fizyka - gim141.waw.pl · fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości...

27
FIZYKA - WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCY DLA KLAS PIERWSZYCH (cały rok) 1. Co to jest ciało fizyczne? Ciało fizyczne – każdy przedmiot oraz organizm żywy mogący stanowić obiekt badań fizyki. 2. Co to jest substancja? Substancja materiał, którego zbudowane jest ciało. 3. Co to jest zjawisko fizyczne? Zjawisko fizyczne proces, w wyniku którego ciało może zmienić swoje właściwości, ale substancja tworząca to ciało nie zmienia się. 4. Wymień rodzaje oddziaływań. Rodzaje oddziaływań: a) oddziaływania bezpośrednie, b) oddziaływania na odległość takie jak : - grawitacyjne, - elektryczne, - magnetyczne, c) oddziaływania mechaniczne: statyczne i dynamiczne. 5. Po czym poznajemy oddziaływania statyczne i dynamiczne? Oddziaływanie statyczne poznajemy po zmianie kształtu ciała, a dynamiczne po zmianie jego prędkości. 6. Wymień cechy siły będącej wielkością wektorową.

Upload: trinhcong

Post on 28-Feb-2019

234 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

FIZYKA - WYMAGANIA NA OCENĘ

DOPUSZCZAJĄCY DLA KLAS PIERWSZYCH

(cały rok)

1. Co to jest ciało fizyczne?

Ciało fizyczne – każdy przedmiot oraz organizm żywy mogący stanowić obiekt badań fizyki.

2. Co to jest substancja?

Substancja – materiał, którego zbudowane jest ciało.

3. Co to jest zjawisko fizyczne?

Zjawisko fizyczne – proces, w wyniku którego ciało może zmienić swoje właściwości, ale substancja tworząca to ciało nie

zmienia się.

4. Wymień rodzaje oddziaływań.

Rodzaje oddziaływań:

a) oddziaływania bezpośrednie,

b) oddziaływania na odległość takie jak :

- grawitacyjne,

- elektryczne,

- magnetyczne,

c) oddziaływania mechaniczne: statyczne i dynamiczne.

5. Po czym poznajemy oddziaływania statyczne i dynamiczne?

Oddziaływanie statyczne poznajemy po zmianie kształtu ciała, a dynamiczne po zmianie jego prędkości.

6. Wymień cechy siły będącej wielkością wektorową.

Page 2: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Cechy siły jako wielkości wektorowej:

kierunek – prosta, na której leży wektor,

zwrot – skierowanie wektora,

wartość wektora, którą symbolizuje długość strzałki,

punkt przyłożenia – punkt zaczepienia wektora.

7. Co to jest siła wypadkowa?

Siła wypadkowa – siła zastępująca działanie dwóch lub więcej sił.

8. Jakie cechy posiadają siły równoważące się?

Siły równoważące się posiadają takie same kierunki i wartości, lecz przeciwne zwroty.

9. Wymień stany skupienia ciał na przykładzie wody.

Stany skupienia ciał na przykładzie wody:

a) lód – ciało stałe,

b) woda kapiąca z kranu – ciecz,

c) para wodna – gaz.

10. Co to są siły spójności?

Siły spójności – siły przyciągania działające pomiędzy cząsteczkami tej samej substancji. Ich działanie powoduje powstawanie

kropel deszczu.

11. Co to są siły przylegania?

Siły przylegania – siły przyciągania działające pomiędzy cząsteczkami różnych substancji. Ich działanie powoduje przyklejanie

się kropel deszczu do szyby.

12. Wymień właściwości ciał stałych.

Właściwości ciał stałych: sprężystość, twardość, plastyczność, kruchość. Ciała stałe mogą być zarówno:

a) dobrymi przewodnikami ciepła jak i izolatorami cieplnymi,

b) przewodnikami elektrycznymi, jak i izolatorami elektrycznymi.

Mają one określony kształt. Wykazują sprężystość kształtów i objętości.

13. Wymień właściwości cieczy.

Page 3: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Właściwości cieczy:

a) nie mają własnego kształtu, przybierają kształt naczynia, w którym się znajdują,

b) wykazują sprężystość objętości, co oznacza że mają one swoją objętość, którą trudno jest zmienić,

c) najczęściej są złymi przewodnikami ciepła,

d) niektóre przewodzą prąd elektryczny.

14. Wymień właściwości gazów.

Właściwości gazów:

a) nie mają własnego kształtu, przybierają kształt naczynia, w którym się znajdują,

b) wykazują ściśliwość, co oznacza że łatwo można zmienić ich objętość,

c) samorzutnie wypełniają całą dostępną im przestrzeń,

d) najczęściej są złymi przewodnikami ciepła i elektryczności,

e) wywierają nacisk na ciała, które się w nich znajdują.

15. Co to jest masa i jakie są jej jednostki miary?

Masa to wielkość fizyczna określająca ilość substancji, z której zbudowane jest ciało. Mierzymy ją w kilogramach.

16. Co to jest ciężar ciała i jak go obliczamy?

Ciężar ciała – siła, z jaką ziemia przyciąga do siebie to ciało. Obliczamy go przy użyciu wzoru:

gmFG

g – przyspieszenie ziemskie. g=9,81 N/kg lub g 10 N/kg.

17. Co to jest parcie?

Parcie – siła nacisku, z jaką ciało działa na daną powierzchnię. Jest ona skierowana prostopadle do tej powierzchni.

18. Co to jest ciśnienie?

Ciśnienie – parcie, które działa na powierzchnię o polu 1m2.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

19. Co to jest ciśnienie hydrostatyczne?

Page 4: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Ciśnienie hydrostatyczne to ciśnienie wywierane przez ciecz.

20. Co to jest ciśnienie atmosferyczne?

Ciśnienie atmosferyczne to ciśnienie wywierane przez atmosferę na powierzchnię Ziemi i wszystkie ciała, które się znajdują na

jej powierzchni.

21. Przedstaw zasadę naczyń połączonych.

Jeżeli naczynia połączone wypełnia ciecz jednorodna, to powierzchnie swobodne cieczy w poszczególnych ramionach naczyń

połączonych znajdują się na tym samym poziomie.

22. Co mówi prawo Pascala?

Wzrost ciśnienia zewnętrznego wywieranego na zamkniętą ciecz lub zamknięty gaz powoduje taki sam przyrost ciśnienia w

każdym punkcie tego ciała.

23. Co to jest siła wyporu?

Siła wyporu to siła działająca na ciało zanurzone w cieczy lub w gazie. Jest ona skierowana pionowo w górę.

24. Co mówi prawo Archimedesa?

Prawo Archimedesa mówi, że na każde ciało zanurzone w cieczy albo gazie działa siła wyporu skierowana pionowo w górę i

równa, co do wartości ciężarowi wypartej przez to ciało cieczy lub gazu.

25. Podaj dwa przykłady zjawiska ruchu.

26. Co to jest tor ruchu?

Tor ruchu – linia zakreślona przez poruszające się ciało.

27. Co to jest droga?

Droga – długość toru ruchu.

28. Podaj definicję ruchu jednostajnego prostoliniowego.

Ruch jednostajny prostoliniowy – ruch, którego torem jest linia prosta, a prędkość jest stała.

29. Co to jest prędkość?

Page 5: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Prędkość – iloraz drogi i czasu, którym ta droga została przebyta.

30. Przeliczanie jednostek prędkości.

31. Co to jest ruch niejednostajny prostoliniowy?

Ruch niejednostajny prostoliniowy – ruch, którego torem jest linia prosta, a prędkość nie jest stała.

32. Podaj dwa przykłady ruchu jednostajnie przyspieszonego prostoliniowego.

33. Podaj definicję przyspieszenia.

Przyspieszenie – iloraz przyrostu prędkości i czasu, w którym ten przyrost nastąpił.

WARUNKIEM UZYSKANIA OCENY DOSTATECZNEJ

Z FIZYKI W KLASIE I JEST ZNAJOMOŚĆ PRAW,

Page 6: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

DEFINICJI I WZORÓW FIZYCZNYCH ZAWARTYCH

W PRZEDSTAWIONYM PONIŻEJ MATERIALE.

Temat: Czym zajmuje się fizyka.

1. Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska.

2. Ciało fizyczne – Każdy przedmiot, także organizm żywy mogący stanowić obiekt badań fizyki.

3. Substancja – materiał, którego zbudowane jest ciało.

4. Zjawisko fizyczne – proces, w wyniku którego substancja może zmienić swoje właściwości, ale nadal

pozostaje tą samą substancją.

5. Proces fizyczny – przebieg powiązanych ze sobą zjawisk fizycznych.

Temat: Pomiary w fizyce.

1. Wielkość fizyczna – każda cecha ciała lub zjawiska, którą można wyrazić w sposób ilościowy.

Page 7: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

2. Podstawowe wielkości fizyczne:

a) długość - l,

b) masa - m,

c) czas - t,

d) temperatura – T (str. 11 - dół)

3. Pomiar polega na porównaniu pewnej cechy ciała z ustaloną wielkością zwaną jednostką miary.

4. Wzorce podstawowych wielkości fizycznych:

a) [l]=1 m (metr),

b) [t]=1 s (sekunda),

c) [m]=1 kg (kilogram),

d) [T]=1 K (kelwin),

5. Niepewność pomiaru (x) - błąd pomiaru wynikający z konstrukcji przyrządu pomiarowego.

6. Co zrobić, aby jak najdokładniej oszacować szerokość biurka w oparciu o przeprowadzone pomiary?

Lp. Wartość zmierzona

(cm)

Błąd pomiaru

(cm)

1. 126 0,5

2. 125,5 0,5

3. 126 0,5

4. 127 0,5

Analizując wyniki pomiarów możemy stwier-

dzić, że różnią się one miedzy sobą. Oznacza to,

że w czasie przeprowadzania pomiaru zawsze

popełniamy błąd nazywany niepewnością pomia-

ru.

Aby jak najdokładniej oszacować wartość wielkości mierzonej należy daną wielkość zmierzyć kilka razy,

a następnie policzyć jej wartość średnią.

Page 8: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

ll l l l

ŚR

1 2 3 4

4

7. W DOMU: Rozwiąż zadania z arkusza obliczeniowego, z działu „Sprawdź czy potrafisz przeliczac

jednostki”

Temat: Oddziaływania i ich skutki.

1. W przyrodzie występują oddziaływania pomiędzy ciałami. Rozróżniamy oddziaływania bezpośrednie

ciał i oddziaływania na odległość. Oddziaływanie bezpośrednie ma miejsce wtedy, gdy ciała stykają się

ze sobą.

2. Oddziaływania na odległość to:

a) oddziaływanie grawitacyjne – źródłem jest masa ciała,

b) elektryczne - – źródłem jest naelektryzowanie ciała, c) oddziaływanie magnetyczne – źródłem jest namagnesowanie ciała,

d) oddziaływania elektryczne oraz magnetyczne są ze sobą powiązane i noszą one wspólną nazwę oddzia-

ływań elektromagnetycznych,

3. Rodzaje oddziaływań:

a) statyczne – związane ze zmianą kształtu ciała,

b) dynamiczne – związane ze zmianą prędkości ciała,

4. Wszystkie oddziaływania są wzajemne.

Page 9: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Temat: Siła i jej cechy.

1. Wielkość skalarna – wielkość fizyczna mająca tylko wartość

2. Wielkość wektorowa – wielkość fizyczna mająca cztery cechy: kierunek, zwrot, wartość i punkt przy-

łożenia. Symbolem graficznym wektora jest strzałka.

3. Opis cech wielkości wektorowej.

kierunek - prosta, na której leży wektor,

zwrot - skierowanie wektora,

wartość wektora symbolizuje długość strzałki,

punkt przyłożenia - punkt zaczepienia wektora.

4. Siła (F) – wektorowa wielkość fizyczna, która mierzy oddziaływania pomiędzy ciałami.

[F]=1 N (niuton)

5. Siłomierz – przyrząd służący do pomiaru siły.

6. Doświadczenie z siłomierzem: 6/24.

Temat: Równowaga sił. Siła wypadkowa.

Page 10: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

1. Siły równoważące się posiadają takie same kierunki i warto-

ści, lecz przeciwne zwroty.

2. Dorysuj wektor siły F2 równoważącej siłę F1 (rysunek obok).

3. Siła wypadkowa (str. 28) – siła zastępująca działanie dwóch

lub kilku sił.

4. Obliczanie siły wypadkowej nazywamy składaniem sił.

5. Przykłady obliczania siły wypadkowej (składanie sił):

a) kierunki sił są równoległe, a ich zwroty

przeciwne,

b) kierunki sił są równoległe, a ich zwroty zgodne,

c) kierunki sił są skośne względem siebie.

Page 11: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Temat: Trzy stany skupienia substancji.

1. Stany skupienia ciał (str. 34).

2. Przykłady ciał stałych cieczy i gazów.

3. Atom – najmniejsza część pierwiastka chemicznego wykazująca jego właściwości i charakteryzująca

się tym, że nie da się jej podzielić na mniejsze części metodami chemicznymi (str. 41).

4. Cząsteczka – grupa trwale połączonych ze sobą atomów. Cząsteczki mogą składać się z atomów tego

samego rodzaju lub atomów różnego rodzaju (str. 41).

5. Materia składa się z niezwykle małych atomów i cząsteczek, które znajdują się w ciągłym chaotycz-

nym ruchu. Świadczą o tym takie zjawiska jak:

a) dyfuzja, która występuje w trzech stanach skupienia materii (str. 41),

b) zjawisko kontrakcji - zmniejszanie się sumy objętości dwóch różnych cieczy po ich wymieszaniu.

c) ruchy Browna – chaotyczne ruchy pyłków wywoływane uderzeniami cząsteczek ośrodka, który je ota-

cza,

d) mieszanie się cieczy

6. Roztwór – mieszanina jednorodna dwóch lub więcej substancji, w której nie można rozróżnić składni-

ków bez użycia przyrządu optycznego (str. 41).

Temat: Właściwości cząsteczkowe cieczy.

1. Siły spójności (spójność) – siły działające pomiędzy cząsteczkami cieczy (str. 47).

Page 12: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

2. Siły przylegania (przyleganie) – siły działające pomiędzy cząsteczkami cieczy i cząsteczkami ciała sta-

łego (str. 47).

3. Menisk – zakrzywienie powierzchni cieczy przy brzegu naczynia (str. 47).

4. Menisk wklęsły powstaje wtedy, gdy siły przy-

legania są większe od sił spójności.

5. Menisk wypukły powstaje wtedy, gdy siły

spójności są większe od sił przylegania.

6. Napięcie powierzchniowe.

Działanie sił spójności doprowadza do utworzenia na powierzchni cieczy błony powierzchniowej. Jest to

cieniutka warstewka cieczy, która powstaje na skutek gęściejszego upakowania jej cząsteczek. Błona po-

wierzchniowa jest sprężysta i posiada tendencję do samorzutnego kurczenia się.

Temat: Budowa wewnętrzna i właściwości ciał stałych.

1. Właściwości ciał stałych:

a) sprężystość, którą poznajemy po tym, że ciało ulega nietrwałym odkształceniom,

b) twardość – odporność powierzchni ciała na wgniecenia i zarysowania,

c) plastyczność posiadana przez ciała ulegające trwałym odkształceniom,

d) kruchość obserwowana w przypadku ciał, które odkształcają się trwale w ten sposób, że ich ciągłość

zostaje przerwana.

Page 13: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

2. ciała stałe mogą być:

a) dobrymi przewodnikami ciepła (str. 54) lub izolatorami cieplnymi (str. 54),

b) przewodnikami elektryczności (str. 54) albo izolatorami elektrycznymi (str. 54).

3. Kryształy – ciała stałe, których atomy lub czą-

steczki są uporządkowane regularną sieć prze-

strzenną zwaną siecią krystaliczną (str. 65 i rys.

ze str. 64).

4. Monokryształy – ciała stałe, które w całości są jednym kryształem (str. 65).

5. Polikryształy – ciała stałe składające się z dużej liczby zrośniętych ze sobą monokryształów (str. 65).

6. Ciała o budowie bezpostaciowej zbudowane są z chaotycznie ułożonych cząstek (wosk i różnego ro-

dzaju plastiki).

Temat: Właściwości cieczy i gazów.

1. Właściwości cieczy (str. 56):

a) nie mają własnego kształtu, przybierają kształt naczynia,

b) wykazują sprężystość objętości, mają swoją objętość, którą trudno zmienić,

Page 14: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

c) są najczęściej złymi przewodnikami ciepła,

d) niektóre przewodzą prąd elektryczny.

2. Powierzchnia swobodna cieczy (str.56).

Ciecz wlana do naczynia tworzy samorzutnie swoją górną, poziomą powierzchnię, którą nazywamy po-

wierzchnią swobodną.

3. Elektrolit (str. 56) – substancja, której wodny roztwór przewodzi prąd elektryczny.

4. Właściwości gazów (str. 59):

a) przybierają kształt naczynia, w którym się znajdują,

b) wykazują ściśliwość (rozprężliwość), mają swoją objętość, którą łatwo zmienić,

c) samorzutnie wypełniają całą dostępną im przestrzeń,

d) są najczęściej złymi przewodnikami ciepła i prądu elektrycznego,

e) wywierają nacisk na ciała, które się w nich znajdują.

Temat: Masa i ciężar ciała.

1. Masa (m) to wielkość fizyczna charakteryzująca ilość substancji, z której zbudowane jest ciało

(str.70).

2. Jednostki masy.

[m]= 1kg 1t=1000kg 1kg=1000g 1kg= 100dag 1g=1000mg

3. Waga – przyrząd służący do wyznaczania masy ciała.

Rodzaje wag: laboratoryjna elektroniczna

4. Ciężar ciała (siła ciężkości) – siła z jaką Ziemia przyciąga ciało (str. 70).

Page 15: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

5. Obliczanie ciężaru ciała:

FG, Q – oznaczenia ciężaru ciała.

gmFG

[FG]=1 N

g – przyspieszenie ziemskie.

g=9,81 N/kg lub g 10 N/kg

Temat: Gęstość ciał.

1. Gęstość - stosunek masy ciała do jego objętości.

2. Obliczanie gęstości.

d – gęstość ciała, m – masa ciała, V – objętość ciała.

d=m/V

[d]= 1 kg/m3 lub [d]= 1 g/cm

3

3. Gęstość ciała jest wielkością, która mierzy stopień zagęszczenia materii. Im większa jest gęstość ciała,

tym ciaśniej są ułożone jego cząsteczki.

4. Gęstość ciała jest liczbowo równa masie ciała, którego objętość wynosi 1 m3.

5. Zadania ze str. 79.

Temat: Wyznaczanie gęstości ciał.

Page 16: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

1. Wyznaczanie gęstości prostopadłościanu za pośrednictwem wagi i linijki (doświadczenie 33/74).

2. Wyznaczanie gęstości cieczy za pośrednictwem wagi i cylindra miarowego (doświadczenie 36/76).

Temat: Ciężar i gęstości – rozwiązywanie zadań.

Rozwiązywanie zadań: 5/79, 6/79, 7/79, 2/70, 4/71, 10/71.

1. Na sznurku zawieszono odważnik o masie 4 kg, a następnie podczepiono do niego na żyłce odważnik

o masie 4 kg. Oblicz siły naciągu sznurka i nitki.

2. Sportowiec o masie 60 kg podniósł sztangę o masie 120 kg . Oblicz siłę nacisku sportowca na podłoże.

Temat: Siła nacisku. Parcie a ciśnienie.

1. Parcie (siła nacisku) i jej jednostki – str. 89.

2. Ciśnienie (str. 89).

3. Obliczanie ciśnienia (str. 89).

4. Paskal (str. 89).

[p] = 1 N/m2 = 1 Pa (paskal)

1 hPa = 102 Pa = 100 Pa

1 kPa = 103 Pa = 1000 Pa

1 MPa = 106 Pa = 1000000 Pa

Page 17: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Temat: Ciśnienie hydrostatyczne i ciśnienie atmosferyczne.

1. Ciśnienie hydrostatyczne (str. 99).

2. Obliczanie ciśnienia hydrostatycznego (str. 93).

P = d·g·h

3. Ciśnienie hydrostatyczne mierzymy przy użyciu manometrów.

4. Naczynia połączone (rys. na str. 94).

5. Jeśli naczynia połączone (rys. ze str. 99) wypełnia ciecz jednorodna , to na tym samym poziomie ci-

śnienia w poszczególnych ramionach są jednakowe. Dzięki temu górne poziomy cieczy w tych ramionach

znajdują się na tej samej wysokości.

6. Ciśnienie atmosferyczne (str. 99).

7. Ciśnienie atmosferyczne mierzymy za pomocą barometrów (rys. ze str. 97).

8. Rozwiązywanie zadań: 4, 5, 7, 8, 10, 11 ze str. 100 i 101 + zad. z przeliczaniem jednostek.

Temat: Prawo Pascala.

1. Prawo Pascala.

Wzrost ciśnienia zewnętrznego wywieranego na zamkniętą ciecz lub gaz wywołuje taki sam przyrost

ciśnienia w każdym punkcie tego ciała.

Page 18: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

2. Prasa hydrauliczna działa w oparciu o

prawo Pascala. Służy ona do wytwarzania

dużej siły nacisku.

3. Budowa prasy hydraulicznej: dwa cylin-

dry wypełnione cieczą, zamknięte tłoka-

mi

i połączone rurką.

4. Zasada działania prasy hydraulicznej.

Działanie siły nacisku F1 na mniejszy tłok o polu powierzchni S1 sprawia, że w każdym punkcie cie-

czy jej ciśnienie zwiększa się o p. Wzrost ciśnienia cieczy pociąga za sobą zwiększenie się siły naci-

sku F2, która działając na większy tłok wypycha go w górę.

5. Równanie prasy hydraulicznej.

6. Rozwiązywanie zadań z prasą hydrauliczną.

Temat: Siła wyporu.

Page 19: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

1. Doświadczenie.

Aluminiową kostkę zawieszamy na haczyku siłomierza i wyznaczamy jej ciężar. Następnie zanurzamy

kostkę w wodzie i ponownie odczytujemy wskazanie siłomierza. Zauważamy, że po zanurzeniu kostki

siła zmierzona przez siłomierz jest mniejsza

2. Wnioski wyciągnięte z doświadczenia.

Na każde ciało zanurzone w cieczy działa siła skierowana do góry. Jest to tak zwana siła wyporu. Po-

dobnie jest w przypadku ciała zanurzonego w gazie.

3. Obliczanie siły wyporu.

VgdF

V – objętość płynu wypartego przez ciało w nim zanurzone.

F – siła wyporu.

d – gęstość wypartego płynu

4. Rozwiązywanie zadań z siłą wyporu.

Temat: Prawo Archimedesa

1. Prawo Archimedesa (str. 117). .

2. Warunek pływania ciał.

3. Zastosowanie prawa Archimedesa.

Page 20: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

1. Dlaczego statek nie tonie?

Rysunek + stwierdzenie: Siła wyporu równoważy ciężar statku. Dzięki temu utrzymuje się on na po-

wierzchni wody.

2. Co sprawia, że balon wznosi się do góry?

Rysunek + stwierdzenie: Siła wyporu powietrza, która działa na balon jest większa od jego ciężaru. Z tej

przyczyny wznosi się on do góry.

3. Dlaczego okręt podwodny zanurza się pod powierzchnię wody?

Rysunek + stwierdzenie: Siła wyporu wody jest mniejsza od ciężaru łodzi podwodnej. Nie może więc go

zrównoważyć. Z tego powodu okręt zanurza się on pod jej powierzchnię morza.

4. Z jakiej przyczyny sterowiec leci stale na tej samej wysokości?

Rysunek + stwierdzenie :Na sterowiec działa siła wyporu powietrza, która równoważy jego ciężar.

Dzięki temu nie wznosi się on ani nie opada.

4. Pływanie ciał a gęstość. (str. 117).

5. Rozwiązywanie zadań ze str. 118i 119.

Temat: Badanie i obserwacja ruchu.

1. Układ odniesienia – układ ciał względem których określamy położenie opisywanego obiektu (str.

130).

2. Przemieszczenie – odległość między początkowym i końcowym położeniem ciała (str. 130)..

3. Ruch zmiana położenia ciała względem przyjętego układu odniesienia (str. 130).

4. Tor ruchu – linia, którą zakreśla poruszające się ciało (str. 130).

5. Droga – długość toru ruchu (str. 130).

Page 21: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

6. Względność ruchu polega na tym, że określenie, czy dane ciało jest w ruchu czy w spoczynku za-

leży od wybranego przez nas układu odniesienia (str. 130).

Temat: Ruch jednostajny prostoliniowy.

1. Prędkość – iloraz drogi i czasu, w którym tę drogę przebyto (str.136).

2. Ruch jednostajny prostoliniowy – ruch, w którym ciało pokonuje jednakowe odcinki drogi w takich

samych odstępach czasu, a torem ruchu jest linia prosta (str.136).

3. Prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym (podać wykres i wzór).

4. Droga w ruchu jednostajnym prostoliniowym (podać wykres i wzór).

5. Droga jako pole figury pod wykresem prędkości. + ZADANIA

Temat: Badanie ruchu jednostajnego prostoliniowego.

1. Co należy zrobić, aby sprawdzić czy ruch pęcherzyka powietrza w szklanej rurce jest ruchem jedno-

stajnym prostoliniowym?

Należy zmierzyć długości dróg, które przebywa pęcherzyk i czasy, w których zostały one pokonane. Wy-

niki pomiarów zapisujemy w tabeli.

Lp. S(m) t(s)

1.

2.

3.

Page 22: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

2. Co należy zrobić, aby sprawdzić czy ruch wózka napędzanego silniczkiem elektrycznym jest ruchem

jednostajnym prostoliniowym?

Należy zmierzyć długości dróg, które przebywa wózek i czasy, w których zostały one pokonane. Następ-

nie trzeba obliczyć prędkości wózka na poszczególnych odcinkach drogi. Wyniki pomiarów zapisujemy

w tabeli.

Lp. S(m) t(s) V(m/s)

1.

2.

3.

Temat: Ruch niejednostajny prostoliniowy.

1. Ruch niejednostajny – ruch, którego prędkość nie jest stała (str.139). 2. Prędkość chwilowa – iloraz drogi, przebytej w niezmiernie krótkim czasie i czasu w którym została ona przebyta (str.139).

3. Prędkość średnia - iloraz całkowitej drogi i czasu w którym została ona przebyta (str.139).

Temat: Przyspieszenie

1. Przyrost prędkości (V) – różnica prędkości końcowej (VK) i prędkości początkowej (VP).

V = VK - VP

2. Przykładowe obliczenia przyrostów prędkości.

Page 23: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Lp. VP (m/s) VK (m/s) V (m/s) Opis ruchu ciała

1 3 7 4 Ciało przyspiesza.

2 5 4 -1 Ciało zwalnia.

3 15 15 0 Prędkość ciała nie zmienia się.

3. Definicja przyspieszenia (str. 146).

a = V/t, [a] = m/s2

4. Przyspieszenie wskazuje nam o jaką wartość zmieni się prędkość ciała w kolejnej sekundzie jego ru-

chu.

Temat: Ruch jednostajnie przyspieszony prostoliniowy.

1. Definicja ruchu jednostajnie przyspieszonego prostoliniowego (str. 146).

2. Prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym.

a) wzór,

VK = VP + at

b) wykres.

Page 24: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

3. Droga w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym:

a) wzór

s=(at2)/2

b) wykres (str. 142).

Temat: Składanie prędkości.

Page 25: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także
Page 26: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

Składanie prędkości, których wektory są prostopadłe do siebie.

Page 27: FIZYKA - gim141.waw.pl · Fizyka jest nauką przyrodniczą badającą ogólne właściwości materii i zachodzące w niej zjawiska. 2. Ciało f izyczne – Każdy przedmiot, także

WARUNKIEM UZYSKANIA OCENY DOBREJ Z FIZYKI W KLASIE I JEST

OPANOWANIE WIADOMOŚCI W ZAKRESIE WYMAGANYM DO

UZYSKANIA OCENY OSTATECZNEJ ORAZ UMIEJĘTNOŚCI

ROZWIĄZYWANIA PROSTYCH ZADAŃ.

WARUNKIEM UZYSKANIA OCENY BARDZO DOBREJ Z FIZYKI W KLASIE I

JEST OPANOWANIE WIADOMOŚCI W ZAKRESIE WYMAGANYM DO

UZYSKANIA OCENY OSTATECZNEJ ORAZ UMIEJĘTNOŚCI

ROZWIĄZYWANIA ZADAŃ O PODWYŻSZONYM STOPNIU TRUDNOŚCI.

WARUNKIEM UZYSKANIA OCENY CELUJĄCEJ Z FIZYKI W KLASIE I JEST

STUPROCENTOWE OPANOWANIE WIADOMOŚCI W ZAKRESIE

WYMAGANYM PRZEZ PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ.