geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · geografia jako nauka...

27
Geografia jako nauka PIOTR SIŁKA

Upload: others

Post on 18-Oct-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Geografia jako nauka PIOTR SIŁKA

Page 2: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Page 3: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Geografia jako nauka

1. Historia geografii w pigułce

2. Czym zajmuje się geografia

3. Sfery ziemi

Page 4: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Erastotenes z Cyreny (275-194 r. p.n.e.)

Grecki matematyk, astronom, filozof, geograf i poeta.

Zarządzał biblioteką Aleksandryjską.

Wyznaczył obwód Ziemi (235 r. p.n.e.) oraz oszacował

odległość od Słońca i Księżyca do Ziemi.

Twierdził, że, płynąc na zachód od Gibraltaru, można

dotrzeć do Indii.

Jako pierwszy zaproponował wprowadzenie roku

przestępnego, czyli wydłużonego o jeden dodatkowy

dzień w kalendarzu.

Zestawił katalog 675 znanych wówczas gwiazd.

Page 5: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Page 6: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Dorobek Greków rozwinęli

Rzymianie

Page 7: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Średniowieczna geografia to w

większości domena Arabów oraz

Chińczyków.

Mapa Al-Masudiego

Page 8: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Page 9: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Karl Ritter (1779-1859)Aleksander Humboldt (1769-1859)

Page 10: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Geografia jako nauka

Połączenia greckich słów geos – co znaczy

'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Geografowie na początku zajmowali się

zbieraniem podstawowych informacji na temat

naszej planety, np. dotyczących rozkładu

lądów i mórz, gór, rzek itp.

Obecnie badana jest planeta zarówno pod

względem przyrodniczym, jak

i społeczno-gospodarczym oraz przestrzenne

związki (analizowanie współzależności), jakie

występują pomiędzy powłoką ziemską a działalnością człowieka.

Mapa Bernarda Wapowskiego (1524 r.)

Page 11: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Do czego służy geografia?

Pozwala prognozować stuki ingerencji człowieka w

środowisko i badać wpływ środowiska na człowieka.

Przykłady wykorzystanie wiedzy geograficznej

wyznaczanie kierunków rozwoju

miast, regionów, państw

opracowywanie planów

zagospodarowania przestrzennego

wyznaczenie lokalizacji inwestycji i ich

oddziaływania na środowisko

Page 12: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Przedmiot badań

Środowisko geograficzne

Środowisko naturalne

Człowiek i jego

działalność

Page 13: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin

naukowych według OECD

Nauki przyrodnicze (ang. natural

sciences)

Nauki inżynieryjne i techniczne

(ang. engineering and technology)

Nauki medyczne i nauki o zdrowiu

(ang. medical and health sciences)

Nauki rolnicze(ang. agricultural

sciences)

Nauki społeczne(ang. socialsciences)

Nauki humanistyczne (ang. humanities)

W 2004 Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przyjęła

systematykę nauk obejmującą 6 dziedzin nauki oraz 1 dziedzinę sztuk

Page 14: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Podział nauk geograficznychGłówny obecnie podział wyznacza:

geografię fizyczną badającą naturalne procesy i składniki powłoki ziemskiej;

DZIAŁ NAUK O ZIEMI/PRZYRODNICZE EARTH SCIENCES

geografię ekonomiczną (czyli społeczno-gospodarczą), która bada wpływ

działalności gospodarczej człowieka na Ziemię oraz wpływ czynników naturalnych na

działalność ludzi

DZIAŁNAUK SPOŁECZNYCH SOCIAL SCIENCE

Page 15: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

ANALIZY MAJĄ

CHARAKTER

INTER-

DYSCYPLINARNY

Page 16: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

CO BĘDZIEMY

ZGŁĘBIAĆ W TYM ROKU

Page 17: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Sfery Ziemi

Litosfera (od greckiego słowa

lithos oznaczającego 'kamień')

– skalna warstwa oddzielająca

gorące wnętrze Ziemi od jej

powierzchni.

Miąższość litosfery wynosi od

ok. 10-100 km a jej

temperatura w dolnej części

dochodzi do 700 °C.

Page 18: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Sfery Ziemi

Hydrosfera (od greckiego słowa hydro oznaczającego 'wodę,

wodny') – obejmuje wody w morzach, oceanach, jeziorach i

rzekach, w lodowcach i lądolodach, a także wody w powietrzu,

glebie i skałach.

Page 19: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Sfery Ziemi

Atmosfera (od

greckiego słowa

atmos, czyli 'para

wodna, opar') –

gazowa powłoka

otaczająca litosferę i

hydrosferę.

Page 20: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Sfery Ziemi

Pedosfera (od greckiego słowa pedon oznaczającego 'grunt,

glebę') – wyróżniana przez wielu geografów, ściśle powiązana

z biosferą warstwa glebowa składająca się zarówno z

okruchów skał, wody, gazów atmosferycznych, jak i z

organizmów oraz ich szczątków.

Page 21: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Sfery Ziemi

Biosfera (od greckiego słowa bios – 'życie') –

sfera obejmująca istoty żywe na naszej

planecie.

Page 22: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Antroposfera - epigeosfera

Od greckiego słowa anthropos oznaczającego

'człowieka' utworzono pojęcie antroposfera,

rozumiane jako ta część biosfery, w której żyje,

funkcjonuje i gospodaruje człowiek.

Epigeosfera – przestrzeń na pograniczu trzech

powłok kuli ziemskiej: gazowej – atmosfery,

ciekłej – hydrosfery i stałej – litosfery do takiej

wysokości i głębokości do jakiej sięga

gospodarcza działalność człowieka.

Page 23: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Mponeng Gold Mine

Page 24: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Page 25: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’
Page 26: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’

Powtórzenie

Kto pierwszy użył słowa geografia

Znaczenie słowa geografia

Przedmiot geografii

Sfery ziemi

PRACA DOMOWA

Kiedy Wasz kraj ma święto niepodległościlub coś podobnego?

Page 27: Geografia jako nauka - niezbednikgeografa.files.wordpress.com€¦ · Geografia jako nauka Połączenia greckich słów geos –co znaczy 'ziemia' i grapho, czyli 'pisać, opisywać’