film makers film makers en de toekomstfiles.goc.nl/files/pdf/film en tv/07 film en tv... · een...
TRANSCRIPT
![Page 1: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/1.jpg)
FILMMAKERS
E N D ETOEKOMST
Dutch Directors Guild
FILMMAKERS
E N DETOEKOMST
![Page 2: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/2.jpg)
FILMMAKERS
E N D ETOEKOMST
![Page 3: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/3.jpg)
INHOUD
Voorwoord 5
DagvandeToekomst 7
‘Naareenposthistorischefilm?’doorJosdeMul 27
‘HandleidingvoordeToekomst’doorReneDaalder 35
Woordenlijstdigitalemedia 45
Bijlagen
CijfersgepresenteerdtijdensDagvandeToekomst 50
BiografieënsprekersDagvandeToekomst 52
Links 56
MedewerkersDagvandeToekomst 56
PublicatievandeDutchDirectorsGuild
Uitgavejanuari2007
©DDG
Rokin91
1012KLAmsterdam
www.directorsguild.nl
Metbijdragenvan:FredBuddhing,ReneDaalder,
JosdeMul,PatrickMinksenGerPoppelaars
Eindredactie:JanetteKolkema,MartijnMewe
Fotografie:JanicaDraisma(tenzijandersvermeld)
Ontwerp:VanGog,Amsterdam
Druk:Haasbeek,AlphenaandenRijn
DeDagvandeToekomstendezeuitgavewerdenmede
mogelijkgemaaktdoorhetNederlandsFondsvoorde
FilmendeNederlandseBeroepsverenigingvanFilm-
enTelevisiemakersNBF.
Wehebbenerallesaangedaanomderechthebbenden
vanhetbeeldmateriaalteachterhalen,maardatisniet
altijdgelukt.Wanneerumeentaanillustratiesrechten
tekunnnenontlenen,neemdancontactopmetdeDDG.
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemag
wordenverveelvoudigd,opgeslagenineengeautoma-
tiseerdbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevorm
ofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,door
fotokopieën,opnamen,ofenigeanderemanierzonder
voorafgaandetoestemmingvanderechthebbende.
![Page 4: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/4.jpg)
5
Vooronsregisseursstaaterveeltegebeuren.AleentijdjevraagthetDDG-bestuurzichdanookafhoeonzetoekomsterinbijvoorbeeldhetjaar2020uitzalzien.ZalhetkijkgedragvandeNederlanderszijnveranderd?Hoezullendenieuwstetechniekenvan2020eruitzien?Enwatzaldatvoorconsequentieshebbenvooronsvak?Moetenweopeenanderemanierverhalengaanvertellen?Moetenweonzeopvattingenoverdevisualiseringvanonzedromenradicaalherzien?
Revolutionaireontwikkelingenophetgebiedvaninternet,video-on-demand,TVviadecomputerofdigitalebiosco-penzullenonsvakingrijpendgaanveranderen,maarniemandweetprecieshoe.Naastalletechnologischevernieuwingendieelkaarmomenteelsnelopvolgen,gaaterookquademo-grafischeontwikkelingenheelveelveranderen.Erzullenindenabijetoekomstveelmeerouderenkomen.Meermensenuitandereculturenzullenintoenemendematedebehoef-tenvandedoorsneeNederlandsekijkergaanbepalen.Watzalonsantwoorddaaropzijn?Degezamenlijkeavondsamenvoordebuis,zaldienogbestaanin2020?Enwattezeggenvandegameindustriediesteedsverderopschuiftnaardespeelfilmwattoteennieuwemengvormkanleiden?DeDDGvondhettijdomheelvoorzich-tigeenpogingtedoenomzichttegevenopenkelemogelijkeantwoorden.Op30september2006organiseerden
wesamenmetdeNBFinUtrechteengrootscheepseDagvandeToekomst,waarmetbehulpvanallerleiproef-opstellingenenzeerbelangwekkendesprekerseenkijkjeindetoekomstvanonsvakwerdgegeven.Driedimensionaletelevisienaasteenbeschouwingoverdedemografischeveranderingenindeeerstkomendetijd;eenpresentatieovercomputeranima-tedstoryboardsnaasteenlezingoverdemogelijkveranderdehomoconsu-mensvandenabijetoekomst.Camera’smetmeerscherptedieptenaastdeinvloedvandeindividualiseringendeversnipperingvanhetmedia-aanbod.Endatalleskwamsamenindecentra-levraagwatdatallemaalvooronsvakbetekent.Kunnendocumentairesnogwelopdeoudemaniergemaaktwordenenmoetenwebijhetmakenvaneennieuwespeelfilm,naastbijvoorbeeldhetdraaienvanextrascènes,rekeninghoudenmetdegamedietegelijkertijdontwikkeldwordt?Kortom,watisderolvandefilmmakerindetoekomst?
Hierbijbiedenweueenuitvoerigverslagaanvandezeuniekedagmetdaarbijnogenkeleartikelendieweunietwildenonthouden.Ditallesomsamenmetonzeledenenanderebelangstellendenverdernatedenkenoveronsvakindetoekomst.
GerPoppelaarsvoorzitterDDG
VOORWOORD
![Page 5: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/5.jpg)
7
DAG VAN DE TOEKOMSTHoezietdetoekomstvanfilmmakeneruit?Welketechnologischeveranderingenstaanonstewachten?Hoeveranderthetpubliekenhetkijkgedragindetoekomst?Enlastbutnotleast,hoemoetenwedaaralsregisseursopinspelen?DezeenanderevragenkomenaanbodinditverslagvandeDagvandeToekomst.
DetraditionelestudiedagvandeDutchDirectorsGuildtijdenshetNederlandsFilmFestivalinUtrechtwerdvoordeeditievan2006omgedoopttotDagvandeToekomst.HetthemawaseeninitiatiefvanbestuursvoorzitterGerPoppelaars.VoorderedactioneleinvullingendeorganisatiewerdsamengewerktmetdeNBF.DedagvondplaatsinhetLouisHartlooperComplex,waarbijcirca80ledenvanDDGenNBFaanwezigwaren.Hetprogrammawasonderverdeeldindrieonderdelen:• detechniek(ochtend)• demens(middag)• demaker(middag)
Tijdenshetochtendprogrammawerdenvijfpresentatiesgehoudendoordiverseexpertsophetgebiedvancamera/licht,storyboardsoftware,motioncapture,gamingen3D-televisietechniek.Tevenswerdenmetdezeexpertskortegesprekkengevoerd.Tijdensdelunchendetheepauzewareninverschillenderuimtesinhet
LHCopstellingentezienvandebespro-kensoft-enhardwareenwasergele-genheidtotvragenstellen.
Nadelunchwerddemensonderdeloepgenomendoormiddelvantweevoordrachtenvanrespectievelijkjour-nalistHerbertBlankesteijnenfilosoofJosdeMul.Devoordrachtenwerdenaangevuldmetkorteinterviewsenerwasgelegenheidvoordezaalomtereageren.
TotslotvondeengesprekendiscussieplaatsmetfilmmakerenvisionairReneDaalder.DedagwerdafgeslotenmeteenborrelindefoyervanhetLHC.
Excursie IBCTervoorbereidingopdeDagvandeToekomstorganiseerdenDDGenNBFeenexcursievoordeledennaardeIBCdieinseptemberplaatsvondindeRAI.Daarbewonderdemeno.a.de4K-cameraDalsa,woondemeneenUltraHighDefinition(16k)-viewingbijenwerdendenieuwsteLED-lichttechnie-
6
![Page 6: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/6.jpg)
kengedemonstreerd.SommigevandeopdeIBCaanwezigeapparatuurwasookop30septembertebekijken.Eenvideo-impressievandeIBC-excursiewerdbijaanvangvanhetprogrammaenterintroductievandeDagvandeToekomstvertoond.
Camera/lichtNadezevideo-impressieopendeBastiaanHoutkooper, cameramanenvoorzittervandeNSC,hetochtend-programma.Hijverdeeldezijnpresen-tatieindrieonderdelen:voorbereiding,opnameenpostproductie.Digitaletechniekenhebbendezeonderdelenvanhetproductieprocessteedsmeernaarelkaartoegetrokken.
AllereerstgingHoutkooperinopdevoorbereidendefase.MetnamebijcommercialskrijgtHoutkooperalsDirectorofPhotographysteedsvakertemakenmetschetsenenstoryboardsvansetsdiehijnognietliveheeftgezien.Softwarevoorditsoortset-ontwerpenenstoryboardsvariërenvan2Den3Dtekenprogramma’stotcom-plete3Dmovingstoryboards,waaroverlatermeer.Erzijnooksimpele‘digitale’toepassingen:Houtkooperheeftzelfeenprogrammageschrevenvoorzijnpock-et-pcwaarmeehijallerleiberekeningenkanmakenalshijopset-en/oflocatie-bezoekis.
Aandeopnamekantzijndeontwikkelin-genmoeilijkersamentevatten.Inhoogtempoverschijnenernieuwecamera’svanallerleiniveausenformaten.
OpvallendisdatArrinogaltijdblijftinvestereninhetontwikkelenvanfilm-camera’s–zowel16mmals35mm.Dezewordensteedscompacterenstiller.Ookblijktdatfilmcamera’sergonomischbeterzijnontwikkelddanelektronischecamera’s,simpel-wegomdateralzolangmeegewerktwordt.Vanwegedeenormehoeveelheidcamera’sdiedeafgelopenjarenzijnuitgebracht,heeftdeNSCeenaantaltestsgedaanmethogekwaliteitscame-ra’s.Deverschillentussenfilm-enelektronischecamera’szijnzeerdivers.Testenzijndusbelangrijk.DetestsvandeNSCzijngepubliceerdophunweb-site.TevenswildeNSCeenwhitepapermakenvoorproducentenenregisseurs.Ookvoorlichtengriplaatdeelektroni-scheontwikkelingzichgelden.LampenwordensteedsenergiezuinigerenmetnameLED-techniekontwikkeltzichsterk.Remotebesturingissteedsgewoner,zowelvoorlichtalsgrip.IndepostproductiezitvolgensHoutkooperdegrootsteverandering.BelangrijksteontwikkelingisdeDigitalIntermediate(DI):dedigitalefasetussenfilmnegatiefeneindprint.Demogelijkhedenvoorkleurcorrectieenretouchelatenzichraden.EenfilmalsFlirtbijvoorbeeldhadzonderDInooitde‘look’kunnenkrijgendiehetnuheeft.MaarookFloris,WildRomanceenDeGriezelbuszijnop(hetNederlandsesysteem)Scratchnabe-werkt.Houtkooperwilnooitmeerterug,maarplaatsteweldekanttekeningdatdefactortijdvangrootbelangis;endusgeld.
VerslagDagvandeToekomst
Pagina8.Fotobovenaan:BastiaanHoutkooperopenthetochtendprogramma.Houtkooperover(fotolinksonder)verschillendefilm-enHD-camera’sen(fotorechtsonder)over3DmovingstoryboardsvanAntics.
9
![Page 7: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/7.jpg)
10
Filmmakersendetoekomst
TenslottebehandeldeHoutkooperdedigitaleprojectie:indeVSzijninmid-delsalafsprakengemaaktover2K-en4K-projectiealsvervangingvancelluloid.HetKetelhuisinAmsterdamtestmomenteeldrie2K-projectoren.Houtkooperiszeerpositiefoverdigitaleprojectie,omdathetteruggeeftwatjewilt.ZekernudoorDIdecontrolegroterisgeworden,blijkthetlaborato-riumdezwaksteschakeltussenpro-ductieprocesenvertoning.Houtkoopervoorzietdatdigitaleprojectiebinnenenkelejarengemeengoedis.
WatbetrefttelevisiemoetermetHDnogveelgebeuren,ookalzijnPALenNTSCdefinitiefinhunnadagen.Houtkoopernoemdeeenpraktischvoorbeeld:deoliedievrijkomtbijgebruikvanmistmachineslooptviadeventilatieopeningendecamera’sbinnenmetallegevolgenvandien.Filmcamera’szijnwatdatbetreftonverwoestbaar.Zekunnengemid-deld10jaarmeeenzijnonderallemogelijkeomstandighedenintezetten.OpeenbergindeHimalayakanjeeenHD-camerametalzijnzwaretoebeho-renenaccu’swelvergeten.Dusookalishetzogoedalszekerdatwein2020opdatadraaienzonderdathetmate-riaalgecomprimeerdhoeftteworden,35mm-celluloidzalvolgensHoutkoopernogjarenmeegaan.
Moving StoryboardDedoorHoutkoopergenoemde3D-softwarevoormovingstoryboardswerddoorGuyMolin(RVMDigitalCinema)
enSteveBreeze(Antics)indetailgede-monstreerd.DesoftwarevanhetBritseAnticssteltjeinstaatomineen3D-omgevingeenfilmvoortebereiden.Infeitemaakjeopbasisvanallecomponentenvaneenscène–vanpersonagestotdécoupage–eencom-puteranimatie.Figurenenobjectenzijnaanwezigineenlibrary(standaard400‘props’;uitbreidingspakkettenkostencirca$80).Verplaatsenvanfigurenenobjecteniseenkwestievanhetuitzettenvaneenpad:klikopdefiguur,klikopdestoelendefiguurlooptnaardestoel.Allezogehetenpropszijn‘intelligent’.Datwilzeggendatfigurenautomatischdoordeurengaan,objectenvermijden,voorwerpenoppakken,etc.Dialoogkanaanperso-nages(sync!)toegevoegdwordeneneriseenlibrarymetbewegingenengedragingen.Metvirtuelecamera’sbepaaljededécoupage.Ookdecamera’skunneneenaangegevenpadvolgenenzekunneneentargettoegewezenkrijgen,waardoordeactievaneenfiguurauto-matischdoordecameragevolgdwordt.Elkeactievaneencamerawordtvast-gelegdineentimeline.Indetimelinekanvervolgenstussendediversecamerastandpuntengemonteerdworden.Heteindresultaatiseen3D-animatiedieveelwegheeftvanhetspelSIMS.
GuyMolinerkendedateenzogedetail-leerdevoorbereidingdeflexibiliteitopdesetindewegzit;dezogehetencadeautjeskomenwellichtmindervoor.
Pagina11.Foto’sbovenaan:3DmovingstoryboardsvanAntics(foto:Antics).Fotoonder:motioncaptureopstelling(foto:JochemAarts).
![Page 8: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/8.jpg)
12
Filmmakersendetoekomst
13
Maarvoorcomplexescèneskanhetveeltijdengelduitsparen.Demis-communicatietussendeverschillendedisciplinesoverwatbeoogdwordt,zorgtbijvoorbeeldbijcommercialsnogaleensvoorproblemenentijdver-lies.Metdezesoftwarekandatvooreengrootdeelverholpenworden.Hetprogrammaisgebruikersvrien-delijk,maarenigetrainingofiemanddiehetbeheerstinhuren,isgeenover-bodigeluxe.Hetpakketkostcirca900dollar.Breezegafindepauzesextrahandsonuitleg.
Motion captureMotioncapture(Mocap)isdetechniekwaarbijcomputeranimatierealtimeaangestuurdwordtdoormensendiepakkenmetsensorendragen.Daarnaastzijnerpuppeteersdiemetjoysticksdegezichtsuitdrukkingenvandekaraktersbepalen.Erbestaantweevarianten:magnetischeenoptischemotioncapture.Eénvandemeestopvallendemotioncapture-karaktersvandelaatstejarenisGollumuitPeterJackson’sLordoftheRings.
DepresentatievanditonderdeelisinhandenvanHansWalther,diealsregisseurdriejaarmetmotioncaptureheeftgewerktvoordesatirischeanimatieserieCafédeWereld(onder-deelvanDewerelddraaitdoor).Waltherlegtuitdatomdeuiteindelijkekaraktersteverkrijgen,eenmotioncapture-regisseurmeerderemensenmoetregisseren:destemacteurs(dieineeneerderstadiumhunstemmenhebbenopgenomen),demensendiedesensorpakkendragenendepuppe-
teers.Alsindeeindmontagedatalle-maalsamenkomt,ishetresultaatinfeite‘heelgewoon’,watvolgensWaltherpreciesdebedoelingis:eenzonatuurgetrouwerepresentatievanechtemensen.Bijhetopnemenvande‘acteurs’maaktWalthergebruikvanvelecameraposities.Nadeopnamenisallesdata.DatwilzeggendateenregisseuralsWaltherdaninstaatisombewegingentecorrigeren,stand-puntenteverfijnenendécoupageaantepassen.
UitdevertoondefragmentenblijktdatdedécoupagevanWalthervrijsoberenklassiekis.Daarheefthijbewustvoorgekozen,ondanksdeeindelozemoge-lijkhedendievirtuelecamera’sbieden.DeanimatievanCafédeWereldvroegvolgensWaltheromeensobereaanpakomdatdefigurenenalleswatertezienis,zoveelaandachtvergendatdedé-coupagedaardienstbaaraanmoetzijn;hijkoosdaaromvoorhetvocabulairevansoaps.
EenbijzondereuitzendingvanCafédeWereldwaseenlive-uitvoeringwaarbijDewerelddraaitdoor-presentatorMatthijsvanNieuwkerkdevirtueleJohanCruijffenJan-PeterBalkenendeinterviewde.OokvoordenieuweserieSprookjesboomheeftWaltherietsvergelijkbaarsgedaan:eenvandekarakterswas‘live’aanwezigbijdeperspresentatieomvragentebeant-woorden.
Vraagisofmotioncaptureuiteindelijktotvirtueleacteurszalleideninspeel-films?Oftewelhoerealistischkande
techniekworden?Walthermeentdatmeerrealismezekerkan,maarofereennieuwefilmmetMarilynMonroegemaaktzalwordenisnogdevraag.Hijsluithetechternietuit.DeMocapdieisgebruiktvoorKingKongvanPeterJacksonlaatzienhoeveelerkan.WaltherwijsterookopdatMocapenCGI(ComputerGeneratedImages)hetvakvanstuntmanhebbenveranderd.Alseriemanduiteenflatmoetvallenhebjenu–evenafgezienvandekosten–dekeus:eenstuntmanofCGIgecom-bineerdmetMocap.
MaarwatWaltheruiteindelijkinteres-seertisdingendoendieinliveactionnietkunnen.Devirtuelemogelijk-hedenuitbuiten.Anderskanjewathembetreftnetzogoedeenechteacteurnemen.
GamesJan-BartvanBeekisgamedirectorbijGuerillaGames,eengame-develop-mentbedrijfinAmsterdam.HijopentzijnpresentatiemeteendemovanKillzone2voordePlaystation3.HetheeftveelwegvandeopeningvanSavingPrivateRyan.Maardanmeteenlegereenheiddieeenaanvalvanaliensmoetafslaan.Hetisstateoftheart:CGIgecombineerdmetmotioncapture.Gameszijnindeafgelopentweedecen-niageëvolueerdvanpacmannaarinteractievespeelfilms.Detaalvandecinemaisdegamesingeslopen.Zezijnnarratieverenvooralooknatu-ralistischer.
VanBeekvergelijktinzijnpresentatiedefilmindustriemetdegame-industrie.
Allereerstmetcijfers.SonyPicturesisnogaltijdgoedvooreenjaaromzetvan7miljard.EengrotegameproducentalsElectronicArtszet3miljardom.HetverschilzitmetnameindelongtailvandeDVD-verkoop.Gameshebbengeenlangleven.Eenspelligtgemiddeldeenhalfjaarindewinkel.Datwordtgecom-penseerddoorenerzijdsdeverkoopvandehardwarevoorgames(SonymaaktmetPlaystationbijvoorbeeldeenjaar-omzetvan15miljard),anderzijdsdoordeverkoopvangames.EengemiddeldeHollywoodfilmkostzo’n100miljoen,eengrotegamekost30miljoen.Deopbrengstisongeveergelijk.
Gamedesignerskijkennaardecinemaomdatbijfilmdeemotionelebetrok-kenheidvandekijkerzogrootisendatisprecieswatzeookvoordegameswillen.Bovendienisdeorganisatie-structuurvandefilmindustriebruik-baarvoordesterkfluctuerendegameindustrie.
Deleeftijdvangamersisindelaatstetienjaarverschovenvankinderenentienersnaartwintigersendertigers.Nietalleendelookvandeconsolesgevendataan(Nintendozagernoguitalsspeelgoed,dehuidigePlaystationishi-techdesign),ookdegameszelfzijnveranderd.Mensenhebbenveelverfijn-dereeisenenhogereverwachtingentenaanzienvangames.Zezijnopzoeknaarinnovatieenoriginaliteit:menzoektnaareenbeteregame-ervaring.Zozijnernuconsolesmetsensorhand-schoenen:debesturingvandegamevialichaamstaal.Ookdediepteendebreedtevandegameplayissteeds
VerslagDagvandeToekomst
![Page 9: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/9.jpg)
15
belangrijker:meervariatieinwatjemoetdoen,complexereverhaallijnen,etc.Gameplayisbepalendvoordekwaliteitvaneengame.Tenslottewilmensteedsmeereenfilmischeerva-ring.
Derolvanregisseurisvrijnieuwindegame-industrie.Datheefto.a.temakenmetdekomstvanCGIenMocap.VanBeekwerktevoorKillzoneineenoptischeMocap-studiomet120camera’s.Deoptischesensorenzatenondermeerophetgezichtvandeacteurszodatookgezichtsuitdruk-kingenmeegenomenkondenworden.Inhoudelijkzijngamesweinigvolwas-sentenoemen.Demarktwordtgedo-mineerddoorschietspelletjes,hoegeavanceerdquatechniekook.Datheeftmedetemakenmetdebeperkteemotionelereikwijdtevangames.Angst,frustratieenwoedewerkenaltijdgoed.Zoookopluchtingenvreugde.Moraliteitzalechterzeldenwerken.Enschaamteenschuldgevoelzijnvoordegameszelfs‘gevaarlijke’emoties:zezoudeneenspelerdezinineenspelkunnenontnemen.EénvandeuitzonderingendieVanBeeknoemt,isShadowoftheColossuswaarintocheenpogingwordtgewaagdverdertekomendandeprimaireemotiesvaneenshoot&kill-game.Hoeverdeontwikkelingvangameszalreikenislastiginteschatten.Medeomdatdeindustrieeencycluskentdievolledigafhankelijkisvandehardware:circaelkevijfjaarwordtdehardwarevernieuwd,waaropalle
softwarezichgeheelmoetaanpassen.Deentertainmentwaardevangamesmoetechternietwordenonderschat.Hetzalwaarschijnlijkgevolgenhebbenvoordespeelfilmsdiezichmetnameopdatdeelvandemarktrichten.Wantwaaromeenhi-techactiefilmalleenmaarbekijkenalsjeerdankzijeengamezelfinkanzitten?
3D TelevisiePhilipsheeftdelaatstejareneeneigen3D-televisietechniekontwikkeld.WaltherRoelenenGrazinaSeskeviciutepresenteerdenhetresultaat.Detech-nologiediePhilips3DSolutionsheeftontwikkeldheetWOWvx.HetwerktmetcilindrischelenzenopeenLCD-schermdatdeillusievandriedimensionaliteitwekt.Erzijndusgeenbrilletjesmeernodig.Roelen:‘Erzijninprincipemaartweeverschillendebeeldennodigom3Dtekunnenzien.Maaromhetcom-fortabeltekunnenervaren,ookalsjejehoofdeenbeetjebeweegt,sturenweniettweemaarnegenbeeldennaardekijker.Endatwordtvijfmaalherhaald.Alsjeerlangsloopt,zuljemerkendatjeindeovergangsgebiedenheeleven‘dubbel’ziet,totjeweereenidealepositiehebtbereikt.Ineenhuiskamerzaldatgeenprobleemopleveren,omdatjeeenvasteopstellingmaakt.Maarwezijnbezighetnogverderteverbeteren.’Ditkonindelunchpauzeuitgebreidbekekenworden.Heteffectisbevreem-dendenverbluffend:‘Shrek’steektzijnarmnaarjeuit,eenslangslingertlangsjeheeneneenIndiasediva
Pagina14.Afbeeldingbovenaan:uitleg3Dtelevisietechniek.Overigefoto’s:eenimpressievandeDagvandeToekomst.
VerslagDagvandeToekomst
![Page 10: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/10.jpg)
16
Filmmakersendetoekomst
17
gooitrozenblaadjesjekamerin.Jeogenlijkenerwelevenaantemoetenwennenenjemoeterinder-daadgoedvoorstaanomhetbeoogdeeffecttenvolletekunnenwaarnemen.Andersontstaanerzogehetenartefac-ten(onscherpteenbeeldvervorming).Dezetechniekzal,zoalsgezegd,binnenafzienbaretijdwordenverbeterd.
Opvallendisdatbijvoorbeeldlogo’senteksteninbeeldprominentnaarvorenkomen.Datgeefteengoedideehoe3Dindetoekomst(commercieel)gebruiktkanworden.Hoewelspeciaalopgenomen3D-materiaalhetbestewerkt,kanookbestaand2D-materiaalomgezetwordennaarWOWvx-3D.Philipsverkooptdeschermenopditmomentalleenaanbedrijvenvoorcircav10.000(winkelcentra,luchtha-vense.d.),maarvanaf2008zalPhilipsdeschermenaandeconsumentaan-biedenvooreenlagereprijs.MetnameindeVSenAziëomdatdaarHD-signa-lenbeterbeschikbaarzijn,wateenvoorwaardeisvoordeschermen.
Dediversefragmentendietezienwaren,tonenookdatde3D-moni-torenzeergeschiktzijnvoorgames.Vooralomdatdezogehetengameengines,diedeverwerkingvanrealtimegraphicsverzorgen,reedsin3Dbeschikbaarzijn.Driedimensionaliteitisprecieshetsoortervaringdatdegameindustriezijngebruikerswilbieden.
PauzeNadezevijftechnologischetoekomst-presentatieswashettijdvoordelunch.
VoorwieergeengenoegvankonkrijgenwaservanallestezieninaanpalenderuimtesinhetLouisHartlooperComplex.Tijdensdelunch-entheepauzeswerdendemonstratiesgegevendoor:•Antics–3Dmovingstoryboardsoftware
•BBPLightbv–LEDlichttechniek•Philips3DSolutions•ScreenService–LEDRinglitechromakeying
•Viper–HDcameraIndebijlagetreftueenlijstmetweb-linksaanwaaropmeerinformatieoverbovenstaandebedrijventevindenis.
In de middag: de MensNadeochtendvandetechniekvolgdeeenmiddagoverdeeffectenervanopmakersenpubliek.TerintroductieophetonderwerpgavenmoderatorenPoppelaarsenRoodeencijfermatigoverzichtoverhetpubliekvandetoe-komst:prognosesoverbevolkings-opbouw,-samenstellingengebruikvanpc,internetentelevisie.Decijferswerdengetoondomdaarmeeaandesprekersvanhetmiddagdeeldevraagvoorteleggenwelkeinvloeddegetoon-deontwikkelingenoponstoekomstigepubliekzullenhebben.Destatistischegegevenszijnindebijlagevanditboekjeopgenomen.(ziepagina50)
Herbert BlankesteijnDeeerstesprekerinhetonderdeelDeMenswaspublicistHerbertBlankesteijn.Informatiestromenenheteffectervanzijndeonderwerpendiehem algeruimetijdbezighouden.
AlsregisseurvanKlokhuisitemsbesteeddehijreedsindejarentachtigennegentigaandachtaandeimmervoortschrijdendetechniekendeeffec-tenervanoponzeperceptievandewereldomonsheen.Blankesteijnlieteenitemzienoverdetoverdoosvandietijd:dePaintboxvanQuantel,waarinhijspeeldemetdeKlokhuisverslaggeverineenvirtueleruimte,viachromakey.HetdeedsterkdenkenaanDisney’seerste‘virtuele’klassiekerTron.
LateralsinternetverslaggevervanNRCHandelsbladmaaktehijkortereportagesvoordenetversievanNRCHandelsblad:gewoonthuismeteensimpeleDV-cameraenmontagesoft-wareopzijneigenpc.DezemaniervanwerkenzietBlankesteijnookterugopwebsitesalsYoutubeeniFilm,waardegevolgentezienzijnvandetoeganke-lijkheidvandigitalevideoapparatuurvooriedereen.Honderdenkortefilmsvanamateursen(semi)professionalsdievariërenvaneenslechtemoppen-tappendescholiertoteenhilarischescènemeteenechteacteurofverras-sendeanimatiefilms.InmiddelsheefthetbelangvanYoutubezichbewezenmetdeovernamedoorGoogleendeVN-campagnetegendearmoedediegebruikmaaktvanYoutube-sterrenalsLonelygirl15,VirtualMagicianenRenetto.
Blankesteijnsteldedevraagofdeze‘invasievanamateurs’eenbedreigingvormtvoordeprofessionelefilm-entelevisiewereld,eenbedreigingdiekomtviadedistributieenvertoning.Youtube-achtigefilmswordenimmers
voornietsgemaaktendebeeldkwaliteitdoeterniettoe.Alsdeinhoudaan-spreekt–endatgeldtzelfsvoordemoppentapper-danwordthetalsneldoorenkelehonderdduizendenmensenwereldwijdbekeken.Oftewel,defilm-makerconcurreertmetzijneigenpubliek.Eenpubliekdatbovendienvanheteneophetanderemomentkanoverschakelenvanheteneme-diumnaarhetandere.Ofhetnupod-ofvodcastszijn,chatsviamobielenmsnofdvd’sinautooftreinopeenportableplayer.Hetlijkthemondenk-baardatmensenindetoekomstnogvooreenmonitorgaanzittenomaftewachtenwatanderenhendenkentekunnenlatenzien.
Blankesteijnbetoogtechterdatfilm-entv-makerszelfookgebruikkunnenmakenvanallemogelijkheden.Ookalmoetjeconcurrerenmethetpubliekenisdeouderwetsetelevisie-uitzendinginzijnnadagen,inmiddelswillenenkunnenmensenoveralwelvideokijken.Aldiecontentzaltochdooriemandgemaaktmoetenworden.Hijziethetmakkelijkerkunnenvervaardigenvanfilmsalseenkans:jekuntimmerssnellerengoedkoperproduceren,ookaldoetdatsomsafaandebeeld-engeluidskwaliteit.Maarookdatveran-dertbuitengewoonsnel.Blankesteijnwaagtzichnietaanvoor-spellingen.Vijftienjaargeledenhaddenweimmersooknooitietsvanvandaagkunnenvoorspellen.Hetisvolgenshemzinvolleromdetrendsvanvandaaghethoofdtebiedenendetoekomstzijnbelooptelaten.OpdevraagvanPoppelaarshoehetnu
VerslagDagvandeToekomst
![Page 11: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/11.jpg)
18
Filmmakersendetoekomst
metdocumentaire-enspeelfilmmakersmoet,isBlankesteijnnogalsomber.Hetgrotepubliekzalsteedsmindergeneigdzijnnaarlangdurendepro-gramma’stekijken.Erzaleenkleinpubliekvooroverblijvenendemediavoornichemarktenzijnhetinterneten/ofthemakanalen.Datzallogischerwijsconsequentieshebbenvoordebudget-tenvandergelijkefilmproductieswatdekwaliteitvandefilmweerniettengoedekomt.Poppelaarsvraagtzichvervolgensafofdecollectievekijkbe-levingdangeenrolmeerspeelt,maarBlankesteijngelooftnietindebehoeftevandecollectievebeleving.Datonge-loofwordtnatuurlijkenigszinsgelogen-straftdoordeveleTV-schermenindehorecatijdensgrotevoetbalevenemen-tenendeenormetoeloopnaarfestivalsdelaatstejaren.DezaalheeftenigemoeitemetBlankesteijnspessimisme.Erwordeno.a.internetinitiatievengenoemdalsDocs-onlinewaartegenbetalingstreamszijntezienwaarbijeendeelvandeopbrengstnaardefilmmakersgaat.EenandernoemthetplezierdatzeheeftomsamenmethaarzoonnaarfilmpjesopYoutubetekijken.Blankesteijnerkentdaternatuurlijkookveelgoedstezienis,maarblijftsomberoverdeontwikkelingdatdefragmentatievanhetgrotepubliekeennegatieveinvloedheeftopdeinhoudendeproductievanfilmsenprogramma’s.
Jos de MulDetweedesprekervandemiddagwasJosdeMul.Hijisprofessorindefiloso-
fievanMens&CultuuraandeErasmusUniversiteitendirecteurvaneenre-searchcentrumaldaar:FICT(FilosophyofInformationandCommunicationTechnology).HijisbekendgewordenalsschrijvervanCyberspaceOdyssee,eenbundelessaysoverdemensalscyborg.DeMulgafineenbevlogenlezingzijnvisieopdeinvloedvandedigitaliseringopmensencultuur.Dezelezingisintegraalinditboekjeafgedrukt.(ziepag.27)
VoordeMulisdedigitaliseringvanonzecultuurverantwoordelijkvoorhetlangzaammaarzekerverdwijnenvanhetlineairehistorischbesefzoalsdatinde19eeeuwgemeengoedisgewordenindewestersewereld.
JosdeMul:‘IndeWestersecultuurheeftdeuitdeoudheidstammendecyclischeopvattingvandegeschie-denis(...)alvroegplaatsgemaaktvoordeopvattingdatdegeschiedeniszichvolgenseenonomkeerbarerecht-lijnigebewegingvoltrekt.Watdenegentiendeeeuwechteronderscheidt(...),isdathetbegripg̀eschiedenis’indieeeuwtotdefundamenteleontologischecategoriewordt,datwilzeggen:eenhulpmiddelwaarmeedemenszijnplaatsindewereldkanbepalen.Voorhetmodernebewustzijnkandewerkelijkheidslechtswordenbegrepenvanuithaarhistorischeontwikkelingenisergeenplaatsvoorwelkereferentiedanooknaareenbuiten-ofbovenhistorischewerkelijkheid.’
Pagina19.ImpressievandeDagvandeToekomst.Fotolinksboven:JosdeMul.Fotorechtsonder:HerbertBlankesteijnenJosdeMul.Fotolinksonder:BastiaanHoutkoopermetuitlegoverdeViperHD-camera.
![Page 12: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/12.jpg)
20
Filmmakersendetoekomst
21
Ookindekunstenisdezehistorischeervaringcruciaal.Inderomankunstenindefilmisnarratieveontwikkelingeendirecteafgeleideervan.Vooronsisdithistorischewereldbeeldzóvanzelfspre-kenddatwijonsnietkunnenvoorstel-lendathetookanderskan.MaarerontwikkeltzicheenandertypeervaringdatdeMulaanduidtalsposthistorisch.Demotorvandieontwikkelingisdepostmodernetijdmachine:decomputer.DeMulgeefthetvoorbeeldvanemailsendigitalebrievendiedoorhetoverzet-tenvandeenecomputermetsoftwarenaardevolgendehuntijdsstempelkunnenverliezen.Iedereenkenthetfenomeendatgeïmporteerdeemailsineensallemaaldezelfdedatumkun-nenhebben,vaak1januari1980.Dehistorischesensatievaneenoude,vergeeldebriefgaatindeposthistori-schedigitaleomgevingnietmeerop.Zulkebrievenzijnverledennochheden,maaroponbestemdewijzeallebei.DeMul:‘Gestelddateroverhonderdjaarnogsteedshistoricibestaan,danvalthettebetwijfelenofzijinstaatzullenzijnopbasisvandedragervasttestellenwelkeinonzetijdgemaakte‘afbeeldingen’authentiekzijnenwelkegeheelofgedeeltelijkontsprotenzijnaandedigitaleverbeelding.Alszijalkunnenvaststellendatheteenafbeel-dinguitonzetijdbetreft.’
EnzozeieenvriendinvandeMulsdochterbijhetzienvanarchiefmate-riaalvanpresidentKennedydatze‘dieacteuruitForrestGumpkende’.‘AbrahamMaslowheeftooitopge-merktdatvooriemanddiealleeneenhamerheeft,alleseruitzietalseen
spijker.Ineencultuurwaarindecom-puterhetbelangrijksteinstrumentis,wordtdegehelewereldeendatabase,waarvandeelementennaarbelievenkunnenwordengerecombineerd.’
Dezedatabase-ontologieisvolgensdeMulvoorbereidindetwintigste-eeuwseanalogekunsten.Hijnoemtdecollagesenmontagesvankubismeensurrea-lismeoefeningeninposthistorischeordening.Defilmkunstmetzijndomi-nantemontageprincipeis,getuigebijvoorbeeldL’annéedernièreàMarienbadvanAlainResnais,mis-schienweldemeestposthistorischevanalleanalogekunstvormen.DeMulciteertJohnCagedieopeenvraagvaneenluisteraarofzijnmuziekweleenbegin,middeneneindhad,antwoordde:‘Jawel,maarnietnoodzakelijkindievolgorde’.CinefielenschrijvendezeuitspraakoverigenstoeaanJean-LucGodard.
Dewerkelijkheidalseenconglomeraatvanonderdelendievoortdurendgere-combineerdkunnenworden,iseenrealiteitwaarookfilmmakersrekeningmeezullenmoetenhoudenindetoe-komst.Vandaarookdattegenwoordigalleskortenbondigmoetzijn.Nietzozeeromdatdeconsumentgeengeduldmeerheeft,maaromdatjemetkleinereonderdelenbeterkuntrecombineren.
DeMulrefereertvervolgensaanhetonderscheiddatWalterBenjaminindedertigerjarenmaaktetussencultus-waardeententoonstellingswaarde;oftewelhetverschilinesthetische
waardetussenuniekewerkenzoalsdeMonaLisaenreproductiewerkenzoalsromans,fotografieencinema.Metdedigitalemediakomtdaardemanipula-tiewaardevaneencultureelproductbij.Datwilzeggen:‘dematevanflexibili-teitvanhetwerk,vanhetvermogentelkensanderegestaltentekunnenaannemendiedebehoefteaanpost-historischesensatiesvande‘pro-sumer’kunnenbevredigen.’Eenkunstwerkdatopverschillendemanierenkanwordeningezet:nietalleenbioscoopfilm,maarookspeel-goed,games,attracties.Inzetbaaropverschillendemediaplayers:TV,con-sole,I-pod,mobieletelefoon,etc.
TotslotsteltdeMuldiegenendiezichwatunheimischvoelenbijdezetoe-komstvisiegerust:delineairehistori-scheervaringzalnietverdwijnen,zoalsookde(Middeleeuwse)cyclischeerva-ringnooitverdwenenis.Wekennenimmersnogsteedsdag&nachtendeseizoenswisselingen.
DeMul:‘Maarzondertwijfelzalvoordebewonervandezeposthistorischewerelddehistorischesensatiediegedurendeenkeleeeuwenonzeerva-ringheeftgekleurd,evenvreemdzijngewordenalshetstatischewereld-beeldvandeMiddeleeuwerdatnuvooronsis.’
OpdevraagvanPoppelaarsoffilmersnueenomscholingscursusmoetendoen,zegtdeMuldatdecinemawelis-waarnooitzalkunnenintegrerenmetdedatabase-ontologie,maardatbinnendenarratievegrenzenvandefilmtaal
nogveeltevariërenis.VanRashomontotMementozijnervoorbeeldentevindenvanfilmsdiedatabase-achtigestructurenhanteren.Dieontwikkelingisnognietuitgeput.Opnieuwkomtvanuitdezaalookdecollectieveerva-ringtersprake.Collectiviteitblijft,steltdeMul,mensenzijnimmerssocialedieren.Maarookdecollectiviteitfrag-menteert:detijddatweallemaalopéénzenderdezelfdefilmofvoetbalwed-strijdzagen,isdefinitiefvoorbij.Erzijnveleduizendeninternet-communities,chatboxen,msn-enhyves-vrienden-clubsmetallemaalhuneigencodes,voorkeurenenlevensopvattingen&-stijlen.
DatdedigitaliseringookindeethieknieuwevragenzaloproepenillustreertdeMulmethetvoorbeeldvansynthe-tischvervaardigdekinderporno,dieoverigensalbestaat.Isdatnetzomoreelverwerpelijkals‘echte’kinder-porno?Erontwikkeltzichhoedanookeennieuwbewustzijndatnaasthethuidigehistorischebewustzijnonzeblikopdewereldzalbepalen.
De Maker: Rene Daalder en de passie voor de toekomstWellichthoevenwenieteensopdatnieuwebewustzijntewachten,wantdelaatstegastvandeDagvandeToekomst,ReneDaalder,stelt:‘detoekomstisnu’.
FilmregisseurReneDaalderwerdindejarenzestigbekendmetdespeelfilmsBody&SoulenDeblankeslavin,diehijmaaktemetzijn1-2-3-groep.
VerslagDagvandeToekomst
![Page 13: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/13.jpg)
23
EencollectiefmetJandeBont,RemKoolhaas,SamuelMeyeringenFransBrometdatzicho.a.afzettetegendeauteurstheorie.AlsnelvertrokhijnaardeVS,waarhijzesspeelfilmsmaakte,waaronderHysteriaenHabitat.
Daalderintroduceertzichzelfalsie-manddienietspeciaalgeïnteresseerdwasinhetmakenvanspeelfilms.Wathemintrigeerdeaanhetmediumfilmwasdathetallerleikunstencom-bineert:muziek,beeld,literatuur,etc.ZijnvertreknaarHollywoodwasdanooknietingegevendoordebehoefteomgrotespeelfilmstemaken.Hetginghemomeenlevensstijl,eenvisieopdewereldenookomtechno-logie.SiliconValleyisimmersookinCalifornië.DezestaatwasvolgensDaaldergerichtopevolutionaire,toekomstgerichteideeën.Hijgaatzelfszovertestellendatonzehuidigecul-tuurvoorhetmerendeelgecreëerdisinCalifornië.
AlleswatDaaldergedaanheeftinzijninmiddelslangeenrijkeprofessionelelevenheeftvandoengehadmethetmultimediale.Hijheeftmuziekge-schrevenengeproduceerd(hijintro-duceerdeo.a.deSexPistolsenpunkinLosAngeles),medeaandewieggestaanvandetechnologievoorveelvandehuidigedigitalefilmtools,CGIendigitaleSFX.Hijtradveelvuldigopalsbedenker,programmeurenadviseurvoorfilmsalsBlink,Robocop2,WhatdreamsmaycomeenTheX-files.HijbleefsamenwerkenmetRemKoolhaas
indearchitectuurenschreefveleartikelenoverdigitaletechnologieenfilm.Allesaltijdinhetkadervanhetdenkenover(r)evolutie,technologieenonzetoekomstigewereld:‘Elkedagisvoormijeendagvandetoekomst.’
MaaromdateengewonedagvaneenvisionairalsDaaldereendagvandetoekomstis,wordthijvoortdurendmetdevraaggeconfronteerdwanneerderestvandewereldietszaldoenmetwaternualis.Wanneergaanfilm-makersgebruikmakenvannieuwetechnologie?Enhoegaanzedatdoenenwatzijndaardanweerdegevolgenvan?Wanneerdringthetbesefvanwaterveranderdisdoorbijdebevolkingenhaarinstituten?
Daaldernoemtalsmomentvanper-soonlijkecrisis,hetmomentdathijbeseftedathijzodoordrenktwasvandeklassiekelineairedramaturgie,dathijhetnon-lineairevertellennooithelemaalonderdekniezoukunnenkrijgen.Hijzietnuindatheteigenlijkzinloosisomnatedenkenoverwatzijngeneratieofdetweedaaropvolgendezullengaandoen.Wantdescholierenvannuzijnalanders:zedenkennon-lineair,verwerkenallesnon-lineair.Hetbijelkaarharkenvaninformatieuitallerleihoekenengatenisintegraalonderdeelvanhunmaniervanleven.
Hijzietnaastzijneigenwerkookindearchitectuureenvoortdurendefrictietussendefysiekewerkelijkheidendetechnologischerealiteit.Zowashij
Pagina22.Grotefoto:chromakey-meisje(standhouderScreenService).Overigefoto’s:eenimpressievandeDagvandeToekomst.
VerslagDagvandeToekomst
![Page 14: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/14.jpg)
24
Filmmakersendetoekomst
25
betrokkenbijdebouwvannieuwestudio’senkantorenvoorCCTVinChina,maarhijzagalsneldatderuimtendieerkwamennietgebruiktzullenwordenwaarvoorzegebouwdzijn.Wantcomputersenserverskun-nenoveralstaan,mensenkunnenoveralwerken.Archiefwordtdigitaalopgeslagenennietmeeroptapegezetetc.VoorDaalderwederomhetbewijsdatdetoekomsterallangis,maarnietalszodanigwordtonderkend.Hijzietonzetijdalseentijdvoltransformatiesenerisgeeninstituutofindustriedieernietmeezalwordengeconfronteerd.
Daaldernoemtdemuziekindustriealsvoorbeeldwaarallesalveranderdis.Hetisnietmeertopdowngeorgani-seerdenhetideevanhitsisookveran-derddoordeverschuivingenindistribu-tie.Indatopzichtisfilmeenwanhopigmedium,volgensDaalder.Eenfilmwordtvoormiljoenengeproduceerdenvanmarketingvoorzienenvervolgensmoethetpublieknogkomen.Dus:‘wearefuckedifyoudon’tshowup’.Hetisalonmogelijkomhetsuccesvaneenfilminteschatten,inmiddelszijnallerleicontrolemechanismenalsdeklassiekekritiekookweggevallen.BijpreviewsinHollywoodwordtDaaldertegenwoordiggecontroleerdalsofheteenzwaarbewaaktegevange-nisbetreft:menisalsdedooddatiemandeencameraatjemeesmokkeltomdefilmvoortijdigophetnetteposten.Defilmindustriewordtgecon-fronteerdmeteentoekomstwaarvanzeduidelijknognietweethoedieoptelossen.OokpolitiekvoorzietDaaldergroteveranderingen,wantde(directe)
inmengingvanburgersmetstad-oflandsbestuurdoordetechnologiezalsteedsgroterworden.
HieropintroduceertDaalderdetermsingularity.Hetstaatvoorhetmomentdatdeexponentiëlegroeivanhetcom-putergeheugen(verdubbelingper2jaar)samenvaltmethetmassaleonlinezijnvandemensheidenallesletterlijkverandert.Institutenenorga-nisatiestructurenzullenopdatcrucialekruispuntwezenlijkmoetenveranderenofverdwijnen.
VoorDaalderheeftditallestotcon-sequentiegehaddathijalsfilmkijkeralleennogmaaranimatieskanbekijkenendatgenewathijalsauthentiekbe-schouwt:documentairesofhybridedocumentairevormen.Alsfilmmakerblijfthijhetmediumalssecundairbeschouwen.Hijheefttweeprojectenonderhanden:teneersteStrawberryFields,eengeanimeerdemuzikaleBeatles-vertellingdiegeheelgefinan-cierdisdoordegame-industrie,medeomdathetzichineenvirtuelewereldafspeeltdievergelijkbaarismetSecondLife(hetbekendeonlineroleplayinggamewaarinmenseneenvirtueellevenleiden).
Eenanderprojectisgrilliger.Hiervoordraaidehijhetmarketingprincipeomdateenfilmeerstgemaaktwordtendange-marketviainternet.Hijcreëer-deeengemeenschapmetbelangstel-lingvoordethematavandefilmomzoopvoorhandeenpubliektecreëren.Maardezespace-collective-commu-nityenalleswatermeesamenhing,
werdalsneleenrealiteitopzichzelf.Daalderrealiseerdezichdatjereali-teitenkancreërenendievervolgensweerkanfilmen.Defilmisinmiddelsuitgegroeidtoteenhybridedocumen-taire-psychedelischprojectwaarino.a.defysiekeengeestelijkeerfenisvanTimothyLearyeensleutelrolspeelt.
DezaalinUtrechtleekDaaldersspoorevenbijster.MaarvervolgensleiddezijnverhaaltoteenwerkmodeldatveellijktopwatJosdeMulalopperde:despace-collectivealseengemeen-schapdieeenwebsiteheeft,filmsmaaktenongoingeventsorganiseert.Zokomenmaker(s)enpublieksamenin(film)projectendieflexibeleendiver-semediaendragershanteren.
Vanuitdezaalreageertfilmacademie-studentIgorKramer.Hijcombineertzijnfilmsmetgamesenhijwerktookinhetproductieprocesgefragmenteerd(zomonteerthijalopdeset).Hijnoemtzichzelfmanagervaneenfilmineendemocratischwordingsproces.
Hetgevaarbijeenvolledigdemocra-tischproces,erkentKramerdirect,isdatjemiddelmatigeresultatenkankrijgen.Dusnoemthijdetaakvanderegisseurdeframingvanhetproces:kadersscheppenwaarbinnendiversemensendiversedingentotstandkun-nenbrengen.Daaldersluitdaarbijaanmeteentipvoormensendie‘gewoon’eenverhaalwillenvertellen:waaromnietwebsitese.d.gebruikenomdeintroductieenexposévankarakters(backstories)alkenbaartemakenbijhetpubliekzodatjefilmvertellingdie
moeizameopstartnietmeernodigheeft.Opnieuwonderstreepthijhetbelangvandemultimedialeaanpak.
Desalnietteminerkenthijdathijsomsmetenigonbehagennaarcollega’skijktdiestraightforwardfilmsmaken.Hijhoudtvanfilmenvangoedeverha-lenvertellen,enhijzegtvoorallesnogaltijddedrie-acte-structuurtegebrui-ken.Maarhijhoudtvooralvanalleswatvitaalindecultuuris.Hijgelooftindeevolutieenzalaltijdstrevennaarvoort-gang.Wellichtisdestatusquoderdingenweldebeste,maarvoorRenéDaalderisstilblijvenstaanonmogelijk.Detoekomstcreëerjeinhetheden,isinfeitezijnmotto.Enalsdattotgevolgheeftdaterdingenverdwijnen,danisdatmaarzo.Daarkanjeaufondnietrouwigomzijn:iedereendiezichmetdetoekomstbezighoudtiseenras-optimist.
AlshijtotslotzijnadviesaandeNederlandsefilmmakersgeeft,komtzijngroteliefdevoorhetverhalenvertellenvolpassieboven:ganietvoordegrootstegemenedeler.Leunnietopsystemen.Verteldeverhalendiejeoprechtennoodzakelijkmoetvertellenenlaatdetechnologievoorjewerken:‘I’mgonnatellthisfuckingstoryandthat’sit.’
VerslagDagvandeToekomst
![Page 15: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/15.jpg)
27
Datdedigitaliseringvanonzecultuurnietzondergevolgenblijftvoorhetmediumfilmisinmiddelsbreeddoor-gedrongenindefilmwereld.Deproductie,distributieenvertoningvanfilmsvindtintoenemendematelangsdigitalewegplaatsenditvrijsimpelegegevenheeftdiepgaandeconsequentiesvoorhetmedium.Ikwilhetopdezeplaatsnietprimairhebbenoverdebelangrijkesocio-economischeconsequenties,maareenmomentmetustilstaanbijdegevolgendiededigitaliseringheeftvoordeculturelevormfilm.Destellingdieikzalverdedi-genisdatdedigitaliseringookbelang-rijkeimplicatiesheeftvoorwatwedediepte-grammaticavandefilmzoudenkunnennoemen.
Omdatduidelijktemakenzalikeerstkortstilstaanbijhetposthistorischekaraktervandecomputer.Decompu-
ter,zozouikdurvenbeweren,iseensoorttijdmachine,dieonzeervaringenbegripvantijdopeenfundamen-telewijzetransformeert.Decomputerondergraaftonshistorischbesefenvoertonsbinneninhetdomeinvandeposthistorischetijdservaring.
Omdittekunneninzien,moetenweomtebeginnenvoorogenhoudenwatdathistorischbesefnupreciesbehelst.Deoorsprongdaarvanligtindehisto-riseringvanhetwereldbeeldindenegentiendeeeuw.Datwilnatuurlijknietzeggendatvoordietijdgeenenkelbesefvanhetverledenbestondenevenmindathetvoordemodernetijdkenmerkendelineairegeschiedbeeldpasindieeeuwzouzijnontstaan.IndeWestersecultuurheeftdeuitdeoud-heidstammendecyclischeopvattingvandegeschiedenisonderinvloedvandechristelijkeheilsgeschiedenisal
HETMEDIUMFILMINHETTIJDVAKVANDEDIGITALEMEDIA
NAAR EEN POSTHISTORI-SCHE FILM?
HoogleraarJosdeMulzetinonderstaandelezinguiteenwelkein-vloeddedigitaliseringheeftoponshistorischebesef.Inhetposthisto-rischetijdperkzaldebelevingendewaarderingvankunstverande-ren.Maarookvoortraditionele,lineairefilmvertellingenzalervolgensdeMulplaatsblijven.
![Page 16: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/16.jpg)
28
Filmmakersendetoekomst
29
e-mails,dienaconversienaarOutlooktotmijnverrassingplotselingallemaalop1januari1980gedateerdwaren.IneersteinstantiedachtikhiertemakentehebbenmetéénvandeinventievetrucswaarmeeMicrosofthaarconcurrentenhetlevenzuurmaakt,maarwaarschijnlijkbetrofheteennietmindergebruikelijkebug.Maardataldieoudee-mailsineensookeenanderelay-outblekentebezit-tenenineenanderlettertypeophetbeeldverschenen,wasniettewijtenaaneenprogrammeerfout.
Inhetdigitaledomeinisinformatieslechtslosjesmethaarmateriëledragerverbondenenkanomdieredeneenvoudigensnelvandeenenaardeanderedragerwordengekopieerd.Datheeftallerleivoordelen,maarhetdoettegelijkertijdafbreukaandehis-torischesensatie,dieonsbijvoorbeeldovervaltwanneerweeenoude,vergeel-debriefmetzijnkarakteristiekegeurinhandenhebben.
Achtermijnpcondergingikeenpost-historischesensatie.Debriefdieophetbeeldschermverscheenwaseenmerk-waardigehybride;nochverleden,nochhedenenopeenonbestemdemanierbeidetegelijkertijd.Deposthistorischesensatiebeperktzichniettotdeomgangmetdecompu-ter,maarinfecteertookdetraditionelemedia.EnigetijdgeledenkeekikoptelevisienaareendocumentaireoverJ.F.Kennedy,toenmijnzestienjarigedochtermeteenvriendinbinnenkwam.Nadatdelaatsteeenblikophetschermhadgeworpenzeize:“Dieacteurken
ik,diespeeldeookinForrestGump.’’Zebleekdezeuit1994stammendefilm,waarinwedehoofdpersoondankzijingenieusdigitaalknip-enplakwerkgedurendezijnlevenallerleiberoemd-hedenzienontmoeten,opvideotehebbengezientoenzeeenjaaroftienwasendatwashaareerstekennis-makingmetJFKgeweest.TerwijlpresidentKennedyvoormijngeneratienogindeeersteplaatseenhistorischpersonageisenpasineenafgeleidezineenicoon,ishijvoordegeneratiesdiezijnopgegroeidtemid-denvandigitalemediavooralleseencultureel‘gen’–doordebioloogDawkinsmeteenknipoognaarhetwoordmimesis(nabootsing)een‘meme’genoemd–datopuiteen-lopendemanierenkanwordengecom-bineerdmetdeontelbareandereele-mentenuitdememenpool.
Indepopulairemuziekenindebeeld-cultuurisditsampleninmiddelseendominantetechniek.Omdathettradi-tionelefotografischeencinematogra-fischebeeldendehistorischegeluids-opnamesteedsvakerwordenvermengdmetdigitaalbewerkteenvolledigcomputergegenereerdeafbeeldingen,animatiesengeluiden,wordthetsteedslastigervasttestellenofdesampleshunwortelshebbenindehistorischerealiteit.
Tegenwoordigwordtzelfshetmeren-deelvandenieuwsfoto’sdigitaalbewerkt.Ookhettraditioneleonder-scheidtussengenresverwaterthier-door,getuigenieuwegenresalsrealitytven‘fictieve’documentaireszoalshet
vroegplaatsgemaaktvoordeopvattingdatdegeschiedeniszichvolgenseenonomkeerbarerechtlijnigebewegingvoltrekt.Watdenegentiendeeeuwechteronderscheidtvandevoorafgaan-deeeuwen,isdathetbegrip‘geschie-denis’indieeeuwtotdefundamenteleontologischecategoriewordt,datwilzeggen:eenhulpmiddelwaarmeedemenszijnplaatsindewereldkanbepalen.
Voorhetmodernebewustzijnkandewerkelijkheidslechtswordenbegrepenvanuithaarhistorischeontwikkelingenisergeenplaatsvoorwelkereferentiedanooknaareenbuiten-ofbovenhisto-rischewerkelijkheid.Indegeestes-wetenschappenmaaktedestatischebeschrijvingvanverschijnselenalstaal,moraal,kunst,religiesenstaatsvormenplaatsvooreeninterpretatievanuithungeschiedenis.
Maarookindenatuurwetenschappen–Darwinsevolutietheorieisdaarvaneenvoorbeeldbijuitstek–wondehistori-schebenaderingsnelterrein.Materie,levenenbewustzijnkunnenslechtsverklaardwordenvanuitdeontwikke-lingdiezijhebbendoorgemaaktsindsdebigbangvanbijnaveertienmiljardjaargeleden.
Ookindekunstengaatdenotievan(historische)ontwikkelingindeafgelo-peneeuweneencrucialerolspelen.Zoisdeklassiekesonatevormgeba-seerdophetideevandeontwikkelingvanmuzikalethema’sdieterugkeertnaardedominantetoonsoort.Deromankunstendefilmzijnnauw
verbondenmetdeideevannarratieveontwikkeling.
Voormodernemensenisdithistorischewereldbeeldzóvanzelfsprekenddatzijnauwelijksmeerinstaatzijnzicheenvoorstellingtemakenvanhetvooraf-gaande,statischewereldbeeld.Enevenminkunnenzijzichvoorstellendathetmogelijkzouzijndeze‘histori-schebril’weeraftezetten.Ondenkbaarisdatechtergeenszins.Hethistorischbesefiseenbetrekke-lijkrecentfenomeenenhetisdevraagofhetdeeenentwintigsteeeuwzaloverleven.Indekunstenenindewetenschappen,enintoenemendemateookinhetalledaagseleven,ontwikkeltzicheenandertypeervaringdatzoukunnenwordenaangeduidalsposthistorisch.Demotorvandieontwikkelingisdepostmodernetijd-machinediewekennenonderdenaamcomputer.Laatikmijnstellingverhelderenmetenkelevoorbeelden.Enigetijdgele-denwildeiknagaanopwelkedatumikenkelejarendaarvooreenbepaaldebriefaanmijnuitgeverhadgeschreven.Toenikdebriefuithetgeheugenvanmijncomputeropdiepte,bleekdeingeschakeldefunctie‘huidigedatumautomatischinvoegen’deoorspron-kelijkedagtekeningvervangentehebbendoordedagwaaropikdebriefwildebekijken.Gelukkigkonikinditgevaldeoorspronkelijkedatumnogachterhalendoortekijkennaardedatumwaarophetbestandvoorhetlaatstwasopgeslagen.DatwasechternietmeermogelijkbijmijnoudemetNetscapeverzonden
Naareenposthistorischefilm?
![Page 17: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/17.jpg)
30
Filmmakersendetoekomst
31
vandoenhebbenmetmemorymor-phinguitdeHollywood-droomfabriek,isdefeitelijkeproductievangemodifi-ceerdeorganismen,transgenelevens-vormenenanderehybrideninvollegang.Onzetoekomstzaleenverwar-rendamalgaamteziengevenvanhistorischeenposthistorischelevens-vormen.
Wieopgeluchthoopttekunnenvast-stellendatditzijnofhaartijdnogwelzalduren,kandetelevisiebeternietafstemmenoptv-programma’salsExtremeMakeoverenMakemebeau-tiful.Daarinzienwedatdeproductievanposthistorischehybrideninmiddels
eenalledaagsepraktijkaanhetwordenis.Ookhetmenselijkelichaamwordtintoenemendemateeendragervanposthistorischeinformatie.
Wanneerdedoormiddelvanplastischechirurgiegerecombineerdepersoneneenongemakkelijkgevoeloproepen,danisdatwaarschijnlijknietzozeervanwegedemoreleaarzelingendiewekoesterentegendezeingrepenofomdathetresultaatonsomestheti-scheredenentegendeborststuit.Hetiseerdereenontologischonge-mak:watweziendoetpijnaanonshistorischbesef.
Hoewelhetonmiskenbaarisdatdecomputerdeposthistoriseringvanhetwereldbeeldvleugelsheeftgegeven,kandecomputernietalsdeoorzaakervanwordenbeschouwd.Wanneerwevanuithethedenterugblikken,zienwebijvoorbeelddatdedatabase-ontologieopuiteenlopendewijzenisvoorbereidindetwintigste-eeuwseanalogekunsten.
ZoverkondigtdefuturistMarinettialineenmanifestuit1913‘demens’metdeverwisselbareonderdelenenkandekubistischeensurrealistischecollagewordenbeschouwdalseenoefeninginposthistorischeordening.Deophetprincipevandemontagegebaseerde
filmkunstisvanalleanalogekunstvor-men,getuigetijdelijkvolstrektambiguefilmsalsL’annéedernièreàMarienbadvanResnais,misschienweldemeestposthistorische.
EnindemuziekheeftdecomponistCageonsalsgeenandervoorbereidopeenposthistorischeluisterhouding.Toeneenluisteraarnaareenvanzijntoevalscompositieshemwanhopigvroegofzijnmuzieknogweleenbegin,eenmiddeneneeneindbezat,ant-woorddeCage:“Vanzelfsprekend,maarnietnoodzakelijkindievolgorde.’’Ookindeliteratuurtreffenwegeregeld
grotendeelsgeënsceneerdeFordTransitvanregisseurHanyAbuAssad.
Gestelddateroverhonderdjaarnogsteedshistoricibestaan,danvalthettebetwijfelenofzijinstaatzullenzijnopbasisvandedragervasttestellenwelkeinonzetijdgemaakte‘afbeel-dingen’authentiekzijnenwelkegeheelofgedeeltelijkontsprotenzijnaandedigitaleverbeelding.Alszijalkunnenvaststellendatheteenafbeeldinguitonzetijdbetreft.
Inhetdigitaledomeinboethetonder-scheidtussen‘origineel’en‘kopie’–endaarmeeookdattussen‘vroeger’en‘later’–sterkaanbetekenisin.Waarbijeenschilderijofpapierenbriefdeouderdomvanhetorigineelenvandekopiedankzijdemateriëledragervrijnauwkeurigkanwordenvastgesteld,daarzijnhetdigitaleorigineelenzijnkopiealtijdevenoudenookkwalitatiefnietvanelkaarteonderscheiden.Demuziekindustriekanerovermee-praten.
Deontologischeverwarringwordtnoggroterwanneerdeposthistorischeervaringwordtovergedragenopderealiteit.AbrahamMaslowheeftooitopgemerktdatvooriemanddiealleeneenhamerheeft,alleseruitzietalseenspijker.Ineencultuurwaarindecompu-terhetbelangrijksteinstrumentis,wordtdegehelewereldeendatabase,waarvandeelementennaarbelievenkunnenwordengerecombineerd.Zozienwebijvoorbeelddatbedrijvenenorganisatiesintoenemendematewordenopgevatalsconglomeratenvan
onderdelendieopwereldwijdeschaalsteedsopnieuwkunnenwordenuitge-wisseldengereconfigureerd.Volgensdehedendaagseneuropsychologiewerkthetmenselijkgeheugenopdezelfdemanier.Herinneringenliggennietkant-en-klaaropgeslageninhetbrein,maarwordentelkensopnieuw,afhankelijkvandeomstandigheden,geconstrueerdopbasisvandebeschikbaredatabasemetherinneringssporen.Indereclamewordtditinzichtinmiddelstoegepastineentechniekdiewordtaangeduidalsmemorymorphing,hetachterafbijstel-lenvandebelevingdiedeconsumentbijeenproductheeftgehad.
Ookindemoleculairegeneticawordthardgewerktaandedeconstructievandegeschiedenisvolgensdezelfde‘database-ontologie’.Organismenwordenopgevatalsminofmeertoeval-ligerecombinatiesvanuitdegenenpoolafkomstigebouwstenen.
Waarvolgensdehistorischeopvattingdeevolutiehetontstaanenuitstervenvanbiologischesoorteneenonomkeer-baarhistorischprocesis,daarbe-schouwthetposthistorischebewustzijndefeitelijkeevolutiealsslechtséénvandeontelbaremogelijkeconfiguratiesvandegenenpool.Eenconfiguratiewaaraanwebovendiendankzijgeneti-schemanipulatienietlangergebondenzijn.SpielbergsJurassicPark,waarinmetbehulpvangeconserveerdDNAdinosauriërsweertotlevenwordengewekt,laatzienwelkeposthistorischesensatiesdezetechnologieënkunnenoproepen.Hoewelwehiervanzelfsprekendslechts
Naareenposthistorischefilm?
![Page 18: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/18.jpg)
32
Filmmakersendetoekomst
33
aannemendiedebehoefteaanposthis-torischesensatiesvande‘prosumer’kunnenbevredigen.
VoorHegeleneenhedendaagsenavol-geralsFukuyamaslaat‘heteindevandegeschiedenis’opdevoltooiingvaneenhistorischproces,waarnageenbetekenisvollegebeurtenissenmeerplaatshebben.Fukuyamainterpreteer-deopdiemanierdewereldwijdedomi-nantievanhetpolitiek-economischeliberalismenadevalvandeMuur.NadeineenstortingvandewereldordevandefamilieBushwetenwedatditeennogalnaïevewensgedachteis.Deposthistoriciteitdievoortvloeituitdedatabase-ontologiestaatdaaren-tegenvooreenexplosievanbetekenis-vollegebeurtenissen,gebeurtenissendieechterintoenemendematezul-lenontsnappenaanonshistorischebewustzijn.
Wieheteenbeetjebenauwdkrijgtvandezeposthistorischetoekomst,kanzichwellichttroostenmetdegedachtedatdeposthistorischeervaringdehistori-scheervaringhoogstwaarschijnlijknietvolledigzalverdringen,netzominalsdedoorbraakvandelineaireopvattingvandegeschiedenisdeduizendenjarenoudecyclischetijdservaringvolledigheeftvervangen.Ookdemoderne,historischemensondergaatnogdecyclischetijdserva-ringindeafwisselingvandagennachtenindekringloopderseizoenen.Zozalookdeposthistorischemensnogregel-matigeenglimpopvangenvandehistorischeloopderdingen.Bijvoorbeeldwanneerhijonverwachts
metzijneigensterfelijkheidwordtgeconfronteerd.Bovendien,zobelooftJurassicPark,zalonzeposthistorischetoekomstvooreenbelangrijkdeelachteronsliggen,indevormvangesimuleerdeofwerke-lijkereconstructiesvanlevensvormen,productenengebeurtenissenuithet‘verleden’.Maarzondertwijfelzalvoordebewonervandezeposthistorischewerelddehistorischesensatiediegedurendeenkeleeeuwenonzeerva-ringheeftgekleurd,evenvreemdzijngewordenalshetstatischewereldbeeldvandeMiddeleeuwerdatnuvooronsis.
Misschienwordthettijddatfilmerseensgaannadenkenovereengeschikteomscholingscursus.
oefeningenindedatabase-ontologieaan.TedenkenvaltaanBorges’verhaalDeBibliotheekvanBabel,datgaatovereenposthistorischebibliotheek,dienaastallebestaandeookallemogelijkeboekenbevat,ofaanDetuinmetdegevorktepaden,waarinhijhetideeexploreertdatonslevenspadzichiedermomentsplitstineenoneindigaantalverschillendetoekomsten.Musilkanookinditverbandwordengenoemd.InzijnnietvoornietsonvoltooidgeblevenromanDerMannohneEigenschaftenvoorzietMusilvoorbijderealiteitszineensuperieuremoge-lijkheid.
Netzoalsmodalewetenschappenalsdemoleculairegeneticazijnveeltwintigste-eeuwsekunstwerkenmin-dergeïnteresseerdinhoedewereldis,danindevraagwelkemogelijkegestal-tendewereldwelnietzoukunnenaannemen.
Inhettijdvakvandedigitalemediawordtdedatabase-ontologietoteendominantprincipeindekunsten.WekunnendebetekenisdaarvanvattenalswehetberoemdeonderscheidingedachtennemendatWalterBenjaminindejarendertigintroduceerdetussendecultuswaardeendetentoonstel-lingswaardevankunstwerken.Hetpremodernekunstwerkwas(enisnogsteeds)uniekintijdenruimte.VandeMonaLisabestaatmaaréénexemplaarenalsjehetschilderijwiltbewonderen,zuljenaarhetLouvreinParijsmoetengaan.Vanwegedezeuniciteitkonhetpremodernewerkgemakkelijkobjectwordenvanbewon-
deringenzelfsverering.Datverander-devolgensBenjamindoordeopkomstvandemodernereproductiemiddelen.Vaneenets,romanoffilmbestaanveleidentiekeexemplaren.Deesthetischewaardewordtnietlangerbepaalddoordecultuswaarde,maardoordeten-toonstellingswaarde,dewijzewaarophetwerkinzijngereproduceerdestaatoverkomt.DatgeldtoverigensvolgensBenjaminookvoordepolitiek;hetgaaterminderomhoeeenpoliticusis,maarhoehijofzijoverkomtindemedia.IndatlichtbezienwashetnietzogekdatmetReaganeenB-filmacteurhettotpresidentkonschoppen.
Inhettijdvakvandedigitalemedialijkteropnieuweenandercriteriumbepalendtegaanworden:demanipu-latiewaardevaneencultureelproduct.Zoalseentekstopcd-romvooreenwetenschappelijkeonderzoekerwaar-devollerisdaneenpapierenuitgavevanwegedegeavanceerdezoekmoge-lijkheden,zozalookdeesthetischewaardevaneenkunstwerksteedsmeergaanafhangenvanzijnmanipu-latiewaarde.Datgeldtnietalleenomeconomischeredenen(bijvoorbeeldwanneerdedigitalesettingsvaneenfilmdankzijhundigitalemanipuleer-baarheidookgebruiktkunnenwordentenbehoevevaneenopdefilmgeba-seerdecomputergameofomT-shirtstedecoreren),maarookomestheti-sche.Deesthetischewaardevanhetmanipulatieve,posthistorischekunst-werkzalintoenemendemategaansamenhangenmetdematevanflexi-biliteitvanhetwerk,vanhetvermogentelkensanderegestaltentekunnen
Naareenposthistorischefilm?
Verderlezen?Bovenstaandelezingknooptaanbijthema’sdieindevolgendeboekenenartikelenvanJosdeMuluitvoerigerzijnuitgewerkt.-DeDomesticatievanhetnoodlot.Dewedergeboortevandetragedieuitdegeestvandetechnologie.Kampen: Klement,Kampen:Klement,2006.
-CyberspaceOdyssee.4dedruk,Kampen:Klement,2005.
-TheTragedyofFinitude.Dilthey’sHermeneuticsofLife.EditedbyJoelWeinsheimer,YaleStudiesinHermeneutics.NewHaven:YaleUniversityPress,2004.
-RomanticDesirein(Post)ModernArtandPhilosophy.Albany,N.Y.:StateUniversityofNewYorkPress,1999.
MetbetrekkingtotdedigitaliseringismetnameCyberspaceOdysseerelevant.BinnenkortverschijntbijUitgeverijBertBakkeralsvervolgopditwerkDatabaseDelirium.Lessenincultureleverwarring.Zievooruitvoerigebio-enbibliografischedetails,onlinetekstenencontactgegevens:www.demul.nl
![Page 19: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/19.jpg)
35
Introductie (2007)BijgaandartikeliseenherdrukvaneenpolemiektussenfilmrecensentPhilvanTongerenenondergetekendeinhetcultfilmbladSchokkendNieuws,waarvoorikregelmatigeencolumnschrijf.Eenaantalvandeze“VirtuelebespiegelingenuitHollywood”zijntevindenopwww.renedaalder.com.NaherlezingvanmijnHandleidingvoordeToekomstkwamiktotdeconclusiedathetin2004geschrevenstukbegin2007nogsteedsnietachterhaaldis,maardatdetechnologiemomenteelvooralophetinternetzosnelvoortschrijdt,datwevoorheteerstinonzegeschiedenisinstaatzijnomingrijpendeevolutionai-reprocessenmetonzeeigenogentezienplaatsvinden.Daarbijdoelikmetnameopdesteedsvoortschrijdendemigratievandemenselijkesoortnaarhetsteedsverderomzichheengrijpen-dedigitaledomein.
Zozijneraandevooravondvan2007tweemiljoenmensenlidvandeinter-netwebsiteSecondLife,eenparallellewereldwaarledenvandegemeen-schapvirtuelegrondkopenomhuneigencomputergemodelleerdehuizentebouwen.HettotalegrondgebiedvandesnelgroeiendeonlinewereldismomenteeltweemaalzogrootalsManhattanenheeftzijneigenecono-mie,gebaseerdopgamedollarsdieingewisseldkunnenwordenvoorhardeAmerikaansecash.DedeelnemersinSecondLifemanifesterenzichindevormvanavatarswiensdigitaleper-sonaeverwantschapvertonenmetdegekostumeerdepersonagesinEyesWideShut.Erzijngalerieën,golfcourses,winkelsennachtclubs.EriszelfseenrecreatievandeAmsterdamsegrachten,inclusiefsex-encoffee-shops.BandszoalsdeBenFoldsFivetredeneropende
HANDLEIDING VOOR DE TOEKOMST ReneDaalderschetsteenrigoureuzeveranderingvandewereldomonsheen.Zonderangstziethijdetoekomsttegemoet.Inonderstaandartikel,datbestaatuiteenin2004gepubliceerddeelplusrecenteaanvullingen,laatDaalderzienhoejealsfilmmakeroptimaalgebruikkuntmakenvantechnologischenoviteiten.
![Page 20: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/20.jpg)
36
Filmmakersendetoekomst
37
stecategoriementaalthuishoortinde19deeeuw,endeandereinde21ste.Hetverschiltussenheniszogrootalsdattussenprotestantenenboed-dhisten.Deanalogenhoudenzichaleeuwenlangdrukbezigmethetaanbrengenvanbegrenzingen.Inhunwereldbeschouwingstaatdeindividuelemenscentraal,separaatvandeander,denatuurenhetuniversumzelf.Dedigitalemensdaarentegeniseropuitgrenzenteverleggenenwaarmoge-lijkopteheffen.Inplaatsvanseparatiestreefthijnaarconnectie–metanderemensen,metdemachineenmetdetechnologischeontsluitingvanalleswatvoordeuitvindingvandecomputerontoegankelijkwas.
DeEuropesegeestvanvandaagneigtnogsteedsinhogematenaarhetanalogemodel,terwijldeAziatischeaardzichdedigitalelevensvisiemoeite-looseigenlijkttemaken.DeNoord-Amerikaansementaliteitblijktredelijkinstaatteopererenopbasisvaneensynthesetussenbeidemindsets.Eigenlijkzoujededigitaleinslagnoghetbestekunnenvergelijkenmeteenverschijnselalsmuzikaliteit,waarsommigelandennueenmaalmeervandoordrongenzijndanandere.Cultuurenreligiespelenhierineengroterol,maaraaneendiepereanalysedaarvanzullenwedelezeropditmomentnietonderwerpen.Integenstellingtotwatdemeesteanalogemensendenkenisdigitaletechnologienietietswaarvoorjetech-nischonderlegdhoefttezijn.Integendeel,hetiseenalomaanwezigeintelligentiedieonsdagelijkselevenin
steedshogerematebeïnvloedt,ofweonsdaarnuvanbewustzijnofniet.Hetisdezeewaarinwezwemmen(surfenininternetjargon)alsdeelnemersineenevolutionairproceswaarvandeimplicatiesalleenopeenintuïtiefniveauvoorspeldkunnenworden.Deelnameaanhetdigitaletijdperkleidtperdefinitietoteennieuweinterpreta-tievantijdenplaats,defunctievangevestigdeinstitutenenonzepositieinhetuniversumwaarinweonzelangcentraalgewaandepositietenslottevol-ledigprijszullenmoetengeven.
Evolutionaireprocessenschrijdenvoortzonderzichietsaantetrekkenvanmorele,cultureleoffilosofischebespie-gelingen.Hetenigewaarvanwezekerkunnenzijnisdatnietsbijhetoudeblijft,wantofwenuwillenofniet,detoekomstgebeurt.Hoemerkwaardigdandatonzefilmcriticuservanover-tuigdisdathetfilmpubliekgedoemdisomzichtotheteindederdagenteonderwerpenaanhetklassiekestan-daardrepertoirevaneindeloosherhaal-dethema’sindeChristelijkeenGrieksetraditie,alseensoortvaneeuwigduren-deGroundhogDay.
HetisduidelijkdatderecensentzijntroostvindtineenreligiediegeborenisinHollywood,waarmensindsjaarendaghetpreciezereceptinhuisheeftvoorhetwinnenvandeveleverlorenzielendieditaardsetranendalbevol-ken.‘Justtellmehowyourherochan-gesfromthebeginningofyourstorytotheend’,isdeeerstevraagdieeenstudioexecutiveeenfilmmakerstelt,endaarinligtdeBoodschapvande
beroemdeschrijverKurtVonneguthielderonlangseenlezing.HetJapansebedrijfNissanheeftzojuisteeneilandaangekochtwaarhetauto’sterbe-schikkingsteltvanavatarsdiezichzelfoverigensmethetzelfdegemakkunnenteleportereneninstaatzijnomonbe-lemmerddoordezwaartekrachtvandeenebestemmingnaardeanderetevlie-gen,hetgeenbevorderendwerktophetpromiscuegedragvandebevolking.
DebelangrijkstebezigheidinSecondLifeisdating.Deeerstevraagwaarmeeeennieuwkomerwordtverwelkomdis:“age,sex,location?”vooreensnelleinschattingvaniemandsromantischepotentieel.Momenteelverlooptdecommunicatienogviahettoetsenbordvandecomputer,maarindenaastetoekomstzullendeavatarsindergelij-kemulti-playeromgevingeninstaatzijnominperfectelipsyncmetelkaartepraten,watheteffectvandevirtuelenabijheidvaneenanderepersoonalseenbijnatastbarebelevenisnoginhogematezalversterken.Dankzijnieuweinterfaceswaarbijspontanegebarentaaldefunctieover-neemtvanjoysticks,zaldeervaringvandevirtuelewereldnogdirecterwordenenmetbehulpvande3D-monitorendieelektronischebedrijvenalsSanyoenPhilipsbinnenkortopdemarktgaanbrengen,zaldevereenzel-vigingmetvirtualrealityinveelgeval-lenzelfssterkerzijndanonzetraditio-neleervaringvandefysiekewerkelijkheid,temeeromdatsteedsmeervanonzeactiviteitenonherroe-pelijkverhuizennaardeparallellewereldindecomputer.
Indehuidigefasevanhetinternettijdperkzijnallebestaandeinstitutenonderhevigaangrootscheepseveran-deringen.Bibliothekenverliezenhunbelangvanwegedemassalehoeveel-heidtoegankelijkeinformatieonline.Kantoorwerkisallanggeledennaardecomputerverhuisd;enuiteenrecentonderzoekblijktdatprivésearchesophetinternettotdiagnosesleidendiedediagnostischetalentenvandoktorenvaakovertreffen.Krantenverliezennietalleenhunlezersmaarzijnookmeerdandehelftvanhunadvertentieinkom-stenkwijtgeraaktaanhetinternet.Platenmaatschappijenproberenzich-zelfwanhopigopnieuwuittevindenindezetijdvandownloadenenduplicatie.Endefilmstudio’sdietegenwoordigopererenindemargevandegrotebedrijvenwaardoorzezijnopgekocht,houdenzichstaandedankzijsubsidies,privé-financiersmetteveelgeldenobscenelicensingdealsmetMcDonaldsenBurgerKing.MaardatdetraditioneleinstituteninsteedshogerematehetonderspitdelventegenbedrijvenalsGoogleenApplevaltnietoptelossenmetgeld–hetiseenkwestievaneenvollediganderemind-set.Endatbrengtonsdantotdedis-cussiedieikin2004onderhieldmeteenbehoudendefilmrecensentoveronzedrastischverschillendevisiesopdewereldvanvandaag.
De polemiek (2004)Deontwikkeldewereldwordtmomen-teelbevolktdoorenerzijdsdeanalogeenanderzijdsdedigitaalgeoriënteerdemens,waarbij–zonderdaareenwaar-deoordeeloveruittespreken–deeer-
Handleidingvoordetoekomst
![Page 21: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/21.jpg)
38 39
KerkvanHollywoodbesloten.Persoonlijketransformatieiseenvandemoeilijkstedingenomteweegtebrengenineenmensenleven.Iedereenwilopdeeenofanderemanierfunda-menteleveranderingenaanbrengeninzijnofhaarbestaan,maardekansomdaarookwerkelijkinteslagenisindepraktijkzeergering.Wijzijndegevangenenvanallerleiaangeleerdegedragspatronen,alsookvanculturele,psychischeengenetischefactoren.DeHollywoodfilmdaarentegengeefthetpubliekhoopmiddelshetverfilmenvanverhalenwaarindehoofdpersoonaanheteindvanhetverhaalnaallerleiobstakelstehebbenoverwonnenalseenveranderdemensuitdestrijdtevoorschijnkomt.Indiezinzijneigen-lijkallefilmmakersmissionarissenvandeKerkvanHollywood,welkedetaakheeftomdedevotebioscoopgangersdeillusieteverschaffendatdeverlossingvanhunkwaleneveneensnabijis.Dezeformulewerktoveralterwereld,endefilmstudio’shebbenernualeeneeuwlangwelbijgevaren.
DegeschiedenisvandekerkenindeWestersewereldtoontaandat,hoezeerzijzichookproberenaantepassenaandeimmerveranderendetijden,zijopdelangeduuronher-roepelijkleegstromen.WatbetreftdeKerkvanHollywoodlijktdeeerstegeneratievanafvalligenzichnuopeenaantalfrontenaantedienen.Voorheteerstinlangetijdkomenerdelaatstejarenminderbezoekersnaarde
bioscoop,envooraldejongereninAmerikalijkenmoetezijnvanHollywoodsvoorspelbarescenario’s.Hetisalsofzijdoorvideogames,socia-lenetwerkenenhetaanklikkenvansteedsgroeiendehoeveelhedenenter-tainmenteninformatieophetinternetgewendzijngeraaktaaneengrotehoeveelheidpersoonlijkevrijheideninteractiviteitwaarHollywoodweinigraadmeeweet.Naeenaantalverkeer-deinschattingen,zoalsdefusievanWarnerBrosmethetinternetbedrijfAmericaOnLine,voerendestudio’snudriftigprocessentegenjongerendiegratismuziekdownloadenofbioscoop-bezoekersdiemeteenDV-cameraatjefilmsopnemenvanhetwittedoekomzevervolgensgratisbeschikbaartestellenophetweb.MaarofjenueenNederlandsefilmcriticusbentofTwentiethCenturyFox,destrijdaanbin-denmethetcomputertijdperkisevenfutielalsjedrukmakenoverdeluchtdiejeinademt.Digitaleinformatieomringtonsalseenmanmadeatmos-feer,terwijlcomputers,zichtbaarenonzichtbaar,functionerenalsdekieu-wenvandeconnectedmens,zwem-mendindealomaanwezigedata-oceaan.HetisinteressantomtezienhoeHollywoodhistorischiederetechnologi-scheontwikkelingverkeerdheeftingeschat.Ooithaddendestudio’salleradiostationsvanAmerikainhungreepviademuziekrechtenorganisatieASCAP.Toenzeinhunmonopolistischearrogantievergatenhuncontractenmet
Handleidingvoordetoekomst
Pagina38.Afbeeldingbovenaanenlinksonder:computergegenereerdkarakteruitAmazonSoul©ReneMorelenVincentRouleau.Zievoormeerdetails:www.amazonsoul.com.Afbeeldingrechtsonder:StephanieSwan©AaronOhlmann,2006.
![Page 22: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/22.jpg)
40
Filmmakersendetoekomst
41
tienjaarlangtachtigkeerperweekteproberenHollywoodsfilmmakersteovertuigendatdelineairemontagetech-niekenwaaraanzijzokoppigvasthiel-denhopeloosverouderdwaren.TegendetijddatdeeerstegeneratieseditorshunAvid-cursussenhaddenvoltooidwashetapparaatzelfalweeraanhetverouderenindecontextvanvandaag,waarhelewereldennon-lineairtoegan-kelijkgemaaktwordenophetinternet.Zelfdoeikmijnmontagesnugeheelenalonline,constantverbondenmethet
internetwaardoorhetmogelijkisgigan-tischefilmarchieventedownloadennaarmijnlaptop,rechtstreeksindetimelinevandefilm.Ditprocesisdermateinspi-rerend,datheteenhelenieuwestijlvancinemabegintopteleveren,diehetfilmischeequivalentgenoemdkanwordenvanvoornoemdemuzikalesampling-technieken.Onlinekaneenfilmnuookeenheeleigenlevengaanleidenophetinternet,metgebruikma-kingvanvideogame-technieken(viaPlaystationofX-Box).Alsineenhuiska-mer,ongeachtwanneeropgenomen,detelevisieaanstaatdankanhettoestelindedesbetreffendescènedesgewenstaltijdhetlaatstenieuwsvertonen.Enalsjeeenfilmsamenwiltzienmetiemandanders,danishetmogelijkelkaaroplangeafstandteontmoetenindevirtue-
lebioscoopwaarniemandjetotzwijgenmaant.Zojewiltkandefilmjevervol-gensdirectincontactbrengenmetallerleiadditionelelagenvaninformatie,waardoornieuwewereldenontslotenkunnenwordenophetinternet,zichuitstrekkendvanplotenkarakteront-wikkelingtotbijvoorbeeldverwijzingennaareengrotergedachtegoed,ofindefilmgetoondelifestylesendedaarmeegepaardgaandeonlinemerchandising.‘Daarhebje’tal’,hoorikdeongerustelezernudenken,gevoeglijkvergetend
datfilmsentvaljarenlangvolgeproptzijnmetschaamtelozehoeveelhedenproductplacement.
Tientallenjarengeledenwerkteiksamenmetmijnmede-schrijverRemKoolhaasaaneenprojectwaarindoordecomputergegenereerdeacteursdeplaatsinnamenvandeimmerlastigesterrenvanvleesenbloed.EindelijkkondedreamfactoryvanHollywoodbeschikkenoverechteonsterfelijkesterrenindevormvandigitaleacteurs.Velejarenlater,bijhetuitkomenvanFinalFantasywaarinvoorheteerstlevensechtecomputerkaraktersover-tuigenderollenspeelden,washetTomHanksdiemetveelmisbaaraandealarmbeltrok.Slechtseenpaarjaarlaterwerdhijzelfdevolledigdigitale
deradiozenderstevernieuwenont-stonddeonafhankelijkeauteursrech-tenorganisatieBMImetalsgevolgdatrhythm&bluesenrock&rolleengrotevluchtnamen.Hetzelfdesoortkortzich-tigheidleiddeertoedatHollywoodSony’ssuperieureBetamax-videorecor-deruitdemarktjaagdeuitangstvoordediefstalvanhuncopyrights.DaardoorisdewereldtientallenjarenopgezadeldmethetinferieureVHS-formaat.Hetzounogeenpaarjaardurenvoordiezelfdestudio’szichplotselingmeteenschokrealiseerdendatdeverkoopenverhuurvanvideo-tapesvandeeneopdeanderedagmeerdandehelftvanhuninkomstenvertegenwoordigde.Vanvideogamestotenmethetinternetzijndergelijkeverkeerdeinschattingenvandetoe-komstdenorminHollywood.
Filmmakerszelfhebbenerookvelejarenovergedaanvoorzijbijvoorbeelddekwaliteitenvanvideoonderkenden.Toenikooitmijneerstevideo-experi-mentenaanRobbyMüllerlietzienverteldehijmeoverWimWenders’bezwaardatvideo,integenstellingtotfilm,nietecht‘bestond’omdatereenvertaalslagnodigwasviadeelektronicaomhetbeeldzichtbaartemaken.Tenslottezouhettweetal,zoalsbekend,onderdemeestveelgeprezengebrui-kersvanhetmediumgerekendwordenenheeftdigitalevideoinmiddelsgeleidtoteenheelnieuwsoortvanonafhan-kelijkecinema.Maartegendietijdwarendepioniers,waaronderik,alweerjarenbezigdegrenzenvanhetmediumteverleggennaarhetdomeinvandecomputerwaareensimulatie
vandewerkelijkheidondertussenopgroteschaaldigitaalinkaartgebrachtwerd,metalleondertussenbekendegevolgenvandien.
ToenikdeeerstecatalogusvansampledsoundsmaaktevoorhetmuziekinstrumentEmulator,trommel-denweeenhelestoetvanmusiciop.Eenharpiste,eenpaukenist,eentubaspeler,enzovoort.DestudiowasalseenarkvanNoachvolmusicidieiedereenpaartoonladderskwamenspelenomvervolgensmethetdoordevakbondvastgesteldeminimumbedragvan$73,50naarhuisgestuurdteworden.Geenvandemusicibeseftewaterpreciesplaatsvonddiemiddag.Totheteenpaarjaarlatereenvoldongenfeitwasdat90%vanallemuziekgemaaktvoordeAmerikaansetelevisienietlangerwerduitgevoerddoorlivemusici,maarmetbehulpvaneenelektronischinstrumentwaarmeeeentoetsenisteencompleetfilharmonischorkestkannabootsen.Zoverschaftedevleugeldienogsteedsinmijnhuiskamerstaatooitdeklankenvoorduizendenpianopar-tijen,waaronderhitsvantallozebands.Zieligvoordiestudiomusicizoujedenken,maarhetwashetbeginvaneennieuwemuzikaleontwikkelingdieondertussenhelenieuwegenresalssampling,hiphopenelektronicainhetlevenheeftgeroepeneniedereeninstaatsteltomvoorweiniggeldzijneigenmuziektemaken.Eenandervoorbeelduitdefilmindu-strie:terwijlikaljarengebruikmaaktevannon-linearemontagetechniekenwashetdetaakvaneenbijeenpost-productiebedrijfwerkendevriendom
Handleidingvoordetoekomst
![Page 23: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/23.jpg)
42
Filmmakersendetoekomst
43
DestemeeromdatHegelinzijntijdnogopgeenenkelemanierkonwetenhoezeerdeaandemensheidterbe-schikkingstaandebrainpowerinhetcomputertijdperkexponentieelzoutoenemen.InhetlichtvanHegelsprofetischeintuïtiezalduidelijkwordendatwiedewereldvanvandaagalsnogwensttebeschouwenzonderdedigitalemetafoorinaanmerkingtenemen,nietlangerdeeluitmaaktvanhetdoorHegelgesuggereerdebrein,engedoemdistotinlengtederdageninzinlozediscussiestevervallen.Datlijktmeeenpassendbesluitvoordezepolemiek.MetdankaanPhilvanTongerenenSchokkendNieuws.
stervanRobertZemeckis’PolarExpress.Ikhebonlangszelfaaneenaantalprojectenmetvirtuelekaraktersgewerktenikkanervangetuigendatdezeontwikkelingverbazingwekkendstimulerendisvoorzoweldefilmmakeralsdeacteurswiergebarentaal,ge-zichtsuitdrukkingenenstemmendedigitalepersonagestotlevenbrengen.Ikkanmegeenenkelesituatieherinne-renwaarinikmetmeerpleziermetacteursgewerkthebdanindeafwezig-heidvanbelichters,kabelsjouwers,verhuiswagensenrijdendetoiletten.EenenthousiastboekoverderelatietusseneenacteurenzijnvirtuelekarakterisonlangsgeschrevendoorAndySerkisdieo.a.GollumtotlevenbrachtinTheLordoftheRings.Maarwatuiteindelijkdebelangrijksteraisond’êtrezalblijkentezijnvoordigitaleacteurs,ishetfeitdatzijintegenstellingtothunevenknieënvanvleesenbloedinteractiefzijn!Ooklocatieswordensteedsmeervervangendoorvirtualreality.Wantevenzeeralsacteursinnaturadetoegevoegdewaardemissenvanhetdigitaletijdperk,hebbendeindewer-kelijkheidgesitueerdelocatieshetnadeeldatzijnochinteractiefbezochtkunnenwordendoordesteedsmeervirtueelwerkendefilmmakers,nochdoordejeugdigeafvalligenonderhetpubliekdienietlangergenoegenne-menmetdetraditionelepassievekijkersrol.Waaronzefilmrecensentzichnoghetmeestdrukoverlijkttemakenisdatikinmijnenthousiasmehebaangekon-digddat‘heteeuwenoudestandaardre-pertoire’toeisaanvervangingdooreen
‘nieuwemythologie.’‘Detechniekgeeftinhoudaandevorm,nietaandeinhoudvaneenfilm’,schrijfthijschamper,alsofdevooruitgangvandetechniekzelfgeeninhoudzoukunnenzijn.Niemandkanvolhoudendathettegen-overelkaarplaatsenvanduimenwijsvingergeenepischeconsequentiesheeftgehadvoordemenselijkesoort.Endeevolutievanhetfilmmediumheeftgeleidvanflikkerend,geluidloostheaterinblikendehighspeedblun-dersinslapstickfilms,totdefeillozeindecomputergecreëerdeactiescènesvanPixarsTheIncredibles.Indenaas-tetoekomst,alsfilmshunpubliekbereikenviadezelfdesatellietofkabelalsdetv,detelefoonofhetinternet,endeverschillendemediazullenversmel-tentotbitsenbytesuithetgigantischedigitalearchiefdatiedereentoegangzalverschaffentotalles,zulleneronge-twijfeldnieuwemythesontstaanoverdetoekomstigebewonersvancyber-space.
Inplaatsvanaltijdmaarweerindeverdedigingtewordengedrongendoorbehoudendegeesten,leekhetmeeeninteressantetwistomterondersteu-ningvanmijnomstredenvisieopdetoekomst(dieoverigensaltijdisuitge-komen)teradetegaanbijdebefaamdefilosoofHegelmetwienswerkiktoe-valliginaanrakingkwam.TotmijnverrassingsuggereerdedeDuitsedenkerinzijnmetafysischegeschriftendatdewerkelijkheidinwezeneengigantischbreinisdatprobeertzichzelftebegrijpen,ietswaarhetvolgenshemtenslotteinzalslagen.EenaanzienlijkverlichterideedusdandeMatrix-films.
42
Handleidingvoordetoekomst
![Page 24: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/24.jpg)
45
WOORDENLIJSTDIGITALE MEDIADenieuwemedialevereneenhoopnieuwewoordenop.Hierondertreftueenverklarendewoordenlijstaanmettermendiegebezigdwordeninhetnieuwemediatijdperk.DezewoordenlijstwerdeerdergepubliceerdinhetmagazinevandeVerenigingvanNieuweFilm-enTelevisiemakers(NFTVMBlad05)enissamengestelddoorFredBuddhing.
BeeldbellenFunctieop(mobiele)telefoonwaarmeejebeeldengeluidtegelijkertijdkanverzenden.
Bluetooth Destandaardvoordraadlozever-bindingentussenapparatenopkorteafstand.MetBluetoothkunjebijvoor-beeldadresgegevens,foto’senfilm-pjestussenmobieletelefoonsuitwis-selen.Zoishetmogelijkomnaaralleapparatendiezichineenbepaaldeomgevingbevindentegelijkeenfotooffilmpjetesturen.
BrowserProgrammawaarmeejekuntsurfenoverhetinternet.Bijvoorbeelddeprogramma’sInternetExplorer,Safari,Netscape.
CacheGeheugenineencomputerofopeenwebserverdatsnellerendirectertoegankelijkisdandeeigenlijkeopge-slagengegevens.
Wanneerjeinformatieophaaltviahetinternet,wordthetindecachegeplaatst,zodatdesitedevolgendekeersnellerlaadt.Wiljedecacheopjeeigencomputervernieuwen,bijvoorbeeldalsjedewebpaginawiltverversen?DrukdanopSHIFTenF5.Decachevaneenwebserverisalleentevernieu-wendoordebeheerder.
CommunityPlatformvaneengroepmensendieeenvirtuelegemeenschapvormenenmetelkaarcommunicerenviahetinternet.Ineencommunityisspecifiekeinformatietevindenoverbepaaldeonderwerpen.Voorfilmskunjebijvoorbeeldterechtbijwww.inetfilm.com.
CrossmediaEenmethodeomeenverhaaltevertellenviaeencombinatievanmedia.Mensenkunnenhetverhaalbijvoorbeeldvolgenoptelevisie,radio,internetenhunmobieltje.
![Page 25: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/25.jpg)
46
Filmmakersendetoekomst
47
IPTVInternetProtocolTelevisioniseenmanieromtelevisieviahetinternetaantebieden.BijIPTVkunnenkijkersviaeencomputerfilmsbestellen,betalenendezeonmiddellijkbekijken.
GPRSGeneralPacketRadioService,netwerkwaarmeejeopeensnelleengoedkopemaniermobieledatakuntverzendenenontvangen.BijGPRShebbengebruikersaltijdeenconstanteverbindingmethetnetwerkenhoevendusmaareenkeerverbindingteleggen.Technischgezienhoudtdegebruikerdeverbindingookalleenmaarbezetopmomentendaterdaadwerkelijkgebruikvanwordtge-maakt.Daardoorwordtdecapaciteitbeterbenutenkanjedusmeerdatategelijkuitwisselen.
MMSMultimediaMessagingServiceisdemultimedialeopvolgervanSMS.Hiermeekunjetekst,geluidenbewe-gendofstilstaandbeeldsamenverstu-reninéénbericht.VoorhetversturenvaneenMMS-berichtisdeondersteu-ningvaneenGPRS-netwerken-abon-nementnodig.
PodcastenVodcastSysteemwaarmeeaudiobestanden,bijvoorbeeldradioshowsofmuziekpro-gramma’sbeschikbaarzijnophetinternet.GebruikerskrijgentelkensautomatischberichtalsereennieuwePodcastophetinternetgeplaatstisinhuninteressegebied(bijvoorbeeldfilm,dierenofpolitiek).DetermpodcastingiseensamentrekkingvaniPod,de
draagbaremedia-spelervanApple,en‘broadcasting’.HoeweldetechnologienietalleenbruikbaarismetdeiPod,washetsuccesvandeiPodeenbelang-rijkestapindeontwikkelingvanpod-casting.AlseenPodcastbehalveaudioookbewegendbeeldbevatheetheteenVodcast.Ziewww.podcast.netendepodcastopwww.atomfilms.com.
RSS ReallySimpleSyndicationiseensoft-wareprogrammawaarmeejegeatten-deerdwordtopnieuweberichtendieopeensiteverschijnen.JekuntjemeteenRSS-readergratis‘abonneren’opbepaaldeinteressegebieden,bijvoor-beeldeconomieoffilm.Elkekeeralsereennieuwberichtoverfilmofecono-miewordtgeplaatst,ziejedatinjeRSS-reader.HetvoordeelvanRSSisdatjenieuwsennieuweberichtenvanverschillendewebsitesineenoogop-slagkuntscannen,zonderdatjenaareenwebsitehoefttesurfen.
StreamingmediaTechnologieomaudioenvideouittezendenviahetinternet.Ditkanlive,degebruikervaltdanmiddeninhetpro-grammadatopdatmomentwordtuitgezondenofon-demand,hetpro-grammastartdanwanneerdebezoe-kerhetwil.Eenwebsitemetstreamingfilmsiswww.youtube.com.Opwww.fabchannel.comkunjedankzijstreamingvideocompleteconcert-registratiesinParadisobekijken.
SocialsoftwareWebsitewaaropjecontacteneninfor-matiekandelenmetjouwdigitale
vriendengroependevriendengroepvanjouwvrienden.Zoontstaannetwerkenvanmensenmeteenzelfdeinteresse-gebied.VoorbeeldenzijnMyspace,HyvesenOrkut.Speciaalvoordeonaf-hankelijkefilmmakeriserIndieLoop:http://social.indiewire.com.
SettopboxElektronischapparaatdateencompu-terverbindtmeteentelevisieenhetsignaaldecodeert,zodatdigitaleinfor-matieopdeaangeslotentelevisietezienis.Hetsignaalvandeexternebronnenkanbestaanuitvideo,audio,en/ofinteractievespellen.ViaeensettopboxzijnbijvoorbeeldIPTV-pro-gramma’senwww.uitzendinggemist.nltezienopjetelevisie.Meteenspecialeafstandbedieningkanjesurfenopjetv.Eensettopboxisnodigomdigitaletelevisieteontvangen.
UploadHetverzendenvanbestandenvaneenlokalecomputernaareenwebserver.Bijvoorbeeldombestandenopinternetvooriedereentoegankelijktemaken.Opwww.post-videoart.comkaneenfilmmakerzijneigenfilmpjeuploaden.AllebezoekersvanPostVideoArtkunnendefilmvervolgensdownloadenenbekijken.
UMTSUniversalMobileTelecommunicationsSystemwordtgezienalsdeopvolgervoorGPRSenwordtookdederdegeneratie(3G)mobielecommunicatiegenoemd.UMTSisnietsmeerdaneenaantalafsprakentussenaanbiedersvanverschillendemobielenetwerken.
UMTSbiedteengrotereverbindings-snelheidvoorhetdistribuerenvanaudioenvideo.
WebserverCentraleomgevingmetbestandsruimtewaaropveelwebsiteswordenbewaard.
UsergeneratedcontentVormvanburgerjournalistiek.Detekstenenhetbeeldmateriaalopeenwebsitewordengemaaktenonder-houdendoorbezoekers,zondertussen-komstvaneenwebredactie.Voorbeeldiseengroepsweblog,zoalswww.digg.com,endeinternet-encyclo-pediewww.wikipedia.nl.
Woordenlijstdigitalemedia
![Page 26: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/26.jpg)
BIJLAGENCijfersgepresenteerdtijdensDagvandeToekomst
BiografieënsprekersDagvandeToekomst
Links
MedewerkersDagvandeToekomst
49
![Page 27: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/27.jpg)
CIJFERS
CijfersgepresenteerdtijdensDagvandeToekomst
Bevolkingsopbouw Nederland (leeftijd)
Prognose 2010 2020 2030 2040 2050
TotaalNL 16.462.450 16.799.820 17.021.880 17.020.110 16.905.910
0–20jaar 3.938.635 3.772.088 3.742.869 3.831.635 3.800.855
20–65jaar 10.042.388 9.839.220 9.489.285 9.171.310 9.408.654
65jaarenouder 2.481.432 3.188.512 3.789.723 4.017.160 3.696.403
%0–20jaar 23,9 22,5 22,0 22,5 22,5
%20–65jaar 61,0 58,6 55,7 53,9 55,7
%65jaarenoouder 15,1 19,0 22,3 23,6 21,9
Bron:CBS
Bevolkingssamenstelling (allochtone bevolking)
Prognose 2010 2020 2030 2040 2050
Westersallocht. 1.463.139 1.644.452 1.812.252 1.999.615 2.226.070
Niet-westersa. 1.830.620 2.103.410 2.354.492 2.591.597 2.799.585
Allocht.bev.tot. 3.293.759 3.747.863 4.166.743 4.591.212 5.025.655
%allochtonen
(t.o.v.totaal)
20,0 22,3 24,5 27,0 29,7
Bron:CBS
PC-gebruik (in 2004)-personeninbezitvaneenPCmetinternet73%-personeninbezitvaneenPCzonderinternet9%-PCwordtgebruiktvoor:•e-mailen82% •chatten,telefoneren26% •zomaarwatsurfen40% •zoekennaarspecifiekeinformatie85% •kopen/bestellenindelaatstedriemaanden32%Bron:CBS
Penetratie van nieuwe vormen van tv kijken (2e helft 2005)-Digitaleontvangst(huishoudensmetschotel,KPNdigitaletvofdigitaleontvan-genkabel)17%
-TelevisiekijkenviadePC8%-Bezitharddiskrecorder4%
Prognose % huishoudens in bezit van hard disk recorder
2006 2007 2008 2009 2010
10% 15% 23% 33% 50%
Bron:SKO
TV kijken via Uitzending gemist (aantal opgevraagde streams)
Juli2004 Nov2004 Maart2005 Juli2005 Nov2005 Maart2006
300.000 950.000 1.700.000 2.500.000 3.950.000 4.000.000
Bron:PubliekeOmroep,Uitzendinggemist,HetOnderzoek,16mei2006
Filmmakersendetoekomst
50 51
![Page 28: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/30.jpg)
LINKS
TechniekBastiaanHoutkooper http://www.zebrafilm.infoNSC http://www.cinematography.nlREDCamera http://red.comReflecmedia http://www.reflecmedia.comArricamera http://www.arri.comUltraHigh-DefinitionTVSystemhttp://www.nhk.or.jp/strl/english/index.htmlFOR-A(videostabilizer) http://www.for-a.comCodexDigital(mediarecorder) http://www.codexdigital.comThomsonViper http://www.thomsongrassvalley.comproducts/camerasDedoWeigertFilm(LEDlight)http://www.dedoweigertfilm.deMarkRoberts(motioncontrolledcamera)http://www.mrmoco.comIBC www.ibc.orgRVM http://www.rvm.nlAntics http://www.antics3d.comMotek/CaféDeWereld http://www.e-motek.comGuerrillaGames http://www.guerrilla-games.comPhilips3DSolutions http://www.3dsolutions.philips.com
OverigCBS http://www.cbs.nlSKO http://www.kijkonderzoek.nlPubliekeOmroep http://www.omroep.nl
HerbertBlankesteijn http://www.blankesteijn.com
HCCMagazine http://www.hccmagazine.nlDocsOnline http://www.docsonline.tvJosdeMul www.demul.nlReneDaalder http://www.renedaalder.com
MEDEWERKERS DAG VAN DE TOEKOMSTDeorganisatievandeDagvandeToekomstwasinhandenvanGerPoppelaarsJurriënRoodMartijnMeweJanetteKolkemaGuyMolinMathvanDuurlingRichardMeintjensElinevanHagen
ModeratorenGerPoppelaarsenJurriënRoodVerslagPatrickMinks
FotografieJanicaDraisma
StandhoudersrandprogrammaDagvandeToekomstAntics(SteveBreeze)BBPLightbv(BjörnBruijnPlomp)Philips3DSolutions(WaltherRoelen&GrazinaSeskeviciute)ScreenService(PieterjanvandenBerg&WilliamPennings)ViperHD-camera(BastiaanHoutkooper)
Filmmakersendetoekomst
56
![Page 31: FILM MAKERS FILM MAKERS EN DE TOEKOMSTfiles.goc.nl/files/pdf/Film en TV/07 film en tv... · een presentatie over computer anima-ted storyboards naast een lezing over de mogelijk veranderde](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042711/5f7c6ddfb78aa2323216acbf/html5/thumbnails/31.jpg)
Dit is een publicatie van de Dutch Directors Guild naar aanleiding van de Dag van de Toekomst die op 30 september 2006 plaatsvond.