full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช...

58
www.kroobannok.com

Upload: others

Post on 28-Oct-2019

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 2: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

คํานํา

บทเรียนสําเร็จรูปเรื่องเอกภพ เลม 1 ระบบสุริยะ จัดทําขึ้นดวยวัตถุประสงคเพ่ือ ใชแกปญหานักเรียนที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไมผานเกณฑการประเมิน เรื่องระบบสุริยะ หนวยการเรียนรูท่ี 5 เอกภพ ในรายวิชาวิทยาศาสตรระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 และเพ่ือเปนสื่อ การเรียนการสอนสําหรับนักเรียนท่ีสนใจ ซึ่งเนื้อหาสอดคลองกับหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐานพุทธศักราช 2544 มาตรฐานการเรียนรูชวงชั้นท่ี 3 (ม. 3) สาระท่ี 7 ดาราศาสตรและอวกาศ บทเรียนสําเร็จรูปเลมนี้คงเปนประโยชนสําหรับนักเรียนท่ีมีความสนใจใฝรู ท่ีจะแสวงหาความรูดวยตนเอง และครูผูสอนวิชาวิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 ขอขอบคุณ ทุก ๆ ทาน ที่ไดใหคําปรึกษา คําแนะนํา ขอเสนอแนะ เกี่ยวกับการสรางบทเรียนสําเร็จรูปเลมนี้ จนเสร็จสมบูรณ และขอขอบใจนักเรียนกลุมทดลองใชเคร่ืองมือเพ่ือหาประสิทธิภาพของบทเรียนสําเร็จรูปทุกคน ท่ีใหความรวมมือเปนอยางดี อัญชลี แคยิหวา

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 3: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

สารบัญ เรื่อง หนา คํานํา .......................................................................................................................................... ก สารบัญ ...................................................................................................................................... ข สารบัญภาพประกอบ ................................................................................................................. ค มาตรฐานการเรียนรู ............................................................................................................ 1 ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง ....................................................................................................... 1 จุดประสงคการเรียนรู ......................................................................................................... 1 คําแนะนําในการใชบทเรียนสําเร็จรูป ................................................................................. 2 แบบทดสอบกอนเรียน ........................................................................................................ 3 เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน ................................................................................................ 8 กรอบท่ี 1 ระบบสุริยะ ...................................................................................................... 9 กรอบท่ี 2 ดวงอาทิตย ..................................................................................................... 10 กรอบท่ี 3 ดาว ................................................................................................................ 17 กรอบท่ี 4 ดาวเคราะห .................................................................................................... 18 กรอบท่ี 5 ดาวเคราะหชั้นใน .......................................................................................... 20 กรอบท่ี 6 ดาวเคราะหชั้นนอก ....................................................................................... 24 กรอบท่ี 7 ดาวหาง .......................................................................................................... 27 กรอบท่ี 8 ดาวเคราะหนอย ............................................................................................. 29 กรอบท่ี 9 อุกกาบาต ....................................................................................................... 31 กรอบท่ี 10 ดวงจันทร ...................................................................................................... 33 แบบทดสอบหลังเรียน ...................................................................................................... 40 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน .............................................................................................. 45 บรรณานุกรม ........................................................................................................................... 46 ภาคผนวก ................................................................................................................................ 49

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 4: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

สารบัญภาพประกอบ ภาพท่ี หนา 1 ระบบสุริยะ ..................................................................................................................... 9 2 จุดบนดวงอาทิตย .......................................................................................................... 10 3 โครงสรางของดวงอาทิตย ............................................................................................ 11 4 โครงสรางของดวงอาทิตย ............................................................................................ 12 5 การเกิดสุริยุปราคา ........................................................................................................ 15 6 การเกิดจันทรุปราคา ..................................................................................................... 16 7 ดาวเคราะหในระบบสุริยะ ............................................................................................ 19 8 ดาวพุธ .......................................................................................................................... 20 9 ดาวศุกร ......................................................................................................................... 21 10 โลก ............................................................................................................................... 22 11 ดาวอังคาร ..................................................................................................................... 23 12 ดาวพฤหัสบดี ................................................................................................................ 24 13 ดาวเสาร ........................................................................................................................ 25 14 ดาวยูเรนัส ..................................................................................................................... 25 15 ดาวเนปจูน .................................................................................................................... 26 16 ดาวหางฮัลเลย ............................................................................................................... 28 17 ดาวเคราะหนอยอีรอส ................................................................................................... 29 18 แถบดาวเคราะหนอย ..................................................................................................... 30 19 หลุมอุกกาบาต .............................................................................................................. 31 20 ฝนดาวตกลีโอนิดส ....................................................................................................... 31 21 ดาวตกบริเวณกลุมดาวนายพรานจากฝนดาวตกเพอรซิอัส ........................................... 32 22 ดวงจันทร ...................................................................................................................... 33 23 การเกิดดีถีของดวงจันทร .............................................................................................. 34 24 ตําแหนงของดวงจันทรและภาพของดวงจันทร ............................................................ 35 25 ตําแหนงบนโลกท่ีเกิดปรากฏการณน้ําขึ้นน้ําลงประจําวัน ............................................ 36 26 ตําแหนงของดวงจันทรท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ในวันขึ้นหรือแรม 15 ค่ํา .................... 37

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 5: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

สารบัญภาพประกอบ (ตอ) ภาพท่ี หนา 27 ตําแหนงของดวงจันทรท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ในวันขึ้นหรือแรม 8 ค่ํา ...................... 38

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 6: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

1

มาตรฐานการเรียนรู

มาตรฐานการเรียนรูชวงชั้นท่ี 3 (ม.3) สาระท่ี 7 ดาราศาสตรและอวกาศ มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจวิวัฒนาการของระบบสุริยะและกาแล็กซี ปฏิสัมพันธภายใน

ระบบสุริยะและผลตอส่ิงมีชีวิตบนโลก มีกระบวนการสืบเสาะหาความรูและจิตวิทยาศาสตร ส่ือสารสิ่งที่เรียนรูและนําไปใชประโยชนได

ผลการเรียนรูที่คาดหวัง

1. สืบคนขอมูลและอธิบายสวนประกอบของระบบสุริยะ และปฏิสัมพันธภายในระบบสุริยะ และผลตอส่ิงแวดลอมและส่ิงมีชีวิตบนโลก

2. ระบุตําแหนงและอธิบายลักษณะของดาวเคราะหในระบบสุริยะ

จุดประสงคการเรียนรู

1. อธิบายสวนประกอบของระบบสุริยะได 2. บอกปฏิสัมพันธภายในระบบสุริยะ และผลตอส่ิงแวดลอมและส่ิงมีชีวิตบนโลกได 3. ระบุตําแหนงและอธิบายลักษณะของดาวเคราะหในระบบสุริยะได

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 7: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

2

คําแนะนําในการใชบทเรียนสําเร็จรูป

บทเรียนสําเร็จรูปที่นักเรียนอานอยูนี้ เปนบทเรียนท่ีใชเรียนดวยตนเอง เม่ือนักเรียนอานคําแนะนําแลว ใหปฏิบัติตามคําแนะนําแตละขั้นตอนต้ังแตตนจนจบ นักเรียนจะไดความรู อยางครบถวน โดยใหปฏิบัติตามขั้นตอนตอไปนี้

1. อานมาตรฐานการเรียนรู ผลการเรียนรูท่ีคาดหวัง จุดประสงคการเรียนรู แลวนักเรียนทราบอะไรบาง

2. ทําแบบทดสอบกอนเรียนจํานวน 20 ขอ ในกระดาษคําตอบท่ีเตรียมไวให ตามท่ีนักเรียนทราบและเขาใจ หามนักเรียนเปดบทเรียนสําเร็จรูปในขณะทําขอสอบ

3. เม่ือทําขอสอบเสร็จ นักเรียนเปดหนาถัดไปเพ่ือดูเฉลย ใหนักเรียนตรวจคําตอบแลว รวมคะแนน

4. ใหนักเรียนเปดหนาถัดไป เพ่ือเร่ิมบทเรียน 5. บทเรียนเสนอเนื้อหาเปนสวนยอยตามกรอบตาง ๆ จํานวน 10 กรอบ ท่ีตอเนื่องกัน 6. นักเรียนอานกรอบเนื้อหากรอบท่ี 1 จนจบ แลวตอบคําถามของกรอบในกระดาษคําตอบ

ที่เตรียมไวให 7. เม่ือตอบคําถามในกรอบเสร็จแลว ใหนักเรียนดูเฉลยคําตอบในหนาถัดไป 8. ถานักเรียนตอบคําถามในแตละกรอบถูก แสดงวานักเรียนเขาใจ ใหกา ในกระดาษคําตอบ

ชอง ตอบถูก แลวอานกรอบตอไปเรื่อย ๆ จนจบ 9. ถานักเรียนตอบคําถามในกรอบไมถูกตอง ใหกา ในกระดาษคําตอบ ชอง ตอบผิด

และนักเรียนตองยอนกลับไปอานกรอบเนื้อหานั้นใหมอีกคร้ังจนเขาใจ จึงอานกรอบตอไป 10. หามนักเรียนเปดอานขามกรอบ เพราะจะทําใหบทเรียนไมตอเนื่อง 11. เม่ือนักเรียนอานจบแลว ใหนักเรียนทําแบบทดสอบหลังบทเรียน จํานวน 20 ขอ เพ่ือวัด

ความเขาใจอีกคร้ัง ในขณะทําแบบทดสอบหามนักเรียนเปดบทเรียนสําเร็จรูป หรือเปดดู เฉลยกอน ตองมีความซื่อสัตยตอตนเองนะคะ

12. เ ม่ือทําแบบทดสอบหลังเรียนเสร็จแลว ใหนักเรียนดูเฉลยแบบทดสอบหลังเรียนเพ่ือ ตรวจคําตอบของตนเองและรวมคะแนน ดูพัฒนาการของตนเอง

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 8: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

3

แบบทดสอบกอนเรียน เร่ือง ระบบสุริยะ

ใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครื่องหมาย () ลงในกระดาษคําตอบ

ขอสอบจํานวน 20 ขอ 20 คะแนน

1. ขอใดอธิบายเกี่ยวกับ “ระบบสุริยะ” ไดถูกตอง ก. เปนสวนหนึ่งของกาแล็กซีตาง ๆ ในเอกภพ ข. เปนกลุมแกสและฝุนผงในอวกาศ อยูระหวาง ดาวฤกษ ค. เปนกลุมดาวฤกษท่ีมีจํานวนมากมายเต็มทองฟา มีดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง ง. ประกอบดวยดวงอาทิตย ดาวเคราะห ดาวเคราะหนอย ดวงจันทร ดาวหาง อุกกาบาต

2. จุดศูนยกลางของระบบสุริยะคือ ก. เอกภพ ข. กาแล็กซ ีค. ดวงอาทิตย ง. ดาวเคราะห

3. สมมติวาคนไทยไดเห็นดาวหางฮัลเลยเม่ือ พ.ศ. 2534 คนไทยจะเห็นดาวหางฮัลเลยอีกคร้ัง เมื่อ พ.ศ. ใด

ก. 2535 - 2536 ข. 2609 - 2610 ค. 2634 - 2635 ง. ไมแนนอน

4. ขอใดกลาวถึงดวงจันทร ไม ถูกตอง ก. อยูใกลโลกมากท่ีสุด ข. ทําใหโลกเกิดกลางคืนกลางวัน ค. เปนตัวการสําคัญท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ง. เปนเครื่องมือในการจัดทําปฏิทินทางจันทรคต ิ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 9: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

4

5. ขอความใดไมถูกตอง

ก. อุกกาบาตมีลักษณะเปนกอนหินขนาดใหญลุกไหมไมหมดตกลงสูพ้ืนโลก ข. ดาวตกคืออุกกาบาตท่ีเสียดสีกับบรรยากาศเหนือพ้ืนโลกแลวเกิดลุกไหมหมด ค. ฝนดาวตกเกิดจากดาวหางท้ิงเศษฝุนและหินไวในวงโคจรโลก เกิดเสียดสีกับบรรยากาศ แลวลุกไหม ง. ดาวหางเปนวัตถุในทองฟาท่ีมีแสงในตัวเองประกอบดวยฝุนผง กอนน้ําแข็งและ กาซแข็งหลายชนิด

6. ดวงอาทิตยประกอบดวยธาตุชนิดใดมากท่ีสุด ก. ฮีเลียม ข. ไฮโดรเจน

ค. ออกซิเจน ง. ไนโตรเจน

7. เราจะสังเกตดาวเคราะหนอยไดในบริเวณใดของระบบสุริยะ

ก. ใกลกับวงโคจรของโลก ข. ใกลกับวงโคจรของดาวพุธ ค. ถัดจากวงโคจรของดาวพลูโต

ง. ระหวางวงโคจรของดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี

8. ชั้นบรรยากาศของดวงอาทิตยชั้นใดท่ีสองสวาง ทําใหเรามองเห็นแสงจากดวงอาทิตยได ก. ชั้นโคโรนา ข. ชั้นโฟโตสเฟยร ค. ชั้นเอกโซสเฟยร ง. ชั้นโครโมสเฟยร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 10: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

5

9. ขอใดมิใชผลกระทบของการใชสาร “คลอโรฟลูออโรคารบอน”

ก. ชั้นโอโซนถูกทําลาย ข. อุณหภูมิพ้ืนโลกสูงขึ้น ค. การเกิดมะเร็งท่ีผิวหนัง ง. รบกวนระบบสื่อสารวิทย ุ

10. ประโยชนท่ีไดจากการศึกษาปฏิสัมพันธในระบบสุริยะท่ีมีผลตอสิ่งมีชีวิตบนโลกท่ีสําคัญ คือขอใด ก. ทําใหรูวาโลกเปนดาวเคราะห ข. เพ่ือใหรูวาดาวเคราะหในระบบสุริยะมี 8 ดวง ค. เพ่ือใหรูวาดาวสวนใหญท่ีเห็นในทองฟาเปนดาวฤกษ ง. เพ่ือใหรูขอมูลเกี่ยวกับระบบสุริยะ ทําใหเขาใจและอธิบายปรากฏการณบางอยางท่ี เกิดขึ้นบนโลกอยางมีเหตุผล

11. การเปลี่ยนแปลงของกาซชนิดใดทําใหเกิดพลังงานมหาศาลบนดวงอาทิตย ก. การเปลี่ยนกาซโอโซนเปนฮีเลียม ข. การเปลี่ยนกาซไฮโดรเจนเปนฮีเลียม ค. การเปลี่ยนกาซอะเซทิลีนเปนไฮโดรเจน ง. การเปลี่ยนกาซออกซิเจนเปนไฮโดรเจน

12. การเกิดสุริยุปราคาตําแหนงดาวท่ีเกี่ยวของเรียงลําดับอยางไร ก. ดวงอาทิตย ดวงจันทร โลก ข. ดวงอาทิตย โลก ดวงจันทร ค. โลก ดวงอาทิตย ดวงจันทร ง. ดวงจันทร โลก ดวงอาทิตย

13. ดาวเคราะหสีน้ําเงิน หมายถึง ดาวเคราะหดวงใด เพราะเหตุใด ก. ดาวเนปจูน เพราะมีสารเคมีท่ีมีสีน้ําเงินจํานวนมาก ข. โลก เพราะมีน้ําในสภาวะของเหลวบนพ้ืนผิวของดาว ค. โลก เพราะมีบรรยากาศท่ีมีแกสออกซิเจนปริมาณมาก ง. ยูเรนัส เพราะมีน้ําในสภาวะของเหลวบนพ้ืนผิวของดาว

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 11: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

6

14. สิ่งใดท่ีใชกําหนดเขตของดาวเคราะห 8 ดวง เปนดาวเคราะหชั้นใน และดาวเคราะหชั้นนอก ก. โลก ข. ดาวอังคาร ค. ดาวพฤหัสบด ี ง. ดาวเคราะหนอย 15. ดาวเคราะหชั้นในไดแก

ก. ดาวพุธ ดาวเสาร ข. ดาวพุธ ดาวศกุร ค. ดาวเสาร ดาวศุกร ง. ดาวอังคาร ดาวศุกร

16. ดาวเคราะหดวงใดท่ีไมสามารถสังเกตเห็นไดดวยตาเปลา ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร ค. ดาวเสาร ง. ดาวยูเรนัส 17. ดาวเคราะหในระบบสุริยะท่ีมีขนาดใหญที่สุด คือขอใด ก. ดาวเสาร ข. ดาวยูเรนัส ค. ดาวเนปจูน ง. ดาวพฤหัสบดี 18. ดาวเคราะหท่ีมีวงโคจรอยูใกลดวงอาทิตยมากท่ีสุดคือขอใด ก. โลก ข. ดาวพุธ ค. ดาวศุกร ง. ดาวอังคาร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 12: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

7

19. ดาวประกายพรึก หรือดาวประจําเมือง คือดาวอะไร

ก. ดาวศุกร ข. ดาวเสาร ค. ดาวอังคาร ง. ดาวพฤหัสบดี

20. ดาวเคราะหดวงใดท่ีมีความสวยงามเนื่องจากมีวงแหวนท่ีลอมรอบ เม่ือดูในกลอง โทรทรรศนจะเห็นวงแหวนซึ่งทําใหดาวเคราะหดวงนี้มีลักษณะแปลกกวาดาวดวงอื่น ๆ ก. ดาวเสาร ข. ดาวเนปจูน ค. ดาวยูเรนัส ง. ดาวพฤหัสบดี

ทําเสร็จแลว ดูเฉลยหนาถัดไปคะ www.kroo

bann

ok.co

m

Page 13: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

8

ใหนักเรียนตรวจคําตอบของนักเรียนในกระดาษคําตอบกอนเรียน พรอมกับรวมคะแนน

1. ง 11. ข 2. ค 12. ก 3. ข 13. ข 4. ข 14. ง 5. ง 15. ข 6. ข 16. ง 7. ง 17. ง 8. ข 18. ข 9. ง 19. ก 10. ง 20. ก

ไมตองตกใจ ถานักเรียนตอบถูกไมหมด ลองศึกษาดวยตนเองแลวคอยทดสอบอกีครั้งนะคะ

ตรวจคําตอบ รวมคะแนนแลว เปดหนาถัดไปเพื่อเริ่มเรียนคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 14: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

9

ดาวเคราะหในระบบสุริยะมีกี่ดวง อะไรบาง ทราบหรือเปลาเอย

กรอบที่ 1

ระบบสุริยะ

สวนประกอบของระบบสุริยะ

ระบบสุริยะ (Solar System) เปนสวนหนึ่งของกาแล็กซีทางชางเผือก ประกอบดวย ดวงอาทิตย ดาวเคราะห ดาวเคราะหนอย ดวงจันทร ดาวหาง อุกกาบาต หมุนอยูภายใต แรงดึงดูดของดวงอาทิตย โดยมีดวงอาทิตยเปนศูนยกลางของระบบ และโลกเปนสมาชิกสวนหนึ่งของระบบ

ภาพท่ี 1 ระบบสุริยะ ท่ีมา : http://www.saintnic.ac.th/stdwork/s_oct10/Web-solarsystem/images/

800px-Solar_sys.jpg [9-10-2008]

ดาวเคราะห มี 8 ดวง ไดแก ดาวพุธ ดาวศุกร โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน

คําถาม จุดศูนยกลางของระบบสุริยะ คือ อะไร

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 15: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

10

คําตอบกรอบท่ี 1 ดวงอาทิตย

กรอบที่ 2

ดวงอาทิตย

ดวงอาทิตย เปนดาวฤกษขนาดใหญท่ีอยูใกลโลกท่ีสุด มีอายุประมาณ 5,000 ลานป เปนกอนกาซมหึมาหมุนรอบตัวเอง 1 รอบ ใชเวลา 27.27 วัน มีเสนผานศูนยกลาง 1.3925 106 กิโลเมตร เสนผานศูนยกลางของดวงอาทิตยกวางกวาโลก 109 เทา อยูหางจากโลก 150 ลานกิโลเมตร แสงจากดวงอาทิตยใชเวลาเดินทางมาถึงโลกประมาณ 8.3 นาที (แสงเดินทางดวยอัตราเร็ว 300,000 กิโลเมตร ตอ 1 วินาที)

จุดบนดวงอาทิตย (Sunspot) คือบริเวณท่ีมีจุดดําปรากฏ เกิดขึ้นท่ีชั้นโฟโตสเฟยร เปนบริเวณท่ีมีความเขมของสนามแมเหล็กสูงมาก และมีอุณหภูมิต่ํากวาพ้ืนผิวขางเคียง

ภาพที่ 2 จุดบนดวงอาทิตย ท่ีมา : http://board.palungjit.com/attachment.php?attachmentid=473008&stc=1&d=

1230056623 [9-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 16: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

11

บริเวณพ้ืนผิวของดวงอาทิตยจะเปนชั้นท่ีสองสวาง เรียกชั้นนี้วา โฟโตสเฟยร (Photosphere) เ ม่ือเรามองดวงอาทิตย ก็คือเรากําลังมองแสงจากชั้นโฟโตสเฟยรนั้นเอง ชั้นนี้ มีอุณหภูมิประมาณ 5,500 องศาเซลเซียส ถัดขึ้นมาจะเปนชั้น โครโมสเฟยร (Chromosphere) มีอุณหภูมิสูงประมาณ 15,000 องศาเซลเซียส ถัดมาเปนบรรยากาศชั้นนอกสุดของดวงอาทิตย เรียกวา โคโรนา (Corona) มีความสวางเพียง 1 ใน 1,000,000 ของชั้นโฟโตสเฟยร อุณหภูมิ โคโรนาบริเวณใกลผิวสูงถึง 1,000,000 องศาเซลเซียส เม่ือแกสจากโคโรนาหลุดลอยออกสูอวกาศจะกลายเปนลมสุริยะ ท่ีเคลื่อนท่ีดวยความเร็วสูงมาก

ภาพท่ี 3 โครงสรางของดวงอาทิตย ท่ีมา : http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/94/ARTILL02_02.jpg [9-10-2008]

นักเรียนตองไมสังเกตการณดวงอาทิตยดวยตาเปลาโดยตรง เนื่องจากอาจทําใหตาบอดได โดยเฉพาะอยางยิ่งตองไมดูดวยกลองสองตา หรือกลองโทรทรรศนเปนอันขาด ในการด ู ดวงอาทิตยตองใชกลองโทรทรรศนชนิดพิเศษเทานั้นครับ

ใจกลาง ดวงอาทิตย

ชั้นแผรังส ี ชั้นพาความรอน

โครโมสเฟยร

โฟโตสเฟยร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 17: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

12

ดวงอาทิตย มีองคประกอบสวนใหญเปนกาซไฮโดรเจน ที่ใจกลางของดวงอาทิตย มีอุณหภูมิและแรงดันสูงมาก จนทําใหกาซไฮโดรเจนหลอมรวมกันเปนกาซฮีเลียม และแผพลังงานออกมาอยางมหาศาล เปนความรอนและแสงสวาง เราเรียกปฏิกิริยานี้วา "ปฏิกิริยานิวเคลียรฟวชัน" พลังงานความรอน และแสงสวาง จากดวงอาทิตยนี้เอง ที่เอื้อใหเกิด สิ่งมีมีชวิีตบนโลกของเรา

ภาพท่ี 4 โครงสรางของดวงอาทิตย

ท่ีมา : http://rokron.site88.net/refer_clip_image002.gif [9-10-2008]

ดวงอาทิตยประกอบดวยไฮโดรเจนอยูรอยละ 74 โดยมวล ฮีเลียม รอยละ 25 โดยมวล และธาตุอื่นๆ ในปริมาณเล็กนอย

โซนการพาความรอน

โซนการพาความรอน โซนการแผรังสี

แกนปฏิกรณนิวเคลียร

(ใจกลาง)

โซนการแผรังสี

แกนปฏิกรณนิวเคลียร

100%

75%

25%

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 18: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

13

อิทธิพลของดวงอาทิตยตอโลกของเรา

1. พลังงานและอนุภาคจากดวงอาทิตยท่ีโลกไดรับ

ดวงอาทิตยสงพลังงานออกมา 2 ประเภท 1) พลังงานท่ีมีผลกระทบตอโลกทันที เชน คลื่นแมเหล็กไฟฟา สามารถผานชั้นบรรยากาศมาถึง

ผิวโลกไดเร็ว มีผลกระทบตอโลกทันที ประกอบดวยพลังงานความรอนและแสงสวางเปน สวนใหญ คลื่นวิทยุและรังสีอัลตราไวโอเลตผานชั้นบรรยากาศเขามายังพ้ืนผิวโลกไดเพียงเล็กนอย พลังงานแสงท่ีสองจากดวงอาทิตยเพ่ิมความอบอุนใหแกสิ่งมีชีวิตบนโลก การหมุนเวียนเปนวัฏจักรของสารตาง ๆ ในโลกโดยเฉพาะวัฏจักรน้ําจะตองอาศัยพลังงาน

ที่ไดรับจากดวงอาทิตย พืชผูผลิตลําดับแรกในระบบนิเวศใชพลังงานแสงจากดวงอาทิตยในกระบวนการสังเคราะห

ดวยแสงเพ่ือสรางอาหาร ดวงอาทิตยนอกจากจะใหแสงสวางแกโลกเราแลวยังกระจายรังสีออกมาดวย ซึ่งมีอันตรายตอ

สิ่งมีชีวิต รังสีอัลตราไวโอเลตเปนรังสีท่ีทําอันตรายตอมนุษย เชนโรคตอกระจก โรคภูมิแพ ผิวหนังที่ไดรับรังสีอัลตราไวโอเลตนาน ๆ อาจเปนมะเร็งได

ทราบไหมคะวาในบรรยากาศมชีั้นโอโซน (Ozone) ประกอบดวย ออกซิเจน 3 อะตอม ชั้นโอโซนจะมีความหนาพอสมควร ทําหนาท่ีรับรังสีอัลตราไวโอเลตไว รังสีที่เหลือ ลงมายังโลกมีเพียงสวนนอยไมทําอันตรายตอมนุษย

ทราบซิ สารคลอโรฟลูออโรคารบอน (Cholo Fluorocabons) หรือซีเอฟซี (CFC) เปนสารท่ีมนุษยใชเกี่ยวของกับเครื่องทําความเย็นและโฟม สารเฮลโลน (Halons) ซึ่งมีธาตุจําพวกคลอรีน (Cl) โบรมีน (Br) สารไนตรัสออกไซด สารเหลานี้มนุษยมีสวนทําใหเกิดมากขึ้นในบรรยากาศ มีผลทําใหเกิดปฏิกิริยาทางเคมี ทําลายชั้นโอโซน ทําใหชั้นโอโซนบางลงและเม่ือชั้นโอโซนบางลงทําใหรังสีอัลตราไวโอเลตทะลุผานมายังผิวโลกไดมาก ผลคือ อุณหภูมิโลกรอนขึ้น จึงเกิดอันตรายตอมนุษยและสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ไงละ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 19: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

14

2) พลังงานที่มีผลกระทบตอโลกในภายหลัง เชน อนุภาครังสีคอสมิกซึ่งเปนอนุภาคโปรตอน

ลมสุริยะ ซึ่งเปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวกที่มีความเร็วตํ่าและอิเล็กตรอน อนุภาคเหลานี้ จะไปรบกวนสนามแมเหล็กโลก ทําใหเกิดพายุแมเหล็กสงผลกระทบตอระบบสื่อสารทางวิทยุ บนโลก นอกจากนี้อนุภาคลมสุริยะยังทําใหเกิดปรากฏการณแสงเหนือ-แสงใต โดยเกิดจากอนุภาคของลมสุริยะเคลื่อนเขาสูบรรยากาศโลกทางขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต ไปชนกับอะตอมของแกสบางอยางในระดับสูง ทําใหเกิดการรับและคายพลังงานออกมาในรูปของ แสงสีตาง ๆ เรืองรองบนทองฟา ทางบริเวณขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต

รูไหมคะถาไมมีดวงอาทิตยจะเกิดอะไรขึ้น

จะไมมีสิ่งมีชีวิตบนโลกจะ… สิ่งมีชีวิตบนโลกจําเปนตองอาศัยพลังงานจากดวงอาทิตยในการดํารงชีวิต

ทั้งทางตรงและทางออม

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 20: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

15

2. ปรากฏการณอุปราคา (Eclipse)

2.1 การเกิดสุริยุปราคา

สุริยุปราคา เปนปรากฏการณทางธรรมชาติ เกิดขึ้นเมื่อดวงจันทร ดวงอาทิตย และ โลก โคจรมาอยูในแนวเดียวกัน โดยมีดวงจันทรอยูตรงกลางระหวางโลกกับดวงอาทิตย ทําใหเกิดเงาของดวงจันทรทอดมายังโลก คนท่ีอยูบนโลกก็จะเห็นดวงจันทรเคลื่อนท่ีเขาบังดวงอาทิตย และแสงของดวงอาทิตยบางสวนก็ถูกบดบังไป สุริยุปราคาเต็มดวง (Total Eclipse) ดวงจันทรบังดวงอาทิตยไดเต็มดวงพอดี สุริยุปราคาบางสวน (Partial Eclise) ดวงจันทรบังดวงอาทิตยไดเพียงบางสวน สุริยุปราคาวงแหวน (Annula Eclise) ดวงจันทรอยูไกลจากโลกมากเกินไป ทําใหเห็น

ดวงอาทิตยเปนลักษณะวงแหวน

ภาพท่ี 5 การเกิดสุริยุปราคา ท่ีมา : http://www.vcharkarn.com/vcafe/90013 [9-10-2008]

สิ่งท่ีสําคัญท่ีสุดในการสังเกตปรากฏการณสุริยุปราคา คือ หามมองดวยตาเปลาโดยเด็ดขาด จนกวาดวงจันทรจะบัง ดวงอาทิตยเต็มท้ังดวงนะครับ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 21: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

16

2.2 การเกิดจันทรุปราคา

จันทรุปราคา หรือ “จันทรคราส” เกิดจากการท่ีดวงจันทรโคจรผานเขาไปในเงาของโลกเราจึงมองเห็นดวงจันทรคอย ๆ แหวงมากขึ้น จนหมดลับดวงและโผลกลับขึ้นมาอีกคร้ัง อยางที่คนสมัยโบราณเรียกวา “ราหูอมจันทร” จันทรุปราคาจะเกิดขึ้นเฉพาะในคืนวันเพ็ญ 15 ค่ําหรือคืนวันพระจันทรเต็มดวง อยางไรก็ตามปรากฏการณจันทรุปราคา ไมสามารถเกิดขึ้นทุกเดือนเนื่องจากระนาบท่ีโลกโคจรรอบดวงอาทิตย และระนาบท่ีดวงจันทรโคจรรอบโลก มิใชระนาบเดียวกัน หากตัดกันเปนมุม 5 องศา ดังนั้นโอกาสที่จะเกิดจันทรุปราคา จึงมีเพียงประมาณปละ 1-2 ครั้ง โดยท่ีสามารถมองเห็นจากประเทศไทย เพียงปละคร้ัง

ภาพท่ี 6 การเกิดจันทรุปราคา

ท่ีมา : http://www.212cafe.com/freewebboard/user_board/pnaroupa/picture/ 01729_1.gif [9-10-2008]

คําถามขอ 1 ท่ีใจกลางของดวงอาทิตยจะเกิดการรวมนิวเคลียสของไฮโดรเจนเปนฮีเลียมและ ปลดปลอยพลังงานออกมา เรียกปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นนี้วา คําถามขอ 2 รังสีอัลตราไวโอเลตเปนรังสีท่ีทําอันตรายตอมนุษยทําใหเกิดโรคอะไรบาง

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 22: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

17

คําตอบกรอบท่ี 2 ขอ 1 ปฏิกิริยานิวเคลียรฟวชัน ขอ 2 โรคตอกระจก โรคภูมิแพ โรคมะเร็ง

กรอบที่ 3

ดาว

ดาวท่ีเราเห็นในทองฟาแบงไดเปน 2 ประเภท คือ 1. ดาวฤกษ เปนดาวที่มีแสงสวางและความรอนในตัวเอง 2. ดาวเคราะห เปนดาวที่ไมมีแสงในตัวเอง ตองอาศัยแสงจากดวงอาทิตยและสะทอนออกมา

ถานักเรียนมองขึ้นไปบนทองฟายามค่ําคืนจะรูไดอยางไรละ วิธีสังเกต ดาวฤกษ มองเห็นเหมือนกะพริบแสงตลอดเวลา สังเกตการสองแสงของดวงดาว ดาวเคราะห มองเห็นเปนแสงสวางนวลนิ่ง

ดาวฤกษ ไมเคลื่อนท่ีเม่ือเทียบกับดาวสวนใหญ สังเกตการเคลื่อนท่ี ดาวเคราะห เคลื่อนท่ีไดและไมอยูในตําแหนงเดิม

คําถาม เคลื่อนท่ีไดและไมอยูในตําแหนงเดิม คือดาวอะไรคะ

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

คืนนี้เราลองแหงนหนาสังเกตดาวบนทองฟาดูดีกวา www.kroo

bann

ok.co

m

Page 23: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

18

1. ดาวเคราะหชั้นใน ขนาดเล็ก มีความหนาแนนสูง มีองคประกอบเปนหิน

และโลหะ ไดแก ดาวพุธ ดาวศุกร โลก ดาวอังคาร

คําตอบกรอบท่ี 3 ดาวเคราะห

กรอบที่ 4

ดาวเคราะห

ดาวเคราะหแบงไดเปนกี่ประเภท นักดาราศาสตรไดแบงดาวเคราะห โดยใชแถบดาวเคราะหนอยเปนเสนแบงออกเปน 2 ประเภท

2. ดาวเคราะหชั้นนอก มีองคประกอบเปนน้ําแข็ง แกส และของเหลว มีขนาดใหญกวาดาวเคราะหชั้นใน ไดแก

ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร

ดาวยูเรนัส ดาวเนปจูน

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 24: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

19

ภาพท่ี 7 ดาวเคราะหในระบบสุริยะ ที่มา : http://kmart.tht.in/images/planet1.jpg [22-10-2008]

ดาวเคราะหท่ีเราสามารถมองเห็นดวยตาเปลามี 5 ดวงครับ คือ ดาวพุธ ดาวศุกร ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร

คําถาม ดาวเคราะหแบงออกเปนกี่ประเภท อะไรบาง

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 25: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

20

คําตอบกรอบท่ี 4 2 ประเภท คือ ดาวเคราะหชั้นใน และดาวเคราะหชั้นนอก

กรอบที่ 5

ดาวเคราะหช้ันใน

ดาวเคราะหช้ันใน คือ ดาวเคราะหท่ีอยูใกลดวงอาทิตย ประกอบดวย 1. ดาวพุธ (Mercury) มีขนาดเล็กท่ีสุด อยูใกลดวงอาทิตยมากที่สุด จึงเคลื่อนท่ีรอบดวงอาทิตยเร็วที่สุด โคจรรอบดวงอาทิตย 1 รอบ ใชเวลา 88 วัน ดาวพุธหมุนรอบตัวเองในทิศทางเดียวกับการเคลื่อนรอบดวงอาทิตย คือ จากทิศตะวันตกไป ทิศตะวันออก

ไมมีดวงจันทรเปนบริวาร รอนจัดในเวลากลางวัน และเย็นจัดในเวลากลางคืน ดาวพุธจึงเปรียบเสมือน “เตาไฟแชแข็ง”

ภาพท่ี 8 ดาวพุธ ที่มา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/19.html

[23-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 26: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

21

2. ดาวศุกร (Venus) เปนดาวที่มองเห็นสวางมากท่ีสุด ไดชื่อวาเปน “ฝาแฝด” กับโลก เพราะมีขนาดโตกวาโลกเล็กนอย อยูหางจากดวงอาทิตยเปนลําดับท่ีสองรองจากดาวพุธ (เปนระยะทางประมาณ 108 ลานกิโลเมตร หรือ 0.72 AU) ดาวศุกรมีแกนหมุนเกือบต้ังฉากกับระนาบวงโคจรรอบดวงอาทิตย ดาวศุกรหมุนรอบตัวเองจากทิศตะวันออกไปยังทิศตะวันตก ซึ่งแตกตางจาก ดาวเคราะหดวงอื่น ๆ ดังนั้นถาผูสังเกตอยูบนดาวศุกร จะเห็นดวงอาทิตยขึ้นในทิศตะวันตก และดวงอาทิตยตกในทิศตะวันออก ดาวศุกรไมมีดวงจันทรเปนบริวาร

ภาพที่ 9 ดาวศุกร ที่มา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/21.html

[23-10-2008]

แลวแตเวลาท่ีเห็นคะ ถาเห็นในเวลาเชามืด เรียกวา ดาวกัลปพฤกษ หรือดาวประกายพรึก หรือดาวรุง

ถาเห็นในตอนค่ํา เรียกวา ดาวประจําเมือง

ดาวศุกรทําไมมีหลายชื่อจังเลยละ

ดาวศุกรหมุนรอบตัวเองชาท่ีสุดในระบบสุริยะ 1 รอบใชเวลา 243 วัน

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 27: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

22

3. โลก (The Earth) มีอายุประมาณ 5,000 ลานป โลก หมุนรอบดวงอาทิตยเปนวงโคจรซึ่งใชเวลา 365 1/4 วัน เพ่ือใหครบ 1 รอบปฏิทินแตละปมี 365 วัน ซึ่งหมายความวาจะมี 1/4 ของวันท่ีเหลือในแตละป ซึ่งทุก ๆ สี่ปจะมีวันพิเศษ คือจะมี 366 วัน กลาวคือ เดือนกุมภาพันธจะมี 29 วัน แทนท่ีจะมี 28 วันเหมือนปกติ การโคจรรอบดวงอาทิตย ทําใหเกิดฤดูกาลตาง ๆ และโลกใชเวลา หนึ่งวัน หรือ 24 ชั่วโมงหมุนรอบตัวเอง การหมุนรอบตัวเองทําใหเกิดกลางวันกลางคืน เกิดปรากฏการณขึ้น - ตกของดวงดาว และเกิดทิศ เมื่อมองโลกจากอวกาศจะเห็นเปนสีน้ําเงิน เนื่องจากมีชั้นบรรยากาศที่หนาทึบ และมีน้ําจํานวนมากในแหลงน้ําตาง ๆ บรรยากาศของโลก ทําหนาท่ีเหมือนผาหมชวยใหโลกอบอุน ทําใหอุณหภูมิพ้ืนผิวโลกสูงประมาณ 30 องศาเซลเซียส

ภาพท่ี 10 โลก

ท่ีมา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/20.html [23-10-2008]

ถาปราศจากชั้นบรรยากาศ โลกจะหนาวเย็น จนน้ําบนผิวโลกแข็งตัวเลยละครับ www.kroo

bann

ok.co

m

Page 28: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

23

4. ดาวอังคาร (Mars) มีขนาดครึ่งหนึ่งของโลก บางทีเรียกวา ดาวแดง เพราะพ้ืนผิวเปนหินสีแดง พ้ืนผิวเปนหลุมเปนบอ มีปลองภูเขาไฟ มีบรรยากาศหอหุมไมมาก เปนกาซคารบอนไดออกไซดและออกซิเจนเล็กนอย ใชเวลา 687 วัน ในการหมุนรอบดวงอาทิตย ดาวอังคารมีดวงจันทร 2 ดวง คือ โฟบอส และ ไดมอส

ภาพที่ 11 ดาวอังคาร ท่ีมา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/22.html

[23-10-2008] คําถาม ดาวท่ีไดชื่อวาเปนฝาแฝดกับโลก คือ

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

ถาเหนื่อยก็หยุดพัก ไดนะคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 29: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

24

คําตอบกรอบท่ี 5 ดาวศุกร

กรอบที่ 6

ดาวเคราะหช้ันนอก

ดาวเคราะหชั้นนอก คือ ดาวเคราะหท่ีอยูไกลจากดวงอาทิตย ไดแก

1. ดาวพฤหัสบดี (Jupiter) เปนดาวเคราะหยักษ มีขนาดใหญท่ีสุดในระบบสุริยะมีเสนผานศูนยกลางยาวกวาโลก 11.2 เทา ยังไดชื่อวาเปนดาวเคราะหกาซ เพราะมีองคประกอบ เปนกาซไฮโดรเจนและฮีเลียมคลายในดวงอาทิตย ความหนาแนนของดาวพฤหัสบดีจึงตํ่า หมุนรอบตัวเองเร็วที่สุด 1 รอบใชเวลาเพียง 9 ชั่วโมง 50 นาที มีวงแหวนเชนเดียวกับดาวเสาร แตเปนวงแหวนบาง ๆ ไมสามารถมองเห็นจากโลกได มีดวงจันทรเปนบริวาร 63 ดวง

ดวงจันทรท่ีมีขนาดใหญสุด 4 ดวงแรก คนพบโดยกาลิเลโอ คือ แกนีมีด คัลลิสโต ไอโอ และยูโรปา จึงไดรับเกียรติวาเปนดวงจันทรของกาลิเลโอ

ภาพท่ี 12 ดาวพฤหัสบดี ท่ีมา : http://www.thainame.net/project/thesun505/Jupiter2.jpg [23-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 30: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

25

2. ดาวเสาร (Saturn) เปนดาวเคราะห ท่ีมีความสวยงาม มีวงแหวน 7 ชั้นใหญ ๆ แตละชั้นประกอบดวยวงเล็ก ๆ ซอนกันเปนพัน ๆ วงทําใหมองเห็นสวยงาม มีดวงจันทรเปนบริวาร 35 ดวง ดาวเสารมีความหนาแนนเพียง 0.7 กรัมตอลูกบาศกเซนติเมตร ซึ่งนอยกวาน้ํา ดังนั้น ถามีน้ําปริมาณมากพอมารองรับ ดาวเสารจะ ลอยน้ําได เนื่องจากดาวเสารอยูหางจากดวงอาทิตยประมาณ 2 เทาของระยะดาวพฤหัสบดีจากดวงอาทิตย จึงใชเวลานานเกือบ 30 ป ในการโคจร รอบดวงอาทิตย 1 รอบ

ภาพที่ 13 ดาวเสาร ท่ีมา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/24.html

[23-10-2008] 3. ดาวยูเรนัส (Uranus) หรือดาวมฤตยู เปนดาวเคราะหที่ใหญเปนท่ีสามในระบบสุริยะ มีลักษณะเลือนลาง มองดวยตาเปลาไมเห็นจะตองมองดูดวยกลองโทรทรรศนเทานั้น เม่ือสองดูดวยกลองโทรทรรศนจะมองเห็นเปนวงกลมเล็ก ๆ สีเขียว มีวงแหวนบาง ๆ ลอมรอบ หมุนรอบตัวเองตามเข็มนาฬิกา ซึ่งตรงขามกับดาวเคราะหอื่น ๆ ยกเวนดาวศุกร มีดวงจันทรเปนบริวาร 27 ดวง

ภาพที่ 14 ดาวยูเรนัส ท่ีมา : http://www.fkk.ac.th/library/webe-library/science/namo/darasad%20fisic-atom/

Namo_kittilorn/noname6.htm [23-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 31: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

26

4. ดาวเนปจูน (Neptune) หรือดาวเกตุ เปนดาวเคราะหท่ีมองดวยตาเปลาไมเห็น หางจาก ดวงอาทิตยเปนลําดับท่ี 8 มีดวงจันทรเปนบริวาร 11 ดวง ดาวเนปจูนโตเกือบเทาดาวยูเรนัส เปนดาวเคราะหท่ีใหญเปนอันดับสี่ในระบบสุริยะ อยูหางไกลมาก ไดรับแสงสวางนอย จึงยากตอการสังเกตรายละเอียด แมจะใชกลองโทรทรรศนที่มีกําลังขยายมากก็ตาม

ภาพท่ี 15 ดาวเนปจูน

ท่ีมา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/26.html [23-10-2008]

คําถามขอ 1 ดาวเคราะหชั้นนอกท่ีมีขนาดใหญที่สุดคือ คําถามขอ 2 ดาวเคราะหท่ีมีความหนาแนนนอยกวาน้ําคือ

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 32: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

27

คําตอบกรอบท่ี 6 ขอ 1 ดาวพฤหัสบด ี ขอ 2 ดาวเสาร

กรอบที่ 7 ดาวหาง

ดาวหางเปนวัตถุทองฟาท่ีไมมีแสงในตัวเอง เปนสวนหนึ่งของระบบสุริยะ ดาวหาง

จัดเปนกอนน้ําแข็งสกปรก เนื่องจากประกอบดวย น้ําแข็ง แกสแข็งหลายชนิด และฝุนผง โคจรรอบดวงอาทิตยเปนวงรีอยูระหวางดาวเคราะห ขณะท่ีอยูไกลจากดวงอาทิตยจะไมมีหาง แตเมื่อเคลื่อนเขาหาดวงอาทิตยจึงจะมีหาง หางจะยาวมากท่ีสุดเม่ืออยูใกลดวงอาทิตยที่สุด

สิ่งที่ทําใหดาวหางปรากฏมีหางขึ้นมาเพราะพลังงานจากดวงอาทิตยท้ังในรูปความรอน

ลมสุริยะ และรังสี ซึ่งทําใหน้ําแข็งสกปรกท่ีเปนหัวของดาวหางกลายเปนไอ พลังงานท่ีเปน ลมสุริยะ และรังสีจะผลักดันใหหางพุงไปจากดวงอาทิตย หางจะมีทั้งท่ีเปนฝุน กาซ และโมเลกุลท่ีมีประจุไฟฟา มารูจักดาวหางฮัลเลยกันเถอะ

ดาวหางฮัลเลย (Halley) เปนดาวหางท่ีมีชื่อเสียง จะมาปรากฏใหเห็น ทุก ๆ 75-76 ป ครั้งลาสุดที่มาปรากฏ คนไทยจะสังเกตเห็นเม่ือประมาณกลางเดือนมีนาคม 2529 ถึงกลางเดือนเมษายน 2529 กอนรุงอรุณ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 33: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

28

ภาพที่ 16 ดาวหางฮัลเลย ท่ีมา : http://vitputti.ob.tc/picture/12597/1259755765vitputti.jpg [25-10-2008]

เอ แลวเราจะเห็นดาวหางดวงนี้อีกเมื่อไหรนะ รอไดเลยคะ พ.ศ. 2604-2605 คําถาม ดาวหาง หางจะยาวมากท่ีสุดเม่ือใด

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 34: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

29

คําตอบกรอบท่ี 7 เม่ืออยูใกลดวงอาทิตยท่ีสุด

กรอบที่ 8

ดาวเคราะหนอย

ดาวเคราะหนอย เปนกลุมของแข็งและดาวเคราะหขนาดเล็กท่ีโคจรอยูรอบดวงอาทิตย

อยูระหวางดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี มีประมาณ 3 – 5 หมื่นดวง มองไมเห็นดวยตาเปลา เพราะมีขนาดเล็ก ท่ีมีขนาดใหญท่ีพบแลว ไดแก พาลาส จูไน เวสตา และอีรอส

ภาพที่ 17 ดาวเคราะหนอยอีรอส ท่ีมา : http://www.vcharkarn.com/uploads/21/21642.jpg [25-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 35: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

30

ภาพที่ 18 แถบดาวเคราะหนอย ท่ีมา http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/InnerSolarSystem-

en.png/300px-InnerSolarSystem-en.png [25-10-2008]

คําถาม ดาวเคราะหนอยมีวงโคจรอยูระหวางดาวเคราะหดวงใด

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 36: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

31

คําตอบกรอบท่ี 8 ดาวอังคารกับดาวพฤหัสบด ี

กรอบที่ 9 อุกกาบาต

อุกกาบาต เปนวัตถุนอกโลกท่ีถูกแรงโนมถวงของโลกดึงดูดใหตกลงสู พ้ืนโลก แลวเกิดเสียดสีกับบรรยากาศลุกไหมเปนแสงพุงลงมาจากทองฟา เรียกวา ดาวตก หรือผีพุงไต สวนท่ีเผาไหมไมหมดตกถึงพ้ืน เรียกวา อุกกาบาต

ภาพท่ี 19 หลุมอุกกาบาต ท่ีมา : http://thaiastro.nectec.or.th/library/thaimeteorite/img/crater.jpg [22-10-2008]

ภาพท่ี 20 ฝนดาวตกลีโอนิดส ท่ีมา : http://pipattt.exteen.com/images/11610.jpg [22-10-2008]

หลุมอุกกาบาตขนาด 1,186 เมตร ลึก 200 เมตร ท่ีแอริโซนา สหรัฐอเมริกา ปร ะ เ มิ น ว า เ กิ ด จาก ก า ร ช น ข อ งอุกกาบาตขนาด 30 เมตร ดวยอัตราเร็ว 20 กิโลเมตรตอวินาที เม่ือราว 49,000 ปกอน

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 37: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

32

ภาพท่ี 21 ดาวตกบริเวณกลุมดาวนายพราน จากฝนดาวตกเพอรซิอัส ท่ีมา : http://thaiastro.nectec.or.th/skyevnt/meteors/img/perseid-schad.jpg [22-10-2008]

คําถาม อุกกาบาตท่ีเสียดสีกับบรรยากาศเหนือพ้ืนโลกแลวเกิดลุกไหมหมด เรียกวา

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

อุกกาบาตมีขนาดเล็กกวาดาวหางมาก อาจเปนฝุนหรือ กอ นหินท่ีมาจาก ดาวหาง หรือดาวเคราะหนอ ย แตสวนใหญจะมาจากดาวเคราะหนอยครับ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 38: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

33

คําตอบกรอบท่ี 9 ดาวตก

กรอบท่ี 10 ดวงจันทร

ดวงจันทรซึ่งเปนบริวารของโลก ไมมีแสงสวางในตัวเอง การท่ีเรามองเห็นวา

ดวงจันทรมีแสง เพราะ ดวงอาทิตยสองแสงมาท่ีดวงจันทร ดวงจันทรหมุนรอบตัวเองในเวลา ท่ีเทากับหมุนรอบโลกพอดี จึงทําใหคนบนโลกเห็นพื้นผิวของดวงจันทรเพียงดานเดียวเทานั้น ดวงจันทรมีการเคลื่อนท่ีท่ีสําคัญ 3 ประการ คือ เคลื่อนท่ีรอบโลกรอบละประมาณ 1 เดือน หมุนรอบตัวเองรอบละประมาณ 1 เดือน และเคลื่อนท่ีรอบดวงอาทิตยรอบละประมาณ 12 เดือน

ภาพท่ี 22 ดวงจันทร ที่มา : http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0005/sades/moon.jpg [27-10-2008]

ผลจากการสํารวจดวงจันทร พบวาดวงจันทรมีอายุประมาณ 4,600 ลานปมาแลว พ้ืนผิว

ดวงจันทร ประกอบไปดวยหินบะซอลต ไมพบวามีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู ไมมีบรรยากาศหอหุม ไมมีสนามแมเหล็ก มีขนาดเล็กกวาโลกประมาณ 4 เทา มีแรงโนมถวงนอยกวาโลกประมาณ 6 เทา

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 39: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

34

ดวงจันทรท่ีเราเห็นในแตละคืนจะมีรูปรางเปลี่ยนไปทุกคืนเนื่องจากขณะท่ีดวงจันทร

หมุนรอบโลก ดานสวางท่ีหันมาทางโลกไมเทากัน รูปรางของดวงจันทรท่ีแตกตางกันนี้ เรียกวา ดิถีดวงจันทร (The Phase of The Moon) หรือ ขางขึ้นขางแรม

ภาพท่ี 23 การเกิดดีถีของดวงจันทร ท่ีมา : http://school.obec.go.th/siewthai/scince_p425_clip_image002.jpg [27-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 40: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

35

ภาพท่ี 24 ดําแหนงของดวงจันทรและภาพของดวงจันทร ท่ีมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/earth202.html [27-10-2008]

ผูสังเกตจะเห็นดวงจันทรในตําแหนงท่ี 2, 3, 4 และ 5 เปนวันขางขึ้น โดย ตําแหนงท่ี 4 ผูสงัเกตจะเห็นดวงจันทรสวางครึ่งดวง ตรงกับวันขึ้น 8 ค่ํา ตําแหนงท่ี 5 ผูสังเกตจะเห็นดวงจันทรสวางเต็มดวง ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ํา ผูสังเกตจะเห็นดวงจันทรตําแหนงที่ 6, 7, 8 และ 1 เปนวันขางแรม โดย ตําแหนงท่ี 7 ผูสังเกตจะเห็นดวงจันทรสวางครึ่งดวง ตรงกับวันแรม 8 ค่ํา ตําแหนงท่ี 1 ผูสังเกตจะเห็นดวงจันทรมืดเต็มดวง ตรงกับวันแรม 15 ค่ํา

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 41: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

36

ปรากฏการณน้ําขึ้นน้ําลง (Tides) ท้ังดวงอาทิตยและดวงจันทรตางก็มีอิทธิพลในการ

ทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง แตอิทธิพลของดวงจันทรท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลงมีมากกวาดวงอาทิตย เพราะดวงจันทรอยูใกลโลกมากกวา โลกจึงไดรับแรงดึงดูดของดวงจันทรมากกวาดวงอาทิตย

แรงดึงดูดของดวงจันทรท่ีกระทําตอโลก ทําใหพ้ืนน้ําบนโลกถูกดึงดูดใหไหลรวมกันทางดานท่ีตรงกับดวงจันทร เปนผลใหพ้ืนผิวน้ําบริเวณนี้เกิดโปงพองออกมา แตเนื่องจากโลกตองตอบสนองตอแรงดึงดูดของดวงจันทรที่กระทําตอสวนตาง ๆ ของโลกไมเทากัน จึงทําใหพ้ืนน้ําทางดานท่ีอยูตรงกันขามกับดวงจันทรเกิดการโปงพองออกมาดวย

ภาพท่ี 25 ตําแหนงบนโลกท่ีเกิดปรากฏการณน้ําขึ้นน้ําลงประจําวัน ท่ีมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/earth205.html [27-10-2008]

เม่ือโลกหมุนพาผูสังเกตมาอยู ณ ตําแหนง ก และ ค ผูสังเกตจะเห็นน้ําทะเลขึ้น และเมื่อ

โลกหมุนพาผูสังเกตมาอยู ณ ตําแหนง ข และ ง ผูสังเกต จะเห็นน้ําลง ดังนั้นตลอดเวลา 24 ชั่วโมง คนบนโลกจะเห็นน้ําขึ้นและลง 2 เวลา เนื่องจากดวงจันทรไมไดอยูนิ่ง โคจรรอบโลกไปดวย และดวงจันทรขึ้นและตกชาลงประมาณวันละ 50 นาที จึงมีผลทําใหการขึ้นและลงของน้ําทะเลในแตละบริเวณจะชาลงประมาณวันละ 50 นาทีดวย

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 42: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

37

ภาพท่ี 26 ตําแหนงของดวงจันทรท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ในวันขึ้นหรือแรม 15 ค่ํา ท่ีมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/earth205.html [27-10-2008]

จากรูป เมื่อดวงจันทรโคจรมาอยู ณ ตําแหนง ก หรือ ข ซึ่งเปนวันแรม 15 ค่ํา หรือ

วันขึ้น 15 ค่ํา ตําแหนงของโลก ดวงจันทรและดวงอาทิตย จะอยูในแนวเดียวกัน ทําใหโลกไดรับอิทธิพลจากแรงดึงดูดท้ังของดวงจันทรและดวงอาทิตยมาเสริมกัน คือ ดวงอาทิตย และดวงจันทรจะรวมกันดึงดูดน้ําทะเล ทําใหน้ําขึ้นมากเปนพิเศษ ระดับน้ําในทะเลในวันดังกลาว ณ ตําแหนง 1 และ 3 เรียกวา น้ําเกิด (Spring Tide) และบริเวณ ณ ตําแหนง 2 และ 4 น้ําจะลงต่ําสุด

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 43: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

38

ภาพท่ี 27 ตําแหนงของดวงจันทรท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ในวันขึ้นหรือแรม 8 ค่ํา ท่ีมา : http://www.wt.ac.th/~somyos/earth205.html [27-10-2008]

จากรูปเมื่อดวงจันทรมาอยู ณ ตําแหนง ค หรือ ง จะเปนวันขึ้น 8 ค่ํา หรือแรม 8 ค่ํา ทําใหตําแหนงของดวงจันทร โลก และดวงอาทิตย ทํามุม 90 องศาซึ่งกันและกัน แรงดึงดูดของดวงอาทิตยและดวงจันทรไมเสริมกัน เหมือนรูป 26 โลกจึงไดรับอิทธิพลจากแรงดึงดูดของ ดวงจันทรมากกวาดวงอาทิตย จึงทําใหน้ําทะเลบริเวณตําแหนง 2 และ 4 น้ําขึ้นนอยที่สุด สวนตําแหนง 1 และ 3 จะเปนบริเวณท่ีน้ําลงนอยท่ีสุด

การที่โลกไดรับอิทธิพลของดวงจันทรทําใหน้ําขึ้น ลง จึงเกิดแรงดันของน้ําสามารถ นําแรงดันของน้ําไปใชประโยชนไดในดานการชลประทาน และการผลิตกระแสไฟฟา เปนตน

มนุษยยังไดอาศยัการเคลื่อนท่ีของดวงจันทรรอบโลกที่เปนไปอยางสมํ่าเสมอ มาเปนเครื่องวัดเวลาในการทําปฏิทินทางจันทรคติอกีดวยนะครับ

คําถาม ปรากฏการณท่ีเห็นดวงจันทรในแตละคืนมีเสี้ยวสวางแตกตางกัน เรียกวา

ตอบคําถามแลวดูเฉลยในหนาถัดไปคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 44: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

39

คําตอบกรอบท่ี 10 ดิถีดวงจันทร หรือ ขางขึ้นขางแรม

เปนอยางไรบางคะ มีความรูเพิ่มข้ึนมากหรือเปลา ลองมาทดสอบกันดูนะคะ เปดหนาถัดไปเพื่อทําแบบทดสอบหลังเรียนคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 45: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

40

แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง ระบบสุริยะ

ใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครือ่งหมาย () ลงในกระดาษคําตอบ

ขอสอบจํานวน 20 ขอ 20 คะแนน

1. จุดศูนยกลางของระบบสุริยะคือ ก. เอกภพ ข. กาแล็กซ ีค. ดวงอาทิตย ง. ดาวเคราะห

2. ขอใดอธิบายเกี่ยวกับ “ระบบสุริยะ” ไดถูกตอง ก. เปนสวนหนึ่งของกาแล็กซีตาง ๆ ในเอกภพ ข. เปนกลุมแกสและฝุนผงในอวกาศ อยูระหวาง ดาวฤกษ ค. เปนกลุมดาวฤกษท่ีมีจํานวนมากมายเต็มทองฟา มีดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง ง. ประกอบดวยดวงอาทิตย ดาวเคราะห ดาวเคราะหนอย ดวงจันทร ดาวหาง อุกกาบาต

3. ดวงอาทิตยประกอบดวยธาตุชนิดใดมากท่ีสุด ก. ฮีเลียม ข. ไฮโดรเจน

ค. ออกซิเจน ง. ไนโตรเจน

4. ชั้นบรรยากาศของดวงอาทิตยชั้นใดท่ีสองสวาง ทําใหเรามองเห็นแสงจากดวงอาทิตยได ก. ชั้นโคโรนา ข. ชั้นโฟโตสเฟยร ค. ชั้นเอกโซสเฟยร ง. ชั้นโครโมสเฟยร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 46: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

41

5. ประโยชนท่ีไดจากการศึกษาปฏิสัมพันธในระบบสุริยะที่มีผลตอสิ่งมีชีวิตบนโลกท่ีสําคัญ คือขอใด ก. ทําใหรูวาโลกเปนดาวเคราะห ข. เพ่ือใหรูวาดาวเคราะหในระบบสุริยะมี 8 ดวง ค. เพ่ือใหรูวาดาวสวนใหญท่ีเห็นในทองฟาเปนดาวฤกษ ง. เพ่ือใหรูขอมูลเกี่ยวกับระบบสุริยะ ทําใหเขาใจและอธิบายปรากฏการณบางอยาง ท่ีเกิดขึ้นบนโลกอยางมีเหตุผล 6. การเปลี่ยนแปลงของกาซชนิดใดทําใหเกิดพลังงานมหาศาลบนดวงอาทิตย

ก. การเปลี่ยนกาซโอโซนเปนฮีเลียม ข. การเปลี่ยนกาซไฮโดรเจนเปนฮีเลียม ค. การเปลี่ยนกาซออกซิเจนเปนไฮโดรเจน ง. การเปลี่ยนกาซอะเซติลีนเปนไฮโดรเจน

7. ขอใดมิใชผลกระทบของการใชสาร “คลอโรฟลูออโรคารบอน” ก. ชั้นโอโซนถูกทําลาย ข. อุณหภูมิพ้ืนโลกสูงขึ้น ค. การเกิดมะเร็งท่ีผิวหนัง ง. รบกวนระบบสื่อสารวิทยุ

8. การเกิดสุริยุปราคาตําแหนงดาวที่เกี่ยวของเรียงลําดับอยางไร ก. ดวงอาทิตย ดวงจันทร โลก ข. ดวงอาทิตย โลก ดวงจันทร ค. โลก ดวงอาทิตย ดวงจันทร ง. ดวงจันทร โลก ดวงอาทิตย

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 47: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

42

9. สิ่งใดท่ีใชกําหนดเขตของดาวเคราะห 8 ดวง เปนดาวเคราะหชั้นใน และดาวเคราะหชั้นนอก ก. โลก ข. ดาวอังคาร ค. ดาวพฤหัสบด ี ง. ดาวเคราะหนอย 10. ดาวเคราะหชั้นในไดแก

ก. ดาวพุธ ดาวเสาร ข. ดาวพุธ ดาวศุกร ค. ดาวเสาร ดาวศุกร ง. ดาวอังคาร ดาวศกุร

11. ดาวเคราะหท่ีมีวงโคจรอยูใกลดวงอาทิตยมากท่ีสุดคือขอใด ก. โลก ข. ดาวพุธ ค. ดาวศุกร ง. ดาวอังคาร 12. ดาวเคราะหดวงใดท่ีไมสามารถสังเกตเห็นไดดวยตาเปลา ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร ค. ดาวเสาร ง. ดาวยูเรนัส 13. ดาวเคราะหในระบบสุรยิะท่ีมีขนาดใหญที่สุด คือขอใด ก. ดาวเสาร ข. ดาวเนปจูน ค. ดาวยูเรนัส ง. ดาวพฤหัสบดี

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 48: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

43

14. ดาวเคราะหดวงใดท่ีมีความสวยงามเนื่องจากมีวงแหวนท่ีลอมรอบ เม่ือดูในกลอง โทรทรรศนจะเห็นวงแหวนซึ่งทําใหดาวเคราะหดวงนี้มลีักษณะแปลกกวาดาวดวงอื่นๆ ก. ดาวเสาร ข. ดาวเนปจูน ค. ดาวยูเรนัส ง. ดาวพฤหัสบดี 15. ดาวประกายพรึก หรือดาวประจําเมือง คือดาวอะไร

ก. ดาวศุกร ข. ดาวเสาร ค. ดาวอังคาร ง. ดาวพฤหัสบดี

16. ดาวเคราะหสีน้ําเงิน หมายถึง ดาวเคราะหดวงใด เพราะเหตุใด ก. ดาวเนปจูน เพราะมีสารเคมีท่ีมีสีน้ําเงินจํานวนมาก ข. โลก เพราะมีน้ําในสภาวะของเหลวบนพ้ืนผิวของดาว ค. โลก เพราะมีบรรยากาศท่ีมีแกสออกซิเจนปริมาณมาก ง. ยูเรนัส เพราะมีน้ําในสภาวะของเหลวบนพ้ืนผิวของดาว 17. สมมติวาคนไทยไดเห็นดาวหางฮัลเลย เม่ือ พ.ศ. 2534 คนไทยจะเห็นดาวหางฮัลเลยอีกครั้ง เมื่อ พ.ศ. ใด

ก. 2535 - 2536 ข. 2609 - 2610 ค. 2634 - 2635 ง. ไมแนนอน

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 49: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

44

18. เราจะสังเกตดาวเคราะหนอยไดในบริเวณใดของระบบสุริยะ

ก. ใกลกับวงโคจรของโลก ข. ใกลกับวงโคจรของดาวพุธ ค. ถัดจากวงโคจรของดาวพลูโต ง. ระหวางวงโคจรของดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี

19. ขอความใดไมถูกตอง

ก. อุกกาบาตมีลักษณะเปนกอนหินขนาดใหญลุกไหมไมหมดตกลงสูพ้ืนโลก ข. ดาวตกคืออุกกาบาตท่ีเสียดสีกับบรรยากาศเหนือพ้ืนโลกแลวเกิดลุกไหมหมด ค. ฝนดาวตกเกิดจากดาวหางท้ิงเศษฝุนและหินไวในวงโคจรโลก เกิดเสียดสีกับ บรรยากาศแลวลุกไหม ง. ดาวหางเปนวัตถุในทองฟาท่ีมีแสงในตัวเองประกอบดวยฝุนผง กอนน้ําแข็ง และกาซแข็งหลายชนิด

20. ขอใดกลาวถึงดวงจันทร ไม ถูกตอง ก. อยูใกลโลกมากท่ีสุด ข. ทําใหโลกเกิดกลางคืนกลางวัน ค. เปนตัวการสําคัญท่ีทําใหเกิดน้ําขึ้นน้ําลง ง. เปนเครื่องมือในการจัดทําปฏิทินทางจันทรคต ิ

ทําเสร็จแลว ดูเฉลยหนาถัดไปคะ

ขอขอบใจนักเรียนมากนะครับท่ีมีความซื่อสัตย และต้ังใจ www.kr

ooba

nnok

.com

Page 50: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

45

ใหนักเรียนตรวจคําตอบของนักเรียนในกระดาษคําตอบหลังเรียน พรอมกับรวมคะแนน

เพื่อดูการพัฒนาของตนเอง

1. ค 11. ข 2. ง 12. ง 3. ข 13. ง 4. ข 14. ก 5. ง 15. ก 6. ข 16. ข 7. ง 17. ข 8. ก 18. ง 9. ง 19. ง 10. ข 20. ข

เกณฑการใหคะแนน ถานักเรียนทําถูก 16 ขอ ขึ้นไป เกงมากคะ ทําถูก 10 ขอ ขึ้นไป ทําเลม 2 ไดคะ ทําถูกตํ่ากวา 10 ขอ ควรกลับไปทบทวนใหม

เกงมากคะ ปรบมือใหเลย สวนคนท่ีไมผาน อยาทอนะคะสู ๆwww.kr

ooba

nnok

.com

Page 51: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

46

บรรณานุกรม

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 52: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

47

บรรณานุกรม ธวัชชัย บุญเลิศ. (มปป). คูมือเตรียมสอบวิทยาศาสตร ม.ตน (ม.1-2-3) ฉบับเตรียมสอบ

และศึกษาตอ. กรุงเทพฯ : SCIENCE CENTER. ธัญญวดี เทพพิทักษ. (มปป). แสงอาทิตยและพลังงาน. (ออนไลน) เขาถึงไดจาก

http://dnfe5.nfe.go.th/ilp/sunshine/index.htm บัญชา แสนทวี, และคณะ. (2542). ว 305 วิทยาศาสตร เลม 5. กรุงเทพฯ : วัฒนาพานิช. พิมพพันธ เดชะคุปต, และคณะ. (มปป). กิจกรรมเพ่ือพัฒนากระบวนการทางวิทยาศาสตร.

กรุงเทพฯ : สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ. ไพรัตน วงษนาม, และคณะ. (มปป). คูมือวิทยาศาสตร ว 305 ว 306. กรุงเทพฯ :

สํานักพิมพประสานมิตร. ยุพา วรยศ. และคณะ. (2547). หนังสือเรียนสาระการเรียนรูพ้ืนฐาน กลุมสาระการเรียนรู

วิทยาศาสตร วิทยาศาสตร ม.3 ชวงชั้นท่ี 3เรื่อง เอกภพ. พิมพครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน.

วิริยะ สิริสิงห, ธีรพันธ ลอไพบูลย. (2543). ดวงอาทิตยและดาวเคราะห. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาสน.

ศรีลักษณ ผลวัฒนะ. และคณะ. (2547). สื่อการเรียนรูและเสริมสรางทักษะตามมาตรฐาน การเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร เรื่อง เอกภพ. กรุงเทพฯ : นิยมวิทยา.

ศึกษาธิการ, กระทรวง. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลย.ี (2541). หนังสือเรียนวิชาวิทยาศาสตร เลม 5 ว 305. พิมพครั้งท่ี 9. กรุงเทพฯ : คุรุสภาลาดพราว.

สมพงศ จันทรโพธิ์ศรี. (มปป). วิทยาศาสตร 6. กรุงเทพฯ : ไฮเอ็ดพับลิชชิ่ง จํากัด. สมยศ แมนสงวน. (2548). โลกและดวงดาว. (ออนไลน) เขาถึงไดจาก

http:// www.wt.ac.th/~somyos/earth.html http://www.212cafe.com/freewebboard/user_board/pnaroupa/picture/01729_1.gif

[เขาถึง 9-10-2008] http://board.palungjit.com/attachment.php?attachmentid=473008&stc=1&d=1230056623

[เขาถึง 9-10-2008] http://www.fkk.ac.th/library/webe-library/science/namo/darasad%20fisic-

atom/Namo_kittilorn/noname6.htm [เขาถึง 23-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 53: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

48

http://kmart.tht.in/images/planet1.jpg [เขาถึง 22-10-2008]

http://pipattt.exteen.com/images/11610.jpg [เขาถึง 22-10-2008] http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/94/ARTILL02_02.jpg [เขาถึง 9-10-2008] http://rokron.site88.net/refer_clip_image002.gif [เขาถึง 9-10-2008] http://www.saintnic.ac.th/stdwork/s_oct10/Web-solarsystem/images/800px-Solar_sys.jpg

[เขาถึง 9-10-2008] http://school.obec.go.th/siewthai/scince_p425_clip_image002.jpg [เขาถึง 27-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0005/sades/moon.jpg [เขาถึง 27-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/19.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/20.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/21.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/22.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/24.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://www.sema.go.th/files/Content/science/k4/0006/web%20dalasoag/26.html

[เขาถึง 23-10-2008] http://thaiastro.nectec.or.th/library/thaimeteorite/img/crater.jpg [เขาถึง 22-10-2008] http://thaiastro.nectec.or.th/skyevnt/meteors/img/perseid-schad.jpg [เขาถึง 22-10-2008] http://www.thainame.net/project/thesun505/Jupiter2.jpg [เขาถึง 23-10-2008] http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/InnerSolarSystem-en.png/300px-

InnerSolarSystem-en.png [เขาถึง 25-10-2008] http://www.vcharkarn.com/uploads/21/21642.jpg [เขาถึง 25-10-2008] http://www.vcharkarn.com/vcafe/90013 [เขาถึง 9-10-2008] http://vitputti.ob.tc/picture/12597/1259755765vitputti.jpg [เขาถึง 25-10-2008] http://www.wt.ac.th/~somyos/earth202.html [เขาถึง 27-10-2008] http://www.wt.ac.th/~somyos/earth205.html [เขาถึง 27-10-2008]

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 54: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

49

ภาคผนวก

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 55: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

50

กระดาษคําตอบบทเรียนสําเร็จรูป เลม1 ระบบสุริยะ

ใหนักเรียนกาเครื่องหมาย ลงใน ท่ีตรงกับคําตอบท่ีนักเรียนเลือก

ชื่อ……………………………………………………..………………………….ชั้น………………

กระดาษคําตอบกอนเรียน ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง 1 11 2 12 3 13 4 14 5 15 6 16 7 17 8 18 9 19 10 20

รวมคะแนนกอนเรียน……………………………คะแนน

กระดาษคําตอบหลังเรียน ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง 1 11 2 12 3 13 4 14 5 15 6 16 7 17 8 18 9 19 10 20

รวมคะแนนหลังเรียน……………………………คะแนน

คาพัฒนา = คะแนนหลังเรียน – คะแนนกอนเรียน = ..........................

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 56: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

51

กระดาษคําตอบแตละกรอบ เลม 1 ระบบสุริยะ

ชื่อ……………………………………………………..………………………….ชั้น………………

กรอบท่ี 1 ระบบสุริยะ ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 2 ดวงอาทิตย ขอ 1 ตอบ...………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด ขอ 2 ตอบ...………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 3 ดาว ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 4 ดาวเคราะห ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 5 ดาวเคราะหชั้นใน ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 6 ดาวเคราะหชั้นนอก ขอ 1 ตอบ...………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด ขอ 2 ตอบ...………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 57: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

52

กรอบท่ี 7 ดาวหาง ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 8 ดาวเคราะหนอย ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 9 อุกกาบาต ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

กรอบท่ี 10 ดวงจันทร ตอบ………………………………………………………………………………………………...

ตอบถูกหรือผิดคะ ตอบถูก ตอบผิด

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 58: Full page fax print - kroobannok.com · มาตรฐานการเรียนรู ช วงชั้นที่ 3 (ม.3) สาระที่ 7 ดาราศาสตร

www.kroo

bann

ok.co

m