geregeld nr7

✔ Goed Geregeld Leren gebaren met vrienden en familie

✔ Tolksituatie Autorijles

✔ De eerste keer voor iemand tolken

✔ Nieuwtjes 100.000 bemiddelingen Tolknet

✔ Lily Ploeg:

‘Met mijn CI werd mijn wereld in één klap weer groot’

door TolknetGeregeld...Winter 2011

nummer 7

Een kwartaaluitgave van

‘Geregeld…’ is het relatiemaga-zine van Stichting Tolknet dat als doelstelling heeft te informeren over communicatie tussen doven, slechthorenden en de horende maatschappij, Tolknet en het in-zetten van een tolk gebarentaal of schrijftolk. Geregeld… verschijnt 4 keer per jaar.

Geregeld… ook ontvangen?Aanmelden kan [email protected]

RedactieSusanne KuitenbrouwerHazel HardijzerJanieke Gritter

RedactieadresE-mail: [email protected]: Postbus 9363800 AX Amersfoort

Concept en ontwerpRon de Hoog

FotografieRamon MangoldEline Visscher

DrukKunstdrukkerij Mercurius

Oplage: 4800

Contact [email protected]: 0346 332332Teksttelefoon: 0346 332333www.tolknet.org

Geregeld is gemaakt van milieuvriendelijk materiaal.

colofon

Inho

ud03 Column SusanneDe hoofdredacteur: Wapperende handen.

04 CI-ontdekkingsreisDe zwaar slechthorende Lily Ploeg besloot vier jaar geleden toch te kiezen voor een CI en heeft door dit avontuur het contact met de wereld weer hervonden. 07 De eerste keer!‘Geregeld…’ vroeg vijf tolken naar hun eerste keer tolken. 08 Tolk geregeldEen bijzondere tolksituatie, leren autorijden met een tolk.

10 Nieuwtjes en regelsNieuwtjes op het gebied van communicatie en tolken, weetjes over de tolkvoorzieningen en een cartoon.

11 Column BartDe directeur van Tolknet: Dure kennis?

12 Goed GeregeldGGMD geeft communicatietrainingen aan doven en slechthorenden en de mensen in hun omgeving. ‘Geregeld...’ bracht een bezoekje aan de gebarencursus die Annemarie van Os-Leliaert volgt samen met haar familie en vrienden.

13 Column MargreetColumn van Margreet Joosen: Mijn eerste auto.

14 Geregeld er op uitTips voor uitjes in de donkere dagen.

15 In beeld6 vragen aan Jet Isarin, senior onderzoeker bij Kentalis en schrijfster.

| Geregeld | Winter 201102

Wapperende handen

Voor een artikel over een cursus NmG (Nederlands met gebaren) nam ik een kijkje bij de cursus van Annemarie. Zij volgt deze training op maat bij GGMD met mensen uit haar eigen omgeving. Ik kwam voor het eerst in aanraking met gebaren door mijn werk bij Tolknet. Hoewel er geen dove of slechthorende bij aanwezig was, werden tijdens mijn sollicitatiegesprek veel ondersteu-nende gebaren gebruikt. Macht der gewoonte van mijn leidinggevende kwam ik later achter. Daar moest ik op dat moment wel even aan wen-nen, want ik wilde me natuurlijk vooral concentreren op de inhoud van het gesprek en niet op haar wapperende handen…Ikzelf volgde twee jaar geleden met een collega een gebarencursus, maar ik vind het nog best lastig om de gebaren goed in te zet-ten. We hebben bij Tolknet de afspraak dat we NmG gebrui-ken op de werkvloer. Dat naar ieders kunnen natuurlijk. Omdat mijn woordenschat in gebaren-taal nog beperkt is, heeft het gebruik ervan veel invloed op wat ik zeg. Ik pas mijn zinnen aan en kan niet altijd goed zeggen wat ik wil. Dit levert direct een goed voornemen voor 2012, meer gebaren leren! ✔

Susanne KuitenbrouwerHoofdredacteur

Dure kennis?‘Wie denkt dat kennis duur is, weet niet wat domheid kost.’ Deze woorden sprak Alexander Rinnooy Kan als voorzitter van de Sociaal-Economische Raad in 2010. Toen al liet Nederland veel kansen liggen om zijn concurren-tiepositie te verbeteren. Hieraan moet ik telkens denken, wanneer men op het onderwijs bezuinigt. Als het niet zo triest was, zou het lachwekkend zijn politici te horen zeggen dat dit kan zonder dat een aantal kinderen daarvan de dupe is. Iedereen weet, dat dit niet waar is. Zonder goede opleiding heb je immers geen schijn van kans op de ar-beidsmarkt. En ook binnen de sociale werkvoorziening kan een dove niet goed terecht: het is al jaren bekend dat de tolkvoorzie-ning hier niet goed geregeld is. Enerzijds wordt daar wel geld voor verstrekt, maar anderzijds zeggen de betrokkenen onvol-doende middelen te krijgen om die ‘dure’ voorziening te beta-len. Wie hier het gelijk aan zijn zijde heeft, laat ik in het mid-den. Het effect is in elk geval dat het geld niet wordt besteed waarvoor het bestemd is: communicatieproble-men tussen doven en horenden opheffen. Wat een verkwis-ting van (mense-lijk) kapitaal! ✔

Bart van der WeijdenDirecteur Tolknet

PrikbordSinds de lancering

van Tolkmatch begin

september zijn ruim 1000

aanvragen op het Prikbord

geplaatst. Hieruit blijkt

de populariteit van deze

nieuwe functionaliteit

die werkt als een soort

marktplaats.

BMW herkent gebarenEen auto besturen met gebaren

futuristisch? Nee, BMW heeft een

product op de markt gebracht

waarmee het display in de auto

bestuurd kan worden door het

gebruik van gebaren. Door een

handbeweging naar links, rechts,

onder of boven te maken, naar

het dashboard toe of er juist vanaf

kan de boardcomputer worden

bestuurd. Volgens de autofabrikant

draagt de gebarenherkenning bij

aan meer veiligheid en comfort.

Cartoon

Gezocht: deelnemers onderzoek sociale uitsluitingVoor slechthorende jongeren is sociale contacten leggen en onderhouden moeilijker dan voor goed horende leeftijdsgenoten. Wetenschappers ver-moeden dat sommigen daar letterlijk ziek van kunnen worden. Om dit te onderzoeken is wetenschapper Martin Gevonden op zoek naar doven en ernstig slechthorenden die willen meewerken aan een onderzoek waarbij met behulp van een hersenscan wordt gekeken naar subtiele veranderin-gen in de hersenen. Ben je tussen de 18 en 30 jaar, van Nederlandse afkomst, ben je NIET met gebarentaal (NGT) opgegroeid en heb je aan beide oren minimaal 60dB gehoorverlies, meld je dan aan via [email protected]. Ook horende jongeren kunnen zich aanmelden als proefpersoon voor de controlegroep.

Wijziging tolkvoorziening

2012Vanaf 2012 wordt de

tolkvoorziening zowel voor leef-,

onderwijs- als werksituaties op

een aantal punten aangepast. Zo gaat

de maximale kilometer-afstand die tolken vergoed

krijgen, omlaag van 110 naar 80 kilometer per enkele reis. En wilt u voor een opdracht teamtolken inzetten? De tol-

ken krijgen dan niet meer 100% per persoon uitbe-taald, maar samen 150%.

100.000 bemiddelingen

Maandag 24 oktober kwam

net na het middaguur de

100.000ste aanvraag bij Tolknet

binnen! Tolknet is opgetogen

met dit aantal en hoopt ook in

de toekomst nog veel mensen

te kunnen ondersteunen bij het

regelen van tolken. Begon Tolk-

net in 2004 nog met zo’n

10.000 aanvragen op jaarbasis,

nu 7 jaar later ligt het aantal

aanvragen op ruim 16.000.

Geregeld… gaat digitaal Tolknet krijg een digitale nieuws-brief! ‘Geregeld…’ valt vanaf vol-gend jaar daarom nog maar twee keer per jaar bij u op de mat. Met een digitale nieuwsbrief kunnen we u nog beter op de hoogte houden van de actualiteiten en de laatste nieuwtjes op het gebied van de tolkvoor-ziening en andere com-municatieoplossingen.

10 11

Geregeld tussen de regels Tussen de regels door

| Geregeld | Winter 2011 Winter 2011 | Geregeld |

nieuwtjes en regels column bart

Nieuwtjes op het gebied van

communicatie? Tip de redactie

via [email protected]

04

10

14

column susanne

Winter 2011 | Geregeld | 03

De zwaar slechthorende Lily Ploeg (50) kreeg

vier jaar geleden een cochleair implantaat (CI).

Haar gaandeweg beslotener wordende wereld

werd in één klap weer opengegooid. Eén van

de gevolgen is dat ze sindsdien ook het nut

van schrijftolken heeft ontdekt.

Tekst: Erik Betten

Leven met een CI

‘Ik kan genieten van ieder geluid’

Vanuit de nieuwe keuken in haar huis in Cuijk vraagt Lily hoe mijn reis was. Tegelijk zet ze het koffiezetapparaat aan, met het nodige geluid. Aarzelend geef ik vanaf de eetkamertafel antwoord, want op die afstand en het omge-vingsgeluid erbij zal het wel moeilijk horen zijn, schat ik in. Maar nee, uit Lily’s reactie blijkt dat ze elk woord heeft verstaan. ‘Ik heb echt geluk gehad’, vertelt Lily als ze tegenover me zit. ‘Bij mij is de ingreep heel goed gelukt.’ En dat terwijl ze er aanvankelijk sterk aan twijfelde. ‘Mijn gehoor is sinds mijn achttiende steeds verder achteruitgegaan. Het is erfelijk, mijn vader heeft het ook. Rond 2003 kreeg ik het advies om een CI te laten plaatsen. Maar toen ik de oproep kreeg, was dat eigenlijk te snel voor me. Ik heb me onderaan de wachtlijst laten zetten, omdat ik er nog niet klaar voor was. Ik hoorde eigenlijk al niets meer, maar het opgeven van dat hele kleine restje gehoor vond ik moeilijk.’Voor Lily veranderde dat in de loop van 2006. ‘Ik was best gelukkig, ook met mijn sociale leven. Maar ik merkte met name bij mijn zoon Daneel (nu veer-tien jaar) dat ik problemen had om hem te volgen. Het lukte me niet om goed bij te houden waar hij mee bezig was.’

OntdekkingsreisVoor iedereen die een CI krijgt is het afwachten hoe snel het lukt om geluiden te onderscheiden. In het geval van Lily was het meteen na de aansluiting van


Geregeld tussen de regelsuitgelicht

de CI al raak. Ze laat het dagboek zien dat ze in die tijd op internet bijhield. ‘Mijn zoon zat op de terugweg ach-ter in de auto. Hij zei een zin en ik kon ‘m verstaan’, schreef ze die dag. ‘Ik hoorde leuke tikgeluidjes en dat bleek de richtingaanwijzer te zijn.’Het dagboek leest als het verslag van een ontdekkings-reis. En zo voelde het ook, zegt Lily. ‘Het was overweldi-gend, zoveel geluiden er bleken te zijn. Zo had ik me nooit gerealiseerd dat het wieltje van een muis geluid maakt. Ik voelde me als Alice in Wonderland.’In haar leven heeft muziek altijd een belangrijke rol ge-speeld. Ze speelde gitaar in een band, luisterde veel muziek. ‘Toen ik me realiseerde dat mijn gehoor ver-dween, heb ik nog heel veel beluisterd, om de muziekbi-bliotheek in mijn hoofd zo groot mogelijk te maken.’ Een van de eerste dingen die ze deed na de plaatsing van de CI was dan ook het beluisteren van muziek. In haar dag-boek schreef ze over het eerste liedje dat ze hoorde: ‘Er zit een verschrikkelijk mooie gitaarsolo in dat nummer, toen ik die net hoorde, moest ik echt huilen. Het klinkt natuurlijk nog allemaal niet zoals het hoort, maar toch is het geweldig. Ik kon het HOREN!!’

CommunicatieOok in de omgang met haar omgeving veranderde van alles. Eerder had ze haar werk in een kledingboetiek moeten opgeven. Ze ging aan de slag bij de bibliotheek van de Radboud Universiteit in Nijmegen, waar ze nu nog werkt. ‘Het bijwonen van vergaderingen had daar geen zin. En ook het contact met collega’s was mini-maal. Door de CI veranderde dat. Een collega waar ik al jaren tegenover zat, leerde ik in korte tijd kennen. Tot dat moment was het gebleven bij het uitwisselen van de belangrijkste informatie. Maar nu kan ik ook kleine din-gen bespreken. En dat zijn de dingen waardoor je ie-mand echt leert kennen. Nu begrijp ik ook pas hoeveel ik gemist heb.’

SchrijftolkVergelijkbaar met een goed gehoor is een CI niet. ‘Eén op één gaat het prima, maar muziek klinkt anders, en horen in grote groepen blijft ook lastig.’ Daarom maakt ze tegenwoordig zo nu en dan gebruik van een schrijftolk. Terwijl ze dat eerder, met een veel slechter gehoor, nog helemaal niet deed. ‘Dat komt omdat het gehoorverlies ›

‘Voor de kleine dingen, daar heb ik het allemaal

voor gedaan’


dingen, zoals het kunnen afwassen én luisteren naar mijn afdrogende zoon tegelijk, daar heb ik het allemaal voor gedaan.’ ✔

zo geleidelijk plaatsvond. Je leeft niet in een dovenwe-reld. Zelfs als je medisch gezien doof bent, komt het dan niet in je op om die kant uit te kijken.’ Het gevolg was wel dat Lily’s wereld gaandeweg kleiner werd, omdat de communicatie met mensen nooit echt diepgaand werd.‘Met mijn CI werd mijn wereld in één klap weer groot. Dingen die ik eerder niet opzocht – een conferentie, een lezing – zijn nu wel weer de moeite waard. En in zo’n setting is het heel fijn als er een schrijftolk bij is.’

De kleine dingenLily kreeg ook weer volledige aansluiting bij haar zoon. ‘In het begin bleef hij maar zeggen hoe fijn het was dat we weer zo met elkaar konden praten. Ik wist de grote lijnen wel, maar de dingen die hem bezighielden, daar kreeg ik nauwelijks iets van mee. Dat is nu helemaal veranderd. Nu zie ik ook hoeveel we van elkaar misten.’ Omdat het gehoorverlies erfelijk is, heeft haar zoon 50 procent kans dat hij er last van krijgt. ‘Maar daar zit hij niet mee. Hij zei: dat geeft toch niet, dan neem ik ook een CI.’ De afsluiting van haar dagboek benadrukt dat Lily’s ver-haal gaat over het hervonden contact met de wereld. ‘Bij de audioloog krijg je steeds percentages hoeveel je kunt horen. Dat is allemaal heel mooi. Maar voor de kleine

CI: De voors en tegensEen CI is een implantaat dat geluid omzet in elek-trische pulsen die rechtstreeks op de gehoorze-nuw worden overgedragen. Eventuele gehoorres-ten gaan door de implantatie verloren. De resul-taten verschillen per persoon. Door het beperkte aantal elektroden dat het geluid doorgeeft aan de gehoorzenuw, is het resultaat niet te vergelijken met normaal gehoor. Toch bleek uit een onder-zoek door de NVVS vorig jaar dat 86 procent van de slechthorende CI-gebruikers een duidelijke verbetering ervoer in de kwaliteit van leven. Van-uit de dovenwereld is wel kritiek gekomen op CI, uit vrees dat gebarentaal en de dovencultuur zullen verdwijnen als alle dove kinderen een CI krijgen. Om iedereen zo goed mogelijk voor te lichten, is het Onafhankelijk Platform Cochleaire Implantatie opgericht. www.opci.nl.


‘ Ik hoorde leuke tikgeluidjes en dat bleek de richting-aanwijzer te zijn’

Joke VringSchrijftolkDe eerste keer tolken was per onge-luk. Dat was tijdens een voorlich-tingsbijeenkomst voor studenten over allerlei vormen van doofheid en slechthorendheid. De Hogeschool was vergeten om een tolk te regelen bij het avondprogramma en zocht vrijwilligers. Een medestudent en ik zijn toen samen gaan schrijftolken.

Berber van der Horst GebarentolkEigenlijk kan ik me dat niet meer herinneren. De laatste observatie

✔ Hoe was jouw eerste keer tolken?De eerste keer een tolk inzetten, hartstikke spannend waar-

schijnlijk. Maar hoe is dat eigenlijk voor tolken om voor het

eerst voor iemand te tolken?

voor mijn diploma weet ik nog wél, dat was vreselijk. Er was toen een onoverzichtelijke setting met veel doven en meerdere tolken. Ik hoor vaak van mensen dat ze mijn mond-beeld prettig vinden, maar deze klant net niet. Gelukkig had het geen negatief gevolg voor mijn beoordeling.

Martine StokkingGebarentolkIk vond het heel eng. Op school leer je wat je allemaal moet doen in een tolksetting, maar dan sta je er op-eens echt alleen voor. De eerste keer was onverwachts bij een nota-ris. Mijn mentor was de opdracht vergeten. In overleg met de klant heb ik toen getolkt. Gelukkig kenden de klant en ik elkaar al.

Esther EssenburgGebarentolkIk was heel nerveus. Van tevoren was ik bang om me te verslapen en daardoor kon ik juist niet slapen. Ik tolkte bij een HBO-opleiding en eenmaal bezig ging het super. Toen de klant moest lachen om een grap-je, besefte ik dat alles wat ik tolkte goed overkwam. Dat was een leuk moment.

Rosa ZuurhoutGebarentolkPrecies de eerste keer weet ik niet meer. De eerste keer dat ik een tolk zag heeft wel veel indruk gemaakt. Ik werkte als groepsleidster bij Kentalis, toen ik voor het eerst een tolk zag tolken. Dit wil ik ook, dacht ik toen. Nu vier jaar later zit ik daar, als tolk. ✔


Tussen de regels doortussen de regels door

✔ RijbewijsAls je doof bent, kun je prima je rijbewijs halen! Zo bewijst ook Tim Zijlmans die dankzij de inzet van instructeur Hans Taks en gebarentolk Marion Groeneveld in ruim dertig lessen zijn rijbewijs haalde.


Tussen de regels doortolk geregeld


PrikbordSinds de lancering

van Tolkmatch begin

september zijn ruim 1000

aanvragen op het Prikbord

geplaatst. Hieruit blijkt

de populariteit van deze

nieuwe functionaliteit

die werkt als een soort

marktplaats.

Cartoon

Gezocht: deelnemers onderzoek sociale uitsluitingVoor slechthorende jongeren is sociale contacten leggen en onderhouden moeilijker dan voor goed horende leeftijdsgenoten. Wetenschappers ver-moeden dat sommigen daar letterlijk ziek van kunnen worden. Om dit te onderzoeken is wetenschapper Martin Gevonden op zoek naar doven en ernstig slechthorenden die willen meewerken aan een onderzoek waarbij met behulp van een hersenscan wordt gekeken naar subtiele veranderin-gen in de hersenen. Ben je tussen de 18 en 30 jaar, van Nederlandse afkomst, ben je NIET met gebarentaal (NGT) opgegroeid en heb je aan beide oren minimaal 60dB gehoorverlies, meld je dan aan via [email protected]. Ook horende jongeren kunnen zich aanmelden als proefpersoon voor de controlegroep.

Geregeld… gaat digitaal Tolknet krijg een digitale nieuws-brief! ‘Geregeld…’ valt vanaf vol-gend jaar daarom nog maar twee keer per jaar bij u op de mat. Met een digitale nieuwsbrief kunnen we u nog beter op de hoogte houden van de actualiteiten en de laatste nieuwtjes op het gebied van de tolkvoor-ziening en andere com-municatieoplossingen.

10

Geregeld tussen de regels


nieuwtjes en regels

Nieuwtjes op het gebied van

communicatie? Tip de redactie

via [email protected]

Dure kennis?‘Wie denkt dat kennis duur is, weet niet wat domheid kost.’ Deze woorden sprak Alexander Rinnooy Kan als voorzitter van de Sociaal-Economische Raad in 2010. Toen al liet Nederland veel kansen liggen om zijn concurren-tiepositie te verbeteren. Hieraan moet ik telkens denken, wanneer men op het onderwijs bezuinigt. Als het niet zo triest was, zou het lachwekkend zijn politici te horen zeggen dat dit kan zonder dat een aantal kinderen daarvan de dupe is. Iedereen weet, dat dit niet waar is. Zonder goede opleiding heb je immers geen schijn van kans op de ar-beidsmarkt. En ook binnen de sociale werkvoorziening kan een dove niet goed terecht: het is al jaren bekend dat de tolkvoorzie-ning hier niet goed geregeld is. Enerzijds wordt daar wel geld voor verstrekt, maar anderzijds zeggen de betrokkenen onvol-doende middelen te krijgen om die ‘dure’ voorziening te beta-len. Wie hier het gelijk aan zijn zijde heeft, laat ik in het mid-den. Het effect is in elk geval dat het geld niet wordt besteed waarvoor het bestemd is: communicatieproble-men tussen doven en horenden opheffen. Wat een verkwis-ting van (mense-lijk) kapitaal! ✔

Bart van der WeijdenDirecteur Tolknet

BMW herkent gebarenEen auto besturen met gebaren

futuristisch? Nee, BMW heeft een

product op de markt gebracht

waarmee het display in de auto

bestuurd kan worden door het

gebruik van gebaren. Door een

handbeweging naar links, rechts,

onder of boven te maken, naar

het dashboard toe of er juist vanaf

kan de boardcomputer worden

bestuurd. Volgens de autofabrikant

draagt de gebarenherkenning bij

aan meer veiligheid en comfort.

Wijziging tolkvoorziening

2012Vanaf 2012 wordt de

tolkvoorziening zowel voor leef-,

onderwijs- als werksituaties op

een aantal punten aangepast. Zo gaat

de maximale kilometer-afstand die tolken vergoed

krijgen, omlaag van 110 naar 80 kilometer per enkele reis. En wilt u voor een opdracht teamtolken inzetten? De tol-

ken krijgen dan niet meer 100% per persoon uitbe-taald, maar samen 150%.

100.000 bemiddelingen

Maandag 24 oktober kwam

net na het middaguur de

100.000ste aanvraag bij Tolknet

binnen! Tolknet is opgetogen

met dit aantal en hoopt ook in

de toekomst nog veel mensen

te kunnen ondersteunen bij het

regelen van tolken. Begon Tolk-

net in 2004 nog met zo’n

10.000 aanvragen op jaarbasis,

nu 7 jaar later ligt het aantal

aanvragen op ruim 16.000.

11

Tussen de regels door

Winter 2011 | Geregeld |

column bart

Sinds haar puberteit is Annemarie doof aan haar linkeroor, het gehoor van haar andere oor gaat ook achteruit. Omdat het niet goed kunnen commu-niceren haar steeds meer ging frustre-ren, zocht ze op internet naar een oplossing. Zo kwam ze uit op de training bij GGMD, ‘Communiceren in NmG’. Nederlands met ondersteunende ge-baren (NmG) is een communicatie-vorm die vooral door (ernstig) slecht-horenden en plots- en laatdoven wordt gebruikt. Bij NmG spreekt iemand gewoon Nederlands en maakt daarbij gebaren. Het Nederlands wordt hier-door visueel. Deze training volgt An-nemarie niet alleen. ‘Ik volg deze trai-ning met mijn man, vader en moeder, broertje en zus. En ook mijn beste vriendin en vriend, schoonvader en twee hele goede vrienden die ik ken via mijn man doen mee. Deze perso-nen heb ik zorgvuldig uitgekozen. Mijn

Als je langzaam of plotseling ernstig slechthorend of doof

wordt, kun je niet meer communiceren zoals je dat gewend

was. Zo ervoer ook Annemarie van Os - Leliaert (31 jaar)

uit Almere. Zij volgt de training ‘Communiceren in NmG’

(Nederlands ondersteund met gebaren) samen met haar

familie en vrienden. ‘Geregeld…’ nam een kijkje.

Communicatietrainingen samen met familie en vrienden

‘ Dat de communicatie er beter op geworden is, staat vast!’

man en familie zie ik uiteraard heel veel en dat was de belangrijkste reden om hen mee te laten doen, gelukkig wil-den zij dat ook!’

Aanrader‘Ik merk in mijn dagelijkse leven zeker al effect in de communicatie. De

goed geregeld


‘Ik heb de deelnemers zorgvuldig uitgekozen’

Mijn eerste auto18 jaar, in één keer mijn rijbewijs gehaald en mijn vader ging op zoek naar een leuk autootje. Het werd een Autobianchi, in een felblauwe kleur. Dat is een Italiaanse mini met veel peper in zijn donder.

Als ik in mijn auto zit, dan hoor ik veel geluiden. Ook geluiden die ik niet kan thuisbrengen (was dat nou de uitlaat?). Ik heb tinnitus, dus heb ik ook geluiden tussen mijn oren. Op het moment dat ik iets hoor wat ik niet kan thuisbrengen, doe ik even mijn gehoorapparaten uit en check of het ‘mijn’ geluid is als gevolg van tinnitus of dat het geluid uit mijn auto komt.

Dat laatste was een keer het geval. Ik reed in mijn Autobianchi naar huis. Na een tijdje hoorde ik een raar geluid: tattatatederaattaataaa… Mijn ge-hoorapparaten uit: geluid is niet van mij dus van de auto. En het ging maar door, tatteerddaaatteerraaatttaattaaatttaattaa.. en als ik door een diepe kuil ging, kreeg het geluid nog een extra dimensie: tattaDERAAATTAAT-dera. Ondertussen begonnen mensen naar mij te zwaaien en te lachen. Ik snapte er niets van maar zwaaide en lachte terug. Ondertussen ging dat geluid maar door. Ik kon maar niet achterhalen wat het geluid was: raam open, raam dicht, alle hendels uitproberen, het geluid bleef. Ik haalde mijn schouders op en dacht: dat gaat wel weer over.

Al tatteretaatterend kwam ik thuis en zie ik mijn vader achter het raam staan: zijn wenkbrauwen zwaar gefronst en zijn handen vragend opgeheven. Ik vraag: wat? Hij: waarom toeter je de hele tijd? Ooooh, was dat het geluid! De claxon was losgegaan en maakte telkens een geluid als ik door een kuil of over een klinkerweg reed. Dat ik dáár niet op kwam! Na 27 jaar denk ik er nog steeds aan als ik in mijn auto zit (een Renault inmiddels) en een raar geluid hoor. En dan toeter ik even. ✔

Margreet Joosen

Margreet is 45 jaar, woont met haar man in een dijkhuisje in Zonnemaire met een hond, 3 katten, 6 kippen en een heleboel veldmuizen. Zij is slechthorend en werkt voor de Dienst Landelijk Gebied. Haar motto: haal alles uit het leven en geniet ervan.

meest simpele dingen, zoals thee met een beetje suiker, begrijp ik nu veel makkelijker. Vreselijk fijn! Ik kan het andere mensen die erover na-denken, zeker aanraden. Tot voor kort heb ik nooit geweten dat dit kon en dus jaren miscommunicatie erva-ren. Ik kan het niet uitleggen, maar dat de communicatie er beter op geworden is, staat vast!’

GroentenDe andere deelnemers vertellen over hun ervaringen. Vriendin Arieke ver-ontschuldigt zich over het feit dat ze haar huiswerk niet gemaakt heeft. ‘Ik vind het heel bijzonder om samen gebaren te leren, helaas is het wel lastig om de tijd te vinden om te oefenen’. Barry, de man van Anne-marie, vertelt: ‘Ik merk wel dat Anne-marie veel aan de gebaren heeft, maar ik vind het best moeilijk om de gebaren te onthouden. De volgende les gaat over groenten, daar heb ik zin in. Ik houd veel van koken dus die gebaren kan ik goed gebruiken.’

GGMD voor Doven en Slechthoren-den biedt haar cliënten communica-tietrainingen aan. Het doel van deze trainingen is het verbeteren van de communicatie van de cliënt met de naaste omgeving en deze vinden meestal plaats bij de cliënt thuis. De communicatietrainin-gen zijn doorgaans kosteloos voor de cliënt en overige deelnemers omdat ze vanuit de AWBZ bekostigd wor-den. Annemarie volgt de Standaard Communicatietraining NmG. Deze training kan in een periode van 3 of 4 maanden worden afgerond. ✔

www.ggmd.nl

column margreet


KerstvieringIn het hele land worden elke zondag dovendiensten gehouden waarbij de hele kerkdienst in gebarentaal is te volgen. Met kerst zijn er ook speciale dovendiensten zodat de kerstviering ook voor doven en slechthorenden te volgen is. 25 december, diverse plaatsen,www.dovenpastoraat.nl

Kerstcircus Ahoy Topacrobaten, clowns en span-nende acts. Allemaal te zien in het Kerstcircus Ahoy in Rotterdam, het oudste kerstcircus van Nederland. De sfeervolle voorstelling is voor jong en oud. Bijzondere gast is Flo-rian Richter die de zilveren en gou-den clown won met zijn Hungarian Post, een acrobatische act met paarden. 23 december t/m 5 januari, Rotter-dam, www.kerstcircus.nl

Sportieve uitjes in de winterNieuwjaarsduik Met een frisse duik het nieuwe jaar in? Ren op 1 januari 2012 met dui-zenden mensen mee de Noordzee in om 2012 op een bijzondere ma-nier in te luiden. Na afloop van de duik is er Unox erwtensoep om op te warmen.1 januari 2012, Scheveningen,www.nieuwjaarsduik.nl

Safari-joggen Ontdek de nieuwe manier van ‘wild spotten’ op de Veluwe en ga safari-joggen! Onder leiding van een gids wordt er gejogd bij ochtendgloren of de avondschemering en worden wilde zwijnen, damherten en de koningen van het grootwild: edel-herten gespot. Er zijn routes van 6 tot 25 km.Veluwe, www.safari-joggen.nl

Zeehelden Het Scheepvaart-museum is weer geopend met di-verse interactieve tentoonstellingen. Leer meer over de Nederlandse scheepvaart en bekijk de replica van het schip Amsterdam dat in 1749 al

op zijn eerste reis verging. Er zijn diverse tentoonstellingen speciaal voor kinderen van alle leeftijden.Ringleiding is aanwezig, een tolk is op verzoek mee te nemen.7 dagen per week geopend, Amsterdam, www.hetscheepvaartmuseum.nl

GlasblazenGlasblazen lijkt eenvoudig, maar is verdraaid moeilijk. In de Glasblazerij in Leerdam zijn glasblazers aan het werk te zien en vertellen voorlichters hoe het glasblazen werkt. Voor slechthorende bezoekers is er een ringleiding.Donderdag t/m zaterdag (vanaf 14 februari), Leerdam,www.nationaalglasmuseum.nl

23 DEC - 5 jan

v.a. 14 FEB

25DEC

1jan

geregeld er op uit

6 vragen aan... jet Isarin

Jet Isarin is senior onderzoeker bij Kentalis E&I,

PonTeM. Haar aandachtsgebieden zijn autisme,

participatieonderzoek en empowerment van jon-

geren met een auditieve of communicatieve be-

perking. Zij schreef diverse boeken, o.a. Bewo-

gen Communicatie (over autisme en doofheid),

Kind als geen ander, Hoor hen! en Zo hoort het.

Wat doet u als senior onderzoeker bij Kentalis?‘Ik bedenk onderzoeksprojecten, zoek er financiering voor en voer ze uit. Daarnaast begeleid ik mensen uit het veld bij het doen van praktijkonderzoek en schrijf ik over de resultaten van onderzoeksprojecten. Deze onderzoe-ken kunnen gaan over autisme, doofheid, slechthorend-heid of over ernstige spraak- en/of taalmoeilijkheden (ESM).’

Waar wordt u blij van?‘Als ik jongeren zie opbloeien doordat ze lotgenoten leren kennen, ervaringen kunnen uitwisselen en ontdek-ken hoeveel kracht en goede ideeën ze eigenlijk heb-ben.’

Waar heeft u moeite mee?‘Het verdriet en de pijn die ik bij jongeren zie omdat ze zich eenzaam voelen en het gevoel hebben niet gezien te worden. De verhalen over gepest en buitengesloten worden, grijpen me erg aan.’

Wat is uw grootste succes?‘Grote successen behaal je niet alleen. Voor mij is Zo Hoort Het, zowel het onderzoek als de Stichting die daaruit voortkwam, een groot succes van de jongeren. Ik heb daar een bijdrage aan geleverd. Datzelfde geldt voor de film en de expositie die de jongeren met ESM, die deelnamen aan het project Spraaksaam, hebben gemaakt.’

Waarom is participatieonderzoek zoals Zo Hoort Het van belang?‘Participatieonderzoek waarbij jongeren zelf actief be-trokken zijn, is van belang omdat het de onderzochte groep een stem geeft en ervaringskennis centraal plaatst. De betrokkenen zelf bepalen wat relevante on-derzoeksvragen zijn en hoe die onderzocht moeten wor-den. Resultaten zijn er niet pas aan het eind van het onderzoek, maar elke dag dat je er gezamenlijk mee bezig bent.’

Kunt u iets vertellen over Spraaksaam De Movie? (bij het verschijnen van dit magazine is de première al geweest)‘Net als Zo Hoort Het is Spraaksaam een participatieproject. Jongeren met een taalstoornis besloten dat er meer bekendheid gegeven moest worden aan hun onzichtbare handicap. Daarom besloten ze een film te maken en een tentoonstelling. Wat ze gemaakt hebben, zal op iedereen indruk maken.’

Heeft u een wens voor de toekomst?‘Ik hoop dat er een tijd aanbreekt waar-in we er als volwas-senen garant voor staan dat kinderen die ‘anders’ zijn niet meer worden ge-pest of buitengeslo-ten.’ ✔

Kijk voor meer informatie

over Spraaksaam op www.

spraaksaam.com. Informatie

over Stichting Zo Hoort Het is te

vinden op www.zohoorthet.nl.


Tussen de regels doorgeregeld in beeld

Meer keuze, meer gemak!

twitter.com/tolknet facebook.com/tolknet tolknet.hyves.nl

Postadres Postbus 936 - 3800 AX Amersfoort / Bezoekadres Amersfoortsestraat 70d - 3769 AL Soesterberg

Telefoon: 0346 – 332 332 / Teksttelefoon: 0346 – 332 333 / SMS: 06 – 22988453 / Fax: 0800 – 865 56 38 (gratis)

E-mail: [email protected] / Mobiele- en internetteksttelefoon(RTT): [email protected]

Ga naar www.tolknet.org

Maak een aanvraag

Zoek een tolk

Schrijf je in

geregeld nr7

Documents