giáo dục kinh doanh 8 -những bước tiếp theo để trở thành doanh nhân?

GIÁO DỤC KINH DOANH

Giáo dục Kinh doanh trong nhà trường, các cơ sở ñào tạo nghề và kỹ thuật

Chủ ñề 8 Những bước tiếp theo ñể trở thành doanh nhân?

Các tác giả

George Manu Robert Nelson John Thiongo

Klaus Haftendorn

Biên dịch, Chỉnh sửa và Biên tập sang tiếng Việt

Lê Vân Anh Hoàng Văn Dương Trịnh Thị Anh Hoa

Nguyễn Thị Hoàng Yến

&

Một số Chuyên gia của Viện khoa học Giáo dục Việt Nam

Văn phòng Tổ chức Lao ñộng Quốc tế (ILO) tại Việt Nam

Trung tâm Đào tạo Quốc tế (ITC) của ILO, Turin, Ý

Bản quyền thuộc Trung tâm Đào tạo Quốc tế (ITC) của ILO 2008

Xuất bản phẩm này ñược bảo vệ bởi Điều 2 của Công ước Bản quyền Toàn cầu. Các yêu cầu sao chép, dịch thuật hay chuyển ñổi một phần hay toàn bộ nội dung phải xin phép Trung tâm Đào tạo Quốc tế của ILO. Trung tâm sẵn sàng tiếp nhận các yêu cầu như vậy. Tuy nhiên, các trích ñoạn ngắn có thể ñược sao chụp mà không cần giấy phép nếu như có chú thích rõ về nguồn tài liệu.

Giáo dục Kinh doanh

ISBN: 978-92-9049-487-4

Xuất bản lần ñầu 1996 Xuất bản lần thứ hai 2000 Xuất bản lần thứ ba 2002 Xuất bản lần thứ tư 2004 Xuất bản có hiệu chỉnh 2005 Xuất bản có hiệu chỉnh 2007 Xuất bản có hiệu chỉnh 2008 Xuất bản thí ñiểm tiếng Việt lần ñầu tháng 12 năm 2006 Xuất bản thí ñiểm tiếng Việt có hiệu chỉnh lần hai tháng 9 năm 2007 Xuất bản thí ñiểm tiếng Việt có hiệu chỉnh lần ba tháng 12 năm 2007 Xuất bản thí ñiểm tiếng Việt có hiệu chỉnh lần bốn tháng 02 năm 2009 Xuất bản thí ñiểm tiếng Việt có hiệu chỉnh lần năm tháng 11 năm 2009

Các ñịa danh sử dụng trong các xuất bản phẩm của Trung tâm Đào tạo Quốc tế của ILO tuân thủ cách làm của Liên hiệp quốc. Việc trình bày các tài liệu của cơ quan này không hàm ý thể hiện quan ñiểm hay bất kì ñiều gì khác về phía Trung tâm liên quan tới thể chế của các quốc gia, khu vực hay vùng lãnh thổ hoặc của các cơ quan quyền lực, hay liên quan tới ranh giới hoặc biên giới. Các tác giả của những bài viết, nghiên cứu và các công trình khác chịu hoàn toàn trách nhiệm về quan ñiểm thể hiện trong những bài viết, nghiên cứu hay công trình khác mà họ thực hiện và việc xuất bản không có nghĩa là Trung tâm ủng hộ các quan ñiểm ñược thể hiện trong tài liệu.

Có thể nhận ñược các ấn phẩm của Trung tâm, cũng như danh mục các ấn phẩm mới khi liên hệ với ñịa chỉ sau:

Phòng ấn phẩm

Trung tâm Đào tạo Quốc tế của ILO

Viale Maestri del Lavoro 10

10127 Turin, Italy

Tel: +39 11 693-6693

Fax: +39 11 693-6352

E-mail: [email protected]

http://www.itcilo.org

Phòng thư viện

Văn phòng ILO tại Hà Nội, Việt Nam

48-50 Nguyễn Thái Học

Hà Nội, Việt Nam

Tel: +8443 734 09 02

Fax: +8443 734 09 04

Email: [email protected]

http://www.itcilo.org

Lời nói ñầu

Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là một nước có dân số trẻ và ñang gia tăng. Hàng năm có khoảng hơn một triệu thanh niên gia nhập thị trường lao ñộng ñể tìm kiếm việc làm. Chính phủ Việt Nam ước tính ñến năm 2010 sẽ cần phải tạo ra khoảng tám triệu chỗ làm việc mới ñể ñáp ứng nhu cầu việc làm ngày càng tăng. Điều hết sức quan trọng là thanh niên khi gia nhập thị trường lao ñộng cần phải có trình ñộ giáo dục và kĩ năng cần thiết ñể tìm việc.

Tổ chức Lao ñộng Quốc tế (ILO) ñã xây dựng bộ tài liệu Giáo dục Kinh doanh (KAB) bao gồm các tài liệu ñào tạo về Giáo dục Kinh doanh. Bộ tài liệu KAB ñược xây dựng như cầu nối trong quá trình học viên chuyển từ ghế nhà trường ra nơi làm việc. Nó cung cấp cho thanh niên những kiến thức và kĩ năng quan trọng trước khi khởi sự kinh doanh và trang bị cho họ không những kiến thức về cách thành lập doanh nghiệp mà còn về cách làm việc hiệu quả với các doanh nghiệp vừa và nhỏ và các doanh nghiệp khác.

Năm 2005, ILO ñã giới thiệu bộ tài liệu KAB tại Việt Nam thông qua Chương trình thí ñiểm về Việc làm cho Thanh niên. ILO ñã hỗ trợ Viện Khoa học Giáo dục Việt nam (VNIES), thông qua nhóm chuyên gia của VNIES xây dựng Giáo trình mới về Giáo dục Kinh doanh (KAB) cho các trường Trung học Phổ thông (THPT) ở Việt Nam bằng cách dịch và chỉnh sửa bộ tài liệu KAB sang tiếng Việt.

Từ năm 2006 ñến 2008, với sự hỗ trợ tài chính từ Dự án PRISED của SIDA-ILO/VCCI (Giảm nghèo thông qua hỗ trợ tổng thể phát triển doanh nghiệp nhỏ) và từ Văn phòng ILO tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương (ILO ROAP) tại Băng Cốc, VNIES và Trung tâm Đào tạo và Phát triển Nguồn nhân lực (TS-HRD) thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo (MOET) ñã hợp tác với ILO tại Việt nam triển khai thí ñiểm giáo trình KAB tại các trường THPT, Trung tâm Giáo dục Thường xuyên và Dạy nghề (TTGDTX-DN), Trung tâm Kỹ thuật Tổng hợp – Hướng nghiệp (TTKTTH-HN) tại các tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, TP Hồ Chí Minh, Trà Vinh và Bình Phước. Kết quả của những chương trình thí ñiểm này ñã ñược các cơ quan tham gia ñánh giá rất cao. Sau thí ñiểm, VNIES thể hiện mong muốn lồng ghép một số phần quan trọng của KAB vào chương trình sách giáo khoa mới cho hệ thống trường THPT trong tương lai. TS-HRD cũng rất quan tâm ñến việc chỉnh sửa lại KAB ñể có thể ñưa KAB trở thành một môn học tự chọn chính thức trong hoạt ñộng giáo dục nghề phổ thông của các TTGDTX-DN, TTKTTH-HN.

Phiên bản mới 2009 có chỉnh sửa này là lần xuất bản thứ năm của KAB bằng tiếng Việt. Phiên bản chỉnh sửa bằng tiếng Việt lần này có những ñặc ñiểm sau: có những ý kiến phản hồi từ những chương trình thí ñiểm trước ñây; có ý kiến ñóng góp của các ñại biểu ñã tham gia lớp tập huấn cho Giáo viên (TOT) tại Đà Lạt vào tháng 12 năm 2008; có những cập nhật lồng ghép nhận thức về giới của các chuyên gia về giới ñến từ Văn phòng ILO ROAP tại Băng Cốc, Thái Lan; có các bài học mới, ñồng thời soạn theo cấu trúc và các bước giảng của phiên bản gốc có chỉnh sửa năm 2008.

Từ năm 2008-2010, thông qua Dự án Thị trường Lao ñộng của ILO-EC-MoLISA và với sự hợp tác của Tổng cục Dạy nghề thuộc Bộ Lao ñộng - Thương binh và Xã hội (MoLISA), ILO tiếp tục thí ñiểm chương trình KAB tại 10 Cơ sở dạy nghề thuộc các tỉnh Ninh Bình, Đà Nẵng, Lâm Đồng, Thành phố Hồ Chí Minh, Bến Tre nhằm mục tiêu xây dựng một Chiến lược dài hạn về KAB cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp của Việt Nam.

Xin chuyển lời cảm ơn ñặc biệt ñến PGS-TS. Lê Vân Anh, Ths. Trịnh Thị Anh Hoa, Ths. Nguyễn Thị Hoàng Yến thuộc VNIES, ông Hoàng Văn Dương (ILO) và các chuyên gia về Giới ñến từ Văn phòng ILO ROAP tại Băng Cốc, Thái Lan - những người ñã tham gia trong quá trình biên dịch, chỉnh sửa và hoàn thiện bộ giáo trình Giáo dục Kinh Doanh phiên bản 2009 này. Xin chân thành cảm ơn những ñóng góp kỹ thuật trong việc xây dựng tài liệu gốc ban ñầu của GS.TS. Nguyễn Hữu Châu, PGS.TS. Đào Thái Lai (VNIES), ông Lê Ngọc Châu, bà Trần Lan Anh, bà Phạm Nguyên Cường và các Giáo viên cao cấp SIYB, bà Đỗ Thị Thanh Bình, bà Đào Mai Thanh, ông Bas Rozemuller và ông Kees Van Der Ree (ILO), các giáo viên và cán bộ quản lí tham gia chương trình thí ñiểm KAB ở các tỉnh.

Tháng 11 năm 2009

Rie Vejs Kjeldgaard

Giám ñốc

Văn phòng ILO tại Hà Nội, Việt Nam

Giáo dục Kinh Doanh Chủ ñề 8: Những bước tiếp theo ñể trở thành doanh nhân?

4

Chủ ñề 8

Những bước tiếp theo ñể trở thành doanh nhân?

Mục tiêu của Chủ ñề:

� Giúp cho học viên có thể theo ñuổi những kế hoạch ñể khởi sự một doanh nghiệp.

Các bài học của chủ ñề: Trang

BÀI 1: CHUẨN BỊ MỘT KẾ HOẠCH KINH DOANH (9 TIẾT) ........................... 5

BÀI 2: ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TỐ TRONG KHỞI SỰ KINH DOANH (1 TIẾT) ... 30

BÀI 3: CÁC NGUỒN THÔNG TIN VÀ SỰ HỖ TRỢ (3 TIẾT) ......................... 34

BÀI 4: DUY TRÌ TƯ DUY DOANH NHÂN (3 TIẾT) ...................................... 52


5

BÀI 1: CHUẨN BỊ MỘT KẾ HOẠCH KINH DOANH (9 TIẾT)

I. Mục tiêu Sau khi học xong bài này, các học viên sẽ có khả năng:

• Xác ñịnh ñược quá trình viết một kế hoạch kinh doanh sau khi tìm hiểu các bước chính của việc viết một bản kế hoạch kinh doanh;

• Viết ñược một bản kế hoạch kinh doanh theo mẫu hướng dẫn.

• Có thái ñộ tích cực và chủ ñộng tìm kiếm và phân tích thông tin trong quá trình xây dựng bản kế hoạch kinh doanh.

II. Nội dung bài học 1. Những câu hỏi khi lập Kế hoạch kinh doanh

2. Cấu trúc của một bản Kế hoạch kinh doanh

3. Chuẩn bị xây dựng Kế hoạch kinh doanh thông qua nghiên cứu trường hợp Café Tiến

III. Tài liệu và phương tiện • Giấy A0, bút dạ, bìa màu

• Máy chiếu

• HÌNH CHIẾU 1

• BÀI TẬP 1

• TÀI LIỆU PHÁT TAY 1, 2, 3

IV. Gợi ý các hoạt ñộng dạy học Hoạt ñộng 1: Những câu hỏi khi lập Kế hoạch kinh doanh

1. Giáo viên phát cho học viên mỗi người ba tờ giấy màu và yêu cầu ghi ba câu hỏi mà học viên thấy cần thiết cho việc lập kế hoạch kinh doanh. Sau khi viết xong, giáo viên yêu cầu học viên lên dính các câu hỏi mà họ vừa ghi lên bảng.

2. Giáo viên phân loại các câu hỏi, có thể kết hợp dùng HÌNH CHIẾU 1 ñể tổng hợp thành 10 dạng câu hỏi thường ñược ñặt ra khi lập kế hoạch kinh doanh.

3. Giáo viên chia lớp thành 10 nhóm nhỏ, mỗi nhóm sẽ thảo luận ñể trả lời 1 câu hỏi trong số 10 câu hỏi. Sau ñó, giáo viên yêu cầu lần lượt từng nhóm lên trình bày, nhóm khác bổ sung.

4. Giáo viên căn cứ TÀI LIỆU PHÁT TAY 1 ñể bổ sung và chính xác hoá những câu trả lời cho học viên. Sau khi ñã cùng học viên thảo luận và trả lời xong 10 câu hỏi, giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 1 cho học viên và yêu cầu học viên về nhà nghiên cứu thêm.

Lưu ý về lồng ghép giới


6

1. Khi xây dựng kế hoạch kinh doanh, cả nam và nữ cần xác ñịnh ñược những ñiểm mạnh và ñiểm yếu của mình. Điều quan trọng là phải nhận thức ñược những yếu tố này và lồng ghép chúng trong quá trình xây dựng kế hoạch kinh doanh bởi nó sẽ góp phần thành công trong việc thực hiện các hoạt ñộng kinh doanh sau này.

2. Giáo viên cần nhấn mạnh với học viên rằng cần tách các số liệu về giới tính, nhu cầu và mong muốn của nam và nữ (bao gồm cả khách hàng, nhà cung cấp và ñối thủ cạnh tranh).

Kết luận:

• Lập kế hoạch kinh doanh là một quá trình ñòi hỏi người thực hiện phải tích cực và trung thực tìm kiếm thông tin, phân tích thị trường và thực tế trong các nhận ñịnh và những con số dự kiến.

Hoạt ñộng 2: Cấu trúc của một bản Kế hoạch Kinh doanh

1. Giáo viên nêu câu hỏi, theo các bạn, bản Kế hoạch kinh doanh gồm có những nội dung gì? Tại sao các bạn nghĩ cần phải có những nội dung ñó trong bản Kế hoạch kinh doanh?

2. Giáo viên yêu cầu học viên ñọc TÀI LIỆU PHÁT TAY 2 ñể giải thích và bổ sung cho học viên nắm ñược cấu trúc chủ yếu của bản Kế hoạch kinh doanh.

3. Giáo viên có thể phôtô Mẫu Kế hoạch kinh doanh trong Chủ ñề 9 ñể phát cho học viên ñọc và nghiên cứu.

4. Giáo viên nói với học viên rằng bước tiếp theo, chúng ta sẽ thực hành xây dựng một bản Kế hoạch kinh doanh thông qua một nghiên cứu trường hợp.

Kết luận:

• Trước khi ñi vào xây dựng chi tiết một bản Kế hoạch kinh doanh, cần xây dựng một ñề cương với cấu trúc rõ ràng, ñầy ñủ, cụ thể và có kết cấu lôgíc, chặt chẽ.

Hoạt ñộng 3: Chuẩn bị xây dựng Kế hoạch kinh doanh thông qua nghiên cứu trường hợp Café Tiến

1. Giáo viên chia học viên trong lớp thành từng ñôi và yêu cầu các ñôi học viên ñọc BÀI TẬP 1 nói về Café Tiến trong khoảng 30 phút. Sau ñó, yêu cầu học viên nêu những câu hỏi chung liên quan ñến nghiên cứu trường hợp nếu có.

2. Giáo viên chia học viên thành 8 nhóm nhỏ. Yêu cầu các nhóm lần lượt thảo luận và viết các câu trả lời ra giấy A0.

� Nhóm 1: Thảo luận và trả lời câu hỏi từ 1-5









7

3. Giáo viên yêu cầu từng nhóm lên trình bày kết quả thảo luận nhóm, các nhóm khác bổ sung ý kiến.

4. Giáo viên tổng hợp ý kiến và nhấn mạnh thông tin cần thiết phải trả lời trong mỗi câu hỏi. Trong quá trình cùng phân tích, tổng hợp và kết luận các câu hỏi với học viên, giáo viên sử dụng TÀI LIỆU PHÁT TAY 3 ñể chính xác hoá ñáp án các câu trả lời cho học viên.

Kết luận:

• Để chuẩn bị lập một kế hoạch kinh doanh, cần phải thu thập các thông tin cần thiết và dự kiến các khả năng có thể có về thị trường liên quan ñến công việc kinh doanh.

V. Kết luận chung

• Để chuẩn bị kinh doanh cần phải có kế hoạch kinh doanh.

• Việc xây dựng kế hoạch kinh doanh cần xác ñịnh mục tiêu dài hạn và ngắn hạn của việc kinh doanh, xác ñịnh rõ khi nào tiến hành những hoạt ñộng kinh doanh.

• Cần tích cực, trung thực trong tìm kiếm thông tin, phân tích thị trường và các dữ liệu.

• Cần thực tế trong các nhận ñịnh và những con số ước tính.

• Sau khi xây dựng xong Kế hoạch kinh doanh, cần xem lại các phần và nghiên cứu khả năng có thể thực hiện các hoạt ñộng như thế nào ñể ñạt ñược lợi nhuận tối ña.

VI. Gợi ý ñánh giá và kiểm tra 1. Kế hoạch kinh doanh là gì? Hãy chọn câu trả lời ñúng trong số các câu sau.

A. Một bản kế hoạch của Chính phủ mô tả cách kinh doanh.

B. Một lộ trình ñể làm chủ và ñiều hành một doanh nghiệp.

C. Một kế hoạch hàng năm về việc phải sản xuất bao nhiêu.

D. Một văn bản thể hiện mục tiêu và mục ñích của một doanh nghiệp và xác ñịnh rõ khi nào ñạt ñược những mục tiêu.

Đáp án: B, D (Tham khảo TÀI LIỆU PHÁT TAY 1)


8

CHỦ ĐỀ 8, Bài 1

HÌNH CHIẾU 1

NHỮNG CÂU HỎI KHI LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH

1. Kế hoạch kinh doanh là gì?

2. Tại sao phải lập kế hoạch kinh doanh?

3. Khi nào cần lập một bản kế hoạch kinh doanh?

4. Có mấy loại kế hoạch kinh doanh?

5. Ai là người lập kế hoạch kinh doanh?

6. Viết một kế hoạch kinh doanh như thế nào?

7. Cần phải hoàn thành cái gì trong kế hoạch kinh doanh?

8. Hình thức một bản kế hoạch kinh doanh như thế nào?

9. Kế hoạch kinh doanh bao gồm những gì?

10. Cấu trúc một bản kế hoạch kinh doanh như thế nào?


9


TÀI LIỆU PHÁT TAY 1

1. Kế hoạch kinh doanh là gì? A. Một tài liệu giải thích rõ ràng các mục ñích và các mục tiêu của một doanh nghiệp

và ñề cương phác thảo làm thế nào và khi nào họ có thể ñạt ñược kết quả ñó.

B. Một hướng dẫn có cấu trúc ñể ñạt ñược mục tiêu kinh doanh.

C. Một lộ trình ñể sở hữu và vận hành một doanh nghiệp.

D. Một ñề xuất, trong ñó mô tả cơ hội kinh doanh.

E. Một chương trình hành ñộng chi tiết vạch ra ñược mọi khía cạnh của ñề xuất kinh doanh ñó.

2. Tại sao phải lập kế hoạch kinh doanh? Kế hoạch kinh doanh hỗ trợ:

• Duy trì sự tập trung của bạn vào các mục tiêu và các chiến lược ñã ñề ra.

• Huy ñộng tài chính từ bên ngoài.

• Hướng dẫn bắt ñầu một công việc kinh doanh.

• Hướng dẫn quản lí một công việc kinh doanh.

• Liên lạc rõ ràng với các bên quan tâm.

• Chỉ ra công việc kinh doanh của bạn có những cơ hội thành công.

• Chỉ ra thị trường tốt cho sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.

• So sánh công việc kinh doanh thực tế khác với dự ñoán.

3. Khi nào viết một bản kế hoạch kinh doanh? • Khi nghĩ ñến việc làm kinh doanh.

• Trước khi bắt ñầu khởi sự doanh nghiệp.

• Khi có yêu cầu cập nhật công việc kinh doanh.

• Khi cần thu thập thông tin mới.

• Khi cần có thêm kinh nghiệm mới.

4. Có mấy loại kế hoạch kinh doanh? • Dành cho doanh nghiệp bán lẻ.

• Dành cho doanh nghiệp bán buôn.

• Dành cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ.


10

• Dành cho doanh nghiệp sản xuất.

• Dành cho ñơn vị cấp vốn.

• Dành cho chủ sở hữu/quản lí.

• Dành cho bất kỳ loại hình kinh doanh nào khác.

5. Ai là người lập kế hoạch kinh doanh? • Người chủ/quản lí viết một bản kế hoạch kinh doanh khi họ bắt ñầu khởi sự một

doanh nghiệp.

• Một cơ quan tư vấn/hỗ trợ, hoặc một chuyên viên như kế toán có thể giúp bạn viết một số phần của kế hoạch kinh doanh ñể nó trở nên bài bản.

• Một chương trình máy tính với mô hình mẫu có thể ñược chỉnh sửa và sử dụng ñể phù hợp với công việc kinh doanh của bạn. Mạng Internet cũng có thể cung cấp các ví dụ tham khảo.

6. Lập một kế hoạch kinh doanh như thế nào? • Bằng cách xác ñịnh tất cả các câu hỏi có liên quan ñến việc kinh doanh.

• Bằng cách xác ñịnh rõ những thông tin nào cần thiết ñể trả lời tất cả các câu hỏi.

• Bằng cách thu thập ñược tất cả những thông tin cần thiết .

• Bằng cách so sánh với những khả năng khác.

• Bằng cách ñưa ra một quyết ñịnh cho mỗi câu hỏi.

7. Cái gì cần phải hoàn thành trong một bản kế hoạch kinh doanh? • Người chủ doanh nghiệp sẽ xem xét kế hoạch kinh doanh của mình một cách

thường xuyên ñể kiểm tra các hành ñộng và các kế hoạch ñược thực hiện nhất quán hay không.

• Người chủ doanh nghiệp sẽ trình bày kế hoạch kinh doanh của mình tại ngân hàng khi thảo luận về việc vay vốn.

• Người chủ doanh nghiệp sẽ thảo luận từng phần khác nhau của kế hoạch kinh doanh với nhóm có cùng sự quan tâm.

8. Hình thức một bản kế hoạch kinh doanh như thế nào? • Kế hoạch kinh doanh nên ñược ñánh máy và ñược ñóng bìa ñẹp.

• Hình thức bên ngoài của bản kế hoạch kinh doanh nên ñẹp.

• Nên có một phụ lục.

• Nên có phần tóm tắt.

• Mỗi bản pho to nên ñược ñánh số.

• Bạn nên ký hiệu ñể thể hiện rõ ai là người trình bày.

• Độ dài của kế hoạch kinh doanh tùy thuộc vào tính chất của công việc kinh doanh.


11

9. Kế hoạch kinh doanh bao gồm những gì? • Các khách hàng.

• Các ñối thủ cạnh tranh.

• Các nhà cung cấp.

• Các chuyên gia tài chính.

• Người lao ñộng.

• Sản phẩm.

• Địa ñiểm.

• Thiết bị.

10. Cấu trúc một bản kế hoạch kinh doanh như thế nào? • Tờ bìa.

• Mục lục.

• Lời nói ñầu.

• Mô tả doanh nghiệp.

• Thông tin về người chủ doanh nghiệp hoặc người xúc tiến công việc kinh doanh.

• Kế hoạch marketing.

• Kế hoạch tổ chức nhân sự.

• Kế hoạch thực hiện.

• Kế hoạch tài chính.

• Các phụ lục.

(Tham khảo Mẫu Kế hoạch kinh doanh trong Chủ ñề 9)


BÀI TẬP 1

Café Tiến

Dung năm nay 25 tuổi. Mẹ cô rất thành công trong việc kinh doanh cho thuê thiết bị xây dựng và cha cô là gia sư dạy nhạc tư. Ở trường trung học, Dung là thành viên của câu lạc bộ Tự nhiên của trường. Dung cũng là thư ký của Câu lạc bộ Doanh nghiệp năng ñộng (CLB) - ñơn vị ñã hỗ trợ cho phong trào thanh niên ở trường. Thông qua CLB, Dung ñã làm việc tại “Quán Café Tiến” - một ñại lý kinh doanh thực phẩm tự nhiên rất thành công ở thành phố. Ở ñó, cô ñã có kinh nghiệm và thực hành các cách mở cửa hàng Café Tiến thông qua việc tham gia vào tất cả các công việc và thảo luận kinh doanh với nhân viên và ông chủ. Cô ñã ñược nhận chứng chỉ loại giỏi sau khi kết thúc khóa học của mình.

Sau ñó vài năm, Dung theo học chuyên ngành chính về Công nghệ Thông tin và Truyền thông và chuyên ngành phụ về quản lí khách sạn nhỏ tại một trường cao ñẳng. Cô ñã thiết kế và thực hiện một hệ thống công nghệ thông tin và truyền thông cho những khách sạn nhỏ trong 3 tháng thực tập của mình. Dự án này ñã nhận ñược giải nhất trong 1 cuộc thi về “ý tưởng sáng tạo”. Sau khi tốt nghiệp và làm việc một thời gian ngắn tại 1 khách sạn khá lớn trong thành phố, Dung có ñủ khả năng thực hiện và giành ñược hợp ñồng quản lí quán Café Tiến nằm ñối diện với cổng chính của trường mà cô ñã học. Quán Café Tiến nằm ở tầng 1 và phía trước là bãi cỏ ñẹp của ngôi trường ñó.

Dung cung cấp các thông tin sơ lược và thảo luận với mọi người xung quanh quán Café Tiến. Một người phụ nữ ñã ñiều hành quán Café Tiến khoảng 10 năm trước, theo giấy phép kinh doanh của chính quyền thành phố, sau này bà ñã thành lập hãng chế biến thực phẩm và cung cấp cho các siêu thị ở ñịa phương. Gần ñây, bà ñã chuyển ra nước ngoài sinh sống và mở rộng kinh doanh tại ñó.

Quán Café Tiến rất rộng rãi, tập trung vào các ñối tượng trong trường học với khoảng 3000 người (bao gồm nhân viên, công nhân và học viên) và 3000 người dân trong thành phố, một số người khách qua ñường và một số người khác làm việc trong các văn phòng và các công ty gần trường. Quán Café Tiến mở cửa lúc 7 giờ sáng, ñóng của lúc 8 giờ tối và phục vụ cho khoảng 900 khách nam, nữ mỗi ngày. Quán Café Tiến phục vụ tận nơi ñối với khách hàng ở gần và có dịch vụ ñem ñến tận nhà và phục vụ trực tiếp tại nhà (tự phục vụ và có nhân viên phục vụ). Có 4 quán Café Tiến khác gần nơi nhộn nhịp nhất của thành phố. Quán Café Tiến thứ nhất có xu hướng rất ñông khách nhưng ñịa ñiểm lại hẹp. Quán Café Tiến thứ 2 là một cơ sở hoạt ñộng theo hình thức nhượng quyền quốc tế và giá cả rất cao. Quán Café Tiến thứ 3 ở tầng thứ 3 của tòa nhà bên cạnh và quán thứ 4 nằm ở một phố khuất phía sau và là loại quán “cóc”.

Quán Café Tiến dự kiến có thu nhập ròng khoảng là 120 triệu ñồng một năm. Thu nhập ròng trung bình một tháng là 10 triệu ñồng sau khi ñã trừ 28% thuế thu nhập từ lợi nhuận trước thuế. Tất cả hàng hóa bán ra ñều chỉ thu bằng tiền mặt. Chi phí các mặt hàng và thực phẩm bán ra và các chi phí trực tiếp hàng tháng khác chiếm khoảng 50% doanh thu, tất cả các chi phí gia tăng chiếm 28%, thuế giá trị gia tăng 5% và lãi ròng là 17%. Tổng doanh thu hàng tháng là 60 triệu


13

ñồng và chi phí của các hàng hóa/các loại thực phẩm ñể bán là 30 triệu. Các chi phí hoạt ñộng khác bao gồm 2 triệu ñồng tiền thuê nhà, 450,000 ñồng tiền nước, 600,000 ñồng tiền ñiện thoại, 700,000 ñồng tiền ñiện, 500,000 ñồng tiền ñi lại, 200,000 ñồng tiền văn phòng phẩm, 800,000 ñồng tiền sửa chữa bảo dưỡng và vệ sinh, 450,000 ñồng lãi suất tiền vay và 300,000 ñồng dành cho chi phí khác. Số tiền nói trên gần như không thay ñổi trong tất cả các tháng của năm. Quán Café Tiến mỗi tháng trả 9 triệu ñồng tiền lương cho 11 nhân viên, bao gồm cả chủ quán. Có 2 ñầu bếp (có thể thêm người tùy theo yêu cầu), 1 thủ quỹ, 1 người trông cửa hàng/mua bán nguyên liệu, 4 người chạy bàn và 2 người quét dọn. Tất cả ñều dưới sự quản lí của Dung. Tất cả nhân viên ñều thành thạo công việc kể từ khi mở cửa hàng vì tất cả ñều có chứng chỉ phục vụ khách sạn và căng tin phù hợp với các vị trí họ ñảm nhận. Trước khi quán Café Tiến mở cửa trở lại, phải cần 200 triệu ñồng sử dụng cho các việc sau: 30 triệu ñồng cho hàng hoá (dự trữ), 55 triệu ñồng ñể mua xe tải nhẹ cũ, 25 triệu ñồng tiền thiết bị kho, 18 triệu ñồng tiền dao, kéo và dụng cụ bàn ăn, 30 triệu ñồng trang thiết bị nhà bếp, 23 triệu ñồng cho thiết bị, 5 triệu ñồng cho tất cả các công việc chuẩn bị cho việc mở lại cửa hàng và 14 triệu ñồng tiền mặt. Dung có một nửa số tiền từ tiền tiết kiệm của cô. Mẹ cô sẽ cho vay một nửa không tính lãi, trong khi ñó ngân hàng có thể cho cô vay phần nửa còn lại với lãi suất 10%/ năm. Dung cũng dự kiến khấu hao hàng tháng cho các tài sản cố ñịnh là 1 triệu ñồng.

Thêm vào ñó, quán Café Tiến nằm trong cùng một tòa nhà cùng với một trung tâm thông tin và một quầy Café Tiến Internet, do câu lạc bộ chủ doanh nghiệp của trường ñiều hành. Quán Café Tiến phục vụ ñồ uống nóng, ñồ ăn nhanh, hoa quả, salát rau và kem cũng như thức ăn nhẹ có lợi cho sức khỏe. Giá cả chấp nhận ñược và nằm trong phạm vi cho phép của khách hàng, trong ñó vẫn duy trì chất lượng Café Tiến như trước ñây. Dung dự ñịnh tiếp tục quản lí quán Café Tiến như vậy. Tuy nhiên ñể thu hút ñược nhiều khách hàng hơn, cô triển khai kế hoạch như sau: Thiết kế các tờ quảng cáo thật ñẹp, lắp ñặt bảng quảng cáo ñiện tử với những thông ñiệp thú vị, chơi nhạc chất lượng cao, giới thiệu sản phẩm ñến từng khách hàng, sử dụng ñồ nghề có chất lượng và ñồ ñạc tiện nghi, cải tạo cảnh quan chung và trang trí nội thất, ñề cao tính nhã nhặn của nhân viên và tính nhanh chóng của dịch vụ, duy trì chất lượng vệ sinh và sạch sẽ ở khắp mọi nơi, tránh sự ùn tắc trong cửa hàng bằng việc bố trí riêng rẽ các vị trí theo các loại dịch vụ khác nhau. Cô cũng có kế hoạch thực hiện các hoạt ñộng bổ sung khác như: Bảo trợ giáo dục cho 10 trẻ em ở trại trẻ nhiễm HIV/AIDS, tài trợ cho quỹ người cao tuổi, tư vấn cho phụ nữ, nam giới có kế hoạch tự kinh doanh, cũng như tham gia các buổi mít tinh của Ủy ban cải thiện môi trường thành phố.

Từ những thông tin trong ñề xuất quán Café Tiến của Dung, hãy ghi câu trả lời của bạn vào phần ñể trống ở phía dưới mỗi câu hỏi sau.

1. Bạn có thể thu thập ñược những thông tin cá nhân gì về Dung từ mô tả trên?

2. Dung ñã nghiên cứu thông tin như thế nào ñể quyết ñịnh bắt ñầu kinh doanh quán Café Tiến?

3. Tại sao ñây lại là ý tưởng hay cho Dung khi tự mình kinh doanh bằng cách mở quán Café Tiến?


14

4. Bạn có thể mô tả bản chất và cơ cấu tổ chức của Café Tiến từ các thông tin ñã ñược ñưa ra?

5. Tại sao Dung thích ñịa ñiểm Café Tiến và coi ñó như là một lợi thế so với các vị trí khác?

6. Những kĩ năng, ñặc ñiểm và kinh nghiệm nào cho thấy Dung sẽ thành công trong công việc kinh doanh?

7. Các sản phẩm và những dịch vụ nào ñược phục vụ ở quán Café Tiến?

8. Nhu cầu của khách hàng ñối với các sản phẩm và dịch vụ trong 1 quán Café Tiến như thế nào?

9. Ai là những khách hàng tiềm năng của Café Tiến?

10. Kế hoạch của Dung ñể thu hút những khách hàng ñầu tiên cho quán Café Tiến của cô là gì ?

11. Bao nhiêu khách hàng sẽ ñược phục vụ tại nhà hàng trong một ngày?

12. Khách hàng của Dung ñến từ những khu vực nào?


15

13. Thị phần của Café Tiến là bao nhiêu?

14. Điều gì cho thấy Café Tiến có cơ hội phát triển ?

15. Những ñiểm lợi thế cho thấy Café Tiến có khả năng thành công hơn các ñối thủ khác?

16. Những chiến lược nào mà Dung dự ñịnh thực hiện ñể thu hút nhiều khách hàng hơn nữa cho quán Café Tiến của cô?

17. Cần bao nhiêu nhân viên phục vụ ñể cho quán hoạt ñộng có hiệu quả nhất?

18. Những nhiệm vụ nào ñược giao cho từng nhân viên ñể thực hiện công việc trong quán Café Tiến?

19. Những phẩm chất gì của nhân viên cần có ñể họ có thể thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ của mình?

20. Sơ ñồ tổ chức nhân sự của Café Tiến như thế nào?

21. Những dịch vụ chuyên nghiệp hoặc bên ngoài nào sẽ ñược Dung sử dụng ñể hỗ trợ công việc kinh doanh của cô?


16

22. Những loại trang thiết bị nào mà Café Tiến sử dụng ñể hỗ trợ cho việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cho các khách hàng ?

23. Những yêu cầu bắt buộc nào ñối với quán Café Tiến ñể hoạt ñộng theo ñúng luật?

24. Tổng số vốn mà Dung cần ñể bắt ñầu mở quán Café Tiến?

25. Vốn ñóng góp của Dung là bao nhiêu trong nguồn tài chính của quán?

26. Dung dự ñịnh vay bao nhiêu tiền?

27. Những tài liệu nào mà Dung cần có ñể giúp cô vay thêm vốn?

28. Những hồ sơ và báo cáo nào cần phải có ñể kinh doanh Café Tiến?

29. Tổng doanh số của quán trong một tháng và một năm là bao nhiêu?

30. Những chi phí nào cần thiết ñể quán Café Tiến bắt ñầu hoạt ñộng?

31. Cần phải có bao nhiêu vốn lưu ñộng ñể hoạt ñộng quán Café Tiến?

32. Tổng giá trị tài sản cố ñịnh cho quán Café Tiến là bao nhiêu?

33. Tổng chi phí cho mỗi khoản chi cho quán Café Tiến là bao nhiêu như sau:

• Dự trữ (hàng hoá, thực phẩm)

• Lao ñộng (tất cả nhân viên)

• Chi phí hoạt ñộng (thuê văn phòng, ñiện....)

34. Doanh số và chi phí của Café Tiến cho năm ñầu tiên là bao nhiêu? Chỉ ra doanh số và dự báo chi phí cho năm ñầu tiên theo mẫu sau.

Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Tổng

Doanh thu

Doanh số bằng tiền mặt

Tổng doanh thu

Chi phí

Chi phí hàng hoá-thực phẩm

Chi phí lao ñộng

Chi phí hoạt ñộng

Chi phí chuẩn bị mở quán Café

Chi trả lãi khoản vay

Khấu hao tài sản cố ñịnh

Tổng chi phí

Lợi nhuận trước thuế

Thuế thu nhập (28%

Lãi ròng


18

35. Café Tiến thu ñược bao nhiêu tiền cho ñến cuối năm ñầu tiên? Chỉ ra dự báo lưu chuyển tiền mặt của Café Tiến cho năm ñầu theo mẫu sau.

Khoản mục THÁNG HOẠT ĐỘNG

Khởi

ñầu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 TỔNG

Dư ñầu kỳ

Tiết kiệm của Dung

Vay gia ñình

Vay Ngân hàng

Thu bán hàng

Tổng thu tiền mặt

Chi tiền mặt

Dự trữ và chi phí hàng bán

Chi nhân công

Chi phí trước khi hoạt ñộng

Chi phí hoạt ñộng

Xe tải

Thiết bị kho hàng

Thiết bị nấu ăn

Dụng cụ bàn ăn

Đồ ñạc trong nhà hàng

Lãi suất khoản vay

Thuế

Tổng chi tiền mặt

Dư cuối kỳ


19

36. Cuối năm thứ nhất Dung có thể thu ñược bao nhiêu lợi nhuận? Chỉ ra báo cáo thu nhập dự tính cho năm thứ nhất theo mẫu sau.

Dự kiến kết quả hoạt ñộng sản xuất - kinh doanh năm ñầu

(Đơn vị tính: 1,000 ñồng)

1. Doanh thu bán hàng tiền mặt

2. Chi phí hàng bán

3. Lãi gộp

CÁC KHOẢN CHI PHÍ

4. Lao ñộng

5. Tiền thuê ñịa ñiểm

6. Tiền nước

7. Điện thoại

8. Điện

9. Vận chuyển, ñi lại

10. Văn phòng phẩm

11. Bảo dưỡng

12. Trả lãi suất tiền vay

13. Khấu hao

14. Chi chuẩn bị mở quán

15. Chi phí khác

16. Tổng các khoản chi phí (16 = 4 -> 15)

17. Tổng chi phí hoạt ñộng (2 +16)

18. Lợi nhuận trước thuế (3 - 16)

19. Thuế thu nhập doanh nghiệp ước tính

20. Lãi ròng (sau thuế) (20 = 18 - 19)


20

37. Tổng giá trị của Café Tiến ñến cuối năm thứ nhất? Chỉ ra dự báo bảng cân ñối thu chi cho năm thứ nhất theo mẫu sau.

Dự kiến Bảng cân ñối kế toán vào cuối năm thứ nhất


TÀI SẢN

Tài sản lưu ñộng

Tiền mặt (số dư cuối năm)

Hàng (dự trữ)

Tổng cộng tài sản lưu ñộng:

Tài sản cố ñịnh

Xe tải

Kho hàng


Dụng cụ nấu ăn

Đồ ñạc

Giá trị ban ñầu của tài sản cố ñịnh

Tổng giá trị tài sản

NỢ

Nợ gia ñình

Nợ ngân hàng

Tổng nợ

Phần sở hữu của Dung

Tổng nợ và phần sở hữu của Dung

38. Tổng lợi nhuận của Café Tiến chiếm bao nhiêu phần trăm trong doanh thu?

39. Những ñiều gì ñã cho thấy Dung là một nhà doanh nghiệp có trách nhiệm ñối với xã hội, người cống hiến một phần giá trị cho xã hội?


21



Cấu trúc một bản kế hoạch kinh doanh

Khi dự thảo một bản kế hoạch kinh doanh, cần thấy rằng ñặt kế hoạch là một khâu quan trọng trong quá trình phát triển kinh doanh. Đặt kế hoạch giúp doanh nhân xác lập những mục tiêu dài hạn và ngắn hạn của việc kinh doanh mới. Đặc biệt, một bản kế hoạch kinh doanh có những phần sau ñây:

• Khẳng ñịnh khả năng thành công trong kinh doanh (bằng những thông tin cá nhân và kinh nghiệm kinh doanh).

• Xác ñịnh rõ ràng những hoạt ñộng ñể ñiều hành kinh doanh thành công.

• Tìm ra tất cả các nguồn lực có sẵn cho việc kinh doanh và xem chúng có thể kết hợp như thế nào ñể ñạt ñược lợi nhuận tối ña.

• Tìm ra những tiêu chí hoàn thành mỗi công ñoạn của hoạt ñộng kinh doanh ñể so sánh ñối chiếu với thực tế thực hiện. Điều ñó ñược sử dụng ñể kiểm tra các hoạt ñộng kinh doanh ñang diễn biến.

Thông tin cá nhân: Mục ñầu tiên trong bản kế hoạch là mô tả thông tin cá nhân, bao gồm: Tên tuổi, ñịa chỉ, thư ñiện tử, số ñiện thoại, học vấn, tình trạng gia ñình, giới tính, tuổi và hiện trạng sức khoẻ.

Kinh nghiệm kinh doanh: Khả năng của doanh nhân ñể sản xuất ra sản phẩm và nắm bắt nhu cầu của thị trường cần ñược nêu rõ. Trên cơ sở ñó, ñộng lực và kinh nghiệm của cá nhân là tiêu chuẩn quan trọng nhất ñể ñánh giá tính hiệu quả của một doanh nghiệp.

Cấu trúc và mô tả doanh nghiệp: Đối với một doanh nghiệp trong giai ñoạn hình thành, cần nêu ra hình thức pháp lý và cơ cấu về vốn cũng như mô tả quá trình sản xuất .

Cạnh tranh thị trường: Trong phần này những thông tin sau ñây cần ñược nêu rõ: Quy mô thị trường, sự phát triển tiềm năng và sự chia sẻ thị phần trên thị trường; khả năng cạnh tranh tiềm năng trong tương lai và hiện tại; những cơ hội mở rộng sang ñịa ñiểm kinh doanh khác.

Hoạt ñộng sản xuất hoặc quá trình bán sản phẩm hoặc dịch vụ: Những chi tiết chuyên môn về kỹ thuật có thể không cần nêu. Nhưng việc mô tả các sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp sẽ làm rõ ràng ý tưởng về hàng hoá mà doanh nghiệp bán. Do ñó, ñiều quan trọng nhất trong phần này là mô tả tại sao sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp lại tốt hơn của các ñối tác cạnh tranh.


22

Thực trạng tình hình tài chính: Vốn cần thiết ñể khởi ñộng công việc kinh doanh cần ñược chỉ rõ, với tài sản và nợ, chỉ ra tỷ lệ ñóng góp của chủ doanh nghiệp. Bất kỳ ai khởi ñầu một công việc kinh doanh cũng cần có một lượng vốn góp nhất ñịnh. Tỷ lệ tiền mặt và tài sản góp vào doanh nghiệp càng cao thì càng ít phải vay thêm vốn. Nếu vay tiền hoặc có nguồn tiền gửi ngân hàng nào ñó thì có ba loại tài liệu cần ñể minh chứng cho thực trạng và giá trị nguồn tài chính của bạn: bản kê tài khoản cá nhân ở ngân hàng và giấy xác nhận của ngân hàng, bản khai hoàn thuế cá nhân và thư giới thiệu của các doanh nghiệp.

Bản kê khai thực trạng tình hình tài chính cá nhân, bao gồm cả kê khai tài sản của cá nhân theo giá trị thị trường hiện hành và tiền ñi vay của gia ñình hoặc tiền vay của người ngoài không phải trong gia ñình.

Bản kê thuế thu nhập những năm trước ñây không cần dùng ñến, song nếu có, bạn có thể sử dụng ñể chứng minh nguồn thu nhập của mình.

Những thư giới thiệu từ các nhà chuyên môn, các nhà cung cấp, các doanh nhân ñang hành nghề có thể sử dụng làm minh chứng cho uy tín và ñộ tin cậy ñối với bạn.

Phần tài chính trong bản kế hoạch còn mô tả việc sử dụng vốn vay trong việc kinh doanh và khả năng thanh toán trả vốn. Nó còn là sự cam kết rằng việc kinh doanh có thể ñược ñiều hành có kết quả. Cuối cùng nó cũng ñược dùng như tài liệu hứa hẹn sẽ thanh toán vốn vay như ñã cam kết.


23



Hướng dẫn trả lời mỗi câu hỏi liên quan ñến quán Café Tiến như sau:

1. Ghi chép thông tin cá nhân của Dung như: Các tên khác, ñịa chỉ, e-mail, số ñiện thoại, học

vấn, tình trạng gia ñình, giới tính và tuổi tác theo ñịa ñiểm.

2. Nhấn mạnh các phương pháp thu thập thông tin như: Thảo luận, phỏng vấn các khách hàng tiềm năng, nhân viên, nghiên cứu hồ sơ, tài liệu và những ñối tác cạnh tranh.

3. Liên kết những lý do kinh tế, tâm lý, xã hội trong kinh doanh với việc mở Café Tiến của Dung.

4. Nêu những ưu ñiểm của loại hình kinh doanh cá thể ñối với một công việc kinh doanh nhỏ trong giai ñoạn ñầu như trường hợp của Dung.

5. Địa ñiểm ñẹp cũng tạo nên thành công của Dung trong kinh doanh. Nêu bật những nét ñặc trưng về kinh tế như: Địa ñiểm cạnh tranh, giao thông thuận tiện, khách hàng/dân cư, khả năng có thể truy cập, cách bố trí ñịa ñiểm và vấn ñề thông tin.

6. Xác ñịnh các thông tin như: Thông tin cá nhân, ñộng lực, kinh nghiệm, quá trình ñào tạo và các tiêu chí khác, giúp Dung có thể ñiều hành cửa hàng Café Tiến một cách thành công.

7. Liệt kê các sản phẩm và dịch vụ bán trong nhà hàng Café. Chú ý, chỉ nên tập trung kinh doanh một số sản phẩm, ñây là lời khuyên ñối với một doanh nghiệp nhỏ.

8. Nhấn mạnh quán Café ñã kinh doanh những sản phẩm có từ hơn mười năm và những sản phẩm ñó ñược khách hàng ưa thích. Quán Café ñã làm ăn có lãi ñáng kể.

9. Liệt kê các khách hàng tiềm năng như sinh viên, giáo viên, công nhân, nhân viên văn phòng và khách vãng lai. Nêu những ñặc ñiểm của họ.

10. Thu hút và duy trì lượng khách hàng thường lui tới quán thường xuyên là một chiến lược ñúng ñắn.

11. Ghi nhận là ít nhất mỗi ngày có chín trăm khách ñược phục vụ và khả năng còn có thể nhiều hơn thế. Liệt kê các nguồn khách hàng như: Các tổ chức, các khu buôn bán nơi nhà hàng Café ñặt ñịa ñiểm kể cả những văn phòng ở gần và khách vãng lai.

12. Khách hàng của Dung là những người dân trong thành phố, khách hàng qua ñường và học sinh, cán bộ sinh sống, học tập và làm việc gần khu vực quán Café Tiến.

13. Lưu ý về thị phần chiếm mười lăm phần trăm (15%) và khả năng còn tăng hơn nữa.

14. Khả năng tăng trưởng ñược căn cứ theo những xu hướng, ñặc ñiểm, cơ hội khác có thể ñược khai thác, cho phép nhà hàng Café ñể phát triển hơn nữa (căn cứ vào hoàn cảnh ñịa phương).

15. Nêu bật các ñặc ñiểm như vị trí, giá cả, cách trình bày, không gian và sự thuận tiện ñã tạo ra lợi thế cạnh tranh cho nhà hàng Café Tiến

16. Xác ñịnh ít nhất trên mười chiến lược xúc tiến nhằm cải tiến chất lượng sản phẩm, dịch vụ và môi trường chung, bầu không khí xung quanh và vẻ bề ngoài của nhà hàng.


24

17. Nêu mười một (11) nhân viên cần cho việc ñiều hành nhà hàng kể cả người giám sát.

18. Liệt kê nhiệm vụ của mỗi người làm công và các phần việc họ ñảm nhiệm.

19. Cho biết chức danh của mỗi nhân viên và những phẩm chất tương ứng từng người phải có.

20. Vẽ sơ ñồ quản lí trong ñó người giám sát hoặc chủ nhà hàng ñứng ñầu và những người làm công khác ở cấp dưới.

21. Chắp nối các hoạt ñộng Dung tiến hành trong quá trình thành lập nhà hàng với các nguồn cung cấp chuyên môn phù hợp như: Luật sư, chuyên gia tài chính, công ty kinh doanh ñịa ốc, kỹ sư và các nhà chuyên môn khác sẽ cần ñến.

22. Liệt kê trang thiết bị, công cụ, máy móc, thiết bị cố ñịnh và những thiết bị khác sẽ ñược sử dụng trong nhà hàng.

23. Xác ñịnh những hợp ñồng thoả thuận, giấy phép kinh doanh của thành phố, mức thuế phải nộp và một số quy ñịnh mà Dung phải tuân thủ.

24. Liệt kê tài sản cố ñịnh và hiện hành ñể có thể mở nhà hàng, với vốn khoảng hai trăm triệu.

25. Lưu ý vốn tự có của Dung trị giá 100 triệu từ tiền tiết kiệm của cô.

26. Lưu ý việc ngân hàng cho cô vay 50 triệu với lãi suất 10% và mẹ cô có thể cho vay 50 triệu không phải trả lãi .

27. Xác ñịnh những tài liệu chứng minh như: Chứng chỉ nghề nghiệp, các bằng khen, thư khen, bản khai ngân hàng và hoàn thuế.

28. Liệt kê những bản ghi và báo cáo mà Dung lưu giữ như: Sổ ngân phiếu, giấy biên nhận, tiền tiêu trong văn phòng, bảng lương, phiếu mua hàng, bản khai thuế, báo cáo lưu chuyển tiền mặt, bản kê thu nhập, bảng cân ñối kế toán v.v…

29. Lưu ý số liệu doanh thu dự báo là 60 triệu ñồng hàng tháng, do ñó sẽ là 720 triệu ñồng/năm.

30. Chi phí trước khi bắt ñầu hoạt ñộng là 5 triệu và ñưa ra các ví dụ phù hợp.

31. Tính toán vốn lưu ñộng là 44 triệu bao gồm 14 triệu tiền mặt và 30 triệu cho thực phẩm và hàng dự trữ.

32. Tổng số tài sản cố ñịnh là 151 triệu ñồng, gồm xe tải cũ (55 triệu), kho hàng (25 triệu), dụng cụ bàn ăn (18 triệu), dụng cụ nấu ăn (30 triệu) và ñồ ñạc trong nhà (23 triệu). Tạm tính giá trị khấu hao khoảng 1 triệu/1 tháng.

33. Tính tổng số chi phí hàng tháng (ñơn vị tính: 1,000 ):

Đồ dự trữ và thực phẩm sử dụng: 30,000

Lao ñộng (tiền lương): 9,000

Chi phí quản lí khác (tiền thuê nhà, ñiện, nước,...): 6,000

Tổng cộng: 45,000

34. Dự kiến doanh thu và chi phí cho năm thứ nhất tại nhà hàng Café Tiến như sau:

Bán hàng và Chi phí, dự kiến cho năm ñầu - Đơn vị tính: 1,000 ñồng

Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Tổng

Doanh thu

Doanh số bằng tiền mặt

60,000

60,000

60,000 60,000

60,000

60,000

60,000

60,000 60,000

60,000

60,000

60,000 720,000

Tổng doanh thu 60,000

60,000

60,000

60,000

60,000

60,000

60,000

60,000 60,000

60,000

60,000

60,000 720,000

Chi phí

Chi phí hàng hoá-thực phẩm

30,000

30,000

30,000 30,000

30,000

30,000

30,000

30,000 30,000

30,000

30,000

30,000 360,000

Chi phí lao ñộng 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 108,000

Chi phí hoạt ñộng 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 66,600

Chi phí chuẩn bị mở quán Café 5,000 5,000

Chi trả lãi khoản vay 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 5,400

Khấu hao tài sản cố ñịnh 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 12,000

Tổng chi phí 51,000

46,000

46,000

46,000

46,000

46,000

46,000

46,000 46,000

46,000

46,000

46,000 557,000

Lợi nhuận trước thuế 9,000 14,00

0 14,00

0 14,000 14,00

0 14,00

0 14,00

0 14,00

0 14,000 14,00

0 14,00

0 14,00

0 163,000

Thuế thu nhập (28%) 2,520 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 46,520

Lãi ròng 6,48

0 10,000

10,000

10,000

10,000

10,000

10,000

10,000 10,000

10,000

10,000

10,000 116,480

Ghi chú: Giả sử là khoản vay trên chỉ phải trả gốc vào cuối kỳ; khoản chi phí mở quán ñược coi là chi phí hoạt ñộng; tài sản cố ñịnh có mức khấu hao hàng tháng là khoảng 1,000,000 ñồng.


26

35. Dự kiến tiền mặt của nhà hàng Café Tiến trong năm ñầu như sau:

Bảng Kế hoạch lưu chuyển tiền mặt trong năm ñầu - Đơn vị tính: 1,000 ñồng

Khoản mục

THÁNG HOẠT ĐỘNG

Khởi

ñầu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 TỔNG

Dư ñầu kỳ 14,000 26,480 37,480 48,480 59,480 70,480 81,480 92,480 103,48

0 114,48

0 125,48

0 136,48

0

Tiết kiệm của Dung 100,000 100,000

Vay gia ñình 50,000 50,000

Vay Ngân hàng 50,000 50,000

Thu bán hàng 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 60,000 720,000

Tổng thu tiền mặt

200,000

74,000

86,480

97,480

108,480

119,480

130,480 141,480 152,480

163,480

174,480

185,480

196,480

1,830,280

Chi tiền mặt 0

Dự trữ và chi phí

hàng bán 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 30,000 390,000

Chi nhân công 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 9,000 108,000

Chi phí trước khi hoạt ñộng 5,000 5,000

Chi phí hoạt ñộng 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 5,550 66,600

Xe tải 55,000 55,000

Thiết bị kho hàng 25,000 25,000

Thiết bị nấu ăn 30,000 30,000

Dụng cụ bàn ăn 18,000 18,000

Đồ ñạc trong nhà

hàng 23,000 23,000

Lãi suất khoản vay 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 450 5,400

Thuế 2,520 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 4,000 46,520

Tổng chi tiền mặt

186,000 47,520 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 49,000 772,520

Dư cuối kỳ 14,000 26,480 37,480 48,480 59,480 70,480 81,480 92,480 103,48

0 114,48

0 125,48

0 136,48

0 147,48

0 1,057,76

0


27

36. Tình hình thu nhập của Café Tiến năm ñầu:

Dự kiến Kết quả Hoạt ñộng Sản xuất - Kinh doanh Năm ñầu


1. Doanh thu bán hàng tiền mặt

2. Chi phí hàng bán

3. Lãi gộp

720,000

360,000

360,000

CÁC KHOẢN CHI PHÍ

4. Lao ñộng

5. Tiền thuê ñịa ñiểm

6. Tiền nước

7. Điện thoại

8. Điện

9. Vận chuyển, ñi lại

10. Văn phòng phẩm

11. Bảo dưỡng

12. Trả lãi suất tiền vay

13. Khấu hao

14. Chi chuẩn bị mở quán

15. Chi phí khác

16. Tổng các khoản chi phí (16 = 4 -> 15)

108,000

24,000

5,400

7,200

8,400

6,000

2,400

9,600

5,400

12,000

5,000

3,600

197,000

17. Tổng chi phí hoạt ñộng (2 +16) 557,000

18. Lợi nhuận trước thuế (3 - 16) 163,000

19. Thuế thu nhập doanh nghiệp ước tính 46,520

20. Lãi ròng (sau thuế) (20 = 18 - 19) 116,480


28

37. Tình hình cân ñối tài sản của Café Tiến cuối năm thứ nhất:

Dự kiến Bảng cân ñối kế toán vào cuối năm thứ nhất


TÀI SẢN

Tài sản lưu ñộng

Tiền mặt (số dư cuối năm)

Hàng (dự trữ)

147,480

30,000

Tổng cộng tài sản lưu ñộng: 177,480

Tài sản cố ñịnh

Xe tải

Kho hàng


Dụng cụ nấu ăn

Đồ ñạc

55,000

25,000

18,000

30,000

23,000

Giá trị ban ñầu của tài sản cố ñịnh

Tổng giá trị tài sản

151,000

328,480

NỢ

Nợ gia ñình

Nợ ngân hàng

50,000

50,000

Tổng nợ

Phần sở hữu của Dung

Tổng nợ và phần sở hữu của Dung

100,000

228,480

328,480


29

38. Tính toán lãi gộp của nhà hàng Café:

Doanh thu - chi phí hàng bán ra (giá vốn) = Lãi gộp

Có nghĩa là: 60,000,000 – 30,000,000 = 30,000,000

Tỷ lệ Lợi nhuận biên = Lãi gộp x 100

trên doanh số doanh số

Tỷ lệ Lợi nhuận biên = 30,000,000 x 100 = 50%

trên doanh số 60,000,000

39. Hãy chỉ ra bốn hoạt ñộng xã hội mà Dung tiến hành ở cộng ñồng, bên cạnh việc quản lí nhà hàng Tiến Café.


30

BÀI 2: ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TỐ TRONG KHỞI SỰ KINH DOANH (1 TIẾT)


• Xác ñịnh ñược những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh.

II. Nội dung bài học 1. Những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh

2. Liên hệ bản thân về những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh

III. Tài liệu và phương tiện • Giấy A0, bút dạ

• TÀI LIỆU PHÁT TAY 1

IV. Gợi ý các hoạt ñộng Hoạt ñộng 1. Thảo luận nhóm về những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh

1. Giáo viên chia lớp thành các nhóm nhỏ, phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 1 và yêu cầu các nhóm ñọc tài liệu và thảo luận trong nhóm về những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh.

2. Giáo viên yêu cầu các nhóm chỉ ra những câu hỏi/vấn ñề khó trả lời/giải quyết nhất có nêu trong tài liệu, yêu cầu các nhóm thảo luận cách trả lời/giải quyết câu hỏi/vấn ñề ñó.

3. Giáo viên yêu cầu ñại diện từng nhóm lên trình bày kết quả thảo luận nhóm và các nhóm khác bổ sung.

4. Giáo viên tổng hợp ý kiến.

Kết luận:

• Các vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự một doanh nghiệp có thể là: Trình ñộ bản thân; khách hàng và thị trường; ñiều hành doanh nghiệp; duy trì sổ sách; sử dụng trợ giúp bên ngoài; huy ñộng và quản lí tài chính; lựa chọn hình thức pháp lý phù hợp.

Hoạt ñộng 2: Liên hệ bản thân về những vấn ñề có thể gặp phải khi khởi sự kinh doanh

1. Giáo viên yêu cầu học viên tự mình suy nghĩ về những câu hỏi trong TÀI LIỆU PHÁT TAY 1, xác ñịnh những câu hỏi quan trọng mà bản thân học viên cần trả lời trước khi khởi sự kinh doanh. Học viên có thể bổ sung những câu hỏi khác mà họ quan tâm.

2. Sau khi ñã xác ñịnh ñược những câu hỏi quan trọng ñối với bản thân mình, giáo viên yêu cầu học viên tự tìm cách trả lời những câu hỏi ñó. Nếu học viên gặp khó khăn trong việc tìm câu trả lời, giáo viên yêu cầu học viên chia sẻ những suy nghĩ và khó khăn của mình với cả lớp.


31

Giáo viên tổ chức cho cả lớp thảo luận và chia sẻ với nhau ñể tìm ra những câu trả lời tốt nhất cho những câu hỏi mà từng cá nhân học viên cảm thấy khó trả lời.

3. Giáo viên nhấn mạnh: Tự ñặt câu hỏi và tìm cách trả lời chúng là một phương pháp tốt ñể thu lượm thông tin trước khi khởi sự kinh doanh.

Kết luận:

• Trước khi khởi sự kinh doanh, bạn nên ñặt câu hỏi ñể thu lượm thông tin phục vụ cho công việc tương lai của bạn.

• Bạn cần tìm cách trả lời/giải quyết những vấn ñề khó khăn có thể gặp phải trước khi khởi sự kinh doanh.


• Có một ý tưởng kinh doanh tốt chưa ñảm bảo rằng việc kinh doanh sẽ thành công. Học viên cần hiểu rằng việc lên kế hoạch kinh doanh ñúng ñắn là rất cần thiết trước khi khởi sự kinh doanh.

• Một yếu tố quan trọng trong xác ñịnh khả năng thành công trong kinh doanh là xem xét các ñối thủ cạnh tranh trên thị trường. Biết ñược ñối thủ cạnh tranh ñang làm gì sẽ giúp người kinh doanh ñưa ra các quyết ñịnh sáng suốt.

• Học viên cần biết rằng, ñặt câu hỏi là một phương pháp hay ñể thu thập thông tin trước khi khởi sự kinh doanh. Hỏi về trình ñộ bản thân, tài chính, khách hàng, ñiều hành kinh doanh, sử dụng trợ giúp bên ngoài và duy trì sổ sách kế toán sẽ giúp giảm thiểu các vấn ñề rắc rối thường gặp khi khởi sự kinh doanh.


32



Giảm thiểu vấn ñề khúc mắc khi khởi sự kinh doanh Các câu hỏi sau ñây sẽ giúp xác ñịnh liệu bạn có ñiều kiện thuận lợi ñể khởi sự một doanh nghiệp không?

A. Trình ñộ bản thân 1. Tại sao bạn cho bạn rằng mình có thể khởi sự và vận hành một doanh nghiệp một

cách thành công?

2. Gia ñình bạn có hỗ trợ bạn khởi sự doanh nghiệp?

3. Bạn làm việc trong một doanh nghiệp tương tự như cái mà bạn ñang muốn khởi sự chưa?

4. Bạn ñược ñào tạo về loại hình kinh doanh mà mình muốn khởi sự chưa?

B. Khách hàng và thị trường 1. Bạn chuẩn bị một kế hoạch tiếp thị hay chưa?

2. Làm thế nào khách hàng phân biệt ñược doanh nghiệp của bạn với các doanh nghiệp cạnh tranh? Sản phẩm và dịch vụ khác biệt ra sao?

3. Bạn có chính sách cho khách hàng nợ tiền không?

4. Những kỹ thuật tiếp thị nào sẽ ñược áp dụng ñể thu hút khách hàng?

5. Làm sao bạn xác ñịnh ñược khách hàng muốn gì?

C. Điều hành doanh nghiệp 1. Bạn xác ñịnh, tuyển lựa và ñào tạo nhân viên ra sao?

2. Làm sao xác ñịnh ñược lương và các khoản phúc lợi dành cho nhân viên?

3. Địa ñiểm kinh doanh của bạn có thuận tiện cho khách hàng không (bến xe buýt, chỗ ñể xe….)?

4. Địa ñiểm kinh doanh có diện tích ñể mở rộng không?

5. Bạn ñã cân nhắc các khía cạnh tích cực và tiêu cực của việc làm chủ sở hữu duy nhất hay hợp tác, lập công ty TNHH hoặc HTX chưa?

6. Bạn có biết mình cần những thiết bị, hàng hóa gì và chi phí như thế nào chưa?


33

D. Duy trì sổ sách 1. Bạn lập hệ thống sổ sách ñể theo dõi dữ liệu về thu nhập, chi tiêu, bán chịu (khoản

phải thu) và việc mua hàng trả chậm (khoản phải trả) hay chưa?

2. Bạn có thể chuẩn bị và phân tích báo cáo tài chính không?

3. Bạn có biết rằng, việc kiểm soát hàng hoá tốt sẽ làm giảm chi phí kinh doanh hay không?

4. Bạn có biết cách duy trì sổ lương, báo cáo và thanh toán thuế?

5. Bạn có cần hỗ trợ ñể duy trì báo cáo tài chính của doanh nghiệp hay không?

E. Sử dụng sự trợ giúp bên ngoài 1. Bạn ñã thảo luận về cách lập sổ sách và các thủ tục tài chính khác với kế toán

chưa?

2. Bạn ñã thảo luận với luật sư về các yêu cầu và quy ñịnh pháp lý ñối với doanh nghiệp chưa?

3. Bạn ñã thảo luận với nhân viên ngân hàng về các khía cạnh tài chính của doanh nghiệp mình chưa?

4. Bạn ñã thảo luận về các cơ hội và thách thức của doanh nghiệp với các chủ doanh nghiệp khác trong cộng ñồng chưa?

F. Tài chính 1. Bạn có ñủ tiền ñể khởi sự và vận hành doanh nghiệp trong tối thiểu sáu tháng không?

2. Trong bốn năm tới, khi làm thuê cho người khác bạn có kiếm ñược nhiều tiền hơn là khởi sự kinh doanh riêng không?

3. Bạn có biết nhà cung cấp nào có dịch vụ tốt nhất, giá cả thấp nhất và các phương thức tín dụng tốt nhất không?

4. Trên cơ sở các số liệu tài chính chính xác, bạn ñã so sánh giá thành của việc mua lại doanh nghiệp hiện có với chi phí khởi sự một doanh nghiệp mới chưa?

5. Bạn ñã tìm kiếm tất cả các nguồn vốn có thể hay chưa?

G. Lựa chọn hình thức pháp lý phù hợp 1. Khởi sự một doanh nghiệp sẽ bao gồm những chi phí pháp lý nào?

2. Trách nhiệm của người chủ doanh nghiệp phụ thuộc như thế nào vào hình thức pháp lý?

3. Hình thức pháp lý ảnh hưởng thế nào ñến việc huy ñộng vốn?

4. Hình thức pháp lý sẽ thay ñổi thuế ra sao?

5. Duy trì doanh nghiệp phụ thuộc vào hình thức pháp lý như thế nào?


34

BÀI 3: CÁC NGUỒN THÔNG TIN VÀ SỰ HỖ TRỢ (3 TIẾT)


• Xác ñịnh và sử dụng ñược các nguồn thông tin và sự trợ giúp cho công việc kinh doanh trong tương lai.

II. Nội dung bài học 1. Loại thông tin và nguồn thông tin mà các doanh nhân tương lai cần ñến

2. Phương pháp thu thập thông tin và nhận ñược sự trợ giúp

3. Tìm hiểu về những cơ hội ñào tạo ñể khởi sự kinh doanh

4. Phỏng vấn doanh nhân, cán bộ quản lí nhà nước, tư vấn kinh doanh và nhân viên ngân hàng


• Máy chiếu

• HÌNH CHIẾU 1, 2, 3, 4

• TÀI LIỆU PHÁT TAY 1, 2, 3, 4

• Mời một doanh nhân nam, một doanh nhân nữ, một nhà tư vấn kinh doanh, một nhân viên của Phòng thương mại và Công nghiệp, một cán bộ nhà nước phụ trách ñăng kí kinh doanh, một nhân viên ngân hàng ñến nói chuyện với lớp.

IV. Gợi ý các hoạt ñộng Hoạt ñộng 1. Các nhóm thông tin và nguồn thông tin mà các doanh nhân tương lai cần ñến

1. Giáo viên nói với học viên rằng vào ngày mai, chúng ta sẽ có buổi phỏng vấn và nói chuyện với hai doanh nhân trẻ thành ñạt ñang quản lí các doanh nghiệp nhỏ, và những ngày tiếp theo chúng ta có cơ hội ñược trò chuyện với nhà tư vấn kinh doanh, cán bộ nhà nước phụ trách việc ñăng ký kinh doanh và nhân viên ngân hàng ñể tìm hiểu những vấn ñề liên quan ñến việc khởi sự kinh doanh. Hôm nay chúng ta cần trao ñổi ñể chuẩn bị cho việc trò chuyện và phỏng vấn các vị khách quý của chúng ta.

2. Giáo viên yêu cầu học viên liệt kê ra những nhóm thông tin mà doanh nhân tương lai cần ñến ñể bắt ñầu khởi sự kinh doanh. Khi học viên ñã thảo luận xong, giáo viên yêu cầu các học viên báo cáo kết quả suy nghĩ của mình, giáo viên có thể dùng HÌNH CHIẾU 1 hoặc nhóm các câu trả lời của học viên theo 5 nhóm thông tin lên bảng tương ứng với HÌNH CHIẾU 1.

3. Giáo viên chia lớp thành 5 nhóm (nếu lớp ñông có thể chia thành 10 nhóm), giao cho mỗi nhóm thảo luận về một nhóm thông tin.

� Nhóm 1 thảo luận: Nhóm thông tin về thị trường

� Nhóm 2 thảo luận: Nhóm thông tin về kỹ thuật


35

� Nhóm 3 thảo luận: Nhóm thông tin về công nghệ và truyền thông

� Nhóm 4 thảo luận: Nhóm thông tin về tài chính

� Nhóm 5 thảo luận: Nhóm thông tin về pháp luật.

4. Các nhóm cần liệt kê ra tất cả những loại thông tin và sự trợ giúp mà họ nghĩ một doanh nhân tương lai sẽ cần ñến. Bên cạnh ñó, học viên cũng phải chỉ ra các nguồn có thể lấy những thông tin ñó, các cơ quan, tác nhân có thể cung cấp sự trợ giúp.

5. Sau khi học viên ñã hoàn thành thảo luận, giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 1 về Nhóm thông tin và Nguồn thông tin cho học viên ñọc và so sánh với kết quả làm việc của nhóm. Giáo viên chiếu HÌNH CHIẾU 2 và so sánh nội dung trong HÌNH CHIẾU với câu trả lời của các nhóm.

Kết luận:

• Để khởi sự kinh doanh, doanh nhân tương lai cần thu thập rất nhiều thông tin và sự trợ giúp.

• Doanh nhân cần xây dựng một tập tài liệu bao gồm những những ñịa chỉ của các cơ quan, tổ chức, cá nhân mà bạn cần tiếp xúc ñể thu thập thông tin và yêu cầu ñược trợ giúp.

Hoạt ñộng 2: Phương pháp thu thập thông tin và nhận ñược sự trợ giúp

1. Giáo viên chiếu HÌNH CHIẾU 3 về các phương pháp thu thập thông tin và nhận ñược sự trợ giúp và yêu cầu học viên thảo luận về HÌNH CHIẾU.

2. Giáo viên hỏi học viên những phương pháp nào là khó thực hiện nhất và vì sao? Giáo viên yêu cầu học viên thảo luận ñể tìm cách thực hiện những phương pháp mà học viên cho là khó.

3. Giáo viên cho học viên ñọc TÀI LIỆU PHÁT TAY 2 về nơi thu thập thông tin và sự trợ giúp. Sau khi học viên ñọc xong tài liệu, giáo viên yêu cầu học viên chỉ ra những ai có thể cung cấp những loại thông tin ñó.

4. Giáo viên yêu cầu học viên xác ñịnh những nguồn thông tin nào có thể ñược miễn phí, những nguồn thông tin nào phải trả tiền.

5. Giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 3 ñể học viên so sánh với suy nghĩ của họ.

Kết luận:

• Có rất nhiều phương pháp thu thập thông tin khác nhau, mỗi phương pháp ñều có ưu ñiểm và hạn chế của nó, có những thông tin ñược cấp miễn phí, có những thông tin cần phải trả tiền.

• Doanh nhân tương lai cần tranh thủ sự trợ giúp của những người thân, tìm kiếm những nguồn thông tin miễn phí ñể giảm chi phí trước khi khởi sự doanh nghiệp.

Hoạt ñộng 3: Tìm hiểu về những cơ hội ñào tạo ñể khởi sự kinh doanh

1. Giáo viên phát cho mỗi học viên ba bìa màu, yêu cầu học viên viết lên mỗi bìa màu một loại kiến thức hay kĩ năng mà các em muốn ñược học thêm ñể khởi sự kinh doanh.

2. Giáo viên yêu cầu học viên ñọc các thẻ màu của mình, giáo viên cùng học viên nhóm những kiến thức và kĩ năng ñể có ñược một danh sách những nhóm kiến thức và kĩ năng mà các em mong muốn ñược học thêm.


36

3. Giáo viên tìm hiểu thông tin về các cơ quan cung cấp ñào tạo có chất lượng và chi phí hợp lý cho học viên tham khảo: Ví dụ Hiệp hội Doanh nghiệp; Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam; Phòng ñào tạo nghề của Sở Lao ñộng - Thương binh và Xã hội, các Trung tâm hỗ trợ phát triển kinh doanh, các Dự án hỗ trợ phát triển kinh doanh trên ñịa bàn và các vùng lân cận cho học viên tham khảo.

4. Giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 4 và 5 cho học viên và yêu cầu họ về nhà ñọc và nghiên cứu thêm.

5. Giáo viên nói với học viên rằng, trong những ngày tới, các học viên sẽ có cơ hội nói chuyện và phỏng vấn các vị khách quý, những người có thể cung cấp những thông tin rất bổ ích cho việc khởi sự kinh doanh. Yêu cầu các học viên về nhà tự xác ñịnh những thông tin mà mình cần hỏi, lên danh sách các câu hỏi cần thiết ñể phỏng vấn các vị khách.

Kết luận:

• Có rất nhiều cơ hội ñào tạo và nâng cao kiến thức về khởi sự kinh doanh. Doanh nhân tương lai cần tìm hiểu các chương trình ñào tạo và tham gia học những chương trình cần thiết và có ích cho công việc kinh doanh trong tai của mình.

Hoạt ñộng 4: Phỏng vấn doanh nhân, cán bộ quản lí nhà nước, tư vấn kinh doanh, nhân viên Phòng thương mại và Công nghiệp, nhân viên ngân hàng… (vào những ngày tiếp theo)

1. Giáo viên ñón các vị khách quý, ổn ñịnh tổ chức giới thiệu về lớp học, về chương trình KAB và mục tiêu buổi trò chuyện và cảm ơn các vị khách ñã nhận lời mời ñến nói chuyện với lớp. Giáo viên yêu cầu cả lớp ñứng dậy nhiệt liệt vỗ tay chào các vị khách quý.

2. Giáo viên mời các vị khách giới thiệu qua về bản thân: Tên, nghề nghiệp, công việc hiện nay, ñiều mà các vị khách cảm thấy tâm ñắc nhất trong công việc và sự nghiệp của mình.

3. Giáo viên lần lượt yêu cầu học viên nêu câu hỏi mà mình quan tâm cho các vị khách, giáo viên lưu ý các em không hỏi lại những câu hỏi ñã ñược hỏi trước ñó.

4. Giáo viên làm người dẫn chương trình (MC) và chuyển câu hỏi ñến các vị khách có thể trả lời, sau mỗi câu trả lời, giáo viên có thể hỏi học viên ñã hiểu câu trả lời chưa, có cần làm rõ thêm vấn ñề gì nữa không.

5. Khi ñã hết câu hỏi, giáo viên một lần nữa cảm ơn các vị khách và mời cả lớp ñứng dậy vỗ tay chào và cảm ơn các vị khách quý.

Lưu ý lồng ghép về giới

1. Cần ñảm bảo có tỷ lệ cần bằng nam nữ trong số các khách mời, nhất là doanh nhân và các nhà lãnh ñạo. Cần giúp học viên hiểu rằng một trong những trở ngại lớn ñối với phụ nữ khi làm kinh doanh là khó tiếp cận ñược những tổ chức và mạng lưới hỗ trợ phát triển kinh doanh. Cần mời nữ doanh nhân thành ñạt ñến nói chuyện về những trở ngại khó khăn gặp phải và cách mà doanh nhân nữ ñó ñã vượt qua ñể thành công trong kinh doanh. Giúp học viên tìm hiểu doanh nhân nữ ñã thiết lập mạng lưới ñối tác và ñồng minh trong kinh doanh như thế nào, cách làm này sẽ giúp những học viên nữ tự tin hơn ñể trở thành doanh nhân.

2. Cũng có thể mời ñại diện của hiệp hội kinh doanh, câu lạc bộ nữ doanh nhân, hiệp hội doanh nhân nữ ñến nói chuyện về những hoạt ñộng và dịch vụ hỗ trợ doanh nhân nữ hiện có.

3. Giáo viên có thể tìm hiểu thêm những tổ chức, cơ quan, câu lạc bộ hiện có trong vùng có những hoạt ñộng và dịch vụ hỗ trợ doanh nhân nữ: Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội phụ nữ, Giải thưởng Bông sen vàng dành cho nữ doanh nhân tiêu biểu…vv.


37


• Thông tin mà các doanh nhân tương lai cần ñến là: Thông tin về thị trường, kỹ thuật, công nghệ thông tin và truyền thông, tài chính, pháp lý.

• Có thể có ñược nguồn thông tin ñó từ: Niên giám ñiện thoại, danh sách các doanh nghiệp, hội doanh nghiệp, tạp chí, ngân hàng, phương tiện truyền thông, thư viện, các chuyên gia tư vấn, các tổ chức hỗ trợ, triển lãm/hội chợ, các trang Web.

• Các phương pháp ñể nhận ñược sự trợ giúp: Quan hệ cá nhân, quan sát thực tế, phỏng vấn, thư, ñọc tài liệu, báo, trang Web và mạng Internet.

• Nơi cung cấp thông tin và trợ giúp: Các tổ chức xã hội, báo chí, chương trình ñào tạo, các chuyên gia tư vấn, thư viện, Internet, những nhà cung cấp dịch vụ phát triển kinh doanh, cơ quan quản lí nhà nước.

• Người có thể cung cấp thông tin và sự trợ giúp: Người lao ñộng, khách hàng, nhà cung cấp, các chủ kinh doanh khác, các nhà chuyên môn, nhà cung cấp cung cấp dịch vụ phát triển kinh doanh, các trang Web, chuyên viên các cơ quan nhà nước.


38


HÌNH CHIẾU 1

CÁC NHÓM THÔNG TIN MÀ DOANH NHÂN

TƯƠNG LAI CẦN ĐẾN

■ Thị trường

■ Kỹ thuật

■ Công nghệ thông tin và truyền thông

■ Tài chính

■ Pháp lý


39


HÌNH CHIẾU 2

CÁC NGUỒN THÔNG TIN

■ Danh mục giới thiệu sản phẩm

■ Các hiệp hội kinh doanh

■ Các ấn phẩm của chính phủ

■ Các ngân hàng

■ Các phương tiện truyền thông

■ Thư viện

■ Các chuyên gia tư vấn

■ Các tổ chức hỗ trợ, tổ chức phi chính phủ

■ Các cơ quan quản lí nhà nước

■ Triển lãm, hội chợ

■ Mạng Internet/Các trang web

GHI CHÚ:

1. Sắp xếp hồ sơ dữ liệu theo mỗi loại thông tin với các ví dụ và các ñịa chỉ cụ thể.

2. Vì bạn có thể dễ dàng bị ngợp bởi các thông tin sẵn có, do ñó bạn chỉ nên tập trung vào những thông tin thật chất lượng ñể trợ giúp công việc kinh doanh của bạn.


40



Các nhóm thông tin và sự trợ giúp

Các nhóm thông tin và sự hỗ trợ:

a. Thông tin thị trường

1. Thông tin về:

• Nhà cung cấp nguyên liệu, hàng hoá và dịch vụ

• Khách hàng - sức mua của họ

• Cạnh tranh từ các nhà kinh doanh khác

• Các kênh phân phối các sản phẩm, dịch vụ

• Định giá hàng hoá và dịch vụ

• Chiến lược xúc tiến bán hàng

• Cơ hội thị trường.

2. Nguồn thông tin:

• Khách hàng

• Nhà cung cấp

• Sách báo và ca-ta-lô/danh mục giới thiệu sản phẩm

• Thư viện

• Các hiệp hội kinh doanh

• Hội chợ thương mại

• Mạng Internet

b. Thông tin kỹ thuật

1. Thông tin về:

• Văn phòng thiết kế, sản phẩm, văn phòng phẩm, trang web ....

• Tính chất sản phẩm và dịch vụ bạn quan tâm

• Các dụng cụ và thiết bị cần thiết

• Các nguyên liệu cần thiết cho quá trình sản xuất

• Lựa chọn công nghệ

• Những lời khuyên về ñịa ñiểm và văn phòng làm việc


• Bạn bè và ñồng nghiệp


41

• Cơ quan ñánh giá tiêu chuẩn chất lượng

• Hiệp hội của các nhà sản xuất

• Các viện nghiên cứu phát triển công nghiệp

• Các khu công nghiệp

• Mạng Internet.

c. Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT)

1. Thông tin về:

• Phần cứng, phần mềm và hệ thống mạng

• Các chương trình phần mềm kế toán và sản xuất

• Các trang Web kinh doanh

• Các cơ sở dữ liệu phù hợp với kinh doanh

• Internet

• Điện thoại cố ñịnh và di ñộng

1. Nguồn thông tin

• Mạng lưới kinh doanh ñịa phương

• Các tạp chí thương mại; các tài liệu tham khảo

• Các ấn phẩm thương mại

d. Thông tin về tài chính

1. Thông tin về:

• Các quy ñịnh pháp luật về tài chính cần thiết

• Nguồn tài chính kinh doanh

• Những ñiều kiện và xu hướng kinh tế trong cộng ñồng của bạn

• Quản lí và kiểm soát tài chính

• Hệ thống kế toán và lưu giữ sổ sách

• Những chương trình phần mềm

• Các yêu cầu về kiểm toán

• Các vấn ñề về thuế

• Các ñiều kiện mua bán kinh doanh

• Quỹ phúc lợi dành cho người thất nghiệp

• Các công ty cho thuê tài chính

• Các cơ sở tiết kiệm và cho vay vốn

• Quỹ hỗ trợ cho những nhóm người thiệt thòi trong xã hội (người tàn tật, phụ nữ, dân tộc ít người)

• Các công ty nhượng quyền



42

• Quỹ hỗ trợ rủi ro

• Ngân hàng và các cơ quan tài chính khác

• Các quỹ tín dụng nhỏ

• Các ñơn vị cho vay và hỗ trợ phát triển

• Các quỹ dành cho phụ nữ

• Quỹ tín dụng ña phương

• Các thành viên trong gia ñình và bạn bè

• Nhà cung cấp và tín dụng từ các nhà kinh doanh khác

• Mạng Internet

e. Thông tin pháp luật

1. Thông tin về:

• Mẫu hồ sơ thành lập doanh nghiệp

• Làm thế nào có ñược giấy phép kinh doanh

• Các vấn ñề về sở hữu trí tuệ

• Đăng ký kinh doanh

• Những ñịa ñiểm mà các doanh nghiệp có thể ñặt văn phòng....

• Các hợp ñồng


• Các công ty luật

• Các cơ quan chính phủ có liên quan

• Thư viện

• Mạng Internet

• Các ñơn vị cung cấp dịch vụ phát triển doanh nghiệp

• Luật lao ñộng

• Các hiệp hội kinh doanh

• Các tổ chức ñại diện cho người sử dụng lao ñộng

• Các tổ chức của người lao ñộng



43

HÌNH CHIẾU 3

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỂ NHẬN SỰ TRỢ GIÚP

� QUAN HỆ CÁ NHÂN

• Các nhà doanh nghiệp • Các nhà chuyên môn • Các khách hàng

� QUAN SÁT • Các hội chợ thương mại

� CÁC CUỘC PHỎNG VẤN • Khách hàng • Nhà cung cấp • Các ñối thủ cạnh tranh • Các nhà phân phối • Người lao ñộng cũ • Những nhà quản lí • Các chuyên gia và những nhà chuyên môn

� THƯ TRỰC TIẾP

� ĐỌC • Các báo cáo và số liệu thống kê • Phương tiện thông tin ñại chúng • Các loại sách • Các văn kiện, tài liệu chính sách pháp luật • Các hướng dẫn thi hành luật • Thông tin của Chính phủ • Các hiệp hội thương mại

� TÌM KIẾM CÁC TRANG WEB VÀ MẠNG INTERNET • Các ñối thủ cạnh tranh • Các thị trường • Thông tin công nghiệp • Các cơ quan chính phủ



Lấy thông tin và sự trợ giúp ở ñâu 1. Số liệu ngành rất hữu ích trong khi so sánh công việc kinh doanh này với những việc kinh

doanh tương tự khác. Số liệu này có ñược từ các hiệp hội thương mại hoặc những tổ chức của chính phủ và nó bao gồm những tỷ lệ như: Doanh thu, khấu trừ, chi phí và lãi suất, doanh số bán hàng hàng tháng.

2. Các hiệp hội có thể cung cấp các dịch vụ như vận ñộng hành lang chính trị, tiến hành nghiên cứu, tổ chức các chương trình giáo dục và ñào tạo, triển khai công nghệ mới, trả lời các câu hỏi và thắc mắc của các thành viên, phổ biến các thông tin qua báo, tạp chí và các báo cáo ñặc biệt.

3. Đặt mua các báo và tạp chí thương mại cũng là một phương pháp hay. Các doanh nhân nên dành thời gian ñể ñọc các bài báo ñặc biệt quan trọng ñể hiểu rõ những xu hướng mới và sự phát triển có liên quan ñến công việc kinh doanh của mình. Lưu các bài báo phù hợp theo hệ thống dữ liệu của riêng mình ñể làm tài liệu tham khảo sau này.

4. Các chương trình ñào tạo giúp doanh nhân xây dựng kế hoạch bài bản nhằm nâng cao kĩ năng và khả năng quản lí. Các viện, tổ chức và hiệp hội ñã thiết kế ra các khoá học và các chương trình ñào tạo dành cho người lớn. Các doanh nhân nhận thức ñược khả năng phát triển cá nhân và tận dụng các lợi thế này.

5. Các chuyên gia tư vấn có thể giúp ñỡ một cách trực tiếp và gián tiếp. Cần chú ý ñặc biệt ñến cách tiếp cận và những kỹ thuật mà các chuyên gia tư vấn giải quyết vấn ñề. Khi tìm kiếm các giải pháp cho các vấn ñề trong tương lai, bạn có thể phải ñóng vai như một nhà tư vấn cho chính mình và có thể sử dụng các kỹ thuật tương tự như thế.

6. Thư viện là nguồn thông tin cơ sở. Các cơ quan chính phủ có rất nhiều loại ấn phẩm rất hữu ích. Một số trường cao ñẳng và ñại học có các thư viện dùng ñể tra cứu tài liệu và có thể sẵn sàng cung cấp các bài báo ñã phát hành trước ñây. Các viện nghiên cứu và một số công ty lớn cũng có thư viện với nhiều loại ấn phẩm ñược phân loại theo chủ ñề riêng. Các hiệp hội thương mại và các tổ chức lao ñộng có thể cũng có thư viện với nhiều tư liệu liên quan ñến từng chủ ñề nhất ñịnh. Những thư viện này là kho lưu trữ thông tin rất hữu ích ñối với doanh nghiệp nhỏ. Sách, báo, tạp chí, và các báo cáo có thể cung cấp thông tin, giúp giải quyết một số vấn ñề trong hoạt ñộng kinh doanh.

7. Mạng Internet có thể sử dụng ñể tiến hành nghiên cứu và tìm kiếm thông tin cũng như các số liệu hữu ích. Thư ñiện tử có thể ñược sử dụng ñể liên lạc với các nhà cung cấp thông tin có trang web.

8. Những ñơn vị cung cấp dịch vụ phát triển doanh nghiệp. Nhiều ñơn vị cung cấp các dịch vụ phát triển kinh doanh sẽ hướng dẫn cho doanh nghiệp nhiều khía cạnh khác nhau trong hoạt ñộng kinh doanh.

9. Các cơ quan quản lí nhà nước. Các cơ quan quản lí nhà nước có liên quan nhiều ñến quản lí doanh nghiệp là Phòng ñăng kí kinh doanh thuộc Uỷ ban Nhân dân quận, huyện ñối với ñăng ký kinh doanh Hộ kinh doanh cá thể, Hợp tác xã, Tổ hợp tác hoặc Phòng ñăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư ñối với ñăng ký doanh nghiệp. Các cơ quan như thuế, hải quan, công an, cũng tham gia quản lí nhà nước về doanh nghiệp. Sở lao ñộng - Thương binh và Xã hội, Sở y tế, Sở giáo dục cũng có thể liên quan và cung cấp thông tin.


45



Ai là người có thể cung cấp thông tin và sự hỗ trợ

CÁC NGUỒN THÔNG TIN MIỄN PHÍ

1. Người lao ñộng: Có rất ít doanh nhân có thể tự làm mọi việc, nên họ cần người lao ñộng có khả năng giúp họ giải quyết phần lớn các vấn ñề xảy ra hàng ngày. Điều này cho phép họ dành nhiều thời gian ñể lên các kế hoạch dài hơi khác. Người lao ñộng có thể cung cấp các câu trả lời cho những vấn ñề cụ thể trong kinh doanh. Ví dụ, người chủ doanh nghiệp có thể ñề nghị nhân viên của mình tư vấn và trợ giúp về cách bày hàng hoá hoặc thái ñộ của khách hàng. Nhân viên là những người cho những lời khuyên có giá trị trong trường hợp họ biết rằng những ý kiến và những gợi ý của họ ñược ñánh giá cao.

2. Khách hàng: Là người có thể cung cấp thông tin ñặc biệt về các sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp. Chúng ta có thể trưng cầu ý kiến của khách hàng bởi vì chính họ là nguồn thông tin tuyệt vời về ñiểm mạnh và yếu của hoạt ñộng kinh doanh.

3. Nhà cung cấp: Một ñiều hiển nhiên là các nhà cung cấp nên quan tâm ñến sự thành công của doanh nghiệp, bởi vì chính sự thành công của họ phụ thuộc vào công việc kinh doanh của doanh nghiệp. Rất nhiều nhà cung cấp có thể ñưa ra các lời khuyên quản lí giá trị bởi họ có thể giải thích các doanh nghiệp thành công khác vận hành như thế nào và ñưa ra những gợi ý về cách thức cải tiến công việc kinh doanh.

4. Các chủ doanh nghiệp khác: Phần lớn các doanh nghiệp có chung các vấn ñề và người chủ doanh nghiệp thường mong muốn thảo luận vấn ñề của mình với những người khác. Đôi khi, tính cạnh tranh trong kinh doanh là yếu tố hạn chế việc trao ñổi thẳng thắn giữa các doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp không cùng ngành nghề và không cạnh tranh với cùng một ñối tượng khách hàng thì họ có thể sẵn sàng chia sẻ ý kiến về những giải pháp cho các vấn ñề chung. Bằng cách này, tất cả các chủ doanh nghiệp có thể ñược lợi từ việc trao ñổi và cải thiện các hoạt ñộng kinh doanh của họ.

5. Chuyên viên các cơ quan quản lí nhà nước. Chuyên viên các cơ quan quản lí nhà nước biết khá nhiều thông tin về chính sách hỗ trợ của nhà nước ñối với việc thành lập doanh nghiệp, những người khởi sự kinh doanh có thể nói chuyện với các chuyên viên thuộc những Phòng ban chức năng ñể tìm hiểu những thông tin về chính sách hỗ trợ của nhà nước, về các quy ñịnh của nhà nước liên quan ñến hoạt ñộng kinh doanh trong tương lai của mình.

6. Các trang Web miễn phí. Các chuyên gia công nghệ thông tin và truyền thông sẽ chỉ dẫn cho bạn vào các trang web miễn phí. Hãy tham khảo ý kiến của họ.


46

7. CÁC NGUỒN THÔNG TIN PHẢI TRẢ TIỀN

1. Các nhà chuyên môn. Sử dụng tài năng của các nhà chuyên môn, ví dụ như những người thiết kế trang web, các chuyên gia công nghệ thông tin, các chuyên gia tư vấn tài chính, nhân viên ngân hàng, nhà tư vấn quản lí, công ty bảo hiểm, nhân viên kế toán, nhân viên thư viện, các công ty bất ñộng sản, thanh tra, luật sư ñể trợ giúp trong việc giải quyết các vấn ñề kinh doanh. Các doanh nghiệp nên xây dựng tốt kĩ năng ñặt câu hỏi ñể có ñược càng nhiều lời khuyên và thông tin từ những nhà chuyên môn.

Mỗi nhà chuyên môn là một nguồn thông tin tiềm ẩn, nhưng những nhà kinh doanh phải có khả năng giải thích yêu cầu của chính họ một cách rõ ràng và hỏi những câu hỏi liên quan ñến những gì mà họ cần ñể các nhà chuyên môn có thể ñưa ra những lời khuyên có giá trị.

2. Nhà cung cấp dịch vụ phát triển kinh doanh. Sử dụng danh mục ñể liên hệ với các nhà cung cấp dịch vụ phát triển kinh doanh.


47



Những ghi chú bổ sung

Nhiều vấn ñề gây nên sự thất bại trong kinh doanh; có thể khắc phục ñược nếu doanh nhân có ñược thông tin và sự trợ giúp trong các lĩnh vực ñó. Sự thất bại hoặc không sẵn sàng trong việc tìm kiếm thông tin và sự trợ giúp sẽ làm các vấn ñề trong kinh doanh ngày càng phức tạp ñối với những người ñiều hành doanh nghiệp nhỏ - người ñược cho là có tài trong mọi khía cạnh của công việc kinh doanh. Chủ doanh nghiệp nhỏ không có lựa chọn nào khác ngoài việc sử dụng hợp lý nguồn thông tin phù hợp với họ. Niềm mong ước và cơ hội ñể khởi sự doanh nghiệp chỉ ñược ñảm bảo nếu ñược cung cấp nhiều thông tin. Quan ñiểm cho rằng một doanh nghiệp có thể thành công mà không cần các thông tin liên quan là hoàn toàn sai lầm. Trong nhiều trường hợp doanh nhân không nhận biết ñược các thông tin và sự trợ giúp sẵn có mà họ chỉ cố gắng tìm kiếm và sử dụng chúng một cách tích cực.

• Các chủ doanh nghiệp không ý thức ñược tất cả các vấn ñề gây nên sự thất bại cho các doanh nghiệp nhỏ; trong khi thực tế tỷ lệ này là khá cao.

• Thông thường các chủ doanh nghiệp nhỏ không có kiến thức cần thiết ñể hiểu tất các khía cạnh của hoạt ñộng kinh doanh.

• Các chủ doanh nghiệp nhỏ có ít hoặc không có nhân viên hỗ trợ công tác quản lí trong công ty.

• Các chủ doanh nghiệp thường ñề cao bản thân về quyền tự ra quyết ñịnh.

• Các chủ doanh nghiệp có rất ít thời gian ñể tham khảo ý kiến tư vấn của người khác về các vấn ñề kinh doanh của họ.

• Các chủ doanh nghiệp luôn tiếp nhận một cách lựa chọn ñối với những lời khuyên hoặc gợi ý từ người khác.

Thông tin và những ý kiến có thể có từ nhiều nguồn khác nhau. Mỗi người lại nhìn nhận các vấn ñề theo cách khác nhau, tuỳ thuộc vào vị trí, chuyên môn và kinh nghiệm của họ. Khi thảo luận với nhiều người nhiều quan ñiểm khác nhau, bạn sẽ có nhiều ý tưởng mới trong việc giải quyết vấn ñề cụ thể của bạn.

Việc tham khảo nhiều nguồn thông tin khác nhau sẽ tăng cường khả năng ra quyết ñịnh của bạn. Càng có nhiều thông tin, bạn càng dễ ñưa ra một quyết ñịnh thông minh.

Khi bạn biết cách làm thế nào nguồn thông tin có thể giúp bạn, bạn càng có nhiều khả năng sử dụng các nguồn thông tin này trong tương lai.

Khi bạn chứng tỏ mình quan tâm ñến các ý kiến và những gợi ý của người khác thì nhiều khả năng họ sẽ cung cấp thêm sự trợ giúp và lời khuyên.

Các doanh nhân thường xuyên cần thông tin và lời khuyên, nhưng họ lại có ít thời gian và tiền bạc.

Các chủ doanh nghiệp nhỏ cần tìm kiếm thông tin và sự giúp ñỡ từ nhiều nguồn khác nhau từ bên ngoài.

Các chủ doanh nghiệp cần lắng nghe kỹ lưỡng các lời khuyên. Họ không cần thiết phải làm theo nó, nhưng sẽ có ñược sự hiểu biết tốt nhất về tình huống kinh doanh.



(A) Các cơ hội ñào tạo

1. Tự ñánh giá bản thân là một doanh nhân

• Phát triển ý tưởng kinh doanh

• Đánh giá thị trường và dự thảo kế hoạch marketing/tiếp thị

• Tổ chức việc kinh doanh

• Định giá cho các sản phẩm hoặc dịch vụ

• Ước ñoán vốn ban ñầu

• Lập kế hoạch tài chính

• Hiểu biết về trách nhiệm kinh doanh và chọn hình thức pháp lý cho việc kinh doanh

• Đánh giá thông tin và lập kế hoạch hành ñộng

Thông qua: • Tham dự các buổi hội thảo ñào tạo về khởi sự kinh doanh

• Đọc tài liệu về khởi sự kinh doanh

2. Cải tiến việc kinh doanh

• Marketing/tiếp thị

• Mua hàng

• Kiểm soát hàng tồn

• Tính chi phí

• Sổ sách kế toán

• Lập kế hoạch kinh doanh

• Con người và năng suất

Thông qua: • Tham dự các buổi hội thảo ñào tạo về cải tiến việc kinh doanh

• Đọc tài liệu về cải tiến kinh doanh

3. Mở rộng việc kinh doanh


49

• Quản lí chiến lược

• Quản lí marketing/tiếp thị

• Quản lí nguồn nhân lực

• Quản lí tài chính

Thông qua: • Tham dự các buổi hội thảo ñào tạo về mở rộng kinh doanh

• Đọc tài liệu về mở rộng kinh doanh.

(B) Nhà doanh nghiệp và dịch vụ phát triển kinh doanh

1. Viện quản lí

• Kĩ năng doanh nhân

• Khoá học về sáng tạo

• Khoá học về khởi sự doanh nghiệp

• Khoá học về phát triển kinh doanh

• Khoá học về các vấn ñề ñịnh hướng trong kinh doanh

• Xuất bản phẩm

2. Hỗ trợ quản lí

• Tư vấn

• Cố vấn, tham vấn

• Triển lãm

• Hợp ñồng phụ

• Xuất bản phẩm

3. Viện ñào tạo kinh doanh

• Kĩ năng kinh doanh

• Kế toán và tài chính

• Quản lí Marketing

• Hành chính và chính sách quản lí

4. Thông qua

• Các buổi hội thảo ñào tạo

• Sách hướng dẫn

• Tư vấn cá nhân

• Công nghệ thông tin và truyền thông - ICT


50

(C) Cơ hội liên kết mạng lưới

1. Các hiệp hội doanh nghiệp

• Các ñối tác hỗ trợ doanh nghiệp

• Các phòng thương mại

• Liên hiệp các doanh nghiệp nhỏ

• Hiệp hội các nhà sản xuất hàng hoá

• Diễn ñàn các doanh nghiệp tư nhân

• Các hiệp hội buôn bán chuyên nghiệp

• Các tổ chức và hiệp hội doanh nghiệp nhỏ

• Các hiệp hội thợ thủ công

• Các tổ chức người làm công

• Tổ chức các nhóm ñặc biệt dễ bị tổn thương

2. Các nhà cung cấp

• Tín dụng

• Thông tin

• Tư vấn

3. Các nhà chuyên môn

• Tư vấn

• Thông tin

• Làm việc cho bạn

• Các nhà cung cấp dịch vụ phát triển kinh doanh

4. Thông qua

• Các thành viên mới nhập hội

• Tham gia các hội nghị/diễn ñàn

• Triển lãm

• Cuộc gặp cá nhân

• Các cuộc họp

• Đọc sách báo

• Tham khảo các Websites

(D) Các hệ thống khuyến khích doanh nghiệp nhỏ

1. Tiền trợ cấp ñầu tư


51

• Để ñặt nhà xưởng ở một số vùng

• Để sử dụng thiết bị ñặc biệt (chuyên dùng)

2. Kho hàng công nghiệp

• Lò ấp

• Sản xuất

3. Hệ thống khuyến khích xuất khẩu

• Khu chế xuất

• Sản xuất theo cam kết (giao kèo)

• Hệ thống ñền bù xuất khẩu

4. Hệ thống khuyến khích nhập khẩu

• Chính sách giảm thuế nhập khẩu

• Điều chỉnh mức thuế nhập khẩu

5. Thông qua:

• Đơn xin hỗ trợ

• Đọc sách báo

• Đến trực tiếp các cơ quan, cơ sở có liên quan và hỏi về cách làm ăn

• Truy cập vào các websites hỗ trợ

• Truy cập vào các websites của Chính phủ

• Theo dõi các phương tiện thông tin ñại chúng.

BÀI 4: DUY TRÌ TƯ DUY DOANH NHÂN (3 TIẾT)


• Xác ñịnh ñược những cảm nhận, suy nghĩ, cư xử và hành ñộng của một doanh nhân;

• Có ñược sự tự tin và suy nghĩ tích cực, cởi mở về khởi nghiệp kinh doanh;

• Xác ñịnh ñược các mục tiêu và có thái ñộ tích cực theo ñuổi mục tiêu;

• Xây dựng ñược một kế hoạch hành ñộng cho bản thân;

II. Nội dung bài học 1. Cảm nhận, suy nghĩ, cư xử và hành ñộng như một doanh nhân;

2. Xây dựng sự tự tin cho bản thân;

3. Xác ñịnh và theo ñuổi mục tiêu;

4. Xây dựng Kế hoạch hành ñộng của bản thân;


• Máy chiếu

• HÌNH CHIẾU 1, 2, 3

• TÀI LIỆU PHÁT TAY 1, 2, 3

• BÀI TẬP 1, 2, 3, 4, 5

IV. Gợi ý các hoạt ñộng dạy học Hoạt ñộng 1. Cảm nhận, suy nghĩ, cư xử và hành ñộng như một doanh nhân

1. Giáo viên phát cho học viên 4 thẻ màu, yêu cầu học viên hãy tưởng tượng mình là một doanh nhân thành ñạt, mỗi người hãy viết lên 2 suy nghĩ và 2 hành ñộng như một doanh nhân. Giáo viên lưu ý với học viên là viết to, rõ và mỗi thẻ chỉ viết 1 ý.

2. Giáo viên yêu cầu học viên ñọc những thẻ màu của mình lên, ñối với mỗi ý kiến, giáo viên có thể yêu cầu học viên thảo luận tại sao họ cho rằng doanh nhân có những cảm nhận, suy nghĩ, cư xử và hành ñộng như vậy.

3. Giáo viên tổng hợp kết quả thảo luận và sử dụng HÌNH CHIẾU 1 và 2 ñể kết luận.

Kết luận:

• Để có thể trở thành một người kinh doanh thành công, bạn nên phấn ñấu ñể có ñược cảm nhận, suy nghĩ, cách cư xử và hành ñộng của một doanh nhân.


53

Hoạt ñộng 2. Xây dựng sự tự tin cho bản thân

1. Giáo viên hỏi trong lớp bạn nào hát hay, bạn nào múa ñẹp, bạn nào nhảy ñẹp và mời các bạn ñó lên lớp thể hiện những năng khiếu của mình.

2. Sau khi các bạn thể hiện xong những năng khiếu, giáo viên hỏi các bạn ấy nhờ ñâu mà các bạn có ñược sự tự tin khi thể hiện mình trước ñám ñông.

3. Giáo viên phát BÀI TẬP 1 cho từng ñôi một, yêu cầu học viên ñọc cho nhau nghe về bài thơ và thảo luận với nhau ñiều gì làm bạn thấy thích bài thơ ñó.

4. Giáo viên yêu cầu ñại diện một số nhóm trình bày kết quả thảo luận của nhóm mình, nhóm khác bổ sung.

5. Giáo viên phát BÀI TẬP 2 cho học viên làm theo cá nhân, sau khi các em ñã làm xong, hãy hỏi các em ña phần trả lời CÓ hay KHÔNG. Giáo viên nói rằng, người tự tin ña phần sẽ có câu trả lời là KHÔNG, và chỉ trả lời là CÓ ñối với câu 8, câu 12 và câu 27. Giáo viên yêu cầu học viên xem lại những câu trả lời của mình. Đối với những câu mà học viên trả lời là CÓ (không phải các câu 8, 12, 27), hãy yêu cầu các em suy nghĩ tại sao mình lại trả lời là CÓ, liệu các em có thể làm gì ñể có thể trả lời là KHÔNG trong tương lai ñược hay không.

6. Giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 1 cho học viên ñọc, sau khi các em ñọc xong, giáo viên yêu cầu học viên làm BÀI TẬP 3 và chia sẻ suy nghĩ của mình với người bạn bên cạnh.

7. Giáo viên tổ chức thảo luận cả lớp về sự tự tin là gì và làm sao ñể xây dựng ñược sự tự tin cho bản thân. Giáo viên ghi các ý kiến của học viên lên bảng ñể tổng hợp và khái quát hoá bài học về sự tự tin.

Lưu ý lồng ghép về giới:

1. Giáo viên cần ñặc biệt chú trọng khuyến khích sự tự tin cho nữ, bởi do ñịnh kiến của xã hội, văn hoá, tập tục nên nữ thường rụt rè, không mạnh dạn tham gia các hoạt ñộng giao lưu xã hội bằng nam. Cần ñảm bảo giúp học viên tin tưởng rằng cả nam và nữ ñều có thể trở thành doanh nhân thành ñạt.

2. Giáo viên cần ñóng vai trò hỗ trợ giúp những học viên còn có những khó khăn, thiệt thòi, mặc cảm, tự ti và giúp học viên thảo luận ñể từng bước làm thay ñổi các ñịnh kiến, quan niệm xã hội cản trở sự phát triển của nam hoặc nữ.

Kết luận:

• Trong kinh doanh cũng như trong cuộc sống, bạn phải luôn tự tin và rèn luyện ñể có khả năng tự tin, có ý chí vươn lên, thì mới có thể giành ñược thắng lợi.

Hoạt ñộng 3. Xác ñịnh và theo ñuổi mục tiêu

1. Giáo viên chia lớp thành các nhóm nhỏ và phát cho học viên giấy, bút và BÀI TẬP 4, yêu cầu học viên ñọc và thảo luận nhóm làm BÀI TẬP 4 và trả lời thêm một số câu hỏi sau:

A. Làm thế nào ñể ñặt ra mục tiêu?

B. Làm thế nào ñể theo ñuổi thực hiện mục tiêu?

C. Làm thế nào ñể ñánh giá mục tiêu?

D. Khi nào nên ñiều chỉnh mục tiêu?

2. Giáo viên yêu cầu ñại diện từng nhóm lên trình bày kết quả thảo luận nhóm, sau ñó nhóm khác bổ sung.


54

3. Giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 2 cho học viên ñọc và yêu cầu họ ñối chiếu nội dung của tài liệu với kết quả thảo luận của nhóm.

Kết luận:

• Nên ñặt từng mục tiêu nhỏ, phù hợp với thực tế, thực hiện mục tiêu ñúng thời gian, cần ñánh giá quá trình thực hiện mục tiêu ñể xác ñịnh nguyên nhân nếu chưa hoàn thành mục tiêu và ñiều chỉnh mục tiêu nếu chưa phù hợp với thực tế.

Hoạt ñộng 4: Xây dựng Kế hoạch hành ñộng của bản thân

1. Giáo viên phát TÀI LIỆU PHÁT TAY 3 cho học viên và yêu cầu họ ñọc và thảo luận với người bên cạnh về những việc cần phải làm ñể xây dựng Kế hoạch hành ñộng cho bản thân ñể chuẩn bị khởi sự kinh doanh.

2. Giáo viên phát BÀI TẬP 5, yêu cầu các em tự xây dựng Kế hoạch hành ñộng cho bản thân và chia sẻ với người bạn bên cạnh.

3. Giáo viên khuyến khích học viên nêu câu hỏi và tổ chức thảo luận về những câu hỏi mà học viên nêu ra trong quá trình xây dựng Kế hoạch hành ñộng của mình.

4. Giáo viên nhấn mạnh rằng Kế hoạch hành ñộng cần phải thực tế và phải là một Kế hoạch mà các bạn có sự tự tin, cam kết thực hiện chúng trong thời gian tới.

5. Giáo viên cảm ơn học viên ñã tham gia nhiệt tình trong suốt khoá học và chúc các em có ñược những ý tưởng kinh doanh hay và thực sự có cơ hội. Giáo viên chúc các em thành công trong việc lập kế hoạch thực hiện kinh doanh và chúc các em thành công trong cuộc sống.

Kết luận:

• Để có thể bắt ñầu khởi sự kinh doanh, mỗi người cần phải tự xây dựng cho mình một Kế hoạch hành ñộng.

• Một kế hoạch hành ñộng bao gồm: Tự phân tích, dự thảo Kế hoạch hành ñộng cá nhân, thực hiện Kế hoạch và phải thường xuyên kiểm tra ñịnh kỳ.


• Muốn kinh doanh, bạn cần có những suy nghĩ, cảm nhận, cư xử, hành ñộng như một doanh nhân;

• Luôn tự tin vào khả năng của bản thân và rèn luyện ñể có khả năng tự tin, có ý chí vươn lên, thì mới có thể giành ñược thắng lợi;

• Hãy ñặt ra các mục tiêu thực tế, khả khi và có cam kết theo ñuổi mục tiêu cho bản thân;

• Muốn khởi sự kinh doanh, cần có Kế hoạch hành ñộng và luôn cam kết theo ñuổi thực hiện Kế hoạch hành ñộng của mình.


HÌNH CHIẾU 1

CẢM NHẬN VÀ SUY NGHĨ NHƯ MỘT DOANH NHÂN

� Vượt qua những suy nghĩ truyền thống và các thông lệ thông thường.

� Nghĩ về sự khởi ñầu với quy mô nhỏ.

� Nghĩ một cách thực tế về tài chính.

� Luôn nghĩ về những ý tưởng kinh doanh có thể thực hiện ñược.

� Nghĩ về những gì mà mọi người sẵn lòng mua.

� Nghĩ về những gì sẽ làm cho mình thành công.

� Nghĩ về chi phí - lợi nhuận của hoạt ñộng kinh doanh.

� Nghĩ về những công việc khác nhau có thể làm.

� Nghĩ về gia ñình và những người có thể ủng hộ và giúp ñỡ bạn.

� Nghĩ theo tư duy của một người thành ñạt.

� Suy nghĩ kỹ về những tình huống phức tạp.


HÌNH CHIẾU 2

CƯ XỬ VÀ HÀNH ĐỘNG NHƯ MỘT DOANH NHÂN

� Có sản phẩm và dịch vụ tốt, có giá trị ñối với người khác.

� Dùng những kĩ năng, kinh nghiệm và khả năng mình có.

� Tiếp nhận và sử dụng ngôn ngữ của người thành ñạt.

� Tiến về phía trước và làm mọi việc bằng chính khả năng của mình.

� Có thái ñộ tích cực và có ý chí vươn lên.

� Kiên quyết và có ñộng lực phấn ñấu ở bất cứ việc gì mình ñảm nhiệm.

� Tiên phong và hướng dẫn người khác.

� Xây dựng kế hoạch về những ñiều bạn muốn làm.

� Khởi xướng các hoạt ñộng trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

� Nuôi dưỡng niềm hy vọng và không bao giờ bỏ cuộc một cách dễ dàng.

� Ăn mặc chỉnh tề ñể thu hút chú ý và sự kính trọng.

� Cần có sức khỏe, năng ñộng và nhiệt tình.

� Chấp nhận vô ñiều kiện giá trị thực của mình.


57


BÀI TẬP 1

Đọc bài thơ dưới ñây cả phần A và B cho bạn bên cạnh nghe. Yêu cầu bạn ñọc lại cho mình nghe - Thảo luận với bạn mình về những ñiều mà các bạn cảm thấy thích từ hai bài thơ ñó?

A. Thái ñộ suy nghĩ.

Anh có thể làm nhiều ñiều như anh nghĩ

Nhưng anh sẽ không bao giờ hoàn thành ñược nhiều hơn.

Bạn trẻ ơi, nếu anh sợ cả chính bản thân mình

Thì anh chẳng có một cái gì giữ lại cho mình

Vì thất bại ñến từ chính bản thân mình

Ở ñấy, chỉ có anh tự hiểu

Và anh có thể thắng, tuy phải ñối ñầu với những gì tệ hại nhất

Nếu anh cảm thấy anh sẽ làm ñược.

Edgar. A. Guest

B. Nội tâm của con người

Nếu nghĩ rằng bạn thất bại, bạn sẽ gặp thất bại

Nếu nghĩ bạn không thể ñương ñầu, bạn sẽ bỏ cuộc

Nếu bạn muốn chiến thắng, nhưng lại nghĩ mình không thể thắng

Thì ñúng là sẽ không thắng, dù chỉ là một nhiệm vụ dễ dàng

Nếu anh nghĩ anh sẽ mất, anh ñã ñánh mất

Bởi vì trên ñời này anh sẽ thấy

Thắng lợi chỉ bắt ñầu bằng ý chí con nguời

Tất cả ñều từ ý ñịnh của anh

Cuộc chơi sẽ mất hết hoàn toàn

Cuộc ñua tranh lướt nhanh trước gió

Biết bao người nhát gan ñã ngã

Ngay trước cả khi công việc bắt ñầu

Nghĩ lớn và việc làm sẽ lớn

Thiển cận sẽ tụt lại ñằng sau

Nghĩ rằng anh có thể, anh sẽ có thể

Tất cả ñều từ ý ñịnh của anh

Nếu anh nghĩ anh sẽ vượt lên, anh sẽ vượt

Anh ñã nghĩ vươn tới tầm cao

Anh ñã có ñủ sức tự tin

Điều ñó cần, trước khi vào cuộc

Để anh nhận giải thưởng trong cuộc ñua này

Cuộc chiến ñấu cho ñời sống không phải chỉ luôn ñến

Với những người khoẻ nhất hoặc nhanh hơn

Mà sớm muộn thắng lợi sẽ ñến

Với những ai nghĩ rằng mình có thể thắng

Edgar A. Guest


58


BÀI TẬP 2

Bạn có tự tin không?

Những câu hỏi sau có thể quan trọng ñối với bạn. Nó giúp bạn hiểu về sự tự tin của mình. Có thể bạn không trả lời ñược một số câu hỏi, song hãy cố gắng lựa chọn những câu nào bạn thấy ñúng với mình nhất. Đối với một số câu bạn chưa từng trải nghiệm, bạn cũng có thể nghĩ xem nếu gặp tình huống như vậy, bạn sẽ hành ñộng như thế nào?

CÓ KHÔNG

1. Bạn có hay quên không? ------------ ------------

2. Tâm trạng của bạn có lúc nào thay ñổi mà chính bạn cũng không hiểu vì sao hay không?

------------ ------------

3. Bạn có cảm thấy bị nhiều người quấy rầy không? ------------ ------------

4. Có những thất bại ñến với bạn mà không phải lỗi do bạn hay không?

------------ ------------

5. Có khi nào bạn nghĩ rằng mình gặp nhiều thất bại? ------------ ------------

6. Có khi nào bạn nản lòng khi thấy mình không thể làm tốt ñược công việc?

------------ ------------

7. Khi phải nói trước công chúng bạn có thấy khó khăn không? ------------ ------------

8. Bạn có thường tự kiềm chế ñược mình không? ------------ ------------

9. Bạn có thường cảm thấy rất buồn hoặc chán nản không? ------------ ------------

10. Bạn có dễ bị tổn thương về tình cảm không? ------------ ------------

11. Bạn có thấy không thoải mái ở chốn ñông người không? ------------ ------------

12. Bạn có sẵn sàng gặp những người lạ không? ------------ ------------

13. Bạn có thiếu tự tin không? ------------ ------------

14. Bạn có hay càu nhàu, gắt gỏng không? ------------ ------------

15. Trong công việc bạn có chóng bị mệt không? ------------ ------------

16. Bạn có nghĩ rằng người ta thấy bạn có nhiều khuyết ñiểm hơn là bạn tưởng?

------------ ------------

17. Có lúc nào bạn lưỡng lự về việc làm gì tiếp theo không? ------------ ------------


59

18. Bạn có lo lắng rằng có thể phạm sai lầm không? ------------ ------------

19. Bạn có những kế hoạch không thực hiện ñược không? ------------ ------------

20. Bạn có nghĩ rằng nói chung mình không hấp dẫn bằng người cùng giới không?

------------ ------------

21. Bạn có hay “tự ái” trước nhiều việc không? ------------ ------------

22. Bạn có dễ khóc không? ------------ ------------

23. Bạn có nghĩ rằng mình là người dễ bị kích ñộng không? ------------ ------------

24. Bạn có cảm thấy thật khó kết bạn không? ------------ ------------

25. Bạn có dễ bị nản chí không? ------------ ------------

26. Bạn có thường thấy tình cảm của mình yếu ñuối không? ------------ ------------

27. Bạn có thấy tương lai sáng sủa ñối với mình không? ------------ ------------



Hãy tự tin và luôn nghĩ rằng “TÔI CÓ THỂ”

Nhiều người trong chúng ta tỏ ra thiếu tự tin. Họ sợ làm những công việc khó, thường tránh hoặc không làm nếu có thể. Họ tìm mọi cách thoái thác ñể biện bạch trước bạn bè hoặc ngay cả ñối với chính mình. Họ thường “gác mọi việc lại”.

Những người như vậy lại thường rụt rè không thoải mái trước ñông người, tự ti cho rằng những người khác có khả năng hơn mình. Họ cảm thấy mình kém cỏi hơn người khác.

Mọi người cần tự tin ở chính mình, tin rằng có những việc mình có thể làm tốt. Anh cần làm công việc của mình và tin rằng sẽ thành công. Khi thất bại và có phần nản chí, anh không ñược bỏ cuộc. Cần cố gắng hoàn thành tốt mỗi việc và nghĩ rằng không có việc gì là nhỏ và ñơn giản. Thắng lợi trong những việc nhỏ có thể giúp ta mạnh dạn làm những việc khó hơn.

Bất kể nam hay nữ nếu muốn học tập tốt cần tận dụng mọi cơ hội may mắn ñể rèn luyện sự tự tin. Mỗi BÀI TẬP hoặc bài ñọc giáo viên cho ñều là cơ hội tốt cho việc rèn luyện. Mỗi lần một bài học ñược tiếp thu tốt, ñầy ñủ, ñúng thời gian thì sự tự tin ñược tăng thêm. Học viên nào mà chuẩn bị tốt bài nói hoặc viết tốt một bài chính là luyện ñược lòng tự tin. Cũng như vậy học viên cần toàn tâm toàn ý làm công việc của mình và tham gia tích cực vào các hoạt ñộng của nhà trường cũng như giúp gia ñình làm các việc vặt ở nhà.

Tập giáo trình này ñã hướng cho các bạn suy nghĩ về việc bắt ñầu công việc kinh doanh trong tương lai.

Nghĩ về công việc kinh doanh là bước ñầu tiên, còn nhiều bước khác nữa phải làm trước khi nhà doanh nghiệp có thể nói rằng ñã thực sự thành công.

Việc học không thể quá cứng nhắc thụ ñộng vì bản chất năng ñộng của thế giới chúng ta ñang sống và kinh doanh.

Trên hết, các bạn cần có một triết lý thật rõ ràng về kinh doanh ñể làm ñộng cơ thúc ñẩy trên ñường lập nghiệp. Thành công hay thất bại trong bước ñầu trở thành chủ doanh nghiệp phụ thuộc vào bạn. Những người khác chỉ có thể hỗ trợ cho quyết ñịnh của bạn. Điều quan trọng ñó là những hành ñộng của chính bạn, chứ không phải là hành ñộng của những người khác.

Điều quan trọng nữa là phải có mục tiêu và những dự ñịnh thật rõ ràng có thể giúp bạn theo ñuổi tiến trình của việc kinh doanh. Việc hiểu rõ và chấp nhận sự thất bại ñôi khi là khó tránh và qua mỗi lần thất bại lại rút ra ñược những bài học bổ ích ñó mới là ñiều quan trọng. Trải qua những cố gắng bền bỉ bạn có thể ñạt ñược tất cả những ñiều bạn ñã muốn làm.

Thái ñộ tích cực và cách nhìn lạc quan về cuộc sống sẽ giúp bạn không bị rối trí hoặc mất can ñảm và ngay cả những trạng thái tiêu cực ñôi khi bạn gặp phải trong phần lớn các trường hợp cũng chứa ñựng những ñiều tích cực. Cũng phải ghi nhận rằng, sự hoàn thiện là ñiều lý tưởng và không nhất thiết cứ phải thực hiện ñược thật ñầy ñủ. Làm việc theo hướng ñạt ñược kết quả là ñiều chấp nhận ñược với bạn và với những người khác, và như thế bạn sẽ tránh ñược nhiều trở ngại.

Hãy làm cho mọi cố gắng của bạn có mục ñích rõ ràng và thể hiện chúng ñể góp phần làm tăng những tham vọng kinh doanh của bạn. Qua cách ñặt vấn ñề như vậy, bạn sẽ thích thú với mọi hình thái của ñời sống hàng ngày.


61


BÀI TẬP 3

Với mỗi câu nói dưới ñây, nêu lý do và ñiền vào phần ñể trống

CÂU NÓI: Hãy tự tin ở mình và tin vào ñiều anh có thể làm ñược.

BỞI VÌ:________________________________________________________

______________________________________________________________

CÂU NÓI: Hãy tự hài lòng về mình và về người khác.

BỞI VÌ:________________________________________________________

______________________________________________________________

CÂU NÓI: Tôi can ñảm ủng hộ cái mà tôi tin tưởng.

BỞI VÌ:________________________________________________________

______________________________________________________________

CÂU NÓI: Tôi sống hoà hợp với những người khác.

BỞI VÌ:________________________________________________________


62


BÀI TẬP 4

Chuyện dưới ñây là một tình huống khiến cho người ta có thể phạm sai lầm trong việc ñặt và ñạt mục tiêu. Hãy nói sai lầm gì ñã xảy ra và gợi ý làm thế nào ñể có thể thay ñổi tình huống?

Quang muốn làm nghề lái xe tải suốt ñời. Anh ñã từ chối lái xe nhỏ chở hàng cho một công ty làm bánh mỳ ñể có thể làm việc cho một công ty lớn. Song Quang lại không xin ñược việc ở công ty lớn ñó, nên hiện nay anh bị thất nghiệp. Quang phải làm gì bây giờ?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________


63



Đặt ra mục tiêu

(Điều mà bạn phấn ñấu ñể ñạt ñược)

Người thợ nề cẩn thận thường nhìn lại những viên gạch mà mình ñã xây. Nếu bạn không biết những viên gạch ñã ñược ñặt trước ñó như thế nào thì bạn sẽ không biết ñặt những viên mới ra sao.

(a) Hãy tự ñặt cho mình những mục tiêu nhỏ (hôm nay tôi sẽ phải hoàn thành BÀI TẬP thầy cho về nhà). Khi ñã hoàn thành những mục tiêu nhỏ, sẽ chuyển sang những mục tiêu lớn hơn (Tôi sẽ có một doanh nghiệp).

(b) Thực hiện một mục tiêu ñúng thời gian. Nếu có nhiều mục tiêu, có thể hoàn thành một trong số những mục tiêu ñó.

(c) Nếu mục tiêu ñề ra quá lớn khó có thể hoàn thành ñược toàn bộ, hãy phân ra làm nhiều mục tiêu nhỏ và sẽ thực hiện ñúng thời gian những mục tiêu nhỏ ñó.

(d) Chọn những mục tiêu thực tế. Đừng nhìn vào những mục tiêu mà cả ñời cũng không hoàn thành nổi.

(e) Tự cho mình những phần thưởng trong quá trình phấn ñấu. Thiếu sự ñộng viên ñể gắn kết những viên gạch với nhau, bức tường sẽ rơi ra từng mảng.

(f) Không bao giờ quên rằng ta ñang ở ñâu và ta sẽ ñi ñâu. Cần nhớ trong ñầu những mục tiêu nào ñã ñạt và những mục tiêu nào cần phải hoàn thành.

(g) Cần cụ thể và ngắn gọn khi bắt ñầu thực hiện mục tiêu.

(h) Cần nhìn nhận ñến chất lượng của mục tiêu, ñiều này sẽ cho bạn biết mục tiêu ñã ñược hoàn thành hay chưa.

(i) Xác ñịnh nguyên nhân chưa hoàn thành mục tiêu. Ví dụ, trong những doanh nghiệp nhỏ, có nhiều nguyên nhân như lãng phí vật liệu, thiếu tiền, vấn ñề về sản xuất, vấn ñề về marketing, cạnh tranh, lạm phát, chính sách của Chính phủ, kể cả những nguyên nhân khác như HIV/ AIDS.

(j) Khi phải ñiều chỉnh hướng thực hiện mục tiêu, cần phải xác ñịnh lại mục tiêu cho phù hợp với thực tế mới. Sự ñiều chỉnh ñó là một quá trình liên tục trong kinh doanh.

(k) Khi ñặt mục tiêu ñiều quan trọng là phải chú ý ñến bản chất của chúng như mục tiêu cho các công việc thường nhật, mục tiêu giải quyết vấn ñề, mục tiêu ñổi mới và mục tiêu phát triển.


64



Kế hoạch hành ñộng cá nhân

Để chuẩn bị Khởi nghiệp kinh doanh, bạn cần có những suy nghĩ nghiêm túc về những hành ñộng sau:

Bước 1 Tự phân tích

A. Bạn hãy ñánh giá ý chí, nghị lực và tính cách xã hội nổi bật của bạn một cách trung thực nhất?

B. Gia ñình và bạn bè có ñánh giá những nét nổi bật ñó của bạn không và hãy so sánh sự ñánh giá của họ với sự tự ñánh giá của bạn?

Bước 2 Dự thảo kế hoạch hành ñộng cá nhân

A. Hãy tự xác ñịnh rằng bạn muốn rèn luyện ý chí, nghị lực và tính cách xã hội của mình.

B. Hãy nhìn vào bạn bè, cha mẹ và thầy giáo ñể lên kế hoạch rèn luyện nghị lực và tính cách xã hội.

C. Hãy ñề nghị bạn bè, cha mẹ và thầy giáo giúp bạn dự thảo kế hoạch rèn luyện nghị lực và tính cách xã hội.

Bước 3 Đưa kế hoạch vào thực hành

A. Làm việc cần mẫn nhằm rèn luyện những nhân cách tốt.

B. Cố gắng từ bỏ những thói quen xấu càng nhanh càng tốt.

C. Đặt mục tiêu rèn luyện ngắn hạn từng tuần một.

Bước 4 Tự kiểm tra ñịnh kỳ

A. Tự ñánh giá ý chí, nghị lực và tính cách xã hội của mình xem có tốt hơn không.

B. Sửa chữa những mặt còn yếu.

C. Xem còn lại những thói quen nào ñối chiếu với kế hoạch rèn luyện.



65

BÀI TẬP 5

Hãy suy nghĩ nghiêm túc và tự lập cho mình một Kế hoạch hành ñộng bằng cách ñiền vào các khoảng trống dưới ñây:

Số Đầu ñề Hành ñộng ñể thực hiện Khi nào sẽ xảy ra

1 Tự phân tích

2 Dự thảo Kế hoạch hành

ñộng cá nhân

3 Đưa kế hoạch vào

thực hành

4 Tự kiểm tra ñịnh kỳ

giáo dục kinh doanh 8 -những bước tiếp theo để trở thành doanh nhân?

Leadership & Management