fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/fİzyolojİ dİŞ hek.-2 vücut sıvı...

24
Fizyoloji Dr. Deniz Balcı [email protected] Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri

Upload: others

Post on 22-Jan-2020

28 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

Fizyoloji

Dr.DenizBalcı[email protected]

VücutSıvıBölmeleriveÖzellikleri

Page 2: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

Dersİçeriği

①   VücutSıvıBölmeleriveHacimleri②   VücutSıvıBileşenleri③   SıvılarınBölmelerArasındakiHarekeF

OkumaÖdeviGuytonveHailTıbbiFizyoloji12.Basım,Bölüm25,sayfa305-308,316

Page 3: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

VücudunBileşenleri

%Vücutağırlığı%18%7%15%60

GençyeLşkinbirerkekteortalama

Page 4: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

VücuKakiSuMiktarı

Ø VücutyağoranıiletersoranPlıdır.

•  Yenidoğanbebek;%73•  YeLşkinerkek;%60•  YeLşkinkadın;%40-50•  Şişmanlıkderecesi•  Yaşlı;45%

Page 5: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

GünlükSuAlımı&Kaybı

2500mL2500-2300mL21002300mL

Page 6: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

SıvıGirişveÇıkışDengesi

Homeostaziçinvücutsıvılarınıngörecesabitbileşimvehacimdetutulmasıgereklidir.

BöbreklersuveelektrolitlerinaYlmasınıbumaddelerinalınanmiktarlarınıkarşılayacakhassaslıktaayarlamaişiyanındabazıhastalıkhallerindegözlenenaşırısıvıveelektrolitkaybınıtelafietmeişiiledeyükümlüdür.

Page 7: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

VücutSıvıBölmeleri•  Intrasellülersıvı(ICF)—nücleoplazmaandsitozol•  Ektraselülersıvı(ECF)—hücredışındakalansıvıI.  İntersLsyelsıvı(IF):hücrelerarası(doku)sıvıII.  Plazma:kanınsıvıkısmıIII.  Transselülersıvı:Periton,perikard,göziçi,beyinomuriliksıvısı

ICF,IF&Plazmayıbirbirindenayıranbariyerler

1.  Plazmazarı•ICFilehücreleriçevreleyenIFibirbirindenayırır

2.KanKapillerDuvarı•Plazmavehücrelerarasısıvıyıbirbirindenayrılır

ECF

Page 8: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

VücutSıvıBölmeleri

28L

14L

11L

3L

42L

Yaşa,cinsiyetevevücutyağoranınagöredeğişiklikgösterir.

Page 9: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

VücutSıvıBileşenleri

Organikbileşikler

•  Glikoz•  Aminoasit•  Yağasidi•  Hormonlar•  Enzimler

İnorganikbileşikler•  Sodyum•  Potasyum•  Kalsiyum•  Magnezyum•  Klorür•  Fosfat•  Sülfat

Vücutsıvılarısuveçözünenmaddeleriiçerir.KaPmaddelerorganikveinorganikolarakayrılır.

Page 10: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

HücreİçiVeHücreDışıSıvınınBileşenleri

SubağımsızhareketedermembrantamgeçirgendeğildirICFdahaasidik

Page 11: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

Cl-

K+

HPO42

Cl-Mg2+

HCO3HCO3

Ca2+

ECF&IFdeyüksekkonsantrasyondaNa,CI-veHCO3bulunurken,IFdedahaazproteinbulunur.

ICFyüksekkonsantrasyondapotasyumvefosfatiçerir.

-

NA-KPompasıNa-dışarıdayüksek,K-içerideyüksektutar.

Page 12: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

FarklarHücreDışıSıvı•EnçokbulunankatyonNa+,–Kaskasılması–İmpulsileLmi–Sıvıveelektrolitdengesi•EnçokbulunananyonCl-–OzmoLkbasıncıdüzenler–GastrikacimeHCloluşturur

HücreİçiSıvı•EnçokbulunankatyonK+–Dinlenimmembranpotansiyeli–Aksiyonpotansiyeli–İntraselülerhacmidüzenler–pHregülasyonu•Anyonlarproteinvefosfatlar(HPO42-)

Page 13: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

BölmelerArasındakiHareket

•  HidrostaFkbasınç,bölmelerarasındasuyunharekeLnisağlar.(kalbinpompalamayapması)

•  SuyunharekeLozmoFkbasınçlasağlanır.(böbrek)•  Moleküllerinazyoğundançokyoğunortamaenerji(ATP)harcayarak,AkFftaşımaylasağlanır.

•  Moleküllerinçokyoğunortamdanazyoğunortamaosmozvedifüzyonlaenerjiharcanmadan,Pasiftaşımaylasağlanır.

Page 14: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

OsmozSuyunDifüzyonudur

•  Suyaşamındevamıiçingereklidir.•  Suyunyüksekkonsantrasyondandüşükkonsantrasyonayarıgeçirgenbirzardangeçişineozmozdenir.

•  Hücrevolümününsabitkalabilmesiiçinhücremembranı’nınikitaraoarasındaozmoLkdengebulunmalıdır.

Page 15: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

SolütKonsantrasyonu

Ozmozunhangiyöneolacağınıtoplamçözünenmaddemiktarıbelirlerü Hipertonik–çokmadde,azsuü Hipotonik–azmadde,çoksuü İzotonik–eşitsu,eşitmadde

hipertonikhipotonik

su

suyunnetharekeL

Page 16: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

IzotonikSu Çeşmesuyu Tuzlusu

SuDengesininSağlanması

plazmolizdeplazmoliz

Page 17: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

OZMOTİKBASINÇVEVÜCUTSUYUDAĞILIMI

Ø TümmembranlarsuyageçirgenolmalarınedeniilesuyundağılımıtamamenozmoLkbasınçilebelirlenir.Herkompartmandasuyuoradatutanmajorbirsolütbulunur.

•  PotasyumtuzlarıHÜCREİÇİ•  NatuzlarıİNTERSTİSYELSIVI•  AlbuminPLAZMA

ü NaveKgeçişiNa-K-ATPazpompasıilesağlanır.

Page 18: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

SıvılarınBölmelerArasındakiHarekeF

Page 19: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

Gazların,besinlerin,suyun,iyonların,aYklarınBölmelerArasındakiHarekeF

Page 20: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

HücreZarıBoyuncaTaşınma

Page 21: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

BazıkoşullaralPnda,bağdokudafazlamiktardasıvıbirikimigözlenirbunaödemadıverilir.YaralanmaveİnflamasyonKapillergeçirgenliğindearPşvebunabağlıolaraksıvınınbağdokusunasızmasınanedenolur.KandaazmiktardaproteiniçeriğininolmasıDamarlardaozmoLkbasıncındüşmesinevesıvınındamariçerisindendışabağdokusunasızmasınanedenBöbreğinaşırımiktardakisuyuboşaltmayaçalışarak,böbrekyetmezliğinenedenolması.

EğerBağDokudafazlamiktardadokusıvısıbulunursa?

Page 22: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

Ø Aşırımiktardasukaybı,vücutsıvılarındaazalmayanedenolur.Bunadehidratasyondenir.

•  Nedeni;ishal,yanıklar,böbrekhastalıkları,şiddetlikusma,aşırıterleme,şekerhastalığı,sıvıkaybı

•  Semptomları;düşükkalpdebisi,hızlınabız,düşükkanbasıncı,asidoz,koma,bilinçkaybı,çökmüşgözbebeği,azalmışciltturgoru.•  İntrasellülerdehidratasyonölümeyolaçabilir.

Page 23: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının

DüzenleyiciMekanizma

Hipotalamus–SusamaBÖBREKLER•  Böbrekfonksiyonu

HORMONLAR•  Renin-Angiotensin-Aldosterone

•  AnL-DiüreLkHormon

Page 24: Fizyoloji - docs.neu.edu.trdocs.neu.edu.tr/staff/deniz.balci/FİZYOLOJİ DİŞ HEK.-2 Vücut Sıvı Bölmeleri ve... · Sıvı Giriş ve Çıkış Dengesi Homeostaz için vücut sıvılarının