fen ve teknoloji dersi notları 1 - wordpress.com...fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde...

23
Ders 1 Ders 2 Ders 3 Ders 4 EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME VE BAZI FEN VE TEKNOLOJİ PROGRAMLARI Giriş o Bireysel programlarımız. o Hükûmetlerin yürüttükleri programlar kalkınma planları o Program aslında bir işletim sistemi(dos, Linux, Mac Os, Windows) o İşletim sistemi, bilgisayar donanımının doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır. o Bu bağlamda okulun işletim sistemide programlardır. o Olmazsa sistemin sağlıklı işlemesi söz konusu olamaz. o Program Nedir Program kelimesi sözcük kaynağı olarak belirli şartlara ve düzene göre yapılması öngörülen işlemlerin bütünü anlamına gelir o Yapılacak bir işin bölümlerini, bu bölümlerin sırasını ve zamanını gösteren planlama şekline dönüşmüştür. o Öyleyse öğretmen adaylarının, ve öğretmenlerin programın ve program geliştirmenin yürütmenin ve değerlendirmenin nasıl bir süreç olduğu hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu dersimizde o Program geliştirmeyle ilgili temek kavramların anlaşılması o Planlama, geliştirme, yürütme ve değerlendirme süreçlerinin anlaşılması o Geçmişten günümüze fen eğitiminde geliştirilen programların temel özellikleri açısından anlaşılması o Fen ve Teknoloji öğretimi programının tanınması Program geliştirme süreci o En kısa şekliyle program geliştirme belirlenen hedeflere ulaşmanın en kısa yol haritasıdır. o Program geliştirme bir süreçtir.

Upload: others

Post on 23-Jan-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Ders1Ders2Ders3Ders4

EĞİTİMDEPROGRAMGELİŞTİRMEVEBAZIFENVETEKNOLOJİPROGRAMLARI

Giriş

o Bireyselprogramlarımız.o Hükûmetlerinyürüttükleriprogramlarkalkınmaplanlarıo Programaslındabirişletimsistemi(dos,Linux,MacOs,Windows)o İşletimsistemi,bilgisayardonanımınındoğrudandenetimiveyönetiminden,temel

sistemişlemlerindenveuygulamaprogramlarınıçalıştırmaktansorumluolansistemyazılımıdır.

o Bubağlamdaokulunişletimsistemideprogramlardır.o Olmazsasisteminsağlıklıişlemesisözkonusuolamaz.o ProgramNedirProgramkelimesisözcükkaynağıolarakbelirlişartlaravedüzenegöre

yapılmasıöngörülenişlemlerinbütünüanlamınageliro Yapılacakbirişinbölümlerini,bubölümlerinsırasınıvezamanınıgösterenplanlama

şeklinedönüşmüştür.o Öyleyseöğretmenadaylarının,veöğretmenlerinprogramınveprogramgeliştirmenin

yürütmeninvedeğerlendirmeninnasılbirsüreçolduğuhakkındabilgilendirilmesigerekmektedir.Budersimizde

o Programgeliştirmeyleilgilitemekkavramlarınanlaşılmasıo Planlama,geliştirme,yürütmevedeğerlendirmesüreçlerininanlaşılmasıo Geçmiştengünümüzefeneğitimindegeliştirilenprogramlarıntemelözellikleri

açısındananlaşılmasıo FenveTeknolojiöğretimiprogramınıntanınması

Programgeliştirmesüreci

o Enkısaşekliyleprogramgeliştirmebelirlenenhedeflereulaşmanınenkısayolharitasıdır.

o Programgeliştirmebirsüreçtir.

Page 2: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

o Programgeliştirmebirplanlamailebaşlarfakatöncekiveyamevcutprogramınbirdeğerlendirilmesiilebaşlar.Yürütülmekteolanprogram.

o Programgeliştirmepahalıveyoğunemekisteyenbirsüreçtir.o Ekipçalışmasıistemektedir.

Programplanlamadatemelöğeler

o Öğrenmeninasılgerçekleştiğinedairbilgilerinsüreklideğişmesi.

o Bunlarınteoriolarakkalmasıbilimselbiryasaolarakkabuledilememesi(Davranışçı

öğrenmeteorisi,bilişselöğrenmeteorisi,yapılandırmacıöğrenmeteorisi)

a) Araştırılacakkonular.

Ø Psikologlarınaraştırmabulguları

Ø Endüstrileşmeninetkileri

Ø 19yüzyılınikinciyarısına20.YüzyılınilkyarısındaAmerikaveAvrupa’daeğitimve

öğretimplanlamalarındayeniliklerinortayaatılmasınanedenolmuştur.

Ø 1925densonraeğitiminamacıveyöntemlerikonusundadeğişikfikirlerisavunan

düşünceakımlarıoluşmayabaşlamıştır.

Ø Eğitimprogramlamadadeğişikdüşüncelerinanafarklılıklarışusorularüzerinde

yoğunlaşmaktavetartışılmaktadır.

Neiçineğitim?(Buprogramlaulaşılmakistenehedeflernelerdir.)

Kimiçineğitim?(Buprogramlarkimehizmetetmeli)

Hangiyollarlaeğitim?(Etkiliöğrenmeiçinetkinyolhangisidir)

Page 3: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Programplanlamadadikkatealınacakdörttemelalan

1.sosyaletkenler.

2.bilgininişenişi

3.İnsanınbüyümesivevegelişimi

4.Birsüreçolaraköğrenme

1. Sosyaletkenler

Ø 20yüzyılınbaşlarındataşımacılık,endüstriyelüretimalanındakigelişmelergerekse

telekominasyonalanındakiyeniliklerbasitköyedayalıbirhayatsürenbirçokbirimde

birandabüyükdeğişiklerinolmasınanedenolmuştur.

Ø Genelanlamdaeğitimedeetkietmişveokulsisteminebakışıveondanyararlanma

arzularınıetkilemiştir.

Ø Değişiklerindüzenliolması,aşırılıklarınveyakültürelalandayozlaşmalarınolmaması

içinokullarınbukontrollügeçişeimkânvermesigerekmektedir.

Ø BizimülkemizdeIIdünyasavaşınagirmemizerağmenonunetkilerinihissedenbir

toplumsalyapıyasahiptik.

Ø Tarımvehayvancılığadayalıbirhayatfelsefesiyaygındı.

Ø Ailelerokulagöndermeyerinesahipolduklarıişlerdeçalıştırmaktaidiler.

Ø Günümüzdeailelerinvegençlerinhayatfelsefesideğişmişdahaiyibireğitimesahip

olmadahaiyigelirgetirenişleresahipolmaarzusuoluşmuştur.

Page 4: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Ø ÖncedensanatkârlıkhâkimmişÜlkemizdebukültürüyanlışoluşturmuşuzeğitimi

rahatmaaşalınanfazlaçalışılmayıgerektirmeyenişlerstatüsünesokulmuştur.

2. Bilgininişlenişi:

Ø Sosyaldeğişmelerprogramplanlamaüzerineetkilerininyanısıragünümüzdekiaşırı

bilgiyoğunluğuvegünbegünkatlananbilgiişlenmesiniaktarılmasını

zorlaştırmaktadır.

Ø Bilgininartışındakiivmeçokbüyükoranlardaartışgöstermektedir.

Ø Bilgilerinseçilmesi,organizeedilmesi,uygunluğu,sunuluşuvedeğerlendirilmesi

güçleşmektedir.

Ø Okullardane?Nekadar?Nasılöğretilmeli?

Ø Bukadarbilgibirikiminiuygunşekildeişleyipokulprogramalarınayansıtamazsak

gelecekaçısındanyenibilgiüretimingarantialtınaalamayız.

Ø Eğitimplanlamacılarbuproblemlebaşetmekiçinyenistratejilergeliştirmektedirler.

Brunerbukonudabilinenbütünbilgilerindeğilsadecetemelkavramlarınöğretilmesi

gerektiğiniayrıcaöğrencininyenibilgilerinasılulaşacağınıveöğreneceğiniöğretilmesi

gerektiğinisavunmaktadır.

Ø Bilgininplanlamasındadiğerbirboyutgeleceğeyönelikcidditahminlerinyapılmasının

zorunluluğudur.

o Konubağımlıbirprogramınyeterliliğişüphelidir.

o Bazıaçılardangenelekselbilgiveyöntemlerbireyinufkundaraltabilir.

Page 5: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

o Çokboyutludüşünceyesahipveüreticigeliştiriciyeteneklerledonatılmasıiçin

yeniyaklaşımlaraihtiyaçvardır.

Eğitimingeleceğebakışaçısıyetersiziseveyaeğergençlereverileneğitimolnları

geleceğehazırlamıyorsaokulkısırbirdöngüiçerisinegirecektir.

İnsanınbüyümesivegelişimi:

Ø Dikkatealınmasıgerekendiğertemelbirkonuiseinsangelişimidir.

Ø İnsangelişimihakkındakibilgilereğitimsisteminin,okulöncesieğitim.Özeleğitim,

zorunlueğitimveliseeğitimigibibölümlereayrılmasınısağlamıştır.

Ø İnsangelişimiüzerineyapılançalışalaröğrenmeteorilerinintemellerini

oluşturmaktadır.

Ø Uzunzamansürengözlemleryaşilebüyümenintahminisınırlarınıbilmemizi

sağlamıştır.

Ø Gelişmişülkelerdekiçocuklarfizikselerişkinliğediğerçocuklardandahaerken

ulaşmaktadırlar.(dahaiyibeslenme,iyisağlıkhizmetleri)

Ø Okulçağısüresincezihinsel,sosyalveduygusalgelişimhakkındakibilgilerdahaaz

kesinliktedir.

Ø Piagetzihinselgelişimiyaşabağlıbirbirinitakipedendörtbasamaktansöz

etmektedir.Piaget’indışındaVigostsky,Bruner,GagneAusebelzihinselgelişim

üzerineteorilerüretenvegelişimlerinisağlayanbilimadamlarıdır.

Page 6: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Birsüreçolaraköğrenme

Eğitimplanlayıcılaryeniprogramhazırlamasürecindeaşağıdaverilenplanlama

ilkelerinidikkatealmalıdır.

1. Gelişmeninbiyolojiktemellerideğiştirilebilir.Genlerüzerindeçalışma

2. Fizikselolgunlukyavaşlatılabilirveyahızlatılabilir.(beslenmeşekliveyaşanan

ortamkoşulları)

3. Zihinselgelişmegüdülenebilirveyönlendirilebilir.

4. Öğrenmeüzerinekültüreletkilerkontroledilebilirveyaözendirilebilir.Ezbercilik

geleneği,dersçalışmaşekillleriveyayaparakyaşayaraköğrenmegibi.

BazıFenveTeknolojiProgramları

Yabancıülkelerdegeliştirilmişveülkemizdedebazılarıuygulanışprogramlar.

1. FenMüfredatçalışması:

5-12yaşarasıöğrencileriçingeliştirilmiştir.

Temelamaçbilimselbilgininkullanımalanlarıhakkındahaberdaretmek.

Fenvedoğakonularıhakkındaasgaridüzeydebilgisahibiolmalarını

sağlamak.

Fenveteknolojiokuryazarlığıhedeflenmiş.

Madde,değişim,canlılarvekorunumkavramları,izafiyetenerji,denge,

hareketgibikonularelealınmıştır.

Page 7: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

2. Proje2061.

Mevcutprogramlarınyenidenyapılandırılmasınıvefenbilimleriöğretimindeyenibakışaçılarınınkazandırılmasıgerektiğinisavunmaktadır.

Bilimselokuryazarlığıöneminedeğinmiştir.Programşutemellerüzerineoturtulmuştur.

Doğaldünyayaaşinaolmak. Anahtarkavramlarıvefenbilimleriprensiblerinianlamak. Fenbilimleri,matematikveteknolojininbirbirinebağlıolduklarıfarkınavarmak. Fenbilimleri,matematikveteknolojinininsaneseriolduğuvesınırlılıkarınınfarkındaolmak.

Bilimseldüşünmeüzerineyeterlilikkazanmak. Bilimseldüşünmeyetisinibireyselvesosyalproblemleriiçinkullanmak. Gerçeklerin,kavramlarınveformüllerinbirlistehalindeöğrencilereöğretilmesinikabuletmektedir.

3. Fenöğretimindeyeniyaklaşımlar.

Temeldayanaknoktaları. Bilimveteknolojidekideğişkenlerianlayabilme. Bilimseldüşünceyesahipbireyleryetiştirmek. Fenilgiliçalışmalarıyapabilmelerineimkânsağlayacakortamlarasahiparaçgereçaçısından. Araştırmatemellibirprogramdır. Öğrencileroluşturduklarıprojelerileetkiöğrenmelergerçekleşmektedir. Üstünyetenekliöğrencilerinkendilerinigösterebilecekleriortamlarsunmaktadır. Çokboyutludeğerlendirmeyöntemelersunmaktadır.

4. Fen,sağlıkveteknolojideilerlemeciyaklaşımlar(DASHK6)

1987yılındageliştirilmişbirprojedir. Temelamabütünöğrencilerinfenöğretimiylemeşguletmektir. Öğrencilerherbirdersiçinürünlerüretirler.

Page 8: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Öğrencilerinkendilerinideğerlendirebileckeleriyöntemlersunmaktadır. Öğrencizamanının%75-80ninideneylegeçirir. 650denfazlaetkinlikileöğrencilerinfen,teknolojivesağlıkdakitemelkavramvebecerilerinyapılandırılmasınıdesteklemektedir.

Fenbilimlerinherkesiçinanlamayauygunolduğufelsefesinisavunmaktadır.

5. Galaksisınıf(K-5)

1990daAmerikadageliştirilenbirprogramdır.

Temelamaçilköğretimokullarınaöğretimmateryalleriveöğretmenlererehbermateryallergeliştirmektir.

Galaksisınıflarıteknolojikolarakgelişmişİnternetbağlantısıolansınıflardır. Öğrencimerkezlibiryaklaşımdır. Konularınanlatımındabaşlangıçta15dakikalıkbirvideogösterimiyapılmaktadır.

Öğrencilerbuvideoileilgilisorularsorarlar. Etkinlikliklerlesorularıncevaplarıbulunmayaçalışılır. Öğrencikatılımı,araştırmlar,tartışmalarvebunlargibiaktifyöntemlerenüstseviyedefaydalanılır.

Öğrencileryaptıklarıetkinliklerivebuluşlarıinternetyoluyladiğeröğrencilerlepaylaşırlar.

6. Fenprogramıgeliştirmeçalışması:

Ptojedetemelamaçbilimselokuryazarlığıgeliştirmek,fenkavramlarınınişlevselliğiniartırmak,öğrencilerearaştırmacıbirruhkazandırmak.

Buamacaulaşmakiçin Materyalmerkezlibiryaklaşımsunmaktadır. Öğrencilerçoğunluklaserbestvebazenöğretmenrehberliğindeözelhazırlanmışmateryalleribecerileriylekullanırlarvegözlemyaparlar.

Çocuğungözlemerininaçıklanmasıbilimselkavramlarlayapılmaktadır. Öğretmeninirolümateryalhazırlamakveöğrenciaraştırmalarınarehberliketmekveöğrencigelişimineyakınbirgözlemciolmaktır.

Değerlendirmetestlerledeğilsüreklideğerlendirmelerleyapılmaktadır.

Page 9: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Ders2

YeniFenveTeknolojiÖğretimprogramınıniçeriği

Yeniprogramdaüçtüröğrenmealanıbelirlenmiştibunlar

Tutumlarvedeğerlerkazanımlarıile

Dikkatinivermevesürdürme

Tepkidebulunma,karşılıkverme

Değerverme

Yaşamatarzınıgeliştirmeamaçlanmıştır.

BSB(bilimselsüreçbecerilerikazanımlarıile;

Gözlemyapma

Sınıflama

Ölçmevesayılarıkullanma

Uzayvezamanilişkilerinikullanma

Öncedenkestirme

Hipotezkurma

Değişkenleribelirleme

Kontroletme

Modeloluşturma

Deneydüzenlemeveyapmagibibecerileraçıklanmaktadır.

Fenteknolojitoplumveçevre(FTTÇ)kazanımlarıile

Fenvefennindoğasınıanlama

Teknolojiyianlama

İnsantoplumvefenarasındakiilişkiyikurabilme

Page 10: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Fenveteknolojiyiilişkilendirebilme

Öğrencilerinmevcutproblemlerkarşısındabasitteknolojiktasarımlaryapmaları

istenilmektedir.

Öğrencilerinteknolojitasarımbasamaklarınıanlamalarıistenir.

Page 11: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Öğrenme nedir?

Büyüme ve yaşa atfedilmeyecek yaşantılar sonucunda davranış ve

tutumlarda meydana gelen nispeten kalıcı etkisi uzun süre değişimlerdir.

Öğrenmede değişen ne????

İnsan ve hayvan arasında öğrenmedik fark?

Diğer bir tanım tekrar ve yaşantı yoluyla organizmanın davranışında

meydan gelen oldukça kalıcı değişiklikler.

Bilişsel kuramcılara göre öğrenme zihinsel bir süreçtir. Zihne ulaşılan

bilgilere anlam verilmesi gerçekleşmektedir.

Bu anlam verme

Öğrencinin deneyime

Önceki var olan bilgilerine

Sahip olduğu kültüre,

Öğrenmenin gerçekleştiği etkileşimin doğasına,

Öğrencini bu süreçteki rolüne etkinliğine bağlı olarak değişmektedir.

Öğrenme ürünü davranışlar bilişsel, duyuşsal ve psikomotor olmak üzere üç

bölüme ayrılmaktadır.

Bilişsel alandaki beceriler

Bilgiden doğan zihinsel yetenekleri kapsar.

Bilişsel öğrenme kavramlar,

Prensipler, kanunlar, teoriler ve

Problem çözme süreci ile ilgili bilgilerin öğrenilmesini kapsar.

Farklı konularda elde edilen bilgiler bilişsel ağırlıklı olan öğrenmelerdir.

Page 12: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Duyuşsal alandaki davranışlar.

İlgi, tutum, niyet, inanç, his ve değer verme ile ilgili kavramların bireylerde

değişimini kapsar.

Çevremizdeki nesnelere olaylara karşı gösterilen sevme, korkma gibi

duygularda duyusal öğrenmelerin ürünüdür.

Psikomotor(devinişsel) alandaki davranışlar ise

Yürüme, koşma kalem tutma, yazma, konuşma, el ve göz becerileri, duyu

organlarının koordineli bir şekilde kullanılması,

Laboratuvar araç ve gereçlerinin kullanılması

Deney düzeneklerinin kurulması gibi pratik becerilerinin geliştirilmesi gibi

bireylerin organlarını eğitim öğretimde kullanılması ile ilgili becerilerin

geliştirilmesini kapsar

Kaynak bilgiyi değişik formlarda ve değişik yollarla ihtiyaç duyulan kişiye

aktarır.

ÖĞRENME KURAMLARI VE FEN BİLİMLERİNDEKİ UYGULAMALARI

Yaşantı nedir?

Bireyler doğuştan itibaren çevre ile ilk zamanlar anne ve baba ile etkileşim

daha sonra arkadaş öğretmenler ile etkileşim sonucu beceri tutum ve değerler

kazanmaktadırlar. Bunların tamamına yaşantı denmektedir.

Öğrenmenin temelini bu yaşantılar oluşturmaktadır.

Temiz olarak dünyaya gelirler.

Page 13: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

İnsanlık için çok önemli olan öğrenme olgusu geçmişten günümüze kadar

eğitimciler tarafından farklı şekillilerde tanımlanmış açıklanmaya çalışılmıştır.

Öğrenme kuramı nedir?

Öğrenmenin nasıl gerçekleştiğini açıklamak üzere değişik fikirlere inanışlara

sahip olan eğitimciler ve psikologlar farklı bakış açılarıyla öğrenmeyi ele almış

ve birçok kuram geliştirmişlerdir.

Sayısız öğrenme teorisi ortaya atılmıştır.

Öğrenme teorileri okuldan bağımsız oluşturulduğunda teorilerle okul ortamının

bileştirilmesi ilişkisinin kurulması zor bir süreçtir.

Okullardaki temel amaç hedef kitle öğrencilerin eğitilmesi ve eğitiminde temel

amacı öğrenmenin meydana gelmesini sağlamak olduğuna göre okullardaki

öğretim faaliyetlerinin düzenlemesinde öğrenme teorilerinden faydalanılması

kaçınılmazdır.

Öğretim programları geliştirilirken kabul edilen benimsenen öğrenme

kuramının temel ilkeleri esas alınarak hazırlanması gerekmektedir.

Page 14: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Öğretme nedir?

Öğrenmenin kolaylaştırılması

Öğrenmeye rehberlik edilmesi

Öğrenene öğrenmeye gerçekleştirmede yardımcı olunması süreci olarak ifade

edilmektedir.

Öğretme öğrenmeye rehberlik etme olarak düşünebiliriz.

Gagné (1988, s.2) öğretmeyi; bireyde öğrenmeyi başlatmak, harekete

geçirmek ve desteklemek için tasarlanan etkinlikler kümesi olarak

tanımlamaktadır.

Siz hiç kimseye bir şey öğretemezsiniz, yalnız ona kendisinin keşfedebilmesi

için yardım edebilirsiniz. Galileo

“Öğretmek demek yalnız nispeten önemsiz bir şey olan olgulara ilişkin bilgileri nakletmek

değil, düşünmeye ve okumaya yönlendirmek ve olgular üzerinde kafa yormaya teşvik etmek

demektir”. P. B Medawarn

Page 15: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Neden Öğretmeye ihtiyaç duyulur?

Bilimsel ve teknolojik meydana gelen değişimlerden ve sahip olunan bilgi

birikiminden haberdar edilmesi,

Bireylerin bilimsel okuryazar haline getirilmesi gerekir.

Mevcut bilgi birikimi planlı, programlı ve sistemli olarak önceden belirlenen

hedefler doğrultusunda okullarda gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri ile bireylere

sunulur.

Bu süreçte öğretmenler çeşitli etkinlikler ile bireylere sunulur.

Bu süreçte öğretmenler çeşitli etkinlikler ile öğrenmeye yardımcı olur.

Öğrenme bir aracıya ihtiyaç duymadan da gerçekleşebilir mi???????

Öğrenme ihtiyaç duymadan bireyin etrafındaki uyarıcılara anlam vermesi

sonunu oluşacağı gibi direk bir kaynaktan alınması şeklin dede gerçekleşebilir

Öğretme ile öğrenme kavramı birlikte kullanılan iki kavram olduğu için öğretme

süreci sonunda mutlaka bir öğrenmenin gerçekleşmesi gerektiği düşüncesi

vardır.

Bu düşünce çoğu zaman doğru olmakla birlikte, öğrenme ve öğretme süreçleri

birbirinden bağımsız olarak da devam edebilir.

Bazen öğretme etkinlikleri olmadan öğrenmeler gerçekleştiği gibi süreç

sonunda öğrenmenin meydana gelmediği öğretme faaliyetleride

olabilmektedir.

Öğretme okul ortamıyla sınırlı değildir.

Page 16: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Bireyde davranış değişikliği meydana getirmek amaçlı bir grup tarafından,

bilgisayar televizyon ve radyo ve video gibi materyallerle de

gerçekleştirilebilirler.

Bilginin her gün artması ve derinleşmesi toplumu oluşturan bireylere bu bilgi

birikimini öğretmek değil bilgiye ulaşım yollarını öğretmenin önemini

artırmaktadır.

Öğretim modelleri nedir?

Öğrenme teorilerinin sınıf ortamında uygulanmasına yönelik olarak öğretim modelleri geliştirilmiştir.

Öğrenme kuramlarının kavramsallaştırmak için öncelik olarak öğrenmeyi bilmek gerekir.

Eğitim kurumu nedir nasıl tanımlarız?

Öğretme faaliyetlerinin önceden belirlenen hedefler doğrultusunda istendik

davranışların kazandırılması amacıyla düzenlendiği yerler ise eğitim

kurumlarıdır.

Page 17: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Öğretim nedir?

Okullarda yapılan bilinçli, kontrollü, amaçlı, planlı, ve örgütlenmiş etkinlikler

yoluyla öğrenmeye sağlamaya çalışma sürecidir.

Öğrenmeyi sağlamak üzere öğrencinin yaşantı süreçlerinin kontrol altında

tutulmasıdır.

“Öğretim, öğretmenin çevre, ortam yaratarak, öğrencilerin amaçlar yönünde davranışlar geliştirmesine yardım etmesidir.”

“Öğretim, öğrenmeyi kolaylaştıracak etkinlikleri düzenleme, gerekli araç ve

gereçleri sağlama ve rehberlikte bulunma eylemidir.”

Öğretim Zor ve karmaşık bir süreçtir

Gelişmiş bir becerinin

İyi bir planlamanın

Dikkatli bir hazırlığın

Sistemli bir uygulamanın ürünüdür.

Öğrenme, öğretme ve öğretim kavramları birbiriyle ilişkili olana ve birlikte

kullanılan kavramlardır.

Öğretme ve öğretim bireyde davranış değişikliği meydana getirmek amacıyla

yapılan faaliyetleri içerir ve her ikisinde amaç öğrenmenin gerçekleşmesidir.

Öğretme öğrenene öğrenme faaliyetlerini gerçekleştirmesinde yardımcı olma

faaliyetleri olarak tanımlanmakta olup, planlı programlı olmayı

gerektirmezken, öğretimde planlılık önemlidir.

Page 18: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin amacına ulaşması için öğrenmenin

gerçekleşmesi gerekmektedir.

Ancak öğretimin etkili olması için öğrenmenin nasıl gerçekleştiğinin bilinmesi

gerekmektedir.

Gerçekleştirilmesi düşünülen öğretim etkinliklerinin planlanmasında

öğretmenlerin öğretim sürecinin doğasını bilmeleri ve öğrenmeyi açıklamak

amacıyla kullanılan öğrenme kuramlarından haberdar olmaları önem

taşımaktadır.

Öğrenme kuramı ne demektir? Fen eğitimindeki önemi nedir?

Fen bilimlerindeki meydana gelen gelişmeler ve yenilikler teknolojik gelişmeyi ve kalkınmayı hedeflediği için okullarda sunulan fen eğitiminin geliştirilmesi ve öğretmen niteliğinin yükseltilmesi önem taşımaktadır.

Sınıflarda etkili ve verimli öğretim gerçekleştirilebilmesi büyük oranda yeni öğrenme ve öğretme yaklaşımlarının bilinmesine bağlıdır.

Öğrenmeni nasıl meydana geldiğine dair birçok kuram ortaya atılmıştır.

Fen öğretiminde en çok kulllanılan

Jean Piaget,

Jerome Bruneri

Rober Gagne ve

David Ausebel tarafından gerçekleştirilen kuramlardır.

Son zamanlarda piagenin öğrenme kuramının uygulanma biçimi olan Öğrenme halkası, yapısalcı veya bütünleştirici öğrenme kuramı ve çoklu zeka kuramı ortaya atılmıştır.

Özellikler yapısalcı öğrenme kuramı öğrenmenin nasıl gerçekleştiği açıklamada en çok kullanılan kuram haline gelmiştir.

Page 19: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Jean Piaget’in Öğrenme Kuramı

Öğretimin planlanmasında cevaplanması gereken en önemli soru öğrencinin

amaçlanan eğitimi alamaya elverişli bir bilişsel gelişim düzeyine sahip mi,

Eğer planlanan eğitim öğrenciye kazandırılacak davranışlar açısından

çocuğun seviyesinin üzerinde ise çocuk başarısız olacaktır.

Öğrenicinin hangi yaşta hangi özelliklere sahip olduğunun bilinmesi, verilecek

eğitimin hedefleri, içeriği ve kullanılacak yöntemlerin belirlenmesinde

öğrencilerin düzeylerine uygun seçilmesine olanak sağlar.

Bu nedenle bilişsel gelişimin ne anlama geldiğinin ve bilişsel gelişim

evrelerinin özelliklerinin bilinmesi önemlidir.

Bilişsel gelişim: Düşünme ve kavrama sisteminde ortaya çıkan gelişme ve

değişmeler şeklindedir.

Piage bilişsel gelişimle ilgili kuramını geliştirirken pek çok çocuk üzerinde

yaptığı gözlemlerden ve bilimsel araştırmalardan elde ettiği verileri kullanmış

yaptığı gözlemler sonucu çocukların dünyasının çocukların dünyasından çok

farklı olduğunu bulmuş.

Yaptığı araştırmalar sonucu bilişsel gelişimin yaşa bağlı bir süreç olduğunu

öne sürmesine sebep olmuştur.

Page 20: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Piaget bilişsel gelişimin birbiriyle ilişkili dört faktörden etkilendiğini ifade

eder. Bu faktörler

Olgunlaşma: Bazı bireyler diğerlerine göre daha hızlı olgunlaşırlar.

Olgunlaşma insan gelişiminin dolayısıyla bilişsel gelişimin sınırlarını belirler.

Deneyim (yaşantı): bireylerin bazı kavramlarla ilgili geçirecekleri aktif

yaşantılar onların dünyayı anlamaları için gerekli bilgileri geliştirmelerini sağlar.

Kültürel aktarım (sosyal etkileşim): Bireylerin çevrelerindeki insanlarla bir takım

yaşantılar geçirmeleri ve onlarla etkileşim içerisinde bulunmaları sırasında pek

çok kavram ve ilke öğrenirler.

Dengeleme: zihin doğal haliyle dengededir. Yeni bilgiler farklı durumlar bu

denge durumunu bozar. Öğrenilen bilgiler dengesini bozar. Sonra zihin ilişkiler

kurarak bu denge ortamını tekrar sağlar.

Dengeleme süreci bazılarında kolay bazılarında ise zor olmaktadır. Dengelem

süreci ne kadar kolay olursa zihinsel gelişim o kadar hızlı olur. Değişime ayak

uydurmak.

Page 21: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

Bilişsel gelişim yaşla birlikte bu süreçlerde meydana gelen

değişmelerdir.

Piaget bu değişmelerin(bilişsel gelişimin) doğumdan başlayarak yetişkinliğe

kadar ilerleyen dört aşamada gerçekleştiğini ileri sürmektedir. Birbirine girmiş

aşamalardan oluşmaktadır.

Bu aşamalardan her birisinde sahip olduğu özellik daha sonra gelen

dönemlerde de devam eder.

Ayrıca bir dönemde taşınması gereken özelliği kazanamayan bir bireyin üst

döneme de geçmesini de zorlaşmaktadır.

1. Duyusal Hareket (devinim)dönemi:

Doğumdan iki yaşına kadar olan dönem,

Sözel olmayan davranışlar gösterir.

Duyular ve motor faaliyetleri yoluyla dış dünyayla ilişki kurar.

Dönem ilerledikçe çevresinde olanları ve kendisinin çevresinde farklı olduğunu keşfetmeye başlar.

Bebeğin duyu organlarının farkına varması ve onu istediği şekilde kullanmayı öğrenmesidir.

Dönem sonunda yürümeye karmaşık olmaya zihinsel işlemler gerçekleştirir.

Page 22: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

2. İşlem öncesi dönem

İki yedi yaş arasını okul öncesi dönemi kapsar.

Dönemin en belirgin özelliği çocuğun ben merkezli bir düşünceye sahip olmasıdır.

Çocuklar kendi düşüncelerinin tek olduğunu başkalarının da farklı düşüncelere sahip olduğunu anlayamazlar.

Dünyanın kendi etraflarında döndüklerini zannederler.

Kendisini başkasının yerine koyamadığı için kendisinin bildiğini herkesin bildiğini veya gördüğünü zanneder.

3. Somut işlemler dönemi

7-11 yaşa arasını kapsar

İlköğretimini ilk kademesini kapsar.

Çocuklar olayları diğer insanların gözünden görmeye alışır.

Çocuğun sınıflama, sıralama, karşılaştırma becerileri gelişir.(Yaz)

Nesneleri ve eşyaları renk, uzunluk, yapıldığı madde gibi farklı özelliklerine göre sıralayabilir (Yaz)

Bu dönemde çocuğun kazandığı en önemli özellik korunum dur.

Korunum maddenin görüntüsünde meydana gelen değişime rağmen nitelik ve niceliğinde değişimin olmamasıdır.

.

Page 23: Fen ve Teknoloji dersi notları 1 - WordPress.com...Fen ve doğa konuları hakkında asgari düzeyde bilgi sahibi olmalarını sağlamak. Fen ve teknoloji okuryazarlığı hedeflenmiş

4. Soyut işlemler dönemi

En üst düzey bilişsel gelişim dönemidir.

11 yaş ve üzerini kapsamaktadır.

Bu dönemde bireyde ayırt etme,

Değişkenleri belirleme ve kontrol etme,

Hayal kurma,

Soyut kavramları algılayabilme gibi becerileri geliştirirler,

Genelleme,

Tümden gelim,

Tümevarım gibi zihinsel işlemler gerçekleştirebilirler.

Birey kendi düşüncelerini eleştirir.

Başka fikirlerle kendilerininki karşılaştırıp kendi yargılarının doğruluğunu yoklayabilirler.

Bir probleme değişik şekillerde çözüm yolu sunabilirler.

Çocuklarda hipotez kurma,

Olasılıklı düşünme,

Değişkenleri belirleme,

Kontrol etme,

Oranlı düşünme,

Korelasyonel düşünme gibi beceriler gelişir.

Çocuk mantık kurallarına uygun çıkarsamalarda bulunur.