fn sserbow - serbski-institut.de

r 0 11) tfn Sserbow

na pschestupne teto

1 8 8 8 ,

Z nakładom Madicy Serfoskeje.

W k o m m iß ij i M . Z sm o le r ja .

Cjischcz S s m o l e r j e z kinhiczrschczernje w maczicznym domje w Budyschinje.

2W tutyin 1888. leeze Po Khrystußu, kotrez ma 366 dnjow,

liezi tzo let:wot stworjenja ß w e ta ..................................... 5837, j

- wustajenja julianskeje protyki . . . . 1933,- czerpjenja a horjestacza Khrystußoweho . 1855,- spoczatka kschesczijanstwa w Sserbach . 868,

wot sakozenja Budyschskeho tachantstwa . . 668,- spoczatka reformazije . . . . . . . 371,- naroda krala Alberta . . . . . . . 60,- sakozenja Maczizy Sserbskeje . . . . 41.

Z yrkw inske le in e sn a m je n ja .W porjebzenej W s ta re j

H rje h o rjo w e j P ro ty z y : ju lianskej P ro ty z y :8 . . . skota liczba . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

2 1 . . . w obw öd ß k ö n z a . . . . . . . . . . . . 2 11 . . . rom ske b an ste czißko . . . 1

A G r . . . p ißm ik njedzelski . . . . C BX V I I . . . e p a k ty . . . . . . . . . . . . . . . X V I I I

1 . h a p r le je . . . ju tro w n ic z k a . . . . . . . . . . . . .. 1 2 4 . h a p r l .2 . b e z e m b ra . . . 1 . n jedze la ad v e n ta . . . 2 7 . n o v .

Saezm ieze s.tönza a m eßaczka.W lecze 1 8 8 8 ßo ßkönzo trö jzy , meßaczk pak dw öjzy

saczm i; p o la n a ß bubze jeno p ren je saczmicze m eßaczka, a s bze la tsecze saczmicze ßkönza wibzecz. — P re n je saczmicze ßkönza sme'je ßo 1 1 . m akeho rözka w nozy1 0 hobz. 5 9 m in . hacz bo 1 2 . m ak. rözka ra n o 2 hobz. 2 6 m in ., b rn h e 2. ju lija ra n o 5 hobz. 4 5 m in , hacz b o p okbn ja bo 9 hobz. 6 m in ., tsecze 7. an g u s ta po- p o tb n ju 5 hobz. 5 7 m in . hacz w jeczor bo 8 hobz. 5 m in . T o te saczmicze bubze p o la n a ß s bzela w ibzecz; ßkönzo ß o skhow a, p rjeb y hacz bubze saczm icza könz. P r e n je saczm icze m eßaczka, bospokne, fmeje_ ßo 2 8 . w ulkeho rözka w nozy 1 0 hobz. 2 0 m in . hacz bo 2 9 . w ulkeho rözka ra n o 1 hobz. 5 9 m in .; bospokne saczmicze w o t1 1 hobz. 2 0 m in . hacz bo 1 2 hobz. 5 9 m in . tra je . T o le saczm icze bubze p o la n a ß wibzecz. D ru h e saczmicze m eßaczka, te h o ru n ja bospokne, smeje ß o 2 3 . ju l i ja ra n o 4 hobz. 4 4 m in . hacz bopokbnja bo 8 hobz. 2 4 m in .

W leeze 1888 S a t u r n \ knjezi.S to le tn a p ro tyka p ra j i , so ß u te le ta , w kotrychz

S a t u r n knjezi, sym ne a m okre.N a l e c z e je zyle ßuche a hacz bo meje ja r a sym ne;

h a p r le ja , w spoczatku czopka, saßo sym u pschinjeße, ko traz hacz bo m eje t r a je ; m eja m a r ja n e bny , a le sym ne n o zy ; d u z je w u lk a ßucho ta , ru n jez ßo d ru h b y beschczika pö n b ze ; schköbne m rösy hacz bo m eje t r a ja , a rö s t t r a w y a kwetkow ß o saposbzi. L e c z e je sym ne, se s ta jn y m beschczom, buz n jep tö b n e ; ju n ij je hacz bo d ru h e je pokojzy j a r a czopky a r ja n y , hew ak pak ß u m m a le s ta jn je beschcze a w ichory. S t a f ^ m a je tehor u n ja j a r a sym na a m o k ra ; s czaßom m jersnucz pöcznje; s könz ok tob ra w u lka sym a sa s tu p i; w n ovem brje Pak je m okre a czopke w jeb ro . S y m a , ko traz hacz bo 2 1 .m e rz a pschichodneho le ta tra je , je s w opredka w közna, sesliw kam i;w oko ioD om aschasym aseßnehom psch iczehn je .

Dokelz je nalecze symne, a bo junija stajneje czopkoty njebubze, ßo s naletnim ßywom khwatacz njeßme. SBr- ßebuje berje ßo jeczmjen rabzi; ale czezko bubze, jv rjany bomoj sebracz. Stajneho beschcza bla wjele Bozeho baru na poln wuroscze. Ssynowe znĕ bubza ßrenje; ale sahe bomoj se ßynvm! Wotawy bubze jara wjele; ale wulkeje mokroty bla bubze czezko, ju bomoj sebracz. Letßa a k lötn njech ßebi közby ßyno a ßkomu hlaba; pschetoz ßlebowazej bwe lecze pospochi bubze mato jecz- mjenja a wowßa. — Nasymu njech ßo rözka a pschenza sahe woßyje; pschetoz pschi wschem beschczu w symje tola pomaku roscze. — Ssabu, pschebe wschem kruschwow. bubze wjele; ßlowkow bubze jara wjele.

Dwöjzy abo tröjzy w lecze smejemy ßylne wichory a sliwki; njewjebrow wjele njebubze, khiba w naleczu.

W symje bubze wjele myschi. Hußanzow a wakow telko njesmejemy, kaz brühe leta; w symje je kruta syma wsche mori. — Rybow bubze w leczu wjele.

S c h ty ri le ine ezatzy.Sapoczatk nalecza: 20. merza rano 5 hobz.

- lecza: 21. junija rano 1 hobz.- nasymy: 22. septembra popokbn;u 4 hobz.- symy: 21. bezembra bopokbnja 10 hobz.

S c h ty ri kw atem bryW porjebzenej

Hrjehorjowej Protyzy:22. mal. rözka f Reminiscere23. meje I ßwj. Trojizy 19. septembra j kschiza 19. bezembra [ Luzije

W starej julianskej protyzy:

16. merza 15. junija 21. septembra 14. bezembra

boran,W byk,1 t bwöjnikaj, HE ras,

12 njebjeskich sn a m je n jo wtarn, knjezna, waha,

M ) schkorpion,

tselnik, kosorözk,

^ wödny muz, Sh: rybje.

A b b re v ia tn ry abo pschikrötschenja sztowow.© ßkönzo, 3> m eßaczk, © pokny m eßaczk, C Po-

ß le b n i bertlik , O m koby m eßaczk, H p re n i bertlik, skh. p . skhabzenje popokbn ju , skh. d . skhabzenje bopokbnja, kh. P. khow anje popokbnju , kh. b. khow anje bopokbnja, h . h o b z in a , m . m in u ta .

Maczicznych spißow czißto 81.

3

m m M G 1888. Januar,w u lk i rö z k ,

m a 3 1 d n jo w .

Tydzenje a dny.

Porjedzena protyka. Evangelska. Katholska.

S ta rajulianska protyka.D e c e m b e r .

Gskhadz. h. m.

)khow. h. m. II

3)skh. a kh. h. m.

1. tydzcn. Texty: M at. 16, 2 4 - 2 6 . h 102, 26—29. Hebr. 10, 35. 36.1 njedzela N o w e l e t o N o w e l e t o 20 BO.p.s.tr. 8 5 4 2 skh. P.2 pöndzela Malcharja Makarija 21 Ju lia n y 8 5 4 3 7 453 wutora Kaschpra Genovesy 22 A n astas ije 8 5 4 4 9 04 ßrjeda Balzarja Tita 23 10 m artr. 8 4 4 5 10 175 schtwörtk Simeona Telesfora 24 E ugen ije 8 4 4 6 11 336 pjatk 3 k r a l o w C S w j 3 k r a l 25 B oži dź. 8 4 4 8 i f skh. d.7 ßobota Juliany Theodor« 26 Mad. Bož. 8 4 4 9 2 12 51

2. tydzeü. Tcxty: 1 Möjs. 28, 1 0 — 17. P>. 139, 7 - 1 2 to i . 2, 18.8 njedzela 1 . n . P o 3 f . 1 . s t . P o 3 k r . 27 31-p .s.tr . 8 4 4 10 r h 2 99 pöndzela Czesczimera Juliana 28 2 0 0 0 0 m t. 8 3 4 11 3 27

10 wutora Zachariasa Pawola putn. 2 9 njew. dźĕd. 8 3 4 12 4 4311 ßrjeda Aloisije Hygina 30 A nisije 8 3 4 14 Mr> 5 5512 schtwörtk Reinholda Arkadija 31 M elanije 8 2 4 15 7 013 pjatk Hilarija ® Hilarija 1 j a n .1888 8 1 4 17 J f kh. p>14 ßobota Felixa Felixa Nol. 2 Sy lvestra 8 1 4 18 ftJE 5 42

3. tydzcn. Texty: 1 Möjs. 50, 1 5 —21. ssNchißl. S a l. 3, 5 — 7. Jak. 3, 17. 18.15 njedzela 2 . n P o 3 k . 2 . s t . P o 3 k v . 3 3 2 .p .s .tr . 8 0 4 19 O I 6 5116 pöndzela Erdmuty Marcella 4 70 jap . 7 59 4 21 A 8 017 wutora Antona Antonija 5 T heopem t 7 58 4 23 A 9 718 ßrjeda Felizity Petra stola 6 3 k ra low 7 57 4 24 10 1319 schtwörtk Priski Kannta 7 J a n a k řd . 7 57 4 25 M »**-< 11 172C pjatk Fab. a Boscz. F a b . a B o s c z . 8 J u r ja kh . 7 56 4 27 MB»o H kh. d .21 ßobota Hanze - Hanze 9 P o lie u k ta 7 55 4 29 12 21

4. tydzcn. Texty: 2 Möjs. 34, 4 — 10 Jes. 3, 10. 11. Hebr. 3, 5. 6.22 njedzela 3 . n . p o 3 k r 3 . n . p o 3 k r . 10 3 3 .p .s .tr . 7 54 4 31 srtf 1 2523 pöndzela Kharity Mar. slub. 11 Theodosij. 7 53 4 32 2 2824 wutora Timotheja Timotheja 12 T aciany 7 51 4 34 «HP 3 3225 ßrjeda Pawok. wobr. Pawok. wobr. 13 Je rm ila 7 50 4 36 4 3426 schtwörtk Polykarpa Polykarpa 14 wötc. w 8. 7 49 4 38 * * 5 3427 pjatk Jana Khrys. Jana Khryz. 15 Paw ol. Th. 7 48 4 40 n 6 2928 ßobota Karoliny Cyrilla 16 P ĕ tra w rj. 7 47 4 41 IH f 7 17

5. tydzeü. Texty: 1 Krön. 18, 15—20. J e r . 9, 23. 24. 1 P etr. 5, 6. 7.29 njedzela S e p t u a g G S e p t t t a g e s .30 Pöndzela Udelgundy31 wutora Virgilija

Martiny Petra Nol.

17 3 4 .p . s . t r .18 A th .a C y r .19 M ak^rija

7 77 43

4 6 4 44 4

42 44

4 46

* § g skh- P. 6 44 8 3

K erm anln a skötne wiki.

Snamjeschko * reka s k ö tn e w ik i , snamj. f Pak h e r m a n k a s k ö tn e w ik i; hdzez niczo njesteji, tam je jeno h e r m a n k .

NB. Dokelz ßo her-- manki druhdy pschepokoza, dha ßu smylki mözne.

Dodawk k p r n s k im herm ankam a skötnym wikam h ladaj sady n a stronje 18.

2. Lipsk (hacz do 15.). 4. Njeßwaczidko* a lane

wiki.6. Ruland.*

12. Kamjenz*16. Kinsbörk.*30. L uban.f31. Luban.

Weßaczkowe psche- mettjeujc a wjedro.

C Poßleni bertlik 6. wulkeho rözka pschipokdnju 12 hodz. 32 min. symu a mjersnjcnje pschinjeße.

G Mkody meßaczk 13. wulk. rözka dopokdnja 9 h. 28 m. symne wjedro wobkhowa.

) P ren i bertlik 21. wulk. rözka rano 5 hodz. 39 min. syma popuschc^i.

<A Pokny meßaczk 29. wulk. rözka w nvzy 12 h. 8 mirt., s widomnym saczmiczom meßaczka, mokre wjedro woczakowacz dawa.

Stoketna protyka.Wot noweho leta hacz

do 11. wulk. rözka stajna syma; 12. ßo ujebjo po- khmuri a syma hacz do 18. popuschczi; 19. saßr syma; na to pschi jaßnym njebju syma hacz do 24.; 26. deschcz; 27. sliwki a mröczne hacz do könza wulkeho rözka.

Wot 2. hacz do 10. wulkeho rözka: snpitzo- wailje ptzow. — Wot 10. hacz do 31. wulk. rözka: ptzyczi dawk.

l*

1888. Februar,Mary rözk,

rna 29 dnjow.

Lydzenje a dny.

Porjedzena protyka. Evangelska. | Katholska.

S ta r ajulianska protyka.

Januar.o

skhadz.! khow. h. m. h. m.

ts■St

Dskh. a kh. h. in.

1 ßrjeda Brigitty Jgnacija 20 E u th im ija 7 41 4 48 9 212 schtwörtk Mar. wucz. Sw . Marije 21 M aksim a 7 40 4 50 £ 10 393 pjatk Blazija Blazija 22 T im otheja 7 38 4 52 £ 11 584 ßobota Veroniki Handr. Kars. 23 K lim an ta 7 36 4 54 xH skh. d.

6. tydzen. T exty: 2 ©ant. 12, 1— 7. Ezech. 18, 20. 1 Kor. 6, 19. 20.

5 njedzela Sexagefirrr. Sexagesim. 24 3 5 .p .s .tr . 7 35 4 56 1 166 pöndzela Dorotheje Dorotheje 25 G rig . a T h . 7 33 4 57 2 317 wutora Richarda Romualda 26 K senofon t 7 31 4 59 3 438 ßrjeda Honorata Jana Math. 27 J a n a K hr. 7 30 5 0 J? 4 509 schtwörtk Haple Haple 28 Jefrem a 7 28 5 2 Jif 5 47

LO pjatk Scholastiki Scholastiki 29 Ig n a ta 7 27 5 4 6 3411 ßobota Eufrosiny Desiderija 30 wyš. mesn. 7 25 5 6 sM 7 13

. 7. tydzen. Texty: 1 K ral. 2, 1— 4. Pred. S a l. 7, 3— 5. Hebr. 13, 7.

12 njedzela Estom ihiD Q uinquag. 31 3 6 .p .s .tr . 7 23 5 8 kh. p.13 pöndzela Enlalije Jordan« l februara 7 21 5 10 A 6 5014 wutora Pöstmzy Pöstnicy 2 K nj. podj. 7 19 5 12 A 7 5715 ßrjeda Popj.tzrjeda Popj.srjeda 3 Sim eona 7 17 5 14 H*» 9 216 schtwörtk Onesima Juliany 4 is id o ra 7 15 5 15 10 617 pjatk Konstanzije Natuscha 5 A g ap ija 7 13 5 17 <a*K 11 018 ßobota Konkordije Simeona 6 B uko la 7 12 5 18 kh. d.

8. tydzen. Texty: 1 K ral. 3, 5 — 15. Ps. 85, 8 — 14. Romsk. 12, 7. 8. J a n . 13, 3 1 - 36.

19 njedzela Jnvokavit 1 . tt> Pasta 7 3 7 .p .s .tr . 7 10 5 20 f# 12 1420 pöndzela Leberechta Z Eucherija 8 Theod.S tr. 7 8 5 22 1 1721 wutora Eleonory Eleonory 9 JNikifora 7 6 5 24 2 1922 ßrjeda Kwatember Suche dny 10 K hara lam . 7 4 5 26 3 1923 schtwörtk Lazara Romana 11 B lasija 7 2 5 28 n 4 1624 pjatk Reinhard« Petr. Dam. 12 A leksija 7 0 5 29 5 725 ßobota Matija M atija 13 M artin ian . 6 58 5 30 HE 5 51

9. tydzen. Texty: Ezech. 33, 7 - 9. Jes. 58, 6- 9 . 2 Petr. 1, 19 - 2 1 . Fan. 18 l — 13.

26 njedzela Rem inise. 2. n . Pasta 14 nj. far. 6 56 5 32 6 2927 pöndzela Nestora <Z>Nestorija 15 O nesim a 6 54 5 34 m skh. P.28 wutora Vollbrechta Vollbrechta 16 P anfila 6 52 5 36 •m 6 5929 ßrjeda Makarija Makarija 17 T heodora 6 50 5 38 £ 8 21

Kermanki a skötue wißt.

1, Njeßwaczidko* a lane wiki. Subati.

3. Ruland.*

6. Kulow.* Kinsbörk.* Shorjelz.f

7. Shorjelz.8. Radeberg.*

10. Shorjelz hornczerske wiki.

13. Wojerezy.fWostrowz.15. Wulki Hajn* a best.

wiki. Parzow.*16. Kamjenz.* Wulki Hajn.

20. Biskopizy.* 25. O rtrand.*

27. Rösbork.f Nowosalz. Stolpnjo.

29. Nowe M esto* Radeburg.* D razdzany(St. m.) ßymj. wiki.

Meßaczstowe xsche- w ttjm je a tvjedro.

^ Pohleni bertlik 4. makeho rözka wjeczor 8 h. 15 m. budze trochu syma.

D Mkvdy meßaczk 12. mal. rözka w nozy 12 h. 42 ntitt., s njewidomnym saczmiczom ßkönza, ßneh a wetsik pschinjeße.

H P reni bertlik 20. mal, rözka ratto 2 h. 49 m. s taczom sastupi.

© Polny meßaczk 27. mak. rözka pschipokdnju 12 hodz. 47 min. na mike wjedro pokasuje.

Stolelna protyka.1. makfjo rözka wetsik

a deschcz; wot 4. hacz do10. khmurne a wetsikojte; 12. a 13. ßylny wetr;14. ßneh; 15. a 16. wetr a deschcz; wot 17. hacz do 19. deschczik abo tola mröczne njebjo; wot 20. abo 21. hacz do könza makeho rözka rjenje.

1 . makeho rözka: 1 . te r- m tja gruntskeho dawka.

5

. 4, - - A„ 4'

1888. M ĕ r e ,naletnik, .

ma 31 dnjow.

Kermanki a flidtue wißt.

3. Rukow.* Mischno.* Zitaw a.

5. Rychwakd.f .Rnkow. Halschtrow.tZitawa.*

6. Bart.* L a s .f Ru- land.* Eisenberg.*

7. Njeßwaczidko* a lane wiki. Wöspork* Ru- land. Luban.* Draz-- dzany (N. nt.).*

8. Kamjenz.* Wikow.*9. Wikow.

Tydzenje a bitt).

Porjedzena protyka. Evangelska. Katholska.

S ta rajulianska protyka.Februar.

cskhadz. h. m.

) . khow. h. m.

2)skh.akh. h. m.

1 schtwörtk2 pjatk3 ßobota

AlbinaPok. pjatkKunigundy

AlbinaSimplicijaKunigundy

18 L eona b.19 A rch ip a20 L eona K.

6 47 6 45 6 43

5 40 5 42 5 43

9 42 11 3 skh. d.

10. tydzen. Texty: Nehcm. 9, 30—34. Ps. 77, 8 — 14. 1 P etr. 1, 1 3 — 16. J a n . 18, 19— 24. 12. Biskopizy.* D ubz.f Rychbach.f Drazdzany.

13. Rychbach. B jarna- czizy*

14. Czerwjena W oda.f Stokpnjo.*

4 njedzela5 pöndzela6 wutora7 ßrjeda8 schtwörtk9 pjatk

10 ßobota

OkuliBjedricha EFridolinaPerpetuyFilemonaFranziskiHenrietty

3. n. poftaEusebija Evagrija Domascha A. Jana z Boha Franciski 40 martr.

21 Septuag.22 m artr . w E .23 P o lik a rp a24 J a n a h ł. n.25 T arasija26 P orfirija27 P ro k o p a

6 41 6 39 6 37 6 35 6 32 6 30 6 28

5 45 5 46 5 48 5 50 5 51 5 53 5 55

’i b

J fJ?

ßjgqM

12 221 352 443 444 355 14 5 47

19. Wojerezy.*Muzakow.t L ubij* Pokczniza* Bjarnaczizy. Mischno.

21. Shorjclz.*24. Budyschin.fOrtrand.*26. K ulow .f O rtrand. 28. Nowe M esto*11. tydjen. Texty: Hiob. 22, 21— 30. Ps. 23. 2 Kor. 5, 19— 21. J a n . 18, 28—38.

11 njedzela12 pöndzela13 wutora14 ßrjeda15 schtwörtk16 pjatk17 ßobota

LätareHrjehorja GSalomonaAbigailaKhrystofaHenriettyHerty

4. n . poftaHrjehorjaNikeforaMathildyLonginaHeribertaHerty

28 Hjasopöst29 K asiana

1 m ĕrca2 T heodo ta3 E u tro p ija4 Grerasima5 K onona

6 25 6 23 6 21 6 19 6 17 6 15 6 12

5 575 596 1 6 2 6 3 6 5 6 7

AAHa»

H*»Ha»

6 15 kh. p.6 497 548 58

10 2 11 6

Meßaczßowe pschemenjenje a ivjedro.

f [ Poßleni bertlik 5. merza rano 4 hodz. 16 m, ma wotmenjate wjedro.

G Mkody meßaczk 12. merza popokdnju 5 hodz. 11 min. na ßylne wetry, na mokre a symne wjedro pokasuje.

) P ren i bertlik 20. merza wjeczor 9 h. 33 m. ßurowe wjedro pschinjeße.

< I Pokny meßaczk 27. merza wjeczor 10 h. 57 m. ßkönczne wjedro lubi.

12. tydzen. Texty: Jes. 53, 4. 5. Ps. 73, 23— 26. 1 J a n . 3, 5. 6. J a n . 19, 1— 16.18 njedzela19 pöndzela20 wutora21 ßrjeda22 schtwörtk23 pjatk24 ßobota

JudikaJosefaJoachima )BenediktaKasimiraEberhardaGabriela

5. n . poftaJozefaArchippaBenediktaOktavianaBoloscz. macz.Gabriela

6 Syropöst7 W asilija8 J a n a z B.9 40 m artr .

10 K o d ra ta11 Sofronija12 T rofana

6 10 6 8 6 5 6 3 6 1 5 58 5 56

6 9 6 10 6 12 6 14 6 15 6 17 6 19

nHSurtP

HSßWE

kh. d. 12 8

1 8 2 62 573 444 24

Stoketna protyßa.W ot 1. hacz do 5. merza

ßurowe o symne wjedro; wot 6. hacz do 9. c^opko; 11. deschcz; wot 12. hacz do 16. rjenje; wot 17. hacz do 19. symne ran ja a ßurowh powetr; wot 22. pschi ßurowym powetsje mjersnje a je dzen a sym- nischo hacz do kvnza; 30. merza ßneh a kruta syma.

13. tydzen. Texty: Jes. 53, 11. 12. Ps. 118, 1 6 - 2 2 . Hebr. 5, 7— 9. J a n . 19, 25— 27.25 njedzela26 pöndzela27 wutora28 ßrjeda29 schtwörtk30 pjatk31 ßobota

P alm ar.Emanuela Ruperta (g) AngelikiSeleny scht. Czichi pjatkDetlausa

BowoirezkaEmanuelaRupertaGuntramaZeleny scht. Wulki pjatkBalbiny

13 l .n .p o s ta14 B e n e d ik ta15 A g ap ija16 S ab ina17 A leksija18 C yrilla19 K h risan t.

5 54 5 52 5 50 5 47 5 45 5 43 5 40

6 21 6 22 6 23 6 25 6 26 6 28 6 30

££ifr*izńs

4 585 28

sth.P.7 158 40

10 311 23

31. merza: 1. te rm ija lra jn e je ren ty .

6:W\ j A iY- L888. lln p r le ja ,

jutrownik,ma 30 dnjow.

Tydzenje a dny.

Porjedzena protyka. Evangelska. | Katholska.

S ta rajnlianska protyka.

l lĕ r c .o

skhadz. khow. h. m. 1 h. m.

e

.*§, §D

skh.akh. h. m.

14. tydzeü. Texty: gu t. 24, 1— 9. 2 T im . 1, 9. 10. J a n . 11, 25. 26.1 njedzela 1.tz. jtttrow i.s.d z. jutr. 20 2 .n .p osta 5 38 6 32 N v skh. d.2 pöndzela Z.tz.jutrow Z.s.dz.jutr. 21 J a k u b a 5 36 6 34 12 363 wutora Kschesezij. f Richarda 22 W asilija 5 33 6 35 Jsf 1 394 ßrjeda Ambrosa Jsidora 23 N ikona 5 31 6 37 X 2 335 schtwörtk Maxima Vineene. Ferr. 24 Z acharias. 5 29 6 38 & 3 166 pjatk Jrenäa Cölestina 25 Mar. př. 5 27 6 40 3 517 ßobota Louisy Epifanija 26 G abriela 5 25 6 41 A 4 20

15. tydzeü. Texty: J a n . 14, 1— 6. Romsk. 1, 4. Kol. 3, 1 - -4 .8 njedzela Quasimod. 1. n p jutr 27 S.n .posta 5 23 6 43 A 4 449 pöndzela Theofila Marje Kleof. 28 H ila rio n a 5 20 6 45 5 7

10 wutora Daniela Ezechiela 29 M a rk a A. 5 18 6 46 5 2711 ßrjeda Julija W Leona Wulk. 30 JanaK lim . 5 16 6 48 kh. p.12 schtwörtk Eustorgija Julija 31 H ipac ija 5 13 6 50 rff 7 5313 pjatk Justin« Hermenegilda 1 h a p r le je 5 11 6 52 frf 8 5714 ßobota Tiburzija Tibureija 2 T ita Tb. 5 9 6 53 uns 10 0

16. tydzeü. Texty: M at. 18, 1 0 — 14. Pschißk. S a l. 22, 1 7 - -19. Es. 6, 1 - -4.15 njedzela M is. Dom . 2. n. p . jutv 3 4 .n .p osta 5 7 6 54 Hit 11 116 pöndzela Aarona Aarona 4 Jozefa 5 5 6 56 j f £ 11 5917 wutora Rudolf« Anieeta 5 T heodula 5 3 6 58 kh. d.18 ßrjeda Valeriana Eleutherija 6 E u tic h ija 5 1 6 59 H 12 5219 schtwörtk Hermogena) Kreseeneije 7 J u r ja M. 4 59 7 1 H 1 4020 pjatk Sulpizija Sulpieija 8 H iro d io n a 4 57 7 3 iäts*. 2 2121 ßobota Adolara Anselma 9 E upsicb ij. 4 55 7 4 2 56

17. tydzeü. T exty: J a n . 12, 24— 26. 2 Kor. 4, 7 - 1 1 . 1 Kor. 15, 19.22 njedzela Ju b ila te 3.n. p , jutr 10 ä .ll.p osta 4 53 7 5 3 2823 pöndzela Jurja Jurja 11 A n tip y 4 51 7 7 3 5524 wutora Alberta Fidelis 12 W asilijaP . 4 49 7 9 £ 4 2125 ßrjeda Marka Marka sezen. 13 A rtem o n a 4 47 7 10 £ 4 4726 schtwörtk Kleta <Z>Kleta 14 M artin a P . 4 45 7 12 £ sth.P.27 pjatk Anastasija Anastasija 15 A rista rch . 4 43 7 14 s h 8 5628 ßobota Vitala Vitala 16 A gap ije 4 41 7 16 10 16

18. tydzeü. Texty: J a n . 5, 28. 29. 1 Kor. 15, 40—44. Sjew. J a n . 21, 4.29 njedzela Kantate 4.1t. p jutr. 17 how nck. 4 39 7 17 W b 11 2730 pöndzela jEutropija Sofie 18 J a n a 4 37 7 19 skh. d.

Kermarrki a skötne wiki.

3. Dzczc.f Scherachow.ch4. Njeßwaczidlo.* P a r-

zow.*6 . R nland?________9. Wöspork.* Kinsbork.*

Pözkowy. Lipsk (hacz do 5. mejes.

11. Radeberg.* Stokpnjo.*12. Kamjeüz.* Radeberg.17. Krakow.f________23. Rakczy. Kulow.*25. Radcburg.*26. Radeburg.30. Wojerezy + Biskopizy.

Radm erizy.f

Weßaczkowe psche- tncnicnje a wjedro.

C Poßleni Berti« 3. haprleje popoldnju 1 hodz. 31 m. symnc a njelubosne wjcdro weschczi.

© Mlody meßaczk 11. haprleje dopoldnja 9 hodz. 57 min. schikowane naletnje wjedro lubi.

H P rem bertliklO .hapr. pschipoldnju 12 h. 42 min. budzc njestajne wjcdro.

© Polny meßaczk 26. haprleje rano 7 h. 12 m. rjane wjedro woczakowacz dawa.

Stoletna protyka.Haprlcja je wotspoczatka

hacz do 4. ja ra symna; 5. je rjany, ßkönczny, czoply dzcü; wol 7. n a 8. samrö- czmc; na to deschcz; toot 12. hacz do 17. pschi jaß- nym njebjn ja ra syma a wetrojte; 19. deschczik; toot 20.haczdo22.jaraßnrow y powctr a syma; 23. czoplo a tnzno; 24. a 25. pschi po- khmnrjenym njebjn czoplo, na to deschcz a ßlönczne wjedro; toot 26. hacz do 28. rjcnjc, ale tnzno; 29. deschcz; Potom rjenje a czoplo hacz do könza hapr.

1. haprleje: 1. tc rm ija wopalcüskcje katzy. — 25. haprleje: w Prnskej pükntily dzen. — 30. haprleje: 1. tc rm ija dokhodneho Dniufn.

7

28. Meja,rözownik,

ma 31 dnjow.Tydzenje a

dny.Porjedzeua protyka.

Evangelska. | Katholska.

S ta rajulianska protyka.Haprleja.

oskhad^. I khow. h. m. 1 h. m.

S|ULD

skh. a kh. h. m.

1 wutora Walpory Filip.aJakub. 19 J a n a H . 4 35 7 21 jfcr 12 272 ßrjeda Sigmunda Athanasija 20 Theod. Tr. 4 33 7 22 SÄ 1 163 schtwörtk Kschiz.nam.<§ Kschiza nam. 21 J a n u a r ija 4 32 7 23 sä 1 554 pjatk Floriana Moniki 22 T heodora 4 30 7 25 A 2 265 ßobota Gottharda Pija Y. 23 J u r ja 4 28 7 26 A 2 51

19. tydzen. Texty: M at. 7, 7— 11. J e r . 5, 24. Jak . 5, 7. 8.6 njedzela Rogate 5.11. p. jutr. 24 jutrniök. 4 26 7 28 3 137 pöndzela Bohumera I.pröstnyd^en 25 M a rk a 4 24 7 30 3 338 wutora Dietrich« Mich. sjewj. 26 W asilA m . 4 22 7 31 3 549 ßrjeda Beniguy Hrjeh. Nac. 27 Sim eona 4 21 7 33 4 13

10 schtwörtk Bozeftpieze Bozesthrieze 28 Ja so n a a S . 4 19 7 35 iH? 4 3411 pjatk Adolfa D> Mamerta 29 9 m artr . 4 17 7 36 iHf kh. p.12 ßobota Paukraza Pankraca 30 J a k u b a 4 16 7 37 jW 8 55

20 tydzen. Texty: J a n . 14, 12— 17. 2 P etr. 1, 2 —4. Hebr. 8, 1. 2.13 njedzela Exaudi 6.11. p. jiltr i meje 4 15 7 38 urt? 9 5514 pöndzela Kschesczijana Bonifaca 2 A thanasij. 4 13 7 40 IFP? 10 5015 wutora Zofije Jsidora 3 Tim. a M. 4 12 7 41 11 3916 ßrjeda Sarahi Jana Nepom. 4 Pelagrje 4 10 7 43 Ä kh. d.17 schtwörtk Jodoka Benna 5 Iren y 4 9 7 45 HE 12 2218 pjatk Venanzija H Felixa 6 H io b a 4 7 7 46 SÄ 12 5919 ßobota Potenziany Petra Cöl. 7 k řiža n. 4 5 7 48 SÄ 1 30

, 21. tydzen. T exty: Ja n . 14, 23—27. 1 Kor. 12, 3 — 7. Hebr. 2, 2 —4.20 njedzela 1. tz. tzwjatk. 1. s. swjatk. 8 Mis.Dom. 4 3 7 49 SÄ 1 5721 pöndzela L.tz.tzwjatk. 2 :1 swjatk. 9 Jesa iasa 4 2 7 50 £ 2 2322 wutora Lejny Heleny 10 S im ona Z. 4 1 7 52 £ 2 4723 ßrjeda Kwatember Suche dny 11 Cyr. M eth. 4 0 7 53 £ 3 1324 schtwörtk Esthery Johanny 12 E p ifan ija 3 59 7 54 r*i 3 4125 pjatk Hurbana © Hörbana 13 tilice rije 3 58 7 55 i*i sih. P.26 ßobota Eduarda Filipa Ner. 14 Isid o ra 3 57 7 56 1 b 9 6

22. tydzen. Texty: 1 J a n . 4, 1 2 — 16. 1 Kor. 2, 10. 11. 2 Kor. 13, 13.27 njedzela S s w j. troj. 1 n p. swj. 15 JuTbilate 3 56 7 58 J f 10 1328 pöndzela Wylema Germana 16 T heodora 3 55 7 59 Je? 11 829 wutora Maximina Maxima 17 A ndron . j. 3 54 8 0 J f 11 5330 ßrjeda Wiganda Felixa 18 Theod. A. 3 53 8 1 SÄ skh. d.31 schtwörtk Petronelly Boz. cjela 19 Patrikija 3 52 8 3 •SÄ 12 28

KermanKi a skötne wiki.

1. B a rt .f Ruland.* Rad- merizy.

2. Njcßwaczidlo* Ruland. Pokczniza.* No-

___ we Mesto.7. Kamjenz.1- Lubij.f8. Rukow wokmowe wiki.9. CzerwjenaW oda.f R u

kow.* Nowe Mesto.*11. Rukow.12. Wikow.* Eisenberg.f14. Wöspvrk.* Kinsbvrk.*

Biskopizy* Wikow.15. Kinsbörk.16. Wetenza.f Radeburg.* 19. Wojerezy wolmowe

toi».22. Kulow.f Z ybaln .f

W olbram ezyj28. Mischuo.

Weßaczkowe pschemenjenje a wjedro.

C Poßleni bcrtlik 3. meje w nozy 12 h. 37 m. rjane jaßne wjedro pschinjeße.

G Mkody meßaczk 11. meje rano 2 hodz. 13 m. ma nakhilnoscz k deschczu a khködnemu wjedru.

D P ren i bertlik 18. meje to nozy 11 hodz. 55 nun. ßo sczopli.

© Pokny meßaczk 25. meje popoldnju 2 h. 30 m. ßo s hrimaujom a wetrom pschipowjedzi.

Sloketna protyka.M eja ßo rjana sapocz-

nje; 3. symne ranje; 4. njewjedro a nahiy deschc^;5. ujewobstajne a khküdne wjedro; 6 . rano ßylny mrö§, wodnjo jaßne njebjo a khlödny powetr; wot 7. h a J do 26. wulka ßuchota, symne nozy, ale wjele c^op- kych dnjow; 27. ßurowy powetr; wot 28, hacz do 30. samröczene njebjo a deschczik; 31. meje ßylny m ros, kotryz wjele schkody nacziui, ja ra wetsikojte o wjeczor deschc .

8

1888. Jnnlj,tzmaznik,


dny.Porjedzen

Evangelska.a protyka.

Katholska.S ta ra

julianjka protyka.Meja.

GM adz. h. m.

)khow. h. m. 1 1

2)skh.nkh. h. m.

1 pjatk2 ßobota

Nikomeda C Marzellina

JuvencijaErasma

20 Thaleleja21 K onstan t.

3 52 3 51

8 4 8 6

AA

12 57 1 20

23. tydzen. Texty: Luk. 17, 20. 21. Ps. 78, 1— 7. Hebr. 10, 23— 25.

3 njedzela 1. n p. tr. 2 N. p. swj. 22 K antate 3 50 8 6 1 414 pöndzela Karpasija Kwirina 23 H ich a l. S. 3 49 8 7 2 15 wutora Bonifaza Bonifaea 24 Sim eona 3 49 8 7 >4» 2 206 ßrjeda Benigny Norberta 25 J a n a hl. 3 49 8 8 2 407 schtwörtk Lukrezije Lukrecije 26 K a rp a 3 48 8 9 3 28 pjatk Medarda Medarda 27 T herapon. 3 48 8 10 3 299 ßobota Prima # Kolumbije 28 N ik ity 3 48 8 11 i kh. p.

24. tydzen. Texty: J a n . 5, 23. 24. J e r . 7, 25—28. 2 Kor. 13, 8.

10 njedzela 2 n p.tz.tr 3. n. p. swj. 29 ß o g a te 3 47 8 11 8 4611 pöndzela Barnabasa Barnabasa 30 Isa a k a JD. 3 47 8 12 9 3812 wutora Basilida Basilida 31 H erm asa 3 47 8 13 H 10 2413 ßrjeda Tobias« Antona Pad. 1 ju n ija 3 46 8 13 11 114 schtwörtk Elisäja Basilija 2 N ik ifo ra 3 46 8 14 E 11 3415 pjatk M a Vita 3 L ncilliana 3 46 8 14 kh.d.16 ßobota Justiny Benna bisk. 4 M itro fana 3 46 8 15 12 2

25. tydzen. Texty: J a n . 5, 3 9 - 4 4 . M at. 5, 1 3 — 16. 2 T im . 3, 1 5 — 17.

17 njedzela 3. p tz. tt\ ) 4 .« . p. swj. 5 E x a u d i 3 46 8 15 12 2718 pöndzela Arnolfa Juliany 6 B esariona 3 46 8 16 12 5219 wutora Gervasija Gerv. a Prot. 7 T heodo ta 3 46 8 16 £ 1 1620 ßrjeda Sylverija Sylverija 8 Theod. St. 3 46 8 16 r*i 1 4121 schtwörtk Filippiny Aloisija 9 (Jyrilia A. 3 46 8 17 kH 2 1022 pjatk Pomhajboha Paulina 10 T im o the ja 3 46 8 17 2 4423 ßobota Basilija © Agrippiny 11 B a rtro m ja 3 46 8 17 sth. p.

26. tydzen. Texty: J a n . 6, 4 7 — 51. M at. 7, 24—27. 1 T im . 1, 18. 19.

24 njedzela 4.u . p. tz.tr. 5. n. p. swj. 12 S w j.tro j. 3 46 8 17 8 5525 pöndzela Elogija Febronije 13 S. D ucha 3 47 8 17 9 4626 wutora Jeremiasa Jan. a Paw. 14 N lisy 3 47 8 17 «L 10 2627 ßrjeda 7 spanzow Krescensa 15 A m osa 3 48 8 17 s X 10 5828 schtwörtk Leona Leona II. 16 T ichona 3 48 8 17 A 11 2329 pjatk Petra Pawoka P e tr .P a w . 17 M anuila 3 49 8 17 A 11 4630 ßobota Pawok. wop. Pawok. wop. 18 L eon tija 3 49 8 16 >4»4N skh.d.

Kermauki a skötne «iki.

4. Wulki Hajn* a desk. mist. S horje lz .f

5. Wulki Hajn. Shorjelz.6. Njeßwaczidko.*

Shorjelz.7. O rtrand* Shorjelz.8. Ruland.* O rtrand.

Shorjelz hornczerske wiki.

11. Rychwaid.f L uban.f12. Luban.13. Luban.

18. Huczina.f Muzakow.f Halschtrow.*

20. Radeberg.* Parzow.*22. Wojcrezy.*23. Wjeleczin.f

25. Rösbork.f Rychbach.f Drazdzany.

26. Bart.* Rychbach.28. Kamjenz.*

Weßaczkoive pschemenjenje a wjedro.

(£ Poßleni bertlik 1. jun. popotdnju 1 hodz. 42 tütn. na dejchczojte wjedro pokasuje.

lA Mkody meßaczk9. jun. popotdnju 5 hodz. 24 min. rjane dny pschinjeße.

H P ren i bertlik 17. jun. rano 7 h. 39 m. s deschczom a ßköncznym wjedrom wot- menja.

© Polny meßaczk 23. jun. wjeczor 9 hodz. 57 m. wulku czoptotu weschcz'i.

Sloketna protyka.Wot 2. hacz do 4. jun.

jara symny a ßurowy powetr; 5.jarasymnydeschcz; 7., 8. a 9. czopty deschczik; na to ßkönczne wjedro; 26. deschczik; 28. najrjensche wjedro; 30. jun. khmurne.

30. jnn ija: 2. te rm ija krajneje ren ty .

9

: ■ ' D 1 8 8 8 . » I i i l l j ,praznik,


dny.Porjedzena protyka.

Evangelska. " Katholska.S ta ra

julianska protyka.J u n ij.

oskhadz. khow. h. m. 1 h. m.

#5Sä

Dskh. a kh. h. m.

27. tydzen. Texty: J a n . 8, 31— 36. M at. 6, 22. 23. Hebr. 13, 9.1 njedzela '» p tz.tr. 1 n. p. swj. 19 WŠ. Sw j. 3 51 8 16 12 62 pöndzela Mar. domp. Mar. domp. 20 M ethodija 3 51 8 15 12 263 wutora Kornelija Jsidora 21 Ju lia n a 3 52 8 15 12 464 ßrjeda Ulricha Udalrika 22 E useb ija 3 53 8 14 1 75 schtwörtk jCharlotty Cyrilla 23 A g rip p in . 3 54 8 14 1 316 pjatk Jesaiaßa Domiiiiki 24 Jan. nar. 3 55 8 13 uns 1 597 ßobota Wilibalda Wilibalda 25 F eb ron ije 3 56 8 13 urtf 2 33

28. tydzen. Texty: J a n . 10, 23—30. M at. 5, 4 4 —48. 1 J a n . 1, 8 — 10.8 njedzela 6.n p . t z tr. 7 .« . p. swj. 26 a.n.p.s tr. 3 57 8 12 3 159 pöndzela Zyrilla O Anatolije 27 Sam psona 3 57 8 12 n kh. p.

10 wutora Bohakhwal Felicity 28 (Jyr. a Jan . 3 58 8 12 9 311 ßrjeda Pija Marciana 29 P ĕt.P aw . 3 59 8 11 HE 9 3812 schtwörtk Hendricha Jana Gualb. 30 12 japošt. 4 0 8 10 m 10 713 pjatk Marhaty Marsche 1 ju lija 4 1 8 9 10 3414 ßobota Bonaventury Bonaventury 2 Suk. M ar. 4 2 8 8,R* 10 57

29. tydzen. Texty M at. 16, 1 5 — 19. M at. 6, 1— 8. Hebr. 13, 8.15 njedzela 7.N. p.tz tr. 8 n p. swj. 3 3 n p s.tr. 4 3 8 7 £ 11 2016 pöndzela Rafaela H Swjedz. skap. 4 H an d r. C. 4 5 8 6 £ 11 4517 wutora Alexija Alexija 5 A than . A. 4 6 8 5 £ kh. d.18 ßrjeda Eugenija Kamilla 6 Sisoja 4 7 8 4 r*i 12 1119 schtwörtk Ruffina Vincenca 7 D om aša 4 8 8 2 ’Mo 12 4320 pjatk Eliaßa Hier. Aemil. 8 P ro k o p a 4 9 8 1 ’Mo 1 2121 ßobota Praxedy Praxedy 9 P a n k ra c a 4 10 8 0 Jf 2 7

30. tydzen. Texty: M at. 9, 9 — 13. M at. 6, 1 9 —21. Romsk. 8, 8. 9.22 njedzela 8.n.p.tz. tr. 9 .n . p. swj. 10 J.ii.p .s tr. 4 12 7 59 J? 3 423 pöndzela Apollinary <A Apollinary 11 Eufim ije 4 13 7 58 J? skh. p.24 wutora Khrystiny Khrystiny 12 P rok l. a H. 4 15 7 57 8 5525 ßrjeda Jakuba Jakuba 13 G abriela 4 16 7 55 A 9 2526 schtwörtk Hany Hany 14 A k ily 4 18 7 54 A 9 4927 pjatk Marthy Pantaleona 15 Cerik. a J . 4 19 7 52 >^a» 10 1028 ßobota Pantaleona Makarija 16 A thenog . 4 21 7 51 H B »

4 H 10 3031. tydzen. Texty: Lnk. 12, 42— 48. 1 Möjs. 37, 4 — 11. Romsk. 6, 1 6 — 18.

29 njedzela |9. n P. tz . tr. 10. tt. p swj 17 5 n p s .tr . 4 22 7 49 ««K 10 5030 pöndzela Ruthy ([ Julitty 18 H ia k in th a 4 24 7 48 11 1131 wutora Florentiny Jgnaca Loy. 19 M ak. a 1). 4 25 7 46 irif 11 34

KermanKi a skötne wiki.

2. Huska. D ubz.f 4. Njcßwaczidko.*6. Rulcmd.*9. Dzeze.f Biskopizy*

14. Rukow.*_________16. Lubij.* Rukow. Pokcz-

niza.*17. Pokczniza.18. Radebnrg.*_______23. Wöspork*24. Krakow.*26. Kamjenz?________30. Nowy Gersdvrf.

Wehaczkowe pschemenjenje a wjedro.

Poßledni bertlik 1. ju lija rano 4hodz. 42 min. njcwjedra a deschcz woczakowacz dawa.

E Mkody rneßaczk 9. julija rano 7hodz. 6 min., f njewidomnym saczrni- czorn ßkönza, deschczojte wjedro wobkhowa.

D P ren i bertlik 16. julija popoldnju 1 h. 2 in. rjane letnje wjedro lubi.

© Pokny rneßaczk 23. jutijst rano 6hodz. 35 min. s njewidomnym saczmiczom meßaczka czopke a pködne wjedro pschinjeße.

L Poßledni bertlik 30. julija wjeczvr 9 h. 19 m. ma nakhilnoscz k tuznemu wjcdrn a njcwjedram.

Stoketna protyka.2. julija pokhmnrjene

njebjo a ßnrowy powetr;3. deschczik; wot 4. hacz do 8. wnlka horzota a rjenje; 10. w nozy njewjedro s trajazym czezkim nahtym deschczom; tez 11. ttmlfi deschcz; wot 12. hacz do 28. ja ra horzo; na to trajazy ßylny deschcz hacz do könza julija.

22 . ju lija: Spoczatk Ptzyczich dnjow .

Sralische zito, lözo ßo roni. — Schtoz ßyjesch, to znejesch; schtoz ßypasch, to mjelesch.

2

10

1 8 8 8 . Ä u g e l s t *M jeüz,

ma 31 dnjow.

Tydzenje a dny.

Porjedzen,Evangelska.

i protyka. Katholska.

S ta rajulianska protyka.

J n lij .G

skhadz. h. m.

)khow.

h . IN .

# S

SäD

skh.akh. h. m.

1 ßrjeda Petr. w rjecz. Petr. w rjecz. 20 Ilije 4 26 7 45 Art? 1 2 02 schtwörtk Gustava Gundekara 21 Sim. a J a n 4 27 7 44 ifN? skh. d.3 pjatk Augusta Schczep. nam. 22 M ar.M adl. 4 29 7 42 w? 12 324 ßobota Dominika Dominika 23 Trofim a 4 30 7 40 1 11

32. tydzen. Texty: Luk. 13, 31— 35. 1 ©am. 19, 1—6. 1 P etra 3, 15. 16.5 njedzela 1 0 .n .p .tz.tr. 1 1 .ir .p .sw j. 24 ß.Il.p.S.tr. 4 32 7 38 n 1 586 pöndzela Ulriki Khr. pschekr. 25 H any 4 34 7 36 n 2 557 wutora Natuscha # Natuscha 26 Je rm o la ja 4 35 7 35 IllVx* kh. p.8 ßrjeda Severa Cyriaka 27 Panteleim . 4 37 7 33 m 8 109 schtwörtk Erika Romana 28 P ro c h o ra 4 38 7 31 m 8 37

10 pjatk Lawrjenza Lawrjenca 29 K allin ik a 4 40 7 29 h 9 211 ßobota Hermanna Susany 30 Siły 4 41 7 28 j f 9 26

33. tydzen. Texty: Luk. 13, 23—25. 1 ©am. 24, 17— 20. Rvmsk. 14, 17— 19.12 njedzela 1 1 . « > . fi.tr . IL .n .p .sw j. 31 7.n.p.s.tr. 4 42 7 26 9 5013 pöndzela Aurory Hippolita 1 augusta 4 44 7 24 £ 10 1614 wutora Eusebija H Eusebija 2 Sćĕpana 4 46 7 22 r h 10 4415 ßrjeda Mar. do ttj. M ar. do nj. 3 Isaak a 4 47 7 20 s h 11 1916 schtwörtk Rocha Rocha 4 7 w uö.w E . 4 49 7 18 %$b kh. d.17 pjatk Liberata Liberata 5 F u sig n ija 4 51 7 16 ’Mo 12 118 ßobota Augustiny Leny 6 Knj. př. 4 52 7 14 12 53

34. tydzen. Texty: Luk. 15, 11—32. 2 ©am. 18, 31— 33. Jak . 2, 10.19 njedzela 1 2 . n .p . tz.tr. 13. tt. p. swj. 7 S.n.p.s tr. 4 53 7 12 1 5420 pöndzela Bernhard« Bernarda 8 Jem eliana 4 55 7 10 ß j 3 221 wutora Anastasija © I . Franciska 9 M ateja 4 56 7 8 ß j skh. P.22 ßrjeda Alfousa Simsoriaua 10 L aw rjenca 4 58 7 6 A 7 5023 schtwörtk Zachäußa Filip. Benit. 11 E u p la 5 0 7 4 A 8 1324 pjatk Bartromja Bartromja 12 Focija 5 2 7 2 *< 8 3325 ßobota Ludwiga Ludwika kral. 13 M aksim a 5 3 6 59 MB» 8 53

35. tydzen. Texty: Luk. 9, 57—69. 1 Möjs. 43, 26—30. 1 Kor. 7, 24.26 njedzela27 pöndzela28 wutora29 ßrjeda30 schtwörtk31 pjatk

13.tt. p tz tr 14. tt. p swjGebharda Pelagija Jana ßmj. Ernsta Josuy

Jana Kalaf. Augustina Jana hlow. Röze Lim. Rajmunda N.

14 9 ii p s tr.15 Mar. d. n.16 K hr.w obr.17 M irona18 F lo ra19 H an d rija

56 8 9

1112

585553514947

nr f fArt?u rtřArte

9 14 9 36

10 010 2911 4 11 46

KerrnanlU a skötne reißt.

1. Njeßwaczidto? We- tenga.t

3. Eisenbcrg.f4. Budyschin? W ikow?6. K ulow ?9. Kamjenz.*

13. Kinsbörk*14. B a rt? L a s ?15. Czerwjma W oda? 18. R uland?20. Potczniza? Ruland.

S horje tz?21. Shorjclz.22. Radcbcrg?24. Halschtrow?25. O rtraud.*21. Wöspork.f Wojerezy.*

Mischno. tiubcm.f28. Luban.29. Nowe Mesto.*

Metzaczßowe psche- menjenze a rejedro.

© Mkody meßaczk 7. aug. tojcczor 7 h. 11 m., | widomnym saczmiczom ßkönza, budze njeftajne wjedro.

H P ren i bertlik 14. augusta popoidnju 5 hodz. 34 min. rjane dny lubi.

© Potny meß. 21. aug. popokdnju 5 hodz. 10 min. na wulku czoplotu pokasuje.

Poßledni bertlik 29. augusta popoldnju 3 hodz. 8 min. ujewjedra a deschcz pschinjeße. _____

Stoketna protyka.Preuje dny augusta je sa-

mröczene, a druhdy neschto deschczika pschepaduje; 6. je najrjeuschi dzen, mjes ihm so je nöz khtödna; 7. hri- manje s nahiym deschczom;8. ßo sda, so chze ßo wu- wjedricz; wot 9. hacz do 14. pak saßo wschednje ! deschcz; 17. rjeuje; 18. j wulkc njewjedro, satraschny i wetr a uahiy deschcz; dokelz | hacz do könza augusta wje- -| dro wjazy njehoji, Boze i dary na poln wurostu. |

1. augusta: 2. te rm ija I gruntskcho dawka. — [2 2 . augusta: Könz ptzy- >czich dnjow.

11

1888. September,poznjenz,

ma 30 dnjow.Tydzenje o

dny.Porjedzena protyka.

Evangelska. Katholska.

© tarajnlianska protyka.

August.O t e s i

skhadz. khow. p s |!h. M. h. M.

2skh. 0 kh. h. m.

1 ßobota Egidija Egidija 20 Sam uila 5 14 6 45 M skh. d.36. tydzcn. Texty: M at. 11, 1 6 - 1 9 . 1 ©am. 3, 11— 13. Jak . 1, 5. 6.

2 njedzela 14 n p tz tr

1SG

2 110. p. 8. tr. 5 15 6 42 12 383 pöndzela Mansweta Serapije 22 A g a th o n a 5 17 6 40 -W 1 374 wutora Möjsaßa Rosalije 23 L u p a 5 19 6 38 łUlV$ 2 445 ßrjeda Nathanaela Viktorina 24 E u tich ija 5 20 6 35 m 3 586 schtwörtk Magna D Magna 25 B artro m ja 5 22 6 33 WC kh. p.7 pjatk Reginy Reginy 26 A d rian a 5 24 6 31 £ 7 298 ßobota Marje nar. M ar. nar. 27 P im jena 5 25 6 29 7 53

37. tydzen. Texty: M at. 11, 25—30 D an. 5, 13— 17. Luk. 17, 10.9 njedzela 15. n.p. tz.tr. 16. n. p. swj. 28 11. p. s. tr. 5 26 6 27 £ 8 18

10 pöndzela Pnlcherije Mikk. Tot. 29 Jana srn. 5 28 6 25 S*l 8 4711 wutora Abraham« Prota 30 A l.A ew sk. 5 30 6 22 i h 9 2012 ßrjeda Bohnmila H ^Juvencija 31 pasa M. B. 5 31 6 20 ’Mo 10 013 schtwörtk Amata Amata 1 septeinb. 5 33 6 18 ‘J b 10 4814 pjatk Kschiza pow. Kschiza pow. 2 M am anta 5 35 6 15 11 4515 ßobota Frideriki Nikomeda 3 A n th im a 5 36 6 13 J f kh. d.

38. tydzcn. Texty: Ja n . 9, 1—5. 2 ©am. 12, 18—23. Jak. 4, 7 - 1 0 .16 njedzela 16. n.p. tz.tr. 17.n .p .sw j 4 12 p. 8. tr. 5 38 6 10 ftX 12 5017 pöndzela Lamberta Lamberta 5 Z acharije 5 39 6 8 •Qj 2 018 wutora Tita Jözefa C. 6 M ich. arcj. 5 40 6 7 A 3 1119 ßrjeda Kwatember Suche dny 7 Sozonta 5 42 6 4 A 4 2220 schtwörtk Kalixta <A Priski 8 Mar. nar. 5 44 6 2 skh. p.21 pjatk Mateja Mateja scz. 9 J o a c h .a t i . 5 45 6 0 6 5722 ßobota Moriza Morica 10 M inodory 5 47)5 57 <w 7 17

39. tydzen. Texty: Luk. 12, 54— 57. 2 Möjs. 2, 16—20. 1 Theß. 4, 11. 12.23 njedzela 17.n.p.tz.tr. 18. n. p.swj. l l 18. p. 8 tr. 5 48 5 55 ff# 7 3824 pöndzela Jana podj. Gerarda 12 A utonom . 5 50 5 53 ffff8 125 wutora Kleofasa Kleofasa 13 K ornelija 5 52 5 50 nrtř 8 2826 ßrjeda Zypriana Cypriana 14 křiž. pw. 5 53 5 48 HP* 9 027 schtwörtk Kosmaßa Kosm. a Dam. 15 N ik ity 5 55 5 45 9 3928 pjatk Wjazßkaw. C Wjacskawa 16 Eufim ije 5 57 5 43 10 2529 ßobota Michala Michaka 17 Sofije 5 58 5 41 11 20________ 40. tydzen. Texty: M at. 10, 16—22. 1 Möjs. 18, 20—32. M at. 5, 33— 37.30 njedzela 18.N p. tz.tr 19. n p swj.)18 14 p 8 tr.)5 59)5 40) 44) skh. d.

KermanKi a ffto'fne wiki.

1. Kinsbörk.* Rukow.*3. Rukow. Wulki Hajn*

a best. wiki. Zitawa.*4. Wulki Hajn.5. Njeßwaczidto.*7. Ruland.*8. Wolbramezy.f

10."Dzeze.f Biskopizy*12. Parzow.* Stolpnjo.*

Radeburg.* D razdzany (N. tu.).*

13. Muzakow.f Radeburg.15. O rtrand.* Mischno.*17. Kamjenz.t Rychbach.t

Wostrowz. Lipsk(hacz bo 13. oktobra).

18. Rychbach.19. Rabeberg.*21. B art.f24. W ojerezy.f Biskopizy.

Nowosalz.26. Polczniza.*27. Polczniza.29. Wjeleczin.f

Wehaczkowe pschemenjenje a wjedro.

@ Mkody meßaczk 6. sept. raiio 5 hodz. 46 mitt. tzo i wetsikom wujaßni.

H P ren i bertlik 12. sept. w nozy 10 h. 49 m. je ßuche a jaßne.

© Pokny meßaczk 20. sept. rano 6 hodz. 14 min. deschcz weschczi.

c Poßlebni bertlik 28. sept. bopotdnja 9 h. 20 m. budze ßnano wot ßurowych wetrow pschewodzany.

Stoketna prolyka.Prenje bny septcmbra

rano pomjersnje; wot 2. hacz bo 5. wetsikojte; 6. njewjebro czoply deschcz pschinjeße; 8. njepschesta- wazy deschcz; 12. mröczne bjes deschcza; 13. a 14. mrösy a |tab e mjersiijenje w nozy; 15. jaßne a czopke wjedro; 16. a 17. mröczne; 18. rano mhta, kotruz ßylny • wetr saczeri, pschi czimz je syma, kaz w krutej symje; na to mjersnje hacz do könza septembra.

30 . septembra: 3. ter-> mija krajneje renty. —2. t. dokhodneho dawka.

2*

12

1 8 8 8 . O k t o b e r ,

w i n o w z ,

ma 31 dnjow.

ß e m a n ü i a ßotne wiki.

1. Rakezy. Huczina.f D ubz.f Scherachow.t

3. Njeßwaczidko* a lane wiki.

4. Krakow.t8. L ubij.f Kulow.f Zy-

baln.f14. Njeßwaczidto deskowe,

tnczwowe a ßmokowe wiki.

15. Kinsbörk* Biskopizy.*16. Kinsbörk.17. Czcrwjena W odat We-

tenza.f Nowe Mesto.*18. Kamjenz.* Wikow.*19. Wikow.22. W öspoEHalschtrow*

Radm erizy.t D razdzany.

23. Radmerizy.24. Nowe Mesto. Rade

berg*25. O rtrand.* Radeberg.26. O rtrand.27. R uland*29. Rychwakd.f Ruland.

Bjarnaczizh.-j30. Wulki Hajn* a desk.

wiki.

Tydzenje a dny.

PorjedzenEvangelska.

a protyka. Katholska.

S ta rajulianska protyka.September.

cskhadz. h. m.

)khow. h. m.

ü g 'S |s ? ä

Dskh.akh. h. m.

1 pöndzela2 wutora»3 ßrjeda4 schtwörtk5 pjatk6 ßobota

RemigijaRaheleMaximianaFranzaPlazida GFides

RemigijaLeodegaraKandidaFranca Ser.PlacidaBruna

19 Trofim a20 E u s ta th ija21 K o d ra ta22 F o k i23 J a n a podj.24 T hekle

6 1 6 3 6 4 6 6 6 8 6 10

5 37 5 35 5 33 5 30 5 28 5 25

f i tfitfit££

12 241 342 48 4 8

kh. p. 6 19

41. tydzen. Texty: Mark. 9, 38—41. 1 Möjs. 33, 9 — 11. Jak. 3, 5 — 10.7 njedzela8 pöndzela9 wutora

10 ßrjeda11 schtwörtk12 pjatk13 ßobota

19.n.p. tz.tr.EfraimaDionisijaAthanasijaGereonaMaximil. HKolomana

S w j. röz.BrigityDionisijaFranc. Borg.PlacidijeMaximilianaEduarda

25 15. p. s t r .26 J a n a w up.27 K ailis tra t.28 C h arito n a29 K ir ia k a30 H rjeh o rja

l oktobra

6 11 6 13 6 14 6 15 6 17 6 19 6 21

5 23 5 21 5 19 5 17 5 15 5 13 5 10

£

'Š bäfO

&

6 467 187 568 429 38

10 4211 50

42. tydzen. Texty: M at. 19, 3— 8. 1 Möjs. 13, 8. 9. M at. 5, 27— 30. Weßaczkowe pschemenjenje a wjedro.© Mkody meßaczk 5.

oktobra popokdnju 3 hodz. 24 min. ma wközne wjedro a mhku.

i P ren i bertlik 12. oktobra ranv 8 h. 19 m. rjane nasymne wjedro lubi.

© Pokny meßaczk 19. oktobra wjeczor 9 h. 58 m. budzedeschczojte a wetrojte.

E Poßledni bertlik 28. oktobra rano 2 h. 45 m. deschczojte wjedro wob- thowa.

Stotetna protyka.Otto ber se ßylnymi wetra-

mi sastupi, kotrez hacz do 9. sakhadzeja; 10. a 11. jaßne; wot 12. hacz do 22. deschcze a mröc^ne njebjo; wot 24. hacz do 26. mhky a stajny dcschcz; wot 29_. mjersnjcnje a mhly hacz do könza oktobra.

1. oktobra: 2. termija wopalenskeje katzy.

14 njedzela15 pöndzela16 wutora17 ßrjeda18 schtwörtk19 pjatk20 ßobota

20.N p tz trHedwigiHakaJnnozenza Lukascha Ferdinand. <I Wendelina

21 rr.p swjKaÜista Haka Hedwigi Lukascha scz. Petra Alkant. Jana Kent.

2 16. p. 8. tr.3 D ionisija4 H iero thej,5 P e tra6 D om aša7 Sergija8 P elag ije

6 23 6 24 6 26 6 28 6 29 6 31 6 32

5 8 5 6 5 4 5 2 5 0 4 58 4 56

LZAAH*»

>4n

kh. d. 1 0 2 113 214 28

skh. p.5 41

43. tybień. Texty: M at. 12, 4 6 —50. Ruth. 1, 15—17. Ef. 5, 25.21 njedzela22 pöndzela23 wutora24 ßrjeda25 schtwörtk26 pjatk27 ßobota

21.n.p.tz tr.KorduleSeverinaSalomeWyleminyHiobaSabiny

22.N p fwjKorduleSeverinaRafaelaKhrysantaEvaristaSabiny

9 17. p. 8. tr.10 E u lam pija11 F ilip a12 K osm y13 K a rp a14 N azarija15 Eufim ija

6 34 6 36 6 38 6 40 6 41 6 43 6 45

4 54 4 52 4 50 4 48 4 46 4 44 4 42

rffi ^ fHt

t i i

6 4 6 296 597 358 179 8

10 644. tydzen. Texty: M at. 21, 28—31. 1 Möjs. 39, 2— 5. M at. 23, 27. 28.

28 njedzela29 pöndzela30 wutora31 ßrjeda

22.p.tz.tr.CNarzissaKlawdijaS stv . vef*

23.n p swjNarcisaSerapionaWolfganga

16 18. p. s tr.17 Osije18 L u k aša19 Jo ila

6 46 6 48 6 50 6 51

4 41 4 39 4 37 4 35

HE 111 12 f it l skh. d. fit 12 23 f it l 1 39

18

1888. Hovember»nasymnik,


dny.Porjedzen

Evangelska.i protyka.

Katholska.

S ta rajulianska protyka.Oktober.

Gskhadz. h. m.

)khow. h. m.

£

IID

skh. a kh. h. m.

1 schtwörtk Wsch. ßwjat. Wsch sWjat 20 A rtem ija 6 53 4 33 £ 2 572 pjatk Khud. dusch. Khud. dusch. 21 H ila r io n a 6 55 4 31 £ 4 193 ßobota Huberta Huberta 22 Kaz. M. ±5. 6 57 4 29 £ 5 42

45. tydzen. ‘ T exty: Mark. 12, 41— 44 2 Möjs. 5, 1— 4. Jak. 4, 2. 3.

4 njedzela 23.p.tz.tr.G 24.n.p.sw j. 23 19. p. s. tr. 6 58 4 28 x h kh. p.5 pöndzela Blandiny Emmericha 24 A re th y 7 0 4 26 x h 5 476 wutora Leonharda Magna 25 M arciana 7 2 4 25 Mv 6 327 ßrjeda Erdmanna Engelberta 26 D m itr ija 7 3 4 23 Jtf 7 268 schtwörtk Emmericha Godofrida 27 N esto ra 7 5 4 21 8 299 pjatk Theodor« Theodora 28 T erencija 7 7 4 20 J f 9 38

10 ßobota M.LutheraD Handrija Av. 29 A nastasije 7 9 4 18 10 5046. tydzen. Texty: M at. 20, 20— 23. Jes. 55, 8. 9. F il. 1, 20. 21.

11 njedzela 24.n.p.tz.tv. 25.n.p.sw j. 30 20. p. s. tr. 7 11 4 16 A kh. d.12 pöndzela Modesta Merczina bist. 31 IStachija 7 12 4 15 A 12 213 wutora Arkadija Stanislawa 1 novemlt). 7 14 4 13 A 1 1114 ßrjeda Levina Klementiny 2 A k in d in a 7 15 4 12 2 2015 schtwörtk Leopold« Leopold« 3 A kepsim a 7 17 4 11 3 2716 pjatk Edmunda Edmunda 4 Jo an n ik ij. 7 19 4 10 ffff 4 3217 ßobota Huga Othmara 5 Gralakcion 7 20 4 9 5 38

47. tydzen. Texty: M at. 13, 47— 50. Pred. S a l. 8, 11— 13. Jak. 1, 12.18 njedzela 25.p.tz.tr.Z) 26.n.p.sw j. 6 21 p. 8. tr. 7 22 4 7 ff* sth. p.19 pöndzela Hilze Hilzbjety 7 L azara 7 24 4 6 5 120 wutora Emilije Benigna 8 M ichała 7 26 4 5 5 3421 ßrjeda Mar. wopr. Marj. wopr. 9 O nisifora 7 27 4 4 6 1322 schtwörtk Zäzilije Cäcilie 10 E ra s t.a O l. 7 29 4 2 7 123 pjatk Pok. pjatk Klimanta 11 M iny 7 31 4 1 7 5724 ßobota Khrysogena Khryzogena 12 J a n a EI. 7 32 4 0 8 59

48. tydzen. Texty: Sjew. J a n . 3, 1 5 — 17. Ps. 16, 8 — 11. 1 Kor. 15, 58.25 njedzela Ssw. fettn*. 27 .n p .sw j. 13 22. p. s. tr. 7 34 3 59 «4E 10 726 pöndzela Konrada A Konrada 14 F ilip a 7 35 3 59 11 1727 wutora Hunczerja Basilija 15 G urije 7 36 3 58 skh. d.28 ßrjeda Ruffa Sosthena 16 M ateja 7 38 3 57 12 3229 schtwörtk Waltarja Filomeny 17 H rjeh o rja 7 40 3 57 if 1 4930 pjatk Handrija Handrija 18 P la to n a 7 41 3 56 2 3 9

Keruumln a skötne iviki.

3. Budyschin.t Rukow*6. Bart.* L as .f7. Njeßwaczidko* a tone

wiki.9. R uland* L uban*

12. Rösbork.fPokczniza* Rychbach.f Stokpnjo.

13. Pychbach.17. Z itawa.__________19. Zitawa.*22. Kamjenz.*________26. Wöspork.f Kulow*28. Radeburg.*

Meßaczkowe psche- rnenjenje a rvjedro.D Mkody meßaczk 4.

novembra w nozy 12 hodz. 52 min. budze mröczne.

H P ren i bertlik 10, novembra popokdnju 5 h.4 m. jaßne njebjo a symu pschinjeße.

© Pokny meßaczk 18. novembra popokdnju 4 h.5 min. smeje pschemenjate wjedro.

C Poßledni bertlik 26. novembra wjcczor 6 hodz. 10 min. ßylne tretet) woczakowacz dawa.

Stoketna protyka.Prenje dny novembra

pschi jaßnym njebju syma krucze pschima; 4. a 5. deschczik; na to hacz do 8. rjane wjedro; wot 9. hacz do 12. deschcz; wot 13. hacz do 15. deschcz a s dzela ßnadne sliwki; wot 16^hacz do 22. wschednje neschto deschc^a; 23. a 24. ja ra syma; 25. saßo deschczik; 26. rjany nasymny dzen; 28. wodnjo rjenje a w nozy deschczik; 29. saßo rjenje; poßledni dzen novembra wetsikojte.

S srjedz njebjeß a semje Huschk wetry ßo honja A liscziczka dzernu A symu nuts swonja.Ssrjedz njebjeß a semje P o whßokej drösy Ssneh mröczele wjesu A kußate mrösy.

14

L888. December,hodownik,


dny..Porjedzena protyka.

Evangelska. | Katholska.

S ta rajulianska protyka.November.

cskhadz.h. m.

Dkhow. h. m.

# 1srt3)

skh.akh. h. m.

1 ßobota Longina Eligija 19 O badje 7 42 3 55 4 3249. tydzen. Texty: J e r . 34, 31— 34. Ps. 100. J a n . 17, 3.

2 njedzela l.it. advent l.n . advent 20 23.p.s tr. 7 44 3 54 r 6! 5 583 pöndzela Franz. Xav.D Franca Zbav. 21 Mar.wop. 7 45 3 54 Wr> kh. P.4 wutora Borbory Borbory 22 Bilem. 7 47 3 53 5 85 ßrjeda Amosa Sabbasa 23 Amfilocli. 7 48 3 53 6 86 schtwörtk Miklawscha Miklawscha 24 K h a trn y 7 49 3 53 7 187 pjatk Markwarda Ambrozija 25 K lim an ta 7 50 3 53 8 318 ßobota Mar. podj. M ar. podj. 26 A lip ija 7 51 3 53 9 46

50. tydzen. Texty: Jes. 40, 1— 5. M al. 4, 1. 2. 1 T im . 1, 15.9 njedzela 2. n. advent. 2. n. advent. 27 24. p s.tr. 7 5 2 3 52 A 10 59

10 pöndzela Judithy H Melchiada 28 Sćĕpana 7 5 3 3 52 A kh. d.11 wutora Damasa Damasa 29 P aram ona 7 5 4 3 52 12 812 ßrjeda Epimacha Diouizija 30 H a n d rija 7 55 3 52 HO» 1 1713 schtwörtk Luzije Lucije l decemb. 7 5 6 3 52 2 2314 pjatk Nikasija Nikazija 2 A bbakum . 7 57 3 52 3 2915 ßobota Johanny Eusebija 3 Zelanje 7 5 8 3 52 4 33

51. tydzeb. Tcxty: Hagg. 2, 7— 10. 1 Möjs. 49, 18. 1 T im . 2, 4. 5.16 njedzela 3.n. advent. 3 n advent 4 25. p. 8. tr. 7 59 3 52 5 3817 pöndzela Jsaaka Jzaaka 5 Sabby 8 0 3 52 uns 6 4118 wutora Wunibalda©) Theotima 6 M iklaw sa 8 1 3 53 urtf sih. P.19 ßrjeda Kwatember Suche dny 7 A m brosija 8 1 3 53 t i 4 5720 schtwörtk Ammona Ammona 8 P a tap ija 8 2 3 54 n 5 5121 pjatk Domascha Domascha 9 H an . podj. 8 2 3 54 HE 6 5122 ßobota Beaty Flora 10 M iny 8 3 3 54 - Mit* 1 5 ; 7 57

52. tydzen. Tcxty: Jes. 12, 2 —6. 5 Mvjs. 18, 18. 19. 1 J a n . 4, 9.23 njedzela 4.n. advent. 4. n. advent. 11 26 p 8 tr 8 4 3 55 9 624 pöndzela Patorziza Patorzica 12 S p irid iona 8 4 3 56 10 1925 wutora Bozi dzen l. s. hodon» 13 E u s tra tija 8 5 3 56 wr 11 3226 ßrjeda 2 .tz. hod.C 2. s. hodow 14 T h irsa 8 5 3 57 £ skh. d.27 schtwörtk Sana scz. Sana scz. 15 E leu ther. 8 5 3 58 £ 12 4828 pjatk Njewin. dzecz. Njewin. dzecz. 16 l ia g g e ja 8 5 3 59 I4! 2 629 ßobota Jonathana Domascha b. 17 D aniela 8 5 4 0 kH 3 27

53. tydzen. Texty: Jes. 40, 27— 31. Ps. 103, 8— 18. J u d . 24. 25.30 njedzela31 pöndzela

N. Po hodzlN. po hodzSylvestra jSylvestra

18 27. p s tr .19 B onifacija

8 58 5

4 1 4 2

Wh 4 50 6 13

KermanKi a skötne »viki.

5. Njeßwaczidlo * a tone wiki.

7. R uland*_________10. Dzeze.f Nowosalz.12. Eisenberg.*13. Muzakow .f Kamjenz.*17. Kulow.f Lubij.19. Ruland. Drazdzanh. 22. Wojerezy.f

Meßaczkowe psche- wenjettjc a wjedro.

© Miody meßaczi 3. dezembra dopotdnja^ 10 hodz. 55 min. na ßneh a wetsik pokasuje. ,

3) P ren i bertlik 10. dez. rono 7 hodz. 35 m. ma ßuchc wjedro a symu.

© Pokny meßaczk 18. dez. dopoldnja 11 hodz. 30 min. krute mjersnjenje weschczi.

C Poßledni bertlik 26. dezembra rano 6 i). 49 m. syma popuschczi.

Stot'etna protyka.5. dezembra deschczik a

ßneh, na czoz ßo wu- wjedri; 8. saßo zyly dzen deschczik; 9. czoplo ale mröczne; lO.ßylnydcschcz; ll.rjanydzen ; w.mröczne;13. wulki deschcz; wot14. hacz do 18. khmurncnjebjo; 20. pschi jaßnym njebjn mjcrsnje; na to stajnje jaßne; 30. czicho asyma bjes ßneha; poßleni dzcn leta rano mhka, na czoz ßo pomröczi._____

81. dezembra: 4 . ter- m ija Ira jn e jc ren ty .

Nöz w chm je.Q rjana hwesdyßyjerka, Ty wulka rjanosc^ ßama, M i ßwetko s twojoh' krale-

stwaDo wutroby ßo tama;_ P ra j mi, so ro twojej ßwet-

linjeSsolubosczwotbkyschczuje, Pysch s wulkosczu mje we

werje,S o buch ßo sbözny czuje!

(Scjler, „S y m a " .)

Wob

licze

rrje

dau

je.

15

G «

1 - l i C O i C O i C O i C O i C O O O O O O O O O O O O O . H H N ( M C O C 0 ^ ^ 1 0 C 0 1 > C O © 0 0 0 0 0 0 0 0

*£* H ( M C O ^ i s t O O O5 h l o o

t -H

-D- §*O i - l N W ^ l s l i s t O N C O c t ist b- b- '# b- ■"# b-

_ rC v ł ^ O C O O f M ’ ^ O C C O i O Q C O N C O C O i C C O O O C ’ COCsi i s t - H H H H H C M C s l G v l C O C O ^ O O ^ l C O H QO CO

-w ■». »s

I ‘i 1I 1 I I I 1 1 I I I 1 1 1 1 1 1 I '—I H (M ^ O H1 I I I I I I I I I I I I M I I <N ^

5 - »

1 0 # £ ■ Ä g

s

i c i o o i o i i c O i n i i c o i o i o i i I I I > i IW i O I > I w i o l i s t l i o 1 1 1 1 1 1 1 1

I 1 1 1 H H H H C M l M W C O C O ^ ^ i C O i O O i c t O O OI | | i

( N i O

O C t C O b - u s t c O C O f f q © 00 Ist CO CO ist 1C istH H C Q i C l > 0 5 H f 0 i O C D 0 0 f M C D O C 0 I > i O G < l O l > i O i 0 O

^T~ H H H H H W ^ l C C ^ C O t ^ H i O Q O O t ^ i O

g > # < s

1 s gr-» ~

I I I I 1 I I 1 1 I I I I 1 1 I I

Ä -

w g -in io ist in ist ist

T f M i O t - O N i O N O N i O O i O O i O O I O i o | | 1N ^ f f l ® H » l f 3 C O COI t > i - l CD l O 1 I O 1 l O 1 1 1

« t j

c

I I I I I H H H H ( M ( M ( ^ C O C O ^ ^ a 3 ^ G O ( M i O L O Ol l l

Cvl ^

><to

’S

g S I

O b - ' # b» ■'# b- ■•# b- ■*# b» 'jł C/0 ^ 00 COr.rH C O l O C O C O O H C O l O C D O C O O O C O © 1 CC CD c o 0 0 <LD

^T~ H H H H H N ( M ( M C O C O C O 1 CO C£> CO CO CO

I I I I 1 1 I I 1 1 M I I 1 1

^ L —

B 8S

O O O O 1 O O O O I O O O O I I I I I I I ICN CD 0 0 1 CN -*1 CO CO 1 0 0 <M CO 1 1 1 | | 1 1 1

1 I I 1 I H H H H H W N N C O W ^ X N C O O O O O

CM

; ! § -

O ist ist O N N N « Ö O O " ! l l c O i N # i s t N < 3 » l > # l >^H-r# C O ^ O t ^ ö 5 O H C C ^ ^ O C O 0 O 5 O O I > C D i O H C O O

so ““

. Q- g un

1 1 il 1 1 1 I I 1 1 U I I M 1 1 1 1

5 - ■" , Ist xsl ist Ist Ist IstC Q M O W O O O ^ O ^ i O O i O O i O O I O f O 1 1 1

H W i O I > C O ( M ^ i O C ^ H ^ Q O H i O 1 iC5 I i o 1 I 1

« - s

I1 1 1 \ \M I N I H H H W l > l O

1—l c o

S SS

O co ist CO est ist co co ist xsl istwr-( ( M C O i O ^ I > O O O H ( M i £ 5 I > 0 5 v n O O i O l i O O O 1

«5 T—I tH tH tH t—ICM5<lC<liCI> I gvI lC iO 1■4-5 un.

1 B S 1 I I 1 1 1 1 I I 1 1 1 1 1 1 1 1 1

» - . » co • & - -

>■§ * *» 1

CQiO O lO O iO O iC O lO O O O O O 1 1 1 1 1 1 1 1tH co -ttl c o [> CT> (N CO iO 0 0 rH ■ł I> | | | | | | | |

1 1 J \ \ \ \ ' H ’H r - t T K T H ( M ( M 0 q C C ^ D O G M x C O O O1 l '1 l l l 1 • H H f O i s t O

. 1—1 CO

"S->gG ö

1 - l i O O i n O i O O i O O i O O O O O O O O O O O O O OH H W ^ C O W i ^ i O O ^ C O O i O O O O O O O O

H W f O ^ i O O O O g H i O O

Wob

lieze

nje,

tat

wyt

zoko

pun

t ps

chin

dze,

hdy

z ze

ntna

r 1,

2,

3 at

d. m

arko

w p

tacj

iP

unt

psch

ezo

telk

o np

. pl

aezi

, ka

z ze

ntna

r m

arko

w.

A na

wop

ak:

Zen

tnar

psc

hezo

tel

ko m

arko

w p

lacz

i, ka

z pu

nt n

p.

1 1 1 1 1 1 1 1 I 1y -V| grt -tr- 1 f3 .1-5 V ~

I I I I II I I II I I II II 3 Hs>8 rr- er

OtOCD-0 05 0'lf“WK)K Oiütv oatOh-i-ocDQo- aiOt oafcOH*r .g -&a <=**'»

I 1 1 1 1 1 I 1 1 1 3 's8 s _« ™ -e— s* 8s 5 3*"3 3

iZ<SSrv<ä*»<

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ............. I 3a s»»-tr

w rfir oo to es • tř». oo t» Cł tNOtOCsSCOtOhM-H-Łl-J KK XOJ^WKCO<lC^ tOOX<imOOHfc» O» «q W|^ «flKÔ5C8 05Cn(»s ?

-« "4:

1 1 1 1 1 1 II 1 1- *p1 5T« -e w

S R5

s«f*I .....................1 1 1 1 1 1 1 1 1

y o’3 -g|<ö;”* 5- o»

Oti500-Q0101 0JK)H- ü "'S n aSWWtNStObOtOtNDtOWtObOWH-HHD0KOc0G0<l05^^Wt0KO^C0<l**

g -«H

1 fL J -’ ' s'JLs rr "F g

8>88 I I I I I I I I I I I I I I I I ä 3 '°»-tr

J-L H-L 1—LW)HOOO^C0<1^05 CO t>0 06 If» CO tfi ®Ö5<*

oicnaioii^^^^^tfiwojwwüjttfaiôii-‘co-ao'tfa‘K)OGo-aüic»h-LoOx <I ti^^WKÔCßM^ÜiCßt-t p5 28 ♦ » r-ł-ö ®S:

1 II 1 M 1 M 1y <e< 1 , £ ' I fg ♦♦

O» 1 1 1 1 1 1 1 .................................

y -S1la &e;Ä

OOb tOtOtODObOtOtCtCO DGC<lOia rf 05b3h-*88P

tf hP-łF-tF-fF-tF-rf łP-tP'-COWOOOiWOOOioo-âsoiâjbSM-otcoo-aosoirfâj 3 ”- 8 ’-e- -ö- ri’ ^

II 1 1 1 1 1 1 1 1 3 'sf8 s <-* -» g

<Sf«*4 ............. ... 1 1 1 1 1 II II 1 3 ^ä 3'S'- S--M-

p p p H p p p K H HCsi ti 7) tfa. CO b£> 05 -r rr r* g 88

CDC0Go<i<i-a<i*a<iciOiO5O5®C5a'^WHO-OOi tOOGO<IÜiWHOCO“«J ‘ 03 06 00 052 & 3 .. 8"F ®S:

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1„ <e> 3 N8 « Lf II* E

4—< «h* II 1 1 1 1 1 1 II 1 1 II 1 1 1 -Z«>g Scr

-ÄO*oo-ioooiq'U'^rfs-ooOO'OO'Od'OO'OOi 8F 00-<l-KlO5C5U'C7tOiCnU'O'UtOiOiO'OU'OÜiO50C0^0Jl^^05t0HO?0

.*1 o-=p 3 »*'P” f a

II 1 1 1 1 1 1 1 1 3 'A8 5 ^. »

s2Pr-fV t—•■ l—Ł 1—1 ł—Ł 1—Ł t—1 l—* 1—1 1 1 1 1 1 1 1 l 3 ärL 3^— " U-g "■£COO'tOÔlWO l^H

e;s:"? ” 3 3

&

tř* 03 tO 1—*■ tOtDCDcDCDtCOOOOi—lK)oo# cn#‘ bsOco-a ux.co poooojbö tfs» 06 00 SO Ha. 06 SO h-1 03 05 00 03 Ot

1 I I 1 1 1 IISÖ»

I "g-s

H«s-8 > tOCOHHHHMHHHHl—1 H [ | | 3 -§SiQ> » sss-

“ <S.S-' N I M M § 8 N

=S: 83 •• "=■"ö" £-c, STrve*'.r .1 1 Üi rfa.COWlNSlNSI- l—*• I tD CD 001 1 OÜ'OCÔOIOÜ'OUI 1 Cn O O1

r .g - z ! a °*' d"F -SSÖ

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1erZ vg<

S "£ Oi bOhObObOb bObObOH-l-iH-h-AH-t-L l yS a s °— §H8 ♦ ♦ oFl l l l l l 8 3 S 2

y H1*-8 rr "•1* 3DOC asC WtOtOM CDOO-OCiÜÜcD0:â5<lG0cDO^05^Üi0)<l00OM Ü< 00 bS t?x <1 SO tO O N U H

*\pn

4 u.

untt

g p

vtz

(tu

I pi

rn r

rjrv

j ftr

vtz

kftq

tz 'v

xpm

ii«

i;pv

r(t

olus

r-ir

qoW

17

I Netk nowe leto w itam y D o ziw jenja n a semi,D zak njech ßu p ren je w opory , D zak B o h u s kherluschemi,S o B ö h n a m nastupicz je da A so n aß wschitkich pschikrywa S e schkitom ßw ojej' h n ad y .W ö n budz tcz dale p o la n aß S e ßw ojim w obstaran jvm .Njech kraj a lud kcze közdy czaß P o d jeho zohnow anjom ,Njech B o ze kralestw o pak je N a m nasche kublo najdrözsche A B o z a w ötzna h n ad a .

B ö h w udzel wschitkim spokojnoscz, W e starosczach da j ra d u ,W e h o rju spozcz n a m sczerpliwoscz A j<omhaj bvrsy s r a d u ;Njech bohatstw o n a ß n jeb lasn i, Njech khudoba n aß njeströzi A sawiscz s k ra ja czkkaj.Njech dobre wscho ßo poradzi, M e r , luboscz njech ßo spori,A prjödzy w naschim S serb o w stw i Njech dobry buch ßo ho ri,H a j zytß ßerbski lud a kraj T ez w tu ty m lecz'e wuziw aj W schn h n a d u a wscho sbozc!

3

18

Dodawk k pruskim hermankam a skötnym wikam.(h. — hermank; k. — konjaze wiki; ßw. — ßwinjaze mist; w. =

hermank aB a rs c h e s : 21. mak. rözka f k., 20. merza f t , 15, tnfje t

!., 24. jul. f f-, 25. aug. * f., 18. dez. h.B e sk v tv : 15. merza *, 16. merza h., 3. meje *, 4. meje h.,

16. aug. *, 17. aug. h., 25. oft. *, 26. oft. h.B r o d y : 20. mal. rozka t , 16. hapr. t , 25. jun. f , 27. aug.

t , 22. oft. t , 10. dez. f .D a m u a : 13. mal. rozka *, 18. hapr. *, 20. jun. h., 21.

jun. *, 6. aug. *, 5. sept. h., 6. scpt. *, 5, nov. *.D o b r i l u g : 27. mak. rözka *, 28. mak. rözka h., 26. hapr.

*, 13. aug. *, 14. aug. h., 26. nov. *, 27. nov. §., 14. dez. bozodzescz. h., 21. dez. bozodzescz. h.

D re w k : 18. mak. rozka *, 14. hapr. *, 16. hapr. h., 25. jun. *, 26. jun. h., 15. sept. *, 17. sept. h., 27. oft. *, 10. dez. bozodzescz. h.

G a ß y i i : 13. mak. rozka f t., 26. merza f f., 14, meje t k., 2. jul. * f„ 20. aug. t k., 1. oft. f k., 3. dez. t k.

G o ro w : 21. merza f a pkatowe mist, 13. jun. *, 8. aug. t a pkat. rniki, 10. oft. f a pkat. rniki.

G ra b in : 12. merza *, 13. merza h., 11. jun. *, 12. jun. h., 13, jun. ro., 20. aug. *, 21. aug. h., 1. oft. *, 2. oft. h., 3. oft. rn.

G rv jis c h c z o : 20. mak. rözka * ßro., 21. mal. rözka h.,11. meje h., 2. jul. * ßrn., 3. jul. h., 24. sept. * |m ., 25. sept. h.,12. nov. * ßrn., 13. nov. h., 13. dez. bozodzescz. h.

G u b in : 12. merza * k., 7. meje t k., 8. meje h., 9. meje(pok dnja) h., 18. jun. * k., 13. aug. * k., 24. sept. f k., 25. sept.h., 26. sept. (Pok dnja) h., 5. nov. f 6. nov. h., 7. nov. (pok dnja) h.

H rv d k : 20. mak. rozka f , 14. meje f , 12. jun. tv., 24. aug. t , 4. oft. *, 1. uov. t , 17. dez. hvdornny h.

J a ß e n : 4. mak. rözka * k., 6. mak. rozka h., 28. hapr. *,30. hapr. h., 23. jun. * f., 25. jun. h., 18. aug. * k., 20. aug.h., 1. dez. * k., 3. dez. h.

K a la rn a : 10. mak. rözka ßrn., 11. mak. rözka * k., 13. mak. rözka h., 23. merza ßrn., 24. merza * k., 4. meje ßrn., 5. meje* l , 7. meje h., 24. meje m., 31. meje m., 7. jun. ro., 29. jun. ßm., 30. jun. * k., 2. jul. h., 7. sept. ßrn., 8. sept. * k., 10. sept. h., 30. uov. ßrn., 1. dez. * k.

K ostkoro: 19. merza t ßrn., 20. merza h., 18. jun. * k. ßrn., 19. jun. h., 3. sept. * k. ß ro , 4. sept. h., 15. oft. * k. ßrn., 16. oft. h.

K h o c z e b u s : 9. hapr. + !., 10. hapr. h., 11. hapr. (Pak dnja) h., 9. meje roöskoroe rniki, 31. meje * k., 7. jun. * k., 8. jun. m., 14. jun. * k., 21. jun. * k., 28. jun. * k., 5. jul. * k., 12. jul.* (., 3. scpt. f I. a karpjaze tviki, 4. sept. h., 5. sept. (pok dnja) h., 4. oft. * k., 11. oft. * k., 18. oft. * k., 25. oft. * k., 1. nov. * k., 8. nov. * k.

- wvkmjane wiki; snamjeschkv * reka skotne wiki, snamjeschko t Pak skotne wiki.)

L u b in : 2. merza ßw., 3. merza * k., 5. merza h., 11. meje ßw., 12. meje * k., 14. meje h., 30. meje ro., 16. junija * k., 14. julija * k., 4. augusta * 13. septembra ßro., 14. sept. * k., ;17. sept. h., 13. vktobra * k., 9. novembra ßw., 10. nov. * £., i12. uov. h., 20. dezembra bozodzescz. h. I

L u b u j o w : 16. merza ßro., 17. merza *, 19. merza h., !1. junija ßro., 2. jun. *, 4. jun. h., 24. augusta ßw., 25. aug. *, ! 27. aug. h., 2. novembra ßw., 3. nov. *, 5. uov. h., 15. dezembra < bozodzescz. h. ,

L u b o r a s : 20. mak. rözka f k. ßro., 26. merza t k. ßw ., : 30. haprleje f k. ßw., 25. junija t k. ßw., 1. oktobra f k. ßro.,. 17. dezembra f k. ßro. 1

L u k o w : 30. roulf. rözka * k., 31. roulf. rözka h., 30. hapr.* k., 1. meje h., 7. ju lija * k., 27. augusta * !., 28. aug. h.,5. novembra * £., 6. nov. h.

M i k o w : 1. merza f , 31. meje t , 13. septembra f. M i k o r a s : 16. haprleje f , 17. septembra t , 26. uov. f. P s c h i b u s : 3. merza f, 11. meje f , 27. julija *, 3. sept. f ,

30. novembra t-S e i d e n b e r g : 23. haprleje f , 24. hapr. h., 9. julija f ,

10. jul. h., 24. sept. t , 2b. sept. h., 10. dezembra f , 11. dez. h.S k y K o m v r o r o : 9. merza ßro., 10. merza* k., 1 2 .merza h.,

20. haprleje ßro., 21. hapr. * £., 23. hapr. h., 18. meje ro., 29. jun. ßro., 30. jun. * k-, 2. julija h., 8. augusta ßw., 9. aug. * k.,19. septembra ro., 10. oktobra ßro., 11. oft. * t , 16. novembra ßw.,17. nov. * k., 19. uov. h.

S t a r a D a r b u a : 9. mak. rozka *, 16. merza h., 7. hapr. *,1. junija h., 2. jun. *, 30. augusta *, 31. aug. h., 26. oktobra h.,14. dezembra h.

T r e b u l e : 18. mak. rözka h. a lane wiki, 24. merza f k. a lane roiki, 12. meje * k., 9. julija t k., 31. augusta * £., 24. sept. t f- a lane wiki, 10. novembra f k. a lane wiki, 15. dezembra h. a lane wiki.

We to sc h o w: 24. mak. rözka ßw., 25. mak. rözka * k., 27. mak. rözka h., 20. haprleje ßro., 21. hapr. * k., 23. hapr. h.,17. augusta ßro., 18. aug. * k., 20. aug. h., 19. oktobra ßw.,20. oft. * k., 22. oft. h.

Z a h a u : 5. merza t , 6. merza h., 7. meje t , 8. meje h.,13. augusta t , 14. aug. h., 15. oktobra f , 16. oft. h.

Z a r o w : 6. mak. rözka h., 13. merza * 23. haprleje * k.,24. hapr. ro., 25. junija f (., 26. a 27. junija h., 25. ju lija * k.,10. septembra t k., 11. a 12. sept. h., 4. oktobra ro.

Z e m r : 21. merza t k., 22. merza h., 2. n te je f k., 3. meje h.,8. augusta * f., 12. septembra f k , 13. sept. h., 28. novembra t £., 29. nov. h.

Statiftiske a genealogiske powjefcze.Po poßleduim liczenju luda w lecze 1885 nta:

N e m s k i k r a j : 5 3 9 ,8 1 6 ü f m . a 4 6 ,8 4 0 ,5 8 7 w o b y d le r jo w ; khezor W y le m , ro d z . 2 2 . m e rz a 1 7 9 7 ; khezorski k rö n p ry n z B jed rich W y lem , ro d z . 1 8 . o ft. 1 8 3 1 .

S a k s k a : 1 4 ,9 9 3 D f m . a 3 ,1 7 9 ,1 6 8 w o b y d l.; t r a t B jed rich A lb e r t, ro d z . 2 3 . h a p r le je 1 8 2 8 ; zenjeny f p ry n z e ß y n u K a ro lu s W a s a , ro d z . 5 . a u g . 1 8 3 3 .

K rö n p ry n z B jed rich A u g u s t J u r i j , rodz. 8 . aug . 1 8 3 2 ; be zenjeny s po rtugalske j p ry n z e ß y n u H a n u M a r ju , w u d o w z w o t 5 . fe b ru a ra 1 8 8 4 .

P r u s k a : 3 4 8 ,3 3 0 ü f m . a 2 8 ,3 1 3 ,8 3 3 w o b y d l.; k ra l W y le m I . , rodz . 2 2 . m erz a 1 7 9 7 .

B a j e r s k a : 7 5 ,8 6 3 ü f m . a 5 ,4 1 6 ,1 8 0 w o b y d l.; k ra l O tto , ro d z . 2 7 . h a p r . 1 8 4 8 , n jezenjeny , kotrehoz

m efto , dokelz je n a buch khory , jako p ry n z -re g e p t sastupu je p ry n z L u itp o ld , rodz . 1 2 . m erza 1 8 2 1 .

W ü r t e m b e r g s k a : 1 9 ,5 0 3 D k m . a 1 ,9 9 4 ,8 4 9 w o b y d le r jo w ; k ra l K h o r la I . , rodz . 6 . m e rz a 1 8 2 3 .

B a d e n s k a : 1 5 ,0 8 1 D f m . a 1 ,6 0 0 ,8 3 9 w o b y d l.; w ulkow öjw oda B jed rich , rodz . 6 . sep tem bra 1 8 2 6 .

A w s t r i j a : 6 2 2 ,8 3 7 D f m . a 3 8 ,2 1 4 ,7 0 8 w ob y d le rjo w ; khezor F r a n z Jo se f , rodz . 1 8 . a u g u s ta 1 8 3 0 .

J t a l s k a : 2 9 6 ,3 2 3 ü f m . a 2 8 ,2 0 9 ,6 2 0 w o b y d le rjo w ; k ra l H u m b e r t I . , ro d z . 1 4 . m e rz a 1 8 4 4 .

F r a n z o w s k a : 5 2 8 ,5 7 7 D f m . a 3 6 ,9 0 5 ,7 8 8 w o b y d le rjo w ; P rä s id en t repub lik i J u l e s G re v y , ro d z . 15 . au g u s ta 1 8 1 3 .

J e u d z e l s k a : 3 1 4 ,9 6 1 D f m . a 3 4 ,5 0 5 ,0 4 3 w o b y d le rjo w ; k ra lo w a V ik to rija , rodz . 2 4 . m eje 1 8 1 9 .

S c h p a n i s k a : 5 0 8 ,0 6 6 D f m . a 1 6 ,6 2 3 ,4 0 0 w ob y d le rjo w ; k ra lo w a M a r i j a , w u d o w a 2 5 . n o v . 1 8 8 5 sem rjeteho k ra la A lfo n sa X I I . , sastu p u je ßw o jeh o ß y n a k ra la A lfo n sa X I I I . , ro d z . 1 7 . m eje 1 8 8 6 .

P o r t u g a l s k a : 8 9 ,6 8 5 ü f m . a 4 ,3 4 8 ,5 5 1 w o b y d le rjo w ; k ra l L udw ik I . , ro d z . 3 1 . ok tob ra 1 8 3 8 .

v R u s k a : 5 ,0 3 6 ,5 1 0 D k m . a 7 2 ,3 9 2 ,9 0 0 w o b y d l.; khezor A lex a n d e r I I I . , rodz . 1 0 . m erz a 1 8 4 5 .

T u r k o w s k a : 1 7 9 ,4 7 5 D k m . a 4 ,7 9 0 ,0 0 0 w o- öyd l.; khezor A b d u l H a m id I I . , rodz . 9 . feb r. 1 8 3 0 .

G r i c h i s k a : 5 1 ,8 6 0 D k m . a 1 ,6 7 9 ,7 7 5 w o b y d le rjo w ; k ra l J u r i j L , rodz . 2 4 . dezem bra 1 8 4 5 .

R u m u n s k a : 1 2 9 ,9 4 7 D k m . a 5 ,3 7 6 ,0 0 0 w o b y d le rjo w ; k ra l K h o r la I . , rodz . 2 0 . h a p r le je 1 8 3 9 .

S s e r b i j a : 4 8 ,6 5 7 D k m . a 1 ,5 8 9 ,6 5 0 w o b y d l.; k ra l M i l a n O brenow icz , rodz . 1 8 . sep tem bra 1 8 5 0 .

B o l h a r s k a : 6 3 ,8 5 6 D k m . a 1 ,9 6 5 ,5 0 0 w o b y d l.; wjerch F e rd in a n d K oburgski, ro d z . 2 6 . f e b ru a r a 1 8 6 1 .

C z o r n o h ö r s k a : 9 4 7 5 D k m . a 2 6 8 ,0 0 0 w ob y d le r jo w ; w jerch N ik ita (M iktaw sch) I . , ro d z . 2 5 . sep tem b ra 1 8 4 1 .

P o l n ö z n a A m e r i k a : 9 ,2 7 2 ,4 4 2 D k ilo m . a 5 0 ,1 5 2 ,5 5 9 w o b y d le r jo w ; P rä s id en t repub lik i A r th u r .

B r a s i l i s k a : 8 ,3 3 7 ,2 1 8 D k m . a 1 1 ,7 8 0 ,0 0 0 w o b y d l.; khezor D o n P e d r o I I . , rodz . 2 . dez. 1 8 2 5 ; 1 4 ,5 0 0 w o jak o w ; najw jetsche m esta : R io J a n e i r o , B a h i a ; P e rn a m b u c o .

E g i p t o w s k a m a : 1 ,0 2 1 ,3 5 4 D f m . a 5 ,5 8 6 ,2 8 0 w o b y d l.; w jerch T ew fik P asch a , ro d z . 1 8 5 2 ; 1 4 ,0 0 0 w o jakow ; najw jetsche m esta : K a iro 3 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.; A le x a n d rija 2 1 2 ,0 0 0 w o b y d l.; S u e z 1 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.; K h a r tu m 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.

A f g h a n i s t a n : 1 ,0 4 9 ,8 6 6 D f m . ; 6 ,0 0 0 ,0 0 0 w o b y d le r jo w ; w jerch A b d h a ra m a n , 7 0 ,0 0 0 w o jakow ; n a j wjetsche m e s ta : K a b u l 6 0 ,0 0 0 w o b y d l .; K a n d a h a r5 0 ,0 0 0 v M h d l .z śjy.mt. 8 5 ,0 0 0 n M h d l . ; K Ä L l 1 2 ,0 0 0

C h i n e s i s k a : 8 ,5 6 2 .8 8 0 D f m . ; 4 3 7 ,6 0 0 ,0 0 0 w o b y d l.; khezor K w a n g S i i , ro d zen y 1 8 7 2 ; 8 0 0 ,0 0 0 w o jak o w ; najw jetsche m esta : P ek in g 2 m ill. w o b y d l.; T ie n ts in 9 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.; N an k in g 5 0 0 ,0 0 0 w o b y d l.; S h a n g h a i 1 ,5 0 0 ,0 0 0 w o b y d l. a td .

J a p a n s k a m a : 3 7 9 ,7 1 1 D f m . ; 3 4 ,3 3 8 ,4 0 0 w o b y d l.; M ik ad o ab o w jerch : M u th u h ito , rodz . 1 8 5 2 ; 3 5 ,4 0 0 w o jakow ; najw jetsche m e s ta : D eddo 1 m it. w ob y d le rjo w ; H okodode 1 1 2 ,0 0 0 w o b y d l.; J o k o h a m a 6 4 ,0 0 0 w obyd l.

S u d a n s k a w A fr iz y : 3 ,5 3 7 ,5 7 0 D f m . ; 7 3 m it. w o b y d l.; w jerchojo ß u wschelazy su lta n o jo ; najw jetsche m es ta : K a n o 3 5 ,0 0 0 w o b y d l.; T im b u k tu 1 3 ,0 0 0 w o b y d le r jo w ; K uka 6 0 ,0 0 0 w o b y d l.

Z a n z i b a r : 1 1 0 ,1 2 6 D f m . ; 8 0 0 ,0 0 0 w o b y d l.; 1 0 0 0 w o jak o w ; su lta n B urgosch B e n S a 'td ; najw jetsche m es ta : Z a n z ib a r 8 5 ,0 0 0 w o b y d l.; M o m b a s 1 5 ,0 0 0 w o b y d l.; K w ilia 1 2 ,0 0 0 w obydl.

19

Pom haj Böh!S tu tym postrow om pschedzenak tez le tßa do waschich

dom ow stupi, lub i S s e rb jo ! Trasch je poß len i kröcz! W ö n ßo poczina sestaricz a m a m yßle ßo n a wnmenk ßynycz. J e m u je ßo wostudzito, po wßach wokolo behacz : s pschedzenom wikowacz. S esd a ßo jem u, jako by wjazy zadyn löscht a zadyn p raw y schik k tem u njem el a so to niczo n jew unjeße! Sdzerzecz w ön ßo Pak nje- nöze, ßw ojim lubym snatym w u trobny dzak sa to .'rajicz, so ßu jeho stajn je pscheczelnje p o la ßebje w ita li u hospvdow ali. Schtyriatsizecz'i let to je, so je w ön p re n i kröcz ßwöj mech w sat a wo durje ßerbskich domow

klapat. S wjeßetym duchom m a khwalicz, so je wjele swölniwych a peknych ludzi nadeschol, kotsiz ßu jem u n iz jenoz ruku skiczeli, a le tez ßo s n im sa b lido ß y n y li a s w u tro b u ra d y a se sczerpliwosczu n a njeho po- ßluchali. J e m u je ßo to sta jn je lub ilo a derje czinilo , hdyz je közdoletnje m öh t ßwojich lubych S se rb o w s nekajkim : „ D a j B ö h sboze" postrowicz a jim s nekajkej dobrej r a d u abo s nekajkim dobrym n ap o m in an jo m poßtuzicz. W ö n njeje hordy , jako by ßebi m y ß lit, so ßo njeby m öhto b jes njeho w naschich wßach neschto hödneho dokonjecz. B ö h sw arn u j! W y scze dha to la s wjetscha ß am i m u d ri doscz, so wescze, schto k waschemu

3*

sbozu a wuzitkej, abo t waschej schkodze w am ßtuzi. T ez macze p o la ßebje wjele druhich pomoznych wEzow, s kotrym iz mözecze ßebi k wschemu dobrem u radzicz. S s u to knihi kraßnische dyzli p ro tyka, ßw jate pißm o n a jp r je d y , n a to spEwarske a druhe n a tw a rjaze a m odlerske, kajkez w am nasche lube lutherske knihowne tow atstw o poskiczi, s kotrychz ßo ta p ra w a m udroscz z iw jen ja wuknje a czerpa. P o rn o tym je pschedzenak se ßwojej protyku kaz khudy muzik, kiz se ßw ojim i ß tow am i n tafo samöze. T o la w ön njeje m ö h t hubu dzerzecz, ale je ßo skh röb lit, közdoletnje w wulkej gm ejnje ßerbskeho lu d a ßtow o ßebi w u p ro ß y cz ; a czeho d la ? to chzu w am tu prajicz. S s u wezy a nalez- noscze wschedneho ziw jenja , kotrez ßo njeßmEdza n a s tro n u stajicz, a n t sazpicz, je li m a p raw e dom jaze sboze řqčq. Ze a m B a s e §tom, an: z a m M - a w a a / e na klEtzy lu d u njemöze n a d robne rosestajicz a k w utrob je ktascz, a to la ßo te ßam e n jed y rb ja sakomdzicz. Kaz je ßo w nowischim czaßu w ot boka wustojnych politikarjow w u p ra jik o , so dyrb i ßo kschesczijanstwo böle praktiske nalozow acz, t a t je ßebi pschedzenak m y ß lil, so chze se ßw etlom B ozeho ß low a te wschedne p rö zo w an ja ßerbskeho burskeho lu d a poßw ttlicz a w maliczkosczach jich wschey- neho pow o lan ja nekajku pom oz jim skiczicz, d o b ru r a d u w u d ^ lic j a hdy by bylo se wschelkim ßmeschkom hlu- poscze a b lasn istw a khostacz, kotrez ßu schködne a straschne ja duchowne, kaz sa czklne sboze. Pschedzenak njewx, hacz je lud to p raw je spösnal a srosymik, dobre w ot- p o h lad an je pak, to mözecze wericz, je w ön pschi tym m E t N iz ßebje ßam eho je we w oczom aj a w myßlach m el, a le w aß a wasche sboze, lu b i cz ita rjo ! N iz ßam sa ßo je neschto p y ta l, ale w aß je tez w ot tu teho boka dobycz chzyl sa B o ze kralestw o. Pschi wschkm ßw ojim czinjenju je n a teho knjesa Je so m K h ry sta dopom nil, b jes kotrehoz nichtö niczo njesamöze. K wschej ksche- sczijanflej m udrosczi, bohabojosczi, poniznosczi, ßwjci- tosczi, luboscji, pözcziwosczi je w ön stajn je sbudzow al. M lodych a starych chzysche w ön s njepraw ych schczezkow, kotrez ra d y w uteptaju , n a p ra w y pucz w erneho sbo^a dowjescz, jich rosom wötsicz, se sp an ja jich wubudzicz, so bychu ßwoje mozy po möznosczi n a p in a l i , wscho now e, schtoz je ßo w u n am ak a lo , jich wuczicz, so bychu jo n a lo z ili a spy ta li, to je w ön stajnje w myßlach mEl. Pschi ty m njeje pschedzenak zadyn n o w o ta r bycz chzyt,

20kiz by wscho now e nascheho czaßa jako nowe evangelion ' w ukhw alit, a le n a to je pschezo hnak, so byschcse w y, lu b i S s e rb jo , ßwoje dobre poczinki skhowali, pak tez ßo te störe sle naw uczcnja a pokhilenja wußlEkali, kotrez ßu ßo w naschim lu d u w ot starych czaßow twjerdze sa- korjenile, so byschcze ßo w obnow ili w duchu ßwojeje m yßle a s tym ßebi tez ßwetne a swonkowne sboze ziw jenja pschisporili. W ö n je ßo pschezo starehow u p ra jen ja nascheho K njesa a sböznika dzerzal: P y ta jcze najp rjed y B o ze kralestwo a jeho prawdoscz, to druhe budze w am pschidate. H la j! M a r th a a M a r j a w B e th a n i j i bEschtej ßotsje, wobej, jena kaz d ru h a , tem u Knjesej lubej. M a r th a be böle sa praktiske zi- w jenje khm ana a sa dom jaze wEzy s ta ro b liw a ; M a r ja pak ßo najp rjed y sa ßw oju duschn starasche. W oboje btjvtii Stjq, mbo'ie ttattt pfchcßücfchu. ffdjcb^cttaf /e jenem u kaz d ruhem u, njech je M a rc z e abo M a r j i po- dobny , ßwoje p raw o w ostajit. W ö n je sa w obeju spißak tak derje hacz je m öhl, to la najbö le sa tych^ kotsiz kaz M a r th a ßo sa dom jaze wezy s ta ra ju , tych pak, kotsiz kaz M a r j a n a to jene, schtoz je pschcde wschitkim d ru h im nusne, m y ß la , prEdarflem u pasty r- flem u sastojnstw u pschewostajik!

Njech dha to je, kaz chze, pschedzenak je chzyt po- moznik domjazeho w jeßela bycz, pon izny prEdarski htoß sa ßerbske dom y. J a k o tajki w ön lEtßa s n o w a k w am pschindze se ßw ojim pscheczelniwym „pom haj B ö h " . W ö n ßo do waschich domow czischczi se ßw ojim w u- tro b n y m p o strow om : D a j w am B ö h sboze! D o m , fc£e to hdy p raw je w o p o m n ili, kajku w ön waznoscz m a ? Kajki to d ro h i d a r , kajke woßcbne kublo sa n a ß semskich podröznikow je , kiz tudy zane w obstajne mEsto n im am y , dom jazu hospodu mEcs? D o m , to n je trjeb a wyßoki hröd abo schwarne Horde tw arjen je bycz, tez ß a m a niska hEta a p o n iz n a jstwiczka je mEsto, hdsez ßo dom jaze ziw jenje wjescs hodzi. D o m je tö n bleczk n a semi, hdz'ez ßebi ziw jenje najrjenischo w u- hotowacz m özem y. Nasch born, nasch domczk je nasche w ukhow anje, hdjez ßo s ty m i ßw ojim i psched wschitkim h rosnym w jedrom czaßa wobkhowam y. W ßw ojim dom je ßebi közdy s ty m i, s kotrym iz je psches jenajku krej abo psches swjask luboscze hrom adze stowaLscheny, pak m a ty p a r a d is abo tez helu möze stwaricz! W jenym dom je je nascha kolebka ste ja ta , hdyz ßm y ßo n a ro d z ili,

w komorje jeneho dom a fteji, d a - li B ö h , nasch kaschcz', hdyz ßmy w um rje li, p rjedy hacz sprözne czelo do po- ßlenjeje komorki khlödneho ro w a ßo p o n u ri . W domje ßmy pod wobkedzbowanjom ßw erneho n a n a a lubeje m aczerje w otrostli. T u to m estno w ostanje közdemu spraw nem u kschesczijanej lubodrohe a n jesapom nite. H dyz ru n je czaß pschindze, so do ßw eta n a wuczbu abo n a ß luzbu czehnjemy, ha j, hdyz d ru h i a now y born n am ßwoje du rje w otew ri, a m y do njeho sandzem y, starschiski born to la s w u troby a pom jatka njeshubim y. Z a d y n dzen njeje sa n aß wjeßelischi, hacz hdyz ßm y w zusbje, a n a m je n a ßw jate dny abo pschi druhich skladnosczach dowolene, dom oj hicz a tych ßwojich wo- pytacz. D o m o j — ach dom oj — kak kraßnje to klinczi, domach bycz, kajke wjeßele czucza to sbudzi. T o je po n a tu r je slozene! P taczk m a ßwöj born a iastojczka ßwoje hnksdo. T o je m i wecznje h n u jaza wez b y la , hdyz ßym to w oh lada l a ßlyschal, so je ßo stadlo kruwow popo ldn ju n a po li abo n a kuzy paß lo a psched wjeczorom , hdyz ßlönczko ßo khowa, ß rknza psched dw ör ßo stupi w o ta jo : dom oj — dom oj. J a k o bychu to srosymile, kruwiczki s kosami a s je h n ja tam i pschi boku do ßwojeho dw ora a do ßwojeje hrödze khw ata ju a ßo k ßw ojim kortam , közda n a ßwoje snate mesto ßo se- stupuja, hdzez je jim strow e polecje n a ß y p a n e ! S s w ö j domczk, ßw oju dom isnu m ecj, to je sa közde stw orjenje potrkbnoscz a wjeßetoscz. T eh o d la m a tez közdy czlowjek zadanje, born mkcz, tsechu, pod kotruz möze sancz, hospodu, w kotrejz möze pschebywacz dzen a nöz! J e l i to wulki hordy hröd w mkscze abo n a wßy abo r ja n e n o w o n a tw arjen e domske, s zyhelemi kryte, se scherokimi w oknam i a rjen je b arb je n y m i du rjem i, abo njech je to n ista khezka se ßkomu kry ta a s h lin ja n y m i sczknami — to je wscho jene; w ono ßo jeniczzy wo to prascha, hacz schtö we w tajkim dom je p raw je sbozowne dom jaze ziwjenje wjedê. W o t teho waschnja, kajkez ßo w domje m a , wschitko w otw ißuje. H acz schto ßwöj born lubo m a a jö n ßebi m udrje a peknje w uho tu je , w tym tczi kraßnoscz a woßebnoscz teho dom a.

W jele jich je, kotsiz ßebi m yß la , so jeniczzy w tajkim domje w krne sboze kcjeje, w kotrymz ßo wscho n a j- rjeüscho btyschczi. S s u , kotsiz chzedza tez w ßwojich domach wscho po rno k ra lam a sem janam mkcz. J e l i schtö k tem u pjenjesy m a , nasche d la njech to czini,

kaz chze a samöze, m y jem u to pschejemy, hdyz m a n ad tym ßwoje spodobanje. A le hacz pschi tajkim sw onkownym hordzenju w erne wjeßele a spokojne ziwjenje ßo w uziw a, to je j a r a njeweste. N usne a trebne to k p raw em u sbozu njeje. M y dha chzemy tu jenoz wo domach nascheho ßerbskeho lu d a rkczecz. W tym scze wescze so m n u psches jene, so k w ernej dom jazcj pschi- stojnosczi tajki wschelaki n jenusny czapor, po kotrymz ßo bohatym knjezim löschtuje, tr jeb a njeje. A to la ßo w tu tym n a s tu p a n ju tez p o la n aß w nowischim czaßu wjele shreschi (kaz budzemy ßebi posdzischo p ra jicz). Nk wschak, n e ! domjaze sboze n ihdy a n a nihdy w ot teho nje- w otw ißuje, so je wscho w domje kraßne, ale w ot teho, kajki buch w n im knjezi, kajke je sm yßlenje tych, kotsiz ß u w n im stowarscheni. Hdzez kschesczijanska luboscz a d o b ro cM o scz , bohabojoscz a pözcjiwoscz, poniznoscz a poboznoscz w w utrobach b yd li, to n t m a w domje ßam y m p ra w a sbozownoscz, radoscz a wjeßeloscz ßobu ßwoje bydlenje.

Besche to jene leto posdze n asym u . D om khow anka bk n im o , kermuscha teho ru n ja . D selo n a polach bk skönczene; p luh a ra d liz a pod köln ju k m erej sestajenej. W t t r s lisczikami po puczach hrajesche, kotrez bechu wo- zo ltn jene se schtomow sespadale. T u do wßy pschindzech, w kotrejz m i derje sn a ta a lu b a ßw öjba by d li. S te jach khwilku psched d u rjem i ßo praschejo, hacz n u ts sandzesch abo n iz. B k wschak trochu posdze. J a ßo shrabach a do khkze stupiwschi wo d u rje ktapach a dö jstwy san- dêch. — S ch to pak tu w ohladach? S s r je d ^ a wysche wulkeho duboweho b lid a wißasche p e tro ln a lam piczka. W jeczerjeli hizo bkchu a b lido bk wotkryte. W okolo teho ßam eho bkchu ßo dzeczi seßydale. W o b s ta rn awowka sa khachlemi ßo wohrjewasche; hosposa pschedzeno motasche; n a n Pak, hdyz bechu dzeczi ßwoje schulske knihi do boka polozile, ru n je jene knihi wotczinjesche, so by wschitkim ßw ojim poßlucharjam wö jstwje s nich czital. H dyz bkchu m je wschitzy lubosnje w ita li a m jc n a law ku p ö d la b lid a ßo ßynucz nusow ali, spoczinasche hospodat ßwoje czitanje s rjanych ßerbflich knihow. S s w ja ta czischina tu b k , kaz bychu kemsche byle, a wschitzy, w ulzy kaz m a tt , s nu trnoscû pschipoßtuchachu. N a poßledk, hdyz bksche czaßnik dzewjecz w o tb il, hospodat schpruch s bibliskeho pucjn ika prajesche a s wötcze- naschom wscho w obsam knu. M lo d ^ i n a to lehnucz

2t

dz'echu a m y starr hischcze khwilku ßedzo ßobu to a w ono powjedachmy. H dyz n a to dom dzkch, dha dyrbjach pschi ßebi pra jic^: tajkem u bom ej, w kotrym z tajk i buch knjezi, je ßo sboze dostato . T u be m a ta gm ejna K njesow a, kotraz möze Knjesoweho zohnow anja westa bycz. H dy by to to la we wschech kschesczijanskich a ßerbskich domach tak bylo! O ! ne wschak, tak ßo wschudz'om n im a ! H dyz ßo wjeczor do m ojeje wßy w rö G c h , dha w jenej tych prenich khezkow, hdzez n im o dzech, saßlyschach haw tow an je , ßakrow anje , wo- kanje, p lakanje a zatosczenje. A schto be? Luby n a n be s korczmy p jany kaz ßw in jo born pschischol a pjerjesche wokoto ßo kaz w rö tn y . Pschi ty m zonu a dzeczi pokli- wasche, so se ßwojich tozow , do kotrychz bechu ßo hizo leh n y li, wuskoczichu a p o l nahe do symnejc nozy behachu. Z o n a pak be to lstu zerdz sh ra b n y la a ßo pschecziwo pukam ßwojeho lubeho m andzelsteho w obara jo se ßwojeje schije ß low a a recze wußypasche, kajkez czaß ziw jenja ßlyschat njebech! H la j ! tajke wschelake je dom jaze ziw jenje!

Njechamy n a wulke m esta spom inacz, hdzez n a haßach a torhoschczach najrjensche dom y steja, kotrez wo bohatstw je a sam özenju w obydlerjow ßwedcza. D o nich m y njem özcmy h lad ac z , dokelz ßu wokna s to lstym i schtykowanymi g a rd in a m i saw rjene. B o ju pak ßo , so w nich zane praw e sboze njeje. M i ßo sda, so je w nich wulka sym a, jako njebychu niczo k tep jen ju m eli. Z a n a horza luboscz w nich mesto n im a . H acz ru n je ßo b lida k wobjedu a k wjeczeri s najlepschej jedzu a s dobrym piczom w obßadza, dha ta m zan u p ra w u spokojnoscz njenadendzesch. W jelby a pinzy wscho w ßebi khow aju, schtoz m öhlo k kraßnem u ziw jenjn ßtuzicz, a le w utroby w obydlerjow ßu wscheho w erneho wjeßela prösne. W osta jm y ßo tych. W este je, so swonkowna pycha a d o b ro ta domjaze sboze skasy!

Kak dha pak to la n a wßach steji, lu b i cz ita rjo ? J e tu w opraw dzite dom jaze sboze wschudz'om? T ez tudy je ßebi czert hnesdo shotow al a ßo leßnje ßm eje, so je nekotry dom kaz sla h ro sn a hela. T ez tudy kaz wschudzom ßtow o B o ze ßw oju placzisnu w obkhow a: H dyz tö n K njes khezu n je tw a ri, dha podarm o dzetaju, kotsiz ju tw a r ja . Wschitko je n a tym lezane, kak ßo dom satozuje, kak ßo dom jaze ziw jenje sapoczina. W tym pak ßo w netczischim czaßu, w ßamych S se rb a ch , wjele wopaczneho stanje a to p raw e ßo njew utrjechi.

22D o dom u k najm jenschemu dw aj ßluschataj, hospodar

a hosposa, m uz a zona . N a m andzelstw o ßo dom satozuje. H dyz ta j dw aj ßebi ruku n a to d aw ata j, so chzetaj czaß ziw jenja ßebi ßw ern a j wostac^, we wschej czelnej a duchownej nusy, w lubosczi ßebi jedyn tem u d ru h em u pomhac^ a ßebi tu to czaßne ziwjenje po- rjenschicz, dha d y rb ita j po p raw y m wysche d u ri ßwojeje kheze to ß tow o ßebi n ap ißacz: J a a m öj dom chzemy tem u Knjesej ßtuzicz. W ulk i dzel mtodych a starych je pak teho m en jen ja , so b jes wSsteho pjenjezneho sam özenja ßo zane sbozowne hospodarstw o wjescz njemöze. Teho d la pschi braschczenju a prjedy hacz ßo ßlub sczini, to praschenje pschewazi, kak wjele naw ozcn m a a kak wjele njcwjesta ßobu krydnje. S a tym ßo m ato prascheju,^ kajki m tody hölz je, hacz je srjadny , po- bozneho ducha, snjeßliw y, n a dzeto w ustojny a teho ru n ja , kajka je h o lz a , hacz je püzcziwa, dzetaw a, ponizneho waschnja, czista a we wschem pekna. N e, wo to ßo jedna , kak wjele p jen jes w ön m a a kak wjele tyßaz hriw now w ona wobßedzi. A n a rjanoscz a mkodoscz ßo wysche teho h la d a , hacz ru n je druhdy möschen p o tn a stotych nekajki smylk a ho rb n a r u n a . Czlowjek by ßebi m yßlicz d y rb ja t, hdyz ßo s wjele pjenjesam i a s w ulkim sam özenjom hospodarstwo sapocznje, to by hicz d y rb ja to . N usa a staroscz n jem öhta do tajkeho dom a salescz, w kotrym z je wscheho doscz a neschto hischcze wysche. Wschak pschi tajkej zentwje ßo starschej wo to s ta ra ta j , a m to d a j ß lub jenaj n a to dzerzitaj, so ßo wschitka dom jaza n ad o b a po najnowischej mödze n a - kupuje. B o h a ty ßerbski b n r a sahrodnik w nowischim czaßu tu a tam ßw oju htow u n as ta ji, ßwojeho ß y n a abo ßw oju dzowku se wschelakimi tajkim i tschepjelkami w uhotowacz, kotrez sa knjejski dw ör a hröd ßo hodza, ale burskemu dom u niczo wuschne n je jß u ! A le — ale, hdyz je juschka j a r a ßtödka, ßo börsy w u tu n k a; schtöz sa wotsczen pschima, niczo w horschczi n im a ; schtoz starschi sh rom adza, to husto m todzi pscheczinja. Z y le saczißnucz n je je , neschto w ru k o m aj mecz a neschto p jen jes do now eho hospodarstw a ßobu dostacz. D om jaze ziwjenje ßo böle bjes starosczow wjedze, wschelake dobre möze ßebi popschecz, kiz zyle khudy do njeho njestupi. T o Pak je ru n je tak toEm o, so p iln a a w usto jna ruka , lubosna a p o n izn a m yßl, pobozna a ßw erna duscha ßu kapital, kiz ßo w domje najwyschscho d a n i a w erne sboze pschinjeße.

N a druh im boku pak ßo wjele s tym m y la , so ßo domjaze ziwjenje a hospodatstw o psches m kru sahe a to w ot tajkich mtodych ludzi sapocznje, kotsiz niczo n im a ju . Schtöz ßo zeni sahe — tö n ßo n ihdy njekaje, p ra ji ßo s pschißtowom. A le wetcze, to je ru n je tak straschne, az to , hdyz ßo pschi zentwje jenoz n a p jenjes h lad a . u t n a neschto k reczam pschilidzemy, schtoz w naschim erbskim kra ju wjele schkody njeße. N a wßach ßu ludzo,

:af m jenow an i m a lt ludzo, kotsiz zenje n a zan u selenu hatosu njepschindu. M lo d y muz ßo prözuje , nusne pjenjesy w arbow acz. W o n ra n o w schesczich do dzeta iupi, pschipotdnju m a jenoz hodzinu k w objedu, wjeczor

-wsdze pschindze born. W o n niczo njepscheczini, w ön drje n jep ije a m n jeh ra je , je czeßny m uz, kiz wschu w arbu k zonje a dzeczom born pschinjeße. M to d a zona :cho r u n ja wschedneho d z 8 a h la d a , w o n a n a ptokanje ize, dom a sa czeledz a druhich schaty w obstara a hacz -o polnozy pschi lam pje schije, so by nkschto pschi- »arbow ata . A to la stej nusa a . staroscz w dom je. S ta rt) both m a ßo ptaczicz, now y ßo sczini, sa n a ja tu stwu, schewzej a krawzej m a ßo ptaczicz; h ro m ad a dzeczi chze tez seziwjena bycz, schulske pjenjesy a batest ;;it kasane; drjeteo a ßwkczenje, khleb a b u tra dy rb i ßo îipicz. W schedna m sda nihdze n jedoßaha . N a czim vha lezi, so tajzy ludzo ßo s tuze teuschmatacz nje- m öza? W o n a j staj ßo sahe zenito j! A czeho d la ? H a j, naschi m todzi ludzo, hölzy a holzy, ßu ledm a se schule w ustupili, dha teoni wezy czerja, kotrez sa jich le ta a sa zadyn schtant n jejßu pschistojne. H ölz a holza drje ü jenes a tej ßam ej wßy a to jenym dteorje hrom adze luzitaj. N a rejnych tubjach ßo trjechitaj, to ttozy Po 'ßach a puczach ßo w odzita j; z a n a käsn jim a j njeje to ja ta a schesta na jm jen je . Schto s teho n as tan je , je

vschitkim wedomne. S s tu z ic z ßo tajkim m todym ludzom . ale n jecha; duz ßo Zenja! H usto hischcze ßu njerosom ne

zeczi, kotrez k stawnikej a k w o tta rje j pschindu. Kak )ha je m özno, so möze s teho dom jaze sboze nastacz, hdyz tajke dzkcA m andzelstw o w obsam knu a hischcze dzeczi do njeho ßobu pschinjeßu. Wschak k tem u wjele njeßtuscha. S ta to n ik a duchowny toscho barrno czin ita j. S ttoiczka je rucze n a ja ta . M to d y hölz 22 le t s ta ry drje < kasermoto pschindze, a tttm a niczo, khiba kruch do tha, ,atte praw e ßuknje, zane koschle, zadyn g ra t, zanu n ad o b u , — a lu b a m toda holczka teho ru n ja niczo njetoobßedzi

— zan u tziczku a zan u schkliczku, zane schaty, zane poßleschcô, zadyn stölz, kschinju p rösnu , khiba so ßo to n jej nekotre patocziny khotoaja; w obaj zadyn n a - lu to w an y kroschik n im a ta j , a le zenicz ßo d y rb ita j. D o b ry pschecêl j im a j 20 hriw noto pozczi, so m ö h ta j ßebi najnusnische kruchi, kotrez do dornn ßkuscheja, n a - kupicz a k tem u czornu njedzelsku ßuknju n a dzen toero- w a n ja joto da . D z eü sboza je — tak ßebi w o n a j m y ß lita j — ale m y p ra jim y , dzen njesboza! S löhkej möschniczku a myßliczku ßo tu dom jaze ziwjenje sapoczina, jako by k tem u tak m ato tr je b a byto , kaz w roblc j, kiz n a tsösche ßedzi. S ch to Pak n a tajk i sapoczatk sczehuje, to közdy toe! N u sa , staroscz, ftoaba, njespokojnoscz, njelöscht, palenzpicze, duchow na n je ro d a , khudoba a schtö toe, schto hewak.

H dyz ßo to w opom ni, dha m öh t jedyn tym pschi- htoßowacz, kotsiz p ra ja , so dy rb ja te ßo tajke zenttoy psches sakon sakasacj. W uczeni m u zo jo , p ra ji ß o , duchotoni a wuczerjo, recznizy a lekarjo, pöstn i a drusy sastojnizy bytoaju 3 0 a tojazy le t s ta r i , p rjedy hacz m öza ßo zenicj, b jes tym so je m todym ludzom , 21 abo 22 le t s ta ry m , wotpuschczene abo m özne, domjaze hospodarfttoo satozic^. K r a l abo khkzor zanem u toojerstemu toyschkej n jedow oli ßo zenicj, khiba so ßo s westym sam özenjom wupokaze, so möze zonu ziwicz. Z a d y n rosom ny b u r ßw oju dzotoku p ren jem u lepschemu hölzej n jew uda, a le ßo ßtoeru prascha, hacz tak wjele m a , so möze se zonu a dzeczimi, kotrez pschindu, s czesczu ziwy bycz. — H acz by to p ra w y pucj b y t, wschemu hubjenstw u toot- pom hacz, kotrez psches saznu zettttou n a s ta n je , to njechamy tu wobschernje rosßudzicz, a le Weste to la w ostanje, so w ot teho, kak ßo dom jaze ziw jenje sapocznje, dom jaze sboze w otw ißuje. S s a m i pak budzecze p ra jicz dyrbjecz, so je tez wjele a toscho n a tym lezane, k a k ßo dom jaze ziwjenje wjedze.

B o ze ßtow o derje p röduje: W dom je bjesbözneho budze poklecze, a le born praw eho budze pozohnow any; a b ä te : S b ö z n y je tö n , kiz ßo teho K njesa boji a n a jeho puczach khodzi; ty budzesch ßo ziwicz ßwojich rukow dzeta; ty masch ßo derje ; tw o ja zona budze jako w inow y pjenk wokoto twojeje kheze, tw oje dzeczi budz'a jako w olijow e hatosy wokoto tw ojeho b lid a . Japosch to t Pak pschikasuje: W e r do teho knjesa Jeso m K hrysta , dha budzesch ty a tw öj born sbözny; a saßo d ru h i: Wysche

23

wscheho ßo toobleczcze luboscz, kotraz je swjask teho doko- n je n ja , a tö n m er B o z i tra b te t bobycze w waschich tou- trobach, k kotrem uz tez tot) po too lan i scze to jenym czele, bajcze tem u ß low u K hrystußotoem u bjes w am i bohacze byblicz toe wschej m ubrosczi. Hbzez w obaj, m uz a zona, Po ty m ßlow je B o z im ßwoje manbzelske a dom jaze ziwjenje tojebzetaj, ta rn ßo közby czaß hodzi p ra jic z : T u te m u dom ej je ßo sboze boftafo. W o b a j, p ra ji ßo tu , m uz t a t berje kaz zona , m a ta j to poboznej m yß li wschitke ßwoje pschißluschnoscze to ßw ojim hospobarsttoje a born je bopjelnicz. S petoacz ßo toschebnje to bomje b y rb i: W wschech skutkach a toschem bzele bam B o h u rabzicz zyle, kiz toschitko sam öze; toött bubz'e berje rabzicz, tofche toezy pratoje ßabzicz, toschak ra b a a skutk pschi n u n je. A le k tem u tez ßluscha m ubroscz, pschetoz pschißtotoo S a lo m o n o w e se toschem p ra w o m p r a j i : S m ubrosczu bubze kheza n a tto a r je n a a s rosom om sbzerzana, psches m ubroscz bubza kom ory pjeln jene se toschelakim kraßnym bohatsttoom , m u b ry m uz je ßy lny a rosom ny m uz m özny ; psches m u b ru zonu bubze kheza tto a rjen a , a le h lu p a ro s ia m a ju se ßw ojim czinjenjom !

P o ta jk im , luby ßerbski m uzo a czeßna ßerbska hosposa! poßluchajtaj n a tele bzeßacz kasnje, kotrez ßu sa born a m anbzelstw o jako w u p ra to a sa sbozotone ziwjenje bäte: 1. M u z a zona b y rb ita j ßo bjes ßobu lubow acz a czesczicz a pözczitoe ziw jenje wjescz to ßlowach a to skutkach. T ak p ra ji schesta käsn to B o z im sakonju. Luboscz by rb i swjask bycz, kiz jeju hrom abze swjeze a sbzerzi. 2 . W tu tej lubosczi byrb ite j ßo jebyn bruheho snjescz to sczerplitoosczi a ßo ß w arjen ja a kußan ja too- stajicz. Schtöz chze ziwjenje lubow acz a bobre bitt) toibzicz, tö n p o jim aj ßwöj jasyk a ßtooju h u b u , so njeby sie reczaka. Lepje je ßebzicz n a tsesche, hacz to bomje kußateje zony. K u ß a ta zona m uza lohzy s bom a bo korczmy touczeri a ß to arja ty m uz ßtooju zonu k hnetoej w ab i. 3 . W o b a j m a ta j ß toeru bzekacz. K tem u ßluscha, r a n o to p raw y m czaßu stanucz; n iz löhacz a n iz ßo sbShacz, hbyz ßlönczko baw no ßtoeczi. Közby njech bokonjej to bzelo, to t r e | n a njeho pschinbze. A to to p ra w y m czaßu! Schtöz skombzi czaß, tö n skombzi ktoaß. Njech muz njeßebzi to p iw nej khezi, hdyz n ta n a polach abo to btoorje bycz, a zona njech se ßw ojim i ßußobam i a k m ötram i njeklefluje, hbyz m a bom a toaricz. W o stan bom a a zitv ßo po p raw dze. 4 . Közby ßo

24p rö zu j, so je toustojny n a ßwoje bzelo. Z a b y n mischtr s n jeb ja n jep an je ; toscho m a ßo wuknucz. H ubjene bzelo ßo nikom u n je lu b i. D u z , luby muziko, wukn rosom a möz n ap inacz , so, schtöz bzelasch, by pekne a bobre bylo . A ty , m lo b a zönka, n jebaj ßebi wostubne byc^, j^bz toaricz, so ßlobzi, sköt fu trow acz a h labacz, so beji a ßo korm i, koschle a schaty plokacz, so ßo bele blyschcza, to sahrobzy plahow acz, so czi bo kuchiny neschto n a - roscze a t . b. Schtöz tu neschto sakombzi s ro s h la b n i- wosczu a wobstajnosczu to maliczkosczach, tö n je njew u- sto jny , tö n ßebi lohzy wulku bzeru bo ßtoojeho hospobarstw a breje a s teho n astan je hnew anje, m jersanje, ß toarjenje a toschelaka b ru h a schkoba. 5 . D zerz toe wschech wezach n a westy p o rja b . Wscho to bom je, n a btoorje a w hröbzi by rb i ßw öj westy bleczk mecz, so ßo tez pschi czme nam akacz hobzi. W p raw y m czaßu b y rb i ßo spetoacz, ale tez jčbj' n a blibo stajicz. W jele hnew a a njelöschta czini a wjele czaßa njetrjebatoschi ßo pschcczini, hbyz by rb i schtö to bomje bolho joto a ta rn pytacz a czakacz, hacz je schto hotowe. 6 . S t a r a j ßo, so by toschubzom pekna czistoscz toibzicz by la . Wschubzom tob jsttoje a to kom orje, to kuchinje a tojelbje, to h rö b ji a to pinzy m a ßo toscho rjebjicz a wumjescz. N je- posczelane lozo a b lö to hacz bo to ten to bomje ßwebczi wo hubjenym hospobarjen ju . Njepokaz ßo to czornej koschli a n t s tru n b la ty m schörzuchom, hewak ßo a n i ßebi a n i b ru h im njelubisch. Schtöz n a cziste wobleczenje bzerzi, tö n ßebi a b ruh im ziwjenje porjenschi. 7 . L u tu j s m ubrosczu, Potom smejesch, schtöz trjebasch to czaßu nusy . N jekupuj, schtöz nusnje njetrjebasch: J e l i so te n jenusne kupujesch, bubzesch börsy to nusne pschebacz byrbjecz. Schtöz pjenjezk njeczesczi, tön to le rja njeje höbny. S tra c h u j ßo Bote mjenschich toubawkow, byzli tych wulkich. M a le toubatoki ßu kaz bzerka to böiizy, s kotrejez toscho toubezi, hacz je sköncznje p rösna . N a - p iß a j ßebi wschitke toubatoki a bokhoby a licz je közby tybên abo közby mkßaz bo h ro m ab y , so by wjebz'al, schto ßy schkobowal abo bobyw al a hacz mözesch schto nalu tow acz . 8 . D zerz m er se wschitkimi lubzim i, ßtoo- jim i ßußobam i t a t berje kaz ßw ojim i bom jazym i. S e ftoabênjom a p rozeßam i njeje ßo hischcze nichtö too- bohaczil. Schtöz s b ru h im i bo pschekory a bo flörzby ßo saplecze, tö n pschehraje czaß a pjenjesy, ntEr a luboscz. 9 . M asch-li bomjazych, czelebz abo bêczi abo stareho

n a n a abo maczetku w tw ojim dom je, w ö th ladaj jich w lubosczi. Pschetoz schtoz ßwojich bomjazych n jew ot- h lad a , tön je w eru saprek a je horschi dyzli p ö h an . N anow e pozohnow anje tw a r i dzeczom kheze, a le m aczetne poklecze to rh a je saßo bete. Wotczehncze ßwoje dzecz'i w pozcziwosczi a tu n a p o m in a n ju k tem u Knjesej. Schtoz p raw e a ru n e je , to wopokazcze waschej czetebzi a wescze, jo tez tot) K njesa macze w njebjeßach. 1 0 . M o d i ßo a dzi po B ozej schczezzy, czin ßw eru , schtoz ty czinicz masch, dha budze sboze w tw ojej khezzy, ty B o ze j' hnady wuziwasch; schtöz B a h n wschön ßo bowEri, teho Won nihby njepuschczi! — W boze m je !

R oshlad w ßwecze.H byz pschedzenak po start)nt waschnju p je ro n as ta ji,

so by w am , (übt S s e rb jo , s krotkim pscheb woczi w jebt, schto je ßo sanbzene leto wscho fta to , dha w aß wschech • pschebe wschem wschech n an o w a wschE maczerje, kiz :u aq e lubych ßynow tue wöjsku stejo, p roßy , so byschcze n a kolena padnuwschi rjek li: „ M e j bzak, B o z o , so ßy n am sanbzene leto m er spozczii. H byz ßm y hewak m jenje sa ßwoj born tu ßw ojim bzele w usbytkowali, ßmebzachmy tu ta ßwoje dzeczi bomach wobkhowacz." A zy(e böthe leto m ĕr, to je pschi netczischich wobstejnosczach wulka, w ulka h n ab a . B ö h bubze wschak tez bäte ßwoje tuby f m itej ru fu wobzewacz a po najlepschich puczach wobzicz.

S s n a n o ßo bopoinnicze, so je sanbzene leto westy K ru p p w Essenje n ab R h ein o m w um rje t. W o n be bohaty a je ßo s tym w obohaczit, so kanony a kanonow e tute lijesche, pschi czimz 1 0 ,0 0 0 dzetaczerjow bzeto nam aka . W on rjekny n a ß m jertnym tozu k ßw ojem u tekarjej, so chze jem u m illijon to te r bacz, je -li so jem u hischcze teto ziw jenje sbzerzi. T o ta w on byrbjesche prjecz tuet ßwojich m illijonow . K anony a kanonow e tu te pak bubza ßo bäte bzetaez. A w ö jnu n a m jenes)o ziwjenje abo wurnrjecze wotwobroczicz njernöze, buz tez niz jeho ßinjercz. T o ta wscho, kaz B ö h chze.

S chtoz netto wobstejnoscze n e rn s k e h o k h e z o r s tw a n as tu p a , bha chzemy B o h a tubeho K njesa khwaticz sa wulke wezy, kotrez je wön n ab naschirn broh irn khezororn czinit a kotrez ßmy sanbzene teto w ohtabacs m öhti. Hbyz swony now e teto , teto 1 8 8 7 , saswonichu, bha skhabzesche naschernu khezorej w azny bzen. J e h o M ajestoscz khezor W ytern ßwjeczesche 1 . ja n u a ra 1 8 8 7 ßw oj 8 0 te tn y wojeLfli ß tuzbny ju b ite j, bokelz besche ßo 8 0 tet rninyko, so be tu rncscze K ön igsbergu , hbzez n a czkkanju pscheb N apo teonom I . pschebywasche, bu wojska jä tn sekonbe- lieu ten an t pschijaty. T a t bo th i czaß Noßy ßo s b rö n ju a je s n jej tez wjazy haez zabyn b ru h i sa sboze ßwojeho tuba bokonjat. T o ta hischcze waznischi bzen ßmebjische

khezor w ohtabacz. 2 2 . rnerza ßwjeczesche ßwöj 9 0 . n a - ro b n y bzen. H byz ßn tu sastarskich czaßach wjetchojo ßwojich tubotu tez bo wyßokich tĕt pschischti, kaz je K y ru ß , s b ibtije (Je s . 4 4 , 2 8 ) snaty persiski t r a t , ßw oju s ta ro b u pschinjeßk n a 1 0 0 te t, M assin issa , nurnibiski t r a t , n a 9 0 te t a gothiski wjerch H errnanrich n a 1 1 0 te t, bha tu netczischim czaßu pobarm o sa tajkej s ta ro b u kronowanych p y tam y . A hbze by bruhbze zyty lud tuet najwyschscheho bwörskeho rabziczeta hacz k n a j- nizschernu bzetaczerjej ßwojeho khczora s tajkej tubosczu w obbaw at a jem u s hnuteje w utroby pschiw otat: S s t a w a naschernu khezorej, kaz p o ta n a ß ! D u z je ßo tü te n bzen tez kaz w zytym kra ju t a t pschebe wschem w B a r t in j e s woßebitej sahvrjenosczu a pychu ßwjeczit. N a 1 0 0 kronowanych wjerchow s jich ßw ojbnym i, bjes n im i tez sakski t r a t A lb e rt, p ry n za j J u r i j a Friebrich A ugust, shroinabzi ßo wokoto ßwojeho khezora a czinjachu sjaw nu khezorowu nahtabnoscz a m oz. A kaz wjetchojo t a t wobbzetichu ßo tuby n a tu ty m rja n y m b n ju s ty m , so s b a ra m i khkzorowu w u tro b u swjeßetachu a s tym , so ßwoje pschecza jako bobroproschenja pscheb B o z i stök noschachu. Czezke bny je nasch khezor tu ßw ojim zi- w jenju m ct. S a h e bu jem u macz w sata , n jesapom nita k ra tow a Luisa. A te jeje pozohnow anje je jeho psche- wobzato tu zytym ziw jenju . B ö h chzyt bäte ßw ojej schkitowazej ruzy wotpoczowacz bacz n a n im , k jeho a k naschernu sbozu. N etto b rje nichto zaneje raboscz'e n jew uziw a, bo kotrejez njebychu s czaßam i horte krepki p o to n a pabny te . T a t je tez bo sboza nascheho khezora sruboba pschischta. Je h o tuby ßyn , kronprynz F riebrich , ß taw ny pötny m arschat, besche czezko n a schijinu khoroscz skhorit a tekarjo ßo wo jeho ziwjenje bojachu. W o n ba ßo tuet w ustojneho jenbzelskeho tekarja d r . M akcnzia hojicz, b a ßebi jeho bo B a r t i n a pschincz a poba ßo potorn k n jernu bo Jenbzetskeje. J e h o w usto jnym aj rukornaj ra b z i ßo, straschnej khorosczi konz wotlernicz a bybawoscz n im a te sahnacz. Posbzischo poba ßo krön- p rynz bo Jta tskeje , so by tam n y strow otny m ity pow etr ßw oju hojazu moz n a n im wopokasak. B ö h chzyt s hnaby spozczicz, so by wyßoki ß y n bo h robu ßwojeho n a n a ßo saßo czerstwy w roczit.

Hewak je ßo tu naschirn khezorstwje tez wjete waz- neho sta to . P ja tk 1 4 . j a n u a r a rospuschczi ßo khezor- stwowy ßejm , boketz wjetschina ßejm a ßo a m psches bopokasma potneho m arschata h rab je M o ttk i, kiz westu w öjnu weschczesche sa p ab , so ßejm knjezerstwowemu nam jetej njepschihtoßuje, a n t psches hrozenje wjercha B ism a rk a wotbzerzecz n jeba , pschisporjenje nemskeho wojska niz, kaz knjezetstwo zabasche, n a ßybom tEt, a te jenoz n a 3 te ta pschiswoticz. N ow ow ölby mejachu ßo 2 1 . fe b ru o ra a s nich w unbze w ulka n a knjezerstwowej stron je stejaza w jetschina. T a ß a m a pokasa ßo hny- bom sa krajne sboze a sa sbzerzenje m Era p tö b n iw a .

25

• 4

M rejnza lra lo w a Luisa zohnuje tzwojcju tzynow, posdzischeho krala W ylem a IV. a khczora W ylema I.

s katholskej zyrkwju d la sbehnjenja a po lözenja tak raüsche s po tnöznym m orjom sjednoc^a. W pschitom-m jenowanych mejskich sakonjow ßu najrjenschi wuspEch nosczi khEzora je ßo prEnja topacz do semje satozita ainHe, tak so je netto saßo w tym n as tu p an ju m jenje prEni kam jen k trĕ&nej m u ri potozik. S a 9 tEt Budzew o jo w a n ja . — W potnöznym dzele nEmskeho khEzorstwa hotow y. P o to m njesmEja tödze s naranscheho m orjaje ßo wulke a wazne dzEto sapoczato, m jenujzy wurycze wjazy dothi puc£ wokoko Ju tlandskeje potkupy, kiz ßebik an a la , kiz psches S chlesw ig-H olste insku dze a tak n a - w jazy dyzli zyty dzen zada a je wulzy j a r a straschny,

S e p te n n a t Bit 11 . m erza s wulkej wjetschinu pschijaty a palenz Bit w ot tuteho ßejm a pschijaty. P a len z je ponEmske wöjsko je wot 1. haprle je sandzeneho leta w mErje tajkim nEtko drözschi. S a lite r sp iritußa m a ßo 5 0 np .wo 4 1 ,1 3 5 , sa czaß w öjny Pak wo 2 2 0 ,0 0 0 m uzi dawka ptaczic^. H dy By ßo psches to palenzpicze po-wjetsche. — D okho hizo w ot knjezerstwa zadany , w ot prje- mjenschito, dha By ßo zyty lud ßejmej sa tu to woB-dawscheho ßejm a Pak wotpokasany powjetscheny dawk n a sam knjcnje n a kolenom aj dzakowacz mEt. — J e d n a n ja

L6

a sa czaß w öjny smeje Nemska mözuoscz, ßw oju m a r in u zyle po potrjebje pak w naranschim , pak w naw jeczornym m o rju mkcz. W o n a möze mjenscha bycz, bokelz möze ßo közby czaß sjednoczicz. B ö h ba t, so fob£e t a t börsy n jetrjeba te se ßw ojim i tu lem i b rjoh i nascheho kraja schkitowac^. A hbyz je pschi ru n je spom njenej ßwjatosczi f . buchowny S öget s B a r l in a ßw oju ßwjebzensku rScz satozit n a ßtow o: „Njech m orjo saschumi a schtoz w n im je pscheb tym K njesom ", dha wemy, so Wschehomözny tez n ab ttjm i roobamt wachuje, kiz chzebza ßo pschecziwo n am s franzowskeho kraja sbehacz a so möze n a m pschezo sbzerzec^, wo czoz p roßym y, stoty m er.

Nasch luby S a k s k i kraj je bäte ßwöj tub seziwjat a noßy t w sbozu. Kak pak husto, hbyz lubzo n a sboze czakaju, njesboze pschiübze bo wscheho wjeßeta a jin t pucz t sbozu czezki czini, ßm y to n t w S atskej w ibzili. Wschitzy ßo hotowachu kaz hew at hoby pscheb saßwe- czenym schtomikom w ßrjebzisnje tych ßwojich ßo srabo- wacz. D ß c z i khwatachu bom oj bo starschiskeho bom a, suaczi k snatym a wschelake b ary bechu ßo n a pöst bäte, so bychu ßo w ot ta rn praw y czaß bo bom a teho abo taum eho bonjeßte. D u z pößta B ö h wulki ßneh a wejeüzu, kajkejez brje uajstarschi lubzo n jepom uja . P uczow arjo bhrbjachu w zusej hospobze bitt) botho lezecz, czahi wostachu tczazy, a czi, kiz chzychu pob bozo- bzesczowym schtomom w shretej jstwje spewacz: „ O u a j- ßwjeczischi, o najsböznischi, hnaby potuiczki hobow b u jo " , byrbjachu n a bwörnischczn w uekajkim kucziku ßebi psche- m yßlicz, so bruhby wez hiuak w upabu je , hacz ßebi czlowjek m yßti. T ajke saczucza je pschebe wschem tez naw ozeuja m et, kiz chzysche ßo tseczi bzeü hobow w Lipsku w^rowacz bacz, ale w bohi w ßwojej kwaßuej pysche a se ßw ojej nawozenskej rabosczu ujebaloko D ra z b z a n n a zelesnizy ßobu tczazy wosta a besche hischcze 4 . bzeń w zusbje. S sn eh w u ß y p o w au je n a zelesuizach je wjele wubawkow naczinito a n a tych bubzemy wschitzy ßobu ptaczicz byrbjecz. N a jbö le pak ßu w obzarow acz czi, kotsiz ßu pschi tym ßwoje ziw jenje shubili. H byz möjachmy tehby pschewjele ßueha , bha naleczo s c^a- ß am i Pschewjele beschcza. Pschebe wschem b u saßo bzöl H orn je je Luzizy, saby L ub ija lezazy, czezko b o m ap y tau y . W D itte rsb ach u pschiübze m toby buchowny, k. f a r a f B rö se l, se ßw ojim ßyukom a se ßwojej ß tuzobnej bzowku, jako s bom a psches hrjebjn khwatasche, wo ziwjenje. S traschne w öhnje ßu w A borfje a Netschkawje sakha- bzate: „ S w a r n u j n a ß pscheb w öhnjow ej a w obowej nusu a pscheb stej n ah te j ßm jerczu ." T o la niz jenoz n a czezke, tez n a swjeßelaze ßmemy spom inacz. W D ra z - bzanach mkjesche ßo w lecze pjekarska a n a ß to sahrob- niska w ustajeuza, w B ubyschinje pak n asym u ra ta rsk a w ustajeńza, kotruz tez t r a t se ßwojej pschitomnosczn po- czesczi. P re n jn w ustajenzu pschebzenak wopytac^ nje- mözesche, tez njechasche, bokelz w ön bo ßtöbkich pjeczwow.

kiz jenoz zotbk kaza, wjele ujebzerzi, ale poßlenjej bwe je ßam s wulkej sajim awosczu w o h lab a t. W D ra z - bzanach je w ön tehby pa lm y t a t wyßoko kaz niste tw a- r je u ja , körki, ban je , katowe htow y, kiz bkchu w symje pob schkleńzami u aro ftte , w ibzat a tb . A w Bubyschinje ßo njemözesche nah labacz n a wschöch wustajeuych wezach, n a skocze, ptobach a tb . T u mözesche r a t a r sa hobzinkn wscho pschewibzicz, schtoz sa zyte l t to psches jeho rukn pschcubze, a ta t p raw je jaßn je pösnacz: B u r , po sbaczu najnizschi, p re u i muz je n a ßwkczi, p reu i b ta ßwojeje wuzitnoscze. T u bu n a tu abo b ru h u maschiuu kebzbliwy, kiz m ö h t ßam s w ulkim wuzitkom trjebacz, abo n a te abo b rühe ßym jo, kiz by tez n a jeho polach wjazy n jeß to , hacz bo ta lue . — W kraßuej pysche ßwernoscze pschecziwo kralej a kh^zorej je ßo, kaz stajn je hacz b o ta l, saßo nasch ßerbski tub psches ßejmske w ölby kaz tez wjetschi bzkl zyteho sakskeho lu b a pokasat. N a ßejm bu u im ale jeuohtößnje po la S se rb o w s now a bo ta ln y konservativny sapößtanz, ryczerkubler Reich n ab B e te j, wusw oleny. A w zytej S atskej bu jenoz w Z itaw je m uz, kiz knjezer- stwu jako boprebkat napschecziwo steji, w uswoleny. W o t sozialbem okratow njeje a m jebyn s w ölbow jako bobyczer wuschot. D u z ßu tez wsch^ b rühe kraje nemskeho khkzor- stwa s westym saw ibzenjom n a naschn Saksku h lab a te . T ez n a D razbzausk i ßejm je ßo w ot S se rb o w konserva tivny m uz a ßerbski b u r, k. Kokla s Khröscziz, s n ow a w usw olit. S s o pak tez ßtuscha, so je ßerbski tub ta rn , hbzez sakonje sa zyty kraj, po tajkim tez sa S se rb o w bzetaju , psches btoejit ßwojeho ro b u , k. Kerka a k. Koklu, sastupjeuy, kotrajz m ö h ta j pschi potrebnosczi ta rn k sbozu S s e rb o w wazne ßtow o sapotozicz. Pschebe wschem bubzetej letßa woczi S se rb o w n a n je ju stozenej, bokelz sm ejetaj sa zelesuizu, w ot S s e rb o w zabanu , w ot B u b y - schina bo K am jenza reczecz. — Nasch luby t r a t je n aß bäte ßw eru n a puczu sboza w obzit a B ö h je ßo tez k n jem u se ßw ojim zohnow anjöm pösnat. W oßebje je w ön ßwojej schkitowazej ruzy saßo w ibom nje wu- pschestrjenej bzerzat n ab bw em aj staw om aj kralow eho bom a, n ab m tobym p rynzom B jebrichom A ugustom a n a b jeho ßotsje arzywöjwobku M a r ju Jo sefu . Je h o kralowska wyßokoscz p ry n z B jebrich A ugust mejesche to njesboze, so jako wjebnik offizerskeje P a tro u ille s konja pabze a to n a sm jerstu ro lu . W ö n b ta katazeje bo- loscze ßo n a konjn bo g arn iso n y wröczicz njemözesche, ale bu s wosom bom oj bowjeseny. T o la zaneje w jet- scheje schkoby psches B o ze hnabne sakitanje tofaf njebösche. Arzyw öjw obka M a r ja Jo se fa swjeßeli ßwojeho wyßokeho manbzelskcho psches porob prknjeho narobzeneho ßynka. T o la börsy pschiübze powjescz, so je czezzy skhorita a so je m ato nabzije sa wotkhorjenje. D u z ßo jeje wyßoki n a n , p rynz J u r i j , k njej poba. D zak pak bubz B o ze j wulkej m itosczi; börsy pschikhabzachu lkpsche po- wjescze, a po nekotrych ujcbzelach besche je jn a khoroscz

27

4 *

sbEhnjena a s tym tez s bobom sruboba , bo kotrejez besche hörka powjesc^ wo jeje khorosczi wschEch ßwErnych S aksow w utroby pschinjcßta. B ö h sdzerz n a m dale nasch zyty kralow y born w sbozu!

H byz pak ßo B o h u bzakujemy, kiz }e knjes n ab ziw jenjom , bha m am y ßo tez bo jeho w ole pobacz, hbyz n a m pokaze, so je tez knjes n ab w um rjecôm . Pschebzenak by ra b n a wschEch spom inat, kiz ßu lonschu p ro tyku jako p o ß len ju czita li a kiz ßu ne tto hizo ta rn , hbzez ßo sa skhabzenjom zanehy ß tönza wjazy njeprascha, bokelz je ta rn B ö h to p raw e ßw etto , to la toon jich wschitkich nje- sn a je ; tez toe toön, so bubzeja saw ostajem , hbyz w pro tyzy njebocziczkeho n a n a abo m aczerje abo ß y n a abo bôwki ß m jertn y bzen nam aka ju , ß am i n a njeho spom inacz a ßo jem u bzakowacz sa jeho ßwernoscz a lnboscz. N a nekotrych Pak chze tu spominacz. N a jp rjöbzy 2 4 . oktobra 1 8 8 6 w ußny nehbuschi sakski a posbzischi rakuski m in ister h ra b ja B eu s t. W ö n besche s m in istrom bo le ta 1 8 6 6 . W D razbzanach sanbzeli ßw ojej woczi k ßm jertnem u sp an ju ta jn y rabziczel s E insiebel a w R ybarjezach M in ak a tsk i knjes h ra b ja s E insiebel, kiz je bjes S s e rb a m i ßebi tak r ja n e m jeno wubobyk. D siw n je j e : ru n je n a polEpschenje kow anja konjow je wjele prözy a ßrebkow w az it a psches konje pschinbze k njesbozu a wo ziw jenje. J e n a m skoro, jako by n jerosom ny sköt po waschnju lubzi ßo stozik, wo kotrychz re k a : njebzak je ßw eta m sba. N jebzelu 6 . fe b ru a ra 1 8 8 7 pak w um rje pschi psche- w obzenju semrjeteho bzescza n ah te w ot B ozeje ruczki saja ty zykemu ßerbskemu lubej snaty ßerbski spew ar P e t r M tö n k s Dziw ocziz 7 2 tEt s ta ry . W ö n je nekotru schtuczku B o h u k czesczi, blizschemu k n a p o m in a n ju a k troschtej sanjeßk. Pscheb ßwEtom besche brje jebyn b jes nizschimi a mjenschimi, ale n a lubosczi k B o h u a n a möznych buchownych barach besche jebyn b jes n a j- wjetschimi. W ö n bu s wulkej czesczu khowany a jeho ßm jercz je ßo we wschEch ßerbskich, w j a r a wjele nemskich, kaz w wjazy wukrajnych rakuskich nowinach wosjewika, kotrez wschitke jem u ßw oju p a lm u pschipösnacza n a row potozichu. B ö h b a j jeho czeku cziche spanje, jeho spewy pak chzyi w ön ziwe sbzerzecz hischcze letstotetki S s e rb a m k n a tw a rje n ju a posbehnjenju. —

Nasch ßußobny k ra j R a k u s k ä je tez swonkowny m er meka, hbyz tez pschebe wschem psches now y sakon, kiz je k ra jn u w oboru stworik, hacz bo subow w obrön jena steji. W o n a ßo nabzEje, so tez bale m er wobkhowa. T eh o b ta besche pscheb le tam i s Nemskej bo swjaska s tu p ila . Kaz ßo sba, je le ta 1 8 6 6 sabyka a n a tym p ra w je czini, pschetoz w ona tehby n a Pruskich niczo shub ila njeje. Loni je ßo swjask s Nemskej w obnow ii a wobtwjerbzik. K alnoki, rakuski m in iste r, je nekotre bny p o la wjercha B ism a rk a pschebywal, hbzez. je s n im wo sbzerzenju m era jebnak. S ch to je ßo ta rn postajilo a kak chzetej wobej mozy sa czaß w öjny ßebi pom hacz,

28brje wscho n ab ro b n je njew em y. T o la n a m je boscz, so- tejle wulkom ozy, k kotrejz je hischcze J ta lsk a ßo pschi- sam kla, mjecz w ruzy bz'crzitcj pschecziwo kazerjam m era sa sbzerzenje teho ßam eho. Schtoz Pak staj m in is tra j w u jeb n a lo j, je ßo w G aste in je , hbzez khezor W ylem strow otne kupjele w uziw ajo ßo w ot khezora F ra n z a wo- p y ta , wobkrucziko. B ö h baj ßwoje zohuow anje swjaskej; hewak wschak wjele pomhacz njem öze. Rakuska pak,. hbyz m a se swonkow nym i njepscheczelemi mEr, m a to la n jem era boscz w ßw ojim bomje. Kaz ßo husto b ra ts ja a ß o try teho ßam eho bom a snjescz njem öza, tak tez n i ; wschelake n a ro b y rakuskeho khEzorstwa. W oßebje je w ötre w ojow anje M a b z a ro w se S s to w a k a m i, kotsiz poßlebni m a ju pob ßurow ym sakhabzenjom tam nych wjele czerpicz. T ez w CzEskej ßo Nemzy s Czechami n ihby n a n ihby snjescz njechabza. T o je loüsche lEto saßo s pschiktabom. Ju s tiz n y m in ister besche wukas ba t, po kotrym z m a ßo w ot Prazskeho a B rnskeho wyschscheho ßubn istw a tez w czeskej rEczi jebnacz, hbyz staj skörzbnik a wobskorzeny Czechaj. T u tö n w ukas nEtko nEmskich praw isnikow , kotsiz chzebâ sastojnstwo n a wyschschim ßubnistw je m jenowanych mEstow sastawacz, nusuje czeski wuknucz. T o pak ßo NEmzam nochze. W CzEflej a M oraw skej je n a 6 m illijonow Czechow a jenoz 2 m illijo n a j NEmzow. Netko b y rb ja wschitzy Czescha nemski wuknucz a to tez czinja, a le NEmzy, kotrychz je wjele m jenje, njechabza czEski wuknucz. D u z ßu s m i- n istrow ym wukasom j a r a njespokojom, ale w otstronicz jö n njem öza. T ak ßebi lubzo psches wabzenje ziwjenje czezke czinja a to la nichtö njew e, kak botho ßme tu bycz. S sm je rc z pschinbze tarn a bruhbze b ruhby n ah te k Chzychu ßo lo n i r a s 3 0 0 pu tn ikow , kiz bechu n a sbalenym ß w ja ty m mEstnje ßo m o b lili, wot buchowneho naw obzene, psches htuboku D o n a w u pschewjescz. Löbz 6E pschepjelnjena a woßrjebz rEki ßo p o b n u ri. N im a le wschitzy, m tobzi a s ta r i , muzszy a zönske, nam akachu srubny könz w zotmach. — W Wuherskej ßu saßo straschne powobzenje mEli. T s i kröcz sa lEto ßu tele strony w strachu pscheb pow obzenjom . P rE n ja w ulka w oba pschinbze, hbyz je ßo n a tukach tob ro sp u k a t, b ru h a w czaßu nalEtneho beschcza, a tsecza sapoczatk ju n i ja , hbyz n a wjerschkach ßebmihröbskich horow ßnEh ro s ta w a . T o je „selena pow obz". Loni brje w ona wjele wjetscha njebE hacz hewak. A le, hacz ru n je bEsche kujezerstwo wjazy m illijonow schEßnakow sa powobzenje a n a tw a rje n je haczenjow a powyschenje brjohow pschi rEzy T iß y sw olito , bEchu ßo tu te bzEta tak n jerobn je w uwjebte, so rEka T iß a w ustupi a njepschewibzomne p töbne k rajiny powobzi a wschE ptoby skasy. S achobne kubta skasy n a m pak sersaw, pak m ole, pak w ohen, pak w o b a ; skaze ßo pak wschitko. D u z p y ta j sa lEpschimi hacz sa semskimi!

H byz pschebzenak nEtko w ot ta rn bo F r a n z o w s k e j e p o h la b a , bha by rb i mjesy pschekrocziwschi wuwokacz:

0 bohaty krajo , fo t sbozowny möhk bycs, hdy by ßo : w erje wröczicz chzyk. A le , so tu to n lu d , pschede wschem cho wodzerjo to nochzedâ! D u z netko w odzerjo lu d a a czcscz'u a sa p jm jesam i ß ledza a ßwojeho sastojnstw a M bjenje h la d a ju a lud pschecziwo N em zam a k wöjnje chczuwaju. N ajhörschi bjes n im i besche wöjnski m in iste r B o u la n g e r . Je h o drjc ßu netko trochu pon iz ili, so lösche saßo jenoz kom m andeur jeneho arm eekorpsa, a u tem u njem ernem u w ujej taste ponizenje niczo nje- chkodzi. A le w okanza: K w öjn je pschecziwo N em zam ! :c wostaka. S au d zen e ltto ßu tez pospyt czin ili, kak uiöhko wscho hicz, hdyz ßo k w öjnje tru b i, a ßu !7 . arm eekorps m o b ilis iro w a li. T u ta wez je krajej uekotre m illijony ru b i la , a n ash o n ili pschi tym tez wjele loweho n je jßu . A le n a neschto dotha wjazy abo m jenje adokzeny franzowski kraj n jeh lad a , kaz wschitzy n je ro d n i

yospodarjo, a wschako m a nad z iju , so p o b ita Nemska wscho sapkacst. A so by tu ta jich pscheczelna m y ß l sa n aß ßo skerje a lepje w uw jedla , n a p in a ju wsche mozy sa powjetschenje wöjska a polSpschenje b rön jow . H acz do ta l ßu ton t wojazy 5 let w wöjsku ßkuzicz d y rb jeli, w ot netka budzeja jenoz 3 le ta ßkuzicz, a le sa to budê ßo jich wjele wjazy lttn je wusbehowacz, so tez bäte ta ß am a liczba pod khor.hoju steji kaz hacz d o ta l, so Pak budze sa czaß w öjny wojakow wjele w jazy. F ran zo w sa -cbi ßam do w öjny njew kri, a tam n y wjeßny lud1 zyka do bitwow wjele njedzerzi, dokelz je 1 8 7 0 pösnak, schto m a w tajkich czaßach wscho cêrpicz, kak w jele m a wudawkow a kak wjele dzeczi shubi. A le, hdy by ßo takle R u ß a ßobu do Nemzow dak, po tom wschak by ez Wjeßny lud sa w öjnu byk. Pschedzenak pak ßebi

inyßli, so R u ß a s F ranzow su ßo tak rucze njesjednoczi.R u s k a hischcze n ih ilistow pschewinyia njeje. 1 3 .m e rz a

sandzeneho le ta bechu saßo wschelazy khezora s bom bam i m oricz spy tali, schtoz ßo jim dâkowano B o h u n je- poradzi. N adpadnikow ßu s dzela w obw eßnyli, s dzela do S ib ir if le je p ö ß ia li, hdzez budze tajkeho p rak a netko khetro wjele. Najhörsche pschi tej wezy je, so ßu n ih i- listiske swjaski hizo w schulach. H a ja - l i Pak ßo taste njepoczinki hizo w dzeczazych w utrobach, Potom ßo tak löhko njew ukorjenja. Loni je ß law n y R u ß a Katkow , najwjetschi rnski now inarski spißaczel, po dleschej khorosczi

"wumrjek. W ö n wuziwasche najwjetsche dow erjenje p o la khezora a ßmedzische ßebi swazicz, rusku politiku w ßwojich nowinach w ötrje pschimacz. W prjedawschich letach besche horzy pscheczel Nemzow byk, schtoz je ßo n a poßledku pschemkniko. D o F ranzow sow pak zenje w jele dzerzak njeje. J e h o khowanje je ßo s wulkej czesczu stako. W Asiskej kroczi R uska pom aku ale s westym i krocze- lem i do p rÄ k a . Ludy ßu ta rn jendzelskeho wuzyzazeho klamarskeho ducha ßyte a w ita ju s wjeßelom R ußow , kiz jim p o rjad a dobre knjejstwo pschinjeßu. Kak ßo Ruskej s B o th a rs te j pöndze, ßo pschewidzicz njehodzi.

T o la to drje je Weste, so R u ß a D ard an e lsk u mörsku d rö h n prjedy abo posdzischo do m ozy dostanje. J e dzk to jeniczka m ö zn o ta sa n ju , k wjetschemu m o rju pschistup nam akacz , schtoz je sa tak wulki kraj zyle nusne.

D a n s k a , kotrejez t r a t je ruskeho khezora ßwak, s R u ß a m i dzerzi. N a N em zow je w ona n jem d ra a s jejneho stejnischcza ßo to löhko rosym i. S ap o cz a ty k an a l psches Schlesw ig-H olsteinsku smeje sa n ju w ulku schkodu. M tk o jesdza wsche tödze wokoko danskeje pok- kupy a w ona w ot ködzow po sta rym waschnjn r ja n e zko sbera, schtoz D ansku wobohaczuje. T u to zko budze posdzischo Nemska bracz, dokelz budza ködze psches k an a l jako po blizschim puczu jesdzicz. D u z je n jem d ra n a N em sku, kotrejz wysche teho jej w otdobytej p rov inzy S ch lesw ig a H o lste in sabycz njemöze.

B o k h a r s k a m a saßo now eho wjercha, F e rd in a n d a s Koburgskeho ro d n . H dyz besche wjerch A lexander ßw oju krönu n a zadanje ruskeho khezora wotpokozik, pschindze ruski general K a u lb a rs do Bokharskeje, so by ta rn p o rjad postajik a wscho tak sawjedk, kaz by ßo to s ruskim i zadan jem i snjeßko, dokelz je R u ß a to la häkle B okharsku wußwobodzik. Lud pak stejesche k ßw ojem u n a A lexandrow e mesto w usw olenem u nakhw ilnem u knjezer- stwu a njepoßkuchasche K au lbarse j. D u z dyrbjesche w ön wotpuczowacz a R uska netko zyle niczo wjazy s B o k h a r- stej czinicz mecz njechasche, dokelz besche ßo B okharska B a rlin sk im postajen jam w otrjekka. Knjezerstwo ßo dzerzesche, porasy nekotre straschne sbezki a dozpi sandzene le to , so bokharske ß o b ran je noweho wjercha, spom nje- neho F e rd in a n d a , kiz besche d o ta l w rakuflim wöjsku p o la husarow ßkuzii, w usw oli. P o dlezschim psche- m yß len ju n astup i w ön ßwoje knjejstwo a do ta lne knjezerstwo pokozi ßw oju möz do jeho ru f t. Lud je jeho rjen je w itak a steji s wjetscha k n jem u. Najhörsche pak je, so je w ön B arlin sk eh o swjaska njekedzbowak. D u z jeho wulkomozy hischcze pschipösnake n je jß u a R uska to zenje njeczini. Pschem enjenja ßo teho d la w B o tharskej s wkstosczu s tan u , jeno njew em y, n a kasti bok a hacz b jes krejpschelecza pöndze. H dy by pschedzenak do ta m - nych wobstejnosczow schto p ra jicz ßm ek, dha by w ön pködny bokharski kraj a j a r a sdzekany, hewak m ern y a pobozny lud n iz zusemu, a le n a ro d n em u bokharskemu wjerchej popschak, kiz m a bokharsku krej, a kiz k bokharskemu ludej se ßw ojim i w ötzam i ßtuscha a jeho w ob- stejnoscze snaje. P o to m drje bychu tam tez rausche serja sbozowneho m era skhadzecz poczinake.

S s u ß o d n a S s e r b i s k a ßebi hischcze pschezo tak p raw je saradzic^ njew e. T ez je bjes k ra lom M ila n o m a jeho mandzelskej lu ta n je jedno ta . Hewak Pak je tu to n kraj derje wodzeny a ludow e sboze roscze, jeno so zadkawe pijelzy, nekotsi zidzi, jich möschnje p rö sd n ja , kaz wschak ßo to n im a le we wschkch druhich krajach tez stanje.

29

30M a ly g r ic h is k i k raj chze s m ozu teufst bycz. A le dyrbjecz. T ez to kolonijach je Jendzelska srudne n a -

teo la je d v b ra , to la n im a zaneho w u h lad a . G richojo sh o n jen ja czin ila . W o n a je ßo toschak to nahram nosczrn jejßn tojazy to , schtoz ßu nehdy jich toötzojo by li, a scherscho pschestrela, hacz möze ßo wodzecz. A nettoteon i budzeja ßo spokojicz dyrbjecz, hdyz jim druhe mozy dyrkoze w bojosczi psched lu d am i, kotrez je ßebi pod-tö n kraj toostaja, kiz nktko m a ju . K u p a K re ta , kiz je w ot czißnuka, kotrez je te u ru b ifa , netto pak mozy doscz n im agrichiskich kschesczijanoto teobydlena, jim j a r a to tooczomaj je wobknjezicz. M ö zn o , so ßo Jendzelska saßo ru n jelezi. T u rk a pak jej ju n jeda . M a le kraje d y rb ja wschak t a t rucze pomjenschi, kaz je ro s tla . S a to pak je tö nnetto Po tym hioßu rejw acz, kiz toulke n a hußlach h ra ja .

T ö n k ra j, kiz by n a ba lkan - flej polkupje tez ra d ßo nekak saßyd lii a kiz ßo do nalez- noscz'oto wschkch ludoto tyka, radscho hacz so by ßebi ßwöj ßam ßny born trochu do po- r ja d a sta jil, je jendzelski.

W J r i s k e j sbkzki njepsche- s ta toajn . T a m znSja Jen d zel- czenjo, schtoz ßu ßam i w ußy- toa li. Wschemu krajej ßu po nkczim do toob- ßedzensttoa nekotrych bohacz- kow Pschmcz d a li, ta t so ta m zanych buroto n je je , ale ßu toschitzy n a - jenzy, a bohaczi

toobßedzerjo b y d la to Lon- donje. Hdzez pak burstw o

P ry n z F erd in an d Koburgski.

k raj lo n i toulki a w azny jub ile j ßwjeczicz ßm el. J e je k ra lo w a V ik to ria je 2 1 . ju n ija bO le tny jub ile j ßwo- jehoknjezersttoa s wulkej pychu

wobeschta. S k o ro lösche eu- ropiske knjezer- sttoa bechu pschi tu tym ßwjedze- n ju sastupjene. W Jendzelskej ß am e jß o tez lu d sw ulkejsahorje- nosczu n a tym wobdzKi, m je- n je to w ukraj- nych kolonijach. W Jendzelskej pak pschede toschem teho d la wscho t a t njc- ste ji, kaz by dyrb jato ,dokclz k ra lo w a wjele mozy rtim a , ale m öz to ruzy m i- n is tro w a p a r- ta m e n ta lezi. T a m je potom wjele mudrych ale njenasho- njenych ludzi, b jes kotrym iz közdy ru n je

njeje, abo je njespokojne, ta m pschedzenak ra d z i, so bychu ßtooju m y ß l sa jeniczku p ra w n dzerzi, kiz m a ßo wu- wschitzy saby li ßkow a: w ostan to k ra ju , to czi p r a ju , tojescs.a so bychu s k ra ja toon k h w a ta li; pschetoz sbozowne B liz e hacz Jendzelska steji w ot sandzeneho le taczaßy sa zyly k ra j ßu n im o . T ez to Jriskej je to t. ßem n a m J t a l s k a . J e jn y m in ister C r is p i je lon iKnjejsttoo chze nktko spjeczitoych najenkoto se ßurowosczu w azne jednan je s wjerchom B ism a rk o m pom el, kiz pjecza satraschicz a pobicz, to la p o d a rm o . S ta to isn y tuteho postaji, so m a J ta lsk a N km zam a khSzorskej to wöjnjelu d a budzeja ßo drje w blizschich letach s krwju pißacz pom hacz. Kak daloko m a w ona s pom ozu sjednoczencj

31tonlkomozy podpjeracz, je w uczinjene, ale njeje snate. N am möze doscz bycz, so tu tü n swjask w obsteji. W ö n psched w öjnu lepje sw ar- nuje hacz n a j- lepscha b rö ü .Njesboze sa J ta lsk u je, so sa dospotne w ujednanje s katholskej

zyrkwju zaneje nadzije njeje. Tez w ßwojich kolonijach wjele

nam aka la njeje. W o n a je tam bohat- stwa pytaka a netto tam m ilijon Po m ilijonje nje- ß e ,w o n a jc n a powjetschcnje luda ßebi m y ß lila , a netto je tam hizo ta t wjele wojakow shu-- b ila . D u z je hizo lud hu- sczischo ßtooju njcspokojnoscz

w u p ra jii s tym , so häkle je ßo knjezerstwo s do- bycjom kolo- n ijow sapa- rako. W d ru- him nastn - p a n ju ßo sa J ta lsk u sandzene leto teho ru n ja do ja r a sbozow- nych liczicz Njehodzi. W

potnöznych provinzach

mejachu zaloßne semjerzenje. Khkze w mkstach s h ro m a- dam i padachu a wjele ludzi nam aka w rospadankach

W oßebna Bokharka.

srudny a n ah ty könz. R u n je tu tö n dzöl k ra ja je wo- ßebjc p lödny a lubosny, ale schto wscho pom ha, hdyz

ßow schakraß- noscj takrucze shubi! W p o -

ködnischej Jtalskej a woßebje n a ivulkej S iz ili- skej kupje sa-

khadzesche saßo kholera. Khoroscz n a - bu pschi knje- zazej czopto- cze a pschi tam snatym

njcporjedze rucze mozow. Ludzo ßo le- karjam njedo- tokrjachu a to czinjesche nusu czim straschnischu. Meschczanszy sastojnizy ßo khoroscze na« bojawschi cze- kachu n a wßy a duz w too- puschcz'enych

mestach hi- schcz'enjemkry

a smeschki toudyrichu.

N etto je khoroscz pschk- t r a t a , ale wjele czkloto n a pohrjeb- nischczach lezi a j^o to jed a wo sachod- nosczi czlolv- skeho krötkeho ziw jenja.

T ez to t S c h w a j z a t - skej ßu n a h

, , loscz njcsbozashonili. W lu b o sn y m , pschi r ja n y m jksoru lezazym mlscze Z u g je ßo w jazy haßow se toschkmi khkzemi do

pschilezazeho jksora pobnuriko . W obyb lerjow n am ak a wjele pak w rospabankach psches sarazenje, pak ttf zok- n tad j psches satcpjenje könz. H byz ßo ra n o s borna w ot- ßalisch, bha je m özno, so cze w jeczor m orw eho dom oj b o n jeß n ; ale tez, hdyz s m erom w domje wostanjesch, hdzez ßy le ta bokho sbozownje ziwy byk, möze cze njesboze a ßm jercz nam akacz, hdyz cze p y ta .

T o le je krötki ro sh la d wo najwaznischich podendzenjach poßlenjeho le ta . W sm i ßebi s nich w uczbu: H dyz wi- dzisch, kak n ah le ßo tu fernste kubka czi w osm u a seüiske radoscze do njesboza ßo w obrocza, a ty njewesch, hacz hischcê jutsje ßwöj born smejesch, bha p y ta j, so by b o h a ty byk w B o sy a ßebi p o la njeho bybko wnbobyk; hbyz wschubzom luby ßo k bitw je hotowacz wibzisch, bha h lab a j, so by m er s B o h o m , m er bobreho ßw ebom ja ßebi wobkhowak, po tom mözesch p ra jicz : J a pschichobej troschtuje napschecziwo h lab am .

32

Wuknjenje.

W ukn p iln je , luby ßyuko, m i, Schtoz wuczet zaba ßej.T o posbîscho ßo sapkacz'i W e m krje bohatej.

Bohatych knchen közdemu njetyje.B ra n z e le z M a te j w B r ja s y u je n jem brje ßwarjesche,

jako ßo zelesuiza s Khoczebusa bo B a r l i u a tw aricz sa- pocâ. W o n wulke burske kubko wobßebzesche a zelesna czkr byrbjesche jem u jeho p o la a tu s t a h o lu psche-

rLsowacz. B e to sa njeho mjersaze. K tem u ßo w ön n a to hörschesche, so bubz'e netk wschitko tuüsche, wowß sa konje, bokelz netk zanych wjazy trjebauych njebubze, a wscho brühe, schtoz burske hospobarstw o w uujeße. H a n b le r jo , prajesche w ön , s zusych wokoluosczow pschi- jebu a p laczisnu bele stköcza. Wysche teho byrü i ßo zyky ßw et pschemenicz, löscht k ßw etnem n swjeßelenjn bubze pschiberacz a nasche bzeczi psches to san jerobza. Pschetoz, hbzcz p a rn y kön hw isba, bha ßebi m yß la , so b y rb ja sa u im rejw acz.

Wschitko tajke ßw arjen je niczo njepomhasche. M a te j bu nusow any , ßwoje g ru n ty jow bacz a sa leto n im ale p a rn y w ös toksty kur w ot ßo p luw ajo a wjeßele hw isbajo p o la njeho n tm o letasche njebziw ajo n a jeho hrosne m jcsw oczi, kotrez jem u pokasowasche.

S c h ty r i abo pjecz let bechu ßo bjes tym m inu te . T e ske weschczenja, kotrez bechu M a te ja tyschikc, njebechu ßo bopjelnite . W ow ß be jenak b rohi, b u tra a sköt brözschi. Wschitko ßo bo wulkich mestow pschcbawasche. Lubzo ßo po zelesnizy jow a tam wozachu a ßebi po- Wjebachu, kak rjen je wschubzom je, hbzez ßu pschischli.

J e b y u wjeczor M a te j se ßwojej manbzclskej M arschu po ßw jatoku wö jstwje ßebzesche. M aczi, p ra ji w ön, km ötr K m an b l je n jebaw no w B a r l in je pobyk a m i powjebak, kajke kraßne wezy je tam wibjak. Schto meuisch, njechamoj tez m öj kam jecz? — M a tc jo , luby M a te jo , schto pak to la blebzisch? w otm olw i w ona n a - strözena. D o B a r l i n a byrbjakoj ßo wjescz, schto bychmoj w ty m w ulkim B a b e lu chzykoj? B ö h sw arn u j! — N ö , n ö , lu b a M arsch« , reczesche M a te j n a to ; my mözemy ßebi nkschto popschecz. S s m y r ja n e zue m eli a n jebaw no häkle r ja n y p jcn jes sa te tsi tuczue ßw inje k rybny li, kotrez ßy n a k o rm ila ; woßyte wscho je a m am y r ja n y nasym ny czaß. M je löschtuje, ßo w B a r l in je rosh labow acz . W korczmje wschitzy ßußobjo stajnje wjele pow jcbaju , schto ßu tam kraßneho w o h lab a li. A nascheho stareho khezora bych to la ra b junkröcz s m o jim aj w oczom aj wibzak, wo kotrymz now iuy t a t w jele khw alobneho p iß a ja . P ö j , M arsch« , pschichobnu njebzelu ßo n a zelesnizu ßynjem oj a naschn H anku a P etrka ßobu wosm jem oj, so ßo jim a j nekajke wjeßele shotuje. — B oze b la , M a te jo , schto je tebi bo m yßlow salesto? sawoka s noweho M arsc h « , to njenbz'e, schtö byrb jak tu bomach wscho w obstaracz a w othlabacz, wschitko bo g ru n ta pönbze, hbyz tu ja n je jßym ; a pjenjesy to t prjecz m jetacz! ja njew em , schto je ßo n a tebje bafo ! — J a ßym ßebi wschitko berje pschemyßlik, rjekny M a te j , n a naschn czelcbz mözemy ßo spuschczecz, a wschak je tu tw o ja m acz, kotraz möze sa wschitkim hlabacz. M y mözemy ßebi nöschto popschecz, M arscha , a teho b la njebubz w hrosy, ale ho tu j ßo a bzeczi n a to puczow anje bo B a r l i n a . Pschichobnu njebzelu s n a j- prenschim czahom ßo powjesemy. ‘

M arscha BE swuczena, we wschEch wEzach ßwojem u M a te je j poßluchacz; schtoz w ön p ra ji , to BE jej ßw jaty cvangelion ; k tem u w ona jeho snajesche, so m a tw jerdu h tow u a so ßebi n jeda wurEczecz, schtoz je ßebi pschede- wsak. P o tajk im cz'ische pschi ßebi sdychujo wscho pschi- hotowasche. S s w o ju najlEpschu kw aßnu d ra s tu , kotruz hewak jenoz pschi kmötsjenju naiozu je , s kschinje bjerje a ßo s n je j swobleka; H anzka a PEtrk ßebi ßwoje najnowsche ßuknje, kotrez BE krawzez ßußod hakte n jedaw no po n a j- nowschim waschnju seschik, n apo jßn jcte j; M a te j ßo ßwojeho Burskeho kemschazeho ro p ra n jehanbu je a ßwöj wulki pschedeschcznik kaz ßw oju kozanu moschen njesabudze.

T o be loschtowanje, hdyz njedzelu pschi najrjeüschim w jedrjc po zelesnizy leczachu, jako ßlonczko ru n je skha- dzesche — a s czaßom ra n o bechu hizo w B a r l in je . Wschitzy schtyrjo woczi rosdêrachu , hdyz po Haßach ßo schmatachu. T e wyßoke kraßne kheze a hrody , te wosy, kotrez jow a tam jEsdâchu, a te konje, kotrez

ßu do N'ch spschahane, czlowjekojo w wschelakim kraßnym drasczen ju , te walke zyrkwje, kotrez jow a tam steja — to zyte j im zuse ziwjenje, kotrez ßo tu w tym toutfim mEscje h iba , jich wulke spodziw anje sbudzi.

M a te j s M arschu , H anzku a s PEtrkom teho ru n ja wschitkich woczi n a ßo sczahnychu. Pschetoz jich wjeßne

drascênje, w kotrymz khodza, jich bjes wschitkimi, kotsiz po Haßach ßo roskhodz'a, w usnam jeni. Nichtö ßo pak jim njeßmEje, a le wjele Böte kozdy s pscheczelnym wasch- n jo m jim puc^ k khEzorskemu hrodej pokasuje, sa kotrym z ßo tu a tam wopraschowachu. B E to wulka czischcz'enza, prjedy hacz tam trjcchichu. R u n je w tym wokomiku to BE, jako ßo tam wojerska p a ra d a shrom adzi. P o d m öznym i synkami wojerskeje hudzby kruch kralowskeje g ard y ta m n im o czehnjesche, a wulka czrjoda lu d u BE ßo ta m shrom adzika a n a hröd hladasche, n a khEzora czakajo, so ßo to n pokasa. S a nEkotry czaß je w opraw dze pschi jenym tych woknow widzecz. Wschitzy pschitomni ßwoje ktobuki sejmajo a s rukam i jem u pschikiwajo mozne h u rra h sawyskaju. M a te j ßam ßw oj klobuk czahajo ßwoje „ ß la w a " wötsje do teho mEscha, b jes tym so M arscha hkuboko h n u ta ßebi ßylsy s woczow trEje a H anzka kaz P etrk , zyle njewopschimujo, schto ßo tu stan je, ßo n a ßwojich nohach wysche wusbEhowaschtaj.

Ja k o BE to n im o a lud ßo rosbEza, czi schtyrjo stejachu a njcwjedzachu, hdze ßo wobrocîc^. T u M a te j n a boßo sapocznje skorzicz: M arscha , ja ßym sprözny a k tem u ßm jercz hlödny a jasyk m i ßuchi n a dzyßnach w ißy. J a tez a ja tez, sawotaschtaj H anzka a P E trk ; m aczi, dajcê n a m a j pomasku! H a j! rjekny M arscha a czumpa se ßw ojim korbikom, kotryz pod pazu njeße, pod jedyn schtom, ßynm y ßo n a ta m n u kawku a po- pschejmy ßebi nEschto k w objedu. T o by bylo , w ot- m o lw i M a te j ; m y ßm y tu w B a r l in je a dha chzemy to la w optacz, schto n a m B a rlin sk a kuchina dobreho poskiczuje. H acz ru n je M arscha tajkem u prjödkwsaczu ßwojeho m uza ßo snapschccziwi, bojoscze d la , so Bitbê to j a r a wjele p jen jes ßebi zadac^, dha ßo Won to la pscheS to m olicz n jeda . W o n i hischcze kruch dale dzEchu, jako PEtrk n a dobo sawoka: N a n o , n a n o , tu w idzu, so je nEkajka korczma a psches w vkna w idzu w n jej ludzi, kotsiz tu w objedu ja . Pöjcze, rjeknje n a to M a te j , sastupm y do teje ßam eje! B E to Pak, schtoz BE PEtrk sa korczmu dzerzal, wulki hosczenz, kotremuz NEmzy „ h S te l" p ra ja . H dyz ßu ßo tuczi schtyrjo dö jstwy czischczeli, dha wschak ßo jim lu ta k raßna pycha n a - pschecziwo ßweczi. Lute schklenczane schpihele po sczEnach ßo tu syboleja; b lid a ßu s najbElschimi pkatow ym i ru b a m i kryte a noze kaz widliczki a kzizy ßu w ot luteho ßlEbora. Koko wokoko ßedâ sa b lid am i woßebne knjenje a knjeza a w uziw aju rjen je w onjaze kuski, kozdy ßw oju bleschku w in a p ijo . H dyz M arscha to widzi, je w o n a n a ßmjercz n as tro z an a a jej BE, jako nochzyke ju dlEje kolena njescz. W o n a sa ro p ro m ßwojeho M a te ja s p o rstam i pschimajo spyta jeho horje dzerzecz, so njeby dale schok, ale ßo saßo s njej tu se jstwy wröcîk. B je s tym Pak ßo ßwjedzenszy swoblekany pincznik k n im b liz i, kiz tych schtyrjoch zadnych hosczow pscheczelnje w ita a do jeneje stwiczki w jedje, w kotrejz

33

5

hischcße nichtö njeßedzi. J o w jene b lido peknje k wobjedu pschihotowane steji a pschi tym ßo naschi lnb i ludzo s B rja sy n y seßydaju. M a te j ßo , w ot dolheho khodzenja a stejenja sprözny, s zylej w ozu n a iahodny stolz ßynje, so jeho nözki straschnje wrjcskotajn. S b o ze bk, so 6E stölz s m ahagoniw eho drjew a wudzekany, hewak — schtö toĕ, schto by ßo stalo . Netk Pak, hdyz ßu wschitzy ßw öj bleczk nam aka li, ßo pincznik poniznje ale ßo troschku ßmejkotajo wopraschuje, s czim möze tym lu b y m knjezim ßluzicz. M a te j n a to k wobjedu sa ßo a sa tych ßwojich kaze, na jp rjedy dobru poliwku, n a to howjase m jaßo s morchclem i, n a to ryby a napoßlcdk ßw in jazu pjeczeü se ßuschenymi ßlow - kam i. M arscha ,zy le smjehczena w ot bojoscze, so wschak to tr je b a njeje a so ßo sa to psches m eru budze placzicz dyrbjecz — najradscho bypopkakala . M a te j n a wschitko w arn o - w an je ßwojeje lubeje m aczerje khröble w o tm olw i: Wschak m am y , wschak ßebi neschtopopscheczmö- zeniy, ru n je kaz czi knjeza wschitzy, kotsiz ta rn ßedza. Pöjcze a stscze, m y ßmy w B a r l in je . W ö n tem u pincznikej kaze, so dy rb i bleschku a to w ot n a j- lepscheho w in a pschinjescz a schtyri schklenzy! W ö n a H anzka a P etrk ßebi wscho, schtoz n a b lido pschiüdze, n a jlep je ßlodzicz dadza. M arscha pak jenvz nekotre kuski psches jasyk pschinjeßc, pschetoz jej ßo sda, so tn tö n B a r lin s k i wobjed ju a m uza a zylu ßw öjbu wo zyle samözenje pschinjeße. S bledym wobliczom w ona n a to ß leborne ßudobje pohladnje, kotrez ßrjedza n a blidze steji a w n im te najlepsche jab luka a w inow e kicz'e a fig i a schtö toe schto lezi, sa czimz woßebjc tez dzesczi pschimatej. W o n a ßebi niczo druheho n jcm y ß li, hacz to , so budza wschitke te schklenczane ßudob ja a ß leborne talerk i a noze saplaczicz dyrbjccz. M a te j pak ßo s tym rja n y m winkom troschtowaschc, kiz jem u w ubjern je ßko- dzesche, so zyle rosw jeßeleny tö n dzen, n a kotrym z be khezora widzak, ßebi doscz wukhwalicz njemözesche.

A le — ale — wscho m a ßw öj könz a kolbaßa dw aj! H dyz ßu naschi schtyrjo hosczo dolho doscz ßed^eli a wschitke ta le r je a ß am u bleschku w in a hacz n a dno w uprösn ili, dha bu pincznik saw olany a M a te j

34ßo prascha, schto m a placzicz. N a to ßo jem u sliczbo- w an je n a dolhej pap jerje pschinjeße, a to je ta t dziwnje spißane, so M a te j czitacz njemözesche. W ö n ßo s porstom w wloßach n a hlow je d ra p a jo jenoz to widzesche, so wscho do h rvm ady , schtoz spody steji, kruch p jenjes w uczini, kajkiz ßebi to nihdy n iy ß lil n jeby. S a to by ßebi now y p lu h , tsi p ro ß a ta , jenu ja lo jzu , ha j, schtö we schto hewak kupicz m öht. A le M a te j , hacz ru n je pschi prcdku trochu naströ zan y , to la zane ßlowczko n je p ra ji, a le do ßwojeho saka m aß a jo ßw oju mösch- niczku wuczehnje a se ßw ojim i dobrym i to le tkam i wscho hacz n a pvßleni pjenjezk saplaczi a wysche tcho hischcze

pincznikej n a teho pröstw u sa „poßku- z e n je "b u o w a r d a ri.

Hdyz pak wonka n a haßy wschitzy schtyrjo khodzachu, l pschimnu M a te j ! ßwöj pschedeschcznik I s ruku p r a jo : Wesc^e ;| wy schto, m oji lu b i, m y ßm y ßebi to popschecz m öhli — | a le B a rlin sk e zi- 1 wjenje je wulzysch- nje drohe, bohatych kuchen közdemu njetyje — Pöjcze n a dwörnischczo, m y chzcmy khwatacz, so born pschindzemy.

Stary Fryza a wuczer Jenko w Bareze.W ßydom letncj w üjn je B jedrich W ulki se ßw ojim

wöjskom wokolo R odez nize B ukez lezesche a w odnjo tu a tarn ßam lutk i jechasche, so by ßebi kraj w obh ladat. Jen c h o d n ja be hacz k Njechornskemu m iynej pschischol a tu jem u m uz napschecz'iwo pschindze, kiz ßo jem u nkschto lkpscheho byc^ sda, dyzli burski czlowjek. K ra l s konjom sastanje a ßo w oprascha: S ch tö w ön je a hdze w ön chze? J a ßym , w otm olw i tön muzik, wuczer w B arc ze a m am m yßle do Rodez hicz, ßebi tarn pruskich wojakow w obhladacz, a hdy by m özno byko, k ra la B jed richa W ulkeho w ot w oblicza k wobliczu widzec^. T o by bylo , rjeknje B jedrich , a rosrkczuje ßo dleschi czaß s knjesom Jen k u , ßo sa tym a d ruh im wopraschejo, woßebje tez sa tym , hacz dha we ßwoje : schulske dz'eczi derje roswuczicz a hdze B a r t lezi. J en k o , ' kiz njewk, so je tö n knjes, kiz s n im rkczi, pruski k ra l, ! n a wschitke praschenja khröble w otm olw i a ßo khwali, so je jeho schula w dobrym rjed je . Napoßlcdk jem u

t r a t B jebrich pschikasa, so by rb i ßv saßo born wröczicZ a so je w on tö n , kotrehoz by ra b y wibzik. Ju ts je Pak, pschistaji w ön, do B a r t a k n jem u do schule pschindu, ßo pscheßwebczicz, hacz w ön neschto hödneho möze. Jenko ßw öj ktobuk sejmajo ßo n a bompucz poda, b jes tym so ßo stary F ry z a po brösy bo R obez wröczi.

N a sa jtra w opraw bze bo schulskeje jstw y w B arch e tö n ßam y knjes, kotrehoz be Jenko wczera toib^it, sa- stup i a wonkach w schulskim bw orje jebyn ßiuzobnik jeho konja b^erzesche. W uczer Jenko teho knjesa pscheczelnje s ruku w ita , hewak pak ßo w jele wo teho zuseho hoscza n je s ta ra . W ö n ßw oju schuln bzerzi, kaz hewak, a hbyz je wschitko n im o , bz?c§i puschczi. H byz pak je poßlenje bzkczo s burjem i w o n , sczehnje wuczer Jenko ßw oju czapku ßo hluboko pokhilejo a proßy k ra la wo wobacze, so jeho prjeby njeje boscz poczesczowal. T o

je ßo m i w opraw bze bziwno sbato, so scze pscheb waschimi bzeczimi so m n u wobkhabzcli, jako bych ja jebyn waschich wjeßnych bu ro w b y t. NjemSjcze m i sa sto, M ajestoscz, p roßy n a to s wulkej poniznoscju wuczer J e n k o ; a le h la j! ja byrbjach to tak czinicz mojich schulerjow b ta ; hby bychu czi shonili, so nechtö je , kiz je wyschschi a möznischi byzli ja , bha s n im i zane w u trac je byto njeby ; w on i m i nihby w jazy njebychu poßtuchali a ja bubzich wschitku möz n ab n im i shubit. S t a r y F ry z a ßo n a to leßnje w ußm ja a wuczerjej n a ra m jo b y ri p r a jo : T ak je p ra w je , w ön je pekny p a s ty t ßwojich wowzow, reschpekt b y rb i bycz!

H acz je to w erno , to pschebzenak wußubzicz njem öze. N jebaw no pak tu te n podawk w jenych now inach w o- p ißany stejesche a w czaßu ßybom letneje w öjny je WLsty J a n Jen k o , prjeby w M in a k a le , s wuczerjom w B arc ze byt.

35

Khora macz a pekna dzoweziezka.

S s y pekna, lu b a bzowcziczka, Ž B ö h ßam cZe sa to lubo m a ,S o ßkuzisch m aczeri; \ C zi wschitko sapkaczi.

5 *

36Wschitko czeko je jako tr a w a a wschitka czlow jeeza kratznoscz jako tr a w n a

kwetka. T r a w a sw jadnje a kwetka w otp ad n je . 1 Petr. 1, 24.Wschelazy

spißaczeljo ßo p rö z u ja tak p ra w je dziwne WEzy w u n a m a - kacz — a Lola njeje dha to hizo dziwne doscz, schtoz ßo s tan je? ? Kak je ßo poßlenjej

franzowskej khEzorzy E u - gen iji seschlo?J e je n a n besche schpaniski se- m jaic fn t/e trcm dc M o n tijo , je jn a macz dzowka jendjel- skeho konsula

K irkpatrik.E u g en ija besche rjanoscz ß am a o teho biet w ulzy wobdzi- w a n a w M a - bribze. Jak o posbzischo bo P a r is a pschiü- bz'e, holbo- wachu jej wschitzy zenjeni a njezenjeni knjeza b la jeje wulkotneje czel- neje rjanoscle .N ow e tEto 1 8 5 3 ßokhezor N ap o leo n I I I . s n je j wozeni.

W o t teho czaßa besche mfobci, kczEjaza khezorka E u g en ija s knjenju n a w utrobach wschech knjesow w P a r is u — a n a wschej modze zyteje E u ro p y . W o n a mejesche zatoßnje w jele najbrözscheje b rasty . Wysche ßwojeho bybta w khezorowym hrobze bEchu jstw y jejnych ßtuzobnizow . T e |a m e mEjachu n a wschech bokach tu te kam ory , ko- m ody a tb ., hbzez bechu drasczenja wschech b ru z in o w : m a n tle , tk an in y , zibzane ßuknje a tb . K tem u bEchu p ö b la woßebite jstw y , hbjez czrije, ktobuki a kozuchi

ßo khowachu. Wysche jejneje sparneje jstw y besche w ko- m orzy w ulka p u p a , kiz bEsche w wulkosezi a we wschem zyle kaz khezorka ß a m a . T ak rucze hacz chzysche nEtto khEzorka ßw oje

wobleczenje wotmenjecz a ßo pschewoble- kacz, öu ßtuzoö- n izam horka psches recznu rotku pschi- kasane, tü tn pupu sbrasczicz a ju n a jesb- \ n y m stole bo j

khEzorzyneje jstwy puschczicz, so möhka ßo ; khezorka ro s - | ßubzicz, hacz j chze bsenßa tak '

swoblekana > bycz. Lubjesche | ßo jej tu ta '' b ra s ta , bha bu p u p a w u- ßleczena a khezorka bo jeje brasty salesy. Njespobobasche ßo pak jej tu te

wobleczenje,bha by ßo ta p upa b ru h i , tseczi a schtwörty kröcz wröczicz byrb jaka, hacz by po khEzorzynym spobobanju byka. J e jn a b ra sta je 4 m ilijo n y h riw now w in o jta by ta a to la by S a lo m o n wo n jej p ra jik : O kniczom na kniczomnoscz! E u g en ija besche p re n ja a najnah labn ischa a najrjenscha zönska zyleje E u ro p y . T ez w politizy besche je jna ruka m özna. W o n a je N a p o le o n a hischcze w poßlenjej hodzinzy n a w a b ila ßo sa w öjnu s NEm zam i rosßudzicz. A le wscha jeje kraßnoscz bEsche sa wokomik

sp o w alan a . K htzorow e wöjsio bu p o la S e d a n a psche- w injene a N apo leon sa ja ty . N a p re n ju powjesc^ wo tym sbehnu ßo lud w P a r is u , w otrjeknu ßo khezorej a w uw ola republiku. Khezorka, ßo wo ziw jm je bojo , behasche, njewjedzo, schto sapoczecz, b jes pom ozy psches sale ßwojeho h ro d u , hacz ßo n a poßledku w born je subow lekarja d r . E v au sa skhowa. N a puczu k n jem u je ßo p o la wschelakich wyßokich sastojnikow wo pomoz kkapaka. A le czi, kiz bychu hischcze dzen prjedy n a jeje ßtow o psched rtjej n a lo le n a p a d n y li a jej ruzy koschili, dachn ßo saprkcz, jako njebychu dom a b y li abo pra jachu , so sa J e je M ajestoscz niczo czinicz njem özeja. 1 4 dnjow wosta khezorka p o la d r . E v au sa skhow ana. S s y ln y khofej sdzerza ju nekak pschi mozach a M orphium d a jeje stysknej w utrobje n a khwilku sp an ja . W o n a njesköncznje wjele czetpjesche. P o 1 4 dnjach czĕkasche s khowanki w P a risu do Jendzelskeje. M a la ködziczka, n a kajkuz E ugen ija psched m eßazom a n i p o h la d a ia n jeby , besche sw ölniw a ju pschewjescz. W jed ro besche j a r a hrosne. W odêt ködze ßebi myßlesche, so je poß len ja hodzinka pschischka. Ja k o w Jendzelskej n a k raj stupichu, besche t a t sdrascêna, so ju w hoscM zu a n i pschijecz njechachu, dokelz ju sa doscz w oßebnu njedzerzachu.

Posdzischo nam aka w Chiselhurst w Jendzelskej asyl (mksto wucêknjenja). A le njesboze ju bäte tyschesche. N ap o leo n w um rje Borst), a jejny jeniczki horzo lubo- w any ßyn Louis (rodz. 1 6 . m erza 1 8 5 6 ) ro sß u d z i ßo w lccze 1 8 7 8 — kaz ßo p ra ji , d la njesbozvwneje lubo- fcê — s jendzelskim wöjskom pschecziwo Z u lu k affram do A friki câhnycz. W ö n tarn dzĕsche a n am ak a ta rn ßw oju ßm jercz, w ot hlebijow dziwich ludzi pschekköty. W o t teho czaßa je E u g en ija slem jena zönska. Psched 2 0 le tam i n a wjerschku ßwojeje mozy a kraßnoscze, a nktko psches tyschnoscz a ßylsy do czaßa sestarjena! N a kij ßo sepjerajo , pom alu kroczo, czornu d ra s tu wobleczena, tajka je w ona tu a kam widzecz. N a mesto bohateje pychi je najwjetscha jednoroscj s tu p ila . J e je w u lro b a ju hnujesche, ßo pschi row je ßwojeho njesbozowneho dzkscza wupkakacz. T a t n as tu p i 1 8 7 9 wobcêzny pucz do A friki a kleczesche n a l t tn y m ß m jertn y m d n ju ßw ojeho ß y n a pschi jeho row je, Bl5bo, tyschna, wo czi poknej ßylsow a r t po lny sdychowanjow a je ta rn zyky dzen pkakaka a ßo m odlika. Kajke pschemenjenje! Kak by njew krika, hdy budîsche schtö 1 0 le t p rjedy do jeje h ro d a stupiwschi jej w o b ra s psched woczi dzerzak, n a kotrym z zelaza macz pschi row je ßwojeho jeniczkeho ß y n a w A frizy placze a p ra jik : T o ßy ty ! B o h powyscha a pon iza. C ziü ßebi jeho sa pschecjela!

Schtö je toiitft?Pschindê jene ra n je kaczi korczm at do R akeczan-

skeje haptyki, m ö z n je .d u r je sapraskujo a praschesche ßo

j a r a rosslobjeny a ro sn jem d rje n y sa knjesom hap tykarjom . H dyz tö n n a to pschindê, sta ßo b jes n im a j to te ro s - rkczowanje. H a p t y k a t : S ch to chzecze, knjes korcz- m a r jo ? K o r c z m a t : W o n e ßu hischcze ziw e, knjes

hap tykarjo ! H a p t y k a r : Schtö je hischcze ziw y? K o r c z m a r : M o jew u lk e mysche; wasch jeb niczo pom hak njeje! H a p - t y k a t , kiz pöcznje trochu njesczerpliwy bycz: Ach! schto d h a! wy jed njejscze p ra w je nakozeli, a to n iz t a t , kaz ßym w am to pschikasak; scze dha jeb n a nowopjeczeny khleb

n a m a sa li? K o r c z m a t : H a j , to ßym czinit. H a p - t y k a t : S d rjew janej iz izu ? K o r c z m a t : H a j! H a p t y k a t , kotrehoz njescêtpliwoscz böle pschibjerasche: A scê jö n Potom psched dzĕry pokozili, s kotrychz ßo w one w on schm ata ja? K o r c z m a t : H a j! H a p t y k a t : A to n a tajk im mescz'e, kotrez je zyle ßuche? K o r c z m a t : H a j! H a p t y k a t : A te mysche je n je jßu se- zrake? K o r c z m a t : Ne ! H a p t y k a t : N ö d h a bow s kows, wasche wulke mysche n je jß u k niczom u!

37

Sswojeho bratra wajchtar.T ak daloko, hacz woczi widzeschtej, lezesche n a semi

to lsto bely ßneh. H dy by hischcze ßkönzo ßweczilo, by jaß - noscz m illia rd o w krystallow woczom aj boloscz cz in ita , a le ßkönczko besche B o z i domczk schko a sazne wjeczorne ßmerki patorzizy bechu ßo hizo do cêmnoty B ozeje uozy pschewobroczike. W ßw ojej rjen je w utepjenej jstwiczzy ßedêsche zelesnifli n a h la d o w a t J u r i j N atuscha a rjedzesche a czisczesche schklenzy ßwojeje la ta rn je . W ö n besche n jezenjeny. Hewak budzesche d rje m andzelska bozodzesczvwy schtom h o to w ala a w ön budîsche sa dzeczatka n a w o b ra - dzenske blidko to abo d ruhe kkadk. T o la tez tak besche born rjen je doscj w uho tow any . A le czim pschecêl- niwischi n ap o h lad jstwiczka pofliczowasche, czim po- khmurjenische besche N atuschowe wobliczo. A njemejesche dha doscZ pschicziny, hnkw ny 6t)c^? R u n je bksche listy- noschet n im o schok a besche jem u pow jedai, so je hajnk ta rn pschi leßu, H a n d r i j Schklenczet, w oßm y dêl wulkeho lo ß a (hachtel) w lo te riji dobyk. „ J a ßym dzenßa popokdnjn p o la n jeho pobyk, besche pschistajii, „ a jem u pjenjesy donjeßi, kiz bechu s pöstom pschischke. T o besche wjeßele! T ak wjele p jen jes jako B o z e djecz'o pod schtom! Schklenczet a jeho pkkna a r ja n a m andzelska n je- wjedz'eschtaj, schto psched w jeßelom sapoczecz." N atuscha, zelesnikat, besche d rje tez hachtel ßobu w lo te riji h ra l, kaz hajnk , njebksche pak niczo dobyk. „W e ß o " ,

kschipjesche se subam i, „ tu to n hajnk tr je b a jenoz ßwojej ruzy wupschestrecz, dha wscho dobre do n je jn padn je . Nasch jedyn Pak m a ßo w ot r a n ja hacz do wjeczora m artro w acz , a wscho p o d a rm o ." H ajnk besche Natuschowy njepscheczel. H izo n a schulskich tawkach ßo snjescj m ö h ta j njebcschtaj a posdzischo njebk lepje, ale hörje . Wschndzom mejachu trochu löhkeho, wjeßeteho a rjaneho Schklenczerja radscho, hacz m erneho, pokhm nrjeneho a do woczow m jenje rjan e h o N atuschu. T ez W o jn arjez M a r k a besche tak czin ita , wo kotruz besche ßo Natnscha prözow ak a praschat. M o n a be jem n hicz d a to , bjes ty m so hajnk jenoz ßtowczka p rajicz trjebasche, a w ona b n jeho njewjesta a m andzelska. O hdyz netto hischcze

38

n a zatoscz a boloscj tych dnjow spominasche, hdzez dyrbjesche sboze teho widzecz, kiz besche jeho wnkatok, dha rzesche jeho zyte czeko; a hacz rnn jez bechu ßo bjes ty m hizo 9 le t M inute, d ha proschesche s tschepotazym htoßom wo sboze, n a ßw o jim njepscheczeln ßo tak p ra w je w ötrje wjeczicz. A n e tto hischcze dobycze w lo te riji . T o bische to la njeßtyschane. A pod resazej sawisczu krwawjesche jem u w u tro b a .

N etto besche s dzAom hotowy a s tau n , so by Won s ^hot - na zelesnizu a po ßwojej pschißkuschnosczi czinit. H dyz du rje w otew ri, w u h lad a psched khezu n a d rjew jan ej tow zy, s kotrejez besche häkle psched wjeczorom ßneh w otm jett, m ateho hölczka w uspröznjeneho ßedzo. P o

sdaczu 8 le tn y hölczk bksche korbik, pod kotrehoz wod^eczom ßo la m p a ßweczesche, p o rn jo ßebi stajit a wotpoczowasche ne tto wschön w uspröznjeny a pschi kußazej symje psche- poczeny. N atnscha jeho derje snajesche; besche to h a jn - kowy najstarschi, a M a rz y n e j r ja n e j m ödrej woczi hladaschtej s Jankow eho czerwjenoliczkateho lnbosneho w oblicza. „N jekniczom ne hölczisko", tak da ßo N atnscha do d^escza, „schto masch ßo n a m ojn towkn ßydacz. Czakaj, ja chzn czi nohi czinicz. C zin , so prjecz pschindzesch. M yßlisch drje ßebi, so ßym sa tebje a twojeho rnnjecza towkn w n m je tt? N jekniczomne hajnkowe lehnid to . H a j wschak ha j, jablnko daloko w ot schtoma n jep ad n je ." P oß ledn je ß tow a n a to ßynk w jazy ßtyschat njebesche; wschdn n aströzany besche pschi prenich hrnbych. ßtowach s tau n t a s boka n a hrnbcho zelesnikarja pohladawschi ßo w o tß a lit a khwatasche, so by psches zelesnizn n a pnczik k leßej wjedzazy ßo podat. Tez zelesniski n a h la d o w a r Natnscha dzesche n a zelesnizn. H dyz saßo dom oj dzesche, besche ßo sym a powjetschila, löhka m tha stnpasche se scmje, tb to ßweczachn hwesdy hischcze psches n jn . „W jed ro ßo wescze pscheczißnje", börbotasche N atnscha pschi ßebi, „ ja to w m o jim ra m je n jn cznjn , nadzijom nje zaneho noweho ßneha n jedostan jem y , kaz psched 2 0 le tam i pokntny dzen. T o bychn saßo wschelazy w ßnesy symny ro w d arm o n a m a k a li." W ö jstwje 'saßweczi ßweczkn a po d a ßo n a dzeto , ßebi w kropje mnczkn n a w a ri.z . „ T a jk a w kropje mnczka bndze zotdkej how icz", bö rbo tasche pschi ßebi, „pscheioz pschi tajkej symje dyrb i czlowjek snntskach ßebi zotdk wntepicz, hewak möhl smjersnncz. H a j , h a j , smjersnncz njeje niczo r jan e , to la wschelazy lndzo hischcze hörschn a bolosnischn ßmjercz saßtnza. H ajnkej a wschem jeho w nropacham chzyt to la ta jkn sym n popschecz, so bychn dychacz saby li." T ak powjedasche ß a m se ßobn, kaz wschitzy lndzo, kotsiz ßn wjetschi dzel közdeho d n ja ßam i.

N e tto besche w kropje mnczka n a w a rje n a a 6e do wyschscheje rö le s ta jc n a , so njeby w n s tu d n n la ; pschetoz czah, kotryz w 6 hodz. pschindze, dyrbjesche n im o bycz p rje d y , hacz mözesche ßebi N atnscha n a wjeczer po- m yßlicz. W jeczor w 8 hodz. pschindze hischcze jedyn a po tom mejesche m era hacz do nozy dw eju. Hischcze t > a d ruhe w dom je w obstara . Pschi tym storczi knihoweje polzy a s ta ra b ib lija , kotrnz besche w ot m aczer^ herbow at, padze n a semju, hdzez w otew rjena leza wosta. Kak dotho njebesche do njeje p o h lad at. W n je j wschak tez wjele njestejesche sa tajkeho pekneho a hödneho czlowjeka, kaz to la w ön besche. T o la jeho woczi padnuschtej n a ru n je w otew rjenn stro n u . T a m stejesche wo K a in u a H a b e lu . D z iw n je doscz, to wez jeho sajim a. D u z tü tn s tro n u czita. H dyz k K ainow em u w otm ol- w jenjn pschiiidze: „ S s y m dha ja ßwojeho b ra tr aw a jc h ta r?" besche hrosne ßm ejkotanje n a jeho Huboma' widzecz. „T a jk ile K a in , tö n we ßo derje wureczecz",

jako pak poklecze czitasche, kiz n a K a in a pschilidze, tschaßesche jeho styskna bojoscz; w ön saczini rucze knihi o staji je n a knihowu polzu.

Czah dyrbjesche tu nčtfo skoro bycz, a n a h la d o w a r dusche toon, so by pucz saschlahow ai; n a sd a la besche tez hizo lokom otiva ßlyschecz. „ P o p raw y m tu p raw je njetrjebawschi s te ju " , menjesche pschi ßebi, „pschetoz netto po tu tym pucû to la zadyn poß njepschindze. H a j, wo zne, tehdy je neschto Hinasche; a le n e tto , ro symje! A le njeßweczi dha ßo tam predku m a la ßweczka?" Hacz hizo n a zelesnizy abo hischcze n a puczu, njeje rosdzklicz d la wulkeje m lh y ; a le ßweza blisko pschi semi dyrbjesche to bycz. „H ej, h e j" , saw ola N atuscha, „chzesch-li hischcze psches scheny, dha khw ataj, khw ata j!" Z a n e w otm ol- wjenje — ta ßweczka ßo n jeh ibnu . Natuscha wolasche wötsischo, ale saßo p o darm o . „ W ö n chze wesczc czahej najp rjedy n im o dojecz dacz", menjesche n a h la d o w a r a saschlahowa pucz. H izo besche khetro w bliskosczi ro p o t ßo pschiblizowazeho czaha ßlyschecz a lokom otivowej ßwezy ßo psches m lh u ßwcczeschtej kaz wulkej straschnej

■ ßapazej woczi nekajkeho rubjezneho swkrjecza. N atuscha • njemözesche ßwoje wöczko w ot m aleje ßo njehibazeje

ßweczki wotwobroczicz. Czim dleje n a n ju hladasche, i czim wesczische bu jem u, so ta ß am a n a schenach lezesche, : ,a niz n a puczu. A le schto dha mözesche to n a ßwecze ^ b y c z ? S s n a n o nckajke scherjenje? Nekajki buch, kiz

w row je zaneho m era n im a ? Hdzez je wulki poklad ; skhowany, tam skakaju, kaz ßo pow jeda, duchojo s ta j-

kimi ßweczkami. A le scherjenja to la n jejßu . S chtö i dha tajke baßniczki w öri! Abo je ß n a n o to czlowjek, > kiz je tam wotpocznucz chzyl a je w u ß n u l? D u z jem u , n a jene dobo pschipadnje, w ön njewjedzesche kak, ha jn -

kowy ßynk, kotrehoz besche ta t h rub je se ßwojeje law ki w uhnak. A le tö n dyrbjesche to la daw nv hizo domach byc^. A le netto w u h lad a pschi ßweczzy m aieho czlowjeka lezo. H a j, ha j, to besche hajnkow y ßynk, ßynk jeho najwjetscheho njepscheczela. W ö n lezesche n a schenach, po kotrychz ßo czah pschiblizowasche. W ö n ta m s m erom spasche, spasche saznej ßm jerczi napschecziwo. Natuscha strach widzesche, w kotrym z dzeczo besche; a le w ön am

1 stawczka njehibnje, so by dzeczo se stracha w um öhl. H elfle ßm ejkotanje cz'ehnjesche psches jeho wobliczo. W buchn widsesche hizo, kak hajnkej pod ßo ßwkczazy bozo-dzöscz'owy schtom ro s to r la n e czAko jeho ßynka pschinjeßu, kak w ön w sadwclo o an ju ruzy ta m a a kak M a rz y n e j r ja n e j wöczzy horz ßylsy placzetej. W ö n to zyle jaßn je widzesche: H a j, p lak ajta j, pkakajtaj, schto

n h a w am aj netto wulke iobycze w lo te riji. W öj ßebi to wo n je poknje sc ßkuzikoj. S s n a n o Pak je

hizo smjersko a je m orw e. Njech je kaz chze, h a ja jeho w ajch ta r?chezo blize pschindze czah. Wötsischo hrim otachu cze wjercsaze koleßa, pschezo wötsischo stonasche

lokom otiva. W o n a stonasche: K a m , K a m ! Schto hrim achu schczerczaze koleßa? W o n e w olachu: P o k la ty , poklaty , pok la ty ! D u z w u h lad a Natusch w buchn dzesczowej m ödrej wöczzy; w onej jeho kaz proscheschtej: pom haj, p o m h a j! Hischcze jcniczke wokomiknjenje, a lokom otiva je ßw öj m ordarsk i skutk dokonjala — dha sakschieza zelesniski n a h la d o w a r a besche psches scheny skoczil, besche dzeczo h rabnuk a lezesche s n im w pschö- row je — sady njeho schumjesche czah n im o . H luboko sdychujo sh raba ßo N atuscha a donjeße dzeczo do ßwojeje js tw y ; wone besche blede, ßo njehibasche a sdasche ßo m orw e bycz. „Pscheposdê, posdze!" sdycho- wasche N atuscha. P o to m wupschestre w olm jane rubischczo n a sem ju, seßleka ßynka a pocza jeho se ßnkhom ry b o - wacz. „ S s n a n o budzich jeho hischcze pschi ziw jenju nam ak a l, hdy budzich ta m hnydom schok, jako jeho w u h lad ach " , porokowasche ßebi, a p ren i kröcz po dolhich letach czischczesche ßo m o d litw a s jeho satorhnjeneje w u tro b y : „K njeze, knjeze, n jendz so m n n do ß uda . Ach, so to la njeby pscheposdze byko!"

T o la njeczerwjenjesche ßo hizo koza; njepocza w ön dychacz? Pschezo kruczischo w ön rybowasche, pschezo nutrnischo proschesche jeho duscha wo ßm ilen je . H a j, n e tto hibachu ßo porsty , ne tto w otew ri woczi. B ü rsy mözesche N atuscha dzeczo do ßwojeho koza pokozicz a jem u neschto w ot ßwojeje pschihotvwaneje w kropje muczki dacz. Dzeczo möjesche netto wobej woczi w otew rjeuej a hladasche wokoko ßo , jako by neschto pytako. „ M ö j korbik, m öj korbik", pocza n a poßledku. „ T w ö j korbik, ach tö n je wonkach. J a hnydom po n jö n du , lehn ßo a sp i." Dzkczo spokoji ßo a börsy besche w m ern y m sp an ju . N atuscha wosta khwilu pschi lozu , po tom Pak dusche w on schlahi wröczo wsacz a sa korbikom h ladacz. H a j, tu lezesche, zyle rosm jeczeny a do tyßaz kruchow rosto lczeny . N atuscha sa rza , jako jön w u h lad a . P ö d la lezesche njewobschkodzena bleschka s haptyki, kotraz besche najsketscho hizo prjedy s korbika w upadnuka. N a h la d o w a r nam aka ßo dom oj wröcziwschi dzeczo w hkubokim span ju .

A le nktko bu wonkach wscho ziwe. S ty skn iw e wo- kanje ßo ßlyschesche a N atuscha stupi psched durje . T a m stejesche hajnk se ßw ojim wotroczkom. „Njejscze m ojeho ßynka w id ze li? " woprascha ßo hajnk n jem erny . „ W ö n je tu , ziwy a s tro w y " , w o tm olw i N atuscha. „Z iw y a strow y, w opraw dê?" „ H a j, h a j, hdyz tez sp i." „ D u z dzi h n y d o m " , w obroczi ßo hajnk n a ßw ojeho wotroczka, „ a p ra j zonje, so ßm y to dzkczo ziwe a strow e n am ak a li a so ßo wo n je bojecz n je trjeb a ." P o to m dzesche sa N atuschom dö jstwy. „ M o ja z o n a " , t a t powjedasche bjes ty m , „ f lh o ri wczera n a h le . D z en ß a pschindze n e tto tĕ ta t a n a p iß a rezept, a le nichtö njemejesche khwile do haptyki hicz. D u z bische n a ju ßynk sw öln iw y. M ö j jem u hicz dachm oj; njemözesche ßo jem u to la niczo stacz, pucz je wschak dobry a bje wscheho

39

40stracha. N ttko Pak ßo ja r a wo njeho bojachmy, dokelz tak dolho wonkach w osta. A le kak dha pschindze, so je w ön tu po la w a ß ? " „ W ö n besche njedaloko w ot tu ßebi w ßnesy w u ß n u t" , powjedasche Natuscha p o m atu , jako by jem u közde ßkowczko w ulku prözu czinilo. „S ch to , wußnuk w ßnesyL T o je to lw zakoßnje straschue!" „ H a j , mejach tez prözu , so jeho saßo shrejach."

M tk o stejesche hajnk pschi kozu ßwojeho makeho J a n k a a besche jeho s w obem aj rukom aj w objim at. W öu wotuczi a sapschimnu n a n o w u ruku. „ S s m i ln y B o z o !" sdychuy hajnk, „hdy budzische m öj ßyuk smjersuuk! Ale hdjedhalezesche? H dzejehonam akaschcze?" „N azelesn izy , u a schenach." „ M ö j B o z o ! n a schenach?" saw ola hajnk, „ a czah, ßm iln y B o z o , a lokom otiva — ? " . „ T a bu dzische pschi ßam ym psches njeho schka", pschistaji N atuscha czische. „A ty , ty ßy jeho w um öhk? O kak m am ßo tebi dzakowacz, ty m öj dvbroczelo, kotrehoz ßym tak zyle n jespösnat." H orze ßylsy maczachu hajnkowe wobliczo, jako zelesnikarja w objim ajo k ßebi ttöczeschc. T ö n Pak ßo wobarasche a rjeknu: „ T y m je sa lepscheho dzerzisch, hacz ß y m ; pschetoz mözesch m i to w odacz? bjcs B ozeho ßm ilen ja , kiz w poß len im w okom iknjcnju m oju kam jen-tw jerdu w u tro b u smjehczi, budzische tw oje dz^cjo netko m orw e bylo a ja budzich tu stak jako jeho m o rd a r ."

N aströzany stupi hajnk kroczel do sady, potom pak w u tro b n je NatUschown r u h t pschimnu a rje k n u : „D zakuj- m oj ßo B o h u , a le tebi chzu ja ßo dzakowacz, so ßy m oje dzeczo w m nöh l; a je -li czi czezko p a d n u lo , dha ßo czi czim böle dzakuju ." „ H a jn k o " , prajesche N atuscha, „ ty ßy lepschi, dyzli j a ! " „ T o ßo prascha", w otm olw i tö n , „ ja ßo tez rjcn je pschecziwo tebi sadzerzal njejßym a m am wjele w iny n a tw ojim hidzenju. A le chzemoj wscho hidzenje a wschön hnew pohrjebacz. Luboscz d y rb i knjezicz." Pschi ty m poskiczi jem u ßw oju ruku. A Natuscha ju pschimny. W obem aj bksche B o ze dzeczo pscheczelowu w u tro b u w vbrad^iko. B ö h m a spodobanje n a lubosc^i. ^ _ _ _ _ _ _ _ _

S iujc do blöta!J e to stare shoujenje, so ßo jenem u po ty m , schtoz

je sakasane, n a jb ö le löschtnje. K aponez J u r i j mejesche w n anow ej sahrodse doscz rjanych kruschwow a jabkukow, kotrez by ßebi w otschGpacz m öhl. W ö n pak bk lösy

hölz a jem u ßo sdasche, jako d y rb ja l ßad , kiz w knjch, sahrodze n a schtomach a pschi sczenach w ißy, w jele lepje ßtodzicz. T u te kruschwy a jabluczka jem u do wöczkoiv k a la ju a wön ßo sdzerzccz njem öze, jedyn dzen, hdy; se schule dze, ßo skradzu do sahrody pschischmatacz. Wön n jew obhladu je pak ßebi jenoz te r ja n e plody , ale s porstami

sa n im i pschima. M ac h paduch,kiz be ßebi ßwojn schulsku löschn s pkodam i ua» pjclniks ßo njfc mako naströzi, jako n a bobo widzi, so sahrodnik s wulkim kijom n a njeho dze. S o byßuro- wem u ßndej ww czeknul, kotrys jem u hrosy, lesy skök n a m m j», pschi kotrejz ßwoje lösystwo wuwzedze, a je ßo tez hizo kaz köczka psches nju n a drnhibok dele ß ttn u l, jako tu wulkeho rjeczas nika wuhlada, kiz jem u ßwoje suby pokasuje a hrosy jeho na kruchi rostor-

hacz! N a jenym boku m u rje sahrodnik s kijom , na d ru h im p o ß ; schtö möze w opißacz, w kajkej styskuosczi tu tö n m lody paduch wißy a s zylej schiju po pomozy w o la ! Kak je ßo s tnteje nusy wumöhk, to njewemy, a le to wemy, so je ßo czaß ßwojeho ziw jenja wscheho lösystwa wostajik a tö n schpruch ßw jatcho p ißm a W po- m jatku khowak: Schtöz kranyk je, tö n n jekran wjazy, pschetoz n jepraw e kubko njctyje!

Kermufche 1888.2 6 . a n g n s ta : W osporkska. — 9 . sep tem b ra : H odzijska. — 3 0 . sep tem b ra : B elczanska, Borschczanska, I

B udesteczanska. — 1 4 . o k to b ra : W ujesdzanska, P a lo w sk a . — 2 1 . o k to b ra : Hnsczanska, N jeß w acM lsk a . — 2 8 . o k to b ra : Bukeczanska, Hrodzischcchnska, K etliczanska, K oteczanska, N oßaczanska . — 4 . n o v e m b ra : B a rtf ta , H ucz in jan sk a , Klukschanska, M alesch an sk a , M a to -B u d y sc h in sk a , M eschczanska, Porschiska. — 1 1 . novem bra: M inakakska, Rakeczanska.

O ł ^ ł O

fn sserbow - serbski-institut.de

Documents