gjuha shqipe 3a

SH

TË

PI

A

BO

TU

ES

E

Gjuha Shqipemësuesi

3

Libër Brunilda Çerraga

Gjuha Shqipe 3mësuesi


ISBN: 978-99956-93-62-6

Librat e mësuesit dhe planet mësimore për të gjithë titujt që ne disponojmë, mund t’i gjeni dhe t’i shkarkoni pa pagesë nga faqja e internetit www.mediaprint.alPër më shumë informacion mund të na shkruani në adresën e emailit: [email protected] të na kontaktoni pranë redaksisë në numrin e telefonit: 04 2256158.

Çmimi 400 lekë

www.mediaprint.al9 789995 693626

KLIKONI KËTU

www.mediaprint.al

Libër mësuesi Gjuhë shqipe 3

Teksti mësimor Gjuhë shqipe 3 është hartuar nga: Dr. Eldon Gjikaj, Ma. Ingrit Prizreni, Brunilda Çerraga

Brunilda Çerraga

©

Të gjitha të drejtat e autorit lidhur me këtë botim janë ekskluzivisht te zotëruara/rezervuara nga Shtëpia Botuese “Mediaprint” sh.p.k..Ndalohet çdo prodhim, riprodhim, shitje, rishitje, shpërndarje, kopjim, fotokopjim, përkthim, përshtatje, huapërdorje, shfrytëzim dhe/ose çdo formë tjetër qarkullimi tregtar, si dhe çdo veprim cënues me çfarëdo lloj mjeti apo apo forme, pjesërisht dhe/ose tërësisht, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese

Ky botim, në tërësi dhe/ose në pjesë të tij, ndalohet të transmetohet dhe/ose përhapet në çdo lloj forme dhe/ose mjet elektronik, mekanik, regjistrues dhe/ose tjetër, të ruhet, depozitohet ose përdoret në sisteme ku mund të cënohen të drejtat e autorit, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese “Mediaprint” sh.p.k..Çdo cënim i të drejtave të autorit passjell përgjegjësi sipas legjislacionit në fuqi.

Kontaktet:www.mediaprint.alShtëpia Botuese Sektori i Shpërndarjes dhe Marketingut: Shtypshkronja:Kutia Postare 7467 - Tiranë Tel.: 04 4500605

Cel.: 069 40 50 380Tel.: 04 2258 156 Cel.: 069 40 44 441Cel.: 069 20 79 021Cel.: 069 40 44 443 Cel.: 069 40 20 201

[email protected] [email protected] [email protected]

Komente dhe sugjerime janë të mirëpritura në email: [email protected]

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

“Mediaprint” sh.p.k.

S H T Ë P I A B O T U E S E

Tel.: 04 4500605

Titulli:

Autore:

Drejtoi botimin: Anila Bisha

Redaktore gjuhësore:

Kopertina: Visidesign

Design:

Shtypi: Media-print

Libër Mësuesi Gjuha shqipe 3

Brunilda Çerraga

Zenaida Agastra

Athina Mehmeti

ISBN: 978-99956-93-62-6Botimi i parë: 2011

Libri i mësuesit : GJUHA SHQIPE 3 5

PËRMBAJTJA Programi......................................................................................................................................7 Plani mësimor.........................................................................................................................31 Parathënie..................................................................................................................................40 Drejt aventurёs sё re ...........................................................................................................45 Unё jam e rritur........................................................................................................................47 Teksti dhe fjalia.........................................................................................................................48 Kartolina, ftesa, njoftime.........................................................................................................50 Kush e solli pranverën.............................................................................................................52 Shenjat e pikësimit...................................................................................................................53 Bubulinoja ёshtё kureshtar apo llafazan?............................................................................56 Ngatarresё apo gabim........................................................................................................59 Librat janё gjithçka..................................................................................................................60 Llojet e fjalive............................................................................................................................62 Nusen e pashkës e ka zënë fruthi..........................................................................................64 Ne dhe kafshët.......................................................................................................................66 Dimri .........................................................................................................................................67 Fjalia pohore dhe mohore.......................................................................................................69 Kur një fëmijë ditëlindjen ka..................................................................................................71 Kush nuk punon mbetet i uritur.........................................................................................72 Kush jam unë? ........................................................................................................................74 Kёrkohet njё titull......................................................................................................................75 Njerёz tё lumtur........................................................................................................................76 Si të urojmë?..............................................................................................................................77 Mamaja bёn gjoja.......................................................................................................................78 Shkrimi i fjalёve mohuese askush, kurrkush, etj..................................................................80 Ku e ka vendin pёrtaci?............................................................................................................81 Grupe fjalёsh tё qёndrueshme ..............................................................................................83 Si ta gjesh kohёn?......................................................................................................................85 Çamarroku ynё .........................................................................................................................86 Regjimi im ditor ...................................................................................................................87 Grupe fjalёsh tё domosdoshme dhe jo tё domosdoshme...............................................88 Kjo ёshtё e imja! ...................................................................................................................89 Fjalia më e vogël.......................................................................................................................91 Stilolapsi me tri ngjyra..............................................................................................................93 Përshkruaj shokun / shoqen....................................................................................................95 Aeroplani i shokut.....................................................................................................................96 Krahasojmë tekstet....................................................................................................................98 Grupet kryesore në fjali .........................................................................................................100 Vendi im...................................................................................................................................101 Zgjedhimi i foljeve................................................................................................................103 Ti Shqipëri më jep nder, më jep emrin shqiptar.................................................105 Fjalë të Nënë Terezës ..........................................................................................106 “O ba o ma apo o mami o babi...................................................................................107 Kaligramet .............................................................................................................................109

Libri i mësuesit: GJUHA SHQIPE 3 6

Zgjedhojmë foljen në kohën e tashme ................................................................................110 Luajmë me tekstin..............................................................................................................111 Shkrimi i foljeve në kohën e tashme ...................................................................................112 Sëpata dhe lisi plak................................................................................................................113 Të mbrojmë pyjet..................................................................................................................115 Ndal ndotjes së ajrit................................................................................................................116 Syri detit ……..........................................................................................................................117 Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me “t” në kohën e tashme................................118 Aty ku ka njerëz të mirë ...................................................................................................119 Dita e Pavarësisë .................................................................................................................120 Sjellësi i zjarrit ......................................................................................................................121 Zgjedhimi i foljeve në kohën e ardhme .........................................................................123 Çdo të bëhem kur të rritem?................................................................................................124 Po të doja .................................................................................................................................125 Më pëlqen ................................................................................................................................126 Shprehje frazeologjike ……….............................................................................................128 Mos e humb durimin bijë e nënës .......................................................................................129 Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në kohën e ardhme...................................131 Përshkruaj duke parë figurën .......................................................................................133 Një ndodhi në rrugë..........................................................................................................134 Koha e pakryer e foljes.....................................................................................................134 Fjalë të urta..............................................................................................................................135 Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në kohën e pakryer.................................137 Të luajmë stinësh.............................................................................................................138 Zgjedhimi i foljeve jam e kam në kohën e kryer e thjeshtë......................................139 Unë ëndërroj............................................................................................................................140 Përdorimi i foljes me emrin.............................................................................................141 Liria qëndron në majë të shpatave tona..............................................................................142 Skënderbeun‐Heroi ynë kombëtar................................................................................143 Përshtatja e foljes me kryefjalën...................................................................................144 Përrallat tona të dashura..................................................................................................146 Personazhet e përrallave.......................................................................................................147 Grupe fjalësh të lëvizshme..............................................................................................148 Pema e shëmtuar...................................................................................................................149 Një ditë në muze.................................................................................................................150 Ditari im i dashur.................................................................................................................151 Kitaristët e vegjël....................................................................................................................151 Flasim për veglat muzikore.............................................................................................153 Të flasim për pushimet....................................................................................................154 Të gjithë me pushime.......................................................................................................155


PROGRAMI I LËNDËS SË GJUHËS SHQIPE

KLASA III CIKLI FILLOR I SHKOLLËS 9‐VJEÇARE

MIRATUAR NGA MINISTRIA E ARSIMIT DHE SHKENCËS

I. HYRJE Mësimi i gjuhës amtare në shkollë ka rëndësi të posaçme, sepse përmes tij aftësohet nxënësi për të krijuar dhe për të transmetuar nocione dhe informacione, të cilat janë të rëndësishme për kuptimin e vetvetes dhe të marrëdhënieve me botën. Gjuha amtare është mundësia themelore e kuptimit dhe e bashkëpunimit për krijimin e marrëdhënieve të mësipërme. Mësimi i gjuhës shqipe, nisur nga ndikimi dhe rëndësia e tij, shtrihet përtej lëndës. Detyrë e tij themelore është zhvillimi i kujdesshëm dhe i vazhdueshëm si gjuhë vetjake, e përdorur në nivelin e vet më të mirë, në formën e vet standarde. Synimi i mësimit të gjuhës shqipe në klasën e tretë si lëndë mësimore realizohet nëpërmjet përvetësimit të katër shprehive komunikuese të kuptueshmërisë: të dëgjuarit, të folurit, të lexuarit dhe të shkruarit, nga njëra anë, dhe, nga ana tjetër, nëpërmjet fitimit të disa njohurive bazë për gjuhën, që lidhen me sistemin e saj leksiko‐gramatikor, me ushtrimin dhe zgjidhjen e situatave reale të komunikimit. Përmes drejtimeve të mësipërme realizohet përmbajtja e programit, në përputhje me moshën e nxënësve. Përvetësimi i njohurive themelore për sistemin e gjuhës për tekstet letrare dhe joletrare, formimi kulturor, komunikimi, mirëkuptimi, argumentimi, mendimi kritik etj., janë kërkesa të rëndësishme të këtij programi, që ndikojnë dhe mundësojnë rritjen dhe zhvillimin e përgjithshëm e të veçantë të nxënësve.

II. SYNIMI I LËNDËS

Qëllimi përfundimtar i mësimit të gjuhës shqipe në klasën e tretë është formimi i përgjithshëm gjuhësor i nxënësve, në kuptimin e përvetësimit më të mirë dhe me dëshirë të të katërta shprehive komunikuese gjuhësore: të dëgjuarit, të folurit, të lexuarit, të shkruarit; në përvetësimin e njohurive themelore të sistemit të gjuhës, të teksteve letrare dhe joletrare; si dhe në krijimin intuitiv dhe konceptual të të gjitha lidhjeve dhe funksioneve gjuhësore, leksiko‐gramatikore, kulturore, etike, shpirtërore etj.


III. FUSHAT DHE NËNFUSHAT E STUDIMIT Fushat e studimit të gjuhës shqipe janë:

• Të dëgjuarit, • Të folurit, • Të lexuarit, • Të shkruarit.

Nënfushat e studimit Nr. Të dëgjuarit dhe të

folurit Të lexuarit Të shkruarit Njohuri

rreth gjuhës 1. Dhënie informacionesh,

udhëzimesh, orientimesh

Lexim për të marrë informacion

Shkrimi funksional Gramatikë: ‐ Sintaksë ‐ Morfologji

2. Të dëgjuarit dhe të folurit në grup

Lexim për të kuptuar pjesën e për të njohur idetë e shkrimtarit.

Shkrim personal Kulturë gjuhësore Leksikologji

3. Paraqitja e përvojave vetjake dhe vlerësimi i përvoja të të tjerëve

Lexim me dëshirë për zhvillimin e ndjenjave

Shkrimi me ndjenjë dhe imagjinatë

Njohuri rreth gjuhës

4. Të folurit rreth llojeve dhe gjinive letrare

Lexim për lloje dhe gjini të ndryshme letrare

Shkrimi i modeleve të ndryshme

Pikësim

5. Të folurit dhe njohuri rreth gjuhës

Lexim me zë të lartë dhe sipas teknikës së recitimit

Estetika e shkrimit Drejtshqiptim Drejtshkrim

IV. OBJEKTIVAT E PËRGJITHSHËM Mësimi i gjuhës shqipe në klasën e tretë synon: • Ta aftësojë nxënësin të përdorë gjuhën amtare përmes kërkimit, shkëmbimit të ideve dhe informacioneve; të tregojë, të raportojë, të argumentojë e të zhvillojë ndjenjën e identitetit kombëtar.

• Të zhvillojë mendimin e pavarur të nxënësit, duke e nxitur për të zbuluar ide, për të mbajtur qëndrim, për të klasifikuar, për të krahasuar, për të vlerësuar dhe për të ngritur hipoteza.

• T’i nxisë nxënësit për të shprehur ndjenja nëpërmjet të folurit, të lexuarit dhe të shkruarit.

• T’i aftësojë nxënësit për të mbajtur qëndrim ndaj vlerave të veta dhe të shokëve, në marrjen e vendimeve, në zgjidhjen e mosmarrëveshjeve etj.

• T’i aftësojë nxënësit për të shkruar në modele të thjeshta dhe të larmishme në përshtatje me natyrën dhe moshën e tyre, të tilla si: përshkrime, urime, kartolina, porosi, njoftime, këshilla, kërkesa, telegrame, lajmërime etj.

• Të aftësohen nxënësit për dallimin e dukurive gjuhësore dhe përdorimin e rregullsive të saj drejtshkrimore dhe drejtshqiptimore.


V. OBJEKTIVAT SPECIFIKË Në përfundim të klasës së tretë, nxënësi duhet të fitojë shprehitë e mëposhtme:

Nr. Të dëgjuarit Të folurit Të lexuarit Të shkruarit Njohuri rreth gjuhës Drejtshkrim 1. Të dëgjojë

me vëmendje të tjerët.

Të marrë pjesë në bashkëbisedim për të marrë dhe për të dhënë informacione dhe udhëzime.

Të lexojë në mënyrë të tillë që të kuptojë informacionin që merr nga fusha të ndryshme.

Të shkruajë shënime të shkurtra të tipit: këshillë, kartolinë, porosi, udhëzime të thjeshta kur i kërkohen.

Sintaksë ▪ Të kuptojë strukturën e tekstit. ▪ Të dallojë fjalinë dëftore nga fjalia pyetëse dhe habitore. ▪ Të dallojë 2 format e fjalisë së thjeshtë: pohore dhe mohore.

▪ Të shkruajë sipas rregullave të drejtshkrimit. ▪ Të shkruajë pa gabime tekste me të kopjuar, me diktim ose ato të krijuara nga vetë ai. ▪ Të përdorë drejt shkronjën e madhe në nisjen e fjalisë. ▪ Të vendosë shenjën e duhur të pikësimit në fjalitë dëftore, pyetëse dhe habitore. ▪ Të përdorë drejt shenjat e pikësimit: pikën, pikëpyetjen, pikëçuditësen dhe vizën në dialog. ▪ Të përdorë drejt shkronjën e madhe tek emrat e njerëzve, të qyteteve, lumenjve, fshatrave etj. ▪ Të përdorë drejt në fjali presjen dhe lidhëzën dhe.

2. Të kuptojë dhe të interpretojë atë që dëgjon.

T’u përgjigjet pyetjeve që i bëhen dhe të bëjë edhe vetë pyetje për situata të ndryshme gjatë komunikimit. Të japë mendimin e vet rreth atyre që dëgjon. Ta interpretojë sipas mënyrës së tij atë që dëgjon.

Të lexojë për të kuptuar materialin që i jepet për qëllime të ndryshme. Ta interpretojë bukur atë që lexon.

Të shkruajë shkrime të thjeshta me të kopjuar dhe të diktuar. Te bëjë krijime të thjeshta duke përdorur gjuhë të qartë dhe të kuptueshme. Të shprehë me shkrim atë që dëgjon apo lexon.

Morfologji Të dallojë në mënyrë intuitive fjalët në fjali sipas klasave të mëposhtme: emër, mbiemër, folje, ndajfolje.

▪ Të shkruajë drejt në numrin shumës emrat e gjinisë mashkullore të tipit: hero, bari, mulli. ▪ Të shkruajë drejt emrat mashkullorë që në numrin shumës ndryshojnë temë. ▪ Të shkruajnë drejt emrat burrë, grurë, djathë etj., në trajtën e pashquar. ▪ Të shkruajë drejt në trajtën e shquar emrat e gjinisë femërore të tipit çati, shami, shoqëri, lule.


3. Të marrë pjesë aktive në bashkëbisedim.

Të shprehë qartë mendime, ndjenja, ide dhe përvoja vetjake me iniciativë, si dhe kur i kërkohet nga të tjerët.

Të zhvillojë e të pasurojë dëshira, ëndrra e ndjenja vetjake, i nxitur nga leximet që bën.

Të shkruajë shkrime të shkurtra duke pasqyruar ndjenjat e veta dhe duke përdorur fantazinë. Të përshkruajë pamje, sende veprimtari, njerëz etj.

▪ Të njohë kategoritë kryesore gramatikore të emrit (gjininë, numrin, trajtën) dhe të mbiemrit (gjininë, numrin, nyjëtimin). ▪ Të dallojë (me intuitë) kohën dhe vetën e foljeve (kohët e mënyrës dëftore: e pakryer, e tashme, e ardhme dhe e kryer e thjeshtë, nisur nga folje përfaqësuese të zgjedhimit I e II).

Të shkruajë saktë në kohën e pakryer, të tashme e të ardhme të mënyrës dëftore foljet që mbarojnë me ‐t. Të shkruajë drejt në kohën e kryer të thjeshtë foljet marr, dal, jap dhe shoh. Të shkruajë saktë kohën e pakryer e të kryer të thjeshtë të foljeve kam, jam.

4. Të tregohet i përqendruar në çështjet kryesore që diskutohen.

Të shprehet duke e përpunuar mendimin që shfaq. Të flasë duke u përqendruar në çështjet kryesore.

Të kuptojë idetë, mendimet dhe ndjenjat e shkrimtarit në pjesët që lexon. Të argumentojë duke u mbështetur në të dhënat e pjesës që lexon. Të nxjerrë çështjet kryesore që trajtohen në pjesën që lexon.

Të shkruajë për qëllime të caktuara dhe për nevoja vetjake: porosi, letra, kartolina, receta, kërkesa, lajmërime, njoftime etj.

Të shkruajë drejt mbiemrat që mbarojnë me ‐t, ‐ët, ‐të.

5. Të ndjekë bashkëbiseduesin për të pasur mundësi t’i përgjigjet atij.

T’u përgjigjet qartë dhe me kuptim pyetjeve që i bëhen nga bashkëbiseduesi.

Të shprehë mendimin e vet për situatat që ndodhin në pjesët që lexon. Të analizojë me fjalë të thjeshta sjelljen dhe veprimet e personazheve kryesore në pjesët që lexon.

Të shkruajë pyetje dhe t’u përgjigjet me shkrim pyetjeve që i drejtohen. Të ritregojë me shkrim ato që lexon. Të shprehë me shkrim mendimet.

Të shkruajë drejt fjalët e gjata me mbi dy rrokje. Të shkruajë drejt fjalët: asgjë, kurrgjë, kurrkund, kurrsesi, askurrkund, kurrkush.


6. Të marrë informacion e ta përdorë kur i nevojitet.

Të japë informacionin e duhur kur i kërkohet.

Të pasurojë fjalorin me fjalë dhe shprehje të fushave të ndryshme tematike.

Të modelojë shkrime të thjeshta të tipit: letër, kartolinë përshkrim, udhëzim, këshillë, njoftim, kërkesë etj.

Të shkruajë drejt fjalët me grupe zanoresh dhe bashkëtingëlloresh në trup të tyre.

7. Të dëgjojë krijime në gjini e lloje të ndryshme letrare, si: përralla, tregime, vjersha, fabula e gjëegjëza.

Të shprehet në gjini e lloje të ndryshme letrare, si: tregim, përrallë, vjershë, fabul e gjëegjëzë, duke bërë edhe dallime ndërmjet tyre.

Të njohë gjini dhe lloje letrare të tilla, si: përralla, tregimi, vjersha, fabula e gjëegjëza, duke dalluar elementet e thjeshta gjuhësore që i dallojnë ato nga njëra‐tjetra.

Të shkruajë histori të thjeshta në gjini e lloje të ndryshme.

8. Të respektojë interpretimet karakteristike në lloje e gjini të ndryshme letrare.

Të sistemojë mendimet para se t’i shfaqë. Të interpretojë bukur pjesë nga lloje e gjini të ndryshme letrare.

Të njihet me gjuhën dhe veçoritë e veprave letrare. Të lexojë, të interpretojë, të recitojë dhe të luajë në role pjesë të thjeshta në prozë a poezi.

Ta ndërtojë saktë tregimin, duke u orientuar nga pyetjet, fjalët e figurat ndihmëse, si dhe nga strukturat gjysmë të gatshme. Të shkruajë hyrje dhe mbyllje tregimesh. T’i gjejë tituj të tjerë pjesës që lexon. Të përdorë gjatë të shkruarit fjalë e shprehje që i përkasin tematikës së shkrimit.


VI. STRUKTURA SINTETIKE E PROGRAMIT

Linja Orë Nënlinjat Orë 1. LEXIM 90 ▪ Prozë e poezi ▪ Përralla

▪ Tregime ▪ Fabula ▪ Vjersha ▪ Gjëegjëza

▪ Lexime (jashtë klase)

90

2. GJUHË E FOLUR, GJUHË E SHKRUAR

15 25

Gjuhë e folur 15

Gjuhë e shkruar 25

3. NJOHURI RRETH

GJUHËS 60 ▪ Sintaksë 20

▪ Morfologji 20

▪ Leksikologji‐fjalëformim 5

▪ Drejtshkrim‐pikësim 15

4. DISPOZICION 20 Përsëritje

Vlerësime dhe testime 20


VII. ZBËRTHIMI I PROGRAMIT SIPAS LINJAVE DHE NËNLINJAVE LINJA: TË DËGJUARIT E TË FOLURIT (15 ORË)

Nënlinjat Tematika Objektivat ▪ Arritjet e pritshme

1. Të dëgjuarit e të folurit për të marrë informacion, udhëzime dhe orientime

Tema nga jeta reale dhe veprimtaritë e përditshme: ‐ Loja, familja, shkolla, shoqëria, mjedisi; ‐ Veprimtaritë sportive, koha e lirë, udhëtimet, televizori, interneti, biblioteka etj.; ‐ Biseda në telefon; ‐ Të rejat nga bota e fëmijëve.

• Të përgjigjet qartë në përshtatje me atë që i kërkohet. • Të këshillojë dhe të japë informacione e mesazhe të shkurtra. • Të ndjekë radhën ose hapat e veprimeve që do të kryhen. • Të japë orientime të thjeshta, si: urdhra, udhëzime, porosi.

▪ Përgjigjet shkurt e saktë për pyetjet që i bëhen. ▪ Këshillon dhe jep informacione e udhëzime të thjeshta, pa ngatërruar radhën e veprimeve. ▪ Dëgjon dhe pyet për gjëra që i interesojnë. ▪ Jep urdhra, porosi dhe udhëzime të veçanta.

2. Të dëgjuarit dhe të folurit në grup

Tema që lidhen me çështjet shoqërore, si: mbrojtja e mjedisit etj.

Tema që u përkasin marrëdhënieve ndërmjet njerëzve, si: ‐ Miqësia, mosmarrëveshjet, komunikimi, të drejtat, sjellja në grup, veprimtaritë e përbashkëta, paraqitjet; ‐ Përshkrime të qyteteve, lagjeve e mjediseve ku jetojnë. ‐ Hartime planesh për veprimtari në grup.

• Të dëgjojë dhe të flasë duke respektuar rregullat e të folurit në grup. • Të diskutojë në grup për çështje të caktuara. • Të luajë role të thjeshta në grupe të vogla dhe të mëdha. • Të vlerësojë dhe të respektojë mendimet dhe idetë e shokëve duke i plotësuar me informacion shtesë.

▪ Dëgjon me vëmendje bashkëbiseduesit. ▪ Merr fjalën atëherë kur i jepet dhe hyn natyrshëm në bisedë. ▪ Shfaq mendim dhe ndjenja të vetat rreth çështjeve që diskutohen. ▪ Interpreton mirë. ▪ Merr rolet në grupe të vogla dhe të mëdha. ▪ Vlerëson mendimin e shokut në çift dhe në grup.

3. Të dëgjuarit dhe të folurit rreth teksteve të ndryshme

Tema sipas gjinive e llojeve të ndryshme letrare për të cilat kanë interes fëmijët, si: përralla, tregime, vjersha, fabula e gjëegjëza.

Biseda për tekste të ndryshme që kanë

• Të flasë për tekste të ndryshme që janë në përshtatje me moshën e tij, që kanë strukturë dhe gjuhë të gjetur (tregime, vjersha, përralla, fabula etj.).

▪ Dëgjon me vëmendje dhe shpreh mendime vetjake rreth teksteve që lexon. ▪ Shpreh pëlqim ose jo për pjesët e


lexuar ose kanë dëgjuar. Blloqe pyetjesh për tekste të ndryshme

letrare dhe joletrare. Argumentime të situatave të caktuara

që hasen në librat që kanë lexuar apo emisionet që kanë parë.

Sjellje e përvojave të ngjashme me ato të personazheve.

• T’u përgjigjet pyetjeve rreth përmbajtjes së teksteve dhe figurave që shikon. • Të dallojë ndryshimet e thjeshta gjuhësore në tekstet që lexon.

dëgjuara apo të lexuara. ▪ Drejton pyetje për detaje të ndryshme të përmbajtjes, për personazhet etj., të pjesëve të dëgjuara apo të lexuara. ▪ Përshkruan tipare të personazheve duke i krahasuar ato.

4. Të dëgjuarit dhe të folurit e llojeve dhe të gjinive letrare

Diskutime për gjini të veçanta letrare, si: vjersha, përralla, tregime dhe gjëegjëza.

Rrëfim i përrallave; Recitim i vjershave; Pjesëmarrje në lojën me role; Vlerësim i lojës së njëri‐tjetrit; Drejtim pyetjesh dhe marrje

përgjigjesh.

• Të dallojë dhe të krahasojë me njëra‐tjetrën llojet dhe gjinitë e mëposhtme letrare: vjershën, përrallën, tregimin, fabulën dhe gjëegjëzën. • Të ndryshojë intonacionin e zërit në një vjershë, përrallë dhe tregim. • Të gjejë titull, hyrje dhe mbyllje të reja në një përrallë ose tregim. • Të interpretojë pjesë të ndryshme sipas llojit që ato përfaqësojnë • Të fitojë një teknikë recitimi të qartë, të saktë dhe të pëlqyeshme për të tjerët.

▪ I njeh dhe i dallon llojet dhe gjinitë letrare nga njëra‐tjetra: përrallën nga tregimi, vjershat e gjëegjëzat. ▪ Dallon llojin e pjesës që lexon apo dëgjon, nisur nga intonacioni dhe fjalët karakteristike të përdorura në të. ▪ Gjen titull, hyrje dhe mbyllje të reja në pjesët që dëgjon dhe lexon. ▪ Interpreton pjesë të ndryshme sipas llojit që ato përfaqësojnë. ▪ Zotëron teknikë recitimi të qartë, të saktë dhe të pëlqyeshme nga të tjerët.

5. Njohuri rreth gjuhës standarde shqipe

Tema të ndryshme që përmbajnë fjalë nga fusha të veprimtarisë jetësore të fëmijëve.

Pasurimi i fjalorit me shprehje dhe terma nga fusha të ndryshme tematike.

• Të shqiptojë saktë tingujt dhe fjalët. • Të njohë kuptimin e parë të fjalëve më të përdorshme. • Të pasurojë fjalorin me fjalë e shprehje karakteristike, në përshtatje me fushat tematike.

▪ Njeh kuptimin e fjalëve e të shprehjeve të reja. ▪ Përdor emërtime të sakta, si: përrallë, tregim, vjershë, titull, varg, rresht, hyrje e mbyllje.


Kërkohet të zgjidhen pjesë përfaqësuese nga letërsia shqipe dhe e huaj në përshtatje me moshën e fëmijëve të klasës së tretë, të cilat të plotësojnë kriteret didaktike të gjatësisë, të strukturës dhe qartësisë së gjuhës.

Të përfaqësohen pjesë nga tradita, nga e kaluara, e sotmja dhe fantazia për të ardhmen përmes raporteve të drejta, ku vendin kryesor ta zënë pjesë që pasqyrojnë të sotmen dhe pjesë që zhvillojnë fantazinë për të ardhmen.

Raporte mund të përfaqësohen sipas ndarjeve të mëposhtme.

▪ 20% pjesë me përmbajtje nga e kaluara. ▪ 50% pjesë me përmbajtje nga e sotmja dhe veprimtaria jetësore e

përditshme, aventurat dhe “bëmat” e fëmijëve sot, të drejtat e fëmijëve etj. ▪ 30% pjesë që zhvillojnë fantazinë për të ardhmen në fusha të ndryshme të

veprimtarisë jetësore të fëmijëve: hapësira, shkenca, informacione për mjedisin etj.

Për sa i përket raportit ndërmjet teksteve letrare me tekstet joletrare të ruhet 80% për të parat dhe 20% për të dytat. Për lexime jashtë klase të parashikohen botime të përshtatshme dhe të pëlqyeshme për moshën. Raporte të drejta të vendosen edhe për përfaqësimin e letërsisë shqipe me letërsinë e huaj, e pakta 70% me 30% në të mirë të letërsisë shqipe.

LINJA: TË LEXUARIT (90 ORË)


Nënlinja Tematika Objektivat Arritjet e pritshme 1. Të lexuarit për të kuptuar pjesën e për të marrë informacion

• Tekste letrare dhe joletrare që japin informacione, udhëzime e orientime nga fusha të ndryshme.

• Të lexojë duke treguar se e kupton tërësisht përmbajtjen e pjesës.

• Të bëjë pyetje rreth tekstit që ka lexuar për të treguar se e ka kuptuar.

• Të japë detaje shtesë rreth informacionit apo udhëzimit të marrë, duke e pasuruar atë më tej.

• Të zgjerojë me detaje shtesë informacionin e marrë nga burime të ndryshme, si: libri, TV, video, interneti etj., si dhe nga kanale të tjera informacioni.

• Të japë udhëzime të thjeshta rreth mënyrës më të mirë të të lexuarit të teksteve që japin informacione, porosi, udhëzime për veprimtari të ndryshme.

▪ Lexon me shpejtësinë e duhur. ▪ Lexon duke treguar se e kupton

përmbajtjen e informacioneve të ndryshme.

▪ Drejton pyetje për marrje të të dhënave shtesë.

▪ Formulon udhëzime për tema për të cilat ka lexuar më parë.

▪ Shton dhe zbërthen detaje në informacionet që merr.

▪ Respekton udhëzimet e dhëna, instruksionet dhe procedurat e veprimeve.

2. Të lexuarit për dëshirë dhe për zhvillimin e ndjenjave

Pjesë që u ngjallin nxënësve emocione, dëshirë për t’i lexuar deri në fund dhe u zhvillojnë ndjenja pozitive me tema nga: shkolla, loja, fitorja, dashuria, veprimtaritë jashtëshkollore, bashkëpunimi, besa, ndihma, ndershmëria besnikëria etj.

Pjesë ku nxënësit gjejnë miqtë e tyre të tregimeve dhe të përrallave.

Tekste që përmbajnë fabula interesante, që i nxisin ata të tregojnë histori të ngjashme, ëndrra etj.

▪ Të lexojë me dëshirë, interes, emocion dhe me ndjenjë tekste të natyrave të ndryshme.

▪ Të dallojë dhe të analizojë tiparet e personazheve që pëlqen, duke e mbështetur mendimin me argumente të thjeshta.

▪ Të bashkëbisedojë me personazhet e dashura për dëshira të përbashkëta.

▪ Të krijojë lidhje ndërmjet filmave, figurave dhe historive të lexuara.

▪ Ka motive të dukshme për të lexuar. Ndjek e respekton udhëzimet, kërkon dhe sjell libra jashtë klase, dëshiron t’ua bëjë të njohur shokëve përmbajtjen e tyre.

▪ I lexon pjesët me emocion dhe i përfshirë tërësisht në to.

▪ Gjen pika të përbashkëta me personazhet e pjesëve që lexon.

Përshkruan dhe rrëfen tregime dhe përralla me ndjenjë dhe emocion.


3. Të lexuarit për të mbajtur qëndrim për idetë e pjesës

Tekste letrare dhe joletrare të pasura me të dhëna e detaje kryesore, që i nxjerrin qartë idetë dhe mesazhet që përmbajnë.

Tekste që përshkruajnë mjedise dhe njerëz që marrin pjesë në to.

Tekste që i motivojnë nxënësit t’i bëjnë të njohura idetë në mënyra të ndryshme: me anë të dramatizimeve, recitimeve, vizatimeve, diagrameve, shkrimeve, poezive, konkurseve etj.

▪ Të tregojë brendinë e pjesës që lexon. ▪ Të rendisë dhe të nxjerrë pikat e planit. ▪ Të kuptojë mesazhin e pjesës që lexon. ▪ Të shfaqë mendime të vetat nëse tema e pjesës që lexon, ka lidhje me botën dhe interesat e tij. ▪ Të analizojë personazhin kryesor.

▪ Nxjerr idenë kryesore dhe mesazhe të pjesëve që lexon. ▪ Drejton pyetje për detaje dhe çështje që i interesojnë gjatë dhe pas leximit të pjesës. ▪ Ritregon përmbajtjen e pjesëve në mënyrë të përmbledhur, duke dhënë detajet kryesore. ▪ Shpreh mendime të sakta nëse pjesët lidhen ose jo me interesat dhe botën e tij.

4. Të lexuarit e llojeve dhe gjinive letrare

Pjesë të llojeve dhe gjinive të ndryshme letrare, si: përralla, tregime, vjersha, drama dhe gjëegjëza.

Pjesë në të cilat dallohen tipare të llojeve e gjinive të ndryshme që nga mënyra e organizimit të faqes, të përzgjedhjes së figurave, gjuhës, titullit, paragrafëve, vargut, dialogut etj.

• Të përzgjedhë për të lexuar pjesë që u përkasin llojeve dhe gjinive të ndryshme letrare. • Të respektojë elemente të stilit dhe të gjuhës, të tilla si: paragrafi, rreshti, strofa, vargu. • Të bëjë dallimin ndërmjet vjershës nga tregimi, përrallës dhe gjëegjëza etj. • Të shprehë pëlqimin ose mospëlqimin për lloje e gjini të veçanta.

▪ Gjen llojin e gjinisë që u përkasin pjesët e lexuara. ▪ Dallon elemente të stilit dhe të gjuhës, të tilla, si: paragrafi, rreshti, strofa, vargu. ▪ Dallon vjershën nga tregimi, përrallën nga gjëegjëza etj. ▪ Përcakton llojin e gjinisë që pëlqen.

5. Të lexuarit me zë të lartë dhe në heshtje

Pjesë që, duke u lexuar me zë të lartë, ngjallin emocion te dëgjuesit.

Pjesë të transmetuara në radio e televizion që duhen imituar nga nxënësit (tempi, ritmi, theksi).

Pjesë që, kur recitohen apo interpretohen në role, ngjallin emocione tek nxënësit.

• Të respektojë intonacionin e duhur gjatë leximeve me zë të lartë të pjesëve në poezi apo në prozë. • Të recitojë bukur, qartë e më zë të lartë vjershat që i kërkohen. • Të luajë në role figura të personazheve të tregimeve dhe të përrallave që ka lexuar. • Të imitojë zërin e një personi që flet në një transmetim veprimtarie sportive, në një

▪ Lexon me zë të lartë dhe në heshtje pjesët, në varësi të llojit të tyre. ▪ Reciton përmendësh vjersha të shkurtra, si dhe pjesë në prozë. ▪ Imiton personazhe të dashura. ▪ Luan në role pjesë të ndryshme dramatike, të përshtatshme për moshën.


emision TV, reklamë, film etj.). • Të luajë në role personazhin që pëlqen më shumë.

6. Njohuri rreth gjuhës standarde shqipe

Pjesë dhe tekste që pasurojnë të folurit e nxënësve me terma të tillë, si: autor, titull, faqe, vjershë, strofë, varg, tregim, përrallë, paragraf, rresht, teatër, rol, figurë, gjëegjëzë, përgjigje, personazh, hyrje, mbyllje, ide, njoftim, rol, fjalor, dialog, mesazh, pikë kulmore.

• Të njohë e të dallojë terma të tillë, si: autor, titull, faqe, vjershë, strofë, varg, tregim, përrallë, paragraf, rresht, teatër, rol, figurë, gjëegjëzë, përgjigje, personazh, hyrje, mbyllje, ide, njoftim etj. në pjesët që lexon.

• Të respektojë gjatë të lexuarit shenjat e pikësimit: pikën, pikëpyetjen dhe pikëçuditësen.

• Të kuptojë të gjitha fjalët e teksteve që lexon.

• Të shpjegojë kuptimin fjalëve figurative e të shprehjeve që ndesh në tekstet që lexon.

▪ Njeh dhe përdor terma specifikë, si: autor, titull, faqe, vjershë, strofë, varg, tregim, përrallë, paragraf, rresht, teatër, rol, figurë, gjëegjëzë, përgjigje, personazh, hyrje, mbyllje, ide, mesazh, kuptim i figurshëm , shprehje figurative etj., në pjesët që lexon.

▪ Lexon me intonacion duke respektuar shenjat e pikësimit.

▪ Njeh kuptimin e parë, si dhe kuptimet e figurshme të fjalëve të reja që ndesh në një tekst.


LINJA: TË SHKRUARIT (25 orë)

Nënlinja Tematika Objektivat Arritje të pritshme 1. Të shkruarit funksional

Modele shkrimesh me karakter funksional të tilla, si: njoftime, udhëzime orientime dhe porosi të thjeshta, receta, skeda, lajmërime, kërkesa.

Fragmente shkrimesh nga revistat dhe gazetat për fëmijë që përmbajnë shkrime të karakterit funksional, si: bileta, harta, guida.

Modele gjysmë të gatshme në të cilat nxënësit do të plotësojnë fjalët dhe shprehjet që mungojnë,si: tekste, lojëra gjuhësore etj.

• Të shkruajë me të kopjuar, me të plotësuar apo me diktim saktë, qartë e kuptueshëm udhëzime, njoftime, orientime e porosi të thjeshta. • Të shkruajë këshilla e porosi të thjeshta për të tjerët. • Të mbajë shënime të shkurtra për udhëzime, porosi e njoftime që i interesojnë të dhëna përmes telefonit apo bisedave të drejtpërdrejta. • Të plotësojë saktë modelet gjysmë të gatshme duke u ndihmuar nga fjalë apo pyetje ndihmëse. • Të shpjegojë shkurt orientime përmes guidave dhe hartave të thjeshta. • Të shkruajë programe të thjeshta për veprimtari të përbashkëta.

▪ Kopjon e shkruan saktë udhëzime, njoftime, orientime, skeda, lajmërime, kërkesa porosi të thjeshta. ▪ Mban shënime të thjeshta e të shkurtra për gjëra që i interesojnë. ▪ Shkruan njoftime, udhëzime dhe porosi sipas të gjitha rregullave të shkrimit.

2. Të shkruarit për nevoja vetjake

Modele letrash të thjeshta për veten dhe të tjerët.

Modele urimesh e kartolinash të dërguara në raste të ndryshme.

Histori dhe përvoja vetjake të fëmijëve të kësaj moshe.

Modele ditaresh të thjeshta. Plane të thjeshta të

bashkëmoshatarëve. Orare veprimtarish.

• Të kopjojë saktë modele urimesh, kartolinash e letrash. • Të shkruajë vetë një urim, kartolinë dhe një letër të thjeshtë. • Të shkruajë fletë ditari duke imituar modele, si dhe duke krijuar vetë. • Të shkruajë për gjërat që i bëjnë më tepër përshtypje nga jeta e përditshme. • Të përshkruajë me detaje të thjeshta e të qarta histori e përvoja vetjake i ndihmuar nga pyetjet: Kush?, Cili?, Çfarë?, Si?, Me kë?, Kur?, Ku? etj. • Të hartojë plane të thjeshta të regjimit ditor të veprimtarive në fundjavë apo për ditët e veprimtarive shkollore.

▪ Shkruan urime, kartolina e letra të thjeshta në mënyrë të pavarur. ▪ Shkruan fletë ditari. ▪ Përshkruan shkurt, por me detaje histori vetjake. ▪ Harton planin e vet ditor.


3. Të shkruarit me ndjenjë dhe imagjinatë

Tekste me portrete njerëzish dhe pamje nga peizazhi i natyrës dhe mjedise të ndryshme.

Përshkrime pikturash dhe fotografish që nxisin imagjinatën e nxënësve.

Tekste për personazhe fantastike me fuqi mbinatyrore, të dashura për fëmijët, si: supermen, jashtëtokësorë, Pinoku, dinozauri, Tomi e Xherri, Shreku, Harri Poter e të tjerë.

Personazhe historikë apo të përrallave: Skënderbeu, Kacamicri, xhuxhmaxhuxhët.

Përshkrimi i kafshëve nga fabula të njohura, si: ujku, luani etj.

• Të përshkruajë shokë, miq, të afërm, objekte, sende e kafshë të njohur e të dashur për të me detaje që përfshijnë edhe pamjen e jashtme e cilësi të tjera. • Të përshkruajë me fjalët e tij si e kupton një pikturë, një pamje, poster apo një fotografi. • Të shkruajë histori imagjinare rreth bëmave të personazheve fantastike, si: supermeni, ufo, kuçedra, shtriga, Hirushja, Pinoku, Batman, dinozauri, Tomi e Xherri, Shreku, Harri Poter etj. • Të shkruajë mbyllje të tjera të një historie. • Të shkruajë tregime të shkurtra, orientuar nga figura, modele dhe fjalë kyçe. • Të krahasojë me shkrim një personazh pozitiv ose negativ.

▪ Përshkruan shkurt dhe me ndjenjë njerëz të njohur, sende dhe objekte vetjake, kafshë të dashura. ▪ Përshkruan piktura, fotografi, duke vënë në punë imagjinatën. ▪ Krijon histori me personazhe, që ndikojnë për mirë ose për keq në jetën e fëmijëve. Krijon tregime të thjeshta sipas imagjinatës..

4. Njohuri rreth gjuhës

Pjesë dhe tekste që i familjarizojnë nxënësit me terma të tillë, si: udhëzim, njoftim, letër, porosi, kartolinë, personazh fantastik, histori, krijim, titull, mbyllje, hapje, mbyllje, paragraf, fjali, fjalë të gjata, emra njerëzish etj.

• Të përdorë fjalët dhe termat e duhur në një udhëzim, urim, kartolinë, letër, krijim, përshkrim, titull, shenja pikësimi, krahasim, porosi, recetë, kërkesë etj.

▪ Përzgjedh saktë fjalët e duhura gjatë shkrimit të një udhëzuesi, urimi, kartoline, letre, krijimi etj.


LINJA: NJOHURI RRETH GJUHËS (60 orë) Nënlinja Tematika Objektivat Arritjet e pritshme Sintaksë ▪ Teksti dhe fjalia

▪ Llojet e fjalive (dëftore, pyetëse, habitore) ▪ Fjalia pohore dhe mohore ▪ Grupet kryesore në fjali ▪ Pyesim për grupet kryesore me Kush? dhe Ç’bën? ▪ Shndërrime brenda fjalisë ▪ Grupe fjalësh të qëndrueshme ▪ Grupet fjalësh të lëvizshme ▪ Grupet fjalësh të domosdoshme dhe jo domosdoshme ▪ Fjalia më e vogël ▪ Grupet e fjalëve plotësuese ▪ Përshtatja e foljes me kryefjalën

• Të njohë ç’është teksti. • Të dallojë paragrafët dhe fjalitë në një tekst. • Të njihet me strukturën e fjalisë. • Të zhvendosë fjalët në një fjali, në mënyrë të tillë që të mos prishet kuptimi i saj. • Të shtojë dhe të heqë fjalë në një fjali të thjeshtë pa prishur kuptimin e saj. • Të njohë fjalinë dëftore, pyetëse dhe habitore. • Të njohë fjalinë pohore dhe mohore. • Të njohë e të dallojë grupet kryesore në fjali. • Të njohë e të dallojë grupet plotësuese në fjali

▪ Dallon paragrafët dhe fjalitë në një tekst. ▪ Ndërton fjali duke respektuar strukturën e saj. ▪ Zhvendos fjalët në një fjali të thjeshtë pa e prishur kuptimin e saj. ▪ Zgjeron dhe zvogëlon fjali pa ndryshuar e pa prishur kuptimin e saj. ▪ Dallon fjalinë dëftore, pyetëse dhe habitore. ▪ Dallon fjalinë pohore dhe mohore. ▪ Dallon fjalët kryesore në fjali me ndihmën e pyetjeve Kush?, Cili?, Çfarë bën …?

Morfologji Emri • Emrat e përveçëm dhe emrat e përgjithshëm

• Gjinia e emrit • Numri i emrit • Trajta e emrit Folja • Zgjedhimi i foljes • Koha e tashme e foljes • Koha e ardhme e foljes • Koha e pakryer e foljes • Koha e kryer e thjeshtë e foljes • Lidhja e foljes me kryefjalën Ndajfolja

• Të njohë fjalë që tregojnë emra njerëzish, sendesh dhe kafshësh. • Të dallojë emrat e gjinisë femërore nga të gjinisë mashkullore nisur nga mbaresat e tyre. • Të dallojë emrin në numrin njëjës dhe në numrin shumës. • Të dallojë kohën e tashme të foljeve. • Të zgjedhojë foljet në kohën e ardhme. • Të zgjedhojë foljet në kohën e pakryer dhe të kryer të thjeshtë. • Të dallojë ndajfoljen

▪ Njohje e emrave specifikë që tregojnë njerëz, sende dhe kafshë. ▪ Dallimi i emrave të gjinisë femërore dhe mashkullore. ▪ Dallimi i emrit në numrin njëjës dhe shumës. ▪ Dallimi i fjalëve që tregojnë veprim. ▪ Zgjedhon foljet në kohën e tashme, të ardhme, të pakryer dhe të kryer të thjeshtë. ▪ Dallon ndajfoljen


Fjalëformim Fjalë me parashtesa dhe prapashtesa

• Të njohë e të dallojë fjalë të thjeshta

▪ Dallim i fjalëve të thjeshta dhe i fjalëve me parashtesa dhe prapashtesa.

Leksikologji

Fjalët sinonimike dhe antonimike Shprehjet frazeologjike

• Të gjejë fjalë sinonimike me fjalët e dhëna. • Të gjejë fjalë antonimike të fjalëve të dhëna.

▪ Gjetje deri në 2 të fjalëve sinonimike me fjalët e dhëna. ▪ Gjetje deri në 2 të fjalëve antonimike me fjalët e dhëna.

Drejtshkrim

Shenjat e pikësimit ., ?, !. Shkrimi i fjalëve mohuese nuk dhe s’ Shkrimi i fjalëve mohuese askush, kurrkush, asnjë,

asnjeri, asnjëra, askurrkush, kurrkund, kurrgjë etj. Shkrimi i foljeve në kohën e tashme Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në

kohën e tashme Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në

kohën e ardhme Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në

kohën e pakryer Drejtshkrimi i foljeve të parregullta : marr,

dal, jap, shoh etj. Drejtshkrimi i foljeve kam e

jam në kohën e pakryer dhe të kryer të thjeshtë Drejtshkrimi në numrin shumës i emrave

mashkullorë të tipit: hero, mulli, bari Drejtshkrimi në trajtën e shquar të emrave

femërorë të tipit: çati, shoqëri, shami Drejtshkrimi ndajfoljeve Drejtshkrimi i mbiemrave që mbarojnë me

–t,‐et,‐ët Ushtrime drejtshkrimore Diktime dhe kopjime tekstesh.

• Të përdorë drejt shenjat e pikësimit ., ?, !. • Të shkruajë saktë fjalët mohuese nuk dhe s’. • Të shkruajë saktë mohuese askush, kurrkush, asnjë, asnjeri, asnjëra, askurrkush, kurrkund, kurrgjë etj.

• Të drejtshkruajë foljet e kohës së tashme që mbarojnë me –t.

• Të drejtshkruajë foljet që mbarojnë me –t në kohën e ardhme.

• Të drejtshkruajë foljet që mbarojnë me –t në kohën e pakryer.

• Të drejtshkruajë foljet e parregullta: marr dal, jap etj.

• Të drejtshkruajë foljet kam e jam në kohën e pakryer dhe të kryer të thjeshtë.

• Të drejtshkruajë emrat e përveçëm. • Të drejtshkruajë emrat mashkullorë në numrin shumës.

• Të drejtshkruajnë ndajfoljet • Të drejtshkruajë mbiemrat që mbarojnë me –t,‐et,‐ët.

• Të kopjojë tekste të ndryshme. • Të drejtshkruajë gjatë diktimeve e vetëdiktimeve.

▪ Përdor drejt shenjat e pikësimit ., ?, !. ▪ Shkruan saktë fjalët mohuese nuk dhe s’. ▪ Shkruan saktë mohuese askush, kurrkush, asnjë, asnjeri, asnjëra, askurrkush, kurrkund, kurrgjë etj.

▪ Drejtshkruajnë foljet që mbarojnë me –t në kohën e tashme.

▪ Drejtshkruajnë foljet që mbarojnë me –t në kohën e ardhme.

▪ Drejtshkruajnë foljet që mbarojnë me –t në kohën e pakryer.

▪ Drejtshkruajnë foljet të parregullta: marr dal, jap etj.

▪ Drejtshkruajnë foljet në kohën e kryer të thjeshtë.

▪ Drejtshkruajnë emrat e përveçëm. ▪ Drejtshkruajnë emrat mashkullorë në numrin shumës.

▪ Drejtshkruajnë ndajfoljet. ▪ Drejtshkruajnë mbiemrat që mbarojnë me –t, ‐et, ‐ët.

▪ Kopjojnë tekste. ▪ Drejtshkruajnë tekste nëpërmjet diktimeve, vetëdiktimeve etj.


UDHËZIME METODOLOGJIKE Parime për mësimin e gjuhës shqipe

A. PARIME TË PËRGJITHSHME

Mësimi i gjuhës shqipe në arsimin fillor të ruajë dhe të respektojë karakterin e vet kombëtar.

Mësimi i gjuhës amtare të pasqyrojë elementet më të përparuara, duke i bashkuar ato edhe me elemente të reja të dokumentacionit lëndor.

Mësimi i gjuhës shqipe të pasurojë të folurit e nxënësve dhe të ndikojë në rritjen e forcimit të ndërgjegjes së tyre gjuhësore.

Mësimi i gjuhës shqipe të ndihmojë në formimin e përgjithshëm human dhe intelektual të çdo nxënësi.

Mësimi i gjuhës shqipe të pasqyrojë përmasat dhe arritjet e sotme të zhvillimit të shoqërisë njerëzore.

B. PARIME SHKENCORE

Mësimi i gjuhës shqipe zhvillohet përmes 4 shprehive komunikuese: të folurit, të dëgjuarit, të lexuarit dhe të shkruarit. Përmes mësimit të gjuhës shqipe nxitet përvetësimi dhe ndërgjegjësimi i nxënësve për shprehitë bazë të sistemit të gjuhës, të domosdoshme për ta artikuluar gjuhën në të gjitha shprehitë e saj komunikuese.

Mësimi i gjuhës shqipe të lidhet ngushtësisht me të gjitha shprehitë komunikuese.

Mësimi i gjuhës amtare të përcjellë zhvillimet e reja të gjuhës dhe të ligjeve të zhvillimit të saj të brendshëm e të jashtëm.

Mësimi i gjuhës amtare të jetë në qendër të çdo lënde shkollore dhe të vlerësohet si një proces, objektivat e të cilit janë detyrim për çdo lëndë shkollore.

C. PARIME DIDAKTIKE

Mësimi i gjuhës shqipe në shkollën fillore të mbështetet në natyrën intuitive të fëmijëve për trajtimin e dukurive gjuhësore.

Mësimi i gjuhës shqipe në shkollën fillore të ketë karakter të theksuar praktik.


Mësimi i gjuhës shqipe të ketë në qendër zhvillimin dhe përdorimin e metodave dhe të strategjive të reja të didaktikës bashkëkohore.

Natyra e të mësuarit të gjuhës shqipe në shkollë ta kthejë mësimdhënien me fëmijën në qendër.

Mësimi i gjuhës shqipe të zhvillohet përmes përdorimit të materialeve autentike (të riciklueshme), përfshirë këtu materiale të medias së shkruar dhe të folur, televizorit, radios, kompjuterit etj.

D. PARIME SPECIFIKE TË ORGANIZIMIT TË STRUKTURËS DHE TË PËRMBAJTJES SË LËNDËS

Ndër parimet, në të cilat mbështetet organizimi strukturor dhe përmbajta lëndës së gjuhës shqipe, veçojmë:

• Parimin linear,

• Parimin koncentrik dhe

• Parimin e integrimit (brenda lëndës dhe ndërlëndor).

INTEGRIMI

Tekstet e gjuhës shqipe dhe të leximit të jenë të integruara së bashku.

Këto tekste të realizojnë në nivele me të mira lidhjen ndërmjet leximit dhe gjuhës, ndërmjet shprehive komunikuese të përmendura me lart dhe njohurive më të domosdoshme për gjuhën që fitohen, mësohen dhe ushtrohen përmes kësaj lënde.

Integrimi ndërmjet gjuhës shqipe dhe leximit të vështrohet e të realizohet si një domosdoshmëri me vlerë që përcjell një risi për këtë lëndë.

Gjatë realizimit të integrimit në tekstin e gjuhës shqipe, të mbahen parasysh:

Integrimi ndërmjet lëndëve që deri tani janë trajtuar më vete, i gjuhës shqipe‐3 dhe i leximit‐3;

Integrimi ndërmjet fushave të studimit (linjave dhe nënlinjave);

Integrimi në planin e bashkëveprimit të objektivave për secilën fushë;

Integrimi në përdorimin e metodave ndërvepruese në mësimdhënie;

Integrimi përmes zbërthimit të përmbajtjes lëndore të fushave të veprimtarisë së nxënësit (të mësuarit me tema);

Integrimi përmes zbërthimit të objektivave themelorë si lëndë në objektiva specifikë;


Gjatë integrimit të shfrytëzohen edhe artet, drama, historia, kultura si fusha të suksesshme;

Integrimi të mbështetet në mësimin tematik si një kriter tjetër që mundëson dhe që integron shumë fusha të dijes.

TË MËSUARIT ME TEMA

Nëpërmjet të mësuarit me tema nxënësi nxitet të hulumtojë:

Në marrëdhënie të caktuara shoqërore të fushave, të tilla si: familja, shkolla, shoqëria, loja, mësimi, tregtia, detaria, paqja, miqësia etj.

Në identitetin e vet kulturor, nëpërmjet të cilit mund të njohë të djeshmen, të sotmen, traditën, historinë, folklorin e shumë dukuri të tjera të jetës shqiptare.

Në njohjen e mjedisit fizik të gjuhës, dialektin, gjuhën qytetëse, si dhe gjuhën standarde shqipe. Nxënësve u jepet mundësi për të kërkuar dhe për të hulumtuar në burimet dhe rrugët e mundshme që ndikojnë në pasurimin e gjuhës.

Në marrëdhëniet shoqërore përmes të cilave synohet të studiohen dhe të përvetësohen përvoja të tilla nga jeta familjare, e ardhmja e nxënësit, për struktura të ndryshme shoqërore, morali i shoqërisë etj.

VLERËSIMI

Vlerësimi i nxënësve në lëndën e gjuhës shqipe të synojë:

Sigurimin e informacionit të plotë për arritjet e tyre,

Përcaktimin e shkallës së përparimit në vazhdimësi të nxënësve,

Realizimin e objektivave të përcaktuar,

Nxitjen e nxënësit.

Në klasën e tretë, zbatohet vlerësimi me notë, i cili duhet të shoqërohet në vazhdimësi me vlerësimin me fjalë e shprehje. Në mënyrë të përmbledhur të përdoren këto tipa vlerësimi:

Vlerësim me gojë;

Vlerësimi me notë në vazhdimësi;

Vlerësimi me lista dhe dosje vetjake të nxënësit;

Vlerësimi përmbledhës e krahasues për punët me shkrim në formë detyrash a testesh për grupe temash, në fund të semestrit dhe në fund të vitit shkollor.


KRITERE PËR HARTIMIN E TEKSTIT GJUHA SHQIPE

PËR KLASËN E TRETË TË ARSIMIT TË DETYRUAR

I. PARIME TË PËRGJITHSHME

Teksti i gjuhës shqipe duhet të udhëhiqet nga disa parime si nga parimet konceptuale edhe ne formën e përmbajtjes se tij.

Hartimi i tekstit te gjuhës shqipe 3 kërkon”

• Respektimin e koherencës së plotë me paketën zyrtare të lëndës dhe në veçanti, me programin e ri 9‐vjeçar, i mbështetur në standardet lëndore.

• Reflektimiin e përvojës së deritanishme të shkollës sonë dhe përvojat pozitive të vendeve të tjera.

• Mbështetjen në përvojat e praktikës së drejtpërdrejtë shkollore dhe të metodave më të përparuara bashkëkohore për hartimin e teksteve të mësimit të gjuhëve amtare.

• Pasqyrimin e zhvillimeve të sotme të shoqërisë shqiptare.

• Përshtatjen me moshën e nxënësve dhe interesat e tyre .

• Respektimin e veçorive të zhvillimit mendor dhe fizik të fëmijës 8‐9‐ vjeçar.

• Nxitjen dhe edukimin e qëndrimeve e të vlerave, të cilat e mundësojnë nxënësin për të gjetur gjithnjë e më mirë vendin e tij në strukturat shoqërore, kombëtare e ndërkombëtare.

• Realizimin e një teksti me mundësi përshtatjesh e krijimesh, duke i lënë vend mësuesit për zhvillime krijuese si në përmbajtje, ashtu edhe nga ana metodike.

Për hartimin e teksteve të gjuhës shqipe me parametra të lartë shkencorë dhe metodikë grupet e autorëve të udhëhiqen nga parime dhe kritere si më poshtë:

• kritere shkencore,

• kritere didaktike,

• kritere fizike.


II. KRITERE SPECIFIKE PËR HARTIMIN E TEKSTIT “GJUHA SHQIPE‐3”

Lënda “Gjuha shqipe‐3” do të zhvillohet me një tekst të vetëm, i cili do të integrojë në përmbajtjen dhe në strukturën e tij linjat përbërëse të këtij programi, në bashkëveprim edhe me lëndët e tjera.

1. Kritere shkencore

Teksti ”Gjuha shqipe‐3”

• Të përcjelle saktë, pastër, bukur ne përmbajtjen dhe strukturën e tij pasurinë dhe tiparet e gjuhës shqipe.

• Të pasqyrojë karakteristikat e gjuhës shqipe dhe identitetin e kombit shqiptar.

• Autorët, përmes tij, të përdorin fjalorin bazë që përvetësojnë fëmijët deri në moshën 8‐9 vjeç.

• Fjalori i zgjedhur të përbëjë pjesën më të bukur dhe të freskët të leksikut të gjuhës shqipe.

• Në përshtatje me moshën, të pasqyrohen edhe dukuritë e reja shoqërore që lidhen me jetën e tyre, si: të drejtat e fëmijëve, mirëkuptimi, gëzimi e lumturia, jetesa në paqe, shmangia e luftërave, zhdukja e varfërisë etj.

• Strukturat e fjalive të jenë të thjeshta, të shkurtra dhe të qarta.

• Fjalët të jenë me gjatësi mesatare; teksti të mos ketë mbingarkesë nga fjalë të gjatësive të mëdha.

• Në mënyrë të natyrshme të pasqyrohet dhe të ushtrohen dukuri gjuhësore që me kohë kthehen në shprehi të të folurit, të të lexuarit dhe të shkruarit të nxënësve (intonacioni, ndalesat, shkronja e madhe, shenjat e pikësimit, emrat e njerëzve etj.).

• Pjesët për lexim të përfaqësojnë krijimet më të bukura të letërsisë shqipe dhe asaj botërore.

• Në pjesët për lexime të përfaqësohen jo vetëm tekste letrare, por edhe tekste të natyrës joletrare.

• Pjesët të kenë gjatësi të përshtatshme për moshën e nxënësve të klasës së tretë.

2. Kritere didaktike që lidhen me hartimin e tekstit “Gjuha shqipe‐3”

Për hartimin e tekstit “Gjuha shqipe‐3” të realizohen dhe të respektohen parime dhe kritere didaktike si më poshtë:


• Të respektohet parimi i integrimit përmes fushave që përbejnë programin e kësaj lende: të folurit, të lexuarit, të shkruarit, si dhe disa njohuri bazë nga sistemi gjuhësor, të paraqitura në mënyrë të natyrshme për fëmijët e kësaj moshe.

• Teksti të ndërtohet me njësi mësimore dhe me linja të caktuara që realizojnë objektiva dhe qëllime të larmishme mësimore.

• Mësimet të kenë përmbajtje të kuptueshme për moshën, të jenë të lexueshme dhe të shkruara tërësisht në gjuhën shqipe.

• Tekstit të respektojë parimin tematik, i cili lehtëson dhe mundëson integrimin brenda disiplinës lëndore dhe integrimin ndërlëndor.

• Teksti, i mbështetur në ndërthurjen e linjave që e përbëjnë atë, kërkon vendosjen e të temave për njohuritë rreth gjuhës (sistemit gjuhësor) në mënyrën si janë paraqitur në program, pra respektimin linear. Për rastet e tjera, autorët e tekstit mund t’i vendosin temat atje ku mendojnë se qëndrojnë dhe shërbejnë më mirë.

• Aparati pedagogjik i çdo mësimi të shoqërohet me rubrika, të cilat pasqyrojnë integrimin, duke shmangur modelin që ka pamjen e një grupi pyetjesh të renditura njëra pas tjetrës dhe të ndara prej njëra‐tjetrës.

• Ushtrimet të jenë të larmishme, kryesisht me karakter nxitës dhe zbatues, me synime dhe objektiva mësimorë të përcaktuar, që respektojnë rritjen e përshkallëzuar të vështirësive.

• Rimarrja, si një parim didaktik, të jetë pjesë e mësimeve që do të përbëjnë këtë tekst, me qëllim lidhjen dhe përforcimin e shprehive letrare dhe gjuhësore.

• Teksti të jetë një mjet, i cili zhvendos veprimtarinë e mësuesit nga një mësim‐dhënie me mësuesin në qendër, në një mësimdhënie me nxënësin në qendër.

• Përmes ushtrimeve që do të përbëjnë këtë tekst, synohet që nxënësi të punojë, kërkojë, gjejë, zbulojë, zgjidhë, analizojë, të arrijë në përfundime të përshtatshme për moshën etj.

• Veprimtari të tilla mësimore, si: të lexuari, të foluri e të shkruari, të jenë pjesë përbërëse e këtij teksti dhe e çdo ore mësimi.

• Punët me shkrim të tipit: përshkrime, këshilla, udhëzime të thjeshta, të parashikuara në programin e kësaj lëndë, të paraprihen nga modele të qarta, të thjeshta dhe të sakta dhe të ushtrohen nga nxënësit përmes formave të larmishme të punës me to.

• Në aparatin pedagogjik të çdo teme mësimore apo të çdo njësie tematike të përfshihen ushtrime me kërkesa për punë të drejtpërdrejtë e të pavarur, me gojë e me shkrim, si dhe teknika që i mundësojnë ato.


• Ushtrimet dhe format e punës që lidhen me mësimdhënien ndërvepruese, të jenë të dukshme në strukturën e aparatit pedagogjik të këtij teksti.

• Në tekst, të respektohen raporte të drejta ndërmjet pjesës teorike dhe asaj praktike.

• Përmbajtja e tekstit të mbështetet në parimin e dhënies së njohurive dhe të koncepteve teorike nëpërmjet punës së nxënësit.

• Materiali gjuhësor e letrar i tekstit të jetë i zgjedhur dhe tërheqës për ta nxitur nxënësin për të qëndruar pranë librit, për të punuar me të edhe në mënyrë të pavarur.

• Aparati pedagogjik i këtij teksti të pasqyrojë veprimtari që nxisin zhvillimin e mendimit kritik të nxënësve përmes teknikave dhe të strategjive që e mundësojnë atë.

• Teksti të shoqërohet me ilustrime, foto me ngjyra, tabela, skica etj., kur janë të nevojshme.

• Ushtrimet që do të shoqërojnë mësimet në tekst, të përfaqësojnë dhe të renditen sipas shkallëve të taksonomisë së Blumit, nga njohja deri tek vlerësimi; të synojnë rritjen e cilësisë së të nxënit të nxënësve deri në nivelin e interpretimit, të analizës dhe të mbajtjes së qëndrimit në një çështje të caktuar.

• Të bëhet kujdes në pikëpamje të mbingarkesës mësimore. Kujdesi për thjeshtime në terma dhe në pjesët e përzgjedhura, është një kërkesë thelbësore për hartuesit e tekstit.

• Çdo mësim të përfshihet në rreth 2 faqe, në të cilat të bëjnë pjesë aparati pedagogjik që zbërthen pjesët për lexim, si dhe ushtrime të ndryshme që lidhen me përforcimin dhe zbatimin e njohurive gjuhësore, të aftësive për të lexuar e për të kuptuar dhe të shprehive shkruese të nxënësve.

• Pjesët e leximit, në raste shumë të rralla, kur janë të gjata, të ndahen në pjesë sipas njësisë për një orë mësimi.

• Njësitë mësimore të ndërtohen duke përfshirë të gjitha linjat që e përbëjnë programin brenda një ore mësimi.

3. Paraqitja dhe ilustrimet

• Teksti “Gjuha shqipe‐3” të ruajë raporte të drejta didaktike ndërmjet fjalës së shkruar dhe ilustrimit.

• Ilustrimet të jenë të qarta, të pastra, të kuptueshme dhe të lexueshme.


• Ilustrimet të pasqyrojnë botën e fëmijëve; botën që ata jetojnë dhe botën që ata dëshirojnë, pra në mënyrë të drejtpërdrejtë të ndikojnë në zhvillimin dhe nxitjen e imagjinatës e të fantazisë.

• Ilustrimet të nxisin të folurit dhe të pyeturit e fëmijëve për gjëra që ata duan të dinë më tepër.

• Njësia mësimore të ketë organizim të njësuar edhe nga ana e kompozimit figurativ; faqosja, titujt, nëntitujt, figurat e tjera ndihmëse, simbolet, shenjat etj., të kenë të njëjtën formë e paraqitje gjatë gjithë tekstit.

• Nëpërmjet figurës, të lexohet zgjidhja didaktike e gjetur si për metodat, ashtu edhe për rubrikat e tjera të aparatit pedagogjik.


PLANI MËSIMOR Nr. Linja Tema për çdo orë Mjetet Detyra Lexim Drejt aventurёs sё re Foto tё ndryshme 1. Lexim Drejt aventurёs sё re Nga klasa e I‐II‐tё Pёrshkrim i ditёs sё parё tё shkollёs 2. Tё flasim Unё jam i/e rritur Foto tё ndryshme Lexim i librit “Piter Pan” 3. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Teksti, paragrafi, fjalia Etiketa Ushtrimi 2 4. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Teksti paragrafi fjalia Etiketa 5. Të shkruarit Kartolina, ftesa, njoftimi Letra, laps, ngjyra, fletoret e

fëmijëve, kartolina. Shkruajnё kartolinё, ftesё ose njoftim

6. Lexim Kush e solli pranverën Foto ndryshme 7. Lexim Kush e solli pranverën Pёrshkrimi i njё luleje 8. Njohuri rreth gjuhës (D) Shenjat e pikësimit Etiketa Ushtrimi 4 9. Lexim Bubulinoja është kureshtar apo llafazan? Libri i nxёnёsit 10. Lexim Bubulinoja është kureshtar apo llafazan? Dhe romani “Eh more Bubulino” Pjesa qё u pёlqen dhe komenti 11. Të flasim Ngatërresë apo gabim 12. Lexim Librat janë gjithçka Libra tё ndryshёm 13. Lexim Librat janë gjithçka 14. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Llojet e fjalive Libra tё ndryshёm, gazeta Tё gjenden fjalitё nё njё tekst apo

gazetё 15. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Llojet e fjalive Libra tё ndryshёm, gazeta Ushtrimi 5 16. Lexim jashtë klase (1) Libri i lex jasht klase dhe fletorja e lex. 17. Lexim Nusen e pashkёs e ka zënë fruthi Foto tё ndryshme Plotёsim i tabelёs 18. Lexim Nusen e pashkёs e ka zënë fruthi Foto tё ndryshme Pesёvargёsh 19. Të shkruarit Ne dhe kafshet Foto kafshёsh tё ndryshme Pёrshkrim 20. Lexim Dimri Foto, 21. Gramatikë (Sintaksë) Fjalia pohore dhe fjalia mohore Libri i nxёnёsit Ushtrim 22. Gramatikë (Sintaksë) Fjalia pohore dhe fjalia mohore Libri i nxёnёsit Ushtrimi 4 23. Lexim Kur një fëmijë ditëlindjen ka Libri, kutia e suprizave etj. Detyrё vjershen pёrmendёsh


24. Lexim Kush nuk punon mbetet i uritur Manjetofon, libri, foto Ndarja e fabulës, fillim, vazhdim, mbyllje

25. Të shkruajmë Kush jam unë? Skedё Pёrshkruaj njeriun mё tё dashur 26. Lexim Kërkohet një titull... Foto, libri i nxënësit Pёrshkruaj venbanimin tёnd 27. Lexim Njerëz të lumtur Libri Ese.. 28. Të shkruajmë Urimet dhe përshëndetjet Libri Ushtrim 29. Njohuri rreth gjuhës (Drejtshkrim) Shkrimi i pjesëzave mohuese nuk edhe s’ Fasha tё ndryshme dhe libri 30. Lexim Mamaja bën gjoja Libri Lexim 31. Lexim Mamaja bën gjoja Libri Ditar dy pjesёsh 32. Njohuri rreth gjuhës (Drejtshkrim) Shkrimi i fjalëve mohuese askush etj. Fasha tё ndryshme dhe libri 33. Lexim Ku e ka vendin përtaci? Libri, foto vendesh turistike Lexim 34. Lexim Ku e ka vendin përtaci? Libri Argu. i shprehjes”Pёrtaci nuk e ka

vendin as nё fillim as nё fund “ 35. Njohuri rreth gjuhës(Sintaksë) Grupe fjalësh të qëndrueshme Libri, fasha me shёnime Ushtrim 3 36. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupe fjalësh të qëndrueshme Libri, fasha me shёnime Ushtrim 6 37. Lexim Si ta gjesh kohën Libri, pamje nga vende tё

ndryshme turistike Vjersha pёrmendёsh

38. Lexim Si ta gjesh kohën Libri, pamje nga vende tё ndryshme turistike

Fjalё tё urta

39. Tё flasim Çamarroku ynë Libri, skeda Ese me temë “Koha ёshtё flori” 40. Të shkruajmë Regjimi im ditor Libri, fletore, Krijim 41. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupe fjalësh të domosdoshme dhe jo të… Libri, fasha me shёnime Ushtrim 3 42. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupe fjalësh të domosdoshme dhe jo të… Libri, fasha me shёnime Ushtrim

43. Lexim Kjo është e imja Libri, foto Lexim, maska

44. Lexim Kjo është e imja Libri, maska Përmbajtja 45. Njohuri reth gjuhës (Sintaksë) Fjalia më e vogël Libri, fasha me shёnime Ushtrim 4

46. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Fjalia më e vogël Libri, fasha me shёnime Detyrё 47. Lexim jashtklase (2) Libri i leximit jasht klase fletoret e lex. 48. Lexim Stilolapsi me tri ngjyra Libri Lexim


49. Lexim Stilolapsi me tri ngjyra Libri Ditar dy pjesësh 50. Të shkruajmë Përshkruaj shokun apo shoqen Pyetësor, libri Përshkrim 51. Lexim Aeroplani i shokut Libri Lexim 52. Lexim Aeroplani i shokut Libri Pesёvrgёsh pёr fjalёn Miqёsi 53. Të flasim Krahasojmë tekstet Libri fletё A 3 Krijim 54. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupet kryesore në fjali Libri, fisha, etiketa Ushtrim 3 55. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupet kryesore në fjali Libri, fisha, etiketa Ushtrimi 5 56. Lexim Vendi im Libri, pamje tё ndryshme Lexim 57. Lexim Vendi im Libri, pamje tё ndryshme Formojnё fjali pёr çdo strofё 58. Njohuri rreth gjuhës

(Morfologji) Zgjedhimi i foljeve Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 3

59. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji)

Zgjedhimi i foljeve Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4

60 Të shkruajmë Atdheu im Libri, fletore Ese 61. Lexim Fjalë të Nënë Terezës Libri, pamje, materiale nga

interneti Pesёvargёsh

62. Lexim “O ba, o ma!”, apo: “O babi, o mami!”? Libri Listim i fjalёve tё shkurtuara 63. Lexim “O ba, o ma!”, apo: “O babi, o mami!”? Libri Ritregim 64. Të shkruajmë Kaligramet Libri Shkruajnё folje 65. Njohuri rreth gjuhës

(Morfologji) Zgjedhojmë foljen në kohën e tashme Libri, fisha tё ndryshme Zgjedhim 3


Zgjedhojmë foljen në kohën e tashme Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 6

67. 33Lexim Luajmë me tekstin Libri, fletё, lapsa me ngjyra Pёrshkrim 68. Njohuri rreth gjuhës

(Morfologji) Shkrimi i foljeve në kohën e tashme Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4

69. Lexim Sёpata dhe lisi plak Libri ,pamje kartolina, Lexim 70. Lexim Sёpata dhe lisi plak Libri, pamje kartolina Rruga qё bёn druri pёr tu bёrё mobilje

71. Të shkruajmë Të mbrojmë pyjet Libri, pamje tё ndryshme Postera 72. Të flasim Ndal ndotjes së ajrit Libri pamje tё ndryshme, Shkrim


73. Lexim Syri i detit Libri, pamje nga plazhe tё

ndryshme Lexim

74. Lexim Syri i detit Libri, pamje nga plazhe tё ndryshme

Pёrmbajtje

75. Lexim jashtklase (3) Libri i lex jasht klase dhe fletorja 76 Njohuri për gjuhën (Morfologji) Drejtsh. i foljeve që mbarojnë me – t në k.e tashme Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 3 77. Lexim Aty ku ka njerëz të mirё Libri, foto Pёrshkrimi i njё njeriu tё mirё 78. Të shkruajmë Dita e pavarёsisё Libri, foto mat. nga interneti 79. Lexim Sjellësi i zjarrit Libri, libra enciklopedikё Lexim 80. Lexim Sjellësi i zjarrit Libri, libra enciklopedikё Detyra e librit 81. Njohuri rreth gjuhës

(Morfologji) Zgjedhimi i foljeve në kohën e ardhme Libri, fish me zgjedhimin e

foljeve Ushtrim 5


Zgjedhimi i foljeve në kohën e ardhme Libri, fish me zgjedhimin e foljeve

Ushtrimi 6

83. Tё shkruajmë Ç’do të bëhem kur të rritem Libri, foto profesionesh Ushtrimi 3 84. Lexim Po të doja Libri, foto 85. Të flasim Më pëlqen Libri , Ushtrimet e rёndёsishme dhe

ato tё parёdёsishme 86. Njohuri rreth gjuhës Leksikologji Shprehjet frazeologjike Libri , Ushtrim 5 87. Lexim Mos e humb durimin bija e nënës Libri, foto tё ndryshme 88. Lexim Mos e humb durimin bija e nënës Libri, foto tё ndryshme Shkrim pёr shprehjen ‘mos e

humb durimin” 89. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Drejtsh. i foljeve që mbarojnë me – t në k.e tashme Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 90. Lexim Prejardhja e pemës së Krishtlindjes Libri, foto tё ndryshme,enciklopedi Vizatim i pemes se Krisht. 91. Të flasim Flasim per festat Libri, fotografi nga festat Tregim i nje feste 92. Lexim Miku i fëmijëve Libri, foto kllouni Lexim 93. Lexim Miku i fëmijëve Libri, Te qarkoje foljetne k.e tashme 94. Të shkruajmё Të përshkruaj duke parë fig. Libri, foto tё ndryshme Pёrshkrim 95. Lexim Papagalli dhe kanarina Libri, enciklopedia e kafshёve Shkrim i vjershes


96. Të flasim Njё ndodhi nё rugё Libri, fotografi ‐ 97. Lexim Koha nuk ndalet kurrë Libri, Shpjegim i shprehjes 98. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Koha e pakryer e foljes Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 3 99. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Koha e pakryer e foljes Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 6 100. Lexim Fjalë të urta Libri, Fjalё tё urta 101. Njohuri rreth gjuhës (Drejtshkrim) Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me

–t në kohën e pakryer Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 3

102. Lexim Receta e bukës Libri, Lexim 103. Të shkruajmё Të shkruajmё receta ёmbёlsiash Libri, receta tё ndryshme Tё shkruajmё receta 104. Lexim Princesha mbi bizele Libri, libra me përralla Lexim 105. Lexim Princesha mbi bizele Libri, libra me pёrralla Ritregim 106. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Koha e kryer e thjeshtë Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 2 107. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Koha e kryer e thjeshtë Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 108. Lexim Legjenda e fëmijës prej dëbore Libri, foto nё dёborё Lexim 109. Lexim Legjenda e fëmijës prej dëbore Libri, foto nё dёborё Legjendё 110. Njohuri rreth gjuhës (Drejtshkrim) Drejtshkrimi i foljeve si marr, dal, jap,

shoh etj. Libri, Ushtrimi 5

111. Lexim Bora Libri, Shkrim 112. Të flasim Të luajmë stinësh Libri, maska tё ndryshëm 113. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Zgjedh. i foljeve jam, kam në k. e

pakryer dhe në k. e kryer të thjeshtë Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4

114. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Zgjedh. i foljeve jam, kam në k. e pakryer dhe në k. e kryer të thjeshtë

Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4

115. Lexim Një udhëtim nga Singapori në Hong‐Kong

Libri, libra enciklopedike Lexim

116. Lexim Një udhëtim nga Singapori në Hong‐Kong

Libri,enciklopedi Shkruhen emrat e mjeteve tё udhёtimit

117. Të shkruajmё Unë ëndërroj… Libri, libra, revista etj. Pershkrim 118. Lexim Jehona Libri, libri i diturisё sё natrёs Pesёvargёsh


119. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Përdorimi i foljes me emrin Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 120. Lexim jashtë klase (4) Libri i lex jasht klase dhe fletorja e lex. 121. Lexim Liria qëndron në majë të shpatave tona Libri, foto tё ndryshme, libra historie Lexim

122. Lexim Liria qëndron në majë të shpatave tona Libri, foto tё ndryshme, libra historie Ritregim

123. Të flasim Skёnderbeu heori ynё kombtar Libri, foto tё ndryshme,libra historie

124. Të shkruajmë Vizitë në Muzeun e Krujës Libri, foto tё ndryshme,libra historie Imagjino”Një ditë nё ushtrinё e Skenderbeut”

125. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Përshtatja e foljes me kryefjalën Libri, fisha tё ndryshme Ushtrim 3

126. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Përshtatja e foljes me kryefjalën Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 6 127. Lexim Në kërkim të shokut guximtar Libri, Lexim, Ndarja e pjesёs nё

paragrafё e vendosje titujsh 128. Lexim Në kërkim të shokut guximtar Libri, Skicё pёr pjesёn dhe mesazhi i saj

129. Të shkruajmë Kam frikë Libri, fletore Shkruaj njё ngjarje qё tё ka trembur

130. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Pyesim për grupet kryesore me kush dhe ç’ bën

Libri, fisha tё ndryshme Ushrimi 3

131. Të flasim Pёrrallat tona tё dashura Lbri, libra tё ndryshёm me pёrralla Flasim per perralla

132. Lexim Zanat në përralla Libri, libra tё ndryshёm me pёrralla Vizatim i Zanave

133. Lexim Hirushja Libri, libra tё ndryshёm me pёrralla Pёrmbajtja e pёrrallёs 134. Të shkruajmë Personazhet në përralla Libri, libra tё ndryshёm me pёrralla Tё pёrshkruaj personazhin e

dashur. 135. Të shkruajmë Krijo përrallën tënde Libri, libra tё ndryshёm me pёrralla Shkrim i njё pёrralle


136. Njohuri rreth gjuhës (Drejtshkrim )

Drejtshkrimi grupeve të zanoreve dhe bashkëtingëlloreve,

Libri, libra tё ndryshёm me pёrralla

Ushtrimi 6

137. Lexim Pjeshka Libri, foto frutash tё ndryshme Mesazhi i legjendёs 138. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Shndërrime brenda fjalisë Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4 139. Lexim Gjëegjëza Libra me gjёegjёza 2‐3 gjёegjёza 140. Grupe fjalësh të lëvizshme Libri, fisha tё ndryshme, etiketa Ushtrimi 4 141. Lexim Pema e shëmtuar Libri, foto pemёsh tё ndryshme Lexim i pjesёs

142. Lexim Pema e shëmtuar Libri, foto pemёsh tё ndryshme Emra tё drurёve frutorё dh e agrume duke i shoqёruar me vizatime

143. Të flasim Sa mirё Libri Shkruaj cndodh me ty kur je i sёmurё 144. Njohuri rreth gjuhës (Sintaksë) Grupet e fjalëve plotësuese Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4 145. Lexim I dashur Endri! Libri, letra tё ndryshme, zarfe. Ditar dy pjesёsh(pjesa e letrёs

qё tё pёlqen mё shumё ) 146. Të shkruajmë Shkrimi i letrës Libri, letra tё ndryshme, zarfe. Letёr pёr njeriun mё tё

shtrenjtё 147. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Ndajfolja Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 6 148. Njohuri rreth gjuhës (Drejshkrim) Drejtshkrimi i ndajfoljeve Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 149. Lexim Takimi i Tomit me princin Libri, libri”Princi dhe i varfri” Lexim 150. Lexim Takimi i Tomit me princin Libri, libri”Princi dhe i varfri” Diagrami i Venit 151. Të shkruajmë Të shkruajmë një ngjarje duke vëzhguar

pikturën Libri, fletore Përshkrim

152. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Emri Libri fisha ё ndryshme foto sende etj. Ushtrimi 3 153. Lexim Pse hёna s’ka fustan Libri Ritregim e vizatim i Hёnёs 154. Njohuri rreth gjuhës (Drejshkrim) Drejshkrimi i emrave të përveçëm Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4 155. Të shkruajmë Të dallojmë këshilla, udhëzime, Libri, etiketa tё ndryshme Te shkruajmë njё udhёzim, kёshillё, 156. Lexim Djali tekanjoz Libri Listimi i ushqimeve qё

konsumon gjaё njё dite 157. Të flasim Mamaja është e sëmurë Libri


158. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Gjinia e emrit Libri fisha me emra tё ndryshёm Uhstrimi 6 159. Lexim Ditari Libri Ditari dy pjesёsh 160. Të shkruajmë Ditari im i dashur Libri, fletore Tё shkruaj njё fletё ditar pёr njё

ditё tё gёzueshme 161. Lexim jashtë klase (5) 162. Njohuri rreth gjuhës (Morfologji) Numri njëjës dhe numri shumës Libri, fisha me emra tё ndryshёm Ushtrimi 5 163. Njohuri rreth gjuhës

(Drejtshkrim) Drejtshkrimi në numrin shumës i disa emrave

Libri, fisha tё ndryshme Ushtimi 5

164. Lexim Edhe dielli është një yll Libri, foto, enciklopedi Shkruaj emra e disa planetёve 165. Njohuri rreth gjuhës (morfologji) Trajta e emrit Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 2 166. Njohuri rreth gjuhës (morfologji) Trajta e emrit Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4 167. Lexim Gazmore Libri dhe libra me gazmore,

revista, gazeta Tё shkruaj tre gazmore

168. Njohuri rreth gjuhës (drejtshkrim)

Drejtshkr. në tr. e sh. të em. femërorë të tipit: çati, shoqëri, shami.

Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 5

169. Lexim E trishtuar dhe e lumtur Libri, foto tё ndryshme, lapsa me ngjyra letra.

Tё plotёsoё tabelёn nё libёr

170. Lexim Kitaristët e vegjël Libri, foto veglash tё ndryshme muzikore

Tё shkruaj vjershёn nё formё tregimi

171. Të flasim Të flasim për veglat muzikore Libri, foto veglash tё ndryshme muzikore

172. Njohuri rreth gjuhës (morfologji) Mbiemri Libri, fisha tё ndryshme Krijim fjalish 173. Lexim Trupi i Njeriut Libri, enciklopedi. Vizatim i trupit tё njёriut 174. Të shkruajmë Rrёfimi im Libri, Rrёfim pёr veten 175. Lexim Për një përrallë Libri, Pesёvarёsh pёr gjyshin/gjyshen 176. Njohuri rreth gjuhës

(drejtshkrim) Drejtshkrimi i mbiemrave që mbarojnë me –t ose –të

Libri, fisha tё ndryshme

177. Lexim Neli mëson kompjuterin Libri, lap top Ndarja e pjesёs nё paragrafё 178. Lexim Neli mëson kompjuterin Libri, lap top Ritregim 179. Të shkruajmë Kompjuteri, posta elektronike Libri, lap top Shkruaj njё e‐mail


180. Njohuri rreth gjuhës (morfologji) Gjinia dhe numri i mbiemrit Libri, Libri fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 181. Njohuri rreth gjuhës (leksikologji) Sinonime antonime Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 4 182. Njohuri rreth gjuhës (leksikologji) Sinonime antonime Libri, fisha tё ndryshme Ushtrimi 8 183. Lexim Shfaqja jonë Libri Mesazhi i shfaqes 184. Lexim Shfaqja jonë Libri 185. Lexim jashtë klase (6) Libri i lexim jashtëklase, fletoret e nx.

Shpjegimi shprehjes”Punёn e sotme mos e lёr pёr nesёr”

186. Njohuri rreth gjuhës (leksikologji) Fjalët me parashtesa dhe prapashtesa Libri fisha tё ndryshme Ushtrimi 4

187. Njohuri rreth gjuhës (leksikologji) Fjalët me parashtesa dhe prapashtesa Libri fisha tё ndryshme Ushtrimi 5 188. Të flasim Të flasim për pushimet Libri foto tё ndryshme vendesh pushimi 189. Të shkruajmë Të shkruajmë për pushimet Libri foto t ё ndryshme vendesh pushimi Shkrim pёr pushimet 190. Orë e lirë 1/3‐tat ‐7 orë Orë për përforcim njohurish 191. Orë për përforcim njohurish 192. Orë për përforcim njohurish 193. Orë për përforcim njohurish 194. Orë për përforcim njohurish 195. Orë për përforcim njohurish 196. Orë për përforcim njohurish 197. Orë të lira 2/3‐tat ‐13 orë Orë e lirë 198. Orë e lirë 199. Orë e lirë 200. Orë e lirë 201. Orë e lirë 202. Orë e lirë 203. Orë e lirë 204. Orë e lirë 205. Orë e lirë 206. Orë e lirë 207. Orë e lirë 208. Orë e lirë


PARATHËNIE

LIBRI I MЁSUESIT ЁSHTЁ NDËRTUAR SIPAS METODAVE TЁ MЁSIMDHЁNIES, ME NЁ QENDЁR NXЁNЁSIN

Në këtë libër, ora e mёsimit është konceptuar të zhvillohet, duke pasur në qendër nxёnёsin sipas metodave tё mendimit kritik. Objektivat e orёs sё mёsimit janë përcaktuar në përputhje me nivelet e taksonomisё sё Blumit. Mёsuesit mund t’i pёrshtasin vetё objektivat me nivelin e klasёs me të cilën ato punojmë gjatë vitit shkollor. Ato duhet tё jenё tё matshme dhe tё arrihen nga nxёnёsit. Objektivi pёrcaktohet duke filluar nga ai bazё, te niveli i mesёm dhe më pas te ai i lartё. Objektivi bazё duhet të përcaktohet me kujdes qё tё arrihet nga mbi 90 % e nxënësve. Nё qoftёse ky objektiv arrihet, atёherё mësuesi/ja synon objektivin e nivelit të mesëm dhe, në këtë mënyrë, shihen edhe ngritja e nivelit dhe matshmёria e objektivave. Për zhvillimin e orës së mësimit mësuesi përcakton strukturën që do të ndjekë gjaatë orës së mësimit, strategji dhe teknika që do t’i praktikojë gjatë orës së mësimit pёr tё arritur objektivat e orës mёsimore. Mësuesi/ja mund tё përdorë struktura tё ndryshme, si: ERR, PNP, Hap pas Hapi etj.

Shpjegim i disa termave të përdorura në këtë libër Nё kёtё libër ёshtё ndjekur struktura ERR qё përfshin Evokimi, Realizimi i kuptimit dhe Reflektimi. Evokimii ёshtё faza e parё e kësaj strukture pёr zhvillimin e tё menduarit e tё nxёnit. Kjo fazё e pёrqendron nxёnёsin qё tё shyrtojё njohuritё e tij dhe tё mendojë pёr informacionin e ri qё do tё marrё. Realizimi i kuptimit. Kjo ёshtё faza e dytё e orës sё mёsimt. Nё kёtё fazё nxёnёsi merr informacionin e ri apo idetë e reja. Kjo ёshtё faza e tё nxёnit dhe mësuesi/ja duhet tё gjejё teknika estrategji qё nxёnёsit tё jenё dhe tё ndjehen tё gjithёpёrfshirё. Reflektimii. Ёshtё njё fazё po aq e rёndёsishme sa dy fazat e para.Nё kёtё fazё nxёnёsi rindërton njohuritё ose informacionin e ri duke i bёrё ato tё qёndrueshme. Insert: Insert është një metodë që nis me rikujtimin e njohurive të mëparshme dhe i lejon nxënësit të kontrollojnë gjallërisht shkallën e tyre të të kuptuarit gjatë leximit të një materiali. Gjatë leximit nxënësit udhëzohen të vendosin shenjat e mëposhtme, duke i sqaruar, si më poshtë vijon:


“vendoset shenja “ (kontrollo), nëse nga diçka e lexuar nxënësi bindet se e di ose mendon se e di.

“+”vendoset një “+” (plus), nëse një pjesë e informacionit, me të cilin përballet nxënësi, është i ri.

“‐“ vendoset një “‐” (minus), nëse një ose disa prej informacioneve të marra e të lexuara nga nxënësi, bien në kundërshtim ose është e ndryshme nga ajo që nxënësi di apo mendon se e di .

“?” vendoset një “?” (pikëpyetje), nëse ka informacion të paqartë për nxënësit ose ka diçka që ata duhet të dinë më shumë rreth këtij informacioni.

Informacioni i shenjëzuar hidhet më pas në tabelën INSERT sipas shenjave përkatëse.

Një formë e ngjashme e teknikës INSERT është teknika “DI/DUA TË DI/NXË”, skema e së cilës është kjo: Në kolonën e parë, “Di”, nxënësit do të shkruajnë atë informacion që pas leximit u duket si i njohur. Në kolonën e dytë “Dua të di”, do të shkruhen pyetje ose kërkesa të nxënësve rreth çështjeve për të cilat ata kërkojnë të dinë më tepër. Në kolonën e tretë, “Nxë”, nxënësit do të shkruajnë një përmbledhje të informacionit të ri që përvetësuan nga teksti.

Brainstorming (Stuhi mendimi): Brainstorming ose “stuhi mendimi” është një teknikë, nëpërmjet së cilës u kërkohet nxënësve të mendojnë rreth një çështjeje dhe të tregojnë gjithçka dinë rreth saj. Ata nuk shqetësohen nëse idetë që u vijnë në mendje janë të drejta ose të gabuara. Nxënësit duhet të shkruajnë brenda kohës, që u ka lënë në dispozicion mësuesja çdo gjë që dinë rreth temës në fjalë.

Kllasteri: Kllasteri ose “pema e mendjes” është një metodë që i nxit nxënësit të mendojnë lirshëm dhe hapur rreth një çështjeje. Ata mendojnë për të krijuar lidhje midis fakteve të dhëna ose për të vendosur marrëdhënie midis pjesëve të një teme. Shërben si një mjet i fuqishëm për fillimin e procesit të të shkruarit, sidomos për ata nxënës të cilëve u mungon një dëshirë e tillë. Pesëvargëshi : Pesëvargëshi është një poemë e cila kërkon sintetizimin e informacionit e të materialeve dhe një shprehje të saktë, e cila përshkruan apo reflekton idenë kryesore të një teme të caktuar. Pesëvargëshi ka këtë strukturë: 1. Rreshti i parë është përshkrimi me një fjalë i temës (zakonisht emër); 2. Rreshti i dytë është përshkrimi me dy fjalë i temës (dy mbiemra); 3. Rreshti i tretë përmban tri fjalë që shprehin veprime të temës (tre folje);


4. Rreshti i katërt është një fjali me katër fjalë që shpreh qëndrimin, ndjenjën për temën (fjali);

5. Rreshti i fundit është një fjalë sinonime, që ripërcakton thelbin e temës (sinonim).

Parashikim me terma paraprakë: Mësuesi u bën të ditur nxënësve në fillim të mësimit se do të dëgjojnë një rrëfim popullor, një tregim ose një ngjarje që ka lidhje me … Pastaj shkruan në tabelë 4‐5 fjalë apo terma të shkëputur nga tema e mësimit dhe u kërkon nxënësve që me këto fjalë e terma të krijojnë një përrallë, një tregim ose një ngjarje. Nxënësit do të shkruajnë brenda kohës që u lë në dispozicion mësuesi. Në qoftë se ka mundësi, mësuesi mund të bëjë disa sugjerime. Më pas lexohen shkrimet e nxënësve dhe lexohet pjesa që nxënësit do të marrin dhe shikohet se sa iu kanë afruar nxënësit pjesës së re që ka libri.

Ditari dypjesësh: Ditaret e të nxënit përdoren për të nxitur nxënësit të lexojnë në mënyrë të qëllimshme, të lidhin ngushtë materialin e tekstit me kureshtjen dhe përvojat e veta. Për të bërë ditarin dypjesësh, hiqet një vijë vertikale në mes të fletës së fletores. Në anën e majtë shkruhen ato pjesë të tekstit që i tërheqin më shumë vëmendjen nxënësit, ndoshta ato pjesë që u kujtojnë diçka, që i intrigojnë më shumë ose ndoshta ato mendime dhe opinione me të cilat ata nuk pajtohen. Në anën e djathtë të fletës shkruhen komentet për pjesën: Ditari mund të bëhet edhe trepjesësh dhe në kolonën e tretë vendoset komenti i mësuesit/es.

Kubimi: Kubimi është një teknikë që ndihmon shqyrtimin e një teme nga këndvështrime të ndryshme e që nënkupton përdorimin e një kubi, me lëvizje të shpeshta, për të menduarin, të shkruarin në secilën faqe të kubit. Kubi mund të ndërtohet duke mbuluar një kuti të vogël me letër. Në secilën faqe të kubit shkruhen 6 kërkesa, të cilat i përkasin çdo niveli pyetjesh, si: Përshkruaj, krahaso, shoqëro, analizo, zbato, argumento (pro ose kundër). Në fillim paraqitet tema. Më pas nxënësit udhëzohen të mendojnë dhe: 1. Të përshkruajnë: Ç’formë ka? Cilat janë përmasat? Ç’ngjyrë ka? 2. Të krahasojnë: Me kë ngjason? Nga se ndryshon? 3. Të rikujtojnë ndonjë ngjarje a histori: Çfarë mendoni kur rikujtoni një

ngjarje? Çfarë ju vjen në mendje? 4. Të analizojnë: Si është ndërtuar? Nga se përbëhet? 5. Të zbatojnë në një situatë a kontekst të ri: Ç’mund të bëni me të? Si mund të përdoret? 6. Të mbajnë një qëndrim duke argumentuar: Cili është qëndrimi juaj? Pse?


Duke vazhduar periudhën e shkrimit, nxënësit nxiten të lexojnë dhe të shkëmbejnë përgjigje për secilën faqe të kubit. Veprimtaria mund të organizohet në punë individuale, në çifte ose në grup.

Diagrami i Venit: Diagrami i Venit është një teknikë me anën e së cilës evidentohen të përbashkëtat dhe dallimet ndërmjet dy temave, personazheve, fjalëve të urta, ngjarjeve, përrallave, vjershave etj. Dy pyetjet, mbi të cilat ndërtohet diagrami i Venit, janë:

‐ Cilat janë të përbashkëtat ndërmjet … ? ‐ Cilat janë ndryshimet ndërmjet tyre ? Diagrami i Venit ndërtohet me ndërprerjen e dy a më shumë rrathëve. Mund të përdoret për të bërë, nëpërmjet krahasimit, dallimin e ideve e duke treguar njëkohësisht të përbashkëtat që ato kanë me njëra ‐ tjetrën. Në temat mësimore të trajtuara janë dhënë forma të ndryshme të diagramit të Venit, në varësi të numrit të atyre që janë krahasuar.

Dora e fshehtë: Materiali ndahet në disa pjesë. Grupet e nxënësve do të kenë aq anëtarë, sa pjesë të shkëputura ka krijuar mësuesi. Çdo nxënësi i jepet një prej këtyre copëzave dhe i lihet kohë e mjaftueshme që ai të lexojë, të kuptojë përmbajtjen e saj dhe të jetë në gjendje t’u flasë shokëve për të. Pasi raportojnë të gjithë anëtarët e grupit, nxënësit do të punojnë për të renditur në mënyrën më të përshtatshme copëzat që kanë. Ata duhet ta rishikojnë renditjen që kanë bërë, të bëjnë pyetje dhe diskutime derisa të arrijnë në përfundimin se kjo që bënë ishte renditja përfundimtare e materialit. Kjo teknikë ka zënë më tepër vend në vjershat dhe tekstet e shkurtra. Shkrimi i lirë: Kjo teknikë nënkupton që nxënësi, brenda një periudhe të caktuar kohe, zakonisht 5‐10 minuta, të shkruajë rreth një teme ose çështjeje pa e shkëputur dorën, pa e lexuar atë që ka shkruar, pa u shqetësuar për shkrimin ose drejtshkrimin e fjalëve dhe për ndryshimin dhe lindjen e ideve të reja. Nga kjo teknikë, nxënësit përfitojnë shumë ide rreth një teme dhe, në një fazë të dytë, i rishqyrtojnë dhe vazhdojnë në atë ide që u duket më e rëndësishme. Tryeza e rrumbullakët (Gushëkuqi rrethor): Është një metodë bashkëpunuese, për realizimin e së cilës janë të nevojshme vetëm një fletë dhe një laps. Kjo metodë mund të realizohet me shkrim ose me gojë. Letra dhe lapsi pasohen në mënyrë sistematike nga një nxënës te tjetri. Nxënësit vendosen në mënyrë rrethore në një grup të madh ose në grupe më të vogla. Në fillim, përcaktohen kahu i lëvizjes së letrës, të lapsit dhe nxënësi që do të fillojë të shkruajë ose të flasë i pari. Kur realizohet me shkrim, fleta paloset në formë fizarmonike dhe sapo plotësohet nga një nxënës, kalon te një nxënës tjetër. Gjatë kohës që kjo fletë


qarkullon asnjë nxënës nuk e hap për të lexuar çfarë ka shkruar shoku. Përmbajtja e saj lexohet në fund. Kur realizohet me gojë, nxënësi i parë flet dhe të tjerët plotësojnë mendimin e shokëve me fjali të tjera.

Turi i galerisë: Nxënësit punojnë në grupe detyrën e ngarkuar nga mësuesi, të cilën pas përfundimit e ngjisin në muret e klasës. Pas shenjës që bën mësuesi, nxënësit ngrihen dhe vëzhgojnë nëpër punimet e njëri‐tjetrit. Ata mund të bëjnë pyetje, komente, zakonisht pozitive dhe shënime të tjera, si dhe mund të krahasojnë punimin e tyre me punimin e të tjerëve. Në bazë të shënimeve të marra, nxënësit do të rishqyrtojnë punimin e tyre dhe do të bëjnë ato plotësime e ndryshime që u duken të domosdoshme.

Ruaje fjalën e fundit për mua: Është një teknikë që i nxit nxënësit të mendojnë rreth asaj që lexojnë. Mësuesi dhe nxënësit diskutojnë rreth një teksti, pavarësisht nga lloji i tekstit. Hapat për realizimin e kësaj teknike janë: 1. Gjatë leximit nxënësi do të gjejë një ose më shumë pjesë që i duken

interesante, për të cilat diskutimi është i vlefshëm. 2. Ky fragment shkruhet në një fletë. 3. Në anën e pasme shkruhet komenti, i cili mund të jetë pro ose kundër

mendimit të autorit, një pyetje etj. 4. Një nxënës lexon fragmentin që ka zgjedhur, ndërsa të tjerët e komentojnë.

Ai që zgjodhi e lexon i fundit. Pas fjalës së tij mbyllen diskutimet. Këtu qëndron çelësi i kësaj teknike.

Teknika e pyetjeve: Kjo teknikë mbështetet në drejtimin e pyetjeve, me anë të të cilave kërkohet nga nxënësit të interpretojnë, të analizojnë, të sintetizojnë, të rindërtojnë, të imagjinojnë, të vlerësojnë dhe të gjykojnë. Këto pyetje nga Sanders janë përcaktuar sipas niveleve të Taksonomisë së Blumit dhe, konkretisht, pyetje riprodhuese, pyetje përkthyese, pyetje zbatuese, pyetje analizuese, pyetje vlerësuese. Minitesti: Minitesti zakonisht përdoret në etapën e fundit të orës së mësimit atë të Reflektimiit kryesisht në 5 minutat e fundit dhe në lëndën e gjuhës kryesisht në linjën e njohuri rreth gjuhës. Mësuesi u kërkon nxënësve të kryejnë një veprim nga niveli bazë i orës së mësimit. Në qoftë se ky objektiv arrihet mbi 90% të nxënësve atëherë mendohet që njohuritë bazë janë ezauruar nga nxënësit.


Tema: Drejt aventurёs sё re

Linja: Lexim Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё pёrshkruajë me hollësi veprimet që bën për t’u përgatitur për ditёn e parё tё shkollёs.

Tё lexojё pjesën me intonacion, duke respektuar shenjat e pikësimit. T’u pёrgjigjet pyetjeve tё ndalesave, duke paralelizuar me veten dhe me ditёt e para tё viteve tё tjera.

Strategji dhe teknika: Evokimi: Bisedё Realizimi i kuptimit: DRTA Reflektimi: Rrjet diskutimi

Mjete dhe materiale burimore: foto tё ndryshme nga pushimet dhe ditёt e para tё shkollёs nё klasёn e parё dhe tё dytё.

Zhvillimi i mёsimit Evokimi: Bisedё Bёhet njё bisedё e shkurtёr pёr ditёn e parё tё shkollёs, gjatë së cilës mёsuesja drejton pyetjet:

− Si u nisёt dhe si u bёtё gati? − Çfarё ndjenjash provuat? − Kush u ndihmoi pёr t’u bёrё gati? Si u ndjetë? − A ju duket shkolla si aventurё dhe pse?

Më pas mësuesja kërkon nga nxënësit të krahasojnë fotot dhe të nxjerrin nё pah ndryshimet me vitet e tjera. Nё pamundёsi tё fotove, nxënësve u kërkohet të krahasojnё veten me tё tjerёt, siç e mbajnё mend. Realizimi i kuptimit: DLTA Kërkohet nga mësuesi leximi i pjesës duke u përqendruar te ndalesa 1 (burri i shtёpisё). Nxёnёsit u përgjigjen pyetjeve. Ç’po bёnte fёmija kur ra zilja? Pёr kё zile mendoi ai paralelisht? Pse ishte ditё e veçantё? Më pas vazhdohet me leximin duke u përqendruar te ndalesa 2 (‐gulçonte fort). Nxёnёsve u drejtohen pyetjet: Në çfarё klase do tё futej djali? Si ndjehej


ai? Po ju u ndjetё kёshtu? Si tё duket shprehja “Burrat e mirё nuk vonohen kurrë”? Pse filloi t’i gulçonte zemra fort? Ndodhi me ju kёshtu? (shpjegohet nё tabelё fjala gulçim ‐ rreh fort) Më pas mësuesi nxit përqendrimin e nxënësve te ndalesa 3, duke drejtuar pyetjet përkatëse. Çfarё po ndjente djali? Çfarё premtoi ai? Po ju a keni njё premtim nё fillim tё vitit shkollor? A tё ka ndodhur ndonjё situatё e ngjashme me atё tё Benit, kur ke filluar klasёn e parё tё dytё apo tё tretё? Shpjegohet nё tabelё fjala ngazёllim – shumё i gёzuar. Reflektimi: Rrjet diskutimi. Mësuesi kërkon nga nxёnёs tё ndryshёm të lexojnё pjesёn dhe mё pas drejton një pyetje pёr diskutim. Diskutohet me nxёnёsit, secili jep mendimin e vet dhe mё pas nxënësit diskutojnё dhe debatojnё ndёrmjet tyre, nё varёsi tё pёrgjigjeve qё japin. Mёsuesi/ja jep konkluzionin e orёs. Detyrё: Kërkohet të përshkruhet dita e parё e shkollёs (me shkrim).

Ora e dytё e kёsaj teme Nё varёsi tё ecurisё sё orёs sё parё dhe të nivelit tё klasёs caktohen objektivat e zhvillimit të orёs sё dytë të mёsimit, si:

Tё listojё veprimet qё bёri ditёn e parё tё shkollёs. Tё krahasojё veprimet e Benit paralelisht me veten. Tё dallojё fjalёt me kuptim tё ngjashёm dhe tё kundёrt.

Zhvillimi i mёsimit: Mësuesi/ja kërkon nga nxёnёs tё ndryshëm të lexojnё pjesёn dhe mё pas të diskutojnë pёr ditёn e parё tё shkollës, të listojnё veprimet qё bёnё atё ditё dhe t’i krahasojnё ato me veprimet e Benit, si dhe të plotёsojnё kёtё detyrё nё libёr. Mё pas nxёnёsit nxiten të punojnё tё pavarur pёr tё gjetur fjalёt me kuptim tё kundёrt. Shёnim‐Mёsuesi/ja e organizon orёn e dytё nё varёsi tё nivelit tё klasёs dhe tё ecurisё sё orёs sё parё.

A ju duket edhe ju fillimi i klasës

së tretë një aventurë? PSE ?

Po Jo


Tema: Unё jam e rritur

Linja: Tё flasim Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё listojё punёt qё kryen ai nё familje; Tё specifikojё gabimin e Mirёs duke e analizuar atё; Te japё njё zgjidhje pёr situatёn që tё jetё e pёlqyeshme nga tё gjithё.

Strategji dhe teknika Evokimi: Pyetёsor Realizimi i kuptimit: Marrёdhёnia pyetje‐pёrgjigje, rrjet diskutimi Reflektimi: Diskutim i lirë, Lojё nё role

Mjete: pyetёsor, libri i nxёnёsit.

Zhvillimi i mёsimit Evokimi: Pyetёsor. Nё fillim u jepet nxёnёsve njё pyetësor pёr tё gjithё, ku drejtohen disa pyetje, si:

- A ju pёlqen tё bëni punё? - A ndiheni mё të rritur kur i bёni ato? - Çfarё punёsh ju pёlqen të bëni? - Çfarё punёsh nuk ju pёlqejnё ? - Ju pёlqen qё t’ju quajnё i/e rritur apo i/e vogёl?

Mё pas nxёnёsit nxiten të shkёmbejnё fletёt me shokun e bangёs e të lexojnё pёr njёri‐tjetrin e të bashkёbisedojnё tё lirё. Në fund të orës së mësimit lexohen pёrgjigjet e tyre dhe nxёnёsit vetёvlerёsojnё njёri‐tjetrin. Realizimi i kuptimit: Marrёdhёnia pyetje‐pёrgjigje, rrjet diskutimi. Lexohet historia e Mirёs. Mёsuesi/ja u drejton nxёnёsve pyetje, si:

- A keni gjёra tё ngjashme me Mirёn? - A ju ka ndodhur ndonjëherё qё t’ju kenё ngarkuar detyra qё nuk arrini t’i bëni? - Si kanё reaguar? Nxiten nxënësit të listojnë punёt qё bёjnё dhe t’i krahasojnё me ato qё ka pёr tё bёrё Mira.

- A mund t’i bёni edhe ju punёt qё i janë ngarkuar Mirёs? - Ju vjen keq qё Mirёs i kanё ngarkuar aq shumё punё? - Si ndiheni pёr tё?


- A janё shkeluar tё drejtat e fёmijёve nё kёtё rast? (Nё vazhdim lexohen edhe pyetjet nё libër dhe zhvillohet rrjeti i diskutimit).

- A mund tё thoni qё jeni i/e rritur dhe pse? - A respektohen tё drejtat tuaja nё familje? - A ju dёgjohet fjala ju? - A përfshiheni në marrjen e vendimeve tё ndryshme tё familjes? - Cila e drejtё zbatohet dhe cila nuk zbatohet nё raport me ju nё shtёpinё tuaj? - Po ju a kryeni detyra?

Më pas u shpjegohet nxёnёsve, duke bёrё njё lidhje ndёrlёndore me mësimin, nga çdo e drejtё buron njё detyrё nga lёnda e Edukatёs Shoqёrore. Reflektimi: Diskutim i lirë, Lojё nё role Mësuesi kërkon nga nxёnёsit të gjejnё njё zgjidhje pёr Mirёn. Në këtë rast, pёrgjigjet e tyre mund tё jenё tё ndryshme. Dikush mund tё thotё qё Mira u mendua dhe filloi tё bёnte punёt. Dikush mund tё thotё qё Mira filloi tё qajё dhe kёrkoi ndihmё nё telefon. Dikush mund tё thotё qё Mira e kuptoi mёsimin qё i kishin dhёnё prindёrit. Mё pas mësuesi nxit diskutimin për pёrgjigjet e grupeve dhe iu drejton nxёnёsve pyetjen se cili grup ka gjetur zgjidhjen mё tё mirё? Nxirret pёrfundimi se Mira e kuptoi mёsimin qё i dhanё prindёrit dhe se ata janë ende tё vegjёl dhe nuk mund tё thonë se u rritёm, sepse kjo fjalё nënkupton pёrgjegjёsi tё mёdha. Nxёnёsit luajnё nё role situatёn nё libёr. Improvizojnё situatën e Mirës, duke vёnё secili zgjidhjen qё u pёlqen. Në fund të orës së mësimit bёhet konkluzioni dhe nxirren nё pah emrat e nxёnёsve qё ishin mё aktivё dhe të çifteve qё punuan mё mirё. Detyrё: Mësuesi përcakton si detyrë leximin e librit “Piter Pan” dhe mё pas

dhënien e argumenteve nëse Piter Pani ёshtё fёmijё i pёrjetshёm apo fёmijё qё nuk do që tё rritet.

Tema: Teksti dhe fjalia Linja: Të njohim gjuhёn Objektivat : Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё dallojë një tekst, duke u nisur nga kuptimi i fjalive Tё renditë fjalitë, për të formuar një paragraf Tё shkruajë fjali, duke plotësuar kuptimin e tyre me fjalë mungesore


Strategji dhe teknika: Evokimi: Aktivizimi i kujtesës Realizimi i kuptimit: Punë e drejtuar Reflektimi: Rrjet diskutimi

Mjete: libri i leximit, fleta tё ndryshme.

Zhvillimi i mёsimit. Evokimi: Aktivizimi i kujtesës. Nxёnёsve u kёrkohet tё prezantojnё veten dhe ata fillojnё tё prezantohen: Unё quhem ... Mësuesi pyet se çfarё ёshtё përgjigjja qё ata japin.(Fjali) Nё qoftё se fjalёt nuk renditen sipas radhёs sё duhur a ka kuptim fjalia? JO. Mësuesi/ja pyet: Si medoni çfarё shpreh fjalia? Në këtë mënyrë duke marrë përgjigje nga nxënësit kujtohet se fjalia ёshtё njё grup fjalёsh qё renditen sipas kuptimit e që fillon me shkronjё tё madhe dhe mbaron nё fund me pikё. Më pas kërkohet që nxёnёsit të thonë disa fjali, të cilat mёsuesi/ja i shkruan nё tabelё. Përsëri mësuesja drejton disa pyetje, si:

Çfarё shpreh fjalia? Çfarё ёshtё paragrafi? Pasi janë dëgjuar përgjigjet e nxënësve kujtohet edhe një herë se paragrafi shpreh një mendim dhe përbëhet nga dy ose mё shumё fjali tё lidhura sipas kuptimit. Më pas nxiten nxënësit të formojnё fjali tё ndryshme. Në këtë mënyrë, pёrsёritet edhe paragrafi dhe fjalia. Realizimi i kuptimit: Lojё pёrqendrimi. Nxënësve u kёrkohet tё lexojnё pjesёn dhe tё rendisin paragrafёt sipas radhёs. Më pas mësuesi drejton disa pyetje, si:

A kishte kuptim qё të lexohej ashtu? Çfarё bёtё ju? Theksohet edhe njëherë se:

Teksti ёshtё njё pjesё me disa paragrafё tё renditura sipas kuptimit.

Po tё lëvizë njё nga paragrafёt a do t’i ndryshojë kuptimi i tekstit? Po. Pёrsёriten sё bashku me nxёnёsit se ç’quhet fjali, paragraf dhe tekst. Më pas, me njё top tё vogёl prej llastiku organizohet nga mësuesi njё lojё pёrqendrimi duke i hedhur topin nxënësit që do të pyetet. Atij, qё i drejtohet topi pasi e pret, pёrgjigjet pёr pyetjen e drejtuar nga mësuesi.


Mësuesi kërkon nga nxënësit të hapin librat dhe të gjejnё paragrafё tё ndryshёm. Reflektimi: Punё e pavarur Nxënësit punojnё tё pavarur ushtrimin 1, pёr tё gjetur se cila ёshtë fjali. Sot ёshtё ditёlindja e shokut tim. (ёshtё fjali) Fluturat dimri i trembur trafik. (nuk është fjali) Mё pas diskutohen rastet, duke u komentuar pse janё dhe pse nuk janё fjali. Detyrё: Ushtrimi 2.

Ora e dytё e kёsaj teme, gjatë së cilës nxёnёsit punojnё tё drejtuar dhe tё pavarur. Mёsuesi/ja, nё bazё tё nivelit tё klasёs dhe të ecurisё sё orёs sё parё tё mёsimit, vazhdon tё punojё edhe ushtrime tё tjera pёr tё pёrforcuar njohuritё e marra pёr fjalinё, paragrafin e tekstin.

Tema: Kartolina, ftesa, njoftime

Linja: Tё shkruajmë Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё tregojё rastet e pёrdorimit tё ftesave, kartolinava dhe tё njoftimeve; Tё dallojё kartolinёn,ftesat e njoftimet, duke cilёsuar rastet e pёrdorimit tё tyre; Tё shkruajё kartolina, ftesa, njoftime pёr raste tё caktuara.

Strategji dhe teknika: Evokimi: Marrёdhёnia: pyetje ‐pёrgjigje Realizimi i kuptimit: Punë në grup Reflektimi: Punë e pavarur.

Reflektimi. Punё e pavarur Mjete: letra, lapsa me ngjyra, fletoret e fёmijёve, kartolina.

Zhvillimi i mёsimit: Evokimi: Marrëdhënie: pyetje ‐ pёrgjigje. Shkruhen tё tria fjalët e përcaktuara te tema nё tabelё dhe mёsuesi/ja mbledh ide pёr to. Mësuesi drejton disa pyetje, si:

− Pёr çfarё i pёrdorim kartolinat, po njoftimet, po ftesat?


− Si duhet tё jetё shkrimi nё to? − Çfarё elementi ka mё shumё kartolina në krahasim me njoftimin dhe

ftesën qё kёto tё dyja nuk e kanё? − Pse duhet lënë njoftim? A keni lёne ju ndonjëherë njoftim pёr prindёrit?

Ku mund tё lihen njoftimet pasi i shkruajmё? − Po tjetёr dhe nё çfarё rastesh?

Përmes përgjigjeve të nxënësve kujtohen rastet e përdorimit të ftesave, kartolinava dhe tё njoftimeve, si dhe kur njё individ ia adreson njё individi tjetёr. Nuk harrohet pa u theksuar se njoftimet lihen nё vend tё dukshёm qё tё lexohet nga i gjithё komuniteti të cilit i drejtohen, por mё parё duhet tё tёrhiqet vёmendje pёr tё. Kur keni lexuar njoftime dhe si ishin shkruar ato? Mёsohen se njoftimin e pёrgatisin disa njerёz dhe mund tё jetё pёr njё grup tё caktuar njёrёzish, pёr njё komunitet ose dhe mё shumё. Realizimi i kuptimit: Punë në grup. Tregohen rastet e pёrdorimit të kartolinave, ftesave dhe të shёnimeve. Mё pas nxiten dialogu ndërmjet nxёnёsve pёr rastet kur kanë dërguar kartolinë, ftesë apo kanë lënë një shënim, si dhe diskutimi për të treguar elementet që duhet të këtë më shumë kartolina në krahasim me njoftimin dhe shёnimin. Ndahet klasa nё grupe dhe secili grup zgjedh tё shkruajë njoftime, kartolina dhe ftesa. Punёt e nxёnёsve ngjiten nё tabelё dhe mё pas diskutohet në lidhje me ato. Nxёnёsit vetёvlerёsojnё punёt e grupeve duke zgjedhur mё tё mirёn. Reflektimi. Punё e pavarur. Kërkohet nga nxёnёsit të punojnё tё pavarur pёr të plotёsuar kartolinёn qё Moza i dёrgon Erёs, duke u kujtuar elementet e kartolinёs dhe, mё pas për t’i shkruar kartolinё njё shoku qё jeton nё njё qytet tjetёr. Nxënësve u u theksohet se nuk duhet tё harrojnё pa shënuar emrin e personit të cilit i drejtohen, qёllimin e shkruarjes së kartolinёs ose të urimit, pёrshёndetjen dhe kujdesin qё duhet tё tregojnё pёr tё shkruar adresёn. Lexohen punёt e nxёnёsve dhe vlerёsohen me fjalё dhe me shprehje duke cilёsuar mё tё mirat. Mё shumё mësuesi do tё pёrqendrohet te njoftimi, si njё gjё qё lexohet shpesh, por krijohet rrallё nga fёmijёt. Gjithmonё u kujtohet nxënësve qё tё mos harrojnё pa shënuar emrin e personit të cilit i drejtohen dhe qёllimin e shkruarjes së njoftimit, si dhe vendosjen nё njё vend tё dukshёm dhe tё shkruarin e qartё. Njoftimi mund tё bёhet edhe me punё nё grupe tё organizuara dhe tё orientuara, p.sh. njё njoftim pёr mbrojtjen e mjedisit para shkollёs, lagjes ose njё njoftim pёr ndeshje ndёrmjet klasave. Nxёnёsit i vendosin nё ambientet jashtё nё oborrin e shkollёs. Detyrё: Mësuesi/ja përcakton detyrën: Shkruani një kartolinë.


Tema: Kush e solli pranverёn

Linja: Tё lexuarit Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të lexojë pjesën duke respektuar shenjat e pikësimit, gjatë leximit. Të kuptojë brendinë, duke u përgjigjur në përshtatje me atë që i kërkohet. Të nxjerrë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve të tjerë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit ‐ Parashikim me terma paraparkё Reflektimi ‐ Ditari dypjesёsh

Mjetet: Foto tё ndryshme nga pranvera, foto lulesh, libri i nxёnёsit.

Zhvillimi i mёsimit: Evokimi: Stuhi mendimi. Bёhet njё bisedё e shkurtёr pёr pranverёn dhe shkruhen nё tabelё mendimet e nxёnёsve pёr tё.

Mё pas pyetet pёr lulet qё çelin nё pranverё dhe kush u pёlqen mё shumё nga to? Realizimi i kuptimit: Parashikim me terma paraprakё I jepen nxёnёsve termat, si:

ditё e bukur pranvere, qershi, zambak, trëndafil, shpatore qё u bё lulёkuqe, manushaqe shpёtimtare ose e zgjuar,

Mësuesi kërkon nga nxёnёsit të punojnё tё pavarur pёr tё krijuar njё pjesё mё kёto terma. Lexohen pjesёt e nxёnёsve dhe mё pas shihet se cili prej shkrimeve i afrohet zgjidhjes sё nxёnёsve. Lexohet teksti nga nxёnёs tё ndryshёm. U kёrkohet nxёnёsve tё japin mendimin pёr secilin nga personazhet, duke u drejtuar edhe disa pyetje Cili prej personazheve gaboi e cili mbajti qёndrim mё tё drejtё? Cili nga to foli me të drejtё? Pse? Si mendoni se u soll shpatorja? Po qershia? Mendoni se lulet duhet tё grindeshin? Ju pёlqen zgjidhja ose përfundimi i pjesës? Pse? Shpjegohen nё tabelё fjalёt e reja duke formuar fjali me to.

Pranvera


Reflektimi: Punё nё grup. Nxёnёsit ndahen nё katёr grupe, të cilat vizatojnё situatёn për të cilën lexuan, punojnё dhe shkruajnё nga njё mesazh pёr lulet duke mbajtur qёndrim kritik ndaj tyre. Mësuesi kërkon që nxënësit të punojnё tё pavarur dhe nё pёrfundim tё tyre komentohen punёt e grupeve duke analizuar edhe pёrgjigjen pёr qёndrimin kritik qё kanё shprehur për lulet. Më pas nxёnёsit punojnё nё fleta njё ditar dypjesësh:

Fragmenti Komenti Kёtu shkruhet pjesa qё u pёlqen mё shumё.

Komentohet pjesa duke argumentuar pse u pëlqen.

Detyrё shtëpie: Mësuesi i udhëzon nxënësit të shkruajnë njё ngjarje, ku të tregojnë një rast grindjeje me shokёt ose ndonjё gjё tё ngjashme qё ata kanë lexuar. Shënim: Nё orёn e dytё tё kёsaj pjese nxiten nxёnёsit të lexojnё, të luajnё nё role duke dramatizuar pjesёn, e në këtë mënyrë, del në pah pёrmbajtja e saj dhe pёrshkruhet pranvera si stina qё gjallёron gjithçka, stinë për të cilën u kërkohet të bëjnë njё pesёvargsh, duke u kujtuar edhe njё herё nxёnёsve se ç’është pesëvargëshi dhe struktura e tij. 1. Rreshti i parë është përshkrimi me një fjalë i temës (zakonisht emër). 2. Rreshti i dytë është përshkrimi me dy fjalë i temës (2 mbiemra). 3. Rreshti i tretë janë tri fjalë që shprehin veprim të temës.(p.sh. tre folje). 4. Rreshti i katërt është një fjali me katër fjalë, që shpreh qëndrimin për temën. 5. Rreshti i fundit është një fjalë sinonime, që ripërcakton thelbin e temës

(p.sh. stina e luleve). Orёn e dytё mund tё jepet detyra e pёrshkrimit tё lules qё u pёlqen mё shumё.

Tema: Shenjat e pikёsimit

Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të stilizojё shenjat e pikësimit (presjen, pikёçuditёsen e pikёpyetjen). Të dallojё shenjat e pikёsimit (presjen, pikёçuditёsen e pikёpyetjen) në fjali të ndryshme.

Të vendosё shenjat e pikёsimit (presjen, pikёçuditёsen e pikёpyetjen).


Të pёrdorë intonacionin e duhur sipas shenjave tё pikёsimit. Të vendosё shenjat e duhura tё pikёsimit ku duhen, duke i shoqёruar me intonacionin e duhur.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari nxehjeje, Realizimi i kuptimit – Minileksion, Punё nё grupe dyshe Reflektimi ‐ Punё e pavarur

Mjetet: libri, letra me ngjyra.

Zhvillimi i mёsimit Evokimi:Veprimtari nxehjeje. Mёsuesi/ja ka përgatitur fleta në të cilat është shkruajtur emri i njërës prej katër shenjave të pikësimit, (pika, pikёpyetja, pikёçuditёsja, presja). Mësuesi/ja kërkon që secili nxёnёs të tёrheqë njё fletё ku të vizatojë duke stiluar shenjat. Pas vizatimit ngjiten nё tabelё shenjat e pikёsimit dhe mёsuesja shkruan tё gjitha shenjat e pikёsimit tё cilat njihen nga nxёnёsit duke i emёrtuar ato. Pyetet pёr datёn dhe shkruhet pyetja dhe pёrgjigjja nё tabelё. U kёrkohet nxёnёsve tё lexojnё tekstin “Kush e solli pranverёn”, Ndёrkohё kёrkohet qё nxёnёsit tё gjejnё shenjat e pikёsimit, tё pёrdorura nё tё, duke i qarkuar dhe numёruar ato. Pas kryerjes së kësaj detyre nga nxёnёsit mёsuesi drejton disa pyetje, si: - Çfarё bёtё ju? Shkruhet pyetja dhe pёrgjigja e nxёnёsve nё tabelё: Ne

lexuam, gjetёm, qarkuam, numёruam. - Çfarё bёri mësuesi/ja? Ato pёrgjigjen: Ju pyetёt. Po ju çfarё bёtё? Ne u

pёrgjigjёm. Realizimi i kuptimit ‐ Minileksion

Nё kёtё hap, mёsuesja ndalet duke u theksuar nxёnёsve qё tё shohin shenjat e pikёsimit, duke u sjellë në vëmendje edhe intonacionin që duhet të përdorin sa herё shohim njёrёn prej tyre. Mёsuesi/ja nё kёtё hap ndalet konkretisht te shenjat e pikёsimit: . , ! dhe ? duke dhënë shembuj fjalish bashkё me nxёnёsit, ku të evitentohet më qartë pёrdorimi i tyre.

Mёsuesi/ja nёnvizon se: Nё fund tё fjalive qё tregojnё diçka dhe nё fund tё pёrgjigjeve vendosim pikё. Nё fund tё fjalive pyetёse vendosim pikёpyetjen? Kur pёrsёritim veprimet ose para lidhёzёs Kur vendosim presjen dhe nё urime pёrshёndetjeje e nё fjali qё shprehin urdhёr vendosim pikёçuditёsen.

Punё nё grupe dyshe.


Mёsuesi/ja ka pёrgatitur disa pyetje e pёrgjigje, fjali që shprehin urdhër, habi, nё tё cilat ka hequr shenjat e pikёsimit. Kërkohet që nxёnёsit tё punojnё nё mёnyrё tё pavarur pёr tё vendosur shenjёn e duhur tё pikёsimit (fletushkat janё tё ndara nё dy grupe).

Grupi‐A Nga ky grup kërkohet: Vendos nё fund tё fjalisё shenjёn qё duhet:

Çfarё po bёjnё fёmijёt Sa vajza janё nё klasё Nё klasё janё 11 vajza Nё cilёn stinё jemi tani Tani jemi nё stinёn e vjeshtёs Mira Agimi Arbeni ikёn nё kinema Sa ditё e bukur sot

Grupi ‐B

Nga ky grup kërkohet: Vendos nё fund tё fjalisё shenjёn qё duhet: Sa djem janё nё klasё Çfarё je ti Unё jam shqiptar Mos u vono Cila orё e mёsimit ёshtё tani Ana lexoi mёsoi dhe pёrsёriti mёsimet Sa ditё e bukur sot Pas plotësimit të fletës secili nxënës e kёmben me shokun e bankёs dhe diskutojnё me njёri ‐ tjetrin, duke vetёvlerёsuar punёt e njёri‐tjetrit. Mёsuesi/ja vёzhgon dhe miraton ose jo diskutimet e nxёnёsve. Shkruhen shembuj nё tabelё. Edhe njё herё theksohen shenjat e pikёsimit, konkretisht, pika, pikёpyetja presja, pikёçuditёsja, dhe pёrdorimi i tyre, pa harruar intonacionin qё duhet të pёrdoret kur bёhet pyetje, kur shprehet çudi, te përdorimi i presjes apo kur mbaron mendimi (te pika). Reflektimi: Punё e pavarur Nxёnёsve u sugjerohet tё punojnë ushtrimin 1, në të cilin duhet tё vendosin shenjёn e duhur të pikёsimit:

? !, .

? !,


Me fillimin e shkollёs unё bleva njё laps, njё kuti me bojëra, njё penel, njё mprehёse dhe shumё letra shkrimi dhe vizatimi. Gjatё ditёs unё shkoj nё shkollё, shёtis me qenin, luaj me top shoh televizor dhe kёnaqem duke lexuar pёrralla, tregime, novela e romane. Qeni im vrapon shumё, leh pak, ruan shtёpinё nё mёnyrё besnike dhe pёrshёndet nё telefon. Edhe njёherё pas ushtrimit kujtohen nxёnёsit pёr pёrdorimin e presjes kur pёrsёriten veprime, emra dhe para lidhёzёs “kur” dhe asnjёherё para lidhёzes “dhe” ose “edhe”. Më pas nxёnёsve u sugjerohet të punojnё ushtrimin 2 nё libёr. Nё fund bёhet konkluzioni i orёs. Vlerёsohen nxёnёsit me fjalё dhe shprehje Detyrë: Jepet detyrё ushtrimi 4, duke i orientuar nxёnёsit se çfarё do tё bёjnё.

Shёnim: Kjo temё mund tё zhvillohet dy orё. Ështё zgjedhje e mёsuesit se sa orë do ta zhvillojë. Nё orёn përforcuese mund tё zhvillohet njё minitest ose njё diktim pёr tё parë se si nxёnёsit kanё pёrdorur shenjat e pikёsimit.

Tema: Bubulinoja ёshtё kureshtar apo llafazan?


Të lexojë për të kuptuar përmbajtjen; Të lexojë me intonacion, duke respektuar shenjat e pikësimit; Të tregojë përmbajtjen duke u ndihmuar me pyetje; Tё dallojё pёrdorimin e dialogut dhe shenjat e pikёsimit qё pёrdoren nё tё; Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet; Të analizojё pjesёn duke nxjerrё njё mesazh pёr tё. Të gjejë një mbyllje tjetër për pjesën.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ DRTA Realizimi i kuptimit ‐ Gushëkuqi rrethor: Reflektimi ‐ Rrjet diskutimi:

Mjetet: Libri i nxёnёsit


Zhvillimi i mёsimit: Evokimi ‐ DRTA: Kërkohet që të lexohet me ndalesa pjesa. Ndalesa 1: Atё tё dielё babai i Bubulinos ishte shumё i zёnё... . Deri tek: Po, edhe ajo flet shumё. Çfarё po bёn babai i Bubulinos? A është ai shumё i zёnё me punё? Po Bubulinoja ç’po bёnte? Çfarё po kёrkonte Bubulinoja donte tё ndihmonte babain? Si mendon ai pёr pёrgjigjen qё i dha babai? A ёshtё me tё vёrtetё mami llafazane se flet shumё? Ndalesa 2: Ik tani Bubulino! Tё thashё mё lёr tё qetё se kam punё, ‐ i pёrgjigjet ashpёr i ati dhe qё të shpёtojё prej të voglit (vazhdon deri tek “Pse po tё rrahёsh vezёn, hahet?! PO..) Si u soll me mamin? Si ta kuptojmё qё mami e pёrcjell tek babi? Çfarё i dha mami pёr babin? Cilёn do tё rrahë vezёn apo mamin? Pse ndodhin kёto ngatërresa? Ndalesa 3: Pse u nevrikos babai? A e vriste mё tё vёrtetё kёpuca Bubulinon? A e kishte mendjen top Bubulino? A mund tё luante me tё vёrtetё Bubulino me mendjen si luan me top? Gjatё leximit shpjegohen fjalët: Ashpёr – rreptё. Kureshtje – dёshirё e madhe pёr tё mёsuar ose pёr tё ditur gjithçka. Hakёrrim – bёrtas ose kёrcёnoj dikё. Mësuesi/ja kërkon nga nxënës tё ndryshёm të lexojnё pjesën dhe tё respektojnё shenjat e pikësimit gjatë leximit. Mёsuesi/ja më pas drejton pyetjen: Si ёshtё e ndёrtuar kjo pjesё. Fёmijёt pёrgjigjen nё bazё tё bashkёbisedimit ndërmjet babait dhe Bubulinos. Mësuesi/ja u sqaron nxënësve se pikёrisht ky bashkëbisedim quhet dialog. Realizimi i kuptimit: Gushëkuqi rrethor: Mёsuesi u jep nxёnёsve njё fletё ku tё shkruajnё nga njё fjali secili ose pёr Bubulinon ose pёr tё atin, duke dhёnё njё mendim pёr to. Fleta kalohet nё çdo

Dialogu ose bashkёbisedimi ёshtё biseda qё zhvillohet ndёrmjet dy ose mё shumё personave. Nёpёr libra dialogu fillon gjithmonё me vizё para fjalёve tё personazheve.


rresht. Çdokush, qё merr fletёn e palosur, nuk e lexon atё qё ka shkruar shoku. Lexohen fjalitё e nxënёsve dhe diskutohet pёr babain dhe Bubulionon, me ndihmën e disa pyetjeve.

‐ A po vepronte drejt babai? ‐ A mendon se i është shkelur ndonjё e drejtё Bubulinos? ‐ Cila ёshtё ajo? ‐ Po juve ju ka ndodhur qё tё mos i kuptoni ato qё tё kanё thёnë prindёrit nё çaste nervozizmi?

Reflektimi: Rrjet diskutimi Nxiten nxёnёsit të diskutojnё ndёrmjet tyre duke argumentuar pёrgjigjet, duke u ndarë nё dy grupe sipas pёrgjigjeve “po”, “ jo”, e më pas të qarkojnё shprehjet e babait, duke i shpjeguar bashkë me mësuesen.

Detyrё. Mësuesi përcakton detyrën: Bёni njё ditar dypjesёsh: Citati Komenti

Pjesa qё u pëlqen. Pse u pëlqen?

Shёnim: Kjo temё zhvillohet nё dy orё mёsimore dhe gjatё kёsaj ore nxënësit mund tё luajnё nё lojё me role. U kёrkohet nxënësve të gjejnë njё pёrfundim tjetёr pёr pjesёn duke mbajtur njё qёndrim kritik ndaj babait. Mund tё hartohet njё listё me tё drejta tё fёmijёve qё duhen zbatuar nё familje dhe njё listё me detyra qё duhen zbatuar nga fёmijёt nё shtёpi, duke paralelizuar fёmijёt me atё qё ndodh realisht nё shtёpitё e tyre. Nxёnёsve u lihet detyrё qё tё gjejnё librin “Eh more Bubulino”, nga ёshtё shkёputur kjo pjesё dhe tё diskutojnё ndёrmjet tyre rreth librit pasi ta kenë lexuar atë.

A kanë të rriturit gjithmonë të drejtë për ato që thonë

PSE?

Po Jo


Tema: Ngatarresё apo gabim


Tё lexojё dialogun ndёrmjet personazheve duke e interpretuar atё; Tё mbajё qёndrim kritik ndaj fjalёve tё thёna gabim; Tё marrё pjesё nё bashkëbisedim; Tё argumentojё pёrgjigjen qё jep pas çdo pyetjeje; Tё luajë me role me shokёt.

Mjetet: Libri, libra të llojeve të ndryshme Strategji dhe teknika:

Lexim Koment Lojё nё role

Zhvillimi i mёsimit: U kёrkohet nxёnёsve tё lexojnё pjesën, kometohet pjesa dhe mё pas zhvillohen pyetjet e librit. - A kishte tё drejtё mami t’i drejtohej ashtu Ilirёs? - Mendoni se fёmijёt i bёjnё me dashje gabimet? Nxiten nxënësit të ndajnё gabimet tё bёra me dashje nga gabime tё bёra pa dashje. - A mendoni se prindёrit duhet tё jenё mё tё kujdesshëm me fjalorin qё

pёrdorin kur na flasin ne? - Po nga mёsuesi/ja keni marrё vёrejtje qё nuk i keni kuptuar si keni

vepruar? - Çfarё fjale pёrdoret pas bёrjes sё çdo gabimi? - A ka ndonjё gjё tё pёrbashkёt Ilira me Bubulinon? Mos po i ndodh e njёjta

gjё si Bubulinos? Mё pas kërkohet nga nxënësit të punojnё nё çifte pёr tё luajtur nё role pjesёn, duke gjetur dhe njё mbyllje apo zgjidhje pёr tё, si dhe të sjellin në lojë në role aspekte të ngjashme nga jeta e tyre, duke mbajtur qëndrim kritik për rastet në të cilat mendojnë se nuk janë sjellë mirë.


Tema: Librat janё gjithçka


Tё lexojё pjesёn me emocion; T’u pёrgjigjet pyetjeve tё pjesёs pas çdo ndalese; Tё vlerёsojё tё lexuarin e librave; Tё pёrshkruajë librin mё tё bukur qё ka lexuar duke ia treguar shokëve përmbajtjen e tij.

Mjetet: Libri i nxёnёsit Strategji dhe teknika:

Evokimi: Stuhi mendimi, kllaster Realizimi i kuptimit: DRTA Reflektimi: Marrëdhënia: Pyetje –pёrgjigje

Zhvillimi i mёsimit: Evokimi: Bёhet njё stuhi mendimi pёr librin, sa shumё gjёra të vijnё nё mendje kur e themi kёtё fjalё. Dhe menjёherё nё vazhdim ose si rrjedhojё e stuhisё sё mendimit ndёrtohet pema e mendjes.

Libri

Libri

Eh, more BubulinoLibra

enciklopedikë

Libri i dijes

Libri me gjëagjëza

Borbardha

Libri me përralla

Romane

Librime vjerësha

Libri me tregime


Flitet pёr librat, llojet e tyre dhe mbushet kllasteri nё fillim me llojet e librave dhe mё pas me titujt e librave qё kanё lexuar sipas llojit tё tyre. Kërkohet të lexohet pjesa me ndalesa. Ndalesa 1 (fillon Nё librari dhe mbaron ... deri nё ......blu ose vishnje qё ai kёrkonte) dhe më pas drejtohen disa pyetje, si: - Çfarё kishte nё librari? - Çfarё pёrdorej pёr tё marrё librat? - A kishte mamaja e vajzёs informacionin e duhur për tё gjithё librat e

librarisё? - Si sillej ajo me blerёsit? Ndalesa 2 (Fillon ‐Ndjehesha shumё krenare.... deri tek.....pёrpirё nga kureshtja) dhe më pas drejtohen disa pyetje, si: - Si ndihej vajza pёr nёnёn e saj? - Ishte ajo kureshtare se ç’kishin librat brenda? - Po gjyshi me gjyshen a lexonin? Ndalesa 3 (Fillon‐Habitesha shumё....‐Çfarё sekreti fshihej aty qё ata nuk duhet tё mё tregonin?) dhe më pas drejtohen disa pyetje, si: - Çfarё sekreti fshihej aty? - A flisnin librat? - Kur do ta mёsonte vajza sekretin e tyre? Ndalesa 4 (Fillon ..Mё vonё deri–nё fund) dhe më pas drejtohen disa pyetje, si: - Çfarё ndodhi më vonё ? - Çfarё pa vajza tek librat? - Çfarё mesazhi përcjell nё fund pjesa? - Po ti a mёson sekrete nga librat? Shpjegohen fjalёt e reja qё nxёnёsit nuk kuptojnë gjatё leximit, por kёto mund tё shpjegohen edhe gjatё leximit me ndalesa, duke i shkruajtur nё tabelё. Mё bren kureshtja – jam kurioz I pёrpirё nga kureshtja ‐ shumё i pёrqёndruar nё tё lexuar. S’ma vё veshin ‐ nuk kushton vёmendje. Vise‐vende Brengё – shqetёsim i thellё. Lexohet pjesa nga nxёnёs tё ndryshёm. Reflektimi: Marrёdhёnia pyetje ‐ pёrgjigje, shoqëruar me pyetjet përkatëse. ‐ Ku punojnё prindёrit e tu? ‐ A lexojnё ato?


‐ Çfarё lexojnё mё shumё? ‐ A ke ti shumё libra nё shtёpi? ‐ Po nёna me gjyshin a lexojnё? ‐ Si ёshtё atmosfera nё shtёpinё tёnde kur lexohet? ‐ Pse ёshtё titulluar kёshtu pjesa? ‐ A mendoni se libri ёshtё gjithçka? Pse?

Vlerёsohen nxёnёsit dhe u jepet pёr detyrё tё lexojnё mёsimin ose tё gjejnё fjalё tё urta pёr librin. Shёnim: Nё orёn e dytё tё mёsimit nxёnёsit do tё tregojnё pёrmbajtjen, do tё punojnё faqen e dytё tё librit duke treguar se çfarё është libri pёr to. Mund tё bёhet njё ditar dypjesёsh, njё pesёvargsh, etj. Detyrё: Mësuesi u përcakton nxënësve si detyrë të qarkojnë shenjat e

pikёsimit nё pjesёn “Librat janё gjithçka”.

Tema: Llojet e fjalive


Tё dallojё llojet e fjalive; Tё kategorizojё fjalitё pohore, pyetёse dhe thirrmore; Të klasifikojë në tabelë fjalitë e një teksti sipas llojit, dëftore, pyetëse, habitore; Te formojё fjali pohore, pyetёse dhe thirrmore.

Mjetet e materiale burimore: Libri i nxёnёsit, etiketa, foto tё ndryshme, gazeta, libra, etj. Strategji dhe teknika:

Evokimi‐ vëzhgo e komento Realizimi i kuptimit‐ të nxënit në bashkëpunim Reflektimi‐ Punё nё grupe dyshe

Zhvillimi i mёsimit Evokimi‐ Vëzhgo e komento. Paraqitet një figurë për të cilën nxënësit duhet të tregojnë se çfarë shohin, të drejtojnë pyetje dhe të përcaktojnë se çfarë gjëje u duket e paparë ndonjëherë ose çfarë gjëje i habit. Shkruhen nё tabelё fjalitё e formuara nga nxёnёsit dhe vëzhgohen shenjat e pikёsimit të përdorura nё to.


Realizimi i kuptimit‐ Të nxënit në bashkëpunim: Hapen librat. Lexohet pjesa nё libёr “Unë njoh njё vogёlushe me emrin Diellёza...”. Njihen nxёnёsit me llojet e fjalive të këtij teksti dhe theksohet qё:

Shihet figura e parё dhe komentohet. Çfarё kafshe ёshtё kjo? Njihen fëmijët me fjalinë pyetëse.

Nxiten nxёnёsit të japin versione tё ndryshme rreth figurës, të bëjnë pyetje rreth saj duke shprehur habi ndaj shokut ose shoqes qё nuk njeh bretkosёn.

Uh, nuk e njeh! Ёshtё bretkosё. Komentohet figura e babit me Erёn e figurat e tjera.

Refletim: Punë në grupe dyshe Kërkohet nga nxёnёsit të klasifikojnё llojet e fjalive qё janё të shënuara nё fletёn e librit nё njё tabelё e të plotёsojnё tabelёn me shokun e bankёs.

Fjali pohore Fjali pyetёse Fjali thirrmore

Era, tё kam sjellё njё mace tё bukur.

Çfarё kafshe ёshtё kjo ? Ua babi sa mace e bukur!

Detyrё: Kërkohet që nxënësit të nxjerrin nga njё gazetё ose libёr 3 fjali dëftore, 3 pyetëse dhe 3 thirrmore, të cilat duhet t’i shkruajnë në fletore.

Fjali Që i bëjnë përshtypje... Që i çudisin... Që i entuziazmojnë... Që i zemërojnë...

Shënim: Në orën e dytë të kësaj teme, punohen ushtrimet. Udhëzohen nxënësit që në ushtrimin 1 të nënvizojnë fjalitë dëftore me blu, fjalitë pyetëse me të verdhë dhe me ngjyrë jeshile fjalitë thirrmore, në ushtrimin 2 të krijojnë tre fjali dëftore dhe në ushtrimin 3, këto fjali do t’i kthejnë në fjali pyetëse. Gjithashtu, kërkohet që nxënësit në ushtrimin 4 të krijojnë fjali thirrmore të specifikuara, ndërsa në ushtrimin 5 ku jepen disa fjali të vendosen shenjat e pikësimit. Ky ushtrim mund të jepet detyrë shtëpie.

Fjalitё qё lexuam nё kёtё tekst tregojnё, dёftojnё ose pёrshkruajnё diçka, prandaj quhen fjali dёftore. Nё fund tё tyre vendosim gjithmonё pikё.

Fjalia pyetёse shёrben pёr tё pyetur, pёr tё marrё informacion etj. Nё fund tё saj vendosim pikёpyetje.

Fjalitё qё shprehin ndjenja dhe habi quhen fjali thirrmore. Nё fund tё tyre vendoset gjithmonё pikёçuditёse.


Tema: Nusen e pashkës e ka zënë fruthi

Linja: Lexim Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të përshkruajë një kafshë (nusen e lalës) nga ana fizike, sjelljet, zakonet, zërin, natyrën;

Të përdorë një fjalor të pasur nga bota e kafshëve; T’u përgjigjet pyetjeve të ndërtuara vetë për kafshën; Të lexojë në mënyrë të vetëdijshme dhe më intonacionin e duhur; Të ushtrohet në veprimtari bashkëvepruese dhe të ndjejë përgjegjësinë vetjake në arritjen e qëllimit të grupit;

Të plotësojë tabelën e koncepteve për tregimin. Strategji dhe teknika:

Evokimi ‐ Kërkim pyetjesh Realizimi i kuptimit ‐ Këndi i pyetjeve Reflektimi ‐ Tabela P/Vlerësimi/

Mjetet e materiale burimore: Libri, vëzhgimet, enciklopedia e kafshëve, foto të një nuse laleje dhe blete, përvoja jetësore brenda dhe jashtë klasës.

Zhvillimi i mёsimit Evokimi: Kërkim pyetjesh Mësuesja u shpërndan ose u tregon nxënësve fotografinë e një nuselaleje dhe të një blete, si dhe u kërkon të shkruajnë emrin e kafshës dhe t’i vendosin një emër që ata dëshirojnë. Nxënësit nxiten të bëjnë një përshkrim, si dhe një skicë të kafshës, poshtë së cilës vizatojnë dy kolona. Mësuesi u kërkon atyre që në njërën anë të kolonës të shkruajnë sa më shumë pyetje që të jetë e mundur për këtë kafshë dhe në të dytën të japin disa nga mënyrat e mundshme për të gjetur përgjigje për to edhe nga burime të shumëfishta. Në këtë rast, mësuesi duhet t’i nxisë nxënësit që t’i shprehin të gjitha idetë që lidhen me temën, sado të çuditshme që të duken ato, si dhe t’i kujtojë ata se nuk duhet të kritikojnë idetë e të tjerëve. Realizimi i kuptimit: Këndi i pyetjeve Kërkohet nga nxënësit të hapin librat dhe të lexojnë në heshtje pjesën “Nusen e pashkës e ka zënë fruthi” duke vendosur shenjat e duhura të pikësimit pas çdo fjalie, si dhe të lexojnë me intonacion pjesën duke respektuar shenjat e pikësimit


dhe duke pyetur dhe përgjigjur bashkarisht për fjalët dhe shprehjet që nxënësit nuk kuptojnë. Ata kanë të drejtë t’i shkruajnë në këndin e pyetjeve të klasës. Mësuesi përcakton njësitë e tekstit që duhen diskutuar. Pjesa 1 “Në fillim ....deri në të kanë qëlluar me mollë!”. Pjesa 2 Fillon “Uaa deri tek ......një grup nuse lalesh. Pjesa 3 “Ku i ke shoqet e tua... deri tek ...sa të shijshme dhe madhështore që jeni”. Caktohet njëri nga nxënësit të lexojë më zë të lartë pjesën e përcaktuar dhe nxënësi tjetër bën pyetje për tekstin, për të cilat duhet të përgjigjet nxënësi, që lexoi. Të dy partnerët duhet të përpiqen të bien dakord për përgjigjet më të përshtatshme për pyetjet e bëra. Më pas shkëmbehen rolet. Tani nxënësi, që bëri pyetjet, lexon me zë të lartë paragrafin tjetër. Pastaj tjetri bën pyetje, si më lart. Pyetje të mira janë pyetjet të cilat mund të vendosen në një kënd të dukshëm të klasës. Pyesni për idetë kryesore. Cila është gjëja më e rëndësishme që thotë autori këtu? Përpiquni të sqaroni hollësitë.

- Çfarë mendon se ka dashur të thotë me __________? - Ishin të drejta ato?

Bëni përgjithësime. - Pse mendon se procesi paraqitet i tillë?

Lidheni atë që është thënë, me atë që do të vijë në tekst. - Çfarë duam të dimë tani? - Çfarë mendon se do të na thotë autori më tej? - Cili ishte keqkuptimi që kishte ndodhur?

Për çdo pjesë të përcaktuar mësuesi/ja cakton çifte nxënësish të rastësishëm sipas dëshirës dhe nxit leximin e pjesës në formë zinxhiri nga shumica e nxënësve. Reflektimi ‐ Tabela P/Vlerësimi/ Klasa ndahet në katër grupe: Plotësohet tabela e koncepteve.

KUSH? KUR? KU? ÇFARË? SI?

Zgjidhet një përfaqësues grupi me rolin e raportuesit, kurse të tjerët lëvizin në grupet e tjera në interval kohe çdo pesë minuta duke dëgjuar raportuesin, por edhe duke e plotësuar përgjigjen me ide të tjera në qoftë se kanë.


Detyrë: Mësuesi kërkon të gjendet e të argumentohet se cila nga tiparet e mëposhtme nuk është karakteristike për grupin ku është përfshirë secili prej nxënësve:

Indiferenti Të përfshirë I gatshmi

Ikën Luan me veten Vëzhgon

Ua thotë të gjithëve Shpërndan lajmin Nuk përfshihet

E harron menjëherë Nuk e diskuton me asnjë Mendon dhe ndihmon

Shënim: Në orën e dytë të kësaj teme kërkohet të lexohet pjesa me intonacion, e ndarë në role, të bëhet një pesëvargësh për nusen e lalës dhe jepet detyra që është në libër.

Tema: Ne dhe kafshët Linja: Të shkruarit Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të përshkruajë kafshën që pëlqen më shumë; Të listojë tipare, cilësi dhe veçori të maces; Të plotësojë me shkrim fjalët që mungojnë në një tekst të dhënë; Të tregojë një ngjarje duke u ndihmuar nga figura dhe duke përcaktuar sipas hapave fillimin, zhvillimin, zgjidhjen.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit ‐ Punë me tekstin, Praktikë e pavarur Reflektimi – Shkrim i lirë

Materiale mësimore dhe burimet: Foto të ndryshme të racave të kuajve, libri. Zhvillimi i mёsimit

Evokimi: Në tabelë shkruhet fjala mace dhe kërkohet nga nxënësit të listojnë cilësi, tipare, veçori e veprime të maces. Më pas shkruhet çdo gjë që nxënësit sjellin për macen, përfshirë edhe krahasime për të e fjalë të urta.

Mace


Realizimi i kuptimit: Punë me tekstin, Praktikë e pavarur Lexohet teksti për macen... Kotelja ime është shumë e këndshme............. Mësuesi/ja kërkon që nxënësit, duke parë figurën dhe duke lexuar pjesën, të komentojnë, të drejtojnë pyetje e të përgjigjen për tekstin, si dhe të plotësojnë tekstin me fjalët që mungojnë. Kërkohet të punohet individualisht me shkrim në libër për të plotësuar fjalët mungesore. Lexohet ushtrimi. Kafshët janë pasioni im. Unë kërkoj informacion për to, etj.

Reflektimi: Shkrim i lirë Mësuesi u sugjeron nxënësve të shkruajnë një ngjarje duke u bazuar në figurat në libër dhe duke ndjekur hapat e përcaktuar, fillimin, zhvillimin, fundin. Lexohen punët e nxënësve dhe më pas komentohen ato duke u vetëvlerësuar nga nxënësit. Detyrë: Mësuesi/ja/ja lë si detyrë përshkrimin e kafshës që u pëlqen më

shumë.

Tema: Dimri

Linja: Të lexuarit Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të lexojë më intonacion dhe me zë të lartë poezinë (për të tingëlluar sa më bukur);

Të dallojë se nga se formohet strofa; Të specifikojë vargjet e poezisë nga intonacioni, shenjat e pikësimit, rimën; Të analizojë duke e përshkruar, duke krahasuar, duke e shoqëruar hapat e dimrit;

Të veçojë fragmentet më të pëlqyeshme duke zhvilluar aftësitë përzgjedhëse të argumentuara.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Kubimi Realizimi i kuptimit ‐ Ditari i të nxënit Reflektimi – Pyetje, përgjigje


Materiale mësimore dhe burimet: Teksti i klasës, vëzhgimet, eksperimentet, përvoja jetësore brenda dhe jashtë klasës.

Zhvillimi i mёsimit Evokimi: Kubimi Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për dimrin. Klasa ndahet në 3 grupe të mëdha. Merret një kub kartoni dhe në faqet e kubit shkruhen kërkesat. Mësuesja ua jep kubin grupeve, të cilat duhet t’u përgjigjen kërkesave të shkruara në kub. Përshkruaje: Përshkruaj dimrin në qytetin/fshatin tënd, veçantitë e tij. Krahasoje: Me kë ngjason dimri? Nga se ndryshon nga stinët e tjera? Ç’ju bën të mendoni kur lexoni fjalën pylli më s’gjelbëron? (Dramatizohet duke u lëkundur si degët e pemëve, erën që fryn dhe borën që bie flokë‐flokë, gjetheve që oshëtijnë dhe vërshëllimën e erës.). Realizimi i kuptimit: Ditari i të nxënit Lexohet poezia “Dimri” dhe ndërkohë kërkohet që nxënësit të shënojnë fjalët që nuk kuptojnë. Klasa ndahet në tre grupe. Grupi i parë ‐ Strofa e parë “Ç’ndodh me pyllin në dimër?” Grupi i dytë ‐ Strofa e dytë “Ç’ndodh me veriun vjeshtën dhe dimri?” Grupi i tretë – Strofa e tretë “Si bëhet toka nga bora?”. Për këtë ditar dypjesësh, Mësuesi/ja u sugjeron nxënësve të përdorin zakonisht një bllok me spirale. Më pas nxënësit do të zgjedhin një fragment dhe do ta komentojnë atë në ditarin dypjesësh. Reflektimi: Pyetje, përgjigje Kërkohet që nxënësit në anën e majtë të bllokut të përshkruajnë përvojat e tyre në shërbim, si dhe të japin mendime vetjake dhe reagimin e tyre për këto vargje të lexuara.

Fragmenti Komenti

P.sh. Pylli më s’gjelbëron .....

Në dimër nuk ka më gjethe dhe pylli nuk gjelbëron .

Pasi nxënësit kanë lexuar dhe kanë shënuar mendimet e tyre, u kërkohet që disa prej tyre t’i thonë para klasës. Në këtë rast, nxënësit i drejtohen disa pyetje, si: Pse disa nga këto ide i janë dukur aq të rëndësishme, sa për t’u mbajtur shënim? Si u ndjetë? Edhe Mësuesi/ja duhet që t’i lexojë idetë e dhëna nga nxënësit për këtë poezi duke shpjeguar fjalët kyçe. Punohet rubrika: përgjigjuni pyetjeve dhe plotësoni: Çfarë po ndodh me natyrën? Po me pyllin?


U kërkohet nxënësve që fjalitë e strofës së dytë t’i kthejnë në fjali dëftore sipas shembullit fryn erë: Fryn erë Si e jep autori kulmin e dimrit? Më pas lexohen detyrat. Nxiten nxënësit të vlerësojnë njëri‐tjetrin dhe më pas, në varësi të kohës të bëjnë një vizatim për një ditë dimri. Detyrë: Mësuesi/ja u lë nxënësve si detyrë të shkruajnë nga një fjali për

secilën strofë dhe më pas të mësojnë vjershën përmendësh. Kjo temë në plan është planifikuar një orë. Në rast se mësuesi/ja vendos ta bëjë 2 orë, mund të organizojë një lojë më stinët, një përshkrim ose dramatizim, minikonkurs.

Tema: Fjalia pohore dhe mohore


Të dallojë fjalinë pohore dhe mohore; Të sjellë shembuj pohimi dhe mohimi; Të zëvendësojë pjesën nuk me s’dhe anasjelltas; Të krijojë fjali pohore dhe mohore.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Përvijim i të menduarit. Realizimi i kuptimit ‐ Përforcim i kujtesës. Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjetet: libri, fisha të ndryshme

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Përvijim i të menduarit Nxënësve u drejtohen disa pyetje, si: Çfarë dite është sot? Nxënësit kthejnë përgjigje: Sot është e .... ‐ A është sot e diel? Sot nuk është e diel. Duhen nxitur nxënësit për të rikujtuar se fjalitë që tregojnë diçka quhen dëftore dhe fjalitë me pjesëzën mohuese nuk quhen mohore, si dhe të kujtohet zëvendësimi i pjesëzës nuk me s’.


Realizimi i kuptimit: Përforcim i kujtesës. Rikujtohet se cili quhet dialog. Kërkohet që nxënësit të lexojnë dialogun e mëposhtëm dhe të shënojnë me blu fjalitë kur bashkëfolësit bien dakord dhe me jeshile kur nuk bien dakord. Ani – Nuk e dua qumështin! Nuk e dua bukën me reçel! Mami: ‐ Po çfarë do bir? Ani: ‐ Prit mami, prit! Dua diçka tjetër. Mami: ‐Mirë. Nxënësit mësojnë se:

Një top me ngjyra ku janë shkruar pyetje, si: Ç’quajmë fjali pohore ose mohore u jepet nxënësve, veprim që kryhet disa herë. Vendosen fashat nё tabelё dhe lexohen bashkarisht

Reflektim: Praktikë e pavarur Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të punojnë ushtrimin 1. P.sh: Tirana nuk është kryeqyteti i Shqipërisë. Tirana është kryeqyteti i Shqipërisë. Më pas lexohet ushtrimi dhe jepen vlerësime për punën e nxënësve. Detyrë: U jepet nxënësve të punojnë ushtrimin 1 në shtëpi, duke u sugjeruar

që fjalitë mohore t’i shkruajnë duke zëvendësuar pjesëzën nuk me pjesëzën s’. Shënim: Në orën e dytë të kësaj teme zhvillohen ushtrimet në libër dhe kërkohet nga nxënësit që të gjejnë fjali pohore dhe mohore në tekste të ndryshme.

Fjalitë që pohojnë një fakt, dukuri ose ngjarje, quhen fjali pohore. Fjalitë që mohojnë diçka ose kundërshtojnë quhen fjali mohore. Në to vendoset gjithmonë pjesëza mohuese nuk ose s’. Ajo vendoset gjithmonë para foljes.

P ёrpara foljes nё fjalinё pohore vendosim gjithmonё pjesёzat mohuese s’,nuk

Pёr tё lehtёsuar drejtshqiptimin ёshtё mё mirё qё para foljeve qё fillojnё me s, sh, z, zh, pёrdoret nuk dhe jo s ‘p.sh. nuk sulmoj ( e saktё) S’sulmoj e pasaktё.

Asnjёherё nuk duhet tё harrohet qё kur pёrdorim pjesёzёn mohuese s’ nuk duhet tё harrojmё apostrofin.


Tema: Kur një fëmijë ditëlindjen ka

Linja:Lexim Objektivat: Në fund të temës së mësimit nxënësi duhet:

Të listojë një sërë urimesh që përdoren gjatë ditëlindjeve; Të lexojë vjershën sipas teknikës së recitimit; Të shpjegojë kuptimin e fjalëve figurative e të urimeve që ndesh në tekstet që lexon;

T’u përgjigjet pyetjeve rreth përmbajtjes. Të tregojë mesazhin e vjershës me fjalë dhe vizatim; Të analizojë vjershën (strofa, vargu, rima).

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Punë në dyshe Realizimi i kuptimit ‐ Kutia e suprizave Reflektimi‐ Skedë, turi i galerisë

Materiale mësimore dhe burimet: Stendë me urimet: “Paç jetë të gjatë !” “Gëzuar ditëlindjen!” në disa gjuhë të huaja, kutia e surprizave, libri, vëzhgimet, përvoja jetësore.

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Punë në dyshe U kërkohet nxënësve të çohen në këmbë e të lëvizin në mënyrë të lirshme nëpër klasë, duke u përzier me të tjerët dhe kur Mësuesi/ja të thotë “Ngrij” nxënësit duhet të ndalojnë në vend, ndërsa kur Mësuesi/ja të thotë “Formo dyshe” nxënësit duhet të bashkohen në dyshe me personin që kanë pranë, duke u ulur në karriget që mund të jenë të lira. Aty pranë tyre diskutohet për temën: “Ç’ndodh kur një fëmije ka ditëlindjen?” Nxënësit në çifte ngrihen me dëshirë për të prezantuar urime të ndryshme ditëlindjeje duke dialoguar me klasën për rastet jetësore, të ngjashme me atë çka trajtohet në vjershë. Realizimi i kuptimit: Kutia e suprizave Mësuesi/ja u thotë nxënësve të lexojnë në heshtje vjershën dhe të shkruajnë në një copë letër fjalët dhe shprehjet që ata nuk kuptojnë. Pas evidentimit të këtyre fjalëve së bashku me nxënësit mësuesja duhet të shpjegojë kuptimin e tyre.

Klasa ndahet në tre grupe duke numëruar në këtë mënyrë/1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4... 1‐shat bashkë, 2‐shat bashkë, 3‐shat bashkë, 4‐at bashkë. Kërkohet që secili grup të komentojë nga një strofë, përkatësisht 1‐2‐3‐4.


Mësuesja e orienton diskutimin rreth pyetjeve: • Ç’ndodh në shtëpinë e fëmijës që ka ditëlindjen? • Ç’bëjnë njerëzit që vijnë për urim? • Pse fëmija ka ngjitur një shkallë? • Cilët e urojnë fëmijën për ditëlindje?

Nxënësit lihen të flasin lirshëm e të shprehin mendimet e idetë e tyre pa u paragjykuar nga shokët e shoqet e klasës. Nxënësit renditen sipas alfabetit në formë rrethore. Mësuesja ka përgatitur një suprizë të bukur për ta. Në një kuti nxënësve u shkruhen pyetje të ndryshme në lidhje me mësimin, fjali të paplotësuara që duhen të plotësohen sipas ideve të tyre. Reflektimi: Skedë, turi i galerisë Kërkohet që nxënësit të mbajnë shënime në skedë: 1. Ideja më e rëndësishme që u trajtua sot në vjershën “Kur një fëmijë ditëlindjen ka”, është…

2. Një pyetje rreth materialit “ Kur një fëmijë ditëlindjen ka” është… 3. Një koment i përgjithshëm rreth materialit “ Kur një fëmijë ditëlindjen ka …” 4. Listë me urime që ti pret ose bën në një ditëlindje.

Bëhet një tur galerie me punimet e nxënësve. Vlerësohen nxënësit për mënyrën e leximit, të komentimit e të bashkëpunimit mes tyre. Detyrë: Mësuesi/ja u lë si detyrë nxënësve të mësojnë vjershën përmendësh

dhe të shkruajnë në libër një listë të gjërave të domosdoshme për të organizuar një ditëlindje.

Tema: Kush nuk punon, mbetet i uritur

Linja: Lexim Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë se çfarë është fabula Të flasë për personazhet e fabulë, duke listuar 2‐3 cilësi të tyre T’u përgjigjet pyetjeve për të treguar se e ka kuptuar brendinë

U kujtohet nxёnёsve qё pas çdo urimi, vendoset pikëçuditёse.


Të analizojë fabulën (duke e ndarë në fillim, vazhdim, mbyllje) Të argumentojë si i pëlqen të jetë sipas shprehjeve të dhëna Të diskutojë rreth mesazhit të fabulës, duke argumentuar mendimin e tij

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Dëgjim muzikor Realizimi i kuptimit ‐ DLTA Reflektimi ‐ Punë në çift, turi i galerive.

Materiale mësimore dhe burimet: Magnetofon, libri, vëzhgimet, përvoja jetësore. Zhvillimi i mësimit:

Evokimi: Dëgjim muzikor Dëgjohet kënga “Moj bubrrec” dhe mësuesi/ja u kërkon nxënësve të këndojnë këngën e të bëjnë komente rreth saj, duke u drejtuar disa pyetje, si: Pse punonte aq shumë buburreci? Për çfarë punon ai? Mësuesi/ja flet për Sami Frashërin. Realizimi i kuptimit: DLTA Lexohet pjesa nga Mësuesi/ja/ja dhe shpjegohet fjala “lëmë” e ndonjë fjalë tjetër që nuk kuptohet nga nxënësit dhe kërkohet që vetë ata të krahasojnë vjershën me këngën, duke dhënë disa pika. Ku ngjasojnë ato? Lihen të lirë nxënësit të japin përgjigjet e tyre. Duhet te theksohet se janë të dyja fabula. Mësuesja i njeh me fabulën.

Bëhen pyetje rreth fabulës për të kuptuar në e kanë kuptuar mesazhin e saj. - Çfarë do të thotë milingonë për ta, po gjinkallë? - Cili është mesazhi i kësaj fabule? Reflektimi: Punë në çift. Kush të pëlqen të jesh: Kush punon ha! Kush s’punon, dheut i rëndon! Apo të dyja? Pse? Kërkohet që nxënësit të shoqërojnë punën me vizatime. Bëhet një tur galerie me punët në të cilat nxënësit ekspozojnë vizatimet dhe argumentojnë përgjigjet e tyre. Detyrë: Mësuesi/ja u lë si detyrë nxënësve të ndajnë tekstin në fillim, vazhdim e

mbyllje duke vënë nga një titull për to ose të shkruajë dy tre fjalë të urta për punën.

Fabula ёshtё njё pёrrallё e shkurtёr ku personazhet janё kafshё.


Tema: Kush jam unë?

Linja: Lexim Objektivat: Në fund të temës së mësimit nxënësi duhet:

Të dallojë tiparet që e karakterizojnë për të kryer një përshkrim ose të përshkruajë një shok, duke listuar disa tipare të tij;

Të plotësojë skemën, duke iu pergjigjur pyetjeve ndihmëse; Të vlerësojë përshkrimet e shokëve, duke i argumentuar ato.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit – Përshkrim, koment Reflektimi ‐ Analizë

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Stuhi mendimi Pyeten nxënësit se si e kuptojnë fjalën përshkrim? Si mund ta përshkruajnë veten. Shkruhen të gjitha mendimet e nxënësve dhe më pas merren me radhë ato që kanë shkruar fëmijët dhe diskutohen së bashku. Realizimi i kuptimit: Përshkrim, koment Përshkrim: Mësuesi/ja kërkon që nxënësit të plotësojnë skedën duke ndalur në çdo hap të saj. Si quhem? / Si jam unë? / Pamja e jashtme. Çfarë tipi jam? / Si sillem? Çfarë më pëlqen? Çfarë nuk më pëlqen? Nxënësve u kërkohet të mos e vendosin emrin në krye të skedës. Në fund punët ngjiten në tabelë dhe lexohen. Reflektimi: Analizë, vlerësim. Kërkohet që nga përshkrimet nxënësit të gjejnë gjithsecili, duke mbajtur dhe qëndrim kritik, se si janë ato me të vërtetë. Mësuesi/ja bën në fund vlerësim. Detyrë: Mësuesi/ja u lë si detyrë nxënësve të përshkruajnë shokun ose

shoqen duke ndjekur skemёn.

Zakonet

Veprimet e tij

Përshkrimi i shokut ose shoqes

Veçoritë

Sjellja

Pamja e jashtme

Emri i shokut, shoqes

Marrëdhëniet me të tjerët

Të metat


Tema: Kёrkohet njё titull


Të lexojё pjesёn duke e paralelizuar me veten; Të plotësojë skemën; Të vlerësojë përshkrimet e shokëve; Tё pёrshkruajë vendbanimin, duke treguar disa veçori të tij. Të krahasojë personazhet e pjesës me veten e tij. Të tregojë përmbajtjen e pjeës me fjalët e tij.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit – Pyetje, përgjigje Evokimi – Diagrami i Venit

Mjetet; libri i nxёnёsit

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Stuhi mendimi Mёsuesi/ja drejton pyetjen: Ç’kuptojnё me fjalёn vendbanim? Shkruhen mendimet e nxёnёsve pa i bёrё ndёrhyrje. Realizimi i kuptimit: Pyetje, përgjigje U kёrkohet nxёnёsve tё lexojnё pjesёn dhe tё diskutojnё nё dyshe se sa ngjan jeta e tyre me kёto dy personazhe. Realizimi i kuptimit: Pyetje, përgjigje Ndёrkohё qё nxёnёsit lexojnё, shkruhen nё tabelё pyetjet: - Sa vjeç ёshtё Mara? - Po Pali? - Ç’bёjnё ato kur mbarojnё mёsimet? - Ku punojnё prindёrit e tyre? - Me kё banojnё ata? - Çfarё klase janё ata? - Ç’punё bёjnё prindёrit e tyre? - Ç’mendon se do të bёhet kur tё rritet Mara?

Vendbanim


Mësuesi/ja u kërkon nxënësve t’u pёrgjigjen pyetjeve. Reflektim: Diagrami i Venit Mё pas, kёtyre pyetjeve të hapit të tretë, u pёrgjigjen pёr veten, duke parё se çfarё kanё tё ngjashme me Marёn, Palin e me jetёn e tyre. Lexohen punёt e nxёnёsve sё bashku dhe nxiten ata të diskutojnё me njёri‐tjetrin. Vlerёsohen punёt e njёri‐tjetrit dhe mёnyra e pёrshkrimit tё tyre. Detyrё: Mësuesi/ja lë si detyrë që nxënësit të pёrshkruajnë vendbanimin tyre.

Tema: Njerёz tё lumtur


Të bashkёpunojё me shokёt. Të lexojё me intonacion vjershën. Tё listojё disa pёrshёndetje, duke sjellë shembuj konkret. Të komentojё çdo strofё, duke i vёnё njё titull. Tё shpjegojё ndryshe fjalёn “miqёsi”.

Mjetet: Libri Strategji dhe teknika:

Evokimi ‐ Konkurs Realizimi i kuptimit ‐ Punё nё grupe Reflektimi ‐ Ditari trepjesësh, pesёvargёshi

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Konkurs Zhvillohet konkurs mes rreshtash, ku kërkohet se cili nga rreshtat do të thotё mё shumё urime. Ndahen sipas rreshtave pёr tё bёrё njё punё nё grup. Kërkohet të komentohen shprehjet.

Miqёsia s’blihet me flori! Miqёsia s’blihet me para! Miqёsia s’blihet asnjёherё

Unё Mara ose Pali


Realizimi i kuptimit: Punё nё grupe Mësuesi/ja u kërkon grupeve të punojnё pёr tё komentuar shprehjet e çdo strofe dhe pёr secilёn strofë nxёnёsit të nxjerrrin nga njё fjali duke e shoqёruar me vizatime. Gjithashtu, mësuesi/ja i kërkon liderit të grupit të ekspozojë dhe të komentojë punёt, të cilat diskutohen dhe vlerёsohen nga vetё nxёnёsit. Reflektimi: Ditari trepjesësh, pesёvargёshi Krijohet një ditar tripjesësh, në të cilin nxënësit do të shkruajnë strofën dhe komentin për këtë pjesë. Mësuesi/ja vendos komentin e vet për punën e nxënësve.

Citati Komenti i nxënësit Komenti i Mësuesi/jat

Mё pas nxënёsit nxiten të bёjnё njё pesёvargёsh pёr fjalёn miqёsi dhe nga nxёnёs tё ndryshёm kërkohet të lexohet pjesa. Detyrё. Nxënësve u kërkohet të bёjmë njё ese me temё: “Unë dhe shoku im”

Tema: Si të urojmë?

Linja: Tё shkruajmё Objektivat: Në fund të temës së mësimit nxënësi duhet:

Tё thotё disa urime që përdor për raste të ndryshme. Të flasë për rëndësinë e urimit në raste të ndryshme Tё shkruajё urime nga grupe fjalёsh tё caktuara. Tё shkruajё urime pёr raste tё ndryshme. Tё plotёsojё fjalёt mungesore.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Dora e fshehtё. Realizimi i kuptimit ‐ Punё nё grupe. Reflektimi ‐ Pratikё e pavarur.

Mjetet: Libri.

Zhvillimi i mësimit: Mësuesi/ja i shpërndan nga njё fletё secilit rresht dhe i kërkon çdo nxёnёsi të shkruajë nga njё urim duke e palosur fletёn, pa e parё shoku qё ka radhёn. Ndёrkohё kёndohet kёnga e ditёlindjes ose urime tё ndryshme.


Hapen letrat nё formё fizarmonike dhe lexohen urimet duke i komentuar më pas e duke kujtuar qё pas çdo urimi vendoset “!”. Praktikё e pavarur. Kërkohet që nxёnёsit të shkruajnё njё sёrё urimesh nё libёr, si dhe të plotёsojnё kartolinёn nё libёr. U kujtohet se adresa duhet shkruajtur saktё dhe me shkrim shtypi qё tё dallohet. Udhëzohen nxënësit që të plotёsojnë me urime fjalёt mungesore nё ushtrimin e mёposhtёm p.sh.: Mirёmbrёma dhe mirёserdhёt nё studion tonё televizive! Faleminderit! Mirё se ju gjeta! Faleminderit qё ishit me ne nё studio! Faleminderit juve! Tё nderuar teleshikues! Natёn e mirё dhe mirupafshim nё emisione tё tjera. Detyrё: Mësuesi/ja u kërkon nxënësve si detyrë të formojnë fjalë të

ndryshme me grupet e fjalëve. Mёngjes i mirё = Mirëmёngjes !

Tema: Mamaja bёn gjoja.


Të respektojë në mënyrë të vetëdijshme shenjat e pikësimit gjatë leximit të pjesës.

Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet. Të analizojё pjesёn duke nxjerrё njё mesazh pёr tё. Tё dallojё pёrdorimin e dialogut dhe shenjat e pikёsimit qё pёrdoren nё tё.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ DRTA Realizimi i kuptimit ‐ Gushkuqi rrethor Reflektimi ‐ Rrjet diskutimi

Mjetet: Libri i nxёnёsit

Zhvillimi i mёsimit: Evokimi: DRTA Lexohet pjesa me ndalesa. Ndalesa 1: Fillon nё fillim deri nё... por pa u larё aspak.


Deri tek – por pa u larё aspak. E më pas drejtohen pyetje - Si ёshtё Bastiani? - Çfarё bёn ai kur shkon nё banjo?

Ndalesa 2: Fillon Bastian rregullo dhomёn .....deri tek po fёrkon lavamanin dhe shoqërohet me disa pyetje: - Po kur mami i thotё qё tё rregullojё dhomёn a e rregullon ai? - Po dhёmbёt a i lan ai? - Ç’ndodhi njё ditё kur mami po kalonte pranё banjos? Ndalesa 3: Fillon Mamaja e Bastinait vendosi e do tё vazhdojё deri nё fund dhe shoqërohet me disa pyetje: Çfarё vendimi mori mami i Bastianit? - A ishte darka gati? - A kishte ushqime nёpёr guzhinё? - Ç’po ndodhte? - Çfarё ndodhi mё tej? Gjatё leximit nxёnёsit duhet të ndalen nё fjalё qё nuk i kuptojnё. Nxënësve u kujtohet që ky tregim ka nё bazё dialogun, duke iu sjellë në vëmendje edhe njё herё se çfarё ёshtё dialogu.

Realizimi i kuptimit ‐ Gushkuqi rrethor Mёsuesi u jep nxёnёsve njё fletё ku tё shkruajnё nga njё fjali secili pёr Bastianin, dhe u sugjeron që fleta të kalojë dorё mё dorё duke u palosur. Mё pas hapet letra dhe lexohen mendimet e nxёnёsve pёr Bastianin. Diskutohen sё bashku. Reflektimi: Rrjet diskutimi

Mësuesi/ja kërkon që nxёnёsit të diskutojnё ndёrmejt tyre ose të ndahen nё dy grupe sipas pёrgjigjeve PO‐JO dhe të debatojnё me njëri‐tjetrin, duke argumentuar pёrgjigjet.

Dialogu ose bashkёbisedimi ёshtё biseda qё zhvillohet ndёrmjet dy ose mё shumё personazheve. Nёpёr libra dialogu fillon gjithmonё me vizё para fjalёve tё personazheve.

A kishte të drejtë mami të sillej ashtu

me Bastianin? PSE?

Po Jo


Detyrё. Kërkohet që nxënësit të bёjnë njё ditar dypjesёsh: Citati Komenti

Pjesa qё u pёlqen

Pse u pёlqen

Shёnim: Kjo temё zhvillohet nё dy orё mёsimore dhe gjatё kёsaj ore mund tё luajnё nё lojё me role. Gjithashtu, nxënësve u kёrkohet njё pёrfundim tjetёr pёr pjesёn duke mbajtur njё qёndrim kritik ndaj Bastianit. Mësuesi/ja nxit nxënësit për të hartuar një listë me veprimet që bёn dhe nuk bёn Bastiani dhe u kërkon atyre të nxjerrin mesazhin e pjesёs dhe të bёjnё dallimin e sjelljeve të tyre nё shtёpi me sjelljet e Bastianit. Sugjerohet nga Mësuesi/ja që kjo mund tё bёhet nё formёn e Diagramit tё Venit.

Tema: Shkrimi i fjalёve mohuese askush, kurrkush, etj.


Të drejtshkruajë fjalë mohuese të tipit askush, kurrkush etj; Të pёrdorё ku duhet kёto fjalё mohuese; Të identifikojё rastet kur janё pёrdorur gabim kёto fjalё; Tё krijojё fjali duke i pёrdorur kёto fjalё.

Mjetet: Libri, fasha tё shkruara gati me fjalё mohuese Strategji dhe teknika.

Evokimi ‐ Pёrvijim i tё menduarit Realizimi i kuptimit ‐ Praktikё e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikё e pavarur, minitest

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Pёrvijim i tё menduarit Pёrvijim i tё menduarit: Kujtohen se çfarё ёshtё fjalia mohore dhe kërkohet nga nxënësit të thonë disa fjalё mohore? Më pas Mësuesi/ja vendos nё tabelё fjalёt mohuese.

Kërkohet që nxёnёsit të shkruajnё fjalёt nё fletore nё formё gare. Mё pas lexohen nga nxёnёsit kёto fjalё.

Askund, kurrkush, asgjё, asnjё, kurrkund, askund, asnjeri, asnjёra, asnjёherё, etj, janё fjalё qё shprehin mohim, ndaj dhe quhen fjalё mohuese.


Realizimi i kuptimit: Praktikё e drejtuar Punohet bashkё me mёsuesen ushtrimi 1. Mёsuesi/ja lexon pyetjen “Kush mungon sot?”. Mё pas kërkohet nga nxënës tё ndryshёm të lexojnё pёrgjigjen e Benit e Tanit. As‐kush mёsuese! As –kush, askush. Mёsuesi/ja pyet nxёnёsit se cili nga kёto raste ёshtё i drejtё dhe mё pas u thotё nxёnёsve se:

Reflektimi: Praktikё e pavarur Kërkohet që nxёnёsit tё punojnё në mënyrë të pavarur ushtrimet 2 dhe 4, për të cilat Mësuesi/ja jep shpjegimet e nevojshme, si nё ushtrimin 2 tё vendosen fjalёt qё mungojnё p.sh. Nё derё nuk po trokiste askush; dhe nё ushtrimin 5 tё krijohen fjali me fjalёt mohuese. Asnjeri, kurrgjё, kurrkund, askush dhe kurrkush. Pasi nxёnёsit tё kenë kryer ushtrimet 3 dhe 5 lexohen dhe vlerёsohen nga vetё nxёnёsit punёt e njёri ‐ tjetrit. Minitest; Mësuesi/ja në 5 minutat e fundit të orës zhvillon një minitest për të provuar nivelin bazë. U jepet nxënësve të shkruajnë një fjalë nga këto që morën p.sh. askush ose kurrkush. Detyrё: Ushtrim 3.

Sugjerohen nxёnёsit tё korrigjojnё gabimet nё ushtrimin e dhёnё dhe mё pas tё shkruajnё saktё ushtrimin nё fletore.

Tema: Ku e ka vendin pёrtaci?


Të lexojë me intonacion duke respektuar në mënyrë të vetëdijshme shenjat e pikësimit;

Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet; Të analizojё pjesёn duke nxjerrё njё mesazh pёr tё; Tё dallojё pёrdorimin e dialogut dhe shenjat e pikёsimit qё pёrdoren nё tё.

Kёto fjalё shkruhen njёsh se nga ana kuptimore janё njё fjalё e vetme.


Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Kllaster (pema e mendjes) Realizimi i kuptimit ‐ DLTA Reflektimi ‐ Rrjet Diskutimi

Mjetet dhe materiale burimore: Libri i nxёnёsit, pamje nga vende tё ndryshme turistike.

Zhvillimi i mësimit: Zhvillohet njё bisedё rreth vendeve turistike qё nxёnёsit kanë vizituar me prindёrit apo me shokёt. Shihen fotot qё kanё sjellё mёsuesja dhe fёmijёt. Në tabelë shkruhet fjala “përtac” dhe nxënësve u drejtohet pyetja: Si e mendoni ju një njëri përtac? Mësuesi/ja drejton pyetjen: Keni qejf apo i merrni me pёrtaci ekskursionet apo piknikёt? Kërkohet nga nxënësit të bёjnë njё kllaster për të parë se si e mendojnё ata pёrtacin.

Mësuesi/ja drejton pyetjen: Ku mund ta ketё vendin përtaci? Shkruhen disa pёrgjigje tё nxёnёsve nё tabelё tё cilat lexohen nё fund tё orёs. Realizimi i kuptimit: DLTA Lexohet pjesa nga mësuesi/ja dhe gjatё dёgjimit tё drejtuar duhet tё ndalet te fjaёt e reja, tё cilat shkruhen dhe shpjegohen nё tabelё: Pikё turistike. Qefalik. Nuk po i binin nё tё. Duke u ahur. Mendimtari. Diskutohet pjesa dhe lexohen edhe pёrgjigjet e nxёnёsve për të parë se sa i janë afruar përmbajtjes së pjesёs. Lexohet pjesa nga nxёnёs tё ndryshёm dhё mё pas komentohet ajo.

Nё punё

Nё mёsime

Nё lojё

Pёrtac

Nё tё ngrёnё


Pyeten nxёnёsit se si mund tё ishin sjellё ndryshe me shokun e tyre pёrtac? Kryhet njё rrjet diskutimi duke hedhur pyetjen binare

Detyrё: Jepet detyrё argumentimi i shprehjes “Pёrtaci nuk e ka vendin as nё fillim as nё fund”. Shёnim: Kjo temё mёsimore mund tё zhvillohet në dy orё dhe nё kёtё orё nxёnёsit mund tё ndajnё pjesёn në nёnnpjesё, duke i vёnё titull, tё gjejnё njё fund ndryshe e mё pas nxёnёsve u kёrkohet qё tё ritregojnё pёrmbajtjen.

Tema: Grupe fjalёsh tё qёndrueshme


Tё dallojё grupet e fjalёve tё qёndrueshme në fjalitë e dhëna. Ti ndryshojë rendin grupeve të fjalëve ose fjalёve pa prishur kuptimin e fjalisë.

Të gjejë fjalët kryesore në fjali. Të krijojё fjali me grupe fjalёsh tё dhёna.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Pёrvijim i tё menduarit Realizimi i kuptimit: Praktikё e drejtuar Reflektimi: Praktikё e pavarur

Mjetet: Libri, fasha tё ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Pёrvijim i tё menduarit. Në tabelë shkruhen fjali tё dhёna nga nxënёsit dhe Mësuesi/ja udhëzon që fjalitё të ndahen nё etiketa me grupe fjalësh, duke drejtuar pyetjet: Kush? Ç’bën? Kur?, etj.

A ju pëlqen zgjidhja që

gjetën shokët? PSE?

Po Jo


Shkruhen në tabelë pyetjet: Kush? Cili? Ç’bën? Ku? Kur? Kujt?, etj. Nxiten nxënësit që përgjigjen ta japin të shprehur me fjali. Fёmijёt vijnë në shkollë çdo ditë. Kush? Ç’bëjnё? Ku? Kur? Kështu formohen disa fjali, në të cilat Mësuesi/ja kërkon nga nxënësit të dallojnë fjalët e domosdoshme dhe plotësuese. Kërkohet të gjendet fjalia e vogёl duke kujtuar grupet e domosdoshme nё fjali. Realizimi i kuptimit. Praktikё e drejtuar. Mësuesi/ja nxit nxënësit të hapin librat për ta punuar ushtrimin 1 bashkë me të dhe u kërkon që të ndryshojnë rendin e fjalёve/grupeve tё fjalёve pa i prishur kuptimin fjalisё. Mёsuesi/sja tёrheq vёmendjen e nxёnёsve duke vendosur fishën e mёposhtme nё tabelё. P.sh: Vajzat takohen çdo ditё nё mensёn e shkollёs. Çdo ditё vajzat takohen nё mensёn e shkollёs. Nё mensёn e shkollёs vajzat takohen çdo ditё. Mёsuesi/ja tёrheq vёmendjen se jo gjithmonё realizohet ndryshimi i vendit pa e humbur kuptimin fjalisё. Mёsuesi/ja kërkon nga nxënësit të mbajnë mend:

Reflektimi. Praktikё e pavarur. Nxënësve u kërkohet që në ushtrimin 2 të nёnvizojnё nё mёnyrё tё pavarur fjalёt ose grupet e fjalёve tё qёndrueshme. Unё tё njoha me vёshtirёsi. Nё tela vareshin bluzat e mamasё time. Radio dhe televizioni pasqyrojnё tё rejat nga vendi dhe bota. Më pas korrigjohet nё tabelё ushtrimi i kryer nga nxënёsit.

Detyrё: Jepet ushtrimi 3 nё libёr e nё fletore. Nё orёn e dytё tё kёsaj teme nxёnёsit mund tё punojnё nё grupe dyshe pёr tё krijuar fjali dhe pёr tё gjetur nё to grupet e qёndrueshme.

Brenda fjalisё mund tё ndryshojmё vendin fjalёve pa ia prishur kuptimin fjalisё. Kёto fjalё ose grupe fjalёsh janё tё lёvizshme.

Fjalёt tё cilat po t’u ndryshosh vendin humbin kuptimin e fjalisё janё tёqëndrueshme.


Tema: Si ta gjesh kohёn?


Të lexojë me intonacion vjershën; Të lexojë duke respektuar shenjat e pikësimit; Të rendisё vargjet sipas radhёs duke kuptuar brendinё e vjershës; Të analizojё pjesёn duke nxjerrё njё mesazh pёr tё; Tё listojё veprimet qё bёn brenda njё dite; Tё krijojё fjali me fjalёt e reja qё gjeti nё vjershё.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Dora e fshehtё Realizimi i kuptimit ‐ lexim Refletim ‐ Punё nё çift

Mjetet e materiale burimore: Libri i nxёnёsit, pamje nga vende tё ndryshme turistike. Zhvillimi i mësimit

Evokimi: Dora e fshehtё Mёsuesi/ja ndan vjershёn nё disa pjesё duke u dhënë nxёnёsve nё grupe ose individualisht nga njё varg ose strofё. Nxiten nxёnёsit të tregojnё pёrmbajtjen dhe të diskutojnё, mё pas t’i vendosin sipas radhёs qё u duket mё e pёrshtatshme. Kërkohet të hapet libri dhe nxënësit të ballafaqohen me tё pёr tё gjetur se si ёshtё nё tё vёrtetё radha e vargjeve. Mësuesi/ja kërkon nga nxёnёs tё ndryshёm të lexojnё vjershёn dhe ndalet te fjalёt e panjohura për nxënësit, si: Dremis. Ankohem. Harrohem pas lodrave. S’hedh njё rresht. Nxiten nxёnёsit për të bёrё njё garё duke formuar fjali me fjalёt e reja e më pas për t’i lexuar e komentuar dhe për të vlerësuar fjalitё e njёri‐tjetrit. Punё nё çift. Kërkohet hartimi i një liste me veprimet qё kryejnё gjatё njё dite.

Nё mёngjes Nё drekё Nё darkё


Shkruhet lista me veprime në tabelë dhe nxiten nxënësit të diskutojnё me shokun e bankёs. Detyrё: Mësuesi/ja u lë si detyrë nxënësve të gjejnë fjalё tё urta pёr kohёn.

Shёnim: Nё orёn e dytё tё kёsaj temё nxёnёsit ftohen të diskutojnё pёr fjalёt e urta dhe ndryshimin e shprehjeve: kam kohё tё lirё, kam kohё tё zёnё dhe kur i kanё kёto kohё? Më pas lexohet dhe recitohet vjersha.

Tema: Çamarroku ynё Linja: Tё flasim Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё lexojë pjesën duke respektuar shenjat e pikësimit; Të mbaj qëndrim kritik për situatën e dhënë duke e argumentuar atë; Të analizojё pjesёn duke nxjerrё njё mesazh pёr tё.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Diskutime Realizimi i kuptimit – Lexim i drejtuar Reflektimi ‐ Punё nё grupe

Mjetet: Libri i nxёnёsit, fleta tё bardha, skeda tё gatshme. Zhvillimi i mësimit

Kërkohet të lexohet pjesa “Çamarroku ynё” dhe të bёhen komente rreth saj, si dhe drejtohen pyetjet: Pse sillet kёshtu çamarroku? Çfarё mbresash ju lё leximi i kёsaj pjese, pozitive, negative apo nuk tё bёn pёrshtypje? Kërkohet që nxёnёsit të argumentojnё qёndrimin e tyre e të tregojnё nga pёrvoja e tyre se ç’bёjnё kur i thonё prindёrit ose gjyshёrit se duhet tё mёsojnё. Po kur i kёshillojnё si sillen ato? Nxiten nxёnёsit të tregojnё se si e ndajnё kohёn dhe më pas udhëzohen se si do tё punojnё nё grupe. Kështu numёrohet 1.2 dhe sipas numrave qё i bien ndahen nё dy grupe. Kërkohet që grupi 1 të shpjegojë skedёn “jam i zёnё” dhe grupi 2 skemёn “koha e lirё”. Kërkohet që të punojё secili nga nxënësit sipas numrave 1 e 2, lexohen punёt e nxёnёsve e pastaj shkёmbehen dhe më pas nxёnёsit vendosen nё role tё ndryshme nga i pari dhe shkruajnё mbi shёnimet e shokёve. Udhëzohen nxënësit të lexojnё dhe të nxjerrin pёrfundime për ndarjen e kohёs, duke evidentuar rastet mё tё mira. Mёsuesi/mёsuesja vёzhgon dhe më pas miraton rastet e racionimit më tё mirё tё kohёs. Detyrё: Kërkohet nga nxënësit të shkruajnë rreth temёs “Koha ёshtё flori”.


Tema: Regjimi im ditor


Të pёrkufizojё regjimin ditor, duke listuar veprimet që kryhen në orë të ndryshme të ditës;

Tё dallojё tё pёrbashkёtat qё ka me personazhin; Të pёrshkruajë kur ёshtё i zёnё dhe kur ёshtё i lirё; Të shpjegojё shprehjen: “Koha ime e lirё, koha ime e shtrejtё”.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Marrëdhëniet pyetje përgjigje Realizimi i kuptimit – Lexim, Diagram i Venit Evokimi – Krijim ose shkrim i drejtuar

Mjetet: Libri i nxёnёsit, fletore, skedë.

Zhvillimi i mësimit Njihen nxёnёsit se çfarё bёn Alba gjatё ditёs. 06 : 15 Zgjimi dhe ngritja nga shtrati, 06 : 30 – 07. 00 Fiskultura e mёngjesit dhe higjena personale. Pёrkufizohet regjimi ditor si:

Listimi i veprimeve qё bёn gjatё ditёs sipas orarit për kryerjen e tyre. Theksohet domsdoshmëria për t’i bërë gjërat në orar. Kërkohet që nxёnёsit të shёnojnё me tik ato qё shohin tё pёrbashkёt me regjimin ditor tё Albёs. Shkruhet regjimi ditor, lexohet dhe komentohet nga gjithsecili. Nxiten nxёnёsit të dallojnë ngjashmёritё nё regjimin e tyre ditor. Kërkohet që nxёnёsit të plotёsojnё skedën: Jam i zёnё kur: shkoj nё shkollё, bёj mёsimet, ________________ Kam kohё tё lirё kur: dal shёtitje, luaj tenis, ________________ Kometojnё nxёnёsit plotёsimin e detyrёs. Detyrё: Mësuesi/ja u lë si detyrë nxënësve të bёjnë njё krijim me titull “Koha

ime e lirё, koha ime e shtrenjtё”.


Tema: Grupe fjalёsh tё domosdoshme dhe jo tё domosdoshme

Linja: Njohuri rreth gjuhës. Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Tё dallojё grupet e fjalёve tё qёndrueshme e jo të qëndrueshme; Tё zvogёlojё fjalitё duke hequr grupet jo tё domosdoshme; Të caktojё fjali me grupe tё ndryshme fjalёsh; Tё analizojё vendin qё kanё grupet e domosdoshme dhe jo tё domosdoshme nё fjali.

Mjetet: Libri, fasha tё ndryshme. Strategji dhe teknika.

Evokimi: Pёrvijim i tё menduarit Realizimi i kuptimit: Praktikё e drejtuar Reflektimi: Praktikё e pavarur

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Pёrvijim i tё menduarit Pёrvijim i tё menduarit. Nxёnёsve u kujtohen pjesёt kryesore tё fjalisё e pyetjet me tё cilat gjenden ato, si dhe rastet nё tё cilat kemi fjalitё e vogla mё 2 apo 3 fjalё. Shkruhen në tabelë pyetjet: Kush? Cili? Ç’bën? Ku? Kur? Kujt?, etj. Nxiten nxënësit që përgjigjen ta japin të shprehur me fjali Shkruhen 2 fjali tё dhёna nga nxёnёsit dhe kërkohet që të hiqen fjalёt qё nuk ia prishin kuptimin fjalisё deri sa ajo tё ketё kuptim. Realizimi i kuptimit: Praktikё e drejtuar Kërkohet të punohet ushtrimi 1 nё tё cilin nxёnёsit të nxjerrin vetё kёtё pёrfundim. Prindёrit e mi punojnё nё televizionin lokal prej vitesh. Prindёrit punojnё. Klasat janё tё ndriçuara shumё mirё. Klasat janё tё ndriçuara. Nxёnёsit duhet të dalin nё pёrfundim dhe të mёsojnё se:

Fjalёt ose grupet e fjalёve qё hoqёm nuk ia ndryshojnё kuptimin fjalisё, prandaj ato quhen grupe jo tё domosdoshme.


Reflektimi: Praktikё e pavarur Punohet ushtrimi 2, nё tё cilin nxёnёsit do tё formojnё fjali, ku do t’u kërkohet të tregojnë se çfarё do tё vёnё re:

Ndihmon prindёrit. Djali ndihmon prindёrit. Luan muzikё. Ai luan muzikё. Ecёn nё majё tё gishtave. Ushqen kanarinat

Mira ecёn nё majё tё gishtave. Gjyshi ushqen kanarinat.

Grumbullohen ide nga nxёnёsit dhe theksohet se pa prezencёn e disa fjalёve nuk ka kuptim fjalia. Vlerёsohen nxënёsit pёr mёnyrёn e argumentimit tё tyre.

Detyrё: Ushtrim 3 Sugjerohen nxënësit të dallojnё grupet e fjalёve tё domosdoshme, të cilat duhet t’i shënojnë me njё vijё, dhe jo tё domosdoshmet, me dy vija.

Shёnim: Nё orёn e dytё tё kёsaj teme do tё vazhdohet me ushtrimin dhe nxёnёsit do tё pёrforcojnё edhe njёherё se fjalёt e domosdoshme mbartin kuptimin kryesor tё fjalisё dhe jo tё domosdoshmet e mbushin ose e plotёsojnё atё.

Tema: Kjo ёshtё e imja!

Linja: Tё lexojmё Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të përdorë një fjalor të pasur nga bota e kafshëve; T’u përgjigjet pyetjeve të ndërtuara vetë për kafshën ujore, bretkosën; Të lexojë në mënyrë të vetvëdijshme dhe me intonacionin e duhur; T’u përgjigjet pyetjeve për të treguar se e ka kuptuar brendinë e pjesës; Të plotësojë tabelën e personazhevë për tregimin; Të tregojë mesazhin e pjesës për të drejtën e mbrojtjes se kafshëve, kudo qofshin ata, në tokë, ajër, ujë. Strategji dhe teknika:

Evokimi – Pyetje, përgjigje Realizimi i kuptimit ‐ Lexim Reflektimi ‐ Kёndi i pyetjeve, tabela e koncepteve

Mjete e materiale mёsimore: Libri i nxёnёsit, foto, enciklopedi, materiale nga interneti, etj.


Zhvillimi i mësimit Evokimi – Pyetje, përgjigje Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për fjalën ”Bretkosё” dhe krijon një stuhi mendimi.

Mësuesi/ja pyet: ‐ Çfarë ju kujton kjo fjalë? ‐ Çfarë lloj specie është peshk apo gjitar? ‐ Me çfarë ushqehet? ‐ Ku rriten bretkosat? ‐ A dini ndonjë cilësi tё bretkosёs? ‐ Si ushqehen ato?

Realizimi i kuptimit: Lexim Hapet libri dhe lexohet pjesa “Kjo ёshtё e imja” në heshtje, dhe më pas nxitet bërja e pyetjeve dhe dhënia e përgjigjeve për fjalët dhe shprehjet që nuk kuptohen nga nxënësit. Ishull, paqe, niveli i ujit, etj. Ata kanë të drejtë t’i shkruajnë këto pyetje edhe në këndin e pyetjeve të klasës. Mësuesi/ja cakton tekstin që duhet lexuar dhe vendos njësitë e tekstit që duhen diskutuar. Çdo pjesë duhet të ndahet paraprakisht nga mësuesja. Pjesa 1 ‐“Nё njё pellg jetonin ...uji ёshtё i imi”. Pjesa 2 –“Mos hipni tek ishulli....Ky ёshtё i imi”. Pjesa 3 ‐“Papritur …Çfarё surprize”. Pjësa 4 – “Guri ......grindjeve” Reflektimi ‐ Kёndi i pyetjeve, tabela e koncepteve Mësuesi/ja kërkon që njëri nga nxënësit të lexojë me zë të lartë paragrafin dhe nxënësi tjetër të bëjë pyetje për pjesën e tekstit. Partneri duhet t’u përgjigjet atyre. Të dy partnerët duhet të përpiqen të bien dakord për përgjigjet më të përshtatshme për pyetjet e bëra. Më pas shkëmbehen rolet, ku nxënësi, që bëri pyetjet, lexon me zë të lartë pjesën tjetër. Pastaj tjetri bën pyetje, si më lart. Pyetje të mira, të cilat mund të vendosen në një kënd të dukshëm të klasës. Pyeten për idetë kryesore. Cila është gjëja më e rëndësishme që thotë autori këtu? Përpiquni të sqaroni hollësitë. Çfarë mëndon se ka dashur të thotë më __________? Ç’lidhje ka kjo ide me idenë kryesore?


Bëhen përgjithësime. Pse mendoni se procesi paraqitet i tillë? Lidheni atë që është thënë, me atë që do të vijë në tekst. Çfarë duhet të dimë tani? Çfarë mendoni se do të na thotë autori më tej? Bëhet leximi i pjesës në formë zinxhiri nga shumica e nxënësve.

Detyrё: Kërkohet nga nxënësit të pёrgatisin një maskë të një personazhi që ju pëlqen.

Shёnim: Nё orёn e dytё tё kёsaj teme nxёnёsit do tё zhvillojnё lojё nё role, do tё tregojnё pёrmbajtjen e do tё marrin detyrё njё pesёvargёsh.

Tema: Fjalia më e vogël


Të dallojë fjalinë e vogël nga ana kuptimore në fjali të ndryshme; Të përcaktojë numrin e fjalëve për secilën fjali të punuar; Të zgjerojë fjalitë me fjalë të tjera duke plotësuar kuptimin e saj; Të heqë një nga një fjalët e fjalisë pa ia prishur kuptimin deri në fjalinë më të vogël.

Strategji dhe teknika. Evokimi: DDM Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar, punë në çift. Reflektimi: Praktikë e pavarur.

Mjete dhe materiale burimore: Libri, fasha të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit. Evokimi: DDM Shkruhet në tabelë tema e mësimit. Më pas mblidhen ide nga nxënësit se çfarë dinë për fjalinë e vogël, ide të cilat shkruhen në kolonën e parë “Di”e më pas pyeten se çfarë duan të dinë për fjalinë e vogël dhe shkruhen pyetjet e tyre në kolonën e dytë “Dua të di”.


D ‐ D‐ M Fjalia më e vogël

D (Di) D (Dua të di) M (Mësova)

Grumbullohet informacion nga nxënësit rreth njohurive të tyre për këtë temë dhe Mësuesi/ja jep informacionin e nevojshëm, plotësues, në bazë të njohurive që kishin nxënësit. Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar, Punë në çift. Nxënësit nxiten të formojnë fjali të ndryshme dhe të përqendrohen për të gjetur fjalitë e vogla. Mësuesi/ja thekson që:

Fjalët kryesore u përgjigjen pyetjeve: Kush? Cili? dhe Çfarë bën?

Fjalia është grupi i fjalëve me kuptim që mbetet kur fjalisë i heqim fjalë ose grupe fjalësh jo të domosdoshme.

Vendosen fashat e përgatitura nga mësuesi/ja në një vend të dukshëm të klasës. Hapen librat, lexohet ushtrimi 1 dhe fjalitë diskutohen së bashku. Mësuesi/ja kërkon që një nxënës të lexojë grupin e parë të fjalëve për të gjetur në ka kuptim fjalia apo jo. Zogjtë cicërojnë. Bëhen pyetjet: ‐ Cilët cicërojnë? (zogjtë.) ‐ Çfarë bëjnë zogjtë? (cicërojnë) Vetë nxënësit duhet të nxjerrin përfundimin se këto janë dy fjalët kryesore që kështu ka kuptim fjalia. Po kështu vazhdohet me fjalitë: Luani gogësin. Kali hingëllin. Yjet ndrijnë. Folësit prezantojnë. Bëhet një dallim tek fjalitë Peshkatari gjuan... Bariu ruan ..... Gjuetari shkon..... Dielli lëshon .......


Tërhiqet vëmendja për rastet që edhe pse janë fjalë kryesore këto nuk përbëjnë një fjali, por duhet një fjalë tjetër që të bëhet një fjali me kuptim. Theksohet se: Fjalia e vogël mund të ketë dy ose më shumë fjalë të lidhura nga ana kuptimore.

Pasi mësuesi/ja ka sqaruar gjërat e paqarta që dalin nga ushtrimi 1 për fjalinë e vogël punohet ushtrimi 2 ku kërkohet që nxënësit të plotësojnë me fjalë ose grupe fjalësh plotësuese fjalitë që vijojnë. Dimrit shpendët largohen. Atëherë diskutohet ky rast me nxënësit se për çfarë grupi plotësues ka nevojë fjalia (KU?). Kështu vazhdohet me fjalitë e tjera. Nxitet diskutimi i nxënësve në çift e më pas diskutimi me mësuesi/jan dhe me nxënësit e tjerë. Djali i vogël po qante me ngashërim. (Si?) Përralla na rrëfen. ‐ Gjyshja na rrëfen përralla. Luani është mbreti i kafshëve (të pyllit). Reflektimi: Praktikë e pavarur Punohet ushtrimi 3 në mënyrë të pavarur, ku kërkohet të hiqen fjalët ose grupet e fjalëve plotësuese për të gjetur fjalinë më të vogël.

Djaloshi kalëronte. Nxënësi lexonte. Shiu pritej të fillonte. Motra studion e qetë në bibliotekë. Dielli ndriçon tokën.

Detyrë: Ushtrimi 4 ose dhe vazhdimi i ushtrimit 3, nëse nuk arrihet të përfundohet në klasë. Shёnim ‐ Mёsuesi/ja e organizon orёn e dytё, nё varёsi tё nivelit tё klasёs dhe tё ecurisё sё orёs sё parё, duke kërkuar të punohen ushtrimet që mbeten dhe ushtrime shtesë.

Tema: Stilolapsi me tri ngjyra

Linja: Tё lexojmë Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të lexojë duke respektuar shenjat e pikësimit; Të përshkruajë pjesën me fjalët e tij;


Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet; Të tregojë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve të tjerë.

Strategji dhe teknika: Evokimi: Pyetësor, punë në çift. Realizimi i kuptimit: DLTA Reflektimi: Rrjet diskutimi.

Mjete: Libri.

Zhvillimi i mёsimit. Evokimi: Pyetësor, punë në çift Mësuesi/ja ka përgatitur një pyetësor me pyetje të shkëputura nga libri. U jepet nxënësve pyetësori me këto pyetje: ‐ Të ka ndodhur të gjesh në shkollë ndonjë send të humbur? ‐ Si ke vepruar në këtë rast? ‐ Të ndodh shpesh të pëlqesh gjërat e të tjerëve? ‐ Si vepron? ‐Ia kërkon shokut ose shoqes? ‐ Ua kërkon prindërve? ‐ Bëhesh grindavec duke e kërkuar me këmbëngulje? ‐ Apo e fut në listën e gjërave që të pëlqejnë të të bëjnë dhuratë kur janë festat apo ditëlindja?

Nxënësit nxiten të diskutojnë në çift përgjigjet e njëri tjetrit dhe të përcaktojnë se çfarë kanë të ngjashme me njëri ‐ tjetrin. Më pas diskutohet nga nxënësit për përgjigjet e rastet e mundshme të dhëna nga secili në pyetësorin e vet. Realizimi i kuptimit: DLTA Lexohet pjesa nga mësuesi/ja (DLTA). Bëhen pyetje. ‐ Çfarë i kishte mbetur në mendje Artanit? ‐ Ç’ndodhi më tej? Lexohet pjesa nga nxënës të ndryshëm, nxitet diskutimi për përmbajtjen e pjesës dhe bëhen disa pyetje. Në fund mesuesi/ja pyet: Cili është mesazhi i kësaj pjese? Si mund ta kishte ndryshe titullin? Reflektimi: Rrjet diskutimi. Bëhet një pyetje binare për të cilën nxënësit do të ndahen sipas përgjigjeve dhe do të argumentojnë ato.


Detyrë: Kërkohet që nxënësit të bëjnë një ditar dypjesësh (pjesa që u pëlqen dhe komenti).

Shёnim ‐ Kjo temë ndahet në 2 orë, në orën e dytë nxënësit duhet të lexojnë me role, të ritregojnë përmbajtjen, të bëjnë një ese, etj.

Tema: Përshkruaj shokun/shoqen

Linja: Të shkruarit Objektivat: Nё fund tё kësaj teme mësimore nxënësi duhet:

Të përshkruajë me fjalët e tij shokut apo shoqen më të mirë; Të tregojë tipare, cilësi të shokut apo shoqes; Të plotësojë me shkrim përshkrimin e shokut apo shoqes; Të listojë veprimtaritë që kryejnë së bashku.

Materiale mësimore dhe burimet: Libri, fletore. Strategji dhe teknika:

Evokimi ‐ Bisedë Realizimi i kuptimit ‐ Punë e drejtuar Reflektimi – Pema e mendjes

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Bisedë Zhvillohet një bisedë e shkurtër për shokun apo shoqen, nxirren në pah rastet kur ato e quajnë një shok/qe të mirë dhe bëhen pyetje. ‐ Si e zgjedhin shokun apo shoqen? ‐ Çfarë u pëlqen ose çfarë i tërheq kur zgjedhin një shok apo shoqe?

A nuk ishte mire që Artani ta mbante për vete stilolapsin meqenëse nuk ishte

i Ilirit? PSE?

Po Jo


Realizimi i kuptimit: Punë e drejtuar Punë me tekstin. Hapet libri dhe kërkohet që nxënësit të shohin hapat që duhet të ndjekin kur përshkruhet një shok apo shoqe, duke i shoqëruar me pyetje: ‐ Si quhet? ‐ Sa vjeç është? ‐ Si të duket sjellja e tij ose e saj? ‐ Ç’raport ke me atë? ‐ Çfarë ndjenjash ushqen ndaj teje? ‐ Ç’dëshira ke? ‐ Ç’pamje e ç’gjatësi ka? ‐ Cila është shkolla ku mëson, etj.

Plotësohet skeda, lexohet e komentohet ajo nga nxënësit. Reflektimi: Pema e mendjes Në fund bëhet një pemë e mendjes për shokun ose shoqen më të mirë. Plotësohet pema e mendjes nga nxënësit duke përshkruar cilësitë e një shoku apo të një shoqeje që duan shumë. Detyrё: Kërkohet që nxënësit të përshkruajnë një nga personazhet më të

dashur të librave që kanë lexuar ose të filmave që kanë parë, i cili edhe të vizatohet.

Tema: Aeroplani i shokut

Linja: Të lexojmë Objektivat: Nё fund të kësaj teme mësimore nxёnёsi duhet:

Të lexojë me intonacion, duke respektuar shenjat e pikësimit; Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet; Të nxjerrë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve të tjerë.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Pyetje, përgjigje Realizimi i kuptimit: DRTA Reflektimi: Diagrami i Venit

Mjete: Libri


Zhvillimi i mësimit Evokimi: Pyetje, përgjigje Mësuesi pyet nxënësit: - A ju pëlqen të luani me lodrat e njëri tjetrit? - Si do të ndiheshit, nëse do të prishni lodrën e shokut? Nxënësit japin mendimin e tyre. Realizimi i kuptimit: DRTA Lexohet pjesa me ndalesa. Ndalesa 1. Fillon... në fillim deri‐i vuri në vendin e vet dhe shtohen disa pyetje, si:

- Kishin shumë kohë që ishin njohur djemtë? - Luajtën shumë ato? - Çfarë bëri Aldi kur iku Albani? - A mendoni se është mirë që ti besosh thesarin tënd një shoku që sapo ke

njohur? Ndalesa 2. Fillon ... Pas nja dy ditësh... e pas do kohe e harroi aeroplanin dhe shtohen disa pyetje, si:

- Çfarë vuri re kur hapi lodrat Albani? - A e kishte prekur mamaja? - Si e qetësoi ajo? - Ku mund ta kishte lënë Aldi aeroplanin me bateri?

Ndalesa 3. Bëhen disa pyetje - Kur e ftoi Albani shokun e tij? - Pse u shqetësua Albani? - Ç’po bënte ai në dhomën e tij? - Pse e la shokun pas derës? - Pse Aldi iku me një dhembje në zemër? - A do ishe ndjerë dhe ti kështu?

Kërkohet të lexohet pjesa nga nxënësit dhe më pas të komentohet, duke shtuar përsëri pyetje.

- Si mund të përfundonte ndryshe pjesa? - A ka vazhduar më miqësia e tyre? - Keni ndonjë rast të ngjashëm?

Reflektimi: Diagrami i Venit Nxitet të bëhet Diagrami i Venit, me ndihmën e pyetjeve.


- A mund të krahasohet Albani me Altinin që gjeti stilolapsin me dy ngjyra të shokut dhe shkoi ia tregoi me vrap?

- A kanë këta të dy ndonjë pikë të ngjashme? - Me kë do ta krahasonit Artanin me Aldin apo me Albanin?

Të veçantat Të veçantat

të përbashkëtat Detyrё: Kërkohet të krijohet një pesëvargësh për fjalën ”miqësi”.

Shёnim: Kjo temë ndahet në 2 orë, në orën e dytë nxënësit nxiten të ritregojnë përmbajtjen, të bëjnë një lojë në role që të gjejnë një përfundim për pjesën.

Tema: Krahasojmë tekstet


Të përshkruajë marrëdhëniet ndërmjet të dy shokëve. Të dallojë ndryshimin ndërmjet dy miqësive. Të krahasojë të dy tekstet duke mbajtur qëndrim kritik . Të argumentojë se si e zgjedh shokun apo shoqen. Të mbajë qëndrim kritik ndaj sjelljeve të gabuara duke dhënë zgjidhje për to.

Strategji dhe teknika. Evokimi ‐ Punë me grupe Realizimi i kuptimit ‐ Diagrami i Venit Reflektimi ‐ Gushkuqi rrethor

Mjete: libri i nxёnёsit, fletë A 3.

Zhvillimi i mёsimit. Evokimi: Punë me grupe Kërkohet që nxënësit të lexojnë pesëvargëshin për fjalën “Miqësi”. Pas kësaj veprimtarie mësuesi/ja i vë nxënësit të numërojnë 1, 2 dhe ndahen sipas numrit që u ra. Përcaktohet që numri 1 do të merret me tekstin “Stilolapsi me ngjyra” dhe numri 2 do të merret me tekstin “Aeroplani i shokut”.

Albani Altini


Kërkohet që nxënësit të punojnë në grupe për të krahasuar tekstet ku secili i referohet fillimisht tekstit të vet dhe më pas duhet të krahasojë duke e pasur tekstin e vet si primar. Më pas përcaktohet që njëri grup të merret me shprehjen “Miq për kokë”, ndërsa grupi tjetër të merret me shprehjen “Miku njihet që është mik në nevoja në rrezik”. Kërkohet që nxënësit të punojnë në grupe dhe në fund të diskutojnë duke argumentuar përgjigjet që kanë përgatitur, duke i dhënë një zgjidhje situatave. Nxënësit udhëzohen që, në varësi të zgjidhjes që bën grupi, mund të bëjnë dhe lojë në role duke e ndryshuar fundin e pjesës ose duke e vazhduar atë me një zgjidhje e duke mbajtur qëndrim kritik ndaj sjelljes së Albanit. Nxënësve u kërkohet që në formën e diagramit të Venit të grumbullojnë idetë dhe të bëjnë krahasim përfundimitar të tekstit. U kërkohet të bëjnë kujdes për diagramin e venit, duke pasur parasysh skemën Realizimi i kuptimit: Diagrami i Venit

Grupet nxiten të vlerësojnë njëri –tjetrin duke dhënë mendimin e tyre për punën e njëri‐tjetrit dhe duke mbajtur qëndrim kritik aty ku nuk u pëlqen zgjidhja. Reflektimi: Gushkuqi rrethor Zhvillohet metoda e gushëkuqit rrethor. Më pas Mësuesi/ja shkruan në tabelë një pyetje: Si e zgjedh ti shokun? Nga paraqitja? Nga rezultatet në mësime? Sepse ka shumë lodra? Sepse pëlqeni të njëjtat gjëra? Nxënësit, në formë të rrumbullakët ashtu si janë nëpër grupe, duhet të lexojnë dhe të shprehin se si e zgjedhin ato shokun, duke filluar nga nxënësi i parë dhe të tjerët që plotësojnë mendimin e shokut me fjalët të tjera etj.

Detyrë: Të krijojnë një ngjarje ndërmjet dy miqve.

Stilolapsi me tri ngjyra Aeroplani i shokut

Të veçantatTë përbashkëtat

Të veçantat


Tema: Grupet kryesore në fjali


Të dallojë fjalët kryesore në fjali duke përdorur pyetjet kush, cili? ç’bën?; Të emërtojë fjalët kryesore në kryefjalë dhe folje; Të përshtatë kryefjalën dhe foljen në vetë e në numër; Të zgjerojë fjalitë duke plotësuar kryefjalën.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Përvijim i të menduarit Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar. Reflektimi: Praktikë e pavarur.

Mjete dhe materiale burimore: libri dhe fisha të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Përvijim i të menduarit Përsëriten pyetjet që duhen bërë për të gjetur kryefjalën (kush? cili? cila?) dhe foljen (ç’bëri, ç’bën). Jepen shembuj në tabelë. Mami trokiti. Kush trokiti ? – Mami. Dera hapet. Cila hapet ? – Dera. Gjyshja del. Kush del? – Gjyshja. Kërkohet të komentohet një figurë e dhënë nga mësuesi/ja /ja, të shkruhen fjali rreth saj në tabelë dhe të drejtohen pyetjet kush, cili rreth fjalive për të përcaktuar kryefjalën dhe pyetjet çfarë bën, ç’bën, për të përcaktuar foljen. Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar. Hapen librat dhe theksohet edhe njëherë që: Kryefjala dhe folja janë pjesët kryesore të fjalisë.

Kryefjala tregon kush e kryen veprimin ndërsa folja tregon veprimin që kryen kryefjala.

Pyetjet e kryefjalës janë “kush” për njerëzit dhe “cili”, “cila” për sendet.

Folja gjendet me pyetjen “ç ‘bën?”.

Kush? Mami‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ kryefjalë gjymtyrë kryesore

Ç’bën? Po vishet ‐‐‐‐‐ folje

Bëjnë zgjerimin e saj ose plotësojnë kuptimin me pyetjet:


Nxënësit drejtojnë pyetje rreth fjalive dhe vetë dallojnë kryefjalën dhe foljen. Reflektimi : Praktikë e pavarur: Punohet ushtrimi 1. Nxënësit do të nënvizojnë me një vijë kryefjalën dhe me dy vija foljen. Djemtë shkojnë në kinema çdo fundjavë. Vajzat kërcejnë në spektakël çdo fundjavë. Ani dhe Besa mësojnë bashkë. Në ushtrimin 2 u kërkohet nxënësve të kthejnë kryefjalën në numrin shumës. Fëmija këndonte në kor. Fëmijët këndonin në kor. Filmi ishte shumë prekës. Filmat ishin shumë prekës. Tulipani lulëzonte në pranverë. Tulipanët lulëzojnë në pranverë. Dilet në përfundim se kryefjala dhe folja përshtaten në vetë e në numër. Detyrё: Ushtrimi 3

Sugjerohen nxënësit të kthejnë në numrin shumës fjalitë. Shёnim: Kjo orë për vetë rëndësinë që ka parashikohet në dy orë dhe në orën e dytë kryhen ushtrimet (4,5,6).

Tema: Vendi im

Linja: Të lexojmë Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore nxёnёsi duhet:

Të përshkruajë vendin ku ka lindur (atdheun); Të lexojë me intonacion dhe me zë të lartë poezinë, për të tingëlluar sa më bukur;

Të dallojë vargjet e poezisë nga intonacioni, shenjat e pikësimit, rimën; Të vlerësojë punën e shokëve në shkrimin e lirë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari, kubimi Realizimi i kuptimit ‐ Ditar dypjesësh Reflektimi ‐ Shkrim i lirë, Tur galerie

Mjete dhe materiale burimore: libri dhe pamje të ndryshme nga atdheu, harta e Shqipërisë.


Zhvillimi i mësimit Evokimi: Veprimtari, kubimi Porositen nxënësit më parë të grumbullojnë sa më shumë kartolina nga të gjitha vendet e Shqipërisë dhe të kenë ndërtuar një stendë në formën e hartës së Shqipërisë pikërisht me këto kartolina (për këtë mund të shfrytëzohet edhe ndonjë orë e lirë). Klasa ndahet në 3 grupe të mëdha. Merret një kub kartoni dhe në faqet e kubit shkruhen kërkesat. Mësuesja ia jep kubin grupeve të cilat duhet t’i përgjigjen kërkesave të shkruara në kub. Përshkruaje: Jepet detyra: Përshkruaj vendin tënd. (me skicë) Krahasoje: Me kë ngjason vendi juaj? Nga se ndryshoni vendi juaj nga vendet e tjera? (me dramatizim) Shoqëroje: Çfarë ju bën të mendoni kur lexoni fjalën vendi im? (Një pesëvargësh) Të mbajë një qëndrim të argumentuar: A do ta ndërroje vendin tënd me një vend tjetër? Realizimi i kuptimit ‐ Ditar dypjesësh, shkrim i lirë Lexohet poezia “Vendi im” dhe ndërkohë nxënësit shënojnë fjalët që nuk kuptojnë. Kroje, viganë, petrita. Klasa ndahet në grupe me numërimin 1, 2, 3 ,4. 1 ‐ Strofa e parë, 2‐ Strofa e dytë, 3 – Strofa e tretë, 4 ‐ Strofa e katërt. Për këtë ditar dypjesësh nxënësit udhëzohen të përdorin zakonisht një bllok me spirale. Kërkohet që nxënësit të zgjedhin një fragment dhe ta komentojnë në ditarin dypjesësh. Ata udhëzohen që në anën e majtë të bllokut të përshkruajnë përvojat e tyre në shërbim, të shprehin mendime vetjake dhe reagimin e tyre për këto vargje të lexuara.

Fragmenti Komenti

Pasi nxënësit kanë lexuar dhe kanë shënuar mendimet e tyre, kërkohet që disa prej tyre t’i thonë para klasës. dhe më pas bëhen pyetje. Pse disa nga këto ide u janë dukur aq të rëndësishme sa për t’u mbajtur shënim? Si u ndjenë? Edhe mësuesi/ja duhet t’i lexojë idetë e tyre për këtë poezi duke shpjeguar fjalët kyçe.


Nxënësit nxiten të punojnë me shkrim temën “Ku është balta më e ëmbël se mjalta”, duke u shprehur me fjalë, me krijim, me vizatim. Bëhet turi galerisë, ku vetë nxënësit duhet të vendosin për punimin më të mirë.

Detyrё: Kërkohet që nxënësit të krijojnë nga një fjali për çdo strofë. Shёnim. Në orën e dytë të kësaj teme mund të bëhet një vizitë në muzeun arkeologjik ose të krijohet një album me pamje nga vendi ynë.

Tema: Zgjedhimi i foljeve


Të dallojë fjalët që tregojnë veprim. Të rikujtojë përemrat vetorë. Të përshtatë kryefjalën dhe foljen në vetë e në numër. Të përcaktojë foljen kallëzues.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar Reflektimi: Praktikë e pavarur

Mjetet: Libri dhe fisha të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Stuhi mendimi Mësuesi/ja i thotë nxënësve fjalën folje dhe grumbullon ide rreth saj. Në formë gare shpejtësie nxiten nxënësit të shkruajnë përemrat vetorë. Shkruhen ato në tabelë.

Numri njëjës Numri shumës Unë Ti Ai, Ajo

Ne Ju Ata, Ato

Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar Lexohet teksti në libër në të cilin nxënësit duhet të nënvizojnë fjalët që shprehin veprim. Mësuesi/ja u tërheq vëmendjen duke u thënë se në fjali mund


të ketë më shumë se një folje. Kështu në fjalinë e parë nxënësit duhet të nënvizojnë “qëndronte”, “u gjend”dhe në fjalinë e dytë “kishte shënuar”, “kishte bërë”. Mësohen nxënësit se:

Folja që kallëzon veprimin që kryen kryefjala është në të njëjtin numër dhe vetë si vetë kryefjala.

U kërkohet nxënësve të plotësojnë ushtrimin 1, duke formuar fjali në libër më përemrat vetorë. Unë shkoj në shkollë. Lexohen fjalitë e nxënësve dhe Mësuesi/ja thekson edhe njëherë duke ngjitur një fishë në një vend të dukshëm të klasës.

Kalimi i foljes nga veta në vetë quhet zgjedhim.

Reflektimi: Praktikë e pavarur Kërkohet që në ushtrimin 2 nxënësit të plotësojnë fjalitë me përemrat që mungojnë. Babi im quhet Azem. Ai punon taksist. Mami im është Zana. Ajo është mësuese vizatimi.

Detyrё: Jepet ushtrimi 3 në të cilin nxënësit do të zgjedhojnë foljet “këndoj”, “mësoj”. Në orën e dytë do të punohen ushtrimet 4, 5, 6, 7. Në ushtrimin 4 kërkohet që nxënësit të bashkojnë fjalitë e t’i shkruajnë në fletore. Vendi im është Shqipëria. Unë jam nxënëse në klasën e tretë, etj. Në ushtrimin 5 kërkohet që të vendosen foljet kallëzues p.sh: “Qielli nxin”, “Bora filloi”. Në ushtrimin 6 nxënësit duhet të shkruajnë se çfarë po bëjnë vetë ata dhe shokët e tyre në këtë moment. Në ushtrimin 7 kërkohet që nxënësit të përshtasin foljen në vetë e në numër me kryefjalën. P.sh. Unë i përgatit detyrat me dëshirë.

Detyrё: mund të jepet ushtrim 4 me shkrim në fletore.


Tema: Ti Shqipëri më jep nder, më jep emrin shqiptar


Tё krijojë një pesëvargësh për atdheun; Të përshkruajë qytetin a fshatin e tij të lindjes me hollësi dhe atdheun me folje të ndryshme;

Të tregojë me fjalët e tij çfarë qytetesh ka vizituar; Tё analizojё shprehjen: “Ti Shqipëri më jep nder më jep emrin shqiptar”; Tё interpretojë foton në formën e një eseje.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Pesëvargësh Realizimi i kuptimit: Ditar tripjesësh Reflektimi: Turi i galerisë

Mjete: Libri, fletore, pamje nga vendi, harta e Shqipërisë.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Pesëvargësh Në këtë orë nxënësit nxiten të punojnë individualisht. Kryhet një pesëvargësh për atdheun e kërkohet që nxënësit të vendosin në petalet e luleve nga një folje për të përshkruar atdheun. Realizimi i kuptimit: Ditar tripjesësh. Në formën e ditarit tripjesësh kryhet ushtrimi në fletore dhe mësuesi/ja lë komentin e vet.

Citati Komenti i nxënësit Komenti i Mësuesi/jat

E dua atdheun tim sepse ka natyrë të bukur, histori. E pret një e ardhme.

Lojë në role: “Udhëtim imagjinar nëpër atdhe”. Punë me grupe: Nga 1 deri në 3 duke parë hartën e vendit tonë nxënësit do të udhëtojnë: Grupi I – Në alpe në Veri të Shqipërisë. Lexohen emrat e maleve dhe të luginave Grupi II – Udhëtim (lundrim) nëpër lumenj. Çdo nxënës i këtij grupi gjen një lumë dhe udhëton duke treguar rrugën që përshkuan ai.


Grupi III‐ Udhëtim nëpër bregdet. Përshkruhet pjesa Perëndimore e vendit duke përmendur portet dhe qytetet që lagen nga deti. Reflektimi: Turi i galerisë Vizatohet harta e Shqipërisë dhe shkruhen në të emrat e qyteteve, të maleve, etj. Më pas ekspozohen punimet dhe duke vlerësuar punimet e njëri‐ tjetrit, zgjidhen më të bukurat për ekspozitën e klasës. Me pamjet e ushtrimeve 4, 5 si dhe me kartolinat e sjella në klasë nxiten nxënësit të përshkruajnë bukuritë dhe të listojnë veçoritë e vendeve turistike dhe historike të qyteteve tona. Detyrё: Të krijojё njё ese me temë “Ti Shqipëri më jep nder”

Tema: Fjalë të Nënë Terezës


Të lexojë për të marrë informacion; Të vërë në dukje figurën e Nënë Terezës, si një shenjtore e paqes; Të vlerësojë disa punë të dobishme nga disa punë të padobishme; Të përshkruajë Nënë Terezën.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Lexim Realizimi i kuptimit: Analizë Reflektimi: Reflektimi. Përshkrim.

Mjete: libri, materiale nga interneti.

Zhvillimi i mësimit: Në këtë orë u kërkohet nxënësve të lexojnë materialet që kanë sjellë, për të marrë informacion plotësues, të lexohet vjersha “Puna” dhe të ndalen te fjalët e reja: Rraskapitje, mundim, e endur, skllavëri. Më pas analizohet figura e Nënë Terezës, si një shenjtore e paqes, duke u mësuar ditën e shenjtërimit të Nënë Terezës. Kërkohet nga nxënësit të dallojnë disa punë të dobishme nga disa punë të padobishme. Përshkruhet Nënë Tereza duke e shoqëruar me vizatime. Ekspozohen punët dhe lexohen. Vetë nxënësit vlerësojnë punët e njëri‐tjetrit. Detyrё: U jepet si detyrë të bëjnë një pesëvargësh për Nënë Terezën.


Tema: “O ba o ma apo O mami o babi“


Të lexojë rrjedhshëm e me intonacion; Të krijojë një tregim të shkurtër me fjalët e dhëna duke shprehur opinionin e tij;

Të respektojë në mënyrë të vetëdijshme shenjat e pikësimit; Të kuptojë brendinë e pjesës që lexon duke iu përgjigjur pyetjeve në përshtatje me atë që i kërkohet;

Të tregojë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve të tjerë. Strategji dhe teknika:

Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit ‐ Parashikim me terma paraprakë. Reflektimi ‐ DLTA

Mjete: libri i nxënësit, fjalori i gjuhës shqipe dhe libri i drejtshkrimit.

Zhvillimi i mësimit Evokimi ‐ Stuhi mendimi Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për fjalën “Gjuhë shqipe” dhe krijon një stuhi mendimesh dhe pyet: Çfarë ju vjen në mendje kur dëgjoni këto fjalë? Sugjerim Të shkruhen idetë siç i thonë nxënësit. Është mirë që nxënësit t’i shkruajnë idetë në një listë dhë t’i diskutojnë ato me një partner përpara se të përgjigjen.

Realizimi i kuptimit ‐ Parashikim me terma paraprakë Mësuesi/ja /ja i njeh nxënësit me fjalorin e gjuhës shqipe dhe me drejtshkrimin e gjuhës shqipe. Mësuesi/ja shkruan në tabelë fjalë kyçe të tilla si:

Ai/ajo u kërkon nxënësve të mendojnë për këto terma për dy minuta dhe u drejton pyetjen: Çfarë historie mund të mendoni ku t’i përfshini këto terma? të mendojnë skemën, personazhet dhe ngjarjet e një tregimi ku t’i përdorni këto fjalë kyçe.

gjysh, gjuhë, fjalë të shkurtuara, mërzi, ngrënie fjalësh, nip

Gjuha shqipe


Pas 2‐3 minutash mësuesi/ja i nxit nxënësit të krijojnë dyshe dhe t’i bashkojnë idetë e tyre në një tregim, ku njëri anëtar i dyshes duhet të bëhet gati për të rrëfyer tregimin e përpunuar. Nxiten nxënësit që të tregojnë para klasës tregimet e tyre që kanë krijuar{një ose dy dyshe}, për të cilat mësuesja duhet të japë falënderimet për punën e bërë, por pa thënë nëse janë të ngjashme ose jo me tregimin që do të dëgjojnë. Mësuesi/ja u thotë nxënësve të lexojnë në heshtje pjesën e re “O ba o ma ....” Reflektimi ‐ DLTA Ndalesa I. Fillojnë të lexojnë deri nuk i paskam parë. Nxiten nxënësit të shkruajnë në një copë letër fjalët dhë shprehjet që ata nuk kuptojnë dhe, pas evidentimit të fjalëve, së bashku me mësuesin/en, shpjegohet kuptimi i tyre. Mësuesi/ja i drejton nxënësve pyetjet:

- Ku shkoi gjyshi? - A u prit me gëzim nga nipi? - Si i thërriti Miri prindërit? - Çfarë do të ndodhë më tej? - Pse mendoni kështu? - Cila fjali ju bën të mendoni kështu?

Ndalesa II. Në të njëjtën mënyrë kërkohet që nxënësit të lexojnë edhe pjesën e dytë deri te as gjysmën e mamit. Mësuesi/ja u drejton nje tjetër grup pyetjesh:

- Si ndodhi në tregim? - A ju afrua parashikimit tuaj? - Ç’mendoni se do të ndodhë më pas?

Ndalesa III. Në të njëjtën mënyrë, kërkohet që nxënësit të lexojnë edhe pjesën e tretë deri në fund. Mësuesi/ja /ja u drejton një tjetër grup pyetjesh:

- Cilat do të jenë problemet me gjyshin? - Pse u mërzit e iku gjyshi? - Cili personazh ju pëlqen më shumë? - Pse mendoni kështu? - Po ju i hani fjalët? - A mund të jepni zgjidhje të tjera?

Kjo tabelë plotësohet në çdo ndalesë të bërë më parë.


Çfarë mendoni se do të ndodhë? Çfarë provash keni? Çfarë ndodhi?

U tregohet nxënësve nga është shkëputur kjo pjesë dhe u rekomandohet libri “Shoku i ri i bankës”. Detyrë: Kërkohet që nxënësit të bëjnë një listë me disa fjalë të shkurtuara.

Shёnim ‐ Në orën tjetër të kësaj teme mund të lexohet pjesa me intonacionin e duhur, të tregohet përmbajtja, të kryhet lojë në role.

Tema: Kaligramet

Linja: Të shkruarit Objektivat: Nё fund tё kësaj teme mësimore nxënësi duhet:

Të dallojë se çfarë janë kaligramet; Të tregojë kuptimin e kaligrameve në libër; Të krijojë një kaligram duke përshkruar shokun apo shoqen ose një personazh të preferuar;

Të listojë veprimtaritë që kryejnë së bashku. Strategji dhe teknika:

Evokimi – Bisedё e lirё Realizimi i kuptimit ‐ Punë në çift Reflektimi ‐ Punë e pavarur

Mjete: Libri, fletore, letra me ngjyra, bojëra.

Zhvillimi i mësimit Nxiten nxënësit të bëjnë bisedë rreth lojërave duke u ndalur te lojërat që pëlqejnë më shumë. Më pas njihen me:

kaligramet, si lojë gjuhësore që ka të bëjë më vendosjen e fjalëve në mënyrë të tillë që të tregojë pikërisht atë gjë për të cilën po flitet.

Njihen me poezinë për retë. Lexohet poezia nga disa nxënës. Në çift nxënësit gjejnë se për çfarë flasin dy kaligramet e tjera (për gjethen e lulen). Më pas kërkohet që nxënësit të punojnë të pavarur ose duke bashkëvepruar në çift për të krijuar një kaligram për një mik të preferuar ose personazh. Lexohen kaligramet dhe nxënësit vlerësojnë punët më të mira. Detyrё: Kërkohet të shkruhen foljet që përdoren te kaligrami.


Tema: Zgjedhojmë foljen në kohën e tashme


Të listojë veprimet që bëri dje tani e ato që do të kryejë më vonë; Të dallojë se çfarë shpreh folja në kohën e tashme; Të shoqërojë foljet e dhëna me përemrat e duhur; Të përshtatë foljen në kohën e vetën e duhur; Të zgjedhojë folje në kohën e tashme.

Strategji dhe teknika. Evokimi: Marrëdhënie: pyetje ‐ përgjigje Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar Reflektimi: Praktikë e pavarur


Zhvillimi i mësimit Evokimi: Marrëdhënie: pyetje ‐ përgjigje Mësuesi/ja shkruan në tabelë fjalë:

Dje Tani Pastaj Poshtë fjalëve Mësuesi/ja shkruan veprime që kanë bërë nxënësit. Afërsisht nxënësit do të japin këto përgjigje dhe Mësuesi/ja /ja mbush kolonat.

Dje Tani Pastaj Hëngra Luajta Fjeta

po dëgjoj po shikoj po mësoj

do të shkruaj do të iki do të pushoj

Kërkohet që nxënësit të plotësojnë individualisht ushtrimin nr.1 në libër me një veprim që kanë bërë dje, çfarë po bëjnë tani, çfarë do të bëjnë më pas. Mësuesi/ja u kërkon të përqendrohen te kolona e dytë. Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar. Pyeten nxënësit se çfarë tregojnë foljet në kolonën e dytë. Dilet në përfundimin se foljet në kohën e tashme tregojnë veprimin që kryhet tani në këtë moment. Kërkohet që nxënësit të plotësojnë ushtrimin 2 duke plotësuar zgjedhimin foljes bëj.

Ti po bën detyrat e shtëpisë. Ai po bën detyrat e shtëpisë etj.


Reflektimi: Praktikë e pavarur Kërkohet që nxënësit të lexojnë ushtrimin dhe të zgjedhojnë në fletore foljet lexoj e lyej ndërsa folja filloj jepet detyrë. Kontrollohen zgjedhimet e nxënësve dhe bëhen vlerësime. Në orën e dytë të kësaj teme, në fillim të orës, mund të bëhet një minitest e më pas të zhvillohen ushtrimet e mbetura.

Tema: Luajmë me tekstin


Të lexojë me vëmendje për të gjetur radhën e teksteve; Të përcaktojë vendndodhjen e secilit prej teksteve; Të respektojë shenjat e pikësimit; Të vendosë nga një titull për secilën pjesë; Të tregojë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve të tjerë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Punë në grupe Realizimi i kuptimit ‐ Lexim, punë e pavarur Reflektimi ‐ Analizë

Mjete: libri i nxënësit, fletë të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Kërkohet që nxënësit të numërojnë 1, 2, 3, 4 dhe të ndahen në grupe, duke marrë njëri tekstin që është i pari, tjetri të dytin e më pas të tretin e të katërtin. Të ndarë në katër grupe duke punuar në punë të pavarur nxënësit do të gjejnë vendndodhjen e tekstit që u ka rënë, do të japin një titull dhe një mesazh për të, duke e shoqëruar me vizatim. Kërkohet që nxënësit të punojnë në grupe dhe të lexojnë sipas radhës së duhur duke ekspozuar dhe punën e secilit grup. Shihen punët, vlerësohen grupet nga njëri – tjetri për leximin, mesazhin dhe vizatimin. Gjendet një mesazh për të gjithë pjesën. Nxënësit vlerësojnë mendimet e njëri‐tjetrit. Mësuesi/ja pyet nxënësit se a do t’u pëlqente të takonin një zanë dhe çfarë do t’i kërkonin asaj të bënte për to? Detyrё: Kërkohet që nxënësit të përshkruajnë një lëndinë me lule e ta

shoqërojnë me vizatim.


Tema: Shkrimi i foljeve në kohën e tashme


Të dallojë mënyrën e të shkruarit në kohën e tashme të disa foljeve; Të vendosë foljet e kohës së tashme në vetën e numrin e duhur; Të vërë në dukje foljet e shkruara gabim duke i korrigjuar ato.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Shkrim i lirё Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjete: libri i nxënësit, fisha të ndryshme me folje që mbarojnë me shkronjën “j”.

Zhvillimi i mësimit Mësuesi/ja vendos në tabelë një fishë në të cilën janë disa folje që në kohën e tashme mbarojnë me shkronjën “j”: Luaj, këndoj, mendoj, mësoj, lyej, thyej, vështroj, shikoj. Kërkohet që nxënësit të lexojnë foljet për disa minuta e më pas të shkruajnë 5 folje që mbarojnë me “j” në kohën e tashme., të cilave mësuesi/ja u hedh një sy të shpejtë dhe gabimet që vë re i shkruan në tabelë. P.sh. mund të ketë raste të tilla si “mësoj” dhe jo “mësoi”, “thaj” dhe jo “thanj”, “zbukuroj” dhe jo “zbukuronj”. Kërkohet që nxënësit të punojnë në mënyrë të pavarur ushtrimin 3: Era fryn dhe degët e pemëve vërshëllejnë. Tani e ndjej veten krejt të pasigurt. Korrigjohen fletoret e nxënësve dhe gabimet vihen në dukje në tabelë. Mund të bëhet edhe një diktim me folje të ndryshme. Detyrё: Jepet ushtrimi 4 në të cilin kërkohet që nxënësit të korrigjojnë tekstin

p.sh. “Vazhdojnë sulmet e tyre të njëpasnjëshme”.


Tema: Sëpata dhe lisi plak

Linja: Tё lexojmë Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dëgjojë me vëmendje shokun duke prezantuar shqetësimin e tij për tiparin e mburravecit;

Të ushtrohet në veprimtari bashkëvepruese dhe të ndjejë përgjegjësinë vetjake në arritjen e qëllimit të grupit;

Të tregojë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve në vendimmarrje;

Të përshkruajë rrugën që bën druri për t’u bërë mobilie.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari Realizimi i kuptimit ‐ Lexim Reflektimi ‐ Role të specializuara, tabela e konceptit

Mjete dhe materiale burimore: libri, tregime e përralla të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Veprimtari. Kërkohet që nxënësit të shkruajnë të gjithë nga një mendim për shprehjen“e vogël, por punën e bën të madhe” dhe t’i lexojnë ato, si dhe të sjellin raste të ndryshme kur kanë parë dikë që të mburret, ose të tregojnë fabula a përralla. Realizimi i kuptimit: Lexim Lexohet pjesa në heshtje “Sëpata dhe lisi plak” dhe kërkohet që nxënësit të dallojnë se sa janë afruar me shkrimin që kanë shkruar ato. Shpjegohen në tabelë fjalët e reja “i krekosur”, “kleçkë”, “dëllinjë”, “i pamposhtur”. Reflektimi: Role të specializuara, tabela e konceptit Nxënësit caktohen në grupe bazë prej katër ose pesë vetash. Brenda çdo grupi, nxënësit caktojnë numrat 1, 2, 3, 4, 5. Numërohen nga 1 deri në 4 ose 5, secilit i jepet njëri prej roleve të përmendur me poshtë. Përpara se të fillojë veprimtaria, teksti duhet të jetë lexuar në heshtje nga nxënësi/ja dhe mësuesi/ja duhet të ndajë rolet e mundshme: Gjetësi i citimeve: Detyra e këtij nxënësi është që të zgjedhë disa pjesë të caktuara nga teksti, të cilat grupi dëshiron t’i dëgjojë të thëna me zë të lartë.


Hulumtuesi: Detyra e këtij nxënësi do të jetë të japë informacion paraprak për çdo temë që lidhet me tekstin. Bërësi i pyetjeve: Detyra e këtij nxënësi është që të shkruajë pyetje (përpara diskutimit) për të cilat do të flasë grupi‐pyetje që ai/ajo dëshiron të diskutojë me të tjerët. Gjetësi i fjalëve: Detyra e këtij nxënësi është që të gjejë fjalë të reja, të rëndësishme, të çuditshme për t’ia vënë në dukje grupit për diskutim. Interpretuesi i personazheve: Detyra e këtij nxënësi është që të mendojë me kujdes për personazhet dhe t’i diskutojë ata me nxënës të tjerë. Për një diskutim të caktuar, kërkohet që të zgjidhen vetëm rolet më të dobishme. Nxënësit duhet t’i provojnë të gjitha rolet me rotacion. Secili nxënës duhet të ketë shumë role në diskutime të ndryshme, pasi përvoja e grumbulluar nga këto role të ndryshme do të zgjerojë horizontin e secilit nxënës. Kini kujdes, mos i kushtoni shumë rëndësi roleve por veprës letrare. Kryerja e roleve nga nxënësit është mjeti për të arritur qëllimin që nxënësit të diskutojnë mendimet e tyre për pjesën. Pasi diskutimi të ketë nisur, mund ta shmangni dhe ta lini bisedën të rrjedhë lirshëm. Klasa ndahet në katër grupe. Plotësohet tabela e koncepteve.

KUSH? KUR? KU? ÇFARE? SI?

Zgjidhet një përfaqësues grupi me rolin e raportuesit, kurse të tjerët lëvizin në grupet e tjera në interval kohe çdo pesë minuta duke dëgjuar raportuesin, por edhe duke e plotësuar përgjigjen me ide të tjera në qoftë se ka. Kjo temë bëhet në dy orë e nxënësit mund të luajnë në role, të ndajnë pjesën në nënpjesë dhe të gjejnë një titull tjetër për pjesën.

Detyrё: Kërkohet nga nxënësit që të përshkruajnë rrugën që bën druri për t’u bërë mobilje.


Tema: Të mbrojmë pyjet

Linja: Tё shkruajmë Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësit duhet:

Të diskutojë për problemet e mjedisit në qytetin e tij pranë shkollës a lagjes;

Të plotësojë fjalët mungesore; Të listojë dëmet që i janë bërë mjedisit pranë shkollës; Të krijojë në grup një poster ku të jepet një mesazh për banorët e lagjes a qytetit për mbrojtjen e mjedisit.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Film i shkurtёr Realizimi i kuptimit – Lexim Reflektimi ‐ Punë në grupe

Mjete dhe materiale burimore: videoprojektor, lap top, libri, postera, tabakë, lapsa e letra me ngjyra.

Zhvillimi i mësimit Me anë të një filmimi të shkurtër (nëse mundet të sigurohet) apo posterave të ndryshëm, nxënësit duhet të përshkruajnë a të tregojnë problemet e mjedisit në qytetin e tyre, pranë shkollës apo pranë lagjes së tyre. Është e rëndësishme që Mësuesi/ja të këmbëngulë që nxënësit të japin sa më shumë detaje për ambientin pranë shkollës a lagjes së tyre. Duke nisur nga mësimet e diturisë nxënësit duhet të përdorin terminologjinë e duhur të fjalëve për këtë temë. Lexohet pjesa dhe kërkohet që nxënësit të vlerësojnë punën e fëmijëve në ndihmë të pyllit dhe të nxjerrin mësim për të mbrojtur mjedisin në lagjen e tyre apo pranë shkollës. Kërkohet që nxënësit të plotësojnë fjalët mungesore në ushtrimin 1 dhe t’u japin përgjigje pyetjeve të librit. Punë në grupe: Ndahet klasa në 3 grupe dhe në libër për secilin grup janë dhënë situatat përkatëse. Pyetjet që kërkojnë argument nga nxënësit janë: Çfarë ka ndodhur? Çfarë duhet bërë? Kërkohet që grupi 3 të bëjë edhe një listë ku të tregojë dëmet që i janë bërë mjedisit. Kërkohet nga nxënësit që në grupe të punojnë për vizatimin e posterit për të dhënë mesazhin për shokët dhe gjithë banorët se mjedisi duhet ruajtur. Dëgjohet mesazhi i secilit grup dhe nxitet debati.


Argumentohet çdo detaj i hedhur për vizatim dhe posteri më i arrirë vendoset në murin e klasës, por edhe në atë të shkollës në qoftë se duhet. Detyrё: Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të ndahen në grupe ku secili grup të

bëjë një poster për mbrojtjen e mjedisit ku banon.

Tema: Ndal ndotjes së ajrit

Linja: Tё flasim Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësit duhet:

Të dëgjojë me vëmendje shokun duke prezantuar secili shqetësimin për ndotjen e mjedisit.

Të diskutojë në grup se cilat janë dëmet më të mëdha që i bëhen mjedisit. Të mbajë qëndrim kritik ndaj ndotjes duke i menduar për një zgjidhje.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Lexim, lojё nё role Realizimi i kuptimit ‐ Marrëdhënia pyetje‐përgjigje Reflektimi ‐ Imagjinatë e drejtuar

Mjete dhe materiale burimore: libri, pamje të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Lexim. Lexohet pjesa që është në libër, ndahen nxënësit në personazhe Besa e Miri dhe u kërkohet të luajnë pjesën në role. Marrëdhënia – pyetje – përgjigje. Pyeten nxënësit: Pse shpesh njerëzit dalin shëtitje në mjedise të gjelbra? Pse ajri duhet të jetë i pastër? Si dhe pse e dëmtojnë makinat mjedisin? Nga se ndotet tjetër mjedisi e sidomos ajri? Njihen nxënësit me datën 22 shtator, si dita pa makina. U kërkohet nxënësve të mbyllin sytë dhe të imagjinojnë sikur janë në një qytet, i cili ka shumë trafik, por njerëzit e tij kanë vendosur të mos i përdorin më makinat dhe në qarkullim nuk ka asnjë makinë. Të imagjinojnë sikur mbushen me frymë dhe thithin ajrin e pastër të qytetit pa makina e që aty nuk ka nevojë për përdorimin e semaforit dhe secili mund të ecë pa frikë në rrugë. Sa mirë që ndjehen fëmijët në këtë qytet. Ato do të donin të jetonin gjithmonë në qytetin pa makina. Nxiten nxënësit të vazhdojnë imagjinatën me sy mbyllur. Sa mirë luhet në rrugën që ka qenë e makinave. Vajzat luajnë me litar e djemtë luajnë futboll ose luajnë së bashku topa djegësi. Prindërit janë të qetë se nuk ekziston rreziku i


makinave. Në rrugë ka shumë pastërti. Njerëzit i hedhin plehrat me kujdes te secili prej tre koshave të plehrave. Mësuesi/ja u kërkon t’i hapin sytë dhe të vazhdojnë të mendojnë për këtë qytet që nuk ekziston, duke u drejtuar edhe pyetjen: Si mund t’i thuhet stop ndotjes së mjedisit? Detyrё: Kërkohet të shkruhet një shkrim me temë “Mjedisi i pastër, jetë e

shëndetshme”.

Tema: Syri i detit

Linja: Tё lexojmë Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësit duhet:

Të lexojë duke respektuar teknikën e të lexuarit dhe shenjat e pikësimit në mënyrë të vetëdijshme;

Të interpretojë atë që lexon; Të dallojë kuptimin e drejtpërdrejtë dhe të figurshëm të fjalëve dhe të shprehjeve me vlera artistike dhe gjuhësore në materialin që lexon;

Të gjejë mesazhin e pjesës duke respektuar diversitetin e ideve të shokëve; Të japë detaje shtesë rreth pjesës duke e pasuruar me përvoja personale.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Lexim Realizimi i kuptimit ‐ Marrëdhënie pyetje‐përgjigje. Reflektimi ‐ Rrjet diskutimi

Mjete: libri, foto të farit.

Zhvillimi i mësimit Kërkohet që nxënësit të lexojnë pjesën, të njihen me personazhet dhe me atë që i ka ndodhur atyre. Shpjegohen fjalët e reja në tabelë: i vakët, horizonti, agim. Lexohet pjesa me zë nga nxënës të ndryshëm Lexohet pjesa dhe kërkohet që nxënësit të interpretojnë atë që lexuan duke iu përgjigjur pyetjeve.

‐ Në cilin vend kishte shkuar zana me pushime? ‐ Çfarë pa ajo atje? ‐ A e gjeti ajo të nesërmen atë që pa?


‐ A e kishte ngatërruar me të vërtetë vëllai farin me syrin e detit? ‐ Kujt i drejtoheni ju kur keni paqartësi?

Rrjet diskutimi, shoqëruar me pyetje, si: A ju duket me vlerë shakaja e vëllait? Po. Jo. Pse?

Detyrё: U kërkohet nxënësve të vizatojnë një vend që ju pëlqen për të kaluar pushimet dhe të argumentojnë pse ju pëlqen

Tema: Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me “t” në kohën e tashme

Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore, nxёnёsi duhet:

Të dallojë mënyrën e të shkruarit në kohën e tashme të disa foljeve; Të tregojë rastet në të cilat këto folje janë përdorur gabim; Të vërë në dukje foljet e gabuara të një teksti duke i korrigjuar ato.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Informacion i ri Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjete: libri i nxënësit, fisha të ndryshme me folje që mbarojnë me shkronjën “t” në kohën e tashme.

Zhvillimi i mësimit Vendos Mësuesi/ja në tabelë një fishë në të cilën janë disa folje që në kohën e tashme mbarojnë me shkronjën “t”. Kollufit, ndritin, shëtitin, përgatit, etj. Kërkohet që nxënësit të lexojnë foljet për disa minuta. Më pas u kërkohet të shkruajnë 5 folje që mbarojnë me “t” në kohën e tashme, të cilave Mësuesi/ja u hedh një sy të shpejtë dhe gabimet që vë re i shkruan në tabelë. P.sh. mund të ketë raste të tilla si “ndrisin” dhe jo “ndritin”. “Shëtitin” dhe jo “shëtisin”. Hapet libri dhe kërkohet që nxënësit të punojnë ushtrimet. U kërkohet nxënësve që në ushtrimin 1 të shënojnë me “tik” se cili nga nxënësit është përgjigjur saktë (fëmija, motra, djali).


Punohet nga nxënësit në mënyrë të pavarur ushtrimi 2, ku kërkohet që nxënësit të shkruajnë si duhet foljet në kllapa (rritin, këputim, përgatitet, etj). Mësuesi/ja udhëzon nxënësit të punojnë ushtrimin 4 në fletore dhe të rishkruajnë tekstin duke bërë korrigjimet e nevojshme: Dorina po lut për ndihmë shoqen e bankës dhe ajo matet t’ia japë. Më çudit sjellja e saj se Dorinës i shndrit mirësia në fytyrë. Korrigjohen fletoret e nxënësve dhe gabimet vihen në dukje në tabelë. Detyrё: Ushtrimi 3.

Sugjerim Të bashkohen fjalitë dhe të shkruhen ato në fletore.

Tema: Aty ku ka njerëz të mirë

Linja: Tё lexojmë Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore, nxёnёsi duhet:

Të dallojë vargjet e poezisë nga intonacioni, shenjat e pikësimit, rimën. Të lexojë me intonacion dhe me zë të lartë poezinë, për të tingëlluar sa më bukur.

Të analizojë duke e përshkruar, duke krahasuar, duke e shoqëruar portretin njeriut të mirë.

Të përshkruajë njeriun e mirë që ai njeh duke argumentuar pse mendon që ai është i tillë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Kubimi Realizimi i kuptimit ‐ Lexim Reflektimi ‐ Pesëvargësh

Mjete: libri, përvoja jetësore.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Kubimi Mësuesi/ja prezanton kubin me titull “Aty ku ka njerëz të mirë”, së bashku me pyetjet e tij, para klasës. Klasa ndahet në 3 grupe të mëdha. Merret një kub kartoni dhe në faqet e kubit shkruhen kërkesat. Mësuesi/ja ia jep kubin grupeve, të cilat duhet t’u përgjigjen kërkesave të shkruara në kub.


Përshkruaje: Krahasoje: Shoqëroje:

Përshkruaj një njeri të rritur që të pëlqen. Më kë ngjason ai/ajo? Nga se ndryshon nga të tjerët? Çfarë ju bën të mendoni kur lexoni fjalën njeri i mirë?

Mësuesi/ja shpërndan poezinë e copëzuar në fishe. Nxënësve u kërkohet që të mendojnë për mënyrën se si mund t’i vendosin me radhë sipas kuptimit për të shprehur një mendim këto fishe, duke krijuar kështu poezinë e saktë. Realizimi i kuptimit: Lexim Lexohet poezia nga të gjitha grupet. Mësuesi/ja bën edhe sqarimet e nevojshme për fjalët me kuptim të figurshëm të pjesës. Plotësohet një pesëvargësh për njeriun e mirë. Njeri i mirë Lexohen pesëvargëshat dhe diskutohet me nxënësit se ku i takojmë njerëzit e mirë, në shkollë, në rrugë, në çdo shtet. Nga se dallohen ato? Pse ti thua për dikë që është njeri i mirë?

Detyrё: Kërkohet nga nxënësit të përshkruajnë një njeri që është i mirë për ta duke argumentuar idenë e tyre.

Tema: Dita e Pavarësisë


Të flasë për ditën e pavarësisë si dita e flamurit; Të përshkruajë flamurin shqiptar si simbol i kombit tonë; Të bëjë një krijim për flamurin duke e shoqëruar me vizatim.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Marrёdhёnie pyetje‐pёrgjigje. Realizimi i kuptimit – Punё e pavarur. Reflektimi – Krijim.

Mjete: libri, përvoja jetësore, lapsa, letra me ngjyra.

Zhvillimi i mësimit Në fillim të kësaj ore nxënësit shohin fotot e ndryshme që kanë sjellë për ditën e flamurit.


Mësuesi/ja nxit bisedën duke u bërë edhe pyetje, si: Çfarë dinë për këtë ditë? Ku e kanë mësuar? Si e kanë quajtur ndryshe këtë ditë? Më pas kërkohet të plotësojnë fjalët mungesore në tekst. Për 28 Nëntorin e vendosëm të shkonim në qytetin e Vlorës. Për këtë morëm leje në drejtori. Ja dhe mëngjesi i shumëpritur erdhi. Lexohet ushtrimi i plotësuar nga nxënësit dhe më pas diskutohet rreth tij. U kërkohet nxënësve që të plotësojnë ushtrimet e të përshkruajnë se si festohet, përjetohet Festa e Pavarësisë në shkollën e tyre dhe si e ndjejnë ata. Nxёnёsit bёjnё njё krijim tё shkurtër pёr flamurin dhe i lexojnë ato. Vlerёson krijimet duke cilësuar mё tё mirat. Detyrё: Tё shkruajё Himnin e flamurit.

Tema: Sjellësi i zjarrit

Linja: Tё lexojë Objektivat: Në fund të temës së mësimit, nxënësit duhet:

Të dëgjojnë me vëmendje shokun duke prezantuar shqetësimin e tij për ndotjen e mjedisit;

Të ushtrohet duke bërë dallimin ndërmjet gjërave që dinë, atyre që duan të dinë dhe atyre që mësojnë;

Të tregojë fjalë të ndryshme që janë formuar nga bashkimi i dy fjalëve; Të bëjë dallimin ndërmjet një legjende dhe tregimi.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit – Punё nё grupe; Di, dua të di, mësova Reflektimi –Diagrami i Venit

Mjete: libri, përvoja jetësore, libra enciklopedikë.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Stuhi mendimi Në këtë orë mësesi/ja pyet se çfarë dinë nxënësit për zjarrin dhe nxiten nxënësit të tregojnë atë që dinë ose që kanë mësuar apo përgatitur.


Realizimi i kuptimit – Punё nё grupe; Di, dua të di, mësova Nxënësit ndahen në grupe dhe punojnë sipas një ecurie të tillë dhe u kërkohet të shfletojnë materialet që kanë përgatitur apo dhe librat që kanë marrë me vete dhe të plotësojnë tabelën.

Në fillim plotësohet kolona e parë me atë që ato dinë për zjarrin. Më pas lexohet në kolonën e dytë, ku kërkohet që nxënësit të shkruajnë atë që ato duan të dinë nga teksti dhe në kolonën e tretë atë që mësuan nga teksti. Më pas kërkohet që nxënësit të lexojnë atë që kanë shkruar, të nxjerrin fjalët e reja dhe disa prej tyre të lexojnë pjesën. Nxënësve u mësohet se çfarë është legjenda.

Ngjarje jo reale të fenomeneve natyrore, apo shpjegojnë karakteristika të vendeve luleve apo kafshëve.

Reflektimi –Diagrami i Venit Nxiten nxënësit të krahasojnë një tregim që ato e zgjedhin vetë me legjendën që të kuptojnë më mirë ndryshimin ndërmjet tyre.

Gjatë leximit nxënësve u kërkohet të nxjerrin fjalët që nuk i kuptojnë dhe më pas shpjegohet se si janë formuar fjalët flakëhedhës, zjarrndezës, zjarrsjellës.

Detyrё: Kërkohet të shpjegojnë kuptimin e shprehjeve depërtoi në mal, iu përcëlluan ijet, u sul si shigjetë.

Di Dua tё di Mёsoj

zjarri


Tema: Zgjedhimi i foljeve në kohën e ardhme

Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektivat: Nё fund tё kёsaj teme mёsimore, nxёnёsi duhet:

Të tregojë veprimet që do të kryejë më vonë. Të dallojë se çfarë shpreh folja në kohën e ardhme. Të shoqërojë foljet e dhëna me përemrat e duhur. Të përshtatë foljen në kohën e vetën e duhur. Të zgjedhojë folje në kohën ardhme.

Strategji dhe teknika. Evokimi ‐ Marrëdhënia pyetje – përgjigje. Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar. Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur.


Zhvillimi i mësimit. Evokimi: Marrëdhënia pyetje – përgjigje. Mësuesi/ja shkruan fjalët në tabelë. Përsëritet zgjedhimi i foljes në kohën e tashme. Kujtohen se çfarë tregon folja në kohën e ardhme, si dhe theksohet se folja në kohën e ardhme tregon një veprim që do të kryhet më vonë. Pyeten nxënësit: Çfarë do të bëjnë pas mësimit? Do të luajmë. Shihen format që merr folja luaj në kohën e ardhme.

Unë do të luaj. Ti do të luash. Ai do të luajë.

Ne do të luajmë. Ju do të luani. Ata ato do të luajnë.

Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar. Kërkohet që nxënësit të nxjerrin përfundimet për foljen në kohën e ardhme dhe t’i vendosin fishat në një vend të dukshëm.

Ushtrimi 2. Nxënësit të njihen me zgjedhimin e foljes në kohën e ardhme.

Unë do të jem /kem. Ti do të jesh/kesh. Ai do të jetë /ketë.

Ne do të jemi /kemi. Ju do të jeni / keni. Ata do të jenë /kenë.


Reflektimi: Praktikë e pavarur. Kërkohet që në ushtrimet e mëposhtme nxënësit t’u përgjigjen pyetjeve. Çfarë do të bësh ti nesër? Unë do të pushoj, etj. Ushtrimi 3. Zgjedhohen foljet në kohën e ardhme.

Unë do të ha. Ti do të hash. Ai, Ajo do të hajë.

Në do të hamë. Ju do të hani. Ata, Ato do të hanë.

Detyrё: Ushtrimet 5 dhe 6 jepen përkatësisht detyrë shtëpie për secilën nga orët e kësaj teme.

Tema: Çdo të bëhem kur të rritem?

Linja: Të shkruajmë Objektivat: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet të:

Të dallojë profesionet e ndryshme. Të flasë për profesionet duke bashkëbiseduar me shokët. Të vërë në dukje profesionet që i pëlqejnë dhe pse i pëlqejnë.

Strategji dhe teknika. Evokimi – Punё nё dyshe Realizimi i kuptimit ‐ Punë në grupe Reflektimi ‐ Lojë enigmë

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Punё nё dyshe Punë në grupe të vogla dyshe rreth temës “Çdo të bëhem kur të rritem?”. Duke parë figurën në libër drejtohet pyetja: Çfarë dëshiron të bëhet Ina, po Beni? Nxënësit të lirë duhet të japin mendimet e tyre, disa prej të cilave shkruhen në tabelë. Realizimi i kuptimit: Punë në grupe Duke punuar përsëri në grupe nga 1 në 5 do të diskutohet rreth këtyre çështjeve. Grupi I ‐ Fëmijët janë kureshtarë. Grupi II ‐ Fëmijët gjejnë zgjidhje të çuditshme.


Grupi III ‐ Fëmijët krijojnë miqësi të reja. Grupi IV ‐ Prindërit duhet t’i dëgjojnë fëmijët. Grupi V ‐ Miqësia dhe dashuria sjellin paqe e mirëkuptim. Secili grup sjell edhe shembuj nga jeta e përditshme. Shihet ushtrimi 3 nxënësit do t’i zgjedhë me komentim pse? E veçantë dhe interesante është përgjigjja për pyetjet “Si e mendoni veten pas 10 vjetësh? Pas 20 vjetësh? Pas 30 vjetësh? Mund edhe të vizatojë veten në profesionin që dëshiron”. Reflektimi: Lojë enigmë. Shihet ushtrimi 3. Nxënësit do të gjejnë një punë që lidhet me njërin prej profesioneve, emërtimi i të cilit është shënuar në thes, dhe do t’u drejtojë pyetje shokëve për të gjetur se cili është ky profesion. Me ndihmën e emërtimeve të profesioneve të dhëna në thes nxënësit duhet të gjejnë se me çfarë merret ky profesion, luajnë me shokun e bankës. Ka 10 mundësi për të gjetur punën e atij profesioni. Nxënësi fitues vlerësohet dhe bën edhe vlerësime për shokët. Në varësi të kohës, nxënësve mund t’u lihet edhe kjo detyrë. Ushtrim 4. Punohet në fletore dhe diskutohet me nxënësit se çdo të bëhen kur të rriten zogu i pulës –pulë ose gjel, djali‐burrë, viçi‐lopë, keci‐cjap ose dhi, qengji bëhet dele ose dash, vajza‐ grua, sythi‐gjethe, etj.

Detyrё: Ushtrimi 3 do të punohet në shtëpi duke kërkuar që nxënësit të gjejnë se çfarë bëjnë macja, ujku, dhelpra, etj.

Tema: Po të doja...

Linja: Të lexojmë Objektivat: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë kuptimin e parë të fjalës dembelizëm; Të lexojë me intonacion duke interpretuar vjershën; Të tregojë raste të dembelizmit; Të diskutojë në grup për çështje të caktuara; Të përshkruajë cilësi të shokëve sipas mendimit të secilit në formë gjëegjëze për shokët.

Strategji dhe teknika. Evokimi ‐ Lexim


Realizimi i kuptimit – Marrёdhёnie pyetje‐pёrgjigje Reflektimi ‐ Lojë enigmë

Mjete: Lexim, fjalë të urta rreth dembelizmit.

Zhvillimi i mësimit Mësimi fillon me leximin e vjershës dhe më pas flitet për fjalën dembelizëm. Shpjegohet fjala zevzek (një njeri i lëvizshëm që nuk rri në vend). Nxënësit mund të grupohen në grupe dhe të diskutojnë rreth kësaj fjale dhe rasteve të dembelizmit. Pastaj kërkohet nga përfaqësuesi i grupit të tregojë rastet e dembelizmit që janë diskutuar në grupin e tyre. Drejtohet pyetja: Çfarë i ndodh një fëmije dembel? Nxënësit të lirë duhet të japin mendimin e tyre. Kjo zhvillohet në formën e një stuhie mendimi se çfarë përfaqëson një njeri dembel ose një nxënës dembel. Më pas do të tregohen gazmore për dembelizmin dhe nxiten të luajnë përcaktimin e shokut më dembel të klasës. Kërkohet që nxënësit të plotësojnë karakteristikat e djalit në vjershë, duke iu përgjigjur pyetjeve: Çfarë bën dhe çfarë nuk bën ai? Pse nuk i bën ai këto? Kërkohet që nxënësit të plotësojnë disa karakteristika të një shoku, duke i ndarë në ato që i pëlqen dhe ato që nuk i pëlqen dhe tipare të karakterit të një shoku që janë të dukshme për shokët e klasës dhe t’i përshkruajnë në formë gjëegjëze për ta. Kështu luajnë nxënësit me gjëegjëzën e përshkrimit. Detyrë: Të shkruhet përmbajtja e vjershës në formë tregimi.

Tema: Më pëlqen

Linja: Të flasim Objektivat: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të ushtrohet në veprimtari bashkëvepruese në një proces të rëndësishëm siç është loja;

Të diskutojë në grup për të drejtën e të luajturit për çdo fëmijë; Të lexojë në mënyrë të vetëdijshme dhe të qartë; Të ndjekë radhën ose hapat e veprimeve që do të kryhen; Të përgjigjet në përshtatje me atë që i kërkohet; Të vërë në dukje atë ushqim e lojë që i pëlqen më shumë dhe i përshtatet më shumë.


Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari Realizimi i kuptimit ‐ Stuhi mendimi Reflektimi ‐ Lexim

Mjete: libri, përvoja jetësore, lapsa letra me ngjyra.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Veprimtari Mësuesi/ja pyet se cili ka dëshirë të shpjegojë shprehjen “mos e humb durimin”. Nxënësit japin shpjegime të ndryshme për këtë shprehje. Zhvillohet loja “Vigani shkurtabiqi”. Luhet loja dhe Mësuesi/ja pyet nxënësit: Çfarë quhet ky aktivitet që bëmë? Lojë përgjigjen ata. Realizimi i kuptimit: Stuhi mendimi Mësuesi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për fjalën “Lojë” dhe krijon një stuhi mendimi. Mësuesi/ja drejton disa pyetje: Çfarë ke parasysh kur thua lojë? Çfarë ju kujton? Me kë luani? Ku luani? Si mund të organizojmë një lojë? Për çfarë shërben loja? Çfarë do të ndodhte në qoftë se nuk do të kishim njohur lojëra ose nuk do të kishim luajtur me shokët? Kërkohet nga nxënësit të tregojnë disa rregulla të lojërave që kanë luajtur? Çfarë ndodh në rast se nuk zbatohen rregullat e lojërave? Sugjerim I nxisni që t’i thonë të gjitha idetë që lidhen me temën, sado të çuditshme që të duken ato duke i kujtuar që nuk duhet të kritikojmë idetë e të tjerëve. Idetë të shkruhen siç i thonë nxënësit.

Reflektimi ‐ Lexim Lexohet teksti “Më pëlqen” në heshtje. Plotësohet tabela individualisht në fletore nga nxënësit, me atë që i pëlqen dhe me atë që nuk i pëlqen. Kërkohet që në kolonën e parë nxënësit të shkruajnë atë që i pëlqen, në kolonën e dytë të shkruajnë nëse i pëlqen shumë. Në kolonën e tretë e të katërt të shkruajnë se sa i pëlqen pak apo aspak.

Më pëlqen Shumë Pak Asgjë Të luaj Të këndoj

Po Pak

Lojë


Lexohet tabela e plotësuar nga nxënësit dhe nxitet diskutimi me të gjithë për atë që e pëlqejnë shumë pak dhe aspak duke argumentuar përgjigjen. Më pas kërkohet që nxënësit të diskutojnë për ushqimet, duke dalluar vetë të rëndësishmet nga ato më të parëndësishmet, si dhe duke përcaktuar se cilat prej ushqimeve të dhëna në figurë janë më shumë të shëndetshme. Detyrё: U kërkohet nxënësve të shkruajnë në dy kolona ushqimet, në të

parën të rëndësishmet dhe në kolonën tjetër ato më pak të rëndësishmet.

Tema: Shprehje frazeologjike

Linja: Leksikologji Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të dallojë grupet e fjalëve që janë shprehje frazeologjike; Të plotësojë një fjalë të vetme me shprehje frazeologjike; Të zëvendësojë shprehje të ndryshme me një fjalë të vetme; Të shpjegojë kuptimin e fjalëve me anë të shprehjeve frazeologjike; Të krijojë fjali me shprehje të dhëna frazeologjike.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari Realizimi i kuptimit – Praktikё e drejtuar Reflektimi – Praktikё e pavarur

Mjete: libri, fisha të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Veprimtari Në një tekst në fletore pune nxënësit të tregojnë me gojë llojin e formimit të fjalëve me shkronja të zeza duke argumentuar përgjigjet e tyre. Mësuesi/ja u kujton nxënësve pjesën Bubulino, çfarë po i ndodhte babit dhe Bubulinos? “Ato nuk po merreshin vesh... ”. Babi përdorte disa shprehje që Bubulino nuk po i kuptonte, sepse ai përdorte disa shprehje frazeologjike. Kujtojnë disa shprehje të babait. Realizimi i kuptimit: Praktikё e drejtuar Punohet ushtrimi 1 ku kërkohet të shpjegohen me një fjalë të vetme shprehjet e mëposhtme:


Mbush mendjen – vendosi, shkel e shko ‐ kot, me sy hapur‐zgjuar, ia shohin sytë ‐ shikon, s’i pushon goja ‐ s’flet, e ka gjuhën e gjatë ‐ flet shumë.

Grupet e fjalëve që shprehin një kuptim të vetëm dhe si të tilla përdoren së bashku quhen shprehje frazeologjike.

Kërkohet nga nxënësit që të bashkojnë me shigjetë shprehjen frazeologjike me fjalën me kuptim të njëjtë: hap sytë ‐ mendon, vë ujin në zjarr ‐ kujdeset, ia fut kot ‐ flet broçkulla. Reflektimi: Praktikё e pavarur Ushtrimi 3. Kërkohet që të zëvendësohen shprehjet frazeologjike, me një folje. Ai nguli këmbë kot ‐ Ai këmbënguli kot. Tundu se iku ora ‐ Shpejto se u bë vonë, etj. Ushtrimi 4. Shpjegohet kuptimi i fjalëve të mëposhtme me anë të shprehjeve frazeologjike. Flet shumë s’i pushon goja. Vërej‐nuk ia ndau sytë. Gaboi‐ia futi kot. I dobët i tharë në tym, etj. Ushtrimi 5. Kërkohet që nxënësit të formojnë nga dy fjali për secilën shprehje frazeologjike si ujët e pakët, Si veshka midis dhjamit, etj. Ky ushtrim mund të jepet detyrë shtëpie.

Tema: Mos e humb durimin bijë e nënës

Linja: Të lexojmë Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të dëgjojë me vëmendje shokun duke prezantuar veten; Të japë përgjigje për çdo ndalesë; Të reflektojë tipare pozitive, si dashurinë për fëmijët që kanë probleme të veçanta;

Të vlerësojë sjelljet humane në raport me fëmijët në nevoja të veçanta; Të tregojë mesazhin e pjesës duke respektuar idetë e shokëve në vendimmarrje.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Koment figurash Realizimi i kuptimit ‐ Parashikim me terma paraprakë Reflektimi – Punё nё grupe, tabela e konceptit


Mjete: libri, foto të ndryshme të fëmijëve me probleme të veçanta.

Zhvillimi i mësimit Evokimi: Koment figurash Nxënësit shohin disa foto dhe më pas nxiten të tregojnë se çfarë shohin në to edhe pse fëmijët po lexojnë kështu. Realizimi i kuptimit: Parashikim me terma paraprakë Jepen disa terma dhe nxënësve u kërkohet të bëjnë një shkrim të lirë për këto terma. Zamira padurim, mami, fëmijët që nuk dëgjojnë dhe nuk shikojnë

Reflektimi: Punё nё grupe, tabela e konceptit Lexohen disa prej shkrimev të nxënësve dhe kur të lexohet pjesa, shihet se cili prej tyre i është afruar. Lexohet në heshtje pjesa “Mos e humb durimin bijë e nënës”. Nxënësit caktohen në grupe bazë prej katër ose pesë vetash. Brenda çdo grupi, nxënësit caktojnë numrat 1, 2, 3, 4, 5. Numërohen nga 1 deri në 4 ose 5, secilit i jepet njëri prej roleve të përmendura me poshtë. Përpara se të fillojë veprimtaria, teksti duhet të jetë lexuar në heshtje nga nxënësit dhe Mësuesi/ja duhet të ndajë rolet e mundshme. Gjetësi i citimeve: Detyra e këtij nxënësi është që të zgjedhë disa pjesë të caktuara nga teksti, të cilat grupi dëshiron t’i dëgjojë të thëna me zë të lartë. Hulumtuesi: Detyra e këtij nxënësi do të jetë të japë informacion paraprak për çdo temë që lidhet me tekstin. Bërësi i pyetjeve: Detyra e këtij nxënësi është që të shkruajë pyetje (përpara diskutimit) për të cilat do të flasë grupi‐pyetje që ai/ajo dëshiron të diskutojë me të tjerët. Gjetësi i fjalëve: Detyra e këtij nxënësi është që të gjejë fjalë të reja, të rëndësishme, të çuditshme për t’ia vënë në dukje grupit për diskutim. Interpretuesi i personazheve: Detyra e këtij nxënësi është që të mendojë me kujdes për personazhet dhe t’i diskutojë ata me nxënës të tjerë. U kërkohet nxënësve që për një diskutim të caktuar të zgjedhin vetëm rolin e nënës apo të Zamirës. Nxënësit duhet t’i provojnë të dyja rolet me rotacion. Secili nxënës duhet të ketë të dyja rolet që të marrë pjesë në diskutim dypalësh, në diskutime të ndryshme, pasi përvoja e grumbulluar nga këto role të ndryshme zgjeron horizontin e secilit nxënës. Tërhiqet vëmendje që të mos u kushtohet kujdes roleve, por veprës letrare.


Kryerja e roleve nga nxënësit është mjeti për të arritur qëllimin që nxënësit të diskutojnë mendimet e tyre për veprën. Pasi diskutimi të ketë nisur, mund t’i shmangni dhe ta lini bisedën të rrjedhë lirshëm. Klasa ndahet në katër grupe. Plotësohet tabela e koncepteve.

KUSH? KUR? KU? ÇFARË? SI?

Zgjidhet një përfaqësues grupi në rolin e raportuesit, kurse të tjerët lëvizin në grupet e tjera në interval kohe çdo pesë minuta duke dëgjuar raportuesin, por edhe duke e plotësuar përgjigjen me ide të tjera në qoftë se ka. Më pas nxiten nxënësit të nxjerrin mesazhin e pjesës duke e vënë veten në vendin e Zamirës dhe duke vënë në dukje mësimin që nxirret nga kjo pjesë. Kjo temë do të zhvillohet në dy orë dhe nxënësit do të diskutojnë për nevojat e veçanta dhe se çfarë futen tek nevojat e veçanta. Do të tregohen rastet ndryshme që kanë dëgjuar dhe kanë parë dhe si kanë reaguar. Detyrё: Të hartohet një ditar dypjesësh për pjesën që u pëlqen dhe komentin

rreth saj.

Tema: Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në kohën e ardhme Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektivat: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë foljet që shkruhen me “t” në fund në kohën e ardhme; Të kthejë foljet nga koha e tashme në kohën e ardhme; Të vërë në dukje foljet e shkruara gabim duke i korrigjuar ato.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Informacion i ri Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjete: libri i nxënësit, fisha të ndryshme me folje që mbarojnë me shkronjën “t” në kohën e ardhme.


Zhvillimi i mësimit. Evokimi: Informacion i ri Vendos Mësuesi/ja në tabelë një fishë në të cilën janë shënuar disa folje që në kohën e ardhme mbarojnë me shkronjën “t”. Ujit, përgatit, mat, rrit. U kërkohet të provojnë t’i kthejnë këto folje në kohën e ardhme. Nxënësit lexojnë foljet për disa minuta. Më pas u kërkohet që të shkruajnë 5 folje që mbarojnë me ‐t në kohën e tashme, të cilat duhet t’i kthejnë në kohën e ardhme. Nxënësit mësojnë se:

Foljet që mbarojnë me “t” në kohën e tashme edhe në kohën e ardhme gjatë zgjedhimit ruajnë “t”.

Realizimi i kuptimit: Praktikë e drejtuar Kërkohet që nxënësit në ushtrimin 1 të nënvizojnë foljet që mbarojnë me “t” në kohën e ardhme, duke i parë si janë shkruar ato. Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të shkruajnë foljet në fleta e u hedh një sy të shpejtë dhe gabimet që vë re i shkruan në tabelë. P.sh mund të ketë raste të tilla si: do të përgatit, do ta stërvit, do të ujit, do të shëtit. Reflektimi: Praktikë e pavarur Shkruhen foljet në tabelë. Nxiten nxënësit të punojnë në mënyrë të pavarur ushtrimin 2, ku duhet të plotësojnë vendet bosh për zgjedhimin “do të ujit”. Do të ujitë ; Do të ujit ; Do të ujitim ; Do të ujitni ; Do të ujitin, etj. Ushtrimi 3. Foljet do të shihet ushtrimi në libër Ushtrimi 4. Punohet në fletore. Nxiten nxënësit të rishkruajnë tekstin duke bërë korrigjimet e nevojshme. P.sh: Dorina po lut për ndihmë shoqen e bankës dhe ajo matet t’ia japë. Më çudit sjellja e saj se Dorinës i shndrit mirësia në fytyrë. Korrigjohen fletoret e nxënësve dhe gabimet vihen në dukje në tabelë.

Detyrё: Ushtrimi 3 Sugjerim: Të bashkohen fjalitë dhe të shkruhen ato në fletore.


Tema: Përshkruaj duke parë figurën

Linja: Tё shkruajmë Objektivat: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të lexojë tekste për të gjetur se cili nga përshkrimet është i plotë; Të plotësojë tekstin me fjalë mungesore; Të përshkruajë kafshën që pëlqen me ndihmën e skemës.

Mjete: fotografi kafshësh të ndryshme. Strategji dhe teknika:

Evokimi ‐ Lexim; Realizimi i kuptimit ‐ Përshkrim; Reflektimi ‐ Vetëvlerësim;

Zhvillimi i mësimit. Lexohen dy tekstet. Drejtohet pyetjet: Si ju duken përshkrimet? Cili prej tyre është më i plotë dhe pse? Kërkohet nga nxënësit të plotësojnë përshkrimin duke vendosur fjalët që mungojnë: Mbi dëborë janë dy arinj polarë në ngjyrë të bardhë dhe gri. Në putrat e ariut të madh është shtrirë një arush i vogël... Të plotësohet nga nxënësit ushtrimi. Të ndihmuar nga figurat e marra me vete dhe nga skema, të cilën e kanë në libër, nxiten nxënësit të përshkruajnë kafshën që u pëlqen duke ndarë

Ku jeton ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐

Me çfarë ushqehet ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐

Sjellja ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Lexohen përshkrimet dhe vetë nxënësit vlerësojnë punimet e njëri‐tjetrit duke cilësuar më të mirat. Korrigjohen fletoret dhe bëhen vlerësime. Detyrё: U kërkohet nxënësve të përshkruajnë një kafshë shtëpiake duke e

shoqëruar me vizatim.

Të dhënat fizike

Koka, Putrat, Trupi, Lëkura


Tema: Një ndodhi në rrugë

Linja: Të flasim Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të lexojë pjesën duke e komentuar atë; Të vlerësojnë situatën duke dhënë zgjidhje të ndryshme për të; Të analizojë ngjarjen duke mbajtur qëndrim kritik ndaj gabimit të fëmijëve.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Lexim Realizimi i kuptimit ‐ Koment Reflektimi ‐ Analizë

Zhvillimi i mësimit Bëhet një bisedë e shkurtër me nxënësit për kafshët që ato shohin në rrugë dhe si sillen ato më to. Njihen më fëmijët në pjesën e leximit dhe me sjelljen e tyre ndaj qenit. Diskutohet për mundësi të ndryshme ndihme për qentë e braktisur. Nxiten nxënësit të japin zgjidhje të ndryshme për situatën si duhet të kishin vepruar më mirë. Zhvillohet një rrjet diskutimi duke iu përgjigjur pyetjes: T’i lëmë apo t’i ndihmojmë qentë në rrugë? Kërkohet që nxënësit të zhvillojnë debatin sipas përgjigjeve duke argumentuar përgjigjet e tyre.

Tema: Koha e pakryer e foljes

Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë se çfarë shpreh folja në kohën e pakryer; Të vendosë foljet aty ku mungojnë në kohën e pakryer duke i përshtatur në vetë e në numër;

Të zgjedhojë foljet në kohën e pakryer. Strategji dhe teknika

Evokimi ‐ Garë shpejtësie


Realizimi i kuptimit ‐ Informacioni i ri Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjete: Libri, tabelë me folje të zgjedhuara në kohën e pakryer.

Zhvillimi i mësimit Zhvillohet një garë shpejtësie midis nxënësve për zgjedhimin e foljeve në kohët që kanë mësuar. Caktohen dy nxënës të zhvillojnë garën dhe një tjetër i jep foljen dhe kohën kështu zhvillohet kjo garë midis tre grupe nxënësish.

Më pas nxënësit njihen me kohën e pakryer në të cilën folja shpreh një veprim që është kryer kohë më parë në mënyrë të vazhdueshme ose që ende nuk ka përfunduar.

Paraqitet një tabelë me zgjedhimin e foljeve “di”, “kallëzoj”, “marr”, “blej”, në kohën e pakryer. Lexojnë nxënësit dhe mësojnë zgjedhimin duke parë ndryshimin që merr folja gjatë zgjedhimit: Unë dija, kallëzoja, merrja, blija. Lexohet nga nxënësit disa herë zgjedhimi. Më pas u kërkohet nxënësve që në ushtrim të zgjedhojnë në kohën e pakryer foljet: Vij, luaj, pi, kap. Nxiten nxënësit të punojnë të pavarur për të zgjedhuar foljet dhe më pas ngrihen në tabelë nxënës të ndryshëm që t’i zgjedhojnë këto folje. Me këto ushtrime mund të mbyllet ora e parë e kësaj teme dhe në orën e dytë nxënësit do të vazhdojnë me radhë ushtrimet e tjera . Nga ecuria e mësimit Mësuesi/ja vazhdon ushtrimet në orën e dytë. Detyrё:Ushtrimi 6

Tema: Fjalë të urta

Linja: Të flasim Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësit duhet:

Të flasë për kuptimin e fjalëve të urta; Të dallojë ndryshimet midis fabulës dhe fjalës së urtë; Të analizojë kuptimin e drejtpërdrejtë të figurshëm të fjalëve të urta që lexuan.

Strategji dhe teknika: Evokimi – Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit – Lexim zinxhir


Reflektimi ‐ Ditari dypjesësh Mjete e materiale burimore: libri, fjalë të urta. Zhvillimi i mësimit

Evokimi: Stuhi mendimi Kërkohet nga nxënësit çfarë dinë për fjalët e urta me anë të një stuhie mendimi dhe shkruhen në tabelë të gjitha çfarë thonë nxënësit më pas theksohet se:

Fjalë të urta janë fjalë që shprehin mençuri dhe vlerësim.

Realizimi i kuptimit: Lexim zinxhir Lexohen fjalët e urta në libër nga nxënësit, njëri pas tjetrit. Kërkohet që nxënësit të përshkruajnë krahët e palloit, duke u drejtuar dhe disa pyetje.

- A janë me të vërtetë të bukur krahët e tij? - Po dituria çfarë përfaqëson për njeriun? - Pse bukuria e palloit krahasohet me bukurinë e njeriut? - Pse thuhet se kur flet puna s’ka nevojë të flasë gjuha? - A flet puna? - Pse nuk është e nevojshme të flasë gjuha kur flet puna, etj?

Shumë vetë nuk e shohin mjerimin e të tjerëve, sepse ua zënë sytë të mirat që kanë. ‐ Diskutohet mjerimi, si kuptohet ai nga nxënësit dhe çfarë dinë për

bashkëmoshatarët e tyre që rriten në mjerim? Kërkohet nga nxënësit të tregojnë se si e ndjejnë vetën para mjerimit të të tjerëve: indiferent, ndjejnë keqardhje, kërkojnë ndihmë, etj. Bëhen edhe pyetje të tjera.

- Çfarë ndryshimi kanë fjalët e urta dhe fabula? - A të pëlqejnë fjalët e urta? - Çfarë tregojnë ato?

Kërkohet që të punohet me shkrim në formën e ditarit dypjesësh njëra nga fjalët e urta. Reflektimi: Ditari dypjesësh

Fragmenti Komente

Palloin e zbukurojnë krahët, njeriun dituria

Detyrё: Nxënësve u lihet detyrë të gjejnë fjalë të urta.


Tema: Drejtshkrimi i foljeve që mbarojnë me –t në kohën e pakryer. Linja: Njohuri rreth gjuhës. Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë në një tekst foljet në kohën e pakryer; Të zgjedhojë foljet që mbarojnë me –t në kohën e pakryer; Të shkruajë si duhet foljet që mbarojnë me –t në kohën e pakryer.

Strategji dhe teknika; Evokimi ‐ Lojë Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjetet: Libri dhe fisha me folje të ndryshme në kohën e pakryer të shkruara saktë dhe gabim.

Zhvillimi i mësimit: Gjatë orëve të mësimeve të zgjedhimit të foljes në kohën e pakryer Mësuesi/ja shikon se në cilat folje gabojnë nxënësit dhe përgatit folje të shkruara saktë dhe gabim të vendosura së bashku. Kjo veprimtari bëhet si në formë loje ku kërkohet që secili nga nxënësit të qarkojë foljet e shkruara gabim, ndërsa dy të tjerë të dalin dhe të shkruajnë variantin e saktë të këtyre foljeve. Shkruhet në tabelë zgjedhimi i foljeve “çudit” dhe “këput” në kohën e pakryer

Unë çuditja Ti çuditje Ai çudiste Ajo çudiste Ne çuditnim Ju çuditnit Ata çudisin Ati çudisnin

unë këputja ti këputje ai këpuste ajo këpuste ne këputnim ju këputnit ata këpusnin ato këpusnin

Kërkohet që nxënësit në ushtrimin 1 të lexojnë dhe të qarkojnë foljet në kohën e pakryer, në ushtrimin 2 të qarkojnë foljet e përdorura saktë. Në çift kontrollohen ushtrimet e kryera dhe më pas punohen në tabelë. Detyrё: Nxënësve u lihet detyrë të zgjedhojnë një folje në kohën e pakryer.


Tema: Të luajmë stinësh

Linja: Të flasim Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të përshkruajë karakteristikat dhe veçoritë e çdo stine. Të krahasojë stinët me njëra‐ tjetrën. Të japë mendimin e tij për të mirat dhe të këqijat e çdo stine duke i argumentuar ato.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Kllaster Realizimi i kuptimit – Pyetje, përgjigje Reflektimi ‐ Rrjet diskutimit

Mjete dhe materiale burimore: libri e pamje natyre, vjersha për natyrën.

Zhvillimi i mësimit: Evokimi : Kllaster. Në tabelë ndërtohet një kllaster për stinët. Mësuesi/ja i drejton pyetje nxënësve për plotësimin e kllasterit.

Realizimi i kuptimit: Pyetje, përgjigje • Cilat janë stinët e vitit? • Cilat janë muajt e secilës stinë? • Thoni disa veçori për secilën stinë?

Për këtë kllaster nxënësit lexojnë edhe zënkën e stinëve në libër. Pse mburren stinët? A mendoni se të gjitha kanë rëndësi? Hartohet një listë me të mirat dhe të këqijat e çdo stine. Reflektimi: Rrjet diskutimit Zhvillohet një rrjet diskutimi duke u bërë nxënësve pyetjen: A mendoni se ndonjë nga stinët nuk është e nevojshme? Pse? Në grupe nxënësve u kërkohet të vizatojnë stinët e, sipas stinës që vizatojnë, të cilësojnë të mirat e kësaj stine.

VeraPranvera

Dimri

Stinët

Vjeshta


Tema: Zgjedhimi i foljeve jam e kam në kohën e kryer e thjeshtë Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të dallojë se çfarë shpreh folja në kohën e pakryer e në kohën e kryer të thjeshtë;

Të lidhë me shigjetë një pjesë të fjalisë me një tjetër duke përshtatur foljen me kryefjalën;

Të zgjedhojë foljet jam e kam në kohën e pakryer e në kohën e kryer të thjeshtë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Praktikë e drejtuar Realizimi i kuptimit ‐ Informacioni i ri Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Mjete: Libri, tabelë me foljet kam dhe jam të zgjedhuara në kohën e pakryer e kryer të thjeshtë.

Zhvillimi i mësimit. Mësuesi/ja pyet nxënësit për zgjedhime të ndryshme të foljeve në kohën e pakryer, në kohën e tashme, të ardhme dhe të shkuar. Pas kësaj veprimtarie nxënësit do të njihen me zgjedhimin e foljes jam e kam në kohën e kryer të thjeshtë. Paraqitet një tabelë me zgjedhimin e foljeve jam e kam në kohën e pakryer. Kërkohet që nxënësit të lexojnë dhe të mësojnë zgjedhimin e këtyre foljeve në kohën e pakryer. Unë isha, kisha Ti ishe, kishe Ai ishte /ish; kishte /kish Ajo ishte/ish; kishte /kish Unë qeshë, pata, etj. Punohet ushtrimi 3. Kërkohet që foljet e fjalive të mëposhtme të kthehen nga koha e tashme në kohën e kryer të thjeshtë. Unë kam temperaturë. Unë qeshë me temperaturë. Në ushtrimin 4 kërkohet që foljet në fjalitë e mëposhtme të kthehen t nga koha e kryer e thjeshtë në kohën e pakryer dhe pastaj në të tashmen. Ata qenë miqtë tanë më të mirë.


Ata ishin miqtë tanë më të mirë. Ata janë miqtë tanë më të mirë. Punohen ushtrimet Kërkohet që nxënësit në ushtrimin 1 të kthejnë foljet nga koha e tashme në kohën e pakryer. Unë jam në fshat ‐ Unë isha në fshat. Ata janë miqtë tanë ‐ Ata ishin miqtë tanë. Korrigjohen bashkërisht ushtrimet dhe vërejtjet vihen në dukje në tabelë. Detyrё: Ushtrimi 5

Tema: Unë ëndërroj

Linja: Të shkruajmë Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të tregojë çfarë ka dëgjuar për jashtëtokësorët. Të pasurojë fjalorin e tij me fjalë e shprehje të reja. Të gjejë ndryshimet mes jashtëtokësorëve dhe tokësorëve. Të përshkruajë me ndihmën e imagjinatës mjetet që do të përdorte për një udhëtim në një planet tjetër duke e shoqëruar me vizatim.

Strategji e teknika: Evokimi‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit ‐ Imagjinatë e drejtuar Reflektimi – Diagram i Venit

Mjete e materiale burimore: libri, tregime për jashtëtokësorët, DVD, lodra, etj.

Zhvillimi i mësimit: Mësimi fillon me disa pyetje rreth temës. - Si mendoni, ku jetojnë jashtë tokësorët? - A keni parë filma me to? - A e dini se çfarë quajmë UFO? Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të mbyllin sytë dhe më pas u lexon pjesën në libër që flet për UFO‐t? dhe realizon një ëndërr me një udhëtim në hapësirë të cilin e ndërpret dhe i lë nxënësit të imagjinojnë për pak minuta.


Nxiten nxënësit të përdorin imagjinatën e tyre për të bërë një udhëtim në një planet tjetër duke treguar edhe mjetet që do të përdorin. Nxënësit thonë fjalë të ndryshme lidhur me temën gjatë përshkrimit të udhëtimit të tyre imagjinar. Mësuesi/ja shkruan në tabelë fjalë dhe shprehje: tokësorë, jashtëtokësorë, botë elektronike, teknologji, fluturim, hapësirë, anije kozmike, fluturim në hapësirë, pajisje elektrike. Jepet shpjegimi i tyre duke marrë mendimet e nxënësve. Punë e pavarur në grupe dyshe. Punohen ushtrimet në libër.

• Komentohen fotot e ushtrimit 1. Nxiten nxënësit të tregojnë çfarë dinë rreth atyre që shohin si dhe të përgjigjen, të shkruajnë tre fjali për jetën në planetin Mars.

• Drejtohen pyetje të tjera, si: Mendoni se jashtëtokësorët kanë zbritur në tokë? Cilat janë disa fakte?

Diagrami i Venit. Plotësohet Diagrami i Venit duke gjetur ndryshimet midis jashtëtokësorëve dhe tokësorëve. Vlerësohen nxënësit dhe jepet detyrë ushtrimi i fundit.

Tema: Përdorimi i foljes me emrin


Të përshtatë foljen me emrin në fjali; Të plotësojë sipas dëshirës fjalitë me emra të ndryshëm; Të identifikojë se me çfarë emri përshtatet veprimi i dhënë.

Mjetet: Libri, fletore pune. Strategji e teknika:

Evokimi‐ Shkrim i shpejtë Realizimi i kuptimit – Punë me shkrim Reflektimi – Punë e pavarur

Zhvillimi i mësimit: Evokimi: Shkrim i shpejtë U kërkohet nxënësve të thonë disa fjali të cilat shkruhen në tabelë. Në to gjenden foljet dhe shihet si është përshtatur ajo me emrin. Fëmijët luajnë me top. A mund të themi që “fëmijët luaj”?


Mësuesi/ja pyet: Si mund të përshtatet folja me emrin? Nuk mund të thuhet“luaj”. Realizimi i kuptimit: Punë me shkrim Punohen me shkrim në klasë ushtrimet 1, 3. Kërkohet që nxënësit të vendosin foljen që mungon në fjalitë e mëposhtme. P.sh: Prindërit dhe fëmijët i gëzojnë festës së shkollës. Ti zbulove të vërtetën e kësaj ngjarjeje. Mësuesi/ja u kërkon nxënësve të plotësojnë në ushtrimin 2 me emrat që mungojnë. P.sh: Nxënësit stërviten në fushën e shkollës. Roi bën detyrat me kujdes. Reflektimi: Punë e pavarur Ushtrimi 3. U kërkohet nxënësve të gjejnë se me çfarë emri përshtatet veprimi i dhënë. Njerëzit cicërojnë (jo) flasin, etj. Diskutohet ushtrimi. Jepen konkluzionet e orës.

Detyrё: U kërkohet nxënësve që në ushtrimin 4 të krijojnë fjali me grupet e fjalëve.

Tema: Liria qëndron në majë të shpatave tona

Linja: Lexim Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të flasë për Skënderbeun, si Heroi Ynë Kombëtar. Të lexojë me ndjenjë pjesën. Të përshkruajë pjesën duke e komentuar atë.

Mjete të nevojshme: Materiale, fotografi, shkrime për Heroin Kombëtar, Skënderbeun. Strategji e teknika

Evokimi ‐ Stuhi mendimi Realizimi i kuptimit – DLTA Reflektimi ‐ Lexim, pesëvargësh

Zhvillimi i mësimit: Nxënësit janë porositur përpara që të sjellin materiale, fotografi, shkrime për Heroin Kombëtar, Skënderbeun. Zhvillohet një stuhi mendimi për Skënderbeun


dhe shkruhet në tabelë çdo gjë që thonë nxënësit për Skënderbeun. Shtohet informacioni që dinin nxënësit duke lexuar materiale të ndryshme që vetë ato kanë sjellë. DLTA lexon Mësuesi/ja pjesën duke u ndalur në fjalët e reja “Sulltan‐titull”, “Haraç –dëmshpërblim”. Lexohet pjesa nga nxënës të ndryshëm dhe bëhet koment rreth saj me ndihmën e pyetjeve: ‐ A kishte fituar ushtria turke? ‐ Kë dërgoi Sulltan Murati tek Skënderbeu? ‐ Si iu përgjigj Skënderbeu Sulltanit? ‐ Si e mendoni fundin ndryshe? ‐ Cili është mesazhi i kësaj pjese? Pesëvargëshi. Në përfundim të orës kërkohet që nxënësit të shkruajnë një 5 ‐ vargësh për fjalën Skënderbeu, p.sh:

Detyrё: Të shkruhet përmbajtja e pjesës.

Tema: Skënderbeun‐Heroi ynë kombëtar


Të flasë për Skënderbeun; Të listojë tiparet dhe cilësitë e Skënderbeut; Të përshkruajë portretin e Skënderbeut ashtu si e mendon duke u ndihmuar nga tregimi e fotoja.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Lexim,

Skënderbeu

I fortë, i guximshëm,

Luftoi, udhëhoqi, mposhti.

Skënderbeu luftoi kundër turqve

hero kombëtar


Realizimi i kuptimit ‐ Koment Reflektimi ‐ Punë në grupe

Mjete të nevojshme: Materiale, fotografi, shkrime për heroin kombëtar Skënderbeun.

Zhvillimi i mësimit Shihen dhe komentohen fotot e Skënderbeut. Lexohet pjesa në libër më pas lexohen shkrimet që nxënësit kanë bërë për Skënderbeun. Mësuesi/ja i drejton këto pyetje?

- A e dini emrin e vërtetë të Skënderbeut? (atë që i vunë prindërit) - Pse njihet me emrin Skënderbeu? Tregohet historia e emrit. - Mësuesi/ja tregon edhe historinë pse në përkrenaren e Skënderbeut ka

një kokë dhie. Kërkohet që nxënësit të punojnë në grupe që me ndihmën e materialeve të portretizojnë Skënderbeun me vizatim e fjalë. Ekspozohen punët, lexohen e komentohen ato. Hartohet një listë nga nxënësit me ndihmën e fotove ku jepen se sa muzeume i janë kushtuar Heroit tonë legjendar, Skënderbeut. Duke paraqitur kartolina nga muzeu i Krujës, varri në Lezhë, etj, flamuri, stema, Mësuesi/ja bashkë me nxënësit liston duke shkruar në tabelë cilësi dhe tipare fizike të Skënderbeut. Nxiten nxënësit të përshkruajnë Skënderbeun duke u ndihmuar nga tregimi dhe portreti i tij në foto. Detyrё: Kërkohet nga nxënësit të përshkruajnë në fletore përkrenaren dhe

shpatën e Skënderbeut.

Tema: Përshtatja e foljes me kryefjalën

Linja: Njohuri rreth gjuhës Objektiva: Në fund të orës nxënësi të jetë i aftë:

Të dallojë grupet kryesore në fjali me anë të pyetjeve “Kush?”, “ç’bën?”. Të tregojë me shembuj numrin e kryefjalës. Të përshtatë kryefjalën me foljen duke dalluar numrin e saj (njëjës‐ shumës).

Mjetet: Libri, fisha të ndryshme.


Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Veprimtari Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi ‐ Praktikë e pavarur

Zhvillimi i mësimit: Në tabelë shkruhen fjalitë:

Eli luan me top Eli luajmë me top

Kërkohet të gjendet kryefjala dhe folja duke drejtuar pyetjet “Kush?”, “ç’bën?”, “Ç’farë vini re?”. Nxënësit nxiten të japin mendimin e tyre. Hapen librat. Lexohet ushtrimi 1 dhe kërkohet që nxënësit të vendosin kryefjalët që mungojnë në vetën dhe numrin e duhur. Maçoku trembi një trumcak. Yjet ndriçuan natën. Unë mësoj me dëshirë të madhe. Lexohet ushtrimi dhe dilet në përfundimin se:

Kur kryefjala është në numrin njëjës edhe folja duhet të jetë në numrin njëjës. Kur kryefjala është në numrin shumës edhe folja duhet të jetë në numrin shumës.

Punohet në fletore ushtrimi 2, ku kërkohet të renditen si duhet në fjali bashkësitë e fjalëve. Unë luaja me dëborë. Nxënësit mësojnë me vullnet. Po kështu punohen edhe ushtrimet e tjera. Lexohet detyra e përfunduar dhe vlerësohen disa nxënës me notë. Në ushtrimin 3 kërkohet që të shkruhet sipas modelit. Bëhen konkluzionet e orës. Mësuesi/ja e ndan këtë temë në dy orë. Detyrё: Ushtrimi 7 (në të cilin u kërkohet nxënësve të krijojnë një shkrim me

temë “Sot është një ditë e re”)


Tema: Përrallat tona të dashura


Të listojë disa tituj përrallash; Të tregojë përralla; Të dallojë elementet e përrallës; Të vazhdojë një përrallë me ndihmën e hyrjes së dhënë dhe figurës.

Mjete: Libri dhe libra të ndryshëm me përralla. Strategji dhe teknika

Evokimi ‐ Lexim Realizimi i kuptimit ‐ Koment Reflektimi ‐ Analizë

Zhvillimi i mësimit: Në fillim jepet përkufizimi i përrallës:

Përrallat tregojnë për ngjarje të trilluara që zhvillohen në të shkuarën.

Në këtë orë nxënësit do të tregojnë përralla të ndryshme dhe do të ndalen tek ato që pëlqejnë më shumë. Kërkohet nga nxënësit të listojnë elementet e një përralle. Përrallat fillojnë me “Na ishte një herë ....”, “Shumë kohë më parë......”, “Një herë e një kohë....” dhe përfundojnë gjithmonë me shprehjen “E jetuan gjithmonë të lumtur”, etj. Më pas ndahen personazhet e përrallave duke iu referuar një përralle që tregojnë nxënësit dhe i identifikon me to.

• Personazhi i mirë, personazhi negativ. • Një provë e vështirë. • Një fund i lumtur.

Listohen nga nxënësit një sërë përrallash që ato pëlqejnë më shumë. Më pas, pasi kanë mësuar elementet e përrallës, nxiten nxënësit të vazhdojnë përrallën duke i gjetur një fund. Lexohen përrallat duke mos dhënë asnjë opinion negativ për zgjedhjen e tyre. Diskutohen me nxënësit dhe votohet gjetja ose vazhdimi më i bukur.

Detyrё: Kërkohet që nxënësit të shkruajnë një përrallë të dashur për to.


Tema: Personazhet e përrallave

Linja: Të shkruajmë Objektiva: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të dallojë personazhet e një përralle në një grup personazhesh duke i lidhur me shigjetë.

Të vlerësojë se cilat janë personazhet e mira dhe cilat janë personazhet e këqija në këto përralla.

Të përshkruajë fotot duke gjetur përrallën nga e cila është shkëputur. Të shkruajë përrallën me ndihmën e figurës dhe duke i vënë një titull.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Praktikë e drejtuar Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e pavarur Reflektimi ‐ Analizë

Mjete: Libri dhe foto përrallash dhe libra me përralla.

Zhvillimi i mësimit Hapet libri dhe nxënësit do të dallojnë se cilat janë personazhet e së njëjtës përrallë duke i lidhur me shigjetë ato.

Borëbardha ‐ Kësulëkuqja ‐ Hirushja ‐ Pinoku ‐

shtriga ujku njerka baba Karlo

Nxiten nxënësit të shkruajnë se çfarë i karakterizon personazhet e secilës kolonë (ky ushtrim mund të lihet detyrë shtëpie). Mësuesi/ja u kërkon që të shohin foton dhe ta komentojnë atë duke u drejtuar pyetjet: Çfarë shohim në figurë? Ç’mendoni se po ndodh aty? Pse po qeshin dy vajzat e tjera ndërkohë që vajza tjetër po bën punë? A e gjetët se cila përrallë është? Mësuesi/ja u thotë nxënësve që të shkruajnë shkurt përrallën në libër duke i gjetur edhe titullin. Lexohet puna e nxënësve dhe nxënësit vlerësojnë punën e njëri‐tjetrit e nxjerrin nxënësin fitues. Po kështu mund të punohet edhe në orën tjetër të rubrikës të shkruajmë duke u komentuar figurat dhe më pas kërkohet nga nxënësit të zgjedhin figurat dhe të krijojnë përrallën e vet duke u mbështetur gjithmonë te figurat.


Tema: Grupe fjalësh të lëvizshme


T’i ndryshojë vendin grupeve të fjalëve pa prishur kuptimin e fjalisë. Të ndërtojë fjali me grupe fjalësh me etiketa. Të shkruajë fjali në 2 – 3 mënyra dhe të nënvizojë fjalët e domosdoshme.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Minileksion Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e drejtuar Reflektimi – Praktikё e pavarur

Mjetet: Libri, fisha të ndryshme.

Zhvillimi i mësimit: Mësimi fillon duke i njohur nxënësit me grupet e lëvizshme dhe se cilat janë ato në fjali. Fjalët ose grupet e fjalëve që ndryshojnë vendin në fjali pa ia ndryshuar kuptimin asaj quhen fjalë apo grupe fjalësh të lëvizshme.

Unë shkoj në shkollë. Në shkollë unë shkoj. Në shkollë shkoj unë. Shkoj unë në shkollë.

Vazhdohet me ushtrimin, ku nxënësve u kërkohet të kryejnë të gjitha lëvizjet e mundshme në fjalitë e mëposhtme.

Vajza del shëtitje. Shëtitje del vajza.

Ndërtohen fjalitë duke i vendosur grupet e fjalëve sipas numrave. Librat i kishte vendosur në një raft të madh

1 2 3 4 5 6 7 4 5 6 7 2 3 1

Në Një raft të madh i kishte vendosur librat Kështu edhe për 4 rastet e tjera. Pasi plotësohen, lexohen fjalitë e punuara. Në fletoren e nxënësit punohen ushtrimet e librit. Kërkohet nga nxënësit të lexojnë fjalitë dhe pas 2 fjalive t’u ndërrojnë vendin e fjalëve pa prishur kuptimin e fjalisë.


Vlerësohet puna e nxënësve që mbarojnë më shpejt. Shkruhen fjalitë në tabelë nga 2 nxënës bashkë me ndryshimet. Jepen vlerësime të ndryshme dhe bëhet konkluzioni i orës. Detyrё: Ushtrimi nr.5

Shënim. Kjo temë mund të zhvillohet në dy orë mësimore.

Tema: Pema e shëmtuar

Linja: Të lexuarit Objektiva: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të dallojë pemët frutore nga agrumet; Të lexojë për të kuptuar pjesën; Të listojë veprimet që duhen t’i bëhen një peme për t’u bërë e bukur; Të analizojë veprimet që u bëhen pemëve për të t’u bërë të bukura; Të ndajë pjesën në paragrafë duke emërtuar secilin prej tyre.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Parashikim me terma paraprakë Realizimi i kuptimit ‐ Analizë Reflektimi ‐ Punë në grupe

Mjete: Libri. Foto frutash e perimesh.

Zhvillimi i mësimit: Parashikim me terma paraprakë. Jepen nga mësuesi/ja disa fjalë: djem, kopshtar, goricë, krasit, e bukur, e shëmtuar, dardhë. Kërkohet që nxënësit të bëjnë një shkrim të vogël. Lexohet pjesa. Lexohen shkrimet e nxënësve, ku gjejnë se cila prej shkrimeve të shokëve i afrohet pjesës së leximit. Më pas shpjegohen fjalët e reja: Gostit ‐ u shtroj miqve për të ngrënë Bahçe ‐ kopsht i vogël i mbjellë me lule ose perime Prashitje ‐ punim i tokës rreth bimës së mbjellë. Shartim ‐ përzierje U kërkohet nxënësve të formojnë fjali me to. Punohet në çift për të ndarë në paragrafë pjesën dhe për të emërtuar secilën pjesë dhe për të nxjerrë një mesazh për të. Punohen pyetjet në libër.


Nxënësit ndahen në grupe dhe atyre u kërkohet të vizatojnë drurë frutorë ose agrume duke listuar një sërë kujdesjesh që duhen treguar për këto pemë. Detyrë: Të shpjegohet shprehja “Mos i shiko gunën, por shikoi punën”.

Tema: Një ditë në muze

Linja: Të lexuarit Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet :

Të listojë muzeumet që ka parë; Të lexojë për të kuptuar fletën e ditarit; Të përshkruajë se çfarë pa vajza në muze duke e krahasuar me muzeun ku ai ka qenë.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Bisedë Realizimi i kuptimit ‐ Lexim Reflektimi ‐ Koment

Mjete: Libri dhe foto nga muzeume të ndryshme të vendit tonë.

Zhvillimi i mësimit: Zhvillohet një bisedë me nxënësit se në cilat muzeume kanë shkuar dhe cilët prej tyre i kanë lënë më shumë mbresa? A ia kanë shprehur ndokujt atë që kanë parë? Si e kanë shprehur? Çfarë u ka bërë më shumë përshtypje? Lexohet faqja e ditarit e vajzës duke u theksuar se fjalori i përdorur në të është i një moshatareje të tyre dhe jo i një shkrimtari. Pasi lexojnë fletën e ditarit nxiten nxënësit të përshkruajnë se çfarë lexuan në të dhe drejtohen disa pyetje: ‐ A kishte gjëra të ngjashme me muzeun që kanë shkuar fëmijët? ‐ Mos është aq i ngjashëm sa ai që ke parë ti? ‐ Po ti si je ndjerë kur kë parë një muzeum? ‐ A e ka vizituar vajza Muzeun Kombëtar që gjendet në qendër të Tiranës? ‐ Po ju e keni vizituar?

Në varësi të përgjigjeve Mësuesi/ja bën komentin. Nxënësit shohin foton e Muzeut Kombëtar dhe atyre u kërkohet të bëjnë komente, ata nxënës që e kanë parë. Nxiten nxënësit të flasin për fletën e ditarit dhe tregojnë në mbajnë ditar dhe në qoftë se po çfarë shkruajnë në të?


Detyrë: Të hartohet një ditar dypjesësh, ku të shkruhet për pjesën që u pëlqen duke argumentuar pse ju pëlqen?

Tema: Ditari im i dashur

Linja: Të shkruajmë Objektiva: Në fund të orës së mësimit, nxënësi duhet:

Të plotësojë fjalitë me fjalët mungesorë; Të shpjegojë me shkrim se çfarë është një ditar; Të shkruajë një fletë të një ditari.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Praktikë e drejtuar Realizimi i kuptimit ‐ Praktikë e pavarur Reflektimi – Tur i galerisё

Mjete: Libri dhe blloqe të ndryshëm ditaresh.

Zhvillimi i mësimit: Në këtë orë nxënësit kanë marrë blloqe të ndryshme që mund t’i shërbejnë si ditare. Lexohet ushtrimi dhe kërkohet që nxënësit të plotësojnë ushtrimin me fjalët mungesore. Ditari është thesari im i sekreteve. U kërkohet nxënësve të shpjegojnë me shkrim si e mendojnë ditarin dhe të provojnë të shkruajnë një fletë ditari. Fletët e ditarit ngjiten në tabelë dhe më pas lexohen me radhë nga nxënësit Vlerёsohen nga vetё nxёnёsit shkrimet mё tё mira.

Tema: Kitaristët e vegjël

Linja: Të lexuarit Objektiva: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet:

Të dallojë llojin e pjesës nëse është vjershë apo tregim; Të lexojë me intonacion duke respektuar shenjat e pikësimit; Të analizojë vjershën duke e komentuar çdo strofë.


Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Dëgjim muzikor Realizimi i kuptimit ‐ DRTA Reflektimi ‐ Analizë

Mjetet: Libri, magnetofon.

Zhvillimi i mësimit: Dëgjohet një pjesë muzikore me kitarë. Pyeten nxënësit se çfarë vegle muzikore dëgjuat në këtë muzikë? Lexohet strofa e parë dhe drejtohen disa pyetje:

- Çfarë bën Ogresi? - Me se luan ai?

Lexohet strofa e dytë dhe drejtohen pyetje të tjera: - Po vëllai i vogël çfarë bëri? - Pse mendon se e bëri ai këtë veprim? - Si e merr ai në duar? - Strofa e tretë. Pse e trajton ashtu atë? - Po komshiu pse i hap dritaret?

Zhvillohen pyetjet e librit. - A njeh ndonjë vegël muzikore? - Cila të pëlqen dhe pse? - A i bie ndonjë vegle muzikore? - Mendoni sikur komshia nuk do ta pëlqente muzikën e Ogresit çfarë do

të kishte ndodhur? Plotësohen fjalitë me fjalët mungesore. Orgesi i bie kitares. Pyeten nxënësit se çfarë ishte kjo që u lexua, tregim, vjershë apo legjendë? Lexohet vjersha me intonacion. Detyrë:Të vizatohet një kitarë dhe të mësohet përmendësh vjersha në libër.


Tema: Flasim për veglat muzikore

Linja: Të flasim Objektiva: Në fund të orës nxënësi duhet:

Të përshkruajë pikturat me ngjyra dhe bardhë e zi; Të gjejë ndryshimet midis pikturave të ndryshme; Të vizatojë duke përdorur laps të zi, me ngjyra dhe penela; Të vlerësojë punimet e veta dhe të shokëve.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Marrëdhënie pyetje‐përgjigje Realizimi i kuptimit ‐ Stuhi mendimi Reflektimi ‐ Kllaster

Mjete: Libri dhe foto të ndryshme me vegla muzikore

Zhvillimi i mësimit: Mësimi fillohet me një melodi muzikore të kohës (mbase pak ritmike). Mësuësi/ja tërheq vëmendjen e nxënësve për fjalën “vegla muzikore” dhe krijon një brainstorming. Mësuesi/ja pyet: ‐ Çfarë ju kujton fjala vegël muzikore? ‐ Ç’lloj muzike pëlqeni? ‐ Kur e dëgjoni muzikën? ‐ Si e dëgjoni muzikën? ‐ Si ndiheni kur dëgjoni muzikë? ‐ Kur ka lindur për herë të parë muzika? ‐ Cilat janë instrumentet e para muzikore që keni njohur ju?

Nxiten nxënësit që t’i thonë të gjitha idetë, që lidhen me temën, sado të çuditshme që të duken ato, duke iu kujtuar që nuk duhet të kritikojnë idetë e të tjerëve, si dhe të ndërtojnë argumente mbi idetë e njëri‐tjetrit. Mos u përqendroni për kohë të gjatë tek asnjë prej ideve. Të shkruhen idetë siç janë thënë nga nxënësit. Punë me librin. Duke u ndihmuar nga libri nxënësit plotësojnë Kllasterin.

Vegël muzikore


Shihen figurat e dhëna në tekst dhe shihet kllasteri për veglat muzikore. Nxënësve u drejtohet pyetja: Çfarë shikoni në secilën ndarje dhe çfarë veglash futen në secilin grup? Nxiten nxënësit të flasin për veglat që njohin dhe për t’u përgjigjur pyetjeve: A luani apo a ju pëlqen të luani ndonjë vegël muzikore? Cila ju pëlqen e pse? Kur e keni dëgjuar për herë të parë, etj?

Tema: Të flasim për pushimet

Linja: Të flasim Objektiva: Në fund të orës nxënësi duhet:

Të përshkruajë me fjali të plota se ku do t’i kalojë pushimet verore; Të tregojë sa më shumë hollësira për pushimet verore; Të listojë vendet ku i pëlqen të kalojë pushimet dhe gjërat që ka planifikuar të bëjë gjatë pushimeve;

Të argumentojë pse dëshiron të kalojë pushimet në vendet që listoi.

Mjetet: Pamje dhe fotografi të ndryshme, libri:

Zhvillimi i mësimit: Kllaster Mësuesja shkruan në tabelë një kllaster i cili plotësohet nga nxënësit.

Vegël muzikore

Me frymëmarrje Vegla me hark

Vegla me tel Vegla me tastierë


Gjatë kësaj ore nxënësi do të ndërtojë vetë një skemë të pushimeve verore. Vendin që mendon se do të shkoj dhe aktivitetin që do të kryej atje.

Tema: Të gjithë me pushime

Linja: Të shkruajmë Objektiva: Në fund të orës nxënësi duhet:

Të gjejë vendet në të cilat do të pushojnë personazhet tona. Të plotësojë fjalët mungesore duke gjetur emrin ose foljen e përshtatshme për çdo vend bosh.

Të analizojë tekstin duke vlerësuar se çfarë duhet të marrësh me vete për vende të ndryshme pushimi.

Strategji dhe teknika: Evokimi ‐ Lexim Realizimi i kuptimit ‐ Analizë Reflektimi ‐ Punë me shkrim

Mjete e materiale burimore: Libri i nxënësit, foto vendesh të ndryshme, të marra nga interneti, foto nga vendet e ndryshme pushimesh të vendit tonë.

Miq të rinj dhe libra

Bregdetare Malore

Vende

Pushime verore

Vendqëndrimetë tjera Lojëra

Futboll

Volejboll


Zhvillimi i mësimit: Njihen nxënësit me rolin që ato kanë në këtë orë mësimi. Pasi tregojnë për vende të ndryshme se ku mund të kalohen pushimet si brenda dhe jashtë vendit kërkohet të hartohet një listë me një sërë veprimesh që ato mund të bëjnë kur janë me pushime. Do të shëtit, do të luaj, do të notoj, do të shkruaj, do të bëj foto, etj. Nxënësit do të njihen me personazhet: Borën, Teutën, Bledin dhe Kristin. Kërkohet që ata të plotësojnë fjalët mungesore dhe secili nxënës të gjejë se me kë nga personazhet ngjason. Lexohen fjalët e personazheve. Nxënësit, duke u nisur nga përshkrimet e personazheve, nxiten të shkruajnë shkurt për pushimet e tyre, për planin që ato kanë se ku do t’i kalojnë, çfarë do të marrin me vete dhe çfarë do të bëjnë. Lexohen ato. Vlerësohen nga mësuesi/ja bashkë me urimin për pushime sa më të këndshme.

SH

TË

PI

A

BO

TU

ES

E

Gjuha Shqipemësuesi

3


Gjuha Shqipe 3mësuesi


ISBN: 978-99956-93-62-6

Librat e mësuesit dhe planet mësimore për të gjithë titujt që ne disponojmë, mund t’i gjeni dhe t’i shkarkoni pa pagesë nga faqja e internetit www.mediaprint.alPër më shumë informacion mund të na shkruani në adresën e emailit: [email protected] të na kontaktoni pranë redaksisë në numrin e telefonit: 04 2256158.

Çmimi 400 lekë

www.mediaprint.al9 789995 693626

gjuha shqipe 3a

Documents