სახელმძღვანელო ენერგეტიკულ პროექტებისგენდერული ასპექტების შეფასებისთვის

თბილისი, 2016

2

სახელმძღვანელო მომზადდა მწვანე ალტერნატივას პროექტის „გენდერული საკითხები ენერგოსექტორის განვითარებაში“ ფარგლებში. პროექტი დაფინანსებულია The Both ENDS ფინანსური მხარდაჭერით.

სახელმძღვანელოში გამოთქმული მოსაზრებები გამოხატავს მწვანე ალტერნატივას პოზიციას და არ შეიძლება განხილულ იქნეს The Both ENDS შეხედულებათა ამსახველად.

© მწვანე ალტერნატივა, 2016

3

სარჩევი

შესავალი ..................................................................................................................................... 4ენერგეტიკა და გენდერი .............................................................................................................. 4ენერგეტიკული პროექტების ზემოქმედება გენდერზე .................................................................... 5გენდერული ზემოქმედების შეფასების ინსტრუმენტი ...................................................................... 7საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების მოთხოვნები გენდერთან მიმართებაში .......................... 5ბოლოსიტყვაობა .......................................................................................................................... 9

პროექტის გენდერული შეფასების კითხვარი ყველა ტიპის ინფრასტრუქტურული და ენერგეტიკული პროექტისთვის ............................................................................................................................. 101. გენდერული საკითხების ინტეგრირება პროექტის ყველა ეტაპზე ................................................ 102. კითხვარი პროექტების მართვაში გენდერული ინტეგრაციის ხარისხის შეფასებისთვის ............. 132.1 პროექტის განმახორციელებელი კომპანიის პოლიტიკა ........................................................... 132.2 მიწასთან და იძულებით განსახლებასთან დაკავშირებული საკითხები ...................................... 142.3 მშენებლობის ზემოქმედების შეფასების კითხვარი .................................................................. 163. ენერგეტიკის სექტორის პროექტის გენდერული ზემოქმედების შეფასების კითხვარი ................. 19

4

შესავალი

წინამდებარე სახელმძღვანელო განკუთვნილია ქალთა ჯგუფებისთვის, არასამთავრობო ორგანიზაციებისთვის, სამოქალაქო აქტივისტებისთვის, რათა მათ ადვილად შეძლონ გენდერული ასპექტების შეფასება სხვადასხვა ტიპის ენერგეტიკულ პროექტებში.

აღსანიშნავია, რომ რიგ შემთხვევებში ადვილია გენდერული ზემოქმედების იდენტიფიცირება პროექტის დაწყებისას, ხოლო სხვა შემთხვევებში მნიშვნელოვანია საპროექტო დოკუმენტაციის და გადაწყვეტილების მიღების პროცესის დეტალური ანალიზი პოტენციური ზემოქმედების გამოსავლენად. ნებისმიერ პროექტს რომელსაც გააჩნია გარემოსდაცვითი და სოციალურ-ეკონომიკური ზემოქმედება აქვს გენდერული ზემოქმედება, მნიშვნელოვანია ამ ზემოქმედების დროული დანახვა და შემარბილებელი ღონისძიებების განხორციელება.

სახელმძღვანელო ორი ნაწილისგან შედგება, პირველი ნაწილი განიხილავს ენერგეტიკასა და გენდერს შორის ურთიერთდამოკიდებულებას, გენდერული ზემოქმედების შეფასების ინსტრუმენტის არსს, ხოლო მეორე ნაწილი წარმოადგენს პრაქტიკულ სახელმძღვანელო მითითებს პროექტების გენდერული ზემოქმედების ანალიზისთვის.

ენერგეტიკა და გენდერი

ენერგეტიკა ტექნოლოგიური სფეროა და მამაკაცების დომინირების სფეროდ ითვლება1. საზოგადოების სტერეოტიპული წარმოდგენების შედეგად, სექტორში დასაქმებული ქალების როლი პრაქტიკულად მარგინალურია, ისევე როგორც იმ ქალთა რიცხვი რომელთა პროფესია დაკავშირებულია ენერგეტიკასთან (მეცნიერული, გადაწყვეტილების მიმღები, საინჟინრო და სხვ.) ყველაფერი ეს ქმნის სექტორში პროექტების განხორციელებისა და დაგეგმვის პრაქტიკას, სადაც ქალთა მონაწილეობა პრაქტიკულად უგულებელყოფილია.

ამასთან, აღსანიშნავია, რომ ქალებსა და მამაკაცებს სხვადასხვა ენერგეტიკული საჭიროებები გააჩნიათ, რაც გამომდინარეობს როგორც განსხვავებული საყოფაცხოვრებო როლებიდან, ასევე კრიზისების დროს პასუხებისა და დაძლევის მექანიზმების სხვაობით. შესაბამისად, ქალების და სხვა მოწყვლადი ჯგუფების გადაწყვეტილების მიღების პროცესში. აქტიური ჩართულობის გარეშე შესაძლებელია მივიღოთ პროდუქტები, რომლებიც არ პასუხობს არსებულ საჭიროებებს და ხშირ შემთხვევაში იწვევს ძალაუფლების გადანაწილებას, როგორც ოჯახში, ასევე საზოგადოებაში და რიგ შემთხვევებში ზრდის უსამართლობას.

მნიშვნელოვანია, გენდერულად მგრძნობიარე ენერგეტიკული პოლიტიკის ჩამოყალიბება და განხორციელება, რაც შეესაბამება როგორც კაცების, ასევე ქალების საჭიროებებს. გენდერული თანასწორობის ზრდა ენერგეტიკის სექტორში უნდა მოხდეს ენერგოპოლიტიკის ჩამოყალიბების ადრეულ სტადიებზე, ასევე კონკრეტული პროექტების დაგეგმვისას. ამ ყველაფერს შესაძლებელია მოჰყვეს მთელი რიგი უარყოფითი შედეგები, მაგ. ენერგიის ხელმისაწვდომობის (მზარდი ტარიფები ელექტროენერგიაზე, შეშის ხელმისაწვდომობა) პრობლემა უფრო მეტად მოქმედებს ქალებზე, ვიდრე მამაკაცებზე. ხოლო გენდერული ფაქტორების გაუთვალისწინებლობამ გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებში მკვეთრად გაზარდა სიღარიბის ფემინიზაცია, რასაც თან დაერთო მამრობითი სქესის მუშახელის მიგრაცია და პროექტებისაგან დაზარალებული მოსახლეობის ფიზიკური თუ ეკონომიკური იძულებითი განსახლება2.

აღსანიშნავია ისიც, რომ საქართველოში, ისევე როგორც მთელ მსოფლიოში, ქალები უდიდესი უმრავლესობა, დასაქმების შემთხვევაშიც, სრულად პასუხისმგებელია შიდა მეურნეობის

1 http://unohrlls.org/custom-content/uploads/2016/10/4.-ECREEE-Situation-Analysis-of-Energy-and-Gender-Issues-full-report.pdf2 The Feminisation of Poverty in Transition Countries: Evidence from Subjective Data, http://miau.gau.hu/osiris/content/docs/fao_seminar/women/feminizationofpovertyppr.13A.SVS.pdf

5

წარმართვაშიც. რეგიონში მცხოვრები ქალებისთვის, ხშირად, ეს გამოიხატება არა მხოლოდ საჭმლის მომზადებაში, აგრეთვე შეშის ან სხვა საწვავის შეგროვებაში. იმის გათვალისწინებით, რომ შენობის შიდა დაბინძურება საჭმლის მომზადებისას შეშის ღუმელში მძიმედ აისახება ქალებისა და გოგონების ჯანმრთელობაზე3. ეს პრობლემა საკმაოდ მძიმეა საქართველოშიც, სადაც რეგიონში მცხოვრები მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი მოიხმარს შეშას საჭმლის მომზადებისა და გათბობის მიზნით4.

შესაბამისად, მნიშვნელოვანია რომ ენერგეტიკული პოლიტიკის როგორც პოლიტიკური, ასევე ეკონომიკური, სოციალური და გარემოსდაცვითი ასპექტების გენდერული განზომილება სრულად იყოს შესწავლილი და წარმოდგენილი. აღსანიშნავია, რომ ენერგიის მოხმარებისა და წარმოების ზემოქმედება ქალებისა და კაცების ჯანმრთელობაზე განსახვავებულია, შესაძლოა გამოიწვიოს სხვადასხვა ტიპის დაავადებები. გაუმჯობესებულმა ხელმისაწვდომობამ ენერგოსერვისებზე შესაძლებელია შეამციროს უთანასწორობა ქალებსა და კაცებს შორის, მდიდარ და ღარიბ მოსახლეობას შორის, ასევე სხვა ჯგუფებს შორის, რაც პოზიტიური შედეგია. თუმცა ფინანსურ რესურსებზე და მექანიზმებზე ხელმისაწვდომობის ნაკლებობა, ქმნის სიტუაციებს, რის შედეგადაც ქალებს და სხვა მოწყვლად ჯგუფებს ნაკლები ხელმისაწვდომობა აქვთ მდგრად ენერგიასა და ენერგოეფექტურობის სერვისებზე.

ამ წინააღმდეგობის გადასალახავად მნიშვნელოვანია, ისეთი ენერგოპოლიტიკის შემუშავება, რომელიც ხელს შეუწყობს გენდერულ თანასწორობას ამ სექტორში. სქესის მიხედვით სეგრეგირებული მონაცემების შეგროვება და ანალიზი ხელს უწყობს, ენერგო პოლიტიკის ჩამოყალიბების მწვავე საკითხების განსაზღვრას, პოლიტიკის ალტერნატივების შემუშავებას, გადაწყვეტილების მიღებისას სწორი არჩევანის გაკეთებას, პოლიტიკის წარმატებულ განხორციელებას.

ენერგეტიკულ პროექტებში გენდერული მეინსტრიმინგის მიზანია:

ქალებისა და მამაკაცების თანაბარი წარმომადგენლობა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში პოლიტიკისა და პოლიტიკური ინსტრუმენტების შემუშავებისას, რათა ენერგიის წარმოების არსებული მოდელი ჩანაცვლდეს მდგრადი ენერგიის მოდელით;

ენერგიის წარმოებისა და მოხმარებისას გენდერული ზემოქმედების გავლენის შერბილება და ცხოვრების ხარისხის ზრდა;

ქალებისა და მამაკაცებისთვის ახალი შესაძლებლობების იდენტიფიცირება დასაქმებისა და შემოსავლების კუთხით განახლებადი ენერგიების და ენერგოეფექტურობის ახალი ტექნოლოგიების დანერგვის გზით;

ქალებისა და მამაკაცებისთვის თანასწორი შესაძლებლობების არსებობა ენერგიის წარმოებისა და მოხმარების, გარემოს დეგრადაციას შორის კავშირების, არსებული პრობლემების გადაჭრის გზებზე ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის კუთხით.

ენერგეტიკული პროექტების ზემოქმედება გენდერზე სხვადასხვა ტიპის ენერგეტიკული პროექტების გენდერული ზემოქმედება განსხვავებულია. შესაბამისად, წარმოუდგენელია საუბარი რაღაცა ერთი ტიპის გენდერულ ზემოქმედებაზე. არსებობს ზემოქმედება, რომელიც ახასიათებს თითქმის ყველა ტიპის დიდ ენერგეტიკულ პროექტებს და შეუძლია უარყოფითად იმოქმედოს საზოგადოებაში და ოჯახებში ძალთა გადანაწილებაზე. ზოგ ენერგეტიკულ პროექტს შესაძლებელია უფრო მეტი ზეგავლენა ჰქონდეს მოსახლეობაზე (მაგ.

3 საქართველოში სიკვდილიანობა თანახმად, ატმოსფერული და ჰაერის შიდა დაბინძურების შედეგად შეადგენს დაახლოებით 300-ს, ყოველ 100000 კაცზე, https://www.weforum.org/agenda/2016/07/these-countries-are-affected-most-by-air-pollution/. 4 სათბობი შეშის მოთხოვნა მიწოდებისა და პოტენციალის შეფასება, CENN,

6

ჰიდროენერგეტიკა, მილსადენები, ნავთობისა და გაზის მოპოვება და ა.შ.), ხოლო ნაწილს ნაკლები (მაგ. მზის და ქარის ენერგეტიკა).

განსაკუთრებით, პრობლემატურია დიდი ენერგეტიკული პროექტების ზემოქმედება გენდერზე და მასთან დაკავშირებულ ასპექტებზე.

კაშხლების მსოფლიო კომისიის კვლევებით დადგენილია, რომ რეზერვუარების და მათთან დაკავშირებული ინფრასტრუქტურის მშენებლობამ შესაძლოა არაპროპორციული გავლენა იქონიოს ქალებზე და კაცებზე. „დაგეგმვის პროცესის გენდერული სიბრმავის შედეგად, დიდი კაშხლების პროექტები ძირითადად გენდერულ ურთიერთობებში არსებულ დისბალანსს ეფუძნება. კაშხლებმა შესაძლოა მეტი გენდერული უთანასწორობა გამოიწვიოს პროექტის ზემოქმედების ქვეშ მყოფი თემებში, ქალებზე სოციალური ხარჯების არაპროპორციული წილის დაკისრებით, ან სარგებლის უსამართლო გადანაწილების გზით“5.

დიდი მშენებლობები, მათ შორის კაშხლები, მილსადენები, დისპროპორციულად ახალისებს მამაკაცების დასაქმებას. ქალები და კაცები ტიპურად შემოსავლებს სხვადასხვანაირად ხარჯავენ, შესაბამისად შემოსავლებისა და დასაქმების ცვლილებამ შეიძლება მნიშვნელოვანი ზეგავლენა იქონიოს ინვესტიციებზე ჯანმრთელობაში, საკვებში და განათლებაში. თუმცა უფრო ხშირად დამატებითი ფინანსური რესურსების გაჩენა, აძლიერებს მამაკაცის როლს ოჯახში, ზრდის დაძაბულობას და ძალადობას6.

მუშათა ბანაკების გაჩენამ დასახლებულ პუნქტებთან, სადაც ძირითადად ჩამოსული მამაკაცები ცხოვრობენ შესაძლოა გამოიწვიოს ქალებთან მიმართებაში ძალადობის, ასევე ტრეფიკინგისა და პროსტიტუციის, სექსუალური გზით გადამდები დაავადებების, მათ შორის აივ ინფექციის და შიდსის ზრდა.

ხშირად იმიგრანტი მუშები არღვევენ თემების მთლიანობას ახალი ტრადიციების, რელიგიების თუ სოციალური ჩვევების შემოტანით, ასევე ზრდიან ადგილობრივ სერვისებზე (ჯანდაცვის ობიექტები, პოლიცია,) საცხოვრებელზე და ინფრასტრუქტურაზე ზეწოლას. მართალია, ამ შემთხვევაში ზემოქმედება კაცებზე და ქალებზე თანაბარია, მაგრამ ქალები უფრო მეტად განიცდიან ხოლმე, განსაკუთრებით როცა საქმე ეხება მათი პასუხისმგებლობის ქვეშ არსებულ საკითხებს, მაგ. ოჯახისთვის ჯანდაცვის მომსახურეობის უზრუნვეყლყოფა7.

გენდერული ფაქტორების გაუთვალისწინებლობის შემთხვევაში, პრობლემები შეიძლება წარმოიშვას აგრეთვე მიწის კომპენსაციის დროს. მთელ რიგ ქვეყნებში, მიწა, რომელსაც იყენებენ კომპანიები, როგორც წესი ეკუთვნის და რეგისტრირებულია მამაკაცებზე, რის შედეგადაც ხშირად ქალები იჩაგრებიან და ვერ ღებულობენ სამართლიან ანაზღაურებას.

აგრეთვე, ხშირად ლიმიტირებულია ქალების მონაწილეობა საზოგადოების მონაწილეობის პროცესში. ერთის მხრივ, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს თემის სოციალურ-კულტურული თავისებურებით, მაგ. ეთნიკურ უმცირესობებში ქალების მონაწილეობა საჯარო განხილვებში შესაძლებელია შეზღუდული იყოს თემში არსებული ტრადიციებით8. თუმცა მეორეს მხრივ, ქალთა მონაწილეობა შესაძლებელია შეიზღუდოს ცუდად დაგეგმილი პროცესის გამოც9, რის შედეგადაც ქალებმა უარიც კი შეიძლება განაცხადონ საჯარო შეხვედრებში მონაწილეობაზე.

5 WCD 2000, p. 114 6 BOOM TIME BLUES – Big Oil Gender Impact, http://www.genderaction.org/images/boomtimeblues.pdf7 Gender Dimensions of the Extractive Industries:, http://siteresources.worldbank.org/EXTOGMC/Resources/eifd8_gender_equity.pdf8 http://greenalt.org/news/case-study-gender-impacts-of-nenskra-hydro-power-plant/9 ნენსკრას case studies

7

გენდერული ზემოქმედების შეფასების ინსტრუმენტი

თითოეული ენერგეტიკული პროექტის დაგეგმვისას, მნიშვნელოვანია გენდერული ანალიზის მომზადება, რომელიც შეისწავლის ზემოთ აღნიშნულ გამოწვევებს, როგორც პოლიტიკურ-ეკონომიკური, ასევე სოციალური და გარემოსდაცვითი კუთხით.

ენერგოპროექტების განხორციელების საუკეთესო პრაქტიკა გულისხმობს, თითოეული პროექტისთვის გენდერული ანალიზის/შეფასების მომზადებას, რომელიც ინტეგრირებულია გარემოსდაცვითი და სოციალური ზემოქმედების დოკუმენტში, რომელიც მზადდება გარემოზე ზემოქმედების შეფასების პროცესში.

აღსანიშნავია, ისიც, რომ სხვადასხვა ტიპის ენერგეტიკული პროექტების ზემოქმედება ძირეულად განსხვავებულია. რაც უფრო დიდია პროექტის სოციალური ზემოქმედება მოსახლეობაზე (მაგ. კაშხლების პროექტი, რომლის შედეგადაც ხდება, ადამიანების იძულებითი გადასახლება), მით დიდია გენდერული ზემოქმედების მასშტაბიც.

გენდერული შეფასება გვეხმარება თავიდან ავიცილოთ, მინიმუმამდე დავიყვანოთ, შევამსუბუქოთ და შევარბილოთ უარყოფითი ზემოქმედება, ქალების გაძლიერებისა და მათი მონაწილეობის ხელშეწყობის, ასევე სარგებელზე სამართლიანი წვდომის და კონტროლის გზით.

იმისათვის, რომ უზრუნველყოფილი იქნეს გენდერული ზემოქმედების შეფასების მაღალი ხარისხი, პროექტის განმახორციელებელმა უნდა უზრუნველყოს:

1. მონაცემთა შეგროვება:

• ფონური მონაცემები – სქესის მიხედვით სეგრეგირებული მონაცემების შეგროვება და პროექტის ზეგავლენის ქვეშ მყოფი თემების სოციალურ–ეკონომიკური სტატუსის შესწავლა;

• კონტექსტის, მათ შორის სოციალურ–ეკონომიკური სტატუსის კვლევა (სიღარიბის შეფასება, ადამიანის უფლებათა დაცვის შეფასება; კაშხლების ზეგავლენის ქვეშ მყოფი თემების კონტექსტის ანალიზი);

2. რისკების იდენტიფიციკაცია და ქალთა საჭიროებების კვლევა – იმ ფაქტორების გაანალიზება, რომლებიც გავლენას ახდენენ გენდერულ განსხვავებებზე, შრომის გადანაწილებაზე და ა.შ;

3. რეკომენდაციების შემუშავება და გენდერული სტრატეგიის მომზადება.

საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების მოთხოვნები გენდერთან მიმართებაში

ყველა საერთაშორისო საფინანსო ორგანიზაცია (მსოფლიო ბანკი, ევროპის საინვესტიციო ბანკი, აზიის განვითარების ბანკი და ა.შ), მოითხოვს გარემოზე და სოციალური ზემოქმედების შეფასებაში გენდერული ზემოქმედების შეფასების ინტეგრირებას. სამწუხაროდ, საქართველოს კანონმდებლობა არ უყენებს მსგავს მოთხოვნას პროექტის განმახორციელებლებს. ისევე როგორც, არ ითხოვს სოციალური ზემოქმედების შეფასების შესწავლას. თუმცა, საქართველოში თითქმის ყველა ინფრასტრუქტურული პროექტი, განსაკუთრებით ენერგეტიკის სექტორში ხორციელდება საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების მხარდაჭერით.

მსოფლიო ბანკი (World Bank), აზიის განვითარების ბანკი (ADB), ასევე საერთაშორისო საფინანსო კორპორაცია (IFC) და ევროპის რეკონსტრუქციის და განვითარების ბანკი (EBRD), ითხოვენ გენდერულ თანასწორების ხელშეწყობას, როგორც კონკრეტული პროექტების, ასევე რიგ შემთხვევებში საბიუჯეტო და სექტორალური დახმარების, აგრეთვე ტექნიკური დახმარების პროგრამების დაფინანსებისას.

8

მაგ. ADB–ის გენდერისა და განვითარების პოლიტიკის ძირითადი ელემენტები მოიცავს გენდერულ ანალიზს, გენდერულ დაგეგმარებას, მეინსტრიმინგს და გენდერული დღის წესრიგის განსაზღვრას. ADB–ს საქმიანობამ წევრ ქვეყნებში უნდა უზრუნველყოს გენდერის და განვითარების შესახებ ცნობიერების ზრდა და მიმართულია ქალთა სტატუსის გაუმჯობესებისკენ, ხოლო საინვესტიციო პროექტების განხორციელებისას, პროექტის განმახორციელებელმა სავალდებულოდ უნდა მოამზადოს გენდერული სამოქმედო გეგმა და განახორციელოს მისი მონიტორინგი. ADB–ს ევალება გაცემული სესხის მონიტორინგი და გენდერთან დაკავშირებული სარგებელის გამოვლენა.

მსოფლიო ბანკი და საერთაშორისო საფინანსო კორპორაცია განხილავენ გენდერს, როგორც დამატებით დისკრიმინაციის ფაქტორს სხვადასხვა ჯგუფებისთვის. იმ შემთხვევებში, სადაც კანონმდებლობა და პრაქტიკა აქტიურად ჩაგრავს ქალებს და/ან სხვა ჯგუფებს, პროექტის განმახორციელებელს სთხოვენ ქალებისა და სხვა მოწყვლადი ჯგუფების დაცვას. შესაბამისად, მსესხებელმა უნდა უზრუნველყოს გენდერულად მგრძნობიარე სოციალური ანალიზის მომზადება პროექტის შემუშავებისას.

ევროპის რეკონსტრუქციის და განვითარების ბანკის (EBRD) გენდერული პრიორიტეტები საკმაოდ მოკრძალებულია, თუმცა კერძო სექტორის მიერ განხორციელებულ პროექტებში მოთხოვნილია გენდერული შეფასების ჩატარება. რაც გულისხმობს საჭიროებათა შესწავლას და ინვესტიციების გენდერული ზემოქმედების შეფასებას, ფონური სქესობრივად სეგრეგირებული მონაცემების შემუშავებას, გაზომვის ინდიკატორების და მონიტორინგის ინსტრუმენტების შემუშავებას.

EBRD–ის გარემოსდაცვითი და სოციალური პოლიტიკის თანახმად10, გენდერთან დაკავშირებული ყველა პოტენციური რისკი და შესაძლებლობა, რომლებიც ენერგეტიკული პროექტების განვითარებასთან, მოდერნიზაციასა და ოპერირებასთან ასოცირდება, მკაფიოდ და სისტემატურად უნდა იქნეს იდენტიფიცირებული ბუნებრივ და სოციალურ გარემოზე ზემოქმედების შეფასების ფარგლებში“.

EBRD–ის გენდერული სახელმძღვანელოს11 თანახმად, ნებისმიერი განვითარების პროექტის გენდერული ზემოქმედება განხილულ უნდა იყოს იმ შესაბამისობის სტანდარტის ფარგლებში, რომლებიც წინამდებარე საქმიანობის განხორციელებას ეხება. EBRD-ს გარემოსდაცვითი და სოციალური შეფასებისა და მართვის სტანდარტი (PR1) ასევე ეფუძნება ოთხ ძირითად პრინციპს, რომლის მიზანიცაა გენდერული ზემოქმედების სწორი შეფასება:

გენდერული ცნობიერება – გენდერულად ნეიტრალური ზემოქმედება არ არსებობს; კონსულტაცია; მონაწილეობა; უფლებამოსილება.

ევროკავშირის კანონმდებლობა და პოლიტიკები მხარს უჭერს გენდერულ თანასწორობას როგორც ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებათა კრიტიკულ ასპექტს. გენდერული თანასწორობის ვალდებულებები გაბნეულია მთელ რიგ საერთაშორისო ხელშეკრულებებში და ევროკავშირის დირექტივებში, მათ შორის თანაბარი ანაზღაურება, ხელმისაწვდომობა სამუშაოზე, ორსულობის და დედათა უფლებები, დეკრეტული შვებულება, სოციალური და შრომითი უსაფრთხოება და სხვა.

შესაბამისად, ევროკავშირი საქართველოს ასოცირების ხელშეკრულების ხელმოწერით, ასევე ავიღეთ ვალდებულება გენდერული თანასწორობის ელემენტების დანერგვისა ჩვენს კანონმდებლობაში. ხოლო საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების დღის წესრიგი 2014-2017 ხაზგასმით ითხოვს, „გენდერული თანასწორობის გაუმჯობესებას და სოციალურ, პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ცხოვრებაში ქალთა და მამაკაცთა თანასწორი მოპყრობის უზრუნველყოფას“; იმისთვის,

10 http://www.ebrd.com/who-we-are/our-values/environmental-and-social-policy/implementation.html%20 11 http://www.ebrd.com/downloads/sector/gender/Gender_toolkit_matrix2.pdf

9

რომ ჩანაწერი განხორციელდეს, ყველა ინფრასტრუქტურულ თუ ენერგეტიკულ პროექტებს უნდა ჩაუტარდეთ გენდერული შეფასება და გაიწეროს კონკრეტული გზები გენდერული თანასწორების უზრუნველყოფისთვის.

საქართველოს მთავრობის მიერ დაგეგმილია 114 ჰიდროელექტროსადგურისა და რამდენიმე თბოელექტროსადგურის (მათ შორის ქვანახშირის) მშენებლობა. მოსახლეობის ნაწილისთვის ამ პროექტების განხორციელება მიუღებელია სხვადასხვა ფაქტორების (იძულებითი განსახლების, ბუნებრივ რესურსებზე ხელმისაწვდომობის, უსაფრთხოების, ჯანმრთელობაზე ზემოქმედების და სხვ.) გამო. ქალები, საკმაოდ დიდ როლს ასრულებენ საპროტესტო მოძრაობაში. მათ გააჩნიათ, საკმაოდ ბევრი არგუმენტი ენერგეტიკულ პროექტებთან მიმართებაში, თუმცა ეს ხმები ხშირად იკარგება და არ მიდის კომპანიებისა და მთავრობამდე.

შესაბამისად, არასამთავრობო ორგანიზაციების და სამოქალაქო ჯგუფების მიერ პროექტების გენდერული ზემოქმედების შეფასება, ხელს შეუწყობს ერთის მხრივ, კონკრეტულ პროექტებთან მიმართებაში სიტუაციის გამოსწორებას და აგრეთვე ხელს შეუწყობს უფრო მაღალი სტანდარტის დამკვიდრებას, როგორც საკანონმდებლო დონეზე ასევე პრაქტიკაში.

მნიშვნელოვანია, სისტემურად შევაფასოთ ენერგეტიკული პროექტები გენდერული თვალთახედვით და ვუზრუნველყოთ ქალთა წუხილებისა და მოსაზრებების ინტეგრირება საპროექტო დოკუმენტაციაში მათი კარდინალური ცვლილების ან ალტერნატივების განხორციელებისთვის. ენერგეტიკულ პროექტებში გენდერული ასპექტების ინტეგრირების შეფასებისას, უნდა შევაფასოთ პროექტის განხორციელების თითოეულ ეტაპი - დაგეგმვა, განხორციელება, მონიტორინგი და შეფასება. აგრეთვე კონკრეტული ენერგეტიკული პროექტისთვის დამახასიათებელი გენდერული ზემოქმედება, კომპანიის მართვაში გენდერული ასპექტების ინტეგრირება და ა.შ.

ბოლოსიტყვაობა რასაკვირველია არ გვაქვს პრეტენზია რომ ეს კითხვარები სრულად მოიცავს ენერგეტიკულ პროექტებთან დაკავშირებულ ყველა რისკს. თუმცა გამოვთქვავთ იმედს, რომ მათ შეუძლიათ შეასრულონ გარკვეული გზამკვლევის როლი პროექტების გენდერული ზემოქმედების სისტემატიზირების თვალთახედვით, შემდგომში მათი ადვოკატირების მიზნით.

მწვანე ალტერნატივა მოხარული იქნება იმუშაოს ქალთა ჯგუფებთან, სხვადასხვა არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, სამოქალაქო აქტივისტებთან ენერგეტიკული და ინფრასტრუქტურული პროექტების გენდერული ასპექტების შეფასებისთვის, რათა მოვახერხოთ კონკრეტულ პროექტებთან მიმართებაში წამოჭრილი პრობლემების გადაწყვეტა. ამასთან, იმედს ვიტოვებთ, რომ ერთობლივი მუშაობის შედეგად შევძლებთ ეს სტანდარტები დავგეგმოთ უკვე საკანონმდებლო დონეზე.

10

პრო

ექტი

ს გე

ნდერ

ული

შეფ

ასებ

ის კ

ითხვ

არი

ყველ

ა ტი

პის

ინფ

რას

ტრუქ

ტურ

ული

და

ენერ

გეტი

კულ

ი პრ

ოექ

ტისთ

ვის

ქვემ

ოთ მ

ოცემ

ული

კითხ

ვები

დაგ

ვეხმ

არებ

ა შე

ვაფა

სოთ

პროე

ქტში

გენ

დერუ

ლი

ასპე

ქტებ

ის ი

ნტეგ

რირე

ბა.

ამ კ

ითხვ

არით

ქალ

ებსა

და

მამა

კაცე

ბს

ეძლ

ევათ

შეს

აძლ

ებლ

ობა

მონა

წილ

ეობა

მიი

ღონ

პროე

ქტის

დაგ

ეგმვ

ის, გ

ანხო

რციე

ლებ

ისა

და შ

ეფას

ების

ეტა

პებშ

ი. შ

ეფას

დეს

რამდ

ენად

შეე

საბა

მება

და

გეგმ

ილი

პროე

ქტი

საერ

თაშო

რისო

კან

ონმდ

ებლ

ობას

, როგ

ორ ა

რის

შესწ

ავლ

ილი

პროე

ქტის

შედ

ეგად

გენ

დერუ

ლი

ზემო

ქმედ

ება,

რა

ღონი

სძიე

ბები

ა შე

მუშა

ვებუ

ლი

უარყ

ოფით

ი შე

დეგე

ბის

თავი

დან

ასაც

ილებ

ლად

, აგ

რეთვ

ე ქა

ლთა

გა

ძლიე

რები

სათვ

ის

და

მათი

ჩა

რთულ

ობის

ზრ

დისთ

ვის

გადა

წყვე

ტილ

ების

მიღ

ების

პრო

ცესშ

ი

1. გ

ენდ

ერულ

ი სა

კით

ხები

ს ინ

ტეგრ

ირებ

ა პრ

ოექ

ტის

ყველ

ა ეტ

აპზე

დაგ

ეგმვ

ის

ეტაპ

ზე

(წინ

ასაპ

რო

ექტო

დ

ოკუ

მენტ

აციი

სა

და

გად

აწყვ

ეტილ

ების

მიღ

ების

პრ

ოცე

სის

საფ

უძვე

ლზე

) დ

იახ

არა

შენი

შვებ

ი

შეეს

აბამ

ება,

თუ

არა

პროე

ქტი

ადამ

აინი

ს უფ

ლებ

ათა

საერ

თაშო

რისო

და

ცვის

კან

ონმდ

ებლ

ობას

?

არსე

ბობს

, თუ

არა

ქვე

ყნის

გენ

დერუ

ლი

ანალ

იზი

(შემ

უშავ

ებულ

ი სა

ერთა

შორი

სო

საფი

ნანს

ო ინ

სტიტ

უტის

ან

მთ

ავრო

ბის

მიერ

)?

(დოკ

უმენ

ტი

უნდა

აა

ნალ

იზებ

დეს

გენდ

ერულ

ურ

თიერ

თობე

ბს,

მათ

დინა

მიკა

ს და

არ

სებუ

ლ

უთან

ასწო

რობა

ს პო

ლიტ

იკურ

ი,

სამა

რთლ

ებრი

ვი,

გეოგ

რაფი

ული,

ეკო

ნომი

კური

, ის

ტორი

ული

და/ა

ნ სო

ციალ

ური

თვალ

თახე

დვით

)

საპრ

ოექტ

ო დო

კუმე

ნტაც

ია

მოიც

ავს,

თუ

არ

ა გე

ნდერ

ული

უთან

ასწო

რობი

ს შე

ფასე

ბას?

შეგრ

ოვებ

ულია

, თუ ა

რა სქ

ესის

მიხე

დვით

სეგრ

ეგირ

ებულ

ი მონ

აცემ

ები

და

გაან

ალიზ

ებულ

ია,

თუ

არა

როგო

რც

ფონუ

რი

ინფო

რმაც

ია,

რომე

ლსა

ც და

ეფუძ

ნება

პრო

ექტი

ს მი

ზანი

და

დიზა

ინი?

შეეს

აბამ

ება,

თუ

არა

პროე

ქტი

შესა

ბამი

სი ს

აერთ

აშორ

ისო

საფი

ნანო

ს ინ

სტიტ

უტის

/ევრ

ოკავ

შირი

ს/სა

ქართ

ველ

ოს

კანო

ნმდე

ბლობ

ას

გარე

მოს

დაცვ

ის, ჯ

ანმრ

თელ

ობის

დაც

ვის,

შრო

მითი

უსა

ფრთხ

ოები

ს და

სხვ

. სექ

ტორე

ბში?

პროე

ქტის

ამ

ოცან

ებში

გა

ნსაზ

ღვრუ

ლია

, თუ

არ

ა გე

ნდერ

ული

უთან

ასწო

რობი

ს აღ

მოფხ

ვრა?

11

პროე

ქტის

გე

ნდერ

ულად

ნე

იტრა

ლურ

ი ამ

ოცან

ები,

რა

მდენ

ად

ემყა

რება

ფაქ

ტებს

ა და

მკა

ფიოდ

ჩამ

ოყალ

იბებ

ულ ა

რგუმ

ენტე

ბს?

ქალ

ების

ა და

კაც

ების

საჭ

იროე

ბები

და

პრიო

რიტე

ტები

რამ

დენა

დ არ

ის გ

ათვა

ლის

წინე

ბულ

ი სპ

ეციფ

იური

ამო

ცანე

ბის

შესრ

ულებ

ისთვ

ის

განს

აზღვ

რულ

ქმ

ედებ

ებში

(მ

ათ

შორი

ს სო

ფლის

, ქა

ლაქ

ის

მაცხ

ოვრე

ბელ

თა ს

პეცი

ფიურ

ი მა

ხასი

ათებ

ლებ

ი)?

განს

აზღვ

რულ

ია, თ

უ არ

ა ქმ

ედებ

ები,

რათ

ა უზ

რუნვ

ელყო

ფილ

იქნ

ეს

პროე

ქტის

მიზ

ნები

ს შე

სახე

ბ ქა

ლებ

ისა

და კ

აცებ

ის ი

ნფორ

მირე

ბა?

ქალ

ების

თვის

ინ

ფორმ

აციი

ს მი

წოდე

ბის

სირთ

ულის

შე

მთხვ

ევაშ

ი (კ

ულტუ

რულ

ი,

ეთნი

კური

თა

ვისე

ბურე

ბები

), და

გეგმ

ილია

, თუ

არ

სპ

ეცია

ლურ

ი ქმ

ედებ

ები

ამ ს

ირთუ

ლეე

ბის

გადა

სალ

ახად

?

ცვლ

ის, თ

უ არა

არსე

ბულ

გენდ

ერულ

როლ

ებსა

და პ

ასუხ

ისმგ

ებლ

ობებ

ს პრ

ოექტ

ში ქ

ალებ

ისა

და კ

აცებ

ის თ

ანაბ

არი

ჩართ

ულობ

ა?

დაგე

გმილ

ია,

თუ

არა

პროე

ქტით

არ

სებუ

ლი

გენდ

ერულ

ი უთ

ანას

წორო

ბის

აღმო

ფხვრ

ა?

შეფა

სებუ

ლია

, თუ

არ

ა რო

გორც

ქა

ლებ

თან,

ას

ევე

კაცე

ბთან

მი

მართ

ებაშ

ი პრ

ოექტ

ის მ

ოკლ

ევად

იანი

სარ

გებე

ლი

ან ზ

ემოქ

მედე

ბა,

აგრე

თვე

ხანგ

რძლ

ივვა

დიან

ი შე

დეგე

ბი?

განხ

ილულ

ია,

თუ ა

რა დ

აუგე

გმავ

ი უა

რყოფ

ითი

ზემო

ქმედ

ების

ა და

შე

დეგე

ბის

შესა

ძლებ

ლობ

ა რო

გორც

ქა

ლებ

თან,

ას

ევე

კაცე

ბთან

მი

მართ

ებაშ

ი?

შეფა

სებუ

ლია

, თუ

არა

ე.წ

. გე

ნდერ

ულად

ნეი

ტრალ

ური

ამოც

ანებ

ის

ხანძ

გრლ

ივვა

დიან

ი შე

დეგე

ბი?

შემუ

შავე

ბულ

ია,

თუ

არა

ხარი

სხობ

რივი

და

რა

ოდენ

ობრი

ვი

ინდი

კატო

რები

ხა

ნგრძ

ლივ

ვადი

ანი

გენდ

ერულ

ად

სენს

იზიტ

იური

შე

დეგე

ბისა

და/

ან ს

არგე

ბლის

შეფ

ასებ

ისთვ

ის?

არსე

ბობს

, თუ

არა

ხარი

სხობ

რივი

და

რაოდ

ენობ

რივი

ინდ

იკატ

ორებ

ი ქა

ლებ

ის დ

ა კაც

ების

მონა

წილ

ეობი

ს შეს

აფას

ებლ

ად გა

დაწყ

ვეტი

ლებ

ის

მიღე

ბის

პროც

ესში

?

შემუ

შავე

ბულ

ია,

თუ ა

რა ს

ქესო

ბრივ

ად ს

ეგრე

გირე

ბულ

ი გა

ზომვ

ადი

ინდი

კატო

რები

, რა

თა

შეფა

სდეს

ქა

ლებ

ისა

და

კაცე

ბის

როლ

ი და

გეგმ

ილ ს

აქმი

ანობ

ებში

(ბენ

ეფიც

იარე

ბი, დ

ასაქ

მებუ

ლებ

ი და

სხვ

.)?

12

აღწე

რს, თ

უ არ

ა სა

პროე

ქტო

დოკუ

მენტ

აცია

მექ

ანიზ

მებს

, რომ

ელთა

გა

მოყე

ნება

შეს

აძლ

ებელ

ია ს

ოცია

ლურ

-ეკო

ნომი

კური

, გე

ნდერ

ული,

გა

რემო

სდაც

ვითი

, კულ

ტურუ

ლი უ

ფლებ

ების

დარ

ღვევ

ის შე

მთხვ

ევაშ

ი?

(მაგ

. სახ

ალხო

დამ

ცველ

ი, ს

აერთ

აშორ

ისო

საფი

ნანს

ო ინ

სტიტ

უტებ

ის

ანგა

რიშვ

ალდე

ბულ

ების

მექ

ანიზ

მები

, სას

ამარ

თლო

და ს

ხვ.)

ინტე

გრირ

ებულ

ია,

თუ

არა

პროე

ქტის

დო

კუმე

ნტაც

იაში

მს

გავს

ი პრ

ოექტ

ების

გან

ხორც

იელ

ების

საუ

კეთე

სო პ

რაქტ

იკა?

პრო

ექტი

ს წი

ნასა

პრო

ექტო

დ

ა სა

ზოგა

დო

ების

მო

ნაწი

ლეო

ბის

ეტაპ

ის ა

ნალ

იზი

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ები

შეტა

ნილ

ია,

თუ

არა

პროე

ქტში

ცვ

ლილ

ებებ

ი,

საზო

გადო

ების

მო

ნაწი

ლეო

ბის ე

ტაპზ

ე წარ

მოდგ

ენილ

ი შენ

იშვნ

ების

ა და კ

ომენ

ტარე

ბის

საფუ

ძველ

ზე?

პრო

ექტი

ს მო

ნიტო

რინ

გი/შ

ეფას

ება

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ები

პროე

ქტის

მო

ნიტო

რინგ

ის/შ

ეფას

ების

თვის

გა

მოიყ

ენებ

ა,

თუ

არა

შემუ

შავე

ბულ

ი გე

ნდერ

ულად

სენ

სიტი

ური

ინდი

კატო

რები

?

ხელ

მისა

წვდო

მია,

თუ ა

რა პრ

ოექტ

ის გა

ნხორ

ციელ

ების

/მონ

იტორ

ინგი

ს/შე

ფასე

ბის

ანგა

რიშე

ბი ყ

ველ

ა და

ინტე

რესე

ბულ

ი მხ

არის

თვის

, მა

თ შო

რის

მოწყ

ვლად

ი ჯგ

უფებ

ისთვ

ის, ქ

ალებ

ისა

და კ

აცებ

ისთვ

ის?

პროე

ქტის

გან

მახო

რციე

ლებ

ელი

იხილ

ავს,

თუ

არა

მონი

ტორი

ნგის

ან

გარი

შებს

მოწ

ყვლ

ად ჯ

გუფე

ბთან

, ქალ

ებსა

და

კაცე

ბთან

?

პროე

ქტის

გან

მახო

რციე

ლებ

ელი

ითვა

ლის

წინე

ბს, თ

უ არ

ა სა

კითხ

ებს

რომლ

ებიც

წამ

ოიჭრ

ება

მოწყ

ვლად

ი ჯგ

უფებ

ის, ქ

ალებ

ისა

და კ

აცებ

ის

მიერ

?

აფას

ებს,

თუ ა

რა პრ

ოექტ

ი, გე

ნდერ

ულად

სენს

იტიუ

რი ინ

დიკა

ტორე

ბის

სტატ

უსს,

პრო

ექტი

ს და

სრულ

ების

შემ

დეგ?

13

2. კ

ითხვ

არი

პრო

ექტე

ბის

მარ

თვა

ში გ

ენდ

ერულ

ი ინ

ტეგრ

აციი

ს ხა

რის

ხის

შეფ

ასებ

ისთ

ვის

ეს კ

ითხვ

არი

შემუ

შავე

ბულ

ია რ

ათა

დაგვ

ეხმა

როს

პროე

ქტებ

ის მ

ართვ

ის ს

ხვად

ასხვ

ა ას

პექტ

ებთა

ნ მი

მართ

ებაშ

ი გე

ნდერ

ული

ზემო

ქმედ

ების

ა და

ინ

ტეგრ

აციი

ს ხა

რისხ

ის შ

ეფას

ების

თვის

. ამ

სექც

იაში

შეფ

ასდე

ბა კ

ომპა

ნიის

გენ

დერუ

ლი

პოლ

იტიკ

ა, ი

ძულ

ებით

გან

სახლ

ებას

თან

და მ

შენე

ბლობ

ასთა

, სა

ზოგა

დოებ

რივი

უსა

ფრთხ

ოები

ს და

ჯან

დაცვ

ასთა

ნ და

კავშ

ირებ

ული

პრობ

ლემ

ები,

2.1

პრო

ექტი

ს გა

ნმახ

ორ

ციელ

ებელ

ი კო

მპან

იის

პოლ

იტიკ

ა

კომპ

ანიი

ს პო

ლიტ

იკა

დია

ხ არ

აშე

ნიშვ

ნები

გააჩ

ნია.

თუ

არა

კომპ

ანია

ს გე

ნდერ

ული

პოლ

იტიკ

ა?

გააჩ

ნია,

თუ

არა

კომპ

ანია

ს პო

ლიტ

იკა

სექს

უალ

ური

შევი

წროვ

ების

შე

მთხვ

ევებ

ის გ

ადაჭ

რისა

თვის

?

უტარ

დება

თ,

თუ

არა

კომპ

ანიი

ს თა

ნამშ

რომლ

ებს

გენდ

ერულ

ი ცნ

ობიე

რები

ს ამ

აღლ

ების

ღონ

ისძი

ებებ

ი?

შემუ

შავე

ბულ

ია,

თუ ა

რა ღ

ონის

ძიებ

ები,

რაც

დაე

ხმარ

ება

ქალ

ებს

აიმა

ღლონ

თა

ვისი

კვ

ალიფ

იკაც

ია

და/ა

ნ და

იკავ

ონ

წამყ

ვანი

/მმ

ართვ

ელი

თანა

მდებ

ობებ

ი?

თანა

ბრად

არ

იან,

თუ

არ

ა წა

რმოდ

გენი

ლი

ქალ

ები

და

კაცე

ბი

კომპ

ანიი

ს მმ

ართვ

ელ ო

რგან

ოში?

ღებუ

ლობ

ენ, თ

უ არ

ა ქა

ლებ

ი და

კაც

ები

თანა

ბარ

ანაზ

ღაურ

ებას

ერთ

ი და

იგი

ვე დ

ონის

პოზ

იციე

ბზე?

ეყრდ

ნობა

, თუ

არ

ა სა

მუშა

ოზე

ქალ

ისა

თუ

კაცი

ს და

ქირა

ვება

არ

ადის

კრიმ

ინაც

იულ

მიდ

გომა

ს?

პროპ

ორცი

ულია

, თუ

არა

ქალ

ების

ა და

კაც

ების

შემ

ცირე

ბა შ

ტატე

ბის

შემც

ირებ

ის შ

ემთხ

ვევა

ში?

შეუძ

ლია

თ, თ

უ არ

ა თა

ნამშ

რომლ

ებს

დაარ

სონ

პროფ

კავშ

ირი?

ღებუ

ლობ

ენ,

თუ

არა

ქალ

ი თა

ნამშ

რომლ

ები

მონა

წილ

ეობა

ს პრ

ოფკა

ვშირ

ის მ

ოღვა

წეობ

აში?

14

2.2

მიწა

სთან

და

იძულ

ებით

გან

სახლ

ებას

თან

დაკ

ავში

რებ

ული

საკი

თხე

ბი

მიწა

სთან

და

იძულ

ებით

გან

სახლ

ებას

თან

დაკ

ავში

რებ

ული

კონს

ულტა

ციებ

იდ

იახ

არა

შენი

შვნე

ბი

ეწყო

ბა, თ

უ არა

კონს

ულტა

ციებ

ი მის

აღებ

დრო

სა დ

ა ადგ

ილას

, რა

თა

უზრუ

ნველ

ყოფი

ლი

იქნე

ს ქა

ლებ

ის,

კაცე

ბის,

ას

ევე

მოწყ

ვლად

ჯგუ

ფები

ს მო

ნაწი

ლეო

ბა?

იგეგ

მება

, თუ

არ

ა გა

რკვე

ული

კომპ

ენსა

ცია

ეკონ

ომიკ

ური

განს

ახლ

ების

, რა

იმე

რესუ

რსზე

ხე

ლმი

საწვ

დომო

ბის

შეზღ

უდვი

ს,

ოფიც

იალ

ური

ან

არაო

ფიცი

ალურ

ი სა

მუშა

ოს

დაკა

რგვი

ს შე

მთხვ

ევაშ

ი?

თანა

ბარი

ა, თ

უ არ

ა კო

მპენ

საცი

ები

ქალ

ების

ა და

კაც

ების

, მო

წყვლ

ადი

ჯგუფ

ების

შემ

თხვე

ვაში

?

ფიზი

კური

გა

ნსახ

ლებ

ის

შემთ

ხვევ

აში

ეწყო

ბა,

თუ

არა

კონს

ულტა

ციებ

ი მა

სპინ

ძელ

თე

მებთ

ან

რომ

ეს

ხალ

ხი

განს

ახლ

ებულ

ი იქ

ნება

მათ

ი თე

მის/

საკუ

თრებ

ის ა

ხლოს

?

განს

ახლ

ების

გეგ

მად

იახ

არა

შენი

შვნე

ბი

შემუ

შავე

ბულ

ია, თ

უ არ

ა გა

ნსახ

ლებ

ის გ

ეგმა

?

გეგმ

ის შ

ემუშ

ავებ

ისას

მიმ

დინა

რეობ

ს, თ

უ არ

ა კო

ნსულ

ტაცი

ები

დაზა

რალ

ებულ

მოს

ახლ

ეობა

სთან

, მათ

შორ

ის ქ

ალებ

თან?

არსე

ბობს

, თუ

არა

თანა

ბარი

შეს

აძლ

ებლ

ობებ

ი ქა

ლებ

ისა

და

კაცე

ბისთ

ვის

ახალ

ი პრ

ოფეს

იები

ს ათ

ვისე

ბის

საქმ

ეში

(რაც

და

ეხმა

რება

თ ახ

ალ ა

დგილ

ას ს

ამუშ

აოს

მოძე

ბნაშ

ი)?

იძულ

ებით

ი გან

სახლ

ების

გეგმ

ის შე

სრულ

ების

მონი

ტორი

ნგის

ას,

ექცე

ვა,

თუ

არა

ყურა

დღებ

ა ქა

ლებ

ის

მიერ

წა

მოჭრ

ილ

პრობ

ლემ

ებს?

არსე

ბობს

, თუ

არა

ოფი

ცერი

ან

ორგა

ნიზა

ცია,

რომ

ლებ

იც

პასუ

ხისმ

გებე

ლნი

არია

ნ გენ

დერუ

ლ სა

კითხ

ებთა

ნ მიმ

ართე

ბაში

, მა

თ შო

რის

სექს

უალ

ურ შ

ევიწ

როებ

აზე,

ხელ

მისა

წვდო

მობა

სე

რვის

ებზე

, უთა

ნასწ

ორობ

ა სა

მუშა

ო ად

გილ

ზე დ

ა ა.

შ.

15

განს

ახლ

ების

ად

გილ

ები

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ნები

აქვთ

, თუ

არა

ნან

ახი

ქალ

ებს

ყველ

ა სო

ციალ

ური

წრიდ

ან

მომა

ვალ

ი სა

ცხოვ

რებე

ლი

ადგი

ლი

და თ

ანახ

მანი

არი

ან,

თუ

არა

აქ ც

ხოვრ

ებაზ

ე?

აქვთ

, თუ

არა

შეს

აძლ

ებლ

ობა

იძულ

ებით

გან

სახლ

ებულ

ებს

ამოი

რჩიო

ნ სა

ცხოვ

რებე

ლი

ადგი

ლი

სხვა

დასხ

ვა

ალტე

რნატ

ივებ

ს შო

რის?

არსე

ბობს

, თუ

არ

ა ახ

ალ

ადგი

ლას

ხე

ლმი

საწვ

დომო

ბა

ინფრ

ასტუ

ქტურ

აზე

(გზე

ბი, გ

ადას

ასვლ

ები,

საღ

ამოს

გან

ათებ

ა და

სხვ

ა.)?

არის

, თუ

არა

ახა

ლი

ადგი

ლი

იზოლ

ირებ

ული,

რათ

ა არ

წა

რმოი

ქმნა

ს გე

ტოს

ჩამო

ყალ

იბებ

ის რ

ისკი

?

ახალ

ადგი

ლას

არსე

ბულ

ი კულ

ტურუ

ლი გ

არემ

ო უთ

ანაბ

რდებ

ა,

თუ

არა

ძველ

ად

გილ

ას

არსე

ბულ

გა

რემო

ს გე

ნდერ

ულ

კონტ

ექსტ

თან

მიმა

რთებ

აში?

ახალ

ი სა

ცხო

ვრის

ის პ

ირო

ბები

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ნები

არის

, თუ

არა

ახალ

ადგ

ილას

ცხო

ვრებ

ის პ

ირობ

ები

მისა

ღები

? (მ

აგ.

საკმ

არის

ია ა

დგილ

ი დი

დი ო

ჯახე

ბისთ

ვის,

სან

იტარ

ული

პირო

ბები

კარ

გია,

არს

ებობ

ს ხე

ლმი

საწვ

დმობ

ა ენ

ერგი

აზე

და

სხვ)

?

მისა

ღები

ა, თ

უ არ

ა სა

ცხოვ

რებე

ლი

გარე

მო გ

არემ

ოსდა

ცვით

ი თვ

ალსა

ზრის

ით?

(მაგ

. ხო

მ არ

არი

ს ახ

ლო

განლ

აგებ

ული

მსხვ

ილი

დამა

ბინძ

ურებ

ელი

ქარხ

ნები

, ნა

გავს

აყრე

ლებ

ი და

სხ

ვ.)

16

2.3

მშენ

ებლ

ობი

ს ზე

მოქმ

ედებ

ის შ

ეფას

ების

კით

ხვარ

ი

გარ

ემო

ს დ

ეგრ

ადაც

იად

იახ

არა

შენი

შვნე

ბი

ექნე

ბა,

თუ ა

რა უ

არყო

ფითი

ზემ

ოქმე

დება

მშე

ნებლ

ობას

გარ

ემოზ

ე და

ადგ

ილობ

რივ

მოსა

ხელ

ობაზ

ე (ხ

მაურ

ი, მ

ტვრი

თ და

ბინძ

ურებ

ა,

სასო

ფლო

სამე

ურნე

ო მი

წები

ს, წ

ყლის

რეს

ურსე

ბის

დაბი

ნძურ

ება

და

სხვ)

?

აქვს

, თუ

არა

ამ

ნეგა

ტიურ

ზემ

ოქმე

დება

გან

სხვა

ვებუ

ლი

შედე

გები

ქა

ლებ

ისა

და კ

აცებ

ისთვ

ის?

ბიო

მრავ

ლაფ

ერო

ვნებ

ა დ

ა ხე

ლმი

საწვ

დო

მობა

ბუ

ნებრ

ივ

რეს

ურსე

ბზე

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ნები

ექნე

ბა, თ

უ არ

ა მშ

ენებ

ლობ

ას უ

არყო

ფითი

ზეგ

ავლ

ენა

ლან

დშაფ

ტზე

და ბ

იომრ

ავალ

ფერო

ვნებ

აზე?

ახდე

ნს, თ

უ არ

ა გა

სხვა

ვებუ

ლ ზ

ემოქ

მედე

ბას

ქალ

ებზე

და

კაცე

ბზე?

აქვს

, თუ

არა

მშენ

ებლ

ობას

უარ

ყოფი

თი ზ

ეგავ

ლენ

ა და

ზარა

ლებ

ული

მოსა

ხლეო

ბის

შემო

სავლ

ებზე

და

რა

ციონ

ზე?

(მაგ

. ეკ

ოტურ

იზმი

, არ

ამერ

ქნულ

ი რეს

ურსი

ს შე

გროვ

ება)

მაგ

. ხში

რად

ქალ

ები ა

გროვ

ებენ

სა

მკურ

ნალ

ო ბა

ლახ

ებს,

როგ

ორც

ოჯახ

ისთვ

ის ა

სევე

გას

აყიდ

ად.

ქმნი

ს,

თუ

არა

მშენ

ებლ

ობა

ბარი

ერებ

ს ად

გილ

ობრი

ვი

მოსა

ხლეო

ბისთ

ვის

სოფლ

ის მ

ეურნ

ეობი

ს სა

ვარგ

ულებ

თან,

ბუნ

ებრი

ვ რე

სურს

ებთა

ნ (მ

დინა

რე,

ტბა,

ტყე

, სა

ძოვა

რი)

ხელ

მისა

წვდო

მობი

ს თვ

ალსა

ზრის

ით?

სოცი

ალურ

ი ინ

ფრ

ასტრ

უქტუ

რის

ა დ

ა სე

რვი

სები

ს მო

შლა

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ნები

მშენ

ებლ

ობის

შედ

ეგად

, ხო

მ არ

ხდე

ბა კ

ომუნ

ალურ

ი სე

რვის

ების

(ე

ლექ

ტროო

ბა,

წყალ

ი,

ნარჩ

ენებ

ის

მართ

ვა

და

ა.შ)

შე

ზღუდ

ვა,

საზო

გადო

ებრი

ვი ტ

რანს

პორტ

ის მ

არშრ

უტის

ცვლ

ილებ

ა?

ხომ

არ მ

ოქმე

დებს

ეს

ცვლ

ილებ

ები უ

ფრო

მკვე

თრად

ქალ

ებზე

ვიდ

რე

მამა

კაცე

ბზე?

17

მიმდ

ინარ

ეობს

, თუ

არა

კონ

სულ

ტაცი

ები

ამ პ

რობლ

ემებ

ზე რ

ოგორ

ც ქა

ლებ

თან,

ისე

კაც

ებთა

ნ?

ეფუძ

ნება

, თუ

არა

ახა

ლი

კომუ

ნალ

ური

რეჟი

მები

ან

ტრან

სპორ

ტის

ახალ

ი გრ

აფიკ

ი ქა

ლებ

ის დ

ა კა

ცები

ს გა

ნსხვ

ავებ

ულ ს

აჭირ

ოებე

ბს?

იწვე

ვს,

თუ ა

რა მ

შენე

ბლობ

ა შე

ზღუდ

ვებს

გზე

ბზე

მაგ.

სას

წრაფ

ო და

ხმარ

ების

მა

ნქან

ების

თვის

, ან

ტრ

ოტუა

რებზ

ე ბა

ვშვე

ბიან

ი ქა

ლებ

ისთვ

ის დ

ა ინ

ვალ

იდებ

ისთვ

ის?

შემუ

შავე

ბულ

ია, თ

უ არ

ა სა

კოორ

დინა

ციო

გეგმ

ა რა

ც უზ

რუნვ

ელყო

ფს

ამ შ

ეზღუ

დვებ

ისა

და შ

ეფერ

ხებე

ბის

დროუ

ლ ა

ღმოფ

ხვას

?

ოჯა

ხის/

თემ

ის რ

ისკე

ბი დ

ა სა

რგე

ბელ

იდ

იახ

არა

შენი

შვნე

ბი

ექნე

ბათ,

თუ ა

რა ქა

ლებ

ს და კ

აცებ

ს სამ

შენე

ბლო

სექტ

ორში

დას

აქმე

ბის

თანა

ბარი

შეს

აძლ

ებლ

ობებ

ი?

გაზრ

დის,

თუ

არა

დისპ

როპრ

ორცი

ულად

შემ

ოსავ

ლებ

ს ქა

ლებ

ისა

და

კაცე

ბის

შემთ

ხვევ

აში?

გაიზ

რდებ

ა, თ

უ არ

ა ქა

ლთა

ეკო

ნომი

კური

მოწ

ყვლ

ადობ

ა ფა

სები

ს და

შე

მოსა

ვლებ

ის უ

თანა

ბრობ

ის ზ

რდის

შემ

თხვე

ვაში

?

მოსა

ლოდ

ნელ

ია, თ

უ არა

საოჯ

ახო

პრობ

ლემ

ების

ზრდა

(მაგ

. ბავ

შვებ

ზე

ზრუნ

ვის

განა

წილ

ებაშ

ი უთ

ანაბ

რობი

ს კი

დევ

უფრო

ზრდ

ა, მ

უშებ

ში

რომლ

ებიც

მუშ

აობე

ნ ცვ

ლებ

ად შ

ეიძლ

ება

გაიზ

არდო

ს დე

პრეს

ია,

ალკო

ჰოლ

იზმი

, ჯან

მრთე

ლობ

ის პ

რობლ

ემებ

ი)?

მშენ

ებლ

ობა

უქმნ

ის, თ

უ არ

ა პრ

ობლ

ემას

სოც

იალ

ურ ი

ნტეგ

რაცი

ას დ

ა სა

ზოგა

დოებ

რივ

ღირე

ბულ

ებებ

ს? მ

აგ. ძ

ირით

ადად

მამ

აკაც

ების

თვის

შე

მოსა

ვლებ

ის ზ

რდამ

შეი

ძლებ

ა გა

მოიწ

ვიოს

აზა

რტულ

ი თა

მაშე

ბის,

პრ

ოსტი

ტუცი

ის, ბ

ავშვ

ებზე

და

ქალ

ებზე

ძალ

ადობ

ის ზ

რდა

და ა

.შ.

18

მუშა

თა

ბანა

კები

დია

ხარ

აშე

ნიშვ

ნები

გამო

იწვე

ვს,

თუ

არა

უარყ

ოფით

ზე

მოქმ

ედებ

ას

მუშა

თა

ბანა

კის

შექმ

ნა,

სადა

ც მუ

შები

იქნ

ებია

ნ ან

სხვ

ა რე

გიონ

ებიდ

ან,

და/ა

ნ სხ

ვა

ქვეყ

ნები

დან?

მაგ

. ცნ

ობილ

ია,

რომ

თუ მ

უშათ

ა ბა

ნაკე

ბში

მხოლ

ოდ

მამა

კაცე

ბი არ

იან ო

ჯახე

ბის გ

არეშ

ე, შე

იძლ

ება გ

აზარ

დოს ს

ექსუ

ალურ

ი შე

ვიწრ

ოება

ადგ

ილობ

რივ

თემე

ბში,

პრო

სტიტ

უცია

და

სქეს

ობრი

ვი

გზით

გად

ამდე

ბი დ

აავა

დებე

ბი

მიიღ

ებენ

, თუ

არა

მუშე

ბი დ

ამოუ

კიდე

ბელ

სამ

ედიც

ინო

დახმ

არებ

ას?

ხომ

არ გ

ამოი

წვევ

ს სა

მედი

ცინო

მომ

სახუ

რეობ

ით მ

ოსარ

გებლ

ეთა

ზრდა

სამ

ედიც

ინო

დაწე

სებუ

ლებ

ებს

მომს

ახურ

ეობი

ს ხა

რისხ

ის დ

ა ად

გილ

ობრი

ვი მ

ოსახ

ლეო

ბის

ცხოვ

რები

ს სტ

ანდა

რტის

გაუ

არეს

ებას

?

შეუძ

ლია

თ, თ

უ არ

ა ად

გილ

ობრი

ვი ს

ამედ

იცინ

ო და

წესე

ბულ

ებებ

ს უზ

რუნვ

ელყო

ნ სერ

ვისე

ბი გა

ზრდი

ლ მო

თხოვ

ნაზე

, ისე

თ და

ავად

ებებ

თან

მიმა

რთებ

აში,

როგ

ორიც

აა ს

ქესო

ბრივ

ად გ

ადამ

დები

დაა

ვადე

ბები

, ან

რეგი

ონის

თვის

ახა

ლი,

უცნ

ობი

დაავ

ადებ

ები?

მაგ

. მშე

ნებლ

ობებ

ისას

სა

ქართ

ველ

ოში

ხშირ

ად შ

ემოჰ

ყავთ

თურ

ქი,

ჩინე

ლი,

ინდ

ოელ

ი და

პა

კისტ

ანელ

ი მუშ

ები,

რაც

წარმ

ოადგ

ენს ა

ხალ

ი დაა

ვადე

ბები

ს გაჩ

ენის

რი

სკ ფ

აქტო

რს დ

ა მნი

შვნე

ლოვ

ანია

რომ

სამე

დიცი

ნო დ

აწეს

ებულ

ებებ

ს ჰქ

ონდე

თ ამ

პრო

ბლემ

ების

გად

აჭრი

ს შე

საძლ

ებლ

ობებ

ი.

19

3. ე

ნერ

გეტი

კის

სექტ

ორ

ის პ

რო

ექტი

ს გე

ნდერ

ული

ზემო

ქმედ

ების

შეფ

ასებ

ის კ

ითხვ

არი

ამ კ

ითხვ

არის

მიზ

ანია

სპე

ციფი

ურად

შეა

ფასო

ს ენ

ერგე

ტიკი

ს პრ

ოექტ

ის გ

ენდე

რულ

ი ზე

მოქმ

ედებ

ა ქა

ლებ

ზე დ

ა სხ

ვა მ

ოწყვ

ლად

ჯგუ

ფებზ

ე, რ

ამდე

ნად

ხელ

ს შე

უწყო

ბს ე

ნერგ

იაზე

ხელ

მისა

წვდო

მობი

ს ზრ

დასა

და

ენერ

გო ს

იღარ

იბის

შემ

ცირე

ბას,

სიღ

არიბ

ის შ

ემცი

რება

ს და

ზემ

ოქმე

დება

ს ად

ამია

ნის

ჯანმ

რთელ

ობაზ

ე. კ

ითხვ

არი

სექტ

ორ ს

პეცი

ფიურ

ია დ

ა ის

გამ

ოყენ

ებულ

ი უნ

და ი

ყოს

ზემო

თაღნ

იშნუ

ლ კ

ითხვ

არებ

თან

ერთა

დ.

ენერ

გეტი

კად

იახ

არა

შენი

შვნე

ბი

ითვა

ლის

წინე

ბს,

თუ

არა

პროე

ქტი

ელექ

ტროე

ნერგ

იის

ახალ

ი წყ

აროე

ბიდა

ნ ენ

ერგი

ის მ

იწოდ

ებას

და/

ან ე

ნერგ

ომომ

სახუ

რეობ

ის

ხარი

სხის

გა

ზრდა

ს სო

ციალ

ურად

და

უცვე

ლი

სოფლ

ის

მოსა

ხლეო

ბისთ

ვის

?

ჩატა

რდა

(ან

იგეგ

მება

), თუ

არა

კონ

სულ

ტაცი

ები

დაზა

რალ

ებულ

მო

სახლ

ეობა

სთან

და

გეგმ

ილ

ენერ

გოპრ

ოექტ

ებთა

ნ მი

მართ

ებაშ

ი (მ

აგ. მ

აღალ

ვოლ

ტაჟი

ანი გ

ადამ

ცემი

ხაზ

ი, თ

ბოელ

ექტრ

ოსად

გური

და

სხვ)

.

განს

აზღვ

რულ

ია,

თუ ა

რა ა

დეკვ

ატურ

ი ან

აზღა

ურებ

ა ქა

ლებ

ისა

და

კაცე

ბისთ

ვის,

რომ

ლებ

იც დ

აკავ

ებულ

ნი არ

იან ს

ოფლ

ის მე

ურნე

ობით

? თუ

ახ

ალი

გადა

მცემ

ი ხა

ზი

გადი

ს მა

თ სა

სოფლ

ო სა

მეურ

ნეო

ნაკვ

ეთებ

ზე, რ

აც ა

მცირ

ებს

მუშა

ობის

დრო

ს.

დაკა

ვშირ

ებულ

ია,

თუ

არა

ენერ

გოგე

ნერა

ციის

წყ

აროე

ბის

და

დისტ

რიბუ

ციის

სა

წარმ

ოები

ს ტა

რიფე

ბის

განც

ალკა

ვება

და

პრ

ივატ

იზაც

ია

დამა

ტები

თ ფი

ნანს

ურ

ხარჯ

ებთა

ნ სო

ციალ

ურად

და

უცვე

ლი

მოსა

ხლეო

ბისთ

ვის?

მიმდ

ინარ

ეობს

/დაგ

ეგმი

ლია

, თუ

არა

დენზ

ე ტა

რიფე

ბის

ზრდა

?

შემც

ირდე

ბა. თ

უ არ

ა ენ

ერგო

-სიღ

არიბ

ე?

ექნე

ბა, თ

უ არ

ა პრ

ოექტ

ს უა

რყოფ

ითი

ზემო

ქმედ

ება

ისტო

რიულ

და/

ან

კულ

ტურ

მემკ

ვიდრ

ეობა

ზე?

შეეს

აბამ

ება,

თუ

არა

პროე

ქტი

მოსა

ხლეო

ბაში

არს

ებულ

დას

აქმე

ბის

მოლ

ოდინ

ს?

20

გამო

იწვე

ვს,

თუ ა

რა წ

იაღი

სეულ

ი სა

წვავ

ის მ

ოპოვ

ება

უარყ

ოფით

ზე

მოქმ

ედებ

ას

ადგი

ლობ

რივი

მო

სახლ

ეობი

ს შე

მოსა

ვლებ

ისა

და

ცხოვ

რები

ს დო

ნეზე

?

უზრუ

ნველ

ყოფი

ლია

, თუ

არ

ა და

საქმ

ებაზ

ე თა

ნაბა

რი

ხელ

მისა

წვდო

მობა

ქალ

ების

ა და

კაც

ების

თვის

?

მომზ

ადებ

ულია

(ან

გან

საზღ

ვრულ

ია),

თუ ა

რა ს

აწარ

მოს

დახუ

რვის

გე

გმა

და ი

ყო თ

უ არ

ა ის

გან

ხილ

ული

ყველ

ა და

ინტე

რესე

ბულ

მხ

არეს

თან?

ითვა

ლის

წინე

ბს, თ

უ არა

საწა

რმოს

დახ

ურვა

კომპ

ენსა

ციებ

ის გა

ცემა

ს,

შემო

სავლ

ების

ალ

ტერნ

ატიუ

ლი

წყარ

ოები

ს გა

ჩენა

ს, გ

ანათ

ლებ

ასა

და პ

ერეკ

ვალ

იფიკ

აცია

ს ად

გილ

ობრი

ვი მ

ოსახ

ლეო

ბისთ

ვის?

რამდ

ენად

სრ

ულად

არ

ის

(იქნ

ება)

ად

გილ

ობრი

ვი

მოსა

ხლეო

ბა

ინფო

რმირ

ებულ

ი სა

წარმ

ოს

დახუ

რვის

რი

სკებ

თან,

მა

თ შო

რის

ქიმი

ური

და რ

ადიო

აქტი

ური

ნივთ

იერე

ბები

ს, ს

ახიფ

ათო

ნარჩ

ენებ

ის

განთ

ავსე

ბის,

შენ

ობებ

ისა

და ს

ხვა

ინფრ

ასტრ

უქტუ

რის

ჩამო

შლის

რი

სკებ

ი, შ

ახტე

ბის

დახუ

რვის

და

სხვა

?

ხდებ

ა, თ

უ არ

ა რე

სურს

ების

არა

ლეგ

ალურ

ი მო

პოვე

ბა მ

იტოვ

ებულ

ი ან

დახ

ურულ

ი ობ

იექტ

ებიდ

ან?

(მაგ

. და

ხურუ

ლი

ჭაბუ

რღილ

იდან

, ქვ

ანახ

შირი

ს შა

ხტიდ

ან დ

ა ა.

შ)

22

ა(ა)იპ მწვანე ალტერნატივა არასამთავრობო არაკომერციული ორგანიზაციაა, რომელიც 2000 წელს დაარსდა. მწვანე ალტერნატივას მისიაა საქართველოს გარემოს, ბიოლოგიური და კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა ეკონომიკურად ხელსაყრელი და გარემოსდაცვითი და სოციალური თვალსაზრისით მისაღები ალტერნატივების ხელშეწყობის, გარემოსდაცვითი და სოციალური სამართლიანობის პრინციპების დამკვიდრებისა და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში საზოგადოების მონაწილეობის გზით.

ორგანიზაცია მუშაობს ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა: ენერგეტიკა - მოპოვებითი მრეწველობა - კლიმატის ცვლილება; ტრანსპორტის სექტორის მდგრადი განვითარება; ბიომრავალფეროვნების შენარჩუნება და ხე-ტყის არალეგალური ჭრის აღკვეთა, სახელმწიფო ქონების პრივატიზების პროცესში ადგილობრივი მოსახლეობის გარემოსდაცვითი, სოციალური და ეკონომიკური უფლებების დაცვა; ნარჩენებისა და წყლის მართვა. ამ თემატური მიმართულებების გარდა, მწვანე ალტერნატივას პრიორიტეტულ მიმართულებებს შორისაა: გარემოსდაცვითი მმართველობის ხელშეწყობა; ინფორმაციაზე, გადაწყვეტილებების მიღების პროცესებსა და მართლმსაჯულებაზე საზოგადოების ხელმისაწვდომობის უზრუნველოფა; გარემოსდაცვითი მართვისა და მდგრადი განვითარების ინსტრუმენტების გაუმჯობესება; ევროპის სამეზობლო პოლიტიკა; საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების საქმიანობის და საქართველოსთვის გაწეული საერთაშორისო ფინანსური დახმარების მონიტორინგი.

მწვანე ალტერნატივა თანამშრომლობს არასამთავრობო ორგანიზაციებთან როგორც საქართველოში, ისე მის ფარგლებს გარეთ. 2001 წელს მწვანე ალტერნატივამ, საქართველოს სხვა წამყვან ადგილობრივ და საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებთან ერთად, დააფუძნა საქართველოში სიღარიბის შემცირების სტრატეგიის შემუშავებაზე დამკვირებელთა ქსელი. 2002 წლიდან მწვანე ალტერნატივა, ადგილობრივ და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ერთად, მონიტორინგს უწევს ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენის პროექტის განხორციელებას, მის შესაბამისობას საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების პოლიტიკასა და სახელმძღვანელო პრინციპებთან, პროექტის ზეგავლენას ადგილობრივ მოსახლეობასა და გარემოზე. 2005 წლიდან ორგანიზაცია ევროპის სამეზობლო პოლიტიკის სამოქმედო გეგმის მონიტორინგის კოალიციის წევრია. 2006 წელს მწვანე ალტერნატივამ საფუძველი ჩაუყარა ტყის დამოუკიდებელი მონიტორინგის ქსელს. დაარსების დღიდან ასოციაცია არის „ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპაში ბანკების საქმიანობაზე დამკვირვებელთა ქსელის“ წევრი; ორგანიზაცია ასევე მჭიდროდ თანამშრომლობს “დედამიწის მეგობრების” საერთაშორისო ფედერაციასთან, „კლიმატის ცვლილების ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის ქსელთან“, მდგრადი ენერგეტიკის საერთაშორისო ქსელთან, სხვადასხვა საერთაშორისო და ეროვნულ გარემოსდაცვით, სოციალურ და ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციასთან; მწვანე ალტერნატივა 2008 წელს დაარსებული კოალიციის “გამჭვირვალე საერთაშორისო დახმარება საქართველოსთვის” წევრიცაა. 2010 წელს მწვანე ალტერნატივას ინიციატივით დაფუძნდა „საქართველოს მწვანე ქსელი“ - საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და ექსპერტების არაფორმალური გაერთიანება, რომელიც მოწოდებულია დაიცვას გარემო, ხელი შეუწყოს მდგრად განვითარებას და გარემოსდაცვითი და სოციალური სამართლიანობის პრინციპების დამკვიდრებას საქართველოში.

2004 წელს მწვანე ალტერნატივა დაჯილდოვდა გოლდმანის გარემოსდაცვითი ფონდის პრიზით ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენის პროექტზე მიმართული კამპანიის ფარგლებში გარემოს დაცვის, სოციალური სამართლიანობისა და თანასწორობისათვის გაწეული წარმატებული საქმიანობისათვის.

ა(ა)იპ მწვანე ალტერნატივათბილისი, 0179, საქართველო ფალიაშვილის ქ. 39ბ IVსართ. ტელეფონი: (995 32) 222 38 74www.greenalt.org