gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · marrje gjaku (2 ditë) me një recetë të...

16
H e p a t i t i B d he C Gjithkush mund të jetë i prekur d h e N e ALBANAIS

Upload: others

Post on 19-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

Avec le soutien financier de la DGS

Illu

stra

tion

s :

Sha

di M

orsh

ed –

Gra

phis

me

: ca

ract

eris

tic.

fr

Impr

imer

ie N

otre-Dame – Montbonnot

Papier recyclé – Encres à base

végé

tale

Hepatiti B dhe C…

Gjithkush mund të jetë i prekur

… dhe N

e

AlbAnAis

Page 2: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

1

Pse të flasim për hepatitin B dhe C ? Sepsejanësëmundje

Tëcilatnuk dallohen në pamje të parë faqe4

Tëcilatjanëtë shpeshta faqe6

Tëciatmundtëjenëtë rënda faqe8

Tëcilatjanëngjitëse faqe12

Tëcilatmundt’ishmangim faqe12

Tëcilatmundt’ishërojmë faqe22

Tëcilatmundt’izbulojmë faqe24

Page 3: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

2

Heptitiështënjëndezje(inflamacion)emëlçisë

Mëlçiaështënjëorgan jetik

Ajoshërbenpërgrumbullimin,transformimin,fabrikimintëshumëelementevethelbësorepërfunksioniminetrupitdhepëreliminiminesubstancavetoksike

Foie normal

Foie inflammé

Cfarë është një hepatit ?

3

ไไ Hepatitimundtëshkaktohetngaelementetoksikesi:alkooli,ilaçet,kërpurdhërat… ,oseviruset.

Hepatiti B dhe C janë hepatite virale, dmth që shkaktohen nga viruset.

Virusi i hepatitit B Virusi i hepatitit C

Page 4: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

4

Nëtëshumtënerastevenukkasimptometëveçanta

Cilat janë shenjat e një hepatiti B ose C ?

Nukndihemitësëmurë Nukedimëqëjemitësëmurë

5

Nëdisaraste,nëfillimtëinfeksionit,mundtëdallojmëzverdhje,tëpërshtjella,dhimbje,lodhje

EvetmjamënyrëpërtëzbuluarnësekemihepatitinBoseCështëekzaminimi(analiza) (shihfaqen23)

dhe lodhja mund të zgjasë.

Page 5: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

6

HepatitiBdheCjanësëmundjetëzakonshme.

Hepatitet B dhe C: sëmundje të zakonshme ?

Nëtëshumtënerasteve,personatqëkanëhepatitinBoseCnuk e dinë që janë të semurë

7

Në botë…

1personndër3kaqenënëkontaktmevirusinBoseC

1personndër12kanjëhepatitkronikBoseC

Page 6: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

8

A është i rrezikshëm hepatiti B ?

Kontakt mevirusin Hepatit fulminant (vdekjeprurës):

Virusishkatërronplotësishtmëlçinë

2miliard

Nëbotë…

Hepatit kronik:Virusiqëndronnë

mëlçidhevazhdontëshumëfishohet

Shërimi :Virusieliminohetnga

organizmi

10%

1%

89%

9

Cirrozë (20-40%)

Fibrozë Kancer

600000tëvdekurnëvit

Zhvillime pa trajtim 20 deri 30 vjet

80%

Page 7: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

10

A është i rrezikshëm hepatiti C ?

Kontakt mevirusin

Hepatit kronik : Virusiqëndronnë

mëlçidhevazhdontëshumëfishohet

Shërimi :Virusieliminohetnga

organizmi

200million

Nëbotë…

80%

20%

11

350000të vdekur/vit

Zhvillime pa trajtim 20 deri 30 vjet

Cirrozë (20-40%)

Fibrozë Kancer

Page 8: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

12

Nuk ekziston asnjë vaksinëkundër

hepatititC

Nganënashtatzënëtekbebjagjatështatzanisëosegjatëlindjeskurnënaështëekontaminuarmekëtëvirus

Ekzistonnjë vaksinëpërbebet,fëmijët,adoleshentëtdhetërriturit,qëreagonjashtzakonishtmirëkundërhepatititB KurjemitëvaksinuarkundërhepatititBnukkamëasnjërrezikqëtëmarrëshapopërhapëshkëtësëmundje

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ? Duke bërë vaksinën.

90%

4%

Si përhapet hepatiti B dhe C ?

13

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ? Duke bërë vaksinën.

KurnënakahepatitinB,ibëjmënjëvaksinëspecialebebesfillpaslindjespërtambrojtur:( sero-vaksina).

KundërhepatititC,nuk ka sero-vaksinë,poredherrezikuipërhapjes

nganënatekbebjaështëshumëivogël

TekmjekuNënjëqendërvaksinimifalas

Ku mund të vaksinohemi?

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ?

Page 9: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

14

Shumfishimi i partënerëve seksual rrit rrezikun e infektimit.

Si përhapet hepatiti B dhe C ?

Nëpërmjetmarrdhënieveseksualepaprezervativmenjëpersontëinfektuar:Meanëtëseksit,anus-it,gojës,nëmesnjëmashkullidhenjëfemre,poredhendërmjetnjerëzvetëtënjëjtitseks

VirusiCnukpërhapetngalëngjetseksuale,porekzistonnjërreziknësegjatëmarrdhenievekemikontakt me gjakun :nëperiudhënerregullave,nërasttënjëplageosenjëraportitraumatik

15

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ?

Dukepërdorurnjëperzervativpërmeshkujosefemra

Sidhelubrifikantepërtëlimituarrrezikuneplasjessëperzervativitapolezioneve

Page 10: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

16

Nëpërmjetgjakut

Përdorimiipërbashkëtimjeteve tualetoreqëjanënëkontaktmegjakun

GjatëvizitavemjeksorenëdisavendetëndryshmetëbotësdhenëFrancëparavitit1992:Transfuzionittëgjakut,operacionevetëvështira,reanimacionit,shërbimevemjeksoremematerialtëpasterelizuar

Si përhapet hepatiti B dhe C ?

17

Dukekërkuargjitmonëmaterial një përdorimsh.

Dukepërdorurmjetetpersonale tëtualetit

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ?

Page 11: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

18

Bashkpërdorimi i materialeve që kanë të bëjnë me përdorimin e drogës :sheringat,pambukun,filtrat,lugët,oseçubukunekrakut…

Si përhapet hepatiti B dhe C ?

Gjatë tatuimit, persingut, incizioneve…menjë

materialqëkashërbyerpërtëtjerët:gjilpëra,boja,bizhuteritë…

Nëpërmjetgjakut

19

Dukeshkuarteknjëprofesionelqëpërdormaterialesterile

— Si mund të shmangim përhapjen e virusit ?

Nësedrogohemi,dukepërdorurmaterial te ri dhe personal

Page 12: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

20

Në fakt ekzikson një rrezik shumë i vogël i transmetimit të hepatitit B me atë të puthjeve të thella.

Nuk ka rrezik transmetimi të

21

Page 13: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

22

TrajtiminuktëshëronngahepatitiB,porndihmonnëndalimineshumëfishimittëvirusitdhetëkrijonmindësinetëjetoshnormalisht

Kurjemitësëmurëështëerëndësishme :

Ekzistojnëdisallojetrajtimesh

Cfarë të bëjmë nëse kemi një hepatit B apo C ?

TëmosndërpresëshkurënparakohëssecaktuarngamjekëtTëvizitoheshrregullishttekmjekugjatëtëgjithëkohësderinëshërimTëflitninërrethintuajnëmenyreqëtëndihmoheninërastvështirësish

23

TrajtimikundërhepatititCtëshëronnëtëshumtënerasteve

Tëmospishalkool,kanabis,duhan,apotëngreshsendeterëndatëcilatndikojnënëzhvilliminesëmundjes

Page 14: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

24

Qëështënjekontrollspecialpërtëkërkuarnësevirusiëshënëtrupapojo Përt’usiguruarqënukjemitësëmurëapopërt’ushërurparasetëjemishumëtësëmurëdhepërtëmbrojturfamiljendhetëafërmit

Si t’a dimë që kemi një hepatit B ose C ?

Ku te depistohemi?

Depistim i zakonshëm : Marrjegjaku(2ditë)

Menjërecetëtëmjekut,nënjëlaboratoranalizashParecetëtëmjekut,nënjëqendërdepistimianonimedhefalas(CDAG)Nëdisashoqata

Duke bërë një depistim

20 min.

25

Qëështënjekontrollspecialpërtëkërkuarnësevirusiëshënëtrupapojo Përt’usiguruarqënukjemitësëmurëapopërt’ushërurparasetëjemishumëtësëmurëdhepërtëmbrojturfamiljendhetëafërmit

* Nëse testi është pozitiv, duhet bërë një analizë gjaku për të qenë të sigurtë për rezultatin.

Duke bërë një depistim

Njëdepistimnegativnukdotëthotëqëjenitëmbrojturngasëmundja Virusimundtëtransmetohetnëçdokohënëserrezikojmë

Depistim i shpejtë : Marrjeegjakutnëmajëtëgishtit(20minuta)

!

Page 15: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

26

Po hepatitet e tjera virale ?AtajanëmëtërralladhemëpaktëdëmshmeNëdisarastemundtëkemidisahepatitenëtënjëjtënkohë,gjëecilarritrrezikunekomplikacionevetëndryshme

Hepatit A1,4 million raste/vit7 000 vdekje/vitRrallë në Francë

Përmes rrugëve fekalo-orale dmth me anë të ujit dhe ushqimeve të ndotura (në mungesë të ujit të pijshëm)

Shërim spontan në rreth 99% të rasteve

Hepatit fulminant (vdekjeprurës) në 1% të rasteve

Rastet e vdekjeve në botë

Transmetimi

Evolucioni

Parandalimi

Trajtimi

27

Hepatit D

AtajanëmëtërralladhemëpaktëdëmshmeNëdisarastemundtëkemidisahepatitenëtënjëjtënkohë,gjëecilarritrrezikunekomplikacionevetëndryshme

Hepatit fulminant (vdekjeprurës) në 1% të rasteve

Hepatit E

Shërim 99%Shërim 20%

Hepatit fulminant 1%Hepatit kronik 80%

20 milion raste në vit70 000 vdekje në vitShumë i rrallë në Francë

Merret në të njëjtën kohë ose mbas një hepatiti B.Virusi D përdor virusin B për tu shtuar.10 milion të sëmurë kronikë.

Nga mishi i derrit të infektuarUji apo ushqimet e ndotura

Page 16: Gjithkush mund të jetë i prekur - soshepatites.org · Marrje gjaku (2 ditë) Me një recetë të mjekut, në një laborator analizash Pa recetë të mjekut, në një qendër depistimi

Avec le soutien financier de la DGS

Illu

stra

tion

s :

Sha

di M

orsh

ed –

Gra

phis

me

: ca

ract

eris

tic.

fr

Impr

imer

ie N

otre-Dame – Montbonnot

Papier recyclé – Encres à base

végé

tale

Hepatiti B dhe C…

Gjithkush mund të jetë i prekur

… dhe N

e

AlbAnAis