fil 1 - aralin 14 at 17 buod
TRANSCRIPT
ARALIN 14 AT 17
BUOD
ARALIN 14A. PAGBASA PARA SA PANGUNAHING IDEYA PANGUNAHING PUNTO = PANGUNAHING IDEYA
1. Pagtukoy sa pagkakaiba ng pangunahing ideya at tiyak na detalye 2. Pagtukoy sa pangunahing ideya ng talata
PasaklawPabuod
B. Pagkilala sa mga detalye 1. Pagtukoy sa mahahalagang detalye 2. Aproksimasyon ng mga detalyeng may kaugnayan sa bilang
C. Paghahambing, Paghihinuha, Pagbibigay ng kongklusyon, at Paghatol
1. Paghahambing 2. Paghihinuha 3. Paggawa ng kongklusyon 4. Paghatol
D. EstiloMga elemento:1. Debelopment ng mga ideya2. Kalidad ng tunog3. Elementong biswal4. Mga pangungusap5. Mga salita6. Imahen7. Tayutay8. Alusyong literari
E. Tono at Mood
a. Pagbasa para sa Pangunahing Ideya
Ano ba ang Pangunahing Ideya?
Pangunahing ideya
Pamaksang Pangugusap
Unahan Gitna Wakas
Hindi Tuwirang inilalahad
Napansin ng mga tanod na ang matandang nakatira sa may creek ay may mapupula at magang mata kaya tila nahihirapan itong tumingin lalo na sa maliwanag. Maputla rin ito at mukhang laging nanghihina. Ngunit ang nakababahala ay nang masaksihan nila itong umubo ng dugo kaya naman sila ay agad na humingi ng tulong sa pinakamalapit na ospital. Nang malaman nila ang sakit ng matanda, inilapit nila ito sa lokal na pamahalaan ng kanilang bayan at sa Philippine Tuberculosis Society.
A.1 Pagtukoy sa pagkakaiba ng
Pangunahing Ideya at Tiyak na Detalye
Tiyak na Detalye
Tiyak na Detalye
Mahalagang detalye Sumusuporta Nagpapalawak
- Kapag mataas ang lebel ng kolesterol delikado na sa sakit sa puso.
- May saturated fat sa butter at lard, pies, cakes at biscuits, fatty cuts ng karne, sausages at bacon, at keso at cream.
- Ang saturated fat ay nakukuha sa iba’t ibang pagkain at maaari itong magpataas sa kolesterol sa dugo.
- Sa mantika hindi rin nawawala ang saturated fat.
Sa ngayon, napatunayan ang pagiging masipag ng mga Pilipino dahil sa mahigit 11 milyong overseas Filipino workers (OFWs) na nagtatrabaho sa iba't ibang bansa sa daigdig. Isa ang mga Pilipino sa mga pinakagustong manggagawa dahil sa kanilang katangian ng pagiging masipag. Ayon sa Bangko Sentral ng Pilipinas, umabot sa $14.7 bilyon ang naipadalang salapi ng mga OFW sa Pilipinas noong 2007. Dahil dito, ang masisipag na Pilipinong ito ay isang mahalagang bahagi ng ekonomiya ng bansa.
A. 2 Pagtukoy sa pangunahing ideya ng talata
1. Pasaklaw na talata 2. Pabuod na talata
1. Pagtukoy sa Pangunahing Ideya ng Pasaklaw na Talata
-Nagsisimula sa pamaksang pangungusap.
-Sumusunod ay mga detalye.
Subukang Hanapin ang Pangunahing :Ideya ng Pasaklaw na Talata
Ang buhay kolehiyo ay sadyang napakahirap. Bilang isang estudyante sa kolehiyo, kailangan mong matutong magsikap mag-isa dahil walang tutulong sayo kundi ang sarili mo lang. Kailangan mo rin talagang magsunog ng kilay para makakuha ng mataas na marka. At ugaliing magbasa ng aralin na napag-aralan at mapag-aaralan palang.
Upang matukoy ang pangunahing ideya:
• Tignan kung magkakaugnay ang mga salita sa talata.• Tignan ang nauulit na salita.• Hanapin ang pamaksang
pangungusap na nagpapahayag ng pangunahing ideya.
Pangunahing Ideya (pamaksang pangungusap)
Pantulong na detalye
Pantulong na detalye
Pantulong na detalye
Pantulong na detalye
Pantulong na detalye
Subukang Hanapin ang Pangunahing :Ideya ng Pasaklaw na Talata
• Ang buhay kolehiyo ay sadyang napakahirap. Bilang isang estudyante sa kolehiyo, kailangan mong matutong magsikap mag-isa dahil walang tutulong sayo kundi ang sarili mo lang. Kailangan mo rin talagang magsunog ng kilay para makakuha ng mataas na marka. At ugaliing magbasa ng aralin na napag-aralan at mapag-aaralan palang.
2. Pagtukoy sa Pangunahing Ideya ng
Pabuod na TalataPabuod na Talata Naglalahad ng mga detalye at ibinibigay ang pangunahing ideya sa bandang hulihan nito.
Ayon sa pananaliksik ng mga estudyante sa Flos Carmeli Institution of Quezon City, malaki ang epekto ng problema sa pamilya sa pag-iisip ng mga estudyante. Dahil dito, hindi sila makapagpokus sa klase. Maaari rin makaapekto ang ugali ng isang estudyante sa kanyang pag-aaral. Kapag ang isang estudyante ay tamad at ayaw matuto, makakakuha ito ng mababang marka o minsan wala pa nga. Kaya naman, ang kapaligiran at pag-uugali ay sanhi ng mga bumabagsak at mababang marka ng mga estudyante.
Pantulong na Detalye
Pantulong na Detalye Pantulong na Detalye
Pantulong na Detalye
Pantulong na Detalye Pantulong na Detalye Pangunahing Ideya (Pamaksang pangungusap)
B. Pagkilala sa mga Detalye
-Detalye - pangunahing ideya - punto ng awtor - detalyeng hindi mahalaga -palamuti -makadagdag ng interes
B. 1 Pagtukoy sa Mahalagang Detalye
-Kaugnayan ng detalye sa pangunahing ideya
- Sumsuporta sa pangunahing ideya o palamuti lamang?
B. 2 Aproksimasyon ng mga Detalyeng may kaugnayan sa
Bilang
-Pang suporta sa pangunahing ideya- Tignan ang hustong bilang at gumawa ng pagtatantiya
C. Paghahambing, Paghihinuha, Pagbibigay ng kongklusyon, at Paghatol
1. Paghahambing2. Paghihinuha3. Paggawa ng kongklusyon4. Paghatol
Paghahambing
-dalawa o higit pa na aytem -mahalagang katangian -pagkakatulad/pagkakaiba
Paghihinuha/Panghuhula
Ikalawang paraan upang maging aktibo sa pagbabasa
ay paghihinuha ng kaugnayan na hindi binanggit ng awtor.
Paggawa ng Konklusyon
Ikatlong paraan ng pag-iisip na naglalahat ukol sa paksa.
Paghatol
Ikaapat na paraan ng pag-iisip na lumilinang sa sarili sa pagbibigay ng hatol ukol sa nilalaman ng binabasa.
D. ESTILO- Paraang kung paano ipinahahayag ng awtor ang kanyang sarili
MGA ELEMENTO AYON KAY PORTER PERRIN:
1. 1. Debelopment ng mga ideya – paglinang ng awtor ng kanyang iniisip
pabuod o pasaklaw?2. Kalidad ng tunog – tunog ng salita kung
binabasa ng malakas3. Elementong biswal – paggamit ng
espasyo at hugis sa kahulugan
4. Mga pangungusap – paano binuo ang pangungusap?
5. Mga salita – maiikli o mahahabang salita? Pamilyar o di pamilyar na mga salita?
6. Imahen – nailarawan ba ang mensahe sa iyong diwa?
7. Tayutay – masining na paggamit ng salita
8. Alusyong literari – mga siniping pahayag
E. Tono at Mood
Tono (tone)
- Paraan ng manunulat upang iparamdam ang kanyang nadarama
Mood
-Damdaming ipinadarama
ARALIN 17Kasanayan sa Pagsulat
Ano ba ang pagsulat?
The World’s Writing Systems- Peter Daniels
The Blackwell Encyclopedia of Writings Systems- Florian Coulmas
A History of Writing- Steven Roger Fischer
Ang sistema ng pagsulat ay fanksyunal
Biswal na pamamaraan=wikaSimboliko=kultura at mga tao
*The writing systems of the world- Florian Coulmas-iskripto at ortograpiya-simbolikong sistema ng kahalagahang panlipunan
Paghahanap ng Pokus: Proseso ng Pagsulat
Kahalagahan: - Organisasyon ng mga ideya- Magkaroon ng mabisa at produktibong iskema
Proseso ng Pagsulat1. IMBENSYON – paglikha ng paksa
^ KLASTERING
PAGLILISTA >
Sa mga manunulat ng mga kolum sa dyaryo o mga artikulo sa mga magasin, kinakailangan nila ng mga paksa para sa kanilang mga susunod na isusulat.
Halimbawa
Ang pangangalap ng mga posibleng paksa para sa mga magasin na pandalaga gamit ang paglilista (isahan o grupong gawain)
1. Mga usong damit (fashion)2. Mga lugar kung saan makakabili ng mga
murang damit, sapatos bag at mga palamuti3. Mga tips sa hairstyle, makeup, o pag-aayos
sa sarili4.5. 6.
Klastering/Pagmamapa ng mga ideya para sa mga posibleng paksa para sa mga pandalagang magasin (isahan o grupong
gawain)
DAMIT
BAG
SAPATOS
MGA PAKSA PARA SA MGA
PANDALAGANG MAGASIN
FASHION TRENDS
MGA BAGONG
TINDAHAN
BRAINSTORMING PARA SA MGA POSIBLENG PAKSA PARA SA MGA PANDALAGANG MAGASIN
• Kadalasan, ito ay ginagawa ng higit sa isang tao dahil kailangan nito ng pagpapalitan ng mga ideya.
2. Pangangalap ng impormasyon
3. Pag-oorganisa
BALANGKASI. IntroduksyonII. KatawanIII. Kongklusyon
4. Pagsulat ng Burador Ang mananaliksik ay handa nang magsulat ng unang burador ng sulating pananaliksik kung ang mga datos at mga
materyales ay kumpleto na.
5. Pagrerebisa: muling pagsusuri sa ideya
6. Proofreading
http://doug-stern.com/blog/tag/proofreading/