Finanse i prawo finansowe

Prof. SGH dr hab. Artur Nowak – Far

System finansowy

• mechanizm umożliwiający uzupełnienie oferty

świadczeń koniecznych do prawidłowego

funkcjonowania społeczeństwa

• mechanizm umożliwiający krążenie siły

nabywczej w gospodarce, a przez to zapewniający

określony poziom jej efektywności

Podstawową funkcją systemu

finansowego

• ograniczenie kosztów transakcyjnych

powstających w procesie gospodarowania

(D. North))

System finansowy:

dwusektorowość

• sektor prywatny (oparty na mechanizmie

rynkowym)

• sektor publiczny (oparty na mechanizmie

interwencyjnym)

Prywatny (rynkowy) system

finansowy

• Instrumenty finansowe

• Rynki finansowe

• Instytucje finansowe

• Zasady działania instrumentów, rynków i i

instytucji

Najważniejsze rodzaje

instrumentów finansowych

• O charakterze własnościowym i

wierzycielskim (akcje, obligacje, inne

papiery dłużne)

• Dochodu stałego bądź zmiennego

• Zróżnicowanego terminu zapadalności

• Zróżnicowanej struktury wewnętrznej

wartości (pierwotne i pochodne)

Rynki finansowe: najważniejsze

rodzaje

• Pierwotne i wtórne

• Transakcji powszechnych i

zindywidualizowanych

• Pieniężne i kapitałowe (tu: giełdowe i

pozagiełdowe)

• Hurtowe i detaliczne

• Krajowe i międzynarodowe

• Kasowe i terminowe

Podmioty rynku

• Instytucje redystrybucji instrumentów

• Instytucje tworzenia instrumentów

– niepieniężnych (towarzystwa ubezpieczeniowe,

fundusze emerytalne, venture capital, banki

inwestycyjne)

– pieniężnych (tworzące pieniądz): banki

centralne i banki komercyjne

Publiczny system finansowy

• Instytucje budżetowe (rząd, samorząd,

fundusze celowe, ew. instytucje planowania

gospodarczego)

• Instrumenty fiskalne (dochodowe i o

charakterze transferów)

• Publiczne instrumenty finansowe (np.

obligacje publiczne)

• Instytucje fiskalne (różne oblicza statio

fisci)

Krążenie pieniądza w gospodarce: model

superuproszczony

Gospodarstwa domowe

Rynki kapitału i produktów

Budżety jednostek finansów

publicznych

Przedsiębiorstwa

Rynek innych czynników produkcji

Dobro publiczne

Czyste dobro publiczne to takie którego

spożycie jest całkowicie nierywalizacyjne i

egalitarne.

Merit goods

• dobra o właściwościach odbiegających od

właściwości dóbr publicznych

• świadczone w dostatecznej do potrzeb ilości

• spożycie przymusowe

Podejmowanie decyzji

publicznych

• gotowość do ponoszenia wydatków na

dobro publiczne – kwestie opodatkowania

• wybór polityczny – decyzje zbiorowe

• wybór związany z interesami grupy

• efektywność a sprawiedliwość – w wyborze

dóbr publicznych

Kwestia 1: Market failure

(zakłócenie mechanizmu

rynkowego)

• dla dóbr nie istnieje wystarczający rynek

• konsumenci lub producenci nie zachowują

się konkurencyjnie

• równowaga mechanizmu nie spełnia

wymogów optimum Pareto

Kwestia 2: Efektywność

mechanizmu

• w podstawowym ujęciu mierzona

możliwością zapewnienia nadwyżki

konsumentów

• optima i równowagi

Równowaga Pareto

• choć jedna osoba: lepsza sytuacja

• inne osoby: sytuacja niepogorszona

Ulepszenie Hicksa-Kaldora

• wynagrodzenie polepszenia sytuacji przez

jej beneficjentów

Dobro publiczne: jego wytarzanie

i podział

• wybory powszechnie – niska skuteczność

wpływu wyborcy na podział dóbr

publicznych

• grupy interesu – wyższa skuteczność

wpływu na podział dóbr publicznych

• zagadnienie platformy politycznej i jej

kształtowania

Qb N

E Z

• L

• Q

P

• S

i

0 F D Qa

Komentarz: Optimum Pareto –

efektywne świadczenie i rozdział

dóbr (prywatnych)

• wybrano do produkcji strukturę Z

• jak rozdzielić to co się w tej strukturze

wytworzy?

• rysunek przedstawia efektywne możliwości

rozdziału dla dwu różnych konsumentów o

różnych preferencjach spożycia (w

gospodarce dwutowarowej)

Indeks użyteczności i

A

U

ia B

ib U1 indeks użyteczności B

Wyjaśnienie

• rysunek przedstawia wybór dystrybucyjny

(podziału świadczeń publicznych na 2

konsumentów)

• każdy z nich ma własny wzorzec malejącej

użyteczności konsumpcji dobra A lub B

(złożenie obu tworzy granicę użyteczności)

• Punkt B wyznacza efektywność Pareto

Efektywność działania sektora

publicznego

• efektywność a sprawiedliwość społeczna

• użyteczność a efektywność

- ile byli by w stanie wydać na usługę jeżeli była by płatna

• efektywność a wybór społeczny

Podstawowe modele rewizji planu usług

Obecne Nowe

Potencjalni

Usługi

Klienci

Rozwój rynku lub

doskonalenie usług

Urozmaicenie usług

i pozyskiwanie

nowych klientów

Penetracja rynku lub

wycofywanie się

Rozwój usług lub

zastąpienie innymi

Obecni

Diagnoza stanu potrzeb

Sfera

publiczna

Sfera

prywatna

Polityka świadczeń

Potencjalna podaż usług

Podaż usług

Potrzeby zaspokojone przy wykorzystaniu zasobów własnych

Potrzeby niezaspokojone przy wykorzystaniu zasobów własnych

Popyt

uświadomiony Potrzeba

nieuświadomiona

Sprawiedliwość dystrybucyjna

• Element podstawowej rozterki: czy w

polityce świadczenia dóbr publicznych

wpierw brać pod uwagę alokację czy

dystrybucję?

Najpewniejsza odpowiedź:

• zagadnienia są równoległe i powiązane:

– wielkość świadczenia dóbr publicznych zależy

od poziomu ich finansowania

– wykorzystanie zasobów w świadczeniu dóbr

publicznych determinuje jednak kształt alokacji

zasobów

Determinanty dystrybucji

• pierwotne uposażenie w czynnik produkcji

(endowment): zasadniczo kapitał i praca

• wielkość możliwej sprzedaży zasobu

(uzyskanie dochodu)

• przychody ze sprzedaży zależą od

krańcowej produktywności zasobu…

• ale także innych kwestii, np. struktury płac,

presiżu danej pracy itd.

Alternatywne kryteria

sprawiedliwości dystrybucyjnej

• Kryteria oparte na uposażeniu:

– pozostawienie dochodu z rynku

– pozostawienie dochodu z rynku

konkurencyjnego

– pozostawienie dochodu z pracy

– Pozostawienie dochodu z rynku

konkurencyjnego ale jedynie wtedy, gdy

wszyscy mieli równe szanse

Alternatywne kryteria

sprawiedliwości dystrybucyjnej

• Kryteria utylitarne:

– maksymalizacja całkowitego dobrobytu (bez

względu na to, komu on przypada)

– maksymalizacja średniego dobrobytu

Alternatywne kryteria

sprawiedliwości dystrybucyjnej

• Kryteria egalitarne

– maksymalizacja dobrobytu

– maksymalizacja dobrobytu najbiedniejszych

– zapewnienie świadczeń rzeczowych wedle

zasad opierających się na kategoryzacji grup

społecznych

Alternatywne kryteria

sprawiedliwości dystrybucyjnej

• Kryteria mieszane (przykłady):

– ustanowienie minimum dobrobytu z

uzupełniającym kryterium uposażenia

(endowment)

– maksymalizacja dobrobytu z wykorzystaniem

wag uwzględniających pozycję/znaczenie

społeczne poszczególnych grup społecznych

Dokładniejsza analiza kryteriów

utylitarnych

• Równa alokacja jedynie wtedy, gdy

krańcowa użyteczność dochodu równa

MUI

M C T dochód A M D dochód B

Nierówność alokacyjna w

koncepcji utylitarnej

A i B mają różne poziomy użyteczności (różnicuje

się też dolegliwość utraty użyteczności) MUI

dochód A dochód B

M S T M V T

Wnioski

• 1 rysunek: A i B mają takie same

preferencje/użyteczność

• całkowity dochód do podziału wynosi T

• w warunku równowagi MUI – dochód

alokowany będzie równy: dla A: MC, dla B:

MD

• przy różnych MUI, dcohód A: MS i

mniejszy dochód B: MV dają tę samą

użyteczność

Zagadnienie równości

międzygeneracyjnej

• musi być brane pod uwagę bo:

– dorobek fizykalny „ojców” wzbogaci „synów”

– wynalazki dokonane teraz będą

wykorzystywane potem

– „ojcowie” ponoszą koszty pełnej aktywizacji

ekonomicznej „synów”

– „ojciowie” mogą zużyć środowisko naturalne

Ograniczenie dystrybucji

• najważniejszym kanałem dystrybucji

budżety publiczne (darowizny marginalne

znaczenie)

• zagadnienie krzywej Laffera (podstawowa

interpretacja: koincydencja efektu

substytucyjnego i dochodowego)

• Koszty wydajnościowe (efficiency costs)

Efficiency costs

• uszczuplenie dobrobytu A na rzecz B może

prowadzić do większej utraty dobrobytu u

A niż przyrostu dobrobytu u B

• przysporzenie B może być związane z

kosztem biegu jałowego (deadweight loss)

• stąd pomiędzy wydajnością systemową a

sprawiedliwością dystrybucyjną istnieje

odwrotna zależność

Wydatki publiczne: funkcje

polityki budżetowej w kontekście

przychodów

• redystrybucyjna

• alokacyjna

• stabilizacyjna

• (zewnętrzna)

Miary dynamiki wydatków

• ujęcia względne

• elastyczność w odniesieniu do PKB –

procentowy wzrost wydatków publicznych

w stosunku do procentowego wzrostu PKB

• krańcowa skłonność wydatkowa – wzrost

wydatków publicznych jako procent

wzrostu PKB

Dwie istotne kwestii w analizie:

• wzrost wydatków na finansowanie

świadczeń publicznych

• wzrost kwoty transferów

– ponieważ różne są determinanty tych wzrostów

Wzrost wydatków na

świadczenia (1)

• przyrost wartości/wielkości świadczeń wynika z

przyrostu dochodów (w ujęciu zagregowanym a

zwłaszcza w ujęciu per capita)

• konsekwencje teorii Engla: w miarę wzrostu

dochodów indywidualnych udział w dóbr

konsumpcyjnych w koszyku konsumpcji

relatywnie maleje – wzrasta także znaczenie

dóbr/usług publicznych (w tym publicznych dóbr

kapitałowych)

Wzrost wydatków na

świadczenia (2)

• zmiany technologiczne (prowadzące do

zmiany znaczenia świadczeń, w których

korzyści są zewnętrzne i muszą być przez to

świadczone przez rząd)

• zmiany demograficzne

• zmiany w relatywnych kosztach

świadczenia publicznego (świadczenia

publiczne kosztowne)

• urbanizacja

Wydatki na spożycie prywatne i publiczne

1870-1913 (Carreras, Jospherson 2010)

Państwo

Spożycie pryw

Spożycie publ Inwestycje

1870 1913 1870 1913 1870 1913

Dania

Finlandia

Francja

Niemcy

Włochy

Hiszpania

Wielka

Brytania

83,6

77,8

80,9

72,2

83,2

86,0

82,6

82,1

84,3

82,8

66,3

72,9

77,1

76,2

6,2

6,4

9,0

6,1

9,1

9,1

4,8

6,3

6,3

7,1

8.9

9,4

9,7

7,5

8,0

12,4

10,3

20,8

8,8

5,2

7,7

12,5

12,0

12,2

23,2

17,7

12,2

7,5

Spożycie prywatne jako % PKB

(GUS 2010)

Państwo Spożycie

Dania

Finlandia

Francja

Niemcy

Włochy

Hiszpania

Wielka Brytania

Polska

48,5

52,1

58,2

57,5

60,5

57,7

64,4

61,2

Transfery

• kształt polityki redystrybucyjnej:

determinanty obiektywne i subiektywne

• dostępność punktów wpływu (tax handles)

• efekty progowe i efekty finansów stanów

nadzwyczajnych

Kwestia podmiotowego kanału

wzrostu wydatków publicznych

• budżet centralny a budżety

poniżejcentralne (rozdział źródeł własnych,

subwencje, dotacje, transfery, np. niem.

Finanzausgleich)

• budżet wydatków cywilnych a budżet

wydatków wojskowych

• wydatki w formie transferu a wydatki na

zakup konkretnych dóbr

Zmienny zakres transferów

• transfery nabrały znaczenia z uwagi na

trendy demograficzne (starzenie się

społeczeństwa i wzrost obciążenia

demograficznego systemu)

• pierwotna forma systemowa transferów:

samofinansowanie

• obecne formy systemu: komponenty

redystrybucyjne

Główny problem systemu

trasnferów: sprawiedliwość

• pierwotne różnice uprawnień do

określonych transferów determinują zakres

koniecznych dostosowań redystrybucyjnych

• …ale te nie występują w koniecznym

zakresie (dystrybucja dochodów utrzymuje

się na w miarę stałym poziomie)

Zasady oceny polityki

wydatkowej

• jak ustalić części składowe budżetu o

określonej wielkości

• jak rozdzielić nakłady budżetowe na

konkretne tytuły wydatkowe

Podstawowe parametry oceny: podzielność

tytułów wydatkowych: wielkość budżetu

stała

Krańcowe korzyści Krańcowe korzyści

A Wydatki na A B

Wydatki na B

Podzielność tytułów/zmienna wielkość

budżetu (decydujemy o wielkości

budżetu)

• dokonuje się wydatku kolejnego złotego

publicznego aż do momentu, w którym

korzyść z niego wyrówna się korzyściami

z wydatkowania złotego prywatnego

• uzasadnienie: każdy złoty publiczny

oznacza utratę korzyści ze złotego

prywatnego (opłacalność wypchnięcia

wydatku prywatnego ma granice)

Projekty (tytuły wydatkowe) niepodzielne

(lumpy projects) przy stałym budżecie

• sposób 1: ułożenie projektów według stosunku

korzyści do kosztów (projekt za projektem)

• sposób 2: wybór takiej kombinacji projektów,

która daje największą korzyść netto

• sposób 3: wybrać takie projekty, które pozwalają

na maksymalizację korzyści z kwoty, która by

pozostała po zastosowaniu sposobu 1 lub 2

Jakie są korzyści i koszty z wydatków

budżetowych ?: przykład nawodnienia/melioracji

Realne Pieniężne

Materialne:

-zwiększeni

e

produkcji

rolnej

Niematerial

ne:

zwiększenie

walorów

estetycznyc

h

Wyższe

dochody

budżetowe

wyższe

dochody

branż

wspierając

ych

bezpośred

nie pośrednie

Materialne:

ograniczeni

e erozji

gleby

Niemateria

lne:

Utrzymani

e spójności

lokalnej

społecznoś

ci

Zagadnienie dyskontowania

wartości przyszłych korzyści

• dyskontuje się o dominującą

(przewidywaną) stopę dyskontową (jak w

formule NPV)

• kwestia wyboru pomiędzy stopą prywatną a

publiczną (w publicznej usuwa się iluzję

przeceniania bieżącej konsumpcji i

niedowartościowania oszczędności)

Wybór stopy dyskontowej

• „stopa społeczna” (niższa niż prywatna) z

preferencją dla inwestycji

• stopa odzwierciedlająca koszt alternatywny

spożycia

• stopa odzwierciedlająca koszt alternatywny

zaniechania inwestycji (= niemożliwej do

osiągnięcia przyszłej konsumpcji korzyści z

inwestycji)

Opodatkowanie: cechy podatków

(Smith 1954)

• Obowiązkowy

• Określone modalności (termin, sposób

zapłaty, suma, zakres podmiotowy…)

• Nieuciążliwy

• Nieekwiwalentny

Opodatkowanie: podatki

• Obrotowe, dochodowe majątkowe

Od dochodu

w fazie

powstawania

Od dochodu

osiągniętego

Od dochodu w

formie

zakrzepłej

Inna klasyfikacja podatków:

• stosowane na rynku produktów lub

czynników produkcji

• stosowane po rynkowej stronie sprzedawcy

lub kupującego

• nakładane na gospodarstwa domowe lub

przedsiębiorstwa

• stosowane wobec źródeł dochodów lub

sposobów ich wykorzystania

Inne klasyfikacje

• Osobiste i rzeczowe (in rem)

• Bezpośrednie i pośrednie

• Od posiadania i od transferu bogactwa

Struktura:

• podmiot podatku

• przedmiot (przybierający postać podstawy)

• stawka

• modalności – zwykle przejaw tzw. erozji

podstawy

Zagadnienie ekwiwalencji

podatków

• podatek od sprzedaży = podatek od zakupu

• podatek od funduszu płac = podatek od

płacy uzyskanej przez pracowników

• ogólny podatek od zakupu czynników

produkcji = ogólny podatek od dochodów z

czynników produkcji = ogólny podatek od

zakupów produktów

Zagadnienie równości

podatkowej

• równość pozioma

• pionowy aspekt równości

Struktura podatku: zasadnicza

kwestia podstawy i stopy

• podstawa

• stopa (stawka)

Zagadnienie ekwiwalencji ciężaru przy

zróżnicowanej budowie: który podatek jest

większy?

stopa:50%

wąska podstawa

stopa 23%

szeroka podstawa

Co nadaje się na podstawę?

Proszę rozważyć interes Państwa:

• dochód osobisty

• fundusz płac

• konsumpcja

• majątek (w tym oszczędności)

• transfery międzypokoleniowe

– wszystkie? zróżnicowane stawki?..

Skale podatkowe

Zagadnienie ciężaru

podatkowego

• należy mierzyć całościowo (chodzi o ciężar

całego systemu)

Opodatkowanie w zależności od

korzyści

• należy znaleźć właściwą „cenę” korzyści

podatnika z państwa

Zagadnienie zdolności płatniczej

• Podstawa opodatkowania

• Kwestia wyborów metod określania

zdolności płatniczej

Zagadnienie ładu gospodarczego

• definicja

Główne zasady

• rozdzielenie sektora prywatnego i publicznego

• ograniczenie transferów do sektora prywatnego

(zakaz pomocy publicznej)

• równość podatkowa

• międzypokoleniowy rozkład korzyści i kosztów

systemowych

• planowanie przepływów finansowych (prognozy

cash-flow)

Przykłady rozwiązań:

• ustawa o finansach publicznych (PL)

• prawodawstwo UE o pomocy publicznej

• struktura systemu podatkowego:

zróżnicowanie stawek VAT

• zarządzanie długiem publicznym

• Pakt Stabilności i Wzrostu UE

Przegląd szczegółowych

konstrukcji

• definicja sektora publicznego

• procedura ostrożnościowa i sanacyjna UFP

• procedura PND PSiW

• mechanizm neutralności podatkowej VAT i

jego struktura

• struktury podatku od osób fizycznych

Zagadnienia administracji i

kontroli

• administracji

• podatników

Koordynacja polityki fiskalnej i

pieniężnej w UE

• aspekt koordynacyjny kryteriów

konwergencji

• Mechanizmy Paktu Stabilności i Wzrostu

• Sześciopak

• Dwupak

• Traktat Fiskalny

Kryteria konwergencji

• Prawne: niezależność banku centralnego

• Ekonomiczne:

– Budżetowe: planowany i rzeczywisty deficyt +

dług publiczny

– Monetarne: inflacja, długookresowe stopy

procentowe, stabilność kursu walutowego

PSW

• PWM

• PND

Sześciopak

• PNM

• PKN

• przejrzystość statystyczna

Tfiskalny

• wzmocnienie mechanizmów koordynacji

dla strefy euro

• „budgetary anchor”

• proces decyzyjny

Materiał dodatkowy

Budżet strategiczny/zadaniowy

• Sankcjonuje istniejące i identyfikuje nowe inicjatywy

konieczne do zlikwidowania luki między pożądanymi

przełomowymi rezultatami, a tymi, które można osiągnąć

dzięki ciągłemu doskonaleniu dotychczasowej działalności;

• środki umieszczone w budżecie, przeznaczone na

strategiczne inicjatywy są zarządzane niezależnie od

kosztów pozostałych pozycji w budżecie

PO

ŻĄ

DA

NE

REZULTATY

CZ

YN

NIK

I S

TY

MU

LU

JĄ

CE

ZM

IA

NĘ

PERSPEKTYWA

FINANSOWA

Jak będą nas postrzegali

nasi "akcjonariusze" jeżeli

nam sie powiedzie ?

STRATEGIA WZROSTY,

POPRAWY EFEKTYWNOŚCI

- oglądana z perspektywy

"akcjonariusza"

PERSPEKTYWA

KLIENTA

Jak musimy postrzegać

swoich klientów aby

zrealizować swoja wizję ?

STRATEGIA TWORZENIA WARTOŚCI

Z PERSPEKTYWY KLIENTA

PERSPEKTYWA

OPERACYJNA

(wewnętrznych

procesów)

W jakich procesach

musimy osiągnąć

dosponałość aby

zadowolić swoich

klientów ?

Perspektywa odzwierciedlająca

wewnętrzne procesy urzędu,

sprawność i efektywność procesów

przyczyniających się do zadowolenia

klienta i "akcjonariusza"

PERSPEKTYWA

INNOWACYJNA

(wiedzy i rozwoju)

Jak moja organizacja musi

się uczyć i doskonalić aby

zrealizować swoją wizję ?

Perspektywa odzwierciedlająca

tworzenie klimatu sprzyjającego

zmianom organizacyjnym,

nowatorstwu i rozwojowi

TEMATY

STRATEG.

PERSPEKTYWA

KLIENTA

Zadowolenie klienta

(interesanta)

PERSPEKTYWA

FINANSOWA

PERSPEKTYWA

OPERACYJNA

(wewnętrznych

procesów)

PERSPEKTYWA

INNOWACYJNA

(wiedzy i

rozwoju)

Obniżenie kosztów

administrowania

Wzmoncnienie nadzoru i

koordynacji funkcjon.

adm. zespolonej

Poprawa efektywności

planowania i realizacji

budżetu wojewody

Poprawa jakości

pracy Urzędu

Wzrost poczucia

bezpiecz. prawnego

obywateli

Zaufanie do urzedu

(wizerunek)

Poprawa skuteczności

działania inspekcji i

słuzb adm. zesp.

Obniżenie kosztów

bieżących

funkcjonowania

urzędu

Poprawa efektywności

administrowania

(obniżenie jednostk.

kosztu załatw. spraw)

Poprawa

efektywności

wykorzystania

majątku

Poprawa ściągalności

podatków i opłat

Zwiększyć wartość dla klienta Osiągnąć doskonałość operacyjną

Dostosować

wyposażenie

organizacyjno-

techniczne oraz

lokalowe do

faktycznych potrzeb

# Dostęp do informacji publicznej

# Zrozumiałe procesy załatwiania

spraw w urzedzie;

# Rozstrzygnięcia zawsze zgodne

z prawem;

# Idealny dokument;

# Poprawić organizacje i funkcjonow.

urzędu;

# udoskonalic procedury kontroli

i nadzoru;

# Usprawnić procedury załatwiania

spraw w urzedzie;

# Idealne doręczenie

MOTYWOWANI I PRZYGOTOWANI PRACOWNICY

KOMPETENCJEKLIMAT TECHNIKA

Przyciagać i zatrzymywać kwalif. fach.

Usuwać braki umiejetności

Podnosić umiejetności zarządzania

wiedzą

Zwiększać uprawnienia prac.

Osiagać pozytywna atmosferę

Powiązać cele z nagrodami

Wzmacniac zarządzanie

informacją;

Wdrażać systemy do analizy

procesów i monitorowania

realizacji zadań

Ewaluacja – kryteria oceny

- skuteczność,

- efektywność,

- trafność,

- trwałość,

- użyteczność.

Ewaluacja wskaźniki

Wskaźniki finansowe

- pieniężny pomiar kosztów, zaangażowania środków,

płatności

Wskaźniki produktów/wyników

- pomiar działań (kilometry dróg, miejsca pracy)

Wskaźniki rezultatów

- uzyskane skutki (wydajność, wykonanie)

Wskaźniki oddziaływania

- ogólne konsekwencje (krótko i długoterminowe)

Efekty (uzyskiwane produkty) po realizacji projektu

Efekty (uzyskiwane

produkty) przed realizacją

projektu

Różnica w efektach

Przed projektem

Efekty (produkty) uzyskane

bez udziału projektu

Efekty (produkty) uzyskiwane

w wyniku projektu

Efekt projektu

W czasie projektu Po projekcie

Efekty możliwe do

uzyskania