GIDA ANALİZLERİNİN PİYASA GÖZETİMİ VE

DENETİMİ ÇERÇEVESİNDE GENEL

DEĞERLENDİRMESİ

TURKLAB - EUROLAB İSTANBUL 2015 KONFERANSI

08 EKİM 2015

DR. NESLİHAN ALPER

GIDA KONTROL VE LABORATUVARLAR DAİRE BAŞKANI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İÇİNDEKİLER

GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

i. GIDA GÜVENİLİRLİĞİ VE

MEVZUATI ii. RESMİ KONTROLLER iii. ŞEFFAFLIK VE GİZLİLİK iv. GIDA GÜVENİLİRLİĞİNE YÖNELİK

YAPILAN DİĞER FAALİYETLER v. LABORATUVAR FAALİYETLERİ

ORGANİZASYON ŞEMASI

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİ

DAİRE BAŞKANLIĞI

GENEL MÜDÜR

BİTKİ VE BİTKİSEL

ÜRÜNLER SINIR KONTROL

DAİRE BAŞKANLIĞI

HAYVAN SAĞLIĞI VE

KARANTİNA DAİRE

BAŞKANLIĞI

BİTKİ SAĞLIĞI VE

KARANTİNA DAİRE

BAŞKANLIĞI

GIDA KONTROL VE

LABORATUVARLAR

DAİRE BAŞKANLIĞI

VETERİNER SAĞLIK

ÜRÜNLERİ VE HALK

SAĞLIĞI DAİRE BAŞKANLIĞI

YEM DAİRE BAŞKANLIĞI

GIDA İŞLETMELERİ VE

KODEKS DAİRE

BAŞKANLIĞI

HAYVAN VE HAYVANSAL

ÜRÜNLER SINIR KONTROL

DAİRE BAŞKANLIĞI

RİSK DEĞERLENDİRME

DAİRE BAŞKANLIĞI

İDARİ İŞLER VE

KOORDİNASYON

HİZMETLERİ DAİRE

BAŞKANLIĞI

GIDA VE KONTROL

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Zirai Karantina Müdürlükleri

(12)

Ulusal Gıda Referans/Bursa

Araştırma/Gıda Kontrol Laboratuvar

Müdürlükleri

(41)

Etlik Veteriner Kontrol/Araştırma

Enstitüleri

(8)

Şap Enstitüsü Müdürlüğü

İL MÜDÜRLÜKLERİ

(81)

• Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü

• Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı

Şube Müdürlüğü

• Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve

Su Ürünleri Şube Müdürlüğü

BAĞLI KURULUŞLAR

Veteriner Sınır Kontrol Noktası

Müdürlükleri

(23)

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

VE

MEVZUATI

6

Gıda Güvenliği Gıda Güvenilirliği

Gıdalarda

olabilecek fiziksel,

kimyasal, biyolojik

ve her türlü

zararların bertaraf

edilmesi için

alınan tedbirler

bütünü

İnsanların doğal hakkı olan sağlıklı yaşama ulaşabilmeleri için uygun fiyatta, sağlıklı, yeterli, besleyici ve güvenilir gıdaya erişimin sağlanması

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Gıda Güvenilirliği Politikamız…

7

Kodeks Alimentarius

ve Avrupa Birliği

müktesebatı ile

uyumlu mevzuat

Etkin ve yeterli

gıda denetimi

Ülke genelinde

“Çiftlikten Sofraya

Gıda Güvenilirliği”

anlayışı

Tüketiciye

güvenilir gıda

arzının teminini

sağlamak

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Gıda Mevzuatı Nedir ?

Gıda maddeleri ve gıda ile

temasta bulunan madde

ve malzemelerin; üretimi,

işlenmesi, dağıtımı ve

piyasaya arzı ile ilgili her

aşamayı kapsayan

düzenlemeler.

(kanun, kararname,

yönetmelik, yönerge,

tebliğ, talimat vb.)

8

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı,

Gıda ve Yem Kanunu

Gıda İşletmecisi Bakanlık

9

HİJYEN RESMİ

KONTROL

Gıda Hijyeni Yönetmeliği Gıda ve Yemin Resmi

Kontrollerine Dair Yönetmelik

Hayvansal Gıdalar İçin

Özel Hijyen Kuralları

Yönetmeliği

Hayvansal Gıdaların Resmi

Kontrollerine İlişkin Özel

Kuralları Belirleyen Yönetmelik

GENEL

ÖZEL

Gıda İşletmelerinin Kayıt

ve Onay İşlemlerine Dair

Yönetmelik

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

5996 SAYILI KANUNUN YANSIMALARI

10

Tüm mevzuat bir çatı altında

Şefaflık:

Olumsuz firmaların kamuoyuna açıklanması

İzlenebilirlik

Perakende kayıt altında

TEMEL

İLKELER

Risk Değerlendirme Daire Başkanlığı

İhtiyatlılık ilkesi

Tek yetkili otorite

Kapsamlı ve entegre bir yaklaşım

Coğrafi işaret veya geleneksel ürünler

Gıda denetim sistemi stratejik planı

İşyeri Sorumluluğu

Etiketlerdeki yeni düzenlemeler

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

MEVZUAT

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı,

Gıda ve Yem Kanunu

(RG: 13.06.2010, 27610)

Yönetmelik (104)

Genelge-Yönerge (15)

Talimat (35)

Tebliğ (18)

Türk Gıda Kodeksi Yönetmelik-15 Tebliğ-83

Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, gıda güvenilirliği politikasını;

“Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği” anlayışı ile,

hayvan sağlığı ve refahı, bitki sağlığı ve çevrenin korunmasını dikkate alarak insan sağlığı ve tüketici menfaatlerinin en üst seviyede korunmasını temin etmek olarak belirlemiştir

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ POLİTİKASI

Yeni yaklaşımlar

13

Son Kontrol

Gıda Zinciri

Tüketici eğilimlerine göre öncelik belirleyen bir üretim anlayışı

çerçevesince gıda mevzuatımız ve politikamız kapsamında üründe

sadece son kontrol değil tüm gıda zincirinin kontrolü gıda

güvenilirliğinin ile sağlıklı beslenmenin sağlanmasında ve tüketici

memnuniyetinin en üst seviyelere taşınmasında önemli etkenlerdir.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Gıda işletmecisinin genel sorumlulukları a) Gıda güvenilirliğinin sağlanmasında sorumluluk öncelikle gıda

işletmecisindedir.

b) Gıda güvenilirliğinin birincil üretimden başlayarak son tüketiciye kadar

gıda zinciri boyunca sağlanması gereklidir.

c) Soğukta muhafazası gereken gıdalarda, soğuk zincirin korunması

gereklidir.

ç) Tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları/HACCP ilkelerine dayanan

prosedürlerin iyi hijyen uygulamaları ile birlikte uygulanmasından gıda

işletmecisi sorumludur.

d) İyi uygulama kılavuzları, gıda işletmecisine gıda zincirinin tüm

aşamalarında önemli bir araçtır.

e) Bilimsel risk değerlendirmesine dayalı mikrobiyolojik kriterlerinin ve

sıcaklık kontrol gerekliliklerinin belirlenmesi gerekir.

f) İthal edilen gıdanın, en az yurtiçinde üretilen gıda ile aynı hijyen

kurallarına veya eşdeğer bir kurala tabi olması gerekir.

g)Gıda işletmelerinde çalışan personelin kişisel hijyen kurallarına uyması ve

üretilen yemek partisinin her çeşidinden alınan bir örneği yetmiş iki saat

uygun koşullarda saklaması gerekmektedir.

h) Kanun’ nun Ek-1’de belirlenen gıda işletmeleri, işin nevine göre, konu ile

ilgili lisans eğitimi almış en az bir personel çalıştırmak zorundadır.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

RESMİ KONTROLLER

KONTROL VE DENETİMİN AMACI

• Gıda güvenilirliği ve kalitesinin sağlanması, • Gıda İşletmelerinde gıda güvenilirliği şartlarının ve

mevzuatın etkili ve yeterli bir şekilde uygulanmasının sağlanması,

• Gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin

teknik ve hijyenik şekilde üretilmesinin, işlenmesinin, muhafazasının, depolanmasının, pazarlanmasının sağlanması,

• Tüketicilere daha güvenli ve yüksek kalitede gıdanın temini,

• Üretici ve tüketici menfaatlerinin ve halk sağlığının

korunması,

11 Bölüm

1 Adet Ek

44 Madde

Resmi Kontrol

Usul ve Esasları

Yurtiçi

İthalat

İhracat

Kriz Yönetimi ve İhtiyati Tedbirler

Kontrol Planları ve Yıllık Rapor

Resmi Kontrollerin Finansmanı

İzlenebilirlik

ve Sorumluluklar

Resmi Gazete

Tarihi: 17/12/2011 Sayısı: 28145

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik

RESMİ KONTROL FAALİYETLERİ

Bakanlık

Gıda

Kontrol

Planı

İl Müdürlükleri

Yıllık Kontrol

Programı

BİMER, Alo

174, İhbar ve

Şikayet

Dilekçeleri

81 İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimizde

görevli Kontrol Görevlilerimiz tarafından yapılan

denetimler 3 koldan gerçekleştirilmektedir.

Yönetmelik kapsamındaki gıda ve yem

işletmelerinin resmi kontrolleri, Kanunun ekinde

yer alan Ek–2 sayılı listeye uygun olarak kontrol

görevlisi tarafından gerçekleştirilir.

Veteriner Hekim, Ziraat Mühendisi, Gıda

Mühendisi,Su Ürünleri Mühendisi, Balıkçılık

Teknolojileri Mühendisi, Kimyager, Kimya

Mühendisi, Eczacı, Orman Mühendisi ve Orman

Endüstri Mühendisi

Resmi kontrollerde, kontrol görevlisine yardımcı

olmak üzere ilgili meslek alanlarında eğitim alan;

tekniker, teknisyenler ve yardımcı sağlık personeli

de görevlendirilebilir.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Kontrol Görevlisi Sayısı

(Gıda Kontrollerinde Aktif Çalışan)

820

4635

4720 4888 5065

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2002 2011 2012 2013 2014

20

Tarla, bağ, bahçe, ahır, ağıl denetimleri gibi birincil üretime yönelik

denetimlerde çalışan kontrolör sayısı ise 25.000’i bulmaktadır.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

DENETİM SİSTEMİ • Uygun sıklıkta ve gıda maddesinin taşıdığı

riskle orantılı,

• AB’ne uygun olarak “risk esasına” göre,

• Hazırlanan denetim programlarında;

1) Gıda maddelerinin risk durumu,

2) Önceki kontrollerden edinilen bilgi

ve deneyimler,

3) Gıda işletmecilerinin uyguladıkları

incelemelerin (otokontrol) sonuçları

4) İşletmenin hijyen yönetimi

PUANLAMA SİSTEMİ!!!!!

1 ay - 1 yıl arasında denetlenmektedir.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Yıllara Göre Gıda Denetim Sayıları

39.646

350.455 376.756 400.435 412.998

514.253

600.924

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

2002 2009 2010 2011 2012 2013 2014

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

RESMİ KONTROLLERDE MEVCUT DURUM

Kontrol görevlisi sayıları 2002 yılı : 820 kontrol görevlisi 2013 yılı : 4888 kontrol görevlisi 2014 yılı : 5065 kontrol görevlisi 2015 yılı : 5111 kontrol görevlisi Denetim Sayısı: 2002 yılı : 39.646

2012 yılı : 412.998

2013 yılı : 514.253 2014 yılı : 600.924 2015 yılı (İlk 9 aylık) : 500.517 Yukarıda belirtildiği gibi, denetim sayısı yıllar itibariyle artmaktadır.

YILLIK GIDA KONTROL PLANLARI

Gıda Kontrol Planı çerçevesinde gerçekleştirilen

denetimler; 81 İl Müdürlüğünün kendi bünyesinde yürüttüğü rutin denetim ve

kontrollere ek olarak, Bakanlığımızca merkezi ve bütüncül bir yaklaşımla, gıda zincirinin tüm aşamalarında, tüketici sağlığının korunması ve güvenilir gıda arzının sağlanması amacıyla ürün ve risk bazında değerlendirmeler yapılarak, Bakanlık ve İl Gıda Kontrol Planı olmak üzere Yıllık Gıda Kontrol Planları hazırlanmaktadır.

İl Gıda Kontrol Planı, ildeki üretim yeri sayısı, üretim kapasitesi, ürün çeşitliliği, üretimin hitap ettiği tüketici sayısı ve ürünün risk düzeyi dikkate alınarak İl Müdürlüklerince oluşturulmaktadır.

Bakanlık Gıda Kontrol Planında ise halk sağlığı, taklit ve tağşiş göz önünde bulundurulur.

Resmi kontrollerin sonuçlarında mevzuata

uygun üretim yapmayan işyerleri

hakkında 5996 sayılı Kanun’ nun 40 ve 41

inci maddeleri gereğince şu idari

yaptırımlar uygulanmaktadır:

• İdari para cezası,

• Faaliyeti durdurma,

• Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusu,

• Mülkiyetin kamuya geçirilmesi,

• Piyasadan toplatma,

• Ürünlere el koyma,

• Etiket bilgileri mevzuata uygun hallere

getirilinceye kadar ürünlerin satışını

durdurma,

• Olumsuz firmaların kamuoyuna

duyurulması: İFŞA

İDARİ YAPTIRIMLAR

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

ZEHİRLENMELER

Gıda kaynaklı salgın/vaka

durumlarında Genel Müdürlük

ve ilgili kuruluş ile bilgi akışını

sağlayacak İl/İlçe Müdürlüğü ve

yetkili laboratuvar personeli

GIDA KAYNAKLI ENFEKSİYON VE ZEHİRLENMELER

Gıda kaynaklı salgın/vaka

durumlarında Genel Müdürlük

ve ilgili kuruluş ile bilgi akışını

sağlayacak İl/İlçe Müdürlüğü ve

yetkili laboratuvar personeli

Bir asil bir yedek olarak belirlenir.

İl Halk Sağlığı Müdürlüklerinden de

her ilde bir irtibat noktası

belirlenmesi talep edilir.

Yemek örnekleri 72 saat saklanmalı…

Gıda işletmeleri ve yemek fabrikaları, ürettiği yemek partisinin

her çeşidinden alınan bir örneği yetmiş iki (72) saat uygun

koşullarda (soğukta ya da dondurarak) saklamakla yükümlüdür.

Üründen alınacak örnek miktarının, analiz için yeterli miktarda

olması gerekir. Alınması önerilen örnek miktarı en az iki yüz elli

(250) gramdır.

GIDA KAYNAKLI ENFEKSİYON VE ZEHİRLENMELER

Bakanlıkça oluşturulacak gıda kaynaklı Ulusal Kültür Koleksiyonuna izolat

sağlamak amacıyla, mikrobiyolojik analiz sonucunda patojen mikroorganizmaların

izole edilmesi durumunda bakterilere ait saf izolatların tiplendirmesi için ilgili

laboratuvar tarafından Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı’na gönderilir.

Analiz sonucu elde edilen izolatlar insandan alınan örneklerle karşılaştırılmak ve

zehirlenmeye neden olan kaynağın tespit edilmesi açısından Halk Sağlığı

Kurumuna gönderilir.

ŞEFFAFLIK ve

GİZLİLİK

YASAL DAYANAK 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem

Kanun’unun 31 inci maddesinin 6 ncı fıkrası

Gıda ve Yemin Resmi Kontrolüne Dair Yönetmeliğin 8 inci

maddesi

Bakanlık resmî internet sitesinde

duyurmak suretiyle aşağıdaki

bilgileri kamuoyunun bilgisine

sunar:

1) Onaylı ve kayıtlı işletmeler,

2) Onayı askıya alınan işletmeler,

3) Onayı iptal edilen işletmeler,

4) Bakanlıkça faaliyeti durdurulan

kayıtlı işletmeler,

YASAL DAYANAK

5) Laboratuvar sonucuyla taklit veya tağşiş yapıldığı kesinleşen

gıda ve yemi üreten/ithal eden firmanın adı, ürün adı,

markası, parti ve/veya seri numarası.

6) Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye düşürecek şekilde

bozulmuş, değiştirilmiş gıdaları üreten ve/veya satan firmanın

adı, ürün adı, markası, parti ve/veya seri numarası.” Bakanlık

resmi internet sitesinde Bakanlıkça kamuoyuna

açıklanmaktadır.

2012-2015 Yılları arasında değişik dönemlerde 16 defa kamuoyuna açıklama yapılmıştır.

Bu açıklamalarda toplam 377 firmanın 751 farklı parti ürünü kamuoyuna duyurusu yapılmıştır.

614 parti ürün taklit-tağşiş kapsamında, 137 parti ürün ise içerisinde bulunmaması gereken ilaç etkin maddesi

veya boyar madde bulunduğu için açıklanmıştır.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

ÜRÜN Firma Sayısı Parti Sayısı

Süt ürünleri(1)(9) 120 304

Et Ürünleri ve Toplu Tüketim 142 166

Gıda Takviyeleri(2)(3)(5)(6)(7)(9) 47 98

Bal(1)(2)(8) 40 90

Bitkisel Yağ 16 38

Alkolsüz İçecekler(4)(6)(7) 5 13

Enerji İçeceği(4) 4 10

Kahve(5)(7) 7 9

Yerfıstığı /Fıstık Ezmesi 6 6

Çikolata(3) 2 6

Baharat 4 4

Bulgur 4 4

Tahin(8) 1 2

Alkollü İçecek 1 1

TOPLAM

377

751

KAMUOYU DUYURULARI

2012-2015 Yılları arasında değişik dönemlerde 16 defa kamuoyuna açıklama yapılmıştır.

Bu açıklamalarda toplam 377 firmanın 751 farklı parti ürünü kamuoyuna duyurusu yapılmıştır. 614 parti ürün taklit-tağşiş kapsamında, 137 parti ürün ise

içerisinde bulunmaması gereken ilaç etkin maddesi veya boyar madde bulunduğu için açıklanmıştır.

2012-2015 Yılı içerisinde yapılan kamuoyu duyuruları

Ürün Firma Sayısı Parti Sayısı

Süt ürünleri(1)(9) 120 304

Et Ürünleri ve Toplu Tüketim 142 166

Gıda Takviyeleri(2)(3)(5)(6)(7)(9) 47 98

Bal(1)(2)(8) 40 90

Bitkisel Yağ 16 38

Alkolsüz İçecekler(4)(6)(7) 5 13

Enerji İçeceği(4) 4 10

Kahve(5)(7) 7 9

Yerfıstığı /Fıstık Ezmesi 6 6

Çikolata(3) 2 6

Baharat 4 4

Bulgur 4 4

Tahin(8) 1 2

Alkollü İçecek 1 1

Toplam 377(1)(2)(3)(4)(5)(6)(7)(8)(9) 751 (1) 9 firma hem bal hem de süt ürünleri listesinde yer almaktadır. (2) 2 firma hem takviye edici gıda hem de bal listesinde yer almaktadır. (3) 2 firma hem takviye edici gıda hem de çikolata listesinde yer almaktadır. (4) 2 firma hem enerji içeceği hem de alkolsüz içecek listesinde yer almaktadır. (5) 4 firma hem takviye edici gıda hem de kahve listesinde yer almaktadır. (6) 2 firma hem takviye edici gıda hem de alkolsüz içecek listesinde yer almaktadır. (7) 1 firma hem kahve hem de alkolsüz içecek listesinde yer almaktadır. (8) 1 firma hem bal hem de tahin listesinde yer almaktadır. (9) 1 firma hem süt hem de takviye edici gıda listesinde yer almaktadır.

TOPLAM İFŞA TABLOSU

LABORATUVAR

FAALİYETLERİ

39 Kamu Gıda Kontrol Laboratuvarı

Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı

Bursa Merkez Gıda Kontrol ve Araştırma Enstitüsü

91 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı

Laboratuvar Faaliyetleri

AKREDİTASYON DURUMU

37 adet Kamu Gıda Kontrol Laboratuvarı

84 adet Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı

36

Personel Nitelik Sayı

Lisans 900

Yüksek Lisans 146

Doktora 62

Tekniker, Teknisyen 313

Toplam Teknik Personel 1441

Toplam Personel 2176

Kamu Gıda Kontrol Laboratuvarları Personel Sayısı

Akredite GKLM UGRL Bursa GYKMAEM Akredite olmayan GKLM

Kamu Laboratuvarlarının Dağılımı

91 adet

Özel Laboratuvarların Dağılımı

1

1

1 1

1

1

1

4

1

2

1 1 1

26

1 1

13

1 9

5

9

6

1 1

1

5996 Sayılı Kanunun 33. Maddesi gereğince Özel Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Dışarıya analiz hizmeti verebilmesi için Kuruluş İzni ve Çalışma İzni alması zorunludur.

Özel Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Yetkilendirilmesi

• 29 Aralık 2011 tarih ve 28157 sayılı 3 üncü mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

“Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları İle Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik”

13 üncü ve 14 üncü maddesi

Özel Laboratuvarlarının Yetkilendirilmesi Süreci

Kuruluş İzin Belgesi, Özel gıda kontrol laboratuvarının faaliyet göstereceği binanın ve/veya yerin yapılacak analizlere teknik olarak uygunluğunun kontrolünden sonra verilmektedir.

Kuruluş izni için Gerekli Belgeler • a) Dilekçe.

• b) Özel gıda kontrol laboratuvarının kurumsal bilgileri.

• c) Ticaret Sicili Gazetesi, Vergi levhası, Faaliyet Belgesi

• ç) Müdürün noter onaylı sözleşmesi

• d) Özel gıda kontrol laboratuvarı müdürü için meslek odası kaydı.

• e) Analiz ve ürün/ürün grupları bazında genel faaliyet konuları.

• f) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının noter onaylı sureti.

• g) Laboratuvar tapusu veya kira sözleşmesi

• ğ) Özel gıda kontrol laboratuvarının iç yerleşim planı.

• h) Yangına karşı gerekli önlemlerin alındığına dair belge

KURULUŞ İZNİ

Kuruluş İzni

• En az 3 kişilik ekip tarafından yerinde denetim

• Bina koşullarının yapılacak olan analize uygunluğu (Özel ortam

gerektiren analizlerde (GDO, Mikrobiyolojik analiz gibi) analiz

yapılan bölümlerin bulaşmaya izin vermeyecek şekilde dizayn

edilmiş olması)

Özel Laboratuvarlarının Yetkilendirilmesi Süreci

Çalışma İzin Belgesi, Özel Gıda Kontrol Laboratuvarının müracaatta bulunulan analizlere ait yapılacak validasyon/verifikasyon çalışmalarının dosyasında ve yerinde yapılacak denetim sonrası uygun bulunmasından sonra verilmektedir.

Çalışma izni için Gerekli Belgeler • a) Dilekçe.

• b) Ürün grupları bazında belirlenmiş faaliyet konuları

• c) Laboratuvar organizasyon şeması.

• ç) Personel SGK kayıtları

• d) Genel numune kayıt defteri.

• e) Cihaz, alet ve ekipmanlara ilişkin Türkçe kılavuzu,

• f) Standart madde ve sertifikalı referans materyallerin listesi

• g) Kimyasal ve tıbbi atıkların bertaraf edilmesi için sözleşme

• ğ) Tarafsızlık Beyannamesi

ÇALIŞMA İZNİ ÇALIŞMA İZNİ

• Laboratuvarın anılan yönetmelikte belirtilen belgelerle birlikte Genel

Müdürlüğümüze müracaatı

• Validasyon/verifikasyon dosyasının teknik yönden incelenmesi için

bir kamu gıda kontrol laboratuvarı görevlendirilmesi

• Dosya incelemesinin olumlu sonuçlanmasının ardından

validasyon/verifikasyon raporlarını inceleyen kamu gıda kontrol

laboratuvarlarında konu ile ilgili en az 3 yıl tecrübesi olan uzman

personelden oluşan en az 3 kişilik ekip tarafından yerinde denetim

Özel Laboratuvarlarının Yetkilendirilmesi Süreci

• Kuruluş izin belgesine sahip ancak çalışma izin

belgesine sahip olmayan özel gıda kontrol

laboratuvarının analiz yapması 5996 sayılı kanun gereği

uygun değildir.

• Yalnızca araştırma-geliştirme çalışmaları yapan ve

dışarıya özel istek analiz hizmeti vermeyen kurum ve

kuruluşların ve

• Yalnızca kendi iç kalite kontrol analizlerini gerçekleştiren

gıda üretim yerlerine ait laboratuvarların

Bakanlığımızdan kuruluş ve çalışma izin belgesi alma

zorunluluğu bulunmamaktadır.

GIDA

GÜVENİLİRLİĞİNE

YÖNELİK YAPILAN

DİĞER FAALİYETLER

Gıda güvenilirliğinin sağlanması ve halk sağlığının korunmasına

yönelik olarak, Avrupa Komisyonu-EC-, Avrupa Gıda Güvenliği

Otoritesi-EFSA-, Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatı-OIE-Birleşmiş

Milletler Gıda ve Tarım Örgütü-FAO-, Dünya Sağlık Örgütü-WHO-,

Avrupa İlaç Ajansı-EMA-, Avrupa İlaç Kalitesi Başkanlığı-EDQM-,

Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Organizasyonu-EPPO-,

Uluslararası Bitki Koruma Konvansiyonu-IPPC-, Dünya Ticaret

Örgütü-DTÖ- gibi uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapılmaktadır.

TİCARİ REKLAM VE İLAN YAPTIRIMLARI

(Tüketiciyi Yanıltma Durumunda)

Basın ve yayın organlarında

gıdalarla ilgili yapılan reklamlar

(Radyo, televizyon, gazete, dergi, internet vb.)

• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (6502 sayılı Kanun)

• İdari Para Cezası

• Reklam Durdurma

• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (6112 sayılı Kanun)

• İdari Para Cezası

• İdari Tedbir

• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu(5651 sayılı Kanun)

• Erişimin Engellenmesi

• Güvenli İnternet Hizmetine dahil edilmesi

• İçerik Filtreleme

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Gıda kontrol ve denetim sonuçlarına ait verilerin toplanması ve

değerlendirilmesi için 81 İl Müdürlüğünde Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) kurularak faaliyete geçirilmiştir.

Gıda Güvenilirliği Bilgi Sistemi (GGBS)

Gıda Güvenilirliği Bilgi Sistemi (GGBS)

50

"Türkiye'de Gıda Güvenliği

Sisteminin Yeniden Yapılandırılması

ve Güçlendirilmesi için Teknik

Yardım" projesi kapsamında

hazırlanan web tabanlı bir yazılım,

Firma, işletme, denetim, analiz

sonuçları, ihracat, ithalat ve RASFF

bilgileri,

81 İl Tarım Müdürlüğü, gıda denetim

yetkisi verilen ilçe müdürlükleri,

kamu ve izin verilmiş özel

laboratuvarlar

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

51

Gıda hijyen prensiplerinin etkili uygulanmasını sağlama,

Küçük ve orta ölçekli işletmeler

9 Adet Hijyen Kılavuzu

İYİ HİJYEN UYGULAMA KILAVUZLARI

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Güvenilir Gıda konusunda

gelen talepleri karşılamak

için 14 Şubat 2009 tarihinde

hizmete girmiştir.

Çağrı merkezine gelen şikâyetler kayıt altına alınarak veri tabanı

oluşturulmuş ve bu sayede Türkiye'ye ait bir risk haritası

çıkarılarak eylem planı hazırlama çalışmaları devam etmektedir.

Bu kapsamda ayrıca gıda güvenilirliği hususunda riskli bölge ve

ürünler tespit edilerek denetim ve kontrol etkinliğinin artırılması

hedeflenmektedir.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

ALO 174 GIDA HATTI FAALİYETLERİ

Faaliyete geçtiği tarih olan 14.02.2009 tarihinden 05.10.2015

tarihine kadar Alo Gıda 174 Hattına vatandaşlarımız

tarafından 1.509.945 arama gerçekleştirilmiştir.

1.509.945 arama neticesinde 311.523 adedi gıda bilgi alma,

ihbar ve şikâyet kapsamında olduğunda kayıt altına alınmış

ve bu başvuruların 306.986 adedi sonuçlandırılmıştır.

Denetimler neticesinde sonuçlanan başvurulardan 34.273

adedine cezai işlem uygulanmıştır.

Yıllara Göre Alo 174 Başvuru Sayıları

20.951

33.22133.721

54.63659.826

57.871

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

2009 2010 2011 2012 2013 2014

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

KAMU SPOTLARI

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından televizyon ve/veya radyo yayın

hizmeti veren medya hizmet sağlayıcıları aracılığı ile yayınlanan bilgilendirici ve eğitici

nitelikteki film ve sesler ile alt bantlar:

• Takviye edici gıdalar

• Okul kantinleri

• Soğuk zincir (Dondurulmuş ve soğutulmuş gıdaların muhafaza koşulları)

• Mangal (Çapraz kontaminasyonun önlenmesi)

• Hayvanların aşılanması

• Hayvanların küpelenmesi, konularını içermektedir.

Bu kamu spotları yoluyla tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve üreticilerin de Bakanlığın

destekleme ve uygulamalarından haberdar olmasının sağlanması amaçlanmaktadır.

Çalışmalar devam etmektedir.

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

Bu çalışmalar ile ülkemizde gıda güvenilirliği ve kontrolü sisteminin etkinliği artırılarak teknik ve idari altyapının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Gıda güvenilirliği konusunda üretici ve tüketici birlikleri, meslek odaları, sektör ve ilgili kurumlarla işbirliğinin geliştirilmesine önem verilmektedir.

Sonuç olarak, gıda güvenilirliği ve sağlıklı beslenme konularında toplum olarak tek tek herkesin sorumlulukları bulunduğundan; devlet, üretici ve tüketicinin hep birlikte ortak çalışmasının çok önemli olduğu yadsınamaz bir gerçektir.

SONUÇ

GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

TEŞEKKÜRLER

www.gsb.gov.tr

Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Daire Başkanlığı

Tel : 0 312 2587703

Faks: 0 312 2587799