firmy w dobie - pracodawcyrp.pl

Firmy w dobie

Wyniki badaniaWarszawa, maj 2020

COVID-19

Podsumowanie wyników badania

• Większość przedsiębiorców, także tych którzy nie ucierpieli w rezultacie obecnego kryzysu, jest przekonanych o konieczności dostosowania swojej działalności do nowych realiów rynkowych.

• Wśród najważniejszych planowanych działań będzie cięcie kosztów, w tym rewizja warunków zatrudniania i wynagradzania.

• Proste rezerwy optymalizacyjne zostały już wykorzystane.

• Warto podjąć ryzyko działań restrukturyzacyjnych, gdyż doświadczenia większości firm są pozytywne.

• Przejrzyste plany działań i wyznaczenie konkretnych celów wartościowych znacząco wpływa na zwiększenie sukcesu optymalizacji kosztów.

2Navigator Capital Group

JAK PANDEMIA COVID-19 WPŁYNĘŁA NA DZIAŁALNOŚĆ PAŃSTWA FIRMY I OSIĄGANE WYNIKI? KTÓRE Z PONIŻSZYCH OKREŚLEŃ NAJLEPIEJ

ODDAJE SYTUACJE PAŃSTWA FIRMY:

0

5

10

15

20

25

30

Kryzys/ zatrzymanie

działalności

Nieznaczny spadek

przychodów

Przejściowe problemy

Wzrost biznesu

Brak większego wpływu

20% 30% 26% 8% 8%

Inne

4%

Trudno powiedzieć

4%

N=100

Jednoznacznie negatywny wpływ

pandemii na biznes...

Zdecydowana większość firm odczuła

negatywne skutki pandemii COVID-19.

Najczęściej dostrzeganymi efektami są

zatrzymanie działalności, spadek przy-

chodów oraz inne problemy o naturze

przejściowej. Nieliczne firmy (8%) odno-

towały poprawę swojej sytuacji.


JAK PANDEMIA COVID-19 WPŁYNĘŁA NA DZIAŁALNOŚĆ PAŃSTWA FIRMY I OSIĄGANE WYNIKI? KTÓRE Z PONIŻSZYCH OKREŚLEŃ

NAJLEPIEJ ODDAJE SYTUACJE PAŃSTWA FIRMY:

Inne

Produkcja

Brak większego wpływu

Wzrost biznesu Problemy/ kryzys w związku z COVID

01020

5% 10% 7%

13%8% 10% 6% 7% 10% 6% 7%

76% 75% 78%

304050607080

Usługi Handel

Inne Brak większego wpływu

Wzrost biznesu Problemy/ kryzys w związku z COVID

Firmy z przychodami poniżej 200 mln PLN

Firmy z przychodami 200-500 mln PLN

Firmy z przychodami powyżej 500 mln PLN

0

20

40

60

80

100

12%0% 5% 10% 11%

83%

68%78%

11%

N=100

N=100

...niezależnie od wielkości czy rodzaju

działalności

Niezależnie od branży i wielkości podmio-

tu skutki wpływu pandemii są podobne.

Ok. 75% przebadanych firm odczuwa ne-

gatywne skutki. Najwyższy odsetek firm,

które zaobserwowały wzrost biznesu zi-

dentyfikowany został wśród firm o przy-

chodach rocznych poniżej 100 mln PLN.


0 10 20 30 40 50 60

Cięcie wydatków

Redukcje wynagrodzeń

Przestój/ ograniczenie produkcji

Zawieszenie spłaty zobowiązań

Zwolnienia ludzi

Rezygnacja z agencji pracy tymczasowej

Zmiana dostawców

Inne

58%35%22%20%18%

Nie podjęliśmy żadnych działań 18%

15%6%6%

JAKIE DZIAŁANIA OPERACYJNE W ZWIĄZKU Z PANDEMIĄ KORONAWIRUSA ZOSTAŁY JUŻ PODJĘTE PRZEZ PAŃSTWA FIRMĘ:

N=100

Cięcie kosztów najczęstszą metodą

ochrony przed skutkami COVID

Tylko mniej niż co piąta firma (18%) deklaruje, że nie podjęła dotąd działań operacyjnych

związanych z pandemią. Oznacza to, że aż ponad 80% firm była zmuszona do reakcji

i podjęcia działań operacyjnych mających dostosować firmę do czasu kryzysu.

Wśród tych operacji najczęściej wymieniano cięcie wydatków, redukcję wynagrodzeń oraz

przestoje i ograniczenia produkcji.

Zwolnienie pracowników zostało przeprowadzone w co piątej firmie.


JAKIE DZIAŁANIA OPERACYJNE W ZWIĄZKU Z PANDEMIĄ KORONAWIRUSA ZOSTAŁY JUŻ PODJĘTE

PRZEZ PAŃSTWA FIRMĘ:

Produkcja Usługi Handel

0 10 20 30 40 50 60 70

Cięcie wydatków61%50%63%

Redukcje wynagrodzeń32%28%48%

Przestój /ograniczenie produkcji

24%28%11%

Zawieszeniespłaty zobowiązań

20%25%15%

Zwolnienia ludzi17%6%

33%

Zmiana dostawców5%9%4%

Inne10%0%7%

Nie podjęliśmyżadnych działań

24%9%

19%

Rezygnacja z agencjipracy tymczasowej

27%9%4%

N=100

Redukcja personelu w handlu i produkcji

Co druga firma niezależnie od branży zdecydowała się na

cięcie wydatków. Co czwarta zredukowała wynagrodzenia –

prawie 50% firm w branży handlowej.

Najsilniejszą redukcję personelu widać w handlu - ok. 30%.

Firmy usługowe najczęściej decydują się na przestój w pro-

dukcji lub zawieszenie spłaty zobowiązań. Z kolei rozwią-

zaniem charakterystycznym i często wykorzystywanym

w branży produkcyjnej jest rezygnacja z usług agencji pracy

tymczasowej, co pozwala na ograniczenie zwolnień wła-

snych pracowników.

Różnica w podejściu do zwolnień pracowników może wyni-

kać z kilku przyczyn. Po pierwsze dostęp do wykwalifikowa-

nej kadry w wielu branżach był w ostatnich latach utrudniony,

stąd firmy niechętnie chcą pozbyć się pracowników jedno-

cześnie licząc, że pandemia jest zjawiskiem chwilowym.

Z drugiej strony wpływ ma także rodzaj wsparcia rządowego,

które kładzie nacisk na ochronę zatrudnienia, stąd mniejsza

skłonność do zwolnień w branży usługowej, w której koszt

wynagrodzeń jest największym wydatkiem.


Zdecydowanie tak 3%

Raczej tak 27%

Raczej nie 25%

Zdecydowanie nie 32%

Trudno powiedzieć

Firmy z pozytywnym lub neutralnym skutkiem pandemii

Firmy z negatywnym skutkiem pandemii

Trudno

powiedzieć

Tak

13%

CZY DOTYCHCZAS PODJĘTE DZIAŁANIA, DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ I ŚRODKÓW POMOCOWYCH, OCENIAJĄ PAŃSTWO JAKO WYSTARCZAJĄCE DLA DOSTOSOWANIA DZIAŁALNOŚCI FIRMY DO NOWYCH REALIÓW

W PERSPEKTYWIE NAJBLIŻSZYCH 12-18 MIESIĘCY:

0 5 10 15 20 25 30 35 010203040506070

19%9%

12%36%

N=100N=100

Nie69%

55%

Dotychczasowe działania są

niewystarczające

30% uważa, że podjęte dotąd działania operacyjne i wykorzystanie środków pomocowych

są wystarczające dla dostosowania firmy do rzeczywistości pandemii. Co druga badana

firma deklaruje, że dotychczasowe działania wydają się niewystraczające.

Zwiększony odsetek firm uznających swoje dotychczasowe działania za niewystarcza-

jące, wśród podmiotów które odczuły pozytywny lub neutralny wpływ pandemii na ich

biznes, wskazuje na przekonanie tych przedsiębiorców o trwałej zmianie otoczenia biz-

nesowego w skutek obecnego kryzysu. Po pandemii oczekuje się warunków innych niż

te na początku roku 2020, co wymaga odpowiedniego przygotowania się niezależnie od

obecnych chwilowych wahań koniunktury.


POJAWIŁY SIĘ OPINIE, ŻE PANDEMIA KOŃCZY OKRES TZW. RYNKU PRACOWNIKA – CZY ZGADZA SIĘ PAN/I Z TĄ OPINIĄ:

Zdecydowanie tak

Raczej tak

Raczej nie

Zdecydowanie nie

Trudno powiedzieć

13% 60% 14% 1% 12%

N=100

Według przedsiębiorców kończy się tzw.

„rynek pracownika”

Blisko 3/4 osób, które wzięły udział w ba-

daniu (73%) uważa, że koniec rynku pra-

cownika będzie jedną z konsekwencji

obecnego kryzysu.

Obserwowane zjawisko było oczekiwane

na rynku w ciągu kilku lat jednak wpływ

pandemii przyspieszył zmiany rynkowe

w tym zakresie.


CZY I JAKIE ZMIANY W POLITYCE ZATRUDNIENIA I WYNAGRADZANIA PLANUJĄ PAŃSTWO JESZCZE W TYM ROKU W RAMACH PROCESU ZMIAN

WYWOŁANYCH EPIDEMIĄ:

0

10

20

30

40

50

Produkcja

Usługi

Handel

Trud

no p

owie

dzie

ć

31%

Inne

5%

Zwal

nian

ie p

raco

wnik

ów

16%18%

Nego

cjow

anie

z p

raco

wnik

ami

poza

płac

owyc

h wa

runk

ów z

atru

dnie

nia

Zrez

ygno

wani

e /

znac

zące

og

rani

czen

ie p

raco

wnik

ów t

ymcz

asow

ych

22%

Zrew

idow

anie

sys

temu

wyn

agro

dzeń

40%

0

10

20

30

40

50

60

70

Inne

5%

0%

11%

Trudno powiedzieć

27%

41%

26%

Zwalnianie pracowników

12%

6%

33%

Negocjowanie z praco

wnik

ami

poza

płac

owyc

h wa

runk

ów z

atrudn

ieni

a

27% 26%

0%

Zrezygnowanie / znaczą

ce o

gran

icze

nie

prac

owni

ków

tymc

zaso

wych

37%

13%11%

Zrewidowanie systemu

wyn

agro

dzeń

39%

53%

26%

Wprowadzenie systemu

pra

cy z

daln

ej

41%

63%

33%

N=100

N=10046%

Wpro

wadz

enie

sys

temu

pra

cy z

daln

ej

Czas na zmiany w zatrudnianiu

i wynagradzaniu pracowników

Blisko 70% firm zmienia swoją politykę ka-

drową i sposoby pracy w związku z epidemią.

Najczęściej wprowadzany jest system pracy

zdalnej (46%). Niewiele mniejszy odsetek ba-

danych przedsiębiorstw planuje wykorzystać

czas pandemii na zrewidowanie systemu wy-

nagrodzeń (40%).

Podział na branże uwypuklił poszczególne

typy planowanych działań wobec pandemii

w poszczególnych branżach – tożsame z pod-

jętymi już działaniami w spółkach. Firmy han-

dlowe relatywnie często redukują zatrudnienie,

a produkcyjne wstrzymują współpracę z agen-

cjami pracy tymczasowej. Usługi w najbardziej

zachowawczy sposób podchodzą do zwolnień

i skupiają się na rewizji obecnych zasad pracy.


KTÓRE Z WYMIENIONYCH NIŻEJ ZMIAN PLANUJE PRZEPROWADZIĆ PAŃSTWA FIRMA JESZCZE W TYM ROKU:

Produkcja

Usługi

Handel

0

10

20

30

40

50

60 56%

Cięc

ie w

ydat

ków

36%

Pozy

skan

ie d

odat

kowy

ch

środ

ków

fina

nsow

ych

30%

Zmia

na d

osta

wców

/

rene

gocj

acja

umó

w z

dost

awca

mi

14%

Rezy

gnac

ja z

czę

ści

dzia

łaln

ości

12%

Sprz

edaż

czę

ści

akty

wów

9%

Inne

19%

Nie

plan

ujem

y ża

dnyc

h zm

ian

0

10

20

30

40

50

60

70

46%

69%

56%

Cięcie wydatków

41%

41%

22%

Pozyskanie dodatkowych środków finansowych

29%

38%

22%

Zmiana dostawców / renegocjacja umów z dostawcami

12%16

%15%

Rezygnacja z części działalności

22%

6%4%

Sprzedaż części aktywów

10%

3%15%

Inne

24%

19%

Nie planujemy żadnych zmian

13%

N=100

N=100

W najbliższym czasie dalsze cięcie kosztów

i szukanie wsparcia finansowego

Ponad 40% firm, niezależnie od branży, planuje

dalsze cięcie kosztów. Najbardziej nastawiana

na ten rodzaj asekuracji jest branża usługowa

w której niemal 70% firm planuje zmniejszyć

swoje wydatki. Wiele firm chce także sięgać po

wsparcie finansowe, w tym z programów rzą-

dowych (40% firm usługowych i produkcyjnych,

20% handlowych). Równie popularnym roz-

wiązaniem wydaje się być renegocjacja umów

z dostawcami.


N=100

N=36

Z JAKICH INSTRUMENTÓW POMOCY FINANSOWEJ, TZW. TARCZ POMOCOWYCH 1 I 2, PAŃSTWA FIRMA JUŻ SKORZYSTAŁA LUB

PLANUJE SKORZYSTAĆ:

Z JAKICH INSTRUMENTÓW POMOCY FINANSOWEJ, TZW. TARCZ, BĘDĄ KORZYSTAĆ FIRMY, KTÓRE ZADEKLAROWAŁY CHĘĆ

POSZUKIWANIA NOWYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH:

0 10 20 30 40 50

Zmniejszenie / odroczenie płatności podatkowych

Dofinansowanie do wynagrodzeń

Pożyczki PFR

Gwarancje kredytowe BGK

Pożyczki/ leasingi ARP

Inne

Żadne z powyższych

44%36%16%

34%

Odroczenie płatności podatkowych61%

Dofinansowanie do wynagrodzeń44%

Inne źrodło środków19%

Środki finansowe oferowane przez BGK, PFR lub ARP25%

3%3%4%

010203040506070

Niewielu przedsiębiorców liczy na pieniądze

z PFR, BGK czy ARP

Firmy w pierwszej kolejności korzystają z me-

chanizmów wspierających utrzymanie zatrud-

nienia oraz pozwalających na odroczenie płat-

ności podatkowych. Korzystają z tego średnio

2 na 5 firm.

Pozostałe instrumenty finansowe są znacznie

rzadziej wykorzystywane – jedynie po pożyczki

PFR sięga powyżej 10% badanych firm.

Jedna trzecia badanych firm (34%) jak do-

tąd nie skorzystała i nie planuje korzystać

z instrumentów pomocy finansowej zawartych

w tzw. tarczy.

Spośród firm deklarujących chęć pozyskania

w najbliższej przyszłości środków finansowych

największym zainteresowaniem cieszą się na-

rzędzia podatkowe i dofinansowujące wyna-

grodzenia.


Nowych inwestycjiNowych inwestycji

Ekspansji na inne rynki

Przejęcia innych firm

Produkcja Usługi Handel

Ekspansji na inne rynki

Przejęcia innych firm

Inne

22% 32%

18%

9%

7%

CZY PAŃSTWA FIRMA PLANUJE WYKORZYSTAĆ OKRES PANDEMII DO:

0102030405060

Trudno powiedzieć57%

0 5 10 15 20 25 30 35

16%15%

27%9%15%

17%6%0%

N=100

N=100

12

Firmy produkcyjne dostrzegają szansę

w okresie kryzysu

Niezależenie od wpływu pandemii COVID-19 na biznes część przedsiębiorców dostrzega

w obecnym okresie szansę na rozwój lub podjęcie działań inwestycyjnych, dotyczy to

jednak mniej niż połowy badanych firm.

Co piąta firma decyduję się na nowe inwestycje lub poszerzenie obszaru działania. Może

mieć na to wpływ także obecność programów pomocowych refundujących część obecnie

ponoszonych kosztów.

Spośród zbadanych branż uwagę należy zwrócić szczególnie na rynek produkcyjny. Firmy

z tego obszaru ponad dwukrotnie częściej zadeklarowały planowanie działań rozwojo-

wych na czas pandemii.


Posiadamy doświadczenie w tym zakresie

Nigdy tego nie robiliśmy

Inna odpowiedź

CZY PAŃSTWA FIRMA MA DOŚWIADCZENIA W DZIAŁANIACH ZWIĄZANYCH Z WDRAŻANIEM KOMPLEKSOWYCH PROGRAMÓW REDUKCJI KOSZTÓW:

Produkcja

Usługi

Handel

56%

31%

13%

N=100

N=56

0

10

20

30

40

50

60

70

Posiadamy doświadczenie w tym zakresie

Nigdy tego nie robiliśmy Inna odpowiedź

68%

29%

44%

37%

3%

12% 11%

44%

52%

Większość firm ma doświadczenia

w optymalizacji kosztów...

Ponad połowa spośród przebadanych firm

posiada doświadczenie kompleksowego

cięcia kosztów. 1 na 3 nie ma takiego do-

świadczenia.

Przedstawiciele branży produkcyjnej

najczęściej deklarują doświadczenie

w prowadzeniu działań redukcji kosztów.

W branżach handlowej i usługowej nie

miało z tym styczności ok. 40% bada-

nych firm.


CZY PAŃSTWA FIRMA WDRAŻAŁA PROGRAM REDUKCJI KOSZTÓW:

CZY REZULTATY KTÓRE OSIĄGNĘŁA PAŃSTWA FIRMA W ZAKRESIE REDUKCJI KOSZTÓW BYŁY:

N=56

Samodzielnie Z pomocą firmy

zewnętrznej

Inne Trudno powiedzieć

Powyżej oczekiwań

Zgodne z oczekiwaniami

Zdecydowanie poniżej oczekiwań

Poniżej oczekiwań

Inne

0

10

20

30

40

50

60

60%

28%

16%

54%

11%

6%

4%

9%

8%4%

0 10 20 30 40 50 60

Trudno powiedzieć

N=56

...zakończone pozytywnymi rezultatami

60% firm, które w swojej historii wdrażały już programy kompleksowej redukcji kosztów

robiło to samodzielnie przy wykorzystaniu własnych zasobów. 28% deklaruje, że korzy-

stało z wsparcia podmiotów zewnętrznych.

Respondenci są zadowoleni z realizowanych w ramach ich firm programów redukcji kosz-

tów. Aż siedmiu na dziesięciu badanych ocenia je pozytywnie (54% zgodnie z oczekiwa-

niami, a 16% nawet na powyżej oczekiwań).

Negatywne oceny stanowią w sumie 17% (11% poniżej oczekiwań,

a 6% zdecydowanie poniżej oczekiwań).


JAKIE CZYNNIKI PANA/I ZDANIEM SĄ KLUCZOWE DLA POWODZENIA TEGO TYPU DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH

Z REDUKCJĄ KOSZTÓW:

CZY PLANUJĄC ZMIANY W PAŃSTWA FIRMIE ZWIĄZANE Z REAKCJĄ NA SKUTKI PANDEMII COVID-19 CHCECIE

PAŃSTWO WDRAŻAĆ JE SAMODZIELNIE, CZY WE WSPÓŁPRACY Z DORADCĄ ZEWNĘTRZNYM:

N=100N=100

0102030405060

56%Przejrzysty plan działań

51%Zdefiniowane konkretne cele wartościowe

47%Dobra komunikacja

46%Monitorowanie postępów poszczególnych wdrożeń

42%Silny i zdeterminowany sponsor

31%Zaangażowanie pracowników

25%System nagród

8%Inne

17%Trudno powiedzieć

0 10 20 30 40 50 60

Całkowicie samodzielnie w oparciu o zasoby naszej firmy

Raczej samodzielnie, ale nie wykluczamy powierzania części prac doradcy

Większość prac powierzymy doradcy zewnętrznemu

Trudno powiedzieć

28%

60%

6%

6%

Zdaniem przebadanych przedsiębiorców tym co decyduje o sukcesie programu redukcji

kosztów jest przede wszystkich jego dobre przygotowanie: przejrzysty plan działania

(59%) oraz dobre zdefiniowanie celów wartościowych (51%).

Najmniejszą istotność respondenci przypisali systemowi nagród oraz stopniu zaangażo-

wania pracowników – poniżej 1/3 badanych.

88% firm planuje prowadzić działania redukcyjne samodzielnie. Jednak większość nie

wyklucza jednoczesnej współpracy z doradcą.

15

Doradcy mogą pomóc w stworzeniu planów i wyznaczeniu celów

wartościowych

Navigator Capital Group

Struktura respondentów reprezentowanych firm (n=100)

16

Metryczka

Według zajmowanego stanowiska (18 osób wskazało więcej niż jedną rolę w przedsiębiorstwie): Według wielkości zatrudnienia reprezentowanej firmy:

Według branży reprezentowanej firmy:Według wielkości średnich przychodów rocznych reprezentowanej firmy:

41 osób 7 firm

41 firm 41 firm

14 osób 41 firm

32 firmy 41 firm

19 osób 17 firm

46 osób 35 firm

27 firm 27 firm

Prezes / Wiceprezes Zarządu Poniżej 200 osób

branża produkcyjna poniżej 200 mln PLN

Członek Zarządu lub prokurent 200-500 osób

branża usługowa 201-500 mln PLN

Właściciel Powyżej 1000 osób

Dyrektor Finansowy lub innego działu 501-1000 osób

branża handlowa powyżej 500 mln PLN

firmy w dobie - pracodawcyrp.pl

Documents