globaalit skenaariot - “kymenlaakson · •huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä....

38
GLOBAALIT SKENAARIOT Kymenlaakso Summit 13.6.2018 Risto E. J. Penttilä

Upload: others

Post on 02-Aug-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

GLOBAALIT

SKENAARIOTKymenlaakso Summit

13.6.2018

Risto E. J. Penttilä

Page 2: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

RADIKAALIN EPÄVARMUUDEN AIKA

Page 3: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 4: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 5: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

MITEN SELVIYTYÄ EPÄVARMUUDEN KESKELLÄ?

Page 6: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Käyttämällä skenaarioita

Page 7: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Skenaariot ovat mahdollisia, uskottavia tulevaisuuksia.

Skenaariot eivät ole ennustuksia.

Jokaisella skenaariolla on oma logiikkansa:

• Ajurit

• Toimijat

• Arvot

Page 8: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Miksi skenaariot?

Yhteinen sanasto:

→Mahdollistaa keskustelun.

Uteliaisuuden kulttuuri:

”Entä jos?”

Valmius toimintaan:

Esim. Shell ja öljykriisi.

Page 9: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

BREXIT JA TRUMP

Page 10: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

9 kuukautta

16 yritystä

Oxford, Singapore, Washington DC,

München, Helsinki

Noin 70 kansainvälistä asiantuntijaa

Page 11: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

KETTERÄT JA

HAJAUTETUT

INSTITUUTIOT

JÄYKÄT JA

KESKITETYT

INSTITUUTIOT

VAHVAT MARKKINAT

GLOBALISAATIO

HEIKOT MARKKINATDEGLOBALISAATIO

Akselit

Page 12: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

HAJAUTETTU

REGULAATIO

KESKITETTY

REGULAATIO

VAPAAKAUPPA

RAJOITETTU KAUPPA

Akselit

Page 13: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

AIKAJÄNNE 3-8 VUOTTA

Page 14: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 15: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

SKENAARIO 1:Xin maailma

Page 16: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 17: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Xin maailma

• Kiina ottaa Yhdysvaltojen aseman maailman napana. OBOR etenee.

• Länsi hajoaa. Kiinasta tulee EU:n tärkein kumppani. Yhdysvallat on oppositiossa.

• Kansainväliset instituutiot ja sopimukset ohjaavat taloutta ja politiikkaa.

• Venäjän ja Kiinan suhde vahvistuu.

• Läntinen liberalismi lässähtää.

Page 18: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

SKENAARIO 2:Kybermaailma

Page 19: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 20: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Kybermaailma

• Facebook, Google, Amazon hallitsevat markkinoita, mutta Infosys ja Tata kärkkyvät kannoilla.

• Valtioiden aika on ohitse, yritykset ja kaupungit ottavat niiden paikan.

• Kestävä kehitys on kasvava bisnes.

• Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä.

• Palvelijat palaavat yksityistalouksiin.

Page 21: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

SKENAARIO 3:Sotarumpu

Page 22: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 23: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Sotarumpu

• Sotarumpu pärisee. Diplomatian aika on ohi.

• Kauppa- ja hybridisodat arkipäivää.

• Venäjä ja Eurooppa napit vastakkain.

• Vahvat johtajat ja vahva kansallinen yhtenäisyys.

• Kansallista yritystoimintaa tuetaan.

Page 24: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

SKENAARIO 4:Downshift

Page 25: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 26: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

Downshift

• Arvot ovat muuttuneet. Talouskasvua ei enää tavoitella.

• Paikallinen kiertotalous korvaa kansainvälisen kaupan.

• Luottamus politiikkaan ja instituutioihin on mennyttä. Uusi heimoutuminen korvaa kansallisvaltion.

• Markkinat pirstaloituvat. EU hajaantuu.

• Valtiot velkaantuvat, sosiaaliturva heikkenee.

Page 27: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

TALOUSKASVU

3+% 4+%

1% 0%

Page 28: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

• Kiina johtaa tekoälyn

kehitystä.

• BATX > FAANG

• Internetin seuraavat miljardi käyttäjää

(NBU) suunnannäyttäjinä.

• BATX < FAANG

• Tata, Wipro, Infosys palaavat kehään.

• Kansalliset voittajat teknologisen

kehityksen ajureina.

• Innovaatiot leviävät hitaasti.

• Lohkoketju tekee läpimurron.

TEKNOLOGIA

Page 29: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

3°C 2°C

4°C <2°C

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

ILMASTONMUUTOS

Page 30: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• Kiina ja EU määräävät normit.

• Ympäristökysymykset korostuvat.

• Pariisi II ilman Yhdysvaltoja.

• Kokonaiskulutus laskee.

• Paikallinen tuotanto.

• Epävakaat energiahinnat.

• Energiaturvallisuus on tärkeintä.

• Kansallisia ratkaisuja globaaleihin

ongelmiin.

• Markkinat ohjaavat.

• Teknologia mahdollistaa.

• Intia ja Afrikka sähköistyvät.

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

ENERGIA

Page 31: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• Vanhat miehet ja harvalukuiset

naiset hallitsevat.

• Koulutetut kaupunkilaiset etenevät.

• Yhteisöllisyys ajaa individualismin ohitse. • Vihaiset vanhat miehet määräävät.

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

SOSIAALINEN

DYNAMIIKKA

Page 32: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• Putin, Xi ja Trump valitaan uudelleen.

• Trump-republikaanit ovat vallassa.

• Mark Zuckerberg valitaan Valkoiseen

taloon – teknologia ensin -agendalla.

• FAANG johtaa teknologian kehitystä.

• Mike Pence on seuraava presidentti.

• Amerikka palaa multilateraaliin

maailmaan, mutta Kiinan varjossa.

• Oprah astelee Valkoiseen taloon.

• Teknologiatietoiset rannikot loittonevat

sisämaasta entisestään.

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

YHDYSVALLAT

Page 33: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• EU siirtyy kohti liittovaltiota.

• Brexit: EFTA+

• Pohjoismaat muodostavat uuden

Kalmarin unionin.

• Skotlanti, Katalonia ja Lontoon City

itsenäistyvät.

• Kaliningradista tulee Köningsberg.

• Nato vahvistuu, EU heikentyy.

• Ruotsi ja Suomi liittyvät Natoon.

• EU keskittyy vapaakauppaan.

• Brexit: alhaisten verojen ja sääntelyn

Iso-Britannia.

• Pohjoismaiset “yksisarviset”

kilpailevat globaalisti.

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

EUROOPPA

Page 34: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• WTO

• Uusi Kalmarin unioni

• Pariisin ilmastosopimus

• OBOR

• Neuro (Pohjoinen euro)

• ICANN

• Climate Leadership Council

• Kansainväliset

välimiesmenettelyt

• Kansalaisjärjestöt

• Bill ja Melinda Gatesin säätiö

• ME-säätiö

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

HALLITSEVAT

INSTITUUTIOT

Page 35: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

• Kiina romahtaa. • Kryptovaluutta korvaa dollarin

reservivaluuttana. FED sulkee

rahamarkkinat.

• Liberaalidemokraattiset voimat

uudistavat Kiinaa ja Venäjää. • Bangalorelainen insinööri tekee

läpimurron kvanttitietokoneiden

kehityksessä.

XIN MAAILMA

SOTARUMPU DOWNSHIFT

KYBERMAAILMA

SHOKIT

Page 36: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 37: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu
Page 38: GLOBAALIT SKENAARIOT - “Kymenlaakson · •Huipulla tuulee: nopeaa kasvua, paljon riskejä. •Palvelijat palaavat yksityistalouksiin. SKENAARIO 3: Sotarumpu. Sotarumpu •Sotarumpu

SOTARUMPU• Patriotismi

• Populismi

• Protektionismi

XIN MAAILMA• Kiina ottaa Yhdysvaltain

aseman

• Länsi on jakautunut

KYBERMAAILMA• Teknologia johtaa

kehitystä

• Suuria eroja, suuria

yllätyksiä

DOWNSHIFT• Paikalliset

torimarkkinat ja

keikkatalous

• Uudet metsästäjä-

keräilijät

GLOBAALIT SKENAARIOT

2021-26