forex nedir ?
TRANSCRIPT
FOREX
• FOREX Foreign Exchange kelimelerinin ilk iki harflerininbileşiminden oluşur. FX olarak da adlandırılır.
• Uluslararası bir yatırım piyasadır. Dünyanın en büyük ve enlikit piyasası olması nedeniyle günlük ortalama 4 trilyon Dolarişlem hacmine sahiptir. Forex piyasaları genel olarak dövizbirimleri arasında bir değişim sistemi olarak kullanılır; fakatgelen talepler üzerine zamanla altın, gümüş, petrol gibikıymetli madenlerin ve çeşitli yabancı hisse senediendekslerinin alınıp satıldığı çok geniş yatırım imkânları sunanbir piyasa haline gelmiştir. Bu piyasalarda bireysel yatırımcılarolduğu gibi;
• Kurumsal Yatırımcılar, Merkezi ve Ticari Bankalar, HedgeFonları Yöneticileri de işlem yaparlar.
Nasıl Doğdu?
• Forex piyasasası ilk kez oluşturulduğunda amacı
merkez bankları arasındaki döviz takasını internet
üzerinden gerçekleştirmekti.
• Bir süre sonra bu piyasaya ithalatçılar, ihracatçılar
ve spekülatörler de dahil oldu.
• Ancak Forex piyasasındaki spekülatörlük
borsadaki spekülatörlerle karıştırılmamalıdır.
• Ve son olarak teknolojinin de gelişmesiyle birlikte
bu piyasaya bireysel yatırımcılar da dahil oldu
Forex' in Avantajları
1.Forex piyasalarında kaldıraç sistemi sayesinde
hesabınızdaki paranın yüksek katlarına kadar
işlem imkânı buluyorsunuz. Günümüzde 1:1 den
1:500 e varan kaldıraç oranları mevcuttur.
Kaldıraç oranları hesabınızı açtırdığınız Broker
Firmaya göre değişkenlik gösterebilir. Yani
yatırdığınız miktarın 1 den 500 katı büyüklüğüne
kadar işleme girebilirsiniz. Bu rakamın kazancına
yada kaybına ortak olacaksınız.
Broker firmalar 1:100'den 1:500'e kadar farklı kaldıraç oranları verebilir.Bunun anlamı; işlem yapacağınız her pozisyon için kullanacağınız marjinin(teminat miktarının) 100 ile 500 katı arasında işlem yapabilme olanağınasahip olmanızdır.
Örnek : hesabınızda 1.000 $ sermayenizin olduğunu düşünelim. 1:100kaldıraçla EUR/USD paritesi işleme gireceğinizi ve fiyatın 1.5000olduğunu varsayalım;
1,5000(Fiyat) x 100(Kaldıraç) = 150$ (Teminat Bedeli)
1.000(Hesabınızdaki Sermaye) : 150$ (Teminat Bedeli) = 66.000
İşlem miktarlarının en düşük birimi 10.000$'dır. (Bazı platformlarında10.000$ - 10K - 0.10 şeklinde yazabilir). En düşük 10.000$'lık işlemyapabildiğinizden dolayı, yukarıdaki formüle göre, yatırımcı maksimum66.000$'lık işleme girebilir. Şayet 70.000$'lık işleme girmekisterseniz, sistem izin vermeyecektir.
Kaldıraç sistemi ile Teminat sistemi (Marjin) birlikte çalışır. Kaldıraç nekadar yükselirse, pozisyon açabilme sayınız da yükselir.
2.Bilindiği üzere borsalarda fiyatlar yükselirken
kazanç sağlarsınız.
Fiyatlar düşerken yapabileceğiniz en karlıişlem hiçbir şey yapmamaktır!
Düşen piyasada sadece beklemeniz gerekir. FakatForex piyasalarında işlemler çift yönlüdür.“Yukarı yönlü pozisyon haricinde aşağı yönlüpozisyon da açabilirsiniz.” Bu sayede çift yönlüişlem yapabilirsiniz.
3. Yüksek kaldıraç oranları sayesinde
düşük miktardaki sermayelerle dahi işlem
yapma yetkisi tanır. Bu sayede yatırım
için küçük miktar ayıran yatırımcılar
“FOREX” piyasasında işlem yapabilir.
4. Forex piyasası günlük işlem hacmi 3
trilyon Amerikan Doları olan dünyanın
en likit piyasasıdır. Bu nedenle, likiditesi
düşük piyasalardaki gibi alıcı ve satıcının
bulunamaması gibi bir sorunla
karşılaşmazsınız; işlemleriniz anında
gerçekleşir.
5. Gelişen teknoloji sayesinde işlemlerinizi
online olarak bilgisayar ekranınızdan ya
da cep telefonunuzdan yapabilir;
yatırımlarınıza anında yön vermek için
aracı kurum veya kişi kullanmak zorunda
kalmazsınız.
6. Diğer yatırım piyasalarında işlemleriniz
için komisyon ödersiniz. Ancak Forex
piyasasında, ekranınızda görünen alış -
satış fiyatlarından işlem yaparsınız ve
hiçbir komisyon ödemezsiniz.
7.Forex piyasası haftanın 5
günü, günün 24 saati açıktır.
Yatırımcılar haftaiçi diledikleri
zaman işlem yapabilirler.
8. Dünyanın en büyük piyasası olduğundan çeşitli
borsalar gibi “Manipüle edilememektedir.”
Paritelerin hareket etmesini sağlayan, açıklanma
saatleri ve tarihleri önceden belirlenmiş ekonomik
veriler bulunmaktadır. Pariteler gelen bu veriler
sonucunda hareket eder. Yatırımcılar da bu
verileri takip ederek hareket ederler.
Bir para biriminin, farklı bir para birimine bölünmesinden ortaya çıkan değere denir.
Örnek:
Euro'nun Dolara göre değeri (EUR/USD) 1.4000 ise; 1.4 Dolar vererek 1 Euro alırsınız. Yani 1 Euro = 1.4 Dolar dır.
Paritede işlem yaparken;
Parite sembollerinde “Adı önde yazan döviz" baz dövizdir. Parite sembolünde sol taraf baz dövizi, sağ taraf karşıt dövizi simgeler. Örneğin EUR/USD paritesinde, EUR'un adı USD'den önce yazıldığı için Euro baz dövizdir; Dolar karşıt döviz cinsidir.
İşlemler, baz döviz biriminde gerçekleşir. Al emri verildiğinde baz döviz alınmış; karşıt döviz birimi satılmış olur. SAT emri verildiğinde ise baz döviz satılır; karşıt döviz birimi alınmış yapılır.
Yani EUR/USD paritesinde, Euro'nun değerleneceğini düşünüyorsanız AL, USD nin değerleneceğini düşünüyorsanız SAT emri vermelisiniz.
PARİTE AÇIKLAMASI PİYASADAKİ KISALTILIŞI
EUR/USD Euro/Amerikan Doları Euro
GBP/USD İngiliz Sterlini/Amerikan Doları Cable yada Sterling
USD/JPY Amerikan Doları/Japon Yeni Dollar Yen
USD/CHF Amerikan Doları/İsviçre Frangı Dollar Swiss
USD/CAD Amerikan Doları/Kanada Doları Dollar Canada
AUD/USDAvustralya Doları/Amerikan
DolarıAussie Dollar yada Aussie
EUR/GBP Euro/İngiliz Sterlini Euro Sterling
EUR/JPY Euro/Japon Yeni Euro Yen
EUR/CHF Euro/İsviçre Frangı Euro Swiss
GBP/JPY İngiliz Sterlini/Japon Yeni Sterling Yen
Forex piyasalarında işlem birimi olarak LOT
kullanılır. Standart lot büyüklüğü 100.000
birimdir. 100.000 birim çoğunlukla 100K
olarak kısaltılmaktadır. Birçok aracı kurum
mini lot ismi altında 10.000 birimlik bir lot
büyüklüğü (10K) ve mikro lot ismi altında
1.000 birimlik lot büyüklüğü de (1K)
kullandırtmaktadır. Çevrim içi işlem yaptıran
bazı aracı kurumlar farklı büyüklükteki
lotlarla işlem yapma olanağı verebilmektedir.
Baz dövizin USD olduğu paritelerde 1 lot
doğrudan 100.000$’dır.
Parite fiyatlarının, aşağı veya yukarı yönlü her bir puanlık hareketidir. Açılımı ise “Percentage in Points”tir.
Örnek :
EUR/USD fiyatının 1.4050'den 1.4051'e artması veya 1.4049'a gerilemesi 1'er piplik harekettir.
En düşük işlem biriminde (en düşük işlem birimi 10.000$'dır)
1 pip = 1 $ 'dır. Örnek: Yatırımcı 1.4050'den Alış yaptı ve fiyat 1.4060 oldu ise; elde ettiği kâr 10 $'dır. Ancak alış yaptığı fiyattan aşağıya düştü ve fiyat 1.4040'a geriledi ise; elde ettiği zarar 10 $'dır.
Yukarıdaki örnekte 10.000 $'lık birim seçildiğinden, her bir puanlık hareket yatırımcıya 1 $ kâr veya zarar yazmaktadır. Yatırımcı işlem miktarını ne kadar arttırsa bir puanlık hareketin değeri de artar.
Örnek:
20.000 $'lık işlem yaptığınızı varsayalım; bu durumda
1 pip = 2 $ olacaktır.
Spread dediğimiz kavram, paritelerin alış satış
fiyatları arasındaki fark olarak tanımlanır.
Diğer bir değişle, araca kurum ya da broker’ın,
müşterileri olan yatırımcılara sattığı fiyat ile
onlardan aldığı fiyat arasındaki farktır.
Pozisyon açmak için hesabınızda olması gereken minimum miktardır. Bu miktarlar, kullandığınız kaldıraç oranına ve işleme gireceğiniz paritenin cinsine ve işlem miktarınıza göre değişmektedir.
Marjin işlemleri şu formülle hesaplanmaktadır:
PariteFiyatı X Miktar
MARJİN =
Kaldıraç Oranı
Örnek 1:
1.4700 (EUR/USD) x 10.000 [1 birim] / 100 [kaldıraç oranı] = 147.00 $
Yukarıdaki örnekte 1:100 kaldıraçla EUR/USD paritesinde 10.000$ işleme girebilmek için ihtiyacımız olan teminatı hesapladık. İşlem miktarını arttırsanız, sermayenizden vereceğiniz teminatta artacaktır.
Örnek 2:
İkinci örneğimizde Kaldıraç oranı yükseldikçe, marjin miktarının nasıl değiştiğini göreceğiz.
0,10 luk işlem için, 100 kaldıraçla: 1.4700 (EUR/USD) x 10.000 [1 lot 10.000 $'dır] / 100 [kaldıraç oranı] = 147.00 $
0,10 luk işlem için, 200 kaldıraçla: 1.4700 (EUR/USD) x 10.000 [1 lot 10.000 $'dır] / 200 [kaldıraç oranı] = 73.50 $
0,10 luk işlem için, 300 kaldıraçla: 1.4700 (EUR/USD) x 10.000 [1 lot 10.000 $'dır] / 300 [kaldıraç oranı] = 49.00 $
0,10 luk işlem için, 400 kaldıraçla: 1.4700 (EUR/USD) x 10.000 [1 lot 10.000 $'dır] / 400 [kaldıraç oranı] = 36.75 $
Görüldüğü üzere kaldıraç oranı arttıkça, işleme girebilmek için hesabınızda bulunması gereken teminat miktarları azalır. Yani daha az teminat vererek daha çok işleme girebilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki; kaldıraç oranı ne kadar yüksek olursa, riskiniz de o kadar yüksektir. Çünkü açık pozsiyonunuz sürekli zarara gidiyor ve sermayeniz eksilmeye başladıysa; sistem, paranızın yalnızca teminat bedeline kadar eksilmesine izin verecektir. Paranız teminat bedeline (marjine) ulaştığında pozisyonunuz otomatik olarak kapatacaktır.
Bu marjin daha çok vadeli (future) piyasalarda
kullanılır. Yapılan işlemin devam edilebilir
olması için gereklidir. Olası pozisyona negatif
etki eden hareketlerde, hesabın hemen
kapanmaması için yatırılması gerekir. Forex
piyasalarında sürdürülebilir marjin ile açılışta
istenen marjin aynıdır. Bu nedenle
sürdürülebilir marjin, Forex piyasalarında
istenen bir taahhüt değildir.