AUTOR

ZYHDI AXHEMI

ENGLISH - ALBANIAN -SERBIAN VOKABULAR I FJALËVE DHE

VOCABULARY TERMEVE NGA LËMI I SHERBIMIT

WORDS & IDIOMS DOGANOR

FROM THE FIELD OF ANGLISHT-SHQIP- SERBISHT

CUSTOMS SERVICE

RECENSENT:

PROF. DR. PARTIZAN SHUPERKA

PROF. DR. MURTEZA SHLLAKU

PROF. ABDYL ZHAVELI

LEKTYRA:

PROF. BURHAN GJERQEKU

PROF. ANDREJ SEVER

DIZAJNI I BALLINËS:

FATLUM HALITI

TEKNIKA:ECC.I DIPLOMUAR

VAHEDIN QERIMI

P A R A T H Ë N J E

Përvoja ime e gjatë 3o vjeçare dhe dashuria ndaj profesionit të doganierit ishin shkas dhe inspirim për qasje të përkushtuar të përzgjedhjes dhe grumbullimit në një vend, të termeve, nocioneve, shprehjeve dhe instituteve juridike doganore, tregtisë së jashtme dhe të transportit ndërkombëtar të mallrave, pa pretendim se e kam përmbyllur këtë koleksionim në tërësi.

Në ligjëratat që kisha fat t'iu mbaj gjeneratave të reja të doganierëve, pos tjerash, ata i kam përgëzuar për pozitën e tyre të rëndësishme në organet e administratës shtetërore dhe të privilegjit të tyre, duke u shprehur figurativisht "të ambasadoreve" në kufijtë e territorit doganor të Kosovës,kufinjë jo të ndarjes, por të afrimit dhe të bashkimit me botën e progresit.

Njohja e termeve dhe e shprehjeve nga fusha e këtij trajtimi mendoj që është imperativ për sajimin e një gjuhe profesionale, të kuptueshme dhe decidive, çfarë e përdorë ligjdhënësi në hartimin e dispozitave ligjore, por të një stili të standardizuar që ngërthen në veti specifikat gjuhësore të Kodit doganor si "Legs Specialis" (Ligj Special) dhe të dispozitave të tjera që pasojnë.

Komunikimi gojor dhe me shkrim me fjalor profesional e të kuptuar mirë i jep shërbimit imazhin dhe kulturën e artit gjuhësor. Duke ushtruar punët dhe detyrat, në dokumentacionin që e përcjell mallin, doganierët shpesh ndeshen me terma dhe nocione të panjohura,andaj njohja solide gjuhëve të huaja, e sidomos e gjuhës angleze, i eviton barierat procedurale duke mundësuar qarkullimin më të shpejtë të vlerave materiale dhe shpirtërore, në njërën anë,e në anën tjetër atribuon në afrinë e njerëzve të racave,kombeve dhe të konfesioneve të tjera. Synim kryesor imi është që përmes këtij fjalorthi t’i paraqes në mënyrë sa më besnike idiomat e cekura më lartë, si dhe përcaktimin e tyre sa më me vend e autentik. Këtu janë kapur mbi 4ooo fjalë e shprehje, duke konsultuar literaturë dhe fjalore të ndryshëm, nga të cilët do ta veçoja atë të kolegut tim të vyer, Silvester Varga.

Është kënaqësia ime t'iu shpreh mirënjohje dhe falendërim kolegeve te punës: Lulëzim Rafunës, Arben Spahiut, Blerim Halimit, Dardan Shales dhe Lumnije Ahmetit si dhe birit tim, Virgjil Axhemit, për përkrahje në literaturë, kurajo dhe inspirim. Me gjuhë të pastër profesionale, shpresoj që edhe Shërbimi ynë i kontribuon një çik periudhës së rëndë të transicionit dhe të afrimit më të shpejtë kah Evropa dhe në përgjithësi kah globalizimi. Bota me të vërtetë po bëhet një " Fshat i Madh". Të gjitha vërejtjet dhe plotësimet e arsyeshme e qëllimmira nga lexuesit e nderuar i mirëpres, dhe ato do zënë vend në ndonjë ribotim eventual të mëvonshëm.

Autori

P R E F A C E

My experience for more than thirty years and the passion for the profession of the customs officer were the reason and inspiration for one dedicated approach on gathering and electing in one place the words, notions and institutional idioms from the field of Customs service, international trade and international transport, not pretending that I have over closed the collection as whole.

I had the honor to give lectures to the new generations of the customs officers, except other, I expressed my congratulations for their very important position within the administration and their privilege, figuratively saying to be ambassadors at the borders of Kosova territories, borders which do not separate but bring it close to the civilized world.

The knowledge of terms and idioms from this field of mind treatment which is binding for creating a professional language, decisive and understandable, which is preferred by the authorities on compiling the regulations.That means of a standardized style which over helms within it the language specifics of Custom Code as "Legs Specials" and other dispositions which follow. The oral and writing communication, with a professional vocabulary which is well understood gives to the service the image and the culture of language art. While in works and duties, in the papers by which the goods are followed, the custom officers often meet unknown terms and notions, so a good knowledge of foreign languages and especially of English, excludes the procedural bars enabling quick circulation of spiritual and material values in one side, and at the other confessions. The main aim of this dictionary is to give as more identically as possible the idioms given above, and giving their meaning as authentically as possible. This modest dictionary which in one version of translation contains more than 4000 words and idioms i compiled, consulting different literature and dictionaries from which I can stress the one published by my hard working colleague from this field, Silvester Varga. I must express my appreciation and thanks to my work colleagues: Lulzim Rafuna, Arben Spahiu, Blerim Halimi, Dardan Shala, Lumnije Ahmeti and my son Virgjil Axhemi for their support at the literature field as for encouraging and giving me inspiration. With a clear and professional language I hope our Service gives a small contribution to a difficult transitional period and to an accelerating leaning towards Europe and globalization process. The world is really becoming a Big Village. All the objections and additions from the honored readers are welcome with the aim of completion for an eventual republishing.

The Author

ENGLISH SHQIP SRPSKI

A

abalienation tjetërsim,shitje otu!ivanje, prodaja

abandon braktisje,heqje dorë ostavljanje, ustupanje

abandon free of expences to the revenue

braktisje,(ofertë)ne dobi të shtetit pa të drejtë në kundërvlerë

ustupanje u korist drzave bez prava na naknadu

abatement(tax) pakësim,zvogëlim,ulje tatimi umanjivanje (poreza)

abbreviation shkurtesë skra"enica

abduct rrëmbej kidnapovati

abduction rrëmbim kidnapovanje

abet nxitje,bindje,mbush mendje navesti, podsta"i, sau#estvovati

abetment pjesëmarrje sau#esništvo

abetment in crime pjesëmarrje në krim sau#esništvo u zlo#inu

ability zotësi,aftësi,shkathtësi sposobnost, mogu"nost

ability aftësi,zotësi(juridike) pravna sposobnost

ability of judgement zotësi për të gjykuar sposobnost rasu!ivanja

able i aftë,i zoti sposoban, kadar

aboard në kuvertë të anijes,aeroplanit u prevoznom sredstvu

abolish heq,anuloj ukidanje, abolicija

abolition of a low anuloj ligjin ukidanje zakona

abolition of free zone heqje,anulim i zonës së lirë ukidanje slobodne zone

aborigines paraardhës starosedeoc

above par mbi paritet iznad pariteta

abroad jashtë vendit inostranstvo

absent që mungon,jo i pranishëm odsutan

absolute absolut,i përkryer apsolutan,savršen

absolute liability përgjegjësi absolute apsolutna odgovornost

absolute rights të drejta absolute apsolutna prava

absolute decree aktgjykim i plotëfuqishëm punopravna presuda

absolute discharge shkarkim absolut punopravno osloba!anje

absolute discretion diskrecion i plotë potpuna diskrecija

absolute rent rentë absolute apsolutna renta

absolute value vlerë absolute apsolutna vrednost

absolve shfajësoj,ndjej,fal opraštanje

abstinence tërheqje(vetëpërmbajtje nga konsumimi i drogës) uzdržavanje

abundance of goods lepezë(asortiment)i gjerë i mallrave širok asortiman robe

abuse keqpërdorim zloupotreba,zlostavljanje

abutting fqinjë,kufitar komšija, grani#ar

acceptance pranim,miratim prijem, odobrenje acceptance of the declaration pranim i deklaratës prijem deklaracije

access afrim,qasje,leje afrimi pristup

accession bashkangjitje,shoqërim pristupanje

accessory plotësues,i shtuar,ndihmës oprema, pribor, priklju#ci

accident fatkeqësi,aksident,avari nezgoda, nesre"a, havarija

accidental i rastësishëm,i papritur slu#ajno, neo#ekivano

accommodation përshtatje,marrëveshje,ujdi prilago!avanje, smeštaj

accompany përcjell,shoqëroj propratni

accompanying document dokument shoqërues, fletëpërcjellëse propratni dokument

accomplice ndihmës,bashkëfajtor saradnik, sau#esnik

accomplicity(in crime) pjesëmarrje në vepër penale sau#esništvo u zlo#inu

accomplish i plotëson,i përmbush ispuniti, ostvariti

accomplished i kryer ostvaren, ispunjen, završen

accord pajtohem,dakortohem sporazum, saglasnost

accordance compliance përmbushje e kërkesës udovoljavanje (zahtevu)

according to the law në pajtim me ligjin u skladu sa zakonom

account llogari,hesap ra#un

accountancy,bookkeeping mbajtje e librave afariste(kontimi) ra#unododstvo

accreditation akreditim akreditacija

accrue (me,të,i)lidhet,shtohet,kthehet) prispeti, gomilati,narastiti

accuracy saktësi preciznost, ta#nost, ispravnost

accuracy of the particulars of the decelaration

përmirësim i shënimeve në deklaratën (doganore)

ispravnost podataka udeklaraciji

acknowledge receipt of pranim i marrjes potvr!ivanje prijema

acquire fitoj,përvetësoj ste#i, nabaviti, zadobiti

acquired right e drejtë e fituar ste#eno pravo

acquisition përfitimi,furnizimi dobijanje, nabavka

acquisition of origin përfitimi i statusit të origjinës dobijanje statusa porekla

acquisition of prefential përfitimi i lehtësive preferenciale sticanje preferencijala

act akt,veprim #in, #initi, delovati

act in one’s own name and on one’s own behalf vepron në emër dhe llogari të vet

delovati u svoje ime i na svoj racun

act of God (force major) fuqija madhore viša sila (prirodna nepogoda)

action akcion,veprim,padi akcija, radnja, delovanje

action for denial of rights padi për kontestimin e të drejtave tužba za osporavanje prava

actual exportation eksportimi real,i vërtetë stvarni, realni izvoz

actual net weight pesha netto reale realna neto težina

actually paid e paguar realisht(vlera) stvarno pla"ena (vrednost)

acusation charge akuza,ngritje e padisë podizanje optužbe

ad hoc,occasional ikohëpaskohshëm,ndonjëher za datu priliku, povremeno

ad interim(lat.) përkohësisht,gjatë kohës që privremeno

ad valorem duty dogana sipas vlerës carina po vrednosti

add shtesë,plotësim dodati, dopuniti

added value vlera shtesë dodatna vrednost

addict. .i varur(ves i lig) zavistan

addiction dependence varësi(psh.nga narkotikët) posve"enost zavisnosti

additional quota kontingjent plotësues dodatna kvota

additional security garancioni plotësues dopunska garancija

address adresa adresa

adjoing the boundary përbri kufirit,fqinjësor grani#i se, pograni#ni

adjudge gjykoj,dënoj osuditi, doneti presudu

adjustment rregullim,ndreqje,përshtatje podesiti, usaglasiti

administration administratë,udhëheqje administracija, uprava

administration procedures procedura administrative upravni postupak

administrative cooperation bashkëpunim administrativ administrativna saradnja

administrative customs control kontrolli administrativ

administrativna carinska kontrola

administrative document dokument administrative administrativni dokument

administrative formalities formalitetet administrative administrativne propisane forme,

administrative inspection inspektimi administrativ administrativna inspekcija

administrative law e drejtë administrative administrativni zakon

administrative measures masa administrative administrativne mere

administrative power pushteti administrativ administrativna vlast administrative temporaire/temporary admission karneti ATA(import i përkohshëm)

ATA karnet (privremeni uvoz)

admission leje dopuštenje, prijem, ulazak

admission of goods free of duty importimi i mallit pa doganë

ulazak robe bez carinjenja

admission entry leje për hyrje dozvola za ulazak

admit goods into warehouse lejon magazinimin e mallit odobrava skladištenje robe

adolescence moshë e mitur adolescencija, maloletnost

adulteration falsifikim falsifikovanje

advance shkoj përpara,avansoj unapred, avansiram

advance payment pagesë avansi pla"anje unapred,

advanced freight transporti i paguar paraprakisht transport unapred pla"en

advertising goods material reklamues reklamna roba

advertisement shpallje, lajmërim reklama, oglas

advertising sample mostrat reklamuese reklamni uzorak

advice këshillë savet

advisable i rekomanduar koristan, preporu#ljiv

advised i informuar obavešten

advisor,adviser këshillëdhënës savetnik

advocate avokat zastupnik

affix ngjis,shtoj dodati,pripojiti

affiliate filialë e bashkangjitur pripojiti filijalu, podržnicu

affirm dëshmoj tvrditi, svedo#iti

affixed vendosja e plombës (plumcës) postavljanje plombe

affixing marks on goods ngjitja e markës në mallra postavljanje oznake na robu

affixing of customs seals vendosja e plombes doganore postavljanje carinske plombe

afford jam në gjendje,i lejoj veti priuštiti, biti situiran

affranchise cliroj,shpengoj osloboditi se

after date pas afatit nakon roka

after date payment pagesë e sërishme naknadno pla"anje

against all risks kundër të gjitha rreziqeve protiv svih rizika

against all risks one’s will kundër të gjitha rreziqeve arbitrarisht protiv svih rizika samovoljno

age mosha životno doba

agency agjenci agencija

agenda rendi i ditës dnevni red

agent zyrtar i agjencisë (agjent) zastupnik

agent’s commission provizion i agjentit provizija zastupnika

aggravating circumstance rrethanë rënduese otežavaju"a okolnost

agreed i përcaktuar,i kontraktuar odre!en, ugovoren

agreement marrëveshtje ugovor

agricultural levies taksa bujqësore poljoprivredni porez

aid ndihmë pomo"

aimed synoj,marr në shënjestër usmeren,nišanim

air ajror vazdušni

air border kufi ajror vazdušna granica

air conditioned plant aparat klimatizimi klimatizovano postrojenje

air mail posta me avion avionska pošta

air transport transport ajror vazdušni saobra"aj

aircraft carrier aeroplan bartës nosa# aviona

aircraft components pjesë të aeroplanit delovi aviona

airlaw e drejta ajrore vazdušno pravo

airlift bartje ajrore vazdušni prevoz tereta

airline vijë ajrore vazdušna linija

airport aeroport aerodrom

airport of destination aeroport destinimi odredišni aerodrom

airport customs office zyra doganore e aeroportit carinska kancelarija na aerodromu

airport of departure aeroport i nisjes aerodrom polaska

airport of entry aeroport i hyrjes aerodrom ulaska

airport of loading aeroport i ngarkimit aerodrom utovara

airship aeroanije avion

airspace hapësirë ajrore vazdušni prostor

alcohol alkool alkohol

alcohol beverages pije alkoolike alkoholna pi"a

alcohol by volume sasia e alkooolit në vëllim koli#ina alkohola u volumu

alias pseudonim pseudonim

alibi provë e mungesës alibi

alienator person që heq dorë nga prona lice koje se odri#e vlasništva

aliquot përpjestuar pa mbetje deljenje bez ostatka

all told e thënë e tërë sve re#eno

allow lejon dozvoliti

allowance (reduction rabate) zbritje,rabat popust, rabat

almost thuajse,gati,për një qik skoro sve

also edhe,si dhe tako!e

alter ndërroj, ndryshoj menjati, izmeniti

alternative percentage rules rregullat alternative të përqindjes alternativna procentualna pravila

ambassador ambasador ambasador

ambivalent dyvlerësi dvostruke vrednosti

amend korrigjon,ndryshon ispraviti, promeniti

amend decision korrigjim i vendimit promenti odluku

amercement gjobë globa, kazna

ammunition municion municija

amnesty ndjesë e përgjithshme pomilovanje

among ndërmjet,pranë izme!u,

amorphous pa trajtë,pa veti, pa rregull bezobli#ni

amortization amortizim amortizacija, otplata

amortization depreciation zvogëlim i vlerës umanjenje vrednosti

amount shuma iznos

amount of deducted sasi e zvogëluar iznos umanjenja

amount of the guarantee shumë e garancionit iznos garancije

amount of customs duties shumë e tagrave doganore iznos carinskih dažbina

amount of the premium shumë e premisë iznos premije

amount of the quota sasi e kuotës iznos kvote

amount of the refund shumë e kthimit iznos povra"aja

amplification zgjerim,zmadhim poja#anje

analysis analizë analiza

analytic analizues analiti#an

anatocism kamatë mbi kamatë kamata na kamatu

animal disease sëmundje të kafshëve bolesti kod životinja

annex,enclosure shtojcë dodatak

announce lajmëroj shpall najaviti, objaviti

annual tariff quota kuotë tarifore vjetore godišnja tarifna kvota

annulled decision nullim,prishje e vendimit ukidanje odluke

anomaly parregullsi,përjashtim anomalija, nepravilnost

antedate daton përpara datirati unapred

anticonstitutional antikushtetues protivustavni

anti-dumping masë recesive në import pooštrene mere uvoza

antinomian kontradiktor,i kundërligjshëm protiv moralnog zakona

antiquites antikuitete,sende të vjetra antikvitet, starina

apparent i dukshëm,i kjartë o#igledno, o#evidno

appeal kundërshtim žalba, prigovor

appear duket pojaviti, istupiti

appearance dukuri pojava

appellant ushtrues i kundërshtimit podnosilac žalbe

appendix shtojcë,aneks prilog, dodatak

applicant parashtrues I kërkesës podnosilac zahteva

application kërkesë,lutje prijava, zahtev

application of highest customs duty aplikim i taksës më të lartë doganore

primena najviše carinske dažbine

apply ushtroj lutje,kërkesë primeniti, podneti zahtev

apply for drejtohet për diç prijaviti se, konkurisati za

appoint emëroj,caktoj odrediti, imenovati

apportion përpjestoj razdeliti

apportionment,division shpërndarja raspodela, podela

appraisement estimation vlerësimi procena vrednosti

appreciate vlerëson proceniti, ceniti

apprehend dyshoj,frikësohem,arrest privesti,strahovati

approval leje odobrenje

approve lejon odobriti

approved customs procedure procedura e lejuar doganore odobren carinski postupak

approved export eksport i lejuar odobren izvoz

approved import import i lejuar odobren uvoz

approximate pak a shumë,përafërsisht približno, otprilike

arbitrage arbitrazha arbitraža

arbitrarily me vetëgjyqësi pristrasno, svojevoljno

arbitration of disputes zgjidhje e kontestit me arbitrazhe presuditi u slu#aju neslaganja,arbitrirati

arbitrary or fictitous value vlerësim me hamendje ,fiktiv procena fiktivne vrednosti

archives arkiv arhiva

area hapësirë ,territor oblast, podru#je

argument(reasoning) arsyetim,shtjellim obrazloženje, dokazivanje

arise ngrihet,del,rrjedh,rezulton di"i se, podizati

arm armë oružje

armband lenta në krah oznaka na ramenu, traka

army ushtri,ushtarak vojska

aromatic substances lëndë,substancë aromatike aromati#na supstanca,

arrangement, measure masat,veprimi mera, akcija

arrears borxhe të papaguara nepla"eni dugovi

arrest privim nga liria uhapsiti, pritvoriti, odgoda

arrestee i privuar nga liria pritvorenik, uhapšenik

arrival ardhja,kthimi dolazak, povratak

arrival note lajmërim për arritjen objava dolaska

arrival records, arrival messages paraqitja-paralajmërim i arritjeve

podaci, poruke o dolasku

article nen,paragraf.dispozitë #lan, stav, propis

article in short supply artikull që mungon në treg manjak proizvoda

articles imported disassembled or unassembled

mallra të importuar në gjendje të demontuar të jokomponuar

proizvodi uveženi rasklopljeni ili nesastavljeni

articles of partnership dispozita të kontratës për shoqëri te lirë propisi iz ugovora o slobodnoj asocijaciji

artificial flavouring aromë artificiale vešta#ka aroma

ascertain vërtetoj, caktoj potvrditi, odrediti

aspect këndvështrim,aspect vid, aspekt

assembling komponim,bashkim sastavljanje, spajanje

asses vlerësim,logaritje vrednovati, procenjiti

assessment përcaktim i vlerës procena vrednosti

assets rezervat,stoqet aktiva, rezerva, sredstva

assistance ofrim i ndihmës pruižanje pomo"i

association shoqatë,ligë,organizatë udruženje, savez

assortment zgjedhje,asortiment asortiman, izbor

assume ngarkohem,marr përsipër,pranoj

preuzeti (kontrolu), zauzeti (stav), pretpostaviti

assurance,insurance sigurim osiguranje

assured i siguruari osigurani

ATA carnet karneti ATA ATA karnet

ATA carnet convention konventa ATA ATA konvencija

atomic energy,nuclear power enerxhi atomike,forcë nukleare atomska, nuklearna energija

atonement shlyerje e fajit brisanje krivice

attach ngjitje,lidhje spojiti, propratiti

attaché përfaqesues,atashe ataše

attached i lidhur(me dike) vezan(sa nekim)

attachment ngjis,lidh,bashkoj vezujem,prilažem

attempt tentim,mundim,përpjekie pokušaj, napad

attention vërejtje,vëmendje,kujdes pažnja, opomena

attest dëshmim svedo#iti, overiti

attestation of eye witnesses deklaratat mbi vrojtimet e dëshmitarëve izjava o#evica

attorney prokurori javni tužilac

attribute cilësi,vecori svojstva, karakteristike

attrition tretje,ronitje rastvaranje,odronjavanje

attune përshtas,pajtoj prilagoditi, uskladiti

auction licitim,shitje publike licitacija, javna prodaja

audit shqyrtim,kontroll kontrola,revizija

audition dëgjim,provë,selektim saslušanje, selektiranje

auditor revizor,kontrollor revizor, kontrolor

authenticate,certify,verify vërteton potvrditi, overiti

authenticated(document) dokument autentik autenti#an dokument

authentication vërtetim,autenticitet potvrda, autenti#nost

authenticity and correctness of movement certificates

autenticiteti dhe korrektësia e çertifikatave të transportit

verodostojnost i ispravnost transportnih uverenja

authenticity of document identitet i dokumentave verodostojnost dokumenta

authorization for inward processing procedure

lejim i procedurës së përpunimit të brendshëm(aktiv)

ovlaš"enje za postupak unutrašnjeg oplemenjivanja

authorization to use the autward processing procedure

lejimi i procedurës së përpunimit të jashtëm (pasiv)

ovlaš"enje za postupak spoljneg oplemenjivanja

authorize lejoj,miratoj ovlastiti, odobriti

authorized consignee adresanti i pranuar ovlaš"eni primalac

authorized destruction lejimi i asgjësimit odobreno uništavanje

authorized representative of the exporter përfaqsues i lejuar i eksportimit

ovlaš"eni izvozni predstavnik

authorized signature,authentic sign nënshkrim i verifikuar

ovlaš"eni potpis, verodostojan znak

authorized warehouse keeper pronar i autorizuar i depos

ovlaš"eni držalac skladišta

automatc data processing përpunimi automatik i të dhënave automatska obrada podataka

automated control system sistemi automatik i kontrollit automatski sistem kontrole

autonomous suspensive measures masa të pavarura suspensive

nezavisne suspenzivne mere

auxiliary ndihmës pomo"ni

availability vlerë e kapshme raspolaganje, dostupnost

average mesatare prose#ni

average price çmimi mesatar prose#na cena

average volume of trade vëllimi mesatar i tregtisë prose#ni trgovinski obim

avoid shmangem nga, ruhem nga izbe"i

avoidance of law mospërfillje e ligjit izbegavanje zakona

axiom i,e,vërtetë #injenica, osnovno na#elo

axis bosht osovina

axle load ngarkesa e boshtit osovinska nosivost

azote azot azot

azure kaltërsi plavetnilo

B

background prapaskenë,sfond pozadina,poreklo

bacon mish derri,proshutë slanina

bacteria mikrobe,bakterie bakterija

bag thes,strajcë,valixhe vre"a, torba, tašna

baggage plaçka personale li#ni prtljag

baggage of travelers plaçka të udhëtarve li#ni prtljag putnika

baggage, luggage paketa (bagazh) li#ni prtljag, prtljag

bail kaucion kaucija

balance bilanc,saldo bilans, izjedna#iti

balance of account bilanci pagesor bilans ra#una

balance of account baraspeshë e logarisë izravnanje ra#una

balance sheet footing vërtetim mbi gjendjen e bilansit potvrda o stanju bilansa

bales top.rulo,deng den#ana roba, roba u balama

balkan route transverzala (rruga) ballkanike balkanska transverzala

ball bearing kushinetë me sacma kugli#ni ležaj

ball race kushinetë prsten kugli#nog ležaja

ban ndalesë zabrana

bandage lidhëse,fashë zavoj

bandbox kuti e lehtë për tesha lak sanduk za robu

bandit cub,pirat bandit

bank bankë banka

bank account logaria bankare bankovni ra#un

bank branch filial i bankës bankarska filijala

bank commission provizion i bankës bankarska provizija

bank credit kredi bankare bankarski kredit

bank deposit pjesëmarrja bankare bankarsko u#eš"e

bank guarantee garancioni bankar bankarska garancija

bank of circulation,bank of issue,central bank banka qëndrore centralna banka

bank of deposit banka depozitare banka depozita

bank share aksione bankare bankarske akcije

bank transfer kalimi i mjeteve pagesore prenos bankarskih sredstava

banking data shënimet bankare bankarski zapisi

bank-note apoen i parasë prej letres(bankënotë) banknota, nov#anica

bankrupt bankrotim,falimentim bankrot, pod ste#ajem

bar(of iron) shufer hekuri gvozdena šipka

bar code bar-kod,shifër bar kod

barbed wire tel me xhemba bodljikava žica

bargain blerje e lirë povoljna kupovina

barge lundër,maunë dereglija, teretna la!a

bearm brum testo

barrel bucele,fuqi bure, ba#va, mera za zapreminu

barricade pritë,pengesë prepreka

barrier pengesë barijera, smetnja

barter ndërrim mallrash trampa

barter agreement marrëveshtje barteri sporazum o trampi

barter transaction punë me kompenzim kompenzacioni posao

barter transaction afarizëm në ndërrim të mallrave transakcija u trampi

bases to determine the amount of import duties

baza për caktimin e shumës së tagrave importuese

osnovica za utvr!ivanje iznosa uvoznih dažbina

basic amount shumë themelore osnovni iznos

basic principle parim themelor osnovni princip

basic producte prodhime bazike osnovni proizvod

basic provisions masat themelore osnovne mere

basic regulation rregulativa themelore osnovna ragulativa

basic text teksti themelor osnovni tekst

basis bazë,themel osnova, temelj

basis for calculating quotas baza për logaritje të kontingjentit osnova za ra#unanje kvota

basket of currencies shporta valutore valutna korpa

be processed,undergo processing operations kalon në operimet e përpunimit

prolazi kroz proces obrade

battery batare,bateri elektrike akumularor, baterija

bazaar,(charity bazaar) pazar,treg (shitje bëmirëse) pijaca, dobrotvorna prodaja

beaker qelq,gotë #aša

bean fasule pasulj

beast bishë,shtazë,kafshë zver

bee bletë p#ela

beef mish gjedhi govedina

beer birra pivo

beet rrepë e kuqe repa, še#erna repa

behaviour qëndrim,sjellje ponašanje, vladanje

beneficiary i privilegjuari privilegovan, povlaš"en

benefit përparësi,dobi prednost, korist

benefiting countries and territories shtetet dhe territoret e privilegjuara

povlaš"ene države i teritorije

benefit(derive benefit from customs) privilegj doganor carinska povlastica

best before(end) afati i përdorimit deri… rok upotrebe do...

bilateral agreement marrëveshtje dypalëshe ( bilaterale) bilateralni sporazum

bilateral quota kontingjent i ndërsjelltë,reciprok bilateralne kvote

bill fletëngarkesë tovarni list

billo f exchange,draft kambial menica

bill of loading fletëngarkesë e anijes brodska teretnica

bill of sale,invoice faturë e shitjes prodajna faktura, ra#un

bill of weight listë,fletë e peshës teretni list

bill draft law,proposal projekt i ligjit nacrt zakona, predlog

binding obliguese,detyruese obavezuju"i

binding tariff information(bti) informim i obligueshëm mbi tarifën doganore

obavezna informacija o carinskoj tarifi

biological material materie biologjike biološki materijal

biological weapon armë biologjike biološko oružje

black market treg i zi siva ekonomija

blackmail shantazh ucena

blank i zbrazët,i bardhë blanko

blank cheque çek i paplotësuar blanko #ek

board hyrje në anije,aeroplan,autobus etj. ulazak u brod, avion, autobus

board of directors bord (këshill)i drejtorëve upravni odbor

body trup,organ telo, organ

bona fide i sinqertë,nikoqir i mirë istinski, pošten

bond, bonded letër shtetërore me vlerë,mall i deponuar obveznica, stavljen u carinski magacin

bonded goods mallra në depon doganore roba u carinskom magacinu

bonded goods warehouse depo doganore carinski magacin bonded goods free warehouse depo e lirë doganore

slobodni carinski magacin

bond – note,transit bond fletudhëzimi doganor carinska propratnica

border kufiri granica

border control kontroll kufitar grani#na kontrola

border control crossing customs office zyra e kalimit doganor

carinska kancelarija za kontrolu na grani#nom prelazu

border formalities formalitetet kufitare pograni#ne propisane forme

border guard garda kufitare pograni#na straža

border guard obstacles pengesat kufitare prepreke za zaštitu granice

border guard police polici kufitare pograni#na policija

border guard police service shërbimi policor kufitar pograni#na policijska služba

borderline vijë kufitare grani#na linija

borrow huazuar pozajmiti

boundary kufiri granica

box kuti,arkë pregrada, kutija

boycott bojkotim bojkot

branch(of business) degë e biznesit grana delatnosti branch(of business) line, siding degëzim linje razgranata veza

brand(trade mark) markë,shenjë,stigmë marka, zaštitni znak

brand(trade mark) name emërtimi i markës ime marke, zaštitnog znaka

brand(trade mark) fidelity besnikëria ndaj shenjës mbrojtëse verodostojnost zaštitnog znaka

branded goods mallra me markë proizvodi sa markom

brandy konjak rakija, konjak

Braile letters shkresë e personave të verbër Brajevo pismo

breadth gjerësi širina

break of customs seal heqja me dhunë e plombës doganore nasilno ukljanjanje carinske plombe

breach kundërvajtje prekršiti, kršenje

bribery,corruption mitosje,koruptim podmi"ivanje, korupcija

brigadier general gjeneral brigade brigadni general

broke pa para bez para, švorc

broker ndërmjëtesues në bursë (aksionesh) posrednika na berzi, broker

brokerage kompenzim për ndërmjetësim posredni#ka provizija

bucketshop tregtizë aksionesh mala berza

budged revenues të hyra buxhetore budžetski prihodi

budged buxhet budžet

budged deficit deficit buxhetor deficit budžeta

budged year vit buxhetor budžetska godina

budgetary buxhetor budžetski

budgetary institution organ buxhetor budžetska institucija

bulk cargo ngarkesë me mallra të shkapërderdhur tovar sa rasutom robom

bulk goods mallra vëllimor (gabarit) kabasta roba

bundle deng mallrash den#ana pošiljka

bureau,office zyre,shkrimtore biro, kancelarija

business punë veprimtari delatnost

business activity aktivitet afarist poslovna aktivnost

business community bashkësi afariste poslovna zajednica

business co-operation bashkëpunim afarist poslovna saradnja

business organization organizim afarist poslovna organizacija

businesstransaction transaksion afarist poslovna transakcija

businessman person afarist poslovno lice

buy,purchase blej,blerje kupiti

buyer,consumer blerësi kupac

buying commission provizion i blerjes kupovna provizija

by air nëpër vijë ajrore avionski

by land nëpër tokë drumski

by sea nëpër det pomorski

by product nus- prodhim nus proizvod

C

cabin baggage, luggage plaçka personale li#ni prtljag

cabotage lundrim,kabotazh plovidba, kabotaža

calamity fatkeqësi nesre"a

calculate bërje hesap,kalkulim ra#unanje

calculate value vlerë e llogaritur obra#unska vrednost

calculate value metodë e kalkulimit të vlerës vrednosni obra#unski metod

calculation logaritje,kalkulim obra#un

calculation of tax kalkulim i taksave obra#un poreza

calendar year viti kalendarik kalendarska godina

call for payment vërejtje për pagesë opomena za pla"anje

camouflage maskim,tebdil prerušavanje, kamuflaža

cancel nulim,pezullim ukidanje, otkazivanje

cancellation of decision prishje e vendimit ukidanje odluke

cancellation of decision fshirje e garancionit ukidanje garancije

canon rregull,ligj,kanun pravilo, zakon, zakonik

capacity kapacitet(I vëllimit veprues etj.) kapacitet, nadležnost

capacity building ngritje dhe zhvillim i aftësive izgradnja potencijala

capital pasuri,kapital kapital

capital assets mjetet prodhuese proizvodna sredstva

capital assets efikasitet I kapitalit efikasnost kapitala

capital flow,capital movement

lëvizje dhe rrjedhje ose derdhje e kapitalit

protok, pomeranje kapitala

capital market treg i kapitalit tržište kapitala

capitation tatim për person porez po glavi stanovnika

captain kapiten kapetan

caption burgosje arrestim pritvor

car automobil automobil

car accident aksidend komunikacioni (trafiku) saobra"ajna nesre"a

car insurance sigurim i automjetit auto osiguranje

cargo manifest fletëngarkesë tovarni list

carriage charges shpenzimet e transportit transportni troškovi

carriage forward on delivery pagesa para dorëzimit pla"anje pre preuzimanja

carriage of goods by air transport ajror vazdušni transport

carriage by pipeline transport me tubacion prenos cevovodom

carriage of goods by rail transport hekurudhor i mallrave prevoz robe železnicom

carriage of goods by sea transport detar i mallrave prekomorski prevoz robe

carriage of goods on waterways transport ujor i mallrave slatkovodni prevoz robe carriage of goods,shipment of goods transport i mallrave prevoz robe

carrier transportues prevoznik

carrier ,shipper,transporter transportues,furnizues prevoznik

carrier’ s risk në rrezik të transportuesit na rizik prevoznika

carrying charges shpenzimet e transportit transportni troškovi

carry,deliver,forward transporton prevoz

carrying out kryej,zbatoj obavljati

carton of cigarettes boks i cigareve boks cigareta

cartel marrevështje kufizuese kartel, limitni sporazum

case study shqyrtimi i lëndëve razmatranje predmeta

case ngjarje,rast, çështje predmet, studija, doga!aj

cash and carry paguaj dhe bart plati i nosi

cash pagesë e gatshme gotovinsko pla"anje

cash book defter shpenzimesh knjiga izdataka

cash deposit deposit me para të gatshme gotovinsko deponovanje

cash flow qarkullim monetar promet novca

cashier inkasant,arkatar blagajnik

cause shkaktoj uzrokovati

cautioner garantues garant

cease to apply pushojnë së aplikuari prestaje da važi

ceiling price çmimi më i lartë najve"a cena

central administration drejtorija qëndrore centralna uprava

central bank bankë qëndrore centralna banka

central customs administration administratë qëndrore e doganave centralna uprava carina

central customs authority autoritet qëndror I doganave centralni carinski organ

certification of authenticity çertifikatë mbi autenticitetin uverenje o verodostojnosti

certain i sigurt,sigurisht siguran

certificate vërtetim,çertifikatë uverenje, potvrda

certificate of competence vertetim mbi aftësinë potvrda o merodavnosti

certificate of exemption vërtetim mbi përjashtimin potvrda izuze"a

certificate of export çertifikatë eksporti potvrda o izvozu

certificate of origin çertifikatë e origjinës potvrda porekla

certification,verification vërtetim,verifikim potvr!ivanje, overavanje

certify vërteton potvrditi

chain zingjir,rrjetë lanac

chairman kryesues,kryetar predsedavaju"i, predsednik

chancellor of the exchequer ministër I financave ministar finansija

change ndërrim,këmbim razmena, zamena

change money para e imët sitan novac

change transfer transfer i parasë transfer novca

changeable i këmbyeshëm razmenljiv

changing the tariff ndryshimi në tarifë izmene u tarifi

chapter kaptinë glava, poglavlje

characteristics of the goods vecoritë ,tiparet e mallrave karakteristike robe

charge shpërblim,ngarkesë dužnost, naplata

charges shpenzimet takse, naplate

charges forward shpenzimet në momentin e pranimit troškovi u momentu prijema

charges incurred during transit shpenzimet gjatë transitit troškovi tokom prevoza

charging of maximum rate shuma më e lartë e inkasimit najve"i iznos naplate

charing,collection inkasimi,vjelja naplata, prikupljanje

charter airline fluturimi çarter #arter linija

charter party kontratë për çesimin e anijes ugovor o zakupu broda (aviona)

chassis number numri i shtratit te automjetit broj šasije

cheap i lirë jeftin

check on leaving customs territory kontrolla doganore në dalje

carinska kontrola na izlazu

cheque çeku #ek

chemical weapons armë kimike hemijsko oružje

cheque forgery falsifikim i çekut falsifikovanje #eka

cease i jap fund,pushoj prestati, zaklju#iti

cycle cikel krug

cigarette cigare cigareta

cigarette smuggling kontrabandë,trafikim me cigare krijum#arenje cigareta circular capital,working capital kapital qarkullues obrtni kapital

circulation turnover qarkullim,xhiro obrt opticaja

circumstance rrethanë,rast,ndodhi okolnost, sticaj, doga!aj

citizen shtetas gra!anin

claim kërkesë,pretendim zahtev,pretenzija

claim kërkon borxhin potraživati

claim kërkesë për kompensim të dëmit zahtev za naknadu štete

clandestine trade trafikim me njerëz ilegalna trgovina

classification klasifikim,zgjedhje klasifikacija, izbor

classification of goods zgjedhje e mallrave klasifikacija roba

classification opinion mendimi i klasifikuesve mišljenje razvrstioca

classify vlerëson,klasifikon,përzgjedh procena, klasifikacija

clause klauzolë,dispozitë,nen klauzula, propis, #lan

clear the goods zhdoganim i mallrave carinjenje robe

clearance for home use zhdoganimi në import uvozno carinjenje

clearance for transit procedura doganore në transit carinjenje u tranzitu

clearance tourist traffic zhdoganimi në qarkullimin e udhëtarëve carinjenje u turisti#kom saobra"aju

clearance on export,outward clearance zhdoganim në eksport izvozno carinjenje

clearing qarkullim me pagesë jo të gatshme bezgotovinski platni promet

client pala,klienti stranka, klijent

clientele klientela klijentela

code kodi,shifra kod, šifra

code number numri i kodit broj koda

coin monedhat metalike metalni novac

coincidence bashkëndodhje slu#ajnost

collect(tax) grumbullim,vjelje e taksave prikupljane poreza

collision konflikt në mes dispozitave sukob propisa

collaborator bashkëpunëtor saradnik

collateral sekondar,i dorës së dytë,dytësor sekundaran, indirektni

collection mbledhje,grumbullim i parasë prikupljanje

collection aposteriori mbledhje e mëvonshme naknadno prikupljanje collection of charges after due inkasim i mëvonshëm naknadna naplata

collection of duties mbledhja e tagrave doganore prikupljanje dažbina

collection of statistical information mbledhje e informatave statistikore

prikupljanje statisti"kih informacija

colonel kolonel (officer i lartë) pukovnik

combined nomenclature emërtim i kombinuar kombinovana nomenklatura

combined tariff nomenclature nomenklatura e kombinuar tarifore kombinovana tarifska nomenklatura

commerce,trade tregtija trgovina

commercial tregtar trgova#ki, komercijalan

commercial attaché atashe tregtar-perfaqësues trgovinski predstavnik

commercial bank bankë komerciale komercijalna banka

commercial contract price çmim i kontraktuar tregtar trgovinska cena ugovora

commercial counselor këshilltar në tregti trgova#ki savetnik

commercial credit kredi komerciale komercijalni kredit

commercial description of goods përshkrimi tregtar I mallrave komercijalan opis robe

commercial document dokument tregtar trgovinska isprava

commercial fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara

commercial invoice faturë komerciale trgovinska faktura

commercial level nivel tregtar trgovinski nivo

commercial means of transports mjete komerciale të transportit

komercijalna prevozna sredstva

commercial policy measures masat në politikën tregtare mere u trgovinskoj politici

commercial practice praksa,përvoja tregtare trgovinska praksa

commercial vehicle automjet komercial komercijalno vozilo

come into force hyn në fuqi(ligji) stupiti na snagu

commission premium premia e ndërmjetësuesit premija provizije

commission percentage përqindja e ndërmjetësuesit në shitblerje procenat provizije

commission komision provizija, komisija

conveyance bartje,transport prevoz conveyance of narcotic drugs trafikim me drogë krijum#arenje droge

commissioner ndermjetësues tregtar zastupnik, punomo"nik

committee komision,këshill komisija, ve"e

committee a crime kryes i krimit izvršilac zlo#ina

committee procedure komision procedural komisija za postupke

committee on origin komiteti për origjinë të mallit komitet za poreklo robe

commodity mall,artikull malli roba, artikal

commodity exchange bursa e mallit robna berza

commodity loan kredi mallrash robni kredit

common(community)customs procedure

procedura doganore në kuadër të komunitetit evropian

carinski postupak Evropske unije

common agricultural policy(cap) politika agrare e BE

poljoprivredna politika EU

common border kufiri i perbashkët opšta granica

common quota kontingjenti i përbashkët uobi#ajene kvote

common price system,single price system sistem unik i cmimeve

jedinstveni, zajedni#ki sistem cena

common transit transitimi i përbashkët uobi#ajeni tranzit

community bashkësia,unioni zajednica, unija

community ceiling price çmime tavan në BE plafonske cene u EU

community Customs Code Kodi Doganor i BE Carinski zakon EU

community market Tregu i BE-se tržište EU

community processors përpunuesit në BE prera!iva#i EU

community product prodhimet e BE-së prizvod EU

community supervision mbikqyrja në BE nadzor EU

commutable i nderruar,i krahasuar razmenjljiv, uplatljiv

company ndërmarrja preduze"e

comparable i barazuar i krahasuar uporedan, izjedna#en

compensating products produktet kompensuese dobijeni proizvod

compensation kompensim,reparacion kompenzacija, ošteta

compensation transaction punë kompensuese kompenzacioni posao

compensation for dellay kompensim për tejkalim të afatit të dërgesës nadoknada za kašnjenje

compensatory interest kamatë kompenzuese zatezna kamata

competence kompetencë nadležnost

competent authority organi kompetent nadležni organ

competent customs office zyra doganore kompetente nadležna carinska ispostava

competing goods mall konkurent konkurentna roba

competition vrapim,garim konkurencija, takmi#enje

competitive konkurues,komparativ konkuretan, takmi#arski

competitive advantage përparësi në garë konkurentska prednost

competitive market treg komparativ konkurentno tržište

complainant paditësi tužitelj

complainer i ankuari podnosilac žalbe

complaint padi,ankesë žalba

compliance assessment team ekipi për harmonizimin e përmbarimit

tim za usaglašavanje izvršenja

compliance risk categories kategoritë e rrezikut te përshtatjet kategorije rizika kod usaglašavanja

compliance improvement përmirësim i pershtatur poboljšanje usaglašavanja

compliance measurement matje e përmbarimit mere usaglašavanja

compliance rate shpejtësia e përmbarimit stopa usaglašavanja

comply with(customs formalities) i plotëson formalitetet doganore

u skladu sa (carinskim propisanim formama)

complicity bashkfajësi sau#esništvo

component element i një tërësie komponenta

composition tërësi e bashkuar kompozicija

compound i përbër složen

compound product prodhim i gatitur složeni proizvod

comprehend (include) prodhim i përbër,sajuar sastavni proizvod

comprehensive participation duke perfshirë sveobuhvatno u#estvovanje

comprehensive security,general security garancion gjeneral sveobuhvatna garancija

compromise kompromis,ujdi kompromis, slaganje

compulsory insurance sigurim i obligueshëm obavezno osiguranje

compulsory provision security obligim i paraqitjes së garancionit

obavezna mera garancije

compute logaris,numëroj obra#unati, brojati

computer kompjuter ra#unar

computer technology teknologjia logaritëse ra#unarska tehnologija

computerized customs procedure procedurë e kompjuterizuar doganore

kompjuterizovani carinski postupak

computerized data base shënimet kompjuterike kompjuterizovana baza podataka

conclude a convention lidh marrëveshtjen posti"i dogovor

concavo-convex gropë-gungë udubljen, izdubljen

concealment mëshefje(e mallit) skrivanje (robe)

concentration n’trashje,dendësim koncentracija, zgusnu"e

concept mendim,ide koncept,ideja

concern ndërmarrje firma, briga

concession (working rights) koncesion,leshim ustupak (radna prava)

conclusion mbarim, fund kraj, završetak

concord marrëveshtje sporazum

concordat marrëveshtje miqësore mirovni sporazum

condemnation dënim osu!ivanje, rashodovanje

condensation lëngëzim n'trashje kondenzacija

condition konditë,kusht uslov

connect lidh,bashkoj povezati, sjediniti

confer dhuroj,fal pokloniti, dozvoliti

conduct udhëheq,shoqëroj sprovoditi, rukovoditi, ponašanje

confidence besueshmëri,secret pouzdanje, poverljivo

confirm vërtetoj,konfirmoj potvrditi

confirmation vërtetim potvrda

confiscate marrje,konfiskim oduzeti, konfiskovati

conflict mospajtim,kundërshtim sukob, protivre#nost

conform i përshtatëm saobrazno,podesan

conformity përshtatje,pajtim saobraznost, povinovanje

conquer sundoj,pushtoj osvojiti, dose"i

consensus of opinion mendim i përbashkët zajedni#ko mišljenje

consent pranim,miratim pristanak, odobrenje

consider marrë parasysh,përfill smatrati, razmatrati

consist përbehet prej sastojati se od

consequence pasojë,përfundim posledica, završetak

consignee pranues i mallit primalac

consignment by letter post,letter-post items shkresë postare poštansko pismo

consignment by parcel post paketë postare,dërgesë postare poštanski paket, pošiljka

consignment note fletëngarkesë tovarni list consignment note,delivery note fleta e ngarkesës spisak tovara

consignment subjected to customs control dergesë nën kontrollin doganor

pošiljka pod carinskim nadzorom

consignment transactions dërgesa transaktive transakcione pošiljke

consignment shipment ngarkesa tovar

consignor dërgues pošiljaoc

constitution kushtetutë ustav

constitution ,charter,basic legal instrument kushtetutë, dokument themelor

ustav, osnovni dokument

constitutional kushtetues ustavno

constraint,limitation,restriction,barrier përkufizime,pengesa

zabrana, ograni#enje, sputavanje, prepreka

construction konstrukt,aparat konstrukcija, gradnja

consumable goods mall i përshtatshëm për konsum potrošna roba

consumer shpenzues,konsumator potroša#

consumer basket shporta konzumuese potroša#ka korpa

consumer goods artikuj shpenzues potroša#ki artikli

consumer price çmimi shpenzues potroša#ka cena

consumer society bashkësi konsumi potroša#ko društvo

consumption shpenzimi potrošnja

consumption tax,excise duty tatimi në konsum porez na potrošnju, akcizna dažbina

consul konzull konzul

contain mbajtës,arkë,kuti sadržati

container load ngarkesë në kontejner kontejnerski teret

contents përbërje sadržaj, sastav

continuation sheet fletëza vijuese dodatni list

continuation sheet of single administrativ document faqja BIS e deklaratës unike doganore dodatni list JCI (BIS)

continuing guarantee garancion i përhershëm stalna garancija

contract kontratë ugovor

contract of importation kontratë mbi importimin ugovor o uvozu

contract of carriage kontratë mbi transportin ugovor o prevozu

contract of guarantee kontratë mbi sigurimin ugovor o osiguranju

contract of lease kontratë mbi qesimin ugovor o zakupu

contract of purchase kontratë mbi blerjen ugovor o kupovini

contract price çmimi kontraktues ugovorna cena

contracting party palë kontraktuese ugovorna stranka

contracting liability përgjegjësi kontraktuese odgovornost prema ugovoru

contracting obligation obligim kontraktues ugovorna obaveza

contravene shkelje ligjore kršenje zakona

contravention kundërvajtje dejstvovanje protiv, prekršaj

contribution ndihmë,kontribut doprinos

contribution to trade facilitation kontribut për lehtësimin tregtar

doprinos tržišnim olakšicama

contribut rate shkallë e kontributit stepen doprinosa

control kontroll kontrola

control aposteriori of the declaration kontroll i sërishëm i deklaratës

naknadna kontrola deklaracije

control based on accounts kontroll i kontabilitetit kontrola knjigovodstva

control by customs authorities kontroll nga autoritetet doganore

kontrola carinskih organa

control by office of departure kontrolli në doganë të nisjes kontrola u carinarnici polaska

control copy ekzemplar i kontrollit kontrolni primerak

control document dokument i kontrollit kontrolni dokument

control of destination of goods kontroll mbi destinimin e mallit kontrola odredišta robe

control of transit traffic kontroll i trafikut transitor kontrola tranzitnog saobra"aja

control post vend i kontrollit kontrolno mesto, punkt

control,verification,audit kontrolli në doganë të nisjes kontrola, overa, revizija

controlled delivery dërgesë e kontrolluar kontrolisana pošiljka

convention marrëveshtje sporazum

conventional duty tagrat sipas marrëveshtjes dažbine po sporazumu

conversion ndërrim i monedhës konverzacija

conversion rate kursi i ndërrimit kurs razmene

convert,change ndërrimi,kthimi konvertovati, promena

convertibility konvertibilitet konvertibilnost

conveyed by person barten nga personi preneti po licu

copyright e drejtë e autorit autorsko pravo

core capital kapital bazë bazni kapital

corporate tax tatim i ndërmarrjes korporacijski porez

corporation korporatë korporacija

corpus delicti prove e pa thyer, flagrancë na delu, direktan dokaz

corrosive korroziv(materie oksiduese) korozioni

correct application of customs legislation aplikim i drejtë I legjislacionit doganor

pravilna primena carinskog zakonodavstva

corrective amount shumë e përmirësimit iznos popravke

consignment note fletë përcjellëse propratni list

cost analysis analizë e shpenzimeve analiza troškova

cost calculation përllogarija e çmimit prora#un troškova

cost effective shpenzim efektiv efektivni trošak

cost estimate vlerësim i çmimit kushtues predra#un troškova

cost incurred shpenzimet e paraqitura nastali troškovi

cost of insurance shpenzimet e sigurimit troškovi osiguranja

cost of production shpenzimet e prodhimit troškovi proizvodnje

cost price çmimi kushtues cena troškova

cost of preserving goods shpenzimet e ruajtjes së mallit troškovi #uvanja robe cost of transport,delivery expenses shpenzimet e transportit troškovi prevoza

couchette coach qerre me krevat kušet kola

Council for Mutual Economic Assistance-CMEA

keshilli për ndihmë ekonomike reciproke KNER

Savet za recipro#nu ekonomsku pomo"

counselor këshilltar savetnik

consideration përfillje,kujdes uzimanje u obzir

count numëron brojati

count over përllogarit brojanje

counter trade,barter trade tregtia në bazë të ndërrimit të mallrave trgovina na osnovu robne razmene

counterfeit goods,fals goods mallra të falsifikuara falsifikovana roba

counterfeit,falsify,forge falsifikon falsifikovati

counterfeit,forged falsifikim falsifikovano

counterfoil etiketa etiketa

countervalue kundërvlera protivrednost countervailing duty,compensatory duty tagra për barasvlerë dažbina za poravnanje

country benefiting from preferential tariff

vendi ndaj të cilit aplikohet shkalla preferenciale e tarifës

zemlja za koju se primenjuju preferencijalne tarife

country of departure vendi i nisjes zemlja polaska

country of destination vendi i destinimit zemlja odredišta

country of issue vendi i lëvrimit zemlja izdavanja

country of manufacture vendi i prodhimit zemlja proizvodnje

country of origin vendi i origjinës zemlja porekla

country of purchase vendi i furnizimit-blerjes zemlja kupovine

country of sale vendi i shitjes zemlja prodaje

country of warehousing vendi i magazinimit zemlja skladištenja

country of transit vendi i tranzitimit zemlja tranzita

course drejtim,zhillim pravac, razvoj

court gjykatë sud

court of appeal gjyq i apelit-sipas ankesës apelacioni sud (višestepeni)

court of general jurisdiction gjyq i jurisdiksionit të përgjithshëm sud opšte jurisdikcije

court of honour gjyq nderi sud #asti

court officials personel gjyqësor sudski zvani#nici

court trial process gjyqësor sudski postupak

creation of a mortgage krijim i pengut stvaranje zaloga

cover of the ATA carnet mbulesë për karnetin ATA obuhva"en ATA karnetom

CPD Carnet(carnet de passage) karnet për udhëtar karnet za putnike

credible i besuar pouzdan, verodostojan

credit kredi kredit, priznanje

credit agreement marrëveshtje për kredi sporazum o kreditu

credit order autorizim për kredi ovlaš"enje za kredit

creditor kreditor davalac kredita

credit worthiness kredibilitet kredibilitet

crew’s effects plaqkat personale të ekuipazhit të anijes ose aeroplanit

li#ni bagaž posade aviona ili broda

crime krim zlo#in, kriminal

crime against humanity krim kundër njerëzimit zlo#in protiv #ove#anstva

crime of international law krim ndërkombëtar me!unarodni zlo#in

criminal gang grup kriminel kriminalna grupa

criminal act akt kriminel kriminalni #in

criminal attempt orvatje e veprës penale krivi#ni pokušaj

criminal case rast i krimit krivi#ni slu#aj

criminal charges kallëzim penal krivi#na prijava

criminal code kodi penal krivi#ni zakon

criminal court gjyqi penal krivi#ni sud

criminal law e drejta penale krivi#no pravo criminal liability,responsibility përgjegjësia penale krivi#na odgovornost

criminal matter çështje penale krivi#na stvar

criminal prescription parashkrim krivi#no propisivanje, zastarelost

criminal proceedings procedura penale krivi#ni postupak

criminate inkriminoj,shpall fajtor,dënoj okriviti, osuditi

crimination inkriminim optužba, osuda

criminative i akuzueshëm optužljiv, okrivljiv

crisis (economic crisis) krizë ekonomike ekonomska kriza

criterion shenjë dalluese,provë kriterijum, mera

cross border crime kriminalitet ndërkombëtar me!ugrani#ni kriminal

cross action kundër padi protiv tužba

cross examination pyetje të kryqëzuara unakrsno ispitivanje

crossing kalim prelaz

crossing of frontier kalim i kufirit prelaženje granice

currency monedhë moneta, nov#anica

currency code kodi devisor devizni zakon

currency of invoice lloji i valutës në faturë valuta iz fakture

currency movements luhatje valutore obrt, prenos valuta

current i tanishëm,aktual sadašnji, aktualni

current account llogari rrjedhëse teku"i ra#un

current balance bilanci i llogarisë rrjedhëse stanje teku"eg ra#una

current account credit kredija sipas llogarisë rrjedhëse kredit po teku"em ra#unu

current assets mjete qarkulluese obrtna sredstva

current value of currency kursi aktual i valutës važe"i devizni kurs

custodian trustee përdoruesi i pasurisë,i mirëbesuari poverenik imovine

customary practices përvoje e zakonshme uobi#ajena praksa

customs dogana carina

customs duty deferment approval leje për shtyerje të pagesës së doganës

dozvola za odlaganje pla"anja carine

customs nomenclature nomenklatura doganore carinska nomenklatura

customs territory with special arrangements

territor doganor me rregulative të vecantë

carinsko podru#je sa posebnom regulativom

customs administration administratë doganore carinska uprava

customs administration of the EU member states

administrata doganore e vendeve anëtare të BE-së

carinska administracija zemalja #lanica EU

customs advantage përparësi te zhdoganimi prednosti kod carinjenja

customs agent,customs clearing agent deklaruesi doganor-shpediteri

špediter, carinski deklarant

customs and excise warwhouse magazina doganore dhe e aksizës

carinski i akcizni magacin

Customs and Finance Guard mbrojtja doganore dhe financiare carinska i finansijska zaštita

Customs appeal system sistemi i udhëzimit juridik në procedurën doganore carinski sistem za žalbe

customs approved route rruga doganore e lejuar carinski odobren pravac puta

customs attache atasheu doganor carinski ataše

customs auction ankandi doganor carinska licitacija

customs authority organi doganor carinski organ

customs clearance charges shpenzimet e zhdoganimit troškovi carinjenja

customs clearance fee kompensimi për paraqitje doganore naknada za carinsko prijavljivanje

customs clearance,customs treatment trajtimi doganor carinsko postupanje

customs control of use of goods kontrolli doganor i mallrave të përdorura

carinska kontrola upotrebljavane robe

customs control,customs check kontrolli doganor carinska kontrola

customs cooperation bashkëpunimi ndërdoganor me!ucarinska saradnja

customs cooperation agreement marrëveshtje për bashkëpunim doganor

sporazum o carinskoj saradnji

Customs Cooperation Council Këshilli për bashkëpunim doganor

Savet za carinsku saradnju

customs debt borxhi doganor carinski dug

customs declaration deklarata doganore carinska deklaracija

customs deposit depoziti në zhdoganim depozit prilikom carinjenja

customs document accompanying the product

okumenti doganor që percjell prodhimin (mallin)

carinska isprava koja prati robu

customs duties of a fiscal nature tagrat doganore me karakter tatimor

carinske dažbine porekog karaktera

customs duty assessment përcaktimi i doganës odre!ivanje iznosa carine

customs employee,customs officer pdoganier,zyrtar doganor carinik

customs enforcement zbatim i ligjit doganor carinsko sprovo!enje zakona

customs expert profesionisti doganor carinski stru#njak

customs formalities formalitetet doganore carinske propisane forme

customs frontier kufiri doganor carinska linija

customs information system sistemi i informimit të shërbimit doganor carinski informacioni sistem

customs interest interesi i doganës carinska kamata

customs investigation office zyra e hetuesisë doganore kancelarija carinske istrage

customs laboratory laboratoriumi doganor carinska laboratorija

customs legislation legjislacioni doganor carinsko zakonodavstvo

customs maritime zone territori doganor në det carinska pomorska zona

customs mark shenja doganore carinski znak

customs offence kundervajtje doganore carinski prekršaj

customs office of departure dogana e nisjes carinarnica odlaska

customs office of entry dogana e hyrjes carinarnica dolaska

customs office of exit dogana e daljes carinarnica izlaza

customs office of export dogana e eksportit carinarnica izvoza

customs office of loading dogana e ngarkesës së mallit carinarnica utovara

customs office responsible for warehousing dogana përgjegjëse për magazinim

carinarnica zadužena za skladištenje

customs penalty ndëshkimet doganore carinske kazne

customs procedure with economic impact

procedura doganore me ndikim në ekonomi

carinski postupak sa ekonomskim uticajem

customs revenue,recepteis from customs duties të ardhurat (të hyrat) nga dogana prihodi od carine

customs school shkolla doganore carinska škola

customs seal pllombat(plumcet)doganore carinske plombe

customs status statusi doganor carinski status

customs sub-offices degët doganore carinske ispostave

customs supervision mbikëqyrja doganore carinski nadzor

customs supervision of free zones

mbikëqyrja doganore në zonën e lirë doganore

carinski nadzor slobodnih zona

customs surveillance zone zona e mbikqyrjes doganore zona carinskog nadzora

customs tariff tarifa doganore carinska tarifa

customs tariff nomenclature nomenklatura e tarifës doganore nomenklatura carinske tarife

customs tongs danat doganore carinska klešta

customs technique teknika doganore carinska tehnika customs territory of the Community territori doganor i UE-së carinska teritorija EU

customs transit transitimi doganor carinski tranzit

customs valuation method metoda e përcaktimit të vlerës,bazës doganore

metod odre!ivanja carine

customs valuation procedure procedura e vlerësimit të mallit postupak odre!ivanja carine

customs value for customs purposes vlera doganore për nevoja doganore

carinska vrednost za carinske potrebe

customs warehouse magazina doganore carinski magacin

customs warehousing procedure procedura doganore e magazinimit

carinski postupak skladištenja

D

daily allowance,per diem meditja dnevnica

damage dëmtim,prishje šteta, kvar

damaged goods mall i shkatërruar ošte"ena roba

dangerous and contaminated materials materje të rrezikshme dhe të ndotura

opasni i kontaminirani materijali

damping masa stimuluese në eksport stimulativne izvozne mere

data records shënime,të dhëna arhiva podataka

data base bazë e shënimeve,të dhënave baza podataka

date data datum

date of arrival koha e arritjes vreme dolaska

date of deposit in the warehouse

data e depozitimit të mallrave në magazinë

datum skladištenja robe u skladištu

date of expiry afati i skadimit istek roka

date of transit data e transitimit vreme tranzita

day not worked ditë e lirë slobodan dan

pë dita e pranimit të deklaratës datum prijema carinske deklaracije

dead line afati I fundit zadnji rok

deal punon,tregton baviti se

debt borxh dug

debt cancellation shuarja, shlyrja e borxhit ukidanje duga

decision aktvendim,vendim odluka

decisive vendim i prerë presudan, odlu#uju"i

declaim ligjëroj pradavati

declarant prezentuesi i deklaratës deklarant (podnosilac deklaracije)

declaration of origin deklarata mbi origjinën deklaracija o poreklu

declared goods mallrat e deklaruar prijavljena roba

decline rënie opadanje (cene)

decline gods ,devalved goods rënie e vlerës së mallrave opadanje vrednosti robe

declination mospranim odbijanje

decrease zvogëlim,ulje,zbritje umanjenje, pad, sniženje

deduct zbritje e vlerës umanjenje vrednosti

deem çmoj,gjykoj ceniti, suditi

deep-frozen goods mall i ngrirë thellë duboko smrznuta roba

defame përflas,përgojoj klevetati, ogovarati

default on payment heq dorë nga pagesa obustava pla"anja

defect material materjal me të meta materijal sa greškom

defend i dal zot,e mbroj braniti, štititi

defensive device mjet mbrojtës sredstvo odbrane

defer the date fshij afatin odložiti datum

deferred payment shtyerje e pagesës odloženo pla"anje

deficit mungesë manjak

definition përcaktim i prerë për një mendim,nocion definicija

definitive import import përfundimtar kona#ni izvoz

degree shkalla,lartësija matëse stepen mernih jedinica

degree of liberalization niveli i liberalizimit nivo liberalizacije

delay vonoj,shtyej kašnjenje

delete,cancel fshiej,nuloj brisati, poništiti

deliberate action veprim me qëllim,i paramenduar smišljeno, namerno delo

delivered free to destination franko deri te vendi i destinimit franko do odredišta

delivered goods mall i dërguar isporu#ena roba

delivery shperndarje,dorëzim isporuka

delivery transport transporti i dergesës prevoz isporuke delivery sheet,transport document dokument transportues prevozna isprava

delivery terms kushtet e dërgimit uslovi isporuke

demand kërkesë zahtev

demonstrate tregoj,provoj,sqaroj prikazati

denatured alcohol alkool i denatyralizuar denaturisani alkohol

denial mohim,përgënjeshtrim poricanje, negiranje

denunciation kallëzim,denim optužiti, osuditi

description përshkrim opis

department sektor otsek

departure messages lajmërim mbi nisjen obaveštenje o polasku

dependent i varur,i nënshtruar zavisan, pot#injen

deposit depozitë depozit,deponovanje

depreciate,lose value humbje e vlerës,devalvim gubiti vrednost, pojeftiniti

depreciation expense zvogëlim i shpenzimeve umanjenje troškova depreciation ,devaluation of currency devalvim i valutës devalvacija valute

deprivation privim nga prona oduzimanje prava vlasništva

derate zbres, ul tagrat sniziti

derogation derogim,anulim smanjiti

derivation nxjerrje,burim,ardhje izvo!enje, poreklo

designated të përcaktuara,të emëruara (mallra) odre!en imenovan

destroy under customs control asgjësim(I mallit)nën kontrollin doganor

uništiti (robu) pod carinskom kontrolom

destroyed goods mallra të asgjësuara uništena roba

detach a voucher of the TIR Cernet shkoc fletën nga karneti TIR

otkinuti list sa TIR karneta

detailed customs control kontroll në detaje doganore detaljna carinska kontrola

detailed examination of goods shikimi në detaje i mallrave detaljan pregled robe

detain ndaloj,mbaj (mallrat) zadržati, zaustaviti (robu)

detection zbulim otkrivanje

determination of the value përcaktim i vlerës odre!ivanje vrednosti

devaluation zhvlerësim podcenjivanje

developed country vend i zhvilluar razvijena zemlja

developing country vend në zhvillim zemlja u razvoju

development bank banka për zhvillim banka za razvoj

different i ndryshëm,tjetër lloj razli#it

dimension masë, matje dimenzija

diplomacy diplomaci diplomatija

diplomat diplomat diplomat

diplomatic courier kurir diplomatik diplomatski kurir

diplomatic note notë diplomatike diplomatska nota

diplomatic valise valixhe diplomatike diplomatski prtljag

direct costs shpenzimet e drejtperdrejta neposredni troškovi

direct sale shitje direkte neposredna prodaja

direct tax tatim direkt neposredni porez

directive udhërrefyes,kahie nare!enje,uputstvo

director of customs office drejtori i doganës upravnik carinarnice

disappearance humbje, zhdukje nestajanje, nestanak

discharge shkarkim,zhdetyrim istovariti, ispuniti obavezu

discharge(e.g. the guarantee… liron (nga garancioni) osloboditi (od garancije)

discharge ATA carnet shkarkon karnetin ATA razdužiti ATA karnet

disclose zbuloj,nxjerr në dritë otkriti, rasvetliti

discount zbritje (rabat) popust, rabat

discount for payment in advance zbritje për shkak të pagesës së avancuar

popust na gotovinsko pla"anje

discover diktoj,zbuloj otkriti, na"i

discriminate, distinguish dalloj,shquaj,spikas isticati, razlikovati

dislocation, disembark shvendos,shkarkoj premeštati, razdužiti

dispatch of goods dërgesë e shpejtë brzovozna pošiljka

disposal,transfer percjellje(kalim i të drejtës) prenos (prava)

display tregon,shfaq izlagati, pokazivati

displace shvendosje(e mallit) premeštanje (robe)

disposition,provision dekret,urdhëresë ukaz, uredba

disproportion pabarazi,i papërshtatshëm,i papajtueshëm nejednakost, nemirenje

disputed document dokument kontestues osporavana isprava

dissolution shformim, tretje rastavljiv, rastvorljiv

distance largësi daljina

distillate destilim destilovati

distinguishing sign of the country shenja dalluese,simbol i një shteti simbol zemlje

distribution shpërndarje raspodela

disturbance,trouble pengesë,jorregullsi smetnja, problem

disused i papërdorun neupotrebljiv, zastareo

divergence ndarje,dyanësi posebnost, dvostranost

diversion, discrepancy ndryshim skretanje, neslaganje

diversity of goods llojshmëri e mallrave razli#itost roba

divide ndaj,shpërndaj podeliti

dividend kamatë,përpjesë e aksionit kamata, dividenda

divisible i pjesëtueshëm deljiv

divulgence përhapje e sekretit otkrivanje tajne

Division for human resources Sektor për resurset njerëzore Odsek za kadrovska pitanja

document shkresë publike javni zapis, isprava

document for circulation dokument për qarkullim isprava za opticaj

documentary credit kredi dokumentare dokumentarni kredit

documents produced dokument i paraqitur predo#en dokument

documents to be furnished to the customs dokumente të prezentuara- doganës

dokumenta za predo#avanje carini

dock skele,mol,lima dok, pristanište brodova

dog training dresurë e qenit obuka pasa

domestic shtëpiak,i vendit doma"i

domestic goods mallra vendor doma"a roba

domestic economy ekonomia e vendit doma"a ekonomija

domestic price çmim vendor doma"a cena

domestic procedure procedurë e vendit doma"i postupak

donate fal,dhuroj pokloniti, darivati

donated export eksport në bazë dhurimi izvoz po osnovu donacije

donor dhuratëdhënësi donator

dope drogë droga

double checking system sistem i kontrollit të dyfishtë sistem dvostruke kontrole

double entry book-keeping regjistrim i dyfishtë dvostruka registracija

double invoicing faturim i dyfishtë dvostruko fakturisanje

double taxation tatimim i dyfishtë dvostruko oporezivanje

double locked customs warehouse depo doganaore me siguri të dyfishtë

carinski magacin sa dvostrukim oebezbe!enjem

double walled suitcase valixhe me mure të dyfishta kofer sa duplim zidovima

down payment kapare kapara, avans

doubt dyshoj sumnjati

draft projekt i planit nacrt plana

draw terhek,nxjerr izvu"i, žreb

draw up hartoj,përpiloj sastaviti

drawback of customs duties rikthim i doganës povra"aj carinskih dažbina

drawback system sistemi i rikthimit të tagrave importuese doganore

sistem povra"aja uvoznih dažbina

drug abuse keqpërdorim me drogë zloupotreba narkotika

drug courier korrieri i drogës kurir za narkotike

drug detection zbulim i drogës otkrivanje narkotika

drug detection activity aktivitet në zbulim të drogës radnja otkrivanja narkotika

drug detector dog qen për zbulim të drogës pas za otkrivanje narkotika

drug seizure konfiskim i drogës zaplena narkotika

drug smuggling kontrabandim me drogë krijum#arenje narkotika

drug addict i varur nga droga ovisnik od narkotika

drivers cab kabina e shoferit kabina voza#a

dual i dyfishtë dvojni

dubious i dyshimtë sumnjiv, dvosmislen

due date date e afatizuar oro#eni rok

due on demand në të parë(shikuar) na vi!enje

dumped goods mallra dampingu dampinška roba

dumping price çmim dampingu dampinška cena

duplicate kopje kopija, duplikat

durable goods mallra të qëndrueshëm trajna roba

duration periudhë,kohëzgjatje trajanje, rok isplate duga

dutiable i nënshtrohet obligimit doganor podleže carinskoj obavezi

duties applicable, duties chargeable tagrat e aplikuara doganore važe"e carinske dažbine duties and taxes due on importation tagra të importit

dažbine i porezi pri uvozu

duties for the customs record taksë për evidentim doganor dažbine za carinsko evidentiranje

duties legally owed tagrat e normuara me ligj dažbine propisane zakonom

duties resulting from conventions obligimet që dalin nga marrevështja

dažbine nastale uvogorima

duty paid dogana e paguar pla"ena carina

duty and tax-free allowance privilegj doganor dhe tatimor carinska i poreska povlastica

duty applicable to third countries

tagrat doganore që aplikohen për vendet e treta

dažbine koje se primenjuju na tre"e zemlje

duty/tax collection vjelja e tagrave prikupljanje dažbina/poreza

duty/tax and tax-free importation,free admission leja për lirim nga tagrat importuese

dozvola za osloba!anje od uvoznih dažbina

duty-free pa doganë bez carine

duty-free admission mosnënshtrimi i pagesës së tagrave në hyrje

oslobo!eno pla"anja carine na ulazu

duty free allowance privilegje doganore carinske povlastice

duty free entry hyrja e mallrave pa doganë ulaz robe bez carine

duty free goods mallra pa dogane bescarinska roba

duty free shop shitore e lirë (e mallrave pa doganë) bescarinska prodavnica

E

earnings,profit fitimi dobit, profit

easing of frontier formalities thjeshtësimi i formaliteteve kufitare olakšavanje grani#nih propisanih formi

e – commerce tregti elektronike elektronska trgovina

ecological ekologjik ekološki

economic ekonomik,rentabel ekonomi#no

economic effect efekt ekonomik ekonomski efekat

economic activities aktivitete ekonomike ekonomske aktivnosti

economic court gjyqi ekonomik privredni sud

economic laws ligje ekonomike privredni zakoni

economic planning planifikimi ekonomik plansko privre!ivanje

economic policy politikë ekonomike ekonomska politika

economic reform reformë ekonomike privredna reforma

economic relations marredhënie ekonomike ekonomski odnosi

economic stability stabilitet ekonomik privredna stabilnost

economic system sistem ekonomik privredni sistem

economic transgression delikt ekonomik privredni delikt

economize kursej,ekonomizoj štediti, ekonomisati

edict dekret ukaz

education arsimim,edukatë obrazovanje

effect rezultat,ndikim dejstvo, uticaj

effective customs law ligji i zbatueshëm doganor carinski zakon na snazi

effective legislation legjislacini i zbatueshëm zakonodavstvo na snazi

effectuate zbatoj përmbush izvršiti, ostvariti

efficiency rezultat sasior dhe cilësor efikasnost

effluvium aromë e keqe smrad

elaborate përpunoj,shtjelloj razraditi

elastic i shtrirshëm i zgjatshëm elasti#an, rastegliv

electronic elektronik elektronski

electronic data interchange(EDI) këmbimi elektronik i të dhënave

elektronska razmena podataka

electrum ar i përzier me argjend zlato pomešano sa srebrom

elegant goods mallra të hijshëme,elegante elegantna roba

elevator makinë ngritëse lift, elevator

eligibility zgjedhshmëri podesnost, izbor

elimination eliminim eliminacija

elocution ligjërim,oratori,gojtari oratorstvo, govorništvo

embargo ndalim,pengesë embargo, zabrana

emblem shenjë,nishan,stemë amblem, znak

emergency provisions masa emergjente (të nevojshme) mere vanrednog stanja

emendation korrigjim i tekstit prepravka teksta

emigrant mërgimtar emigrant, iseljenik

Eminence, Your Shkëlqesia,Juaj Vaša Visosti

Emissary Përfaqësues (misionar) emisar, poslanik

emission of money lëshim,nxjerrje e parasë emisija novca

empirical hulumtues,kërkues empirijski, nau#no

employee të punësuarit zaposleni

employer punëdhënësi poslodavac

employment punësim zaposlenje

empower,authorize autorizon ovlaš"enje, odobrenje

empowered to act as a representative ka akt të përfaqësimit(i autorizuar)

ovlaš"en u svojstvu predstavnika

empty i zbrazët,bosh prazan

enactment dekret,dispozitë,akt ligjor ukaz, propis, odredba,akt

enclosed bashkangjitur priložen, obuhva"en

end consumer blerësi i fundit krajnji potroša#

end product produkti final(i fundit) krajnji proizvod

end user,final user shfrytëzuesi i fundit krajnji korisnik

endorse, negotiate qarkullon,konfirmon potpisati, zaklju#iti ugovor

end use përdorim i fundit krajnja upotreba

enforceable i zbatueshëm primenjljiv

enforce payment marrje e borxhit me dhunë prinudna isplata

enforced compliance ekzekutim me dhunë prinudno usaglašavanje

enforcement execution,implementation ekzekutimi me dhunë,implementimi

prinudno izvršenje, primena

engine makinë,motor,lokomotivë motor, lokomotiva

engineering inxhiniering inženjering

enigmatic i ndërlikuar,i koklavitur nejasan, zagonetan

enhancement border control shtim i kontrollit kufitar poja#ana pograni#na kontrola

enquiry hetimet istraga

ensign flamurtar zastavnik

ensure that the seals are intact

siguron pacenushmërine e veçorive doganore

obezbediti da je plomba netaknuta

enter goods in the accounts,register goods mban evidencën e mallrave

uknjižiti, registrovati robu

enter into force hyn në fuqi stupiti na snagu

entail kërkoj,trashegimi zahtevam, nasledstvo entered goods,imported goods mallrat e importuara uvežena roba

enterprise ndërmarrje,nisijativë preduze"e

entire mbarë,krejtë,i tërë potpun, celokupan

entitled i autorizuar ovlaš"en

entitlement fitim i të drejtës dobijanje prava

entrepreneur ndërmarrës preduzima#

entrust jap në besim poveriti na #uvanje

entry point vendkalim në hyrje mesto, ispostava ulaska

entry and exit points caku i hyrjes dhe i daljes(në kufi) mesta, ispostave ulaska i izlaska

entry for warehousing hyrje për deponim(të mallit) ulazak robe u skladištenje

entry into free zone hyrja në zonë të lirë(doganore) ulazak u bescarinsku zonu

entry into the accounts hyrja në libër të kontabilitetit unos podataka u ra#unovodstvenu knjigu

entry into the Community hyrja në Union (UE) ulazak u EU

environmental protection mbrojtja e ambientit jetësor zaštita životne sredine

environment-friendly siguri ekologjike ekološki ispravan

envisage parashikoj,marr parasysh ispitati, predvideti

equal opportunities mundësitë,shanset e njëjta jednake mogu"nosti

equipped pajisur opremljen

equitable i drejtë,i paanshëm ispravan, nepristrasan

equivalent compensation kompenzim i barasvlerës nadoknada za poravnanje

equivalent goods mallra të barasvlershëm ekvivalenta roba

equivalent and identical goods mallrat e barasvlershëm dhe identik ekvivalenta i ista roba

erecting ngritje,montim(përpunim) podizanje, montiranje

erasure fshirje,shuarje brisanje, nestajanje

error,mistake gabim greška

essential goods mallra themelor bazi#na roba

essential shape formë me rëndësi osnovni oblik

established or resident ka selinë ose banimin sa sedištem ili boravištem

establishment of Customs Union themelimi i Unionit Doganor osnivanje Carinske unije

Eurocustoms Eurodogana Eurocarina

European community Komuniteti Europian Evropska zajednica

European Free Trade Association (EFTA)

Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë (EFTA)

Ekonomski savez slobodne trgovine (EFTA)

European part of the Community pjesë e Unionit Evropian evropski deo EU

European Union (EU) Unioni Evrpian UE Evropska unija

evade import duties and taxes ikje nga tagrat e importimit dhe të tatimit

izbe"i uvozne dažbine i poreze

evasion fshehje e taksave izbegavanje (pla"anja )

ex-works invoice price vlera faturale në hapsirën e fabrikës(pariteti) fabri#ka cena na fakturi

examination of goods egzaminimi i mallrave-shiqimi pregled robe

excess demand kërkesë përtej mase prekomeran zahtev

estimate,appraise vlerëson proceniti

excess goods mall i tepërt višak robe

excessive supply ofertë e tepërt prekomerna isporuka (zalihe)

exceed kaloj,tejkaloj,ia dal premašiti, preterati

exchange control,foreign exchange control kontrolla e këmbimit të valutës së huaj

kontrola zamene strane valute

exchange of diplomatic notes shkëmbimi i notave diplomatike razmena diplomatskih nota

exchange permit leje devizore devizna dozvola

exchange transaction transaksionet devizore devizne transakcije

exchange control regulation normat e kontrollit devizor propisi devizne kontrole

exchange of information këmbimi i informative razmena podataka

exchibition of goods ekspozitë mallrash izložba robe

executive zbatues, përmbarues izvršni, izvršilac

excise duty aksiza akciza

exclusive i veçantë i posaçëm ekskluzivan, isklju#iv

exclusive right e drejtë eksluzive ekskluzivno pravo

exempt from import duties përjashtim,zhdetyrim nga tagrat importuese

izuzeto od uvoznih dažbina

exemption përjashtim izuze"e

exemption condition kusht i përjashtimit uslov izuze"a

exemption from the obligation to present goods i liruar nga obligimi i paraqitjes së mallit

izuzeto od obaveze pokazivanja robe

exit from the community dalja,largimi nga UE izlazak iz EU

exit point pika(caku)i daljes izlazni punkt

exit visa viza dalëse izlazna viza

expense,cost shpenzime troškovi

expensive shtrenjtë,i shtrenjtë skupo

experience in the customs domain përvojë në lëmin doganor

iskustvo u carinskoj oblasti

expert,consultant eksperti,profesionisti stru#njak, konsultant

expire pushon validiteti(i dokumentit) prestaje zakonitost isprave

expiry kalim(skadim)i afatit istek roka

expiry date afati i skadimit datum isteka roka

expiry of the validity of the import licence skadim i vlefshmërisë së lejes së importit

istek važenja uvozne dozvole

expiry of validity kalim afati i vlefshmërisë istek roka važnosti

explanatory notes shënime me udhëzime beleške sa uputstvima

explanatory notes to the combined nomenclature skjarime të nomenklaturës së kombinuar

beleške uputstava za kombinovanu nomenklaturu

explain sqaroj,spjegoj,tregoj objasniti

explore gjurmoj,hetoj,vezhgoj istražiti,

explosive plasës,pëlcitës,ndezës eksploziv

expose nxjerr në shesh,zbuloj izložiti

export dalje jashtë e mallrave vendor izvoz

export certificate,export licence,export permit leje për eksportim dozvola za izvoz

export declaration deklaratë eksportuese izvozna deklaracija

export document dokument eksportues izvozna isprava

export formalities formalitetet në eksport izvozne propisane forme

export goods mall për eksport izvozna roba

export levy përcaktimi i tatimit në eksport odre!ivanje poreza na izvoz

export market tregu eksportues izvozno tržište

export or rexport declaration deklaratë eksportuese ose rieksportuese deklaracija izvoza ili ponovnog izvoza

export preference lehtësirat në eksport povlastice kod izvoza

export price çmimi eksportues izvozna cena

export procedure procedura në eksport izvozni postupak

export prohibition ndalesë e eksportit izvozna zabrana

export quota kuota në eksport izvozna kvota

export refund rikthimi për shkak të eksportit povra"aj radi izvoza

export regime regjimi eksportues izvozni režim

regulations, export provisions normat ligjore lidhur me eksportin izvozni propisi

export shipment dergesa eksportuese izvozna pošiljka

export subsidization, export supsidy subvencionet eksportuese izvozne subvencioje

eksportation by pipeline eksporti përmes tubacioneve(gypave përçues) izvoz cevovodom

exporter eksportuesi izvoznik

exporting country vendi eksportues zemlja izvoza

exporting Member State shteti eksportues anëtar i UE-së država izvoznica #lan EU

express parcel dërgesë urgjente ekspresna pošiljka

extend zgjerim,shtrirje,zgjatje produžiti, proširiti

extension shtesë,vijim produžetak, odlaganje

external Community transit procedure procedura e transitit jashtë BE-s

tranzitni postupak van EU

external debt,foreign debt borxhi i jashtëm spoljni, inostrani dug

external market tregu i jashtëm spoljno tržište

external trade tregtija e jashtme spoljna trgovina

external transit transiti i jashtëm spoljni tranzit

extinction of the customs debt shuarja e borxhit doganor gašenje carinskog duga

extra më tepër,më shumë dodatak, višak

extra charges shpenzime shtesë dodatni troškovi

extra discount zbritje e veqantë dodatni popust

extra interest,delayed interest,default interest kamatë ndëshkuese zatezna kamata

extracted të nxjerra izva!eno

extradition ekstradimi,dorëzimi ekstradicija, predaja

extraordinary and plenipotentiary ambassador

ambasador i jashtëzakonshëm dhe fuqiplotë

vanredni i opunomo"eni ambasador

eye witness dëshmitar-vrojtues i çështjes svedok, o#evidac

F

fabricate trilloj,shpif izmisliti, falsifikovati, napraviti

facilitate lehtësoj,ndihmoj,thjeshtësoj olakšati, pomo"i, uprostiti

fact fakt,ngjarje ose vepër e vërtetë #injenica, radnja, doga!aj

facts gjendje faktike fakti#ko, #injeni#no stanje

factor shkaktar,shkas,mjet #inilac, sredstvo

factoring tregti komisionare komisiona trgovina

factory fabrikë,uzinë fabrika, proizvodna hala

factory acts legjislacioni i fabrikës fabri#ki propisi

factual faktik stvarni, #injeni#ni

facultative fakultativ,i padetyrueshëm fakultativan, neobavezan

faculty leje,aftësi,fakultet dozvola, sposobnost, fakultet

faculty of law fakulteti juridik pravni fakultet

found i gjetur,gjindet ustanoviti

fair i drejtë,fer pošteno, fer

fair minded i pa-anshëm nepristrasan

fairness drejtësi pravda

fall rënie,ulje,zbritje pasti, ne uspeti

fall in prices rënje e çmimeve pad cena

false invoice faturë e rrejshme lažna faktura

false representation paraqitje e rrejshme lažno predstavljanje

false of surveing shqyrtim,rishikim i gabuar pogrešna procena

false of translation përkthim i gabuar pogrešan prevod

falsification falsifikim falsifikat

fault gabim,mungesë,e metë greška, kvar, mana

favour nderë,anëmbajtje,dobi naklonost, korist, usluga

fee pagesë,shpërblim pla"anje, nov#ana nagrada

fct(forwarding agents certificate of transport vërtetimi i transportit potvrda o prevozu

fiction trillim,fiktiv zamišljanje, izmišljotina

fiction of law trillim i ligjit zakonska fikcija

fictive i trilluar,jo real,fiktiv izmišljen, nestvaran, fiktivan

fictitious value vlerë fiktive fiktivna vrednost

fight against commercial fraud luftë kundër mashtrimeve tregtare

borba protiv trgovinskih prevara

fight against smuggling luftë kundër kontrabandës borba protiv krijum#arenja

figure shifër,formë,figurë broj, figura

file arkivoj vendos një dokument arhivirati

file and dispose of a case arkivoj lëndën arhivirati predmet

fill in (a form) plotëson formularin popuniti formular

final i fundit,përfundimtar zaklju#no, kona#no

station,petrol station stacion i derivateve të naftës benzinska pumpa

filling consumption, final use konsumi final kona#na upotreba

filling act akti final finalni, završni akt

filling clause klauzolë përmbyllëse završna klauzula

filling certificate of origin çertifikatë finale e origjinës kona#no uverenje o poreklu

final date afati i fundit krajnji rok

final decision vendimi përfundimtar kona#na odluka

final outcome rezultati përfundimtar kona#ni ishod

finality fund,mbarim kraj, završetak

final destination caku i fundit kona#no odredište

final prodhimi final kona#an

finance financon finansirati

financial financiar finansijski

financial assistance ndihmë financiare finansijska pomo"

financial crisis krizë financiare finansijska kriza

financial liability përgjegjësi financiare finansijska odgovornost

fitting përshtatje odgovarati

flag flamur zastava

flagrance provë e veprës aty për aty,flagrancë na delu

flexible elastik,i përkulur fleksibilan

forbidden e ndaluar zabranjeno

forbidden entrance hyrja e ndaluar zabranjen ulaz

force forcë,detyrim sila, prinuda, mo"

force majeure forcë madhore viša sila

foreign I huaj,i jashtëm strani

foreign trade monopoly monopol i tregtisë së jashtme monopol spoljne trgovine

for order sipas urdhërit po nare!enju, po zapovedi

for personal use për nevoja personale za li#nu upotrebu

foreign customs territory territori i jashtëm doganor inostrano carinsko podru#je

foreign market discount zbritje e çmimeve në tregun e jashtëm popust za inostrano tržište

franchise përjashtim,lirim,privilegj franšiza, povlastica

fraudulence mashtrim prevara

fragile-handle with care… kujdes,i thyeshëm,i brishtë(mbishkrime në ambalazhin e mallrave)

osetljivo, rukovati oprezno

free admission hyrje e lirë slobodan ulaz

free circulation qarkullim i lirë slobodan promet

free customs zone zonë e lirë doganore slobodna carinska zona

free market treg i lirë slobodno tržište

free to frontier franko-kufiri franko granica

free trade tregti e lirë slobodna trgovina

freight çmimi i trnsportit najamnina prevoza

freight train tren i transportit të mallrave transportni voz

freighter anije mallrash transportni brod

frequency of controls kontrolle të shpeshtuara u#estalost kontrola frontier crossing,point,border crossing kalim kufitar grani#ni prelaz

frontier service shërbim kufitar grani#na služba

frontier zone zonë kufitare grani#na zona

fraudulent mashtrues obmanjljiv, nepošten

frozen goods mallra të ngrirë smrznuta roba

fine gjobë globa

fire-arms armë zjarri vatreno oružje

firm firma firma

first place of destination caku i destinimit të parë prvo mesto odredišta

first aid box kutija e ndihmës së parë kutija za prvu pomo"

first class klasa e parë prva klasa, prvoklasan

first country of destination shteti i destinimit të parë prva odredišna zemlja

first customs office dogana e parë prva carinarnica

fiscal warehouse depoja tatimore poresko skladište

fiscal year viti finansiar fiskalna godina

fixed assets mjetet themelore fiksna sredstva

fixed capital kapital i palëvizshëm fiksni kapital

fixed prices çmimet fikse fiksne cene

flat rate kompensim paushall paušalna nadoknada

flat-rate clearance zhdoganim sipas pozicionit paushall paušalno carinjenje

flat-rate guarantee garancioni i zhdoganimit paushall garancija paušalnog carinjenja

flavouring essences mëlmesat pikantna roba

flight linjë aeroplani avionska linija

flood vërshim poplava

floor price çmimi më i ulët najniža cena

fluctuating rate kurs i ndryshueshëm varijabilni kurs

fluctuation fluktuim,ndryshim promenjljivost, nestalnost

foodstaffs animal origin ushqim me origjinë të kafshëve hrana životinjskog porekla

for instance për shembull na primer

foreign exchange desk sportel këmbimi šalter menja#nice

foreign owned pasuri e jashtme strano vlasništvo

formal formal zvani#an, formalan

formal decision vendim formal zvani#na odluka

formality formalitete propisane forme

forward udhëzon uputiti

forwarder transportues prevoznik

forwarding transportim prevoz

forwarding agency agjensioni transportues transportno preduze"e

forwarding agent shpediteri špediter, carinski zastupnik

forwarding agent’s commission provizioni i shpediterit špediterska provizija

fcr(forwarding agents certificate of receipt) vërtetim i agjentit të shpedicionit potvrda špeditera

foundation fondacion zadužbina

founding capital kapitali themelues osniva#ki kapital

fraud route rruga kontrabandiste krijum#arski put

fraudulent practices përvoja delikuente kriminalno iskustvo

execute, implement ekzekuton izvršiti, sprovesti

execute an obligation zbaton detyrën izvršiti obavezu

full examination of the goods kontrolla detale e mallit detaljna kontrola robe

furnish proof of ones official capacity paraqet prova mbi autorizimin zyrtar

pružiti dokaz o zvani#nom ovlaš"enju

further processing përpunim i mëtejmë dalja obrada

G

gang bandë,klikë,tufë,grup družina, banda

gallon masë e lëngjeve(.5lit) mera za te#nost (5 lit)

gangster hajdut,bandit, gangster, bandit

gasbag balon gasi vazdušni balon

gem gur i çmueshëm dragi kamen

General Agreement on Tariffs and Trade

Marrevëshja e përgjithshme mbi tarifën doganore dhe tregtinë(GAT)

Opšti sporazum o carinskoj tarifi i trgovini

general i pergjithshëm,gjeneral opšte, general

generalized system of preferences

sistemi i përgjithshëm mbi preferencat(lehtësirat)

opšti sistem o preferencijalima

generation prodhues,riprodhues proizvo!a#

general cargo dërgesat në dengje den#ane pošiljke

generator prodhues i rrymës,fuqisë(gjenerator) agregat, generator

gentleman zotëri,bujar,fisnik gospodin

gesticulation gjestikulim gestikulacija

gentleman’s agreement marrëveshje gojore usmeni sporazum

gift dhuratë poklon

global quota kuotë globale globalna kvota

globalized customs procedure procedurë doganore e globalizuar

globalizovani carinski postupak

gloss shënim,përkthim objašnjenje, tuma#enje

gold-clause klauzole – ari zlatna klauzula

goods mallra roba

goods in bulk mallra rinfuzo roba u rifuzu

goods in storage mall i magazinuar uskladištena roba

goods allowed to be warehoused mall i lejuar për magazinim

odobreno skladištenje robe

goods assortiment përzgjedhje mallrash asortiman robe

goods carried by air mallra të transportuar me vijë ajrore prevoz roba vazdušnim saobra"ajem

goods carried by rail mallra të transportuar me komunikacion hekurudhor prevoz robe železnicom

goods carried by road mallra të transportuar me komunikacionin rrugor prevoz robe drumom

goods carried by the passenger

mallrat e transportuara përmes udhëtarëve putnik prenosi robu

goods confiscated at the customs mallra të konfiskuar nga dogana

roba zaplenjena na carini

goods declaration deklaratë doganore carinska deklaracija

goods declared for shipment mallra të paraqitur për transport roba prijavljena za prevoz

goods falling under the same tariff heading mallra në kreun e njejtë të tarifës ,

goods for commercial use mallra të karakterit komercial roba za komercijalnu upotrebu

goods from third countries mallra me origjinë nga vendi i tretë roba sa poreklom tre"e zemlje

goods in altered state mallra në gjendje të ndryshuar roba u izmenjenom stanju

goods in free circulation mallra në qarkullim të lirë roba u slobodnom prometu

goods in temporary storage mallra të deponuara përkohësisht roba u privremenom skladištu

goods in transit mallra në tranzitim roba u tranzitu

goods in unaltered state mallra në gjendje të pandryshuar roba u nepromenjenom stanju

goods intended for import mallra për qëllim të importit roba namenjena uvozu

goods irretrievably lost mall i humbur i pakompenzuar nepovratno izgubljena roba

goods liable to import duties mall nën obligimin e tagrave importuese roba podložna uvoznim dažbinama

goods not presented to customs mallra të paparaqitura pranë doganës

roba nepredo#ena na carini

goods of similar characteristics mall i veçorive të ngjashme roba sli#ne vrste

goods of Community origin mall me prejardhje nga UE roba poreklom iz EU goods originating in a country mall me origjinë vendore roba doma"eg porekla

goods placed in temporary storage mall i vendosur përkohësisht në depo

privremeno uskladištena roba

goods placed under seal mall i vendosur nën mbikëqyrje roba stavljena pod nadzorom

goods placed under suspensive procedure mall nën procedurë suspenzive

roba smeštena pod suspenzivnim postupkom

goods platform platforma për kontrollin e mallit platforma za kontrolu robe

goods porter foreman… magazionieri magacioner

goods rejected by the importer mall i kthyer nga importuesi uvoznik odbio robu

released for free circulation mall i lëshuar në qarkullim të lirë puštena u slobodan promet

goods subject to customs declaration

mallra të cilët i nënshtrohen obligimit të paraqitjes në doganë

roba koja podleže carinskoj deklaraciji

goods subject to customs supervision

mallra të vendosur nën mbikëqyrje doganore

roba koja podleže carinskom nadzoru

goods temporarily removed from customs warehouse

mallra përkohësisht të nxjerrura nga magazina doganore

roba privremeno iznešena iz carinskog skladišta

goods that do not comply the terms of the contract

mallrat të cilët nuk i përgjigjen kushteve të kontratës

roba koja ne odgovara ugovorenim uslovima

goods to be delivered malli i gatshëm për nisje roba za isporuku

goods to be exported mallra me qëllime të eksportit roba za izvoz

goods to declare mall për prezentim roba za prijavu

goods under guarantee malli nën garancion roba pod garancijom

goods value,value of goods vlera e mallit vrednost robe

goods wholly obtained or produced in one country i tërë malli i prodhuar në një shtet

roba u potpunosti dobijena ili proizvedena

u jednoj zemlji

goods,commodity,merchandise mall,mall i konsumit të gjerë roba široke potrošnje

government agencies agjencitë qeveritare vladine agencije

green channel, green exit korridori i gjelbërt,dalja e gjelbërt zeleni izlaz "ništa za prijavu"

greyhound system sistemi i nxjerrjes së kontingjenteve sistem izbavljenja kontigenata

gross mass masa bruto bruto masa

gross weight pesha bruto bruto težina

groupage freight mallra grumbull në transp. grupni prevoz

guarantee certificate çertifikatë e garancionit uverenje o garanciji

guarantee office zyrja e garancioneve kancelarija za garancije

guarantee the identity of goods garancioni i cilësisë (kualitetit) të mallit garancija kvaliteta robe

guaranteed quality kualitet i garantuar garantovan kvalitet

guilt fajësia krivica

guilty fajtor kriv

H

handsell kaparë kapara

hangar barangë aeroplani avionski hangar

harmonized customs tariff system sistemi i harmonizuar i tarifës doganore

harmonizovani sistem carinske tarife

harmful materie e dëmshme štetan

half-finished goods prodhim gjysëmfinal poluproizvod

heir trashëgimtar naslednik

have you anything to declare keni diç.të lajmëroni imate li nešto da prijavite

hazardous goods mallra të rrezikshme opasna roba

hereditament pasuri e trashëguar nasle!e

heading kreu(i tarifës doganore) glava (carinske tarife)

headquarters selia,godina komanduese Uprava

High Court of Justice Gjykata e lartë Vrhovni sud

hidden goods mallra të fshehur sakrivena roba

higher education arsimim i lartë visoko obrazovanje

high risk consignment dërgesë e rrezikut të lartë pošiljka visokog rizika

high value goods mall me vlerë të lartë roba velike vrednosti

holder pronar,titullar vlasnik, nosilac

holder of the customs procedure bartës i procedurës doganore

nosilac carinskog postupka

holder of a right bartës i së drejtës nosialac prava

home market discount zbritje në tregun e vendit popust na doma"em tržištu

home trade,internal trade tregtim i brendshëm unutrašnja trgovina home made goods,domestic goods mall vendor doma"a roba

home produced goods mall i prodhuar vendor doma"a proizvedena roba

horse power kalë- fuqi konjska snaga

hovercraft automjet me jastëk të ajrit vozilo sa vazdušnim jastukom

human resources development zhvillim i resurseve njerëzore razvoj kadrova

humanitarian aid ndihmë humanitare humanitarna pomo"

humanitarian goods mall humanitar humanitarna roba

hydrofoil barkë motorike e ujit (hidrogliser) hidro gliser

I

IDA (Interchange of Data between Administrations

këmbimi i shënimeve në mes të administrative doganore

izmena podataka izme!u carinskih administracija

identification identifikimi identifikacija, prepoznavanje

identification marks shenjat identifikuese identifikacioni znaci

identification means mjetet identifikuese identifikaciona sredstva

identification measures masat identifikuese identifikaciono mere

identification number numri identifikues identifikacioni broj

identification number of the container numri identifikues i kontejnerit

identifikacioni broj kontejnera

identity identitet identitet

identity card letërnjftim li#na karta, službena legitimacija

illegal,illicit jolegjitim,kundërligjor ilegalan, nezakonit

illiterate analfabet nepismen

immigrant ardhës doseljenik

imminent danger kanosje e rrezikut neposredna opasnost implementing provisions,measures of implementation udhëzimet e obliguara për aplikim

primenjivanje odredbi, mere primene

implication pjesëmarrje,përzierje u#eš"e, umešanost

import prohibition ndalesa e importit zabrana uvoza import arrangements,import procedures procedurat importuese uvozni postupci import authorization,import licence leje importimi uvozna dozvola import certificate,certificate of import çertifikatë importimi uvozno uverenje

import charge shpenzimet e importimit uvozni troškovi

import declaration deklarata importuese uvozna deklaracija

import duties tagrat importuese uvozne dažbine

import duties and taxes tagrat importuese dhe tatimet uvozne dažbine i porezi

import duties of a fiscal nature tagrat importuese me karakter tatimor

uvozne dažbine poreskog karaktera

import formalities formalitetet importuese uvozne propisane forme

import goods,imported goods mallra të importit uvozna roba

import quota kuota importuese uvozna kvota

import regime regjimi importues režim uvoza

import requirements kërkesat në import zahtevi kod uvoza

import subsidy nxitja e importit podsticati uvoz

import tariff quota kontingjenti tarifor importues uvozna tarifna kvota

import transactions transakcionet importuese uvozna transakcija

importation after outward processing import pas perpunimit aktiv

uvoz nakon aktivnog oplemenjavanja

importing season sezoni i importit uvozna sezona

impose customs duties përcakton shumën e doganës uvesti carinske dažbine

impose penalties shqipton dënimin izglašava kaznu

impose tax i vë tatimin uvesti porez

in bad order në gjendje të keqe u lošem stanju

inaptitude paaftësi nesposobnost

income e ardhur prihod

incomplete declaration deklaratë jokomplete nepotpuna deklaracija

incorrect information informacion jo i saktë neta#na informacija

increase shtim,ngritje porast, uve"anje

incurrence of customs debt lindje e borxhit doganor nastanak carinskog duga

indirect representation përfaqësim indirekt posredno predstavljanje

indirect tax tatim indirekt(i tërthortë) posredni porez

individual guarantee garancion individual li#na garancija

industrial property right e drejta mbi pronën industriale pravo industrijske svojine

industrial warehouse depoja industriale industrijsko skladište

industry industria delatnost, industrija

inflammable goods mall që digjet lehtë lako zapaljiva roba

information exchange këmbim i informatave razmena podataka

Information Technology IT Teknologji informuese informativna tehnologija

ingredient pjesë përbërëse sastojak

initial quota kuota fillestare po#etna kvota

initiative iniciativa inicijativa

inland customs office doganë e brendshme carinarnica u unutrašnjosti zemlje

inland sea deti brenda kufijve more u unutrašnjosti zemlje

innocent i pafajshëm nevin, nedužan

inquiry notice njoftim mbi hetuesinë obaveštenje o istrazi

insolvency falimentim bankrot

inspect baggage kontrollon paketat pregled prtljaga

inspection of means of transport inspektimi i mjeteve të transportit

pregled prevoznih sredstava

insult,injure ofendon,sulmon uvrediti, povrediti

insurance company shoqate e sigurimit osiguravaju"e društvo

integration integrim integracija

intellectual property right e drejta në pronë intelektuale pravo na intelektualnu svojinu

intelligence shërbim informativ obaveštajna služba

interested person person i interesuar zainteresovano lice

inter-governmental agreement marrevëshje ndërqeveritare me!udržavni sporazum

intermediate office zyre ndërmjetësuese služba za posredovanje

intermediate product produkt i ndërmjetëm me!uproizvod

Internal Community transit document dokument tranzitor përbrenda UE-së

tranzitni dokument unutar EU

internal frontier kufi i brendshëm unutrašnja granica

internal politics, home affairs politika e brendshme unutrašnja politika

internal traffic komunikacioni i brendshëm unutrašnji saobra"aj

international agreement marrëveshtje ndërkombëtare me!unarodni sporazum

international airport aeroporti ndërkombëtar me!unarodni aerodrom

international co-operation to prevent terrorist attacs

bashkëpunimi ndërkombëtar në preventivë të akteve terroriste

me!unarodna saradnja za spre#avanje teroristi#kih napada

international customs transit tranzitimi doganor ndërkombëtar me!unarodni carinski tranzit

international movement of goods,transport of goods transporti ndërkombëtar i mallit

me!unarodni prevoz robe

international passenger traffic trafiku ndërkombëtar i udhëtarëve

me!unarodni putni#ki saobra"aj

international plant protection convention

konventa ndërkombëtare mbi mbrojtjen e bimëve

me!unarodna konvencija o biljnoj zaštiti

international relations kontaktet ndërkombëtare me!unarodni odnosi

International Road Transport Union

Unioni ndërkombëtar i komunikacionit rrugor

Me!unarodna unija drumskog saobr"aja

international chain of customs guarantees

rrjeti ndërkombëtar i garancioneve doganore

me!unarodni lanac carinskih garancija

International Monetary Fund Fondi Monetar Ndërkombëtar Me!unarodni monetarni fond

interpretation interpretim tuma#enje

interpreter, translator interpret,përkthyes tuma#, prevodilac

interrogate merr në pyetje,procedon saslušavati, ispitati

interrogation dëgjim i palës,marrje në pyetje saslušanje, ispitivanje

interrupted transit transit i ndërprerë prekinuti tranzit

intervention intervenimi intervencija

intervention centre qendra intervenuese centar za intervencije

intervention system sistemi intervenues sistem intervencija

introduction hyrje,parathënie uvod

introduction of customs legislation vendosja e rregulativës doganore

uvo!enje carinskog zakonodavstva

invalidate a declaration e prish,stornon deklaratën poništiti deklaraciju

invest investon investirati

investigaton authority organi hetues istražni organ

investigative actions punë hetimore istražne radnje

investigator hetuesi istražitelj

invitation to tender shpallje e tenderit proglašenje tendera

invoice faturon faktura

invoice value vlera faturale vrednost fakture

invoice account,bill llogaria ,fatura iznos na fakturi

invoicing faturim fakturisanje

inward processing perpunim i brendshëm aktiv aktivno oplemenjivanje

inward processing procedure procedura e përpunimit të brendshëm(aktiv)

postupak aktivnog oplemenjivanja

inward processing warehouse depoja e përpunimit të brendshëm

skladište za aktivno oplemenjivanje

irrecoverable i pakthyeshëm nepovratno

irregular breaking of customs seal cenimi i veçorive doganore

nepravilno lomljenje carinske plombe

irregularities which could result in abuse gabimet që shpiejnë në abuzim

greške koje dovode do zloupotrebe

irretrievable loos humbje e pakompensueshme nenadoknadivi gubici

irreversible i pakthyeshëm nepovrativ

issue licence lëshon lejen izdati dozvolu

issued retroactively,issued retrospectively i dhënur sërish izdato retroaktivno

issuing assotiation,issuing office organi që e lëshon dokumentin

služba za izdavanje dokumenata

Istambul Convantion Marrëveshja e Stambollit Istambulski sporazum item of taxation, item assessment pozicion tatimor poreska pozicija items of taxation,items of assessment elementet e tatimit elementi poreza

imposition ngarkon tereti

inaccurate jo i saktë neta#an

incrimination inkriminim inkriminisan

indemnification zhdemtim naknada štete

indivisibility i papjesëtueshëm nedeljiv

inflammable fluid lëngje djegëse zapaljiva te#nost

iterate përsëris ponoviti

itinerary program udhëtimi maršruta

J

jailbird i burgosur zatvorenik

jargon të folur,gjuhë e vecantë žargon

jealous smirëzi,ziliqar,gjeloz ljubomoran

jeans veshje xhins(shtof) teksas platno

jeep markë e automjetit marka automobila (Džip)

jet aircraft aeroplan me gas të kompresuar mlazni avion

jetty mol morsko pristanište

jewel margaritar dragulj

job punë, detyrë posao

joint committee komisioni i përbashkët zajedni#ka komisija

journal periodik,gazetë periodike magazin, žurnal

journey udhëtim putovanje

jubilee festë përkujtimore jubilaran praznik

judge gjykatës sudija

judgment gjykim presuda, mišljenje

judicature gjyqësi sudstvo

judical gjyqesor zakonit, sudski

juke-box kuti muzikore džuboks

jumble plaçka,tesha të vjetra nered, starudija

junior i ri,në moshë të re mlad, mla!i

juror porotë porotnik

jury porota porota

jurisdiction fushëveprim në gjyqësi sudska nadležnost

jurisprudence sistem ligjesh zakonodavstvo

K

keep mbaj,ruaj,respektoj #uvati, poštovati, držati

keep in force mbaj në fuqi biti na snazi

keep time limit respektoj afatin pridržavati se vremenskog roka

keeper rojtar,zotërues,mbajtës #uvar, držalac

keeping zotërim,mbajtje #uvanje, držanje

kind of goods lloji i mallit vrsta robe

knock down price zbritje e çmimit oboriti cenu

know-how blerje e dijes kupovina znanja

L

laboratory laboratorium laboratorija

label pusulle,shenjë,etiketë etiketa

laconic konciz,preciz jezgrovit

landing and departure ngritje dhe zbritje(aeroplanët) sletanje i odlazak

language gjuhë(të folur) jezik

land border kufi tokësor kopnena granica

lane vija,brezi,lenta traka, pojas

laser printer shtypes laserik laserski štampa#

last processing operation puna e fundit në procesin e përpunimit poslednji postupak obrade

laundering money larje parash pranje novca

law e drejta,ligj,normë pravo, zakon, sudski

law giver ligjdhënës zakonodavac

law maker ligjbërës sastavlja# zakona

law of supply and demand ligji i ofertës dhe kërkesës zakon ponude i potražnje

lawyer avokat advokat

loyality lojalitet,besnikëri lojalnost, odanost

lease charges qesimi(qiraja) kirija, najamnina

leave the territory temporarily e le territorin përkohësisht napušta zemlju privremeno

legal ligjor pravni, zakonski, legalan

legal acts akt ligjor zakonski akt

legal advice këshillë juridike pravni savet

legal basis bazë ligjore zakonski osnov

legal department shërbim juridik pravna služba

legal person person juridik pravno lice

legal redress ndihmë juridike pravna naknada, obešte"enje, lek

legislation,legal instrument legjislativ,mjet juridik zakonodavstvo, pravno sredstvo

letter shkresë,letër pismo, papir

letter of credit akreditiv akreditiv

levy taksim,vjelje prikupljanje,ubiranje

levy system sistem i vjeljes (taksave) sistem prikupljanja

liable to export duties obligim i pagesës së tagrave eksportuese

podložan izvoznim dažbinama

liberalization of trade liberalizim I tregtisë liberalizacija trgovine

lieutenancy gradë togeri #in poru#nika

lieutenant,second lieutenant toger,nentoger poru#nik, podporu#nik

licence lejoj,pajis me patent dozvola, ovlaš"enje

licensed i autorizuar,i privilegjuar ovlaš"en, povlaš"en

licence plate,licence number tabela të regjistrimit,numra të regjistrimit registarske tablice

lien e drejtë e pengmarrjes pravo na zalogu

lien holder personi i cili e gëzon të drejtën e pengmarrjes imaoc prava na zalogu

life cycle curve kurba e zgjatjes së ciklit të jetës krivina životnog ciklusa

limit up, limit down kufijtë e uljes dhe të zbritjes të çmimeve në bursa

granice spuštanja i dizanja cene

limitation vë kufirin ograni#enje

limited shoqatë me aftësi të kufizuara društvo sa ograni#enim ovlaš"enjima

limitation of liability kufizim i përgjegjësisë ograni#avanje odgovornosti

limitation of property kufizim i pronësisë ograni#avanje vlasništva

limitation of the right of disposal kufizim i të drejtës së dispozicionit

ograni#avanje prava na raspolaganje

liquid larje e borxhit,përmbarim isplata duga,izvrsenje

list regjister spisak, registar

list of smuggling regjistër i kontrabandës krijum#arski registar

load ngarkesë tovar

load list lista ngarkuese tovarni list

load space hapësira ngarkuese tovarni prostor

loading ngarkimi utovar

loading charges shpenzimet e ngarkimit troškovi utovara

lodgement of a summary declaration sjellja e deklaratës së njësuar doganore podnošenje JCI

long- term (LT).EUR 1 EUR1 afat-gjatë dugoro#an EUR1

long- term certificate,LT certificate çertificatë me afat të gjatë dugoro#no uverenje

lost goods mall i humbur. izgubljena roba

lost properity office zyrë për sendet e gjetura biro za na!ene

predmete

low-cost export eksport me shpenzime të vogla izvoz sa niskim izdacima

lowering of customs barriers ulja e barrierave doganore smanjenje carinskih prepreka

low price producer country vendi me çmim të ulët të prodhimit zemlja sa niskom cenom proizvodnje

lubricating oil vaj për lubrifikim ulje za podmazivanje

luggage inspection kontrollimi i plaçkave pregled prtljaga

M

mad cow semundja e “lopëve te tërbuara" bolest "ludih krava"

mailing address adresa postale poštanska adresa

main customs office zyra kryesore e doganës glavna carinska kancelarija

major major major

major general gjeneralmajor general major

manufacture’s number numri i prodhimit proizvodni broj

manufacturing scrap and waste mbeturinat gjatë prodhimit

ostaci i otpaci u toku proizvodnje

manufacturing,processing operation prodhimi,operacionet e përpunimit

proizvodnja, proces obrade

mark,trade mark marka(shenja mbrojtëse) zaštitini znak

market distortion deformim i tregut porema"aj tržišta

market economy ekonomi e tregut tržišna ekonomija

market intervention intervenim në treg intervencija na tržištu

market target price sjellja e çmimeve në treg kretanje tržišnih cena

marketable quality of goods cilësia, kualiteti tregtar i mallit tržišni kvalitet robe

market-oriented economies ekonomi te orientuara kah tregu privrede okrenute tržištu

Master Plan Plani gjithëpërfshirës Sveobuhvatni plan

material added materiali shtesë dodatni materijal

maximum duration of storage kohëzgjatja maksimale e magazinimit maksimalan rok uskladištenja

maximum quota kuota maksimale maksimalna kvota

maximum value of imported goods vlera maksimale e mallit të importuar

maksimalna vrednost uvozne robe

mayor prefekt,kryetar bashkie gradona#elnik

means of transport mjet transporti prevozno sredstvo

means of transport for use mjet transporti për nevoja vetjake prevozno sredstvo za upotrebu

measure mas,matje mera, meriti

measuring matje merenje

medico-sanitary inspection shikimi mjekësor-sanitar medicinsko-sanitarni

pregled

member of train crew anetar i personelit te trenit #lan osoblja voza

Member State vendi anëtar I UE-së zemlja #lanica

Member State of departure nisja nga vendi anëtar i UE-së polazna zemlja #lanica

Member State of destination destinimi në vendin-anëtar UE-së zemlja #lanica odredišta

Member State of entry hyrja në vendin-anëtar i UE-së zemlja #lanica ulaska

Memorandum of Understanding(MOU) Memorandumi i Mirëkuptimit

Memorandum o razumevanju

message porosi poruka

methods of administrative cooperation metodat e bashkëpunimit administrativ

metode administrativne saradnje

methods of classification metodat e cilësimit metode klasifikacije

methylated spirits shpiritus metil alkoholi

methylation denaturalization denatyralizimi denaturalizacija metila

military goods mall për ushtri roba za vojsku

mineral mineral mineral

mineral oil vaj mineral mineralno ulje

minimum charge ngrarkesë minimale minimalan teret

minimum customs value vlera minimale doganore minimalna carinska vrednost

minimum import price vlera minimale e importit minimalna cena uvoza

minimum price çmimi minimal minimalna cena

minister of finance ministri i financave ministar finansija

Ministry of Foreign Affairs Ministria e punëve të jashtme Ministarstvo spoljnih poslova

Ministry of interior Ministria e punëve të brendshme Ministarstvo unutrašnjih poslova

miscellaneous goods mall i ndryshëm mešovita roba

mode of transport mënyra e transportit na#in prevoza

mode of inland transport mënyra e transportit të brendshëm na#in prevoza u unutrašnjosti zemlje

monetary authority pushteti financiar finansijsko telo

money laundering larje e paras pranje novca

monitoring përcjellje,vrojtim pra"enje, nadgledanje

moratory shtyrje e borxheve,moratorium moratorijum, odga!anje dugova

more advanced stage of manufacture shkallë e lartë e përpunimit

napredniji stepen proizvodnje

mother tongue,native language gjuha amtare maternji jezik

motor oil vaj motorik motorno ulje

motorway autostradë auto put

movement certificate çertifikata mbi transportin uverenje o prevozu

movement of goods between Member States

lëvizja e mallit midis vendeve anëtare të UE-së

promet robe izme!u zemalja #lanica EU

movement of services between Member States

qarkullimi i shërbimeve midis vend.anet.të UE-së

promet usluga izme!u zemalja #lanica EU

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

mutual assistance ndihmë e ndërsjellë ,reciproke uzajamna pomo"

mutual assistance group grupi për ndihmë reciproke grupa za uzajamnu pomo"

mutual recognition of customs controls njohja reciproke e kontrollit doganor

uzajamno priznavanje carinske kontrole

N

national customs documents dokumentet nacionale doganore nacionalne carinske isprave

Nairobi Convention Konventa e Najrobit Najrobi konvencija

national boundary kufiri nacional nacionalna granica

national subdivisions,national subheadings nën numrat në tarifën nacionale

podbrojevi u nacionalnoj tarifi

national transit document dokumenti nacional transitor nacionalni tarifni dokument

nationality of means of transport nacionaliteti i mjetit transportues

poreklo prevoznog sredstva

nationality,citizenship nacionaliteti,shtetësia nacionalnost, državljanstvo

natural person person fizik fizi#ko lice

natural product prodhim natyral prirodan proizvod

negotiate bisedon raspravljati, diskutovati

negotiation bisedim,diskutim rasprava, diskusija

neighbouring Member State fqinji i shteteve anëtare të UE-së susedna zemlja #lanica EU

net weight masa neto neto težina

network accession kycesi i rrjetit pristup mreži

New Computerised Transit System Sistemi i ri transitor i kompjuterizuar

Novi kompjuterizovani sistem tranzita

no commercial value vlerë jo komerciale ne komercijalna vrednost

no-drawback rule dispozitë që ndalon kthimin e doganës propis koji zabranjuje povra"aj carine

nomenclature nomenklatura(emërtimet e mallrave) nomenklatura (naimenovanje robe)

nominal value vlera nominale nominalna vrednost

nomination of goods emërtimi i mallit naimenovanje robe non-alcoholic beverage,soft drink pije joalkoolike bezalkoholna pi"a

non-Community status nuk ka status të UE-së nema status EU

non-compliance with the conditions nuk iu përgjigjet kushteve ne odgovara uslovima

non-consumable goods mall jo i pëlqyer për konsum neodgovaraju"a roba za potrošnju

non-fulfillment of an obligation moskryerja e obligimit neispunjavanje obaveze non- governmental organization organizata joqeveritare nevladina organizacija

non- preferential origin of goods origjinë jo preferenciale e mallit

nepreferencijalno poreklo robe

non-quota country vendi që nuk bën pjesë nën kuotë zemlja koja ne u#estvuje u kvoti

non-registered trader tregtar i paregjistruar neregistrovani trgovac

non-resident banor i huaj stranac

non-barriers pengesa jashtetarifore netarifne prepreke

non-tariff measures masa jashtetarifore netarifne mere

normal price çmim real (i zakonshëm) realna cena

normal residence vendbanimi i vërtetë stvarno prebivalište

normally resident e ka selinë e vërtetë ima stvarno prebivalište

notice of tax assessment noftimi per caktimin e tatimit obaveštenje o proceni poreza

number changed numër i ndërruar promenjen broj

number of exams numër i verifikimit verifikacioni broj

number of imports numër i importit uvozni broj

number of discrepancies sasia e ndryshimit iznos razlike number plate,registration plate tabela e regjistrimit registarske tablice

numerical code kodi numerik numeri#ki kod

O

obligation obligim(detyrim) obaveza

obligatory transfer of an employee

kalim i detyrueshëm në vend tjetër pune të një punëtori

obavezan premeštaj radnika

observance përmbajtje , ruajtje pridržavanje, držanje, pravilo

object objekt,send,gjë,synim objekat, stvar, namera

object of a contract objekt i një kontrate predmet ugovora

object of on obligation objekt i një obligimi predmet obaveze

objection kundërshtim, mospranim,prapësim primedba, prigovor, nepriznavanje

occasion rast,shkak,arsye prilika,povod,slu#aj

obtain authorization merr leje,autorizim dobija ovlaš"enje

obtain originality status fitim i statusit “ me prejardhje” dobija status porekla

obtain, purchase furnizohet,merr snabdeva, nabavlja

obvios i qartë,i dukshëm,i kuptueshëm o#igledan, razumljiv, vidljiv

occidental perëndimor zapadni

occupant pronar,posedues,okupues vlasnik, koji uzima u posed

occupant bona fides posedues i ndërgjegjshëm savestan posednik

occupant without title mbajtës pa të drejtë pronësie posednik bez prava na vlasništvo

occupation punë,detyrë zanimanje

off-shore jashtë vendit van zemlje

offence cenim i dispozitave prekršaj

office zyrë kancelarija, služba

office (window) sportel šalter

office of reimportation zyra e riimportit služba ponovnog uvoza

office of temporary importation zyra e importit të perkohshëm

služba privremenog uvoza

office of transit zyra e tranzitit tranzitna služba

official foreign exchange market tregu zyrtar për kembim të parasë

zvani#no tržište za inostranu razmenu

official inquiry,official request kërkesë zyrtare službeni zahtev

official specimen kopja e shtypur zyrtarisht služben kucani uzorak

oil vaj ulje

oil colour ngjyrë në vaj uljana boja

oil painting pikturë në vaj uljana slika

oil cisterne cisternë e vajit cisterna za ulje

old-fashioned i vjetruar,i kohes se vjeter staromodan

oligarchy qeverisje e pakicës vladanje manjine

on mbi ,përmbi,përsipër na,o,u

on behalf në emër të u svojstvu

on bail me dhënie të kaucionit kaucija za pritvor

on simple application në kërkesë të thjeshtë na obi#an zahtev

on-call duty kujdestari sipas thirrjeve dežurstvo na poziv

operator operator,ndërmarrës rukovaoc, preduzetnik

opinion mendim mišljenje

opponent oponent protivnik

opportunity rast,mundësi povoljna prilika

optimism shpresë,parashikim optimizam

optimum më i miri,kulm,vlug najbolje, najviše

option parapelqim,dëshirë slobodan izbor

optional provision of security pa obligim të paraparë për garancion bez obaveze pružanja garancije

oral or verbal declaration paraqitja gojarisht e mallrave usmeno prijavljivanje

order number numër i porosisë broj narudžbine

organic peroxide peroksid organik/mat.e rrezikshme organski hidrogen

origin of goods,originating status origjina e mallit,statusi i origjinës

poreklo robe, status porekla

original security sigurim,fillestar,burimor originalno osiguranje

originating goods mall me origjinë roba sa poreklom

originating product prodhim me origjinë proizvod sa poreklom

otherwise në mënyrë tjetër,ose na drugi na#in, ili pak

outline provision dekret i përgjithshëm,përmbledhës okvirna uredba, mera

outreach kalim,dalje përtej prelaziti preko, dosezati

outright exportation eksport definitiv definitivan uvoz

outgo shpenzime, të dalura izlazni troškovi

outlaw shpall jashtë ligjit,shpall joligjor,bandit odmetnik, van zakona

outward processing përpunim jashtë vendit (pasiv) pasivno oplemenjivanje

outward transit tranzitimi jashtë UE tranzit van EU

overload ngarkesë e tepert preopteretiti

overpriced goods mall i mbivlerësuar precenjena roba

overseas countries territore tejoqeanike prekomorske zemlje

overtime punë përtej orarit prekovremeni rad

over-value mbivlerësim precenjivanje

overcharge mbingarkesë preplatiti

overdraft tejkalim i llogarisë prekora#enje obra#una

overdue i vonuar,i papaguar kašnjenje, neispla"ivanje

overindebtedness insolvent,pa mbulesë bez pokri"a

over-insurance mbi sigurimi nad osiguranje

ower-writing mbishkrim prepisano preko drugog teksta

own resources burimet vetjake sopstveni izvori

owner of goods pronar i mallit vlasnik robe

ownerless pa pronar bez vlasnika

oxidizing agent materie oksiduese korozivna materija

P

pace maker matës, përcaktues brzinomer, vešta#ko srce

pacific paqësor tih, miran

package paketë,ambalazh paket, ambalaža

packing paketim pakovanje

packing list regjistër paketues lista pakovanja

packings materal për paketim materijal za pakovanje

pact pakt,dokument i marrevështjes pakt, dokument sporazuma

paid work punë shpërblyese uslužni posao

paint ngjyrë,ngjyrosje boja, bojiti

palette paleta paleta

paragraph aline,dispozitë stav, propis

parity paritet paritet

part load dërgese në dengje den#ana pošiljka

partial and limited reduction of c.duty zvogëlim i pjesërishëm i doganës

delimi#no umanjenje carine

partial exemption,partial relief lirim i pjesërishëm delimi#no osloba!anje

partial goods examination shikim i pjesërishëm i mallit delimi#an pregled robe

partial payment pagesë e pjesërishme delimi#no pla"anje

participate marr pjesë u#estvovati

participation pjesëmarrje u#estvovanje

partner(in business) partner në biznes ortak

particular decree’s dispozita të veçanta posebni propisi

particular measure of customs protection masa të posaçme të mbrojtjes doganore

posebne mere carinske zaštite

partitions of a double wall ndarje e murit të dyfisht (bunker për fshehjen e mallit) pregrade duplog zida

party liable to pay customs duties

pala e cila është e obliguar t’i paguajë tagrat doganore carinski obveznik

pass kaloj,ia dal,arrij pro"i, i"i

passage of goods at frontiers kalimi i mallrave përtej kufijve prelaženje robe preko granice

passenger aircraft aeroplan i udhëtarëve putni#ki avion

passenger occupancy fluktuimi i udhëtarëve fluktuacija putnika

passenger traffic qarkullimi i udhëtarëve putni#ki saobra"j

passenger ,traveler udhëtari putnik

passport leje udhëtimi putna isprava

passport regulation dispozitat lidhur me lejen e udhëtimit pasoška regulativa

patented invention shpikje e patentuar(e mbrojtur) zašti"en pronalazak

patrol car automjet patrullues patrolni automobil

patrol leader udhëheqsi i patrullës vo!a patrole

patrol service shërbimi patrollues patrolna služba

patrol ship anija patrolluese patrolni #amac

pay in paguan uplatiti

pay a customs debt paguan borxhin doganor platiti carinski dug

pay in advance paguan paraprakisht platiti unapred

pay in cash paguan në të gatshme platiti gotovinski

payment condition kushtet e pagesës uslovi pla"anja

payment facilitation lehtësirat rreth pagesës olakšice kod pla"anja

peace treaty marrëveshje(traktatat)paqësor mirovni sporazum

peak traffic day ditë e qarkullimit të dendur dan jakog saobra"aja

penal provisions masa ndëshkuese kaznene odredbe

percentage përqindje procenat

percentage rule rregull e përqindjes procentualno pravilo

period authorization leje e kohëpaskohëshme periodicno ovlaš"enje

period of application periudhë e zbatimit period primene

perishable goods mall që prishet lehtë lako kvarljiva roba

permanent address adresë e përhershme stalna adresa

permit,authorize lejon odobravati

Person established in the Community Personi juridik me seli në UE

Pravnolice sa sedištem u EU

person liable for payment of customs duties

obliguesi doganor,personi i cili është i obliguar t’a paguaj doganën carinski obveznik

person represented personi të cilin e përfaqësojnë lice koga zastupaju

personal data të dhënat personale li#ni podaci

personal belongings gjërat personale li#no vlasništvo

personal data protection mbrojtja e shënimeve personale zaštita li#nih podataka

personal effects plaqka të rrugës li#ne stvari

personal property prona personale li#no vlasništvo

personal exemption përjashtim personal li#no izuze"e

personable juridikisht i afte pravno sposoban

perpetrate kryej(një krim etj) izvršiti zlo#in

petrol, gas benzinë benzin

phytopathological inspection inspektimi fitopatologjik fitopatološka kontrola

phytosanitary regulations dispozitat fitosanitare fitosanitarni propisi

phytosanitary certificate çertifikatë fitosanitare fitosanitarno uverenje

phytosanitary certificate for re-export çertifikatë fitosanitare për reeksport

fitosanitarno uverenje o ponovom izvozu

piece pjesë,copë komad, par#e

piece goods malli në pjesë roba na komad

pirated goods mall i piratëve piratska roba

place and date of exportation of goods vendi,dhe koha e eksportit

mesto i dan izvoženja robe

place of customs clearance vendi i shdoganimit mesto carinjenja

place of departure vendi i nisjes mesto polaska

place of destination vendi i destinimit mesto namene

place of entry vendi i hyrjes mesto ulaska

place of exit vendi i daljes mesto izlaska place of offence or irregularity vendi i deliktit mesto prekršaja

place of origin vendi i prejardhjes mesto porekla

place of presentation vendi i prezentimit (të mallit për shikim) mesto prijavljivanja robe za pregled

place under a customs procedure vendosje nën procedurë doganore

stavljanje pod carinskim postupkom

place under customs seal vendosje nen plomben doganore stavljanje pod carinskom plombom

plain spirit,pure alcohol alkool i pastër #isti alkohol

plastic-covered cloth pëlhurë e mveshur me material artificial tkanina presvu#ena plastikom

pledge(deposit) peng,kapare zalog, jemstvo

point of delivery vendi i nisjes (së mallit) mesto isporuke

poison helm (materje e rrezikshme) otrov

police policia policija

policeman polic policajac

political border kufi politik pograni#na policija

port of transshipment limani i ngarkim-shkarkimit luka pretovara

port of loading limani i ngarkimit luka utovara

port of unloading limani i shkarkimit luka istovara

possesion zotëroj posedovanje

possibility mundësi,eventualitet mogu"nost post clearance audit,control a posteriori kontrolli i sërishëm

kontrola nakon carinjenja

post script shënim shtesë post skriptum

preceding para prijës, paraardhës prethodin, raniji

poison gas gas helmues otrovni gas

postal items dërgesat postale poštanske pošiljke

postal package,parcel paketë postale poštanski paketi,

postal regulations rregulativa postare poštansko zakonodavstvo

postal traffic qarkullimi postar poštanski saobra"aj

post import verification of the declaration kontrolli i deklaratës pas importit

kontrola deklaracije nakon uvoza

power,competence kompetenca nadležnost

precautionary measures masa parandaluese mere opreza

preclude preventivë spre#iti

predictable e,i paraparë(pritur) predvi!en

preference lehtësi(doganore) povlastica (carinska)

preference area lëmi i beneficioneve oblast povlastica

preferential i beneficuar,preferencial povlaš"en, preferencijalan

preferential customs duties tagrat doganore preferenciale preferentne carinske dažbine

preferential import import i privilegjuar preferencijalni uvoz

preferential origin origjinë e privilegjuar preferencijalno poreklo

preferential rules of origin normat mbi privilegjin e origjinës propisi o privilegovanom poreklu

preferential system sistemi privilegjues sistem preferencijala

preferential tariff measures masat preferenciale tarifore preferencijalne tarifne mere

preferential or favourable tariff treatment masa të tretmanit favorizues tarifor

povlaš"eni tarifni tretman

prejudice paragjykim,anëmbajtje predrasuda

premises deklaratë e mëparshme raniji iskaz

preparation and issue certificates of origin

plotësimi dhe lëshimi i çertifikatës mbi origjinën

priprema i izdavanje uverenja o poreklu

presumption pandehje,sypozim naga!anje, pretpostavka

present a certificate sjell (prezenton) çertifikatën podneti uverenje

present, produce jep në shikim podneti, predo#iti preserved goods,canned goods mall i konservuar konzervirana roba

pretext shkak,arsye izgovor

prevailing mbizotëroj nadvladati

prevention of fraud or irregularity

preventivë nga mashtrimet dhe parregullsitë

spre#iti prevaru ili nepravilnost

previous customs procedure procedura paraprake doganore prethodni carinski postupak

previous document dokumenti paraprak prethodni dokument

previously convicted i dënuar kohë më parë ranije osu!ivan

price çmimi cena

price actuelly paid or payable çmim vërtetë i paguar,ose i pagueshëm cena stvarno pla"ena ili se treba platiti

price determination formimi i çmimit odre!ivanje cene

price discount zbritje në çmim popust na cenu

price flotation oscilim (levizje)i kursit variranje kursa

price fluctuation lëvizje(oscilim)i çmimit variranje cene

price level niveli i çmimeve nivo cena

price list catalogue çmimore kataloška lista cena

price mechanism mekanizmi i çmimeve mehanizam cena

price policy politika e çmimeve politika cena

price quotation oferta e çmimeve ponudjena cena

price reduction zbritje çmimi sniženje cena

price scissors gërsheret agrare agrarne makaze

principal obliguesi (detyruesi) kryesor glavni obveznik

printer shtypës štampa#

prior importation import i parakohshëm prethodno uvoženje

private customs warehouse depo private doganore privatno carinsko skladište

privileged treatment trajtim i posaçëm poseban tretman

probability gjasë,parashikim verovatno"a

pro forma invoice parafaturë profaktura, predra#un

procedure procedura postupak

procedure for processing procedura e përpunimit postupak dorade

processed goods mall i përpunuar dora!ena roba

processed costs shpenzimet e përpunimit troškovi dorade

processing under customs control përpunimi nën mbikëqyrje doganore

dorada pod carinskim nadzorom

processor përpunues prera!iva#, obra!iva#

proclaim shpall,proklamoj objaviti, obznaniti

produce prodhon,demonstron proizvoditi, predo#iti

produce the goods whenever so required demonstron mallin sipas kërkesës

uvek predo#iti robu na zahtev

produce under licence duke prodhuar me leje prozvoditi sa dozvolom

produce price çmimi i prodhimit proizvodna cena

producer’s association shoqatë e prodhuesve udruženje proizvo!a#a

producer’s organization organizata e prodhuesve organizacija proizvo!a#a

product of first- stage processing prodhim i përpunuar primar

primarno obra!en proizvod

product of undetermined origin prodhim me origjinë të papërcaktuar

proizvod neutvr!enog porekla

product under Community surveillance prodhim nën mbikqyrjen e UE

proizvod pod nadzorom EU

production prodhimi proizvodnja

products originating in a country prodhim me prejardhje nga një shtet

proizvod sa poreklom jedne države

professional equipment pajisje profesionale profesionalna oprema profit-oriented transaction, profit-sharing transakcion fitimprures profitabilna transakcija

progressive reduction of customs duties zbritje progresive e tagrave doganore

progresivno smanivanje carinskih dažbina

prohibited goods mall i ndaluar zabranjena roba

prohibitions and restrictions ndalesat dhe perkufizimet zabrane i ograni#enja

proof of delivery provë mbi dërgimin e mallit dokaz o isporuci

proof of export provë mbi eksportin dokaz o izvozu

proof of origin provë mbi origjinën dokaz porekla

proof, evidence dëshmi dokaz

prolongation prolongim,zgjatje odložiti, produžiti

proportional method metodë e perqindjes proporcionalni metodi

proposal propozoj predlog

protected animals shtazët e mbrojtura zašti"ene životinje

protected desing dizajni,pamja,të mbrojtur zašti"eni dizajn, izgled

protected right mbrojtje e një të drejte zašti"ena prava

protection of customs interests mbrojtje e interesave doganore zaštita carinskih interesa

protection of goods, safeguarding of goods mbrojtja, ruajtja e mallit

zaštita robe, #uvanje robe

protection of staff mbrojtja në punë zaštita osoblja

protection of society mbrojtja e bashkësisë zaštita društva

protective measure masa mbrojtëse zaštitne mere

protective clause klauzola mbrojtëse zaštitna klauzula

protective element elementi mbrojtës zaštitni element

protest protestë protest

protocol procesverbal zapisnik

protocol on originating products procesi mbi mallin me origjinë

zapisnik o proizvodima sa poreklom

prove provoj,dëshmoj,vërtetoj dokazati

provide training

provision of a security parashtrimi i garancionit pružanje garancije

provision relating to statistics dekreti statistikor statisti#ka uredba

provisional certificate of origin certifikatë e përkohshme mbi origjinën

privremeno uverenje o poreklu

provisional countervailing duty tagra të përkohshme për baraspeshë

privremene dažbine za izravnanje

public administration administrate publike javna uprava

public affair kontest shtetëror državni spor

public customs warehouse depo publike doganore javno carinsko skladište

public order rendi publik javni red

public prosecutor prokurori publik javni tužilac

public security, public safety sigurimi publik javna bezbednost

punish, penalize dënon kazniti

punishment, penalty dënim kažnjavanje, kazna

purpose dashje, qëllim, plan cilj, namera, plan

purchase blerje kupiti

pursuance ndjekje nastavljanje

pursuant to në mbështetje,në pajtim me na osnovu, prema

put vë,vendos,caktoj staviti, postaviti, položiti

put forward parashtroj,paraqes unaprediti, obelodaniti

put into force vëj ne fuqi,fuqizoj ligjin stupiti na snagu (zakon)

put for sale caktoj për shitje staviti na prodaju

R

rail charges shpenzimet e transportit hekurudhor troškovi železni#kog saobra"aja

radioactive materie të dëmshme radioaktive radioaktivan

ramp for unloading lloz i shkarkimit rampa za istovar

random check or test metoda e test-kontrollit (sipas rasteve në kapercim)

nasumi#na provera ili test

rate of exchange kursi valuator devizni kurs

rate of yield normë e rendimentit stopa prinosa

rates and other items of charge

tagrat dhe elementet e tjerë të ngarkesës(doganore)

stope i drugi elementi naplate (carinski)

ratification miratim usvajanje, odobrenje

ratify miraton,verteton usvojiti, odobriti

ratio proporcion,përpjesëtim odnos, proporcija

raw material lënde e parë sirovina

reagent kit komplet për testim komplet za testiranje reagensa

real price çmim real stvarna cena

real sale shitje reale stvarna prodaja

receipts të hyrat,të ardhurat ra#uni, primanja

receive marr në dorëzim,pres,pranoj primiti, prihvatiti

receiver sekuestrues,kujdestar mallrash të sekuestruar

službenik na prijemu oduzete robe

recent rishtazi,kohët e fundit nedavno, u zadnje vreme

recession prapsje, tërheqje povratno dejstvo

recidivism përsëritje e delikteve ponavljanje (prekršaja)

reciprocally reciprokisht (mënyrë e ndërsjellë) uzajamno, recipro#no

recommendation udhëzim, këshillim preporuka, upu"ivanje,

reconcile pajtoj, harmonizoj pomiriti, uskladiti

records of proceedings shënime procedurale zapisnici o postupku

recovery of the amount of customs debt inkasimi i borxhit doganor naplata carisnkog duga

rectifier,distillery aparat për destilim ure!aj za destilaciju

rectifying,distillation destilimi destilacija

red channel koridori i kuq (kalimi) izlaz "za prijavu"

reduced rate shkalla e zvogëluar e përqindjes umanjena stopa

reduction in import duties zbritje në tagrat importuese umanjenje uvozne dažbine

re-export eksport i sërishëm,re-eksport ponovni izvoz

re-exportation certificate çertificatë re-eksportuese uverenje za ponovni izvoz

reference book doracak priru#nik

reference price çmimet përkatëse ponu!ene cene

reference quality kualiteti,cilësia përkatëse ponu!en kvalitet

refrigeragerated goods mallra të ngrira smrznuta roba

refugee refugjatë,strehëkërkues izbeglica

refugees’ camp kamp i të ikurve izbegli#ki kamp

regional customs authorities organ regjional doganor regionalni carinski organ

regional group grup regjional regionalna grupa

register a firm regjistron firmën registrovati firmu

registered i,e regjistruar registrovan

registered address adresë e regjistruar prijavljena adresa registered company,incorporated company ndërmarrje e regjistruar registrovano preduze"e

registered office selia e regjistruar registrovano sedište

registration number numri protokollues zavedeni broj

regular procedure procedurë e rregullt redovni postupak

regulation of prices rregullore e çmimeve pravilnik o cenama

regulations dispozita,norma ligjore propisi, zakonske norme

reimburse laj shpenzimet, dëmshpërblimin nadoknaditi, refundiranje

re-import importon sërish,riimporton ponovni uvoz

reimposing of customs duties caktim i sërishëm i tagrave doganore ponovno utvr!ivanje carinskih dažbina

reject përhedh,shporr odbiti, odbaciti

relate bashkoj,përputhë dovoditi u vezu, biti u vezi

relationships to one another marrëdhënje të njëri tjetrit(reciproke) trgova#ki odnosi

release a security lirim i garancionit pustiti garanciju

release for free circulation lëshim (I mallit)në qarkullim të lirë pustiti robu u slobodan promet

relevance,relevancy rëndësija e mjetit juridik važnost (pravnog sredstva)

relief from customs duties lirim nga tagrat importuese osloba!anje od carinskih dažbina

remain mbetem ostati,

remainder mbeturinë,tepricë,mbetje otpaci, ostatak

remaining goods mallra të mbetura preostala roba

remission falje e borxhit oproštenje duga

removal from the warehouse zhvendosja nga magazina(depoja) izmeštanje iz magacina

removal of border formalities pezullimi i formaliteteve kufitare ukidanje grani#nih propisanih formi

rent, lease mban nën qira(qesim) iznajmiti

renumber ngjet numra prilepiti brojeve

reorganization riorganizim reorganizacija

reorganize riorganizon reorganizovati

repack ripaketim prepakovati

repair riparim, ndreqje, meremetim popraviti, opraviti

repatriation riatdhesim povratak u domovinu

repayment of duty, reimbursement of duty kthim i tatimit povra"aj dažbine

replacement document dokumenti alternativ alternativni dokument

replacement goods mall alternativ, mall për ndërrim alternativna roba

replacement product prodhim alternativ alternativni proizvod

report paraqitje,raport,proces izveštaj, prijaviti, zapisnik

report of destruction proces mbi asgjësimin zapisnik o uništavanju

reporting, announcenement paraqitja, lajmërimi prijava, obaveštenje

repress shkel,shtyp,shtrëngoj potisnuti, tla#iti

representation përfaqësimi predstavljanje

representative përfaqësues predstavnik

request for assistance kërkesë për ndihmë zahtev za pomo"

Q

qualification kualifikim,cilësim ste"i uslov, kvalifikovati

qualification of crime kualifikim i krimit kvalifikacija zlo#ina

qualification of offence kualifikim i deliktit kvalifikacija prekršaja

qualification of origin pranimi i origjinës priznavanje porekla

quality certificate çertifikate mbi cilësine (kualitetin) uverenje o kvalitetu

quantitative quota kuota sasiore koli#inska kvota

quantitaty declared sasia e paraqitur prijavljena koli#ina

quarantine vend i izoluar karantin, izolacija

quasi (lat.) gati, kinse kao, poput, nazovi

quasi contract kuazi kontratë kvazi (nazovi) ugovor

quasi delict kuazi delikt kvazi delikt

question pyetje pitanje

quest ndjekje,gjurmim,kërkim potraga, traganje

quiet day ditë e qetë dan slabog saobra"aja

quota certificate certifikatë e kuotës uverenje o kvoti

quits baraz, pa borxh izravnat, izmiren

quota përpjesë,sasi e pranuar kvota, srazmerni deo

quota for customs recovery kuota për kthim të doganës kvota za povra"aj carine

R

requirement for information kërkesë për informim zahtev za informisanje

requirement for invalidation of the declaration kërkesë për prishje të deklaratës

zahtev za poništenje deklaracije

requirement for verification kërkesë për vërtetim zahtev za overu

required kërkon potrebno, zahtevano

resale rishitje preprodaja

reserve rezerva rezerva, rezervisati

resold goods mall i rishitur preprodana roba

responsibility përgjegjësi odgovornost

restraint measure masë përkufizuese mera ograni#enja

restriction on importation kufizim në import ogranicenje uvoza

restoring the goods restaurimi i mallrave restauracija robe

result of customs eximination rezultat i kontrollit doganor rezultat carinskog pregleda

retail package paketim për shitje me pakicë pakovanje za maloprodaju

retail price çmimi i shitjes me pakicë maloprodajne cene

retail sale shitje me pakicë maloprodaja

retailer shitësi me pakicë prodavac na malo

retaliatory duty dogana ndëshkuese kaznena dažbina

return of goods mall i kthyer povra"aj robe

reversible i kthyeshëm(proces) povratan

review (reconsider) rishqyrtim ponovno razmatranje

revenue stamp, excise band etiketa e aksizes akcizna markica

revision kontrolli kontrola

revocation tërheqje (psh.nga procedura) ukidanje (npr. postupka)

revoked decision vendim i tërhequr ukinuta odluka

reward shpërblim nagrada

right e drejta pravo

royalties (honorarium) pagesë për të drejtën e autorit honorar autoru

right appeal, right to imitiate proceedings e drejta në mjetin juridik (ankesa) pravo na žalbu

right of representation e drejta e përfaqësimit pravo zastupanja

right to distribute the goods e drejta e shpërndarjes së mallit pravo na raspodelu robe

right to reproduce the goods e drejta për shumëzimin e mallit pravo na umnožavanje robe

right to resell the goods e drejta për rishitjen e mallit pravo na preprodaju robe

rights and obligations të drejtat dhe obligimet (detyrimet) prava i obaveze

rise buron, qfaqet,ngritet proisti#e, proizilazi, podi"i

risk assesment analiza e vlerësimit të rrezikut procena opsnosti

risk management udhëheqja me rrezik nadgledanje opasnosti

risk of smuggling rreziku nga kontrabandizmi opasnost od krijum#arenja

road passenger transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putni#ki prevoz

road traffic safety siguria në komunikacionin rrugor bezbednost drumskog prevoza

road transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putni#ki prevoz

rolling stock qerre, vagona hekurudhor železni#ki vagoni

roll on roll of trafic(Ro Ro) transporti me sistem (Ro Ro) prevoz sistemom Ro-Ro

rules for application rregullat për aplikim,zbatim pravila za primenu

rules for procedure rregullat për procedurë pravila za postupak

rules for origin rregullat për origjinë,prejardhje pravila za poreklo

S

sabotage prishje me qëllim, shkatërrim nameran kvar, sabotaža

saboteur prishës, shkatërrues saboter

safe kasafortë, sigurt sef, bezbedan

safe deposit trezor, arkë,thesar deponovanje u sef

safe conduct kalim i lirë slobodan prolaz

safeguard mbrojtje,ruajtje siguri zaštitnik, osigurati

safe-clause klauzole mbrojtjeje zaštitna klauzula

safe-keeping sigurim,ruajtje #uvanje, obezbe!enje

sale shitje prodaja

sale by auction shitje me ankand prodaja licitacijom

sale of contraband or smuggling goods shitje e mallrave të kontrabanduar

prodaja falsifikovane ili krijum#arene robe

sale of consignment shitje komisionare komisiona prodaja

sale tax tatim në shitje porez na promet

sample kampion,moster(yrnek) uzorak

sanitary shëndetësor sanitarni, zdravstveni

sanitary conditions kushte sanitare sanitarni uslovi

sanitary certificate deftesa sanitare sanitarno uverenje

satisfaction kënaqësi,përmbushje morale zadovoljan, uveren

scale shkallë,masë lestvica

scope fushë e lirë polje, domen

scheduled flight vijë e rregullt ajrore stalna linija leta

scheme plan, program šema, nacrt

sceptic dyshues, dyshimtar, i dyshuar sumnji#av, skeptik

science dituri,shkencë,dije,mësim nauka, znanje

scientist shkëncetar nau#nik

sea border kufiri detar morska granica

sea smuggling kontrabanda në det krijum#arenje na moru

seal plumcet doganore (plombat) carinska plomba sealed by customs authorities pëllumbimi nga dogana zape#atio carinski organ

sealing tongs dare për plumbë carinska klješta

search, examination kontrolla,shikimi pretraga, pregled

search warrant leje për bastisje nalog za pretres

secretary general sekretari general generalni sekretar

section nen, paragraf #lan, stav

section kapitull,kaptinë odsek, odeljak

security sigurimi obezbe!enje

security kaucioni kaucija

security guarantee garancioni garancija

security stock dokument me vlerë hartija od vrednosti

security (pledge-money) garancion me dorzani, me letër me vlerë garancija sa zalogom

segregation izolim, veçim izolacija

seize sekuestron zapleniti

seize a vehicle sekuestron automjetin zapleniti vozilo seized goods, goods under arrest mall i sekuestruar zaplenjena roba

seizure sekuestrim, konfiskimi (i mallit) konfiskovanje, zaplena

selective control kontroll selektiv selektivna kontrola

selectivity përzgjedhje selektivnost, izbornost

self-assesment vetëzbatim samoizvršenje

self-governing vetëqeverisës samoupravljanje

self-knowledge i vetëdijshëm svestan

self-manangement vetadministrues samorukovo!enje

sell shet prodati

selling price çmimi shitës prodajna cena

semi-product gjysmëprodhim poluproizvod

send dërgoj poslati

season stinë godišnje doba, sezona

seasonal stinor sezonski

secret document dokument i fshehtë tajni dokument

sender dërguesi pošiljaoc

sense shqisë,kuptim,urtësi #ulo, razum, um

sensitive goods mallrat e brishta, ndieshme osetljiva roba

sentenced i dënuar osu!en

separate ndaj,veçoj odvojiti, razdvojiti

sequence rradhë,vazhdim red, sled

sergeant rreshter narednik

serial number numri serik serijski broj

service vehicle automjet zyrtar službeno vozilo

set, kit, stock, store rezervat (e mallit) robne rezerve, zalihe

set-forth parashtroj,paraqes izneti,predstaviti

settle custom formalities, complet c.formalities përfundon formalitetet doganore

završiti carinske propisane forme

settlement përcaktim utvrdjivanje

settlement currency moneta e pagesës valuta pla"anja

set times limit caktoj afatin kohor odre!ivanje vremenskog roka

slaughter of animals therrja e kafshëve klanje životinja

significant kuptimplote zna#ajan

situation gjendje situacija, stanje

silver argjend srebro

share akcione,participim deonica, akcija, deliti

shippers declaration for the transport of the dangerous goods

dokumenti I transportuesit për bartje të mallrave të rrezikshëm

prevozna isprava za prevoz opasne robe

shipmaster kapiten i anijes kapetan broda

shift work puna në ndërrime(turnuse) rad u smenama

ship’s commercial manifest regjistri tregtar i ngarkesës së anijes trgovinski spisak tovara broda

shop dyqan prodavnica

shopkeeper dyqanxhi,tregtar vlasnik prodavnice

short delivery derguar(livruar)me pak manjak isporuke

shortage (in number) mungesë e mallit manjak robe

short-term storage deponim në afat të shkurtë kratkoro#no skladištenje

signature waived i liruar nga obligimi i nënshkrimit oslobo!en od obaveze potpisivanja

similar goods mallra të ngjashëm sli#na roba

simplification thjeshtësim uprošcavanje

simplification and harmonization of c.procedures

thjeshtësim dhe harmonizim i procedurës doganore

skra"eni i harmonizovan carinski postupak

simplified declaration deklaratë e thjeshtësuar skra"ena deklaracija

simplified exportation eksportim me procedurë të thjeshtësuar izvoz u skra"enom postupku

simplified procedure procedurë e shkurtër,e thjeshtësuar skra"eni postupak

simplified rules EC rregullat e thjeshtësuara te UE-së skra"ena pravila EU

simplify thjeshtëson pojednostavljenje

Single Administrative Document(SAD) Dokumenti Unik Administrativ

Jedinstvena carinska isprava

single customs territory territori unik doganor jedinstveno carinsko podru#je

single market treg unik jedinstveno tržište

single transport document dokumenti unik i transportit jedinstvena prevozna isprava

six-digit code kodi gjashtë shifror šestocifreni kod

sleeping pill, depressant bar (med.) qetësues, për gjum pilule za spavanje, umirenje

slump rënje e shpejtë e çmimeve nagli pad cena

smuggled goods mall i kontrabanduar krijum#arena roba

smuggler kontrabandist krijum#ar

smuggling kontrabandë krijum#arenje

smuggling attempt tentativë e kontrabandizmit pokušaj krijum#arenja

sniper pushkë me dylbi snajper

society for the prevention of cruelty to animals

shoqata për mbrojtjen e kafshëve dhe të shtazëve

udruženje za zaštitu životinja

sojourn qëndrim i përkohëshëm privremeni boravak

soldier ushtar vojnik

sole vetëm,ekskluziv sam, isklju#iv, jedino

sole agent agjent tregtar isklju#ivi zastupnik

sole power pushtet ekskluziv isklju#iva vlast

sole representative përfaqësues i vetëm isklju#ivi zastupnik

sole right e drejtë ekskluzive isklju#ivo pravo

solid bindës pouzdan, #vrst

solve a matter zgjidhje e një çështjeje rešiti pitanje

solvency aftësi për të paguar sposobnost pla"anja

solvent i aftë për të paguar sposoban da pla"a

soil truallit, i dheut (pasuritë nëntokësore) zemljište,(podzemno bogatstvo)

source burim,zanafillë,shfaqje izvor, poreklo

source of obligation lindje e obligimit (detyrimit) nastanak obaveze

source of information burim i informatës izvor informacija

source of proofs burim i provave izvor dokaza

source of revenue burim i të hyrave izvor prihoda

source of taxes burim i tatimit izvor poreza

source of customs debt lindje e borxhit doganor nastanak carinskog duga

space hapësirë prostor, svemir

spare parts pjesë rezervë rezervni delovi

special customs system sistemi special doganor posebni carinski sistem

special leave without pay largim i posaçëm pa pagesë nepla"eno odsustvo

special levy tatim i veçantë poseban porez

special rules concerning trade

rregullat e posaçme që i përkasin tregtisë

posebna pravila u vezi trgovine

special reliefs lirime të posaçme posebna osloba!anja

species lloji,sorta,tipi vrste, sorte

specific arrangement procedurë e veçantë poseban postupak

specific customs duty tagra te posaçme doganore posebne carinske dažbine

specific exise duty aksizë e veçantë posebna akciza

specific re-exportation rieksport suksesiv-periodik ponovni sukcesivni izvoz

specific re-importation riimport suksesiv ponovni sukcesivni uvoz

square metre metër katror kvadratni metar

stability of supply stabiliteti i ofertës stabilnost ponude

staff personeli osoblje

staff department, personnel shërbimi kadrovik kadrovska služba

staff ~ensign flamurtar i shtabit štabni vodnik

staff ~ensign major flamurtar i lartë i shtabit štabni vodnik I klase

staff ~sergeant rreshter i shtabit štabni zastavnik

stage of manufacture shkalla e përpunimit stepen obrade

stamp vula pe#at

stamp a copy e vërteton kopjen overiti kopiju

stamp of customs office vula e doganës pe#at carinske ispostave

standard good mall standard standardna roba

standard procedure procedurë standarde standardni postupak

standard procedures and practices standarde të procedurës dhe praksës

standardni postupci i praksa

standard substitute system sistemi i ndërrimit të standardeve sistem standardne zamene

standard unit of quantity njësia standarde e sasisë standardna jedinica koli#ine

standing invitation to tender tender i shpallur raspisani tender

state shteti država

state~ budget bugjeti i shtetit državni budžet

state~enterprise ndërmarrje shtetërore državno preduze"e

state~ monopoly of commercial character monopoli shtetëror ne tregti

državni monopol u trgovini

state secret, top secret sekret shtetëror državna tajna

station, post, office selija,vendi i punës ispostava, carinarnica

statistical nomenclature nomenklatura statistikore statisti#ka nomenklatura

statistical number numri statistikor statisti#ki broj

statistical sub-heading nën-numri statistikor statisti#ki podbroj

statistical value of goods vlera statistikore e mallit statisti#ka vrednost robe

statistics on the movement of goods

shenimet statistikore mbi bartjen e mallrave

statisti#ki podaci o prevozu robe

sticker tikete ngjitëse nalepnica

stock rezervë themelore zaliha

stock exchange burza berza

stock~records regjistër i rezervave podaci o zalihama

store, warehouse magazinon uskladištiti

stores declaration deklaratë e magazinimit deklaracija za uskladištenje

study studjimi studirati, studija

study, examine studion, hulumton izu#avati, prou#avati

stuffer personi i cili fsheh drogën në trup krijum#ar droge u telu

sub-chapter nën-lloji ( i mallit) podvrsta (robe)

sub committee nën-komitet pod komitet

sub-division nën sektor podre!eno odeljenje

sub-heading nën-numri i tarifës doganore podbroj carinske tarife

subheading division kaptinë në tarifën doganore odeljak u carinskoj tarifi

subject to authorization obligimi i mbajtjës së lejes obaveza posedovanja dozvole

subjected to a customs check vën nën verifikim doganor

podležno carinskoj proveri

submission of an appeal parashtron kundërshtim podnošenje žalbe

submit sjell (dokumentin) podneti

submit supporting document sjell dokumentin e vërtetimit podneti propratni dokument

submit to customs authorities ia sjell doganës podneti carinskim organima

subordination nënshtrim pot#injenost

sub-paragraph nën-titull podnaslov

subsequent verification kontrollim i sërishem naknadna provera

subsequently më vonë,pastaj naknadno, kasnije

substantial transformacion criterion

kërkesa me rëndësi të përpunimit (i mallrave)

zna#ajan zahtev za doradu

substitute value vlerat alternative alternativna vrednost

subvencion ndihmë financiare subvencija, finansijska pomo"

subversion përmbysje,shkatërrim subverzija

such i tillë,e tillë takav

sufficient i mjaftuar dovoljno

suggest them, jam i mendimi(mendoj) sugerisati, predložiti

suitable i aftë sposoban, odgovaraju"

suitcase valixhe kofer

summary declaration deklaratë përmbledhëse sažeta deklaracija

summer time kohë e verës letnje vreme

summon to appear fton (për gjyq) pozvati na sud

sundry provisions dispozita të ndryshme razni propisi

surrender jap në dore,dorëzoj predati

surrogate zëvendësim (i kualitetit të mallrave) surogat (zamena)

surrounding the sale rrethanat e shitjes okolnosti prodaje

supervising group grupi mbikëqyrës nadzorna grupa supervision by the customs authorities mbikëqyrja nga dogana nadgleda carinski organ

supplementary declaration plotësimet me deklaratë (shtojcat e BIS-it)

dopuna - uložak deklaracije (BIS)

supplier furnizues dobavlja#

suppliers declaration deklarata e furnizuesit izjava dobavlja#a

supply oferta isporuka, doprema

supplying country vendi i dërgesës zemlja nabavke, dopreme

support përkrahje,ndihmë podrška, pomo"

supporting document dokumenti përcjellës propratni dokument

surface sipërfaqja površina

surplus goods tepricë e mallit tržni višak robe

suspect i dyshuari osumnji#eni

suspension of customs duties pezullimi i tagrave doganore

ukidanje carinskih dažbina

suspicious i dyshimtë sumnjivo

sustainable development zhvillim i përkrahur održivi razvoj

swalover gëlltitës(i drogës) guta# droge

sweetened spirits alkool i ëmbëlzuar zasla!ena alkoholna pi"a

system of negative proof sistemi i argumentimit negativ sistem negativnog dokaza

system of equivalent compensation

sistemi i ndërrimit të mallrave identike (parim i baraspeshës)

sistem zamene istovetnih roba (na#elo ekvivalencije)

system of quantitative limitation sistemi kufizues sasior

sistem koli#inskog ograni#enja

system of taxation sistemi tatimor poreski sistem

system of positive proof sistemi i argumentimit pozitiv sistem pozitivne argumentacije

T

table pasqyrë e lëndës sadržaj, tabela

tabloid fletore përmbledhëse beležnica

taboo diç e ndaluar, tabu-temë tabu tema, zabranjeno

tact takt umešnost, takt

tactical taktik, me dredhi takti#an

take merr, zën, vazhdon, shpien uzeti, di"i, primiti, prisvojiti

take a vehicle into custody shpien automjetin nën mbikëqyrje staviti vozilo pod nadzor

take into home use ia destinon konsumit shtëpiak namenjen doma"oj potrošnji

taking sample marrje e mostrës uzeti uzorak

tariff advantage përparësija tarifore tarifna prednost

tariff ceiling maksimumi tarifor tarifni maksimum

tariff classification of goods klasifikimi i mallrave sipas tarifës tarifna klasifikacija robe

tariff concessions lehtësirat tarifore tarifne olakšice

tariff description përshkrim tarifor opis iz tarife

tariff heading kreu i tarifës tarifna glava

tariff measures masat tarifore tarifne mere

tariff preference zbritjet tarifore tarifna povlastica

tariff protection mbrojtja tarifore tarifna zaštita

tariff quota kuota tarifore tarifna kvota

tariff quota with a nil rate of duty kuota tarifore me shkallë xero

tarifna kvota sa stopom dažbine nula

tariff statistics statistika tarifore tarifna statistika

tariff structure struktura tarifore tarifna struktura

tax arrears pjesa e mbetur dugovanje poreza

tax assessment caktimi i tatimit razrez poreza

tax avoidance ikje nga tatimi izbegavanje poreza

tax fraud evasion mashtrim tatimor utaja poreza prevarom

tax office, revenue office administratë tatimore poreska služba

tax payment pagesa tatimore pla"anje poreza

tax relief lirim nga tatimi osloba!anje od poreza

tax return kthim i taksave povra"aj poreza

tax sheet, return form formular tatimor poreski formular

tax, duty tatim porez,dažbina

taxable, chargeable, dutiable i tatueshëm podleže pla"anju poreza

taxation elements, items of charge elementet e caktimit të tatimit element razreza poreza

tax-free goods mallra të liruara nga tatimi roba oslobo!ena poreza

taxpayer obliguesi tatimor poreski obveznik

task detyrë e caktuar zadatak

task force dërgatë ushtarake vojno poslanstvo

taste shije,shijim ukus, probati

technical assistance and training ndihma teknike dhe trajnimi tehni#ka pomo" i obuka

Technical Committee on Customs Valuation Komiteti Teknik për Vlerë doganore

Tehni#ki komitet za carinsku vrednost

technical instruction udhëzime teknike tehni#ko uputstvo

technological analysis analizat teknologjike tehnološka analiza

temporarily exported goods mall i eksportuar përkohësisht privremeno izvežena roba

temporarily imported goods mall i importuar përkohësisht privremeno uvežena roba

temporary storage magazinim i përkohshëm privremeno uskladištenje

temporary admission hyrje e përkohshme privremen ulaz

temporary admission for inward processing

hyrje e përkohshme me qëllim të përpunumit (aktiv)

privremen ulaz za aktivno oplemenjivanje

temporary export declaration deklarata e eksportit të përkohshëm deklaracija privremenog uvoza

temporary export(tation)with notification of itended return

eksport i përkohshëm me obligim te kthimit te mallit

privremeni uvoz sa obaveštenjem o vra"anju robe

temporary importation with total relief from customs duties

import i përkohshëm i liruar në tërësi nga dogana

privremeni uvoz oslobo!en u celosti od carinskih dažbina

temporary storage of goods deponim i përkohshëm i mallit privremeno uskladištenje robe

temporary suspension of customs duties

ndërprerja e përkohshme e inkasimit të doganës

privremeno ukidanje carinskih dažbina

temporary tariff amendments përmirësimet e përkohshme tarifore privremene tarifne korekcije

temporary use shfrytëzim i përkohshëm privremena upotreba

temporary visitor’s passport leja e udhëtimit për qëndrim të përkohshem

pasoš za privremeni boravak

tender (offer) shpall,paraqes,ofroj nuditi, ponuditi

term afat kohor vremenski rok, uslov

term of anulation klauzole e anulimit klauzula o poništenju

term of complaint afati ankesës rok žalbe

term of delivery afati i dërgimit rok isporuke

term of prescription afati i vjetërsimit rok zastarelosti

term of production afati i prodhimit rok za proizvodnju

terms of payment kushtet e pagesës uslovi pla"anja

term of contract kushtet e kontratës uslovi ugovora

terminal vendi përmbarues i shdoganimit terminal

territory vend,territor teritorija

territory air hapësirë ajrore(nën sovranitet) vazdušni prostor

territory land hapësirë tokësore kopneni prostor

territory rivers hapësire e lumenjve teritorijalne reke

territory sea hapësire detare teritorijalno more

territorial enclave enklave territoriale teritorijalna enklava

territory waters, territorial sea ujërat teritoriale teritorijalne vode

territory of state territori i shtetit državna teritorija

terrorism frikësim, terror, trembje terorizam

testimony, statement, deklarata e dëshmitarit svedo#enje

attestation

testify aganst dëshmoj kundër svedo#iti protiv

third country, non community country, non member country

vendi i tretë i cili nuk është anëtar i UE-së

tre"a zemlja koja nije #lan EU

time element faktori kohë faktor vreme

time limit for payment afati për pagesë rok isplate time limit for payment for processing afati kohor i përpunimit rok isplate za preradu

time when customs duty becomes payable

koha kur lindë obligimi i pagesës së doganës

vreme za isplatu carinske dažbine

time-limit for re-export afati për re-eksport rok za ponovni izvoz

timetable poster itinerari në mur zidni red vožnje

TIR carnet karneti TIR karnet TIR

TIR Convention Konventa TIR Konvencija TIR

tools vegla alat

to bribe, graft me mitos podmititi

tobacco duhan duvan

tobacco products prodhimet e duhanit duvanski proizvodi

toll-gate portë(lloz)i, e doganës naplatna rampa

toll-both zyre doganore naplatna ku"ica

toxic materie helmuese otrovno

total average mesatare e përgjithshme opšti prosek

total or partial drawback of customs duties

kthimi i pjesërishëm ose i plotë i doganës

delimi#an ili potpun povra"aj carine

tourist traffic qarkullimi i turistëve turisti#ki promet

tracing hetimet traganje

trade agreement marrëveshtje tregtare trgovinski sporazum

trade balance drejtëpeshimi tregtar trgovinska ravnoteža

trade compliance harmonizim tregtar trgovinsko usaglašavanje

trade description përshkrimi tregtar trgovinski opis

trade discount zbritje tregtare e çmimit trgovinski popust

trade facilitation privilegje trgtare trgovinske olakšice

trade fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara

trade in goods tregti në qarkullim mallrash robna trgovina

trade mark shenja mbrojtëse zaštitni znak

trade measure mase tregtare trgovinska mera

trade priority issues eksponimi i prioriteteve në tregti pitanja prioriteta u trgovini

trade statistics statistika në tregti trgovinska statistika

trade traffic in goods, movement of goods qarkullim në tregti të mallrave promet u robnoj trgovini

trader tregtar trgovac

trading country shteti i tregtisë zemlja trgovine

traffic in free zone qarkullimi në zonën e lirë promet u slobodnoj zoni

traffic in powder form transporti i mallrave në formë të pluhurit prevoz robe u formi praška

traffic in transit qarkullimi në tranzitim saobra"aj u tranzitu

transaction of non commercial nature transakcion i natyrës jokomerciale

transakcija nekomercijalne prirode

transaction value vlera e transakcionit (reale) transakciona vrednost

transaction deal transakcion (tregtim) transakcija (trgovinska)

transfer bartje, dislokim ( i parasë) prenos, premeštanje

transform ndryshon, ndërron, transformon pretvarati, transformisati

transformation ndryshim, ndërrim, transformim pretvaranje, transformacija

transship dërgoj me anije,vapor prevoz brodom

transit kalim i mallit përgjatë një territor doganor tranzit

transit bond note vërtëtim mbi transitimin potvrda o tranzitu

transit document dokument transitor tranzitni dokument

transit duty taksa transitore tranzitna dažbina

transit goods transitim i mallrave roba u tranzitu

transit procedure procedurë transitore tranzitni postupak

transit statistics statistikë transitore tranzitna statistika

transit visa vizë e transitit tranzitna viza

transition transicioni (periudhë kalimtare) tranzicija, (prelazni period)

transition measures masa të përkohshme, kalimtare prelazne mere

transitional period përiudhë kaluese, e transicionit prelazni period

translator përkthyes professional prevodilac

transnational organized crime kriminaliteti i organizuar ndërkombëtar

organizovani me!unarodni kriminal

transparency transparencë, kjartësi transparentnost

transport declaration deklaratë mbi transportin prevozna deklaracija

transport law jurisdiksioni transportues transportno zakonodavstvo

transport of the dangerous goods transporti i mallrave të rrëzikshëm prevoz opasnih roba

transport under customs escort transporti nën përcjellje doganore

prevoz pod carinskom pratnjom

transport unit njësija e transportit prevozno sredstvo

transport forward ushtron transportin obavlja prevoz

transportation forwarding veprimtari transportuese prevozni#ka delatnost

travel udhëtim putovati

travel documents dokumentet e udhëtimit putne isprave

traveler’s allowances lehtësira për udhëtar dopuštenja za putnike

traveling expenses shpenzime të udhëtimit putni troškovi

traveler in transit udhëtar në transitim putnik u tranzitu

traveler’s cheque çek i udhëtarëve putni#ki #ek

treasory arkë e shtetit državna blagajna

treaty marrëveshtje, lidhje, pakt sporazum, savez, pakt

treatment përdorje, mbajtje, trajtim upotreba, postupanje, tretiranje

treatment of foreigners trajtim i të huajve tretiranje stranaca

truck driver vozitës i kamionit voza# kamiona

truck traffic qarkullim i kamioneve kamionski saobra"aj

trunk gepek gepek

trust pasuri e besuar fond, poverilaštvo

true i vërtetë,lojal stvaran

turnover tax tatim në të ardhura porez na prihod

two-entry box-pallet paletat e ndërrueshme razmenjljiva paleta

typist daktilograf daktilograf

U

ullage humbje (nga derdhja gjatë transportit) gubitak prilikom prevoza

unable nuk është në gjendje…i pa aftë nije u stanju, nesposoban

unaccountable i pakuptueshëm neodgovoran

unaccompanied baggage plaçkat e dorëzuara në transport, ndaras nga udhëtari

li#ni prtljag predat na prevoz

uncertainty jo siguri nesigurnost

unchanged state of goods gjendje e pandryshuar e mallit nepromenjeno stanje robe

unclaimed goods malli pa pronar roba bez vlasnika

unconditional release lirim i pakusht bezuslovno oslobo!enje

UNCTAD- UN Conference on Trade and Development

Konferenca pranë KB-së mbi Zhvillimin dhe Tregtinë

UNCTAD Konferencija o trgovini i razvoju pri UN

uncleared goods mall i pa shdoganuar neocarinjena roba

unconvertible i pakonvertueshëm nekonvertibilan

uncoordinated i pakordinuar nekoordiniran

uncustomed i pashdoganuar neocarinjen

undamaged goods mall i padëmtuar neošte"ena roba

underbid ofertoj më pak nuditi manje

under customs control nën kontroll doganor pod carinskom

kontrolom

under customs supervision nën mbikëqyrje doganore pod carinskim nadzorom

under the responsibility of the exporter nën përgjegjësin e eksportuesit

na odgovornost izvoznika

under the cover of ATA carnet nën mbulesën e karnetit ATA

pod pokri"em ATA karneta

under age, minor në moshën adoleshente maloletan

under developed i pazhvilluar u razvoju

under the licence nën leje,sipas lejes uz dozvolu

underground ilegalisht,fshehtas nezakonito, podzemlje

undermentioned i shënuari më poshtë dole pomenuti

underworld gangland nëntoka,mafia podzemlje, kriminalci

undersing nënshkruaj potpis

undertake marr përsipër,zotohem preduzeti

undivided i pandashëm,i papjestueshëm nedeljiv

undivided part pjesë e pandarë nedeljivi deo

undivided profits fitim i papjestueshëm nedeljiva dobit

uneconomic joekonomik neekonomi#an

unenforceability pafuqishmëri ligjore pravna nemo"

unfavourable jo i volitshëm nepovoljan, nepogodan

unfinished i pakryer nezavršen

unfounded i pabazuar,i pathemeltë neosnovan, neutemeljen

unfounded complaint ankesë e pathemeltë neosnovana žalba

unfounded decision vendim i pabazë neosnovana odluka

unification unifikim,njëtrajtësi ujedinjenje, sjedinjenje

unification of law unifikim i rregullave unifikacija zakona

unforeseeable circumstances rrethana të paparashikuara nepredvi!ene okolnosti

unilateral agreement marrevëshje unilaterale jednostrani sporazum

unilateral tariff reduction zbritje e njëanshme tarifore jednostrani tarifni popust

uninvolved i papërfshire neobuhva"en

union shoqatë,ligë,union savez, udruženje, unija

unique egzemplar i vetëm jedinstven, unikat

unique origin to each good prejardhja e secilit mall veç e veç jedinstveno poreklo svake robe

unit njësi jedinica

unit of account njësia logaritëse obra#unska jedinica

unit of price çmimi për njësi jedini#na cena

Universal Declaration of the Human Rights

Deklarata e Përgjithshme për të Drejtat e Njeriut

Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima

unload shkarkon istovariti

unlaoding charges shpenzimet e shkarkimit troškovi istovara

unlaoding of the ship shkarkimi i anijes istovar broda

unlaoding point pika,vendi i shkarkimit mesto istovara

unnecessary delay at the frontier vonesë e panevojshme në kufi

nepotrebno zadržavanje na granici

unofficial jo zyrtar neslužben

unpayable i papaguar nenaplativ

unprecedented i papresedan,i pashembullt bez presedana, bezprimeran

unseizable i pasekuestrueshëm nezaplenljiv

unsound jo stabil nestabilno, nezdravo

unsound argument argument i pabazë neosnovani dokaz

urgent consignment dërgesë e shpejtë, urgjente hitna pošiljka

usage praktike,e drejtë zakonore praksa, obi#ajno pravo

usance përdorim,uzanse upotreba,meni#ni rok

use përdorim upotreba

user përdorues korisnik

usual forms of handling veprime të zakonshme të procedurës uobi#ajene radnje postupka

usury fajde,hua zelenaštvo

utility dobi, leverdi korist

V

vacuum zbrazëtirë praznina, vakuum

vacate anuloj (një kontratë) poništiti,(ugovor)

valid i vlefshëm,i argumentuar valjan, validan, punovažan

valid contract kontratë e vlefshme,valide punovažan ugovor

validation vërtetim,konfirmim potvrda

valise valigje kofer

valorize vlerësoj procenjujem

valuation of goods vlerësim i mallit procena robe

Value Added Tax (VAT) Taksë mbi vlerën e shtuar Porez na dodatnu vrednost

various i lloj-llojshëm reaznovrstan

vegetables harvested frytet e vjelura obrano povr"e

vehicle tax tatim mbi automjetet oporezivanje vozila

vessels anije plovilo, brod

verification of declaration verifikim i deklaratës provera deklaracije

verification of movement certificates kontrolli i çertfikatës së transportit

provera uverenja o prevozu

verification of the existence and authenticity of documents

verifikimi i egzistimit dhe i autenticitetit të dokumentave

provera postojanja i autenti#nosti dokumenata

verify aposteriori verifikim i mevonshëm naknadna provera

veterinary certificate çertifikatë e veterinarit veterinarsko uverenje

vice consul nën-konzull vice konzul

vis major – lat (major force) forcë madhore viša sila

visa vize viza

virtue (by virtue of) virtyt,cilësi e mirë (për arsye të) svojstvo, vrlina (usled toga)

W

wagon for the transport of spent nuclear fuel

qerre (vagon) për transportin e mbeturinave nukleare

vagon za prenos nuklearnog otpada

wanted i kërkuar (me urdhër arresti) traži se (po nalogu za hapšenje)

warehoused goods mall i magazinuar uskladištena roba

warehouse keeper posedues i magazinës držalac skladišta

warehousing charges fjetja, qëndrimi i mallit skladišna ležarina

warehousing costs shpenzimet e magazinimit troškovi skladištenja

waive nuk marr parasysh,nuk përfill, heq dorë prej

odricati se od, uzdržati se od

warehousing of goods storage magazinimi i mallrave

skladište za uskladištenje robe

waste and scrap mbeturinat dhe hedhurinat otpaci i ostaci

waters ujëra vode

way mënyrë na#in, put

way of execution mënyra e egzekutimit na#in izvršenja

wedding gifts dhurata dasmore ven#ani poklon

weighing peshim,(matje) merenje

weight peshë težina

weighing axle by axle peshim prej boshtit në bosht vaganje po osovinama

whereabouts vend-ndodhja boravište

weight docket vërtetim(raport)mbi matjen potvrda o merenju

whole i tërë ceo

weight stamp stigma (vula) e matjes žig merenja

welcome mirëseardhje dobrodošlica

wholesale trade tregtia me shumicë trgovina na veliko

wholesaler tregtar me shumicë prodavac na veliko

wholly obtained product mall i prodhuar në tërësi proizvod u celosti dobijen

wine verë vino

winter time kohë e dimrit zimsko vreme

withdraw nxjerrë, terheqë povu"i, povla#iti

witness dëshmitar, dëshmi, provë svedok, o#evidac

world bota svet

world market treg botëror svetsko tržište

world power fuqi botërore svetska sila

working hours orari i punës radno vreme

working party grup i punës radna grupa

workshop dyqan i punës radionica

World Customs Organisation Organizata Botërore e Tregtisë Svetska carinska organizacija

worth vlerë vrednost

wrap in paketon pakovati

written customs declaration deklaratë doganore në formë të shkruar carinska deklaracija u pisanoj formi

wrong-doer keqbërës,kundërvajtës prekršilac

X

xenophobe që ka frigë nga tëhuajt lice koje se plaši stranaca

xenophobia friga nga të huajt strah od stranaca

x-ray rreze rentgeni rendgen zraci

Y

yacht jahtë,anije luksoze jahta, luksuzni brod

Yard, the Scotland Yard kryeqendra policore në Angli glavno sedište policije u Engleskoj

year vit, mot godina

yield prodhoj prinos

yule kërshëndellat,krishtlindjet boži#ni praznik

Z

zero zero nula

zip code(US) numër postal poštanski broj

zonal rajonal pojasni

zonal border kufi rajonal pojasna granica

zonation ndarje rajonale podela po zonama

zone brez pojas

zone inhabitant banor i zonës stanovnik pojasa

zone of influence sferë ndikimi uticajna zona

zoning renditje në zona poredak po zonama

TTeerrmmee nnggaa ttrreeggëëttiiaa ddhhee ttrrnnssppoorrttii nnddëërrkkoommbbëëttaarr English Shqip Srpski

A

access to market akses(qasje) në treg pristup tržištu

access to supplies akses (qasje)në oferte pristup ponudi

accession aderim približavanje

ACP countries vendet ACP (afrikane, karaibe, paqësori) Afri#ke, Karipske i Pacifi#ke zemlje

across-the-board tariff reductions reduktim gjithëpërfshirës i tarifave opšte reduciranje tarifa

ad valorem equivalent ekuivalent ad valorem jednak po vrednosti

ad valorem tariff tarifë sipas vlerës tarifa prema vrednosti

addet-value tax taksë mbi vlerën e shtuar porez prema vrednosti

additionality akumulim dodatni, naknadni

adjustment përshtatje prilago!avanje

adjustment assistance ndihmë për përshtatje pomo" pri prilago!avanju

adjustments modifikime prepravke, modifikacije

administrative review shqyrtim administrative upravno razmatranje

advanced developing countries vende në zhvillim të përparuara

napredne zemlje u razvoju

advertising reklamë reklamiranje

Agency for International Development agjencia për zhvillim ndërkomëtar

Agencija ze me!unarodni razvoj

air consignment note fletëregjistri mbi aero-ngarkesat registar avio pošiljki

air mail receipt dëftesë-pranimi e postës ajrore prijemna potvrda avio pošte

aircraft code kodi i avioneve vazduhoplovni kod

all correct çdo gjë në rregull sve je u redu

all told është përfshirë e tëra u celosti obuhva"eno

ante meridiam para dite pre podne

antiboycott legislation legjislacioni antibojkot anti bojkotsko zakonodavstvo

antidumping customs tarifa doganore antidumping antidampinška carinska tarifa

antitrust antitrust antitrast

APEC APEK APEK

appraisal përcaktimi i vlerës procenjivanje

arbitral award aktgjykimi i arbitrazhit arbitražna presuda

arbitration arbitrim arbitriranje

arrival ardhja,arritja (e mallit) prispe"e (roba)

B

balance of concessions bilanc koncesionesh koncesioni bilans

balance of payments bilanc pagesash platni bilans

balance of payments consultations konsultime mbi bilancin e pagesave

konsultacije o platnom bilansu

balance of trade bilanc tregtar trgovinski bilans

Bank for international settlements Banka e transakcioneve ndërkombëtare

Me!unarodna transakciona banka

banking sistem banker bankarski sistem

barter trambë trampa

assignment (of a right) bartja, cesioni prenos (prava)

basket of currencies shportë monedhash monetarna korpa

beggar thy neighbor policy politika "varfro fqinjin tënd" politika osiromašenja suseda

bilateral bilateral bilateralan, obostran

bilateral investment treaty traktati dypalësh mbi investimet obostrani sporazum o investiranju

bilateral trade agreement marrëveshje tregtare dypalëshe obostrani trgovinski sporazum

bill bllok paragon ra#un

binding normë e fiksuar fiksirana norma

bogus goods mallra false falsifikovana roba

bond obligacion akcija

bonded depo hipotekimi e doganës hipotekarni carinski magacin

bonded goods mallrat e hipotekuara në doganë roba založena u carinarnici

border tax adjustments përshtatje kufitare të tatimeve pograni#no carinsko poravnanje

bound rates norma e detyrueshme obavezna norma (propis)

bounties stimuj material materijalna nagrada

boycott bojkotim bojkot

break bulk ngarkesë e paambalazhuar nepakovani tovar

bridging credit kredi mbështetëse podržavaju"i kredit

broker agjent burse berzanski posrednik

Brusseles Tariff Nomenclature Nomenklatura e tarifave e Brukselit

Briselska tarifna nomenklatura

buffer stocks stoqe amortizuese amortizacione zalihe

bulk carrier transportues masiv (anije oqeanike) masovni prevoznik (prekookeanski brod)

bunker adjustment factor pagesë shtesë për bunkerim dodatna uplata za bunkerisanje

bureau of export administration byroja e administratës së eksportit upravna služba za izvoz

buy-back riblerje ponovna kupovina

by payment me pagesë uz pla"anje

C

cancelling date afati fshirës brisani rok

capital kapital kapital

capital account llogari kapitale kapitalni obra#un

capital goods mallra kapitale kapitalna dobra

capital market treg kapitali kapitalno tržište

cargo sharing ndarje e livrimeve podela distribucije

carnet lejekalimi dozvola za prelazak

carnet ATA lejekalimi ATA dozvola ATA

cartel kartel kartel

cash on delivery pagesë me rastin e dorëzimit pla"anje pouze"em

cash with order pagesa bashk me porosinë pla"anje po porudžbini

ceiling price çmim tavan plafonska cena

certificate of origin çertifikatë e origjinës uverenje o poreklu

cfr (cost and fright-incoterms) kosto dhe transporti koštanje i prevoz

charter party kontratë e transportit me anije ugovor o prevozu robe brodom

cif (cost,insurance and freight-incoterms) kosto,sigurimi dhe transporti

koštanje, osiguranje i prevoz

cip (freight,carriage and insurance paid to transporti dhe sigurimi te paguara deri…

prevoz i osiguranje placeno do…

closing date data përfundimtare zaklju#ni datum

codes of conduct kodet e sjelljes kodovi ponašanja

collateral garancion garancija, sajemstvo

combined transport operator organizator i transportit të kombinuar

rukovalac kombinovanim prevozom

commercial counterfeiting falsifikim komercial komercijalno falsifikovanje

commercial invoice faturë komerciale komercijalni ra#un

commercial paper dëftesë tregtare komercijalna potvrda

Commision of the European Community Komisioni i Komunitetit Europian Komisija evropske unije

commodity exchange treg mallrash robna razmena

commodity stockpiles stoqe mallrash robne zalihe

common external tariff tarifë e jashtme e përbashkët zajedni#ka spoljna tarifa

common fund fond i përbashkët zajedni#ki fond

common market treg i përbashkët zajedni#ko tržište

Commonwealth of Independent States Komenuelthi i shteteve të Pavarura

Zajednica nezavisnih država

comparative advantage avantazhi krahasues uporedno preimu"stvo

compensation kompenzim kompenzacija

compensation trade tregti kompensuese(shih tregtinë e ndërsjellë) kompenzaciono tržište

compensatory finance financim kompenzuese naknadno finansiranje

compensatory tariff reductions reduktime kompensuese të tarifës

naknadno umanjenje tarifa

competition policy politikë e konkurencës konkurentska politika

competitive konkurrues,-e konkurentan

competitive devaluation konkurentna devalvacija

competitive need nevojë konkurruese konkurentna potreba (nužda)

concession koncesion koncesija

conditional most favored nation treatment

trajtimi i kushtëzuar i kombit më të favorizuar

uslovno tretiranje najpovlaš"enije nacije

conditionality kushtezueshmëri uslovljenost

confirmed irrevocable credit akreditiv i konfirmuar I parevokueshëm potvr!en neopoziv kredit

consecutive days ditët e punës (me radhë) radni dani (redom)

constructed export price çmimi i konstruktuar i eksportit konstruisana izvozna cena

constructed value vlere e konstruktuar (shih-dampingun) konstruisana vrednost

consular formalities and documentation

formalitetet dhe dokumentacioni konsulor

konzularne propisane forme i dokumentacija

consular invoice faturë konsullore konzularna faktura

consultations konsultime konsultacije

consulting sevices shërbime këshillimore konsultativne usluge

consumer goods mallra konsumi potroša#ka roba

consumer preference preferencë e konsumatorit potroša#ko povlaš"enje

consumers konsumator potroša#i

consumption konsum potrošnja

consumption tax taksë konsumi porez na promet

contracting party palë kontraktore ugovorna stranka

conventional tariff tarifë e marrevështjes ndërkombëtare me!unarodna ugovorna tarifa

conversion product produkt konvertimi proizvod za zamenu

convertibility konvertueshmëri konvertibilnost

copyright drejta(e)e autorit autorsko pravo

cost and freight kosto dhe transporti troškovi i prevoz

cotton textiles tekstile pambuku pamu#ni tekstil

Council Of Ministers Këshilli i Ministrave Savet ministara

Council Of The European Community Këshilli i Komunitetit Europian Savet evropske unije

counterpurchase contracts kontrata të blerjes së ndërsjelltë uzajmno kupovni sporazum

countertrade tregti e ndërsjellë uzajamna trgovina

countervailing duties taksë plotsuese dopunska taksa

country of origin certificate çertificatë e vendit të origjinës uverenje zemlje porekla

Court of international trade Gjykata e tregtisë ndërkombëtare Me!unarodni trgovinski sud

cover note fletë-mbulesë list pokri"a cpt (freight,carriage paid to…) transporti i paguar deri… prvoz pla"en do...

credit kredi kredit

credit (documentary) akreditiv dokumentar dokumentarni akreditiv

credit available akreditiv i disponueshëm raspoloživ akreditiv

Creditor Clubs Klubi i kreditoreve(I Parisit) Kreditorski klub (pariski)

currency monedhë moneta

currency adjustment charge shpenzimet e ndryshimit të kursit izdaci kod izmene kursa

current account llogari rrjedhëse teku"i ra#un

customs doganë carina

customs and administrative entry procedures

procedurat doganore dhe administrative të hyrjes

carinsko-administrativni postupci pri ulazu

customs area zonë doganore carinska zona

customs bond garancion doganor carinska garancija

customs classification klasifikimi doganor carinska klasifikacija

Customs Cooperation Council Këshilli i Bashkëpunimit Doganor Savet carinske saradnje

Customs Cooperation Council nomenclature

Nomenklatura e Këshillit të bashkëpunimit doganor

Nomenklatura saveta sa carinsku saradnju

customs duty detyrim doganor carinska dažbina

customs harmonization harmonizim doganor carinsko usaglašavanje (harmonizacija)

customs union bashkimi doganor carinska unija

customs valuation code kodi i vlerësimit doganor kod carinske vrenosti

customs warehouse depo(magazinë)e doganës carinski magacin

D

daf "delivered at frontier" “është dërguar në kufirin…” dostavljeno na granici

data processing përpunim të dhënash obrada podataka

days after acceptance nga dita e pranimit od dana prijema

days after delivery nga dita e dorëzimit od dana predaje

ddp ”delivered…duty paid” ddp “është dërguar dhe shdoganuar” DDP (isporu#eno ocarinjeno)

ddu “delivered duty unpaid” ddu ”është dërguar,dogana nuk eshte paguar "

DDU (isporu#eno neocarinjeno)

dead freight transport i vdekur mrtav prevoz

deck load ngarkesa e kuvertës tovar na palubi

deficiency payments pagesat e deficitit uplata deficita

delivery order note fletë dërgesa prevozni list

demand kërkesë zahtev

demand schedule skemë kërkesash spisak zahteva

demurrage charges shpenzimet për ditët e humbura troškovi za izgubljene dane

deq “delivered ex quay” deq ”i livruar nga moli” DEQ (ispostavljeno sa pristaništa)

des (“delivered ex ship”) des ”dërguar në anije” DES (ispostavljeno brodom)

devaluation zhvlerësim devalvacija

developed countries vende të zhvilluara razvijene zenlje

developing countries vende në zhvillim zemlje u razvoju

differential export tax tatim i diferencuar eksporti izvozni izdiferencirani porez

differential treatment trajtim i diferencuar izdiferencirano tretiranje

direct tax tatim direkt direktan porez

diskrimination diskriminim diskriminacija

dispatch half demurrage kursimi i përgjysmuar i ditëve polovi#na dnevna ušteda

dispatch money kursimi (shpërblim për shkarkim të shpejtë) ušteda (za brži istovar)

dispute settlement zgjedhje e mosmarrëveshtjeve izgla!enje nesporazuma

disruption çrregullim uništenje

distribution shpërndarje raspodela (distribucija)

dockage taksat e limanit pristanišna taksa

domestic subsidy subvencion i brendëshem doma"a subvencija

double-column tariff tarifë me dy kolona tarifa u dve kolone

draft kambial menica

drawback rimbursim doganor povra"aj

drawee trasati trasat

drawer trasanti žirant, izdavalac #eka

drawing tërheqja(e kambialit) vu#enje menice

dry cargo ngarkesë e thatë prazan tovar

duty taksë doganore dažbina

duty suspension pezullim i tarifës doganore ukidanje dažbine

dutyes on buyer’s account dogana në logari të blerësit dažbina na ra#un kupca

E

earnings ardhura(të) prihodi

east-west trade tregtia lindje-perëndim trgovina istok-zapad

economic cooperation among developing countries

bashkëpunimi ekonomik ndërmjet vendeve në zhvillim

privredna saradnja zemalja u razvoju

economic crisis krizë ekonomike ekonomska kriza

economic development zhvillim ekonomik ekonomski razvoj

ECS carnet lejekalimi ECS dozvola prelaska ECS

effective tariff rate normë efektive e tarifës efektivna tarifna stopa

efficiency rendiment efikasnost, dobit

export restrictions kufizime të eksportit izvozne restrikcije (ograni#enja)

export trading company kompani tregtare eksportuese trgovinsko izvozno preduze"e

exporter’s sale price çmimi i shitjes i eksportuesit prodajna cena izvoznika

elasticity elasticitet elasti#nost

electronic commerce tregti elektronike elektronska trgovina

embargo embargo(kufizim ose ndalim) embargo (zabrana)

Enabling Clause Klauzole mundesuese (GATT) klauzula odobrenja (GATT)

enterpreneur sipërmarrës preduzetnik

equal percentage reduction tariffs

reduktim tarifash në përqindje të barabartë

tearifna redukcija izjedna#ene stope

equilibrium ekuilibër ravnoteža

equity ekuitet (ndershmëri,drejtësi) pravednost

equity joint venture sipërmarrje me kapital të përbashkët preduze"e sa zajedni#kim kapitalom

equivalence of advantages avantazhe të barabarta uravnotežena prednost

errors and omission excepted nuk përgjigjemi për gabime eventuale

ne odgovaramo za slu#ajne greške

escalation shkallëzim eskalacija

Escape Clause Klauzole Shpetimi Klauzula spasa

estimated time of departure koha e paraparë e nisjes predvi!eno vreme polaska

Euro-bonds Euro- obligacione Euro obveznice

Euro-currency Euro- monedhë Euro moneta European bank for reconstruction and development

Banka Europiane për rindërtim dhe zhvillim

Evropska banka za rekonstrukciju i razvoj

European central bank Banka qëndrore europiane Evropska centralna banka

European Council Këshilli Europian Evropski savet

European Court of Justice Gjykata Europiane e Drejtësisë Evropski sud pravde

European currency unit. Njësija monetare Europiane Evropska monetarna jedinica

European economic area Zona ekonomike Europiane Evropska ekonomska zona

European free trade association Shoqatat europiane të tregtisë së lirë

Evropski savez slobodne trgovine

European Parliament Parlamenti Europian Evropski parlament

European recovery program Programi i rimëkëmbjes Europiane Evropski program obnove

European Union Bashkimi Europian Evropska unija

euro-zone zona e euros euro zona

exceptions përjashtime izuzimanja

exchange rate kurs shkëmbimi devizni kurs

excise tax aksizë akcizni porez

executing agency agjenci përmbaruese izršna agencija

export credit guarantee facility

shërbim për garantimin e kredive të eksportit

služba za garanciju izvoznih kredita

export credit insurance sigurim i kredisë së eksportit obezbe!enje izvoznog kredita

export credits kredi të eksportit izvozni krediti

export embargo embargo eksporti izvozni embargo

export enhancement program program i përmirësimit të eksportit

program poboljšanja izvoza

export promotion nxitje e eksportit unapre!enje izvoza

exports eksporte izvoz

exposure ekspozim (ndaj rrezikut) izlaganje

exw (incoterms-“ex works”) exw (“nga fabrika”) EXW ("od fabrike")

F

factors of production faktor prodhimi proizvodni faktori

factory system of production sistem i prodhimit në fabrikë proizvodni sistem u fabrici

fair panair sajam, vašar

fair value vlerë tregu tržišna vrednost

fas (“free alongside ship…”) fas (“franko përbri anijes”) FAS (besplatno do broda)

fast track procedura të përshpejtuara traka za ubrzani postupak

fca (incoterms”-free carrier’) fca (“ deri te transporti”) fca (besplatan prevoz)

final act akt final završni akt

floating policy polisa shdetyruese (fshirëse) plovidbena polisa

floor prices çmim dysheme podne cene

fob (“free on board”) "fob" (deri në bord) fob (besplatno u avion, brod)

foreign exchange shkëmbimi valuator devizna razmena

foreign exchange controls kontrollë mbi shkëmbimin valuator kontrola devizne razmene

foreign exchange earnings ardhura(të)në valutë të huaj zarade od devizne razmene

foreign investment investim i huaj strana ulaganja

foreign trade zone zonë e tregtisë së jashtme spoljno-trgovinska zona

forward market treg akaparimi odbrambeno tržište

free list listë mallrash pa doganë bescarinski spisak robe

free on board" fob deri në bord (shif “fob”) besplatno do broda

free port port i lirë bescarinska luka

free trade tregti e lirë slobodna trgovina

free trade area of the Americas Zona e tregtisë së lirë të amerikave

slobodna trgovinska zona obe Amerike

free warehouse depo(magazinë)e zonës së lirë skladište u bescarinskoj zoni

free zone zonë e lirë bescarinska zona

Freedom,commerce,and navigation treaty Traktati mbi lirinë,tregtinë dhe lundrimin

Sporazum o slobodnoj trgovini i plovidbi

freight collect transporti i pagueshëm në destinim prevoz se pla"a na odredištu

freight commission provizioni I transportit prevozna provizija

freight forwarder dispecer i ngarkesës špediter

full container load dërgesë komplete e kontejnerit kompletna kontejnerska pošiljka

full load ngarkesa komplete kompletan teret

futures kontratë akaparimi prodaja sa kasnijom isporukom

G

non flammable comprehend gas gas I komprimuar jo ndezes

nezapaljivi kompresovani gas

gate price çmim portë bazna cena

GATT Panel Paneli i GATT-t(arbitrim) GATT panel (arbitražni)

general cargo contract kontratë e përgjithshme e transportit detar

opšti sporazum o prevozu morem

general cargo rates tarifa e transportit për mallin në denxhe tarifa o prevozu den#ane robe

general kargo ngarkesë e përzier dhe në dengje mešoviti prevoz den#ane robe

general tariff tarifë e përgjithshme opšta tarifa

generalized system of preferences sistem i përgjithësuar favorizimesh

opšti sistem o povlasticama

global electronic commerce tregtia elektronike globale globalna elektronska trgovina

global quotas kuota globale globalne kvote

global system of trade preferences sistemi global i favorizimeve tregtare

globalni sistem trgovinskih povlastica

graduation kualifikim diplomiranje

Grandfather Clause Klauzola e Gjyshit (shiqo GATT) dedovska klauzula (vidi GATT)

guarantine,sanitary and health laws and regulations

ligjet dhe rregullat për karantinen,sanitetin dhe shëndetësinë

zakoni i uredbe o karantinu, sanitarijama i zdravstvu

H

harmonization harmonizim harmonizacija, uskla!enje

harmonized commodity desription and coding system

sistem i harmonizuar për pëshkrimin dhe kodimin e mallrave

usaglašen sistem o opisu i klasifikaciji robe

harmonized system sistem i harmonizuar harmonizovani sistem

hedge parambrojtje predodbrana

horizontal reduction of tariffs reduktim horizontal i tarifave horizontalno umanjenje tarifa

I

illustrative list listë ilistruese ilustrativna lista

IMF (International Monetary Fund FMN (Fondi monetar ndërkombëtar)

MMF (Me!unarodni monetarni fond)

impairment dëmtim odšteta

import administration administratë e importit uvozna administracija

import licensing licensim i importit izdavanje uvoznih dozvola

import quotas kuota importi uvozne kvote

import relief ulje e importit uvozno olakšanje

import restrictions kufizime të importit uvozna ograni#enja

import supstitution zëvendësim i importit uvozna zamena

imports importe uvozi

import-sensitive products produkte të cenueshme nga importi osetljivi proizvodi kod uvoza

incoterms (international commercial terms)

inkoterma (paritetet-kushtet standardeve nderkombëtare të transportit

inkoterm (me!unarodni standardni uslovi isporuke

indirect tax tatim indirekt posredan porez

industrialized countries vende të industrializuara industrijalizovane zemlje

infant industry argument argumenti i industrisë foshnjore argument infantilne industrije

inflation inflacion inflacija

informatics informatikë informatika

infrastructure infrastructure infrastruktura

injury dëm povreda, ošte"enje

inland waterway fletëngarkesa në lumej re#ni tovarni list

input dumping dumping inputi(i subvencionuar) ulazni damping (subvencionisani)

Institute clause Klauzola e Institutit të Londrës Klauzula londonskog instituta

insurance sigurim osiguranje

integrated program for commodities program i integruar për mallrat

integracioni program za robu

integrated tariff tarifë e integruar integraciona tarifa

intellectual property pronë intelektuale intelektualna svojina

interdependence ndërvartësi me!usobna zavisnost

intermediate goods mallrat e ndërmjeme me!uproizvod, repromaterijal

intermodal transport transport i kombinuar kombinovani prevoz International Bank for Reconstruction and Development

Banka ndërkombëtare për rindërtim dhe zhvillim

Me!unarodna banka za rekonstrukciju i razvoj

International Development Association Shoqata ndërkombëtare për zhvillim

Me!unarodni savez za razvoj

International Road Transport Union

Shoqata ndërkombëtare e transportit rrugor

Me!unarodni savez drumskog saobra"aja

International Standardization Organization

Organizata ndërkombëtare e standardeve

Me!unarodna organizacija za standarde

International Telecommunications Union

Bashkimi ndërkombëtar i telekomunikacioneve

Me!unarodni telekomunikacioni savez

International Trade administration Administratë e tregtisë ndërkombëtare

Me!unarodna trgovinska administracija

International trade center UNCTAD

Qendra tregtare ndërkombëtare UNCTAD

Me!unarodni trgovinski centar UNCTAD

investor investues investitor, ulaga#

invisible trade tregti e padukshme nevidljiva trgovina

invoice,cost and charges llogaria,cmimi,shpenzimet ra#un, troškovi i naplata

irrevocable credit akreditiv i paprapësueshëm neopoziv akreditiv

island developing countries vende-ishuj në zvillim ostrvske zemlje u razvoju

J

joint venture sipërmarrje me rrezik të përbashkët preduzetništvo sa zajedni#kim rizikom

K

key currencies monedhat kryesore glavne monete

knocked down mall i çmontuar demontirana roba

knowledge-based industry industri e bazuar në njohuri intelektualna delatnost

L

landed terms kushtet e shkarkimit -zbarkimit uslovi istovara-iskrcavanja

landing, storage,delivery Zbarkimi,magazinimi,dorëzimi pristajanje, skladištenje, isporuka

landlocked country vendi pa dalje në det zemlja bez izlaza na more

land-locked developing Countries vende jobregdetare në zhvillim

zemlje bez obale u razvoju

lashing lidhja ,shtrëngimi(i anijes) vezivanje broda

laydays ditët pa punë dangubnine

least developed countries vende shumë pak të zhvilluara vrlo nerazvijene zemlje

less developed countries vende më pak të zhvilluara manje razvijene zemlje

less than container load me pak së dërgesa e kontejnerit manje od kontejnerske pošiljke

less than fair value me pak se vlera e tregut manje od tržišne vrednosti

less-than-load shipments lëvrime nën kapacitet otpremanje robe ispod kapaciteta

letter of indemnity shkresë (leter) garantuese garantno pismo

level of trade adjustment niveli i përshtatjes tregtare nivo trgovinskog prilago!avanja

liberal liberal liberalno

liberalization liberalizim liberizacija

licensing licensim izdavanje dozvola

licensing code kodi i licensimit kod izdavanja dozvola

linear reduction of tariffs reduktim linear i tarifave linearno umanjenje tarifa

liquidation likuidim likvidacija

loading factor Koeficienti i ngarkimit koeficijenat utovara

loan hua zajam

logistics intermediary ndërmjetës i logjistikës logisti#ki posrednik

London Club Klubi i Londrës Londonski klub

long term afat i gjatë dugoro#an rok

loss humbje gubitak

lump sum transport paushall paušalni prevoz

M

Maastrcht Treaty Traktati i Mahstritit Mastritski sporazum

machine tools makineri prodhimi proizvodna sredstva

managed trade tregti e drejtuar upravlja#ka trgovina

manufacturing processes procese prodhimi proizvodni procesi

margin preference marzhe favorizimi favorizovana marža

market treg tržište

market access mundësi për hyrje në treg pristup tržištu

market disruption çrregullim i tregut tržišni poreme"aj

market economy ekonomi tregu tržišna ekonomija

market forces forcat e tregut tržišne snage

medium of exchange mjet shkëmbimi sredstva razmene

medium term afat i mesëm srednjoro#ni

member anëtar #lan

merchandise exports and imports eksport dhe import mallrash izvoz i uvoz roba

mixed credits kredi të përziera mešoviti krediti

mixed economies ekonomi të përziera mešovite ekonomije

mixed tariff tarifë e përzier mešovota tarifa

money para novac

monopoly monopol monopol

most favored nation treatment trajtim i kombit më të favorizuar

tretman najpovlaš"enije nacije

motor boat barkë motorrike motorni #amac

motorship anije motorrike motorni brod

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

multilateral investment fund fondi shumëpalësh i investimeve multilateralni investicioni fond

multilateral investment guarantee agency

agjencija shumëpalëshe për garantimin e investimeve

multilateralna agencija za garantovanje investicija

multilateral safeguard system sistem parambrojtës shumëpalësh multilateralni odbrambeni sistem

mutatis-mutandis (lat.) duke bërë ndryshimet e duhura"-duke përdorur terma të reja"

vršenjem potrebnih izmena upotrebiti nove termine

mutuality of benefits përfitime reciproke obostrana korist

N

named i emruar,i kontraktuar imenovan, nazvan, nazna#en

named airport of departure aeroporti i kontraktuar i nisjes nazna#eni aerodrom odlaska

named place of delivery at frontier vendi i kontraktuar i dorëzimit në kufi

nazna#eno mesto isporuke na granici

National Trade Bank Banka kombëtare e të dhënave tregtare Nacionalna banka trgovinskih podataka

national treatment trajtim kombëtar nacionalno tretiranje

negotiations negociata pregovori

newly industrializing countries vende të industrializuara rishtas

skorije industrijalizovane zemlje

newly industrializing economies ekonomi të industrializua rishtaz

skorije industrijalizovane ekonomije

next month muajin e ardhshëm slede"i mesec

nominal tariff rate normë nominale e tarifës nominalna tarifna stopa

non – discrimination mosdiskriminim nediskriminisanje

non tariff measures masa jotarifore van tarifne mere

nonmarket economy ekonomi jo tregu vantržišna privreda

nonreciprocity mosreciprocitet neobostranost

nontariff barriers barriera jotarifore vantarifne barijere

normal value vlerë normale normalna vrednost

north veri sever

north-south trade tregtia veri-jug trgovina sever jug

nullification shfuqizim ukidanje

O

offer list listë ofertash spisak ponuda

official development assistance ndihmë zyrtare për zvillim

razvojna službena pomo"i

offset requirements kërkesa kompenzuese kompenzacioni zahtev

offshore manufacturing prodhim jashtë vendit spoljna proizvodnja

on deck/under deck mbi kuvertë/nën kuvertë na palubi/pod palubom

open charter kontratë e hapur otvoreni ugovor

order porosia predlog,poruka

owner’s risk of damage rreziku vetanak nga dëmi sopstveni rizik od štete

owner’s risk of fire rreziku vetanak nga zjarri sopstveni rizik od požara

P

Pacific Rim Unaza e Paqësorit (shih normat e GATT-it)

Prsten tihog okeana (Propisi GATT-a)

packaging, labeling and marking regulations

rregullat për ambalazhimin, etiketimin dhe marketimin

pravila pakovanja, etiketiranja i marketinga

Paris Union Unioni Parisit( shih prona intelektuale) Pariška unija (vidi intelektualno vlasništvo)

patent patent patent

payable i pagueshëm uplativ

payment at sight pagesa në të parë(shiqim) uplata na vidjenje

payment at tenor pagesa pas arritjes uplata po prispe"u

payment by instalments pagesa me kiste uplata na rate

payment on open account pagesa përmes logarisë rrjedhëse uplata preko teku"eg ra#una

payment under a guarantee pagesë nën garancion uplata pod garancijom

payment under reserve pagesë me rezervë uplata sa rezervom

penalty clause Klauzola e kompenzimit (penaliet) kompenzaciona klauzula

performance requirements kërkesë e permbushjes zahtev za ispunjavanje

peril point pikë e rrezikut ta#ka rizika

petition peticion peticija

pick up and delivery pranimi dhe dorëzimi i mallit primo-predaja robe

please turn over luteni ta ktheni(rrotulloni) molimo okrenite se

port entry pikë (vend-kalim) i hyrjes luka ulaska

post meridiam pas dite posle podne

post office box fahu postal poštanski pretinac

post office order udhëzimi postal poštanski nalog

preferences favorizime povlastice

price çmim cena

price elasticity of demand elasticitet çmimi i kërkesës elasti#nost, cena potražnje

price elasticity of supply elasticitet çmimi i ofertës elasti#nost, cena ponude

price stabilization stabilizim çmimi stabilizacija cena

primary commodity mall bazë bazi#na roba

principal supplier furnizues kryesor glavni snabdeva#

prior deposits depozitë paraprake prethodni depozit

priority watch list listë e vëzhgimit të përparësisë spisak nadzora po prioritetu

private sector sektor privat privatni sektor

process patent patent për procesim patent za obradu

processing of the order përpunimi i porosisë obrada potražnje

procurement prokurim nabavka

producer goods mallrat e prodhuesit proizvo!a#eva roba

production prodhim proizvodnja

profit fitim dobit, profit

profit and loss fitimi,humbja dobitak i gubitak

proforma invoice faturë proforma(para-faturë) predra#un

progressive tariff tarifë progressive progresivna tarifa

progressive taxation tatim progresiv progresivno oporezivanje

promissory note kambial vlastita menica

prompt shipment anija e gatshme brza otprema

property pronë vlasništvo

protection mbrojtje zaštita

Protection and Indemnity club (P & I Club) Shoqata e marinarëve për vetegarancion

Pomorsko udruženje za vlastite garancije

protectionism proteksionizëm protekcionizam

provider sigurues i logjistikës nabavlja#

proxy document dokument përfaqësimi zastupni#ka isprava

public sale shitje publike javna prodaja

purchase price çmimi i blerjes kupovna cena

purchasing power fuqi blerëse kupovna mo"

pure risk rrezik i mirëfillt potpuni rizik

Q

quantitative restrictions kufizime sasiore koli#inska ograni#enja

quay bregdeti,limani luka

quotas kuota kvota

R

railway hekurudha železnica

railway consignment note fletëngarkesa hekurudhore železni#ki tovarni list

railway receipt fletëpranimi hekurudhor železni#ki prijemni list

reciprocity reciprocitet reciprocitet

re-export rieksport ponovni izvoz

reinsurance risigurim reosiguranje

reporting day dita e lajmërimit dan prijave

reprisals shpagim odmazda

request list listë kërkesash spisak trebovanja

reserve currency monedhë e rezervës rezervna moneta

reservs rezerva rezerve

residual restrictions kufizime mbeturinore ostala ograni#enja

restitutions kompenzime (për bujqësi në UE) kompenzacija (za poljoprivredu u EU)

restraints on trade kufizime mbi tregtinë ograni#enja na trgovinu

restrictive business practices praktika kufizuese në biznes restriktivna poslovna praksa

retaliation kundërveprim protiv mera

retrocession prapakthim (lidhur me resigurimin) odstupanje

reverse preferences favorizime të ndërsjella recipro#ne beneficije

reversible layday ditët e humbura të kthyeshme izgubljeni povratni dani

revocable credit akreditiv i revolvuar(përsëritur) opozvani akreditiv

right of lien e drejta e sekuestrimit pravo konfiskacije

risk risk (metodë e rrezikut) rizik

road haulage transporti rrugor drumski prevoz

road haulier transportues rrugor drumski prevoznik

road tax taksë rrugore drumska taksa

roll on/roll off – ro-ro vetëlëvizës(ngarkesë që lëvizë vetë) samohodni teret

rules of origin rregullat e origjinës pravila o poreklu

running days ditët e punës në vijim teku"i radni dani

S

safeguards masa parambrojtëse zaštita, osiguranje

sales tax tatim mbi shitjen porez na prodaju

sanctions sanksione sankcije

sanitary and phytosanitary measures masa sanitare dhe fitosanitare

sanitarne i fitosanitarne mere

schedule of concessions skema e koncesioneve koncesiona skica

section paragraph odredba

security letër me vlerë obezbe!enje

security capital kapital i sigurt bezbedan kapital

selective quotas kuota selektive selektivne kvote

self-initiation vetëinicijativë samoinicijativa

seller’s option opcioni i shitësit opcija prodavca

semi processed product produkt gjysmë i përpunuar poluobra!eni proizvod

sensitive products produkte delikate osetljivi proizvodi

services shërbime usluge

shipowner pronar anije vlasnik broda

shipping conference lidhje të transportuesve savez transportera

ships rail rrethimi (grilat)e anijes brodska ograda

shipwreck thyerje,fundosje e anijes brodolom

short term afati i shkurtë kratkoro#ni

single-column tariff tarifë me një kolone jednokolona tarifa

snapback rikthim ponovni povratak

socialist economies ekonomi socialiste socijalisti#ka privreda

soft loan hua me kushte të favorshme zajam sa povlaš"enim uslovima

south-south trade tregtia jug-jug trgovina jug-jug

special and differential treatment trajtim i vaçant dhe i diferencuar

poseban i izdiferenciran tretman

special drawing rights monedhë e posaçme e FMN-s posebna moneta MMF-a

special representative for trade negotiations

përfaqësues i posaçëm për negociata tregtare.

specijalni predstavnik za trgovinske pregovore

specific duty detyrim specifik doganor specifi#na dažbina

specific limitations on trade kufizime specifike mbi tregtinë specifi#na ograni#enja nad trgovinom

specific tariff tarifë specifike specifi#na tarifa

spekulative risk risk spekulativ spekulativni rizik

spot market treg me livrim të menjëhershëm prodaja na licu mesta

standard industrial classification klasifikim industrial standard

standardna industrijska klasifikacija

standards standarde standardi

standard code kodi i standardeve standardni kod

statement of administrative action deklaratë e veprimit administrativ

izjava administrativnog delovanja

steamship anije me avull parobrod

steel çelik #elik

stevedoring charges shpenzimet e manipulimit manipulativni troškovi

stockbroker ndërmjetës burse berzanski posrednik

stockpiles stoqe zalihe

stowage factor faktor i palimit(stivimit) faktor slaganja

strategic stockpiles rezerva strategjike strateške rezerve

strike, riots and civil grevë, përleshje, tollovi qytetare štrajk, gra!anski nemiri

structural change ndryshim strukturor strukturalne promene

subsidies code kod subvencionesh subvencioni kod

subsidy subvencion subvencija

substantial new program of action program i ri substancial veprimi

veliki novi program akcije

Sundays and holidays excepted përjashtim i të dielave dhe i festive

nedelja i praznici isklju#eni

supply ofertë ponuda

supply access mundësi për ofertë pristup ponudi

supply schedule skemë ofertash spisak ponuda

surplus tepricë višak

suspension of liquidation pezullim i likuidimit ukidanje likvidacije

T

targeting u drejtohet(reklama) obracanje (reklama)

Tariff Commission Komisioni i tarifave Tarifna komisija

tariff harmonization harmonizim i tarifave uskla!ivanje tarifa

tariff quota kuotë e tarifës tarifna kvota

tariff-rate quota kuotë me normë tarifore kvota sa tarifnom stopom

tax tatim porez,taksa

tax incentives stimuj tatimor poreska stimulacija

technical barriers to trade barriera teknike në tregti tehni#ke prepreke u trgovini

technical regulations rregulla teknike tehni#ki propisi

technological development zvillim teknologjik tehnološki razvoj

technology teknologji tehnologija

technology transfer transferim i teknologjisë tehnološki transfer

telegraphic money order Udhëzimi telegrafik i parasë telegrafski transfer novca

terms and conditions of the contracts afatet dhe kushtet e kontratës rokovi i uslovi ugovora

terms of trade koeficient tregtar tržišni koeficijent

textile tekstile tekstil

theft, pillage, non delivery vjedhja, grabitja, mosdorëzimi kra!a, plja#ka, nepredaja

third – country dumping dumping i vendit të tretë damping tre"e zemlje

third world bota e tretë zemlje tre"eg sveta

threshold price çmim bazë osnovna cena

tied loan hua e kushtëzuar uslovljeni zajam

time bar vjetërsimi (parashkrimi) zastarevanje

time charter qesim i anijes në kohe të caktuar zakup broda na odre!eno vreme

time table (transport) orari i nisjes red vožnje

time (temporary) sheet tabela të përkohëshme privremene tablice

to whom it may concern në dijeni të të gjithëve që iu përket na koga se odnosi

tourism turizëm turizam

towage rimorkimi dhe teglimi remorkiranje, teglenje,šlepovanje

trade agreement marrevëshje tregtare trgovinski ugovor

trade barriers barriera tregtare trgovinske prepreke

trade creation krijim tregtar tržišna kreacija

trade diversion diversion tregtar tržišna diverzija

trade fair panair tregtar trgovinski vašar, sajam

trade related environmental issues çështje mjedisore që lidhen me tregtinë

pitanja okoline u vezi sa tržištem

trade review mechanism mekanizmi I rishikimit të politikës tregtare

mehanizam pregleda trgovine

Tradecompliance center Qendra për konformitetin tregtar Centar za verifikaciju tržišta

trademark markë fabrike fabri#ka marka

trafficking in counterfeit goods and services

trafik me mallra dhe shërbime të falsifikuara

krijum#arenje falsifikovanih roba i usluga

transaction value vlerë e transakcionit(vlerë-vërtetë e paguar) transakciona vrednost

transfer payments pagesa përfitimesh uplate na dobit

transferable credit akreditiv i bartshëm prenosivi akreditiv

transit zone zonë tranziti tranzitna zona

transparency transparencë vidljivost, transparentnost

transportation transportim prevozništvo

transshipment tejbartje brodski prevoz

treaty traktat sporazum

Treaty of Fusion traktati i bashkimit( Komuniteti Europian)

Sporazum ujedinjenja EU

Treaty of Rome Traktati i Romës Rimski sporazum

trimming rrafshimi i ngarkesës doterivanje tereta

turnkey contract kontratë përmbaruese ugovor o izvršenju

U

U.S. Agency for international development

Agjencija e SHBA për zhvillim ndërkombëtar

Agencija za me!unarodni razvoj SAD

ultimo, last month muajin e kaluar prošlog meseca

UN development program Programi i KB për zhvillim UN-ov program za razvoj

UNCTAD-GATT International Qendra UNCTAD-GATT e tregtisë Ndërkombëtare

UNCTAD-GATT Centar za me!unarodnu trgovinu

underwriter sigurues osiguravatelj

unfair trade practices praktika tregtare të pandershme ne#asna trgovinska praksa

unilateral veprim i njëanshëm jednostran,unilateralan

unit value vlerë për njësi jedini#na cena

United States price çmimi në SHBA cena u SAD

unseaworthy i paaftë për lundrim nesposoban za plovidbu

upstream subsidies subvencion prodhimi subvencije za proizvodnju

useful load ngarkesë e vlefshme vredan teret

utility dobi služba, korist

V

valuation vlerësim vrednovanje

value vlerë vrednost

value-added tax – VAT tatim mbi vlerën e shtuar porez na dodatnu vrednost PDV

valued policy polisa me vlerë të caktuar polisa na odre!enu vrednost

variable levy tatim i ndryshueshëm varijabilni porez

various dates data të ndryshme razli#iti datumi

vice verse mbrapsht, e kundertë obratno

visible trade tregti e dukshme vidljiva trgovina

W

waiver akt-dorëhëqjeje akt odricanja

war risk rreziku i luftës ratni rizik

warehouse warrant listë(regjistër)e magazinës magacinski spisak

watch list listë vezhgimi izvi!a#ki spisak

way port limani në kalim usputna luka

wealth pasuri imovina

wealth tax tatim mbi pasurinë porez na imovinu

welfare mirëqenje dobrobit, osiguranje

with particular average me havari partikulare sa delimi#nim havarijom

woolen textiles tekstile të leshta vuneni tekstil

workers' rights drejta (e) e punëtorëve radni#ka prava

working party palë pune radna grupa

World Bank Banka Botërore Svetska banka

World Customs Organization Organizata Botërore e Doganave Svetska carinska organizacija

World Intellectual Properity Organizata Botërore e Pronës Intelektuale

Svetska organizacija o intelektualnoj svojini

World Trade Organization Organizata Botërore e Tregtisë Svetska trgovinska organizacija

Shkurtesat që perdoren në tregtinë

ndërkombëtare Skracenice koje se upotrebljavaju

u medjunarodnoj trgovini

A

ACP Vendet Afrikane,të Karaibeve dhe të Paqësorit Afri#ke,Karipske i zemlje Tihog okeana ACTPN Komiteti Këshillimor për Politikën dhe Negociatat Tregtare Konsultativni komitet za politiku trgovinskih pregovora

AD antidumping antidamping ADB Banka Aziatike e Zhvillimit Azijska banka za razvoj A/DS Shërbim i Agjencisë së Shpërndarjes,Departamenti i Tregtisë i SHBA Agencijska služba raspodele, Trgovinski Ministarstvo SAD Ad Val normë tarife ad valorem tarifna stopa Ad Valorem

AECA Ligji i Kontrollit të Eksportit të Armeve Kontrolni zakon izvoza oružja AFDB Banka Afrikane e Zhvillimit Afri#ka banka za razvoj AFDF Fondi Afrikan i Zhvillimit Afri#ki fond za razvoj AIT Instituti Amerikan në Tajvan Ameri#ki institut na Tajvanu APCAC Këshilli Azi-Paqësor i Dhomave të Tregtisë Amerikane Azijsko-pacifi#ki savet ameri#ke trgovinske komore

APEC Bashkëpunimi Ekonomik Azi-Paqësor Azijsko-tihookeanska privredna saradnja

APTA Akti Tregtar mbi Prodhimet Automotorike Trgovinski propis o proizvodnji motornih vozila

ASEAN Shoqata e Vendeve të Azisë Juglindore Savez zemalja jugoisto#ne Azije ATA admission temporaire(pranim i përkohshëm) privremeni uvoz

ATAC(s) Komiteti Teknik Këshillimor Bujqësor Tehni#ko konsultativni komitet poljoprivrede

ATC Marrëveshja mbi Tekstilet dhe Veshjet Sporazum o tekstilnoj konfekciji

ATCA Marrëveshja mbi Tregtinë në Avionet Civile Sporazum o trgovini civilnih aviona

ATPA Akti Andean i Favorizimeve Tregtare Andeanski akt o trgovinskim podsticajima AUI Nisma ASEAN-Shetet e Bashkuara Inicijativa ASEAN-SAD

AVE ekuivalent ad valorem jednak prema vrednosti

B

BAR Kufizime të tipit <<Blerje Amerikane>> ograni#enje tipa ''Ameri#ka kupovina'' BDV Përkufizimi i Vlerës i Brukselit ograni#enje briselske vrednosti

BEA Byroja e Analizës Ekonomike,Departamenti i Tregtisë i SHBA Biro ekonomske analize, Ameri#ki Ministarstvo trgovine BFC Qendra e Nxitjes së Biznesit,Departamenti i Tregtisë i SHBA Centar za podsticaj poslovanja, Ministarstvo trgovine SAD BIA informacioni më i mirë i mundshëm najbolja mogu"a informacija

BIRPI Zyrat e Bashkuara Ndërkombëtare për Mbrojtjen e Pronës Intelektuale Sjedinjene me!unarodne kancelarije za odbranu intelektualne svojine BIS Banka e Transaksioneve Ndërkombëtare Me!unarodna banka za transakcije BISNET Shërbimi i Informacionit mbi Biznesin për Vendet e Reja të Pavarura,Departamenti i Tregtisë i SHBA

Informaciona služba o poslovanju za nove nezavisne zemlje, Ministarstvo trgovine SAD

BIT traktat dypalesh për investime obostrani sporazum o investicijama

BNC komision dykombësh dvonacionalna komisija BOND Shtrirja e Biznesit të Demokracitë e Reja(program) proširivanje poslovanja kod mladih demokratija

BOP bilanc pagesash platni bilans

BOT bilanc tregtar trgovinski bilans

BSP biznes i sponsorizuar sponzorisano poslovanje BSP promocion mesprogramor me!uprogramska promocija

BTN Nomenklatura e Brukselit për Tarifat Briselska nomenklatura za tarife

BXA Byroja e Administratës së Eksportit,Departamenti i Tregtisë i SHBA Upravni biro za izvoz, Ministarstvo trgovine SAD

C

C&F kosto dhe transport(inkoterm) troškovi transporta(inkoterm)

CACM Tregu i Përbashkët i Amerikës Qëndrore Jedinstveno tržište centralne Amerike CADIC analizë krahasuese e gjendjes së industries vendase uporedna analiza stanja u doma"oj industriji

CAFC Gjykata e Apelit për Qarkun Federal Viši sud za savezni okrug

CAIP Programi i Përshtatjes së Investimeve për Komunitetin program prilago!avanja investicija za EU

CAP Politike Bujqësore e Përbashkët (BE) Jedinstvena poljoprivredna politika EU

CAP plan veprimi i vendit doma"i plan akcije

CARIBCAN Nisma Kanada-Pellgu i Karaibeve Inicijativa Kanada - Karipska ostrva

CARICOM Tregu i Përbashkët i Karaibeve Karipsko jedinstveno tržište CBERA Akti për Rimëkëmbjen Ekonomike të Pellgut të Karaibeve Akt obnove privrede Karipskih ostrva CBI Nisma e Pellgut të Karaibeve Za#etak Karipskih ostrva CCC Korporata Komunitare e Kreditit kreditna zajedni#ka korporacija CCC Këshilli i Bashkëpunimit Doganor Savet za carinsku saradnju CCCN Nomenklatura e Këshillit të Bashkëpunimit Doganor Nomenklatura saveta za carinsku saradnju CCL Lista e Kontrollit të Tregtisë (më parë Lista e Kontrollit të Mallrave) Kontrolni spisak trgovine CCNAA Këshilli Koordinativ për Qeshtjet e Amerikës së Veriut (Tajvan) Koordinacioni odbor za pitanja SAD CCPIT Këshilli i Kinës për Nxitjen e Tregtisë Ndërkombëtare Kineski savet za podsticaj me!unarodne trgovine CEA Zona Ekonomike Kineze Kineska privredna zona CEA Keshilli i Këshillëtarëve Ekonomik Odbor privrednih savetnika CEP çmim i konstruktuar eksporti konstruisana izvozna cena CER Marrëdhënie më të Ngushta Ekonomike Australi-Zelandë e Re Uži privredni odnosi Australija-Novi Zeland CET tarifë e jashtme e përbashkët spoljna jedinstvena tarifa

CFIUS Komiteti mbi Investimet e Huaja në SHBA Spoljni komitet za strane investicije u SAD CFR kosto dhe transport(inkoterm) cena i prevoz CFTA Marrëveshja e Tregtisë së Lirë SHBA-Kanada Sporazum slobodne trgovine SAD-Kanada

CG-18 Grupi Këshillimor i të Tetëmbëdhjetëve(GATT) Savet grupe osamnaestorice (GATT)

CIF kosto,sigurim dhe transport(inkoterm) cena osiguranja i prevoza

CIME Komiteti për Investimet Ndërkombëtare dhe Ndërmarrjet Shumëkombëshe(OECD) Komitet za me!unarodne investicije i multinacionalna preduzetništva CIMS Sistemi i Menaxhimit të Informacionit Tregtar,Departamenti i Tregtisë i SHBA

Sistem rukovo!enja trgovinskim informacijama Ministarstvo trgovine SAD

CIP transport dhe sigurim te paguara(inkoterm) pla"eno osiguranje i prevoz

CIS Komenuelthi i Shteteve për Tregtinë Ndërkombëtare Savez država za me!unarodnu trgovinu CITA Komiteti për Implementimin e Marrëvëshjeve mbi Tekstilin Komitet za implementaciju sporazuma o tekstilu CITIC Trusti Ndërkombëtar dhe Korporata e Investimeve të Kinës Me!unarodni trust i kineska investiciona kompanija

CITT Gjykata për Tregtinë Ndërkombëtare e Kanadasë Kanadski sud za me!unarodnu trgovinu CIV vlera doganore e importit uvozna carinska vrednost CMP plani i marketingut i vendit doma"i marketinški plan CNUSA Lajmet Tregtare të SHBA,Departamenti i Tregtisë i SHBA Trgovinske vesti SAD, Ministarstvo trgovine SAD COCOM Komiteti Bashkërendues për Kontrollet Shumëpalëshe të Eksportit Uporedni komitet za višestrani izvoz CODEX Komisioni Codex Alimentarius Komisija Codex Alimentaris

COE Këshilli I Evropës Evropski savet COMECON Këshilli për Ndihmën Ekonomike Reciproke Savet za uzajamnu privrednu pomo"

COP kosto e prodhimit troškovi proizvodnje

CP palë kundërshtuese protivni#ke stranke CPE ekonomi e planifikuar centralisht centralisti#ki planirana privreda CPT transporti i paguar deri(inkoterm) prevoz pla"en do (inkoterm) CSCE Konferenca mbi Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë Konferencija o saradnji i bezbednosti u Evropi

CT Tregti e Ndërsjelltë uzajamna trgovina

CTA Komiteti për Tregtinë në Bujqësi (GATT) Komitet za trgovinu u poljoprivredi (GATT)

CTF Panair Tregtar i Qertifikuar,Departamenti i Tregtisë i SHBA Sertifikovani trgovinski sajam, Ministarstvo trgovine SAD

CV vlerë e konstruktuar iskonstruisana vrednost

CVD tarifë doganore izbalansirana carinska tarifa

balancuese

CXT tarifë e jashtme e përbashkët spoljna jedinstvena tarifa

D

DAC Komiteti i Ndihmës për Zhvillim (OECD) Komitet pomo"i za razvoj DAF livrimi në kufi (inkoterm) dostava na granici (inkoterm)

DAV vlera vendase e shtuar doma"a uve"ana vrednost

DDP i livruar pas zhdoganimit (inkoterm) dostavljanje posle carinjenja (inkoterm) DDU i livruar pa zhdoganim (inkoterm) dostavljanje bez carinjenja (inkoterm) DEQ i livruar nga moli (inkoterm) dostava na doku (inkoterm) DES i livruar nga anija (inkoterm) dostava sa broda

DF pa doganë bez carine

DISC Korporata Vendase e Shitjeve Ndërkombëtare Doma"a korporacija za me!unarodne prodaje DOC Departamenti i Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD DS zgjidhje e mosmarrëveshjeve rešavanje nesporazuma DSU Marrëveshjet mbi Zgjedhjen e Mosmarrëveshjeve(dmth.Marrëveshjet e OBT-së mbi Rregullat dhe Procedurat e Zgjidhjessë Mosmarrëveshjeve)

Dogovor o rešavanju nesporazuma (Dogovor STO o pravilima i PRC) N)

E

EAA Akti i Administratës së eksportit Akt izvozne administracije

EAEC Forumi Ekonomik i Azisë Lindore Ekonomski forum isto#ne Azije EAI Nisma e Sipërmarrjes për Amerikat Za#etak preduzetništva za Amerike

EAPC Këshilli i Partneritetit Euro-Atlantik Evro-Atlantski savet partnerstva

EAR Rregullat e Administratës së Eksportit Pravila izvozne administracije EBRD Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim Me!unarodna banka za obnovu i razvoj

EC Komuniteti Europian Evropska zajednica

ECA Administrata e Bashkëpunimit Ekonomik Administracija evropske saradnje

ECB Banka Qendrore Evropska centralna banka

Europiane

ECCN Numri i Klasifikimit të Kontrollit te Eksportit Klasifikacioni broj izvozne kontrole ECDC Bashkëpunimi Ekonomik ndërmjet Vendeve në zhvillim Privredna saradnja me!u zemljama u razvoju ECE Komisioni Ekonomik për Europën Privredna komisija za Evropu ECGF Shërbimi për Garantimin e Kredive të Eksportit Služba za garantovanje izvoznih kredita

ECS Mostra tegtare Trgovinski uzorci ECS Sistemi i Bashkëpunimit Europian Sistem evropske privredne saradnje

ECSB Sistemi Europian i Bankave Qëndrore Evropski sistem centralnih banaka

ECSC Komiteti Europian i Qymyrit dhe i Çelikut Evropski komitet za ugalj i #elik ECU njësija monetare europiane Evropska monetarna jedinica EDI shkëmbimi elektronik i të dhënave elektronska razmena podataka EEa Zona Ekonomike Europiane Evropska privredna zona EEC Komuniteti Ekonomik Europian Evropska ekonomska zajednica

EEP Programi i Përmirësimit të Eksportit program poboljšanja izvoza

EFTA Shoqata Europiane e Tregtisë së Lirë Evropsko društvo slobodne trgovine EIB Banka Europiane e Investimeve Evropska investiciona banka EMS Sistemi Monetar Europian Evropski monetarni sistem EMU Njësi monetare Europiane Evropska monetarna jedinica

EP çmimi i eksportit izvozna cena

EPC Këshilli i Politikës Ekonomike-SH.B.A Savet ekonomske politike SAD EPC Konventa Europiane për Patentat Evropska konvencija o patentima

ER kufizim eksporti ograni#enje izvoza

ERM mekanizmi i normës së shkëmbimit mehanizam stope razmene

ERP Programi i Rimëkembjës Europiane Program evropske obnove ESA Agjensioni Europian i Hapësirës Evropska agencija za prostorno planiranje ESAF shërbimi për përmirësimin e përshtatjes strukturore služba za strukturno popravljanje i slaganje

ESCB Sistemi i bankave Qëndrore Europiane Sistem evropskih centralnih banaka

ESP çmimi i shitjes së eksportuesit prodajna cena izvoznika ETC kompani tregtare eksporti Izvozna trgovinska kompanija ETSI Instituti i Standardeve Europiane të Telekomunikacioneve Institut evropskih standarda telekomunikacija

EU Bashkimi Europian Evropska zajednica

EXW nga fabrika-inkoterm od fabrike (inkoterm)

Ex-IM BANK Banka e Eksport-Importit në SHBA izvozno-uvozna banka

F

FA faktet në dispozicion raspoložive #injenice

FAO Organizata e Ushqimit dhe e Bujqësisë e KB-s Organizacija ishrane i poljoprivrede pri UN

FARA Akti i Regjistrimit të Agjentëve të Huaj registarski spisak stranih zastupnika

FAS Shërbimi Bujqësor me Jashtë,departamenti i bujqësisë në SHBA Poljoprivredna služba za inostranstvo, Ministarstvo trgovine SAD FCA deri të transporti-inkoterm do prevoza (inkoterm) FCIA Shoqata e sigurimeve të kredive të jashtme – SHBA Društvo za osiguranja stranih zajmova - SAD

FCN Traktati i Lirisë,Tregtisë dhe Lundrimit Sporazum slobodne trgovine i plovidbe

FCO Ministria e Punëve të Jashtme,Forin Ofis (mbretërija e Bashkuar) Ministrastvo inostranih poslova (V.Britanija) FCPA Ligji mbi Praktikat e Huaja të Korruptuara – SHBA Zakon o tu!im praksama korupcije - SAD FCS Shërbimi Tregtar me jasht- Departamenti I Tregtisë- SHBA Trgovinska služba sa svetom, Ministarstvo trgovine SAD FDI investime direkte të huaja inostrane direktne investicije

FDIUS investime direkte të huaja në SHBA inostrane direktne investicije u SAD

FICA Korporata Federative e Sigurimeve e Amerikës Ameri#ka savezna korporacija za osiguranje FISC Korporata Ndërkombëtare e Shitjeve me Jashtë Mu!unarodna korporacija za prodaju sa svetom FMC Komisioni Federal Detar (SHBA) Pomorska savezna komisija (SAD) FMS shitje ushtarake jashtë vendit Inostrana vojna prodaja

FMSCR kredi për shitje ushtarake jashtë vendit zajmovi za vojnu prodaju inostranstvu

FMV vlera e tregut të huaj vrednost inostranog tržišta

FOB deri në bord- inkoterm do palube broda (inkoterm)

FOGS që funkcionon në sistemin e GATT-it deluje u GATT sistemu

FOR deri te binaret-inkoterm do železni#ke pruge

FOREX shkëmbim valuator devizni promet

FOT deri te kamioni-inkoterm do kamiona (inkoterm)

FR Regjister Federal (SHBA) Savezni registar SAD

FTA zonë e tregtisë së lirë slobodno trgovinska zona FTA marrëveshje e tregtisë së lirë sporazum o slobodnoj trgovini

FTAA Zona e Lirë Tregtare e Amerikanëve Slobodna trgovinska zona obe Amerike FTC Komisioni Tregtar Federal – SHBA Savezna trgovinska komisija SAD

FTZ zonë e huaj tregtare strana trgovinska zona

FITZ-board Bordi I zonës Tregtare Federale Odbor savezne trgovininska zone

FTZ- SZ Nënzone- FTZ pod zona strane trgovinske zone

FV vlerë e tregut tržišna vrednost FX shërbimi i shkëmbimit valuator služba devizne razmene

G

G-5 Grupi i të pesëve-SHBA,Japonia,Gjermania,Franca dhe Mbretërija e bashkuar

Grupa petorice (SAD, Japan, Nema#ka, Francuska, i Ujedinjeno kraljevstvo

G-7 Grupi i të Shtatëve,SHBA,Japonia,Gjermania,Franca,Italia,Mbratërija e bashkuar dhe Kanadaja

Grupa sedmorice (SAD, Japan, Nema#ka, Francuska, Ujedinjeno kraljevstvo, Italija i Kanada)

G-77 Grupi I të Shtatëdhjetë e shtatëve [të gjitha vendet Brenda grupit “A” Sedamdesetsedmoro #lana grupa država unutar grupe A UNCTAD-it (vendet afrikane dhe aziatike,me përjashtim tëIzraelit dhe Afrikës së Jugut)dhe të grupit”C”(Amerika latine)që sot përfshinë më shumë se 120 vende në zhvillim]

Afri#ke i azijske zemlje (osim Izraela i Južne Afrike) i grupe C (Latinska Amerika) - više od 120 zemalja u razvoju

GAB Marrëveshja e përgjithshme për huamarrje Opšti sporazum o uzimanju zajma GAC Marrëveshja e përgjithshme mbi tregtinë në shërbime Opšti sporazum o trgovini i uslugama GATT Marrëveshtja e përgjithshme mbi tarifat dhe tregtinë Opšti sporazum o tarifama i trgovini GCC Këshilli i Bashkëpunimit i Gjirit Savet za saradnju zemalja Persijskog zaliva

GDP prodhimi i brendshëm bruto doma"i bruto proizvod GEC tregtija elektronike globale elektronska globalna trgovina GEF shërbimi mjedisor global Globalna služba za prostor GII Infrastruktura globale e informacionit Globalna struktura informacija GNG Grupi i Negociatave mbi Mallrat Pregovara#ka grupa o robama GNP prodhimi kombëtar bruto nacionalni bruto prihod

GNP prokurim qeveritar vladina služba za nabavku GNS Grupi i Negociatave mbi shërbimet Pregovara#ka grupa o uslugama

GPA Marrëveshja e OBT-së mbi Prokurimin qeveritar Sporazum STO o vladinoj nabavci

GP-zone zonë e lirë tregtare në funkcion të përgjithshëm slobodna trgovinska zona u opštoj funkciji

GSP Sistemi i përgjithësuar i favorizimeve Uopšteni sistem o povlasticama

GSTP sistemi global i favorizimeve tregtare Globalni sistem o trgovinskim podsticajima

H

HM treg i brendshëm doma"e tržište

HS sistem i harmonizuar harmonizovani sistem HTS Skemë Tarifash të Harmonizuara Harmonizovana tarifna šema

HTSUS Skema e Tarifave të Harmonizuara të SHBA-ve Harmonizovana tarifna šema SAD

I

IA Administrata e Importit,Departamenti i tregtisë së SHBA-ve Uvozna administracija, Ministarstvo trgovine SAD

IADB (OSE IDB) Banka NdërAmerikane për Zhvillim Me!uameri#ka politika za razvoj IAEA Agjensioni Ndërkombëtar i Energjisë Atomoke Me!unarodna agencija za atomsku energiju IBRD Banka Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim(Banka Botërore) Me!unarodna banka za obnovu i razvoj (Svetska banka) IC Komiteti i Industrise I OECD Industrijski komitet OECD

ICA Marrëveshja e Përgjithshme mbi Kafenë Opšti sporazum o kafi

ICA Marrëveshja e Përgjithshme mbi Kakaon Opšti sporazum o kakau

ICA Marrëveshja Ndërkombëtare mbi Mallrat Opšti sporazum o robama ICAO Organizata Ndërkombëtare e Aviacionit Civil Me!unarodna organizacija o civilnoj avijaciji ICB ofertë konkuruese ndërkombëtare Me!unarodna konkurentska ponuda ICC Dhoma e Tregtisë Ndërkombëtare Me!unarodna trgovinska komora ICITO Komisioni Interim i Organizatës Ndërkombëtare të tregtisë Privremena komisija me!unarodne trgovinske organizacije

ICO Organizata Ndërkombëtare e Kafesë Me!unarodna organizacija za kafu ICSID Qendra Ndërkombëtare për Zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në investime Me!unarodni centar za rešenje nesporazuma u investicijama

IDA Shoqata Ndërkombëtare për Zhvillim Me!unarodna organizacija za razvoj

IDB ( ose IADB) Banka Ndër Amerikane për Zhvillim

IEC Komisioni Ndërkombëtar I Elektroteknikes Me!unarodna komisija elektrotehnike

IEEPA Ligji mbi Kompetencat Ekonomike në Emergjencë Ndërkombëtare Zakon o privrednim nadležnostima za me!unarodnu pomo" IESC Korpuset Ndërkombëtare të Shërbimeve Egzekutive Me!unarodni fond za poljoprivredni razvoj

IFAD Fondi Ndërkombëtar për Zhvillimin Bujqësor Me!unarodna tela o izvršnim službama

IFC Korporata Finansiare Ndërkombëtare Me!unarodna finansijska korporacija IFI Instituti Finansiar Ndërkombëtar Me!unarodni finansijski institut

IIC Korporata Ndër – Amerikane e Investimeve Me!uameri#ka korporacija za investicije

IIPA Aleanca Ndërkombëtare e Pronës Intelektuale Me!unarodna alijansa za intelektualnu svojinu ILO Organizata Ndërkombëtare e Punës Me!unarodna organizacija rada IFM Fondi Monetar Ndërkombëtar Me!unarodni monetarani fond IMO Organizata Ndërkombëtare Detare Me!unarodna pomorska organizacija

INCOTERM terma tregtare ndërkombetare (mbi kushtet e dërgesës së mallrave) Me!unarodni trgovinski termini (o uslovima isporuke robe) INR e drejta për negociata fillestare pravo za po#etne pregovore

INRA Marrëveshja Ndërkombëtare për Gomën Me!unarodni sporazum o prirodnoj gumi

Natyrore

INRO Organizata Ndërkombëtare për Gomën Natyrore Me!unarodna organizacija za prirodnu gumu INTELSAT Organizata Ndërkombëtare për Telekomunikacionet me Satelit Me!unarodna organizacija za satelitsku telekomunikaciju IOS Organizata Ndërkombëtare për Standardizimin Me!unarodna organizacija za standardizaciju

IP Pronë Intelektuale Intelektulana svojina

IPAC Komiteti Këshillimor i Politikës Industriale (SHBA) Savetodavni komitet za industrijsku politiku (SAD) IPC Programi i Integruar për Mallerat Me!unarodna organizacija o standardima IPR të drejtat e pronës intelektuale prava intelektualne svojine

ISA Marrëveshja Ndërkombëtare për Sheqerin Me!unarodni sporazum o še"eru ISAC Komiteti Këshillimor për Sektorin Industrial (SHBA) Savetodavni komitet za industrijski sektor (SAD) ISO Organizata Ndërkombëtare e Standardeve Me!unarodna organizacija o standardima

ITA Administrata e Tregtisë Ndërkombëtare,Departamenti i Tregtisë i SHBA Administracija medjunarodne trgovine,Ministarstvo trgovine SAD

ITA Marrëveshja Ndërkombëtare për Kallajin Medjunarodni sporazum o selenu

ITA Marrëveshja mbi Teknologjinë e Informacionit Sporazum o informacionoj tehnologiji

ITAR Rregullat për Trafikun Ndërkombëtar të Armëve Pravila za me!unarodni promet oružja

ITC Komisioni i Tregtisë Ndërkombëtare (SHBA) Komisija za me!unarodnu trgovinu (SAD) ITC Qendra e Tregtisë Ndërkombëtare UNCTAD/WTO Centar me!unarodne trgovine UNCTAD/WTO

ITO Organizata Ndërkombëtare e Tregtisë Me!unarodna organizacija za trgovinu

ITU Bashkimi Ndërkombëtar i Telekomunikacioneve Me!unarodni savez za telekomunikacije

J

JCCT Komisioni i Përbashkët SHBA-Meksikë mbi Tregtinë dhe Shkëmbimet Zajedni#ka komisija SAD-Meksiko o trgoviniu i razmeni JCP Programi i Korporatës Japoneze Program o japanskim korporacijama

JETRO Organizata e Tregtisë së Jashtme e Japonisë Spoljno trgovinska organizacija Japana

K

K.D mall i qmontuar demontirana roba

L

LAFTA Zona e Tregtisë së Lirë e Amerikës Latine Slobodna trgovinska zona Latinske Amerike LASU Marrëveshja mbi Sektorin e Avioneve të Mëdhenjë Sporazum o ve"im avionima

LC leter-kredi kreditno pismo

LIBOR Kursi Ndërkombëtar i Ofruar i Londrës Londonski me!unarodni kurs ponude LOT niveli I përshtatjes tregtare nivo trgovinskog slaganja LTA Marrëveshje Afatgjate mbi Tregtinë në Tekstilet prej Pambuku Dugoro#ni sporazum o trgovini pamu#nim tekstilom

LTL nën kapacitet (ngarkesë) ispod kapaciteta (teret)

LTFV nën vlerën e tregut ispod tržišne vrednosti

M

MAC Njësia e Aksesit në Treg dhe e Konformitetit (Departamenti i Tregtisë i SHBA) Pristup tržištu i prilago!avanje (Ministarstvo trgovine SAD) MAI Marrëveshja Shumëpalëshe mbi Investimet Višestrani sporazum o investicijama MDB bankë shumëpalëshe për zhvillim Višestrana banka razvoja MERKOSUR Mercado Comun del Sur (Tregu i Përbashkët Jugor) Zajedni#ko južno tržište

MFA Marrëveshja mbi Fibrat e Shumëllojshme Sporazum o raznovrsnim vlaknima

MFN kombi më i favorizuar najpovlaš"enija nacija MIF Fondi Shumëpalësh i Investimeve Višestrani investicioni fond MIGA Agjencia Shumëpalëshe për Garantimin e Investimeve Višestrana agencija za garanciju i investicije MITI Ministria e Tregtisë dhe e Industrisë Ndërkombëtare (Japoni) Ministarstvo me!unarodne trgovine i industrije (Japan) MNC korporatë shumëkombëshe multinacionalna kompanija

MOFERT Ministria e Jashtme për Marredhëniet Ekonomike dhe Tregtare (Rrepublika Popullore e Kinës) Ministarstvo za spoljne ekonomske i trgovinske odnose NR Kine MOSS procesi i negociatave për një sektor specifik me orientim tregun (SHBA-Japoni)

Pregovara#ki proces za specifi#an sektor sa tržišnom orijentacijom (SAD-Japan)

MoU memorandum mirëkuptimi Memorandum o razumevanju

MPT Ministria e Postave dhe e Telekomunikacioneve Ministarstvo pošte i telekomunikacija MRA Marrëveshje për Njohje Reciproke Sporazum o me!usobnom upoznavanju

MSA Marrëveshje Shumëpalëshe mbi Çelikun Višestrani sporazum o #eliku

MT ton metrik metri#ka tona MTN negociata tregtare shumëpalëshe više#lani trgovinski pregovori

MTO Organizatë Tregtare Shumëpalëshe Višestrana trgovinska organizacija

N

NADBank Banka për Zhvillimin e Amerikës së Veriut Banka za razvoj Seeverne Amerike NAFTA Marrëveshja e Tregtisë së Lirë e Amerikës së Veriut Sporazum slobodne trgovine Severne Amerike NAICS Sistemi i Klasifikimit të Industrive të Amerikës së Veriut Klasifikovani sistem delatnosti Severne Amerike

NME ekonomi jo tregu vantržišna ekonomija

NP Protokolli i Nairobit Najrobi protokol

NSC Këshilli i Sigurisë Kombëtare (SHBA) Savet nacionalne bezbednosti

NTB barierë jotarifore vantarifna ograni#enja

NTDB Banka Kombëtare e të Dhënave Tregtare (SHBA) Nacionalna banka trgovinskih podataka (SAD)

NTE i ri në eksport novine pri izvozu

NTE Raporti i Vlerësimit të Tregtisë Kombëtare Ocenjivanje nacionalne trgovine

NTM i ri në treg novine na tržištu

NTM masë jotarifore vantarifne mere

NV vlerë normale uobi#ajena vrednost

O

OAS Organizata e Shteteve Amerikane Organizacija ameri#kih država

ODA ndihmë zyrtare për službena pomo" za razvoj

zhvillim

OECD Organizata për Bashkëpunim me Zhvillimin Ekonomik Organizacija za saradnju i privredni razvoj

OEEC Organizata Evropiane për Bashkëpunim Ekonomik Evropska organizacija za privrednu pomo" OEM Prodhuesi Origjinal i Pajisjeve Originalni proizvo!a# osnovnih sredstava OFAC Zyra e Kontrollit të Aseteve të Jashtme, Departamenti i Thesarit i SHBA Kontrolna služba inostranih pristupa, Ministarstvo finansija SAD

OMA marrëveshje për normalitet në tregje Sporazum o normalnosti tržišta OPEC Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës Organizacija zemalja izvoznica nafte OPIC Korporata e Investimeve Private Jashtë Vendit(SHBA) Korporacija privatnih investicija van zemlje (SAD)

P

PCG grup i koordinimit të politikës grupa za politi#ku koordinaciju

PEC Këshilli për Eksportin Pranë Presidentit (SHBA) Savet za izvoz pri predsedniku (SAD)

PFC vend i huaj përparësor strana zemlja sa prvenstvom

PL ligj publik javni zakon PL 480 Ligji Publik 480 Ligji mbi Zhvillimin dhe Ndihmën në Tregtinë Bujqësorë (Ushqimi për Paqe SHBA) Javni zakon za pomo" i razvoj agrarne trgovine (Hrana za mir SAD)

POI periudhë hetimesh period istrage

POR periudhë rishqyrtimi period za ponovno razmatranje PPA protokoll i zbatimit të përkohshëm protokol privremenog izvršenja PRC Republika Popullore e Kinës Narodna Republika Kina

PSI inspektim paralivrimor predpredajna inspekcija

PUDD detyrim dumpingu me mundësi mosarkëtimi dampinška obaveza sa mogu"noš"u nenaplate PWL listë vëzhgimi e përparësisë izvi!a#ka lista prvenstva

Q

QR kufizime sasiore koli#inska ograni#enja

R

R&D kërkim dhe zhvillim istraživanje i razvoj

RBP praktikë kufizuese në ograni#avaju"a praksa u poslovanju

biznes

RO-RO vetëlevizës samohodni

S

S&D trajtim i veqantë dhe i diferencuar posebno i izdiferencirano tretiranje SAA deklaratë e veprimit administrativ izjava upravnog postupka

SAF shërbimi për përshtatjen strukturore služba strukturalnog uskla!enja

SB organ mbikqyrës nadzorni organ

SBA Administrata e Biznesit të Vogël (SHBA) Administracija malih biznisa (SAD)

SCM masa mbi subvencionet dhe balancimin mere nad subvencijama i balansiranje

SDN person i dyshuar për veprimtari të paligjshme sumnjivo lice za nezakonitu delatnost SDR monedhë e posaqme e FMN-së posebna nov#anica MMF-a SECOFI Secretaria de Comercio y Fomento Indsutrial (Meksikë) Secretaria de Comercio y Fomento Industrial(Meksiko) SED deklarata e dërguesit për eksportin Izvozna deklaracija pošiljaoca SIC Klasifimi Industrial Standard standardna industrijska klasifikacija

SII Nisma mbi Pengesat Strukturore (SHBA-Japoni) Po#etak strukturalnih barijera (SAD-Japan) SIMIS sistemet e informacionit të një tregu të vetëm të brendshëm Informacioni sistem unutrašnjeg tržišta jedne zemlje

SIMS shërbimi i një tregu të vetëm të brendshëm služba za samo jedno unutrašnje tržište

SITC Klasifikimi Standard i Tregtisë Ndërkombëtare standardna klasifikacija me!unarodne trgovine SNPA program i ri substancial veprimi nov suštinski program delovanja SPS masa sanitare dhe fitosanitare sanitarne i fitosanitarne mere

STC kontrolli i tregtisë së letrave me vlerë kontrola trgovine vrednosnim papirima STE ndërmarrje tregtare shtetërore državno trgovinsko preduze"e

STR Përfaqesues i Posaqëm për Negociata Tregtare specijalni predstavnik za trgovinske pregovore

T

TAA Ndihmë për Përshtatjen e Tregtisë (Shtetet e Bashkuara) Pomo" za uskla!ivanje trgovine (SAD)

TABD Diaog i Bisnesit Dijalog transatlantskog biznisa

Transatlantik

TBT bariera teknike në tregti tehni#ke barijere u trgovini TCC Qendra e Konformitetit të Tregtisë, Departamenti i Tregtisë i SHBA Centar za uskla!ivanje trgovine, Ministarstvo trgovine SAD

TCMD Direktiva për Mishin nga Vendet e Treta Direktiva o mesu iz tre"ih zemalja TD Zhvillimi i Tregtisë (Departamenti i Tregtisë i SHBA) Razvoj trgovine, Ministarstvo trgovine SAD TPD Programi i Tregtisë dhe i Zhvillimit program trgovine i razvoja TEC tariff exterieur commun (tarifë e jashtme e përbashkët) spoljna zajedni#ka tarifa

TEP Partneriteti Ekonomik Transatlantik Transatlantsko ekonomsko partnerstvo TEU Traktati mbi Bashkimin Evropian (Traktati i Mastrihtit) Sporazum o evropskom ujedinjenju (Mastrihtski sporazum) TNC Komiteti I Negociatave Tregtare Komitet trgovinskih pregovora TNC korporate shumëkombëshe Trgovinska nacionalna korporacija

TPC Komiteti i Politikës Tregtare (SHBA) Komitet trgovinske politike

TPM Mekanizmi i Kontrollit për Damping Qeliku kontrolni mehanizam za damping #elika

TPRG Grupi i Rishqyrtimit të Politikës Tregtare(SHBA) Grupa razmatranja trgovinske politike (SAD) TPRM mekanizmi i rishqyrtimit të politkës tregtare mehanizam ponovnog razmatranja trgovinske politike

TPSC Komiteti i Stafit të Politikës Tregtare(SHBA) Komitet osoblja trgovinske politike

TPSC Nenkomiteti i Politikës Tregtare(SHBA) Podkomitet trgovinske politike

TRIMS masat mbi investimet që lidhen me tregtinë mere nad investicijama u vezi trgovine TRIPS aspektet tregtare të të drejtave të pronës intelektuale trgovinski aspekti prava intelektualne svojine TSB Organi i Mbikëqyrjes së Tekstileve tekstilni nadzorni organ

TSUS Skema e Tarifave të Shteteve të Bashkuara Tarifna šema Sjedinjenih Država TVA Tatimi mbi Vlerën e Shtuar (taxe a la valeur ajoutee) Porez na dodatnu vrednost TVAW mesatare tregtare e ponderuar trgovinski merljivi prosek TWEA Ligji mbi Tregtinë me Armikun zakon o trgovini sa neprijateljem u ratu

U

UN Kombet e Bashkuara Ujedinjene Nacije

UNCITRAL Komisioni i Kombeve të Bashkuara për Ligjin Tregtar Ndërkombëtar Komisija UN-a za zakon o me!unarodnoj trgovini UNCTAD Konferenca e Kombeve të Bashkuara mbi Tregtinë dhe Zhvillimin Konferencija UN o trgovini i razvoju

UNCTC Qendra e Kombeve të Bashkuara për Korporatat Shumëkombëshe Centar UN-a za multinacionalne korporacije

UNDP Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim Program UN-a za razvoj

UNEP Programi i Kombeve të Bashkuara për Mjedisin Program UN-a za okolinu UNESCO Organizata e Kombeve të Bashkuara për Arsimin,Shkencën dhe Kulturën Organizacija UN-a za prosvetu,nauku i kulturu UNIDO Organizata e Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin Industrial Organizacija UN-a za industrijski razvoj

UR Raundi i Uruguajit Urugvajska runda

URAA Akti i Marrëveshjeve të Raundit të Uruguajit Akt o sporazumima urugvajske runde

USAID Agjencia e SHBA-së për Zhvillimin Ndërkombëtar Agencija Sjedinjenih Država za me!unarodni razvoj

USF&CS Shërbimi i Jashtëm dhe Tregtar i SHBA Spoljno trgovinska služba SAD??? USC Kodi i Shteteve të Bashkuara Kod Sjedinjenih Država USDA Departamenti i Bujqësisë i SHBA Ministarstvo poljoprivrede SAD USDOC Departamenti i Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD USEC Misioni i Shteteve të Bashkuara në Komunitetet Evropiane Misija Sjedinjenih Država pri Evropskoj zajednici

USITC Komisioni i SHBA për Tregtinë Ndërkombëtare Komisija SAD za me!unarodnu trgovinu

USOECD Misioni i SHteteve të Bashkuara në Organizatën për Bashkëpunimin dhe Zhvillimin Ekonomik

Misija Sjedinjenih Država u Organizaciji za saradnju i ekonomski razvoj

USP çmimi në SHBA cene u SAD USTR Përfaqësuesi Tregtar i Shteteve të Bashkuara ose Zyra e Përfaqësuesit Tregtar të SHBA Trgovinski predstavnik Sjedinjenih Država

USTTA Administrata e SHBA për Udhëtimin dhe Turizmin,Departamenti i Administracija SAD za putovanje i turizam, Ministarstvo trgovine SAD

Tregtisë i SHBA

USUN Misioni i SHBA në Kombet e Bashkuara Misija SAD pri UN

V

VAR tatim mbi rishitje porez na ponovnu prodaju VAT tatim mbi vlerën e shtuar porez na dodatnu vrednost VER kufizim vullnetar i eksportit dovoljno ograni#enje izvoza

VL tatim i ndryshueshëm izmenljivi porez VRA marrëveshje për kufizimin vullnetar sporazum o dobrovoljnom ograni#enju

W

WCO Organizata Botërore e Doganave Svetska carinska organizacija WCT Traktati i Wipo-s mbi Kopirajtin Wipo sporazum o pravima kopiranja WEPZA Shoqata Botërore e Zonave Përpunuese të Eksportit Svetsko društvo izvoznih zona obrade

WIPO Organizata Botërore e Pronës Intelektuale Svetska organizacija za intelektualnu svojinu

WL Listë e Vëzhgimit Izvi!a#ki spisak WPPT Traktati i Wipo-s mbi Ekzekutimet dhe Fonogramat WIPO sporazum o izvršenjima i fonogramima

WTDR Raporti me të Dhëna për Tregtaret Jashtë Vendit Izveštaj sa podacima o trgovcima van zemlje WTO Organizata Botërore e Tregtisë Svetska trgovinska organizacija WTO Organizata Botërore e Turizmit Svetska turisti#ka organizacija