.Coen’lerbufilmleriileçokönemliödüllerdekazanıyorlardı.ÖrneğinCannesFilmFestivalitarihindeilkkezbirfilmeniyifilm,eniyiyönetmenveeniyierkekoyuncuödüllerinibirliktealıyordu.BufilmlebirliktegörüntüyönetmeniolarakdadeneyimlibirisimolanRogerDeakinsileçalışmayabaşlayankardeşlerbundansonradakamerayıbaşkabirismeteslimet-meyeceklerveuzunyıllarboyubirlikteverimlibirortaklığaimzaatacaklardı. Barton Fink’in başarısı üzerineCoen’lerinbirsonrakifilmidahabirmer-aklabeklenirolmuştu.Coenkardeşlerinsenaryo aşamasında eski dostları SamRaimi ile çalıştıkları bu film adeta birFrank Capra filmiydi. The HudsuckerProxy isimli bufilm saf, temiz ve bi-raz da aptal taşralı bir karakterin, buözelliklerinden hiç ödün vermedenbüyük bir şirketin başına geçmesinianlatıyordu.Gösterimeçıktığıdönemdepek beğenilmeyen bu film Coen’leraçısından da ilk ciddi başarısızlıklarıanlamınageliyordu.Kendileriaçısındanbüyükbirbütçesayılan25milyon$’amalolanfilm,sadece3milyon$getirerekhayalkırıklığıyaratıyordu.AncakyıllariçindebufilmindekendihayranlarıoluştuvebufilmdeCoenkardeşlerinönemlifilmlerindenbirihalinegeldi.FilminbaşrollerindeTimRob-bins,eşsizPaulNewmanveJenniferJason-LeighoynamışolsadaCoenoyuncularındanBuscemiveGoodmandafilmdeyerlerinialmışlardı.RaimivedeğişmezoyuncusuBruce

Campbelldecabası. Bugişebaşarısızlığınınardından1990’larınortalarındanitibarenCoenkardeşlerhemeleştirmenlerhemde seyircilerbazındaönemlibaşarılar kazananbirkaçfilmeimzaattılar.Elbette seyircibaşarısıdenincegişe rekorlarıkıranfilmlerianlamamakgerek,Coen’lerinfilmlerihiçbirzamanbildikpopcornseyircisineuygunolmadı.Bufilmlerden ilki olan Fargo, yineCoen’lerin sevdiği türden bir suç hikâyesiydi.Düz-mecebiradamkaçırmaolayınınnekadartersgidebileceğinianlatanbufilmmüthişçizilmişkarakterleri, tıpkıfilmleringeçtiği yerlergibiolan soğukhikâyeyapısı amaherzamanbiryerlerdenfırlayankaramizahıilehersinemaseverinizlemesigerekenfilmlerdenbiriydi.HerzamankiteknikekipleriileçalışanCoen’ler(kurguyudatekrarkendileri ele almışlardı), başkarakter olarak belki de sinema tarihinin gördüğü enorijinalpolismemurlarındanbiriniyerleştiriyorlardı.KarnıburnundahamilehaliyleolaylarıçözmeyeçalışanbukadınıJoelCoen’ineşiFrancesMcDormandcanlandırıyorveburolüylebirdeOscarkazanıyordu.FilminkötüadamlarıolarakdaSteveBusce-mivePeterStormaredehafızalarakazınankarakterleryaratmışlardı.BuaradaCoenkardeşlerinbufilminenbaşınabunungerçekbirhikâyeolduğunudayazmalarıdaonlarınmuzırlıklarınınayrıbirgöstergesiidibelkide.Filminhikâyesindekikimiolay-larfarklıgerçekolaylardanesinlenmişsedetoplamınıngerçeklebirilgisiyoktu.Bunarağmenfilminsonundaakıbetimeçhulolanparayıaramakiçinfilmingeçtiğiyerleregidenhazineavcılarınınolduğusöylenir.ZamanlabufilminhayranlarıokadararttıkiFargofilminçekildiğiyerlerdeFargofestivalleribiledüzenlenmeyebaşlandı. Coen kardeşler bir sonraki filmlerinde yinekomediyeağırlıkverdilerveaynıisimliamabirbir-indençokfarklıikiadamınkarıştırılmasındanyolaçıkan The Big Lebowski filmini yaptılar. Yine herbiribirbirindenorijinalkarakterlerledolubufilmdeoynayanisimlerinhemenhepsidahaöncedeenazbir Coen filminde oynamış isimlerdi. Bu birbiriniçokiyitanıyanekipiçindebaşrolünteslimedildiğiJeff Bridges hiç yabancılık çekmiyor, daha önceCoen’lerilehiççalışmamışolmasınarağmentambirCoen karakteri olup çıkıyordu. JohnTurturro’nununutulmazbowlingmanyağıJesuskarakteridefa-zla rolü olmamasına rağmen filmden seyircininaklınakazınanimgelerindenbirkaçınaimzaatarakçıkıyordu.TheBigLebowskideCoen’lerinüzerind-en zaman geçtikte daha fazla sevilen ve hayrankitlesigenişleyenbirfilmlerioldu. Coenkardeşler2000’lereHomeros’unOdysseiaeserininçokserbestbiruyarlamasıilegiriyorlardı.OBrother,WhereArtThou?okadarserbestbiruyarlamaydıkibelkidefilminbaşınabunuyazmasalarfarkedilmeyecektibile.Hikâyeyi1930’larınAmerika’sınataşıyanCoenkardeşlerfilmdeözelliklekilisemüziğinefazlasıylayerayırıyorhattabiranlamdabirmüzikalyapıyorlardı.BusayedebirCoenfilmininsoundtrack’ideilkdefabukadar ilgi görüyordu.BufilmözelindemüziklerdeTBoneBurnett’ın imzasıvargibigözüksedeyinedekimiyerlerdesadıkbestecileriCaretBurwell’inmüziklerinidekullanıyorlardıCoen’ler.BufilminCoen’leraçısındanbirönemidebelkideilkkeztam

birHollywoodstarıdenebilecekbirisimleçalışmalarıidi.GeorgeClooneybufilmdeçokeğlencelibirper-formans sunarak kendine güvenen Coen kardeşleripişmanetmiyordu. Coenkardeşlerinbir sonrakifilmibukezçoksevdiklerikarafilmtürünebirdönüşolacaktı.Tama-men siyah/beyaz olarak çektikleri The Man WhoWasn’t There filminde başrolde Roger Deakins’in

muhteşemgörüntülerininolduğunusöylersekyanlışbircümlekurmuşolmayızherhalde.İlginçtir,busonucafilminöncerenkliolarakçekilmesi,sonradansiyah/beyazatransferedilmesisonucundaulaşılmıştı.ElbettebustilizesuçfilmindeBillyBobThornton’untümfilmisürükleyenperformansınıdayabanaatmamakgerek.BufilmseyirciaçısındanCoenkardeşlerinsonbirkaçfilmikadarbaşarılıolmasadaeleştirmenlerdenyinetamnotalmıştı. Coen’lerinsonrakiikifilmiIntolerableCrueltyveTheLadykillers,başrollerindekiikibüyükstarGeorgeClooneyveTomHankssayesindedahaiyigişebaşarılarıeldeetmiş olsa da, ne seyircilerin, ne de eleştirmenlerin bu filmleri pek sevdiği söylen-emez.HâlbukiCoenkardeşlerbuikifilmleyinesinematarihindensevdikleritürleresaygılarınısunuyor,ilkindeadetabirTracy-Hepburnkomedisiçekiyor,ikincisindedezatendirekolarakbirEalingstüdyosuklasiğininyenidençevriminiyapıyorlardı.Coenkardeşlerinkayıtsızşartsızhayranlarıbufilmleridebeğenmişolsalarda,ikilinineniyifilmleriarasınaalmanınmümkünolmadığıbirgerçek. 2006’da Paris, je t’aime projesinde birsüredirbirlikteçalışmadıklarıSteveBuscemiilebirlikte Paris’e pek keyifli bir selam gönderenCoen’ler, bir sonraki yıl sinema dünyasınaNoCountryforOldMenisimlibirbombayladönüşyapıyor, seneninhemenhemen tümödüllerinitopluyor ve ödül sezonunu, koleksiyonlarına3 Oscar daha katarak kapatıyorlardı. Bir tanede Javier Bardem’e kazandırmaları da cabası.Ülkemizde7Mart’tagösterimegirecekbufilmisinemadaizlemefırsatınıkaçırmamakgerek. Coen’lerhiçhızkesmedenfilmçekmeyedevamedecekgibigözüküyorlar.SıradaşimdidenBrad Pitt ve George Clooney’nin başrollerinipaylaştığı Burn After Reading var. Başroldekiisimlersinemasalonlarınaherzamankitakipçi-lerininepeydışındabirkitleyidesürükleyecekgibigözüküyor.Umarızistimüzerindeykenbirşahanefilmdahaçıkartırlarortaya.Bekleyelimgörelim.

HasanNadirDERİN http://sinemamanyaklari.wordpress.com

Bir Gün Bir Defter Buldum Ve Hayatım Değişti...

Yerdenbulduğunuzbirdefterininsanlarıöldürme gücü olduğunu anlarsanız neyapardınız? Kendinizi suçla savaşa mı adar,yoksakendiçıkarınıziçinmikullanmayakararverirdiniz?Diyelimkisuçlasavaşmayaadadınız(nezorunvarkardeşim?),buyaptığınızındoğrubir davranış olduğunu düşünebilir misiniz?Adaletidağıtmaksizinişinizmi? Yagami Light’ın seçtiği yol bu, suçlu-lardanarınmışbirdünya!Bununiçinherşeydenvazgeçmeyehazır.PekiamagençYagami’ninelindekibugüçiçindünyahazırmı? Çizgi Dünyayı seviyorsanız mutlakakıyısındanköşesindenJaponmangaveanime-lerinedebulaşmışsınızdemektir.BazılarımızınbutürleilgilifikirleriçizimtekniğiyadaJapondünya görüşü gibi nedenlerden dolayı pekolumlu olmayabilir. Ben de ergenlik dönem-

imdemangayerineDCvemarvel’itercihederdim.DahasonrabirazMetinDemirhan’ındazoruileJaponçizgilerinebakmayabaşladım.İlkbaşlardakısabirsüreiçin(yersen)hentai tarzı (her daim cıbıl olmaya hazır hatunlar ve enmanyak fantazilerde bilegöremeyeceğimiz sahnelerin sunulduğu manga türü) ile giriş yapmış olduğum busanat, ilerleyenyıllardaergenliğindegeçmesi iledahaolgunörneklereyönelmemevesileoldu. Ancaknekadarönyargılıolursanızolun,Japonlarınözelliklebilimkurguveko-rkutürlerineyenibirsolukgetirdiklerinideunutmamakgerekir. Death Note ise tüm önyargılarınızdan arınıp seyretmeniz gereken bir polisi-yemacera.Yüksekderecede spoiler içerenbu yazıyı okumadanöncebir kezdahadüşünün,ölümtanrılarıileyüzleşmeyehazırmısınız? Son yıllarda ülkemizde de büyükfan kitlelerine sahip olan Japon ani-melerinin en başarılı yapıtlarından biri2006’dabaşlayıpikisezonsürenDeathNote (Ölüm Defteri) oldu. TsugumiOhba’nın yazıpTakeshiObata’nın çiz-imleriilehayatbulanuzunsolukluman-ga serisinden Madhouse stüdyolarınınuyarladığıyapım,yirmişerdakikalıkotuzyedibölümboyuncaseyirciyiavucununiçinealıpsarsmayıbaşarıyor. Ölüm tanrıları yani Shinigamiler

36

yaşamlarınıdevamettirebilmekiçinellerindekiölümdefterlerineyukarıdanizledikleriinsanlarınisimleriniyazaraköldürürveokişininkalanömrünükendilerinekatarlar. Aslındaoldukçasıkıcıolanbuevrende,tekişlerigözlerinekestirdikleriinsanlarınhayatlarınıalmakolanölümtanrılarındanRyukmonotonluğasonvermekiçinDünya’yadefterinidüşürür,kendideyimiilesadeceeğlencearamaktadırveinsanlaroldukçail-ginçveeğlenceliyaratıklardır.Karakaplı,üzerindesadeceDeathNoteyazandefterJaponya’nınenzeki liseöğrencilerindenbiriolanYagamiLight’ınelinegeçer.Lightdefteriaçtığındaşusatırlarlakarşılaşacaktır; Herfanibirgünölümütadacaktır!(Budabendenyanlışanlaşılmasın)

Ölüm Defteri Kuralları: ) Bu deftere ismi yazılan insan ölecektir. ) Ölmesi istenen kişinin ismi yazıldığı sırada, yüzü akla getirilme-lidir. Aynı isme sahip insanların zarar görmemesi için bu gereklidir. ) İsim yazıldıktan 40 saniye içinde ölüm nedeni girilebilir. ) Eğer herhangi bir neden belirtilmemişse kişi kalp krizi sonucu ölecektir. ) Ölüm nedeni belirtildikten 6 dakika 40 saniye içinde detaylar yazılabilir.

ÖncedefterinbaşındayazanbukurallarapekbiranlamveremeyenLight,çocukçabir şaka olduğunu düşündüğü defteri denemek için haberlerde gördüğü bir rehineolayınınsuçlusununisminidefterekaralar...Tamümidikesipdefteriatmaküzereikenekrandabirdenrehinelerinkoşarakuzaklaştıklarıgörülür,azsonradetaylargeldiğindeLightufakçaplıbirşokyaşayacaktır.Haberleregöresuçlustresedayanamayıpkalpkrizineyenikdüşüporacıktaölmüştür.GerçeğiiseşimdiliksadeceLightbilmektedir. Elindeki gücün farkına varan Light birkaç gün içinde yüzlerce suçlunun kalpkrizindenölmelerinenedenolacaktır.Artıkdünyayayenibirdüzeningetirilmesigerek-mektedirvekendinikurtarıcıolarakgörmeyebaşlayanLighttümsuçlularıyeryüzündensilerekpir-upakbirdünyayaratmakiçinkollarısıvar.AncakbudüşüncelerleboğuşurkenLight’ın karşısında Ryuk belirir. Kendisine yol gösterici olacak ve yazılı olmayankurallarıöğretecekolaneğlencearayanbuölümtanrısıdefterletemasıolmayanin-

sanlartarafındangörülemez.Ryukelmayemekgibidünyevitatlaraalışırken–kibirölümtanrısıiçinuyuşturucugibibiretkisivardır–Lightdasonhızladefterinsınırlarınıkeşfetmeyebaşlayacaktır. Otoriteler ortada ilginç bir du-rum olduğunun farkındadır, ne kadarsuçluların kalp krizi sonucu ölmelerihalktarafındanmutluluklakarşılansadaInternetionalPoliceOrganization(IPO)

çokzekibirserikatillekarşıkarşıyaolduklarınıanlarveolaylailgilenmesiiçindünyanıneniyidedektifiolanL’yesuçluyuyakalamagöreviniverir.GizemlibirkişilikolanL’ninyüzünüvegerçekisminisadecedostlarıbilmektedir. HalktarafındanKira(Killeryanikatildentüretilmiş)adıverilengizemlisuçluyubulmak için kolları sıvayan L, ilk hamlesinde öyle bir oyun oynar ki, bütün dünyaKira’nıngerçektenvarolduğununfarkınavarır.Nasılsuçlularıortadankaldırdığınıan-lamasadaL,küçükakıloyunlarıileyavaşyavaşhedefinedoğruilerlemeyebaşlar.An-cakrakibideboşdeğildir.Light,L’inzekâsınahayrankalmıştır,ancakdünyayıkötülük-lerdenarındırmaprojesinisekteyeuğratabilecekherkesonuniçindüşmandır.ArtıkL’indedediğigibi“Kimöncehareketederseokazanır.“LightiçinL’inyüzüyadagerçekismiöldürmekiçinyeterlidir,ancakbubilgilereulaşmaksandığındançokdahazordur.İkisatrançoyuncusugibibirbirlerininadımlarınıtahminetmeyeçalışanikidüşman,maskelerinidüşürmekiçinsürprizlerledoluçeşitlistratejilerlebirbirlerinimatetmeyeçalışacaklardır.Engüzeltarafıdaseyircininbuikiliarasındataraftutmasınıistemeyenanimebizi bir Light’ınbir L’inbeynine sokarakobjektifliği korumamızı sağlar.KimkazanırsakazansınkaybedenbirşekildeDünyaolacaktır. Müzikleri,senaryosuveçizimkalitesiilediğeranimelerdenayrılanDeathNote,“YetenekliBayRipley”tarzıbirolayağınınortasınabizleriçekiyor.Bupolisiyeromanserisisuçlununbakışaçısıileolaylarayaklaşmasıileyenibirakımyaratmıştı.DeathNotedabizeaynıtadıveriyorveenazonunkadarbaşarılıbirolayörgüsünesahip.Suçluilekendiniyakınhissetmekkimizamanseyirciveokuyucuiçinfazlasevilenbirdurumdeğildir,heledegençlerihedefalanbiryapımdabudurumbirazdatehlikeliolabilir.Durumunkorkunçluğunuanlatabilmekadına ikiörnekverebilirim.BirincisiBelçika’dayaşananbircinayetolayındacesedinyanındabulunanikinotta“Watashiwa Kira dess” (Ben katil Kira) yazıları bulunmuş ve olay henüz aydınlatılamamış.Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiye http://en.wikipedia.org/wiki/Manga_Murder sitesin-den ulaşabilirsiniz. Amerika Virginia’da bir lisede isebir kişinin sınıftaki öğrencilerin adlarını kendi yaptığısahte bir ölümdefterine yazdığı anlaşılmış. Çin’de deöğrencilerinruhsalvefizikselsağlıklarınıetkilediğiiçinhükümet tarafından Ölüm Defteri sansürlü yayınlarkapsamınaalınıpyasaklanmışdurumda. Lkarakterinindevreyegirmesiileseyirciikilemdebırakılıyor.Bir tarafta adalet için savaşanbirdetektif,diğertaraftasadecesuçlularıöldürenbirkatil. Detektif L’in o garip alışkanlıkları... Daha ilk

gördüğümüzdebuçocukhal, tavırveduruşu ilebi-zlerietkilemeyibaşarıyor. Light’ınburnuhavada,yakışıklı,kendinebakan,megaloman ve antipatik karizmasına karşın L sonderecekırılgan,naifvesıcakbiryapıyasahip.“Birdy”filmindeMatthewModine’in kuş gibi tünediği sah-nelerdenetkilendiğibelliolanL,kamburoturmasınınkonsantrasyonunu %40 arttırdığını iddia ediyor.Şekerlemeleremeraklı, çocuk ruhlu bu zeki yaratıkher hareketi ile de diğer karakterlerden ayrılmayıbaşarıyor. Ayrıca senaryonun da kendisine torpilgeçmesisonucuhervurucudiyalogdaL’dengeliyor.Tabi Lightdahiç altta kalanbir yapıya sahipdeğil.L’inyinedediğigibi“Kirakaybetmektennefretedenbirçocuk,neredenmibiliyorum?Çünkübendeöyleyim!” MangaveAnimeleridışında,seribirromanaveikideJaponyapımıfilmesahip.Japonsinemalarındaoldukça iyibirgişeyeulaşanfilmlerüçlemeolmak içindegünsayıyor. If İstanbulkapsamındaTürksinemaseverleri iledebuluşacakolanprojeneyazık ki iyimodellenmiş ölüm tanrılarıyla bile seyredilmeyi hak etmiyor.Öncelikleoyunculuklaryerlerde,çekimtekniğietkisizvekonularçokkısageçilmiş.Birincifilmanimelerinbirdendokuzuncubölümlerinekadarişlerken,ikincifilmdeyirmibeşincibölüme kadar geliyoruz.Üç beş dakika daha uzatsalar otuz yediye de ulaşırlarmışsanırım. AncakgüzelbirhaberüçüncübölümefsaneviJaponkorkufilmiyönetmenler-inden, “Ringu” ve “Karanlık Sular”’dan tanıdığımızHideoNakata imzasını taşıyor.Hollywood’ayaptığıfilmlerdışında,Japoncaçektiğitümfilmleribirbaşyapıtmertebe-sineulaşmışNakata’nınbuprojeyekatılmasıbenisevindirdidoğrusu.L:ChangetheWorldadlı sonbölümüseyretmeksanırımayrıbirzevkolacak.TabiiNakatakorkuöğesiolarakyineetrafabeyazlariçinde,saçlarıyüzleriniörtmüşçıplakayaklıküçükkızlarsalmazumarım.

DeathNoteileilgilisiteler:http://deathnote.viz.comhttp://jump.shueisha.co.jp/deathnotehttp://www.animenewsnetwork.com/encyclopedia/anime.php?id=6592http://en.wikipedia.org/wiki/Death_Note

MasisÜŞENMEZ midnight.blogcu.com

V. Bölüm – Satılan Mal Geri Alınmaz

Öğleden sonra güneşi, müdür-lük binasının heybetli kolonları ve arıkovanını andıran sayısız penceresiardındanzarzorhissediliyordu.Kapınınönünde uzanan cadde, şehrin dört biryanına uzanan diğer binlercesi gibiyayalar ve seyyar satıcılarla doluydu.Yukarıdaki hızır yolundan saçılan yanıkyağkokusutümcaddeyikaplıyordu.Herşeyalabildiğinenormaldi.“Nasılhissediyorsun?” “Her zamankinden farklı bir şeyyok,”diyeyanıt verdiMurat. “Çevrem-dekiherşeydahaöncenasılsaşimdideöyle.”

“Belkidehenüzetkinleştirilmemiştir,”diyeakılyürüttüOzan.“Biliyorsun,böyleyerlerdeişleriağırdanalmayıseverler.” “Sanmıyorum,çünküiçeridekiadamahemençalışıpçalışmayacağınısordum,oda‘bensistemegirişiniziyaparyapmazçalışmayabaşlar’dedi.” “Pekisennediyorsun?Şuandafarklıhissediyormusun?” “Pekdeğil,”diyeyanıtverdiMurat,çünkükendisinibusabahkindenfarklıhis-setmiyordu.Belkiderüyamatiktenyediğikazıkbunuhissetmesiniönlüyordu. “Öyleysebirdeneyyapalım”dediOzan,“bilimselolmaktafaydavar.” “İyi fikir, ne öneriyorsun?” diyen Murat arkadaşının bu fikrini akla yatkınbulmuştu. “Biliyorsunki,benbiryazaroidimvedünyaedebiyatıkonusundakienginbilgimvebirikimimbazenbenistemedendekendiliğindenortayaçıkıveriyo-“ “Sadedegel,”diyeçıkıştıMurat. “Şudireğekafaatmayıdene.” “Saçmalama!” “Kafaatveişeyarayıpyaramayacağınıgör,”dediOzanvearkadaşınıbinanınönündeki iskele direklerinden birinin önüne doğru itiverdi. Arkadaşının çekindiğinigörünce de onu yüreklendirmekiçin “Çok sert olmana gerek yok,sadece yapıp yapamayacağını gör-menyeterli,beyninidağıtıpüstünübatırma,”diyeekledi. “Pekâlâ” dedi ve yükseleniskeleyisırtlayankocademirayak-lardanbirininyanınagitti,kısabirtereddütten sonra kafasını hafifçemetaledokundurdu.40

“Acımadı,”dediardından. “Kafanıkırmanagerekyoktuzaten,”dediOzan,“Asimov’unkanunlarıdaburayakadar.İşeyarıyordostum!” Arkadaşının söylediklerine inananve bundan başka çaresi de olmayan Mu-rat,özgür iradeninkocabiryalandaniba-ret olup olmadığı sorusunu o an için birkenara bırakarak gündelik hayatından birsorunu;bozukrüyamatikleneyapacağıvedahası parkmetreye bıraktığı arabasınınçekilip çekilmediği sorularıyla boğuşmayahazırlandı.Özgüriradesorunuhalledilmişgörünüyordu,şimdiyseasılmeselelerihal-letmekvardı. “Arabayıgidipalmamgerek,oradandarüyamatiğibirtamirciyefalangöstersemiyi olur. Madem değiştiremiyorum –yanikazıklandım- bari bundan sonra doğruçalışacağından emin olayım,” dedi vearkadaşınasordu. “Sendegeliyormusun?” “Hayır,bengelmesemdahaiyi,”dediOzanisteksizce.“Evegidipşuşiiritamam-lamakistiyorum.”

“Öyleyseakşamagörüşürüz.” “Görüşürüzdostum,”dedivehızırbüsdurağınatırmanmayakoyuldu.Merdiven-lerintepesinevarmışkenMurat’ınarkasındanbağırdı. “İradenehâkimol!” KuşkusuzOzaneğlencelibirarkadaştı.Muratdaonunlaarkadaşolmaktanmutlu-lukduyuyordu.Budüşünceduraktanayrılanhızırbüsündumanınakarışırken,yapmasıgerekenler kara bir duman gibi aklını doldurdu.Her şeydenönce bir an durup birsigara yakacakolduki, arabasını hatırlayıncabununpekde iyi birfikirolmadığınakararverdiveyakınlardakibir taksidurağındanbulduğuilktaksiyebinerekhızırınadoğruyolakoyuldu.Emekliolmanıninsanıbukadardeğiştireceğinibilmezdim,dahaşimdidentaksiyemüşteriolarakbiniyorum,diyedüşündüveyüzündebirgülümsemebelirdi. Birkaçdakikasonra,hızırınıparkedipgittiğiyerdebuldukendini. Parasınıödeyiptaksidenindi,hızırınabindivedolmaktaolanparksüresinidahafazlauzatmakistemediğindenhavalanarakoradanuzaklaştı.Ağırağırilerleyentrafiğinarasınakarışırkenbulunduğuyerinyakınlarındabirteknikservisolupolmadığınıdaaracındaki monitörden kontrol etti. Olumlu sonucu belirten ışık yanıp sönerken,bilmediğibusemttekazıkyiyebileceğinidüşündü.Yerine,nezamanevdekieşyalardabirsorunçıksatelefonettiğiservisieveçağırmakgeldiaklına.Enazındanikikerekazıkyemektenkurtulmuşolurum,diyesöylendivebulduğuilksapaktansağagirerekevinedoğruyolakoyuldu.

Hızırı iskeleye kenetleyip seksen dokuzuncu katın plastik kokan koridorunagirdiğindeOzan’lakarşılaştı.“Bu kadar da aceleci olmana gerek yok,” dedi, “şiiri yazdığım sayfayı alıp hemengeleceğimisöylemiştim,”Murat’ınaçıkolandairekapısınadoğruilerlerken. “Birgündeedebiyataolanilgininbirdenbireartmasıilginç,”diyesöylendişakayolluve“hepsikafanıodireğevurduğuniçin,”dedikahkahasınınarasından. Muratarkadaşınınarkasından“Nediyorsunsenbe?”diyeşaşkınvehazırlıksızbirtondasorduancakoçoktaniçerigirmiştivesöylenenleriduymadı. “Haydi,içerigeldeşunubirdinle!”diyerekMurat’ıçağırdı. Murat içeri girdiğinde üst komşusunu kıvır kıvır saçları ve kalın gözlükleriarasındanelindetuttuğubirsayfayıiçteniçesayıklarkenbuldu.Etrafasaçılmışonlarcasayfanınarasında,üzerikimiboş,kimiyazılmışvekaralanmış,kimideburuşturulupbirköşeyeatılmışyapraklarlakaplıolanmasanınyanıbaşındadikilmişheveslivedav-etkârgözlerlearkadaşınabakıyordu. Murat“Budaneböyle?”diyesordu. “Bu, edebiyat,” dedi Ozan afallayarak. “Senin ilk öyküne başladığın yer,oğlum!” “Benimmi?”deditereddütederek. “Evet,‘gelirgelmezyazmayabaşladım’dediğinöykü.Sonununnereyevaracağınımerakediyorum!” “Ben de öyle,” diye yanıtladıMurat. Arkadaşının hangi öyküden bahsettiğinedairenufakbirfikribileyoktu.

Sürecek...

UtkuTÖNEL kendime.blogspot.com

Vinyetler A.GökhanGÜLTEKİN

Yazarımız, Yıllık İzninin Bir Bölümünü Kullandığından Dolayı Bu Ayki Yazısını Yazamamıştır

Bu bilginin bize gelmesinin akab-inde Sıtkı Sıyrıl ile yaptığımız görüşmedekendisine, “kardeşim burası sanki günlük bir gazete sen de her gün orada yazı ya-zan bir köşe yazarıymış gibi ne bu yıllık izin tatavası“denmiş, “hayır aylık yayınlanan sanal bir dergiyiz, yılda toplasan en fazla 12 tane yazı yazacaksın, hepsini otursan bir günde yazarsın, ama iş artisliğe gelince yıllık izinmiş, bir bölümüymüş, yakışmıyor bunlar, utanmadan bu ibareyi koymamızı söylüyorsun bir de”diyeeklenmiştir.

Sıtkı Sıyrıl’ın “Yavrum ben son ütücülük yapıyorum, sen biliyor musun son ütücülüğü? İkitelli’ye geldin mi sen hiç? Bu buz gibi havalarda ben atölyede don atlet buharların arasında çalışıyorum. Ne sigor-tam var, ne yemeğim ne yolum. 40 yılda bir haftalık izin koparmışım bir de sana laf mı anlatacam” şeklindeki, titreyen sesindenduygusalbirhavadaolduğunusezdiğimizkonuşmasıüzerine“İyi de kardeşim, bizim suçumuz ne, ben burada 50 kişiden tıkır tıkır yazı topluyorum, dergi bir seni bekliyor ama”şeklindealt-tanalınmış,“istesen yarım saatte attırırsın sen o yazıyı”şeklindegazlanmıştır.“Hem bir bölümünü kullansan ne olur, tamamını kullansan n’olur. Yazıver işte yarım saatte, izinde kış uykusuna mı yatıyorsun, astral seyahate mi çıkıyorsun, anlamıyorum ki”diyerekgazlakarışıkincebirsitemkendisineiletilmiştir.

AnlaşılanokigazkonusundatecrübeliolanSıtkıSıyrılhavayagirmemiş,“yea hocam benim g*tümde ayı bağırıyor. Yazabilsem, yazardım zaten. Ben sana kolaylık olsun diye, yıllık izin açıklamasını koy dedim. O sana gelmiyorsa, <yazarımızın yazısı elimize ulaşmadığından ötürü yayınlanmamıştır> ibaresi koy, gizem yap. Ne biliyim hacı abi, yap bişiler işte. Yapan nasıl yapıyor”şeklindegazısavuşturmasınıbilmiştir.

“Yıllık izin neyse de, yazarımızın yazısı elimize ulaşmadığından ötürü yayınlanmamıştır ibaresi hepten geyik yahu. Sanki internet yok, sanki faks yok, sanki kurye yokmuş gibi, sanki posta güverciniyle yazı gönderiyormuş gibi bunu koyuyorlar açıklama diye. Resmen okuyucuya ayıp. Onun yerine yaz oraya

43

<yazarımız yazı yazacağına evde divx izlediğinden dolayı yazısını yazamayıp, eşeklik etmiştir, okuyucudan onun eşekliği adına özür dileriz. Hele bir tekrarlansın bu olay, o zaman yapacağımızı da biliyoruz>diye.Bakbakalımbirdahayazısınıgeciktirebiliyormu?”diyereksohbetisürdürdüğümüzSıtkıSıyrıl:“Bak kardeşim hâlâ divx mivx diyerek bana laf sokmaya çalışıyorsun. Benim divx seyredecek vaktim mi var anasını satayım, son ütü diyorum sana, remayöz diyorum, İkitelli diyorum, atölye diyorum, sen kalkmış divx diyorsun bana,”diyerekketumtavrınısürdürmüştür.

“Sevgili Sıtkı, anlıyorum seni ama burada iki araba laf edeceğine şimdiye yazmıştın yazını, ben ne yazacağım sana ayırdığımız boş sayfalara, sen de bizi anlasana biraz,”diyerekbirumutlayazıkopartmayaçalıştığımızyazarımız,sonolarak“Hacım bana farkmaz. Sayfayı boş mu basarsın, estetik ayağına karı, kız resmi mi koyarsın, yoksa bu konuştuklarımızı mı yazarsın bilemem...”diyerektelefonukapatmış,akabindetelefonunumesajmodunaalarakbizimleirtibatınıkesmiştir.

Eğerokuyorsamesajlarınıdinlemesiniönerdiğimizyazarımıza,yazıyazma-makiçinayaküstüyazdığısonütücümasalınıyemediğimizihatırlatır,bumasalınkurgusunaayırdığıeforileyazısınıçoktanyazmışolacağınıbildirir,vallakendisi-ninkaybedeceğinişifahensöyleriz.

GölgeEkibi

Doğan Kardeş Bu aralar ilkokul 1. sınıfta okuyan oğlum için,devamlı takip edebileceği, hayal gücünü açacak, bolçizgiromanlıbirsüreliyayınarayışındayım.Benimoku-mamaceramdahemenhemenaynıdönemdebabamınelindegetirdiğibirMilliyetÇocuk(BaytekinÖzelsayısı)ile başlamıştı. Çizgi romanlar hem hayal gücümü vevizyonumu olabildiğince genişletmiş, hem de okumayeteneğimi hızlandırarak güçlendirmişti. Çizgi Romanetiketialtındapiyasadabulunan,büyükleringenellemesi-yle; Tommiks, Teksas’lar hangi aklıevvel yüzündendirbilmem, lanetlenmiş, eve uyuşturucu sokmaktan dahazor okunur olmuştu ama Milliyet Çocuk, TercümanÇocuk,GüneşÇocuk,DoğanKardeşgibihaftalıkperiyo-tludergilerhembüyüklerehoşgözüküyor,hemdeçizgiromanokumayımasumlaştırıyordu.Oldukçahatırısayılırbirtakipçisiolanbudergilerzamanlakapandılaryadaformdeğiştirdiler.OgünlerdengünümüzetamamendeğişmişveMiçoadınıalmışhali-ylebirMilliyetÇocukkaldısanırım,amatatsıztuzsuzveruhsuzbirşekilde… BuarayışesnasındabirdengözümetakılanDoğanKardeşdergisiMarketinortayerinde bir zaman tünelinden geçmeme sebep olacaktı az kalsın.Hiç düşünmedendergiyialıp,iyiavlanmışbiryırtıcıhayvanedasıylaevdebekleyenaçevladımınönüneattım!Amaaçıkçasıpekilgilenmedi!Nedendirdiyedüşünürkendergiyikarıştırmayavekonuyamuvaffakolmayabaşladım.YeniDoğanKardeş,şimdikiçocuklariçindeğil,birzamanlartakipçisiolanamaşimdikocamanadamolmuşçizgiromanmüptelalarıiçinyayınlanmayabaşlamıştı. TürkçocukdergileriarasındaçoközelbiryeriolanveYapıKrediBankası’nınkurucusuKazımTaşkent’in bir kazada kaybettiği oğlunun adını verdiği dergi, 1945ile1978yıllarıarasında, otuzüçyılboyuncaaralıksızyayınlandı.90’lardabirgeridönüşyapsadabukısaömürlüolduvegünümüzekadarhepimizinenözelçocuklukanılarındayeraldı. Doğan Kardeş, yıllarca Türk çocuk dergiciliğinin başını çekti ve yayınlandığıdönemdekalitesiylevedoğruyönlendirmesiylebirneslinhayatınıyönlendirdiyadadeğiştirdi.Birsürüünlüsimadaçocukkenbuderginindevamlıokuyucularıydı.Müj-datGezen, İdilBiret,SunaKanveniceleri…Müziktahsili içinyurtdışındabulunanküçük Suna Kan dergiye yolladığı mektubunda şöyle diyordu: “İtalya’ya müzik ve

kültürtahsilinegidiyorum.İleridebüyükbirvirtüözolar-ak döneceğimi düşündükçe seviniyorum.Memleketiminbanasarfettiğiemekleriboşaçıkarmayacağım.” BirMilliyetÇocukfanatiğiolarak,DoğanKardeş’i,çokdahasonralarısahaflardanaldığımciltlerisayesindeokuyup,sevmiştim.MilliyetÇocuk’agöreçeşitliliğiazveyayınladığı çizgi roman sayısı düşüktü ama Frankofon-lariyiydi.DoğanKardeşTortaks,KahramanOzanHügo,İkizKardeşler,ProfesörTontongibinefisçizgiromanlarheryaştanmeraklısıylabuluşmuştuamaartıkköprününaltından çok sular akmıştı ve çizgi romanlar ve onlarıokuyanlardâhilolmaküzereherşeydeğişmişti. YeniDoğanKardeş,çizgiroman’aodaklanmışolar-akaylıkperiyodayayınlanacakveartıkçizgiromanlarınseçiminden de anladığımız üzere bir yetişkin dergisi

45

olmuş. Çizgi romanlar seçilirken farklı tür-lerin bir araya gelmesine özen gösterilmiş,derginin ilk sayısında çizgi roman âlem-inin ustalarından Alexandro Jodorowsky’ninyazdığı, Mark Riou ve Mark Vigouroux’nunresimlediğikısahikâyeler,kovboyBlueberry,Blacksad,Okko,Gecelerin Efendisi,Albatrosve David Fincher’ın sinemaya uyarlamaktaolduğuTetikçigibiserilervar.Ayrıcayükselen

mangaçizgiromanımerakıdaesgeçilmemiş…16sayfalıkbirmangaekidergiylebir-likteverilmektefakatMangaileyenitanışanokurlarınkafasınıkarıştıracakkadartürleetkileşimizayıfbuekipekbeğendiğimisöyleyemem,açıkçasıdergininsatışı içinbircazibeyaratacakgibidurmuyor. Eskikahramanlarınneredeyseezberlenmişöykülerininfarklı formatlardayeni-den,yenidenveyenidenyayınlandığıvegiderekdüşensatışrakamlarındanbahsedilenTürkçizgiromanyayıncılığındayenibirumutolarakalgılansadayeniDoğanKardeşileilgilibazıçekincelerimdeyokdeğil.ÖzellikleAylıkyayınlananbirdergiiçinçokazsayfasayısınavereklâmalmadığıiçinhaklılığıbiryerdesavunulabilecek,pahalıfiyatetiketinesahipdergininnederecetakipedilirolacağıbüyükçebirsoruişaretihalinegeliyor.Geçtiğimizyıllarda,bupiyasadabüyükumutlarlabaşlayıp,birkaçaydasonaerençizgi romanlardansonra,haklıolarak, kimseaylarca takipettiğibirmacerayıyarıdabırakmakistemiyor. DoğanKardeş’inönündeuzunvezorbiryolvar.İlksayıyıbirzamanlarDoğanKardeşokumuştümyetişkinler,şartlanmışbirduyguylaalacaklardıramaformatınbudenlideğiştiğidergionlar için sadecebir isimolmaktanöteyegitmeyecektir.Hattayayınlanankimiçizgiromanların,bunubirçocukdergisisanarakalanlardaöncehayretsonranefrethisleriyaratacağıbirgerçek,çünkü“DoğanKardeş”ismi33yılboyuncabirçocukdergisiolarakinsanımızınbeyninekazındı.Şimdianidenaynıisimleçıkanbirderginintamamenfarklıbiryayıncılıkanlayışınayönelmesibazılarıiçinaffedilecekbirdurumolmayacaktır.YKY’nınbuisimdeısraretmesiuzunvadedeçeşitlitartışmalarıgetirebilir.Dergininbir sorunuda ilk sayınındağıtımınınkısıtlı ve sorunluyapılmışolması, fakat bu zamanla düzelecektir diye düşünüyorum. Tabii çizgi romanokuruiçinilksayıyasahipolmanınöneminedeniyleeskisayılarınbulunabilirolmasıdaçokönemli.AyrıcatammaceraokumayaalışmışTürkçizgiromanokurları,beğendikleriçizgiromanısadece8sayfaokuduktansonra,1aylıkbirbeklemesüresindenoluşanbusabırgirdabınanekadardayanabilecekler,bunuzamangösterecek. DoğanKardeşumarımTürkçizgiromanınayeniumutlarvetakipçilerkazandırangüçlübiryayınolur.İyicesoluklaşmışkarışıkbirdünyadaeskibirdostunhatırlattıklarınaveyenisohbetlerinehepimizinihtiyacıvarçünkü…

MuratTolgaŞEN midnight.blogcu.com

Doğan Kardeş, Yeniden

zilmekteydi:“…Okumaylaesasenalışverişiolmayantoplumumuzda,okumaediminidersçalışmaklaözdeşleştirmişbireğitimveöğretimsistemiyüzünden,okulkitaplarıdışındakiokumalarayerdeyok,zamanda.Çocuklardersçalışmaktan,…[sınavlara]hazırlanmaktanbaşlarınıkaldırabildiklerindetelevizyonayakalanıyorlar.BunudaçokgörmemelionlaravebukoşullardaDoğan Kardeş’inekranlarekabetegirişebileceğigibihayallerekapılmamalı…” Şimdiyse yıl 2008.Çocukların her türlü bilgiye anında ulaşabildiği ve Internetaracılığıyla kendini ifade edebildiği mecralara çok rahatça ulaşabildiği bir zamandayaşıyoruz.1990’lıyıllardatelevizyonlarekabetedemeyenbuçocukdergisiformatının2000’liyıllardaInternet’lebaşaçıkabileceğinidüşünmekgerçektenzor.BunedenleYapıKrediYayınları1998yılındaatılanbuadımıtekraretmemeyekararverdi:EskiDoğan Kardeş’inyeribambaşkaydı, formatıodönemin ihtiyaçlarınavebeklentilerinecevapverebiliyordu,ancakbu ismin–kiYapıKrediBankası’nınkurucusuKazımTaşkent’in1939yılındabirkazasonucuhayatınıkaybedenoğluDoğanTaşkent’inanısınaçıkarılanbirdergidirDoğan Kardeş–yaşamasıisteniyorsabambaşkabirformatveiçerikledir-iltilmeliydi. İştebugünelinizdetuttuğunuzyenidergininardında63yıllıkbirgeçmişyatıyor.Aradangeçenyıllarlabirliktederginindebüyüdüğünüsöyleyebiliriz:Artık“heryaştangençlere”hitapedenbirçizgiromandergisihalinegeldi.Birincisayıylaberabervam-pir öyküsünden detektiflik hikâyesine, efendisiz samurayların maceralarından Alex-androJodorowsky’ninkısaöykülerineçokfarklı türlerdeçizgiromanıbirarayageti-rerekyayınhayatınatekrarmerhabadiyendergi,banagörebiraçıdaneskisindençokda farklı olmayanbir yaklaşımı ortaya koyuyor: 20. yüzyılın ortasında çocuklar içinkendileriniifadeedebilecekleribenzersizbiralanyaratmıştı,21.yüzyıldaysaülkemizdekemikleşmişbirmeraklıkitlesinisaymazsakçokazbilinenbirsanatdalınısayfalarınataşıyarak,neredeysehiçyerliüretiminolmadığıbirortamdabukezdegençlerinkendi-leriniifadeedebilecekleripotansiyelbiralanyaratmışdurumda.

DenizK.PALA DoğanKardeşDergisiEditörü

1945 yılında yayımlanmaya başladığındabirçocukdergisiydiDoğan Kardeş. Sanırımbudergiyi –okumamış bile olsa– bilmeyen yoktur.33yılboyuncaokurlarınabilgiveren,hikâyeleranlatan,onlarınresimlerini,şiirleriniyayımlayanDoğan Kardeş, yayıncılık tarihinin köşetaşlarındanbirihalinegelmiştir.Şuanyaşıbizler-denbüyükolanbirçokçizgiromanseverde,ozamanlardergidebölümbölümyayımlanmaktaolan Ateştop, Zero X, Küçük Kovboy Kit Kat, Süper 3vetabiikiTarzangibimaceralarsaye-sindeçizgiromanlatanışmıştır.1978yılınaka-dardevamedenbuserüvenenoktakonduğunda,birdönemdesonaermişoluyordu. 1988yılında,aradan10yılgeçtiktensonra,YapıKrediYayınlarıdergiyitekraryayımlamayakararverdi,ancakbüyükumutlarlagirişilenbuproje eskisinin yerini tutamadı ve1993yılındauzunbiraçıklamaylayayınhayatınavedaetmekzorunda kaldı. Sebep olarak ekonomik neden-lerin yanı sıra çok can alıcı bir etkenin altı çi-

47

48

Daha önceleri dergix.com adresinde fırtınalar estiren

Efsane e-dergi “Xasiork Dergi”, yeni kadrosu ve yüzüyle

Mart 2008’de geri döndü!

Üç ayda bir www.xasiork.biz adresinde yayınlanacak olan dergi; polisiye, korku, bilimkurgu ve fantastik kurgu türlerindeki yazılarla öykülere yer verecek ve hem yüz sayfayı aşkın geniş içeriğiyle hem de kaliteli tasarımıyla göz dolduracak. Yirmiden fazla kişinin ilk sayısına katkıda bulunduğu Xasiork Dergi, elektronik dergi anlayışında da yeni bir sayfa açmak amacında.

“…Ve işte Xasiork kutsal bir yılan gibi deri değiştiriyor, yeni nesillere bayrak teslim ederek yeni efsaneler üretmeye devam ediyor. Bu bir devir teslim töreni. Amacımız geçmişi övmek değil, yeniyi kutsamak ve vaftiz etmek. Xasiork Dergi bu ‘Ölümsüz Öykü Kulübü’nden çıkan kitaplı ya-

zarlara yenilerini ekleyerek anıtı yüceltecek.” Orkun Uçar