gladyo - İtalyan gİzlİ ÖrgÜtlenmesİ

8/2/2019 GLADYO - TALYAN GZL RGTLENMES

1/40

GLADYO 1

GLADYO

TALYAN GZL RGTLENMES


2/40

GLADYO 2

Polis Akademisi Aratrma Merkezleri Bakanl bnyesinde bulunan

UTSAM, terrizm ve snraan sularla mcadele konusunda bilimsel

aratrmalar ve analizler yaparak zm nerileri retmeyi;

Ulusal ve uluslararas alanda kamu, zel sektr, sivil toplum kurulular,

niversiteler ve bilimsel faaliyetlerde bulunan birimlerden oluan

gvenlik aktrleri arasnda gvenlik sinerjisinin oluturulmas ve gven

toplumunun inasna katkda bulunmay hedeflemektedir.

UTSAM RAPOR NO : 6

RAPOR EDTR : Do. Dr. hsan BAL

RAPOR HAZIRLAYANLAR : Do. Dr. Sleyman ZEREN

Dr. Hseyin CNOLU

Dr. Ouzhan BAIBYK

Dr. Ouzhan mer DEMR

Dr. M. Alper SZER

RAPOR TARH : 12.02.2009

Polis Akademisi Bakanl

Uluslararas Terrizm ve Snraan Sular Aratrma Merkezi

Anttepe/ANKARA 06580

Tel: (312) 412 5290-95 Fax: (312) 412 1283


3/40

GLADYO 3

NDEKLER

GR ............................................................................................................... 4

TALYADA 2. DNYA SAVAI ve POLTK DURUM............................................. 5

GLADYO NEDR? .............................................................................................. 9

GLADYONUN HEDEFLERNELERDR? ............................................................. 12

GLADYONUN DEOLOJS VE YAPILANMASI.................................................... 14

GLADYONUN FNANSMANI ........................................................................... 19

GLADYONUNEYLEMLER............................................................................... 21

GLADYOYA YNELK SORUTURMA SREC .................................................. 26

KAMUOYUNUN GLADYOYA BAKII................................................................ 31

GLADYO SORUTURMASINDA NEML KLER .............................................. 33

GLADYONUN KURULU VE EYLEM KRONOLOJS ........................................... 36

SONU .......................................................................................................... 39


4/40

GLADYO 4

GR

2. Dnya Sava sonras Varova Pakt lkelerince komnist bir igalin nne gemek

ve komnizmin Avrupa Devletlerine yaylmasn engellemek amacyla Amerikan ve

ngiliz gizli servislerince NATO yesi lkelerde cephe-gerisi gizli faaliyetler planlanm

ve birok lkede faaliyete gemitir.

Avrupa lkelerinde farkl isimler faaliyet gsteren bu almalar Fransada

Rzgrlarn Gl (Rose des Vents), Danimarkada Absalon (Ortaada yaam bir

din adamndan esinlenilmi), spanyada GAL (Anti-Terr zgrlk rgt),

Almanyada Sword (Kl) veya Anti-Komnist Saldr Birlii, Yunanistanda Koyun

Postu (Sheepskin), Avusturyada Schwert, Belikada SDR-8 olarak bilinen

rgtlenmelerin varln bu lkelerden baka, Hollanda, Lksemburg, Norve,

Portekiz, svire ve sve de kabul etmitir.1

talyada ilk olarak 1950li yllarn balarnda kurulan bu gizli yaplanma 1956 ylnda

resmen Gladyo Operasyonu adyla faaliyete gemitir. nceleri daha ok komnist

szmalar nlemek amac gtmekte ise de 1960 ile 1980 yllar arasnda, talyan

siyasal hareketlenmesinde komnist veya sosyalist partilerin nn almak ve sol

hareketin kredisini kamuoyu nezdinde drmek amacna ynelik faaliyetler

yrtmtr. Bu amalarla zellikle ar sa taeron terr rgtlerine yaptrlan

bombalama ve suikastler, sol terr rgtlerinin faaliyetleri olarak kamuoyuna lanse

edilmitir. Bu suretle lke iinde srekli bir gerilim havas oluturarak askeri ve silahl

nlemlere meruiyet kazandrlmas salanmtr.

Bu almann amac; Gladyo rgtlenmesinin hedefleri, yaplanmas, finans

kaynaklar, eylemleri, soruturma sreci ve bu srete dnemin hkmet,

parlamento, medya, kamuoyunun davaya bak alar hakknda ayrntl bilgi

sunmaktr.

1The Economist (12/15/1990). The sword's other edge., Vol. 317, Issue 7685


5/40

GLADYO 5

TALYADA 2. DNYA SAVAI ve POLTK DURUM

talyadaki Gladyo yaplanmasnn kuruluunu ve geliimini anlamak iin talyann

kinci Dnya Sava sonras politik atmosferini anlamak nemlidir. talyada 2. Dnya

Sava srasnda ve sonrasnda duyulan en nemli politik ve gvenlik kaygsn,

komnizm ve komnistlerin talyaya hakim olmas olmutur. Komnizmin yaylmas

tehlikesi sadece talya deil, o dnem Avrupada bulunan birok devlet iin de geerli

olan ve gerek Amerika Birleik Devletleri gerekse ngiltere tarafndan bertaraf

edilmeye allm bir sorun olmutur.

talyan Komnist Partisi ve talyan Sosyalist Partisi, 1946 seimleri sonrasnda

Hristiyan Demokrat Parti hkmetinde kabinede yer bulabilmitir. Bu durum,

talyadaki komnizm tehdidi alglamas anlamnda ilk bariz gsterge olmutur. 1947

ylnda ABDye davet edilen Babakan De Gasperi, seyahatinin dnn takip eden

nc gnde kabineyi datarak solcu bakanlarn aznlkta kald bir hkmet

kurmutur. Buna ramen, ABD talyayayaplmas planlanan yardm dondurduunu

aklamtr. Bundan birka ay sonra Babakan Yardmcs Lombardo, Washingtona

bir gezi yapm, bu ziyareti yapt esnada Babakan De Gasperi kabineyi tekrar

datarak solcularn olmad bir hkmet kurmutur. Bu gelimeyi takip eden

aylarda daha nce dondurulduu duyurulan yardm talyaya ulam ve ayrca

talyann 1 milyar dolarlk d borcu silinmitir.2

Komnizm tehdidinin Avrupa lkelerinde hkmetleri zora sokaca hesabyla, ABD

Bakan Truman tarafndan kurulan Ulusal Gvenlik Konseyinin direktifi ile silahl

kuvvetlerin seimle de olsa ibana geecek veya hkmete girecek olan komnist

partilere kar mttefik devletlere destek olmas, bu amala NATO ve Anglo-

Amerikan istihbarat servisleri araclyla bu lkelerde cephe gerisi faaliyetler

yrtlmesikararlatrlmtr.3

2Douglas, Allen (2005). Italy's Black Prince: Terror War Against the Nation-State, Executive

Intelligence Review, February,3A.g.e.s.3


6/40

GLADYO 6

Bu zaman zarfnda talyan Komnist ve SosyalistPartileri birleerek Popler Demokratik Cepheyi (FDP)

kurmu ve 1948 seimlerine birlikte girme karar almtr.

Bunun zerine, ABD makamlar ve gizli servisi talyada

ak ve rtl bir psikolojik harekat ve propaganda

faaliyetine girimitir.

Baz kaynaklarda Hollywood Tarz ya da Broadway

ovu olarak da nitelendirilen bu kampanya srasnda, komnizmin ne kadar tehlikeli

olduu ve talyan ekonomisin kme tehlikesi altnda olduu fikri yaygnlatrlm,Sovyet hayat tarzn ktleyen ve Amerikan hayat tarzn zendiren radyo

programlar yaplm, toplu mektup kampanyalar, dostluk treni turlar ve kilise

programlar dzenlenmi, 15 Nisan tarihi zgr talya gn ilan edilmitir.

Dier yandan ok eitli kaynaklardan talyan hkmeti ve kamuoyuna yardmlar

yaplmtr (rnein, 2. Dnya Sava gazilerine para yardm, ekonomik ibirlii

anlamalar, komnizm kart derneklere para yardm, Nazilerce el kona talyan

rezervindeki altnlarn bedeli olarak 31 milyon dolar, savaa katlan askerlere 4.3

miyon dolar maa yardm gibi). Bu kampanyalar srerken Amerikan yetkililerinden

de Eer komnistler kazanrsa ABDden bundan sonra yardm istenmesinin sz

konusu bile olamayaca ynnde uyarlargelmitir.4

Bu almalar saclar lehine sonu vermi ve 18 Nisan 1948 seimlerinden Hristiyan

Demokrat Parti %48 oy alarak ilk parti olmu, Popler Demokratik Cephe ise % 31 oy

alarak ikinci srada yer almtr. Bylece 1994 Haziranndan 1947 Mays dnemine

kadar hkmette yer alm olan sosyalistler bu seimin ardndan kabinede yer

bulamamtr.

4Douglas, Allen (2005). s. 17-25


7/40

GLADYO 7

Gladyonun Kuruluu ve Soruturulmas Arasndaki Dnemde Sol ve Sa Partilerin

Aldklar Oy Oranlar5

talyann i politikadaki seyri bu ekilde devam etmekte iken, talyan devleti

komnist hareketleri ve szmalar engellemek amacyla talyann kuzeydou blgesi

ve zellikle talya ve Yugoslavya arasnda anlamazla neden olan Venezia Giulia

blgesinde, anti-komnist faaliyetler yrtmtr.

O dnemde talyan partizanlar blgede Yugoslav

hkimiyetini krmak ve engellemek iin gizli bir

rgtlenmeye giderek yaklak 1.200 kiilik bir grup

kurmu, 1946 ylnda Osoppo olarak isimlendirilen

grup bizzat ordu tarafndan ynetilmeye

balanmtr. lerleyen yllarda bu grup,

glendirilmi, 1950 ylnda paramiliter bir yapya

brnerek toplamda 6.500 kiiyi rgtleyebilecek

hale gelmitir. Yapnn ad daha sonra O kod ad

ile devam ettirilmi ve 1956 ylna kadar aktif

kalmtr.6

5(*) 1948 ylnda sosyalist ve komnist parti seime birlikte girmitir. Komnist partinin oy

oranlarnn en ok artt dnemlerde 1972-76 dnemi- bombalama eylemler ve suikastlerartmtr.

6

Leopoldo, Nuti (2007). The Italian Stay-Behind network- the origins of Operation Gladio, TheJournal of Strategic Studies, Vol 30, No. 6, 955-980.

0

10

20

30

40

50

60

Komnist Parti

Sosyalist Parti

Hristiyan Demokrat

Parti
http://www.nationmaster.com/encyclopedia/Image:Italy-Regions-Friuli_Venezia-Giulia-220px.png


8/40

GLADYO 8

talyann kuzeydousunda konulandrlan bu rgtlenme aktif durumda iken,

lkede baka gizli yaplanmalara da gidilmitir.Bunlardan en belirgin olan 2. Dnya

Sava srasnda Komnistlere kar faist talyan ordusunda zel grev stlenen X -

Mas adl rgttr. Kaynaklar, CIAin bu rgtle 1945 ylnda yakndan ilgilendiini

aktarmaktadr. CIA, onlarn nasl alt, komnist gruplar arasna nasl szdklar,

taktiklerin ve anti-gerilla operasyonlarnn nasl yapld konusunda X-Mas

yelerinden destek istemitir. lerleyen yllarda X-Mas yeleri Amerikada eitli

birifingler vermilerdir.7

rgtn lideri olan faist Burghose, sava srasnda Nazilerle ibirlii yapmaktan

dolay 12 yl ceza alm olmasna ramen 1946 ylnda iki yl hapis cezasn ektikten

sonra serbest braklmtr. Kendisi daha sonra talyan Sosyal Hareketi (MSI)nin

bana gemitir. MSI, ounluu ulusal ve uluslar aras faistlerin yer ald bir parti

olarak ne kmtr. Burghosenin evrensel faizm plan tm Avrupann ulus

devletlerden kurulmas ve ancak NATO etrafnda Avrupa birlemesini

ngrmekteydi.

Bu almalarn yrtld 1944-45 yllarnda Anglo-American istihbarat servisleri

talyan gizli servisi ile talyan askeri polisini -Carabinieri- kurulmasna yardmc

olmutur.8

Ayn tarihlerde ngiliz servisi araclyla, monaristler, aristokratlar veMussolini taraftarlarnn yer ald P2 mason locas kurulmutur. Allen Douglas, 1945

tarihli bir rapora dayanarak P2 locasnn ngiliz makamlarnn istei, politik ve

ekonomik desteiyle kurulduunu iddia etmektedir.9

zellikle 1956 ve 1957de talyan Devlet kadrolarna hakim olan Amerikanc

yaklam, baka komnist dalgalarn lkeyi etkilememesini salayacak kalc bir yap

oturtmaya almtr.10 Varova Pakt lkeleri tarafndan Avrupa lkelerine

ynelecek herhangi bir mdahale veya igal hareketine kar NATO yesi lkelerin bir

araya gelmesi ile oluturulan Cephe Gerisi A, ngiliz ve Amerikan istihbaratrgtlerinin nclndeuzun yllar boyunca planlanm ve ynetilmitir.

7Douglas, Allen (2005). s. 4

8 Douglas, Allen (2005). s. 5

9

A.g.e. s. 610 Leopoldo, Nuti (2007). s. 969


9/40

GLADYO 9

GLADYO NEDR?

talyanca klanlamna gelen Gladyo, kinci Dnya Savandan sonra Varova Pakt

lkelerinin Bat Avrupa lkelerine olas saldrlar karsnda gelitirilen gizli ordularn

talya ayann addr. Gladyo ordularnn genel ad ise Gladyo Operasyonudur.

1947de Ulusal Gvenlik Yasas ile kurulan CIAin ilk bakan Allen Dullesin Gladyo

Operasyonunun ilk mimar olduu iddia edilmektedir. Gladyo 1948de, NATO

kurulmadan Mttefik lkeler arasnda oluturulan Bat Birliinin Gizli Komitesi

(Clandestine Committee of the Western Union - CCWU) bnyesinde gelitirilmeye

balanmtr. 1949da NATO kurulmu ve CCWU, NATO

ile ortak hareket etmeye balamtr. 1951de tamamen

NATOya entegre edilerek Gizli Planlama Komitesi

(Clandestine Planning Committee - CPC) ad verilen bir

daireye dntrlmtr. CPC, Fransada bulunan

Avrupa Mttefikler Yksek Merkezi (Supreme

Headquarters Allied Powers Europe - SHAPE) tarafndan

kumanda edilen bir yapdr. Aratrmac Gansere11

gre, CPCye paralel olarak, Mttefik Gizli Komitesi

(Allied Clandestine Committee - ACC) diye bir birim

daha kurulmutur. 1957de kurulan ACC, NATOnun

Mttefikler Yksek Avrupa Komutanna (Supreme

Allied Commander in Europe - SACEUR) bal olarak faaliyetlerini yrtmtr.12

ACCnin grevi, Gladyo ebekelerinin ynetmeliklerini hazrlamak ve gizli

faaliyetlerini yrtebilme kapasitelerini arttrmaktr. Bu amala, Amerika ve

ngilterede sler kurulmutur. Almanya, Belika, Danimarka, Fransa, spanya, talya,

Hollanda, Lksemburg, Norve, Portekiz, Yunanistan ve Trkiyede de Gladyo tipi

yaplanmalarn ebekeleme faaliyetlerinde ACC etkili olmutur. Stratejik planlama ii

ABD ve ngilterede yaplan bu gizli ordularn gelimesinde ngiliz SIS ve MI6 ile

Amerikan CIA istihbarat rgtlerinin byk etkisinin olduu ve mali kaynak

salaycsnn da CIA olduu iddia edilmektedir.

11Ganser, Daniele (2004). Natos Secret Armies: Operation Gladio and Terrorism in Western

Europe. Routledge12 William Scobie, Observer, 18/11/90
http://tr.wikipedia.org/wiki/Resim:Gladio.jpg


10/40

GLADYO 10

talyada Gladyonun kurulmas ncesinde zellikle ngiliz stihbarat servisi ile ibirlii

yaparak herhangi bir dman igaline kar istihbarat ve operasyonel yaplanmaya

gitmeyi ilk defa teklif eden

dnemin Askeri stihbarat (SIFAR)

Bakan General Umberto Broccoli

olmutur. Umberto, yedi askeri

personelinin ngiltereye giderek

zel eitimden geirilmesini ve bu

kiilerin kurulacak gizli bir

yaplanmada grev almasn

dnemin Savunma Bakan Paolo

Emilio Tavianiyeteklif etmitir.

Birka yl aradan sonra Hava Kuvvetleri Albay Felice

Santininin genel koordinatrlnde istihbarat,

cephe-gerisi, propaganda, iletiim, ifreli yazma ve

ka adlar altnda toplam 6 birimden oluan bir

yaplanma onaylanmtr. Bu alt birimden sorumlu

olanlara kendi yerel ajanlarn ie alma yetkisi

tannmtr. Yapnn 1953 ylnda operasyonel hale

gelmesi planlanmtr.13

Bu almalar 1956 ylna kadar srm ve SIFAR

Bakan General Giovanni De Lorenzonun onayyla

yabanc istihbarat birimi altnda bir eitim birimi kurulmasna karar verilmitir. 1

Ekim 1956da ad Gladyo olacak birimin resmi kuruluu gereklemitir.

13

Leopoldo, Nuti (2007). The Italian Stay-Behind network- the origins of Operation Gladio, TheJournal of Strategic Studies, Vol 30, No. 6, s.963.


11/40

GLADYO 11

Buna gre iki ana birim ve grevleri u ekilde belirlenmitir14:

Gladio ad 1956da Amerikan ve talyan gizli servislerinin yapm olduu bir

toplantda ilk defa gizli yap olarak resmi olarak kaytlara gemitir. lerleyen

zamanlarda bu yaplar geniletilmi ve 1964 - 1971 yllar arasnda NATO ve dier

mttefik devletlerdeki cephe gerisindeki gizli yaplarla ibirliini salayacak bir irtibat

birimi de kurulmutur.15

talyan Gladyosu, bugn ortaya karlm ekliyle devletin en tepesindeki

siyasetilerden tetikilere, finansrlerden televizyon yldzlarna, vatansever

askerlerden fanatik katillere varncaya kadar, farkl ve normal artlar altnda

birbiriyle balantsz olaca dnlecek ok sayda yenin oluturduu bir ebeke

olarak nitelendirilebilir.16

14A.g.e. s.965

15A.g.e. s.966

16

Sezin ney-Sinan Gken, TARAF, Gladyo Dersleri, 28-31/07/2008

Stella Alpina ve Stella Marina adl kara vedeniz gerilla birimlerinin desteklenmesinisalar

Genel Yaplanma

stihbarat, iletiim, cephe gerisi faaliyetler,ka ve propaganda faaliyetlerini koordine

eder

Daimi Sekreterya


12/40

GLADYO 12

GLADYONUN HEDEFLER NELERDR?

Gladyo zellikle 1960-80 arasnda talyada meydana gelen, ounluu sa-terr

gruplar tarafndan gerekletirilmi, ancak sol gruplarca ilenmi grnen-gsterilen

ve birok insann lmyle sonulanan saldrlara ve bombalamalara destek

vermitir.P2 locas ve sa grl generaller ve iadamlar sol terr rgtlerince gizlice

desteklenenbu tr eylemlerin hedefi talyan Komnist Partisinin (genelde komnizm

ve sosyalizmin) nn kesmek ve komnizm tehlikesi olumas halinde olas bir askeri

darbeye zemin hazrlamak olmutur.17

Faili Mehul Terrist Katliamlarn

Aratrma Komisyonu Bakan Senatr

Giovanni Pellegrininin talyan

Parlamentosuna sunduu bir rapora gre

Saldrlar, bombalamalar ve askeri

operasyonlar talyan devletine bal kiilerce

organize edilmi veya tevik edilmi veya

desteklenmitir; ayrca bu kiilerin ABD

istihbarat birimleriyle olan ilikisi de tespit

edilmitir.18

Gladyonun ortaya kmasna neden olan 1972 Petaeno bombalama olay

balangta Red Brigades adl sol terr rgt tarafndan stlenilmi, ancak 1984de

tekrar alan soruturmada olayn sorumlusunun aslnda sa grl terr rgt

Ordino Nuovo(Yeni Dzen) olduu ve bunun talyan gizli rgt Gladyo ile balantl

olduu anlalmtr. Olay sonrasnda polis incelemesinin yaplmad, aratrma

raporlarnn sahte olduu, sonralar bir kilise arazisine gml olarak bulunan bir

cephanelikteki malzemelerin de Petaeno bombalamasndakilerle ayn olduu ortaya

km ve olayn sol siyaseti bastrmak amacyla bizzat Gladyo tarafndan

desteklendii ortaya kmtr.19

Gladyoyu ortaya karanSavc Felice Cassona greGladyo, temel stratejisinin dna

karak gerilim stratejisi (strategy of tension) ile kaos ortam meydana getirerek

17Willan, Philip (1991). Puppetmasters: The Political Use of Terrorism in Italy. London: Constable

and Company. 375 pages

18 Italyan Senatosu Gladyo and Saldrlar Raporu (2000), Alnt: Philip Willan: US 'supported anti-

left terror in Italy'. British daily The Guardian, June 24, 200019Ganser, Daniele (2005), s.3-4


13/40

GLADYO 13

lkenin siyasi gidiat zerinde ciddi etkiler yapacak suikastlar ile terr saldrlar ve

darbe giriimi gibi faaliyetlerde bulunmutur.20 rnein, Gladyo 1964 ylnda De

Lorenzo nclnde baarsz bir darbe denemesi yapm, benzer bir giriim

Piazza Fontana olaylarnn hemen ardndan 1970 ylnda Tora Tora Operasyonu ad

altnda planlanmtr.21

Gladionun sakl amacnn ar iddet ieren terrist eylemler yaparak , panik ve

huzursuzluk meydana getirmek ve bu ekilde dorudan sol gruplara askeri ve silahl

mdahale yaplmasn salamak olarak zetleyen Hoffmana gre22:

Gladyonun temel odaklanmas olas bir Sovyet igalini

nlemek olsa da, faist kkenleri ve iddet ieren tarihi gznne alndnda aslnda i politikada olabilecek herhangi bir

deiimi engelleyen ve bunu terr yntemleri kullanarak

gerekletiren bir politik enstrman olagelmitir.

Gladyonun ynlendirmesi ile yaplan mdahaleler insan haklarnn ve vatandalk

haklarnn ciddi biimde zarar grmesine ve politik haklar dzenleyen baz

kampanyalarn ve yasalarn engellenmesine neden olmu, terrle mcadele yasalar

ad altnda hapse girmesine veya lkeden srgn edilmeleri ile sonulanmtr.23

1960dan 1987e kadar geen sre zarfnda Gladyo tarafndan desteklenen veyaplanlanan terrist saldrlarda toplam 491 kii lm ve 1181 kii yaralanmtr.24

20Ganser, Daniele (2005), s.12

21Willan, Philip (1991). S.91-102

22Hoffman, David (1998) Strategy of tension, Chapter 14 in, the Oklahoma City bombing and the

Politics of Terror23

A.g.e. Blm 14, s 324Willan, Philip(1991). s.15; Douglas, Allen (2005), s.17
http://www.nationmaster.com/encyclopedia/Oklahoma-City-bombinghttp://www.nationmaster.com/encyclopedia/Oklahoma-City-bombing


14/40

GLADYO 14

GLADYONUN DEOLOJS VE YAPILANMASI

Gladyo Operasyonunun gizli ordularnn temel stratejisi;

komnist blokla herhangi bir sava durumunda ordunun

yannda paramiliter bir direni balatacak cephe gerisi (stay-

behind) bir g olarak hazr bulunmaktr. Bu amala

gerektiinde kullanmak zere topran altna silahlar

gmlm, sabotaj ve propaganda faaliyetleri planlanm ve

ka iin rotalar belirlenmitir.

Gladyo, Souk Sava srasnda kendisine talyada sol hareketleri durdurmak amacyla

bir gerilim stratejisinin uygulanmas sayesinde daha ok muhafazakar ve tepkisel

olarak sosyal ve politik bir eilim hedefi belirlemitir.25

Gladyo Operasyonu yaplanmalarnn ba katlmclar NATO yesi devletlerin

ordular ve istihbarat servisleridir. Bu yaplanmalargizli olduundan lke ierisindeki

devlet erklerinin hukuki ve demokratik denetime tabi olmamlardr. Bu

yaplanmalar, kimi lkelerde kendilerine biilen temel grevi ifa etmek iin hazr

beklerken, kimi lkelerde de kendi vatandalarna veya yakn lke vatandalarna

kar suikastlar ve terrist eylemler gibi eitli faaliyetlerde bulunmulardr.

1963 ylnda talyan ve ABD servislerince hazrlanan bir raporda be ortak hedef

zerinde anlamaya varld grlmektedir26:

1- Gladyonun faaliyetlerine terrist szmalarn nlenmesi ynnde devametmesi,

2- talyan slerinin snr tesinde de faaliyet yapacak hale gelmesi (zellikleKuzey Afrikada),

3- Ayn amala talyan eiticilerin de yurtdnda grevlendirilmesi,4- Eiticilerin yetitirilmesi,5- talyan Gladyo yesi kiilerin lke iinde propaganda faaliyetleri yrtmesi

(Bunun CIA tarafndan maddi ve ekipman ynnden desteklenmesi).

25Ganser, Daniele (2005) The Secret Side of International Relations: An approach to NATOs stay-

behind armies in Western Europe. To be published on Steton Hall Journal of Diplomacy and

International Relations, s.1226

Leopoldo, Nuti (2007). The Italian Stay-Behind network- the origins of Operation Gladio, TheJournal of Strategic Studies, Vol 30 , No. 6, s.974


15/40

GLADYO 15

Gladyonun 1956 Ylnda Oluturulan Komnizmle Mcadele Amal Yaplanmas

talyan Gladyosunda 622 ekirdek eleman rgte dhil edilmi ve bu elemanlar

Amerikan ve ngiliz istihbarat servislerince eitilmitir. Gladyonun ekirdek yelere

bal yaklak 15.000 civarnda elemana, 139 adet yer alt silah deposuna sahip

olduu tespit edilmitir. rgt birbirinden bamsz 40 adet hcre yaplanmas

eklinde organize olmutur. Her hcrede 2 veya 3 kii bulunmas ve haberlemeleri

salayacak bir operatr bulunmas salanmtr. Hcrelerden alts istihbarat

toplamak, on tanesi cephe gerisi sabotaj, alts iletiim, alts kalar ayarlamak ve

on ikisi de propaganda iin yaplandrlmtr. Bu hcrelerden 31 tanesi 1961 yl

itibariyle aktif hale gelmitir.27

Zaman iinde Gladyonun komnizmle mcadele amacnn tesinde gerilim stratejisi

yoluyla lkede her trl muhalefete kar bir yaplanmaya gitmesi sonucunda eski

yapda deiiklikler olmutur.

27Leopoldo, Nuti (2007). s.970

Gladyo

DaimiSekreterya

stihbarat

(6 Hcre)

Cephe-Gerisi

(10 Hcre)

Propaganda

(12 Hcre)

Ka

(6 Hcre)

letiim

(6 Hcre)

GenelYaplanma

DestekUniteleri

Stella Marina(Deniz gerillas)

Stella Alpina(Kara gerillas)


16/40

GLADYO 16

Buna gre; ayr operasyonel yaplanmaya gidilmitir28:

1- Sper Servis: Gladyonun CIA ve NATO'ya bal gizliservislerle ilikilini salayan nitedir. Sper Servis'in

talya'daki "gerilim stratejisi"nin mimar olduu ve talyan

Askeri stihbarat Servisine bal R ofisinde kurulu olduu

iddia edilmektedir.

2- Cephe gerisi; Silahl kuvvetlere bal dzenli askeri

birliklerden olumutur.

3- Paralel A(Rete Paralele): Bu an iinde Ordine

Nuovo (Yeni Dzen) ve Avanguardia Nazionale (Ulusal

nc) gibi darbe giriimlerine katlm faist rgtler ile

NATO ile ilikisi yllar sonra tespit edilen Kzl Tugaylar

(Red Brigades) rgt yer almaktadr.

Sper Servis ile Paralel A (ynetim ile terr rgtleri) arasnda balanty kuran

yapnn Anello (Halka) adn tayan bir nite olduu, gizli servisler tarafndan

yrrle konan "gerilim stratejisinde" pek ok kirli iin "Halka" tarafndan

yrtld anlalmtr. Malum Servis olarak bilinen yap iinde i adamlar,

sanayiciler, emekli askerler, din adamlar, zel dedektiflerin de yer ald tespit

edilmitir.

28Takn, Yasemin, Yeni Aktel, 2007, Babakandan Sicilya Mafya Babalarna: Gladio Operasyonu,

161. Say


17/40

GLADYO 17

1960l Yllarda Yeniden Yaplandrlan Gladyonun rgtlenme emas

Savc Casson verdii bir mlakatta maaralarda, mezarlklarda veya kiliselerde

bulunan silah depolarna ilikinu yorumu yapmtr:

talya'nn askeri istihbarat servisi SSM'nin arivlerine

girdiimde, lkenin eitli yerlerinde bulunan snak

kaytlarna rastladm. Bunlarn "Snak 1", "Snak 2" gibi

adlar vard. Kaytlarda, snaklardaki patlayc ve silahlarn

dkm de mevcuttu. Snaklardaki silahlar ve patlayclar

hem dou hem de bat lkeleri kkenliydi. zellikle Trieste

yaknlarnda bulduumuz snak ok bykt Snaktaki

silahlar alnp kullanlm, sonra yerine baka tr silahlarkonulmu. Normalde her bir snan rgt iinde bir

sorumlusu vard, ama bu sorumlular hep askeri istihbarat

iindeki efe balyd.29

29Kl, Ecevit, Sabah, 28 Nisan 2008

Sper Servis

NATO ve gizli servislerle ilikikuran st yap

Halka (Anello)

Sper servis ve Parale aban kuran nite

Paralel A (Rete Paralele)

Ordine Nuovo ve Avangarda

Nazionale gibi terristrgtler

Askeri Birlikler

Eyleme hazr cephe gerisiaskerler


18/40

GLADYO 18

Gladyo, 1974 tarihinde P2 (Propaganda

Due) isimli mason locasbakanLicio Gelli

tarafndan ynetilmeye balanmtr.

Kabinedeki 4 bakan, btn istihbarat

eflerini, 48 milletvekilini, 160 askeri

personeli, 50 st dzeyli jandarma

personeli, 11 st dzey polis, 14 hakim, 70

sanayici ve iadam, 1 siyasi parti bakan,

belediye bakanlar, hastane mdrleri,

banka mdrleri, avukatlar, noterler,

gazeteciler ve sanatlar iinde barndran

locann bakan Gelli, talyan generaller ve

CIA yetkilileri elilikte bir araya gelerek

operasyonlar iin gerekli maddi kaynaklar salamtr.30

30William Scobie, Observer, 18/11/90
http://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Duehttp://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Duehttp://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Duehttp://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Due


19/40

GLADYO 19

GLADYONUN FNANSMANI

Gladyonun faaliyetlerinin finansman ilk kurulduu yllarda geni lde ABD ve ngiliz

istihbarat servislerince salanm ve daha sonraki yllarda yine geni lde CIA

tarafndan salanmaya devam etmitir. Bir aratrmaya gre, Amerika Birleik

Devletlerince Gladyo yaplanmasnn hazrl amacyla 1948-1953 yllar arasnda 4

milyar dolar harcama yaplmtr.31

1959 yl itibariyle SIFAR tarafndan hazrlanan resmi raporlara gre, Gladyo iin

harcanan miktar, donanm, kurulum ve personel giderleri de dahil olmak zere 1,5

trilyon talyan liretini gemitir. Yllk olarak yaklak 225 milyon Liret harcanan

operasyon iin CIA tarafnda yaplan katknn 1957-1967 yllar arasnda 451 milyon lireti

getii vurgulanmaktadr. 1968 ve 1972 yllar arasnda ise 62,5 milyon liret katk

saland belirtilmektedir. 32

Gladyonun kurulduu ilk 10 ylda CIAin operasyonel malzemelerin alm iin 287 milyon

liret harcad ve dier yllarda bu yardmn azalarak devam ettii de belirtilmektedir.

Gladyo Operasyonu iin ABD tarafnda yaplan tm masraflarn 1.3 milyar liret olduu

tahmin edilmektedir.33

1970-1972 yllar arasnda CIAin baz talyan politikaclar

etkilemek amacyla 10 milyon dolar para aktard iddia edilmektedir. 34

Amerikan finans kaynaklarnn talyaya akn dzenleyen P2

Mason Locasnnbakan olan ve 1970lerde Gladyonun bana

geen Gelliye gre35:

Gladyatrlere iyi para denirdi, ABD bu an salkl almas

iin ok para harcad. Amerikallarn onlara dedii para

mkemmel bir maat. ayet Gladyatrlerden birisi lrse, geride

kalanlarnailelerine iyi baklacana dair sz verilmiti

rnein, Gladyo operasyonu tarafndan kullanlan taeron rgtlerden ar sac OrdinoNuovonun lideri olan yazar Pino Rautiye dzenli olarak Romada bulunan ABD

31Douglas, Allen (2005), s.11

32Leopoldo, Nuti (2007). The Italian Stay-Behind network- the origins of Operation Gladio, The

Journal of Strategic Studies, Vol 30, No. 6, s.97133

A.g.e. s. 97234Willan, Philip (1991). Puppetmasters: The Political Use of Terrorism in Italy. London: Constable

and Company. 375 pages35Ganser, Daniele (2004). s.75
http://aftermathnews.files.wordpress.com/2007/08/ordo_ab_chao.jpg


20/40

GLADYO 20

bykeliliinde alan bir basn grevlisi tarafndan deme yapld da talyan

Parlamentosu raporlarna yansmtr.36

Bu ilikiyi dorulayanlardan birisi de Eski Savunma Bakan Paulo Taviani olmutur.

Taviani, 1990 ylndaki soruturma srasnda Savc Cassona talyan gizli servisinin

Romadaki Amerikan Bykeliliindeki CIA ajanlarnca ynetildiini ve finanse

edildiini anlatmtr.37

P2 locasnn kuruluunu aratran Douglasa gre ise P2 , ngiliz makamlarnn istei,

politik ve ekonomik desteiyle kurulmu, ancak ngiliz makamlarnca kendilerine deme

yaplmas sulamasyla kar karya kalmayacak ekilde yaplandrlmtr.38

36Italyan Senatosu Gladyo and saldrlar raporu (2000), Alnt: Philip Willan: US 'supported anti-

left terror in Italy'. British daily The Guardian, June 24, 2000 37

William Scobie, Observer, 18/11/9038Douglas, Allen (2005), s.12


21/40

GLADYO 21

GLADYONUN EYLEMLER

Gladyonun 1956 ve 1982 yllar arasnda dzenledii, planlad, bizzat ynettii,

azmettirdii veya destekledii olaylar birbiriyle ilikileri bakmndan kategoride

deerlendirilebilir:

Aada Gladyo tarafndan planlanan veya desteklenen balca eylemler hakknda

bilgiler verilmitir:

1964 Solo Operasyonu

1964 ylnda Babakan Aldo Moro, sosyalistleri de hkmete almak amacyla bir dizi

giriimde bulunmutur. Bu giriimi engellemek isteyen Gladyo, Cumhurbakan

Antonio Segni nezdinde giriimde bulunmu ve sosyalistlerin hkmete girmeleri

halinde talyada ciddi bir ekonomik buhran olaca konusunda onu ikna etmilerdir.Bunun zerine Cumhurbakan o dnem askeri istihbarat bakan olan General

Giovanni de Lorenzoyu ararak herhangi bir olaanst durumda yakalanacak

kiilerin listesinin (sosyalistlerin) hazrlanmasn emretmitir. Balatlan ve Borghose

tarafndan desteklenen darbe giriimibaarszlkla sonulanmtr.39

39Douglas, Allen (2005), s. 15

BombalamaEylemleri

Suikastler

DarbeGiriimleri


22/40

GLADYO 22

12 Aralk 1969 Piazza Fontana Katliam

16 kiinin lm ve 88 kiinin yaralanmasyla

sonulanan bombalama olaynn faillerinin

komnistler olduu iddias zerine anarist

liderlerden Giuseppe Pinelli polis ikencesi

sonucu katliam stlenmek

zorunda kalmtr. General

Giandelio Maletti, yllar

sonra 1990da mahkemede

verdii ifadede bu katliamnarkasnda ABD istihbarat servisi CIAin emirleri dorultusunda derin

kontrgerilla rgtlenmesi ve sac kesimden kimseler olduunu

itiraf etmitir. Olayn faillerinin ise Franco Freda ve Giovanni

Ventura adl ar sac militanlar olduu ortaya kmtr.

Venturann askeri istihbarattan Albay Guido Giannettinni ile yakn

temasta olduu ve kendisinin Faist talyan Sosyal Hareketinin destekilerinden

olduu anlalmtr. Ayrca, bu bombalama eylemlerinin skynetim ilan edilmesini

salamak iin yapld da ne srlmtr.40

7 Aralk 1970 Golpe Borghose Darbe Giriimi (Tora Tora Operasyonu)

kinci Dnya Savanda orduya bal olarak kurulan X-Mas adl faist grubun lideri

olan Junio Valerio Borghose tarafndan nclk edildii iin bu ad alan darbe

giriimi (yaplan bu operasyona Tora Tora ad verilmitir), uluslararas terrist

Stefano Delle Chiaie ve P2 locas bakan Gelli tarafndan desteklenmi, ayrca 187

st dzeyli komutan ve yzlercefaist militan bu giriimde yer almtr.41

Darbe giriiminde, talyan Cumhurbakan Giuseppe Saragatn ldrlmesi, talyan

polis biriminin efi Angelo Vicarinin ldrlmesi, ileri ve Savunma Bakanlklar ile

talyan Televizyonu (RAI)nin ele geirilmesi, talyan Komnist Partisinin kalesi

konumunda olan Sesto San Giovanni blgesinin kontrol altna alnmas planlanmtr.

Ancak, hkmetin darbeden haberdar olmas ve Borghosenin durdurulmas

sonucunda darbe baarsz olmutur.

40http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/12/newsid_3953000/3953999.stm41

Douglas, Allen (2005). s. 7
http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/12/newsid_3953000/3953999.stmhttp://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/12/newsid_3953000/3953999.stmhttp://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/12/newsid_3953000/3953999.stm


23/40

GLADYO 23

Borghose hakknda Allen Douglas tarafndan

yaplan tanmlama bu anlamda ok ilgintir: Onun

kariyeri, Uluslar aras finans kaynaklar, gemiten

gelen bir aristokrat ailenin yesi olmas, Katolik

kilisenin faistleri destekleyen unsurlar, Hitler-

Mussolini dneminin nde gelen liderlerinden

olmas, Anglo-American istihbarat servisleriyle

zellikle NATO yeleriyle temas, terrizm ve arpc

suikastlerin su yzne kmasnda herhangi bir

kimseye fikir verecek ekildedir. Bunlarn hepsi

modern bir ulus devletin kurulmasna kar verilen

bir sava iin bir araya gelmi gibidir.42

Bu darbe giriimine katlan birok asker tutuklanm ve Borghose iin yakalama emri

kartlmtr. Ancak spanyaya kaan Borghose 1974 ylnda burada lmtr.

31 Mays 1972 Petaeno Bombalamas

talyann Petaeno ehrinde krsal kesimde bir arabaya yerletirilen bombann

patlamas sonucu 3 Carribinieri (jandarma) hayatn kaybetmitir. Olaydan iki gn

sonra Red Brigade (Kzl Tugaylar) adl sol rgt olay stlenmi olmasna ramen,

1984 ylnda balatlan soruturmada patlamann sorumlusunun sa grl Ordino

Nuovo ve Nouvonun sorumlusunun da Vincenzo Vinciguerra olduu ve bu kiinin

Gladyo ile temas iinde olduu anlalmtr. Vincenzo daha sonra mahkemede

itiraf olmay kabul etmi, 1970 ve 1980lerde yaplan saldrlarn ve bombalama

eylemlerinin Gladyo ile balantlarn deifre etmitir.

42Douglas, Allen (2005). s.2


24/40

GLADYO 24

1974Brescia Anti-faist Gsterileri

Anti-faist gsterilere tepki amacyla Brescia ehrinde dzenlenen bir mitingde

gstericilerin zerine alan ate sonucunda 8 kii lm, 102 kii de yaralanmtr.

1974Piazza della Loggia Bombalamas Italicus Express treninin bombalanmas

Roma-Mnih seferini yapan talicus isimli

bir trende patlatlan bomba sonucunda 12

kii lm, 48 kii de yaralanmtr.Olayn

Ordine Nuovo adl faist rgt tarafndan

dzenlendii ve sorumlusunun da P2 locas

yesi olan ve 1969 ve 1974 yllar arasnda

askeri istihbarat biriminin banda olan

Vito Miceli olduu anlalmtr. Devlet

aleyhine komplo hazrlamak suundan

yarglanan Miceli NATOnun cephe gerisi gizli ordularnn varln dorulamtr.

9 Mays 1978 Aldo Moronun Rehin Alnmas ve ldrlmesi

Eski Babakanlardan Aldo Moro gizli bir silahl birlik tarafndan rehin alnm, 55 gn

sonra arabasnn bagajnda l olarak bulunmutur. Aldo Moronun Komnist

Partisini de ieren bir koalisyon kurma abasnda olduu bilinmekte olup Moro`nun

karld gn, talya parlamentosunda Hristiyan Demokratlarn Komnist Parti ile

ibirliini ngren kritik bir oylama cereyan etmekteydi. Aldo Moro aleyhinde

"komnistlerle i eviren" kii propagandas yaplm, dier yandan Gladyo

marifetiyle Kzl Tugaylar`n Moro`yu karmas salanmtr.43 Aldo Moronun

ldrlmesi olay hakknda Gellinin 1976-81 dneminde sekreterliini yapm olan NaraLazzerini, Moronun ldrld gn Gellinin odasna gelen iki kiinin iin byk ksm

tamam, imdi tepkileri grelim dedikleri, Gellinin yardmcsndan kan dokmanlardan

renilmitir.44

43

Willan, Philip (09/05/2003) Moro's ghost haunts political life, the Guardian44Willan, Philip (1991). s.228
http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/


25/40

GLADYO 25

1980 Bologna Katliam

Bir tren istasyonunda bir bavulun iine yerletirilen 18 kg. bombann patlamas

sonucunda 113 kii lm ve

200 kii yaralanmtr. Uzun

yllar soruturmas sren olayn

faillerinin Delfo Zorzi, Carlo

Maria Maggi, and Carlo Rognoni

olduu belirlenmi, ancak 2004ylnda dava temyizden

dnmtr.45 Eski talyan

stihbarat Servisinin ba

General Giandelio Maletti,

dava srecinde yaplan bombalama eylemlerinin talyadaki sol kesimin glenmesini

istemeyen Amerika tarafndan desteklendiini aklamtr.

1982 General Carlo Alberto Dalla Chiesann ldrlmesi

General Alberto Dalla 1982

ylnda Mafya liderleri

Salvatore Riinann

suikastilerinden Pino Greco

tarafndan arabasnda

vurularak ldrlmtr. Dalla,

Kzl Tugaylar soruturmasnn yan sra, Aldo Moro ile ilgili soruturmay yrtm veAldo Moronun Gladio mektuplarn ele geirmitir.

45 http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/2/newsid_4532000/4532091.stm
http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/2/newsid_4532000/4532091.stmhttp://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/2/newsid_4532000/4532091.stm


26/40

GLADYO 26

GLADYOYA YNELK SORUTURMA SREC

1972 ylnda bir talyan ky olan Petaeno da Carabinierinin (jandarma)

arabalarna yerletirilen bombann patlatlmasyla ldrlmesi sonucunda polis

kendisine gelen bir ihbar da deerlendirmeye alarak iin Kzl Tugaylar tarafndan

yapldna hkmetmi ve olayla ilgili olarak 200 komnist tutuklanmtr. Bu olay

talyada siyasi dengeleri alt st etmitir. O dnemde Amerika Vietnam savana

girdii iin tm dnyada olduu gibi talyada da Amerikan kart gsteriler

dzenlenmektedir. Bu gsteriler sivil itaatsizlik trnden iinde iddet barndrmayan

gsteriler olmakla birlikte, komnistlerin neden olduu bir patlama onlarn

kamuoyunda yalnz kalmasna ve seimlerden malup ayrlmasna neden olmutur. 46

rgt yeleri, konuya ilikin davada zaman am

nedeniyle beraat etmilerdir. 1984de Savc Felice

Casson, Petaeno davasn yeniden aarak, olayda

kullanlan patlayclarn Kzl Tugaylar rgtnce de

kullanldn gsteren raporun sahte olduunu ve

polisin olay sonrasnda delil incelemesi yapmadn

ortaya karmtr. Raporu veren Marco Morinin sac

kimliiyle tannd, kinci

Dnya Savandan sonra

komnistlerle mcadele

iin kurulmu Ordine Nuovo adl organizasyona ye

olduu tespit edilmitir. Savc yapt aratrmayla

olayda kullanlan bombalarn NATO tarafndan da

kullanlan C4 olduunu ortaya karmtr.471972 ylnn ubat aynda Trieste blgesinde blge halk

tarafndan bir liseye ait arazide bulunan silah ve cephane deposunun ortaya

karlmas, talyan stihbarat Servisince engellenmitir.

Savc Casson, Petaeno ve Trieste olaylarnn ilikili olduunu ve olayda sac Ordine

Nuovo ve Askeri stihbarat Servisi balantsnn olduunu ortaya karmtr.48

Casson bu sreci u ekilde zetlemektedir:

46Ganser, Daniele (2004). s.3

47

Hoffman, David (1998)48Ganser, Daniele (2004). s.5


27/40

GLADYO 27

Greve baladmda dosyann bir sonucu yoktu ve dosya

bana devredildi. Bir de, Bugne kadar bir sonu kmad,

bundan sonra da kmaz. Sen kapatrsn dosyay dediler. Ama

ben kapatmadm, dosyay yeniden atm. Olayn sol gruplarla

deil, dorudan faist gruplarla ilgili olduunu tespit ettim.

Ayrca ldrlen jandarmalarn grev yapt tekilatn st

dzey yetkililerinin de olayla balantlar vard.49

Savc Casson BBCye verdii rportajda bu saldrlarn Gladyo tipi yaplanmalarn

faaliyet gsterdii dier lkelerde de uygulanan gerilim stratejisi (strategy of

tension) kapsamnda lkeyi istikrarszlatrma politikasyla paralel olarak yapldn

vurgulamtr.50

Petaeno olaylarnn faili olarak tutuklanan itiraf

Vinciguerrann mahkemede syledikleri, yaplanma

hakknda geni bilgiler iermektedir. Mebbet hapisle

cezalandrlan Vinciguerra ifadesinde unlar

sylemitir:

Halka, masum insanlara, ocuklara, hibir politik balantsolmayan insanlara saldrmak zorundasn. Sebebi ok basit:

Onlar halk devletten daha fazla gvenlik tedbiri istemeye

zorlamalydlar. Bu tm patlamalarn ve katliamlarn

yaplmasndaki ana nedendi.

Sre bu ekilde ilerken, bir taraftan da talyan asker gizli servisinin banda olan

Amiral Fulvio Martini, eitli bahanelerle Senatonun talep ettii belgeleri teslim

etmemi, soruturmann aksamas iin zorluklar karmtr. Aratrmac

Leopoldonun resmi belgeleri incelemesinde, Gladyonun kuruluu srasndadnemin Cumhurbakan, Babakan, veBabakan Yardmcs ile Dileri Bakannn

bilgilendirildii, ancak alnan karar gerei Gladyonun varlndan parlamento dahil

hi kimsenin bilgilendirilmedii ortaya kmtr.51

Savc Casson 1990 ylnda en yksek makamlardan izin almak suretiyle, talyan Gizli

Servisinin arivlerini 1971 ylndan balayarak taramtr. Babakan tarafndan

49Kl, Ecevit (2008). talyan Gladiosu'nu zen savc: En etkili Gladio sizde. Sabah, 04/28/2008

50

Hoffman, David (1998)51Leopoldo, Nuti (2007) s. 967


28/40

GLADYO 28

onaylanan bu aratrmada bulduu belgelerle Savc Casson ilk defa Gladyo kod adl

Kontragerillann talyadaki varln kantlamtr. Casson ayrca belgelerde

Gladyonun NATOyla, Amerikayla, talyadaki sac terristlerle ve Avrupada dier

lkelerde faaliyet gsteren kontra-gerilla yaplarla balantlarn da tespit etmitir.52

Cassonun konuyu Meclis Komisyonuna

aktarmas zerine Komisyon, Babakan Giulio

Andreottiden aklama istemi, Andreotti de

kontra-gerilla yaplanmasn aklamak

zorunda kalm ve rgtn hala aktif

olduunu itiraf etmitir. Bu raporda rgtn

ismi defa deien talyan Askeri

stihbaratnda (srasyla SIFAR, SID ve SISMI)

CIA ile ortaklaa kurulduu, 139 ayr yerde

sakl silah depolar olduu, P2 Locas

Bakan Gelli'nin tam tepesinde yer ald bir

piramit biiminde yapland kayda

geirilmitir.53

Andreottinin aklamalar zerine, Avrupa Parlamentosu, 22 Kasm 1990 tarihindeGladyoyu konu alan bir tzk kabul etmitir. 54Tzkte, zellikle bu gizli faaliyetleri

yrten askeri servislerin terrizm ve ar sulara karm olabileceklerine referans

yaplarak, tm Avrupa Birlii yesi lkelerden gizli askeri veya yar askeri yaplarn

derhal sonlandrlmas ve bu tr yaplanmalarn tam listesinin hazrlanarak

parlamentoya bildirmesi istenmitir.

1994de talyan Meclis Komisyonu, 370

sayfalk bir rapor hazrlamtr. Bu rapor

ksa bir sre sonra basna szm, LaStampa gazetesi, rapor hakknda siyasi

kavgada alet olarak kullanlmak zere

gizli bir ordu kurulmas ve bu ordunun

yllarca perde arkasndan bir sava

yrtmesine gz yumulmas hibir

52Ganser, Daniele (2004).

53

Ganser, Daniele (2005).54 The European Parliament resolution concerning Gladio, 22 November 1990


29/40

GLADYO 29

mantkla aklanamazyorumunu yapmtr.

1995te sosyalist Giovanni Pelegrini bakanlnda yeni bir Senato AratrmaKomisyonu kurulmutur. Bu komisyon Haziran 2000e kadar almaya devam etmi,

bu tarihte Senatoya 326 sayfalk yeni bir rapor sunulmutur. Bu son raporda,

Gladyonun; CIA, talyan Asker Gizli Servisi ve talyan sac terristlerle birlikte, i

dmanlarakar bir sava yrtt kaydedilmitir. Komitenin hazrlad raporda

talyan tarihine damga vuran katliamlar, bombalamalar, suikastlar ve asker

operasyonlarn, talyan devletinin iindeki isimler tarafndan ve kimi zaman da

Amerikan istihbaratyla balantl baz ahslarn desteiyle veya bilgisi dahilinde

gerekletirilmitirsaptamasn yapmtr.55

talya'daki Gladyo soruturmasnda mahkemeye kadar geen hazrlk sresi yl,

dava sreci ise yedi yl srmtr. Bu srete, eski babakan ve dnemin

Cumhurbakan Francesco Cossiga, Gladyonun eskiden bir yesi olduunu, bundan

da gurur ve mutluluk duyduunu aklamtr. Bu aklama zerine, Cossigann

dokunulmazlnn kaldrlarak vatana ihanetten yarglanmas arsnda

bulunulmu, Senatoya ifade vermeyi reddeden Cossiga, 1992de dneminin

bitmesine ay kala istifa etmitir.56

Bata talya Cumhurbakan Cossigatarafndan

da ifade edildii zere aslnda souk sava

dneminde olas bir Sovyet igalini

gslemek amacyla kurulan rgtn ksa

sre iinde talyada i politikaya mdahale

aracna dnt, zellikle sol izgideki

sendikalar, toplumsal ve siyasi oluumlar,

sosyalistleri ve komnistleri filemekle megul olduu, ilerici diye nitelenebilecek

dncelere sahip olan herkesi kontrol altnda tuttuklar, kimi Katolik papazlar,Katolik cemiyetler dhil rgt tarafndan takibata alnd, ksa srede talyadaki

anayasal dzene gizlice ekil vermeye kalkan, i politikaya mdahale eden bir

rgt olduu ortaya kmtr.57

55Sezin ney-Sinan Gken, Taraf, Gladyo Dersleri, 28-31/07/200856The Economist (12/15/1990). The sword's other edge., Vol. 317, Issue 768557

The Economist (30/11/1990) Italy's axeman, Vol. 321, Issue 7735


30/40

GLADYO 30

Soruturmann bu denli baarl sonular olmakla birlikte, gizli ordularn

komutanlarnn hepsinin isimleri ve yaptklar operasyonlarn tarih ve ierikleri,

mali yaplanmalar tam olarak bilinmemektedir. Cassona gre durum ok fazla

deimedi. Onlar (Gladyo iin alanlar) nce de ibirlii yapmadlar, hala da olmuyorlar.

Kanunlar deiti tamam, ama insanlar ve yapda bir deiiklik olmad58

58Willan, Philip (1991). s.14


31/40

GLADYO 31

KAMUOYUNUN GLADYOYA BAKII

Soruturmaya talyann st dzey siyasetileri, brokratlar, medyas ve i

dnyasndan olumlu ve olumsuz tepkiler gelmitir. rnein, dnemin talya

Babakan, rgt inkr etmemekle birlikte bu rgtlenmelerin btn Avrupada

yaygn olduunuifade etmi, eski talyan Cumhurbakan ise yakalanan ete liderleri

iin Onlar kahramandr. Ceza yaftasn deil, eref madalyasn hak etmilerdir.

ifadelerini kullanmtr.59 Casson, bu aamada karlat zorluklar u ekilde

zetlemitir:

Elimizdeki bulgular nda soruturmay daha da derinletirmeyoluna gittik. Dnemin talya Babakan Giulio Andereotti ile muhtelif

yazmalarm ve yz yze grmelerim oldu. Kendisi, benim artk

ortaya karm olduum gerekle yz yze gelince, hkmet

tarafndan, benim askeri istihbarat servisi arivlerini incelemem ve

gerekli belgeleri derlemem iin bana zel izin verildi. Askeri istihbarat

servisi arivine gittiimde, orada soruturmaya yararl olabilecek pek

ok belgeye ulatm. Ne var ki arivde, hassas ve kimi karanlk

olaylara ilikin pek ok belge yok edilmi durumdayd.zellikle, ar

saa mensup olup Gladyo iin alan kiilere ilikin ahsi dosyalarntm yok edilmiti.

O srete (Cumhurbakan) Cossiga, Andreotti ve ben bata olmak

zere, aramzda sk sk iddetli polemikler de sz konusu olmutu.

Cossiga, sorgu hakimi olarak beni tmyle karsna almt. Ama yarg

olarak biz, tm bunlaraaldrmayp ii sonuna kadar gtrdk. Olaya,

o dnemde meclis bnyesinde oluturulan bir aratrma komisyonu,

ayrca yine meclis bnyesindeki gizli servisleri denetleme komisyonu

tarafndan da el atld. Sonuta, hem hukuki sre, hem de meclisaratrma komisyonu, Gladyo denilen bu gizli rgtn mevcudiyetini

ortaya kard. Meclis aratrma komisyonu raporunda, Gladyo adl

rgtn Anayasaya ters bir yaplanma olduu aka belirtildi.60

Soruturmann banda ortaya kan ilk tabloda etkili gazeteler Birka tetikinin

oluturduu bu grup mu derin devlet? yorumlar ile ortaya kartlan yapy

59The Economist (30/11/1990) Italy's axeman, Vol. 321, Issue 7735

60

Gladyoyu kerten senatr NTVye konutu. talyan Senatr Casson, Ergenekonsoruturmasndayargya byk i dtn syledi.,www.ntvmsnbc.com, 25 Nisan 2008
http://www.ntvmsnbc.com/http://www.ntvmsnbc.com/http://www.ntvmsnbc.com/


32/40

GLADYO 32

kmseyen yaynlar yapmlardr. Hatta P2 yesi bir gazeteci kard dergiyi

btnyle Gladyonun kullanmna amtr.

Avrupa toplumunun Gladyoya yaklam ise olduka sert olmutur. Avrupa

Parlamentosu, 1990da Gladyo yaplanmasn tartmaya balamtr. Sadece

talyada deil, tm Avrupa lkelerindeki yaplanmann deifre edilmesi ynnde

gr birlii salanmtr. Avrupa Parlamentosu ounluunun grleri ile 22 Kasm

1990da Gladyo yaplanmalarn iddetle knama karar alnmtr.

Gladyonun ba olan Cilio Gelliye ait rgt listesi, otomobilinin bagajndan kan

suikast silhlar ve deiik yerlerde zulal cephanelikler ortaya ktnda; kamuoyu ve

medyann tepkisi deimitir. Savc Casson soruturma boyunca en ok merkezsoldan ve medyadan destek grdn belirtmitir:

Merkez sol ok destekledi. nk onlara gre talya'nn

karanlk bir dnemi vard ve bu dnemde olup bitenler aa

kartlmalyd. Gemile hesaplamak gerekliydi O srete

bana medya yardmc oldu. Medyadan ok destek aldm. Basn

aka Savc Casson bu ite sonuna kadar gitmelidir diye

desteini deklare etti. O destei alnca daha da

cesaretlendim61

Kamuoyu, listede defalarca ynetime gelmi politikaclarn ve medya patronlarnn

olmasn aknlkla karlamtr. Bunun yannda, lkelerinin 'Gladyo' etkisi altnda

yaad yaklak 30 yl ierisinde en az be kez darbe giriiminde bulunulduunu

renmi ve Gladyonun yarglanmas ynnde tavr sergilemitir.

Ayn gnlerde, Komnist Parti lideri Achille Occhetto bakanlnda Romann

merkezinde bir yry dzenlenmi ve yrye katlan 400.000 civarnda insan

Gerei stiyoruz slogann kullanmlardr. Yryte baz gstericiler gladyatr

elbiseleri giymi ve hkmetin karanlk konular aydnlatmas arsnda

bulunmulardr.62

61

Kl, Ecevit, Sabah, 28 Nisan 200862 Ganser, Daniele (2005).


33/40

GLADYO 33

GLADYO SORUTURMASINDA NEML KLER

Savc Felice Casson: 31 yanda iken 1984 ylnda balatt soruturma ile

Gladyo oluumunun ortaya kmasna neden olan sorgu hakimidir. Yrtt

soruturma boyunca Babakan, Cumhurbakan ve medya tarafndan srekli

eletirilmitir. Ancak soruturmann sonuna kadar giderek olaylarn ortaya

kmasn salamtr.

Giulio Andreotti: Gladyoda ortaya kan en nemli figrlerden olan

Andreotti, 7 dnem babakanlk yapmtr. Andreotti, devlet kademesinin burgtten haberdar olduunu Gelmi gemi btn babakanlar rgtn

varlndan haberdar edilmitir diyerek itiraf etmitir. Andreottinin 1990

ylnda Parlamentoda komisyona sunduu 10 sayfalk gizli rapor, daha sonra

basna szm ve kamuoyunda Gladyo bilinir hale gelmitir. 1979 ylnda

politik skandallar ortaya karan bir politika dergisinin editrnn mafya

tarafndan ldrlmesi olaynn azmettiricisi olduu belirlenmi, 83 yanda

iken 24 yl hapis cezasna arptrlm, ancak 75 yandan byk olduu iin

hapiste yatmamtr.

Licio Gelli: Anti-komnist derneklerin bir araya gelerek oluturduu P2

mason locasnn bakandr. ki defa okuldan atlan ve 13 yanda okulla ilikisi

kalmayan Gelli, sonraki yllarda faist orduya katlm, 2. Dnya Savanda da

ABDye kam ve ardndan Henry Kissinger tarafndan 1969 ylnda

talyadaki komnist kart hareketleri ynetmekle grevlendirilmitir.

Gelliye 400 st dzeyli brokrat ve NATO grevlisini locaya kaydetmesi

grevi verilmitir. 1981 ylnda villasnda yaplan aramada P2 locasna kaytl

olan kiileri gsteren ve Gladyoda grevli olanlarn yer ald gizli belgeler

ortaya kmtr.63

Francesco Cossiga: talyan Cumhurbakan. Gladyonun eskiden bir yesi

olduunu, bundan da gurur ve mutluluk duyduunu aklamtr. Bu

63

Ganser, Daniele (2004). Natos Secret Armies: Operation Gladio and Terrorism in WesternEurope. Routledge, s.74-75


34/40

GLADYO 34

aklamas zerine, Cossigann dokunulmazlnn kaldrlarak vatana

ihanetten yarglanmas arsnda bulunulmu, Senatoya ifade vermeyi

reddeden Cossiga, 1992de dneminin bitmesine ay kala istifa etmek

zorunda kalmtr.

Aldo Moro: 1964 ylnda Babakan iken sosyalistlerin de hkmete katlmas

iin giriimler de yapm olan Moro, 1978 ylnda Kzl Tugaylar tarafndan

karlarak ldrlmtr. Cesedi tarihte gladyatrlerin savat Roma

stadyumlarndan birinin yanna braklm halde bulunmutur. Olayn daha

sonra Gladyo tarafndan azmettirildii anlalmtr.

Umberto Broccoli: ngiliz stihbarat servisi ile ibirlii yaparak herhangi bir

dman igaline kar istihbarat ve operasyonel yaplanmaya gitmeyi ilk defa

teklif eden dnemin Askeri stihbarat (SIFAR) Bakan, general. Umberto, 7

askeri personelin ngiltereye giderek zel eitimden geirilmesini ve bu

kiilerin kurulacak gizli bir yaplanmada grev almasn teklif etmitir.

Felice Santini: Hava Kuvvetleri Albay. Onun genel koordinatrlnde

istihbarat, cephe-gerisi, propaganda, iletiim, ifreli yazma ve ka

adlar altnda toplam 6 birimden oluan bir yaplanmaya gidilmesi

onaylanmtr.

Giovanni De Lorenzo: 1956 ylnda SIFAR (Askeri stihbarat Birimi) Bakan,

general. Onun onayyla yabanc istihbarat birimi altnda bir eitim birimi

kurulmasna karar verilmitir.

Golpe Borghose: Aristokrat bir aileden gelen Borghose, 2. Dnya Savanda

orduya bal X-Mas adl rgtte yer alm, ardndan Nazilerle ibirlii

yapmaktan dolay 12 yl ceza almtr. Buna ramen, 1946 ylnda iki yl hapis

cezasn ektikten sonra serbest braklmtr. Kendisi daha sonra talyan Sosyal

Hareketi (MSI)nin bana gemitir. 1963 ylnda Sicilyal bir P2 yesi tarafnda

kurulan Banco di Credito Commerciale e Industrialenin bana gemitir.

Borghose, Gladyo yaplanmasnn kurulmasnda aktif rol alm, defa darbe

giriiminde rol alm ve daha sonra spanyaya kamtr. 1974de orada

lmtr.


35/40

GLADYO 35

Giovanni Pellegrini: Faili Mehul Terrist Katliamlarn Aratrma Komisyonu

Bakan olarak grev yapmtr. Ad daha sonra Terrism Komisyonu olan

birim 1994-2001 yllar arasnda grev yapmtr. Pellegerini, P2 locas ve

Gladyo konusundaki aratrmalarn bir rapor halinde Parlamentoya

sunmutur.

Paolo Emilio Taviani: Gladyonun kurulduu dnemin Savunma Bakan.

Yaplanmay ilk defa Cumhurbakan, Babakan, Babakan Yardmcs ve

dileri Bakan ile paylaan kii.

Vincenzo Vinciguerra: Petanae olaylarnn faili, ar sac. Vinciguerra

mahkemede Gladyo yaplanmas hakknda geni bilgiler vermitir. Mahkeme

tarafnda mebbet hapisle cezalandrlmtr.

Marco Morin: 1972 bombalama olaynda sahte rapor dzenleyen uzman.

Morinin ar sac rgte mensup olduu daha sonra ortaya kmtr.

Franco Freda ve Giovanni Ventura: 1969 Piazza Fontana katliamn

gerekletiren kiiler.

Fulvio Martini: Gladyo soruturmas srasnda talyan askeri gizli servisininbanda olan amiral. eitli bahanelerle Senatonun talep ettii belgeleri

teslim etmemi, soruturmann aksamas iin zorluklar karmtr.

Giovanni Pelegrini: 1994 ylnda Senato Aratrma Komisyonunu kuran

senatr. Bu komisyon Haziran 2000e kadar almaya devam etmi, bu

tarihte Senatoya 326 sayfalk yeni bir rapor sunulmutur.

Achille Occhetto: talyan Komunist Partisinin 1990lardaki lideri. Gladyo

soruturmas srasnda Romada dzenlenen 400.000 kiilik gsteriyi

dzenleyen kii.

Vito Miceli: Italicus treninin bombalanmas olaynn sorumlusu olduu ortaya

kmve devlete kar komplo kurmak suundan yarglanmtr. Miceli, 1969-

74 yllar arasnda askeri istihbarat biriminin banda bulunmutur ve ayn

zamanda P2 locasnn yesi olduuortaya kmtr.


36/40

GLADYO 36

GLADYONUN KURULU VE EYLEM KRONOLOJS

1945 Amerikan ve ngiliz istihbarat servisleri talyada bir yaplanma iin sava

sonras aktif faist talyanlar P2 locas ve X-Mas rgtleri altnda bir araya

getirmeye balamtr.

1946 Sosyalist ve komnist partilerden baz milletvekilleri seim sonras

kabineye girmitir.

1947 Babakan De kabineyi feshederek sosyalistleri elimine etmi ve

dondurulan Amerikan yardmnn gelmesini salamtr.

1948 Sosyalist ve komnist partiler birleerek Popler Demokratik Cephe

adnda yeni bir partiyle seime girme karar almtr.

1948 28 Nisanda yaplan seimleri ABDnin youn psikolojik harekat ve

propagandasnn sonucunda Hristiyan Demokrat Parti %48.5 ounlukla

kazanmtr.

1955-1958 CIA, talyan stihbarat Servisini kontrol altna almtr. Eski

Savunma Bakan Paulo Taviani, 1990 ylndaki soruturma srasnda Savc

Cassona, talyan gizli Servisinin Romadaki Amerikan Bykeliliindeki CIA

ajanlarnca ynetildiini ve finanse edildiini anlatmtr.64

1956 General Giovanni de Lorenzo, Bakan Granchi Askeri stihbarat Servisi

(SIFAR) n bana getirilmitir.

1956 General Giovanni de Lorenzo, Kasm 1956da hkmetine haber

vermeden ABD ile birlikte komnizmle mcadele temelinde, Gladyo kod adl

bir plan tasla hazrlamtr. Plana gre casusluk ve sava tekniklerinde

uzman 1.000 kii eitilecek ve bunun iin Sardinyada gizli bir eitim kamp

kurulacaktr. Bu kapsamda, Kuzey talyada 139 gizli cephanelik

oluturulmutur.65

1956 Gladyo ismi ilk defa resmi olarak kaytlara geirilmitir.

64

William Scobie, Observer, 18/11/9065 Wolfgang Achtner, Sunday Independent, 11/11/90


37/40

GLADYO 37

1964 Gladyo, General Giovanni de Lorenzo sosyalist bir bakann grevinden

ayrlmas konusunda bask oluturmak iin Operation Solo isimli darbe

giriimini yrtmtr.

1969 talyada 16 kiinin ldrld ve 80 kiinin yaraland Piazza

Fontana katliam gerekletirilmitir. O yllarda katliamn faili olarak

komnistler gsterilmitir. General Giandelio Maletti, 1990da mahkemede

verdii ifadede bu katliamn arkasnda ABD istihbarat servisi CIAin emirleri

dorultusunda derin Kontragerilla rgtlenmesi ve sac kesimden kimseler

olduu iddiasnda bulunmutur. Ayrca, bu bombalama eylemlerinin

skynetim ilan edilmesini salamak iin yapld da ne srlmtr.

1972 Krsal kesimde jandarma tarafndan kullanlan bir arabaya yerletirilen

bomba patlam ve 3 jandarma lmtr. Patlamann sorumlusu olarak sol

kesim gsterilmesine ramen daha sonra yaplan aratrmalar sonucunda

failin sac Vincenzo Vinciguerra olduu ve bu kiinin Gladyo ile temas iinde

olduu anlalmtr.

1974 Brescia anti-faist gsterileri esnasnda yaplan bir katliamda 8 kii

lm, 102 kii de yaralanmtr.

1974 Roma-Mnih seferini yapan talicus isimli bir trende patlatlan bomba

sonucunda 12 kii lm, 48 kii de yaralanmtr.

1974 Askeri istihbarat bakan General Vito Miceli devlete kar huzur bozucu

komplolar kurmak suundan tutuklanm ve mahkeme srecinde NATOnun

Kontra-gerilla yaplanmasn ifa etmitir.

1978 Eski Babakanlardan Aldo Moro gizli bir silahl birlik tarafndan rehin

alnm, 55 gn sonra arabasnn bagajnda l olarak bulunmutur. Aldo

MoronunKomnist Partisini de ieren bir koalisyon kurma abasnda olduu

bilinmekte olup Moro`nun karld gn, talya Parlamentosunda Hristiyan

Demokratlarn Komnist Partiile ibirliini ngren kritik bir oylama cereyan

etmekteydi. Aldo Moro "komnistlerle i eviren" kii olarak propagandas

yaplm, dier yandan Gladyo marifetiyle Kzl Tugaylar`n Moro`yu karmas

salanmtr.
http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/komunist-parti/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/http://www.tumgazeteler.com/haberleri/hristiyan-demokratlar/


38/40

GLADYO 38

1974-1979 talyada glge iktidar olarak faaliyet gsteren kabinedeki 4

bakan, btn istihbarat eflerini, 48 milletvekilini, 160 askeri personeli, i

adamn ve sanaty iinde barndran P2 (Propaganda Due) isimli mason

loca, Gladyo ile loca bakan Licio Gelli vastasyla irtibata gemitir. Gelli,

talyan generaller ve CIA yetkilileri elilikte bir araya gelerek operasyonlar

iin gerekli maddi kaynaklar salamtr. Aktarlan paralar soruturma

srecinde delil olarak kullanlmtr.66

1980 Bologna Tren stasyonunda 5 kiinin ld ve 200den fazla kiinin

yaralanmasna yol aan bir bombalama eylemi dzenlenmitir.

1982 General Alberto Dalla 1982 ylnda mafya liderleri Salvatore Riinann

suikastilerinden Pino Greco tarafndan arabasnda vurularak ldrlmtr.

Greconun Gladyo ile ba tespit edilmitir.

1984 Soruturma sonunda tutuklanan Vincenzo, talyan kontra-gerillas

Gladyonun yaplan cinayetlerden sorumlu olduunu itiraf etmitir.

Mahkeme Vincenzoyu ar sac bir terrist olarak mr boyu hapis

cezasyla cezalandrlmtr.

2001 Eski talyan stihbarat Servisinin ba General Giandelio Maletti, dava

srecinde yaplan bombalama eylemlerinin talyadaki sol kesimin

glenmesini istemeyen Amerika tarafndan desteklendiini aklamtr.

2004 Eski Babakan Andreotti, politik skandallar ortaya karan bir derginin

editrnn ldrlmesi olayn azmettirmekten 24 yl hapis cezasna

arptrlmtr.

66William Scobie, Observer, 18/11/90
http://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Duehttp://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_Due


39/40

GLADYO 39

SONU

Gladyo Operasyonu olarak adlandrlan ve talyan, Amerikan ve ngiliz gizl i servislerince

planlanan ve yrtlen faaliyetlerin 1984 ylnda balatlan bir soruturma sonucunda

ortaya kmas, 1950 ile 1980 yllar arasnda talyada meydana gelen siyasal ve sosyal

olaylarn anlalmasnda nemli rol oynamtr. zellikle 1960 ile 1980 arasnda meydana

gelen bombalama, eitli saldrlar ve adam karma olaylarnn ounda Gladyo

rgtnn planlayc veya destekleyici konumda olduu soruturma srecinde

anlalmtr.

Aslnda komnizm tehlikesini yok etmekle grevli olan bu yap, sonralar asl grevininerevesinden karak talyan siyasal hareketlerini ynlendirmek ve gerilim stratejisi

kullanarak lke iinde kaos ve huzursuzluk ortam oluturmay baarm ve bu yolla anti-

demokratik birok uygulamann kolaylkla faaliyete gemesini salamtr. Bu soruturma

sonucunda ortaya kan sonular ve alnabilecek dersler u ekilde zetlenebilir:

Gladyo davas talyan demokrasisinde nemli bir ke ta olmutur.

Gladyo davasnn etkileri sadece talya ile snrl kalmam, Avrupa

Parlamentosu Gladyo benzeri oluumlarn tespiti ve sonlandrlmas iin tm

ye devletlere hitabeden bir tzkabul etmitir.

Gladyo tarafndan yrtlen faaliyetlerin Amerikan ve ngiliz gizli

servislerince eitli ynlerden desteklendii ortaya kmtr.

Gladyo yesi olduu renilen ve anti-komnist faaliyetleri ile n plana kan

bir mason locasnn Gladyodaki rol; eski politikaclar, medya temsilcileri,

iadamlar, grevli asker ve polisler ile daha birok kiinin bu locann yesi

olduunun ortaya kmas kamuoyunda infiale neden olmutur.

Daha nce sol rgtlere mal edilen bombalama ve saldr olaylarn aslnda

Gladyo tarafndan desteklenen ar sac kii ve rgtlerce yapldnn

ortaya kmas, Gladyonun anti-demokratik faaliyetlerinin kamuoyu

nezdinde daha iyi anlalmasn salamtr.


40/40

Polis Akademisi, Aratrma Merkezleri Bakanl Anttepe/ANKARA 06580 TRKYE

Tel: + 90 312 412 5290-95 * 412 5169 * Faks: + 90 312 412 12 83

gladyo - İtalyan gİzlİ ÖrgÜtlenmesİ

Documents