festa san lawrenz...kan. joe caruana arċipriet parroċċa san lawrenz ta' artist ieħor li...

Festa San Lawrenz

BeLt VittorioSa2010

Festa Sa

n La

wr

enz

– Be

Lt

Vit

to

rio

Sa 2

010

red white rosé delicata.com

Pjazza’s have an irresistible charm. They are meeting places, bringing people together; from all walks of life. They’re stuff of memories - whether it was that long talk after everyone’s gone, or the setting of that perfect photograph now sitting in your home. Pjazza Regina in Valletta is such a place and has been for generations. Delicata’s new refreshing, fruity wines Pjazza Regina, much like the place they are named after, are guaranteed to make those treasured moments even more memorable.

3 sensaTional i.G.T. QualiTy wines.

Pjazza life just got better

16950-Delicata Pjazza Regina Hilton Herald.indd 1 11/4/09 4:43:39 PM

FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010 | 32 | FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010

PUBBLIKAZZJONI MAÓRUÌA MILL‑PARROÇÇA SAN LAWRENZ

FLIMKIEN MAL‑KUMITAT FESTI ESTERNI SAN LAWRENZ

U S‑SOÇJETÀ MUÛIKALIBANDA SAN LAWRENZTAL‑BELT VITTORIOSA

Bord EditorjaliFr John Avellino

Lawrence V Farrugia Anthony Gauci

Anton GellelPawlu Micallef

Produzzjoni Fr John Avellino

RiklamiFr John Avellino, Twanny Gauci

Pawlu Micallef, Christian Raggio, Frans Saliba

ProofreadingMarian Zaffarese

RitrattiMelvin Degiorgio, Noel Gauci,

Lawrence Parascandolo,Elton Randich

IssettjarFr John Avellino

Alan Bonello

StamparBestprint Ltd - Qrendi

ÓajrJohanna Cauchi, Alan Bonello

Kumitat Festi Esterni San Lawrenz91 Triq San Lawrenz,

Birgu CSP 08Tel: 2182 7057

www.stlawrencebirgu.com

Kien kapaçi jitkellem bil-qawwa kollha!

Werrej

Kan. Joe Caruana Arċipriet Parroċċa San Lawrenz

Ġimgħa wara l-oħra, xahar wara l-ieħor, u l-festa reġgħet magħna. Iż-żmien jgħaddi u ma jistenna lil ħadd; il-festi jiġu u jmorru u jien li niċċelebra dawn il-festi, nibqa’ l-istess? Jekk inhu hekk, allura hemm xi ħaġa ħażina.

Il-Knisja tiċċelebra l-festi primarjament biex aħna l-Insara li niċċelebrawhom nispiraw ruħna mill-virtujiet erojċi tal-qaddisin protetturi tagħna u nagħżlu li nimitawhom fihom u hekk aħna wkoll nilħqu l-qdusija. Veru li l-festi għandhom valuri soċjali, artistiċi, mużikali, folkloristiċi u tradizzjonali u jista’ jkun valuri oħra wkoll, biss dawn huma valuri sekondarji: jibqa’ l-fatt li l-valur prinċipali tagħhom hu dak reliġjuż.

Is-soltu nitkellmu dwar il-virtujiet ta’ mħabba lejn il-Knisja u lejn il-fqar, u l-martirju kiefer li sofra bħala xhieda meta nitkellmu dwar San Lawrenz. Illum xtaqt li nitkellmu dwar valur li sikwit ninjoraw, il-virtu profetiku tiegħu. Għal xhiex qed nirreferi? Għall-fatt li San Lawrenz kien kapaċi jitkellem bil-qawwa kollha quddiem Valerjanu bla biża'.

Ninsabu f’dinja li sikwit tikkritika u twaqqa’ għaċ-ċajt il-veritajiet u t-tagħlim Nisrani. Il-mezzi tal-komunikazzjoni ta’ spiss jintużaw minn xi wħud biex jattakkaw valuri Nsara. Min għandu d-dmir li jgħallem fil-Knisja, il-Papa u l-Isqfijiet, sikwit jispiċċaw fil-mira ta’ xi wħud li għandhom interessi differenti. Sfortunatament din malajr issir moda hekk

li mbagħad diversi oħrajn ħallihom ipaċċpċu kontra l-Knisja, it-tagħlim tagħha - li wara kollox ġej minn Kristu, u dawk li għandhom ir-responsabbiltà li jmexxuha.

Min-naħa tagħna l-Insara, sikwit ikun hemm silenzju kważi assolut quddiem dan id-diskors kollu. Waqt li bl-ebda mod ma naħseb li għandna nibdew kruċjati jew polemiki kontra xi ħadd, hu min hu, nemmen li min-naħa l-oħra lanqas nistgħu nibqgħu b’ħalqna magħluq imbeżżgħin jew mistħijin li ma jmurx xi ħadd jakkużana li aħna antikwati jew mhux qed ngħixu fid-dinja tal-lum. Il-polemika ħażina, imma daqshekk ieħor, u hu aktar ħażin li nkun beżżiegħ! Kieku San Lawrenz għalaq ħalqu u qagħad kwiet quddiem Valerjanu żgur li ma kienx ibati l-martirju. Imma żgur ukoll li ma kienx jirbaħ il-kuruna ta’ qaddis hekk kbir li ilu jgawdi qima sa mill-ewwel żminijiet tal-Knisja f’tant inħawi diversi tad-dinja.

Kristu nnifsu qalilna li jekk inkunu melħ li jaqta’, li jitlef it-togħma tiegħu, li nsiru Nsara f’dinja li mħabba l-biża’ nisktu fiha, allura ma jkun jixirqilna xejn għajr li jixħtuna barra ħalli nintrifsu minn saqajn in-nies. Meta Alla sejjaħ lill-profeta Ġeremija biex imur iwiddeb lil Iżrael dwar il-ħażen tagħhom, il-profeta ħassu mbeżża' quddiemhom, imma Alla wissieh: “La tibżax minnhom għax jien miegħek biex neħilsek” (Ġer 1: 8).

ikompli f ’paġna 6

Messaġġ tal-Arċipriet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Kumitat Festi Esterni San Lawrenz . . . . . . . . . . . . . . 5Il-messaġġ tas-Sindku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7Kumitat Soċjetà Mużikali San Lawrenz . . . . . . . . . . . . 9Messaġġ President Soċjetà Mużikali San Lawrenz . . . . . . 11Diversi messaġġi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15-3730 Sena Surmast Direttur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Xogħol u proġetti fil-Każin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Messaġġ mill-Għaqda Każini tal-Banda . . . . . . . . . . . . 49Sena oħra ta’ attività kontinwa . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Kumitat Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi . . . . . . . . . . . . . . 63Messaġġ President Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi . . . . . . . . 65Impenn sħiħ miż-Żgħażagħ Palmiżi . . . . . . . . . . . . . . 67Banda mill-Belġju fostna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73Tislima lis-Surmast Onorarju Salvino Fabri . . . . . . . . . 77Living in Birgu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Fil-knisja tagħna: sena ta' ħidma u manutenzjoni . . . . . . 81Bniedem normali straordinarju . . . . . . . . . . . . . . . . 93Tifkira Festi Speċjali 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Programm tal-Festa 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . 98-107L-għaqda u l-impenn jissarfu f'suċċess . . . . . . . . . . . 109Il-Kongregazzjoni ta' San Luiġi fil-parroċċa tagħna . . . . 125Il-kult Lawrentin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131Fl-ismijiet tat-toroq Beltna tagħti ġieħ lil uliedha . . . . . 137'Għalhekk il-Belt tiegħek bis-saħħa ta' driegħek' . . . . . . 145Salvu Spiteri - is-Slaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Noti dwar letteratura dwar San Lawrenz . . . . . . . . . . 157Tislima lil Gregory u lil Edwin . . . . . . . . . . . . . . . . 167Issa Premier - staġun ta' suċċess . . . . . . . . . . . . . . . 169Inkomplu fejn ħallejna s-sena l-oħra . . . . . . . . . . . . 173Programm tal-ħruq tan-nar . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179Vittoriosa in Festa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

Ritratt tal-faċċata (Osservatore Romano)Martirju ta' San LawrenzProbabbli xogħol Scuola di Caravaggio jew ta' wieħed mid-dixxipli tiegħu, anki jekk meta nstab dan il-kwadru f'nofs Lulju ntqal li hu tal-Caravaggio. Kien il-ġurnal tas-Santa Sede, L'Osservatore Romano, li ħareġ bl-istorja li dan il-kwadru aktarx hu tal-Caravaggio. Il-kwadru nstab fis-sagrestija ta' knisja tal-Ġiżwiti f'Ruma. Imma kien id-direttur tal-Mużewijiet tal-Vatikan, Antonio Paolucci, li aktar tard sostna li x-xogħol aktarx hu kopja ta' xogħol ta' artist ieħor li kellu influwenza kbira minn Michelangelo Merisi da Caravaggio. Intant, l-istħarriġ fuq il-kwadru għadu għaddej.

FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010 | 5FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010 | 54 | FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010

Kumitat Festi esterni San Lawrenz

Belt Vittoriosa

Fuq quddiem mix-xellug għal-lemin: Fr John Avellino – Segretarju, Doreen Raggio, l-Arċipriet Kan Joe Caruana – President,

Fuq wara mix-xellug għal-lemin:Duncan Mizzi, Joseph Zammit - Assistant Segretarju, Noel Casha,

Lawrence Avellino - KaxxierNieqsa mir-ritratt:

Noel Gauci, Romina Magro, Loran Zarb


Bar Ìdid u modernProprjetarji Charles u uliana Boxall

Bar miftu˙ kuljum

Atmosfera ta’ ˙bieb

Apetizers ta’ kull kwalità

Issibu wkoll pizza, ©elati u burgers

Charles u uliana jixtiequ l-festa t-tajba lil kul˙add

KaΩin tal-Banda San Lawrenz

Ìejjieni mibni fuq livell tajjeb ta' edukazzjoniJohn BoxaLL Sindku Belt Vittoriosa

Bħala Nisrani fiż-żminijiet tal-lum, kif irrid inġib ruħi biex inkun nixbaħ lil San Lawrenz f’dan il-virtù profetiku tiegħu? Irrid li:(a) b’umiltà, imma fl-istess ħin b’qawwa, ngħix dak li nemmen bla ma nħalli l-mistħija jew ir-rispett uman iwassalni biex nagħmel fil-moħbi dak li hu sewwa u tajjeb; (b) nitkellem dwar valuri Nsara mal-oħrajn u wara li nkun infurmajt ruħi sewwa, niddiskuti anke ma' min ma jaqbilx miegħi dwar it-tagħlim tal-Knisja. Dan nagħmlu b’konvinzjoni, imma bla ebda

arroganza jew sens ta’ superjorità; (ċ) fuq kollox inħalli li jkunu l-azzjonijiet tiegħi li jsaħħu lil kliemi billi ngħix dak li nistqarr u hekk il-fidi tiegħi ma tkunx biss kliem, imma fuq kollox fatti.

Hu b’dan il-mod li aħna nagħtu qima vera lil San Lawrenz u niċċelebraw b’mod Nisrani l-festi tagħna. Imġiba bħal din tagħmlilna ġieħ quddiem in-nies, togħġob u tagħmel unur lil San Lawrenz u tagħmilna qaddisin f’għajnejn Alla. Il-festa t-tajba lil kulħadd. ❰

ikompli minn paġna 3

Il-virtù profetiku tieg˙uFr Joe Caruana, arÇipriet

Ħuti Vittoriosani,

Bħal kull sena, erġajt ġejt mistieden biex nagħmel il-messaġġ tiegħi bħala Sindku ta’ din l-eks belt kapitali marittima u storika fil-gżejjer Maltin fl-okkażjoni tal-festa tal-patrun tal-Belt Vittoriosa, San Lawrenz Levita u Martri.

F'dawn l-aħħar snin, kienu bosta l-messaġġi tiegħi ffukati fuq is-settur edukattiv, mingħajr ma nnaqqas mill-importanza ewlenija tal-pubblikazzjoni ta’ dan il-ktieb.

Għalija dan ikun mument opportun biex inkun nista’ nwassal il-messaġġ tiegħi lill-Vittoriosani kollha, kif ukoll lil dawk ħutna li llum m'għandhomx joqogħdu f’din il-Belt, dwar dak is-settur li jiena u sħabi l-Kunsilliera nkunu qegħdin naħdmu fuqu b’viżjoni fit-tul, bir-riżultat aħħari jkun dak li din il-Belt Rebbieħa u glorjuża bi storja tagħha tkun mhux aħjar, imma l-aħjar.

Biex naslu għal dawn ir-riżultati bilfors irridu b’mod kollettiv inpoġġu fuq nett ta’ l-aġenda tagħna u mingħajr ebda tlaqliq is-settur edukattiv.

Ma nistgħux nibqgħu passivi, ma nistgħux ma naħsbux fl-għada, ma nistgħux inħallu l-element egoistiku jissuperana, ma nistgħux ma nurux sens ta’ dixxiplina magħna nfusna u aktar minn dan kollu, ma nistgħux ninjoraw il-kumplament tas-soċjetà ta’

madwarna li fl-aħħar mill-aħħar inti tkun tagħmel parti minnha.

Ġenerazzjoni futura b’livell tajjeb ta’ edukazzjoni hi l-unika garanzija għall-ġejjieni tagħna lkoll. Dan hu l-iskop ewlieni li għandna naħdmu għalih flimkien, mingħajr ebda distinzjoni.

Fl-okkażjoni meta qed niċċelebraw il-festa ta’ San Lawrenz fil-Belt tagħna tal-Birgu ħsiebi jmur fil-morda u dawk li ma jistgħux joħorġu minn djarhom, dawk li jkunu fl-istituzzjonijiet tal-anzjani jew l-isptar, u wkoll dawk ħutna li jinsabu barra minn xtutna, imma f’dawn il-jiem ma jonqos li jħossuhom jiċċelebraw magħna l-festi kbar u sbieħ li jsiru f’din il-Belt bit-titlu li jsawwarha, dak ta’ 'Città Vittoriosa'.

Lil dawn kollha, kif ukoll lir-residenti u dawk il-Vittoriosani li jinsabu mferxa ma’ Malta u Għawdex, f’ismi u f’isem sħabi l-kunsilliera, l-istaff klerikali, il-ħaddiema kollha, flimkien mal-familji tagħna nagħti l-awguri tiegħi għal jiem tal-festi f’ġieh il-Levita u Martri San Lawrenz. ❰


Soçjetà MuΩikali San Lawrenz Belt Vittoriosa

Kumitat 2010–2011

Bil-qegħda mix-xellug għal-lemin: Oscar Adami – Kaxxier, Kan Joe Caruana – Direttur Spiritwali,

Lawrence V Farrugia – President, Anthony Gauci – Viċi-President, Bjorn Callus – Segretarju

Bil-wieqfa mix-xellug għal-lemin:Simon Farrugia – Delegat Banda, Giovann Pisani – Arkivista, Joseph Schembri – Assistent

Kaxxier, Andrew Bugeja, John Attard, Joseph Farrugia, Eugenio Pellicano – Assistent Segretarju, Carmelo Scicluna – Kuratur, Lorry Farrugia – Direttur Logħob,

Joseph Parascandolo

Nieqes mir-ritratt: Charles Boxall – Assistent Kaxxier

Presidenti Onorarji: Dr Ugo Mifsud Bonnici LLD, Lorenzo Zahra, Joseph Scicluna, Fra John Edward Critien, Tony Cassar

Kappillani Onorarji: Mons Lawrenz Mifsud, Mons Pawlu RaggioReviżuri: Charles Pace, John Raggio


GarageKalKara

Taxi Service

Smart uniformed drivers

Mini Bus Service

Weddings (Photography & Video Recording)

Cars for Hire

Prop. Lino Gellel44 Archbishop Gonzi Square, KalkaraTel: 2180 7710 – 2180 7719Mobile: 9947 0272 – 9989 8993

Baptisms

Cars with two-way radio

Funeral & Other Occasions

Open day & night

At very moderate charges

Flimkien nag˙mlu Ω-Ωabra me˙tie©aLaWrenCe V. Farrugia President Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

Kellna sena li bqajna naħsbu u nitkellmu dwar il-festi, l-aktar wara li ħareġ id-Dokument konsultattiv mill-Kurja dwar il-festi. Nista’ ngħid li dan id-Dokument ma kienx ippreżentat tajjeb u ma ġiex miftiehem minn ħafna. Dawk li veru għandhom għal qalbhom il-festi u li jifhmu li għall-ġid tal-festi ċerta mġiba għandha tispiċċa, ħadu dan id-Dokument bl-akbar serjetà u waslu biex taw kontribut kostruttiv. L-aktar li jinteressa lilna hu kif dawn ir-regolamenti l-ġodda se jolqtu l-festi fil-Birgu. Meta tagħrbel u tifhem sew id-Dokument fejn jitkellem dwar il-baned u l-marċi, tinduna li hemm ħafna miżuri fid-Dokument li diġà kienu miftehma.

Kif hu mibni l-Birgu u l-pożizzjoni tal-Każini tagħna, l-aktar li jolqtuna huma r-rotot tal-marċi, ċertu mġiba waqt il-marċi u l-armar ta’ barra. Jekk irridu nibżgħu u ngawdu t-tradizzjonijiet sbieħ li għandna fil-Birgu, irridu npoġġu saqajna fl-art u nagħmlu awtokritika ta’ dak li qiegħed isir fiż-żewġ festi. Dawk kollha nvoluti fl-organizzazzjoni taż-żewġ festi jridu b’maturità u rġulija jkunu lesti li jikkritikaw u jaċċettaw kritika kostruttiva, u wara jsir ftehim u jittieħdu d-deċiżjonijiet meħtieġa. Nafu li se jkun hemm deċiżjonijiet li mhux se jiġu milqugħa tajjeb minn dawk il-ftit li għalihom il-festa tfisser marċi, kant u pika. Imma dawn it-talin m’għandhom l-ebda responsabbiltà ta’ x’jiġri fil-festa. Jidhirli li fil-Birgu teżisti nuqqas kbir ta’ koordinazzjoni bejn l-entitajiet li

huma nvoluti fl-organizzazzjoni tal-festa, kif ukoll bejn iż-żewġ festi. Ikun tajjeb li qabel il-festi u wara jsiru laqgħat bejn kulħadd biex titfassal strateġija, u wara l-festi jingħata rendikont tal-andament tal-festi u kull min kien responsabbli jirrispondi. Ebda dokument m’hu se jirranġa l-festi, imma jservi bħala gwida. Imma rridu nkunu aħna lkoll flimkien li nagħmlu ż-żabra meħtieġa. B’hekk nistgħu nibdew it-triq t’aġġornament tal-festi, li tant huma għal qalb in-nies tal-Birgu. Il-Każin tal-Banda San Lawrenz hu disponibbli biex jgħin f’din iż-żabra u nittamaw li dawk kollha li għandhom responsabbiltà jieħdu l-miżuri neċessarji li jwassluna għal festi aktar Insara.

Din is-sena għall-festa se jkollna fostna l-banda Royal Philarmonie Concordia mill-Belġju. Il-Banda tagħna mbagħad se tkun il-Belġju bejn il-11 u 18 ta’ Diċembru 2010. Ma nistax ma nsemmix il-bini ta’ sala ġdida fuq dik tal-kunċerti li konna ilna naħsbu fuqha sakemm sibna żewġ benefatturi li bnew din is-sala b’xejn. Bix-xieraq li f'isem sħabi kollha tal-Każin ngħid grazzi lill-aħwa Konrad u Adolf Baldacchino.

Dawn l-inizjattivi u ħafna xogħol ieħor li qiegħed isir fil-Każin huma xhieda ta’ kemm hi ħajja s-Soċjetà tagħna u l-appoġġ li għandu l-Każin f’Beltna, kif ukoll minn dawk li ma joqogħdux il-Birgu. Filwaqt li nirringrazzja lill-membri tal-Kumitat, Kummissjonijiet, membri u benefatturi, nawgura festa mill-isbaħ li tagħti ġieħ lil San Lawrenz u lil Beltna. ❰

JaWGUraW Il-FESTa T-TaJBa lIll-KOMUNITÀ Tal-BElT VITTOrIOSa

GraND HarBOUr MarINa plcTHE CaPITaNErIE VITTOrIOSa WHarFVITTOrIOSa BrG 1721 - Malta

Tel: (+356) 2180 0700 (+356) 2180 3000Fax: (+356) 2180 6148E-mail: [email protected]: www.ghm.com.mt


sounda Hiring of Professional Sound Systems .

from the smallest function to the largest event.Specialising in PA Systems for live events..

STEFAN GAUCI.Triq il-Falkunier, Fgura – Malta

Tel: +356 2182 3495Fax: +356 2180 9229

Mob: +356 7947 7815.

e-mail: [email protected]

San Lawrenz kien se jsir saçerdotFr John aVeLLino Segretarju Kumitat Festi Esterni San Lawrenz

Kienet sena partikolari għalina s-saċerdoti din is-sena li għaddiet. Kienet is-Sena Internazzjonali tas-Saċerdoti, u għalhekk ħsibt li dis-sena nikteb dwar is-saċerdot. Qed nagħmel dan għaliex tajjeb infakkar li San Lawrenz kien djaknu u allura x-xewqa tiegħu kienet li jsir saċerdot, kieku ma kienx għall-Imperatur Valerjanu li qatagħlu ħajtu ħesrem!

Naħseb li lkoll naqblu li s-saċerdot hu fil-qalba tal-komunità Nisanija, mhux inqas dik tagħna tal-Birgu. Nistqarr li nħossni tajjeb naħdem ma’ ħuti l-Vittoriosani. Ilni naħdem il-Birgu tista’ tgħid kemm ili li qaddist, 29 sena sħaħ, apparti s-snin li għaddejt Ruma nistudja. Naħseb li nista’ ngħid bil-libertà kollha li n-nies tal-Birgu għandhom għal qalbhom is-saċerdot. Inħoss li japprezzaw il-ħidma li jwettaq b’risq il-komunità. Aħna fortunati hawnhekk il-Birgu li minn dejjem kellna saċerdoti dedikati, qrib il-komunità u hu dan, fost ħwejjeġ oħra, li jseddaq il-komunità Nisranija.

Xtaqt niffoka fuq żewġ punti f’dan il-messaġġ tiegħi. Qabel xejn, l-apprezzament tagħna għas-saċerdot għandu jħeġġiġna ninteressaw ruħna u nitolbu għall-vokazzjonijiet, dawk saċerdotali u reliġjużi. Hu veru li Alla jsejjaħ għax għandu għal qalbu l-bniedem u jixtieq ikun qrib tiegħu anki bis-saċerdoti tiegħu. Imma tifhmu li minħabba diversi fatturi, ħafna huma ż-żgħażagħ illum li jisimgħu s-sejħa ta’ Alla u jsibuha diffiċli jwieġbu. U

għalhekk hi responsabbiltà tagħna lkoll li nitolbu biex aktar żgħażagħ iwieġbu bil-kuraġġ għas-sejħa li ssirilhom. Kif hu tajjeb li l-ġenituri jħeġġu lil uliedhom u jagħmlulhom kuraġġ meta jintebħu li Alla jista’ jkun qed isejħilhom.

Imbagħad il-kuraġġ Nisrani li kellu San Lawrenz li jiddefendu l-fidi tiegħu hu eżempju għalina lkoll biex mhux biss napprezzaw il-fidi tagħna, imma ma niddejqux nagħtu xhieda tagħha quddiem l-oħrajn.

L-ewwel u qabel kollox il-kuraġġ li ngħixu l-valuri Nsara, anki jekk dawn imorru kontra l-kurrent. Imbagħad mhux sew li nittieħdu mill-mentalità ta’ żmienna ta' 'xejn mhu xejn'. San Lawrenz għaraf jgħix il-fidi tiegħu bis-sħiħ, u għaliha ta ħajtu għal Kristu. Ħajtu saret offerta sħiħa lil Alla. Min jaf, tgħid aħna kapaċi, bħalu, li nieqfu quddiem dak kollu li jdgħajjef il-fidi tagħna? Hu f’dan is-sens li l-qaddisin għalina huma mera li tant jagħmlu sens fiż-żmien li qed ngħixu fihom. Jalla San Lawrenz jieqaf magħna biex tul ħajjitna ngħixu dawn il-valuri Nsara.

Qabel nagħlaq kelma xierqa ta' ringrazzjament lil Anton Gellel tas-sehem kbir tiegħu f'dawn l-aħħar snin fil-Kumitat tal-Festa. Nistqarr li nħoss in-nuqqas tiegħu, għaliex id-disponibiltà tiegħu hi kbira, imma nifhem id-deċiżjoni tiegħu. Mill-qalb nixtieq lilkom ilkoll il-festa t-tajba. Fuq kollox li tkun festa qaddisa. ❰


Nikbru fl-g˙aqdaBJorn CaLLuS Segretarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

'Fejn hemm il-għaqda hemm is-saħħa.' Hekk jgħid il-Malti u xhieda ta’ dan hu dak li qed nesperjenzaw aħna l-Palmiżi bħalissa. Bi pjaċir ngħid li qed niltaqgħu madwar mejda b’mod regolari u anke qed norganizzaw attivitajiet flimkien, barra koperazzjoni assoluta dwar dak kollu li hu meħtieġ. Dan hu ta’ ġid kbir, speċjalment għal lokal żgħir bħalma hi Beltna.

U ngħiduha kif inhi, mhux daqshekk faċli li jiltaqa’ kulħadd u jiftiehem, għax tajjeb ngħidu li fil-kamp tal-festa għandek ħames entitajiet magħmula minn persuni differenti. L-esperjenza tal-Ewwel Erbgħa kienet pożittiva ferm, u nistgħu ngħidu li gawda kulħadd. Ir-riżultat finali kien bla dubju ta’ xejn aħjar minn kieku l-ħames entitajiet organizzaw attività kull wieħed. Jidhirli li din għandha sservi bħala esperejnza għall-ġejjieni.

Min-naħa tas-Soċjetà tagħna, għal darb’oħra konna mpenjati ferm matul din is-sena. Fost l-akbar impenji kellna l-preparamenti biex isir l-iskambju mal-banda Belġjana Philarmonie Royale Concordia, li trid ħafna ħsieb u organizzar ta’ loġistika. Nieħu din l-opportunità biex nagħtihom merħba f'Beltna. Dan l-iskambju jfisser paġna ġdida fl-istorja tas-Soċjetà tagħna, għax għalkemm il-Banda għamlet diversi mawriet barra minn Malta fl-imgħoddi, qatt ma stiednet banda barranija. Ċert li l-mawriet taż-żewġ baned se jkunu suċċess.

Ma nistax nikteb dwar din is-sena bla ma nsemmi s-sit elettroniku l-ġdid tas-Soċjetà li kien imniedi din is-sena wkoll. Sit mimli informazzjoni, ritratti, storja u l-aħħar aġġornamenti. Insomma dak kollu li wieħed għandu bżonn biex jgħix il-każin u jsegwi dak kollu li qed jiġri mill-kumdità ta’ daru.

L-appoġġ tal-membri u diversi ħbieb tas-Soċjetà reġa’ kien għal darb’oħra sodisfaċenti, imma ma nistax ma ninnutax b’diżappunt li huma ftit in-nies mill-Birgu li jsegwu l-Banda mużikalment. Qed nirreferi għall-Programm Annwali li jsir fix-xitwa. Ninkwieta meta nħares lejn l-udjenza u nara li kważi l-maġġoranza tan-nies mhumiex Ġirbin. Hemm bżonn li niġu konxji ta’ din il-problema siekta. Hemm bżonn li anke t-tfal jikbru jħobbu l-mużika. Għalhekk nappella lill-ġenituri biex iħeġġu u jibagħtu lil uliedhom il-Każin jitgħallmu l-mużika.

Nixtieq nappella lil kulħadd, speċjalment liż-żgħażagħ bħali, biex noqogħdu attenti fil-marċijiet li ħa jkollna. Nifhem l-entużjażmu, imma hu importanti li ma nħalluhx jirkibna. Ejjew nibżgħu għall-impressjoni tajba li l-pubbliku għandu tagħna n-nies tal-Birgu. Anzi, ejja nissudawh billi niċċelebraw festa sabiħa u nevitaw kull provokazzjoni li tista’ tinqala’ tiġi minn fejn tiġi. Ejjew nieħdu pjaċir flimkien waqt il-marċi mill-ewwel u l-aqwa banda Ġirbija. Minn qalbi nawguralkom il-festa t-tajba. Viva l-Banda Vittoriosana San Lawrenz. ❰


Min bħali ilu s-snin impenjat fil-festa tagħna jaf kemm il-festa titlob sagrifiċċji u ħin, mhux fil-ftit xhur qabel il-festa, meta x-xogħol jirranka sew, imma tista' tgħid is-sena kollha. U ngħiduha kif inhi, fiż-żminijiet li qed ngħixu fihom, fejn ix-xogħol tista' tgħid jitħallas bis-sigħat, u fejn il-volontarjat naqas, mhux faċli ssib persuni li lesti jagħtu bla interessi għall-festa ta' Beltna.

U allura kemm hu ġust li nuru apprezzament għax-xogħol li jsir minn tant żgħażagħ u inqas żgħażagħ biex il-festa tibqa' ssir b'dik il-ħeġġa li aħna n-nies tal-Birgu nafu nuru biex ikollna l-aqwa ċertament fil-Kottonera, u mhux inqas fuq livell nazzjonali. Kemm tieħu gost tkun f'ċerti ċirki u tisma' min ifaħħar il-festa tagħna, fuq kollox il-ġmiel ta' drapp li għandna, u l-mod kif niċċelebraw il-festa aħna l-Vittoriosani. Jalla din li-fama tagħna mal-barranin tkompli titkattar, u nibqgħu niċċelebraw festa kbira. Naħseb li naqblu lkoll li l-festa lilna n-nies tal-Birgu tagħtina identità, tagħtina sens biex naħdmu bħala poplu b'qalb kbira u b'imħabba partikolari lejn San Lawrenz patrun tagħna.

Biex dan jibqa' jkun possibbli, għandna bżonn nifhmu li l-festa ma tistax tibqa' tkun ir-responsabbiltà aħħarija ta' grupp żgħir ta' nies, imma għall-kuntrarju, lkoll għandna nħossuna responsabbli għall-festa tagħna. Wara kollox, appuntu, din hi l-festa "tagħna".

Sfortunatament ħafna drabi dan id-diskors

jaqa' fuq widnejn torox. Agħar, ħafna jinjorawh, u jserrħu moħħhom billi jagħtu dawk il-ftit ewro fl-arbural tal-festa.

U la qed insemmi l-arbural, nistqarr li ma nifhimx kif issib nies li jħallulek ħames ewro fl-envelop, inqas miż-żewġ liri l-antiki. Ngħid dan b'wiċċi minn quddiem, għax jien nippretendi li almenu kull familja tagħti bejn 10 u 15-il ewro, bejn wieħed u ieħor ħames liri tal-flus l-antiki. Nirrepeti kull familja, mhux kull persuna! Sfortunatament l-ispejjeż żdiedu għalina wkoll, id-dawl żdied għalina wkoll, il-Baned għollew it-tariffi tagħhom... u ħafna għadhom jagħtu kemm kienu jagħtu ħames snin ilu, jekk mhux inqas ukoll minħabba d-dħul tal-ewro!

Qabel nagħlaq, irrid inrodd ħajr liż-żgħażagħ tagħna, is-sisien tal-ġejjieni tal-festa tagħna. Ngħid grazzi wkoll lil oħti Doreen u l-grupp tagħha li s-Sibt u l-Ħadd jorganizzaw it-tombla regolarment. Grazzi wkoll lill-grupp ta’ ħajjata, nisa u rġiel, li għandu f’idejh id-drapp sabiħ tagħna. Grazzi lil sħabna tan-nar, dawk li jieħdu ħsieb it-tqassim u l-ġbir ta’ l-arbular taħt il-gwida ta’ Tony Raggio, dawk li jagħmlu xogħol ta’ manteniment is-sena kollha fuq l-armar tagħna. Dis-sena rrid ngħid grazzi speċjali lil Anton Gellel, li wara tant snin iddeċieda li ma jibqax fil-Kumitat minħabba l-impenji oħra li għandu. Grazzi fuq kollox lill-Vittoriosani kollha, u bl-appoġġ tagħhom issir il-festa kbira tagħna. ❰

a – Birgu Waterfront, BirguBrG 1721 - Malta

T – 2180 8008E – [email protected]

www.donberto.com

Nit˙abtu, imma nifir˙uLaWrenCe aVeLLinoKaxxier Kumitat Festi Esterni San Lawrenz


Arthur & John’s GARAGE

Air-ConditionedCoaches & Minibuses

at moderate prices

Triq il-KummerċQormi

TEl: 2144 1387MOB: 9952 7967/9942 7967

FaX: 2749 0302

Din hija r-raba’ sena tiegħi bħala kaxxier tas-Soċjetà Mużikali San Lawrenz. Qiegħed nerġa’ nagħmel messaġġ f’dan iż-żmien hekk sabiħ ta’ matul il-festa ta’ San Lawrenz. Wieħed jifhem li f'każin bħal tagħna dejjem hemm x’tagħmel. Ma rridx noqgħod insemmi ħaġa ħaġa dak kollu li għamilna, għax il-lista ma tispiċċa qatt, u rrid inħalli lil min hu responsabbli biex iwassal l-informazzzjoni hu.

Proġett li għaddej bħalissa huwa s-sala l-ġdida li qiegħda tinbena fuq dik tal-kunċerti. Biċċa xogħol kbira. Minn hawn irrid nirringrazzja lill-benefatturi li qed jgħinuna f'dan il-proġett, jiġifieri l-aħwa Conrad u Adolf Baldacchino.

Xogħol ieħor ta’ importanza għalina huwa l-iskultura tal-bankun li hemm fis-Sala tal-Arkivju l-Kbir. Dan il-bankun qiegħed jintuża sew għax fih jintrefgħu l-istandardi, l-istandard tar-rakkmu tal-125 Sena Banda u l-uniformi l-ġdida.

Il-Kumitat, flimkien mal-Kummissjoni Biljard, qiegħed jaħseb ukoll għal pannu ġdid għall-mejda tal-biljard. Dan ix-xogħol mistenni jibda la darba jkun lest ix-xogħol fuq is-sala li semmejt aktar 'il fuq. Proġett ieħor li għandu f’moħħu l-Kumitat tas-Soċjetà hu dak ta’ vettrini ġodda fis-Sala tal-Kunċerti ma’ dawk li diġà hemm. Dan għaliex il-mużika u l-marċijiet ta' kull sena qegħdin jiżdiedu u għalhekk irid ikollna

l-vetrini neċessarji biex nerfgħu fihom. Rigward il-mużika u l-arkivju, din is-sena saru ukoll covers ġodda miksija b’materjal aħmar u l-kliem sar b’ittri tad-deheb biex b’hekk l-arkivju ż-żgħir tlesta minn kollox.

Imma għall-grazzja t’Alla u San Lawrenz, wieħed m’għandux jaqta’ qalbu mix-xogħol, għax bħalma jgħidu, bil-għaqal u s-sagrifiċċju kollox isir. Forsi qiegħed ngħid iżjed milli wieħed jistenna mingħandi, imma hemm ħafna xogħol u spejjeż.

Għeżież membri, benefatturi u ħbieb tas-Soċjetà tagħna, din hija darba f’sena li nagħtu ħarsa lejn dak kollu li jkun għaddej fil-Każin tas-Soċjetà tagħna.

F’dan il-messaġġ irrid nawgura l-festa t-tajba lil sħabi tal-Kumitat Ċentrali, u nirringrazzjahom tal-għajnuna li dejjem sibt mingħandhom.

Lill-benefatturi nixtieq ngħidilhom grazzi tal-ġenerożità tagħhom, għax b'dak li għoġobkom tagħtu, dejjem wasalna. Grazzi mill-qalb. Dan kollu hu frott tal-għaqda tagħna lkoll, li jwassalna biex flimkien ingawdu l-festa tal-patrun tal-Belt Vittoriosa.

Fl-aħħar nett minn qalbi ngħid grazzi lill-Vittoriosani kollha. Infakkar li l-Każin hu tagħna lkoll, u għalhekk tajjeb li lkoll nagħtu s-sehem tagħna. Viva San Lawrenz. ❰

Bil-g˙aqal u s-sagrifiççju kollox isiroSCar adamiKaxxier Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz


Ħanut tal-Laħam

ikompli f ’paġna 24

Prop. Mario Mifsud

21, Triq Hilda Tabone, Birgu BRG 1252Tel: 2780 0581Mob: 9946 3589

F'dan il-ħanut modern issibu:Laħam frisk, bajd, tiġieġ, prodotti ffriżati

Ħinijiet tal-ftuħ: Tlieta sas-Sibt: 7.30am sa nofsinhar

Friday: 4.30pm to 6.30pm Il-Festa t-Tajba lil kulħadd

Fedeltà lejn Kristu u lejn il-Knisjapatri JoSeph BonniCi opPirjol Komunità Dumnikana

San Lawrenz hu wieħed mill-ewlenin martri tal-Knisja Nisranija tas-seklu tlieta. Il-kult tiegħu tista’ tgħid li hu mxerred f’kull parti tad-dinja Nisranija. Fost tant virtujiet li jispikkaw fil-ħajja żagħżugħa tiegħu ċertament hi l-fedeltà ta’ Lorenzu lejn Kristu u l-Knisja tiegħu. Din il-fedeltà tiegħu waslitu biex bil-kuraġġ kollu jmut għal Kristu bl-eħrex tbatijiet. L-istess xhieda li San Lawrenz ta fil-martirju tiegħu turi b’liema fedeltà qeda lil Kristu sal-aħħar nifs ta’ ħajtu. Għalkemm l-imperatur Valerjanu offrilu diversi rigali sbieħ, saħansitra karriera sublimi fl-Imperu Ruman, imma Lorenzu baqa’ sod daqs sur fit-twemmin tiegħu u ma ċaħad qatt lil Kristu s-Salvatur tiegħu.

L-istess dwar il-lealtà tiegħu lejn il-Knisja li tagħha kien l-Arċidjaknu. Għal Lorenzu, imsaħħaħ kif kien mit-tagħlim tal-Vanġelu u tal-Appostli, Kristu u l-Knisja huma ħaġa waħda. B’fedelta’ kbira lejn il-Papa huwa qeda bl-akbar imħabba u mpenn il-Knisja bħala d-djaknu fil-Knisja ta’ Ruma. Din il-fedeltà tiegħu lejn il-Knisja waslitu biex offra li jmut martri flimkien mal-Papa tiegħu, Sistu II. Lorenzu qeda l-Knisja ta’ Ruma fil-membri kollha tagħha, imma b’mod partikolari lill-morda u l-foqra li bla mistħija ta’ xejn ippreżentahom lil Valerjanu bħala t-teżori tal-Knisja.

Għaldaqstant, f’dawn il-ġranet tal-festa ta’ San Lawrenz tajjeb li aħna, jekk tassew inħobbu u nqimu lil dan il-qaddis, nsibu ħin

biex nirriflettu fina nfusna u naraw kemm tassew għandna fedeltà sħiħa lejn Kristu l-mexxej uniku tagħna, u l-Knisja tiegħu. Hu tajjeb u f’waqtu li nifirħu u niċċelebraw fil-festa li nagħmlu f’ġieħ San Lawrenz, imma dawn iċ-ċelebrazzjonijiet iridu jkunu l-effett, ir-riżultat ta’ ħajja tassew Nisranija.

Għalhekk biex il-festa tkun tassew ta’ ġid għalina u tgħinna biex nagħtu xhieda aħjar ta’ dak li nemmnu, huwa tajjeb li nistaqsu lilna nfusna kemm tassew għalina Kristu u l-Knisja, li għalihom San Lawrenz sofra l-martirju, jiġu l-ewwel u qabel kollox. Kemm aħna u l-familji tagħna qed ngħixu skont il-valuri ta’ Kristu li għalihom San Lawrenz ta ħajtu. Kemm aħna, bħal San Lawrenz, lesti li nibqgħu nagħżlu dak li jgħallimna Kristu fid-diskors tal-muntanja u bħal Lorenzu ma nċedu qatt, anki b’sagrifiċċji għall-ħajja tagħna. Kemm din il-fedeltà lesti li nuruwha, kemm fuq il-postijiet tax-xogħol tagħna, u fuq kollox f’dawn il-ġranet bil-mod kif inġibu ruħna fiċ-ċelebrazzjonijiet tal-festa f’ġieħ l-istess qaddis tagħna.

Illum tisma’ diversi Nsara li waqt li jgħidu li jaċċettaw il-Kristu, fl-istess waqt mhux lesti li jaċċettaw il-Knisja. Dawn jgħidulek: 'ma’ Kristu iva, imma mal-Knisja le, jew bir-riservi. San Lawrenz ma kienx hekk. Bl-istess fedeltà li mexa ma' Kristu, l-istess għamel u mingħajr ebda riserva kellu fedeltà


Għeżież ħutna Lawrenzjani, insellmilkom.

Hu ta’ pjaċir tiegħi li ta’ kull sena nesprimi f’ismi u f’isem il-komunità parrokkjali ta’ San Lawrenz, Għawdex, il-ferħ u l-awguritagħna fl-okkażjoni tal-festa tal-patrun tagħna San Lawrenz.

Żgur joqgħod tajjeb il-kliem ta’ San Pawl fl-Ewwel ittra lit-Tessalonkin fuq fomm San Lawrenz meta jgħid: “Dan li jrid Alla minnkom, il-qdusija tagħkom…” (I Tess. 4,3). U dan mhux biss huwa l-iskop li ta’ kull sena nagħmlu l-festa b’qima lejn San Lawrenz, iżda wkoll huwa l-iskop aħħari ta’ ħajjitna. Sakemm aħna għadna fuq din l-art, dmirna hu wieħed li nsiru qaddisin.

Ħamsa huma l-mezzi li jwassluna għall-qdusija:

L-ewwel wieħed huwa s-smigħ ta’ spiss tal-Kelma t’Alla. Irrid inkun midħla sewwa ta’ din il-Kelma. Irrid nagħrbilha, nimmeditaha u nwellidha fija billi ngħixha.

Il-qawwa tal-Kelma t’Alla fija twassalna biex inħossu l-bżonn tas-sapport ta' xulxin.Il-Kelma t’Alla twassalna biex ninbnew f’komunità ta’ fidi, ta’ tama u ta' mħabba.Tajjeb li nifhmu li tkun Nisrani, il-konverżjoni u l-qdusija mhix xi ħaġa privata biss, iżda hija wkoll xi ħaġa komunitarja. Il-Knisja hija komunità ta’ fidi. F’kelma waħda, is-sens komunitarju

Mezzi g˙all-qdusijadun naZJu BorgKappillan Parroċċa San Lawrenz Għawdex

lejn il-Knisja li tant kien iħobb. Anzi Lorenzu ħa l-martirju biex iqawwi lil sħabu fil-fidi fi Kristu. Lorenzu kien konvint minn dak li nsibu fil-Vanġelu u fit-tagħlim tal-Appostli, jiġifieri li Kristu u l-Knisja jmorru flimkien u minn jaċċetta lil Kristu għax jaf min hu Kristu, ma jistax b'mod loġiku, ma jaċċettax il-Knisja. Għalhekk jekk aħna nħobbu tassew lil San Lawrenz, bħalu rridu nkunu ħaġa waħda ma’ Kristu u l-Knisja. Huwa veru li l-Knisja ta’ Kristu fuq l-art hi magħmula minn bnedmin dgħajfa u midinbin, imma fuq kollox hija dejjem qaddisa għax hija

mmexxija mill-Ispirtu s-Santu. Quddiem id-diffetti ta’ xi wħud mill-membri tal-Knisja, m’għandniex niskurraġġixxu ruħna, imma b’imħabba ta’ aħwa nitolbu għal dawn ħutna biex jindmu u jissaħħu.Jalla l-festa ta’ din is-sena tkun tarġa oħra 'l fuq lejn Kristu u l-Knisja tiegħu. Jalla ċ-ċelebrazzjonijiet tagħna f’ġieħ San Lawrenz jgħinuna biex nagħtu xhieda quddiem l-istess ħutna Maltin u barranin ta’ fedeltà aktar lejn Kristu u l-Knisja tiegħu. B’imħabba u ferħ kbir nawgura l-festa t-tajba lil kulħadd. ❰

ikompli minn paġna 23

ma' Kristu u l-KnisjaFr Joe BonniCi, pirJoL

huwa essenzjali għall-ħajja tal-Knisja. Dan is-sens komunitarju jissarraf f’ċelebrazzjoni permezz tal-Liturġija, speċjalment permezz tal-Ewkaristija. Għaliex kull azzjoni liturġika suppost tlaqqa’ l-bniedem m’Alla u Alla mal-bniedem.

Din il-qawwa li ġejja mill-preżenza t’Alla fina permezz tal-Ewkaristija ssir qadi uservizz fuq l-eżempju ta’ Kristu nnifsu fil-ħasil tar-riġlejn. Għalhekk, in-Nisranita’ veru huwa l-bniedem tal-fardal.

Dan kollu jwassalna għax-xiehda, għall-martirju, jiġifieri li naslu biex ngħidu limhux jien qed ngħix, iżda Kristu qed jgħix ġo fija. Dan billi kull fejn inkunu, bl-eżempjutagħna nuru li aħna Nsara tassew.

Dan fuq kollox jixtieq San Lawrenz minn kull wieħed u waħda minna, jiġifieri mhux biss il-briju, id-daqq tal-qniepen, il-marċijiet, eċċ. Iżda fuq kollox li nsiru qaddisin kif sar hu. Dan żgur li jkun il-gost tal-patrun tagħna, meta jarana ħdejh fis-sema.

Dan hu l-awgurju tiegħi. Ejjew bil-mezzi kollha li tagħtina l-Knisja naslugħall-qdusija, kif wasal qabilna l-patrun tagħna San Lawrenz, anki jekk dan mhux dejjem faċli. Imma b'Alla magħna hu possibbli.

Minn qalbi nixtieq il-festa t-tajba u qaddisa lill-Lawrenzjani kollha. ❰


rESTaUraNT – TaKE aWaY U PIZZErIa

Swan lake restaurant

TRIq IL‑GARDIEL MARSASCALA

Tel & Fax: 2163 2776

Director: JOSEPh GELLEL

Mobile: 9944 6560

Residence: 2163 7995

Prop. Michael Darmanin99, St lawrence Street,VittoriosaTel: 21 663614

Olde City pub is the Best

San Lawrenz ˙aqqu l-kuruna tar-randdr ugo miFSud BonniCiPresident Onorarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

Fil-kappella Nikolina - imsemmija hekk għal Papa Nikola V, fil-Vatikan, wieħed jista’ jara pittura tad-Dumnikan il-Beato Angelico, li turi lil Papa Sistu II jordna djaknu lil San Lawrenz. Nafu li tpinġiet fl-1446. Hemm seħbitha tal-qaddis quddiem l-Imperatur.

Dan l-aħħar kelli l-okkażjoni li nerġa’ narahom. Iżda fil-knejjes ta’ Ruma, bħal fil-knejjes ta’ ħafna bliet fid-dinja Nisranija, ma tridx wisq biex, mingħajr ma tkun qed tistenna, tiltaqa’ ma' xbiehat ta’ dan il-qaddis, li tant kien u għadu popolari, kullimkien u f’kull żmien.

Meta kont Ruma f’Ġunju, mort nara wirja ta’ pitturi karavaġġeski fil-Palazz tal-Fondazione Memmi f’Via del Corso, u laqatni kwadru ta’ Lionello Spada li jaffigura wkoll lil San Lawrenz, u li, fl-opinjoni tiegħi, huwa kapolavur. Ċertament kapolavur ta’ Mattia Preti huwa t-titular tal-parroċċa tal-Birgu. U tant pitturi ta’ kull seklu sabu ispirazzjoni kbira fil-figura tiegħu. Kultant imlaqqa’ ma dik ta’ l-ewwel martri, San Stiefnu.

Il-virtujiet erojċi ta’ San Lawrenz isaħħru u jixgħelu l-immaġinazzjoni ta’ kulħadd. Niftakar lil Peppi Gellel, wara li tispiċċa l-quddiesa tat-8.30am, sal-ewwel erba' xhur ta’ din is-sena, l-ewwel kien isellem lill-istatwa tal-Kunċizzjoni, imbagħad jersaq fuq il-vara ta’ San Lawrenz u jibda jkellmu. Kont tosserva xuftejh u tara għajnejh

jiffissaw fuq il-qaddis u wiċċu jibdel l-espressjoni skont l-iskambju tal-ħsieb bejnu u l-qaddis maħbub. Ma nistax naħseb li bħalissa, fis-sema, ma komplewx bil-konversazzjoni.

Ismu jfakkarna li bil-Latin kien ifisser il-bniedem tar-rand. Il-weraq tar-rand jitqiegħed fil-kliel li kienu jsiru biex jingħataw b’ġieh lill-poeti u lill-imperaturi. Ifuħ u jfewwaħ. Itejjeb it-togħma. Meta Linneus ta lis-siġra l-isem tagħha xjentifiku semmija Laurus Nobilis. Ir-randa għandha tifkiriet u assoċjazzjonijiet sbieh. San Lawrenz kompla sebbaħ din il-kuruna tar-rand. Ħadd ma jitbiegħed mill-assoċjazzjoni miegħu. Għalhekk barra minn bnedmin imsemmija għalih, hawn tant bliet u mkejjen li għandhom ismu.

San Lawrenz ħaqqu l-kuruna tar-rand tat-tifħir tagħna s-sena kollha! ❰


SW

ANLA

UNDR

Y & D

RY C

LEAN

ING

CO. L

TD.

Swan

Lau

ndry

& D

ry C

lean

ing

Co.

Ltd

.B

LB 0

44, B

uleb

el In

dust

rial E

stat

e, Z

ejtu

n,

Mal

ta Z

TN 3

000

Tel:

(+35

6) 2

169

1414

/5/6

Fa

x: (+

356)

218

0 94

71VA

T R

eg.N

o. M

T120

5533

5, R

eg n

o.C

2708

Free

Col

lect

ion

/ Del

iver

y T

wic

e W

eekl

y M

on t

o S

at F

reep

hone

800

7 66

14

Spec

ialise

in D

ry C

leanin

g and

Laun

dry o

f:Co

ats

and

Jack

ets

- Shi

rts a

nd B

lous

es -

Dres

ses

- Eve

ning

Dre

sses

Lady

’s a

nd M

en’s

Sui

ts -

Qui

lts a

nd B

lank

ets

Sued

e - L

eath

er -

Curta

ins

- Car

pets

Fabr

ic S

hrin

kage

- Fi

re R

etar

dant

Qu

ali

ty L

au

nd

ere

rs A

nd

Dry

Cle

an

ers

Wit

h O

ver

30

Ye

ars

Ex

pe

rie

nc

e

dan hu li xtaqtkom taqraw!LorenZo ZahraPresident Onorarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

Xtaqt dis-sena nikteb xi ħaġa dwar ir- relikwi ta’ San Lawrenz u kif dawn xterdu mad-dinja Nisranija.

Aħna kellna x-xorti kbira li fostna narawir-relikwa tar-Ras tal-qaddis tagħnafl-1997. Din kienet inżammet fl-ewwel palazz li l-Imperatur Kostantino offra lill-Papa meta l-Knisja ħarġet mill-katakombi proprju f’anqas minn ħamsin sena mill-mewt ta’ San Lawrenz. Kien proprju hemm li kienet miżmuma dik ir-relikwa li għaddiet dejjem taħt l-għożża u l-kustodja tal-Papiet. Kien Papa Gregorju li xerred il-qima u l-għożża għar-relikwi tal-martri. Kien iġib fuq sidru salib b'relikwi ta’ San Pietru u San Lawrenz.

Barra minn Ruma, sa mis-seklu ħamsa xterdu relikwi ta’ San Lawrenz. F'Sitifis, fil-Mauretania, skriżjoni antika ssemmi relikwa ta’ San Lawrenz li wara ttieħdet fil-Mużew ta’ Louvre. Fl-Alġier, fil-Mużew, hemm epigrafi li jsemmu relikwi ta’ San Lawrenz f'tempju antik f'Sidi Ferruch. San Gustino fis-sena 519 talab lill-Papa jagħtih relikwi ta’ San Lawrenz. San Krisostmu jikteb dwar ir-relikwi li kienu jinġabru mill-Insara fl-ewwel seklu, fosthom dawk marbuta mal-kult ta' San Lawrenz.

Santu Wistin isemmi r-relikwi tal-gradiljali kienu miżmuma f'Ruma, u li llum insibuhom fil-Bażilika ta' San Lorenzo in Lucina. Hemm relikwi oħra fl-Eskurjalu fl-Ingilterra, f'Exeter. De Rossi jsemmi

relikwi li kienu nstabu fis-Sancta Sanctorum (Bul.Arch 1887, p 119). Hemm ukoll f'Tivoli u f’Amasena relikwi tad-demm merakoluż li jidher ħaj kull sena fil-jiem tal-festa ta’ San Lawrenz. U tista' tgħid mad-dinja kollha, l-aktar fil-knejjes dedikati lill-qaddis, issib relikwi ta' San Lawrenz.

Fil-Mużew tal-Vatikan hemm relikwarju tas-seklu ħamsa b'kitba li jgħożż dawk ta’ San Pietru, San Pawl, San Stiefnu, San Lawrenz u San Sistu II. Meta mbagħad l-Imperu Ruman mar f'Kostantinopli, l-Imperatriċi Pulcheria kif irċeviet relikwa ta’ San Lawrenz bniet tempju f'ġieh il-martri tagħna.

Kien fis-seklu tmienja li l-Knisja ordnat biex kull quddiesa ssir dejjem f'post fejn ikun hemm relikwi tal-qaddisin martri u hekk kompliet tinxtered il-qima lejn ir-relikwi ta' dawk li ħadu l-martirju għal Kristu. Hu għalhekk li fuq l-artali kollha kont tara sinjal fejn ikunu dawn ir-relikwi. U mad-dinja kollha, l-aktar fil-knejjes iddedikati lill-qaddis, issib relikwi ta’ San Lawrenz.

Fil-Kolleġġjata tagħna wkoll ngħożżu relikwi li ġabilna minn Ruma l-Inkwiżitur Carpegna. Għandna wkoll relikwi li kien ġabilna bosta snin qabel id-Dekan tal-Kattidral Mons Giò F. Balzan li dokumenti ta’ awtentika tiegħu jinsabu fl-Arkivju tal-Arċidjoċesi. Jalla dawn ir-relikwi jkunu mezz biex nersqu aktar lejn Alla permezz tal-qima tagħna lejn San Lawrenz. ❰


61, High Street Óamrun – Tel: 2124 1406

Sena diffiççli g˙all-Forti Sant'An©luFrà John e CritienPresident Onorarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

Mix appeal66, Triq Hilda Tabone, Birgu

Tel: 2180 6731

Óelu, xorb, souvenirs ta’ Malta u prodotti g˙all-aromaterapija

Il-festa t-tajba lil kul˙add

Ta' Frida Pet & Garden

Prop. Andrew GrechTriq il-Madonna tal-Ġilju - Mqabba

Tel: 2164 2693 Mob: 7970 6677email: [email protected]

Where you can find various pet foods,plants, trees, agricultural products and feeds and various pets for sale

Insellem qabel xejn lill-Vittoriosani kollha u nixtieq nibda dan il-messaġġ billi nerġa' nirringrazzja lill-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz għar-rigal li għamluli ta’ pavaljun mill-isbaħ li se jiddendel mal-bejt tal-appartament tiegħi fil-Birgu għall-festa ta’ San Lawrenz ta’ din is-sena.

L-armar u l-aħħar tħejjijiet għaddejjin b’ritmu mgħaġġel waqt li qed nikteb dawn iż-żewġ kelmiet, u diffiċli temmen li għaddiet sena mill-festi sbieħ li kellna s-sena li għaddiet.

Irrid ngħid li kienet sena diffiċli għall-Forti Sant’Anġlu, li kif jaf kulħadd, spiċċa magħluq għall-pubbliku s-sena l-oħra, għax il-bieb prinċipali tiegħu, kif ukoll it-triq li ddur mas-swar, kienu fi stat kritiku. Sfortunatament, minħabba l-mod kif isiru l-affarijiet f'pajjiżna, dan għadu magħluq, għax mhux talli min hu responsabbli ma spiċċax ix-xogħol, imma lanqas għadu bdieh! Mhux bilfors wieħed imbagħad iħossu skuraġġut!

Minħabba l-għeluq tal-Forti, kull attività ta’ ġbir ta’ fondi li għamilna flimkien matul dawn l-aħħar għaxar snin li jien ili hawn bħala l-Kavallier Residenti spiċċaw fix-xejn. Kellna dinner parties, barbeques, l-attività li tant marret tajjeb, is-St Angelo by Candlelight, il-famużi musicals u kull attività oħra kulturali u reliġjuża. Tajjeb infakkar fl-open days li kellna, symposiums, varji konferenzi,

wirjiet, kunċerti u l-festi ta’ Sant’Anna u tat-8 ta’ Settembru, li sfortunatament spiċċaw fix-xejn. Bla dubju dan hu dispjaċir kbir għalina lkoll.

Ma tkunx idea ħażina li sakemm isir, u wieħed jittama, jitlesta x-xogħol biex il-Forti jkun jista' jinfetaħ għall-pubbliku mill-ġdid, iż-żgħażagħ tagħna tal-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz u tas-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi jaslu biex jivvintaw xi attività ġdida u oriġinali biex nerġgħu nuru lill-mijiet ta’ nies li kienu jiġu jaraw il-musicals li konna norganizzaw b'suċċess kbir, it-talenti li għandna fil-Birgu. Sa fejn nista', qed niddikjara li lest li ngħin għax verament nemmen fihom.

Ix-xewqa tiegħi għal matul is-sena hi li ma nismax iżjed min jitkellem ħażin bl-isem t'Alla u matul il-festa x-xewqa tiegħi hi li jkollna funzjonijiet devoti fil-knisja, armar mill-isbaħ bħas-soltu, ferħ, briju, għaqal u għaqda fl-attivitajiet ta’ barra. Tajjeb inkomplu fuq l-għaqda li seħħet bejn dawk kollha involuti fil-festa fl-Ewwel Erbgħa ta' San Lawrenz.

Nirringrazzja lill-Kapitlu tal-Kolleġġjata tagħna, u lill-għaqdiet kollha għall-ħbiberija tagħhom u għas-sehem tagħhom f’dawn iċ-ċelebrazzjonijiet.

Minn qalbi nixtieq il-festa t-tajba lil kulħadd. ❰


Għaddiet sena oħra u l-festa magħna, jekk Alla jrid. Għalija personalment kienet sena impenjattiva ħafna, u bħal jiġrilek li tinqabad fil-ħafna impenji li jkollok. Ħafna drabi ma tistax tagħmel mod ieħor, għax ċerti impenji jeħdulek ħafna ħin u enerġija.

Imma bħal kull Vittoriosan ieħor, ikolli nistqarr li malli nara Beltna tibda tilbes l-armar maestuż tagħna, allura qalbi tibda tħabbat aktar mis-soltu u dlonk tisplodi f'qalbi l-ħeġġa għall-ġranet sbieħ tal-festa tagħna, għal dak kollu li jagħmel il-festa tagħna waħda mill-isbaħ mhux biss fil-Kottonera, imma f'Malta kollha.

U ngħiduha kif inhi, għandna ħafna biex niftaħru. Qabel xejn l-armar li għandna, kollox bil-galbu, l-aktar id-drapp li jsaħħar it-toroq tagħna. Niftaħar ma' kulħadd li probabbli għandna l-aqwa drapp f'Malta kollha. Sempliċiment stupend! Għiduli, fejn tara pjazza bħal tagħna! Għandna mbagħad każin il-ġmiel tiegħu, miżmum sew u mgħammar b'mobbli u oġġetti antiki oħra, barra s'intendi l-preġju arkitettoniku tiegħu.

Xi ngħidu mbagħad għall-knisja ta' San Lawrenz, il-knisja ta' kull Vittoriosan, li fiha ħadna l-identità tagħna bħala Nsara, u ħafna minna ħadu wkoll l-istat tagħhom? Ngħid li grazzi għall-għadd kbir ta' voluntierà f'dawn l-aħħar snin il-knisja ħadet xejra differenti. Kif ngħidu bil-Malti, 'ħadet ir-ruħ' u saru ħafna affarijiet ġodda, barra r-restawr

kontinwu li knisja antika bħal tagħna jkollha bżonn tista' tgħid il-ħin kollu. It-tama tiegħi hi li xi darba nidħlu għall-impenn tal-pittura tal-koppla, biex tkompli mal-kumplament tas-saqaf. U la qed insemmi s-saqaf, tinkwieta tara f'liema stat jinsab fih is-saqaf tal-kor u l-erba' Evanġelisti. Naf li sar u qed isir ħafna xogħol minn barra biex nilqgħu għax-xita, imma jkun tajjeb li npoġġu rasna flimkien u naraw kif il-ħsara li saret lill-pittura tissewwa.

Ma nistax ma nagħtix ġieħ lill-Għaqda tan-Nar 10 t'Awwissu, il-fergħa l-oħra tal-festa tagħna, li tant qed timpenja ruħha biex ikollna nar tajjeb u li jpaxxi l-għajn fil-ġranet tal-festa.

U la ktibt dwar dak kollu li jagħmel il-festa tagħna, ma nistax ma nitkellimx b'mod pożittiv din is-sena dwar is-sinerġija li teżisti bħalissa bejn il-ħames entitajiet impenjati fil-festa: il-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz, il-Każin tal-Banda, is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, il-Grupp tal-Armar tal-Knisja u l-Għaqda tan-Nar 10 t'Awwissu. Dak li seħħ fl-Ewwel Erbgħa ta' dis-sena jeħtieġ jissaħħaħ. Prosit lil kulħadd.

Nagħlaq billi nagħti l-festa t-tajba lil ħuti Vittoriosani kollha. Jalla jkollna festa tajba u ferrieħa, għax dak li wettaqna flimkien matul is-sena għandu jagħti riżultati tajbin. Hekk jixraq lil din il-Belt Rebbieħa, wara kollox. ❰

Newly Refurbished

aQUa HOBBIESMarsascala ByPass - Zabbar

Qalbi tibda t˙abbatJoSeph SCiCLunaPresident Onorarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz


San Lawrenz festa tal-maltin kollhatony CaSSarPresident Onorarju Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz

Nistqarr li hu pjaċir tiegħi li ta’ kull sena il-Bord Editorjali ta’ dan il-ktieb jistedinni niltaqa’ man-nies ta’ din il-Belt Rebbieħa permezz ta’ dan il-messaġġ li ta’ kull sena jiġi għandkom fl-okkażjoni tal-festa ta’ San Lawrenz.

Ikolli nistqarr ukoll li għall-bidu nikkonfondi liema suġġett nagħżel, iżda meta noqgħod naħseb ftit mill-ewwwel jiġi l-kliem li nittama jkun ta’ nteress għalikom li qegħdin taqraw dan il-messaġġ qasir tiegħi.

Il-festi tal-irħula u l-ibliet ta’ Malta, barra li huma tradizzjoni kbira, huma wkoll mera ċara tal-karattru tagħna l-Maltin. Aħna li għandna demm u kultura Mediterranja, nafu niċċelebraw il-festi tagħna u ma niqfux hemm, iżda nkunu rridu li ħaddieħor jieħu gost bħalna u magħna.

Forsi hu għalhekk li nagħmlu dak il-logħob tan-nar li jkun jidher minn Malta kollha biex min ma jkunx viċin tal-lokalità tagħna, ikun jista' jipparteċipa fil-ferħ li jkun qiegħed jirrenja fost in-nies tal-belt jew raħal li jkunu qed jiċċelebraw il-festa tagħhom.

Tant hu hekk li saret kważi drawwa li ħafna mill-festi tagħna saru jiġu rriklamati fit-toroq ta’ Malta permezz ta’ billboards kbar biex f’kelma waħda jistiednu lil kulħadd imur igawdi ma' ħaddieħor it-toroq imżejna, il-marċi tal-banda, il-purċissjoni, u fuq kollox l-atmosfera ferrieħija tal-jum

iddedikat lill-patrun jew patruna ta’ dik il-lokalità.

Naturalment, kif jgħid il-Malti, kulħadd jiftaħar b’rixu. Kieku kellek tistaqsi lin-nies tal-Birgu liema hija l-isbaħ festa ta’ Malta, żgur li r-risposta tkun dik ta’ San Lawrenz, u hekk għandu jkun.

Jiena, li ma twelidx il-Birgu, nista' ngħid bil-quddiem li kif tiġi ċċelebrata l-festa ta’ San Lawrenz, din hija żgur ikkunsidrata minn ħafna bħala waħda mill-festi grandjużi li jsiru f’pajjiżna. Ir-raġuni hi sempliċi: għax ġewwa l-Belt ta’ Vittoriosa għad hawn għadd kbir ta’ nies voluntiera u ddedikati biex jorganizzaw, bla dubju bi sforz kbir, dan l-avveniment ta’ kull sena.

Nieħu din l-opportunità biex minn qalbi nawgura lilkom u lil dawk kollha li f’10 ta’ Awwissu jogħġobhom jiġu għall-festa ta’ San Lawrenz, festa mill-isbaħ li tkun ta’ ġieh lil patrun ta’ din il-Belt, kif ukoll ta’ ferħ għal dawk kollha li għandhom għal qalbhom il-Belt Vitttoriosa. ❰

BarRestaurantCafeteria

2 Main Gate StreetVittoriosa

Mob: 7948 7368 7945 1240Email: [email protected]

Where serviceand efficiency count!


St. Peter Street, Fgura FGR 1083Tel/Fax: 2169 3349

e-mail: [email protected]: www.cremecaramel.com.mt

CATERING FOR ALL OCCASIONS

• Weddings• Private Parties

• Outside Catering• Selection of Gâteaux

Mill-©did barra minn xtutnaSimon FarrugiaDelegat tal-Banda

Għaddiet sena oħra minn fuqna u nistgħu ngħidu li kellna sena oħra mimlija mpenji aħna tas-Soċjetà Mużikali San Lawrenz. Bħala Delegat tal-Banda u Ċermen tal-Kummissjoni Banda, nista' ngħid li komplejna bil-ħidma bla waqfien biex inkomplu ngħollu l-isem tal-Banda tagħna.

Fil-fatt din is-sena żdiedu żewġ servizzi oħra, dak li l-Banda għamlet f’San Pawl il-Baħar fl-okkażjoni tal-festa ta’ Marija Addolorata, kif ukoll dak li se tagħmel fil-festa tal-Madonna tal-Grazzja f’Ħaż-Żabbar. Minbarra dan kompla għaddej it-tagħlim tal-mużika matul is-sena fejn anke rajna żieda ta’ bandisti li rritornaw wara li kienu waqfu milli jdoqqu.

Il-Programm Annwali ta’ din is-sena reġa’ kien suċċess. Din is-sena kien iddedikat lill-maħbub Surmast tagħna Paul Schembri, li din is-sena qed jiċċelebra t-tletin sena bħala Surmast Direttur.

Iżda żgur li l-akbar riżorsi din is-sena marru fuq l-iskambju li se jsir bejn il-Banda tagħna u r-Royale Philarmonie Concordia minn Ottignies, il-Belġju. Fil-fatt bi pjaċir ngħid li din il-banda se tkun fostna fil-ġranet tal-festa u se tagħti diversi programmi mużikali, barra li tingħaqad mal-Banda tagħna għall-Programm Mużikali fuq il-planċier artistiku tagħna nhar is-7 t’Awwissu. F’Diċembru li ġej imbagħad, għar-raba’ darba fl-istorja tagħna, wara

Catania fl-1903, Messina u Palermo fl-1904 u Tuneż fl-1927, il-Banda tagħna issa se tesegwixxi programmi mużikali fil-Belġju. Dan se jsir bejn il-11 u t-18 ta’ Diċembru, u hu ta’ unur għalina li l-Ġimgħa, 17 ta’ Diċembru, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz se tagħti kunċert f’waħda mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea fi Brussell. Nemmnu li dawn iż-żewġ avvenimenti se jkunu suċċess, u diġà hemm għadd sabiħ ta’ partitarji li se jingħaqdu mal-Banda għal din il-mawra storika.

Jekk nagħtu ħarsa lejn il-festa ta’ din is-sena, b'dak li seħħ wara l-pubblikazzjoni tad-Dokument dwar il-festi tal-Kurja, tajjeb li nżommu l-ordni matul dawn il-ġranet u noqogħdu attenti minn kull provokazzjoni li tista’ tinqala. Il-festa tagħna mhix perfetta, iżda żgur li fil-maġġoranza tagħha hi ta’ eżempju ta’ kif għandha tkun festa. Ejjew inkomplu mexjin fit-triq it-tajba mingħajr ma nkunu aħna stess li noħolqu tensjoni żejda li turta lill-folol li jkunu mal-marċ. B’kampanji edukattivi wasalna għal ħafna affarijiet li llum qegħdin fid-Dokument tal-Kurja. Fost dawn insemmi l-kulur fuq l-uċuh waqt il-marċ, li n-nies kollha jilbsu l-flokk, li wara l-istatwa jindaqqu innijiet biss u ħafna aktar. Ta’ dan aħna kburin.

Minn qalbi nixtieq il-festa t-tajba lil ħuti Vittoriosani kollha li għalihom l-10 t’Awwissu hu l-isbaħ jum tas-sena. Jalla l-festa tkun mument sabiħ għalina lkoll. ❰


30 sena Surmast - direttur Simon Farrugia Delegat Banda Vittoriosana San Lawrenz

Din is-sena s-Soċjetà tagħna qed tiċċelebra t-30 Anniversarju minn meta s-Surmast Paul Schembri ħa t-tmexxija tal-Banda Vittoriosana San Lawrenz, wara l-mewt tas-Surmast Hector Dalli. Is-Surmast Paul Schembri twieled Ħal Luqa nhar it-13 ta’ Frar 1931, iben Ġużeppi Schembri u Maria Carmela Costa.

Il-ġibda tiegħu lejn il-mużika kienet waħda ereditarja. Ta’ sitt snin kien diġà juri interess fil-mużika tant li ta’ kull ġimgħa ma kienx ifalli li jattendi ma’ żijuh għall-kunċert tal-banda li kien isir fil-Każin tal-Banda Sant’Andrija. Dan l-entużjażmu wassal biex ta’ 12-il sena ħareġ idoqq għall-ewwel darba mal-Banda Sant’Andrija. Minn hawn

'il quddiem qatt ma ħares lura tant li kien ta’ kuljum jagħmel ammont sostanzjali ta’ ħin jistudja l-istrument. Dan il-fatt kien ukoll innutat mis-Surmast Antonio Muscat Azzopardi, tant li wara ftit xhur dan ħajjar lis-Surmast Schembri biex idoqq il-kunċert għall-euphonium ‘Il Sospiro dell’Anima’ ta’ GB Frosali, li sar fil-Pjazza quddiem il-knisja ta’ Ħal Luqa. Wara dan is-suċċess ma damx wisq ma sar is-solista tal-Banda Sant’Andrija. Wara ftit taż-żmien sar ukoll solista tal-Banda Ċittadina King’s Own tal-Belt Valletta u Assistent Surmast tal-istess Banda.

Minbarra l-impenn bandistiku s-Surmast Schembri studja wkoll it-teorija, l-armonija u l-kontrapunt. Dan l-istudju bdieh taħt


Holy Mary Garage

Coaches & Mini Buses for hire

10, Triq ir-Rebbieg˙a - G˙axaqTel: 2167 4945

Mob: 9947 0398

Good quality & valueFood for all tastes

We serve food all day from 8am till late

Booking is recommendedPlease call on 2180 8938

Victory Square CAFE & RESTURANT La Valette Street - Birgu

E-mail: [email protected]

is-Surmast Antonio Muscat Azzopardi u wara komplih għand il-Professur Henry Galea. L-ewwel kompożizzjonijiet kienu jikkonsistu f’marċi allegri. Insibu li l-ewwel marċ miktub mis-Surmast Schembri jismu St Andrew’s u dan kien kitbu fl-1961. Minn dakinhar 'l hawn qatt ma ħares lura u tul din il-medda ta’ żmien kiteb xejn anqas minn 200 marċ.Hawnhekk ta’ min isemmi li minħabba l-impenji professjonali tiegħu ta’ accountant u Financial Controller mhux dejjem kien ilaħħaq mad-domanda li kellu għall-marċi.

Mro Schembri hu magħruf bħala kompożitur attiv ħafna u bħala direttur impekkabbli. Fir-repertorju tiegħu nsibu wkoll diversi kompożizzjonijiet oħra li jikkonsistu f’mużika klassika, sinfonika, overtures, fantasia, rapsodia, suite, classic dance, sonatina, sinfonjetta, valzi, mużika tradizzjonali, sagra, moderna, marċi funebri, innijiet li jinkludu wkoll lirika miktuba minnu stess, kif ukoll mużika da ballo. Fost dawn il-kompożizzjonijiet tispikka ħafna l-fantasia ‘Centenaria’. Din il-fantasia kienet ġiet sottomessa għall-kompetizzjoni ta’ mużika serja li saret f’Londra fl-1982 stess u rebħet id-Diploma of Merit for Best Composition. Il-ġurija f’din il-kompetizzjoni kienet preseduta mill-magħruf Dr Andrew Lloyd Weber, li kellu kliem ta’ tifhir għal din il-kompożizzjoni. Kompożizzjoni oħra notevoli fir-repertorju tas-Surmast Schembri hija s-sinfonia ‘Chiara’ li hu kiteb fl-1988 meta għalaq għaxar snin bħala Surmast Direttur tal-Għaqda Mużikali Sant’Andrija. Din il-kompożizzjoni kienet ukoll intagħżlet biex tkun 'test piece’ f’kompetizzjoni tal-baned li kellha ssir f’Malta stess.

Fil-millenju l-ġdid is-Surmast Schembri kkompona l-famuża rapsodija ‘The New Millennium.’ Kellu kompożizzjoni kbira oħra fl-2003 bis-suite ‘Bethsaida’, li fiha tliet movimenti. Din kitibha f’għeluq il-25 sena bħala Surmast Direttur tal-Għaqda Mużikali

Sant’Andrija. L-aħħar kompożizzjoni li għadu kif lesta hi kollezzjoni ta’ danzi klassiċi f’ħames movimenti bl-isem ta’ ‘Dance Splendour’. Din se tigi esegwita għall-ewwel darba mill-Banda Vittoriosana San Lawrenz fil-kunċert tal-25 Anniversarju tas-Surmast Paul Schembri fil-kariga tiegħu ta’ Surmast Direttur ta’ l-istess Banda.

Is-Surmast Schembri għamel żmien twil fir-Reġiment tar-Royal Engineers. Matul dan iż-żmien attenda l-iskola tal-armata f’Beacon House, fejn speċjalizza l-istudji tiegħu fil-mużika, fl-accountancy u l-management. Wara dan l-istudju hu kiseb il-First Class Certificate mill-armata Ingliża. Kompla l-istudji tiegħu fl-Università ta’ Malta fejn kiseb żewġ diplomi fil-management.

Minbarra l-Għaqda Mużikali Sant’Andrija u l-Banda Vittoriosana San Lawrenz, kien ukoll Surmast Direttur tal-Banda Santa Marija tal-Qrendi, il-Banda Melita tal-Imsida kif ukoll tar-Royal Airforce Band ta’ Malta. Hu dderieġa wkoll diversi baned Ingliżi u Skoċċiżi fiż-żmien li għamel mar-Royal Engineers Regiment. Idderieġa wkoll baned oħra fuq bażi temporanja, fosthom il-Banda Duke of Connaught’s Own ta’ B’Kara u l-Banda Kristu Re ta’ Raħal Ġdid.

Tul iż-żmien kollu attiv fil-qasam mużikali, is-Surmast Schembri għandu diversi memorji sbieħ, fosthom il-ħafna drabi li dderieġa fit-Teatru Manoel, kif ukoll f'diversi teatri oħra madwar Malta. Jiftakar ukoll b'mod partikolari l-Programmi Mużikali li dderieġa f'okkażjonijiet speċjali, fosthom il-kunċert memorabbli li sar fl-inawgurazzjoni tal-plancier artistiku u l-125 sena mit-twaqqif tal-Banda.

Għalhekk kien jixraq li din is-sena, fl-okkażjoni ta’ għeluq it-30 sena tiegħu, il-Programm Annwali jiġi ddedikat lilu. Grazzi Surmast u Ad Multos Annos. ❰


IMPOrTErS – WHOlESalErS – rETaIlErS OF STaTIONErY, TOYS aND GIFTS

Pitkali road, attard – Tel: 2141 5656

L-AQWA PRODOTTI BL-IRÓAS PREZZIJIET

Shop: Sanctuary Street, Zabbar - Tel: 2180 7777

Xog˙ol u pro©etti fil-KaΩinSimon Farrugia

Ta’ kull sena fl-ewwel laqgħa tal-Kumitat li ssir immedjatament wara l-festa ta’ San Lawrenz, fl-aġenda jkun hemm l-andament tal-festa u programm ta’ xogħol u ħidma għas-sena li ġejja.

Xogħol strutturaliF’Settembru beda x-xogħol fil-kamra tat-turetta fejn sar il-kisi tas-saqaf u t-taraġ, tibjid u twaħħil tal-madum u żebgħa tal-aperturi. Ma’ dan sar it-tibdil tal-ilma mill-mains sal-kċina tas-sular ta’ fuq. Saret iż-żebgħa wkoll tal-aperturi tal-faċċata tas-sular ta' fuq, li kienu nbiddlu qrib il-festa, u l-bibien tal-ħġieġ eżistenti.

Fl-aħħar għoxrin sena sar ħafna xogħol ta’

kostruzzjoni, inkluż tibdil ta’ soqfa. Dan biex il-Kazin ikun aġġornat għaż-żminijiet tal-lum u jkun hemm aktar spazju fejn jintrefa’ l-armar tal-Każin, l-aktar dak tal-wirja tal-Ġimgħa l-Kbira. Tliet snin ilu l-Kumitat kien għamel pjanti u ġab il-permessi biex tittella’ sala oħra fuq, daqs dik tal-kunċerti. Wara li sibna żewġ benefatturi għall-bini ta’ din is-sala, ix-xogħol inbeda u tlesta. Nittamaw li f’qasir żmien isiru l-aperturi u l-installazjoni tad-dawl.

Intrata tal-KażinWara li sentejn ilu l-irħamista Ronnie Pisani żejjen id-daħla artistika tal-Każin bir-rħama mill-isbaħ li tfakkar il-125 sena mit-twaqqif

Ix-xogħol għaddej fuq is-sala l-ġdida fil-Każin tagħna


tal-Banda, il-Kumitat iddeċieda u biddel l-irħamiet tal-Presidenti u tas-Surmastrijiet biex ikunu konformi mal-oħra mil-lat ta’ disinn. Minħabba dan ix-xogħol il-ħitan tal-intrata kellhom jiġu miżbugħa mill-ġdid. Bla dubju ta’ xejn, dan kien pass ieħor biex l-intrata tkompli tisbieħ f’qasir ta’ żmien wara li kienet saret iz-zokklatura tal-irħam u anke l-istatwa ta’ San Lawrenz tal-irħam.

Sala tal-Arkivju u Arkivju ż-ŻgħirMa’ ġenb is-Sala tal-Arkivju, il-Każin hu mogħni b’arkivju ieħor li nsibuh bħala l-Arkivju ż-Żgħir. Din is-sena l-mużika ta’ dawn iż-żewġ vetrini tqegħdet ġo folders ġodda bl-ismijiet tax-xogħlijiet mużikali u l-ismijiet tal-kompożituri minquxa b'ittri indurati bid-deheb. Tajjeb ngħidu li kompla x-xogħol fuq il-bankun tas-Sala tal-Arkivju billi saru għaxar pilastri. Hu l-ħsieb tal-Kumitat li meta jkun il-waqt l-għamara

artistika li hemm f’din is-sala tiġi restawrata.

PlanċierFid-dawl tax-xogħol tal-paviment tal-pjazza prinċipali tal-Birgu, ix-xogħol taz-zukklatura u d-dawl ta’ madwar il-planċier għadu ma nbediex. Rigward il-leġiju, saru diversi tentattivi biex Salvu Bugeja jipprovdi disinn tiegħu, imma sfortunatament minħabba l-età avvanzata u l-kundizzjoni medika tiegħu, s’issa għadu mhux f’idejna, għalkemm ġejna mwegħdin li dan ħa jsir fil-futur immedjat.

Faċċata tal-KażinXi ħaġa li għandna biex inkunu kburin biha hi l-faċċata artistika tal-Każin tagħna, faċċata li naqblu lkoll, hi l-ammirazzjoni tal-eluf ta’ turisti li jżuru Beltna. Tkun aktar sabiħa meta tkun imdawla bil-mijiet ta' bozoz ta’ kull lewn għall-ġranet tal-festa. Hi

Il-bankun li sar għas-Sala tal-Arkivji


ħasra li fil-ġranet li tant jiġu nies iżuruna, din il-faċċata maestuża tkun mgħottija bid-drapp. Il-Kumitat din is-sena beda l-proċess biex ibiddel id-dawl u juża lampi LED biex jitnaqqas il-konsum, bħalma għamilna wkoll fid-dwal ta’ ġewwa tal-Każin.

Barra minn hekk, konxji mill-fatt li palazz antik bħalma hu l-Każin ikollu bżonn restawr minn żmien għal ieħor, il-Kumitat ħaseb biex jibda jinvestiga l-possibilità li l-faċċata tkun restawrata, u nistgħu ngħidu li l-proċess ta’ konsultazzjoni beda u l-possibbiltà hi li sal-festa tal-2011 din tkun lesta.

Newsletter

Għal għaxar sena konsekuttiva, in-newsletter tas-Soċjetà baqgħet toħroġ b’mod regolari kull xahrejn, b’edizzjoni speċjali għall-festa. Bħala Kumitat nemmnu li l-kuntatt mal-membri hu ferm importanti, u permezz ta’ dan il-fuljett qegħdin inżommu lill-membri aġġornati b’dak kollu li qiegħed jiġri fil-Każin tagħna permezz tad-diversi artikli u kitbiet li jidhru. Bla dubju ta’ xejn dan il-fuljett fih minn kollox: artikli dwar affarijiet kurrenti, tagħrif storiku, tagħrif minn avukat, riċetti, rokna

għat-tfal, u din is-sena ntroduċejna wkoll l-intervista. L-għan ta’ din it-taqsima hu li n-nies tal-Birgu jsiru jafu wkoll iktar mill-qrib persuni anzjani li taw u għadhom jagħtu kontribut lill-Każin u lil Beltna. Ta’ min jgħid ukoll li l-ħarġa ta’ Jannar li ġej se tkun ħarġa numru 60, li jfisser li din il-pubblikazzjoni tkun għalqet eżattament għaxar snin.

WebsiteWara li rnexxielna ngħollu l-livell tal-materjal stampat tal-Każin, kien imiss li nimxu pass ieħor. In-nuqqas ta’ preżenza fuq l-iktar mezz ta’ komunikazzjoni mfittex illum, l-internet, kien qiegħed jinħass sew, u kien għalhekk li tlaqna fuq proġett biex il-Każin ikollu l-website tiegħu. Dan is-sit żgur li se jinżel għasel ma’ kulħadd għax jinkludi kollox: tagħrif dwar l-istorja, il-palazz tas-Soċjetà, il-planċier, Surmastrijiet u Presidenti, l-istorja ta’ missierna San Lawrenz u l-kult tiegħu fil-Birgu, u ħafna iktar, b’mod partikolari l-opportunità li wieħed jixtri CDs tal-marċijiet jew merchandise mis-sit stess. Sit mimli informazzjoni, u li se jkun portal ieħor biex il-membri u dawk li jappoġġjaw is-Soċjetà jżommu ruħhom aġġornati dwar l-attivitajiet tagħna.

RadjuProġett ieħor li l-Kumitat telaq fuqu hu programm fuq ir-radju kull ġimgħa. L-għan ta’ dan il-programm, li qiegħed jixxandar fuq La Salle FM, hu li filwaqt li nagħtu informazzjoni dwar il-Każin tagħna u każini oħra, jindaqqu xi marċijiet għall-gost tad-dilettanti. Ninsabu ċerti li dan il-programm qed jintlaqa' tajjeb mad-dilettanti tal-baned u l-festi.

Dan ix-xogħol li qiegħed jiġi mwettaq mis-Soċjetà tagħna hu xhieda ta’ kemm għandna Kumitat ħabrieki u kemm hu għal qalbna l-Każin tal-Banda San Lawrenz. ❰

WWW.CHEVROLET.COM.MT

MIRA MOTOR SALES LTDMEMBER OF THE ZAMMIT GROUP OF COMPANIESMriehel By-Pass, Mriehel BKR 3000 Tel: 2278 1278 Email: [email protected]

The all-new Chevrolet Spark is all about fun, fashion and functionality. With a bundle of extras, Spark comes at an unbeatable price.

PUT SPARK INTO YOUR LIFE!

18413-Mira Spark Fr Avellino Ad.indd 1 30/07/2010 11:24


OlD TOMMY’S BarBlk. 4, Shop 1, Victory Sqr., Vittoriosa

Mobile: 9939 2224Prop: Edwin Camilleri

A©ent g˙al kull xorta ta’ pastizzi, pasti, ©elati, ˙obΩ, eçç.

Jaççetta ordnijiet g˙al parties, ti©ijiet u mag˙mudijiet, engagements eçç.

NATURE’S BEST75, OLD GOVERNOR PALACE STREET

VITTORIOSA

Tel: 2169 2351/7906 6401Email: [email protected]

DAILY FRESH FRUIT AND VEGETABLE SUPPLIERFREE DELIVERY

THE FRESHEST FRUIT AND VEGETABLES… WHERE QUALITY MATTERS!

TOMMY SElF-SErVICEHIGHLIGHT STATIONERY

51, MAIN GATE STREET, VITTORIOSA

Fejn issibu toys, kotba, cassettes,Magazines, Toiletries and haberdashery

Messa©© tal-festa mill-G˙aqda KaΩini tal-Banda

Ħafna huma dawk li minn sena għal oħra jistennew b’ħerqa kbira l-festa tal-Belt jew raħal tagħhom. Ewlenin fost dawn insibu l-għexieren ta’ dawk impenjati fil-kumitati, kummissjonijiet u sezzjonijiet li fil-biċċa l-kbira minnhom huma fi ħdan il-każini tal-banda u li jaħdmu s-sena kollha b’sagrifiċċju personali biex jorganizzaw il-festa. Dawn l-inizjattivi huma ta’ min ifaħħarhom u jinkoraġġihom.

L-Għaqda Każini tal-Banda matul din is-sena, barra x-xogħol li tagħmel għall-ġid tal-baned Maltin u Għawdxin, tat ukoll kontribut kbir dwar id-Dokument Konsultattiv li ħarġet l-Arċidjoċesi ta' Malta. Id-Dokument ingħata pubbliċità kbira u ngħidu li anki kien manipulat mill-midja, kif ukoll minn xi wħud li ftit li xejn jifhmu fil-festi. Quddiem din is-sitwazzjoni r-rappreżentanti tal-Baned urew maturità u għaqal kbir u flok tkaxkru mal-kurrent, flimkien studjaw id-Dokument u qablu dwar proposti konkreti biex jirranġaw dak li mhux sejjer tajjeb fiċ-ċelebrazzjonijiet tal-festi. Proposti li għamlu ġieh lill-każini tal-banda.

Il-festi fil-bidu tagħhom kellhom aktar rabta reliġjuża milli soċjali kif nafuhom illum, fejn iċ-ċirkustanzi tal-ħajja kienu ħafna differenti. Imma l-ħsieb prinċipali kien u hekk għandu jibqa', li fil-ġranet tal-festa rridu naħsbu fuq il-ħwejjeġ kbar u tal-għaġeb li Alla għamel mal-qaddejja tiegħu, u bħala Nsara għandna nippruvaw nimxu fuq l-għemejjel tagħhom. Dan huwa l-qofol u l-milja ta’ kull festa.

Hawn qbil li kif qed ikunu ċċelebrati l-festi hemm x’wieħed x’jirranġa. Hi ħaġa tajba li jkun hemm gwida maqbula minn dawk kollha nvoluti fl-organizzazzjoni tal-festi.

Nafu li s-sitwazzjoni hi differenti f’kull raħal u belt, bejn festa u oħra. Hu għalhekk li l-Għaqda mill-bidu ta’ dan l-eżerċizzju, għarfet il-bżonn li jkun hemm aktar koordinament u nvolviment fuq bażi parrokkjali, fejn dawk kollha nvoluti fl-organizzazzjoni tal-festa jkunu jistgħu jagħmlu awtokritika tas-sehem tagħhom u flimkien jaraw li mexjin fuq gwidi maqbula. Barra minn dan nifhmu wkoll li hemm ħtieġa ta’ edukazzjoni kontinwa dwar l-imġiba waqt il-ġranet tal-festa, li għalkemm din hi xi ħaġa li ilna nitkellmu dwarha, ftit li xejn sar.

Ninsabu sodisfatti bil-mod kif tmexxew id-diskussjonijiet bejn l-Għaqda u l-awtoritajiet tal-Knisja. Nawguraw li dawk kollha mpenjati fiċ-ċelebrazzjonijiet tal-festa jaħdmu biex flimkien issir iż-żabra li hemm bżonn. Biex dan iseħħ hemm bżonn li nwaqqgħu l-ħitan li tul is-snin inbnew bejn każin u ieħor, festa u oħra. Nifhmu li dan mhux faċli u jinħtieġu sagrifiċċji u dixxiplina. Imma jekk aħna konvinti mill-għanijiet tagħna, irridu naslu biex ikollna festi li jagħtu ġieh lil Alla u lill-qaddisin li tant inħobbu u lis-soċjetajiet tagħna.

L-Eżekuttiv tal-Għaqda Każini tal-Banda jawgura l-festa t-tajba lill-Vittoriosani kollha fl-okkażjoni tal-festa tal-patrun tal-Belt Rebbieħa, San Lawrenz. ❰


THE BOXOFFICE

Expert AdviceOn Home Cinema Room Design75, St. Anthony Street,Vittoriosa

DVD’s Home Cinema Equipment, HiFi, Video/DVD RentalsXbox 360, PSP, PS2, PS3

Prop. ALAN CASSAR (Ta’ Fela) – Mobile: 9946 1297 Tel/Fax 2180 3676

FrEDDIE’S SalOONOpen Monday to Saturday

8.00am till noon and from 2.00pm to 3.00pmWednesday closed

Saturdays till 3.00pm 6, Main Gate Street, Vittoriosa.

Tel: 2180 5681

Ray’sJEWEllErY lTD

WHOlESalE & rETaIl

Manufacturers & Specialists in Centrifugal Jewellery Casting & Mould Makers

336, Zabbar Road, Fgura, PLA 16Tel: 2180 2130

Sena o˙ra ta' attività kontinwa BJorn CaLLuSB’ħarsa lejn l-attività fil-Każin is-sena li għaddiet

Is-sena 2009-2010 kienet sena oħra t’attività kontinwa għall-Każin tagħna, sena li matulha kien ikkonfermat li l-Każin tal-Banda San Lawrenz hu ċ-ċentru soċjali tal-Birgu.

Lulju 2009Il-Ħamis, 23 ta’ Lulju, il-Banda San Lawrenz għamlet marċ fit-toroq tal-Balluta, tas-Sliema, fl-okkażjoni tal-festa tal-Madonna tal-Karmnu.

Il-Ġimgħa, 24 ta’ Lulju, kienet organizzata flimkien mal-Kumitat Festi Esterni San

Lawrenz ikla grandjuża bl-aqwa spettaklu lokali f’Misraħ ir-Rebħa.

Il-Ħadd, 26 ta’ Lulju, il-Banda San Lawrenz għamlet marċ u programm f’Raħal Ġdid fl-okkażjoni tal-festa ta’ Kristu Re.

Il-Ġimgħa, 31 ta’ Lulju, il-Banda għamlet il-Marċ tal-Mota mat-toroq tal-Birgu.

Awwissu 2009Il-Ħadd, 2 t’Awwissu kien organizzat Red

Vittoriosa in Festa b'varjetà ta' mużika Taljana: għal darb'oħra suċċess kbir


WEFI IRONMONGERYExpert frame-maker

6-9, St. Theresa Street, Cospicua.Tel: 2182 8254 Mob: 9945 0907

Key cutting, plumbing and electricity,Over 500 different Paint Colours,

Gloss, Water Paint and Plastic Paint.

BAROCCO STOREOld Government Palace Street - Birgu

(Prop: Gordon Dimitri – Çaqqu)

Issibu: washing materials, toiletriesdetergents, mineral water, juices, beer, pet food

Tel: 7946 5811

PREZZIJIET MODERATI

Flumish Pet Shop

OlD GOVErNMENT PalaCE STrEET, VITTOrIOSa

Tel: 2701 7029

Free deliveriesVarjetà ta' pet food,

Ωrierag˙ ta' l-g˙asafar

Lager Party fil-Każin fl-okkażjoni tal-festa.

It-Tlieta, 4 t’Awwissu, sar kunċert ġenerali għall-Programm tas-7 t’Awwissu.

L-Erbgħa, 5 t’Awwissu, kien organizzat ir-riċeviment tal-festa għall-personalitajiet distinti, każini tal-banda, soċjetajiet u sostenituri tas-Soċjetà. Il-Ġimgħa, 7 t’Awwissu kien imtella’ ‘Vittoriosa in Festa’, programm vokali u strumentali b’mużika mill-Italja, bis-sehem tal-aqwa talent lokali, fosthom Neville Refalo, Debbie Scerri, J Anvil, Ivan Attard, il-vjolinista Mario Ciantar u ż-żeffiena Veninmalta. Ta’ min isemmi wkoll it-tmien grandjuż b’nar sinkronizzat mill-Għaqda Piroteknika 10 t’Awwissu mas-silta tant popolari William Tell.

Is-Sibt, 8 t’Awwissu – L-Antiviġilja. Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz akkumpanjat lill-istatwa devota ta’ San Lawrenz Jagħti d-Dawl lill-Għomja b’marċi ferrieħa mat-toroq ta’ Beltna sat-tlugħ fuq il-kolonna.

Il-Ħadd, 9 t’Awwissu – Lejlet il-Festa. Il-Banda tagħna għamlet il-marċ tradizzjonali tat-Te Deum mat-toroq tal-Birgu.

It-Tnejn, 10 t’Awwissu – Jum il-Festa. Il-membri tal-Kumitat attendew għall-pontifikal fil-knisja u akkumpanjaw l-istatwa ta’ missierna San Lawrenz waqt il-purċissjoni.

It-Tlieta, 11 t’Awwissu, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz għamlet il-marċ tradizzjonali tal-għada tal-festa.

Il-Ħadd, 23 t’Awwissu, il-Banda għamlet is-servizz tal-marċ ta’ filgħodu fl-okkażjoni tal-festa tal-Madonna ta’ Lourdes f’Raħal Ġdid.

Il-Ġimgħa, 28 t’Awwissu, kien organizzat BBQ fil-lukanda Pergola fil-Mellieħa, f’atmosfera familjari mill-isbaħ.

Settembru 2009Is-Sibt, 5 ta’Settembru, membri tal-Kumitat ħadu sehem fiċ-ċelebrazzjonijiet ta’ Jum il-Birgu organizzati mill-Kunsill Lokali.

Il-Ġimgħa, 25 ta’ Settembru, delegazzjoni mill-Kumitat attendiet għal-Laqgħa Ġenerali Straordinarja tal-Għaqda Każini tal-Banda.

It-Tlieta, 29 ta’Settembru, Laqgħa Ġenerali Straordinarja għall-membri tal-Kumitat, bandisti u soċi propjetarji.

Ottubru 2009Il-Ġimgħa, 2 t’Ottubru, saret ikla għall-bandisti tal-post fil-Bar tal-Każin.

Il-Ġimgħa, is-Sibt u l-Ħadd, 9, 10 u 11 t’Ottubru, kienet organizzata għal darb’oħra l-attività Birgu by Candle Light, fejn il-Kumitat tagħna organizza bottegin tal-ikel u xorb quddiem il-każin. Barra minn hekk, il-Kumitat ħa ħsieb li jorganizza Book Fair ta’ kotba wżati.

Il-Ġimgħa, 16 t’Ottubru, kienet organizzata ikla fid-D Centre, il-Birgu.

Il-Ġimgħa, 30 t’Ottubru, saret ikla fil-bar tal-Każin.

Novembru 2009Il-Ħadd, 15 ta’ Novembru, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz għamlet marċ mat-toroq ewlenin tal-Birgu fl-okkażjoni tal-attività tal-'Logħob Tradizzjonali Malti' organizzata mill-Kunsill Lokali.

Is-Sibt, 21 ta’ Novembru, festa liturġika ta’ Santa Ċeċilja. Membri tal-Kumitat attendew għall-quddiesa fil-KonKatidral ta’ San Ġwann u għall-marċ li sar fil-Belt Valletta


Il-Ġimgħa, 2 ta’ April Ġimgħa l-Kbira Birgu Il-Ħadd, 4 ta’ April Ħadd il-Għid Birgu Is-Sibt, 24 ta’ April Programm Annwali Birgu Il-Ħadd, 30 ta’ Mejju L-Ewwel Tqarbina Birgu Il-Ġimgħa, 11 ta’ Ġunju Qalb ta’ Ġesù Birgu Il-Ġimgħa, 18 ta’ Ġunju Qalb ta’ Ġesù Tal-Ħawli L-Erbgħa, 21 ta' Lulju Marija Addolorata San Pawl il-Baħar Il-Ħamis, 22 ta’ Lulju Madonna tal-Karmnu Balluta Il-Ħadd, 25 ta’ Lulju Kristu Re Raħal Ġdid Is-Sibt, 31 ta’ Lulju Mota tan-Novena Birgu Is-Sibt, 7 ta’ Awwissu Programm Mużikali Birgu Il-Ħadd, 8 ta’ Awwissu Anteviġilja Birgu It-Tnejn, 9 ta’ Awwissu Marċ tat-Te Deum Birgu L-Erbgħa, 11 ta’ Awwissu L-għada tal-festa Birgu Il-Ħadd, 22 ta’ Awwissu Madonna ta’ Lourdes Raħal Ġdid It-Tlieta, 7 ta' Settembru Madonna tal-Grazzja Żabbar Mis-Sibt, 11 sas-Sibt 18 ta' Diċ. Brussell/Ottignies Belġju Il-Ġimgħa, 24 ta’ Diċembru Lejlet il-Milied Birgu

Servizzi Banda San Lawrenz 2010

organizzati mill-Għaqda Każini tal-Banda.

It-Tnejn, 23 ta’ Novembru, delegazzjoni mill-Kumitat attendiet għal-Laqgħa Ġenerali Straordinarja tal-Għaqda Każini tal-Banda dwar id-dokument ‘Nirrestawraw Flimkien il-Festi’.

It-Tlieta, 24 ta’ Novembru, membri tal-Kumitat attendew għall-kunċert li sar mill-Banda Madonna tal-Karmnu tal-Balluta fit-Teatru Manoel, fl-okkażjoni tal-Festa ta’ Santa Ċeċilja.

Il-Ġimgħa, 27 ta’ Novembru kienet organizzata Tombla & Pizza Night fil-każin.

Diċembru 2009It-Tnejn, 7 ta’ Diċembru, saret quddiesa fil-knisja parrokkjali ta’ San Lawrenz

għall-membri mejtin tas-Soċjetà.

Is-Sibt, 12 ta’ Diċembru saret ikla fil-Lukanda Radisson SAS, San Ġiljan, fl-okkażjoni tal-festi tal-Milied. Għadd sabiħ ta’ membri attendew għal din l-attività soċjali, li tat gost lil kull min attenda f’atmosfera familjari.

Il-Ġimgħa, 18 ta’ Diċembru, sar il-Final tas-Snooker Competition fis-Sala tal-Biljard tal-każin.

Il-Ħamis, 24 ta’ Diċembru, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz ħadet sehem fil-purċissjoni tal-Bambin tal-Milied organizzata mis-Soċi tal-MUSEUM b’daqq ta’ diversi innijiet tal-Milied.

It-Tlieta, 29 ta’ Diċembru, sar il-Festin

tal-Milied għall-membri, bandisti, familji u l-ħbieb tagħhom. Okkażjoni biex nagħtu l-awguri tal-Milied lil xulxin.

Jannar 2010L-Erbgħa, 6 ta’ Jannar 2010, delegazzjoni mill-Kumitat Ċentrali attendiet għar-riċeviment tal-Milied tal-Għaqda Każini tal-Banda.

It-Tlieta, 26 ta’ Jannar 2010, saret il-Laqgħa Ġenerali Annwali Mista tas-Soċjetà, fejn kienu ppreżentati r-Rapporti Amministrattiv u Finanzjajri.

Frar 2010Is-Sibt, 11 ta’ Frar, saret ikla f'Ta’ Soldi Restaurant, l-Imġarr, bħala parti miċ-ċelebrazzjonijiet tal-karnival, fejn għaliha kellna attendenza sabiħa.

Il-Ġimgħa, 19 ta’ Frar, kienet organizzata il-Laqgħa Ġenerali tal-Għaqda Każini tal-Banda fejn attendiet delegazzjoni mill-Kumitat.

Marzu 2010L-Erbgħa, 10 ta’ Marzu saret quddiesa minn Mons Arċisqof fil-parroċċa ta’ Raħal Ġdid għal dawk kollha nvoluti fil-festi.

Il-Ħamis, 25 ta’ Marzu, sar il-ftuħ tas-16-il edizzjoni tal-Wirja ‘Getsemani’ mill-Onor Dr Chris Said. Qabel saret lejla Mużiko-Letterarja bis-sehem tal-Univeristy Junior College Orchestra.

April 2010Il-Ħamis, 1 t’April – Ħamis ix-Xirka. Kienet orgnizzata l-attività ‘Ħamis ix-Xirka fid-Dawl tax-Xemgħa’ mill-Kunsill Lokali

Renew & heal through touchDaniel Wright

Reiki Master & Holistic TherapistBeauty Specialist ITECTherapeutic MasseurSeichem & Crystal Practitioner

71 Holistika Triq il-Karmelitani, FguraFor appointments call – 99451417


tal-Birgu. Eluf ta’ Maltin u Għawdxin żaru l-wirja 'Ġetsemani'.

Il-Ġimgħa, 2 t’April – Jum il-Ġimgħa l-Kbira. Il-Banda tagħna esegwiet programm ta’ marċi funebri f’Misraħ ir-Rebħa u wara akkumpanjat il-purċissjoni sad-dħul tagħha b’iktar daqq ta’ marċi funebri.

Is-Sibt 3 t’April, wara l-quddiesa ta’ Sibt il-Għid kien organizzat cold buffet fil-każin b’attendenza tajba u atmosfera familjari.

Il-Ħadd, 4 t’April – Ħadd il-Għid. Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz tat is-sehem tagħha u akkumpanjat l-istatwa ta’ Kristu Rxoxt bid-daqq ta’ marċi brijjużi u valzi.

Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz takkumpanja l-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira


PLUMBERS, ELECTRICAL

GOODS DEALERS

SPECIAL DISCOUNTS ON WATER

HEATERS (GEYSERS)COSPICUA

ARTHUR NAPIERM.O.T. Qualified cOMpass adjusTer

cOMpass repairs & adjusTMenTs

Sayonara, Triq is-Sienja, Kalkara MaltaMob: 7949 8260 Tel: 2169 0326

Dealers in JCB and SEDEF Power Tools

Tel: 2182 1174; Mob: 9942 6420

Mro Paul Schembri jing˙ata rigal mill-President Lawrence V Farrugia waqt il-Kunċert Annwali

4, Blk 12,Triq ir-Regatta

Bormla

Is-Sibt u l-Ħadd, 17 u 18 t’April – Żjara tal-Papa Benedittu XVI fil-gżejjer Maltin. Il-Kumitat tal-Każin ħaseb li jarma l-faċċata tal-każin għal din l-okkażjoni.

Is-Sibt, 24 t’April, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz esegwiet it-tnax-il Kunċert Annwali tagħha fil-Caraffa Exhibition Halls, taħt id-direzzjoni tas-Surmast Paul Schembri. Il-kunċert ta' din is-sena kien iddedikat lill-Mro Schembri fl-għeluq it-30 sena mill-ħatra tiegħu ta’ Surmast Direttur tas-Soċjetà tagħna. Il-Ġimgħa, 30 t’April, Delegazzjoni mill-Kumitat attendiet għall-Kunċert li sar fil-Knisja ta’ San Lawrenz.

Mejju 2010Is-Sibt, 15 ta’ Mejju, delegazzjoni mill-Kumitat attendiet għall-kunċert li sar fil-kunvent tal-patrijiet Dumnikani tal-Birgu fl-okkażjoni tal-50 anniversarju mill-ftuħ tal-knisja tal-Lunzjata.

L-Erbgħa, 19 ta’ Mejju, Laqgħa Ġenerali Straordinarja fil-każin.

It-Tlieta, 25 ta’ Mejju – Mota tal-Ewwel Erbgħa ta’ San Lawrenz. Pasta Buffet u attività soċjali fil-Pjazza organizzata mill-ħames entitajiet li jorganizzaw il-festa.

L-Erbgħa, 26 ta’ Mejju – L-Ewwel Erbgħa ta’ San Lawrenz. Saret attività soċjali

a. darManin FRIDGE/FREEZER TECHNICIAN

Specializing in the repairs of all models ofDomestic Fridges, Freezers & Dehumidifiers

On site repairs - prompt service Telephone 2165 0150

or 9947 3093


fil-Pjazza organizzata mill-ħames għaqdiet involuti fil-Festa.

Il-Ħadd 30 ta’ Mejju – Il-Banda San Lawrenz akkumpanjat lit-Tfal tal-Ewwel Tqarbina mill-MUSEUM sal-Knisja.

Ġunju 2010Is-Sibt, 5 ta’ Ġunju, għadd ta’ bandisti tal-post sellmu lil Ġesù Ewkaristija waqt il-purċissjoni ta’ Corpus b’daqq ta’ fanfarra.

Il-Ġimgħa, 11 ta’ Ġunju, il-Banda Vittoriosana San Lawrenz ħadet sehem fil-purċissjoni tal-Qalb ta’ Ġesù.

Il-Ġimgħa, 18 ta’ Ġunju, il-Banda ħadet sehem fil-purċissjoni tal-Qalb ta’ Ġesù li saret Fuq tal-Ħawli.

Meta wieħed jaqra dan il-programm vast ta' attivitajiet, żgur li jiġbed il-konklużjoni li

m’għamilniex sena b’idejna fuq żaqqna. Dan barra xogħol ieħor li fuqu wieħed jista' jaqra f’partijiet oħra tal-Programm, bħalma hu x-xogħol li sar fuq it-Turretta, il-bini tas-sala l-ġdida fuq dik tal-kunċerti, l-attendenza tal-Kumitat f’għadd kbir ta’ wirjiet, kunċerti, preżentazzjonijiet u funerali, kif ukoll parteċipazzjoni attiva permezz tal-bandisti tal-post tagħna fil-korsijiet li kienet qiegħda tagħmel l-Għaqda Każini tal-Banda.

Ta’ dan kollu ma nistax ma nirringrazzjax lil sħabi l-membri l-Kumitat, li dejjem kienu hemm għall-ħidma u l-impenn biex setgħu jsiru dawn l-attivitajiet. Imma mhux se nieqfu hawn, anzi ħa nagħmlu passi kbar oltre minn hekk, permezz tal-iskambju li l-Banda tagħna se tkun qed tagħmel din is-sena. Is-sodisfazzjon tagħna jkun kbir meta anke persuni barra l-Birgu jirrikonoxxu l-ħidma kbira li twettaq il-Banda tagħna. ❰

For BEDROOMS, KITCHENS, DOORS, UNITS/SINK UNITS etc.

Handaq Road, Ind. Estate Handaq, L/o QormiPatRIck, Plot 39, Industrial Estate, Luqa

Mob: 9988 3805


Kumitat Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ PalmiΩi

Fuq wara mix-xellug għal-lemin: Adrian Saliba – Kaxxier Lawrence Mizzi – Ass. Kaxxier,

Loran Zarb – President

Quddiem mix-xellug għal-lemin:Duncan Mizzi, Noel Casha – Ass. President , Joseph Schembri,

Christian Raggio - Segretarju

Neqsin mir-ritratt:Glenn Agius – PRO, Christian Cesare, Philip Grech


FOrTINI KIOSK

Kull xorta ta’ ˙elu, xorb,©elati, pasti, ˙obΩ biΩ-Ωejt,

u ˙afna affarijiet o˙ra.

JOE GELLELXog˙ol ta’ ˙jata ta’ bnadar u bandalori

Irrikorru Mifsud Garage Triq La Valette – Birgu

Tel: 2167 2081 jew 2180 7535

Opening HoursMonday closed Tuesday: 9.00am - 2.00pmWednesday: 9.00am - 2.00pmThursday: 9.00am - 5.00pmFriday & Saturday: 9.00am - 6.00pm

UNISEX SalON3, Main Gate Street,

Vittoriosa – Tel: 2169 7932Mob: 9949 3236

Ûg˙aΩag˙ b'qalb kbira Loran ZarBPresident Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi

Ħbieb Palmiżi Vittoriosani, għaddiet sena oħra minn fuqna u l-festa ta' San Lawrenz reġgħet magħna.

Iżda għalina l-festa mhix biss dik il-ġimgħa ta' Awwissu li tagħtina tant gost, iżda hija s-sena kollha. Kif hu magħruf, matul is-sena kollha, aħna nkunu għaddejjin bil-ħidma biex niġbru l-fondi meħtieġa biexnagħmlu festa kbira, kif dejjem għamilna.

Iżda mhux kemm tgħid li tiġbor il-flus, għaxdan mhux dejjem faċli, u dan għal diversi raġunijiet. Ħafna huma mpenjati b'mod jew ieħor, u dawk li lesti li joffru l-ħin tagħhom dejjem qed jonqsu. Din s'intendi toħloq problema, u minkejja li ma nkunux nixtiequ nnaqqsu xi affarijiet, ċerti ċirkostanzi li jinħolqu, iħallulna ftit għażla.

Minkejja kollox, għal sena oħra is-Sezzjoni ħadet ħsieb tħallas il-banda tal-marċ tas-6 ta' Awwissu, jew kif inhu issa magħruf minn kulħadd, il-marċ taż-żgħażagħ.

Issa li għalaqt tliet snin fil-Kumitat tas-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, nifhem aktar kemm hi problema biex jirnexxielek tagħmel dak kollu li jkollok f'moħħok. Tipprova taħdem u tirsisti biex tagħmel attivitajiet li jħallulek il-qliegħ u fl-istess ħin iġġib il-poplu Vittoriosan flimkien, iżda spiss nispiċċaw biex bil-kemm ikollna għoxrin persuna mill-Birgu. Dan lilna ma tantx jagħmlilna kuraġġ.

Nittama li dan il-kliem tiegħi inissel xi ħaġa fil-qalb ta' kull Vittoriosan u jħajjar aktar nies mill-Birgu jattendu għall-attivitajiet li norganizzaw, biex b'hekk il-festa tkun tista'tkompli tikber, kif hi x-xewqa ta' kull Vittoriosan, wara kollox.

Hemm bżonn niġbdu aktar ħabel wieħed u niftakru li aħna festa waħda. Insemmi fil-kuntest l-Ewwel Erbgħa ta' din is-sena li organizzajna flimkien. Kienet idea stupenda li l-ħames entitajiet li għandhom sehem attiv fil-festa tagħna ningħaqdu flimkien biex organizzajna jumejn ta' attivitajiet. Verament kienet okkażjoni sabiħa, b'attendenza tajba ħafna u fuq kollox il-piżta' attività bħal din inqasam bejn kulħadd.

Nieħu din l-okkażjoni biex minn din il-paġna nħeġġeġ aktar nies jersqu biex jagħti daqqa t'id. Ngħid dan għax sfortunatament il-volontarjat qiegħed dejjem jonqos u x-xogħol biex tagħmel festa hu kbir ħafna.

Qabel ma nagħlaq dan il-messaġġ tiegħi nixtieq nirringrazzja lil dawk il-persuni kollha li tul is-sena kollha taw is-sehem tagħhom biex nistgħu nagħmlu festa kbira kif għandha tkun. Bħala President tas-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, li f'idejna taqa' r-responsabbiltà tal-brijju waqt il-marċi, nitlobkom biex iżżommu l-kalma biex il-festa tgħaddi b'wiċċ il-ġid. Viva l-10 ta' Awwissu, viva San Lawrenz. ❰


Melvin Photo Studiovideographer

Melvin video ProductionsMain Gate Street, Vittoriosa

Tel: 2166 4433 Fax: 2163 4376

Mob: 9946 0006, 7946 0006

[email protected]

Weddings, TV Commercials,TV Programmes, Video Productions,

Company Profiles, Digital Editing

Festa oħra, messaġġ ieħor, aktar attivitajiet... dejjem l-istess? Forsi mhux kulħadd japprezza l-attivitajiet li tagħmel is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, u għalkemm dawn forsi jidhru dejjem l-istess, permezz ta’ dawn l-attivitajiet naslu biex niġbru fondi li jissarfu f’diversi affarijiet għall-festa.

Iż-żgħażagħ huma element importanti mhux biss għall-attivitajiet li jiġu organizzati, imma tista’ tgħid għal kull inizjattiva matul is-sena

Impenn s˙i˙ miΩ-Ωg˙aΩag˙ PalmiΩi ChriStian raggioSegretarju Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi

kollha. Aħna ż-żgħażagħ magħmula b’burdati differenti li joffru ħeġġa u enerġija. Din il-ħeġġa malajr tonqos meta f’ċerti attivitajiet li norganiżżaw ma tantx insibu rispons mill-Vittoriosani Lawrenzjani, speċjalment minn dawk li joqogħdu gallarija matul is-sena kollha u ma jagħmlu xejn. Dawn huma l-istess nies li meta tasal il-festa jkunu minn tal-ewwel biex imaqdru dwar ħaġa jew oħra. Ma rridx inħares lejn in-negattiv biss, u għalhekk ħa nagħtu ħarsa lejn dak li sar matul l-aħħar sena.

de Fles Wine Bar 106, triq is-Salini, m’Scala tel: 2782 2303 mob: 9982 2303email: [email protected]


AndrewBugeja

Għal kull tip ta’ xogħol ta’ festi bħal bnadar, bandalori, pavaljuni, skultura u statwi (life

size) tal-fiber glass.Nagħmel ukoll kull tip ta’ restawr ta’ statwi

tal-kartapesta

Mob: 7930 1286

BBQ tal-festaFit-2 ta’ Awwissu 2009 kellna l-BBQ annwali li s-Sezzjoni torganiżża kull sena. Din id-darba sar fuq iz-zuntier tal-knisja u għal darb'oħra dan kien suċċess kbir, b’attendenza numeruża.

Ikla fir-ristorant Palm ValleyIs-Sezzjoni Żgħażagħ organiżżat ikla fir-ristorant Palm Valley f’Wied il-Għajn nhar il-Ġimgħa 13 ta’ Novembru 2009. Għal din l-ikla kellna attendenza tajba.

BirguFest 2009Għal darb oħra s-Sezzjoni ħadet ħsieb li tgħin fl-armar għal din l-attività u armat bar b’għażla differenti ta’ nbid u xorb ieħor.

Cake BazaarFi tmiem il-ġimgħa ta' bejn il-11 u t-13 ta’ Diċembru 2009 sar Cake Bazaar fil-Youth Centre b’għażla ta’ cakes tal-Milied. Il-bazaar

kien ta’ suċċess, tant li kollox inbiegħ.

Laqgħa Ġenerali AnnwaliGħall-ewwel darba, fuq proposta li għaddiet fil-kumitat tas-Sezzjoni, il-Laqgħa Ġenerali saret f’Jannar biex b’hekk kull kumitat jibda s-sena f’Jannar u jispiċċa f’Diċembru flok f’Ottubru, kif kien isir fis-snin ta’ qabel. Għal din il-laqgħa attendew diversi membri filwaqt li ssieħbu fil-kumitat persuni ġodda.

Eurovision Pasta NightNhar is-Sibt, 20 ta’ Frar saret Pasta Night fis-Sala Parrokkjali biex flimkien segwejna live il-Malta Eurovision Song Contest u rajna l-finalista Thea Garret tikkwalifika għas-semi-finali li sar fin-Norveġja.

CarwashIs-Sezzjoni ħadet ħsieb biex kull xahar torganiżża carwash. Tista' tgħid li dejjem kellna suċċess. Nirringrazzjaw lil dawk

Il-parroçça tg in lid-Dar tal-Providenza

Fr John Avellino jippreżenta ċekk f'isem il-komunità parrokkjali tal-Belt Vittoriosa lid-Dar tal-Providenza fl-ewwel jum tas-sena l-ġdida 2010 waqt il-kampanja ta' Radju RTK. Il-flus inġabru l-aktar fil-knisja parrokkjali tagħna fl-aħħar ħmistax tas-sena 2009. Ħajr lil kulħadd.


kollha li xi darba jew oħra ġabu l-karozzi tagħhom u għenuna biex niġbru aktar fondi.

Żjara tal-Papa Benedittu XVIDin is-sena ħafna miż-żgħażagħ tal-kumitat taw għajnuna kbira biex jitramaw għadd kbir ta’ arbli tista' tgħid madwar Malta kollha fl-okkażjoni taż-żjara f'pajjiżna tal-Papa Benedittu XVI. Barra minn hekk ittgħellu għadd ta’ bnadar fil-Birgu biex nagħtu merħba isbaħ lill-Kap tal-Knisja Kattolika.

L-Ewwel ErbgħaIs-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi ħadet ħsieb biex flimkien mal-entitajiet kollha tal-festa torganizza attività mifruxa fuq jumejn fil-Pjazza tal-Birgu. Barra minn hekk is-Sezzjoni tat sehem kbir biex jintrama l-armar fil-Pjazza u biex jittgħellu l-bnadar madwar il-Birgu. Kulħadd kien tal-fehma li din l-attività kienet ta’ suċċess kbir, u dan

is-suċċess ċertament kien frott il-ħidma tal-entitajiet tal-festa li ħadmu flimkien.

LotterijaBarra l-pedini ta’ kull xahar, is-Sezzjoni ħasbet għal tliet lotteriji oħra kbar: fil-BirguFest, fil-Milied u oħra fl-Ewwel Erbgħa. Hu ġust nirringrazzja minn hawn lil dawk li dejjem għinuna f'din l-inizjattiva.

Bla dubju din kienet sena oħra ta’ impenji u ħidma kontinwa tas-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, kif jixhed dak li ktibt hawn fuq. Nixtieq nirringrazzja lil dawk kollha li attendew fl-attivitajiet tagħna, kif ukoll grazzi lil dawk il-persuni li ħadmu magħna ż-żgħażagħ biex għamlulna l-kuraġġ u komplejna bil-ħidma tagħna għal sena oħra. F’ismi u f’isem sħabi tal-kumitat, nawgura l-festa t-tajba lil kulħadd. Jalla jkollna festa li tgħaqqadna lkoll. ❰

Impenjati bix-xogħol tal-arbli fit-toroq għaż-żjara tal-Papa Benedittu XVI fostna


FASHION STORESREGENCY HOUSE

COSPICUA: 27820021 – 2789 8307VALLETTA: 2122 2931,

ĦAMRUN: 2723 1821 – 2124 0849B’KARA: 2744 8992

CHETWYN CONFECTIONERY14, main gate Street, VittorioSa

mario miZZi

ÓOBÛ – PASTIZZI – ÓELUXORB – ÌELATI – MINERALI

IL-FESTA T-TAJBA LIL KULÓADD

Fejn issibu

varjetà

ta’ qomos,

Ωraben, ilbies u

˙afna affarijiet

o˙ra g˙as-sajf

Blue Star StationeryMisra˙ il-Knisja, BirΩebbu©a

New stock every weekBlue Star Good Value for Money

Tel: 2165 1976 Prop: Paulette tal-Birgu

Banda mill-Bel©ju fostnaSimon Farrugia

Fl-1860, fil-Belt ta’ Ottignies, grupp żgħir ta’ persuni xtaqu li flimkien “jivvintaw” il-mużika. Din il-ħolma saret realtà sentejn biss wara, għax fl-1862, dan il-grupp ifforma banda żgħira taħt l-isem ta’ 'Fanfare des amis réunis et de la concorde'.

Din il-banda l-ġdida bdiet tipparteċipa f’diversi festivals mużikali, bħaċ-ċelebrazzjonijiet li saru biex ifakkru l-ħamsin anniversarju mill-indipendenza tal-Belġju. Aktar tard, dan il-grupp mużikali biddel ismu għal 'Fanfare Concordia'.

Fil-bidu tas-seklu 20, il-banda bl-isem ta’ Fanfare Concordia ċċelebrat l-40 sena mit-twaqqif tagħha u r-Re tal-Belġju Leopold II ta t-titlu 'Royale' lill-banda. Fil-bidu tas-snin sittin, Marcel Ancion, li ggradwa fil-Konservatorju ta’ Brussell u kienis-solista fit-Teatru de la Monnaie, laħaq Surmast Direttur tal-banda Royale Fanfare Concordia.

Il-professjonalità ta’ dan is-Surmast Direttur tat lill-banda enerġija ġdida li ssarraf fi progress kbir. Fil-fatt, din il-banda bdiet iżżid l-attivitajiet tagħha billi organizzat kunċerti, ħadet sehem u organizzat kompetizzjonijiet mużikali, mawriet u saħansitra anke irrekordjat mużika għall-films, fosthom il-film The Smurfs li ta lill-banda suċċessi u popolarità kbira.

Proprju f’dan iż-żmien ukoll il-banda

fetħet il-bibien tagħha għat-tfal u żgħażagħ studenti minn skejjel mużikali tal-inħawi.

Fl-1978, il-banda ngħatat l-isem preżenti tagħha ta' 'Philharmonie Royale Concordia' u ħadet sehem fil-'Logħob Mingħajr Fruntieri' f’Arosa, l-Isvizzera. Fl-1985 il-Philharmonie Royale Concordia ipparteċipat ukoll f’kompetizzjoni mużikali internazzjoni li saret fil-Lussemburgu. F’din il-kompetizzjoni l-banda kienet ikklassifikata fl-ogħla kategorija.

Il-banda daqqet ukoll f’diversi pajjiżi Ewropej bħal Sheffield u Hyde fl-Ingilterra, Chenôve u Rennes fi Franza, Trier fil-Ġermanja u Clervaux fil-Lussemburgu. Barra minn hekk, il-Philharmonie Royale Concordia kienet involuta f’diversi skambji mużikali li saru fil-Ġermanja - Emmerthal u Esslingen, u Franza - Jassans.

Kien proprju f’dan iż-żmien, fl-1984, li l-Philharmonie Royale Concordia irrekordjat it-tieni album tagħha. Fl-1987 il-banda ċċelebrat il-125 sena mit-twaqqif tagħha u għal din l-okkażjoni, bil-kollaborazzjoni tal-pjanista magħruf Daniel Blumenthal, ġie irrekordjat album ieħor, li hu meqjus bħala ta' prestiġju kbir.Fl-aħħar tas-snin 80, il-Philharmonie Royale Concordia kkompetiet għal darb’oħra fl-ogħla kategorija ta’ kompetizzjoni mużikali li nżammet fi Garmisch-Partenkirchen, il-Ġermanja. F’din il-kompetizzjoni l-banda


kellha suċċess kbir, tant li rnexxielha tikkwalifika għall-finali u tirbaħ b’punti massimi, jiġifieri 120 minn 120.

Aktar tard fis-snin il-banda daħlet għal impenji aktar diffiċli, bħal meta daqqet il-Carmina Burana, kompożiżżjoni ta’ Carl Orff. Din is-silta mużikali ndaqqet flimkien ma’ diversi korijiet u solisti f’Wallonia u Brussell.

Fil-preżent il-Philharmonie Royale Concordia hi banda famuża u stabbilita li tieħu sehem fl-attivitajiet l-iktar popolari, tagħti diversi kunċerti u tieħu sehem fi skambji mużikali kemm fil-Belġju, kif ukoll barra mill-pajjiż. Fost is-suċċessi riċenti nsibu l-parteċipazzjoni fil-Beloeil Musical Nights fl-2005, l-organizzazzjoni tat-Tour Chœurs et Orchestre u d-daqq ta’ Oratorju fuq il-leġġenda ta’ San Ġorġ f’Ottubru 2006, fejn ma’ din il-banda Belġjana ngħaqdu żewġ solisti minn La chapelle Reine Elisabeth.Is-Surmast Direttur Roland De Klippel twieled fi Brussell fl-1954. Wara li studja l-mużika fl-akkademja lokali, irnexxielu jirbaħ l-ewwel premju fit-teorija mużikali, fid-daqq bil-kurunetta, il-mużika sagra u transpożizzjoni mill-Conservatoire Royal de Musique de Mons.

Fil-biografija tiegħu, wieħed isib li kien mużiċist f'għadd ta' orkestri, fosthom l-Orkestra Nazzjonali Belġjana, l-Orchestre du Théâtre Royal de la Monnaie, l-Orchestre Symphonique de VRT u l-Orchestra of the Province of Brabant. Ipparteċipa wkoll f’għadd ta’ recordings ta’ mużika differenti. Minbarra l-ġibda tiegħu lejn l-orkesti, hu kien ukoll għalliem tal-kornu bejn l-1976 u l-1991 f’Farciennes, Lodelinsart, Nivelles, Molenbeek-Saint-Jean u Brussell.

Fl-1974, Roland de Klippel ingħaqad ma’ Musique de la Gendarmerie u fl-1978 ifforma parti minn Les Corps de trompettes de la Musique Royale des Guides. Fil-fatt f’dan il-grupp mużikali kien ingħata t-titlu ta' 'Kurunetta Maġġura' fl-1988.

Is-Surmast de Klippel kien ukoll il-leader ta’ diversi soċjetajiet mużikali oħra, fosthom L’Harmonie du Corps de Police de Bruxelles, L’Harmonie De Plezante Wielrijders d’Evere, The New Music Band Orchestra, La Fanfare de Leerzuchtige, u l- Broeders de Zele.

Roland de Klippel inħatar Surmast Direttur tal-Philharmonie Royale Concordia fl-2004. ❰

Is-Surmast Direttur Roland De Klippel


Kien nhar l-20 t’April 2010 meta tħabbret il-mewt tas-Surmast Onorarju tal-Banda Vittoriosana San Lawrenz Salvino Fabri.

Salvino twieled il-Birgu u tgħallem il-mużika taħt is-Surmast Paċifiku Scicluna. Huwa ħareg idoqq mal-Banda Vittoriosana San Lawrenz, dak iż-żmien taħt l-isem ta' Duke of Edinburgh, bl-istrument tal-kwartin. Għamel progress sew fl-għarfien tal-mużika u mexa ħafna 'l quddiem fil-karriera mużikali tiegħu.

Kien Surmast mal-Banda Santa Marija ta’ Ħal-Għaxaq, kif ukoll tal-Banda Marija Annunzjata, Tarxien. Minkejja li qatt ma kien Surmast Direttur tal-Banda Vittoriosana San Lawrenz, is-Surmast Fabri kemm-il darba dderieġa l-Banda ta’ Belt twelidu. Huwa wkoll ikkompona diversi marċi popolari, marċi funebri, kif ukoll marċi sinfoniċi.

Minn dawn il-kolonni nagħtu l-kondoljanzi tagħna lill-familjari tiegħu.

tislima lis-Surmast onorarju Salvino FabriSoÇJeta muÛiKaLi Banda San LaWrenZ


JUlIUS & CHarlES SaCCO WOODWOrKS

XOGÓOL TA’ PLANÇIERI,

APERTURI, POÌÌAMANI EÇÇ

Triq il-Qrendi, Mqabba

Tel: 2168 3129

Mob: 9989 5112, 9984 9299

There is no doubt that this is a community that is proud of its history, demonstrated by the enthusiasm with which Easter and other festivals are celebrated. This Easter there were sixteen exhibitions in the city. The effort that goes into “Birgu by Candlelight” each October is rewarded by the many thousands that come to Birgu for the event.

We find little need of a car, finding it possible to get nearly all we need locally. For Sandra, the large Tuesday market and the Sunday boot sale are highlights of the week and I find I can spend a long time just sitting outside a bar watching the world go by. I also appreciate being able to watch the English Premier League matches in the bars.

We know just how lucky we are to be able to spend a large part of our lives here in this historical city of Birgu. ❰

Living in BirguSandra and Keith

Although we only live in Birgu for part of the year, Sandra and I enjoy the time we spend here. We live in the midst of a friendly and lively community.

It is a pleasure to be greeted, every time we return, with “you're back” by our neighbours and in the shops and bars when we arrive. Our visitors comment that we seem to enjoy a better social life here than we do in England.We are, of course, living in a city that is full of history, a fact reinforced by the numerous tour parties that pass our front door. We often open our front door to find a tour party outside and wonder how many tourists' photographs we have appeared in.

Birgu invites the taking of photographs and I wander around the old streets myself, camera in hand, continually finding new things to photograph.


Tow-in service, mechanical repairs, punctures

Nista' ngħid li x-xogħol fil-knisja tagħna ma jonqos qatt, aktar u aktar meta jkollok knisja antika u fl-istess ħin rikka bħalma hi tagħna. Din is-sena wkoll kellna ħafna xogħol xi jsir, speċjalment dak ta’ manutenzjoni biex inżommu t-tempju tagħna kif jixraqlu. L-għorik tal-artKif għaddiet il-festa tas-sena li għaddiet, dlonk komplejna bl-għorik tal-art, li

Fil-knisja tag˙na: sena ta' ˙idma u manutenzjoniKarmenu SCiCLunaSagristan knisja parrokkjali San Lawrenz

kienet immattjat ħafna. Ma nistax ma nirringrazzjax lil dawk li kuljum kienu jinżlu jaħslu wara x-xogħol ta’ kuljum. Kellhom biċċa xogħol tassew kbira. Grazzi mill-qalb lil Conrad Baldacchino, il-benefattur li ħa ħsieb iħallas għal dan ix-xogħol.

ŻebgħaMatul din is-sena sar ħafna xogħol ta’ żebgħa. Dorna dawra sewwa s-sagristija li

Ir-riżultat tax-xogħol li sar fuq il-paviment tal-knisja parrokkjali

Hompesh Station LtdBajada Street, Zabbar, Malta.

Tel: 2166 6362 Fax: 2166 0175.Vat no: 1574 9111

under new management: Vince Grixti


[email protected]

Tel: 2144 5152 Mob: 7946 1919/7947 1919

kienet ilha ma tinżebagħ aktar minn 50 sena. Din kienet biċċa xogħol kbira peress li hi għolja kważi erba’ sulari. Issellifna l-armar kollu bil-ħila ta’ Ġorġ Gatt, waqt li Mario Mifsud ħa ħsieb li niffumugaw is-suffett tal-injam biex hekk nipproteġuh mill-insetti; Lawrence Mifsud, min-naħa tiegħu, ħa ħsieb li jgħaddi d-dawl mill-ġdid. Iż-żebgħa saret minn Victor Borg, Kurt Fiteni, Raymond Degovanni, Maurice Busutill u Ġużi Ciantar.

Ħadna ħsieb ukoll il-Mużew tal-knisja.Lawrence Mifsud għadda d-dawl mill-ġdid;Salvu Caruana baraxha u ġabha fuq il-ġebla u xkatla u żebgħah il-vetrini li fihom jinżammu, fost oħrajn, il-paramenti sagri li kien irregala lill-parroċċa tagħna l-Inkwiżitur Chigi meta sar Papa, u dawk tal-Gran Mastru d’Auboussin, xi oġġetti sagri li ġabu magħhom il-Kavallieri ta' San Ġwann minn Rodi, u l-ventaltar tal-fidda ta’ l-altar maġġur.

Inżebgħu wkoll it-twieqi ta’ barra li jinsabu fil-ġemb tal-bieb tas-sagristija; iż-żewġ bibien il-kbar u l-bieb iż-żgħir ta’ l-Oratorju tal-Kurċifiss; il-bieb tal-kampnar; il-bibien u t-twieqi tad-dar tal-Arċipriet; il-bibien ta’ fuq tal-Mużew. Dan ix-xogħol kollu sar minn Fredu Mizzi u Salvu Caruana.

Joe Schembri ħa ħsieb jobrox u jagħti l-lostru lill-bieb ħdejn is-sagristija u b’hekk ħarġet il-vina tal-injam li hi sabiħa ħafna.Inħaraq u nżebagħ l-arblu tal-Awla Kapitulari. Ix-xogħol u l-ispejjeż saru mill-Grupp tal-Armar tal-Knisja. Inżebagħ ukoll l-uffiċċju parrokkjali minn Fr John Avellino, barra li għamilna suffett u dwal ġodda.

Ġanni Mifsud u Joe Aquilina żebgħu u bidlu l-uċuħ ta’ wħud mis-siġġijiet tal-knisja.Sar xi xogħol ukoll minn Lawrence Scicluna fuq parti mill-makkinarju tat-tużel

Is-sagrestija: wara 50 sena nżebgħet mill-ġdid


F’dan ix-xogħol kollu, għalkemm ix-xogħol kien bla ħlas, l-ispejjeż tal-materjal kienu konsiderevoli minħabba l-volum kbir ta’ xogħol. Dawn l-ispejjeż tħallsu kollha mid-donazzjonijiet ta’ €5 fix-xahar li grupp ta’ persuni ntrabtu li jagħtu lill-parroċċa tagħna.

Xogħol fuq il-bejt tal-knisjaSar u għadu għaddej xogħol estensiv fuq il-bejt tal-knisja, għax għalxejn tieħu ħsieb ġewwa jekk ma tipproteġix minn barra biex ma tidħolx ix-xita. Għaldaqstant wara konsultazzjoni mal-perit tal-Knisja dwar ir-restawr, neħħejna l-membrane il-qadim minn fuq il-kor u għamilna liquid membrane ġdid; qed induru l-ħitan kollha ta’ fuq il-bejt, inkluż il-frontispizju, biex inwaqqgħu t-tikħil li qed jaqa’, nagħtu protezzjoni lill-ġebla u nkaħħlu l-fili kollha miftuħin. Din hi biċċa xogħol kbira oħra li ilha sejra x-xhur għax hemm ħafna xi jsir u wħud mill-ħitan huma għolja kważi żewġ sulari. L-ispejjeż tax-xogħol u l-materjal meħtieġ tħallsu mill-għotjiet li jsiru permezz tal-lotterija ta’ nhar ta’ tmiem il-ġimgħa, li jieħu ħsiebha Tony Raggio u l-grupp tiegħu.

L-artal ta’ Santa KatarinaWara li fis-snin li għaddew dorna l-apparat tista’ tgħid ta’ l-altari kollha laterali, din is-sena dorna dawra sew mal-artal ta’ Santa Katarina. Kienu ndurati l-gandlieri minn Roderick Busutill u saru l-plattini tal-white metal. Mill-ġbir li jagħmel Lawrence Farrugia u mill-bottegini tal-BirguFest qed issir l-induratura tal-ventartal ukoll minn Roderick Busuttil.

Peppi Gellel kien offra l-ħlas tar-rakkmu tad-deheb fuq il-bellus għall-faċċata ta’ dan il-ventartal u issa li Peppi laħaq għadda għall-ħajja ta’ dejjem, il-familja tiegħu xtaqu jkomplu dan ix-xogħol huma. Uliana u Charles Boxoll ħallsu x-xogħol kollu li sar fuq il-fjokk tal-istess artal. Id-disinn sar

minn Andrew Bugeja, l-induratura minn Roderick Busuttil u l-ħjata saret minn Frida Zerafa. Saret ukoll girlanda tal-granutell għan-niċċa tal-Bambin u din tħallset mill-ġbir li jagħmlu Ġużi u Connie Ciantar.

L-artal tal-Kurċifiss L-artal tal-Kurċifiss ukoll kien jonqsu xi xogħol. Għaldaqstant tlestiet l-induratura tal-gandlieri li tħallsu minn Silvio Scicluna, Miriam Gellel, Christian Scerri Anthony Scerri, Lawrence Attard u Conrad Baldacchino. Inħadmu għal dawn il-gandlieri sett plattini tal-white metal li tħallsu mill-ġbir li tagħmel Mary Callus. Kienu ndurati t-tliet Karti tal-Glorja minn Roderick Busuttil u saret xi tiswija fuq il-fidda tagħhom li tħallsu wkoll mill-ġbir li tagħmel Mary Callus

Xogħol ieħorF’dawn l-aħħar snin, sena wara l-oħra, irrestawrajna l-istatwi kollha tal-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira. Din is-sena mess lid-Duluri. Bħas-soltu x-xogħol sar b’mod mill-aktar professjonali minn Renzo Gauci u reġa' ħaseb biex iħallas għal dan ix-xogħol benefattur kbir tal-knisja, Ġużi Scicluna.

Kienet irrestawrata s-sopraporta l-kbira tal-kappella tas-Sagrament. Din kellha xi skultura mkissra li ssewwiet minn Ġużi Busuttil, waqt li Roderick Busuttil ħa ħsieb l-induratura.

Kien hemm bżonn ukoll ta’ xi manutenzjoni fuq xi dawl. Giovann Raggio ħa ħsieb isensel mill-ġdid u jgħaddi wajers ġodda lil-linef tas-sagristija u tal-Mużew, kif ukoll tal-brazzi tal-kursija tal-knisja u tal-kappella tas-sagrament. Dan hu xogħol ta' paċenzja u attenzjoni kbira, imma kienet biċċa xogħol meħtieġa ħafna biex nevitaw il-periklu. L-ispejjeż għal dan ix-xogħol kollu tħallsu mid-donazzjonijiet li jiġbru l-gwidi ta’ l-Oratorju ta’ San Ġużepp.


Il-Kumitat u l-membritaç-Çentru Laburista

tal-Birgu jixtiequ jawguraw

il-festa t-tajba lil kul˙add

Çentru Laburista Misra˙ ir-Reb˙a - Vittoriosa


Kenneth Pullicino – Managing Director

Castaldi Street,

Zabbar, Malta.

Tel: 2169 1641, 2169 3446.

Fax: 2180 7196

Mob: 9949 0541

E-mail: [email protected]

THE lEaDING HarDWarE STOrES FOr TOOlS

& GaraGE EQUIPMENT

Tkompla r-restawr tal-fjuretti tal-brazzi ta’ ħdejn il-bieb ta’ barra. Ix-xogħol sar minn Marygrace Scicluna u Jane Fardell. Tħallsu mill-ġbir li tagħmel Mary Callus.Sar poġġaman tal-ħadid iż-żewġ naħat tad-daħla taċ-ċimiterju. Ix-xogħol kollu sar minn Victor Borg u Raymond Degiovanni.

Id-drapp tat-terħa tal-altar tal-Karità kien jinsab f’kundizzjoni miżerabbli ħafna. Wara parir minn esperta f’dan il-qasam, iddeċidejna li nbiddlu biss il-parti tal-bellus li ma fiħx rakkmu tad-deheb. Ordnajna bellus jaqbel ħafna miegħu u bdilna d-drapp tal-wiċċ tal-altar. Ix-xogħol sar minn Marygrace Scicluna u Stina Psaila. Tħallas mill-ġbir li tagħmel Mary Callus.

Kienet irregalata lill-parroċċa mejda tal-buskuttini u xi ħwejjeġ oħra mill-Azzjoni Kattolika tal-irġiel .

Saret attività għall-Ewwel Erbgħa ta' San

Lawrenz minn dawk kollha li jaħdmu għall-festa. Kienet esperjenza sabiħa ħafna ta’ kif nistgħu naħdmu flimkien. Il-qligħ li mess lilna bħala Grupp tal-Armar tal-Knisja, flimkien ma’ flus oħra li daħlu minn xi kuntratti li għamilna għaddejniehom lill-Arċipriet biex ikun jista’ jiġi rranġat xi rħam tal-pilastri li jinsab f’kundizzjoni ħażina ħafna.

Grazzi għall-inizjattiva ta' Fra John Edward Critien, inxtara generator biex ikun stand-by f'każ li jmur id-dawl. Dan ġentilment tħallas mill-Ordni ta' San Ġwann.

TelfaMatul din is-sena l-parroċċa tagħna tilfet erba' benefatturi kbar. L-ewwel ħalliena Edwin Saliba, persuna mill-aktar prudenti, dejjem b'dik l-attenzjoni kbira lejn dawk li kienu jżuru l-knisja parrokkjali. Warajh tlifna ħesrem lil Gregory Gauci, gwida ieħor tal-knisja tagħna, bniedem mill-aktar intiż

Is-sopraporta l-kbira tal-kappella tas-sagrament, li ssewwiet u kienet indurata bi spiża kbira


Spare parts, Towing service, Panel beating, Spray paint-ing, Full jig & repair service available

62, Quarries Square, Msida Tel: 2122 2169 - 2123 5672Fax: 2122 6860 Mob: 9949 7033

Fardell, Tony u Giovann Raggio, Ġużi Avellino, Anton Gellel, Gużi Zammit, Victor Borg, Salvu Attard, Lawrence Parascandolo, Lawrence Avellino, Henry Grillo u l-membri tal-Grupp tal-Armar tal-Knisja.

Grazzi wkoll lil dawk li qed jagħmluha ta' wardens fil-knisja, jiġifieri Lawrence Gatt, Adrian Bowman u Stanley Spiteri; il-gwidi tal-Oratorju ta’ San Ġużepp, Ġużi Ciantar, Orenzio Portelli u Lorenzo Zahra; dawk li jbiegħu l-biljetti s-sena kollha: Tony Raggio, Joseph u Josephine Avellino u Rita Montesin; lis-sorijiet ta' Santa Skolastika li jieħdu ħsieb inaddfu l-paramenti u l-ilbies liturġiku tas-saċerdoti; lil dawk li jagħmlu l-fjuri u l-grupp ta' nisa li jieħdu ħsieb il-ħasil tal-knisja; lil min iqassam il-fuljetti dar, dar.

Nirringrazzja wkoll lil dawk kollha li jagħmlu parti minn xi Kummissjoni jew oħra tal-parroċċa tagħna. Jalla nibqgħu nieħdu ħsieb il-ġmiel ta' knisja li għandna, waqt li nikbru flimkien bħala komunità. Bil-qalb nawgura l-festa t-tajba lill-Vittoriosani kollha. ❰

fl-istorja tal-parroċċa, li kien jaf bl-akbar dettal. Imbagħad ħalliena Peppi Gellel, bniedem li tant ħadem biex jerġa' jarma l-knisja wara t-telfiet kbar li ġarrbet fl-aħħar gwerra. Lil Peppi ma tistax tinsieh għax kull fejn iddawwar wiċċek fil-knisja għandek issib oġġetti li saru bil-ħila tiegħu: il-lampier il- kbir tal-maġġur, il-fjuretti kollha tal-fidda u granutell tagħhom, il-messali tal-fidda ta’ kull artal u ħafna xogħlijiet oħra li impossibbli nsemmuhom kollha. Aktar riċenti tlifna wkoll lil Marianna Dalmas, li kienet tgħin fil-lotterija li ssir b'risq il-knisja.

Matul din is-sena tlifna wkoll benefattur ieħor tal-parroċċa, lil Joe Cassar, arġentier mill-aqwa, li f’dawn l-aħħar snin wettaq restawr fuq għadd kbir ta’ oġġetti tal-fidda, fosthom il-lampier il-kbir u l-pedestal ta’ San Lawrenz.

Grazzi Nixtieq nirringrazzja lil dawk kollha li ssibhom meta jkollok bżonn l-għajnuna tagħhom matul is-sena kollha, fosthom Joe Galea, Michael Busuttil, Toni Degiorgio, Frida Micallef, Lorry Grixti, Tessie Scicluna, Polly Carachi, Jane

L-istatwa ta’ Marija Addolorata li kienet restawrata din is-sena


Dealers in all kinds of groceries, frozen foods, beverages, toiletries etc.

Triq is-Sur, Fgura PLA 13Tel/Fax: 21673207

Bniedem normali straordinarjudr adrian mario geLLeL

Meta t-Tlieta filgħodu miet in-nannu Peppi, qajla konna nimmaġinaw l-agħa li kien se jqum. Missieri għadu ma jistax jifhem kif il-mezzi kollha tax-xandir, inkluż il-Maltese Herald fl-Awstralia, ġabu rapport dwar ħajtu. Fi kliem missieri, in-nannu ma kienx persunaġġ tal-politika jew persuna ta’ prominenza. Kien persuna normali li għex ħafna. Imma s-solidarjetà u l-affett tad-diversi persuni f’dawn l-aħħar ġimgħat jixhdu mod ieħor. Kienet il-qawwa tal-karattru tiegħu li kien jesprimiha bl-akbar sempliċità li ħalliet impatt tant kbir.

In-nannu kien persuna normali, li twieled ġo familja tal-ħaddiema u kien jaf x’inhi t-tbatija. Tilef lil missieru meta kien għad kellu 14-il sena. Biex jgħin lil familtu kien imur kuljum bil-mixi lejn Birżebbuġja biex jaħdem fit-tankijiet taż-żejt. Ta’ tmintax għamel ftit xhur lavrant ma’ kuġinuh,

il-ħajjat Wenzu Avellino. Imma minħabba nuqqas ta’ xogħol kellu jfittex x’imkien ieħor. Il-Mulej ħabbu għax malajr sab xogħol ma’ Fredu Bezzina, ħajjat ukoll. Fredu (il-bużnannu tiegħi), bħal ħafna mgħallmin ta’ dak iż-żmien, ma riedx jgħallmu s-sengħa biex ma jisraqilux. Imma n-nannu kien jipprova jixrob kemm jista’ minn dak li jara u bil-lejl jerġa' jipprova u jipprova sakemm tgħallem ifassal waħdu. Hekk tgħallimha s-sengħa ta’ ħajjat, waħdu u bit-tbatija.F’żgħożitu tilef ukoll lil ħuh Spiru li kien miet bl-influenza fl-età ta’ 22 sena. In-nannu kien iwaħħal fil-ħarġa lejn il-baħar li kienu organiżżaw l-iscouts. Meta sar jaf li jien kont dħalt fl-iscouts ma kienx ħa pjaċir u mhux l-ewwel darba li kien iwiddibni biex noqgħod attent u jffakkarni f’ħuh.

Imma mat-tbatija kien hemm ukoll il-ferħ. Probabbilment l-akbar għajn ta’


Mario James

GOlD laDYJewellery

Goldsmith & Silversmith.Manufacture & Repairs.Shop:

8.30am – 12.00 noon – 16.00 – 19.00.Sir Paul Boffa Avenue, Ûejtun.(Quddiem il-knisja tal-ħniena).

Tel: 2167 3928

DEUTSCHlaNDairconditioned 14 & 18 seater Mini-Buses

Victor & Paul Darmanin

24 hour service96, St. lawrence House, St. Michael Street, Paola Pla 18

Tel: (residence) 2180 2084, Garage: 2137 3360, Fax: 2180 3522Mob: (Victor) 9949 9991, (Paul) 9947 0531

email: [email protected]

DEUTSCHlaND

CORONATION CANDLESCandle Manufactures& General Merchants

‘Corcan’ Mdina Road,Ûebbu©

Tel: 2146 1320 Fax: 2146 0304Mob: 9945 4238/9945 4906

ferħ kien iż-żwieġ man-nanna Roż (it-tifla ta’ Fredu). Magħha tgħallem, għix u għallem kemm l-imħabba bejn il-miżżewġin hi ta’ min jgħożżha u jindukraha. Il-familja ħadu ħsiebha ħafna u dan jixhdu l-għaqda li għadha teżisti bejn il-familja estiża. Kienu ta’ sapport għal xulxin u kienu jafu jċedu għal xulxin. Meta mietet in-nanna kienet daqqa ta’ ħarta kbira għalih. Baqa' jġorr it-telfa tagħha sa l-aħħar mument, 21 sena wara.

Il-fidi kienet parti ċentrali minn ħajtu. Ma kienx xi teologu, imma kien jaf jgħix il-fidi b’mod sħiħ. Il-ħajja Nisranija ma kinetx sforz fuqu għax tul ħajtu kollha kien tgħallem jgħixha b’mod naturali, bħalma kien naturali għalih li jieħu n-nifs. It-talb u l-quddies kienu parti mir-rutina ta’ kuljum. Minn jaf kemm-il darba rajtu fuq il-pultruna jitlob bil-brevjar jew inkella jżomm ħajja d-devozzjonijiet tiegħu permezz tal-kappella li kellu fl-indana tat-taraġ. Kellu devozzjoni kbira lejn San Lawrenz. B’mod partikulari kien jitlob lil San Lawrenz biex itella’ l-ġenna l-erwieħ tal-purgatorju.

Imma l-ħajja Nisranija ma għixhiex biss fil-knisja jew fit-talb, iżda f’kull ħin u kull mument. Minn fommu qatt ma kont tisma’ kelma ħażina jew baxxa. Qatt ma kont tisimgħu jgħid kontra ħadd. Kellu rispett enormi lejn is-saċerdoti. Ma kienx iħalli l-imħabba tiegħu lejn San Lawrenz jew lejn il-festa tnaqqas ir-rispett lejn il-patrijiet Dumnikani u kellu wkoll devozzjoni lejn San Duminku. Kien iħobb id-dar t’Alla u, speċjalment wara l-gwerra, stinka kemm felaħ biex il-knisja jkollha armar li jagħti ġieħ lil Alla. Id-deheb, il-fided u t-teżori tal-knisja ma kinux biss mezz li jagħmlu l-komunità kburija, iżda fuq kollox kien jifhem u jemmen li huma mezz biex jissebbaħ u jkun igglorifikat Alla. Kellu fiduċja għamja f’Alla. Kien jinkwieta fis-silenzju meta xi ħadd mill-familja jkun għaddej minn żmien diffiċli, imqar meta

neputijiet jew pro-neputijiet ikollhom l-eżamijiet, jew tkun se tasal xi tarbija ġdida fil-familja. Ir-risposta tiegħu f’sitwazzjonijiet bħal dawn kienet it-talb u xi wegħda ta’ viżta bil-mixi lill-Madonna tal-Grazzja fis-Santwarju ta’ Ħaż-Żabbar jew lir-Redentur tal-Isla. Dan baqa’ jagħmlu saħansitra wara li għalaq il-100 sena.

Il-karattru tiegħu kien magħġun mal-ħajja Nisranija. Kien jieħu ħsieb tiegħu nnifsu. Qatt ma kont tarah mitluq, ħlief meta kien ikun ma jiflaħx. Bl-istess mod qatt ma naf li qata’ qalbu. Dejjem stinka u kellu determinazzjoni liema bħala. Arah iterraq lejn il-knisja jew lejn il-Kalkara jew inkella jitla’, anki jekk bil-bastun, fuq il-bejt. L-età ma kinetx ostaklu għalih. Min jaf kemm-il darba bil-moħbi ta' zijieti qabad is-sellum biex jirranġa xi purtiera.

Ta’ Nisrani li kien, kien persuna pożittiva. Vera li dan l-aħħar ġieli kont tisimgħu jgħid li jistenna l-mewt, imma dan ma kienx jagħmlu b’disprezz lejn il-ħajja jew b’nuqqas ta’ gratitudni lejn Alla. Is-salib li kellu jġorr fl-aħħar żmien ta’ ħajtu kienet is-solitudni. Biex niftehmu, il-familja qatt ma abbandunatu. Is-solitudni ma kinetx frott tan-nuqqas tal-kumpanija. Niftakar li ftit wara għalaq 80 għamel karriera jgħidli min miet. Xtara l-qabar biex jipprepara ruħu u minflok kellu jidfen lin-nanna. Ma damx ma wasal fil-punt meta l-ħbieb koetanji tiegħu kollha mietu. Dawk li baqgħu ħajjin kienu iżgħar sew minnu. Din kienet iebsa għalih għax kien baqa’ waħdu minn ta’ żmienu.

Ix-xiehda ta’ kemm kien pożittiv hi li dejjem kien iħares lejn il-futur u dejjem bi proġett ġdid. Din ix-xitwa daħħal f’rasu li ried jirranġa l-guva tal-għasafar. M’għamilhiex hu għax ma ħallewħx uliedu. Il-Ħadd filgħodu lil zijti qalilha li kien kuntent għax kellu l-guva lesta u kien diġà ippjana kif se jagħmel tul is-sajf biex jieħu ħsieb


l-għasafar. Bl-istess mod, min jaf kemm-il darba mar għand l-Arċipriet jew Fr John b’xi proġett ġdid għall-knisja b’mod partikulari xi restawr ta’ pittura jew induratura ta’ oġġetti sagri.

In-nannu għamel lilu nnifsu. Bid-determin-azzjoni tiegħu tgħallem waħdu l-ftit skola li kien jaf u b’sagrifiċċju kbir irnexxielu jkollu negozju u jieħu ħsieb il-familja. Il-kumpanija qatt ma stmerra; dan kien jixdhu l-ħanut tiegħu stess li kien kważi każin, imma qatt ma ħalla l-kumpanija ttelfu mill-ħajja tal-familja. Mingħajr ħafna pretenzjonijiet, ta l-kontribut ċkejken tiegħu f’diversi oqsma tal-ħajja tal-komunità: fil-Knisja għall-festa,

fil-politika, kif ukoll, meta kien iżgħar, fl-isports.

Sa l-aħħar nifs ta’ ħajtu għex kunjomu. Kien jagħti xiedha tal-Glorja ta’ Alla (Gellel) permezz tan-normalità ta’ ħajtu u tal-fidi tiegħu. Il-funeral tiegħu nzerta fl-Ewwel Erbgħa ta’ San Lawrenz u kien katekeżi u xhieda ta’ kif illum nistgħu ngħixu ta’ Nsara fil-ħajja normali ta’ kuljum. Anki jekk mhux dejjem faċli, ir-rispett lejk innifsek, li tgħożż l-għaqda u l-imħabba fil-familja, li tagħti kontribut fil-komunità, li tagħmel teżor mir-relazzjoni tiegħek ma’ Alla u l-qaddisin tiegħu huma ħwejjeġ normali għan-Nisrani veru. Dan kien in-nannu: bniedem normali straordinarju. ❰


Programm tal-Festili se jsiru fil‑Knisja

Konventwali Matriçi u Kolle©©jatau tal‑festi esterni

li se jsiru fit‑toroq tal‑Belt Vittoriosaad unur ta’ San Lawrenz Levita u Martri

Patrun tal-Belt Rebbie˙a31 ta’ Lulju – 11 ta’ Awwissu 2010

100 | FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010

FESTA SAN LAWRENZ BELT VITTORIOSA 2010 | 101

jippriedka Fr Brandon Mark Gatt.

Wara l-quddiesa, Innu, Antifona, Ċelebrazzjoni Ewkaristika, kant tal‑Innu Popolari ta’ San Lawrenz, u bews tar-Relikwija.

IT-TNEJN – 2 TA’ AWWISSUIT-TIENI JUM TAN-NOVENA

Jum il-Mejtin 6.00pm: Quddiesa tan‑Novena minn Mons Ġużeppi Caruana.

Mistiedna l-familjari u l-ħbieb tal-membri tal-komunità li mietu matul l-aħħar sena.

Wara l-quddiesa, kollox bħall-jum ta’ qabel.

IT-TLIETA – 3 TA’ AWWISSUIT-TIELET JUM TAN-NOVENA

Jum it-Tfal u l-Abbatini6.00pm: Quddiesa tan‑Novena mmexxija mill-Kan Joe Caruana, Arċipriet.

IS-SIBT – 31 TA’ LULJUMOTA TAN-NOVENA

7.30pm: Daqq tal-Mota. Bidu tal-festi f’ġieħ il‑patrun tal‑Belt Vittoriosa.

8.30pm: Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz tibda marċ minn ħdejn il-Każin tal-Banda fil-Pjazza u jgħaddi mit-toroq: Nestu Laiviera, Sant'Antnin, Ċentinarju, Ħabs l-Antik, Palazz l-Antik tal-Gvernatur, Misraħ ir-Rebħa, Hilda Tabone, Kwartier, Paċifiku Scicluna, Torri San Ġwann, Mina l-Kbira, u jispiċċa f’Misraħ ir-Rebħa.

IL-ÓADD – 1 TA’ AWWISSUL-EWWEL JUM TAN-NOVENA

Jum iΩ-Ûg˙aΩag˙6.00pm: Quddiesa tan-Novena bis-sehem tal-kor tal-parroċċa, taħt it-tmexxija tal-Kan Dun Lawrenz Bonnici.

Imexxi Fr John Avellino, u tul in-novena


IS-SIBT – 7 TA’ AWWISSUIS-SEBA’ JUM TAN-NOVENA

Jum il-MiΩΩew©in6.00pm: Quddiesa tan‑Novena minn Mons Pawlu Raggio, eks-Arċipriet.

Mistiedna l-familji kollha tal-parroċċa, b’mod speċjali dawk il‑koppji li din is‑sena qed jiċċelebraw għeluq l-ewwel, il-25, u l-50 sena taż-żwieġ tagħhom.


8.00pm: Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz flimkien mal-Banda Philharmonie Royale Concordia tal-Belġju jibdew marċ tul Triq il-Mina l-Kbira sa Misraħ ir-Rebħa.

9.15pm: Iż-żewġ baned jesegwixxu l-kunċert ‘Vittoriosa in Festa’ fuq il‑planċier f’Misraħ ir-Rebħa, taħt id-direzzjoni tas-Surmast Paul Schembri. Jieħdu sehem Anabelle Debono, Ludwig Galea, Olivia Lewis u l-Mystic Folk Dancers. Jippreżenta Ray Azzopardi. Ikun hemm ukoll nar sinkronizzat mal-mużika mill-Għaqda Piroteknika 10 ta' Awwissu.

IL-ÓADD – 8 TA’ AWWISSUL-ANTEVIÌILJAJum il-Benefatturi

6.00pm: Quddiesa tan‑Novena minn Mons Ġużeppi Caruana, bl-omelija dwar il-Birgu u l-Assedju l-Kbir.

Mistiedna l-benefatturi tal-parroċċa tagħna.

Wara l‑quddiesa, jindaqqu l‑Innu u l-Antifona ta’ Dun Alwiġ Fenech, issir Ċelebrazzjoni Ewkaristika u jsir il-bews tar-Relikwija ta' San Lawrenz.

8.30pm: Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz tilqa’ l-istatwa ta’ San Lawrenz ‘Jagħti d-Dawl lill-Għomja’ f’Misraħ ir-Rebħa, u tibda d-dimostrazzjoni bl-istatwa f’dawn it-toroq: Desain, Kardinal, San Lawrenz,

Mistiedna speċjali l-ġenituri u l-familjari tal-abbatini tal-parroċċa.


L-ERBGÓA – 4 TA’ AWWISSUIR-RABA’ JUM TAN-NOVENA

Jum il-Vokazzjonijiet6.00pm: Quddiesa tan‑Novena mmexxija minn Mons Lawrenz Mifsud, eks-Arċipriet.


IL-ÓAMIS – 5 TA’ AWWISSUIL-ÓAMES JUM TAN-NOVENA

Jum l-Anzjani9.30am: Quddiesa għall-anzjani kollha fil-knisja parrokkjali. Mistiedna wkoll dawk li jgħixu fid-djar tal-anzjani. Imexxi l-quddiesa Dun Ġużepp Sultana.

Wara l‑Grupp CARITAS tal-parroċċa, flimkien mal-Kummissjoni Djakonija, joffri bibita.

6.00pm: Quddiesa tan‑Novena minn Mons Salvino DeBrincat.


IL-ÌIMGÓA – 6 TA’ AWWISSUIS-SITT JUM TAN-NOVENA Jum il-Voluntiera tal-Parroçça

6.00pm: Quddiesa tan‑Novena mill‑Kan Mario Agius.

Mistiedna dawk li jgħinu fil-parroċċa.


8.30pm: Marċ mill-Banda San Mikiel ta’ Ħaż-Żabbar, li jibda minn quddiem il-Każin tal‑Banda u jkompli f’dawn it‑toroq: Kardinal, ix-Xatt, Nestu Laiviera, Misraħ ir-Rebħa, Miratur, Mandraġġ, Misraħ ir-Rebħa, Mina l-Kbira, Palazz tal-Isqof, Arċisqof Gonzi, Torri ta’ San Ġwann, Mina l-Kbira, Misraħ ir-Rebħa.


Nestu Laiviera, Misraħ ir-Rebħa, San Filippu, La Vallette, Misraħ ir-Rebħa u Triq il-Mina l-Kbira, fejn l-istatwa tittella’ fuq il‑kolonna fost id‑daqq tal‑innijiet. Wara l-Banda tagħmel marċ lura lejn il-Każin.

IT-TNEJN – 9 TA’ AWWISSULEJLET IL-FESTA

6.00am u 7.00am: Quddiesa

8.30am: Konċelebrazzjoni mmexxija mill-Arċipriet, bil-kant tat-Te Deum.

10.00am: Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz tibda l-marċ tat-Te Deum minn quddiem il-knisja għal Misraħ ir-Rebħa, fejn jinfetaħ il-Ballun tradizzjonali. Il-marċ ikompli fi

Triq il-Mina l-Kbira, Torri ta’ San Ġwann, Mikiel Gonzi, Paċifiku Scicluna, Kwartier, Ħilda Tabone, Santa Skolastika, San Filippu u jintemm il-Pjazza fis-2.00pm.

6.30pm: Translazzjoni solenni tar-Relikwija ta’ San Lawrenz immexxija mill-Arċipriet, il-Kan Joe Caruana, flimkien mal-Kapitlu tal-Kolleġġjata u saċerdoti oħra.

Jieħdu sehem ukoll il-Kavallieri ta’ l-Assoċjaz-zjoni Maltija tal-Ordni Sovran ta’ San Ġwann.

Għasar Solenni mmexxi minn Mons Ġużeppi Caruana, u Ċelebrazzjoni Ewkaristika.

7.30pm: Quddiesa minn Fr John Avellino.

8.00pm: Il-Banda Kristu Re ta’ Raħal Ġdid, tagħmel programm mużikali f'Misraħ ir-Rebħa.

8.30pm: Marċ mill-Banda Philharmonie Royale Concordia tal-Belġju li jibda minn Triq Boffa, Triq il-Mina l-Kbira sa Misraħ ir-Rebħa

9.15pm: F'Misraħ ir-Rebħa, il-Banda Philharmonie Royale Concordia tingħaqad mal-Banda Kristu Re f'marċ alternat li jgħaddi minn Triq Nestu Laiviera. Il-Banda Philharmonie Royale Concordia tibqa' sejra lejn ix‑Xatt, il‑Vittoriosa Marina u t-Toqba, fejn ikun hemm il-wirja tan-nar. Wara terġa' lura sa quddiem il-knisja, fejn tispiċċa mal-Banda Kristu Re.

Min-naħa tagħha, il-Banda Kristu Re minn Triq Nestu Laiviera tmur lejn Triq Sant'Antnin, Fuq is-Sur, Ħabs l-Antik, La Valette, Misraħ ir-Rebħa, Nestu Laiviera sa quddiem il-knisja, fejn ikun hemm in-nar ta’ l-art.

IT-TLIETA – 10 TA’ AWWISSUL-GÓID TA’ SAN LAWRENZ

4.30am: Mota tal-Għid ta’ San Lawrenz

6.00am: Quddiesa

7.00am: Konċelebrazzjoni mmexxija mill-Pirjol Patri Joseph Bonnici OP.

8.00am: Quddiesa kkonċelebrata bis-sehem tal‑Kapitli ta’ Bormla, l‑Isla, u San Pawl, il‑Belt. 9.00am: Kant ta’ Tifħir ta’ sbieħ il-Jum.

Wara konċelebrazzjoni solenni mmexxija mill-Arċipriet, il-Kan Joe Caruana. Fr Karm Mercieca, Kappillan tal-Mellieħa, jinseġ il-paniġierku.

11.45am: Quddiesa minn Fr Andrè Zaffarese.

5.45pm: Quddiesa animata mill-grupp ta’


G˙al xog˙ol preçiΩ f’minjatura ta’ bradelli, brazzi tal-ferro battuto, interzjar u mudelli ta’ knejjes

Irrikorru g˙and Manwel VassalloMob : 9947 5003

Agatha Zahra. Iqaddes Fr John Avellino.

6.30pm: Għasar Solenni.

6.30pm: Il-Banda Ċittadina King’s Own tal-Belt tibda marċ minn Triq Sir Paul Boffa għal Triq il-Mina l-Kbira u Misraħ ir-Rebħa, fejn tesegwixxi programm mużikali.

6.30pm: Il-Banda Anici ta' Ħal Qormi tibda marċ minn Triq il-Kardinal u jkompli f'Misraħ ir-Rebħa, San Filippu, La Valette, Misraħ ir-Rebħa, Nestu Laiviera u x-Xatt.

7.15pm: Toħroġ il-purċissjoni bl-istatwa ta’ San Lawrenz. Il-Banda Anici ddoqq innijiet waqt il-ħruġ tal-istatwa. Aktar tard tilqa' l-purċissjoni fi Triq La Valette u takkumpanja l-istatwa titulari sat-Torri ta’ San Ġwann,

8.00pm: Il‑Banda Stella Maris ta’ tas‑Sliema tibda marċ minn quddiem il-Casinò di Venezia fuq il‑Vittoriosa Marina u jkompli fi

Triq Nestu Laiviera u Misraħ ir-Rebħa.

Wara waqfa l-Pjazza, tkompli tul Triq il-Mina l-Kbira, fejn imbagħad takkumpanja l-purċissjoni sad-dħul.

11.00pm: Dħul tal-purċissjoni fl-isfond tad-daqq tal-Antifona ta’ Dun Alwiġ Fenech, u wara Ċelebrazzjoni Ewkaristika.

L-ERBGÓA – 11 TA’ AWWISSUL-GÓADA TAL-FESTA

8.30pm: Il-Banda Vittoriosana San Lawrenz tibda l-marċ tal-għada tal-festa. Meta l-Banda tasal ħdejn il-kolonna, titniżżel l-istatwa ta’ San Lawrenz. Wara l-Banda takkumpanja l-istatwa sa l-Oratorju ta’ San Ġużepp.

IT-TLIETA – 17 TA’ AWWISSUOTTAVA TA’ SAN LAWRENZ

6.00pm: Quddiesa u wara Repożizzjoni tar-Relikwija ta’ San Lawrenz. Bews tar-Relikwija u Innu lil San Lawrenz.


L-g˙aqda u l-impenn jissarfu f'suççess noeL gauci

Għaddiet sena oħra u nirringrazzjaw 'l Alla u 'l missierna San Lawrenz, ninsabu fuq l-għatba ta’ festa oħra. Dan hu żmien tant mistenni minna d‑dilettanti li nkunu mpenjati sena sħiħa biex norganizzaw il-festa, għaliex ikun wasal iż-żmien li tara r-riżultat li tant tkun stinkajt għalih. Għall-kumplament tal‑Vittoriosani li forsi ma jkunux impenjati daqsna, il-festa hi dik l-avveniment fejn jiltaqgħu ma' ħbieb u familjari, u flimkien jitpaxxew b’dak l-armar rikk li jlibbes lil Beltna matul il-ġranet tal-festa. Fiż-żminijiet tal-lum li torganizza festa bil-mod kif tiġi

organizzata l-festa tagħna f’Beltna mhix ħaġa faċli, anzi nazzarda ngħid li hi missjoni kbira u jekk ma jkollokx id-determinazzjoni u tkun lest li tissagrifika ruħek is-sena kollha, u tim tajjeb ta’ nies li lesti li jaħdmu sena sħiħa, żgur li ma jkunx hemm riżultat sodisfaċenti, kif tant ikun mixtieq.

L-akbar uġigħ ta’ ras mhux l-armar. Ma rridx niftiehem ħażin għaliex biex tarma l‑kwantità kbira ta’ armar li jżejjen it-toroq ta’ Beltna trid tagħmel pjan tajjeb u jkollok tim ta’ voluntiera numeruż li jkollhom

Screwless range

Available in a range of metallic and polycarbonate finishes.

Select a rear insert design and colour, then the

preferred finish of front plate, simple!

Complete range of screwless wiring accessories

to complement any decor.

to the CLICK range!

NEW

+ =

Modular switches, dimmer switches, toggle switches

13A UK socket outlets, round pin socket outlets

lockable & standard fused connection units,

20A switches, 45A switches, cooker control units

telephone, data outlets, TV & media outlets

Cover Plate Finishes available:

Polished Chrome, Brushed Stainless Steel, Stainless Steel, White & Red*

MiniGrid switches, 20A switches & UK switched socket rear inserts

available with metallic ‘INGOT’ switches.

CH BS SS PRW RD*Red available in a selection of modular switch plates, lockable fused connection units & 2 gang switched socket

Now

Ava

ilable

ESSElectrical Supplies & Services

104, J. Sciberras Str.,Hamrun

HMR 1557

email : [email protected]: 21255777 / 888 website : www.ess.com.mt


il-ħeġġa u l-impenn biex kuljum matul ix-xhur ta’ Ġunju u Lulju niltaqgħu u narmaw kull triq, minkejja s-sħana u t-toqol tal-armar li għandna.

L-akbar uġigħ ta’ ras dejjem tkun l-ammont sostanzjali ta’ finanzi li trid biex torganizza l-festa, għaliex hekk kif tgħaddi l-festa

kulħadd jibda jistaqsik biex ma tinsiehx fil-ħlasijiet dovuti tas-servizz li jkun tana. Dan ikun l-aktar ħin importanti wara li tkun għaddiet il-festa, jiġifieri biex tħallas lil dawk kollha li jagħtu servizz, għaliex biex tordna l-affarijiet ma tridx tkun bravu ħafna, imma trid tkun responsabbli biex meta tordna tkun taf li għandek biex tħallas dak li tkun

GWIDAL-AKTAR MAGAZINE INTERESSANTI

* Programmi u skedi fuq it-televiΩjoni u l-cable* A˙barijiet u gossip mid-dinja tal-ispettaklu

* Pariri dwar lifestyle* Log˙ob bi premjijiet

* Artikli ta’ interess ©enerali

G˙all-bejg˙ mill-˙wienet ewlenin

Document1 14/7/10 12:25 Page 1


ordnajt. Jekk kulħadd ikun sinċier, mingħajr tlaqliq ta' xejn irid jingħad li kull festa qiegħda tiffaċċja l-istess problema, l-aktar meta għandek lokalità żgħira bħalma hi l-Birgu, fejn jiġu organizzati żewġ festi, it-tnejn bil-ġbir rispettiv tagħhom, u dan s'intendi barra l-ġbir li jsir minn għaqdiet oħra matul is-sena.

Imma ħalli ma nkunx daqshekk pessimist għaliex bil-ġenerożità tal-partitarji Palmiżi, tad-diversi kontributuri li għandha l-festa u bis-sagrifiċċju ta’ diversi voluntiera li jaħdmu s-sena kollha, u l-aktar importanti l-għaqal u l-mod professjonali ta’ kif jiġu mmaniġġjati l-finanzi, nista' ngħid li nkunu viċin ħafna tas-somma li l-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz jirrikjedi biex jorganizza l-festa.

Kummissjoni FinanziGħat-tieni sena din il-Kummissjoni Finanzi fi ħdan il-Kumitat Festi Esterni reġgħet iltaqgħet regolarment biex teżamina l-pożizzjoni finanzjarja tal-festa. L-aktar xogħol impenjattiv tal-Kummissjoni hu li tagħmel programm tan-nefqa globali tal-festa fil-bidu tas-sena u tkun responsabbli biżżejjed li tanalizza l-pożizzjoni finanzjarja kull xahar biex jekk tara li ma jkunx hemm finanzi biżżejjed biex isiru ċertu affarijiet, b'konsultazzjoni mal-Kumitat tal-Festa, jittieħdu l-passi neċessarji.

Sfortunatament ħafna mill-ispejjeż ma jidhrux u ma jintefqux fil-ġimgħa tal-festa. Eżempju ta’ dan għandna l-kontijiet tad‑dawl u l‑ilma tad‑diversi postijiet li l-Kumitat għandu f'idejh, il-kirjiet tal-imħażen, manutenzjoni tat-trakk, spejjeż ta’ permessi, u tista' tibqa' għaddej b'lista ġmielha. Imma bir-responsabbiltà kollha din il-Kummissjoni dejjem tirsisti biex iżżomm kontroll assolut fuq il-finanzi mingħajr ma tnaqqas il-livell li laħqet il-festa ta’ San Lawrenz. Grazzi għal ta’ qabilna dan il-livell

intlaħaq b’ħafna xogħol u sagrifiċċju. Issa sta għalina li nżommu dan il-livell, anzi hu dover tagħna li nippruvaw intejbuh mill-aħjar li nistgħu.

Sena xogħol bla waqfienDawn l-aħħar tnax-il xahar, il-Kumitat kien impenjat f’mhux inqas minn 35 kuntratt li rebaħ minn entitajiet privati u oħrajn madwar il-gżejjer Maltin. Saħansitra minn Għawdex ukoll! Dawn il-kuntratti li nieħdu, li jkunu jinkludu arbli fir-roundabouts, palkijiet, eċċ, saru wieħed mis-sorsi finanzjarji l-aktar importanti għall-festa tagħna. Ma niddejjaqx ngħid li dawn jirrikjedu sagrifiċċji kbar, għaliex ħafna minn dawn il-kuntratti li nieħdu jkunu fi żmien tas-sena li ma jkunx hemm il-ħeġġa tal-festa, imma jinzertaw fi żminijiet fejn ħafna min-nies li jkunu miegħek matul dawk il-ġranet tal-festa, matul is-sena ma tarahomx.

Xorta waħda ngħid grazzi u prosit għall-appoġġ kbir li l-Kumitat tal-Festa sab mis-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, għaliex dawn iż-żgħażagħ kienu ferm strumentali għal dan ix-xogħol u permezz tagħhom ma ntilifx lanqas kuntratt wieħed. Ngħid grazzi wkoll minn qalbi lid-diversi helpers voluntiera li għenu biex isir dan ix-xogħol. Tajjeb wieħed japprezza li spiss ikollhom iħallu l-familji tagħhom tard bil-lejl biex jiżżarma xi palk li jkun intrema' f’xi triq prinċipali u jkun irid jiżżarma malli tispiċċa l-attività li tkun organizzata.

La semmejt il-palkijiet nieħu din l-opportunità biex nirringrazzja lill-Perit Vittoriosan Duncan Mifsud li senza nteressi jiċċertifika l-palkijiet li jsiru f’diversi lokalitajiet. Illum il-ġurnata ma tistax ma tkunx professjonali u puntwali fix-xogħol tiegħek għax kif jgħid il-Malti "għal kull għadma hawn mitt kelb". U ma tistax taffordja li tieħu isem ħażin tax-xogħol


BIRGUfiċ-ċentru tal-Pjazza

BAR - RESTAURANT - PIZZERIJAMiftuħ il-ġurnata kollha

Bookings: Lawrence 7946 2866 – 2180 9131

BEST PIZZA IN TOWN

tieghek. Ringrazzjament speċjali jmur lill-ħabib tiegħi Noel Castillo f’isem Leon Promotions għall-kwantità kbira ta’ xogħol li jgħaddi lill-Kumitat tal-Festa. Ma rridx insemmi ismijiet tal‑helpers għax-żgur ninsa lil xi ħadd, imma minn qalbi nixtieq nirringrazzjakom ħbieb għaliex mingħajr l-għajnuna kbira tagħkom żgur li dan ix-xogħol ma kienx isir. Grazzi mill-ġdid.

Attivitajiet matul is-senaBħala sors ieħor ta’ dħul, apparti l-kuntratti li għadni kif semmejt, hemm l-attivitajiet ta’ ġbir ta' fondi li jsiru matul is-sena. L-ewwel attività li tiġi wara l-festa hi l-BirguFest organizzat mill-Kunsill Lokali tal-Birgu, fejn il-Kumitat tagħna jkun impenjat bl-armar ma' diversi toroq tal-Birgu, kif ukoll b'bottegin tal-ikel armat f’Misraħ ir-Rebħa.

Mix-xahar ta’ Ottubru jibda wkoll l-istaġun tal‑coffee mornings. Grazzi għall-impenn ta'

Doreen Raggio u t-tim tagħha, din l-attività ta' kull xahar qed tkun ukoll sors tajjeb ta' dħul għall-festa. La semmejt lil Doreen, ma nistax ma nsemmix is-sagrifiċċju kbir li tagħmel kull nhar ta’ Sibt u Ħadd biex torganizza t-tombola fil-Youth Centre. Flimkien ma' Doreen nixtieq nirringrazzja wkoll lil Lora Marlow, Gracie Camilleri, Katie Camilleri, Joyce Cassar, Ursola Callus, Ċetta Privitelli, Joyce Wrigley u oħrajn, għall-għajnuna li dejjem jagħtu lil Doreen kull tmiem il-ġimgħa.

Għat-tieni sena konsekuttiva matul il-ġranet tal-Ġimgħa Mqaddsa kienet organizzata l-wirja tal-Aħħar Ċena fil-Youth Centre. Din is-sena, fl-istess żmien li kien għaddej ix-xogħol tal-wirja, il-Kumitat kien impenjat bl-armar ta’ diversi roundabouts bl-arbli għall-miġja tal-Papa Benedittu XVI fostna. Minn dawn il-kolonni ngħid grazzi lil Anton Gellel, Lawrence Avellino, Joseph Zammit u Charles Gellel għall-impenn tagħhom

Protagonisti: il-grupp tal-armar quddiem il-maħżen il-ġdid


biex armaw il-wirja f’qasir żmien. Nixtieq nirringrazzja wkoll lill-membri tal-Azzjoni Kattolika Rġiel tal-Birgu, kif ukoll lil Tony Raggio, Lawrence Parascandalo u lil dawk kollha li għenu biex din il-wirja tkun ta’ suċċess.

Attività oħra ta’ suċċess kienet żgur l-attività fuq jumejn li kienet organizzata fl-okkażjoni ta’ l-Ewwel Erbgħa ta’ San Lawrenz. Naħseb li għall-ewwel darba fl-istorja tal-festa ta’ San Lawrenz kienet organizzata attività kbira bejn l-entitajiet kollha li jaħdmu għall-festa ta’ San Lawrenz, jiġifieri l-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz, is-Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz, is-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, l-Għaqda tan-Nar 10 ta’ Awwissu u l-Grupp Armar tal‑Knisja.

It-Tlieta, 25 ta' Mejju, lejlet l-Ewwel Erbgħa, kienet organizzata ikla f’Misraħ ir-Rebħa, fejn l-attendenza kienet tajba ħafna, waqt li segwejna flimkien fuq il-big screen

is-semi-finali tal-Eurovision. Tajjeb li ngħidu grazzi lill-Arċipriet li f'din l-okkażjoni kien ix‑chef, flimkien mat-tim ta' koki tiegħu.

L-għada l-Erbgħa, 26 ta’ Mejju, grazzi mill-ġdid għal Noel Castillo u l-kumpanija tiegħu Leon Promotions, kienet organizzata serata ta’ kant u żfin, bis-sehem ta' diversi kantanti stabbiliti u gruppi taż-żfin. Kienet stupenda d‑dance parade li bdiet minn Triq il-Mina l-Kbira sa Misraħ ir-Rebħa quddiem il-palk prinċipali.

Nista' ngħid li l-akbar attività u li taħbat waqt li jkun għaddej l-armar tal-festa kienet il‑VittoriosaFest 2010, li saret fuq bażi ta’ tleet ijiem, mill-Erbgħa 28 ta’ Lulju, sal-Ġimgħa, 30 ta’ Lulju. Din l-attività li saret fil-Marina, kienet success kbir, kemm għal dik li hi attendenza, kif ukoll għal dak li hu spettaklu. Noel Castillo mill-ġdid reġa' għamel sforz kbir biex jimla' dawn it-tliet serati bl-aqwa esponenti lokali fil-qasam

Pjazza mimlija bin-nies fl-Ewwel Erbgħa ta' din is-sena

tal-kant, żfin u animazzjoni. Nixtieq nieħu din l-opportunità biex nirringrazzja lil dawk kollha li kienu nvoluti, kif ukoll lill-isponsors kollha li għenuna, u li bil-ħila tagħhom il‑VittoriosaFest 2010 kienet suċċess kbir.

RestawrBiex iżżomm il-livell tal-armar fl-aqwa kondizzjoni trid li wara l-festa terfa' kollox bil-galbu, imma minn żmien għal żmien inħossu li jkun hemm bżonn ta’ restawr fl-armar tagħna. F'dawn l-aħħar snin kienu rrestawrati t-trufej l-antiki tal-Pjazza, li ħadu l-ħajja mill-ġdid. La semmejt it-trufej, irrid ngħid li s-sena l-oħra waqt l-armar kellna inċident żgħir u ġarrabna ħsara f’żewġ kolonni ta’ dawn it-trufej. Grazzi għal Manuel Vassallo din il-ħsara ssewwiet u din is-sena ser jerġgħu jintremaw mill-ġdid.

Kienu rħamati u ndurati mill-ġdid il-kolonna ta’ San Lawrenz li tintrema' f’tarf Triq San

Filippu u l-kolonna li tintrema' fi Triq Hilda Tabone, magħrufa bħala dik ta’ San Lawrenz tal-Erwieħ. Kienu wkoll restawrati ż-żewġ armi li jintremaw mal-faċċata tal-knisja fuq inizjattiva ta' Swithun Duncan. Ix-xogħol kollu fuq dawn l-opri sar b’mod volontarju minn Sandro Schembri, li ħa ħsieb l-irħamar u Paul Mifsud li ħa ħsieb l-induratura. Paul, flimkien ma' Lionel Cassar, ħadu ħsieb ukoll li jippreparaw dan l-armar bil-lest għall-irħamar. Anthony Farrugia ħa ħsieb li jpinġi mill-ġdid iż-żewġ stemmi li hemm fl-armi tal-faċċata tal-knisja.

Fuq inizjattiva ta' Swithun Duncan, matul ix-xitwa kienu miżbugħa mill-ġdid l-arbli tal-ħadid li maż-żmien li ilhom jintużaw trabbielhom kwantità konsiderevoli ta’ sadid. Dawn b'kollox jammontaw għal madwar 60 arblu. Sar ukoll ir-restawr tal-pumi kollha li jintremaw fuq l-arbli tat-toroq, li kienu ilhom żmien bżonn dawra.

Iż-żewġ armi li jintremaw mal-faċċata tal-knisja li kienu rrestawrati mill-ġdid


PURE MATHEMATICSADVANCED / INTERMEDIATE / ORDINARY

Private tuition by an experienced teacher for pupils studying MATHEMATICS

at Advanced, Intermediate and Ordinary levelSmall groups only

Revision courses for resits start in JulyPrinted notes and exercises are given for each lesson

TEL. 21802198/79457832

The 3 Gates Gift GallerySpecialising in Souvenirs of Malta

Birth and Holy Communion souvenirs also available

Glass Ornaments, Ceramic Gifts, Stone Sculpture, Heritage Homes,Handmade Wooden Items, Cast Iron Articles, Resin Mementos,

Books and Postcards, T-Shirts, Lace Decorations

Telephone: 2786 7682Mobile: 7991 7351

Email: [email protected]

Inżebgħu wkoll diversi arbli tas-swar, kif ukoll diversi arbli tal-bjut. Dan ix-xogħol kollu sar b’dedikazzjoni kbira minn Swithun Duncan, Paul Mifsud, Lionel Cassar, Adrian Saliba, Loran Zarb u Christian Raggio.

Opri ġoddaMeta ssemmi l-festa ta’ San Lawrenz tal-Birgu ma tistax ma ssemmix id-drapp sabiħ li jżejjen it-toroq ta’ Beltna fil-ġranet tal-festa. Ta’ kull sena l-Kumitat jaħdem biex iżanżan xi opri ġodda u din is-sena ma kinetx eċċezzjoni.

Waħda mill-prijoritajiet li kellu l-Kumitat kienet li jinbeda l-proġett tal-pavaljuni tal-pittura ta’ l-iskontri tal-Pjazza. Malli għaddiet il-festa tas-sena l-oħra Salvu Attard ħa l-inkarigu biex jagħmel disinn ta’ pavaljun għand Silvio Pace ta’ Ħal-Qormi. Id-disinn eventwalment tressaq quddiem il-Kumitat u kien deċiż li nipproċedu. Dan il‑pavaljun kien imfassal minn Salvu Attard u meħjut minn Joe Gellel. Il-pittura taċ-ċentru tal-pavaljun kienet ikkummissjonata lil Joe Galea mill-Gudja, waqt li x-xogħol tal‑isfumar tal‑pavaljun u l‑pittura tas-sopraporta l-ġdida ngħata lil Adrian Micallef. Ix-xogħol tal-injam tas-sopraporta sar minn Salvu Caruana.

Ta’ min jgħid li s-sena li għaddiet ġie mżanżan l-ewwel pavaljun minn sett ta’ sitta għal Triq iċ-Ċentinarju. Għalhekk din is-sena tkompla x-xogħol u issa nistgħu ngħidu li Triq iċ-Ċentinarju tlestiet. Ix-xogħol tat-tfassil sar minn Salvu Attard u l-ħjata saret minn Joe Gellel u Tessie Scicluna. Il-Kumitat ħaseb ukoll biex jagħmel żewġ pavaljuni oħra għal Triq Sant'Antnin. Il-ħjata ta' dawn iż-żewġ pavaljuni saret minn Victor Cassar u Tessie Scicluna. Ix-xogħol kollu tat-tixlil sar minn Tessie Scicluna, Grace Barbara u Catherine Spiteri.

Apparti x-xogħol li sar min-naħa tal-Kumitat rigward opri ġodda, fuq

Lionel u Pawlu mpenjati waqt xogħol ta' restawr fuq l-armar tal-festa

inizjattiva u mill-ġbir li sar minn Glenn u Joseph Schembri — l-Angolin, saru tliet pavaljuni ġodda għat-taraġ ta’ Triq il-Kunvent, biż-żewġ faċċati sfumati minn Joseph innifsu, u tnejn oħra għat-taraġ ta’ Triq il-Lvant, fejn l-aħħar tnejn kienu sfumati minn Anthony Farrugia. Ix-xogħol ta’ tfassil sar minn Joseph Schembri u Ivan Zammit, bl-għajnuna ta’ Lawrence Gambin, Christian Raggio u Christopher Pisani. Mary Callus u Lilian Saliba ħadu ħsieb it-tixlil, waqt li Doris Schembri u Ruth Zammit ħietu l-pavaljuni kollha, inklużi ħamsa oħra għal Triq San Lawrenz. Dawn l-aħħar ħames pavaljuni saru fuq disinn ta’ Andrew Bugeja u tħallsu kollha minn Joseph Zammit.


VITTORIOSA REGATTA CLUB BAR IT-TOQBA

Now under new management: Frida, Mario u Joshua Lagana

Come enjoy the splendid view of the Grand Harbour, while being served

some of the best snacks

Live sports, concerts and films on the BIG SCREEN

Saru għadd kbir ta’ ġmiemel biex jintużaw għal dawn is-settijiet tal-pavaljuni li nżebgħu minn Ivan Zammit bl-għajnuna ta’ Lydon Grech. F’dawn il-pavaljuni għenu wkoll Eman Zerafa u Paul Bongailas.

Għall-parti ta’ Triq il-Kunvent kienet irranġata u maħduma liedna ġdida minn Vivi Camilleri. Louis Abela ħa ħsieb li jagħmel għadd kbir ta’ cleats biex jeħlu mal-ħitan biex jintrabtu l-pavaljuni magħhom. Dan ix-xogħol kollu sar b’mod volontarju.

Persuna oħra li ta’ kull sena taħdem bla waqfien għall-ġid tal-festa tagħna hi Anthony Farrugia, li minkejja li din is-sena kien impenjat ferm b’missieru minħabba raġunijiet ta’ saħħa — u minn hawn insellem lill-ħabib tagħna Lorry Farrugia u ngħidlu biex jagħmel kuraġġ, għamel ħafna xogħol ta' sfumar ta’ pavaljuni. Fost dawn insibu sitt pavaljuni għal Triq San Duminku, tliet pavaljuni għal Triq Bettina, żewġ pavaljuni oħra għal Triq San Gorg (minn Triq il-Kardinal 'l isfel) u pavaljun fi skontru ta’ Triq Nestu Laiviera.

Sar ukoll sfumar ta’ tliet pavaljuni ta’ Triq il-Palazz ta’ l-Isqof u żewġ pavaljuni ta’ Triq Sant'Antnin minn Maurice Busuttil. Din is‑sena kienet indurata wkoll l‑iskultura kollha tal-kolonna ta’ San Lawrenz, magħrufa bħala taċ-Ċorma. L-induratura saret minn Roderick Busuttil. Fuq inizjattiva ta' Anton Gellel saru wkoll 15-il cover tad-drapp biex jitgħattew it-trufej tal-Pjazza matul is-sena. Dawn tħallsu minn Anton innifsu u tħietu minn Joe Gellel.

RingrazzjamentiNibda biex l-ewwel u qabel kollox nirringrazzja lil sħabi l-membri tal-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz li taħt il-Presidenza tal-Arċipriet Kan Joe Caruana u s-Segretarju Fr John Avellino naħdmu flimkien biex norganizzaw il-festa tagħna. Ringrazzjament

speċjali jmur lil Fr John, li minkejja li hu mpenjat bis-sħiħ fix-xogħol pastorali tiegħu fil-parroċċa tagħna, kif ukoll fl-Università ta’ Malta u l‑Media Centre xorta waħda jiddedika ħin biex jagħmel xogħol marbut mal-festa, bħalma hu l-ġbir ta’ sponsors, ix-xogħol fuq dan il-ktieb tal-festa u diversi kuntatti oħra, li huma ferm utli għall-festa.

Nieħu din l-opportunità biex pubblikament nirringrazzja lill-fergħat impenjati fl-organizzazzjoni tal-festa. Qiegħed ngħid għas-Sezzjoni Żgħażagħ Palmiżi, li bil-ħeġġa u bl-għajnuna tagħhom din is-sena kienu ferm strumentali fl-armar, kif ukoll fix-xogħol tal-kuntratti. Lill-Għaqda tan-Nar 10 ta’ Awwissu, li tkompli żżid l-entużjażmu tal-festa permezz tal-ispettaklu tal-logħob tan-nar. Lis-Soċjetà Mużikali Banda San Lawrenz, għas-sehem kbir li tagħti fil-festa, u fl-aħħar u mhux l-inqas, lill-Grupp tal-Armar tal-Knisja taħt

Il-pavaljuni l-ġodda ta' Triq il-Kunvent


Boat ManufacturersBoat RepaiRstailoR Made tRaileRssun Canopies & upholsteRy

Directors: c & n cassartarxien road, Gudja Ztn14

tel: (356) 2166 5256fax: (356) 2163 2519

Francis MalliaGħal kull xogħol ta' tikħil, tibjid, tqegħied ta' katusi, ftuħ u xogħol

f'katusi tad-drenaġġ

Tel: 2163 7108 Mob: 9949 8207

id-direzzjoni tas-sagristan Karmenu Scicluna isebbħu t-tempju ta’ Lorenzu b’dedikazzjoni u entużjażmu kbir.

Grazzi wkoll lill-Kapitlu tal-Kolleġġjata, lis-Sindku John Boxall għall-appoġġ li dejjem sibna mingħandu, flimkien mal-Kunsilliera u l-staff tal-Kunsill. Lis-Supretendent u l-puluzija tad-Distrett. Lill-ħaddiema tal-Enemalta, u lill-ħaddiema tat-tindif pubbliku li jżommulna l-Birgu ġawrha ta’ ndafa fil-Kottonera.

Grazzi kbira mill-qalb lil Anton Gellel għax-xogħol kbir li wettaq għall-festa tul il-karriera twila tiegħu fil-Kumitat tal-Festa u għax-xogħol li għamel matul din is-sena partikolari. Anton minn jheddu offra li jkun responsabbli għall-arblu l-kbir, kif ukoll għall-armar tal-faċċata tal-knisja. La semmejt il-faċċata tal-knisja, ma nistax ma nsemmix lill-grupp ta’ volontiera li flimkien ma' Anton ħadmu fuq din il-faċċata, fosthom Giovann Raggio, Mario Mifsud, Charles Gellel u Lawrence Avellino Jr.

Grazzi wkoll lil Giovann Raggio li kien responsabbli mill-ikoni ta’ San Lawrenz Jagħti d-Dawl lill-Għomja. Dejjem dwar l-ikoni, irrid nirringrazzja wkoll lil Anton Gellel u Ġużi Zammit li tul din is-sena kull ġimgħa kienu jorganizzaw lotterija biex tintrebaħ ikona. Ma nistax lanqas ninsa lil Tony Raggio li kull sena b'impenn kbir jieħu ħsieb iqassam u jiġbor l-arbular.

Radd ta’ ħajr ukoll imur lil Swithun Duncan li tista' tgħid kien il-persuna li jien kont nibbaża ħafna mix-xogħol fuqu; lil Joe Galea li ta’ kull sena bla interessi jaqtagħlna l-kunjardi għall-arbli; lil Charles Boxall li stinka ħafna biex insolvu l-problema tad-drenaġġ mill-maħżen tax-xatt; lil Paul Micallef li jagħmel ħafna xogħol ta' ġbir ta' riklami u jieħu ħsieb jistampa l-flokkijiet tal-festa li jsiru kull sena; lil Lawrence Parascandalo, Elton Randich u Melvin

Degiorgio għar-ritratti li jieħdu f’kull attività li jkollna u mhux l-inqas lil dawk kollha li semmejt f’dan l-artiklu. Grazzi b'mod ġenerali lil kull min għin fix-xogħol tal-armar matul is-sena kollha, li kienu ħafna.

Fl-aħħar u mhux l-inqas nixtieq minn qalbi nirringrazzja lill-benefatturi li bl-għotjiet ġenerużi tagħhom jgħinuna ħafna biex insolvu l-problemi finanzjarji tagħna. Ringrazzjament speċjali jmur ukoll lil dawk is-sidien ta’ stabbilimenti u ħwienet għar-riklami li jagħtuna fid-diversi pubblikazzjonijiet li jsiru matul is-sena u sponsors li jgħinuna f'kull attività li organizzajna.

Finalment nixtieq nieħu l-opportunità biex nirringrazzja lill-familja tiegħi u l-familji ta’ sħabi kollha għall-paċenzja li jieħdu bina, minħabba l-ħinijiiet twal li nagħmlu barra mid-dar biex nagħmlu x-xogħol li tirrikjedi l-festa s-sena kollha.

L-akbar ringrazzjament imur lil Alla u lil San Lawrenz li ta’ kuljum iżommu ħarsithom fuqna u jbegħduna mill-perikli li niffaċċjaw matul is-sena. Grazzi ta’ kollox u lil kulħadd.

KonklużjoniKif stajtu taraw, din is-sena kienet waħda ferm impenjattiva fix-xogħol kollu li sar, kemm fl-attivitajiet ta’ ġbir ta' fondi, kif ukoll fix-xogħol li sar matul is-sena fl-imħażen u mhux l-inqas fl-opri ġodda. J'Alla l-konkorrenza li kellna din is-sena fix-xogħol kollu tal-festa tkompli titkattar fis-snin li ġejjin biex flimkien inkomplu nistinkaw biex inżommu l-festa tal-patrun tagħna San Lawrenz waħda mill-aqwa festi li jkunu ċċelebrati fi gżiritna.

Minn qalbi nixtieq nawgura l-festa t-tajba lill-Vittoriosani kollha. Ċert li l-imġiba eżemplari tagħna tul il-festa se tgħin biex għal darb'oħra jkollna festa kbira, kif nafu nagħmlu aħna l-Vittoriosani Lawrenzjani. ❰

VassalloMarble, Granite & Resin Works

Arzella, 1st January 1626 Street G˙axaq

Tel: 2182 0306, 9949 2601


FRANKA LIRAprop. Carol ellul

Fejn issib toys, detergents, stationery u ˙afna affarijiet o˙ra

KwaΩi kollox bil-prezz ta’ Lira

Issa b’˙anut u stock akbar fil-Pjazza tal-BirguVictory Square, VittorioSa

tel: 2180 7544 Mob: 7942 9165

24hr serviceair-conditioned coaches

accepting small trips and full day tourstel: 21555783 Mob:99420717

“ta Lourdes Garage”Massabielle tarsus str

Munxar Gozo MXr 1320

il-Kongregazzjoni ta' San Lui©i fil-parroçça tag˙naanTon aTTaRD

Fil-knisja ta’ San Lawrenz tal-Birgu kien hemm diversi individwi li ħadu l-inizjattiva biex iwaqqfu xi fratellanza jew kongregazzjoni fil-knisja parrokkjali tagħna. Fl-antik kienu twaqqfu l-Fratellanzi ta’ San Ġużepp, magħmula mill-mastrudaxxi, dik ta' Santa Katerina, li twaqqfet mill-ħaddiema tal-ħbula, tal-Via Sagra, li nġabru fiha ħafna mill-barklori, tal-Kurċifiss, dik tal-Kunċizzjoni, tal-Karità u oħrajn.

Iżda waħda fost l-inqas magħrufa hi l-Kongregazzjoni ta’ San Luiġi Konsaga, imwaqqfa minn żgħażagħ magħrufin għas-sentimenti reliġjużi li kienu jħaddnu.

Minn manuskritt ta’ 20 paġna fl-arkivju tal-parroċċa toħroġ stampa ċara tal-mod ta’ għejxien li riedu jħaddnu għadd ta’ żgħażagħ, li kif sostnew fit-talba għall-approvazzjoni lill-Kurja, jilqgħu għall-ħażen li kien qed jixtered fost iż-żgħażagħ Maltin lejn il-bidu tas-seklu għoxrin.

Titressaq is-SupplikaFit-28 ta’ Settembru 1908, dawn iż-żgħażagħ, permezz tal-Kanċillier tal-Kurja, Mons Luiġi Maria Camilleri, ressqu s-supplika li ġejja lill-Isqof tad-Djoċesi Mons Pietru Pace, flimkien ma’ kopja tal-Istatuti li fasslu u li kellhom jiġu osservati minn kull membru.

Eccellenza Reverendissima,Aħna hawn taħt iffirmati ninsabu mħassbin għall-isforzi li qed isiru fost iż-żgħażagħ biex

iħassruhom u jtellfuhom il-fidi.

Biex niġu mħarsa minn dan il-ħażen, fil-parroċċa ta’ din il-Belt Vittoriosa, wara li ksibna l-approvazzjoni tal-Arċipriet, il-Kan Giacchino Grech, nuru xewqitna li nwaqqfu Kongregazzjoni li tkun magħrufa bħala 'Ta' San Luiġi Consaga' taħt il-patroċinju tal-Beata Verġni Maria Addolorata. Is-sede tal-Kongregazzjoni jkun l-Oratorju tal-Kunċizzjoni anness mal-knisja parrokkjali. Nemmnu li bil-protezzjoni ta’ dan il-qaddis ninżammu 'l bogħod

Dettal mid-dokument fl-arkivji tal-parroċċa


mill-ħażen li hawn madwarna.

Għalhekk, aħna qed nitolbu lill-Eċċellenza tiegħek biex il-Kongregazzjoni proposta tkun magħrufa kanonikament. Aħna għażilna l-protezzjoni ta’ San Luiġi Consaga bil-għan li nimitaw u nxerrdu fost iż-żgħażagħ il-virtujiet tiegħu.

Firmati:Lorenzo Porsella Flores

Lorenzo BonannoGio Batta Abdilla.

L-Istatut tal-KongregazzjoniL-Istatut kien imqassam fi 12-il Kapitlu. Fost dak li joħroġ fil-qosor minnu hemm li l-Kongregazzjoni kellha tkun amministrata mill-Arċipriet bħala Direttur Spiritwali u saċerdot ieħor bħala viċi tiegħu. Kellu jkun hemm ukoll Segretarju, Prokuratur u Assistent tiegħu, kollha bid-doveri speċifiċi għal kull wieħed minnhom. Dawn kellhom jinħatru kull sentejn, b’elezzjoni fost il-membri.

Il-membri tal-Kongregazzjoni kellhom ikunu għalqu l-15-il sena u ma jkunu tressqu qatt quddiem il‑Qrati Kriminali.

Kien mistenni minnhom li jiddistakkaw ruħhom mill-vanità li toffri d-dinja u jgħixu ħajja eżemplari konformi mat-twemmin Kattoliku.

Kull membru kien obbligat li ma jiżżewwiġx.

Fl-ewwel u t-tielet Hadd tax-xahar il-membri kienu obbligati li jattendu fl-Oratorju tal-Kunċizzjoni fejn issir quddiesa u tqarbina ġenerali u wara jibqgħu preżenti għal-lezzjoni mid-Direttur Spiritwali. Għal dawn il-laqgħat, ma setgħux jattendu dawk li ma kinux imsieħba u lanqas nisa.

Wara l-ħlas preskritt tas-sħubija, l-imseħbin

kellhom id-dritt għal diversi suffraġġji wara mewthom. Fost dawn kien hemm li l-quddiesa ta’ jum il-festa ta’ San Luiġi kellha tkun għal ruħ l-imsieħba mejtin u għall-benefatturi, kemm ħajjin u mejtin.

L-ilbies tal-membri kellu jkun dak ordinarju, iżda fuq il-pavru kellha tintlibes kukkarda bajda b’domna ta’ San Luiġi f’nofsha.

L-approvazzjoni tal-IsqofFl-10 ta’ Marzu 1909, ħarġet l-approvazzjoni mill-Kurja iffirmata mill-Isqof, b’ċerti żidiet fl-Istatut. Dawn kienu tlieta:

(a) Wara l-ħatra tal-uffiċjali, dawn kellhom jiġu approvati mill-Ordinarju.

(b) Xi nefqa mhux tas-soltu kellu jkollha l-approvazzjoni tal-Awtorità tal-Knisja.

(ċ) Fi tmiem il-kariga, il-Prokuratur

Lorenzo Porsella Flores: il-fundatur

Kejkijiet g˙all-parties tat-tfalag˙Ωel bejn Bob the Builder

Barbie, Dora, Princess,Superman, Hello Kitty

u ˙afna o˙rajnÇempel lil Steffifuq 99426970 jew email:[email protected]


kellu jħalli l-kotba tal-kontijiet għad-dispożizzjoni tal-Kurja biex jiġu eżaminati. L-inawgurazzjoni tal-Kongregazzjoni saret fil-knisja ta’ San Lawrenz nhar il-21 tal-istess xahar. B’tifkira tal-okkażjoni, kienu tqassmu wkoll santi ta’ San Luiġi lill-miġemgħa mdaqqsa li attendiet għall-funzjoni.

Kien hemm waqtiet meta l-membri ta’ din il-Kongregazzjoni, kif kienet id-drawwa f’uħud mill-purċissjonijiet ta' dawk iż-żminijiet, kienu jkunu prominenti madwar l-istatwa ta’ San Lawrenz ikantaw innijiet ad unur tiegħu waqt il-purċissjoni nhar il-festa.

Ħajja komunitarja u tagħlim tad-duttrinaAktar tard, uħud mill-imseħbin bdew jgħixu flimkien f’dar kbira magħrufa bħala Palazzo Pirotta, fi Triq l-Irlandiżi (illum Triq Lorenzu Dyer). Bdew jgħixu fuq regola li fasslu fuq dawk tal-Kapuċċini u tat-Tereżjani. Meta kienu jkunu fl-ispeċi ta’ kunvent tagħhom, kienu jilbsu bħall-Kapuċċini b’salib tal-bronż fuq sidirhom. Żammew l-impjieg li kellhom u d-dħul kien jitqiegħed għall-għejxien ta’ kulħadd, ukoll ta’ dawk li kienu bla xogħol.

It-tagħlim tad-duttrina lit-tfal tal-parroċċa kien tħalla f’idejhom, flimkien ma' rġiel tad-Domus Panis Celestis, li twaqqaf il-Birgu fl-ewwel snin tas-seklu għoxrin ukoll. Dan wassal biex is‑Superjur tal‑MUSEUM Ewġenju Borg, ħajjarhom jilqgħu għandhom żgħażagħ oħra li kienu ħaddnu s-Soċjetà Mużewmina. Iżda wara ftit taż-żmien din l-għaqda ma rnexxietx billi nstabet diffikultà minn xi wħud mill-imseħbin tal-Kongregazzjoni li josservaw ir-regola Mużewmina kollha kemm hi. Riżultat ta’ din il-firda kien li wħud mill-membri tal-Kongreg-azzjoni kienu ħaddnu s-Soċjetà tal-MUSEUM.

Qajl, qajl, il-Kongregazzjoni, bħal oħrajn bħalha, ġiet fix-xejn. Tifkira tagħha fadal biss il-kwadru ta’ San Luiġi li llum jinsab mal‑pilastru ta’ quddiem il‑kappella

tas-Sagrament, fil-knisja parrokkjali ta’ San Lawrenz. ❰

Ħajr lis-Superjur Ġorġ Agius li ġieb għall-attenzjoni tiegħi l-manuskritt imsemmi.

oPening HouRSMonday from 7:00 till 17:00

Tuesday to Saturday from 7:00 til 23:00

We aLSo SeRVe SWeeT cRePeS anD HoMe MaDe caKeS

Fuq, il-kwadru tal-Kongregazzjoni fil-knisja ta' San Lawrenz u isfel, santa ta' tifkira


LiMeLiteconfectionery

Prop: Charlene & Mirabelle

Triq Desain, VittoriosaFejn issibu ˙obΩ frisk, pastries, ©elati, pasti, ˙elu eçç…

Naççettaw ordnijiet g˙al okkaΩjonijiet familjari

Kulmin iżur Ruma ċertament m'għandux jonqos li jasal jagħti titwila lill-Bażilika Biżantina ta’ San Lorenzo Fuori le Mura. Din il-Bażilika hi eżempju wieqaf tal-kult Lawrentin li jkaxkar għal mijiet ta’ snin. Tajjeb li dan il-kult ikun traċċat u segwit.

Jidher li l-kult Lawrentin jaf il-bidu tiegħu f’Ruma fis-sena 405 WK. Għalkemm l-aktar dokument antik li jagħti rakkont tal-martirju ta’ San Lawrenz jinsab fil-kitba ta’ Sant Ambroġju ntitolat 'Dwar id-Doveri tal-Kleru' (1.41, 2.28), jingħad li l-aktar kitba eżistenti li tikkommemora l-martirju ta’ San Lawrenz tinsab fid-dokument li fih 'Innu

il-kult LawrentincHaRLeS TaBone

ad unur il‑passjoni tal‑qaddis martri San Lawrenz' miktub minn Aurelius Prudentius Clemens u ppubblikat fis-sens 405 WK. Dan il-bniedem Spanjol, imwieled f’Calahorra fi Spanja, kien jorganizza pellegrinaġġi fuq l-oqbra tal-martri Rumani, probabbilment fis-snin 401-403 WK.

F’dokument bikri tal-Knisja, il-Liber Pontificalis, jingħad li San Lawrenz kien midfun f’Via Tiburtina in crypta in agro Verano III id. Aug, u aktar ’l isfel, fl-istess dokument huwa miktub li San Lawrenz indifen in cymiterio Cyriaces. Biex wieħed iżomm quddiem għajnejh ir-rispett lejn San

SECOM LIMITEDSecurity & CommunicationsMario Micallef84, S. Zerafa Street, Marsa MRS 2256email: [email protected]: 2124 1318 - 2724 1318Mob: 7924 1318


Pjazza tal-Knisja, Attard

Tel: 2142 2995e-mail: seracino@

maltanet.net

Lawrenz u d-devozzjoni lejn il-levita martri, ta’ min isemmi li dawn iż-żewġ artijiet imsemmija kienu tal‑ewwel proprjetà tal-Imperatur Lucius Verus u tat-tieni tan-nobbli sinjura Cyriaca, devottissima ta’ San Lawrenz u li wara saret Santa Cyriaca.

Imma l-qawwa tal-kult Lawrentin ħa svolta ’l fuq u bdiet toktor id-devozzjoni lejn il-levita martri sa mir-raba’ seklu. F’dak iż-żmien San Lawrenz kien wieħed mill‑aktar martri onorati u meqjuma tal-Knisja Rumana.

L-Imperatur Kostantinu l-Kbir kien wiret l-artijiet ta’ Lucius Verus u ta’ Cyriaca. Wara l-konversjoni tiegħu għall-Kristjaneżmu (312 WK), Kostantinu l-Kbir kien l-ewlieni li wettaq il-bini tal-ewwel Bażilika magħrufa bħala Basilica Maior u aktar tard imsemmija Sanctae dei Geniticis. Din inbniet fuq il-qabar ta’ San Lawrenz. Il-Papa Sistu III kompla jsebbaħ dan it-tempju u għanielha

l-altar bl-aqwa rħam. Dan il-Papa ndifen fl-istess lok fejn hemm San Lawrenz u bħalu hemm midfun ukoll il-Papa Ilarju.

Fis-sitt seklu dan il-post tad-dfin bil-knisja miegħu sar ċentru ta' attività b'pellegrinaġġi minn nies ta' kull ġens u minn kull qasam tal-ħajja. Tant kienet kbira l-attività għal ħafna snin, b'għadd kbir ta' pellegrini, li l-katakombi madwar il-qabar ta’ San Lawrenz sofrew ħsarat konsiderevoli. Kien il-Papa Pelaġju II li ħass il-ħtieġa li kellha tinbena knisja kompletament ġdida. Din il-knisja Biżantina nbniet direttament fuq il-qabar ta’ San Lawrenz.

Il-Bażilka preżenti ta’ San Lorenzo Fuori le Mura ħadet is-sura li għandha llum bir-rinnovazzjoni li ried jagħmel il-Papa Honorius III.

Wieħed għandu jinnota wkoll li meta fl-1957 saru eskavazzjonijiet biex jinstabu

Id-dħul għall-katakombi ta' Cyriaca fil-kjostru tal-Bażilika

Fuq: 'Constantinus' - li bena l-ewwel knisja; Isfel: It-tron Episkopali bl-irħam maestuż


Proud to sponsor

Festa San Lawrenz

George Vella - Director

Level 4, Suite 40532 York Street,

Sydney NSW 2000

l-katakombi, nkixfu oqbra, kappelli u mawsolej. Ma’ dawn raw id‑dawl ukoll numru ta’ iskrizzjonijiet f’isem dawk id-devoti midfuna hemmhekk. Dawn kienu espressjonijiet tax-xewqat għal dfin sagru fi ħdan il-qaddis Levita martri San Lawrenz. Tassew li kellhom konvinzjoni reliġjuża.

Il-kult Lawrentin kompla jinfirex kemm fl-Italja, kif ukoll fi Spanja u mad-dinja kollha. Biżżejjed li jissemmew il-Bażilika ta’ San Lawrenz ġewwa Firenze, x’aktarx imwaqqfa minn Sant'Ambroġju fis-sena 393WK, u l-palazz u monasteru Escorial ġewwa l-belt ta’ San Lorenzo fit-tramuntana ta’ Madrid, mibni fuq forma ta’ gradilja skont il-wegħda tar-Re Filippu II fis-sena 1584.

Din il-wegħda ma’ San Lawrenz, marbuta mar-rebħa fil-battalja kontra l-Protestanti Franċiżi f’San Quentin seħħet proprju nhar l‑10 ta’ Awwissu.

Barra l-għadd kbir ta' knejjes li nsibu madwar id-dinja kollha, bla dubju xhieda tal-kult Lawrentin, insibu wkoll arti sagra bis-suġġett tal-martirju ta’ San Lawrenz. Ta’ arti kbira huma x-xogħlijiet tal-Bernini, Giuseppe de Ribera, Agnolo Bronzino, Donatello, Tiziano u oħrajn.

Għalhekk kull devot ta’ San Lawrenz għandu jgħożż u fuq kollox jagħmel sehem minn dan il-kult Lawrentin bi kburija u b’impenn. ❰

Referenzi:'The Poems of Prudentius', translated by Sr M Clement Eagan, in "The Fathers of the Church", Vol. 43.

'On the Duties of the Clergy', by St Ambrose, translated by the Rev H De Romestin, in “The Nicene and post-Nicene Fathers", 2nd Series, Vol. 10.

Padre Sergio Martina (2001), "La Basilica Patriarchale di San Lorenzo Fuori le Mura", 2ni ed.

Il-qabar fejn hu midfun San Lawrenz fuq in-naħa ta' wara tal-Bażilika


Fl-imgħoddi, il-Birgu ma kellux ismijiet tat-toroq bħalma għandna llum. Dan nafuh mill-kappillan tal-parroċċa għax meta kien jagħmel iż-żjarat lill-parruċċani tiegħu, li llum insejħulhom home visits, kien jirreġistrahom bl-alfabett. Għalkemm din mhix ċara, probabbli din ir-reġistrazzjoni kienet issir bil-laqam jew inkella bil-kunjomijiet. Din is-sistema damet fis-seħħ sa aktar minn 200 sena ilu. Biż-żmien flok ismijiet tat-toroq, bdew deħlin il-laqmijiet tal-inħawi. Biex nagħtu eżempju, qabel ġew l-Ingliżi f’Malta, fis-sena 1790, kellna l-inħawi ta’ Kastilja, il-ħabs tal-Isqof, l-inħawi tal-Kunvent, il-Mandraġġ u l-bqija. Meta ġew l-Ingliżi, bdew jissemmew ismijiet tat-toroq bħal Strada San Filippo, Strada San Antonio, Strada del Palazzo del Governatore, La Prima Zenqa, u l-bqija. Naturalment il-laqmijiet tal-inħawi mbagħad bdew imutu mewta naturali.

Tajjeb wieħed jinnota li l-ismijiet tat-toroq fil-Birgu kienu kollha bit-Taljan, u damu hekk sa l-1940. Ġara li fit-Tieni Gwerra Dinjija kien hawn il-biża’ ta’ invażjoni u bħala prekawzjoni nbidlu l-ismijiet tat-toroq, mit-Taljan għall-Ingliż. Wara, jew aħjar f’nofs is-Seklu 20, bdew jinqalbu bil-Malti, kif nafuhom illum.

Minħabba l-ispazju limitat ta’ kemm nista’ nikteb, se jkolli mingħajr ma rrid nillimita ruħi biss għal xi wħud mill-ismijiet tat-toroq tagħna fil-Birgu.

Ftit taż-żmien ilu xi ismijiet tat-toroq kienu mibdula b’ismijiet ta’ personalitajiet Vittoriosani li taw ġieħ lil Beltna. Xieraq li dawn il-personaġġi jibqgħu mfakkra minn ħuthom ta’ dil-Belt Rebbieħa.

Waħda minn dawn it-toroq hi 'Triq Biswit il-Kwartier', li parti minnha kienet imsemmija għall-Arċisqof Mikiel Gonzi. Tajjeb għalhekk li nibdew billi ngħidu xi ħaġa dwar dan l-Arċisqof li kellu sehem tant importanti fl-istorja ta' pajjiżna.

Triq l-Arċisqof Mikiel Gonzi L-Arċisqof Mikiel Gonzi twieled il-Birgu, iben Ġużè u Margerita nee Tonna, iżda trabba l-Kalkara. Kien ordnat saċerdot fl-1908. Fil-bidu tal-1920 hu daħal fil-politika u kien elett għas-Senat f’isem il-Partit tal-Ħaddiema

Fl-1924 sar Isqof ta’ Għawdex u f’Mejju ta’ 1944 ingħata l-ħatra ta’ Arċisqof ta’ Malta. Huwa miet meta kellu 99 sena, fl-1984.

Triq Melchiorre GafàParti minn Triq Wenzu Dyer kienet mibdula għal 'Triq Melchiorre Gafà'. Melchiorre Gafà, bħal ħuh il-perit Lorenzo Gafà, li bena l-knisja ta’ San Lawrenz, hu wkoll iben il-Birgu.

Huwa twieled fl-1635. Kien skultur mill-aqwa. Fost ix-xogħlijiet li għamel, insibu l-Istatwa ta’ San Ġużepp bil-Bambin

Fl-ismijiet tat-toroq Beltna tag˙ti ©ie˙ lil uliedha joSePH BRoWn


F.E. SULLIVAN& Co Ltd

Travelling by sea!Dont’ leave Malta without doing your

Duty Free Shopping!

We offer bargain prices on a wideselection of spirits, cigarettesand perfumes. You may ordersame day or a few days before

departure.

Tel: 2124 8320 / 2123 3016Fax: 2124 4370

DON’T MISS OUT

Ġesù, imlibbsin bi ħwejjeġ stil Spanjol. Din l-istatwa tinsab fil-Mużew tal-Parroċċa, fl-Oratorju ta’ San Ġużepp. Il-ħila tiegħu, jew aħjar il-kapolavur tiegħu hi l-istatwa ta’ l-injam ta’ San Pawl fil-Kolleġġjata tal-Belt Valletta. Din l-istatwa qamet 300 skud - € 58 bil-munita tal-lum. Melchiorre Gafà temm il-ħajja qasira tiegħu fl-1667, b’aċċident sfortunat meta waqa’ mudell tal-bronz fuqu u ħallih mejjet. Kien għad kellu biss 31 sena.

Triq Ġlormu CassarIl‑parti 'l isfel ta’ Triq Biswit il‑Kwartier magħrufa ta’ Nastas, ġiet imsemmija 'Triq Ġlormu Cassar'.

Ġlormu Cassar twieled il-Birgu fl-1520. Kien arkitett famuż. Fost l-aħjar xogħlijiet tiegħu nsibu s-seba’ Bereġ fil-Belt Valletta, u l-Kon-Katidral ta’ San Ġwann, gawhra apprezzata

minn kulħadd. Kull Vittoriosan għandu jkun kburi meta jħares u jara dan il-bini maestuż, xogħol iben il-Belt Vittoriosa. Huwa ħalla din id-dinja fl-1586, fl-eta ta’ 66 sena.

Triq Patri Indri Vella OPPatri Indri Vella OP issemmiet ukoll triq għalih, liema triq tiġi kantuniera ma’ Triq San Filippu sa Triq La Vallette. Kienet 'Triq Santa Skolastika'. Issa nbidlet għal 'Triq Patri Indri Vella OP'.

Patri Indri Vella hu wild il-Birgu. Twieled fl-1918. Meta kellu 15-il sena daħal mal-Ordni Dumnikan. Kompla bl-istudji tiegħu u ggradwa fil-Filosofija u t-Teoloġija. Temm l-istudji tiegħu fl-Università ta’ Oxford. Ippubblika ħafna xogħlijiet akkademiċi, iżda l-akbar xogħlijiet li se jibqa’ msemmi għalihom huma ż-żewġ volumi bil-Malti dwar l-istorja ta’ Malta. Kellu l-kariga ta’ Provinċjal tal-Ordni Dumnikana,

Triq Glormu CassarLorenzo Gafà, ħu Melchiorre


u kien ukoll kappillan nazzjonali tax-Xirka tal-Isem Imqaddes t’Alla. Kien ċelebri bħala predikatur u oratur. Miet fl-1988, fl-età ta’ 70 sena.

Triq Emanuel Attard BezzinaWara l‑kunvent tas‑sorijiet tal‑klawsura ta’ Santa Skolastika nsibu s-sur tal-Miratur. Dan jissejjaħ hekk għax fi żmien il-Kavallieri kien hemm kanun jimmira lejn dak li llum hu l-breakwater. It‑triq li teħdok għas-sur u l-madwar tissejjaħ 'Triq il‑Miratur'.

Parti minn din it-triq, jiġifieri dik li tiġi fuq is-sur tat-Toqba l-Ġdida ngħatat l-isem ta' Triq Emanuel Attard Bezzina, li twieled il-Birgu fl-1921, iżda għex iż-Żejtun. Kien spiżjar bravu ħafna.

Fl-1947 ikkontesta l-elezzjoni mal-Partit Laburista u kien elett Membru Parlamentari. Hu baqa’ jikkontesta b’suċċess l-elezzjonijiet ġenerali kollha sa l-1976. Kellu karriera Parlamentari ta’ kważi 30 sena. Tajjeb li ngħidu li Manwel Attard Bezzina, kif kien magħruf fost il-ħbieb, u martu Frances (Fanny) kienu l-ewwel koppja Maltija li t-tnejn flimkien kellhom siġġu fil-Parlament. Bejn l-1971 u l-1976 hu serva bħala Speaker fil-Kamra tar-Rappreżentanti. Kien ambaxxatur għal Malta f'diversi pajjiżi, fosthom il-Belġju, l-Awstrija, il-Lussemburgu, il-Ġermanja, fost oħrajn, għax il-lista hi twila ferm. Kien missier ta’ tlett itfal. Kien xieraq għalhekk li l-Vittoriosani jkollhom triq imsemmija għalih.

Triq il-Kanonku Luiġi FenechPersuna oħra li bix-xieraq għandu jibqa’ jiġi mfakkar mill-poplu tal-Birgu hu bla dubju l-Kanonku Luiġi Fenech, li għalih issemmiet it-triq li qabel kienet Triq San Ġorġ. Din tinsab kantuniera ma’ Triq il-Mina l-Kbira li tagħti għal Triq il-Kunvent, u li llum tissejjaħ 'Triq il-Kanonku Luiġi Fenech'.

Din il-persuna, bin dehen ta’ din il-Belt b’tant storja u kultura, twieled fl-1837. Sar saċerdot u aktar tard laħaq kanonku u teżorier fil-Kapitlu tal-Knisja Kolleġġjata ta’ San Lawrenz. Kien mużiċist ta' prima classe, kif jingħad, fejn ikkompona ħafna xogħlijiet sagri.

Bla dubju l-Kanonku Luiġi Fenech se jibqa' msemmi għall-kompożizzjoni tiegħu tal‑Tantum Ergo, u għax-xogħlijiet li kkompona għall-festi tal-Ġimgħa l-Kbira.Iżda għall-Vittoriosani l-akbar biċċa xogħol li kiteb u li hi fil-qalb ta' kull Vittoriosan, hi bla dubju l-Antifona ta' San Lawrenz, li tindaqq fl-Anteviġilja u fid-dħul tal-istatwa nhar l-10 ta' Awwissu. Il-Kanonku Luiġi Fenech mietfl-1905, meta kellu biss 66 sena.

Triq Ġann Franġisk AbelaDin it-triq li qiegħda kantuniera ma' Triq Hilda Tabone u li twassal sa l-Armerija, hi parti minn Triq il‑Kwartier. Ġann Franġisk Abela kien storjografu, u hu meqjus bħala missier l-istorja ta' Malta. Dan għaliex kien hu li għall-ewwel darba kiteb l-istorja ta' ġrajjiet il-gżejjer tagħna, xogħol li hu maqsum f'erba' kotba.

Hemm ħafna aktar xi tgħid dwar it-toroq tal-Birgu, u forsi aktar preċiż, dwar dawk il-Vittoriosani li għalihom issemmiet triq fil-Birgu. Fost dawn it-toroq insibu:

(1) Triq Pawlu Boffa: Din it-triq qiegħda fuq il‑pont ta’ Coronation Garden ‑ Il‑Foss, int u dieħel il-Birgu. Pawlu Boffa twieled il-Birgu fl-1890. Kien tabib u politiku. Sar Prim Ministru ta’ Malta fl-1947. Ħadem ħafna biex tiddaħħal il-liġi tal-edukazzjoni obbligatorja. Bust tiegħu jinsab f’Couvre Porte. Triqat oħra msemmija għalih insibuhom f'Raħal Ġdid, fiż-Żejtun u fir-Rabat, Għawdex.

(2) Triq Nestu Laiviera: Din it‑triq, li sa


ftit ta' snin ilu kienet iġġib l-isem ta' 'Telgħa tal-Pjazza', issa ngħatat l-isem ta' 'Triq Nestu Laiviera'. Dan il-personaġġ, politiku, trejd unjonista u ġurnalist, beda l-karriera tiegħu bħala apprentist fit-Tarzna. Meta kiber daħal fil-politika. Kien elett Membru Parlamentari għal bosta snin u nħatar Speaker tal‑Kamra tar-Rappreżentanti darbtejn. Nestu Laiviera miet fl-1984, meta kellu 76 sena.

(3) Triq il-Kardinal: Triq il‑Kardinal kienet imsemmija għall-Kardinal Sciberras Testaferrata, l‑uniku Kardinal Malti, u neputi ta’ Lady Bettina. In-naħa l-oħra ta’ Triq Desain, saret 'Triq il-Markiż Testaferrata Desain'.

(4) Triq Wenzu Dyer: Min hu Wenzu Dyer? Wenzu Dyer, iben dehen tal-Belt Vittoriosa, kien wieħed minn erba’ eroj li nqatlu dakinhar tas-Sette Giugno 1919. Bla dubju ismu jibqa' mnaqqax għal dejjem

b’ittri tad-deheb fl-istorja ta' pajjiżna.

(5) Triq Hilda Tabone: L-aħħar triq, iżda mhux l-inqas hi Triq Hilda Tabone. Din it-triq kienet l-aktar triq importanti fil-Birgu sa minn żmien il-Kavallieri. Tagħmel parti minn dak li jissejjaħ 'Il-Collacchio', fejn il-Bereġ kollha, għajr dik tal-Italja, kienu mibnija hawnhekk. Matul iż-żminijiet isimha kien mibdul minn Strada di Castilia għal Triq Brittania, imbagħad għall-isem preżenti, dak ta' 'Triq Hilda Tabone'.

Hilda Tabone, sopran, twieldet fl-1932 fil-Belt Vittoriosa. Tiġi z-zija ta’ Miriam Gauci, sopran ta’ fama internazzjonali. Matul l-istudji tagħha kienet megħjuna minn surmastrijiet ċelebri. Ix-xogħlijiet jew aħjar ir-repertorji tagħha jinkludu arja u dwetti minn diversi opri, bħal Madam Butterfly. Hilda Tabone mietet fl-1978, fl-eta ta’ 46 sena. ❰

Triq Hilda Tabone, parti mill-parti storika ta' Beltna: il-Collacchio


MEXICO TAKE AWAYTriq L-Inkurunazzjoni - BORMLA

Telephone: 2166 1050Opening Hours: Monday - Friday: 9.30am - 11.30pm

Saturdays: 10am - 2amSundays: 4.30pm - 11.30pmFREE DELIVERY OVER €10

Finest Quality Chairs and TablesOpening Hours: 8.00am-5.30pm Sat: 8.00am-12.00pm

A55, Industrial Estate, MarsaTel: (00356) 2123 5411 Fax: (00356) 2123 0372

'g˙alhekk il-Belt tieg˙ek bis-sa˙˙a ta' drieg˙ek...'Lino Bugeja

Kemm jinżlu ħelwin dawn il-versi tal-poeta nazzjonali Dun Karm, akkumpanjati mill-mużika patrijottika tas-Surmast Vittoriosan Lorenzo Galea! Forsi għax wasalt fl-għabex ta’ ħajti u l-ħajja nħossha tnin bil-mod il-mod, imma aktar minn qabel l-Innu lil San Lawrenz jinstema' aktar emottiv u aktar sinifikattiv. Għax l-Assedju l-Kbir ta’ l-1565 ma kienx xi avveniment żgħir… u jagħmlu ħafna ħażin dawk il-kritiċi li jippruvaw ixejnu l-kuraġġ, l-impenn, il-patrijottiżmu ta’ missirijietna, li taw ħajjithom għall-fidi u għal ġensna.

Min għandu xi dubju dwar kif kienet qed tħares b’ansjetà l-andament tal-Assedju l-Ewropa Nisranija, għandu jasal sal-Mużew Nazzjonali tagħna fil-Belt u jistudja bir-reqqa il-mapep tal-Assedju msejħa 'Siege Maps', bil-Birgu protagonist, li kienu joħorġu kull ġimgħa fl-ibliet il-kbar bħal Venezja, Pisa, Genova, Katalunya, Pariġi, Londra u oħrajn. Iva, għandna nħossuna kburin li aħna l-Vittoriosani, aħna werrieta ta’ ġrajja ta' qlubija li għaġġbet lid-dinja Nisranija u li biha tajna l-ewwel passi lejn it-tfassil ta’ nazzjon. Wara l-Assedju, Malta ħadet statura differenti u kibret fl-istima u fil-ġieħ. U allura x’ma niftaħarx li jien Vittoriosan!

Kull belt jew raħal f’Malta jagħmel minn kollox biex isib xi kamra, villa jew torri u jiftaħar bil-konnessjoni mal-Ordni ta’ San Ġwann. Allura kemm għandna nkunu kburin aħna l-Vittoriosani li kellna fostna għal

żmien twil din l-istituzzjoni prestiġġjuża u sinjura Ewropea, li fil-Birgu ċċelebrat l-akbar glorja tagħha. It-teżori li ħallew il-Kavallieri fil-Birgu għadna nistgħu narawhom sal-lum – il-Bereġ, knejjes, arti, kultura, arkitettura... Biżżejjed wieħed iħares lejn il-Marina Grande, jew aħjar il‑Waterfront, u lejn is-swar majestużi li jħaddnu l-Birgu tagħna, iddominati bil-fortizzi għoljin ta’ San Ġwann u San Ġakbu. Dawn kienu ripetuti fil-Belt Valletta, iżda dawk tal-Belt qatt ma xxarbu bid-demm ta’ missirijietna! U allura għax m’għandnix inkun kburi li jien minn din il-Belt li tat lil Malta tant nies ċelebri, fosthom lil Lorenzo Gafà u lil ħuh Melchiorre li hu meqjus bħala wieħed mill-aqwa skulturi ta’ żmienu fl-Ewropa kollha.

Dan l-aħħar saret drawwa sabiħa li xi bliet u rħula Maltin jibdew jiddandnu bl-isem, kunjom jew bir-razza ta’ xi Granmastru u allura jagħtu isem ġdid billi l-lokalità jsejħula Città... jew Città... Saħansitra jperpru l-bandiera ta' xi Granmastru fuq l-ogħla arblu. Aħna mhux hekk! L-ismijiet li ġġib Beltna, jiġifieri Birgu u Vittoriosa, huma xhieda brillanti tal-istorja u l-qlubija ta’ missirijietna f’ambitu Ewropew. Xi jfisser dan? It-titlu immortali ta’ Città Vittoriosa, Belt Rebbieħa, ingħata mill-Kunsill Ġenerali tal-Ordni bħala rikonoxximent għas-sehem kbir li kellu l-Birgu fl-Assedju l-Kbir. L-isem tal-Medju Evu 'Birgu' hu xhieda tal-identità Ewropea li minn dejjem kellu l-Birgu fi gżira

Xogħol fuq il-Ħġieġbil-'Foil' Kulurit

ta' Armi ta' Kunjomijietkażini u futbol

MICHAEL BUSUTTILMob: 7901 7448


RiTa TaL-ÓaXiXfil-Pjazza tal-Birgu

Fejn issib ˙axix frisk u affarijiet tal-friΩa u ˙afna affarijiet o˙ra

Free deliveriesTel: 2780 3058

The Black SwanBar & restaurant

PizzeriaDirector: Charles GrechCospicua road, Paola

Tel: 2169 4134Mob: 9940 8977

3 HorsesBeer Brand

Holland OriginNo hangover while driving

Call us on 9986 9599 for Drinks

li kellha bixra aktar Għarbija milli Ewropea. Il-kelma 'Birgu', kelma Latina, tnisslet mill‑kelma 'borgo' bħala subborġ tal-Kastell Sant’Anġlu, il-Castrum Maris, lokalità fejn rajna dik is-sofistikazzjoni Ewropea, kif juri d-dokument Angevin tas-seklu tlettax. Dan il-Kastell mal-Baħar kien jindokra l-Port il-Kbir, partikolarment Il Porto delle Galere, kif kienet magħrufa d-daħla li max-xatt tagħha kien hemm biss San Lorenzo a Mare, il-knisja Konventwali tal-Ordni u l-bini maestuż tat-tarzna tal-qedem. U allura, m’għandix raġun li niftaħar li jien Vittoriosan?

“Għalhekk il-Belt Tiegħek, bis-saħħa ta’ driegħek” inlissnu bid-dmugħ f’għajnejna f’jum il‑festa. Missirijietna kienu l‑ewwel Maltin li għażlu l-patrun tagħhom qaddis mill-kult Latin, San Lawrenz, qaddis żagħżugħ Spanjol, b’kariżma mill-aqwa, u li r-relevanza tiegħu għaż-żminijiet tal-lum tkompli tikber hekk kif il-Knisja f'Malta tkattar l-impenn tagħha lejn il-morda u l-emarġinati. Mijiet ta’ snin ilu San Lawrenz

sejjaħ lil dawn l-imsejkna “t-teżori tal-Knisja”, kif inkantaw bil-Latin fl-Antifona ta’ San Lawrenz f’jum il-festa. Ħuti Vittoriosani aħna lkoll werrieta ta’ dan il-patrimonju glorjuż u hu d-dover tagħkom iż-żgħażagħ li tkattruh u ssaħħuh meta aħna nispiċċaw. L-assoċjazzjoni ma’ dan il-qaddis ġabitilna tradizzjonijiet tant sbieħ u oriġinali – inħarsu ftit lejn il-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira b’dak l-ilbies reali u evokattiv.

F’dawn l-aħħar għaxar snin ħarġu ħafna kotba bit-tema ta’ l-Assedju l-Kbir minn awturi barranin u li sabu posthom fuq is-swieq internazzjonali. Fosthom insibu blockbusters bħal 'The Sword and the Crescent', 'Blood Rock' miktub minn James Jackson, u 'The Religion' ta’ Tim Willocks. Għalkemm dawn huma fiction, iżda huma bbażati fuq fatti li ġraw waqt l-Assedju. Inħeġġikhom taqraw dawn il-kotba u taraw is-sbuħija tad-deskrizzjoni tal-festa ta’ Corpus waqt l-Assedju; id-devozzjoni lejn il-Madonna ta’ Philermo u lejn San Lawrenz


meta l-Assedju kien fl-aqwa tiegħu, id-deskrizzjoni tal-knisja tagħna waqt il‑kant tal‑Miserere jew il-kant ferrieħi tat-Te Deum f’Jum ir-Rebħa. Naturalment l-istorja tal-Assedju kif iddokumentata minn Balbi da Correggio, suldat li tqabat fl-Assedju u mill-istoriku bravu Stephen Spiteri fl-aħħar ktieb tiegħu fuq dan is-suġġett, jikkonfermaw dawn il-ġrajjiet.

Jien kelli l-unur u r-responsabbiltà li ndawwar lil Tim Willocks, l-awtur ta' 'The Religion' madwar il-Birgu. Willocks baqa' kommoss b’dak li ra u ħass waqt din il-mawra, l-aktar għax ħafna postijiet għadhom jeżistu sal-lum, bl-ismijiet oriġinali tagħhom.

Morna l‑Prexxa, fejn il‑Granmastru La Valette kien midrub u fejn seħħ massakru kbir li issa hu rappreżentat fis-Sala del Gran Consiglio fil-Palazz il-Belt. Il-pittura fil-Palazz tal-maghruf Matteo d’Allecia tfakkar dan l-avveniment u bosta oħrajn li saru l-Birgu, fosthom il-ħruxija tal-għadu u s-sehem tal-Maltin biex iħarsu l-Post ta’ Kastilja. “Hawn ixxerred demm Malti biex ir-reliġjon Nisranija tirbaħ,” qalli Willocks bid-dmugħ f’għajnejh. U aħna, kemm niftakru f’dan l-avveniment? Kemm niftakru li La Valette qabel ma mar il-Prexxa daħal fil-kappella tad-Damaxxena fl-Oratorju ta’ San Ġużepp, biex jitlob lill-Madonna? Imbagħad wara l-Battalja offra x-xabla u l-kappell lid-Damaxxena fejn għadna nistgħu narawhom sal-lum.

Fost lokalitajiet oħra, żorna l’Auberge d’Angleterre, li għadha awtentika, perfettament kif kienet fl-1565. Peress li din l‑Auberge żgħira kienet importanti fl-istorja ta’ Willocks, kull rokna kellha sinifikat.

Sal-lum sezzjoni tal-Birgu għadha tissejjaħ 'It-Triq tal-Lhud', triq li tmur lura mijiet ta’ snin sal-Medju Evo u hemm ma’ Willocks

iddiskutejna l-letteratura Ingliża, fosthom iċ-ċelebri dramm ta’ Christopher Marlow, 'The Jew of Malta' li ħafna jsostnu li kien ispirat mill-Birgu, fejn dokument medjoevali juri li fil-Birgu kien hawn komunità Lhudija qawwija li saħansitra kellha s-sinagoga tagħha fit-Triq tal-Lhud. Ta’ min isemmi li Christopher Marlow kien dramaturgu kbir Ingliż kontemporarju ma’ William Shakespeare. Bi storja bħal din Beltna hi unika u qed tiġi murija rispett kbir mill-barranin li jiġu jżuruha. Kemm nixtieq li nsaħħu l-istorja brillanti tagħna ħalli l-ġejjieni jkun assigurat.

Il-marċ tat-Te Deum f’lejlet il-festa għalina l-Vittoriosani huwa wisq aktar minn marċ ferrieħi... huwa ċelebrazzjoni ħajja ta’ dak iż-żmien meta missirijietna ħarġu rebbieħa u żammewlna l-fidi. U allura nibżgħu għal din it-tradizzjoni billi nagħmluha festa ta’ għaqda u ferħ ġenwin.

Fl-aħħar gwerra Beltna sofriet wisq … mhux biss fil-qerda ta’ nies mirduma, mard u faqar, iżda wkoll bit-telf ta’ lokalitajiet storiċi. Il-knisja ta’ San Lawrenz, il-knisja nazzjonali tal-Assedju l-Kbir, f’wieħed mill-attakki ħorox inqerdet il-koppla. Impittra f’din il-koppla kien hemm episodji mill-Assedju mill-pittur Ignazio Cortis u li kienu jirrappreżentaw lill-Madonna u lil San Lawrenz jipproteġu lill-Maltin u l-Kavallieri fit-taqbid aħrax. Il-buzzett ta’ din il-pittura jinstab fil-Mużew tal-Kattidral tal-Imdina.

Forsi wasal iż-żmien li l-Ordni ta’ San Ġwann tħossha li l-festi tar-Rebħa tal-Otto Settembre isiru kollha fil-post awtentiku fejn seħħew il-ġrajjiet imdemma tal-1565, u li permezz tagħhom inbniet il-Belt Valletta. Jekk isir dan żgur li jkun ta’ xprunar qawwi biex il-koppla l-ġdida tiġi ddekorata mill-ġdid b’episodji mill-Assedju. B'hekk ikollna tifkira oħra dejjiema ta' din il-ġrajja unika fl-istorja ta' pajjiżna. ❰


DENNIS MIZZIFresh Fruit, Vegetables & Eggs

HOTEL & RESTAURANT SUPPLIER

“Alba House”, Triq il-Missjoni Taljana

Kalkara, CSP 11Tel/Fax: 2180 1616 Mobile: 9949 8589

7 DAY A WEEK SERVICE

Salvu Spiteri - is-SlawSTanLey SPiTeRi

Nhar il-5 t’Awwissu 1964 il-Birgu kollu nħasad bl-aħbar għal għarrieda tal-mewt ta’ Salvu Spiteri, fl-età ta’ 45 sena. Inħsadna mhux biss minħabba l-età żgħira tiegħu, iżda wkoll għall-fatt li missieri kien attiv fil-ħajja soċjali, kif ukoll dik reliġjuża fil-Birgu.

Salvu twieled fit-13 ta’ Ġunju 1919 f’Ħaż-Żabbar, minn Winceslao Spiteri u Filomena Cassar. Il-familja f’Ħaż-Żabbar kienet magħrufa – u hekk għadha llum, bħala 'Tas-Slaw' minħabba isem il-missier.

ŻgħożijtuSa minn żgħożitu missieri minn dejjem kien midħla tal-knisja tal-Madonna tal-Grazzja fejn kien jgħin lis-sagristan tagħha u b’hekk wiret dan ix-xogħol li għada pitgħada kellu jkun ukoll ix-xogħol li bih seta’ jaqla’ l-ħobża għal familtu.

Billi missieru kien idoqq il-flawt mal-Banda Duke of Edinburgh tal-Birgu, jista’ jkun li kien jinżel hawn miegħu u b’hekk beda jsir midħla t’hawn. Huwa ħa grazzja ma’ Adelina Gatt (Tal-Induratur), fejn aktar tard nhar is-26 ta’ Lulju 1942 iżżewġu, liema żwieġ kien sar fil-knisja proviżorja ta’ San Lawrenz inti u dieħel f'Courve Porte (billi l-knisja parrokkjali ntlaqtet fil-gwerra). Mid-disa’ wlied li kellhom, erbgħa biss baqgħu ħajjin.

Fi żmien il-gwerra bħala suldat, huwa kien stazzjonat f’Ta’ San Pietru, taħt il-Victoria Lines, f’post li sallum għadu jissejjaħ

'Il-Widna'. Hemmhekk kienu jisimgħu t-tluq tal-ajruplani tal-għadu biex jaħbtu għal Malta minn Sqallija.

Emigranti fl-AwstraljaWara l-gwerra huwa kien serva bħala gwardjan id-Dockyard. Billi kien hemm bżonn ta’ żewġ gwardjani mal-imħażen taż-żejt taħt is-swar tal-Posta ta’ Kastilja (Ix-Xewkija) u f’Ta’ Bruno, il-Kalkara, bagħtu lilu u ċertu ieħor Gauci (Il-Girdi) li kien mill-Kalkara, iżda miżżewweġ u joqgħod il-Birgu stess. B’hekk it-tnejn li huma


kienu joqogħdu qrib ix-xogħol stess. Din l-informazzjoni għadni kemm ksibtha mingħand Lorry Gatt (Ta’ De Liguori) li kien jaħdem ma’ Salvu stess id-Dockyard.

Fl-1954, billi l-qagħda tax-xogħol ma tantx kienet sabiħa, Salvu u l-familja emigraw lejn l-Awstralja. Marru joqogħdu għand oħt il-mara – Ġuża Farrugia, f’Wentworthville, Sydney. Hawnhekk intefa’ jgħin lill-patrijiet Karmelitani billi beda jieħu ħsieb il-knisja tal‑Madonna tal‑Karmnu. F’din il‑knisja kien hemm żewġ patrijiet Karmelitani Maltin, Patri Tarċisju Licari O Carm u Patri Mikiel Camilleri O Carm u l-Mulej biss jaf x’ġid kbir spiritwali u soċjali dawn wettqu mal-Maltin!

Dawn lil missieri u lil ommi sabuhom ta’ għajnuna kbira għall-knisja: missieri jorganizza l-fieri u ommi tinqala’ ħafna f’dik li hi ħjata. Bħala xogħol Salvu kien jaħdem fil-kostruzzjoni tal-ferroviji. Wara sitt snin u nofs fl-Awstralja, il-familja reġgħet lura Malta f’Jannar 1961.

Salvu u l-BirguLill-Birgu Salvu dejjem ħabbu. Mhux biss għax iżżewweġ hawn u kien joqgħod fih, iżda l-ħajja soċjali u reliġjuża ta’ din il-Belt kienet tolqtu ħafna. Kien dejjem midħla tal-Każin Duke of Edinburgh fejn hemmhekk kien magħruf għall-karattru ċajtier li kellu.

Huwa kien ħaġa waħda ma’ Renzo Degabriele, is-sagristan ta' dak iż-żmien tal-knisja ta’ San Lawrenz. Dan kien isibu ħafna għall-armar tal-knisja, mhux biss għall-festa ta’ San Lawrenz, imma tul is-sena kollha. Mhux darba jew tnejn kien jilbes ta’ fratell biex jerfa’ l-istandard fil-purċissjoni tal-Qalb ta’ Ġesù jew ta’ San Ġużepp. Billi n-nar Salvu dejjem ħabbu, kien għall-festa ta’ San Lawrenz flimkien mat-Tobby (Karmenu Attard) u l-Pattni jagħlqu d-daħla mill-Pjazza għall-Oratorju ta’ San Ġużepp bil-wajer u jibdew jaħarqu l-maskli minn hemmhekk.

Sagristan tal-Konkatidral ta’ San ĠwannFl-1962 huwa sab impjieg bħala wieħed mis-sagristani tal-Konkatidral ta’ San Ġwann fil-Belt Valletta. Hawnhekk huwa kien ferħan ħafna b’dan ix-xogħol, mhux biss għax dan kien jogħġbu, iżda għax kien qed jagħmilha mal-krema tal-Knisja ta’ dak iż-żmien.Kellu devozzjoni speċjali lejn ix-xbieha tal-Madonna ta’ Caraffa li hemm fil-kappella tas-Sagrament tal-konkatidral. Niftakar kien waħħal inkwatru bix-xbieha tagħha fil-Mina li tieħdok għall-Fortini, u dejjem kien iżomm xi xemgħa tixgħel quddiemha.

Fil-11 ta’ Diċembru 1962 kien ta l-għajnuna tiegħu biex jinfetaħ il-qabar ta’ Mattia Preti (dak li pitter it-titular tal-knisja Kolleġġjata ta’ San Lawrenz) u jinqalgħu l-fdalijiet tiegħu ħa jsir studju xjentifiku fuqhom. Wara dawn kienu reġgħu tqiegħdu f’kaxxetta magħmula mill-injam tal-ballut u tal-qastan. Din kienet ingħatat mis-Società Artistica Mattia Preti ta’ Reggio Calabria.

Meta miet il-Papa Ġwanni XXIII f’Ġunju 1963, kienet saritlu quddiesa solenni għal ruħu fil-Konkatidral ta’ San Ġwann. Għal din il‑quddiesa solenni kienet intremat il‑Cappella Ardente. Din kienet biċċa xogħol kbira ta’ arti fl-injam magħmula fl-1726 minn Mikiel Camilleri fuq disinn ta’ Romano Carapecchia. Din kienet tintuża fil-funerali tal-Gran Mastri, Papiet, slaten u rġejjen ta’ pajjiżi Kattoliċi. L-aħħar Arċisqof Malti li kienet intużat għalih meta miet kien l-Arċisqof Mons Mauro Caruana OSB. Imma l-aħħar darba li ntremat kienet fil-quddiesa solenni ta’ meta miet il-Papa Ġwanni XXIII u kellu jkun Salvu Spiteri wieħed minn dawk li għen biex intramat u xegħel ’il fuq minn 300 xemgħa.

Minħabba l-mewt ta’ dan il-Papa, il-Kapitlu ta’ San Lawrenz kien għamel ukoll quddiesa solenni. Salvu kien għen lir-Renzo s-sagristan jarmaw it-tubru f’nofs il-knisja u

TEL: 2131 1753/2137 8731

b’sorpriża għal Renzo kien ġablu t-Tre Regno (replika tal-kuruna bi tlieta li kienu jilbsu l‑Papiet sa Pawlu VI) mill‑Konkatidral ta’ San Ġwann u li kienet intużat fil-Cappella Ardente.

Salvu kien jagħti sehmu fl-armar tal-arazzi maestużi tal-aħwa Vos li kienu jiddendlu mal-korsija tal-Konkatidral ta’ San Ġwann għall-festi ta’ Corpus Christi u San Ġwann Battista. L-aħħar li dawn intramaw kien meta ġie l-ewwel darba l-Papa Ġwanni Pawlu II f’Mejju tal-1990. Niftakarni ġuvnott fil-Pjazza tal-Birgu, ftit qabel inżul ix-xemx, meta kien jiġi speċi ta’ trakk tad-Dipartiment tal-Informazzjoni u jurina filmati ta’ x’kien qed jiġri f’Malta u f’pajjiżi barranin. Dan kien jieħu post it-televiżjoni, billi dan kien għadu ma daħalx għand il-familji Maltin. Niftakar darba minnhom f’filmat kien ġab lil Salvu qed idendel dawn l-arazzi ta’ San Ġwann.

GħeluqKif għedt fil-bidu mewtu ħasdet lil kulħadd. Kien għadu kemm daħal mill-festa ta’ San Duminku tal-Belt u kellu lil ħija ż-żgħir

Lawrence miegħu. Daħal jistrieħ għax kien imissu hu ta’ bil-lejl bħala sagristan. Filgħodu sieħbu ġie jibdlu u sabu mejjet f’kamra li tagħti għal fuq Triq ir-Repubblika, b’ħija ż-żgħir rieqed ma’ ġenbu. L-aħbar lil ommi kien ġie jagħtihielha l-Arċipriet Mons Lawrenz Mifsud, li kien għadu kemm ħa l-pussess bħala Arċipriet tal-Birgu. Nhar il-festa tas-Salvatur, 6 t’Awwissu, sarlu l-funeral fil-knisja Kolleġġjata ta’ San Lawrenz. L-Arċisqof Mons Mikiel Gonzi kien bagħat lill-kappillan tiegħu biex jirrappreżentah fil-funeral. Id-difna saret fil-qabar tal-Każin tal-Banda San Mikiel, f’Ħaż-Żabbar. ❰

Biblijografija:Bonello, Giovanni: ‘Mattia Preti, the exhumation of his remains’ in Art in Malta: Discoveries and Recoveries, Fondazzjoni Patrimonju Malti, 1999.Portelli, Orazio: ‘Tislima lil Karmenu t-Tobby’, Programm Festa San Lawrenz, Belt Vittoriosa 2007.Vella, Philip: ‘Inadequacy of local defences’ in Malta: Blitzed but not Beaten, Malta, 1985.Zahra, Lorenzo: ‘The Cappella Ardente at St John’s’ in Treasures of Malta, Vol III, no.2, 1997.

Il-Cappella Ardente li Salvu kien għen fl-armar u fil-mixegħla tagħha fl-aħħar darba li ntużat fil-quddiesa solenni tal-mewt tal-Papa Ġwanni XXIII f'Ġunju 1963



• Pastizzi• Qassatat• Pizza• Pizza Mushroom• Sausage Rolls• Lasagna• Arancini

Pastizzeria

• Timpana• Spinach Pie• Meat Pie• Chicken Pie• Baked Rice• Pastry• Ham & Cheese• Wudy Sausage Rolls

Tel: 2701 0675 – Mob: 9989 2871We take orders for parties

68 Santa Ubaldesca Street Paola PLA 03 - Malta

Tel: 2166 2421 Mobile: 7925 1188

Fax: 2166 2422

Misprint

CALCIDON BONAVIAFlowers for funerals

14, Main Street, Tarxien

…Tel: 2167 4035

21 82 2648

Mob: 9986 6113

9982 8276

Florist

Inebbħuni fil-bidu, u biex minn hemm inkompli, żewġ versi minn Epigramm attribwit lill-Papa Damaso (c.304-384), Papa poeta li kien devot ta’ San Lawrenz, tant li biddel id-dar tiegħu stess fi knisja, magħrufa bħala San Lorenzo in Damaso. Jgħidu ż-żewġ versi: 'Hunc et enim fruitur martyr Laurentius ignem et meritis summis ne moriatur agit' — 'Hekk mela San Lawrenz kiseb ġid minn dan in-nar, u ġab ruħu b’mod li ma jmutx minħabba merti mill-akbar.' (Tradizzjoni ħielsa)

F’dawn il-versi antiki, f’epigramm ta’ sitt ivrus li jfissru fl-erba’ ta’ qabel kif in-nar ma ħaraqx il-ġisem, imma witta t-triq il-kbira għas-sema, hemm paneġirku sħiħ, hemm ritratt ta’ dan il‑martri, Laurentius, li l‑poeta Spanjol Prudentius tas-seklu erbgħa kien sejjaħlu “mexxej (dux) fost il-leviti.”

Fil-Bażilika Lawrenzjana San Lorenzo Fuori le Mura hemm iskrizzjoni oħra, marbuta ma’ San Damaso, li ssemmi tbatijiet kbar li għadda minnhom San Lawrenz (fosthom in-nar) li l-qaddis rebaħ bil-fidi tiegħu.

Il-kitba tkompli tgħid li (l-Isqof ta’ Ruma) Damasus, tant kien jammira lil dan il‑martri li żejjen l-altar tiegħu bl-akbar doni. Kitba li żgur turi kemm il-Levita martri kien popolari. U mhux sempliċiment wild xi fantasija letterarja tal-leġġendi.

L-ewwel aħbar b’konnessjoni mill-qrib tal-martirju li sofra San Lawrenz insibuha f’Ittra ta’ San Ċiprijanu, Isqof ta’ Kartaġni, kontemporanju ta’ San Lawrenz - kien laħaq Isqof aktarx fis-sena 218 u miet fis-sena 258.

noti dwar letteratura dwar San LawrenzÌoRÌ PeReSSo

Diskors li sar minn Ġorġ Peresso waqt l-Akkademja li saret fl-10 ta' April 2008 fil-knisja parrokkjali ta' San Lawrenz bit-tema: 'Il-Birgu u l-kult lejn San Lawrenz', fl-okkażjoni tal-festi speċjali li kienu saru f'dik is-sena biex ifakkru l-1750 sena mill-martirju ta' San Lawrenz


Cilia Brothers ltdBuilding Contractors, Plant for Hire

Cranes Bobcats Tower LaddersMini Skips High-Up Mini-Escavation

Kien kiteb Ittra biex jgħarraf lid-Djoċesi tiegħu bil-mewt tal-Papa Sistu II fiċ-ċimiterju - jiġifieri fil-katakombi ta’ San Kallistu, flimkien ma’ erba' djakni fis-6 t'Awwissu. Ftit jiem wara, fl-10 t'Awwissu seħħ il-martirju tal-Proto-Martri Lorenzu, milqut mill-editt ta’ Valerjanu bħala membru tal-kleru.

San Ambroġju u Santu WistinSan Ambroġju, Isqof ta’ Milan, fit-trattat De Officis, li jittratta dwar il‑kwalitajiet ta’ dawk li jmissu mal-artal iqiegħed lil San Lawrenz bħala eżempju u jagħtina rendikont tal-qima li hu kellu lejn l-Isqof ta’ Ruma. U fost l-innijiet li kiteb (drawwa li daħħal mil-Lvant) hemm ukoll wieħed miktub f’ġieħ San Lawrenz, imma r-referenza għall-mod tal-martirju hija vaga.

Santu Wistin, kontemporanju ta’ Sant’Ambroġju, ukoll kiteb dwar dan il-qaddis. Għandna naħsbu li anki minn fomm Ambroġu sar jaf dwar kemm Lorenzu kellu mħabba lejn is-sagrament Ewkaristiku, u jagħtina dehra tiegħu bil-kalċi f’idu jaqdi l-ministeru ta’ djaknu. Waħda mill-isbaħ sentenzi dwar San Lawrenz miktuba minn Santu Wistin hija din: “Ħabb lil Kristu f’ħajtu u imitah bil-mewt tiegħu.” (Diskors 301. n.1)

Fid-Diskors 304. n. 1 jagħti x’jifhem li hu kien xhud f’Ruma ta’ kemm kien popolari dan il-qaddis biċ-ċelebrazzjonijiet solenni f’ġieħu, imma nifhmu li kien ukoll minn fomm Sant’Ambroġju li sar aktar midħla tal‑qdusija tal‑Levita Martri.

Ġa semmejt lill-poeta Prudentius, minn Kalahorra, Spanja, li għal xi żmien kien ukoll djaknu qabel ħaddan is-saċerdozju. Fost l-innijiet li huwa ppubblika fis-sena 405, insibu dawk miġbura taħt l-isem ta’ 'Peristephanon', jiġifieri "Tifhir lill-Martri li segwew l-eżempju ta’ San Stiefnu”. It-tieni innu twil hu kollu ddedikat lil San Lawrenz.

Hu innu li llum nistgħu ngħidulu 'Tal-Fatt', kemm għall-metrika li juża u kemm għax huwa rakkont tal-ħajja u l-martirju ta’ San Lawrenz. Fih, il-poeta jagħtina immaġini ta’ dan il-Levita: bniedem ta’ ħila li jmexxi lill-oħrajn, li jieħu ħsieb il-ġid materjali u spiritwali tal-Knisja, bniedem ħerqan lejn il-fidi u bniedem li tista’ tafdah, bniedem mimli rispett lejn l‑awtorità. Bniedem prattiku u mogħni b’sens ta’ umoriżmu, anki fl-aktar waqt diffiċli tal-martirju.

Qaddisin oħra li ġew wara, bħal Maximus ta’ Turin, San Pietru Krisologu u San Iljun il-Kbir komplew jinsġu dan it-tifħir. U hekk baqgħet miexja din il-“passio” ta’ San Lawrenz li għalkemm ma nistgħux ngħidu li hi nieqsa minn dettalji mżejna letterarji, imma kienet storja magħrufa, kemm bil-kitba u kemm oralment, u emmnuta. Bejn is-sekli ħamsa u sebgħa jeżistu tliet kopji tal‑Passio, jiġifieri tal-martirju ta’ San Lawrenz, bla dubju mibnija fuq it-tradizzjoni kontinwa tal‑popolarità ta’ dan il‑qaddis li Kostantinu nnifsu kien bnielu knisja fuq il-qabar tiegħu, u nistgħu ngħidu li ġarr miegħu d-devozzjoni Rumana lejn San Lawrenz meta bena Kostantinopli u b’hekk id-devozzjoni lejn San Lawrenz rabbiet għeruq anki fil-Lvant.

Fil-Medju EvuMa niskantawx li fil-Medju Evu l-pellegrini li kienu jmorru Ruma, fost l-innijiet sbieħ lil Ruma u lil San Pietru, kienu jkantaw ukoll innijiet u tifħir lil San Lawrenz huma u jżuru l-Bażilka tiegħu.

Dan is-suġġett imur lil hemm mill-għan u l-qosor ta’ dan id-diskors. Iżda ma nistax ma nagħmilx referenza għall-poeżija twila ta’ 2345 vers bir-rima miktuba minn poeta Ngliż tas-seklu tnax, magħruf bħala Nigellus de Longo Campo, jew Nigel Longchamp, jew anki Nigel Wireker of Canterbury. Dan tant kien magħruf, li saħansitra jsemmih Chaucer

Mob: 9949 [email protected]


Perfect gifts for Mothers

AntonellaJewellery

92, Triq Tumas Dingli, Zabbar ZBR 04 Tel: 2169 1704

• 18ct Gold• Silverware• Repairs Available• WatchesCasio - Accurist - Citizen

209, St Joseph Street,Ûabbar

Tel: 2182 6613 Mob: 9982 1576

fil-poema tiegħu “The Canterbury Tales”. F’ġabra ta’ poeżiji tiegħu hemm appuntu din il-poeżija msejħa “Passio sancti Laurentii,” li l-poeta Ngliż, magħruf ukoll għal-laqta’ umoristika u satirika, jagħti ta’ dan il-qaddis li fih l-umoriżmu ma naqasx, lanqas waqt mewtu.

Il-kbir DanteDante jagħti biss vers dwar San Lawrenz, f’terzina f’canto quarto ta’ Il Paradiso, imma jġib lil San Lawrenz fl-immaġini konvenzjonali ta’ martri fuq il-gradilja, bħala eżempju ta’ nies kuraġġużi ta’ “volere intero.” “Rieda sħiħa.” Nies li ma jċedux lanqas meta jkunu mhedda, u jqiegħed miegħu eżempju mill-istorja ta’ Ruma, meta Muzio Scevola ma beżax min-nar li kien qed jaħraq idu. U meta fil-canto Decimo quarto, fejn jitkellem dwar il-martri, l-eżempju li jiddomina dan il‑canto hu l-eżempju tad-dawl u n-nar, anzi jsemmi kliem bħal “carbon”, “fiamma”, “fulgor”, “luce”, li donnhom huma mnebbħin mill-martirju Lawrenzjan u għalhekk mingħajr ma jsemmi lil San Lawrenz u l-martirju aħħari tiegħu, jidher li hawn kien f’moħħu għall-metafori li uża.

Ukoll f’kuntest ftit umoristiku, anzi kważi kważi nasal biex ngħid, irriverenti, insibu lil San Lawrenz, bla ħtija ta’ xejn, imdaħħal minn Baccaccio, (li għex fi żmien Dante, u kien għadu ftit imqareb) fin-novella tiegħu “Frate Cipolla,” patri ta’ San Antonio Abbate, li kien jakkwista xi flus u favuri billi jqassam ħafna relikwi foloz. U fost l-oħrajn tissemma, anzi fuqha hija mibnija n-novella, ir-relikwa tal-faħam ta’ San Lawrenz.

Spanja pajjiż LorenzuMa setax jonqos li Spanja, li kienet tqis sa minn żmien antik lil San Lawrenz wild tagħha minn Huesca, ma tagħtix ġieħ poetiku li dan il-Levita. U dan għamlu Gonzalo de Berceo (c1196 - c1264)

imrawwem mal-Benedettini fil-Monasteru ta’ San Millan, u meqjus l‑ewwel poeta li kiteb bil-“Castellan” li tiegħu nafu l-isem. Ewlieni fl-istil imsejjaħ “Mester de Clerecia” (kitba tal-Kjeriċi, jiġifieri kitba b’tema reliġjuża) u esponent ewlieni tal-cauderna via, strofa fejn kull vers għandu l-istess tip ta’ rima. Fost il-kitbiet tiegħu nsibu, (għalkemm mhux mitmum) Martyrio de Sant Laurençio, (Passion de sennor Sant Laurent), b’105 strofa.

Il-poeżija tal-PascoliFil-letteratura Taljana aktar qrib tagħna, tolqotni l-poeżija ta’ Giovanni Pascoli, “X Agosto”, imnebbħa minn “La Notte di San Lorenzo”, li tibda hekk:

San Lorenzo, io so perchè tantoDi stelle per l’aria tranquillaArde e cade, perchè si gran piantoNel concavo cielo sfavilla.

U jorbot dak li hu msejjaħ “Id-dmugħ ta’ San Lawrenz,” man-niket personali tiegħu. San Lawrenz fil-letteratura MaltijaL-aħħar parti ta’ dan id-diskors irrid nużaha biex nagħti pinzellata ħafifa dwar San Lawrenz fil-letteratura Maltija. Anzi qabel xejn, fil-letteratura orali, fit-talb u ġakulatorji bil-vrejjes li kienu jħobbu jgħidu missirijietna u ommijietna. Niftakarni meta kont żgħir ngħid ġakulatorja waqt ir-rużarju biex San Lawrenz jeħlisna min-nar ta’ l-Infern u l-pieni tal-Purgatorju.

Teżisti tqabbila stramba li tagħha jeżistu xi varjazzjonijiet, imma l-istudjuż J Cassar Pullicino ġabar din li ġejja li tidher li kienet popolari:

Ix-xita u x-xemx,In-nanna u San Lawrenz,In-nannu jilgħab il-boċċi,In-nanna tilgħab il-lewż.

Manwel VellaFlorist


Caterers for all occasionsPre-packed fresh and frozen products

School Street, Tarxien PLA 04

Tel: 9948 7367 - 2167 7098 - 2182 6226 Fax: 2167 6891

Fuq kollox, taqbiliet aktarx niggieża kienu fuq fomm kulħadd hawn fil-Birgu u fil-Kottonera, biex jinbxu lil xulxin bil-festa, bil-vari, bil-banda u bir-regatta. Dak iż-żmien dawn kienu vrus ta’ rabja u nkejja. Illum parti mill‑folklore. Aktar tagħrif dettaljat nistgħu nsibuh fl-ewwel volum ta’ "Birgu, A Maltese Maritime City", fl-istudju ta’ Joseph Cassar Pullicino.

Fil‑Melitensia, insibu għadd ġmielu ta’ kotba, monografiji, studji, artikli, saħansitra cds li jittrattaw l‑istorja u l‑folkor u nies magħrufa mill-Birgu, tifkiriet, kemm minn studjużi minn hawn il-Birgu, kif ukoll minn barra l-Birgu. Antenat tiegħi, Carmelo Agius, fis-sena 1887 ippubblika ("bi prezz verament miżeru”) “Il-Hajja tal-Cbir Kaddis San Laurenz, Levita Martri”, maqluba għall-Malti minn xogħol ta’ P Ignazio Como Lilibetano.

Fil-letteratura mhux popolari, mill-ewwel wieħed irid jgħid li l-Birgu u San Lawrenz isiru sinonimi. San Lawrenz u l-Birgu huma preżenti fil-letteratura gotika tal-faxxiklu. Fil-proża huma eżempju tipiku “Żmien l-Ispanjoli” ta’ Gużè Galea li anki minħabba Sant’Anġlu jikseb importanza kbira fix-xenarju toponomastiku tar-rumanz, u “Taħt Tliet Saltniet” ta’ Ġużè Aquilina, li għex ukoll għal xi żmien il-Birgu, fejn il-Belt Lawrenzjana tissemma ta’ sikwit.

Fil-poezija patrijottika tar-romantiċiżmu, li biha l-letteratura bikrija tagħna hija miżgħuda, il-Birgu Lawrenzjan hu xenarju preżenti, anki jekk mhux dejjem jissemma b’ismu. Hekk, per eżempju, fil-poeżija ta’ Guze Muscat Azzopardi, 'It-8 ta’ Settembru', u fil-poeżiji patrijottiċi tal-Assedju ta’ Carmelo Mifsud Bonnici, Il-Gross, wild il-Kottonera, għalkemm il-Birgu ma jissemmiex, iżda x-xenarju li jagħtu huwa essenzjalment ta’ Beltna waqt l-Assedju. Dun Karm, il‑poeta li ma naqasx ifakkar l‑Assedju f’kemm il-poezija, hu aktar espliċitu, għallinqas

b’referenza għal Sant’Anġlu. U saħansitra fl-ewwel diskors li sar għall-okkażjoni tal-festa tat-Tmienja ta’ Settembru, isemmi li mill-knisja ta’ San Lawrenz tal-Birgu, inxtered “ma’ l-ajru niedi l-innu ta’ ħajr.” Fis-saffika ta’ Ġorġ Pisani, 'F’Ħaġar Qim', il-poeta jxebbah dan il-maqdes antik ma’ żewġ monumenti fil-Birgu: “Daqs San Lawrenz u daqs Sant’Anġlu ngħożżok.” Ġużè Chetcuti, poeta tal-Kottonera, għalkemm ma jidhirlix li jsemmi lil San Lawrenz u l-Birgu fil-poeżija tiegħu, imma fin-novelli, l-aktar fil-ġabra “Fra Martin u stejjer oħra”, il-Birgu bid-drawwiet, il-piki, il-festi, in-nies, il-karattri tipiċi tiegħu huma preżenti sew.

Niftakar li xi snin ilu, l-Għaqda Inizjamed flimkien mal-Kunsill Lokali kienet organizzat aktar minn lejla waħda marbuta mal-letteratura tal-ibliet, u għadd ta’ kittieba u poeti magħrufa u ġodda – b’daqshekk mhux inqas tajbin, ħarġu bi prodott li fih il-Belt tagħna tiddomina.

Ma rridux ninsew li f’Għawdex għandna raħal ħelu msejjah San Lawrenz, u miegħu hi marbuta letteratura żgħira imma tipika. Hi letteratura tal-kwiet, tal-ħarba, tal-ġabra, fuq kollox tar-raba', tal-kampanja, anki jekk mhedda. Tas-sengħa tar-raba’ hi letteratura tal-ftuħ. Il-letteratura mal-Birgu hi letteratura marittima, tas‑snajja' marittimi, marbuta essenzjalment mal-qaddis, patrun antik, mal-istorja u l-patrijottiżmu, mas-sens tal-għeluq u l-assedju.

Mhux l-iskop ta’ din il-kitba li nifli l-poeżija popolari u anki erudita u uffiċjali li nkitbet tul is-snin. Imma ppermettuli nagħlaq dan id-diskors b’silta qasira minn poeżija aktarx twila miktuba għall-festa ta’ San Lawrenz tas-sena 1920. Għalija hija għażiża għax kitibha nannuwi Giorgio, li kien ukoll membru attiv tal-Kumitat tal-Każin. Ħafna

For trade enquiries call on (356) 2138 0351

Available from all leading bookshopsemail: [email protected]: http:\\www.bdlbooks.com

Fil-kċina m’AntonAnton B. Dougall

sensiela

€5.95


attiv, kienet tgħid in-nanna Filomena, joħroġ mid-dar nhar il-festa qisu ammiral u jiġi lura mimli… spirtu Lawrenzjan - u ma kienx jonqos kull sena jikteb versi sbieħ, uħud għadhom popolari, biex jitlissnu mill-partitarji. Għal din il-poeżija nixtieq nirringrazzja għall-għożża tagħha, lill-kuġin tiegħi Giorgio.

Ħa naqra l-aħħar erba’ versi:

Bl-aħħar nifs li kien fadallekTlabt għall-Knisja u għall-għedewwa.Hawn imbagħad ruħek ittajretLejn il-ġenna kollha ħlewwa.

Tant Insara u idolatriB’ġirja waħda ġew madwarekBiex il-palma u l-kurunaTal-martirju jieħdu bħalek.

Fost il-premju li tak AllaWieħed minnhom ta’ l-erwieħ,Privileġġ illi kull ġimgħaRuħ ittalla għall-mistrieħ.

Mel’għalhekk, O kbir Lorenzu,Ftakar fina nitolbuk,Ressaq talbna quddiem AllaAħna wliedek li nħobbuk.

Sabiex fl-aħħar, O Kbir Martri,Bħala kbar devoti tiegħekId-driegħ tiegħek lilna newwelBiex il-ġenna niġu miegħek.

Il-parroċċa ta' San Lawrenz għandha l-ħsieb li tippubblika fi ktieb id-diskorsi kollha li saru f 'din l-Akkademja u fis-Symposium li sar fl-istess sena bit-tema 'San Lawrenz: arkeoloġija,

arti u storja'. Dawk interessati li jkollhom kopja ta' dan il-ktieb huma mitluba jiktbu lil Fr John Avellino fuq [email protected]


Tislima lil gregory u lil edwinLoRenzo zaHRa

Din is‑sena, il-parroċċa tagħna tilfet lil Gregory Gauci, li għal diversi snin għamilha ta' warden/gwida fil-knisja parrokkjali tagħna.

Gregory kien jgħaddi nofstanhari sħaħ fil-knisja storika tagħna jilqa' bil-qalb lit-turisti u Maltin li kienu jżuruha. B’dan il-mod, Gregory kien jgħin biex dawn il-viżitaturi japprezzaw il-knisja maestuża tagħna, li hi fiċ-ċentru ta' din il-Belt Vittoriosa.Gregory kien tassew regolari f'din il-ħidma tiegħu, dejjem lest biex jilqa' u jispjega lil dawk li kienu juru interess fil-knisja tal-Gafà. Kont tarah iħejji biex jilqa' lil dawk kollha li jżuru l-knisja u jagħtihom it-tagħrif storiku meħtieġ.

Imma Gregory mhux biss kien gwida tajjeb, imma anki awtur ta' diversi kotba storiċi. L-imħabba tiegħu lejn il-knisja u lejn il-Belt Vittoriosa nisslet fih il-ħeġġa biex jirriċerka u jikteb ħafna dwar Beltna u l-knisja tagħna.

L-aħbar tal-mewt tiegħu fis-27 ta' Marzu 2010 ħasdet lil kull min kien jafu, kif kienet turi l-attendenza kbira li attendiet fil-funeral tiegħu biex tagħtih l-aħħar tislima. Waqt li nagħtu l-kondoljanzi lil martu u 'l uliedu, nitolbu lill-Mulej jagħtih il-mistrieħ ta' dejjem.

Hu ġust ukoll li nsellmu gwida ieħor tal-knisja tagħna li mar għand il-Ħallieq fis-sema fl-1 ta' Awwissu 2009, meta dan il-Programm tal‑Festa kien diġà stampat. Qed

nirreferi għal Edwin Saliba, li bħal Gregory kellu rispett kbir lejn it-tempju ta' Lorenzo u regolarment kien jagħti servizz fil-knisja bħala gwida, dejjem lest li jilqa' lil dawk li jżuruha.

Kont napprezzah kull nhar ta' Tnejn, dlonk kif tispiċċa l-quddiesa tat-8.30am, jieħu postu fil-knisja lest biex jagħti tislima xierqa lil dawk li jżuru l-knisja tagħna. Kien iħobb iġib miegħu l-knisja xi cds b'mużika adattata biex waqt li t-turisti jżuru l-knisja, ikun hemm mużika baxxa għaddejja. Anki Edwin ħalliena malajr.

Għall-grazzja t'Alla diġà nstabu xi persuni oħra li qed jagħtu s-servizz ta' gwida fil-knisja tagħna, imma tajjeb jinstabu oħrajn.

Minn dawn il-kolonni nagħti l-kondoljanzi lil martu u lil uliedu. Mulej, agħtih il-mistrieħ ta' dejjem. ❰


Hire, Supply & Installationsof top quality sound & visual equipment

We stock a vast range of loudspeakersamplifiers, mixers & control electronicsplus Hantarex video monitors

& the new Plasma Display Panel (Flat Screen) for bars,restaurants, hotels, schools,

conference hallschurches… anywhere…

The Sound Systems Co Ltd.Triq il-Karozzin, Msida MSD09, MaltaTel: 2125 5500/ 2125 5079

• Fax: 2123 8834http://www.soundsystem.com.mt E-mail: [email protected]

Arthur Grech – Tied Insurance Intermediary SMS Insurance – Mob: 7993 0852

il-Vittoriosa Stars issa fil-Premier League MaRLon gaLea

Kien veru staġun memorabbli li jibqa' parti mill-istorja tal-klabb tagħna. Morna veru tajjeb u fl-aħħar konna ppremjati.

Kien staġun memorabbli għax kif jgħid il-Malti, "wara l-maltemp jiġi l-bnazzi", u rridu ngħidu li hekk kien.

Wara li diġà konna qed inħejju biex nilgħabu fil-Premier, kulħadd jaf x'ġara, u anki jekk ma kienx faċli, kellna nagħmlu sforz biex nadattaw ruħna għas-sitwazzjoni l-ġdida li nħolqot.

L‑ewwel pass kien li nikkonfermaw il-membri tat-tim kollu, u hekk sar.Il-plejers tagħna kollha aċċettaw li jilgħabu mal-Klabb tagħna, anki fl-Ewwel Diviżjoni.

L-istaġun bdejnih bin-knock-out competition u din bdejniha fuq notanegattiva, għaliex minħabba l-ħafna injuries li kellna, ma ħadna l-ebda punt sa l-ewwel tlett logħbiet. Imma mbagħad waslet l-aħħar logħba kontra s-St George's ta' Bormla, u bi 11-il plejer eżatt, u mingħajr barranin magħna, irnexilna nirbħu din il-logħba u


Power Age DiscoPA SYSTEM, WEDDINGS, PARTIES

AND SOCIAL OCCASIONS

25 YEARS ExPERIENCELAWRENCE POWELL

15a Desain Street, Vittoriosa

Tel: 2166 3790, 2189 4827, 2180 2459Mob: 7909 3403, 9985 8826, 9987 9475

minn hemm it-tim ħa xejra differenti u ma ħarisx lura.

Bdejna il-kampjonat u għamilna ftuħ bi tlietrebħiet konsekuttivi, fosthom rebħa ta' 5-0 kontra St George's. Għalaqna l-ewwel rawnd fl-ewwel post fuq l-aktar tim ikkwotat, jiġifieri dak ta' Marsaxlokk.

Fit-tieni rawnd, it-tim għadda minn kriżi ta' riżultati, fejn anki tlifna t-tieni post, imma fejn hemm il-għaqda, hemm is-saħħa, u l‑coaches, tim, Kumitat u supporters leali wrew karattru u erbaħna l-aħħar tliet logħbiet li kellna bżonn biex din is-sena ħa nilgħabu fil-Premier... fejn jixraqilna wara kollox! Ma nistax ma nirringrazzjax lil plejers u coaches għas-serjetà li wrew matul l-istaġun kollu, lill-Kumitat kollu u l-familjari tagħna tal-paċenzja li jieħdu bina, kif ukoll lis‑supporters leali kollha tagħna.

Grazzi kbira tmur ukoll lill-Kumitat tan‑nursery tagħna tax-xogħol siewi li qedjagħmlu. Ringrazzjament speċjali jmur lill-maħbub Viċi-President tagħna JosephScicluna, għall-appoġġ bla waqfien tiegħu, kif ukoll lis-Sindku John Boxall u l-Kunsill

Lokali għall-koperazzjoni li dejjem sibna mingħandu kull meta kellna bżonn.

Din is-sena għadna sfida akbar, dik li nżommu postna fil-Premier... u aħnadeterminati li nagħmlu ħilitna kollha biex dan inwettquh.

Nieħu din l-okkażjoni biex f'isem sħabi kollha nawgura l-festa t-tajba lill-Vittoriosani kollha. Nifirħu flimkien għax tassew għandna biex! ❰


Iż-żmien igerbeb u ma jistenna lil ħadd u sew jekk tkun għaddej minn żmien tajjeb, kif ukoll jekk tkun fil-maltemp, ir-rota trid tibqa' ddur għax bla ma taf kif, terġa' tinduna li tkun għaddiet sena oħra minn fuqek.

Is-sena li għaddiet ma kinitx waħda faċli għall-Għaqda Piroteknika 10 t'Awwissu, iżda minkejja kollox kien fiha wkoll mumenti ta’ sodisfazzjon. Fi ftit kliem xtaqt li naqsam magħkom dak li għaddejna minnu mill-għada tal-festa 2009 sal-mument li qed nikteb din il-kitba.

Kif tista', iżda, tibda din il-mixja ta’ sena, mingħajr ma ssemmi l-kliem ta’ tifhir li ġie minn kullimkien wara l‑ispettaklu li offrejna s-sena l-oħra f’Lejlet il-Festa. 'La Notte di San Lorenzo' nistgħu ngħidu li issa daħal fil-kalendarju pirotekniku nazzjonali. Xhieda ta’ dan huma l-eluf ta’ nies li ħonqu l-parti tal-Birgu magħrufa bħala 'It-Toqba', is-swar u postijiet oħra vantaġġjużi madwar il-Port il-Kbir.

Dan kollu kien il-fattur li ġagħalna nitilqu għal għonq it-triq b’entużjażmu liema bħalu. Ftit jiem wara l-festa, il-proprjetarji ta’ D-Centre għoġobhom jagħtuna ikla b’xejn biex għaliha stajna nistiednu lill-benefatturi u helpers li kienu strumentali għas-suċċess tal-festa 2009. Waqt din l-ikla, grazzi għal Melvin Degiorgio, rajna DVD tal‑ispettaklu msemmi u minkejja li konna nafu x’għamilna, xorta waħda aħna stess

inkomplu fejn ˙allejna s-sena l-o˙ra noeL caSTiLLo - gÓaqDa PiRoTeKniKa 10 T'aWWiSSu

ma stajniex nemmnu li konna wasalna biex intellgħu spettaklu simili fil-festa tal-Birgu, spettaklu li kien iħabbatha sew ma’ dawk li jsiru f’postijiet li huma ferm rinomati aktar minna għal-logħob tan-nar.

Opportunità mhux tas-soltu għall-membri tal-Għaqda tagħna kienet fil-bidu tax-xahar ta’ Settembru. Il-kumpanija Malta Fireworks, li magħha konna diġà ħdimna fil-Festival Internazzjonali tal-Logħob tan-Nar ta’ Malta, irrappreżentat lil Malta fil-Festival Pirotekniku Internazzjonali ta’ Hannover, fil-Ġermanja. Din il-kumpanija talbet l-għajnuna ta’ xi membri tal-Għaqda tagħna u proprju erbgħa minna tlajna l-Ġermanja u armajna spettaklu ta’ 25 minuta nar sinkronizzat mal-mużika. L-esperjenza ta’ dawk il-ġranet fil-Ġermanja, meta ħdimna spalla ma' spalla ma' kumpaniji pirotekniċi internazzjonali kbar, bħalma huma l-Festival Fireworks tal-Ingilterra, żgur li se tkompli tgħinna biex inkunu aktar professjonali f’dak li noffru fil-festa tagħna.

Ftit tal-ġimgħat wara li ġejna mill-Ġermanja, l-Għaqda bdiet il-ħidma tal-ġbir ta' fondi billi armat bottegin ta’ ikel u xorb f’Misraħ ir-Rebħa fil-ġranet tal-BirguFest. Dan dejjem grazzi għall-Kunsill Lokali tal-Birgu li għoġbu joffrilna din l-opportunità.

Fil-bidu ta’ Diċembru organizzajna kunċert mill‑kantant Freddie Portelli waqt ikla fis-Sala tal-Parroċċa, attività li rat is-Sala


tal-Parroċċa mimlija bin-nies. Dan grazzi għal żewġ benefatturi kbar tal-Għaqda tagħna, Lawrence Mifsud tas-Sound Solutions, eks-membru tal-Għaqda, u Conrad Baldacchino, li f’dawn l-aħħar sentejn sirna nqisuh bħala wieħed minna.

Fl-aħħar jumejn tas-sena, konna impenjati mhux ħażin. Infatti konna nkarigati biex narmaw spettakli diversi ta’ logħob tan-nar fil-Grand Hotel Excelsior, fi Triq Sant'Anna, il-Furjana, u anke fuq barkun quddiem il‑Valletta Waterfront. Dan sar b'sagrifiċċju kbir peress li f’dawn il-ġranet kulħadd jieħu gost jiddeverti, iżda aħna kburin li poġġejna l-interessi tal-festa tagħna qabel kull sfog ta’ divertiment ieħor. Grazzi lil dawk kollha li taw daqqa t’id.

Fi Frar erġanja tellajna għat-tieni sena konsekuttiva l-ballu tal-karnival. Għal dan il-ballu kellna udjenza ta’ madwar 800 ruħ li kollha ġew minn kumpaniji taż-żfin tal-karnival. Kellna wkoll mistiedna internazzjonali, il-Banda Harlekin Clique mill-Isvizzera. Impermettuli nikkummenta b’mod negattiv dwar din l‑attività. Minkejja li s‑Sala kienet mimlija daqs bajda, konna nistennew aktar konkorrenza mill-Vittoriosani għad li wara kollox kienet bla ħlas għal kulħadd!

Fil-ġranet kesħin tax-xitwa, il-membri tal-Għaqda tagħna mmexxija minn Sandro Schembri reġgħu taw is-sehem tagħhom fir-restawr ta’ xi armar tal-festa. Dan qed nagħmluh bil-qalb kollha għax bħalma tennejt is-sena l-oħra, l-ewwel u qabel kollox fil-festa tagħna għandu jiġi l-armar tat-toroq għax dan hu l-identità tal-festa tal-Palma.

Il-ġabra tax-xahar ukoll kompliet għaddejja fuq bażi regolari, għalkemm inħoss li hemm ħafna minn dawk li jparlaw fil-vojt fil-ġranet tal-festa, li mhux qed jikkontribwixxu. Naħseb kulħadd jaffordja €12 fix-xahar! Imma sfortunatament għandna aktar minn

dawk tajbin għall-paroli biss, milli biex idaħħlu jdejhom fil-but.

F’Ħadd il-Għid din id-darba t-temp ippermetta u grazzi għal dan, il-Birgu kien mimli bin-nies. Aħna s'intendi ħadna l-okkażjoni biex nagħmlu s-solita ġabra li tatna riżultat tajjeb u sodisfaċenti.

Proprju nhar it-Tlieta, 4 ta’ Mejju, għall-ħabta tal-11am, bħal sajjetta fil-bnazzi rċevejna l-aħbar li kien seħħ inċident fil-Kamra tan-Nar 25 ta’ Novembru taż-Żejtun, waħda mill-kmamar tan-nar li issa ilhom għal għadd ta’ snin jaħdmu l-logħob tan-nar tal-festa tagħna. Wieħed mill-akbar ħbieb tal-Għaqda tagħna, John Abela, tilef ħajtu f’dan l-inċident. Kienu mumenti iebsa ħafna għalina għax f’Ġanni tlifna ħabib kbir. Dan intwera ċar fil-funeral tiegħu meta l-membri kollha tal-Għaqda mxew fil-korteo funebri wara l-istandard tal-festa tagħna. Mill-ġdid inwasslu l-kondoljanzi lill-familja u lill-ħbieb kollha tiegħu.

Anqas ilħaqna ħriġna mit-trawma tal-mewt ta’ Ġanni li ma faqqgħetx sajjetta oħra: sirna nafu li l-prezz tal-polza tal-assigurazzjoni spara! Dan fixkilna u wassalna biex anke f’mumenti partikolari nieħdu deċiżjoni li din is-sena nisparaw biss lejlet u nhar il-festa. Iżda fortunatament ir-rati kienu riveduti u b’xi mod jew ieħor, għalkemm ogħla minn dawk tas‑soltu, rajna kif nirrimedjaw is-sitwazzjoni.

Inħossuna ferm sodisfatti li din is-sena, fuq inizjattiva tagħna, l-entitajiet kollha tal-festa tagħna ngħaqdu flimkien biex erġajna tajna l-ħajja lill-attivitajiet tal-Ewwel Erbgħa f’Misraħ ir-Rebħa. Dawn kienu suċċess minn kull angolu u sodisfazzjon kbir għal dawk kollha li ħadmu għal dan is-suċċess. Jekk Alla jrid, bl-istess mod li ħdimna fl-Ewwel Erbgħa, se nerġgħu

naħdmu kollha flimkien nhar it-Tnejn, 2 t'Awwissu, meta se nagħmlu Pasta Buffet u serata mużikali fl-okkażjoni tal-festa

Kellna lejn l-aħħar ta' Lulju l-VittoriosaFest 2010 li tellajna mill-ġdid fil-Marina tal-Birgu fit-28, 29 u 30 ta’ Lulju, flimkien mal-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz. Għal darba kienet suċċess bħas-sena l-oħra.

Għamilna promozzjoni kbira wkoll għal 'La Notte Di San Lorenzo 2010', għax nemmnu bis-sħiħ fil-prodott li erġajna ppreparajna. Mill-ġdid grazzi lil Melvin Degiorgio tal-grafika professjonali li dejjem jagħmlilna senza interessi.

Il-logħob tan-nar tal-festa ta’ din is-sena se jkun maħdum mill-ġdid minn Farrugia Bros Fireworks Factory tal-Għarb, Għawdex u mill-Kamra tan-Nar 25 ta’ Novembru taż-Żejtun. Iżda l-akbar novità li mhux daqstant normali f'festa Maltija se tkun li

l-ispettaklu sinkronizzat mal-mużika ta’ lejlet il-festa se jsir mill-kumpanija internazzjonali Orzella Fireworks tal-Italja, flimkien mal-Għaqda tagħna. Dan grazzi għall-kuntatti internazzjonali li aċċennajt għalihom aktar kmieni. Ħassejna wkoll li f’dan l-ispettaklu għandna nużaw mużika differenti minn dik li s-soltu tintuża u għażilna mużika tal-Pink Floyd, Michael Jackson u Abba biex l-ispettaklu jkun jappella wkoll għal dawk li forsi mhumiex daqstant dilettanti tan‑nar.

Dan se jkun possibbli grazzi għall-għajnuna kbira li rċevejna mill-Alitalia, Grand Hotel Exelsior, Fr John Avellino, il-Kamra tan-Nar San Ġużepp ta’ Ħal Għaxaq, il-konsorzji kollha tal-Marina tal-Birgu, diversi sponsors li l‑logo tagħhom jidher fil-poster uffiċjali ta’ din l-attività, il-kuntratturi tas-sound u dawl li għoġobhom jagħtuna s-servizzi bla ħlas għal darb'oħra u Conrad Baldacchino, li mill-ġdid sibnieh bħala l-aqwa forċina


tagħna biex stajna nipproċedu. Ta’ min jgħid ukoll li grazzi għall-Banda Vittoriosana San Lawrenz, waqt dan l-ispettaklu ta’ lejlet il-festa, se jkollna tallegrana wkoll banda internazzjonali mill-Belġju. Grazzi mill-qalb lil kulħadd.

Fil-festa ta’ din is-sena wkoll sibna l-għajnuna ta' Vince Falzon, il-Willie taż-Żurrieq, li għenna bil-bosta fl-ispettaklu li se ntellgħu fis-7 t'Awwissu mal-battuti tas-silta 'The best of Maltese Folklore' ta’ Mro Charles Camilleri, li se tkun qed tindaqq mill‑Banda Vittoriosana San Lawrenz. Ta’ min jgħid li dan il-logħob tan-nar se jkun sponsorjat mill-istess Soċjetà Mużikali tagħna.

Għajnuna oħra sibnieha minn Olde City Pub li għoġobhom jisponsorjaw parti mill-ispejjeż tal-logħob tan-nar tal-art. Nixtiequ hawnhekk niġbdu l-attenzjoni ta’ dawk kollha li se jkunu preżenti li issa l-liġi hija ċara – ħadd ma jista' javviċina l-logħob tan-nar f’distanza ta’ anqas minn 30 metru. Aħna m’aħniex responsabbli għal dak li jista' jinqala' fid-distanza projbita. Nitolbukom tikkoperaw. Il-logħob tan-nar tal-art din is-sena nħadem minn Our Lady of Consolation Fireworks Factory tal‑Gudja.

Fl-aħħar snin l-Għaqda tagħna għamlet minn kollox biex dejjem issir aktar professjonali u indipendenti. Kien għalhekk li s-sena l-oħra l-membri kollha ġabu l-liċenzja 'D' biex ikunu jistgħu jaħarqu l-logħob tan-nar huma u anke jgħinu u jassistu fil-manifattura. Barra minn hekk din is‑sena komplejna ninvestu u xtrajna aktar kanen biex hekk issa nistgħu ngħidu li għandna l-kanen kollha tagħna, mingħajr ħtieġa li noqogħdu nissellfu.

Sakemm qed nikteb din il-kitba għadna qed nistennew il-proċess tal-applikazzjonijiet għal permessi, jew aħjar il-martirju ta’ kull sena. Xejn mhu jidher ward u żahar

u wisq nibża' li jista' jkollna anke tibdiliet fil-programm fl-aħħar mumenti bħalma ġara s-sena l-oħra, meta għall-ewwel darba l-awtoritajiet impedewna milli nużaw it-Torri ta’ San Ġwann biex naħarqu l-kaxxi nfernali tal-kulur. Ċerti affarijiet huma assurdi u jweġġgħuk, l-aktar meta tara kif aħna niġu ttrattati b’ċertu mod u għal festi oħra jidher li jgħaddi kollox. Ngħiduha kif inhi, tagħmel sens li tħallas aktar f’servizz tal-pulizija milli fin-nar? Kien għalhekk li mis-sena l-oħra ħadna d-deċiżjoni li ma nisparawx fis-6 u fis-7 t'Awwissu għax inħossuna ħalja tagħna nfusna. Bħalma nħossuha assurda u bla sens li biex naħarqu kaxxa ta’ żewġ pulzieri minn Tal-Ħawli, il-pulizija jagħlqu t-triq kompletament u tkun bla parkeġġ. Ħassejna li aħjar ma nagħmlu xejn kaxxa nfernali milli noħolqu inkonvenjent lill-pubbliku li jiġi bi ħġaru f’jum l-10 t'Awwissu għall-festa tagħna. U dan ghax kuntrarju ta’ kif hawn minn jaħsibna, l-interessi tal-festa għalina jiġu qabel l-interessi tad-delizzju tagħna.

Il-ħidma kontinwa tagħna biex niġbru l-fondi meħtieġa mhux se tieqaf hawn. Iżda se tkompli fil-ġranet tal-festa għax apparti l-ġabra speċjali li nagħmlu f’dawn il-ġranet, se narmaw bottegin tal-ikel u xorb fi Triq it-Torri ta’ San Ġwann. Nittamaw li narawkom għal drink!

Fl-aħħar, iżda mhux l-inqas, nirringrazzjaw lill-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz, li bħal kull sena jagħtina donazzjoni konsiderevoli li tgħin ħafna fl-ispejjeż involuti.

J’Alla missierna San Lawrenz iżomm idejh fuqna fil-jiem li ġejjin biex kollox imur kif ippjanat u bid-delizzju tagħna, waqt li nsebbħu s-smewwiet f’dawn l-isbaħ jiem tas-sena, inkomplu nagħtu ġieħ lill-patrun tagħna Lorenzu, il-qaddis li tant ħabbejna sa minn ċkunitna. Il-festa t-tajba lil kulħadd. ❰


TOPWEAR BOUTIQUETarxien Road, Paola. tel: 2168 6820, mob: 9945 3144

TONIO ZAMMITBRASS & IRON WORKS

TEL: 2143 7281 79733887

J.J. IRONMONGERYHiring of Tools, Chairs & Tables.

Triq F. M. Ferretti,Qajjenza.B’Bugia BBG 05Tel/Fax: 2165 2602Mob: 9987 9468Res: 2165 5034

Also the instant mixing .of paint available .in over 1000

colours

Is-Sibt, 31 ta’ Lulju: Bidu tal-festaFis-7.15pm: Waqt il-mota tradizzjonali, jinħarqu diversi murtali tal-bomba.8.30pm: Ħruq ta’ salut, kaxxa infernali Spanjola u murtaletti.

Is-Sibt, 7 t'Awwissu: Vittoriosa in Festa 11pm: Nar sinkronizzat mas-silta mużikali 'The Best of Maltese Folklore', li se tindaqq fi tmiem il-kunċert.

Il-Ħadd, 8 t'Awwissu: L-AnteviġiljaFit-8.00am u f’nofsinhar, ħruq ta’ diversi murtali tal-bomba u murtaletti. 9.00pm: Ħruq ta’ murtali tal-bomba, blalen u qsim tal-kulur, murtaletti u siżijiet tal-beraq ikkulurit. Fl-aħħar kaxxa infernali Spanjola.

It-Tnejn, 9 t'Awwissu: Lejlet il-festa9.30am: Mad‑daqq tat‑Te Deum jinħarqu diversi murtali tal-bomba, kaxxa infernali Spanjola, murtaletti, u murtali fuq il-bombi. Nofsinhar: Ħruq ta’ diversi murtali tal-bomba.6.30pm: Waqt it-Translazzjoni solenni jinħarqu salut u kaxxa infernali Spanjola. Wara jinħarqu wkoll diversi murtaletti u murtali tal-bomba. 9.45pm: La Notte di San Lorenzo 2010Spettaklu ta’ logħob tan-nar akkumpanjat mill-mużika, effetti ta' dwal u kummentarju minn Dorian Cassar. Ħruq ta’ diversi murtali tal-bomba, blalen u qsim ta' kulur u blalen kbar. Immedjatament wara ssir l-ewwel wirja ta' l0għob tan-nar sinkronizzat mal-mużika 'The Wall'

tal-grupp Pink Floyd. Wara jinħarqu l-murtali tradizzjonali Maltin, murtali bil-beraq ikkulurit, li jinkludi murtaletti, murtali fuq il-bombi u murtali bil-logħob. Din il-parti tintemm bil-murtali u siżijiet tal-kulur.

L-għeluq ta' din is-serata se tkun wirja ta' logħob tan-nar sinkronizzat mal-mużika ta' Michael Jackson u tal-grupp Abba.

11.30pm: Logħob tan-nar tal-art mekkanizzat quddiem il‑knisja parrokkjali.

It-Tnejn, 10 ta’ Awwissu: Jum San Lawrenz - Patrun ta’ Beltna8am: L-Għaqda tan-Nar 10 t'Awwissu tagħti merħba xierqa lil dan il-jum bil-ħruq ta’ diversi murtali tal-bomba, kaxxa infernali Spanjola u diversi murtaletti u murtali fuq il-bombi. 10.30am: Waqt is‑Sanctus tal‑quddiesa salut.Nofsinhar: Ħruq ta’ diversi murtali tal-bomba, kaxxa infernali Spanjola u murtali fuq il-bombi. 7.15pm: L-Għaqda tan-Nar 10 t'Awwissu tagħti tislima xierqa lill-istatwa ta' San Lawrenz fil-ħruġ tagħha mill-knisja b'salut tal-bomba u kaxxa infernali, b’diversi murtaletti bil-logħob ikkumnikati. 7.45pm: Waqt il-purċissjoni, isir akkumpanjament kontinwu permezz ta’ diversi murtali bil-logħob, murtaletti, murtali tal-bomba u tal-ħsejjes. 9.30pm: Ħruq ta’ bomba, blalen u sfejjer, murtali u murtaletti tal-beraq ikkulurit, u siżijiet tal-kulur. 11pm: Fid-dħul kaxxa infernali Spanjola. ❰

Programm tal-˙ruq tan-nargÓaqDa PiRoTeKniKa 10 T'aWWiSSu


ST PHILIP'S SELF-SERVICE GROCERY STORE

Prop: Maria Borg

Pjazzetta San Filippu Vittoriosa

Frozen foods – cheese counter – food stuffs

FREE DELIVERYMobile 9966 4259

Vittoriosa StarsProp: Joseph Mizzi

Post fejn tista' tirrikrea ru˙ekmal-familja tul il-festa

Il-festa t-tajba lil kul˙add

Innu Marċ San Lawrenz Niftakar fik Desenchantee Marija l‑Maltija Latin Pop Special MaltaA Tribute to Ray Charles L-Imħabba Int id‑DjamantMusic Notte di San Lorenzo Gonna Fly Now - theme from Rocky Il-Ħeġġa t'Awwissu The Cream of ClaptonIl-Bajja tal-MellieħaJoe CockerEvviva Lorenzo Tagħna Sputnik 1958 Serenata lill-Birgu Best of Maltese FolkloreInnu lil San LawrenzInnu Banda San LawrenzInnu Nazzjonali BelġjanInnu Nazzjonali Malti Innu

Surmast Direttur: Mro Paul Schembri M.I.S.M., M.I.W.M.Musical Director: Mro Roland De Klippel

Jieħdu sehem il-kantanti Annabelle Debono, Ludwig Galea, u Olivia Lewis, kif ukoll il‑Mystic Folk Dancers.

Nar sinkronizzat mas-silta ‘Best of Maltese Folklore’ mill-Għaqda Piroteknika 10 t’Awwissu

Preżentazzjoni tas-serata: Ray Azzopardi

‘VITTORIOSA IN FESTA’Programm vokali u strumentali li

l-Banda Vittoriosana San Lawrenz tal-Belt Vittoriosa flimkien mal-Philharmonie Royale Corcordia ta' Ottignies - Belġju

se jesegwixxu nhar is-Sibt 7 t’Awwissu 2010 fl-okkażjoni tal-Festa ta’ San Lawrenz

Giuseppe FrendoArr. R. Zammit

L Boutonnat ‑ Arr. F. BernaertsAnthony ChircopArr. M. Myokoin

S Galea - Arr. P. BorgArr. P. Kleine Schaars

Prof C Camilleri - Arr. A. ChircopArr. J. J. Pace

John Miles - Arr. P. SparkeArr. G. Debono

Arr. N. IwaiArr. G. Debono

Arr. R. SebregtsArr. M. Farrugia

Arr. W. WosnnerArr. G. Debono

A Prevost - Arr. R. De KlippelArr. P. Schembri

Arr. A. ChircopLorenzo Galea

H. H. DalliF. Van Campenhout

Robert Sammut


Innu Marċ San Lawrenz Giuseppe FrendoInnu Popolari San Lawrenz Lorenzo GaleaInnu Marċ ‘Ċentinarju’ Paul SchembriThe Champions Paul SchembriSan Lorenzo H.H. DalliCari Ricordi Giovanni GiumarraSt Lawrence Chev. Joseph BusuttilBarcellona Joseph AzzopardiDaniela Joseph M. BarbaraTe Deum 1956 Salvino FabriBonpacello Vincenzo CiapparaSunshine of Zabbar Luigi BongailasNapoli Canta Giovanni GiumarraThe Stars H.H. DalliViva l-Allegrija Paul Schembri125 Sena Banda San Lawrenz Paul Schembri Demm Palmiż Ugo BuhagiarKlassi 2008 Silvan AbdillaCentum d’Argentum Etienne SpiteriExultia 125 Anthony CamilleriAssata Vittima Emanuel PirottaVittoriosana 125 Mauro FarrugiaSoċjetà Żagħżugħa Joseph N. SammutAnniversary Carmel MangionJubilant Gordon BaldacchinoInnu tal-Banda H.H. Dalli

Se jindaqqu diverSi marçi popolari fuq talba Ìenerali

SuRMaST DiReTTuR: MRo PauL ScHeMBRi MiSM, MiWM

Banda Vittoriosana San LawrenzMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa Awwissu 2010


Manufacturers of Commercial Refrigeration

Paola Hill, Paola PLA08Tel/Fax: 2182 4388, 2180 6866, 2780 6866

Kieran David AgiusGreen Day Dennis CamilleriMarija Kevin AbelaGrace 2008 Carlos BorgTal-Armal Johan DebattistaAndrelo Matthew GrechBeautiful Day Luigi BongailasMargo Ivan J BorgAd Multos Annos Archibald MizziTracy Andrew ColeiroJeanelle Alfred FarrugiaAlex Angelo Pullicino

DiReTTuR: MRo DaViD agiuS

Banda San MikielMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa fis-6 ta’ Awwissu 2010

Mary Grace Scicluna‘Carmer’, 19, Triq Hilda Tabone, Vittoriosa, CSP 08

Tel: 2166 5747

Arran©amenti ta’ fjuri tal-ganutell,girlandi u fjuretti g˙al statwi Ωg˙ar,

u xog˙ol fil-bozza

Isir ukoll xog˙ol ta’headresses u bukketti g˙al kull okkaΩjoni

Unisexhair by Sandra Lia

Triq il-Kapuççini Kalkara2180 0699Open from Tue - Sat from 8.30am - 6pm

GRAZZI MILL-QALB

Nixtiequ nirringrazzjaw lil dawk kollha li għoġobhom jirriklamaw f'din

il-pubblikazzjoni

Inħeġġu lill-qarrejja tagħnabiex jixtru l-prodotti jew jagħmlu użu

mis-servizzi ta' dawk li qed jirriklamaw f'dan il-Programm tal-Festa


Ganadores Archibald MizziKarnina David CaruanaElena Gabriel MuscatDilettanti tan‑nar David SammutOntario Raymond SciberrasFaċċata Kolossali Alfred FarrugiaXiber City David CaruanaCarmen Gabriel MuscatTislima lil Maġġur Aquilina Victor Galea arr. Alfred FarrugiaApatheose Joseph StivalaVeritas Joseph N.SammutKristus Hector H. DalliGaudeamus Archibald MizziInnu De Paula Joseph Stivala

SuRMaST DiReTTuR: MRo aRcHiBaLD Mizzi

Banda Kristu ReMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa fid-9 ta’ Awwissu 2010

LAURENTIUS - ORATORIORecording live tal-Oratorio li kien sar fil-knisja ta’ San Lawrenz, il-Birgu, fit-3 t’Awwissu 2008

Librett: Mons Isqof Emeritu Nikol G CauchiMuΩika: Mro John Galea

Bis-sehem ta’:L-Orkestra Filarmonika NazzjonaliIl-Chorus UrbanusIs-solisti Joseph Aquilina, Noel Galea, Yvonne Galea, Kevin Caruna, Ali Reiger u Pamela Bezzina €12

Fl-okkaΩjoni ta’ l-1750 sena mill-martirju ta’ San Lawrenz


Banda King’s ownMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa fl-10 ta’ Awwissu 2010

Kristen George-Louis Mro John Galea

Tal-King's Own Mro Raymond Cremona

Ruby-Amber Mro Etienne Spiteri

Josette Maestro Paul Busuttil

The King's Jewel Mro Alfred Farrugia

Forza Ċensina Maġġur Anthony Aquilina

Adonis Mro Carmelo Caruana

Domingo Mro Vincenzo Ciappara

Marion Mro Luigi Bongailas

Noel Mro Angelo Pullicino

SuRMaST DiReTTuR: MRo. joHn gaLea

F’lejlet u nhar il-Festa radju Kottoner se jxandar mill-Pjazza tal-Birgu

PALKIJIET – ARBLI – BNADARPAVALJUNI – FUSTUMI – ARMAR

GÓALL-KIRI

DRAPP INGLIÛ TAL-AQWA KWALITÀ

GÓALL-BNADARIRRIKORRU: KUMITAT FESTI ESTERNI SAN LAWRENz

BELT VITTORIOSATEL: 9944 0428 | 9945 3440

Banda Stella MarisMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa fl-10 ta’ Awwissu 2010

Stella Maris Medleys A. ColeiroAlfrida A. AbelaMillenium A. Coleiro25 Sena Għaqda ta’ l-Armar A. ColeiroAppassionata Jos. Abela ScolarisValencia M. PulisIl-Major Michael BugelliAve Maris Stella A. ColeiroTal-Kbar J. DarmaninSantos D. AgiusIl-Bozen Ant. AquilinaZorro Ant. AquilinaDecarlo G. GambinAl Pacino D. AgiusL-Ewwel Slimiżi B.BugejaCoronation J. Azzopardi

DiReTTuR: MRo MicHaeL PuLiS


Souvenirs Festa Flokkijiet ˙omor €8.00 Gearijiet Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ PalmiΩi €25.00 CD Festa San Lawrenz €6.00 (Vol 1) €12.00 (Vol 2)

Keychains bil-figura ta’ San Lawrenz €1.50 Key holders €14.00

Plakkek bojod bil-figura ta' San Lawrenz €4.00

Inkwadri ta’ ‘San Lawrenz Jag˙ti d-Dawl lill-G˙omja’ €7.00

Diversi ritratti tal-festa u ta’ l-armar €2.00

Kotba dwar il-˙ajja ta’ San Lawrenz bl-IngliΩ u bil-Malti 60ç

Keychains Festi Çentinarji 2008 €1.00

Magnetic stickers Festi Çentinarji – Ωg˙ar €1.00

Magnetic stickers Festi Çentinarji – kbar €1.00

Ikona tal-fidda ta’ San Lawrenz Jag˙ti d-Dawl lill-G˙omja €60.00

DVD tal-Festi Çentinarji 2008 €18.00 (Double) €10.00 (Single)

G˙all-bejg˙ mill-Youth Centre u ˙dejn il-bieb tal-knisja lejlet il-festa filg˙axija u nhar il-festa filg˙odu u filg˙axija

L-Arkivju MeraviljuΩ Mro Joseph Vella

Lilly Whites Ma©©ur Anthony Aquilina

Ta’ l-Istilla jiççelebraw Kenneth Frendo

20th Anniversary Mro Raymond Fenech

Tal-Bar ta’ l-Istilla Mro Vincenzo Ciappara

Abjad u iswed Mro Raymond Sant

Il-kbir martri ta’ Beltna Mro Andrew Coleiro

Ta’ l-Istilla Mro Sunny Galea

Semper Maior Mro Frank Galea

San Giorgio di Pietra Mro Joseph Galea

Innu tal-Banda Mro Frank Galea

SuRMaST DiReTTuR: joSePH VeLLa

Banda aniciMarċi li se jindaqqu fil-Belt Vittoriosa fl-10 ta’ Awwissu 2010


Óajr lil dawk li rriklamawAaron Ancilleri 82A. Darmanin 58Aċċess 164Angetein Solutions 67Antonella Jewellery 160Andrew Bugeja 68Antonio Piscopo 80APS Bank Ltd 60Aquahobbies 32Arthur & John’s Garage 20Arthur Napier 58A‑Sound 14Audiophonic 92Ballut Blocks Ltd 142Bank of Valletta 182Bar Każin Banda 6Barocco Store 52BDL Ltd 162Beech Wood 144BJ Marine Ltd 44Bibas 32Blue Star Stationery 72Bonnici Insurance 16Breakaway Travel 134Buccaneer Boats Ltd 122C&M Borg Ltd 84Cafè Du Brazil 128Calcidon Bonavia 168Carbia Self-Service 92Carina Unisex Salon 64Ċentru Laburista Birgu 86Chain Supermarket 4Charles de Giorgio Ltd 1Chetwyn Confectionery 72Conimex 42Copy Quick 34Coronation Candles 94Crème Caramel 36D-Centre 34De Fles Wine Bar 66Delicata Inside back coverDennis Mizzi 150 Deutschland 94Dolceria Bontà 120Dolceria Primavera 162Don Berto Restaurant 18E. Calleja & Sons Ltd 62Elmo Insurance 170 ESS Ltd 108E. Theuma & Company 132F.E. Sullivan & Co Ltd 138Fava Woodworks 14Ferretti Restaurant 22Flumish Pet Shop 52Fortini Kiosk 64Francis Mallia 122

Franka Lira 124Freddie’s Saloon 50Frizoll Refrigeration 184Gala 100Gasan Mamo Insurance 166George Zammit & Sons 96Gemelli Ltd 36Gemstones 118Grech & Ellul 12Gold Lady Jewellery 94Golden Hands Salon 174Grand Harbour Marina 13Greenacres 144Guinot 110Gwida 111Ħanut Tal-Laħam 22Highlight Stationery 48Holy Mary Garage 40Hompesch Station 80Hotel Calypso 186Hot Rod Garage 90HSBC Bank 176Il‑Forn 8J.J. Ironmongery 178Joe Gellel 64John Pace 46Joseph Cassar Ltd 70J & C Sacco Woodworks 78Kalkara Garage 10Każin Nazzjonalista Birgu 87Kenneth Hardware Store 88Lady Mandy 24Limelite Confectionary 130Lourdes Service Station 160Main Square 114Manuel Vella Florist 161Manuel Vassallo 107Marina Restaurant 111Mary Grace Scicluna 184MDT 178Medairco 148MIB 112Melvin Degiorgio Photography 77 Melvin Photo Studio 66Mexico Take Away 144Michael Busuttil 144Mifsud Garage 106Mira Motors 46Misprint 156Mix Appeal 30Nature’s Best 48Neriku Confectionary 90Nexos 136Old Tommy’s Bar 48Olde City Pub 26Oval Brands Ltd 190

Palm Valley Bar & Restaurant 96Patrick Furniture 61Paul Cilia 158Pavia Hardware Store 58Pizza Pritt 30Power Age Disco 171Pure Mathematics 118Rags and Riches Buy and Sell 10Radju Kottoner 188Ray’s Jewellery 50Right Deal 154Rita tal-Ħaxix 146Riviera della Marina 56Roderick Busutil 110Roman Gafà 42Saracino’s Cafe 132Satariano 74Secom Limited 130Sheffield Imports 152Simons 72Sottovento Bistro 184Sound Solutions 44Sphinx Pastizzeria 156Steffi Cakes 126Step In 88St Philip's Self Service 180SMS Insurance 168SVS Leisures Back pageSwan Laundry & Drycleaning 28Swan Lake 26Ta' Frida Pet & Garden 30Tal-Familja Restaurant 128Ta’ Lourdes Garage 124Tate Inside front coverThe Avenue 154Three Horses Beer Brand 146The Box Office 50The Black Swan 146The Sound System 176The Three Gates Gift Gallery 118Three Eight Nine Ltd 82Tonio Zammit 178Trader Marine YSL 84Untours Insurance 38Upward Doors Systems 176Vassallo Marble Works 122Vaults Co Ltd 76Ventura 140Vertex Vending Services 136Victory Square Cafe 40Viri’s Take-away 68Vittoriosa Regatta Club Bar 120Vittoriosa Stars Bar 180Wefi Ironmongery 52Yogbur 150

festa san lawrenz...kan. joe caruana arċipriet parroċċa san lawrenz ta' artist ieħor li...

Documents