GEZİ PARKI’ndanŞirketlerin ve

İletişimcilerin

çıkarabileceğiDERSLER

Selim Erbay - 2014

1

Gezi Parkı Protestoları, Türkiye Tüketicisinin değişen ve yükselen değerlerinin

yanısıra tutumlarına ilişkin çok önemli örnekler sergilemiştir. Yeni Türkiye’nin yeni

tüketicilerini anlamak ve bu doğrultuda iletişim stratejilerini gözden geçirmek, artık

zorunluluktur !

2

“Gezi, devasa bir rahimdi, ve yine orada yepyenibir kuşak doğdu.” Küçük İskender /Şair

3

Türkiye’nin yeni tüketicisi, 5-10 yıl öncesindan çok daha farklı tercih ve tutumlara sahiptir.

1980 sonrası, toplu hareketlerden ve gruplaşmalardankaçınan Türk Tüketicisi, global networkleşme trendleridoğrultusunda ve sosyal medya kullanım alışkanlıklarınınetkisi ile paylaşılan değerler ekseninde, toplu/grup(tribe) olarak davranmayı benimsemektedir. Ait olma(inclusiveness ) veya bir parçası olma (tribal) , Gezi Parkıprotestoları ile ortak bilinç düzeyine ulaşmıştır.

4

1- Kimlik ve AidiyetIdentity and Belonging

Pazarlama jargonunun klasik müşteri segmentasyon kriterleri (eğitim, gelir grubu, yaş, cinsiyet)geçerliliğini yitirmiştir. Türk tüketicisi kendi kimliğini, sosyal etkileşimleri, paylaştığı değerler, iletişimiçinde ve parçası olduğu sosyal gruplar ekseninde, kendisi tanımlamayı ve önermeyi tercih etmektedir.Bu yeni tüketiciyi, paylaşılan değerler doğrultusunda tanımlamak, dinlemek, anlamak ve aynı dilikonuşarak iletişime geçmek, başarının temel koşullarından biri olarak değerlendirilmelidir.

5

1- Kimlik ve AidiyetIdentity and Belonging

2- Evrensel Değerler ve SorumlulukUniversal Values and Responsibility

6Çevresel duyarlılık, saygın kentleşme, insanca çalışma koşulları, etik yönetim, bireysel yaşamalanlarına saygı, kendini ifade etme ve iletişim özgürlüğü, yeni Türkiye Tüketicisini tanımlayan, veetkileyen temel ve paylaşılan değerler olarak öne çıkıyor ve kurumlardan da talep ediliyor.Üreticilerin, kalite, fiyat ve satış sonrası hizmetleri kadar, sosyal sorumluluk, etik iş yapmailkeleri ve çevresel duyarlılık gibi evrensel değerlere yönelik çabaları, bir o kadar önem kazanıyor.

Kurumlar ve markalar, tüketicileri ile duygusal iletişimlerini, sorumluluk üstlendikleri evrensel ve paylaşılan

değerler üzerinden planlama gerçeğinive gereğini, artık anlamalıdırlar.

Dünyayı umursuyorlar ve markalarının dünya için yaptıklarını ve satınalma

kararlarının, çevresel etkilerini bilmek istiyorlar.

72- Evrensel Değerler ve SorumlulukUniversal Values and Responsibility

3- Diyalog ve Sosyal EtkileşimConversation and Social interaction

Türkiye Tüketicisi, kendisine tek yönlü iletişim ile sunulan tekliflerden eskisi kadar etkilenmiyor vediyalog talep ediyor. Kendini içine alacak her paylaşılan değere dayalı olarak harekete geçmeye hazır.Markaların insanları biraraya getirme çabaları, bireyselleşmiş vaadlerden çok daha önemli bir iletişimşekline dönüşüyor. Bireysel marka sadakatı, ait olduğu sosyal grubun marka sadakati ile yerdeğiştiriyor. Markanın tek taraflı önerisi yerine, sosyal network paydaşının önerisi daha geçerli oluyor.Eski segmentasyon formullerine dayalı iletişim mesajları, sahibini bulmadan kayboluyor.

8

9

Sermayenin ve zenginliğin, yukarılarda bir yerlerde toplanmasına karşın bireyselleşen tüketici gücününaşağılarda hayli dağıldığının farkına varmış durumdalar. Ortak bir değer ekseninde hareketegeçebilme ve dengeleri değiştirebilme yeteneklerini keşfettiler. Kendilerine dokunabilen, doğru veilham veren değer tekliflerini, sosyal iletişim araçları ile paylaşıyor ve ortak hareket edebiliyorlar.Markalar, bireyselleşen tüketici üzerinde azalan güçlerini, ancak ortak algı ve etkileşim yaratarakgeri kazanabilirler. Nike, “ Just do it” yaklaşımı ile bunu başaran bir örnek.

3- Diyalog ve Sosyal EtkileşimConversation and Social interaction

4- DijitalizasyonDigitalization

10

Dijital teknolojinin bicimlendirdiği yeni bilgi ve iletişim dünyasına adapte olmuş durumdalar. Bu yeniyaşam tarzının etkilendiği tüm temel trendlerden (Globalization, Social Network, Prosumerization, CloudPlatformization, Millennialization) paylarını alıyorlar.

11

Bazı markalar, dijital platformlarda yer alarak, sosyalmedya stratejilerine sahip olduklarını düşünüyorlar.Geleneksel tek yönlü iletişim taktiklerinin sosyalmedya türevleri, yeni tüketicinin istediği; karşılıklıdiyalog, interaktivite ve etkileşim sonuçlarıyaratamaz ve başarısızdır.

4- DijitalizasyonDigitalization

12

İsteklerini, beklentilerini ve kimliklerini, net bir şekilde ortaya koyarak, açık iletişimden yana olduklarınısergiliyorlar, aynı samimi ve transparan yaklaşımı markalarını kullandıkları şirketlerden de bekliyorlar.

5- Açık İletişim ve samimiyetOpen Communication and sincerity

413

Kurumlar ve markalar, karşılıklı, samimi ve açık iletişim tercihlerini ortaya koyan tüketicilerini,raslantısal örnekleme dayalı anketler ve seçmeli sorulara verilen yanıtlara dayanarak tanıyamaz veanlayamaz. Karşılıklı iletişimi olanaklı kılacak, monologlar yerine diyalogları yaratacak, yaratıcı vesamimi iletişim platformlarını, tüketici günlerini ve forumlarını, saydam tüketici bilgilendirmeyayınlarını geliştirmek ve katılımcılığı özendirmek zorundadırlar.

5- Açık İletişim ve samimiyetOpen Communication and sincerity

4

6- Yaratıcı ve Zeki Mizah AnlayışıCreative and Clever Sense of Humor

14

Geleneksel mizah anlayışı yerine, durumsal komediye daha yatkın espri ve nükte odaklılar. Dijitaliletişimin zorladığı karekter sınırlamaları, yaratıcılıklarını daha da zorluyor ve keskinleştiriyor. Bireylerinkomiklikleri yerine olayların ve koşulların gülmece tarafını tercih ediyorlar. Kendilerini eğlendiren zekicetasarlanmış mesajlara karşı daha duyarlılar.

15

1970 yılların mizah dergileri ile doruklara çıkan karikatürsel mizah anlayışı, Türkiye tüketicisinin GeziParkı deneyimi ile durumsal sosyal medya mizahı deneyimine dönüşmüştür.Her tüketici, marka/ürün iletişiminde mizaha tepki verir. Artık, yeni Türkiye tüketicisini kazanmak,zeki ve yaratıcı mizah ile başarılabilir..

6- Yaratıcı ve Zeki Mizah AnlayışıCreative and Clever Sense of Humor

7- Pratiklik, Hız ve Yaratıcı ÇözümlerPracticality, Speed, Creative Solution

16

İçinde bulunduğumuz koşullar; yaratıcı, pratik, ve hızla sunulan ürün ve teklifler ile, güçlü rekabetavantajlarına sahip olma fırsatlarını yaratmakatadır. Gezi Parkı süreci, bireysel yaratıcılığıtetiklediği kadar, hızlı ve yaratıcı tekliflerin başarı ile karşılığını bulduğu girişimcilik ve tüketicikabul örneklerine de sahne olmuştur.

177- Pratiklik, Hız ve Yaratıcı ÇözümlerPracticality, Speed, Creative Solution

8- Bireysellik, Farklılık, OtantiklikIndividuality, Diversity, Authenticity

18

Türk tüketicisi; bireysellik ve farklılıkları höşgörü ile karşılamayı, ortak değerler eksenindekucaklamayı kabul etmesine karşın, benzerleşmeyi ve aynılaşmayı redederek, otantikliğinde ısraretmektedir.

198- Bireysellik, Farklılık, OtantiklikIndividuality, Diversity, Authenticity

Şirketler ve markalar, taklitler ve benzerliklere dayalı yaklaşımları ile sürüdürülebilir rekabetavantajları elde edemez ve kalıcı olmayı başaramazlar. Kişisel değerleri doğrultusunda ayrımlaşantüketici kitlelerini “bende / me2” taktikleri ile ikna etmek şansı çok düşüktür. Üründe, tüketici değerteklifinde ve iletişimde hızla benzerleşen şirketlerin, farklılaşma odaklı inovasyonların peşindenkoşuyor olmaları, uzun soluklu başarılarının en temel koşuludur.

9- Dayanışma ve PaylaşımSolidarity and Sharing

20

Sosyal network kabileleri (tribe) ve ortak paydaşlarda doğan gruplar, ortak mutsuzluklar karşısında,hızla paylaşıma geçerek, birbirlerini etkiliyebiliyorlar ve dayanışma içine girebiliyorlar.

219- Dayanışma ve PaylaşımSolidarity and Sharing

Şirketler ve markalar, mutlu ve mutsuz ürün deneyimlerinipaylaşan, farklı avantajlardan birbirini haberdar eden vedaha önemlisi, olumsuzluklar karşısında ortak hareketegeçebilen “connected tüketici” kitleleri ile karşı karşıyaolduklarını bilmelidirler. Bu, hem olumlu referanslar ilefayda sağlamaya, hem de olumsız referanslar ile hasargörmeye açık bir durumdur.

2210- İçtenlik, Sadakat ve VefaFaithfulness , Fidelity and Trueness

İçtenlik, sadakat, vefa ve sahiplenme, Gezi Parkı ile ortaya çıkan ve birbirini ilk kez tanıyan insanlararasında, yüksek ve paylaşılan deneyime bağlı filiz veren güçlü değerler olarak dikkati çekmektedir.Ortak hedefler, ortak deneyimler ve özveri ekseninde yaşanarak paylaşılanlar, eski değerlerinhatırlanmasını sağlamıştır.

10- İçtenlik, Sadakat ve VefaFaithfulness , Fidelity and Trueness

23

“Gezi, devasa bir rahimdi, ve yine orada yepyeni bir kuşak doğdu.” Küçük İskender /Şair

Şirketler ve markalar, Gezi Parkı Protestolarında filizlenen ve yeni Türkiye tüketicinin yükselendeğerlerine daha farklı bir mercekten bakmalıdır ve Küçük İskender’e bir kez daha kulak vermelidir.

Lokasyon bağlantılı müzik ve Holladay Kardeşleri Gezi Parkı için birşeyler yapmaya ikna etme rüyası!

http://on.ted.com/Holladay

selimerbay.wordpress.com, selimerbay.blogspot.com.tr

Bloğumda 29.04.2014 de yayınladığım bİR yazı

24

Postgraduate

Undergraduate

Selim ErbayBA MSc MBA

selimerbay@gmail.comselimerbay.wordpress.comselimerbay.blogspot.com.tr

Teşekkürler25