FonologiDefinisi FonologiFonologi ialah kajian mengenai pola bunyi bahasa, iaitu kajian mengenai bunyi-bunyi yang berfungsi dalam sesuatu bahasa.Alat-alat sebutanBunyi bahasa dikeluarkan oleh alat-alat sebutan seperti beikut:Bunyi Bahasa MelayuDefinisi FonologiFonologi ialah kajian mengenai pola bunyi bahasa, iaitu kajian mengenai bunyi-bunyi yang berfungsi dalam sesuatu bahasa.Alat-alat sebutanBunyi bahasa dikeluarkan oleh alat-alat sebutan seperti beikut:BibirGigiGusi Lelangit kerasLelangit lembutAnak tekakLidahRongga tekakRongga mulutRongga hidungParu-paruPeti suara dan pita suara

Alat-alat sebutan dapat dibahagikan kepada dua jenis, iaitu:(a) pengeluar (artikulator) - alat yang dapat digerak-gerakkan dengan bebas dan dapat diletakkan di beberapa kedudukan. Contoh: hujung lidah, bibir lelangit lembut dan sebagainya.(b) daerah pengeluar (artikulasi) - merupakan tempat-tempat yang dapat dicapai olah artikulator.Contoh: gigi atas, gusi dan lelangit keras.Penggolongan Bunyi Bahasa MelayuUmumnya, dalam bahasa Melayu, terdapat tiga golongan bunyi iaituvokal, konsonandandiftong.Kumpulan pertama ialah bunyi yang dihasilkan tanpa gangguan dalam rongga mulut.Udara dari paru-paru keluar melalui rongga mulut dengan tidak tersekat atau terhimpit.Bunyi itu hanya dipengaruhi oleh keadaan lidah dan bentuk bibir.Kumpulan bunyi yang dihasilkan demikian dikenali sebagaivokal.Golongan kedua ialah bunyi yang dihasilkan dengan gangguan oleh alat-alat sebutan sehingga jalan aliran udara dari paru-paru terganggu, dengan cara disekat atau dihalang dan udara keluar melalui ronga mulut atau rongga hidung.Kumpulan bunyi yang terhasil dikenali sebagaikonsonan.Selain dua golongan utama itu, terdapat pula bunyi geluncuran, iaitu bunyi yang bermula daripada satu vi\oakl dan beralih kepada bunyi vokal yag lain.Geluncuran bunyi vokal ini dikenali sebagaidiftong.Contohnya bunyi [ai] bermula daripada bunyi vokal depan luas (a) dan mluncur kepada bunyi vokal depan sempit [i].VokalTerdapat enam vokal dalam Bahasa Melayu. Lihat jadual di bawah.Lambang fonetikContoh perkataanNota

[a]anak, tanah, lada

[]ela, semak, sate

[i]iring, kita, seri

[]emak, betulTidak terdapat di hujung perkataan

[o]obor, botak, moto

[u]ular, sultan, saku

Konsonan asli bahasa MelayuDalam bahasa Melayu terdapat 18 bunyi konsonan asli sembilan konsonan pinjaman.Sembilan konsonan asli dapat hadir pada awal, tengah dan akhir perkataan iaitu p, t, m, n, /ng/, s, h, r dan l.Konsonan b, d, g, c dan j hanya hadir pada akhir perkataan pinjaman seperti bab, had, beg, koc dan kolej. Huruf konosnan /ny/, w dan y tidak pernah terdapat pada akhir perkataan.Konsonan ialah bunyi yang dihasilkan oleh aliran udara yang tersekat atau terhalang oleh salah satu alat sebutan seperti bibir, gusi, lelangit lembut, dan sebagainya dan udara dilepaskan melalui rongga mulut atau rongga hidung.[p], [b], [t], [d], [k], [g], [q], [c], [j], [m], [n], [], [], [f], [v], [], [], [s], [z], [], [x], [], [h], [r], [l], [w], [y]FonemFonem ialahunit bahasa terkecilyang berfungsi.Satu unit ujaran yang bermakna, atau perkataan, terdiri daripada beberapa unit bunyi, misalnya katapalu.Kata ini terdiri daripada empat unit bunyi, iaitup, a, l, u.Unit-unit bunyi ini dipanggilfonem,iaitu unit terkecil yang berfungsi.Jikapdiganti denganm, maka palu akan bertukar menjadimalu.Oleh itu,pdanmadalah unit terkecil yang berfungsi kerana unit itu membezakanmaksud ujaran.AlofonFonem terdiri daripada anggota fonem yang dipanggilalofon.Misalnya fonempdalampalu, lupadanluap.Bunyipdalampaludanlupadiujarkan sebagai letupan bibir yang sempurna , tetapi dalamluap, bunyi p diujarkan sebagai letupan bibir yang tidak sempurna, yakni tidak diletupkan.Dengan itu, daripada ketiga-tiga contoh kata di atas, fonem p mempunyaiduaalofon.Suku KataSuku kata ialah bahagian perkataan yang berasaskan kehadiran vokal. Suku kata ditandai oleh suatu vokal dan wujud sebagai satu vokal atau bersama-sama dengan konsonan.Dalam bahasa Melayu terdapat sebelas pola suku kata. Suku kata yang berakhir dengan vokal dipanggilsuku kata terbuka.Suku kata lain ialahsuku kata tertutupkerana diakhiri dengan konsonan. Beberapa jenis suku kata:1. Kata tunggal satu suku kataSuku kataContoh

KVyu

VKam

KKVKdraf, gred. brek

2. Kata tunggal dua suku kataSuku KataContoh

V + KVibu, ela, era

V + VKair, aib

V + KVKadat, emas

VK + KVanda, unta, angsa

VK + KVKantah, untuk, ingkar,

KV + KVKbukan, dekat

3. Kata tunggal tiga suku kataSuku KataContoh

KV+V+KVbiasa, cuaca, suara

KV + V +KVkaedah

V + KV + Vabai, usia

KV+KV+VKmaruah, peluang

KV+KVK+KVKkelompok, kumandang

4. Kata tunggal empat suku kataSuku KataContoh

KV+KV+KV+KVpanorama

KV+KV+KV+KVKmasyarakakat

KVK+KV+V+KVsentiasa

5. Kata-kata tunggal yang lebih daripada empat suku kata ialah:universiti = V + KV + KVK +KV+KV ( lima suku kata)

Golongan katadalambahasa Melayuterbahagi kepada empat kelas utama iaitukata nama,kata kerja,kata adjektifdankata tugas.[1]Ini berdasarkan huraian bahawa kata nama, kata adjektif, dan kata kerja dapat berdiri sendiri dengan makna sepenuhnya. Manakala kelas kata yang lain (kata sendi, kata keterangan, kata hubung, kata seru dan kata sandang) pula tidak dapat berdiri sendiri dengan makna sepenuhnya, tetapi dapat bertugas untuk menentukan makna sesuatu ayat. Oleh kerana itu ia boleh dimasukkan dalam kelas kata tugas.[2]Lalu, kata-kata dalam bahasa Melayu dapat digolongkan kepada kelas-kelas berlainan iaitu kata nama, kata adjektif, kata kerja, kata sendi, kata keterangan, kata hubung, kata seru dan kata sandang.Seterusnya, empat kelas utama itu terdiri daripada dua kumpulan kata, iaitu kata isian dan kata tugas. "Kata isian" ialah kumpulan kata yang terbuka dan sentiasa berkembang. Kata nama, kata kerja dan kata adjektif ialah kata isian terbuka. "Kata tugas" pula ialah kumpulan kata tertutup, contohnyadan, itu, amat, walaupundan sebagainya. Kata-kata juga boleh digolongkan berdasarkan faktorsintesisdansemantik.Isi kandungan[sorokkan] 1Kata nama 2Kata kerja 3Kata adjektif 4Kata tugas 4.1Kata keterangan 4.2Kata sendi 4.3Kata hubung 4.4Kata seru 4.5Kata sandang 5Kata tanya 6Kata perintah 7Lihat juga 8RujukanKata nama[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata namaKata nama terbahagi kepada dua bahagian yang besar iaitunama am,nama khas,ganti namadannama terbitan. Kata nama am ialah kata yang digunakan untuk menjelaskan nama sesuatu yang bernyawa seperti orang, haiwan, dan sesutu yang tidak bernyawa seperti tumbuh-tumbuhan, tempat , benda, dan sebagainya secara umum. Kata nama khas ialah kata nama yang secara khususnya digunakan untuk menyebut nama sesuatu benda sama ada benda yang bernyawa dan yang tidak bernyawa. Kata ganti nama pula ialah kata nama yang digunakan untuk mewakili diri seseorang atau sebagai penunjuk. Kata nama terbitan wujud apabila kata nama am atau kata kerja diberi imbuhan.Kata kerja[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata kerjaKata kerja merupakan kata yang menjadi inti dalam frasa kerja, sama ada yang berlaku atau dilakukan. Contohnya,berjalan, makan, memakan, dimakandan sebagainya. Kata kerja terbahagi kepada,kata kerja transitif( Perbuatan Melampau ) dankata kerja tak transitif( Perbuatan tidak Melampau ).Kata adjektif[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata adjektifAdjektif ialah kata yang menjadi inti dalam frasa adjektif sepertimanissekali, sudahlamasungguh, masihlebatlagi (kata yang menjadi inti frasa digariskan di bawahnya).Kata-kata dalam golongan kata adjektif menerangkan keadaan atau sifat sesuatu nama atau frasa nama. Kata adjektif boleh dikenali jika kata berkenaan didahului oleh kata penguat sepertiamat, sangat, sungguh, sekali, paling, agak, benar.Kata tugas[sunting|sunting sumber]Kata keterangan[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata keteranganKata keterangan ialah kata yang menyertai dan menerangkan kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan yang lain.Kata sendi[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata sendiKata sendi adalah kata yang digunakan untuk menyambungkan frasa nama dengan kata atau frasa-frasa dalam ayat.Kata hubung[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata hubungKata hubung ialah perkataan yang digunakan untuk menggabungkan perkataan dengan perkataan rangkai kata dengan rangkai kata ayat dengan ayat.Kata seru[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata seruDigunakan untuk melahirkan pelbagai perasaan, seperti suka, duka, marah, gembira, mencabar, dicabar dan sebagainya.Kata sandang[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata sandangKata sandang ialah kata penyerta yang bertugas untuk membendakan dan membezakan kata atau frasa yang disertainya.Kata tanya[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata tanyaKata tanya digunakan untuk bertanya atau menyoal sesuatu. Kata tanya hadir di dalam predikat. Kata tanya mesti diikuti oleh partikel kah apabila digunakan di awal ayat tanya. Kata tanya boleh wujud di awal, di akhir atau di tengah ayat. Partikel kah tidak diperlukan jika kata tanya terletak pada akhir ayat. Contoh kata tanya ialahkenapa, mengapa, bila, apa, mana, bagaimana, siapadanberapa.Kata perintah[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Kata perintahKata perintah bertugas untuk memberi tindak balas kepada orang yang mendengar (pihak kedua) sebagai larangan, silaan dan permintaan.Lihat juga[sunting|sunting sumber] TatabahasaRujukan[sunting|sunting sumber]1. Jump upNik Safiah Karim, Farid M. Onn, Hashim Haji Musa, dan Abdul Hamid Mahmood. 2008. Tatabahasa Dewan ed. Ketiga. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.2. Jump upAsraf. 2007. Petunjuk Tatabahasa Bahasa Melayu. Petaling Jaya: Sasbadi Sdn. Bhd.Kategori: TatabahasaDalamtatabahasa,frasaialah binaan yang boleh terdiri daripada satu patah kata atau rentetan beberapa patah kata yang berfungsi sebagai konstituen dalamayat, sama ada sebagai subjek, predikat, objek atau keterangan. Frasa tiada subjek dan predikat. Frasa tidak membawa maksud yang lengkap yang boleh dikatakan sebagai satu ayat.Jenis frasa[sunting|sunting sumber]Dalambahasa Melayu, terdapat empat frasa, iaitu: Frasa nama Frasa kerja Frasa adjektif Frasa sendi namaFrasa endosentrik mengandungi satu unsur inti yang dapat menjadi wakil bagi frasa berkenaan: frasa nama (mempunyai kata nama sebagai unsur intinya) frasa kerja (mempunyai kata kerja sebagai unsur intinya) frasa adjektif (mempunyai kata adjektif sebagai unsur intinya)Frasa eksosentrik pula ialah frasa sendi nama sahaja, kerana frasa ini tidak mempunyai satu unsur inti yang dapat mewakili keseluruhan frasanya.Inti frasa pula merujuk kepada kata yang paling penting dalam sesuatu frasa.Sebagai contoh, kata terpenting (inti frasa) dalam ayatKakak saya menyanyi lagu keroncongialahkakak menyanyikerana kedua-duanya dapat membentuk ayat yang mempunyai makna sedangkan kata-kata yang lain boleh digugurkan.Lihat juga[sunting|sunting sumber] Frasa dalamtatabahasa bahasa Melayu.KaFrasaDaripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.Nahubahasa Melayu

Morfologi

Golongan kata Bentuk kata Pembentukan kata

Golongan kata

Kata nama Kata kerja Kata adjektif Kata tugas

Sintaksis

Ayat dasar Frasa Susunan ayat Jenis ayat Penerbitan ayat

Jenis frasa

Nama Kerja Adjektif Sendi nama

Susunan ayat

Biasa Songsang

Jenis ayat

Penyata Tanya Perintah Seruan

Bentuk ayat

Tunggal Majmuk

Penerbitan ayat

Pengguguran Penyusunan semula Peluasan

Lain-lain

Penjodoh bilangan Hukum D-M

p b s

Dalamtatabahasa,frasaialah binaan yang boleh terdiri daripada satu patah kata atau rentetan beberapa patah kata yang berfungsi sebagai konstituen dalamayat, sama ada sebagai subjek, predikat, objek atau keterangan. Frasa tiada subjek dan predikat. Frasa tidak membawa maksud yang lengkap yang boleh dikatakan sebagai satu ayat.Jenis frasa[sunting|sunting sumber]Dalambahasa Melayu, terdapat empat frasa, iaitu: Frasa nama Frasa kerja Frasa adjektif Frasa sendi namaFrasa endosentrik mengandungi satu unsur inti yang dapat menjadi wakil bagi frasa berkenaan: frasa nama (mempunyai kata nama sebagai unsur intinya) frasa kerja (mempunyai kata kerja sebagai unsur intinya) frasa adjektif (mempunyai kata adjektif sebagai unsur intinya)Frasa eksosentrik pula ialah frasa sendi nama sahaja, kerana frasa ini tidak mempunyai satu unsur inti yang dapat mewakili keseluruhan frasanya.Inti frasa pula merujuk kepada kata yang paling penting dalam sesuatu frasa.Sebagai contoh, kata terpenting (inti frasa) dalam ayatKakak saya menyanyi lagu keroncongialahkakak menyanyikerana kedua-duanya dapat membentuk ayat yang mempunyai makna sedangkan kata-kata yang lain boleh digugurkan.Lihat juga[sunting|sunting sumber] Frasa dalamtatabahasa bahasa Melayu.Kategori:KlausaDaripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.Klausaialah satu unit rangkaianperkataanyang mengandungisubjekdanpredikatyang menjadi konstituen kepada ayat. Klausa merupakan ayat yang membentuk ayat majmuk. Klausa terbahagi kepada dua jenis, iaitu klausa bebas dan klausa tak bebas.Klausa bebas[sunting|sunting sumber]Klausa bebas ialah klausa yang boleh berdiri dengan sendiri dan apabila diucapkan dengan intonasi yang sempurna, klausa bebas ini akan menjadi ayat yang lengkap.Contoh:1. Ahmad menari. (klausa bebas)Klausa tak bebas[sunting|sunting sumber]Klausa tak bebas ialah klausa yang tidak dapat berdiri sendiri dan dalam ayat majmuk, klausa tak bebas ini dipancangkan ke dalam klausa bebas atau klausa utama. Contohnya:1. Dia lulus dalam ujian kerana belajar bersungguh-sungguh.2. Dia lulus dalam ujian (klausa utama/klausa bebas)3. kerana belajar bersungguh-sungguh (klausa tak bebas)Kategori:Jenis-jenis ayat bahasa MelayuDaripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.Nahubahasa Melayu

Morfologi

Golongan kata Bentuk kata Pembentukan kata

Golongan kata

Kata nama Kata kerja Kata adjektif Kata tugas

Sintaksis

Ayat dasar Frasa Susunan ayat Jenis ayat Penerbitan ayat

Jenis frasa

Nama Kerja Adjektif Sendi nama

Susunan ayat

Biasa Songsang

Jenis ayat

Penyata Tanya Perintah Seruan

Bentuk ayat

Tunggal Majmuk

Penerbitan ayat

Pengguguran Penyusunan semula Peluasan

Lain-lain

Penjodoh bilangan Hukum D-M

p b s

Bahasa Melayumempunyai berbagai-bagai jenis ayat untuk menyatakan maksud yang sama. Ciri-ciri ini menyebabkan bahasa Melayu merupakan sebuah bahasa yang sentiasa hidup serta menarik. Jika hanya satu jenis ayat saja yang digunakan akan timbul rasa jemu pada pembaca. Oleh sebab itu, sasterawan dan penulis yang baik selalu menggunakan jenis-jenis ayat yang lain, sesuai dengan keperluan.Jenis-jenis ayat bahasa Melayu dapat digolongkan kepada empat ragam:1. Ayat penyata: Ayat transitifdanayat intransitif Ayat aktifdanayat pasif Ayat sungsang Ayat nafi Ayat intidanayat gabungan2. Ayat perintah3. Ayat tanya4. Ayat seru

Isi kandungan[sorokkan] 1Ayat aktif 2Ayat pasif 3Ayat perintah 4Ayat nafi 4.1Penggunaan dengan frasa nama 4.2Penggunaan dengan frasa sendi 4.3Kesalahan yang biasa berlaku 5Ayat tanya 5.1Cara-cara untuk membentuk ayat tanya 5.1.11. Membubuh tanda tanya pada akhir ayat penyata 5.1.22. Menggunakan partikel "kah" 5.1.33. Menggunakan pelbagai kata 5.2Kesalahan yang biasa berlaku 6Ayat songsang 7Ayat inti 8Ayat gabungan 8.1Ayat pancanganAyat aktif[sunting|sunting sumber] Ayat aktif dengan kata kerja transitif Ayat aktif dengan kata kerja pasif

Ayat pasif[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Ayat pasif (bahasa Melayu)Berbanding dengan ayat aktif yang menekankan subjek,ayat pasifmemberikan penekanan terhadap objek dan perbuatan sehingga subjek pelaku tidak dipentingkan atau langsung tidak perlu dinyatakan. Hal ini ada kaitannya dengan bahagian manakah yang anda hendak pentingkan atau menegaskan. Contohnya: Perkara itusudah diselesaikannya; atau Perkara itusudah diselesaikanadalah ayat-ayat pasif yang menegaskan "perkara itu", bukan pelaku yang menyelesaikan perkara itu. Bandingkan dengan ayat, "Dia sudah menyelesaikan perkara itu." Ayat itu menegaskan pelaku "dia".Ayat perintah[sunting|sunting sumber]Ayat perintahbertugas untuk menyatakan sesuatu yang berupa perintah, larangan, suruhan, permintaan, ajakan, silaan, doa, dan harapan.Jenis perintahContoh penggunaan

PerintahBerdiridi atas kerusi itu.

SuruhanIkattali kasut anda dengan betul.

LaranganJangan pergike sungai yang dalam airnya.

PermintaanTolong angkatbaju itu.

AjakanMengucaplahbanyak-banyak.

SilaanSilajamu selera.

DoaSyukurlahkamu sudah kembali.

HarapanHarap-haraphari tidak hujan.

Perhatikanlah bahawa ayat-ayat di atas mempunyai susunan yang sama, iaitu subjeknya tidak dinyatakan. Ini disebabkan subjeknya nyata dan merujuk kepada orang yang ayat perintah itu ditujukan.Contoh-contoh di atas juga menunjukkan bahawa awalan "ber" dan "meN" kekadang tidak digugurkan. Aturan yang perlu dipegang ialah: Untukkata kerja intransitif(kata kerja yang tidak memerlukan objek): awalan tidak boleh digugurkan. Untukkata kerja transitif(kata kerja yang memerlukan objek): awalan meN hendaklah digugurkan.

Ayat nafi[sunting|sunting sumber]Ayat nafiditandai oleh adanya kata "bukan" dan "tidak". Secara umum, ayat nafi digunakan untuk menafikan atau menidakkan sesuatu, umpamanya: Diatidakberpengalaman, tetapi cekap. Aurorabukanjururawat, tetapi doktor.Disamping itu, ayat nafi boleh juga digunakan untuk menekankan atau menegaskan sesuatu maksud. Contohnya:Ayat biasaAyat nafi

Cadangannya harus diketepikan.Cadangannyatidakperlu kita pedulikan.

Kerja ketua memang susah.Kerja ketuatidakpernah senang.

Walaupun kedua-dua ayat dalam setiap pasangan di atas mempunyai maksud yang sama, ayat nafi menekankan maksudnya, sedangkan ayat biasa menyatakan maksud secara biasa sahaja.Peranan ayat nafi sebagai penegas maksud juga boleh diperhatikan dalam ayat tanya, umpamanya:1. Bukankahorang itu guru kamu?2. Tidakkahkamu ingin menyertai peraduan itu?3. Anda sudah faham,bukan?Penggunaan dengan frasa nama[sunting|sunting sumber]Secara umum, kata nafi "bukan" digunakan apabila frasa yang mengikutinya ialah frasa nama. Contohnya:1. Ini bukankucing.2. Malaysia bukannegara republik.3. Gajah bukanhaiwan yang terbesar di dunia.Selain itu, "bukan" juga boleh digunakan untuk frasa yang lain daripada frasa nama dalam hubungan seperti yang berikut:1. Diabukanbodoh, tetapi malas.2. Diabukanbelajar, tetapi bermain.Kata "bukan" dalam kedua-dua ayat itu boleh juga digantikan dengan "kata tidak":1. Diatidakbodoh, tetapi malas.2. Diatidakbelajar, tetapi bermain.Bagaimanapun, penggantian "bukan" dengan "tidak" menyebabkan sedikit perubahan maksud. Penggunaan "tidak" hanya menyatakan maksud secara biasa, sedangkan penggunaan "bukan" menekankan pertentangan dua keadaan secara jelas.Penggunaan dengan frasa sendi[sunting|sunting sumber]Untuk frasa sendi, kata nafibukandantidakdigunakan menurut kesesuaian, umpamanya:1. Saya tidakkesekolah hari ini kerana sakit.2. Saya bukandarisektor kerajaan.3. Malaysia bukandibenua Afrika.4. Buku ini bukanuntukanda.Kata "bukan" dan "tidak" dalam keempat-empat ayat di atas tidak boleh saling berganti. Oleh sebab itu, perhatian harus diambil dalam penggunaan kata "bukan" dan "tidak".Kesalahan yang biasa berlaku[sunting|sunting sumber]Kesalahan yang biasa berlaku untuk ayat nafi ialah kekeliruan antara penggunaan kata "bukan" dan "tidak".Ayat tanya[sunting|sunting sumber]Ayat tanyadalam bahasa Melayu boleh dibentuk dengan tiga cara:Cara-cara untuk membentuk ayat tanya[sunting|sunting sumber]1. Membubuh tanda tanya pada akhir ayat penyata[sunting|sunting sumber]

Ayat penyataAyat tanya

Tetamu sudah tiba.Tetamu sudah tiba?

Buah itu sudah masak.Buah itu sudah masak?

Mereka hendak menolong kita.Mereka hendak menolong kita?

Dengan tidak mengubah susunan ketiga-tiga ayat di atas, ayat-ayat tanya boleh dibentuk dengan tanda tanya di hujung ayat-ayat penyata. Dalam pertuturan, ayat tanya di atas dinyatakan dengan suara menaik pada akhir ayat.2. Menggunakan partikel "kah"[sunting|sunting sumber]Ayat-ayat tanya dalam bahagian di atas juga boleh disungsang melalui penggunaan partikel "kah" untuk mencipta ayat tanya sungsang:Ayat penyataAyat tanya

Tetamu sudah tiba?Sudah tibakahtetamu?

Buah itu sudah masak?Sudah masakkahbuah itu?

Mereka hendak menolong kita?Hendak menolong kitakahmereka?

Penggunaan partikel "kah" dalam jenis ayat tanya ini adalah penting untuk mengelakkan kesamaran makna.3. Menggunakan pelbagai kata[sunting|sunting sumber]Ayat tanya juga boleh dibentuk dengan menggunakan kataada,apa,bila,bagaimana,berapa,mengapa,mana, dansiapa.KataAyat tanya

Tanpa partikel "kah"Dengan partikel "kah"

AdaTiadaAdakahcara saya ini betul?

ApaApayang kamu beli tadi?Apakahyang kamu beli tadi?

BagaimanaBagaimanacara untuk mendaftar diri?Bagaimanakahcara untuk mendaftar diri?

BilaBilaayah kamu pulang?Bilakahayah kamu pulang?

MengapaMengapakamu datang lambat hari ini?.Mengapakahkamu datang lambat hari ini?.

ManaManaibu?Manakahibu?

SiapaSiapanama jiran baru kamu?Siapakahnama jiran baru kamu?

Kecuali kata "ada", yang lain dapat berdiri sendiri tanpa partikel "kah". Bagaimanapun, partikel "kah" sering digunakan untuk maksud penegasan.Kesalahan yang biasa berlaku[sunting|sunting sumber]Kesalahan yang biasa berlaku ialah penggunaan partikel "kah" di hujung ayat. Umpamanya: Tetamu sudah tibakah? Buah itu sudah masakkah? Mereka hendak menolong kitakah?Kesalahan ini tertimbul kerana dipengaruhi oleh bahasa sehari-hari seperti berikut: Tetamu sudah tibake? Buah itu sudah masakke? Mereka hendak menolong kitake?"Ke" sebagai bentuk ucapan sehari-hari bagi "kah" tidak boleh digunakan dalam tulisan. Selain itu, "kah" tidak boleh digunakan di hujung ayat.Ayat songsang[sunting|sunting sumber]Dalamayat songsang, predikat terletak pada awal ayat dan subjek pula terletak pada hujung ayat. Ini merupakan hal yang terbalik dalam ayat biasa:AYAT BIASASUBJEK + PREDIKAT

AYAT SONGSANGPREDIKAT + SUBJEK

AYAT PASIFOBJEK + KATA KERJA + SUBJEK

Ayat songsang memberikan lagi satu cara untuk menyatakan sesuatu supaya membantu menghidupkan tulisan anda. Penggunaan ayat songsang sekali sekala akan menyebabkan bahasa anda akan lebih indah dan segar. Selain itu, ayat songsang amat berguna jika anda perlu menekankan predikat, dan bukan subjeknya. Semua jenis ayat dapat disongsangkan.Jenis ayatSusunan biasaSusunan songsang

Ayat intiEncik Yosribirokrat.BirokratlahEncik Yosri.

Kucing ituke sana.Ke sanakucing itu.

Ayat tanyaOrang ituadik kamu?Adik kamukahorang itu?

Kamubelum makan?Belum makankahkamu?

Ayat pasifSurat ituakan saya kirimkan.Akan saya kirimkansurat itu.

Sayaketinggalan baspada hari itu.Ketinggalan bassaya pada hari itu.

Perhatikanlah bahawa dalam setengah-tengah ayat seperti di atas, partikel "kah" (untuk ayat tanya) dan partikel "lah" (untuk ayat berita) perlu digunakan supaya jelas bentuk ayat songsang itu.Ayat inti[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Ayat inti (bahasa Melayu)Ayat intiialah ayat yang paling ringkas. Ayat ini boleh digunakan untuk menerangkan sesuatu dengan ringkas dan tepat, tanpa menimbulkan sebarang kesamaran makna. Umpamanya, jika anda menyatakan "Emas ialah logam", tiada tafsiran makna lebih daripada satu. Oleh itu, ayat inti amat berguna untuk menjelaskan sesuatu dengan konkrit. Selain itu, sasterawan sering menggunakan ayat inti untuk mempercepatkan jalan cerita, atau untuk menimbulkan perasaan ingin tahu pembaca.Ayat gabungan[sunting|sunting sumber]Ayat gabunganialah ayat yang terdiri daripada dua atau lebih ayat yang digabungkan menjadi satu ayat dengan menggunakan kata penghubung sepertidan,serta,atau,tetapi,lalu, dan sebagainya untuk mengaitkan pendapat yang berhubungan antara satu dengan yang lain. Bahasa Melayu mempunyai enam pola ayat gabungan, iaitu:1. Ayat dengan ayat2. Subjek dengan subjek3. Predikat dengan predikat4. Adverba dengan adverba5. Objek dengan objek.6. Ayat gabungan dengan kata penghubung yang berpasangan.

Jenis ayat gabunganAyat komponenAyat gabungan

Ayat dengan ayatAbu amat rajin bekerja.Majikan menaikkan gajinya.Abu amat rajin bekerja dan majikan menaikkan gajinya.

Subjek dengan subjekAli suka makan manggis.Ahmad suka makan manggis.Ali dan Ahmad suka makan manggis.

Predikat dengan predikatMereka menghadiri ceramah itu.Mereka menganggap ceramah itu sangat berfaedah.Mereka menghadiri ceramah itu kerana mereka menganggap ceramah itu sangat berfaedah.

Adverba dengan adverbaSaya akan menghabiskan kerja itu besok.Jika tidak jadi, saya akan menghabiskan kerja itu lusa.Saya akan menghabiskan kerja itu besok atau lusa.

Objek dengan objekIbu membeli sayur di pasar.Ibu membeli ikan di pasar.Ibu membeli sayur dan ikan di pasar.

Ayat gabungan dengan kata penghubung yang berpasangan-Sedangkan dia tidak dapat memasuki kolej itu, apatah lagi saya.

Selain daripada memperkaya gaya penulisan, ayat gabungan dapat mengaitkan dua ayat yang seakan-akan tidak ada perkaitan. Contohnya:1. Perkara itulah yang saya nyatakan kepada Polar.2. Polar tidak percaya.Kedua-dua ayat seakan-akan tidak ada perkaitan. Jadi, dalam hal sedemikian, ayat gabungan yang berikut amat perlu digunakan:Perkara itulah yang saya nyatakan kepada Polar, tetapi Polar tidak percaya.Ayat pancangan[sunting|sunting sumber]Ayat pancanganialah ayat gabungan yang terdiri daripada satu ayat besar dan satu klausa (ayat kecil), umpamanya: Keluarga Ali berpindah ke Kuala Lumpur kerana penukaran kerjanya. Jika hari hujan, saya tidak akan keluar dari rumah. Angkatan tentera British tertewJenis-jenis ayat bahasa MelayuDaripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.Nahubahasa Melayu

Morfologi

Golongan kata Bentuk kata Pembentukan kata

Golongan kata

Kata nama Kata kerja Kata adjektif Kata tugas

Sintaksis

Ayat dasar Frasa Susunan ayat Jenis ayat Penerbitan ayat

Jenis frasa

Nama Kerja Adjektif Sendi nama

Susunan ayat

Biasa Songsang

Jenis ayat

Penyata Tanya Perintah Seruan

Bentuk ayat

Tunggal Majmuk

Penerbitan ayat

Pengguguran Penyusunan semula Peluasan

Lain-lain

Penjodoh bilangan Hukum D-M

p b s

Bahasa Melayumempunyai berbagai-bagai jenis ayat untuk menyatakan maksud yang sama. Ciri-ciri ini menyebabkan bahasa Melayu merupakan sebuah bahasa yang sentiasa hidup serta menarik. Jika hanya satu jenis ayat saja yang digunakan akan timbul rasa jemu pada pembaca. Oleh sebab itu, sasterawan dan penulis yang baik selalu menggunakan jenis-jenis ayat yang lain, sesuai dengan keperluan.Jenis-jenis ayat bahasa Melayu dapat digolongkan kepada empat ragam:1. Ayat penyata: Ayat transitifdanayat intransitif Ayat aktifdanayat pasif Ayat sungsang Ayat nafi Ayat intidanayat gabungan2. Ayat perintah3. Ayat tanya4. Ayat seru

Isi kandungan[sorokkan] 1Ayat aktif 2Ayat pasif 3Ayat perintah 4Ayat nafi 4.1Penggunaan dengan frasa nama 4.2Penggunaan dengan frasa sendi 4.3Kesalahan yang biasa berlaku 5Ayat tanya 5.1Cara-cara untuk membentuk ayat tanya 5.1.11. Membubuh tanda tanya pada akhir ayat penyata 5.1.22. Menggunakan partikel "kah" 5.1.33. Menggunakan pelbagai kata 5.2Kesalahan yang biasa berlaku 6Ayat songsang 7Ayat inti 8Ayat gabungan 8.1Ayat pancanganAyat aktif[sunting|sunting sumber] Ayat aktif dengan kata kerja transitif Ayat aktif dengan kata kerja pasif

Ayat pasif[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Ayat pasif (bahasa Melayu)Berbanding dengan ayat aktif yang menekankan subjek,ayat pasifmemberikan penekanan terhadap objek dan perbuatan sehingga subjek pelaku tidak dipentingkan atau langsung tidak perlu dinyatakan. Hal ini ada kaitannya dengan bahagian manakah yang anda hendak pentingkan atau menegaskan. Contohnya: Perkara itusudah diselesaikannya; atau Perkara itusudah diselesaikanadalah ayat-ayat pasif yang menegaskan "perkara itu", bukan pelaku yang menyelesaikan perkara itu. Bandingkan dengan ayat, "Dia sudah menyelesaikan perkara itu." Ayat itu menegaskan pelaku "dia".Ayat perintah[sunting|sunting sumber]Ayat perintahbertugas untuk menyatakan sesuatu yang berupa perintah, larangan, suruhan, permintaan, ajakan, silaan, doa, dan harapan.Jenis perintahContoh penggunaan

PerintahBerdiridi atas kerusi itu.

SuruhanIkattali kasut anda dengan betul.

LaranganJangan pergike sungai yang dalam airnya.

PermintaanTolong angkatbaju itu.

AjakanMengucaplahbanyak-banyak.

SilaanSilajamu selera.

DoaSyukurlahkamu sudah kembali.

HarapanHarap-haraphari tidak hujan.

Perhatikanlah bahawa ayat-ayat di atas mempunyai susunan yang sama, iaitu subjeknya tidak dinyatakan. Ini disebabkan subjeknya nyata dan merujuk kepada orang yang ayat perintah itu ditujukan.Contoh-contoh di atas juga menunjukkan bahawa awalan "ber" dan "meN" kekadang tidak digugurkan. Aturan yang perlu dipegang ialah: Untukkata kerja intransitif(kata kerja yang tidak memerlukan objek): awalan tidak boleh digugurkan. Untukkata kerja transitif(kata kerja yang memerlukan objek): awalan meN hendaklah digugurkan.

Ayat nafi[sunting|sunting sumber]Ayat nafiditandai oleh adanya kata "bukan" dan "tidak". Secara umum, ayat nafi digunakan untuk menafikan atau menidakkan sesuatu, umpamanya: Diatidakberpengalaman, tetapi cekap. Aurorabukanjururawat, tetapi doktor.Disamping itu, ayat nafi boleh juga digunakan untuk menekankan atau menegaskan sesuatu maksud. Contohnya:Ayat biasaAyat nafi

Cadangannya harus diketepikan.Cadangannyatidakperlu kita pedulikan.

Kerja ketua memang susah.Kerja ketuatidakpernah senang.

Walaupun kedua-dua ayat dalam setiap pasangan di atas mempunyai maksud yang sama, ayat nafi menekankan maksudnya, sedangkan ayat biasa menyatakan maksud secara biasa sahaja.Peranan ayat nafi sebagai penegas maksud juga boleh diperhatikan dalam ayat tanya, umpamanya:1. Bukankahorang itu guru kamu?2. Tidakkahkamu ingin menyertai peraduan itu?3. Anda sudah faham,bukan?Penggunaan dengan frasa nama[sunting|sunting sumber]Secara umum, kata nafi "bukan" digunakan apabila frasa yang mengikutinya ialah frasa nama. Contohnya:1. Ini bukankucing.2. Malaysia bukannegara republik.3. Gajah bukanhaiwan yang terbesar di dunia.Selain itu, "bukan" juga boleh digunakan untuk frasa yang lain daripada frasa nama dalam hubungan seperti yang berikut:1. Diabukanbodoh, tetapi malas.2. Diabukanbelajar, tetapi bermain.Kata "bukan" dalam kedua-dua ayat itu boleh juga digantikan dengan "kata tidak":1. Diatidakbodoh, tetapi malas.2. Diatidakbelajar, tetapi bermain.Bagaimanapun, penggantian "bukan" dengan "tidak" menyebabkan sedikit perubahan maksud. Penggunaan "tidak" hanya menyatakan maksud secara biasa, sedangkan penggunaan "bukan" menekankan pertentangan dua keadaan secara jelas.Penggunaan dengan frasa sendi[sunting|sunting sumber]Untuk frasa sendi, kata nafibukandantidakdigunakan menurut kesesuaian, umpamanya:1. Saya tidakkesekolah hari ini kerana sakit.2. Saya bukandarisektor kerajaan.3. Malaysia bukandibenua Afrika.4. Buku ini bukanuntukanda.Kata "bukan" dan "tidak" dalam keempat-empat ayat di atas tidak boleh saling berganti. Oleh sebab itu, perhatian harus diambil dalam penggunaan kata "bukan" dan "tidak".Kesalahan yang biasa berlaku[sunting|sunting sumber]Kesalahan yang biasa berlaku untuk ayat nafi ialah kekeliruan antara penggunaan kata "bukan" dan "tidak".Ayat tanya[sunting|sunting sumber]Ayat tanyadalam bahasa Melayu boleh dibentuk dengan tiga cara:Cara-cara untuk membentuk ayat tanya[sunting|sunting sumber]1. Membubuh tanda tanya pada akhir ayat penyata[sunting|sunting sumber]

Ayat penyataAyat tanya

Tetamu sudah tiba.Tetamu sudah tiba?

Buah itu sudah masak.Buah itu sudah masak?

Mereka hendak menolong kita.Mereka hendak menolong kita?

Dengan tidak mengubah susunan ketiga-tiga ayat di atas, ayat-ayat tanya boleh dibentuk dengan tanda tanya di hujung ayat-ayat penyata. Dalam pertuturan, ayat tanya di atas dinyatakan dengan suara menaik pada akhir ayat.2. Menggunakan partikel "kah"[sunting|sunting sumber]Ayat-ayat tanya dalam bahagian di atas juga boleh disungsang melalui penggunaan partikel "kah" untuk mencipta ayat tanya sungsang:Ayat penyataAyat tanya

Tetamu sudah tiba?Sudah tibakahtetamu?

Buah itu sudah masak?Sudah masakkahbuah itu?

Mereka hendak menolong kita?Hendak menolong kitakahmereka?

Penggunaan partikel "kah" dalam jenis ayat tanya ini adalah penting untuk mengelakkan kesamaran makna.3. Menggunakan pelbagai kata[sunting|sunting sumber]Ayat tanya juga boleh dibentuk dengan menggunakan kataada,apa,bila,bagaimana,berapa,mengapa,mana, dansiapa.KataAyat tanya

Tanpa partikel "kah"Dengan partikel "kah"

AdaTiadaAdakahcara saya ini betul?

ApaApayang kamu beli tadi?Apakahyang kamu beli tadi?

BagaimanaBagaimanacara untuk mendaftar diri?Bagaimanakahcara untuk mendaftar diri?

BilaBilaayah kamu pulang?Bilakahayah kamu pulang?

MengapaMengapakamu datang lambat hari ini?.Mengapakahkamu datang lambat hari ini?.

ManaManaibu?Manakahibu?

SiapaSiapanama jiran baru kamu?Siapakahnama jiran baru kamu?

Kecuali kata "ada", yang lain dapat berdiri sendiri tanpa partikel "kah". Bagaimanapun, partikel "kah" sering digunakan untuk maksud penegasan.Kesalahan yang biasa berlaku[sunting|sunting sumber]Kesalahan yang biasa berlaku ialah penggunaan partikel "kah" di hujung ayat. Umpamanya: Tetamu sudah tibakah? Buah itu sudah masakkah? Mereka hendak menolong kitakah?Kesalahan ini tertimbul kerana dipengaruhi oleh bahasa sehari-hari seperti berikut: Tetamu sudah tibake? Buah itu sudah masakke? Mereka hendak menolong kitake?"Ke" sebagai bentuk ucapan sehari-hari bagi "kah" tidak boleh digunakan dalam tulisan. Selain itu, "kah" tidak boleh digunakan di hujung ayat.Ayat songsang[sunting|sunting sumber]Dalamayat songsang, predikat terletak pada awal ayat dan subjek pula terletak pada hujung ayat. Ini merupakan hal yang terbalik dalam ayat biasa:AYAT BIASASUBJEK + PREDIKAT

AYAT SONGSANGPREDIKAT + SUBJEK

AYAT PASIFOBJEK + KATA KERJA + SUBJEK

Ayat songsang memberikan lagi satu cara untuk menyatakan sesuatu supaya membantu menghidupkan tulisan anda. Penggunaan ayat songsang sekali sekala akan menyebabkan bahasa anda akan lebih indah dan segar. Selain itu, ayat songsang amat berguna jika anda perlu menekankan predikat, dan bukan subjeknya. Semua jenis ayat dapat disongsangkan.Jenis ayatSusunan biasaSusunan songsang

Ayat intiEncik Yosribirokrat.BirokratlahEncik Yosri.

Kucing ituke sana.Ke sanakucing itu.

Ayat tanyaOrang ituadik kamu?Adik kamukahorang itu?

Kamubelum makan?Belum makankahkamu?

Ayat pasifSurat ituakan saya kirimkan.Akan saya kirimkansurat itu.

Sayaketinggalan baspada hari itu.Ketinggalan bassaya pada hari itu.

Perhatikanlah bahawa dalam setengah-tengah ayat seperti di atas, partikel "kah" (untuk ayat tanya) dan partikel "lah" (untuk ayat berita) perlu digunakan supaya jelas bentuk ayat songsang itu.Ayat inti[sunting|sunting sumber]Rencana utama:Ayat inti (bahasa Melayu)Ayat intiialah ayat yang paling ringkas. Ayat ini boleh digunakan untuk menerangkan sesuatu dengan ringkas dan tepat, tanpa menimbulkan sebarang kesamaran makna. Umpamanya, jika anda menyatakan "Emas ialah logam", tiada tafsiran makna lebih daripada satu. Oleh itu, ayat inti amat berguna untuk menjelaskan sesuatu dengan konkrit. Selain itu, sasterawan sering menggunakan ayat inti untuk mempercepatkan jalan cerita, atau untuk menimbulkan perasaan ingin tahu pembaca.Ayat gabungan[sunting|sunting sumber]Ayat gabunganialah ayat yang terdiri daripada dua atau lebih ayat yang digabungkan menjadi satu ayat dengan menggunakan kata penghubung sepertidan,serta,atau,tetapi,lalu, dan sebagainya untuk mengaitkan pendapat yang berhubungan antara satu dengan yang lain. Bahasa Melayu mempunyai enam pola ayat gabungan, iaitu:1. Ayat dengan ayat2. Subjek dengan subjek3. Predikat dengan predikat4. Adverba dengan adverba5. Objek dengan objek.6. Ayat gabungan dengan kata penghubung yang berpasangan.

Jenis ayat gabunganAyat komponenAyat gabungan

Ayat dengan ayatAbu amat rajin bekerja.Majikan menaikkan gajinya.Abu amat rajin bekerja dan majikan menaikkan gajinya.

Subjek dengan subjekAli suka makan manggis.Ahmad suka makan manggis.Ali dan Ahmad suka makan manggis.

Predikat dengan predikatMereka menghadiri ceramah itu.Mereka menganggap ceramah itu sangat berfaedah.Mereka menghadiri ceramah itu kerana mereka menganggap ceramah itu sangat berfaedah.

Adverba dengan adverbaSaya akan menghabiskan kerja itu besok.Jika tidak jadi, saya akan menghabiskan kerja itu lusa.Saya akan menghabiskan kerja itu besok atau lusa.

Objek dengan objekIbu membeli sayur di pasar.Ibu membeli ikan di pasar.Ibu membeli sayur dan ikan di pasar.

Ayat gabungan dengan kata penghubung yang berpasangan-Sedangkan dia tidak dapat memasuki kolej itu, apatah lagi saya.

Selain daripada memperkaya gaya penulisan, ayat gabungan dapat mengaitkan dua ayat yang seakan-akan tidak ada perkaitan. Contohnya:1. Perkara itulah yang saya nyatakan kepada Polar.2. Polar tidak percaya.Kedua-dua ayat seakan-akan tidak ada perkaitan. Jadi, dalam hal sedemikian, ayat gabungan yang berikut amat perlu digunakan:Perkara itulah yang saya nyatakan kepada Polar, tetapi Polar tidak percaya.Ayat pancangan[sunting|sunting sumber]Ayat pancanganialah ayat gabungan yang terdiri daripada satu ayat besar dan satu klausa (ayat kecil), umpamanya: Keluarga Ali berpindah ke Kuala Lumpur kerana penukaran kerjanya. Jika hari hujan, saya tidak akan keluar dari rumah. Angkatan tentera British tertew