geo informatie in gemeente nijmegen t.b.v. ruimteschepper sessie
DESCRIPTION
Terugkijk naar het geo-informatiebeleid, de realisatie hiervan tot zover en de uitdagingen voor de komende tijd.TRANSCRIPT
ALTIJDGEO
1
Hoe doen we het in Nijmegen?
Paul Geurts, februari 2013
ALTIJDGEO
2
Geo-Informatieplan
Waarom een aparte visie op geo-informatie?De aanhaking aan de “normale” IT gaat steeds natuurlijker, zoals ze hiervoor zijn geïllustreerd. De koppelvlakken zijn eenvoudig, ook door niet geo-specialisten te begrijpen. Achter deze eenvoudige koppelvlakken zit nog steeds een IT-vakgebied met zijn eigen specifieke eigenschappen zoals:
De omgang met grote hoeveelheden data Coördinaatsystemen Bestandsformaten en indelingen Ruimtelijke bevragingen Wetgeving ( INSPIRE)
ALTIJDGEO
3
Werkwijze
ALTIJDGEO
4
Startbijeenkomst
Er is gestart met een workshop van een dag met het bureauhoofd Geo-Informatie, de Geo-informatiekundigen en een Informatie Architect van de afdeling Informatiebeheer. Hiermee zijn de hoofdlijnen van het Informatieplan vormgegeven. De dag was ingedeeld in de volgende onderdelen Inspiratie, elke deelnemer toonde een
product of ontwikkeling die inspiratie opleverde. Hiermee is beoogd de dag een open-mind insteek te geven, maar ook om kennis te nemen van nieuwe ontwikkelingen en trends op het vakgebied.
Bespreken van de hoofdprocessen. Dit onderdeel was om de uitgangssituatie bij ieder op hetzelfde niveau te brengen.
Een omgevingsanalyse middels een mindmap om een beeld van de toekomst te krijgen.
In kaart brengen van de bestaande situatie middels een applicatielandschap.
In kaart brengen van de gewenste situatie middels een applicatielandschap.
Opstellen van een mogelijke projectportfolio voor 2010-2012
De resultaten hiervan zijn uitgewerkt in dit plan.
ALTIJDGEO
5
Resultaten van de omgevingsanalyse
Kansen om applicatie en infrastructuur in te zetten (6)- minder applicaties (M)- versnipperde applicaties (M)- infrastructuur en software aanwezig (M)- gemeentelijke regie op I (CT) (B/M)- software beheer uitbesteden (M)- infrastructuur (M)
Medewerker tevredenheid (7)- voor elke medewerker een thuiswerkplek (M)- basiskennis ontbreekt (B)- achterblijven organisatie ontwikkeling proces (keten/systeem) (B)- personeel (M)- disciplines, i kolom, kruis bestuiving (M)- lokatie DSB (M/B)- capaciteit (B)- enthousiaste medewerkers (M)Land (8)- landelijke ontwikelingen, standaarden (M)- aansluiten op landelijke voorzieningen (M)ODS (9)- 1 centrale opslag met alle thema’s met een geo-component (M)- huidig ODS (B)Broker (10)- broker (B)
De benoemde beperkingen en mogelijkheden gesorteerd naar onderwerp.B = beperkingM = mogelijkheid
Risico complexe kennis (1)- ontwikkeling gaat in razend tempo (B)- kennis inzet nieuwe technieken (B)- kennisniveau en capaciteit (B)- complexiteit, simpele opzet van de centrale opslag (B)Financiële prikkels voor opvang bezuinigingen (2)- data inkopen i.p.v. zelf inwinnen (M)- bezuiniging/budget (B)- tijdschrijven, werkordersysteem (M)Afhankelijkheid leveranciers software (3)- softwarebedrijven niet zo ver (B)- software voor beheer geografisch bestand (B)- werking software (B)Contractbeheer en metadata (4)- toename beheer en metadata voor kernregistraties (M)- beheer contracten. accountmanagement (B)- ontbreken van beheertools metadata-tool (B)- hulpmiddelen kwaliteitsbewaking (B)Innovatie (5)- 3 D Nijmegen (M)- nieuwe ontwikkelingen (M)- sexy gadgets en toepassingen PR (M)- innovatie (M)- aanschaf nieuwe technologie (M)- awareness collega’s dat geo bestaat (M)
Nieuwe gis viewer (11)- 1 loket (M)- 1 GIS viewer (M)- integreren en toepassen(M)- vindbaar worden (M)- services ontwikkelen (M)- software: minder verschillende applicaties op de werkvloer (M)Beheerder registraties (12)- processen bij afnemers een kwaliteitsverbetering geven.(M)- de beheerder van de ligginggegevens van de objecten(M)- de regisseur van het stelsel worden (M)- samenwerking registraties GBA,BAG,WOZ,BGT (M)
ALTIJDGEO
6
Visie op Geo-informatie
Binnen de gemeente Nijmegen gaan we werken aan het verder realiseren van een Geo-Informatie Infrastructuur (GII), die voldoet aan de kaders van het OGC en die binnen GEMMA past. Zie de bijlage voor een specificatie van deze GII.
“A spatial data infrastructure (SDI) is a framework of spatial data, metadata, users and tools that are interactively connected in order to use spatial data in an efficient and flexible way.“
De volgende uitgangspunten gelden hierbij: We sluiten aan op landelijke ontwikkelingen of leggen uit waarom we
dit niet doen. Via projecten realiseren we deze GII We zorgen voor communicatie naar afnemers van geo-informatie over
de beschikbaarheid van geo-services. We hanteren de NORA en Gemma standaarden die uitgaan van service
oriëntatie
ALTIJDGEO
7
Inrichtingsprincipes van een GII (SDI)
Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld. Er wordt dus niet rechtstreeks op de database geraadpleegd.
Een GII gaat uit van “publish, find, bind” Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van metadata over de gegevensset aan de catalogus. De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets combineren in een kaart of tabel.
De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder. De gegevensbeheerder is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevens.
Het te gebruiken Coördinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code: 28992).
De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid. Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders. Er vindt configuratie plaats
voor het toegang geven op services aan personen en toepassingen,
Service register
Leveran- cier
publishfind
bindklant
ALTIJDGEO
8
Gemma-informatiearchitectuur
ALTIJDGEO
9
Stelsel van Basisregistraties
ALTIJDGEO
10
Gebruik van basisgegevens
Voor het ontsluiten van basisgegevens worden in de praktijk verschillende voorzieningen ingezet zoals: Gegevensdiensten die door applicaties worden gebruikt om online
basisgegevens op te vragen (bijvoorbeeld via webservices); Data distributie services waarmee actuele gegevens actief naar applicaties
worden gestuurd; Een gegevensmagazijn met opvraagbare actuele kopiegegevens uit
basisregistraties; Database views waarmee applicaties online basisgegevens kunnen
opvragen; Import/export procedures om periodiek een kopie te maken van benodigde
basisgegevens voor opslag in de eigen registratie; Raadpleegvoorzieningen waarmee medewerkers via zoekcriteria zelf
basisgegevens kunnen opvragen; Validatie services waarmee inhoudelijke controles kunnen worden
uitgevoerd.
ALTIJDGEO
11
Geostandaarden van Geonovum
Deze geo-standaarden zijn van primair belang in het aansluiten van geo-informatie op de e-Overheid.
Geonovum ontwikkelt en beheert de standaarden die nodig zijn om geo-informatie toegankelijk te maken. De basis wordt gevormd door: raamwerk van standaarden voor de NGII basismodel Geo-informatie (NEN3610) metadatastandaarden voor geografie en webservices services oriented architecture (SOA) voor geo-informatie
Met behulp van deze en andere standaarden wordt het voor partijen in de publieke sector en daarbuiten eenvoudiger en efficiënter om geo-informatie te vinden, uit te wisselen en te gebruiken.
Met het oog op semantische afstemming in Nederland en aansluiting op internationale standaarden is hetBasismodel Geo-informatie (NEN 3610) ontwikkeld. Het Basismodel vormt het centrum van een stelsel vangeo-informatiemodellen. Als beeld gebruiken we hiervoor het piramidemodel
ALTIJDGEO
12
Huidige Geo-informatie Architectuur
Toepassing
Applicatie/database
Service
ALTIJDGEO
13
De gewenste Geo-Informatie Infrastructuur
Toepassing
Applicatie/database
Service
In bijlage “De gemeentelijke Geo-Informatie Infrastructuur”worden deze onderdelen verder uitgewerkt.
ALTIJDGEO
14
Grootste aanpassingen en uitbreidingen t.b.v een GII
Toepassing
Applicatie/database
Service
Reductie Applicaties omwille
van beheersla
st
Standaardisatie mobiel platform
Aansluiten op landelijke basis
en kernregistraties
Doorontwikkeling van het
gegevensmagazijn
Binnengemeentelijk
gebruik van basis en
kernregistraties
Doorontwikkeling van de generieke gegevensdiensten conform Gemma
en Geonovum
Vindbare gegevens
in uniforme
layout
Registratie van
metadata
ALTIJDGEO
15
Invulling aan de Geo-Informatie Infrastructuur
Toepassing
Applicatie/database
Service
In dit schema wordt weergegeven welke onderdelen van de infrastructuur nieuw zijn, vervangen worden of behouden blijven. Middels projecten worden deze onderdelen gerealiseerd.
nieuw
vervangen
behouden
ALTIJDGEO
16
Projectportfolio 2010-2013
Metadata en dienstverleningsovereenkomstenInformatie over de data die collega´s raadplegen wordt steeds belangrijker. Afspraken over de kwaliteit van de te raadplegen data moet samen met de bronhouder in contracten worden vastgelegd.Resultaat:
Metadatabase en catalog service contracten betreffende de kwaliteit van de data betrouwbare informatie
Investeringskosten:€ Exploitatiekosten: €Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per week/ 3 maanden
Nijmegen 3DDe behoefte aan een 3D Nijmegen neemt toe. In eerste instantie betreft het de presentatie van nieuwbouw- en infrastructurele projecten. Maar ook historische informatie. Bureau Geo-informatie onderzoekt binnen de gemeente de behoefte en meerwaarde van een 3D Nijmegen.Resultaat:
Nijmegen in 3D Historische locaties in 3D
Investeringskosten:€ Exploitatiekosten: € Personele Belasting: 1 mw / 0,5 dag per week/ 6 maanden
GegevensmagazijnEen gestandaardiseerde herinrichting van het gegevensmagazijn en services is noodzakelijk voor aansluiting op de front-office als voor het binnengemeentelijk gebruik van basis- en kerngegevens. Resultaat:
Standaard en eenvoudig uitbreidbaar gegevensmagazijn conform RSGB
Communicator, ETL, OGC services, geocoderen, georss, geotag, POI
Dataservice, Exportservice, STUF V/A serviceInvesteringskosten:€ 50.000Exploitatiekosten: € 10.000Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per week/ 6 maanden
Augmented RealityHet ontsluiten van informatie over ruimtelijke objecten via Layar. (augmented reality) voor handhaving, informatie en recreatieResultaat:
Standaardfunctionaliteit om Layer services te maken
Investeringskosten:€Exploitatiekosten: €Personele Belasting: 1 mw / 1 dag per maand/ 6 maanden
ALTIJDGEO
17
Projectportfolio 2010-2012 (vervolg)
BerichtenserviceAls gevolg van de implementatie van steeds meer basisregistraties en de wettelijke verplichting van gebruik van deze gegevens binnen de publiekrechtelijke taken is er behoefte aan een generieke berichtenservice die het verkeer van de databerichten regelt. Resultaat:
Berichtenservice voor het geo-domein volgens landelijke standaarden Aansluiting op digikoppeling en digimelding via de gemeentelijke standaardaansluiting ( buiten scope van dit
project) Uitfaseren ADR en BGB
Investeringskosten:€ 20.000Exploitatiekosten: € 8.000Personele Belasting: 2 mw / 1 dag per week/ 6 maanden
GisviewerHet vervangen van de verschillende raadpleegapplicaties (viewer) door één generieke gebruikersvriendelijk viewer voor intranet en internet. In dit project wordt meteen een aantal standaardcomponenten gerealiseerd.Resultaat:
standaard Gisviewer voor intranet, internet, mobiel Eenvoudige webgis toepassingen maps en catalog component Aansluiting op niet gemeentelijke webservices Integreren Geolocationservice
Investeringskosten:€ 50.000Exploitatiekosten: €Personele Belasting: 2 mw / 1 dag per week/ 12 maanden
ALTIJDGEO
Update, trends en ontwikkelingen
• 2013 oogstjaar• Linked Open data• BGT-BAG-WOZ-WABO keten• Regionalisering• Invoering RSGB en laten landen van het stelsel• Gemeenschappelijke voorzieningen inrichten,
standaarden• Aansluiten op e-dienstverleningsprocessen• Bezuinigen: Open source als alternatief?
18
ALTIJDGEO
ALTIJDGEO
Linked Open data
ALTIJDGEO
ALTIJDGEO
http://dbpedia.org/resource/Nijmegen
http://sws.geonames.org/2750053/
★★★★★ link your data to other people’s data to provide context
ALTIJDGEO
Hoe?
1. Zoek passend vocabulaire OWMS
2. Koppel dit aan de beschikbare data Tooling Zelf programmeren
3. Publiceer Triplestore RDF file
ALTIJDGEO
24
aansprekende voorbeelden
Zonnekrachtkaart / PDOK: http://opendata.nijmegen.nl/zonnekrachtkaart/
Historische atlas nieuw http://sdiportal.kaartviewer.nl/ demonijmegen / demonijmegen!
WebservicesGetAdresID:http://opendata.nijmegen.nl/neurongegevensmagazijntest/xml/Nijmegen.basisregistratie.bagservice.svc/GetAdresID?postc_huisn=6663AC16F101GetZaakBouwarchief:http://opendata.nijmegen.nl/neurongegevensmagazijntest/xml/Nijmegen.Vergunningenregistratie.VergunningService.svc/GetZaakBouwarchief?adresnr=0268200000043167
ALTIJDGEO
25
Aansprekende voorbeelden
Digitaal gebouwen dossier www.nijmegen.nl/dwd 6663AC 16
Virtueel nijmegen http://www2.nijmegen.nl/wonen/ontwikkeling/virtueel_nijmegen
Opendata portaal / apps4nijmegen / linked open datahttp://www.nijmegen.nl/opendata/ http://apps4nijmegen.wordpress.com/ http://nieuwsinkaart.nl/geozetnijmegen/
ALTIJDGEO
26
Discussie
1. Veel geo-bedrijven zijn technology-driven en maken applicaties complexer dan voor de gebruiker wenselijk is.
2. De geo-sector moet meer vreemd gaan.3. Hoe zorgen we voor betere samenwerking tussen
markt en overheid?