geschiedenis van het nederlands

Geschiedenis van het Nederlands

Afrikaans

Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans


1. Inleiding


“Suid-Afrika is 'n republiek. Sy amptelike naam is die Republiek van Suid-afrika. Die land bestaan deesdae uit nege provinsies: die Noordelike provinsie, Mpumalanga, Gauteng, KwaZulu-Natal, die Vrystaat, die Noord-Kaap, Noord-Wes, die Wes-Kaap en die Oos-Kaap. Die land se hoofdstad, Pretoria, lê in Gauteng, sestig kilometer noord van Johannesburg. Dié stad is kleiner as Johannesburg, die grootste stad in die land. Hierdie nege provinsies is nuut. Onder die ou blanke regering was daar net vier - Transvaal, Natal, Oranje-Vrystaat en Kaapland. Maar daardie tyd is verby. Suid-Afrika is nou 'n ander land.”

Luister hier: http://home.unilang.org/courses/afrikaans/republiek.mp3


Die taal Afrikaans is 'n Nederfrankiese Germaanse taal. Dit is die jongste Germaanse taal en een van slegs vier tale wat in die 20ste eeu gestandaardiseer is. Afrikaans is een van die elf amptelike tale van Suid-Afrika en 'n nasionale taal van Namibië. Dit word deur ongeveer 6 miljoen mense as 'n eerste taal gebruik. Die taal het grootliks sy wortels in sewentiende-eeuse Nederlandse dialekte, soos onder meer uit die woordeskat blyk waarvan sowat 95 persent uit Nederlands oorgeërf is, en waarvan net 'n baie klein gedeelte uit ander tale, soos Maleis, Engels, ander Europese tale en ander Afrikatale, ontleen is.

http://af.wikipedia.org/wiki/Afrikaans


Sprekers van het Afrikaans


Afrikaans


2. Geschiedenis


Jan van Riebeeck1652VOCVerversingstation op weg naar

de Oost (“Vitamine-C-station”)Kaapkolonie


Kaapstad


Tot 1795: het Nederlands officiële taal van de Kaapkolonie 17de eeuws Nederlands!Hollands!


Inheemse bewoners (Hottentotten en Bosjesmannen) en ingevoerde slaven

=> pidgin => creooltaal (“Hottentots-

Hollands”)Opm.: ook invloed van inheemse

talen en van Maleis, Portugees,…


Inheemse bewoners (Hottentotten en Bosjesmannen) en ingevoerde slaven

=> pidgin => creooltaal (“Hottentots-

Hollands”)+Het “Kaap-Hollands” van blanke

kolonisten


AFRIKAANS: creooltaal (“Hottentots-

Hollands”)+Het “Kaap-Hollands” van

blanke kolonisten


Tot 1795: het Nederlands officiële taal van de Kaapkolonie 17de eeuws Nederlands!Hollands!

Kaapkolonie in handen van de Britten


Grote Trek: Nederlandse kolonisten trekken naar het oosten en het noorden (de latere provincies Natal, Oranje Vrijstaat en Transvaal)


Eerste Boerenoorlog (1880–1881)

Tweede Boerenoorlog (1899–1902)

Boeren (of Afrikaners, de oorspronkelijke Nederlandse kolonisten) versus de Britten


1ste helft 19de eeuw: taalstrijd Anti-Engels

Engels! Engels! Alles Engels!Engels wat jy sien en hoor;In ons skole, in ons kerke,

word ons moedertaal vermoor.(C.P. Hoogenhout)

Die Afrikaanse Taalmonument is die enigste monument ter wêreld wat aan 'n taal gewy is. Dit is gebou op 'n heuwel bokant die Paarl in die provinsie Wes-Kaap in Suid-Afrika. Die monument is in 1975 voltooi om die halfeeu te gedenk van die amptelike erkenning van Afrikaans as 'n selfstandige taal afsonderlik van Nederlands.

Geschiedenis van het Nederlands AfrikaansAfrikaans is die taal wat vir Wes-Europa en Afrika verbind... Dit vorm 'n brug tussen die groot helder Weste en die magiese Afrika... En wat daar groots aan hulle vereniging kan ontspruit – dit is miskien wat vir Afrikaans voorlê om te ontdek. Maar wat ons nooit moet vergeet nie, is dat hierdie verandering van land en landskap as't ware aan die nuwe wordende taal geslyp, geknee, gebrei het... En so het Afrikaans in staat geword om hierdie nuwe land uit te sê... Ons taak lê in die gebruik wat ons maak en sal maak van hierdie glansende werktuig... -- N.P. van Wyk Louw

Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans“Afrikaans is de taal die Westelijk Europa en Afrika verbindt... Het vormt een brug tussen het grote, het glanzende Westen en magisch Afrika... En welke grote dingen uit hun vereniging kunnen komen - dat is misschien wat te ontdekken valt voor het Afrikaans en in het verschiet ligt. Maar wat wij nooit moeten vergeten, is dat deze verandering van land en landschap als het ware de nieuwe taal geslepen, gekneed en gebreid heeft... En zo is Afrikaans in staat gebleken om uit dit onontgonnen land te spreken... Onze taak ligt in het gebruik dat wij van dit glanzende voertuig zullen maken en maken...”

Geschiedenis van het Nederlands AfrikaansAs ons nou hier in die saal af 'n ry pale sou plant, tien pale, om die laatste tien jaar voor te stel, en aan elke paal 'n merk sou maak op 'n hoogte van die vloer af ooreenkomende met die betreklike skryfgebruik van Afrikaans in die respektiewe jaartal, en 'n streep deur die merke trek van die eerste af hier naby die vloer tot by die laatste daar anderkant teen die solder, dan sou die streep 'n snelstygende boog beskryf, nie net vinnig opgaande nie, maar opgaande na 'n vinnig vermeerderende rede. Laat ons nou in ons verbeelding die boog verleng vir die tien komende jare van nou af. Sien u menere waar die punt sal wees, daar buite in die bloue lug hoog oor Bloemfontein, in die jaar 1924. -- C.J. Langenhoven

Geschiedenis van het Nederlands Afrikaans“Als wij een rij nu van polen onderaan deze zaal planten, tien polen, om de laatste tien jaar, en op elke pool te vertegenwoordigen maken wij een teken bij een hoogte van de vloer die aan het relatieve geschreven gebruik van Afrikaans in het respectieve jaar beantwoordt, en wij trekken een lijn, hier van de eerste dichtbij de vloer tot het laatste daar tegen de zolder, dan zou de lijn een snel toenemende boog die beschrijven, niet alleen snel, maar op een snel stijgende manier toeneemt. Laat ons nu, in onze verbeelding, de boog verlengen voor de tien komende jaren van nu. Zie u, heren, waar het punt zal zijn, daar buiten in de blauwe hemel hoog over Bloemfontein, in het jaar 1924.”


Afrikaans


‘De enige dochter van het Nederlands gaat door het leven met een bar slechte reputatie.’ (De Vries 1995: 279)


‘Het Afrikaner nationalisme heeft Afrikaans een moeilijk te negeren ongunstige bijklank gegeven.” (De Vries 1995: 284)


‘Door het internationale leenwoord apartheid is het Afrikaans onlosmakelijk verbonden met rassenpolitiek en onderdrukking.’ ((De Vries 1995: 279)


Apartheid (1948-1990)


3. Kenmerken


nou word geveg om joubeding verdeel verkamp verkoop

versteel verpandek wil ondergronds gaan met jou

grondgrond wat my nie wou hê niegrond wat nooit aan my behoort het

nie

(< “grond” van Antjie Krog)


nu wordt om je gevochtenwordt bedongen verdeeld verkaveld

verkocht verstolen verpand ik wil ondergronds gaan met je grondgrond die mij niet wilde hebbengrond die nooit aan mij heeft

toebehoord

(Nederlandse vertaling R. Dorsman)


nou word geveg om joubeding verdeel verkamp verkoop

versteel verpandek wil ondergronds gaan met jou

grondgrond wat my nie wou hê niegrond wat nooit aan my behoort het

nie

(< “grond” van Antjie Krog)


http://nl.youtube.com/watch?v=2bLrSJx5Kv0&feature=related




Opmerking:


ChirurgSnydokter


ComputerRekenaar


MetroMoltrein


LuciferVuurhoutjie


http://www.youtube.com/watch?v=A5-JRTHcHAg


GiraffeKameelpaard

http://www.youtube.com/watch?v=A5-JRTHcHAg


Kameleon Verkleurmannetjie


KruiswoordraadselBlokkiesraaisel


StripverhaalStrokiesverhaal

geschiedenis van het nederlands

Documents