geÇmİŞten gÜnÜmÜze yoĞun bakim hemŞİrelİĞİ · giriş çıkışlar, merkezi hasta...

4.03.2020

1

Hazırlayan

Öğr. Gör. Gülay YILDIRIM

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELİĞİ

DERS NOTLARI

T.C

İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU

HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU

1

YOĞUN BAKIM

Yaşamsal tehlike içindeki hastaların 24 saat

izlendiği, gerektiğinde yaşam fonksiyonlarının

desteklendiği, yüksek teknolojiye sahip

karmaşık cihazlarla müdahale edildiği ve

uzman ekip yardımıyla iyileştirildiği

birimlerdir.

2

YOĞUN BAKIM Bu tanıma göre, yoğun bakım

ünitesinde üç öğe bulunmaktadır.

Birincisi kritik hasta

İkincisi gelişmiş ve giderek maliyeti artan teknik donanım,

Son olarak da, bu teknik donanımı kullanabilecek ve hastayı iyileştirebilecek bilgi ve beceriye sahip ekip üyeleridir.

3

YOĞUN BAKIM

Yoğun Bakım

Reanimasyon

İntensive Care

Kritik Bakım

adı altında ünite

adlarıyla

tanımlanmıştır. 4

TARİHÇE 1852 yılında Kırım Harbinde Florence Nightingale’in « Kritik hastaların hepsinin mümkün olduğu kadar aynı

koğuşta toplanmaları daha iyi bir hemşire bakımından yararlanmalarını sağlar>> gözlemi yoğun bakım ünitelerinin gerekliliğini ortaya koyan önemli bir kavram olmuştur.

5

TARİHÇE Florence Nightingale’in bu

gözleminden yaklaşık 100 yıl

sonra 1950 li yıllarda Danimarka’da

görülen polio salgını sırasında

Anestezi uzmanı Bjorn Ibsen tarafından hastalara trekeostomi açılarak suni solunum desteği sağlanmıştır. Hastaların kısa sürede iyileştikleri gözlemlenmiştir.

6

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fkim.gelisim.edu.tr%2FSayfa%2Flogolar&psig=AOvVaw07tEzoQhXBjPmw6gRQZrnU&ust=1581274960518000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPiwk77SwucCFQAAAAAdAAAAABAD

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.cankayahastanesi.com.tr%2Ftr%2Ftibbi-birimler%2F3%2Fyo%25C4%259Fun-bakim-%25C3%25BCnitesi&psig=AOvVaw3FdMsoWBs86sO67dn83fBm&ust=1581276332150000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPDxw8vXwucCFQAAAAAdAAAAABAD

4.03.2020

2

TARİHÇE

Bu sonuç yapay tedavi yöntemlerinin, yapay cihazların tıpta yararlı olabileceğini göstermiştir.

Ibsen’in bu önemli deneyimi ile cihazlarla donatılmış servislere ihtiyaç olduğu anlaşılmış ve yoğun bakım servislerinin organizasyonu başlatılmıştır.

Bu şekilde ilk yoğun bakım ünitesi 1953 yılında Avrupa’da kurulmuştur.

7

TARİHÇE

Solunum üniteleri şeklinde 1950-1960 yıllarında kurulmaya başlayan bu servislerin, solunum yetersizliğinin dışında, farklı sorunların tedavisinde de yararlı olduğu görülmüş ve 1960’dan sonra multidisipliner yoğun bakım üniteleri yaygınlaşmıştır.

8

TARİHÇE

Ventilatörler ile ilgili bir çok ilerlemeler katedilmiştir. 1960’lı yıllarda inspiratuvar ve ekspiratuvar basınçları ve akımı kontrol eden vantilatör geliştirilmiştir.

Ventilatör ile ilgili gelişmelerin yanında yoğun bakım ünitelerinin gelişmesinde etkili bir çok yöntem ve araç geliştirilmiştir.

9

TARİHÇE

Hollandalı fizyolog Kolff tarafından 1943 yılında hemodiyaliz makinesi (renal yetmezliklerin tedavi edilmesinde etkili olmuştur)

1956 yılında Paul Zoll’un kalbi yeniden çalıştıracak defiblatörü bulması

1953 yılında açık kalp defibrilasyonu

1960’da eksternal kardiyopulmoner resüsitasyonun uygulanması

1970’de yoğun bakım monitirizasyonun geliştirilmesi bunlardan birkaçıdır.

10

ÜLKEMİZDE İSE; İlk reanimasyon servisi 1959 yılında

Haydar Paşa Numune Hastanesinde Dr. Cemalettin ÖNER tarafından kurulmuştur.

1970 yılında İstanbul Tıp Fakültesinde ilk reanimasyon ünitesi

1978’de Ege Üniversitesi’nde Solunum yoğun bakım ünitesi

1987’de Marmara Ünv. İlk dahili yoğun bakım ünitesi kurulmuştur.

1959 11

ÜLKEMİZDE İSE;

Türkiye’de 1978 yılında Türk yoğun bakım derneği

2004 yılında Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği kurulmuştur.

2012 yılında yoğun bakım uzmanlığı kanunla bir yan dal olarak kabul edilmiştir.

12

4.03.2020

3

Yoğun Bakım Ünitesinin

Tasarımı ve Özelikleri

13

Yoğun Bakım Ünitelerinin Planlaması

Yoğun bakım ünitesi (YBÜ) multidisipliner gereksinimlerine cevap verecek uygun bölümlerin olduğu bir hastanede yer almalıdır.

Her YBÜ birbirinden yapısal olarak hastane içinde ayrı olmalı, girişler kontrollü yapılmalıdır.

Yoğun bakımın total alanı hasta bakım alanının2,5-3 misli genişliğinde olması önerilmektedir.

Yerleşimi acil bakım ünitesine, acil servise, ameliyathaneye, radyolojiye yakın olmalı, ya da doğrudan gidiş-gelişi sağlayan asansör bulunmalı, 24 saat ulaşılabilir olmalıdır.

14

YBÜ’nin horizantal ya da vertikal düzende yapılandırılması önerilmektedir. Bu planlama cihaz, laboratuvar, çalışan sağlık personeli ve diğer kaynakların etkin kullanımını sağlayacaktır.

Giriş çıkışlar, merkezi hasta izleme, personel odaları, hasta odaları, hasta yatakları ve cihazları acil müdahaleye en uygun konumda tasarlanmalıdır.

Bunu gerçekleştirmek için YBÜ’i genelde U veya ters U düzeni, O çevresel veya daire düzeni, L düzenlerinde tasarlanır.


15


YBÜ alan hesabında yatan hastaların yatak sayıları,

izolasyon odaları,

destek alanlar,

hasta yakınlarının oturma, bekleme ve bilgi alma alanları hesaba katılmalıdır.

Tek kişilik odalar minumum 25 m2,

Çoklu odalarda yatak başına 20 m2 olmalı

Hasta yatağı dışında 2,5 metre hareket alanı olmalıdır.

16


Her 10 yatağa 1-2 izolasyon odası olmalıdır.

İzolasyon odalarının girişinde en az 2,5-3 m2’lik giriş bölümü yer almalıdır. Bu bölümde giyinme, el yıkama ve depolama amaçlı bir giriş bölmesi olması gereklidir.

17


Hemşire Deski Ünitesi

Genellikle hasta yataklarının bulunduğu alanın ortasına ya da kenarına yapılır.

18

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fhealthcaresnapshots.com%2Fprojects%2F2143%2Fcentro-medico-abc-observatorio-critical-care-tower%2F&psig=AOvVaw3Ncl_Gl_Ra5hDgdxCvyaGP&ust=1581258150463000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPC8lPiTwucCFQAAAAAdAAAAABAX

4.03.2020

4

Erişkin Yoğun Bakım Ünitesi 19


Hemşire Deski Ünitesi

Bu bölüm hastalarının tümünün rahatlıkla görülebileceği ve rahat bir çalışma ortamı sağlayan ölçülerde olacak şekilde oluşturulmalıdır.

Hemşire deskin de bilgisayar, yazıcı, telefon ve dosya ve diğer evraklara ulaşımı sağlayacak raf sistemi olmalıdır.

Ayrıca hasta takibi alarm bağlantıları olmalıdır.

Işıklandırma yeterli olmalıdır.

20

Yoğun Bakım Ünitelerinin Alanları

Destek alanları

Aile destek alanlarından

Hasta bakım alanı

oluşur.

21


Hasta bakım alanı Yatak sayıları ve özellikleri

El hijyeni

Atık

Malzemelerin temizliği

Tıbbi tedavinin yürütülmesini sağlayan sistemler

Kapı, pencereler

Oda ve çevrenin düzenlenmesi

22


Işıklandırma

Kaldırma taşıma araçları

Diyaliz cihazları

Kesici-delici araç atıklarının toplanması

İzolasyon

gibi konular ele alınmalıdır.

23


Yatak sayıları ve özellikleri

Yoğun bakım odaları,

Tek kişilik,

Koğuş tipi ya da

Her iki grup olarak yapılmış olabilir.

Ancak tek kişilik odalar hasta mahremiyetini, güvenliğini ve uyku kalitesini sağlamada etkili olduğu için önerilmektedir.

24

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fbahcelievlerdh.saglik.gov.tr%2FTR%2C171523%2Feriskin-yogun-bakim-unitesi.html&psig=AOvVaw1HahGduJpMehU4juUNg4qC&ust=1581258515389000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCLDl2ZiVwucCFQAAAAAdAAAAABAK

4.03.2020

5



Bir yoğun bakım ünitesinde ideal yatak sayısı hesabı,

Hastanede yoğun bakım gerektiren hasta sayısı

Hastanenin diğer ünitelerinin yeterliliği

Çevre hastanelerindeki yoğun bakım ünitelerinin sayı ve yeterliliği ile

Yoğun bakımda kalması istenilen boş yatak yüzdesi göz önüne alınarak yapılmaktadır.

25



Bu gereklikler düşünüldüğünde ideal yatak sayısı 8-12 yatak arasında olması ve her beş yatağa bir pozitif ve negatif basınçlı izolasyon odası olması önerilmektedir.

Yataklar arası mesafe bakımı ve müdahaleyi engellemeyecek şekilde geniş olmalıdır.

26



İzolasyon odalarının girişinde; lavabo, depolama, giyinme-soyunma için bir giriş koridoru bulunmalıdır.

İzolasyon odaları camdan ve sürgülü yapılmış separötörle (ayırıcı) ayrılması izlemde hasta güvenliği açısından ve mahremiyetini sağlayan Jaluzi sistemlerinin sistemlerin kullanılması önemlidir.

27


28


Yatak alanlarının düzenlenmesi

Hasta yatakları hemşire deskinden hastaları rahatlıkla görebilecek ve yatağın her iki tarafında hasta ziyaretçilerinin durabileceği bir boşluk olacak şekilde dizayn edilmelidir.

Her hasta yatağının yanında hastanın yaşam bulgularını gösteren monitörlerin bulunması ve hemşire deskinden rahatlıkla görülebilir olmalıdır.

29



Hasta başında bulunan monitörler hem dijital hem de analog formatlarda olmalıdır.

Minumum, maksimum ve ortalama değerleri sayısal olarak göstermelidir.

Alarm sınırlarını belirleyebilen özellikte olmalıdır.

Monitörlerde alarmlar kolay işitilebilen ve susturulmayan özellikte olmalıdır.

30

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.toraks.org.tr%2Fhalk%2Fnews.aspx%3Fdetail%3D3541&psig=AOvVaw2vh6ZvlSRlbN76GyKy9DKR&ust=1582356724071000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPjYjaeQ4ucCFQAAAAAdAAAAABBV

4.03.2020

6



Her yatak başında elektrik prizi, su, oksijen basınçlı hava

Vakum, aydınlatma sistemi kurulmalıdır.

Elektrik prizleri yüksek voltajlı cihazlara uygun şekilde yapılmış olmalıdır. Elektrik kesilmesi durumunda hemen devreye giren jenörötörler priz kabloları bulunmalıdır.

Her yatak başında acil durum alarm düğmesi, monitör, ventilatör, infüzyon pompaları bulunmalıdır.

31



Her yatak başında gaz atık sistemi ve basınç düştüğünde (194 mm/hg) alarmın devreye girmesini sağlayan sistemler kurulmalıdır.

Kardiyak arrest ve ilk yardım için kullanılması uygun butonlar olmalıdır. Alarm sesi hastanenin birçok yerinde duyulabilmeli, hangi hastaya ait olduğu belirlenebilmelidir.

32



Mekanik ventilatörler (MV): I. Düzey YBÜ,’de 4-6 yatağa bir, II ve III. Düzey yoğunbakımlarda yatak sayısı kadar mekanik ventilatör olmalıdır. MV bozulmaları durumunda yedek 1-2 adet MV olmalıdır.

33


Kapılar

Otomatik olarak açılır kapanır. Kapandığında aralık kalmayan ses, ısı ve partikül izolasyonu sağlayabilen nitelikte olmalıdır.

Sedye, yatak ve diğer elemanların rahatlıkla geçebileceği genişlikte olmalıdır (90 cm).

Personelin ünitye manyetik kart sistemi ile girmesi sağlanacak şekilde düzenlenmelidir.

34


Pencereler

Hasta ve çalışan bölümü doğal aydınlatma ve görüşü sağlayacak, hastaların gece ve gündüz oryantasyonunu oluşturacak şekilde planlanmalıdır.

Pencerelerde yangına dayanıklı, kolay temizlenebilen ve sesi absorbe eden perde sistemlerinin kullanılması gereklidir.

35


Yer Döşemeleri

Döşemelerin kaplamasında kullanılan metaryaller anti-mikrobiyal özellikte bakımı ve temizliği kolay olan ağır aletlerin taşınmasını ya da yuvarlanmasını kolaylaştıran, dayanıklı sesi absorbe eden yapıda olmalıdır.

36

4.03.2020

7


Işıklandırma

Doğal ışık ile aydınlatılma (Pencere) tercih

edilmelidir.

Pencereler yok ise gece gündüz geçişini hissettiren aydınlatmalar kullanılmalıdır. Geceleri indirekt ve soft ışık kullanılarak aydınlatma yapılması ve ışık güç ayarını dışarıdan yapabilen aydınlatma düğmelerinin kullanımı önerilmektedir.

37


Işıklandırma

Hastaneler ve YBÜ için parabolik aydınlatma önerilmektedir.

Parabolik aydınlatmada ayna sistemi ile enerji tasarrufu elde edilmektedir.

38


Oksijen, Basınçlı Hava ve Vakum Sistemi

Oksijen ve vakum sistemi YBÜ’ne ait bir merkezden yapılmalı, hastanenin ana merkezinden farklı olarak yapılmalıdır. Oksijen basıncı 50-55 psi olmalı, basınç yapılamaması durumunda alarmı olmalı, yüksek ve düşük basınç alarmları hastane gaz tekniklerinin olduğu merkez ve yoğun bakım ünitesi içinde bulunmalıdır.

39


Oksijen, Basınçlı Hava ve Vakum Sistemi Her hastaya en az iki oksijen, en az bir basınçlı hava ve üç vakum çıkışı olmalıdır.

Yatak başlarında medikal gaz sistemleri bulunmalı (O2, Vakum ve Hava Basıncı )

40

OKSİJEN GAZI ( O2 ) tıbbi tedavi ve müdahale sırasında hastaya solunumu için verilen yüksek saflıkta, gaz halinde oksijendir.

AZOT PROTOKSİT GAZI (N2O) Narkoz gazı olarak bilinir. Ancak en yaygın kullanım alanı anestezi uygulamalarıdır..

VAKUM Negatif basınç sağlayarak havanın emiş kuvvetinden yararlanır.

HAVA BASINCI Yoğun bakımda yatan hastalara uygun basınçlı hava verilmesini sağlar.

41

Medikal gaz sistemleri

42

https://www.google.com.tr/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.indiamart.com%2Fproddetail%2Fmedical-gas-outlet-20525945073.html&psig=AOvVaw12kV_Vntr9zmkEt5BOL2OD&ust=1582834647411000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCJimy_aE8OcCFQAAAAAdAAAAABB1

4.03.2020

8


Su Sistemi

YBÜ şehir ya da depo kaynaklarından sağlanan su sürekli sıcak ve soğuk olmalı, mineral yoğunluğu açısından test edilmelidir. Hemodiyaliz yapılmasına olanak sağlayan bağlantılar olmalıdır.

Su borularında meydana gelecek arıza durumunda suyun kesilmesini sağlayan ana sistem bulunmalıdır.

Musluklar ayak, diz, dirsek ile açılabilmeli ve sansörlü olmalıdır.

43


Gürültü Çevre koruma ajansına göre yoğun bakım ünitelerinde

çevresel gürültünün gündüz 45 dB,

akşam 40 dB,

geceleri ise 20 dB

geçmemesi gerektiği belirtilmektedir.

Gürültü düzeyi 50-55 dB üzerinde olduğunda uyku düzeni 80 dB ise fonksiyonel bozukluklara yol açacağı belirtilmektedir. YBÜ’de kullanılan her malzemenin ses izolasyonu sağlayan özellikte olmalıdır.

44


Havalandırma Sistemi

Ünitenin iç sıcaklığı 22-25 ⁰C

Nem oranı %30-60 arasında olmalıdır.

Hastanın yattığı odaların havasını 6-12 kez

diğer bölümlerin ise saatte iki kez değiştirecek havalandırma sistemi kullanılmalıdır. Havalandırmalar 5 mikron partikülü tutabilen ve etkin hepafilitre ya da laminar akımlı olması tercih edilmelidir.

45


Havalandırma Sistemi Hastaların bulunduğu alanlarda ve temiz bölgelerde

pozitif, kirli alanlarda ise (tuvalet, kirli odası) negatif basınçlı olmalıdır.

İzolasyon odalarının oda içi basıncı hastanın özelliğine göre pozitif ya da negatif basınçlı olmalıdır. Örneğin immün supresif hastaların yattığı oadalar pozitif basınçlı, yüksek dirençili enfeksiyon üreyen hastaların odaları ise nagatif basınçlı olmalıdır.

46



Pozitif basınçlı izolasyon odalarında;

İmmünosuprasif tedavi alan, transplantasyon yapılmış hastaların kaldığı ve temiz olarak kabul edilen odalardır.

Filtre edilen havanın akım yönü hastadan koridora doğru olmalıdır.

Saatte >12 hava değişimi yapılmalıdır.

47



Negatif basınçlı izolasyon odalarında;

Enfeksiyon hastalığı olan hastaların negatif basınçlı odada yatırılması gerekir ve bu alan kirli kabul edilir.

Odadaki kirli hava hastane dışına verilmelidir.

Saatte enz 12 kez hava değişimi sağlanmalıdır.

48

4.03.2020

9


Duvar Sistemi Ses, ısı yalıtımı sağlayacak şekilde, kolay

temizlenebilen, antibakteriyal özellikte boyalar olmalıdır.

YB hastaların yattığı bölümlerin gözlem yapmaya engel olmayacak şekilde cam ile yapılması önerilmektedir.

Hastaların görsel ilgisini çekmek, oryantasyonlarını sağlamak ve stresi azaltmak için sakinleştirici rahatlatıcı renkler, resimler, grafikler asılabilir.

49


Duvar Sistemi Ses, ısı yalıtımı sağlayacak şekilde, kolay

temizlenebilen, antibakteriyal özellikte (epoksi esaslı boyalar) olmalıdır.

YB hastaların yattığı bölümlerin gözlem yapmaya engel olmayacak şekilde cam ile yapılması önerilmektedir.

Hastaların görsel ilgisini çekmek, oryantasyonlarını sağlamak ve stresi azaltmak için sakinleştirici rahatlatıcı renkler, resimler, grafikler asılabilir.

50


DESTEK ALANLARI

Hastaların tedavi ve tanı ile ilişkili tüm fonksiyonlarını kapsamaktadır. Bunların bazıları ünitenin içinde, bazıları ise ünitenin dışında olabilir. Önemli olan hızlı ulaşım gerektiğinde hastaya yakın olabilme ve çalışanın kolay ulaşabilmesidir.

51


DESTEK ALANLARI

Bu alanlar ;

İlaç hazırlanması ve dağıtılması Ekipman ve malzeme odası Hasta transportu Hasta beslenmesi (Yiyecek hazırlanma odası) Görüntüleme

İnvaziv girişim odası Sesli iletişim sistemleri Pnömatik Tüp sistemi Dökümantasyon ve kayıt Laboratuvarlar

52


DESTEK ALANLARI İnvaziv girişim odası

YBÜ’de invaziv girişimlerin; kateterizasyon, trakeostomi, kardiyoversiyon, skopi, resusitasyon, multipl girişim yapılmasına olanak verecek bir acil girişim odasının bulunması gerekmektedir. Oda en az 3,5-4 m2 genişlikte olmalı ve hasta başı yatak panallerinde bulunan her türlü ekipmanın bulunması gerekir.

53


DESTEK ALANLARI Sesli iletişim sistemleri

Tüm yoğun bakımlarda merkezi hemşire istasyonu, doktor çağrı odası, hastane içi ve dışı alanlarda tele fon olanakları ve sesli iletişim bağlantısı olmalıdır.

YBÜ alt birim üniteleri arasında iletişimi sağlayacak interkom sistemi ve ünite içi alarm sistemi bulunmalıdır.

54

4.03.2020

10


DESTEK ALANLARI Pnömatik Tüp sistemi

Zaman kaybını ve giriş çıkışı azaltmak için ilaçlar ve

laboratuvara gönderilecek malzemenin iletilmesi

amacıyla bu sistemin kurulması gerekir.

55


DESTEK ALANLARI Pnömatik Tüp sistemi

Zaman kaybını ve giriş çıkışı azaltmak için ilaçlar ve

laboratuvara gönderilecek malzemenin iletilmesi

amacıyla bu sistemin kurulması gerekir.

56


DESTEK ALANLARI Dökümantasyon ve Kayıt

YBÜ’de tedavi, bakım ve monitarizasyonla ilgili

sistematik kayıtların düzenli tutulması ve

saklanmasında elektronik kayıt sistemlerinin

kullanılması önemlidir. Hastaların tüm verilerine

istendiği zaman kolaylıkla ulaşımı sağlar.

57



Tüm elektronik cihazların (ventilatör, monitörler,

laboratuvar cihazları gibi) on-line olarak bilgisayar

otomasyon sistemine bağlanması, hastanın kağıt

üzerinde tutulan her türlü kaydının direkt olarak

hasta başı terminallerden bilgisayarlara girilmesi

şeklinde olmalıdır.

58



Malzeme, sarf, stok kontrolleri, faturalandırma ve

raporların bilgisayar sistemi ile hazırlanması

önemlidir.

Böylelikle verilerin analizi, istatistiklerin

düzenlenmesi, hastalarla ilgili her türlü verilerin

düzenli ve tam olarak tutulmasını ve saklanmasının

sağlayacaktır.

59


DESTEK ALANLARI Laboratuvarlar

YBÜ içinde 24 saat hizmet verebilen bir hastane merkez laboratuvarı hizmet dışı kaldığında bu hizmeti yerine getirebilen en az 15 m2 uygun laboratuvar bulunmalıdır.

Bu laboratuvarlarda biyokimyasal, hemotolojik, arteriyal kan gazları, idrar, balgam ve diğer örneklerin incelenmesi yapılabilmelidir.

Laboratuvardaki tüm analiz cihazları bilgisayar otomasyonuna bağlanmalı ve sonuçlar kağıda bastırılmadan ünitedeki bilgisayarlardan görülebilmelidir.

60

4.03.2020

11


DESTEK ALANLARI Ekipman ve Malzeme Odası

Hasta bakımınsa sık kullanılmayan acil olan ve olmayan büyük ekipman ve malzemelerin saklandığı alanlardır.

Bu alan yeterli genişlikte (5 m2 /her yatak için) olmalıdır.

Bu depo alanında kullanım dışı olan aspiratör, ventilatör, monitör, EKG, defibrilatör, sedye, infüzyon ve beslenme pompası, tekerlikli sandalye, yoğun bakım yatakları yer alır.

Bu ekipman odasında şarj edilecek aletlerin bağlanmasını sağlayan topraklı priz, ventilatörlerin test edilmesi için oksijen ve medikal hava çıkışı olmalıdır.

61


DESTEK ALANLARI Hasta transportu

YBÜ hem vertikal hem de horizantal transport yolları göz önünde bulundurularak dizayn edilmelidir. Hasta taşınma hızlı ve güvenli, hasta gizliliği korunarak yapılmalıdır.

Yoğun bakıma geliş ve yoğun bakımdan çıkış yolları ziyaretçilerin kullandığı yollardan ayrı olmalı, kullanılan yollar ve asansörlerin açık olması sağlanmalıdır.

Hasta taşınması sırasında asansörde meydana gelen elektrik kesintisi durumunda devreye giren ek enerji gücü olmalıdır.

62


DESTEK ALANLARI Hasta beslenmesi- Yiyecek hazırlanma Alanı

Oral yolla beslenmeye başlayan hastaların yiyeceklerinin hazırlanmasında kullanılan bu bölüm 25 m2 olmalıdır. Bu alanda buzdolabı, sıcak soğuk su, lavabo bulunmalıdır. Buzdolabına sadece yiyecek malzemeler konulmalıdır.

63


DESTEK ALANLARI Görüntüleme

YBÜ’nde görüntülemeyi sağlayabilecek portabl röntgen cihazı, negatoskop olmalıdır. Röntgen arşivi ve fil banyosunun otomatik, banyo sistemi ile yapıldığı bir oda olmalıdır.

Ayrıca bilgisayarlı radyoloji sistemi ile röntgen arşivi sağlanmalıdır.

64


DİĞER DESTEK ALANLARI

İdari odalar

Yoğun bakım çalışan odası

Toplantı odası

Danışma alanı ve sekreter odası

Gereç odası

Temiz ve kirli malzeme odaları

Temizlik işleri odası

65



İdari odalar: YBÜ’de tıbbi yönetici, hemşirelik bakım yöneticisi, sekretarya ve hekim odaları bulunmalıdır.

Yoğun bakım çalışan odası: Çalışanların dinlenmesi için; koltuklar, televizyon, masa,buzdolabı, olan bir alandır.

Toplantı odası: Eğitim, konferans ve toplantıların yapılabilmesi için gereklidir. Bu alanda tıbbi kitap, dergi ve internet bağlantısı olmalıdır.

66

4.03.2020

12



Danışma alanı ve sekreter odası: YBÜ girişinde ziyaretçilerin kolaylıkla ulaşabileceği, bilgi verilen ve gerektiğinde giriş kontrolünü sağlayan bir bölge olmalıdır. Personel girişinden farklı bir yerde olmalıdır. Danışma görevlisinin telefon ve diğer iletişim sistemleri ile YBÜ’nin diğer sistemlerine bağlantısı olabilmelidir.

67



Gereç odası: YBÜ hasta bakımında ve izleminde kullanılan tüm destekleyici malzemelerin (kağıt havlu, tuvalet kağıdı, yatak çarşafı, battaniye formlar) bulunduğu alanlardır. Bu alanda gerektiğinde haftalık ya da aylık olarak malzemeler YBÜ’ne taşınabilir.

68



Temiz ve kirli malzeme odaları: Temiz malzeme odaları disposabl ve yeniden kullanılabilir tüm malzemelerin depolandığı yerlerdir.

Bu alanda yeterli sayıda yerden yüksek raflar bulunmalıdır.

Buranın havalandırılması klimatizasyondan gelen steril hava ile sağlanmalıdır.

69



Temiz ve kirli malzeme odaları: Kirli malzeme odaları temiz malzeme odalarından fiziksel olarak bağımsız olmalı ve diğer odalarla da bağlantısı olmamalıdır.

Kirli malzeme odasında kirli materyal ve çarşaflar için ayrılmış kapalı konteynırlar, sıvılar ve bedensel atıklar ile kontamine olmuş malzemelerin depolanmasını sağlayan uygun donanımlar yada ayrı bir çöp odası olmalıdır.

70



Temiz ve kirli malzeme odaları: Çöp odasının 2-3 m2 olması ve tıbbi atık talimatlarına uygun standartlarda dizayn edilmelidir.

Ördek ve sürügülerin boşaltılacağı bir gider ve sanitizasyonu içinde yıkama cihazı bulunmalıdır.

Kesici ve delici olan malzemelerin özel kaplarda toplanması, prosedüre uygun imha edilmesi sağlanmalıdır.

71



Temizlik işleri odası: YBÜ’i çalışanının temizlik personelinin kullanacağı merdiven, paspas, kova, bezler, süpürge gibi araç ve gereçler yer almaktadır.

72

4.03.2020

13


AİLE DESTEK ALANLARI Aile dinlenme odası: Bu alanlar 18 m2 / 8 yatak

büyüklüğünde olması tercih edilir. Bu oadanın girişi, danışma alanından giriş çıkışların danışma görevlisi tarafından kontrol edilebileceği bir yerden olmalıdır.

Her yoğun bakım yatağı için iki sandalye, oturulabilir ve uzanılabilir koltuklar ve yaslanabilen sandalyeler bulunmalıdır.

Kadın ve erkek için ayrılmış tuvaletler bulunmalıdır.

Zamanlarını rahat geçirebilmelerini sağlayan televizyon, müzik dergiler bulundurulmalıdır.

73


AİLE DESTEK ALANLARI Hasta Bilgilendirme Odası: Hasta birey hakkında özel

bilgilerin verildiği bölümlerdir. Hasta eğitimi/bilgilendirme amacıyla kullanılır. Bu bölümde masa, koltuk, telefon, internet bilgisayar olması sağlanmalıdır.

74

Yoğun Bakım Ünitelerinin

Sınıflandırılması

75

Yoğun Bakım Ünitelerine Hasta

Yatırılması

Yoğun bakıma hasta kabulünde kullanılan başlıca yöntemler; Hastanın tanısına dayalı sistem,

Öncelikli model (Hastanın durumunun ciddiyetini derecelendiren sistem)

Objektif parametre modelleri

76


Yatırılması

Öncelikli model (Hastanın durumunun ciddiyetini derecelendiren sistem): Yoğun bakım tedavi ve desteğine gereksinim duyan ve yaşamsal açıdan öncelik taşıyan (1. Öncelikli), ve yarar sağlanamayan (4. öncelikli)

durumlar olarak tanımlanmaktadır.

77


Yatırılması

Birinci derece öncelikli: Ağır, stabil olmayan, solunumunun mekanik ventilatör ile desteklenmesi gereken organ yetersizliğine yönelik vazoaktif ilaç tedavisi uygulanan ve monitorizasyon ihtiyacı gösteren hastalardır.

İkinci derece öncelikli: Bu grup uygulanan girişimden hemen sonra yoğun bakım izlem ve acil müdahalelere gereksinim duyan hastalardan oluşmaktadır. Açık havayolunun sağlanması, hemodinamik durumun izlenmesi gereken hastaları içerir.

78

4.03.2020

14


Yatırılması

Üçüncü derece öncelikli: “Stabil olmayan altta yatan hastalıklar ya da ve bu akut hastalıkların doğasından dolayı iyileşme olasılığı az olan hastalar” olarak tanımlanır.Yoğun bakım tedavilerinden az yarar göreceği düşünülen hastalardır.

Dördüncü derece öncelikli: yoğun bakım tedavilerinden yarar göremeyecek ya da çok az yarar görebilecek, ölümünün çok yakın olduğu düşünülen hastalardır. Bu hastaların YBÜ’ne kabülü genellikle uygun değildir.

79


Yatırılması

Objektif parametre modelleri:

Vital bulgular,

Laboratuvar,

Radyolojik ,

EKG

Gibi bulgular ve başlangıçta yapılan fiziksel muayene ile YBÜ’ne hastanın yatışının yapılmasıdır.

80

1. Düzey Yoğun Bakım Servisi



YOĞUN BAKIM SERVİSLERİNİN DÜZEYİ VE SINIFLANDIRILMASI

81

1. Düzey Yoğun Bakım Normal servislerde takip ve

tedavileri yapılamayacak durumda olan, mevcut veya potansiyel fizyolojik instabiliteleri nedeni ile yakın takipleri gereken hastaların kabul edildiği yoğun bakım servisleridir.

Çoklu organ yetersizliği olan hastalar için uygun değildir.

Bu servislere ara yoğun bakım adı da verilir

82

2.Düzey Yoğun Bakım Organ yetmezliği nedeniyle yaşamsal destek

gereksinimi bulunan hastaların yüksek kalite de bakım, detaylı/nitelikli gözlem ve tedavisinin yapıldığı yoğun bakım servisleridir

Ancak olanakları sınırlıdır

83

2.Düzey Yoğun Bakım Kardiyak, hepatik ve renal yetersizliği olup

majör operasyon geçiren hastalar

Klinik tablosuna ciddi sistemik patoloji eklenen hastalar

Akut Respiratuvar Distres Sendrom (ARDS)

Septik şok,

Ağır travmalar

Bu düzey yoğun bakımlara kabul edilen hastalardır.

84

4.03.2020

15

3. Düzey Yoğun Bakım

Çoklu organ işlev

bozukluğu veya yetmezliği olan, birden çok uzmanlık dalını ilgilendiren hastalığı bulunan, tüm komplike hastaları kabul edebilen yoğun bakım servisleridir.

En üst düzeyde tıbbi uygulama ve bakım gerçekleştirilir

Eğitim ve araştırma çalışmaları da yapılır

85

YOĞUN BAKIM EKİBİ KİMLERDEN

OLUŞUR

Hekim,

Hemşire

Beslenme Uzmanı,

Fizyoterapist,

Solunum terapisti

Biyomedikal teknisyeni

Klinik eczacı

Sosyal hizmet uzmanı

Enfeksiyon kontrol hekimi,

Enfeksiyon kontrol hemşiresi

86

Yoğun Bakım Sorumlu Hekimi

Tıbbi ve idari yöneticidir Yoğun bakım hastalarının tedavi ve bakımını aldığı

eğitimle verebilen ve ventilatör ve diğer tüm ekipmanların teknik yönlerine ait bilgi birikimi bulunan, araştırıcı, etkin eğitimci, empati ve iletişim yeteneğine sahip olmalıdır.

Her zaman ulaşılabilir ve servise ulaşabilir durumda olur

87

Yoğun Bakım Sorumlu Yardımcısı

Hekim

Yoğun Bakım alanında resmi olarak eğitim almış olmalı

II. ve III. Düzeyde, tam gün çalışır.

Her 6-8 yataklı birimde yoğun bakım sorumlu yardımcısı hekim olarak asgari 1 kişi görev yapar.

88

Yoğun Bakım Hekimi

II. ve III. Düzey yoğun bakımlarda 6-8 yatak başına bir yoğun bakım hekimi sürekli olarak bulunmalıdır

Hizmet esas olarak uzman hekimler tarafından verilir

Ortaya çıkan sorunlarda sorumlu hekime bilgi verir

89

Yoğun Bakım Sorumlu Hemşiresi

Yaşamı tehdit eden problemleri olan hastaları tanılamak, hastalara kaliteli ve ileri yaşam desteği sağlamak, bakım ve tedavinin sürekliliğinden sorumlu, alanlarında yeterli eğitim ve beceriye sahip özel hemşirelik dalıdır.

En az iki yıl yoğun bakım deneyimi olmalıdır.

Tam gün çalışır, başka bir birimde görev alamaz

90

4.03.2020

16

Yoğun Bakım Sorumlu Hemşiresi

Her zaman ulaşılabilir ve servise ulaşabilir durumda bulunur.

Hemşirelik bakımının işlevselliğinden ve kalitesinden sorumludur

Ekibin uyum içinde çalışmasını sağlar

Hasta başı vizitlerine katılır

91

TEŞEKKÜRLER

92

geÇmİŞten gÜnÜmÜze yoĞun bakim hemŞİrelİĞİ · giriş çıkışlar, merkezi hasta...

Documents