fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/fİzyolojİ dİŞ hek.-2 vücut sıvı...
TRANSCRIPT
Dersİçeriği
① VücutSıvıBölmeleriveHacimleri② VücutSıvıBileşenleri③ SıvılarınBölmelerArasındakiHarekeF
OkumaÖdeviGuytonveHailTıbbiFizyoloji12.Basım,Bölüm25,sayfa305-308,316
VücudunBileşenleri
%Vücutağırlığı%18%7%15%60
GençyeLşkinbirerkekteortalama
VücuKakiSuMiktarı
Ø VücutyağoranıiletersoranPlıdır.
• Yenidoğanbebek;%73• YeLşkinerkek;%60• YeLşkinkadın;%40-50• Şişmanlıkderecesi• Yaşlı;45%
GünlükSuAlımı&Kaybı
2500mL2500-2300mL21002300mL
SıvıGirişveÇıkışDengesi
Homeostaziçinvücutsıvılarınıngörecesabitbileşimvehacimdetutulmasıgereklidir.
BöbreklersuveelektrolitlerinaYlmasınıbumaddelerinalınanmiktarlarınıkarşılayacakhassaslıktaayarlamaişiyanındabazıhastalıkhallerindegözlenenaşırısıvıveelektrolitkaybınıtelafietmeişiiledeyükümlüdür.
VücutSıvıBölmeleri• Intrasellülersıvı(ICF)—nücleoplazmaandsitozol• Ektraselülersıvı(ECF)—hücredışındakalansıvıI. İntersLsyelsıvı(IF):hücrelerarası(doku)sıvıII. Plazma:kanınsıvıkısmıIII. Transselülersıvı:Periton,perikard,göziçi,beyinomuriliksıvısı
ICF,IF&Plazmayıbirbirindenayıranbariyerler
1. Plazmazarı•ICFilehücreleriçevreleyenIFibirbirindenayırır
2.KanKapillerDuvarı•Plazmavehücrelerarasısıvıyıbirbirindenayrılır
ECF
VücutSıvıBölmeleri
28L
14L
11L
3L
42L
Yaşa,cinsiyetevevücutyağoranınagöredeğişiklikgösterir.
VücutSıvıBileşenleri
Organikbileşikler
• Glikoz• Aminoasit• Yağasidi• Hormonlar• Enzimler
İnorganikbileşikler• Sodyum• Potasyum• Kalsiyum• Magnezyum• Klorür• Fosfat• Sülfat
Vücutsıvılarısuveçözünenmaddeleriiçerir.KaPmaddelerorganikveinorganikolarakayrılır.
HücreİçiVeHücreDışıSıvınınBileşenleri
SubağımsızhareketedermembrantamgeçirgendeğildirICFdahaasidik
Cl-
K+
HPO42
Cl-Mg2+
HCO3HCO3
Ca2+
ECF&IFdeyüksekkonsantrasyondaNa,CI-veHCO3bulunurken,IFdedahaazproteinbulunur.
ICFyüksekkonsantrasyondapotasyumvefosfatiçerir.
-
NA-KPompasıNa-dışarıdayüksek,K-içerideyüksektutar.
FarklarHücreDışıSıvı•EnçokbulunankatyonNa+,–Kaskasılması–İmpulsileLmi–Sıvıveelektrolitdengesi•EnçokbulunananyonCl-–OzmoLkbasıncıdüzenler–GastrikacimeHCloluşturur
HücreİçiSıvı•EnçokbulunankatyonK+–Dinlenimmembranpotansiyeli–Aksiyonpotansiyeli–İntraselülerhacmidüzenler–pHregülasyonu•Anyonlarproteinvefosfatlar(HPO42-)
BölmelerArasındakiHareket
• HidrostaFkbasınç,bölmelerarasındasuyunharekeLnisağlar.(kalbinpompalamayapması)
• SuyunharekeLozmoFkbasınçlasağlanır.(böbrek)• Moleküllerinazyoğundançokyoğunortamaenerji(ATP)harcayarak,AkFftaşımaylasağlanır.
• Moleküllerinçokyoğunortamdanazyoğunortamaosmozvedifüzyonlaenerjiharcanmadan,Pasiftaşımaylasağlanır.
OsmozSuyunDifüzyonudur
• Suyaşamındevamıiçingereklidir.• Suyunyüksekkonsantrasyondandüşükkonsantrasyonayarıgeçirgenbirzardangeçişineozmozdenir.
• Hücrevolümününsabitkalabilmesiiçinhücremembranı’nınikitaraoarasındaozmoLkdengebulunmalıdır.
SolütKonsantrasyonu
Ozmozunhangiyöneolacağınıtoplamçözünenmaddemiktarıbelirlerü Hipertonik–çokmadde,azsuü Hipotonik–azmadde,çoksuü İzotonik–eşitsu,eşitmadde
hipertonikhipotonik
su
suyunnetharekeL
IzotonikSu Çeşmesuyu Tuzlusu
SuDengesininSağlanması
plazmolizdeplazmoliz
OZMOTİKBASINÇVEVÜCUTSUYUDAĞILIMI
Ø TümmembranlarsuyageçirgenolmalarınedeniilesuyundağılımıtamamenozmoLkbasınçilebelirlenir.Herkompartmandasuyuoradatutanmajorbirsolütbulunur.
• PotasyumtuzlarıHÜCREİÇİ• NatuzlarıİNTERSTİSYELSIVI• AlbuminPLAZMA
ü NaveKgeçişiNa-K-ATPazpompasıilesağlanır.
SıvılarınBölmelerArasındakiHarekeF
Gazların,besinlerin,suyun,iyonların,aYklarınBölmelerArasındakiHarekeF
HücreZarıBoyuncaTaşınma
BazıkoşullaralPnda,bağdokudafazlamiktardasıvıbirikimigözlenirbunaödemadıverilir.YaralanmaveİnflamasyonKapillergeçirgenliğindearPşvebunabağlıolaraksıvınınbağdokusunasızmasınanedenolur.KandaazmiktardaproteiniçeriğininolmasıDamarlardaozmoLkbasıncındüşmesinevesıvınındamariçerisindendışabağdokusunasızmasınanedenBöbreğinaşırımiktardakisuyuboşaltmayaçalışarak,böbrekyetmezliğinenedenolması.
EğerBağDokudafazlamiktardadokusıvısıbulunursa?
Ø Aşırımiktardasukaybı,vücutsıvılarındaazalmayanedenolur.Bunadehidratasyondenir.
• Nedeni;ishal,yanıklar,böbrekhastalıkları,şiddetlikusma,aşırıterleme,şekerhastalığı,sıvıkaybı
• Semptomları;düşükkalpdebisi,hızlınabız,düşükkanbasıncı,asidoz,koma,bilinçkaybı,çökmüşgözbebeği,azalmışciltturgoru.• İntrasellülerdehidratasyonölümeyolaçabilir.
DüzenleyiciMekanizma
Hipotalamus–SusamaBÖBREKLER• Böbrekfonksiyonu
HORMONLAR• Renin-Angiotensin-Aldosterone
• AnL-DiüreLkHormon