GEOGRAFIJA GERZOVA

Kraj između gornjih tokova reka Plive i Sane, u srednjem veku j bio poznat kao župa Pliva, a u

periodu turske vladavine kao nahija Sokol, a ponekad i kao nahija Gerzovo . Ovaj kraj je u

prošlosti predstavljalo jedno od najznačajnijih istorijsko-geografskih celina Zapadne Bosne.

Iako najvećim delom okružen planinskim vencima, ovaj kraj je, zahvaljujući dolinama

pomenutih reka i putevima koji su kroz njega prolazili i u njemu se ukrštali, uvek bio otvoren

prema spoljnjem svetu i njegovim uticajima. Jedan od tih starih puteva (Split- Glamoč-

Mlinište- Pecka- Banja Luka- Bosanska Gradiška), izgrađen je u trećem veku naše ere, vodio je

od juga prema severu i, još od rimskog vremena, povezivao Panoniju sa Jadranskim morem.

Drugi od njih, onaj što vodi od Jajca dolinom Plive, preko Sokoca, Gerzova, Baraća, Pecke i

Medine u dolinu Sane i dalje prema Ključu, presecao je Bosnu od istoka prema zapadu i

povezivao ne samo njene nego i druge udaljenije krajeve i regije kroz koje je prolazio. Oba ta

puta imali su prvorazredni strategijski i privredni značaj, pa su u mnogome određivali istoriju

prostora kroz koji su prolazili, uključujući tu i prostor o kojem je reč.

Moje rodno selo Gerzovo rasulo je svoje domove i staništa po improvizovanoj visoravni,

uklještenoj između plećatih, zapadnobosanskih planina, u širokom pojasu Bosanske krajine,

blizu tromeđe Bosne, Dalmacije i Like, na razvođu reka Plive i Sane, na domak Kočićevog

Zmijanja, između gradova Mrkonjić Grada, jajca, Glamoča i Ključa. Za putnika namernika,

ovaj izrazito brdsko-planinski kraj, prošaran prostranim livadama, njivama, gajevima i

lugovima, proplancima i vidicima, ispresecan stazama i nogostupima, zaista je veoma i

nadmoćno lep kao pejsaž, i po svojim pitominama i po svojim vrletima i bespućima.

Polazeći od predpostavke da slike mogu mnogo više i bolje da prikažu položaj sela, raspored rodova u selu i zaseocima, kao i svu lepotu i čari, kako samog

Gerzova i Gerzovačkog polja, tako i šire okoline Gerzova, to sam se i opredelio da svu raskoš ovog kraja i njegove komperativne prednosti prikažem u što

većoj meri u slici i to, kako na ovoj stranici, tako i na niz drugih vezanih za ovo prelepo selo.

Položaj GERZOVA na geografskoj karti BiH

Pet lipa Ostaci ŠKOLE

GERZOVO - VELETOVO

SATELITSKI SNIMCI GERZOVA I OKOLINE (2016.)

PODOVI

GERZOVO i okolina – satelitski snimak

„Dirina“ trasa

Četinarska čuma

Bukovašuma

Bogojevidi

Bajidi

Ošapi

Stanidi

Lukidi

Baradka crkva

Gerzovačka crkva

Jakovljevidi

G o r nj i B a r a d i

Aničidi

Mitrovidi

Savičidi

Oglavak

Cicvarida do

Baneke

Kizidi

Topid

i

Majstorovidi

Stojčidi

Baradka brda

Todoridi

Bubnjevidi

Pešidi

Gerzovo - B R D O

R u d i n e Šušnjari

Šušnjarev gaj

Gornji Baradi – Gerzovo Brdo

Oparnicee

Topidi

Kaure

Prpidi

Zecovi

Plejidi

Smiljanidi

Grujidi

Popovidi

Ošapi

Jakice

Parinčidi

B r d o

Zlokosi

GROMILE: Satelitski snimak

Novakovidi

Višekrune

Milanovidi Dakidi

Gvozdenci

Kužidi

Rajini

PJANUŠA

Njive - POLJA

BARE

TURBE ?

Slijepčevidi

Stojičidi

Gajidi

Milanovidi

GERZOVO: Lukići (satelitski snimak)

STRANA

– Bukova šuma

POLJA

– Hrastovi gajevi

Vodnjaci

SATELITSKI SNIMAK: Ulazak u Gerzovo od Baraća Jugo-zapadni deo Gerzovačkog polja

Špiridi

i

Šušnjari

Stankovidi

Lukidi

Šušnjarev gaj

ZLOKOSI

GERZOVO: CENTAR i deo POTKRAJA

CENTAR Mrđani

Lukidi

Krivaja

Ćulumi

PODOVI - Podid

P

Dakidi

Stankovidi

GERZOVO: POTKRAJ – Jugoistocni deo Gerzovackog polja

PODOVI

STRANJIK

Dakidi

Aničidi

Zecovi

Oparnice

Slijepčevidi

KRIVAJA Ćulumi

Glamočanin

Đakovidi

SUVAJA

TOPOGRAFSKE KARTE GERZOVA I OKOLINE (1978.)

TOPOGRAFSKA KARTA GERZOVO I OKOLINA (Baradi, Pecka, Medna, Podgorija, Dragnjid, Sokolac, Šipovo, Trnovo)

BEOGRAFD, 2016. godine Lukić D. Mirko

GERZOVAČKO POLJE i okolina