S T O P A N S K A B A N K A AD ndash S K O P J E

GODI[EN IZVE[TAJ

2011 godina

Skopje mart 2012 godina

1

Zabeleka Site podatoci vo ovoj izvetaj to se odnesuvaat na SB se vrz

osnova na zakonskite finansiski izvetai vo EUR mil

Pova`ni finansiski podatoci

2010 2011 promena

Indikatori od Bilansot na uspeh

Neto prihodi od kamati

407 356 -124

Neto prihodi od provizii

147 139 -58

Vkupni prihodi

620 557 -102

Operativni trooci

-344 -331 -40

Trooci za vrabotenite

-123 -119 -36

Neto operativen prihod

276 226 -18

Zagubi poradi otetuvawe (neto)

-145 -121 -165

Dobivka pred odano~uvawe

131 105 -197

Neto dobivka

131 102 -215

Indikatori od Bilansot na sostojba

2010 2011 promena

Vkupna aktiva

11064 11407 31

Osnoven kapital (Tier 1)

1349 1452 76

Dopolnitelen kapital (Tier 2) 452 452 00

Vkupen kapital (Tier 1 amp Tier 2) 1701 1835 79

Regulatoren kapital

1683 1702 12

Krediti na klienti (neto)

6865 7191 47

Vkupno krediti (bruto)

7523 7884 48

Krediti na fizi~ki lica 4389 4624 54

Krediti na pravni lica 3135 3261 40

Rezervacii

637 638 01

Vkupno depoziti

8700 9219 60

Depoziti na fizi~ki lica 6843 7355 75

Depoziti na pravni lica 1857 1864 04

Finansiski koeficienti

2010 2011 promena

Neto kamatna margina 40 34 -61bp

Koeficient na rashodi prihodi

555 594 387bp

Povrat na sredstvata - ROA

12 09 -27bp

Povrat na kapitalot - ROE

102 75 -266bp

Koeficient na krediti depoziti (bruto)

865 855 -96bp

Koeficient na adekvatnost na kapitalot 1781 1764 -17bp

Operativni indikatori

Broj na filijali

66 64 -2

Broj na vraboteni (na kraj na period)

1067 1021 -46

2

Ekonomsko opkru`uvawe

Silniot izvozno orientiran rast rezultirae so zabrzano oporavuvawe na

domanata ekonomija vo prvata polovina na 2011 godina Me|utoa eskaliraweto

na Evropskata dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina na godinata ja

namali izvoznata pobaruva~ka i go potkopa rastot na domanata ekonomija

Sepak prilivite od privatni transferi se zadr`aa na visoko nivo to doprinese

za odr`uvawe na nizok deficit na tekovnata smetka Ova zaedno so raste~kite

kapitalni prilivi gi zacvrsti deviznite rezervi na Narodna banka na Republika

Makedonija na najvisoko istorisko nivo zna~itelno namaluvaji ja nadvorenata

ranlivost na zemjata Vakoto makroekonomsko opkru`uvawe ovozmo`i

Centralnata banka da ja odr`I referentnata kamatana stapka na istoriski

najniskoto nivo i bankarskiot sektor da odr`i nizok rizi~en profil solidna

likvidnosna pozicija i jaka adekvatnost na kapitalot

Vo prvata polovina na 2011 godina globalnata ekonomija prodol`i da se

oporavuva vodena od intenzivniot rast na brzo raste~kite i ekonomiite vo razvoj

Rastot vo Evrozonata bee povisok od o~ekuvaniot prvenstveno kako rezultat na

povisokite privatnite investicii vo uslovi na seute anemi~noto oporavuvawe na

privatnata potrouva~ka Me|utoa eskalacijata na Evropskata dol`ni~ka kriza vo

vtorata polovina na 2011 godina go zagrozi globalnoto zakrepnuvawe so

intenzivirawe na pritisocite i fragilnostite vo Evro zonata Zaradi toa

globalnite finansiski uslovi se vloija izgledite za rast izbledea a rizicite od

zagubi eskaliraa Branot na vlouvawe na dr`avniot dolg na odredeni Evropski zemji

gi intenzivira gri`ite za zagubite vo bankarskiot sektor i sledstveno rezultirae

so vlouvawe na rejtingot na bankite so zna~itelna izlo`enost kon dolgot na

problematicnite zemji Vakvoto negativno vlijanie vrz evropskata ekonomija

dopolnitelno se zasili so zgolemenata nesigurnost i dopolnitelnite merki na

tedewe vo nekoi zemji na Evropskata Unija

Oporavuvaweto na makedonskata

ekonomija prodol`i vo tekot na 2011 godina

Silnata nadvorena pobaruva~ka na

po~etokot na godinata osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti i stimulacijata na dr`avata

preku javni investicii go zabrza ekonomskiot

rast vo prvata polovina na 2011 na 51

Me|utoa eskalacijata na Evropskata

dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina

od 2011 godina ja zabavi izvoznata pobaruva~ka

i sledstveno ja namali celokupnata stapka na

rast na domanata ekonomija na 30 do krajot

na godinata

Zgolemenata ekonomska aktivnost i

porastot na internacionalnite ceni na dobra

na po~etokot na 2011 godina gi zgolemija

stapkite na inflacija na globalno i lokalno

nivo Sepak so proiruvaweto na Evropskata

dol`ni~ka kriza zagri`enosta za recesijata

vo EU eskalirae rezultiraji so

namaluvawe na inflatornite pritisoci

- 4 5

0 9

28 41 38 40

5 9 5 0

- 0 7

0 7

3 0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

БДП

(реална стапка на раст)

55

18 12

- 04

05

32 23

83

- 08

16

39

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Инфлација

(гпдишен прпсек)

3

Sledstveno na krajot na 2011 godina godinata stapka na inflacija padna na

28 dodeka prose~nata inflacija dostigna nivo od 39

Sprotivno na najgolemiot broj zemji

vo Evropa javnite finansii vo Makedonija

uspea da odr`i soodveten balans pome|u

poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i

za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo

2011 godina fiskalniot deficit se zadr`a na

25 od BDP isto kako i prethodnata godina

dodeka javniot dolg ostana pod 30 (282)

I pokraj negativnata me|unarodna

biznis klima nadvoreniot sektor na

domanata ekonomija ostvari nizok deficit

na tekovnata smetka 28 od BDP za 2011

godina Vo ambient na vloeni

nadvorenotrgovski uslovi to pridonesoa

za prodlabo~uvawe na trgovskiot deficit

niskiot deficit na tekovnata smetka

reflektirae postojano silen devizen

priliv od privatni transferi koj vo 2011

godina dostigna 203 od BDP Na stranata

na kapitalnata i finansiskata smetka

najzna~ajnite kapitalni prilivi vo 2011

godina se povrzani so zadol`uvaweto na dr`avata i stranskite direktni investicii

Imeno prilivite od kreditna linija od MMF во износ од 220 milioni evra i приливот

од od 5-godiniot kredit od Deutsche Bank i Citibank во износ од 130 milioni evra

pokrija 182 od deficitot na tekovnata smetka Osven toa silnite prilivi od

stranskite direktni investicii koi vo 2011 godina zabele`aa rekorden godien

porast od 91 ovozmo`ija ponatamona akumulacija na devizni rezervi i na toj na~in

zna~itelno ja namalija nadvorenata ranlivost na zemjata

Vo 2011 godina povolniot

makroekonomski ambient za sproveduvawe na

monetarnata politika ovozmo`i Narodna

banka da ja zadr`i nominalnata kamatna

stapka na nivoto od 4 Relativno

stabilniot devizen pazar podr`an so silni

prilivi od privatni transferi i solidni

kapitalni prilivi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat istoriski najvisoko

nivo od EUR 2069 milioni odr`uvaji

solidna pokrienost na uvozot

- 63 - 56

- 01

04 02

- 05

06

- 09

- 28 - 25 - 25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Буџетско салдо

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27 -28

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

61

48

70

85

40 40

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

4

Bez ogled na negativnite globalni

trendovi vo seegmentot na finansiski uslugi

bankarskiot sektor vo zemjata ostana dobro

kapitaliziran finansiran so depoziti i

odr`a nizok rizi~en profil Imeno vo tekot

na 2011 godina rastot na depozitnata baza

ostana relativno восок 92 na godina

osnova potpomognat od stabilno

makroekonomsko okru`uvawe povolni

dvi`ewa vo nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii na rizici na

ekonomskite agenti Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i glavno

(75) na denarskite depoziti (depozitite denominirani vo lokalna valuta) koi

zabel`ija godien porast od 147 Ova pridonese za umereno olesnuvawe na nivoto na

evroizacija na depozitnata baza od 532 vo dekemvri 2010 godina na 508 vo dekemvri

2011 godina Vo takvo opkru`uvawe kreditnata aktivnost na bankarskiot sektor go

zabrza rastot i dostigna 85 vo 2011 godina vo sporedba so 71 vo prethodnata

godina Sledstveno koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na 890

162 162185

220246

296

361

432 439 453475

165218

261297

324

379

440439 462

506535

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

1

Zabeleka Site podatoci vo ovoj izvetaj to se odnesuvaat na SB se vrz

osnova na zakonskite finansiski izvetai vo EUR mil

Pova`ni finansiski podatoci

2010 2011 promena

Indikatori od Bilansot na uspeh

Neto prihodi od kamati

407 356 -124

Neto prihodi od provizii

147 139 -58

Vkupni prihodi

620 557 -102

Operativni trooci

-344 -331 -40

Trooci za vrabotenite

-123 -119 -36

Neto operativen prihod

276 226 -18

Zagubi poradi otetuvawe (neto)

-145 -121 -165

Dobivka pred odano~uvawe

131 105 -197

Neto dobivka

131 102 -215

Indikatori od Bilansot na sostojba

2010 2011 promena

Vkupna aktiva

11064 11407 31

Osnoven kapital (Tier 1)

1349 1452 76

Dopolnitelen kapital (Tier 2) 452 452 00

Vkupen kapital (Tier 1 amp Tier 2) 1701 1835 79

Regulatoren kapital

1683 1702 12

Krediti na klienti (neto)

6865 7191 47

Vkupno krediti (bruto)

7523 7884 48

Krediti na fizi~ki lica 4389 4624 54

Krediti na pravni lica 3135 3261 40

Rezervacii

637 638 01

Vkupno depoziti

8700 9219 60

Depoziti na fizi~ki lica 6843 7355 75

Depoziti na pravni lica 1857 1864 04

Finansiski koeficienti

2010 2011 promena

Neto kamatna margina 40 34 -61bp

Koeficient na rashodi prihodi

555 594 387bp

Povrat na sredstvata - ROA

12 09 -27bp

Povrat na kapitalot - ROE

102 75 -266bp

Koeficient na krediti depoziti (bruto)

865 855 -96bp

Koeficient na adekvatnost na kapitalot 1781 1764 -17bp

Operativni indikatori

Broj na filijali

66 64 -2

Broj na vraboteni (na kraj na period)

1067 1021 -46

2

Ekonomsko opkru`uvawe

Silniot izvozno orientiran rast rezultirae so zabrzano oporavuvawe na

domanata ekonomija vo prvata polovina na 2011 godina Me|utoa eskaliraweto

na Evropskata dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina na godinata ja

namali izvoznata pobaruva~ka i go potkopa rastot na domanata ekonomija

Sepak prilivite od privatni transferi se zadr`aa na visoko nivo to doprinese

za odr`uvawe na nizok deficit na tekovnata smetka Ova zaedno so raste~kite

kapitalni prilivi gi zacvrsti deviznite rezervi na Narodna banka na Republika

Makedonija na najvisoko istorisko nivo zna~itelno namaluvaji ja nadvorenata

ranlivost na zemjata Vakoto makroekonomsko opkru`uvawe ovozmo`i

Centralnata banka da ja odr`I referentnata kamatana stapka na istoriski

najniskoto nivo i bankarskiot sektor da odr`i nizok rizi~en profil solidna

likvidnosna pozicija i jaka adekvatnost na kapitalot

Vo prvata polovina na 2011 godina globalnata ekonomija prodol`i da se

oporavuva vodena od intenzivniot rast na brzo raste~kite i ekonomiite vo razvoj

Rastot vo Evrozonata bee povisok od o~ekuvaniot prvenstveno kako rezultat na

povisokite privatnite investicii vo uslovi na seute anemi~noto oporavuvawe na

privatnata potrouva~ka Me|utoa eskalacijata na Evropskata dol`ni~ka kriza vo

vtorata polovina na 2011 godina go zagrozi globalnoto zakrepnuvawe so

intenzivirawe na pritisocite i fragilnostite vo Evro zonata Zaradi toa

globalnite finansiski uslovi se vloija izgledite za rast izbledea a rizicite od

zagubi eskaliraa Branot na vlouvawe na dr`avniot dolg na odredeni Evropski zemji

gi intenzivira gri`ite za zagubite vo bankarskiot sektor i sledstveno rezultirae

so vlouvawe na rejtingot na bankite so zna~itelna izlo`enost kon dolgot na

problematicnite zemji Vakvoto negativno vlijanie vrz evropskata ekonomija

dopolnitelno se zasili so zgolemenata nesigurnost i dopolnitelnite merki na

tedewe vo nekoi zemji na Evropskata Unija

Oporavuvaweto na makedonskata

ekonomija prodol`i vo tekot na 2011 godina

Silnata nadvorena pobaruva~ka na

po~etokot na godinata osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti i stimulacijata na dr`avata

preku javni investicii go zabrza ekonomskiot

rast vo prvata polovina na 2011 na 51

Me|utoa eskalacijata na Evropskata

dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina

od 2011 godina ja zabavi izvoznata pobaruva~ka

i sledstveno ja namali celokupnata stapka na

rast na domanata ekonomija na 30 do krajot

na godinata

Zgolemenata ekonomska aktivnost i

porastot na internacionalnite ceni na dobra

na po~etokot na 2011 godina gi zgolemija

stapkite na inflacija na globalno i lokalno

nivo Sepak so proiruvaweto na Evropskata

dol`ni~ka kriza zagri`enosta za recesijata

vo EU eskalirae rezultiraji so

namaluvawe na inflatornite pritisoci

- 4 5

0 9

28 41 38 40

5 9 5 0

- 0 7

0 7

3 0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

БДП

(реална стапка на раст)

55

18 12

- 04

05

32 23

83

- 08

16

39

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Инфлација

(гпдишен прпсек)

3

Sledstveno na krajot na 2011 godina godinata stapka na inflacija padna na

28 dodeka prose~nata inflacija dostigna nivo od 39

Sprotivno na najgolemiot broj zemji

vo Evropa javnite finansii vo Makedonija

uspea da odr`i soodveten balans pome|u

poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i

za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo

2011 godina fiskalniot deficit se zadr`a na

25 od BDP isto kako i prethodnata godina

dodeka javniot dolg ostana pod 30 (282)

I pokraj negativnata me|unarodna

biznis klima nadvoreniot sektor na

domanata ekonomija ostvari nizok deficit

na tekovnata smetka 28 od BDP za 2011

godina Vo ambient na vloeni

nadvorenotrgovski uslovi to pridonesoa

za prodlabo~uvawe na trgovskiot deficit

niskiot deficit na tekovnata smetka

reflektirae postojano silen devizen

priliv od privatni transferi koj vo 2011

godina dostigna 203 od BDP Na stranata

na kapitalnata i finansiskata smetka

najzna~ajnite kapitalni prilivi vo 2011

godina se povrzani so zadol`uvaweto na dr`avata i stranskite direktni investicii

Imeno prilivite od kreditna linija od MMF во износ од 220 milioni evra i приливот

од od 5-godiniot kredit od Deutsche Bank i Citibank во износ од 130 milioni evra

pokrija 182 od deficitot na tekovnata smetka Osven toa silnite prilivi od

stranskite direktni investicii koi vo 2011 godina zabele`aa rekorden godien

porast od 91 ovozmo`ija ponatamona akumulacija na devizni rezervi i na toj na~in

zna~itelno ja namalija nadvorenata ranlivost na zemjata

Vo 2011 godina povolniot

makroekonomski ambient za sproveduvawe na

monetarnata politika ovozmo`i Narodna

banka da ja zadr`i nominalnata kamatna

stapka na nivoto od 4 Relativno

stabilniot devizen pazar podr`an so silni

prilivi od privatni transferi i solidni

kapitalni prilivi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat istoriski najvisoko

nivo od EUR 2069 milioni odr`uvaji

solidna pokrienost na uvozot

- 63 - 56

- 01

04 02

- 05

06

- 09

- 28 - 25 - 25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Буџетско салдо

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27 -28

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

61

48

70

85

40 40

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

4

Bez ogled na negativnite globalni

trendovi vo seegmentot na finansiski uslugi

bankarskiot sektor vo zemjata ostana dobro

kapitaliziran finansiran so depoziti i

odr`a nizok rizi~en profil Imeno vo tekot

na 2011 godina rastot na depozitnata baza

ostana relativno восок 92 na godina

osnova potpomognat od stabilno

makroekonomsko okru`uvawe povolni

dvi`ewa vo nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii na rizici na

ekonomskite agenti Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i glavno

(75) na denarskite depoziti (depozitite denominirani vo lokalna valuta) koi

zabel`ija godien porast od 147 Ova pridonese za umereno olesnuvawe na nivoto na

evroizacija na depozitnata baza od 532 vo dekemvri 2010 godina na 508 vo dekemvri

2011 godina Vo takvo opkru`uvawe kreditnata aktivnost na bankarskiot sektor go

zabrza rastot i dostigna 85 vo 2011 godina vo sporedba so 71 vo prethodnata

godina Sledstveno koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na 890

162 162185

220246

296

361

432 439 453475

165218

261297

324

379

440439 462

506535

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

2

Ekonomsko opkru`uvawe

Silniot izvozno orientiran rast rezultirae so zabrzano oporavuvawe na

domanata ekonomija vo prvata polovina na 2011 godina Me|utoa eskaliraweto

na Evropskata dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina na godinata ja

namali izvoznata pobaruva~ka i go potkopa rastot na domanata ekonomija

Sepak prilivite od privatni transferi se zadr`aa na visoko nivo to doprinese

za odr`uvawe na nizok deficit na tekovnata smetka Ova zaedno so raste~kite

kapitalni prilivi gi zacvrsti deviznite rezervi na Narodna banka na Republika

Makedonija na najvisoko istorisko nivo zna~itelno namaluvaji ja nadvorenata

ranlivost na zemjata Vakoto makroekonomsko opkru`uvawe ovozmo`i

Centralnata banka da ja odr`I referentnata kamatana stapka na istoriski

najniskoto nivo i bankarskiot sektor da odr`i nizok rizi~en profil solidna

likvidnosna pozicija i jaka adekvatnost na kapitalot

Vo prvata polovina na 2011 godina globalnata ekonomija prodol`i da se

oporavuva vodena od intenzivniot rast na brzo raste~kite i ekonomiite vo razvoj

Rastot vo Evrozonata bee povisok od o~ekuvaniot prvenstveno kako rezultat na

povisokite privatnite investicii vo uslovi na seute anemi~noto oporavuvawe na

privatnata potrouva~ka Me|utoa eskalacijata na Evropskata dol`ni~ka kriza vo

vtorata polovina na 2011 godina go zagrozi globalnoto zakrepnuvawe so

intenzivirawe na pritisocite i fragilnostite vo Evro zonata Zaradi toa

globalnite finansiski uslovi se vloija izgledite za rast izbledea a rizicite od

zagubi eskaliraa Branot na vlouvawe na dr`avniot dolg na odredeni Evropski zemji

gi intenzivira gri`ite za zagubite vo bankarskiot sektor i sledstveno rezultirae

so vlouvawe na rejtingot na bankite so zna~itelna izlo`enost kon dolgot na

problematicnite zemji Vakvoto negativno vlijanie vrz evropskata ekonomija

dopolnitelno se zasili so zgolemenata nesigurnost i dopolnitelnite merki na

tedewe vo nekoi zemji na Evropskata Unija

Oporavuvaweto na makedonskata

ekonomija prodol`i vo tekot na 2011 godina

Silnata nadvorena pobaruva~ka na

po~etokot na godinata osobeno vo klu~nite

izvozni segmenti i stimulacijata na dr`avata

preku javni investicii go zabrza ekonomskiot

rast vo prvata polovina na 2011 na 51

Me|utoa eskalacijata na Evropskata

dol`ni~ka kriza vo tekot na vtorata polovina

od 2011 godina ja zabavi izvoznata pobaruva~ka

i sledstveno ja namali celokupnata stapka na

rast na domanata ekonomija na 30 do krajot

na godinata

Zgolemenata ekonomska aktivnost i

porastot na internacionalnite ceni na dobra

na po~etokot na 2011 godina gi zgolemija

stapkite na inflacija na globalno i lokalno

nivo Sepak so proiruvaweto na Evropskata

dol`ni~ka kriza zagri`enosta za recesijata

vo EU eskalirae rezultiraji so

namaluvawe na inflatornite pritisoci

- 4 5

0 9

28 41 38 40

5 9 5 0

- 0 7

0 7

3 0

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

БДП

(реална стапка на раст)

55

18 12

- 04

05

32 23

83

- 08

16

39

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Инфлација

(гпдишен прпсек)

3

Sledstveno na krajot na 2011 godina godinata stapka na inflacija padna na

28 dodeka prose~nata inflacija dostigna nivo od 39

Sprotivno na najgolemiot broj zemji

vo Evropa javnite finansii vo Makedonija

uspea da odr`i soodveten balans pome|u

poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i

za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo

2011 godina fiskalniot deficit se zadr`a na

25 od BDP isto kako i prethodnata godina

dodeka javniot dolg ostana pod 30 (282)

I pokraj negativnata me|unarodna

biznis klima nadvoreniot sektor na

domanata ekonomija ostvari nizok deficit

na tekovnata smetka 28 od BDP za 2011

godina Vo ambient na vloeni

nadvorenotrgovski uslovi to pridonesoa

za prodlabo~uvawe na trgovskiot deficit

niskiot deficit na tekovnata smetka

reflektirae postojano silen devizen

priliv od privatni transferi koj vo 2011

godina dostigna 203 od BDP Na stranata

na kapitalnata i finansiskata smetka

najzna~ajnite kapitalni prilivi vo 2011

godina se povrzani so zadol`uvaweto na dr`avata i stranskite direktni investicii

Imeno prilivite od kreditna linija od MMF во износ од 220 milioni evra i приливот

од od 5-godiniot kredit od Deutsche Bank i Citibank во износ од 130 milioni evra

pokrija 182 od deficitot na tekovnata smetka Osven toa silnite prilivi od

stranskite direktni investicii koi vo 2011 godina zabele`aa rekorden godien

porast od 91 ovozmo`ija ponatamona akumulacija na devizni rezervi i na toj na~in

zna~itelno ja namalija nadvorenata ranlivost na zemjata

Vo 2011 godina povolniot

makroekonomski ambient za sproveduvawe na

monetarnata politika ovozmo`i Narodna

banka da ja zadr`i nominalnata kamatna

stapka na nivoto od 4 Relativno

stabilniot devizen pazar podr`an so silni

prilivi od privatni transferi i solidni

kapitalni prilivi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat istoriski najvisoko

nivo od EUR 2069 milioni odr`uvaji

solidna pokrienost na uvozot

- 63 - 56

- 01

04 02

- 05

06

- 09

- 28 - 25 - 25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Буџетско салдо

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27 -28

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

61

48

70

85

40 40

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

4

Bez ogled na negativnite globalni

trendovi vo seegmentot na finansiski uslugi

bankarskiot sektor vo zemjata ostana dobro

kapitaliziran finansiran so depoziti i

odr`a nizok rizi~en profil Imeno vo tekot

na 2011 godina rastot na depozitnata baza

ostana relativno восок 92 na godina

osnova potpomognat od stabilno

makroekonomsko okru`uvawe povolni

dvi`ewa vo nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii na rizici na

ekonomskite agenti Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i glavno

(75) na denarskite depoziti (depozitite denominirani vo lokalna valuta) koi

zabel`ija godien porast od 147 Ova pridonese za umereno olesnuvawe na nivoto na

evroizacija na depozitnata baza od 532 vo dekemvri 2010 godina na 508 vo dekemvri

2011 godina Vo takvo opkru`uvawe kreditnata aktivnost na bankarskiot sektor go

zabrza rastot i dostigna 85 vo 2011 godina vo sporedba so 71 vo prethodnata

godina Sledstveno koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na 890

162 162185

220246

296

361

432 439 453475

165218

261297

324

379

440439 462

506535

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

3

Sledstveno na krajot na 2011 godina godinata stapka na inflacija padna na

28 dodeka prose~nata inflacija dostigna nivo od 39

Sprotivno na najgolemiot broj zemji

vo Evropa javnite finansii vo Makedonija

uspea da odr`i soodveten balans pome|u

poddrkata na ekonomskoto oporavuvawe i

za~uvuvaweto na nizok javen dolg Zatoa vo

2011 godina fiskalniot deficit se zadr`a na

25 od BDP isto kako i prethodnata godina

dodeka javniot dolg ostana pod 30 (282)

I pokraj negativnata me|unarodna

biznis klima nadvoreniot sektor na

domanata ekonomija ostvari nizok deficit

na tekovnata smetka 28 od BDP za 2011

godina Vo ambient na vloeni

nadvorenotrgovski uslovi to pridonesoa

za prodlabo~uvawe na trgovskiot deficit

niskiot deficit na tekovnata smetka

reflektirae postojano silen devizen

priliv od privatni transferi koj vo 2011

godina dostigna 203 od BDP Na stranata

na kapitalnata i finansiskata smetka

najzna~ajnite kapitalni prilivi vo 2011

godina se povrzani so zadol`uvaweto na dr`avata i stranskite direktni investicii

Imeno prilivite od kreditna linija od MMF во износ од 220 milioni evra i приливот

од od 5-godiniot kredit od Deutsche Bank i Citibank во износ од 130 milioni evra

pokrija 182 od deficitot na tekovnata smetka Osven toa silnite prilivi od

stranskite direktni investicii koi vo 2011 godina zabele`aa rekorden godien

porast od 91 ovozmo`ija ponatamona akumulacija na devizni rezervi i na toj na~in

zna~itelno ja namalija nadvorenata ranlivost na zemjata

Vo 2011 godina povolniot

makroekonomski ambient za sproveduvawe na

monetarnata politika ovozmo`i Narodna

banka da ja zadr`i nominalnata kamatna

stapka na nivoto od 4 Relativno

stabilniot devizen pazar podr`an so silni

prilivi od privatni transferi i solidni

kapitalni prilivi ovozmo`i deviznite

rezervi da dostignat istoriski najvisoko

nivo od EUR 2069 milioni odr`uvaji

solidna pokrienost na uvozot

- 63 - 56

- 01

04 02

- 05

06

- 09

- 28 - 25 - 25

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Буџетско салдо

( пд БДП)

-71

-94

-32

-77

-14

04

-72

-131

-75

-27 -28

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Салдо на тековна сметка ( пд БДП)

61

48

70

85

40 40

2006 2007 2008 2009 2010 2011

Каматна стапка на благајнички записи (крај на

перипд)

4

Bez ogled na negativnite globalni

trendovi vo seegmentot na finansiski uslugi

bankarskiot sektor vo zemjata ostana dobro

kapitaliziran finansiran so depoziti i

odr`a nizok rizi~en profil Imeno vo tekot

na 2011 godina rastot na depozitnata baza

ostana relativno восок 92 na godina

osnova potpomognat od stabilno

makroekonomsko okru`uvawe povolni

dvi`ewa vo nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii na rizici na

ekonomskite agenti Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i glavno

(75) na denarskite depoziti (depozitite denominirani vo lokalna valuta) koi

zabel`ija godien porast od 147 Ova pridonese za umereno olesnuvawe na nivoto na

evroizacija na depozitnata baza od 532 vo dekemvri 2010 godina na 508 vo dekemvri

2011 godina Vo takvo opkru`uvawe kreditnata aktivnost na bankarskiot sektor go

zabrza rastot i dostigna 85 vo 2011 godina vo sporedba so 71 vo prethodnata

godina Sledstveno koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na 890

162 162185

220246

296

361

432 439 453475

165218

261297

324

379

440439 462

506535

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

4

Bez ogled na negativnite globalni

trendovi vo seegmentot na finansiski uslugi

bankarskiot sektor vo zemjata ostana dobro

kapitaliziran finansiran so depoziti i

odr`a nizok rizi~en profil Imeno vo tekot

na 2011 godina rastot na depozitnata baza

ostana relativno восок 92 na godina

osnova potpomognat od stabilno

makroekonomsko okru`uvawe povolni

dvi`ewa vo nadvoreniot sektor i

stabilizirani percepcii na rizici na

ekonomskite agenti Imaji ja predvd

golemata doverba vo domanata valuta porastot na depozitnata baza se dol`i glavno

(75) na denarskite depoziti (depozitite denominirani vo lokalna valuta) koi

zabel`ija godien porast od 147 Ova pridonese za umereno olesnuvawe na nivoto na

evroizacija na depozitnata baza od 532 vo dekemvri 2010 godina na 508 vo dekemvri

2011 godina Vo takvo opkru`uvawe kreditnata aktivnost na bankarskiot sektor go

zabrza rastot i dostigna 85 vo 2011 godina vo sporedba so 71 vo prethodnata

godina Sledstveno koeficientot na krediti vo odnos na depoziti padna na 890

162 162185

220246

296

361

432 439 453475

165218

261297

324

379

440439 462

506535

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Финансиска интермедијација

Кредити БДП

ДеппзитиБДП

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

5

Pregled na aktivnostite vo 2011 godina

Finansisko rabotewe

Prudentnoto upravuvawe so rizicite ja osiguri stabilnosta i

cvrstinata na Bankata a pak racionalnata ekspanzija na kreditnoto

portfolio pridru`ena so zgolemenata efikasnost vo raboteweto obezbedija

stabilni prinosi za naite akcioneri

I pokraj postojanoto zazdravuvawe na domanata ekonomija seute bee

prerano da se zboruva za vraawe na pazarnata ramnote`a So ogled na toa vo tekot

na 2011 godina SB gi naso~i svoite napori kon zatita na silnata likvidnostna i

kapitalna baza odr`uvawe na visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

namaluvawe na operativnite trooci Na toj na~in SB ostana zdrava visoko

kapitalizirana finansirana so depoziti visoko likvidna i prodol`i da

obezbeduva visokokvalitetni uslugi na nejzinite klienti Na krajot na godinata

Bankata ostvari dobivka pred odano~uvawe vo iznos od EUR 105 milioni dodeka

vkupnata aktiva na Bankata dostigna iznos od EUR 11407 milioni so to ja

nadmina soodvetnata brojka od 2010 godina za 31 Spored toa koeficientot na

povrat na sredstva ndash ROA se zadr`a na 09 a pak koeficientot na povrat na

kapital ndash ROE iznesuvae 75 to uka`uva na stabilni prinosi za akcionerite

So najgolema kapitalna sila vo sektorot to osigura adekvatnost na kapitalot od

176 SB ostana najstabilen i najsiguren finansiski partner vo zemjata Ovie

rezultati gi potvrdi i Magazinot za Finansii na Centralna Evropa koga ja

proglasi Stopanska banka AD ndash Skopje bdquoNajdobra banka vo zemjata spored

goleminata na aktivata i kapitalnata mordquo

Prihodi od kamati

И пokraj rastot na kreditnoto portfolio vo 2011 godina pritisokot od zakonskata

ramka za namaluvawe na aktivnite kamatni stapki rezultirae so poniski prihodi

od kamati Imeno vo tekot na izvetajnata godina Bankata generirae prihodi od

kamati vo iznos od EUR 731 milioni ili 81 pomalku odkolku vo 2010 godina Od

toa prihodite koi se odnesuvaat na krediti na naselenie iznesuvaa vkupno EUR

425 milioni i ja zadr`a dominantnata pozicija vo vkupnite prihodi od kamati

(582) Istovremeno prihodite od kamati vo kreditnoto portfolio na pravni

lica iznesuvaa EUR 197 milioni

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2010 2011

Профит пред даноци

00

20

40

60

80

100

120

2010 2011

ROE

00

02

04

06

08

10

12

14

2010 2011

ROA

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

6

Rashodi od kamati

Olabavenata monetarna politika vo tekot na godinata i stabiliziranite

percepcii за riziciте na ekonomskite ~initeli gi namalija kamatnite stapki na

depozitite na bankite vo 2011 godina Следствено bez ogled na povisokite iznosi na

depozitite i pogolemiot broj na poskapi depoziti kako to se depoziti so podolga

ro~nost i tedni vlogovi na gra|ani vo lokalna valuta rashodite od kamati na

Bankata se namalija za 35 vo 2011 godina Pritoa rashodite od kamati po

depoziti na naselenie registriraa godien pad od 42 i ja zadr`a dominantnata

pozicija vo vkupnite rashodi od kamati na nivo od EUR 298 milioni Rashodite od

kamati po depoziti na pravni lica se namalija za 82 dostignuvaji EUR 43

milioni

Prihodi od nadomesti i provizii

Vo opkru`uvawe na raste~ka konkurencija Bankata generirae neto prihodi od

nadomesti i provizii vo iznos od EUR 139 milioni to uka`uva na godino

namaluvawe od 58 Od toa najzna~ajniot pridones dojde od kreditnite aktivnosti

koi iznesuvaat pribli`no polovina od vkupnite prihodi od provizii na Bankata

ili EUR 66 milioni Vtorata najgolema stavka vo ovoj domen koja pretstavuva

256 od vkupnite prihodi od nadomesti i provizii se odnesuva na prihodi od

prenos na sredstva koi na krajot na 2011 godina iznesuvaa EUR 36 milioni Zaradi

zgolemeniot broj na depoziti vo tekot na 2011 godina neto iznosot na nadomestoci

i provizii povrzan so ovie aktivnosti zabele`a porast od 168

Rashodi od kamati vo EUR milioni 2010 2011 promena

Rashodi od kamati

388 378 -35

Depoziti na fizi~ki lica 311 298 -42

Depoziti na pravni lica 47 43 -82

Depoziti na banki 01 02 915

Ostanati obvrski 29 32 86

Камтен приход

во ЕУР милиони

2010 2011 промена

Каматен приход 795 731 -81

Кредити на население 464 425 -83

Корпоративни кредити 207 197 -45

Останано 124 108 -129

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

7

30 31

62 63

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на активатаОстаната актива

Фиксни средства

ХВ

Кредити

Ликвидни средства

Neto prihodi od nadomesti i

provizii

vo EUR milioni

2010 2011 promena

Neto prihodi od nadomesti i provizii 147 139 -58

brokerski uslugi 01 01 -117

krediti 73 66 -99

garancii 11 11 -17

prenos na sredstva 37 36 -36

depoziti 13 16 168

ostanato 12 10 -158

Operativni trooci

Pokraj organskiot rast vo 2011 godina so sproveduvawe na politikata za kontrola

i namaluvawe na troocite Bankata prodol`i da ja zgolemuva operatvnata

efikasnost preku reducirawe na vkupnite operativni trooci za 40 i so toa

odr`uvaji koeficient na trook vo odnos na prihod od 594

Aktiva i pasiva

Aktiva

Na krajot na 2011 godina vkupnata

aktiva na Bankata distigna iznos od

EUR 11407 milioni to e za EUR

343 milioni odnosno 31 povee

vo sporedba so prethodnata godina

Vo uslovi na seute visok stepen na

neizvesnost vo 2011 godina

Bankata prodol`i so preureduvawe

na strukturata na nejzinata aktiva

vo korist na polikvidnite sredstva

so to go zgolemi nivniot udel do

31 od vkupnata aktiva Kreditnata

aktivnost vo 2011 godina bee

prilagodena da obezbedi soodvetno

nivo na kreditna poddrka za

naite klienti no istovremeno i zatita na kvalitetot na kreditnoto

portfolio Zaradi toa do krajot na 2011 godina vkupnoto kreditno portfolio

dostigna EUR 7884 milioni od koi EUR 3261 milioni se krediti odobreni na

korporativni klienti dodeka izlo`enostite kon sektorot naselenie iznesuvaa

EUR 4624 milioni Paralelno so ova fokusot na SB na odr`uvawe na visok

kvalitet na aktivata go odr`a celokupniot koeficient na nefunkcionalni

krediti pod pazarniot prosek Osven toa vredi da se napomene deka rigoroznite

kontroli na upravuvawe so rizici koi se implementiraa vo tekot na 2011 godina vo

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

8

515 483

485 517

2010 2011

Валутна структура

MKD

FX

689 723

311 277

2010 2011

Рочна структура

Пп видуваое

Орпчени

79 81

9 6

12 13

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на пасиватаКапитал

Останата пасива

Деппзити пд банки

Деппзити пд клиенти

segmentot na bankarstvo na malo rezultiraa so koeficient na nefunkcionalni

krediti ponizok za 215 bazi~ni poeni vo sporedba so prosekot na sektorot Vo

soglasnost so takvite dvi`ewa na krajot na godinata koeficientot na krediti vo

odnos na depoziti padna na 855 na bruto osnova to uka`uva na silen krediten

potencijal za 2012 godina

Depoziti i kapital

Na krajot na 2011 godina vkupnoto

pozajmuvawe (depozitno i nedepozitno)

dostigna iznos od EUR 9955 milioni

so to se zabele`a nominalen godien

rast od 25 isklu~ivo kako rezultat

na postojaniot razvoj na klientskata

depozitna baza na Bankata O~igledno

depozitite na klientite prodol`ija da

bidat glavnata dvi`e~ka sila na

zgolemeniot finansiski potencijal na

Bankata vo 2011 godina so godina

stapka na porast od 60 i EUR 519

milioni apsoluten iznos na

zgolemuvawe Od toa depozitite na

naselenie zabele`ija najintenzivno

zgolemuvawe so godina stapka od 75

so to ja zacvrstija dominantnata

pozicija vo vkupnite depoziti so

u~estvo od 791 Valutnata struktura

na depozitnata baza uka`uva na

zna~itelno zgolemuvawe na u~estvoto

na depozitite denominirani vo lokalna

valuta na 517 od 485 vo 2010 godina

glavno odrazuvaji ja zgolemenata

doverba na celokupnata javnost vo

stabilnosta na domanata valuta Vo

odnos na ro~nata struktura

dominantniot pridones vo ekspanzijata

na depozitnata baza pripa|a na

oro~enite depoziti so godien rast od

EUR 692 milioni ili 116

Zadr`aniot pozitiven trend vo rastot

na depozitnata baza vo delot na

depoziti na podolgi ro~nosti

pridonesuva kon podobro finansirawe

na bilansot i pretstavuva stabilen

izvor na sredstva za kontinuirana

kreditna ekspanzija na Bankata

Kapital na SB zabele`i zgolemuvawe

za 76 na godino nivo kako rezultat

na EUR 102 milioni akumulirani na smetkite za rezervi i zadr`ana dobivka Taka

vkupnata kapitalna sila na Bankata vo iznos od EUR 181 milioni na krajot na 2011

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

9

godina osigura dovolna adekvatnost na kapitalot i kvaliteten izvor za dolgoro~no

finansirawe

Bankarstvo na malo

SB uspeno gi ispolni o~ekuvawata na svoite klienti vo odnos na kreditirawe na

bankarstvo na malo preku ponuda na irok asortiman na proizvodi so podobreni

karakteristiki i alternativni kanali na proda`ba Ova pridonese za

ponatamono zacvrstuvawe na nejzinata liderska pozicija vo kreditiraweto na

bankarstvo na malo

Vo tekot na 2011 godina SB prodol`i da dominira na pazarot na bankarstvo na

malo vo zemjata so svojot irok asortiman na proizvodi i raznovidnost na

edinstveni proda`ni kanali So fokusirawe na modelot za bankarstvo na malo koj

gi zema vo predvid o~ekuvawata na naite klienti kako i prudentnite politiki za

upravuvawe so rizici SB odr`a visok kvalitet na kreditnoto portfolio i

stabilen rast na depozitnata baza Ovoj model poddr`an so efikasna strategija za

razvoj na proizvodi ovozmo`i Bankata da go odr`i visokiot pazaren udel vo

depozitite od 278 i vo kreditiraweto od 375

Depoziti od bankarstvo na malo

Privlekuvaweto na novi depoziti

bee edna od postavenite i uspeno

realizirani strateki celi od

strana na Bankata vo oblasta na

Bankarstvo na malo vo tekot na 2011

godina Saldata na depoziti na

naselenie dostignaa EUR 7355

milioni na krajot na 2011 godina

nadminuvaji go soodvetniot iznos od

2010 godina za EUR 512 milioni ili

75 Ovde najzna~ajniot pridones

dojde od zgolemenite oro~eni

depoziti ~ijato godina stapka na

porast dostigna 111 Ova ute edna ja potvrdi silata na Bankata i doverbata koja ja ima steknato me|u

nejzinite komitenti Valutnata struktura na depozitite od bankarstvo na malo

otkriva zgolemeno u~estvo na denarskite depoziti na 447 od 412 vo 2010

godina glavno odrazuvaji go trendot vo zemjata za prioritetite vo tedeweto na

naselenieto

Vo tekot na 2011 godina sledeji gi barawata na klientite SB lansirae 2 novi

depozitni proizvodi ndash oro~en depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka i

oro~en depozit ldquoMoj planrdquo Vtoriot im nudi na klientite ro~nosti od 1 2 3 4 i 5

godini vo tekot na koi tie mo`at da ja planiraat nivnata finansiska idnina preku

zgolemuvawe na nivnite depoziti koga e posakaat i za iznos koj tie go sakaat

Oro~eniot depozit na devet meseci so fiksna kamatna stapka isto taka generirae

golem interest me|u klientite osobeno so promotivnata ponuda Vo period od samo

tri meseci bea otvoreni vkupno 2531 smetka vo lokalna i stranska valuta

25 22

75 78

00

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2010 2011

Депозити на население

Орпчени

Пп видуваое

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

10

in EUR million

Kreditirawe na naselenie

Na stranata na kreditirawe na

naselenieto SB rabotee soglasno

pazarniot trend i go zadr`a svojot

pazaren udel od 375 so vkupno

kreditno portfolio od EUR 4624

milioni Vo 2011 godina

strukturata na kreditnoto

portfolio prodol`i da se menuva

vo korist na obezbedenite kreditni

proizvodi to e strategija koja SB

ja primenuva od po~etokot na

svetskata ekonomska kriza

Stanbeniot kredit so nad 778 novi

odobreni stanbeni krediti ostanuva

najdobriot krediten proizvod na SB

so okolu 40 pazarno u~estvo

Portfolioto na potrouva~kite krediti se zbogati vo tekot na 2011 godina so

voveduvaweto na nov proizvod ndash neobezbeden potrouva~ki kredit do EUR 10000 i

rok na otplata od 7 godini so denarska ili devizna klauzula Noviot proizvod

privle~e 5041 klienti vo portfolioto to obezbedi pazarno u~estvo na SB vo

ovoj segment od 41 na krajot od godinata

Karti~noto portfolio izvreno

soglasno delovniot plan za 2011

godina dostigna vkupen broj od

309705 karti~ki mal porast vo

sporedba so 2010 godina Me|utoa

karakteristi~no za 2011 godina e

~isteweto na karti~noto

portfolio ndash aktivnost koja

rezultirae so zatvorawe na

karti~ki koi bea neaktivni i

imae za cel pro~istuvawe na

portfolioto

Saldata na kreditnite karti~ki

zadr`aa pazaren udel od 41 i

vkupen iznos od EUR 41 milion

Najgolem porast me|u transakciite so kreditni karti~ki bee prika`an me|u

ldquoratite bez kamatardquo na raspolagawe vo raste~kata mre`a na trgovci Brojot na

transakcii porasna za 100 vo sporedba so 2010 godina

0

50000

100000

150000

200000

250000

2009 2010 2011

Кредитни

Дебитни

162 146

117 152

110 118

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2010 2011

Структура на кредитите на население

Други

Станбени

Пптрпшувачки

Автп

Кредитни картичк

Издадени платежни картички(кумулатив)

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

11

Alternativni kanali

Fokusot na Bankata da obezbedi 24 ~asa dostapni alternativni kanali za klientite

za koristewe na osnovnite bankarski uslugi prodol`i vo 2011 godina so

voveduvaweto na druga inovacija na pazarot ndash Telefonskoto bankarstvo ndash ute eden

dodatok od paletata na i-bank uslugi Pobaruva~kata za povee kanali na

komunikacija od strana na klientite bee dopolneta so ovoj nov kanal preku koj se

obezbeduvaat osnovnite bankarski uslugi kako plaawe na smetki transfer na

pari i pregled na saldoto So aktivirawe na site alternativni kanali (telefon

bankomat i elektronsko bankarstvo) klientite dobija sloboda na izbor kade koga i

kako da gi koristat bankarskite uslugi na SB ndash preku telefon na bankomat ili

preku internet Ovie kanali imaat konzistenten rast vo brojot na transakcii

Imeno vo sporedba so 2010 godina porastot na transakcii preku elektronsko

bankarstvo za 2011 godina e skoro 70 i nivniot pridones dostigna 20 od site

transakcii izvreni vo SB sporedeno so 12 vo 2010 godina Ovie brojki

potrvduvaat deka primenetata strategija e vo soglasnost so pazarnite trendovi i ja

obezbeduva za SB potrebnata konkurentna prednost da ostane lider na pazarot i

pioner vo sofisticiranite bankarski uslugi

Korporativno bankarstvo

Prodlabo~uvawe na klu~nite postoe~ki partnerski odnosi so kompanii koi

poka`uvaat vrvni rezultati zaedno so odr`uvawe na visok kvalitet na

portfolioto

Vo prvata polovina na 2011 godina korporativniot sektor vo zemjata

zabele`a ponatamono zgolemuvawe na iskoristenosta na proizvodnite

kapaciteti vo opkru`uvawe na prodol`eno zazdravuvawe na svetskata pobaruva~ka

Me|utoa bideji zagri`enosta za druga recesija vo EU eskalirae vo vtorata

polovina na godinata svetskata kako i domanata pobaruva~ka se namali vodeji

do pad vo kapacitetot na generirawe prihodi i zgolemuvawe na nesigurnosta za

nivnata indna finansiska sostojba Takvite pazarni uslovi ne ja spre~ija SB da

prodol`i so svoeto korporativno bankarsko rabotewe vo soglasnost so svoite

dolgoro~ni strateki prioriteti Imeno vo tekot na 2011 godina SB nudee

celosen asortiman na korporativni bankarski uslugi i proizvodi obezbeduvaji

postojana finansiska poddrka za svoite klienti Zatoa na krajot na godinata

kreditnoto portfolio vo korporativniot segment iznesuvae vkupno EUR 3261

milioni Pritoa vo godina so namalena kreditna aktivnost i negativni percepcii

na rizici SB bee aktivno naso~ena kon odr`uvawe na kvalitetot na aktivata

preku ponatamono podobruvawe na procesite za izgotvuvawe kreditni predlozi

sledewe i naplata

Soglasno svojata srednoro~na strategija vo 2011 godina SB prodol`i da

obezbeduva aktivna poddrka za malite i sredni kompanii Kako posledica na toa

so isplateni EUR 1239 milioni krediti na mali i sredni kompanii vo tekot na

2011 godina SB ostana eden od glavnite igra~i na pazarot za kreditirawe na mali

i sredni kompanii

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

12

Bez ogled na predizvikuva~kite pazarni uslovi vo 2011 godina SB gi odr`a

i gi prodlabo~i postoe~kite delovni odnosi so mnogu va`niot segment na

kreditosposobni golemi kompanii Stru~noto poznavawe naprednite IT reenija

goleminata na kapitalot i sinergiite od ~lenstvoto vo edna od najgolemite

finansiski grupacii vo Jugoisto~na Evropa NBG Grupacijata se poka`aa deka se

glavnite dvigateli na konkurentnata prednost na Bankata vo raboteweto so golemi

korporativni klienti Vo taa nasoka vo tekot na 2011 godina Bankata isplati EUR

1119 miloni vo golemi korporativni krediti

Vo tekot na 2011 godina SB odobri povee od 5 092 krediti na pravni lica

a vkupniot iznos na novoodobreni krediti dostigna EUR 2326 milioni

nadminuvaji go iznosot od 2010 godina za 41 Pokraj redovnata kreditna

aktivnost vo 2011 godina vo oblasta na finansiraweto na trgovijata SB izdade

odnosno otvori 1267 garancii i akreditivi Vkupniot obem na novi izdadeni

instrumenti za finansirawe na trgovijata dostiga EUR 493 milioni vo 2011

godina

Upravuvawe so rizici

Stopanska banka AD ndash Skopje prodol`uva so sproveduvawe na prudentna politika

za rizici so promovirawe na izbalansiran pristap kon rizikot i dobivkata vrz

osnova na umeren profil na rizici Glavnata cel na upravuvaweto so rizici na

Bankata e da osigura deka site rizici se upravuvaat na najdobar mo`en na~in so

to se obezbeduvaat uslovi za siguren rast i se pridonesuva za efikasno

raspredeluvawe na kapitalot na Bankata i pogolema profitabilnost

Imaji ja предвид ekonomskata kriza vo poslednite tri godini ramkata za

upravuvawe so rizici na Bankata se testirae vo realno opkru`uvawe no kako

rezultat na solidno definiranite principi i brzoto i navremeno a`urirawe na

delovnata strategija usloveno od promenlivite sostojbi Bankata ne pretrpe

zagubi

Upravuvaweto so rizici se izvruva na razni nivoa vo Stopanska banka AD ndash

Skopje Na najvisoko strateko nivo Nadzorniot odbor ja utvrduva strategijata za

rizici principite na politikite za upravuvawe so rizici i limitite soglasno

preporakite na Upravniot odbor i Odborot za upravuvawe so rizici

Na takti~ko nivo Sektorot za upravuvawe so rizici na SB gi formulira

politikite i procedurite za upravuvawe so konkretni rizici i utvrduva sistemi i

kontroli za da osiguri deka celokupnata relacija na rizik i prinos ostanuva vo

ramkite na prifatlivi nivoa Na krajot rizicite se upravuvaat na mestoto kade

tie fakti~ki se sozdavaat (operativno nivo) so pomo na soodvetni kontroli

vgradeni vo soodvetnite operativni proceduri i upatstva utvrdeni od

menaxmentot

Organizaciskata struktura za upravuvawe so rizici na Bankata obezbeduva

postoewe na jasni linii na odgovornost efikasna podelba na dol`nosti i

spre~uvawe na konflikt na interesi na site nivoa Zamenikot generalen direktor

za rizici e isto taka ~len na Upravniot odbor to uka`uva na vklu~uvaweto i

va`nosta na funkcijata na upravuvawe so rizici vo sevkupnoto rabotewe na

Bankata pri stratekoto kako i pri takti~koto donesuvawe na odluki Osven toa

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

13

Odborot za upravuvawe so rizici ~ii ~lenovi gi imenuva Nadzorniot odbor se

sostanuva so dinamika edna nedelno so cel da gi razgleda dvi`ewata na pazarot i

da go oceni nivoto na razli~ni rizici prezemeni od Bankata vo celina i

poedine~no od nejzinite soodvetni organizacioni edinici

Upravuvawe so krediten rizik

Bankarskoto rabotewe e neizbe`no prosledeno so krediten rizik Kreditniot

rizik se smeta za mnogu biten rizik vo bankarskoto rabotewe i negovata efikasna

ocenka i upravuvawe e zna~ajna za dolgoro~niot uspeh Kreditniot rizik se

definira kako tekoven ili potencijalen rizik za prihodite i kapitalot koj se

javuva od nemo`nosta na dogovornata strana da gi ispolni dogovornite obvrski ili

na drug na~in ne izvri neto kako to e dogovoreno

Izlo`enosta na SB na krediten rizik poteknuva glavno od odobrenite krediti na

pravni i fizi~ki lica

Kreditnata politika na SB koja predviduva prudentno kreditirawe stava akcent

na detalnata procenka na rizicite pred da se donese kakva bilo kreditna odluka i

opti minimalni standardi za evaluacija na kreditniot limit odobruvawe

obnovuvawe i sledewe na kreditnite izlo`enosti Zemaji gi predvid nepovolnite

makroekonomski uslovi i vloenata finansiska sostojba na stopanskite subjekti

vo tekot na 2011 godina Bankata otpo~na so porigorozno sledewe na

kreditosposobnosta na svoite korporativni klienti so po~esto pregleduvawe na

odobrenite kreditni plasmani

Vo kontekst na toa so cel prezemawe merki i strategii na upravuvawe vo rana faza

na neizvruvawe od strana na klientot Bankata celosno implementirae sistem

za rano predupreduvawe i sistem za interna klasifikacija koj utvrduva rani

signali na vlouvawe na kreditosposobnosta na klientite i vovede akciski

planovi po potreba

Soglasno najdobrite me|unarodni praktiki i sledeji gi podobrenite metodologija

i proces so koristewe na softverska alatka Bankata obezbedi adekvatno nivo na

rezervacii za potencijalni zagubi vrz osnova na odobreni krediti

Stopanska banka AD ndash Skopje redovno ja a`urira ramkata za upravuvawe so

krediten rizik vo smisla na procesot na navremeno identifikuvawe sledewe

merewe i oprtimizacija na kreditniot rizik Osven toa Bankata dopolnitelno gi

usovri procedurite i praktikite za obezbeduvawe reguliran postojan i

konzistenten na~in na izvestuvawe od oblasta na upravuvawe so krediten rizik vo

domenot na krediti na pravni i fizi~ki lica na Bankata za potrebite na

internite i eksternite korisnici

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

14

Kvalitet na kreditnoto portfolio

Vo 2011 godina i pokraj ekonomskata kriza koja seute bee vo tek Bankata uspea

da zadr`i prudentno upravuvawe so kreditniot rizik so za~estena procenka i

zgolemeni aktivnosti za namaluvawe na rizikot kako i so efikasno organizirana

funkcija na naplata i seto toa pridonese da se odr`i visoko nivo na kvalitet na

kreditnoto portfolio Toa pridonese da se zadr`i koeficientot na

nefunkcionalni krediti na relativno nisko nivo od 77 (na novoto portfolio od

2001 godina) Istovremeno Bankata izdvojuvae adekvatno nivo na rezervacii za

potencijalni zagubi po krediti i pokrienosta so rezervacii na krajot na godinata

iznesuvae 864

Vo soglasnost so metodologijata na NBRM sekoja izlo`enost na krediten rizik se

klasificira vo edna od pette kategorii na rizik (A B V G i D) ili vo homogeni

grupi za redovnite izlo`enosti koi mo`e da se grupiraat vrz osnova na sli~ni

karakteristiki vo odnos na rizik Bankata zadr`a 92 od klientite vo ramki na

niskorizi~nite kategorii odnosno vo homogeno portfolio A i B kategorii na

krediten rizik dodeka visokorizi~nite kategorii G i D so~inuvaat samo 6 od

kreditnoto portfolio na Bankata

Rizici od koncentracija

Rizikot od koncentracija e tekovniot ili potencijalniot rizik za dobivkata i

kapitalot koj proizleguva od prekumerna izlo`enost plasirana kaj edna dogovorna

strana ili grupa na povrzani dogovorni strani ~ija verojatnost za neplaawe e

pottiknata od zaedni~ki osnovni faktori na primer ekonomski sektor

industrija geografska lokacija vid na instrument

A 27

B 4

C 2

D 1

E 5

Хомогено портфолио

61

Банкарско портфолио по категории на ризик

Декември 2011

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

15

Пречекпруваоа 3

Кредитни картички

6

Потрошувачки

32

Станбени15Автпмпбилск

и3

корпоративни-Големи

22

кпрппративни-средни

16

Микрп3

Дистрибуција по тип на кредит

Централни банки и Држави

22

Финансиски институции

4Кпрппративн

и31

Население43

Кредитни портфолио по тип на клиент

Kreditnoto portfolio na SB ostanuva iroko disperzirano po razli~ni vidovi

na kreditokorisnici kategorii na sredstva i broj na dejnosti na toj na~in

spre~uvaji prekumerni rizici od koncentracija Utvrdeni se limiti so koi se

kontrolira izlo`enosta na Bankata kon razli~ni vidovi na kreditokorisnici

industriski sektori vidovi na obezbeduvawe i istite se pregleduvaat najmalku na

godino nivo kako del od politikite i procedurite za krediten rizik Limitite

na izlo`enost na krediten rizik se sledat na redovna osnova i dokolku e potrebno

se prezemaat adekvatni aktivnosti od soodvetnite nivoa na Bankata

Upravuvawe so likvidnosniot rizik

Primarna cel na Bankata vo upravuvaweto so likvidnosta e da odr`i dovolna

likvidnost za da gi ispolni svoite zakonski i transakciski obvrski SB postojano

ja sledi likvidnosnata pozicija i profilot na aktivata i pasivata Ova vklu~uva

sledewe na nejzinite profili na ro~nost vo odnos na dogovori i odnesuvawe

proektirawe i modelirawe na likvidnosntie izlo`enosti pod razli~ni scenarija

i sledewe na kapacitetot na finansirawe

Odgovornosta za upravuvawe so likvidnosniot rizik e vo nadle`nost na Sektorot

za sredstva i likvidnost i Sektorot za upravuawe so rizici Sektorot za sredstva i

likvidnost upravuva so likvidnosniot rizik na dnevna osnova na operativno nivo

a Sektorot za upravuawe so rizici go potvrduva sistemot za upravuvawe so rizici i

osiguruva po~ituvawe na limitite i drugite pravila

Bankata smeta deka upravuvaweto so likvidnosniot rizik e od sutinsko zna~ewe

za da ja za~uva doverbata na deponentite i dogovornite strani i da im ovozmo`i na

klu~nite organizaciski edinici da prodol`at da generiraat prihodi duri i pod

nepovolni okolnosti Ramkata za upravuvawe so likvidnosniot rizik vklu~uva

Operativni standardi vo vrska so likvidnosniot rizik na SB vklu~uvaji

soodvetni politiki proceduri i resursi za kontrolirawe i ograni~uvawe na

likvidnosniot rizik

Odr`uvawe na zalihi na likvidni sredstva soodvetni na profilot za

gotovinski tekovi na SB koi mo`e lesno da se vpari~at bez da se

predizvikaat nepredvideni kapitalni zagubi

Merewe kontrola i testirawe scenario na barawa za finansirawe kako i

pristap do izvori na finansirawe

Menaxment informativen sistem kako i drugi sistemi koi go

identifikuvaat merat sledat i kontroliraat likvidnosniot rizik

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

16

Planovi za nepredvideni slu~ai na SB za spravuvawe so naruuvawa na

likvidnosta preku sposobnosta za finansirawe na del ili na site aktivnosti

navremeno i po razumen trook

Sledewe na limiti i koeficienti na likvidnosen rizik zemaji vo predvid

tolerancija i profil na rizik na SB kako i regulatorni barawa za

minimalno nivo na likvidnost

Rizik od promena na kamatni stapki

So ogled na faktot to portfolioto na trguvawe na Bankata e nezna~itelno vo

odnos na vkupnata aktiva i se odnesuva glavno na dr`avni hartii od vrednost

kamatniot rizik se ocenuva za izlo`enosti koi proizleguvaat od portfolioto na

bankarski aktivnosti

Rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

(RPKSPBA) se definira kako tekoven i potencijalen rizik za prihodite (neto

prihodi od kamati) iili kapitalot to proizleguva od nepovolni dvi`ewa na

kamatnite stapki koi vlijaat vrz poziciite vo portfolioto na bankarski

aktivnosti

Bankata ima vospostaveno ramka za upravuvawe so ovoj rizik so cel da go

minimizira efektot od nepovolnite promeni na idnite dvi`ewa na kamatnite

stapki i da osigura navremena identifikacija merewe sledewe i ubla`uvawe na

rizikot od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Ramkata gi opfaa faktorite na rizici i nivna ocenka metodologii za merewe

metodologija za stres testirawe metrika i limiti za RPKSPBA so cel da se

osigura deka ovoj rizik soodvetno se meri sledi i upravuva preku utvrduvawe i

sledewe na soodvetni limiti i koristewe na tehniki za merewe na izlo`enosta na

rizik od promena vo kamatnite stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti

Vo odnos na ispolnuvaweto na regulatornite barawa so 31122011 godina

koeficientot na vkupnata neto ponderirana pozicija vo odnos na sopstvenite

sredstva na Bankata iznesuva 070 to e prili~no pod propianiot maksimum od

20

Devizen rizik

Sistemot za identifikacija merewe sledewe i kontrola na rizikot od promena na

valuta ili devizniot rizik gi opfaa site aktivnosti i transakcii na Bankata koi

vklu~uvaat bilansni i vonbilansni pozicii evidentirani vo stranski valuti i vo

denari so devizna klauzula Strukturata na bilansot na sostojba na SB sodr`i

aktiva i pasiva vo razli~ni valuti no glavno vo denari i evra

SB upravuva so devizniot rizikot preku upravuavwe i sledewe na otvorenata

devizna pozicija na dnevna osnova na toj na~in osiguruvaji usoglasenost so

regulatornite i vnatrenite limiti na izlo`enost za glavnite valuti na

poedine~no kako i na zbirno nivo

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

17

Upravuvawe so operativen rizik

Operativniot rizik se definira kako rizik od zaguba to proizleguva od

nesoodvetni ili neuspeni vnatreni procesi i sistemi ~ove~ki faktor ili

nadvoreni nastani

Ramkata za upravuvawe so operativen rizik na SB se zasnova na Strategijata za OR

i Politikata i metodologiite za OR dokumenti ~ija adekvatnost i efikasnost se

pregleduvaat najmalku edna godino i koi obezbeduvaat alatki potrebni za

ispituvawe na kvalitativnite i kvantitativnite aspekti na operativniot rizik

Vrz osnova na ovie alatki prvenstveno Procesot na samoocenka na kontrolata na

rizici (SOKR) Sobirawe podatoci za zagubi Klu~ni indikatori za rizik i

Akciski planovi Bankata gi utvrduva i meri nastanite na potencijalni zagubi a

isto taka i prevzema korektivni aktivnosti so cel da se ubla`i ili izbegne

negativniot efekt vrz bilansite i kapitalnata pozicija na Bankata

Vo 2011 godina SB uspeno go zavri ~etvrtiot ciklus od procesot za samoocenka

na kontrola na rizici i ponatamu go usovri procesot na sobirawe podatoci za

zagubi Bideji upravuvaweto so operativniot rizik se bazira na 3-linijski model

na odbrana a korespondentite za operativen rizik i direktorite na delovnite

edinici se prva linija na odbrana vo tekot na procesot za samoocenka na kontrola

na rizici tie gi revidiraa internite procesi na Bankata i povrzanite nastani na

potencijalni zagubi i gi evidentiraa zagubite koi se pojavija vo tekot na godinata

Isto taka vo soglasnost so profilot na rizici od raboteweto se iniciraa

nekolku akciski planovi zaradi utvrdenata visoka izlo`enost kon odredeni

nastani na potencijalni zagubi i zaradi materijaliziranite zagubi koi bea nad

pragot na rizici utvrden vo ramkata za Upravuvawe so operativen rizik(UOR)

Vtorata linija na odbrana Sektorot za upravuvawe so rizici go koordinirae i go

kontrolirae ovoj proces i vrz osnova na metodologijata na Grupacijata ja

dousovri ramkata za UOR so voveduvawe na treto nivo na kategorija na interen

rizik kako i standardizirana lista na pridonesuva~ki faktori to dava pogolema

perspektiva koga se utvrduva pri~inata za odreden nastan Tretata linija na

odbrana e vnatrenata revizija koja e nadle`na za nezavisna proverka deka

ramkata za UOR e efikasna soodvetna i sprovedena so integritet

Osven toa SB primeni softversko reenie za upravuvawe so operativen rizik

(AlgoOpVar) koe isto taka se primenuva na nivo na Grupacijata Ovoj softver

ovozmo`uva poefikasno upravuawe so operativniot rizik pogolem pregled na

izlo`enosta na Bankata na operativen rizik mnogu podobar proces na sledewe i

evidentirawe na realiziranite zagubi i inicirawe i sledewe na akciski planovi

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

18

Adekvatnost na kapitalot

SB ostanuva na vode~kata

pozicija po golemina na

kapitalot koja ovozmo`uva

natamoen razvoj na svoeto

rabotewe i sozdava poiroka

osnova za ispolnuvawe na

zakonskite limiti

Pri upravuvawe so kapitalot

celite na Bankata se da bide

usoglasena so barawata za kapital

postaveni od strana na

regulatorot da ja zatiti

sposobnosta na Bankata da

prodol`i da funkcionira za da

mo`e da prodol`i da obezbeduva prinosi za akcionerite i beneficii za

ostanatite zainteresirani subjekti i da odr`uva silna kapitalna baza za poddrka

na razvojot na svoeto rabotewe

Regulatorniot kapital na SB so sostojba na 31122011 godina iznesuvae EUR 1702

milioni od koj iznos EUR 1274 milioni se odnesuvaat na osnovniot kapital (Tier 1)

i EUR 428 milioni na dopolnitelniot kapital (Tier 2) Vkupniot godien porast

iznesuva EUR 19 milioni no strukturata na kapitalot e so podobaren kvalitet

Koeficientot na adekvatnost na kapitalot na SB od 1764 so sostojba na

31122011 godina ostana skoro na isto nivo kako i na krajot na prethodnata godina

i bee prili~no nad zakonski propianiot limit od 8

Sledeji ja utvrdenata ramka za Interen proces na ocenka na adekvatnosta na

kapitalot (IPOAK) Bankata go presmetuvae zadol`itelniot interen kapital

Bankata ima adekvatno nivo i kvalitet na kapital za da gi pokrie site materijalni

rizici na koi e izlo`ena Osven toa ocenuvame deka utvrdeniot viok na kapital

e povee od dovolen za pokrivawe na site drugi rizici koi nemo`e adekvatno da se

kvantifikuvaat no na koi Bankata e izlo`ena vo redovnite delovni aktivnosti

Stres test

Primenetite stres testovi se sostaven del od ramkata za upravuawe so rizici so

to se obezbeduvaat ocenki za goleminata na finansiskite zagubi i za vlijanieto

na adekvatnosta na kapitalot Vo tekot na 2011 godina Bankata izvri razli~ni

stres testirawa za da ja analizira ~uvstvitelnosta na Bankata na prethodno

utvrden komplet na ekstremni no verodostojni okovi Stres testovite vklu~ija

efekti od razli~ni scenarija vo vrska so krediten rizik rizik od promena na

kamatna stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti likvidnosen rizik

devizen rizik kapitalen rizik i operativen rizik kako i scenarija koi opfaaat

kombinacija na rizicite

7220 7486

2780 2514

2010 2011

Сопствени средства

Tier 1 Tier 2

EUR 1702 mil

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

19

Rezultatite od stres testovite ja doka`aa elasti~nosta na Bankata duri i pod

mnogu pesimisti~ki pretpostavki Takvata elasti~nost glavno go odrazuva

prudentnoto upravuvawe so rizicite silnata kapitalna baza kako i

visokolikvidnata pozicija na Bankata

Активности на усогласеноста со прописите спречување на перење

пари и борба против финансирање на тероризмот

Во текот на 2011 година активностите за имплементација на новините во

домашната и меѓународната регулатива поврзани со банкарското работење беа темелно и

континуирано следени и соодветно реализирани во Стопанска банка АД ndash Скопје (СБ)

Освен тоа Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со

прописите во СБ адекватно спроведе дополнителни активности и презеде релевантни

мерки за да се усогласи со измените на прописите поврзани со банкарското работење

- постојана имплементација на ефикасен систем за контрола на активностите на

СБ што се во согласност со важечката домашна и меѓународна регулатива

- воспоставување на ефикасни интерни процедури и организациони структури за

идентификување и управување со можните ризици поврзани со усогласеноста

на СБ со важечките прописи

- континуирана соработка со релевантните надворешни институции во

согласност со Законот за банки

- редовно најмалку на месечно и квартално ниво доставување на извештаи до

Управниот одбор и до Надзорниот одбор

- активно учество во работењето на Комисијата за усогласеност и за спречување

на перење пари како и во Правната Комисија организирани во рамките на

Здружението на банкарство при Стопанската комора

- осигурување на добрата репутација и кредибилитет на СБ пред НБГ

Групацијата своите акционери клиенти инвеститори регулаторни и

супервизорски органи и други надлежни институции

- развивање на Култура за усогласеност со прописите кај вработените на СБ како

модел на корпоративно однесување и основа за зајакнување на корпоративниот

идентитет итн

Имајќи ги предвид активностите за Спречување на перењето пари (СПП) и Борбата

против финансирање на тероризмот (БФТ) важно е да се нагласи дека во текот на

минатата година СБ го користеше софистицираниот софтвер ldquoMANTAS AMLCTFrdquo како

дел од трајната определба на НБГ Групацијата за спречување на перењето пари и

финансирање на тероризмот Понатаму во текот на 2011 година севкупната ИТ СПП и

БФТ платформа беше дополнително надградена а нејзината функционалност подобрена

Во согласност со Годишниот план за контрола на усогласеноста на работењето со

прописите за 2011 година Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на

банката со прописите исто така ги реализира следниве поважни проекти и активности

- Усвојување и ажурирање на низа интерни акти (Политики и Процедури)

поврзани со активностите за контрола на усогласеноста и СППБФТ

- Обуки за вработените од областа на контрола на усогласеноста и СППБФТ

Во текот на 2012 година како што беше случајот и во претходните години

Дирекцијата за контрола на усогласеноста на работењето на банката со прописите ќе

продолжи да ги врши горенаведените активности за да постигне севкупна усогласеност на

работењето на СБ со релевантната регулатива како нејзина главна цел

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

20

IZVE[TAJ ZA KORPORATIVNO UPRAVUVAWE za 2011 godina

Vo soglasnost so regulativata na NBRM vo vrska so Izvetajot za korporativno

upravuvawe akcionerite se izvestuvaat za slednoto

1 Organi na Bankata

11 Nadzoren odbor

So Statutot na Stopanska banka AD ndash Skopje se utvrduva deka Nadzorniot odbor e

se sostoi od 8 ~lenovi od koito 2 se nezavisni Mandatot na ~lenovite e odreden

na ~etiri godini od denot koga ~lenovite dobivaat soglasnost za nivno imenuvawe

od strana na Guvernerot na Narodna banka na Republika Makedonija ^lenovi na

Nadzorniot odbor se

Agis Leopulos Pretsedatel na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Dimitrios Frangetis ~len na Nadzorniot odbor na SB Generalen

direktor za kreditirawe vo Nacionalna banka na Grcija SA

Atina

Konstantinos Bratos ~len na Nadzorniot odbor na SB Izvren

direktor za korporativno i delovno bankarstvo vo Obedineta

Bugarska Banka ~lenka na Grupacijata na Nacionalna banka na

Grcija Sofija

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Antonios Karas ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

direktor na Sektor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot

odbor vo juli 2011 godina)

Janis Kirjakopulos1 ~len na Nadzorniot odbor na SB Zamenik

generalen direktor za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Panajotis Karandreas ~len na Nadzorniot odbor na SB

Rakovoditel na Oddel ldquoBrdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti

na Nacionalna banka na Grcija SA Atina

(Na 23092011 godina Guvernerot na Narodna banka na RM izdade

prethodna soglasnost za negovo imenuvawe kako ~len na

Nadzorniot odbor)

Anastasios Lizos ~len na Nadzorniot odbor na SB Rakovoditel na

1 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor na po~etokot na 2012

godina

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

21

Oddel ldquoArdquo na Sektorot za me|unarodni aktivnosti na Nacionalna

banka na Grcija SA Atina

Vladimir Kandikjan nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Praven fakultet ldquoJustinijan Prvirdquo ndash Univerzitet

ldquoSv Kiril i Metodijrdquo Skopje

Blagoja Nanevski nezavisen ~len na Nadzorniot odbor na SB

Profesor na Fakultetot za biznis ekonomija - Skopje

Kako to e zakonski propiano ~lenovite na Nadzorniot odbor se

imenuvaat od strana na Sobranieto na akcioneri Soodvetnite kvalifikacii za

~len na Nadzoren odbor se

- minimum visoko obrazovanie

- poznavawe na propisite od oblasta na bankarstvoto iili finansiite

- poznavawe na finansiskiot sektor i opkru`uvaweto kade raboti Bankata

iskustvo koe pridonesuva za stabilno sigurno i efikasno upravuvawe i

- nadzor na raboteweto na Bankata

^lenot na Nadzorniot odbor treba

- da poseduva ~esnost kompetentnost sposobnost za nezavisna ocenka i silen

li~en integritet

- da ja razbira svojata uloga vo korporativnoto upravuvawe i efikasno da ja

ispolnuva svojata uloga na nadzor

- da go poznava profilot na rizici na Bankata

- da gi poznava propisite i da se gri`i za vospostavuvawe i odr`uvawe na

profesionalni odnosi so Narodna banka na Republika Makedonija (vo

ponatamoniot tekst bdquoNBRMldquo) i so drugite nadle`ni supervizorski i

regulatorni institucii

- da poka`uva lojalnost i gri`a za Bankata

- da izbegnuva sudir na interesi ili mo`en sudir na interesi

- da izdvojuva dovolno vreme za da gi ispolnuva aktivno svoite obvrski

- najmalku edna godino da vri ocenka na raboteweto na Upravniot

odbor na Bankata pri to pojdovna osnova pretstavuva delovnata politika i

22

planovite za rabota na Bankata

- periodi~no da vri ocenka na efikasnosta na sopstvenoto rabotewe da gi

utvrduva slabostite vo raboteweto na Nadzorniot odbor i da predlaga izmeni

- da odr`uva redovni sostanoci so Upravniot odbor Odborot za upravuvawe

so rizici Odborot za revizija i Sektorot za vnatrena revizija na Bankata

- da dava predlozi za dobro korporativno upravuvawe

- da ne u~estvuva vo sekojdnevnoto upravuvawe so Bankata

Soodvetni kriteriumi za nezavisnost pokraj onie propiani so zakon se

slednite

- da ne bide izvren ili generalen direktor na Bankata ili na

povrzana kompanija i da ne bil na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne bide vraboten vo Bankata ili vo povrzana kompanija i da ne bil

na takva pozicija vo izminatite tri godini

- da ne prima ili da ne primil zna~itelna dopolnitelna nagrada od

Bankata ili od povrzana kompanija osven nadomest dobien kako nezavisen ~len

- da ne bide akcioner to go poseduva kontrolniot paket akcii ili

akcioner so udel od nad 5 ili direktor ili izvren direktor na takov akcioner

- da nema ili da nemal vo tekot na izminatata godina zna~aen deloven

odnos so Bankata ili so povrzana kompanija bilo direktno ili kako partner

akcioner direktor ili vi slu`benik vo telo to imalo takov odnos

- da ne bide ili da ne bil vo poslednite tri godini sodru`nik ili

vraboten vo seganata ili vo poranena nadvorena revizorska kua na Bankata

ili na povrzana kompanija

- da ne bil del od Odborot kako neizvren direktor povee od pet

mandati i

- da ne e ~len na potesnoto semejstvo na izvren ili generalen

direktor ili na licata vo situaciite opiani pogore

Pri nazna~uvaweto na ~lenovite na Upravniot odbor i drugite tela na

Bankata nadle`nite organi za nominirawe imaat predvid pokraj zakonskite

uslovi predlo`eniot ~len da ima soodvetni kvalifikacii li~ni karakteristiki

iskustvo i integritet so to na najdobar mo`en na~in bi pridonel kon uspeno

rabotewe na Upravniot odbor i na soodvetnoto telo

Odgovornosti na Nadzorniot odbor se slednite

1 odobruva delovna politika i razvoen plan na SB

2 imenuva i razreuva ~lenovi na Upravniot odbor na SB

3 imenuva i razreuva ~lenovi na Odborot za upravuvawe so rizici na SB

4 odobruva finansiski planBuxet na SB

5 odobruva vospostavuvawe i organizacija na sistemot na vnatreni

kontroli

6 go organizira Sektorot za vnatrena revizija i gi imenuva i razreuva

vrabotenite vo ovoj Sektor

7 odobruva godien plan na Sektorot za vnatrena revizija

8 odobruva politika za sigurnost na informativniot sistem

9 odobruva politiki za upravuvawe so rizici na SB

10 odobruva planovi i programi za rabota i opti akti na SB osven aktite

to gi donesuva Sobranieto na akcioneri

11 razgleduva izvetai za raboteweto na Upravniot odbor na SB

12 razgleduva izvetai na Odborot za upravuvawe so rizici na SB

13 razgleduva izvetai na Odborot za revizija

23

14 razgleduva izvetai na DirektorotDirekcijata za kontrola na

usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

15 odobruva godina smetka i finansiski izvetai na SB

16 odobruva lista na neto dol`nici na SB

17 odobruva izlo`enost kon poedine~no lice od nad 10 od sopstvenite

sredstva na SB

18 odobruva transakcii so povrzani lica so SB vo iznos od nad 100000000

denari

19 odobruva steknuvawe na kapitalni udeli i kupuvawe na hartii od

vrednost pogolemi od 5 od sopstvenite sredstva na SB osven kupuvawe na

hartii od vrednost izdadeni od Narodna banka na Republika Makedonija

20 odobruva predlog na Odborot za revizija za nazna~uvawe na drutvo za

revizija i e odgovoren za obezbeduvawe na soodvetna revizija

21 odobruva politiki i proceduri za vrewe na vnatrena revizija vri

nadzor na soodvetnosta na procedurite i efikasnosta na raboteweto na

Sektorot za vnatrena revizija i gi razgleduva negovite izvetai

22 razgleduva izvetai od supervizijata drugi izvetai dostaveni od

Narodna banka Upravata za javni prihodi i drugi nadle`ni institucii i

predlaga odnosno prezema merki i aktivnosti za nadminuvawe na utvrdenite

neusoglasenosti i slabosti vo raboteweto na SB

23 odobruva godien izvetaj za raboteweto na SB i dostavuva mislewe vo

pismena forma po istiot do Sobranieto na akcioneri na SB

24 razgleduva izvetaj od drutvoto za revizija i dostavuva mislewe vo

pismena forma po istiot do Sobranieto na akcioneri na SB

25 dostavuva mislewe vo pismena forma do Sobranieto na akcioneri na SB

po godiniot izvetaj na Sektorot za vnatrena revizija na SB

26 odobruva Kodeks na etika na SB i

27 odobruva Pravilnik i proceduri za rabota na Odborot za revizija

Nitu eden ~len na Nadzorniot odbor ne prijavi nikakov sudir na interesi

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to mnozinstvoto

~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot odbor

^lenovi na Odborot za revizija se

Zorica Bo`inovska Lazarevska

Antonio Veljanov

- Dimitrios Frangetis ~len na Odborot za revizija do 23092011 god

- Anastasios Lizos ~len na Odborot za revizija do 23092011 godina

Janis Kirjakopulos2

Panajotis Karandreas

Vladimir Kandikjan

Na 27-ta sednica odr`ana na 27072011 godina Sobranieto na akcioneri gi

imenuva g-din Janis Kirjakopulos i g-din Panajotis Karandreas za novi ~lenovi na

2 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor i Odborot za revizija na

po~etokot na 2012 godina

24

Odborot za revizija na SB i go utvrdi zavruvaweto na mandatot na ~lenovite na

Odborot za revizija g-din Dimitrios Frangetis i g-din Anastasios Lizos

Soglasno Zakonot za banki nivnoto imenuvawe vleze vo sila po datumot na koj

imenuvanite ~lenovi dobija soodvetni soglasnosti od Guvernerot na Narodna

Banka na RM za nivno imenuvawe kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na SB

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za to~nosta i

transparentnosta na objavenite finansiski informacii za raboteweto na SB vo

soglasnost so propisite za smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni

standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot za vnatrena

revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata na drutvoto za

revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite to se odnesuvaat

na smetkovodstvenite standardi i finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za vnatrena revizija i

drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni neusoglasenosti so propisite i

slabostite vo raboteweto na Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor na SB za svojata

rabota

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen izvren

direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen direktor za

korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina

~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na Upravniot

odbor

2 Konstantina Panajotopulu3 Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upravniot odbor

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor

3 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

25

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na Nadzorniot odbor na

SB odnosno gri`a za nivnoto sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za unapreduvawe na raboteweto na

SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i odgovornosti vo

soglasnost so Zakonot za banki i Statutot na SB

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i negovo dostavuvawe do

Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakonot Statutot i aktite na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB

se sostoi od 9 ~lena i toa

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i ~len na

Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

4 Konstantina Panajotopulu4 - Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za korporativno bankarstvo ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost ~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na SB i

utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so cel minimizirawe

na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na nivnata

primena 4 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

26

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika Makedonija koi se

odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe so oddelnite

vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici izraboteni od

slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i predlagawe strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz performansite na

SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za upravuvawe so

rizici kako i predlo`enite strategii merki i instrumenti za zatita od

rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na SB a najmalku

edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB za promenite vo rizi~nite

pozicii na SB promenite vo strategiite za upravuvawe so rizici efektite od

upravuvaweto so rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so povrzanite lica so SB

za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj

sledi po izvetajniot period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za

finansirawe vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa to

nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat odobreni od strana na

Nadzorniot odbor na SB IKKO isto taka odobruva prestruktuirawe na

pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni

politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost

sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do

EUR 3000000 KO isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe

na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 i sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri

drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi od 3 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000

KOMK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

23

14 razgleduva izvetai na DirektorotDirekcijata za kontrola na

usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite

15 odobruva godina smetka i finansiski izvetai na SB

16 odobruva lista na neto dol`nici na SB

17 odobruva izlo`enost kon poedine~no lice od nad 10 od sopstvenite

sredstva na SB

18 odobruva transakcii so povrzani lica so SB vo iznos od nad 100000000

denari

19 odobruva steknuvawe na kapitalni udeli i kupuvawe na hartii od

vrednost pogolemi od 5 od sopstvenite sredstva na SB osven kupuvawe na

hartii od vrednost izdadeni od Narodna banka na Republika Makedonija

20 odobruva predlog na Odborot za revizija za nazna~uvawe na drutvo za

revizija i e odgovoren za obezbeduvawe na soodvetna revizija

21 odobruva politiki i proceduri za vrewe na vnatrena revizija vri

nadzor na soodvetnosta na procedurite i efikasnosta na raboteweto na

Sektorot za vnatrena revizija i gi razgleduva negovite izvetai

22 razgleduva izvetai od supervizijata drugi izvetai dostaveni od

Narodna banka Upravata za javni prihodi i drugi nadle`ni institucii i

predlaga odnosno prezema merki i aktivnosti za nadminuvawe na utvrdenite

neusoglasenosti i slabosti vo raboteweto na SB

23 odobruva godien izvetaj za raboteweto na SB i dostavuva mislewe vo

pismena forma po istiot do Sobranieto na akcioneri na SB

24 razgleduva izvetaj od drutvoto za revizija i dostavuva mislewe vo

pismena forma po istiot do Sobranieto na akcioneri na SB

25 dostavuva mislewe vo pismena forma do Sobranieto na akcioneri na SB

po godiniot izvetaj na Sektorot za vnatrena revizija na SB

26 odobruva Kodeks na etika na SB i

27 odobruva Pravilnik i proceduri za rabota na Odborot za revizija

Nitu eden ~len na Nadzorniot odbor ne prijavi nikakov sudir na interesi

12 Odbor za revizija

Odborot za revizija na SB se sostoi od pet ~lena kade to mnozinstvoto

~lenovi se izbiraat od redot na ~lenovite na Nadzorniot odbor

^lenovi na Odborot za revizija se

Zorica Bo`inovska Lazarevska

Antonio Veljanov

- Dimitrios Frangetis ~len na Odborot za revizija do 23092011 god

- Anastasios Lizos ~len na Odborot za revizija do 23092011 godina

Janis Kirjakopulos2

Panajotis Karandreas

Vladimir Kandikjan

Na 27-ta sednica odr`ana na 27072011 godina Sobranieto na akcioneri gi

imenuva g-din Janis Kirjakopulos i g-din Panajotis Karandreas za novi ~lenovi na

2 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Nadzorniot odbor i Odborot za revizija na

po~etokot na 2012 godina

24

Odborot za revizija na SB i go utvrdi zavruvaweto na mandatot na ~lenovite na

Odborot za revizija g-din Dimitrios Frangetis i g-din Anastasios Lizos

Soglasno Zakonot za banki nivnoto imenuvawe vleze vo sila po datumot na koj

imenuvanite ~lenovi dobija soodvetni soglasnosti od Guvernerot na Narodna

Banka na RM za nivno imenuvawe kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na SB

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za to~nosta i

transparentnosta na objavenite finansiski informacii za raboteweto na SB vo

soglasnost so propisite za smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni

standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot za vnatrena

revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata na drutvoto za

revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite to se odnesuvaat

na smetkovodstvenite standardi i finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za vnatrena revizija i

drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni neusoglasenosti so propisite i

slabostite vo raboteweto na Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor na SB za svojata

rabota

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen izvren

direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen direktor za

korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina

~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na Upravniot

odbor

2 Konstantina Panajotopulu3 Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upravniot odbor

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor

3 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

25

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na Nadzorniot odbor na

SB odnosno gri`a za nivnoto sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za unapreduvawe na raboteweto na

SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i odgovornosti vo

soglasnost so Zakonot za banki i Statutot na SB

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i negovo dostavuvawe do

Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakonot Statutot i aktite na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB

se sostoi od 9 ~lena i toa

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i ~len na

Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

4 Konstantina Panajotopulu4 - Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za korporativno bankarstvo ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost ~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na SB i

utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so cel minimizirawe

na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na nivnata

primena 4 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

26

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika Makedonija koi se

odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe so oddelnite

vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici izraboteni od

slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i predlagawe strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz performansite na

SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za upravuvawe so

rizici kako i predlo`enite strategii merki i instrumenti za zatita od

rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na SB a najmalku

edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB za promenite vo rizi~nite

pozicii na SB promenite vo strategiite za upravuvawe so rizici efektite od

upravuvaweto so rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so povrzanite lica so SB

za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj

sledi po izvetajniot period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za

finansirawe vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa to

nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat odobreni od strana na

Nadzorniot odbor na SB IKKO isto taka odobruva prestruktuirawe na

pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni

politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost

sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do

EUR 3000000 KO isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe

na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 i sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri

drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi od 3 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000

KOMK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

24

Odborot za revizija na SB i go utvrdi zavruvaweto na mandatot na ~lenovite na

Odborot za revizija g-din Dimitrios Frangetis i g-din Anastasios Lizos

Soglasno Zakonot za banki nivnoto imenuvawe vleze vo sila po datumot na koj

imenuvanite ~lenovi dobija soodvetni soglasnosti od Guvernerot na Narodna

Banka na RM za nivno imenuvawe kako ~lenovi na Nadzorniot odbor na SB

Odgovornosti na Odborot za revizija se

1 razgleduvawe na finansiskite izvetai na SB i gri`a za to~nosta i

transparentnosta na objavenite finansiski informacii za raboteweto na SB vo

soglasnost so propisite za smetkovodstvo i me|unarodnite smetkovodstveni

standardi

2 razgleduvawe i ocenuvawe na sistemite za vnatrena kontrola

3 sledewe na rabotata i ocenuvawe na efikasnosta na Sektorot za vnatrena

revizija

4 sledewe na procesot na revizija na SB i ocenuvawe na rabotata na drutvoto za

revizija

5 donesuvawe na smetkovodstvenite politiki na SB

6 sledewe na usoglasenosta na raboteweto na SB so propisite to se odnesuvaat

na smetkovodstvenite standardi i finansiskite izvetai

7 odr`uvawe sostanoci so Upravniot odbor Sektorot za vnatrena revizija i

drutvoto za revizija vo vrska so utvrdeni neusoglasenosti so propisite i

slabostite vo raboteweto na Bankata

8 razgleduvawe na izvetaite na Odborot za upravuvawe so rizici

9 predlagawe na drutvo za revizija i

10 najmalku edna vo tri meseci go izvestuva Nadzorniot odbor na SB za svojata

rabota

13 Upraven odbor

Soglasno Statutot na SB Upravniot odbor na SB se sostoi od pet ~lena

(Pretsedatel na Upravniot odbor i ~etiri zamenici) odnosno Generalen izvren

direktorPretsedatel na Upravniot odbor Zamenik generalen direktor za

korporativno bankarstvo Zamenik generalen direktor za bankarstvo na malo

Zamenik generalen direktor za rizici i Zamenik generalen direktor za

finansiski i operativni raboti So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina

~lenovi na Upravniot odbor se

1 Gligor Biev Generalen izvren direktor i Pretsedatel na Upravniot

odbor

2 Konstantina Panajotopulu3 Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor

3 Toni Stojanovski Zamenik generalen direktor za rizici i ~len na

Upravniot odbor

4 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor i

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor

3 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

25

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na Nadzorniot odbor na

SB odnosno gri`a za nivnoto sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za unapreduvawe na raboteweto na

SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i odgovornosti vo

soglasnost so Zakonot za banki i Statutot na SB

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i negovo dostavuvawe do

Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakonot Statutot i aktite na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB

se sostoi od 9 ~lena i toa

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i ~len na

Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

4 Konstantina Panajotopulu4 - Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za korporativno bankarstvo ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost ~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na SB i

utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so cel minimizirawe

na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na nivnata

primena 4 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

26

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika Makedonija koi se

odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe so oddelnite

vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici izraboteni od

slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i predlagawe strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz performansite na

SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za upravuvawe so

rizici kako i predlo`enite strategii merki i instrumenti za zatita od

rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na SB a najmalku

edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB za promenite vo rizi~nite

pozicii na SB promenite vo strategiite za upravuvawe so rizici efektite od

upravuvaweto so rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so povrzanite lica so SB

za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj

sledi po izvetajniot period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za

finansirawe vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa to

nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat odobreni od strana na

Nadzorniot odbor na SB IKKO isto taka odobruva prestruktuirawe na

pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni

politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost

sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do

EUR 3000000 KO isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe

na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 i sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri

drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi od 3 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000

KOMK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

25

Odgovornosti na Upravniot odbor se

1 upravuvawe so SB

2 zastapuvawe na SB

3 izvruvawe na odlukite na Sobranieto na akcioneri i na Nadzorniot odbor na

SB odnosno gri`a za nivnoto sproveduvawe

4 pokrenuvawe inicijativi i davawe predlozi za unapreduvawe na raboteweto na

SB

5 imenuvawe i razreuvawe na licata so posebni prava i odgovornosti vo

soglasnost so Zakonot za banki i Statutot na SB

6 izgotvuvawe delovna politika i razvoen plan na SB

7 izgotvuvawe finansiski plan Buxet na SB

8 izgotvuvawe lista na neto dol`nici

9 izgotvuvawe politika za sigurnost na informativniot sistem na SB

10 izgotvuvawe na godien izvetaj za raboteweto na SB i negovo dostavuvawe do

Nadzorniot odbor

11 izgotvuvawe Kodeks na etika na Bankata i

12 vrewe i drugi aktivnosti soglasno zakonot Statutot i aktite na SB

14 Odbor za upravuvawe so rizici

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Odborot za upravuvawe so rizici na SB

se sostoi od 9 ~lena i toa

1 Gligor Biev - GID i Pretsedatel na Upravniot odbor na SB

Pretsedatel

2 Toni Stojanovski - Zamenik generalen direktor za rizici na SB i ~len na

Upravniot odbor na SB ~len

3 Diomidis Nikoletopulos Zamenik generalen direktor za finansiski i

operativni raboti i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

4 Konstantina Panajotopulu4 - Zamenik generalen direktor za bankarstvo na

malo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

5 Teodulos Skordis Zamenik generalen direktor za korporativno

bankarstvo i ~len na Upravniot odbor na SB ~len

6 Vlado Treneski ndash Direktor na Sektor za korporativno bankarstvo ~len

7 Mirjana Trajanovska ndash Direktor na Sektor za sredstva i likvidnost ~len

8 Mirko Avramoski ndash Direktor na Sektor za naplata ~len

9 Direktor na Sektor za upravuvawe so rizici

Odgovornosti na OUR se

1 permanentno sledewe i ocenuvawe na stepenot na rizi~nost na SB i

utvrduvawe na prifatlivo nivo na izlo`enost na rizici so cel minimizirawe

na zagubite od izlo`enost na SB na rizici

2 vospostavuvawe politiki za upravuvawe so rizici i sledewe na nivnata

primena 4 ^lenot podnese ostavka na funkcijata ~len na Upravniot odbor i Zamenik generalen

direktor za bankarstvo na malo na Stopanska banka AD ndash Skopje vo ~etvrtoto tromese~je na

2011 godina

26

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika Makedonija koi se

odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe so oddelnite

vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici izraboteni od

slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i predlagawe strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz performansite na

SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za upravuvawe so

rizici kako i predlo`enite strategii merki i instrumenti za zatita od

rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na SB a najmalku

edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB za promenite vo rizi~nite

pozicii na SB promenite vo strategiite za upravuvawe so rizici efektite od

upravuvaweto so rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so povrzanite lica so SB

za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj

sledi po izvetajniot period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za

finansirawe vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa to

nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat odobreni od strana na

Nadzorniot odbor na SB IKKO isto taka odobruva prestruktuirawe na

pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni

politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost

sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do

EUR 3000000 KO isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe

na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 i sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri

drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi od 3 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000

KOMK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

26

3 sledewe na propisite na Narodna Banka na Republika Makedonija koi se

odnesuvaat na upravuvaweto so rizici i usoglasenosta na SB so ovie propisi

4 ocenka na sistemite na upravuvawe so rizici na SB

5 utvrduvawe kratkoro~ni i dolgoro~ni strategii za upravuvawe so oddelnite

vidovi rizici na koi e izlo`ena SB

6 analizirawe na izvetaite za izlo`enosta na SB na rizici izraboteni od

slu`bite na SB koi vrat ocenka na rizicite i predlagawe strategii merki i

instrumenti za zatita od rizici

7 sledewe na efikasnosta na sistemite na vnatrena kontrola vo

upravuvaweto so rizici

8 analizirawe na efektite od upravuvaweto so rizici vrz performansite na

SB

9 analizirawe na efektite od predlo`enite strategii za upravuvawe so

rizici kako i predlo`enite strategii merki i instrumenti za zatita od

rizici

10 najmalku edna mese~no izvestuvawe do Nadzorniot odbor na SB a najmalku

edna na tri meseci do Odborot za revizija na SB za promenite vo rizi~nite

pozicii na SB promenite vo strategiite za upravuvawe so rizici efektite od

upravuvaweto so rizici vrz performansite na SB kako i prezemenite merki i

instrumenti za zatita od rizicite i efektite od istite i

11 razgleduvawe na kvartalna osnova na transakciite so povrzanite lica so SB

za to dostavuva izvetaj do Nadzorniot odbor najdocna do 15-ti vo mesecot koj

sledi po izvetajniot period

15 Drugi tela na SB

Drugi tela na SB se Kreditnite odbori na SB i toa

1 Izvren korporativen krediten odbor (IKKO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) za

finansirawe vo iznos od EUR 3000001 do EUR 10000000 Site finansirawa to

nadminuvaat 10 od sopstvenite sredstva na SB e bidat odobreni od strana na

Nadzorniot odbor na SB IKKO isto taka odobruva prestruktuirawe na

pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni

politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Krediten odbor (KO) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna izlo`enost

sprema poedine~en subjekt (pravno ili fizi~ko lice) vo iznos od EUR 500001 do

EUR 3000000 KO isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe

na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

3 Krediten odbor za sredni kompanii (KOSK) se sostoi od 4 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost sprema poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 i sprema poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos od EUR

100001 do EUR 500000 KOSK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa

regulirawe na pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri

drugi aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

4 Krediten odbor za mali kompanii (KOMK) se sostoi od 3 ~lena odlu~uva za

kreditna izlo`enost kon poedine~en subjekt - pravno lice vo iznos do EUR 100000

KOMK isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

27

pobaruvawa vo soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi

aktivnosti utvrdeni so odluka na Nadzorniot odbor na SB

5 Krediten odbor za naselenie (KON) se sostoi od 5 ~lena odlu~uva za kreditna

izlo`enost kon poedine~en subjekt ndash fizi~ko lice vo iznos do EUR 100000 KON

isto taka odobruva prestruktuirawe na pobaruvawa regulirawe na pobaruvawa vo

soglasnost so va`e~kite kreditni politiki i vri drugi aktivnosti utvrdeni so

odluka na Nadzorniot odbor na SB

2 Organizaciska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina Bankata e organizirana vo 18

sektori i toa Sektor za vnatrena revizija Sektor za sredstva i likvidnost

Sektor za kadri Sektor za korporativno bankarstvo Sektor za kreditna analiza

Sektor za upravuvawe so proizvodi Sektor za proda`ba i mre`a na filijali

Sektor za upravuvawe so rizici Sektor za naplata Sektor za krediten rizik na

bankarstvo na malo Sektor za pravni raboti Sektor za IT Sektor za

smetkovodstvo Sektor za buxetirawe i finansisko izvestuvawe Sektor za platen

promet Sektor za kreditno administrirawe Sektor za administrativna poddrka

i Sektor za delovni procesi i organizacija Nezavisni edinici direktno

odgovorni pred Upravniot odbor se Direkcijata za kontrola na usoglasenosta na

SB so propisite i Odgovorniot za sigurnost na informativniot sistem Mre`ata

na filijali na Stopanska banka AD ndash Skopje e organizirana vo vkupno 64 edinici

(filijali i ekspozituri) SB nema subsidijarni kompanii

3 Akcionerska struktura

So sostojba na 31-vi dekemvri 2011 godina po~etniot kapital (osnovnata glavnica)

se sostoi od 17460180 obi~ni akcii so nominalna vrednost od MKD 2011 po akcija

i 227444 prioritetni akcii so nominalna vrednost od MKD 40000 po akcija

raspredeleni na sledniot na~in Nacionalna Banka na Grcija SA ndash Atina so 946

i 54 od vkupniot broj na akcii pripa|aat na ostanati akcioneri Edna obi~na

akcija nosi pravo na eden glas na Sobranieto na akcioneri na SB a prioritetnite

akcii nemaat pravo na glas vo Sobranieto na akcioneri Mnozinskiot akcioner na

SB ndash Nacionalna Banka na Grcija e pretstavena so vkupno 6 ~lena koi zaedno so

ostanatite dva nezavisni ~lenovi go so~inuvaat Nadzorniot odbor na SB

4 Kodeks za korporativno upravuvawe

Kodeksot za korporativno upravuvawe e izgotven vo soglasnost so Odlukata na

NBRM za najdobrite principi na korporativno upravuvawe vo banka i

me|unarodnite praktiki Sobranieto na akcioneri go usvoi Kodeksot na 20-ta

sednica odr`ana na 23122008 godina i soglasno navedenata Odluka na NBRM go

razgleda istiot na Sobranieto na akcioneri odr`ano na 27052011 godina

5 Politika za sudir na interesi

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti

28

Politikata za reavawe na sudir na interesi e utvrdena vo soglasnost so

Zakonot za banki i Statutot na SB i go propiuva slednoto licata so posebni

prava i odgovornosti davaat pismena izjava za postoewe ako postoi na sudir na

nivniot li~en interes so interesot na SB redovno sekoi est meseci Pod li~en

interes se podrazbiraat i interesite na licata povrzani so niv kako to e

predvideno so Zakonot za banki Sudir me|u li~niot interes i interesot na

Bankata postoi koga so donesuvaweto na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na drugi delovni aktivnosti se navleguva vo materijalnite ili koj bilo

drug vid na delovni ili semejni interesi na licata Pod ostvaruvawe na

materijalen deloven i semeen interes se podrazbira ostvaruvaweto na pari~na ili

drug vid na korist direktno ili indirektno za licata Licata ne smeat da

prisustvuvaat pri razgleduvaweto i donesuvaweto na odluki da sklu~uvaat

dogovori ili da vrat drugi delovni aktivnosti dokolku nivnata objektivnost e

dovedena vo praawe poradi postoewe sudir pome|u nivniot li~en interes i

interesot na SB Za postoewe na sudir na interesi se dava izjava i pred odr`uvawe

na sostanokot za razgleduvawe i donesuvawe na odluki sklu~uvawe na dogovori ili

vrewe na druga delovna aktivnost Pismenata izjava se dostavuva do Nadzorniot

odbor i do Upravniot odbor na SB i vo nea se naveduva osnovot od koj proizleguva

sudirot pome|u li~niot interes i interesot na SB

Dokolku liceto premol~i postoewe sudir na interesi Narodna banka na

Republika Makedonija i koe bilo drugo lice koe ima praven interes mo`e da bara

ponituvawe na pravnata rabota od nadle`niot sud vo soglasnost so zakonot

6 Politika za nagraduvawe

Site ~lenovi na Nadzorniot odbor imaat pravo na nadomest za nivnoto

u~estvo na sednicite na Nadzorniot odbor vo soglasnost so Odlukata za isplata na

nadomest za u~estvo usvoena od Sobranieto na akcioneri (SO br 2103052001

godina) odnosno EUR 200 mese~no Vo soglasnost so Odlukata na Upravniot odbor

na NBG donesena na sednicata odr`ana na 28092006 godina site vraboteni na NBG

SA Atina koi u~estvuvaat vo upravnitenadzornite odbori na bankite ili

kompaniite na NBG Grupacijata vo ovoj slu~aj ~lenovite na Nadzorniot odbor na

SB so postojan prestoj vo Grcija ne primija nadomest za nivnoto u~estvo kako

~lenovi na Nadzorniot odbor

Vo 2011 godina vkupen bruto iznos od MKD 246910 iljadi bee isplaten na

~lenovite na Upravniot odbor i na licata so posebni prava i odgovornosti kako

paket za nagraduvawe (plata vo iznos od MKD 246169 iljadi i nagradi vo iznos od

MKD 753780) Vo tekot na 2011 godina bee odobrena izlo`enost vo iznos od MKD

518723 iljadi na licata so posebni prava i odgovornosti