fen bİlİmlerİ enstİtÜsÜ yÜksek lİsans tezİ

65
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ÇARDAK (K.MARAŞ) ÇEVRESİ MOLLUSK FAUNASI VE STRATİGRAFİSİ İzzet HOŞGÖR JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2006 Her hakkı saklıdır

Upload: others

Post on 02-Oct-2021

25 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ÇARDAK (K.MARAŞ) ÇEVRESİ MOLLUSK FAUNASI VE STRATİGRAFİSİ

İzzet HOŞGÖR

JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

ANKARA

2006

Her hakkı saklıdır

Page 2: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ÖZET

Yüksek Lisans Tezi

ÇARDAK (K. MARAŞ) ÇEVRESİ MOLLUSK FAUNASI VE STRATİGRAFİSİ

İzzet HOŞGÖR

Ankara Üniversitesi

Fen Bilimleri Enstitüsü

Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı

Danışman: Prof. Dr. Güler TANER

Bu Yüksek Lisans tezi ile K. Maraş İli, Çardak Beldesi, Ahmetcik ve Salyan Köyleri

civarında yüzlek veren Miyosen yaşlı birimlerin, Molluska faunasına bağlı olarak

paleontolojisi ve stratigrafisi incelenmiştir. İnceleme alanında Miyosen yaşlı Salyan

Formasyonu yer alır. Çalışma esnasında Salyan Köyü güneyinden 1 adet ve Ahmetcik

Köyü kuzeybatısından 1 adet olmak üzere toplam 2 adet ölçülü stratigrafik kesit

alınmıştır. 1. Kesitte 28 m, 2. Kesitte ise 34 m kalınlıkta istif ölçülmüştür. İstifte

Bivalvia sınıfından Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Arca (Arca) cardiiformis

(Basterot), Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Tellina (Peronidia) sacyi (Cossm. ve

Peyr.), Pitar (Pitar) rudis (Poli), Mactra corallina (Linne), Lutraria primipara

(Eichwald), Sponiodontella intermedia (Andrussov) ve Gastropoda sınıfına ait Trochus

(Gibbula) pseudomaeoticus Kolesnikov, Strombus coronatus compressonana Sacco

olmak üzere toplam 10 adet tür saptanmıştır.

Salyan Formasyon’unda saptanan faunanın paleocoğrafik ve stratigrafik yayılımı

incelendiğinde stratigrafik düzey olarak Alt Badeniyen=Tarkaniyen katına karşılık

geldiği kabul edilmiştir.

2006, 58 sayfa Anahtar Kelimeler: Paleontoloji, Stratigrafi, Mollusk, Bivalvia, Gastropoda, Miyosen,

Alt Badeniyen=Tarkaniyen

i

Page 3: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ABSTRACT

Master Thesis

THE MOLLUSC FAUNA AND STRATİGRAPHY AROUND ÇARDAK (K.MARAŞ) AREA

İzzet HOŞGÖR

Ankara University

Graduate School of Natural and Applied Sciences

Department of Geological Engineering

Supervisor: Prof. Dr. Güler TANER

With this research thesis, the Miocene aged formations that cover K. Maraş province,

Çardak distirct, Salyan and Ahmetcik village have been investigated according to

Mollusca fauna. Miocene aged Salyan formation is located at the research area. During

the investigation, two measured stratigraphic sections have been taken from the south of

Salyan village and the north-west of Ahmetcik village. In the first section, 28 m

thickness has been measured. And also in the second section, 34 m thickness has been

measured. In the sections, from the class Bivalvia; Anadara (Anadara) diluvii

(Lamarck), Arca (Arca) cardiiformis (Basterot), Crassostrea gryphoides (Schlotheim),

Tellina (Peronidia) sacyi (Cossm. and Peyr.), Pitar (Pitar) rudis (Poli), Mactra

corallina (Linne), Lutraria primipara (Eichwald), Sponiodontella intermedia

(Andrussov) and from the class of Gastropoda; Trochus (Gibbula) pseudomaeoticus

Kolesnikov, Strombus coronatus compressonana Sacco so that 10 species have been

determinated.

After the paleogeographic distribution and stratigraphic level spread of fauna had been

investigated, it was decided that the fauna’s age is Lower Badenian=Tarchanian from

Salyan Formation.

2006, 58 pages Key Words: Paleontology, Stratigraphy, Mollusca, Bivalvia, Gastropoda, Miocene,

Lower Badenian=Tarchanian

ii

Page 4: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

TEŞEKKÜR

Bu çalışma Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim

Dalı’nda Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır.

Tez danışmanlığımı üstlenen, çalışmam süresince değerli görüş ve bilgilerinden

yararlandığım danışman hocam Prof. Dr. Güler TANER’e, arazi çalışmalarımı

Kahramanmaraş İlinde yapmamı sağlayan, M.T.A Jeoloji Etüdleri Dairesi’nden Dr.

Erkan EKMEKÇİ başta olmak üzere, arazi çalışmalarım sırasında yardımlarından dolayı

Dr. Yavuz BEDİ, Dr. Halil YUSUFOĞLU, Jeoloji Yüksek Mühendisi Birkan ALAN’a,

M.T.A Adana Bölge Müdürlüğü’nden Jeoloji Mühendisi Doğan USTA’ya, çalışma

sırasında kendilerinin bilgi birikiminden yararlandığım M.T.A Tabiat Tarihi

Müzesi’nden Dr. Yeşim İSLAMOĞLU ve Dr. Gerçek SARAÇ’a, beni çalışmalarım

sırasında destekleyen Prof. Dr. Yavuz OKAN’a, örneklerin fotoğraflarını çekilmesi

aşamasında yardımcı olan Özgür KESEDAR’a ve tüm eğitim hayatım boyunca beni

destekleyerek yanımda olan aileme en içten dileklerimle teşekkürlerimi sunarım.

İzzet HOŞGÖR

Ankara, Aralık 2006

iii

Page 5: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

İÇİNDEKİLER

ÖZET…………………………………………………………………………………….i

ABSTRACT…………………………………………………………………………….ii

TEŞEKKÜR……………………………………………………………………………iii

ŞEKİLLER DİZİNİ…………………………………………………………………....ıv

ÇİZELGELER DİZİNİ………………………………………………………………..vi

1. GİRİŞ…………………………………………………………………………………1

1.1 Amaç ve Kapsam……………………………………………………………...........1

1.2 Önceki Çalışmalar………………………………………………………………….3

2. MATERYAL VE YÖNTEM……………………………………………………......8

2.1 Arazi Çalışması……………………………………………………………………..8

2.2 Laboratuar Çalışması…………………………………………………………........8

2.3 Sonuçların Değerlendirilmesi Ve Yorumlanması………………………………...9

3. ARAŞTIRMA BULGULARI……………………………………………………...10

3.1 Genel Jeoloji………………………………………………………………….........10

3.1.1 Göksun-Elbistan arası…………………………………………………………..10

4. ÇALIŞMA BÖLGESİNİN STRATİGRAFİSİ…………………………………...14

4.1 Çardak çevresi Miyosen stratigrafisi…………………………………………….14

4.1.1 Salyan Formasyonu……………………………………………………………..14

5. ÇALIŞMA BÖLGESİNDE YAPILAN ÖLÇÜLÜ

STRATİGRAFİ KESİTLERİ……………………………………………………...16

5.1 Salyan Dere Ölçülü Stratigrafi Kesiti 1 (A-A,)………………………………….16

5.2 Salyan Dere Ölçülü Stratigrafi Kesiti 2 (B-B,)…………………………………..18

6. SİSTEMATİK PALEONTOLOJİ………………………………………………...20

7. SONUÇLAR………………………………………………………………………...36

KAYNAKLAR…………………………………………………………………...........46

ÖZGEÇMİŞ…………………………………………………………………………...58

iv

Page 6: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil 1.1 Çalışma alanının yerbulduru haritası………………………………………......2 Şekil 3.1 Çardak-Göksun arası jeoloji haritası ………………………………………...12 Şekil 3.2 Göksun-Elbistan bölgelerinin genelleştirilmiş ölçeksiz stratigrafi kesiti ……13 Şekil 4.1 Ölçülü stratigrafi kesit yerlerini gösteren harita ……………..........................15 Şekil 5.1 Salyan Dere ölçülü stratigrafi kesiti 1 (A-A,)…………………………….......17 Şekil 5.2 Crassostrea gryphoides (Schlotheim) kavkı yığışımlarının

arazi ve şekil görüntüsü……………………………………………………....18 Şekil 5.3 Salyan Dere ölçülü stratigrafi kesiti 2 (B-B,)………………………………...19 Şekil 7.1 Kapalı olan Akdeniz ve Merkezi Paratetis bölgelerinin,

Erken Burdigaliyen’de Slovenya koridoru ile tekrar açılması. Doğu, Merkezi Paratetis ve Hint-Pasifik okyanusları arasında sağlanan sirkülasyon…………………………………………………………................39

Şekil 7.2 Burdigaliyen sonunda Paratetis bölgesinin batısında meydana gelen karasallaşma. Merkezi Paratetis ile Akdeniz az bir alanda bağlantıdadır……40

Şekil 7.3 Hint okyanusunun kısa bir süreliğine tekrar açılması ve Hint-Pasifik bağlantısının kurulması. Mediterranean ve Paratetis’de meydana gelen transgresyon…………………………………………………………………..41

v

Page 7: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ÇİZELGELER DİZİNİ

Çizelge 7.1 Geç Eosen’den Geç Miyosen’e kadar jeokronolojik ve biyostratigrafik zaman cetveli……………………………………………38

Çizelge 7.2 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Tetis (Mediterranean) Bölgesindeki yayılımı…………………………….42

Çizelge 7.3 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Türkiye’deki yayılımı…………………………………………………….43

Çizelge 7.4 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Merkezi Paratetis Bölgesindeki yayılımı…………………………………44

Çizelge 7.5 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Doğu Paratetis Bölgesindeki yayılımı……………………………………45

Çizelge 7.6 Salyan Formasyon’ununda saptanan Gastropoda Sınıfına ait Türlerin Tetis (Mediterranean) ve Doğu Paratetis Bölgelerindeki yayılımı……….45

vi

Page 8: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

1. GİRİŞ

1.1 Amaç ve Kapsam

Araştırmanın amacı Çardak (Kahramanmaraş) yöresindeki denizel Miyosen çökellerinin

daha önce çalışılmamış olan Pelecypoda-Gastropoda Faunasını tanımlamak, buna

dayanarak kat düzeyinde stratigrafik özelliklerini aydınlatmak, faunanın paleocoğrafik

yayılımına göre Tetis ve Paratetis Bölgelerini karşılaştırmaktır.

Neojen Devri esnasında açık deniz olan Tetis ile Alpin Orojenez kuşağının kuzeyinde

bir iç deniz şeklinde yaygın olan Paratetis’in tektonizmaya bağlı olarak bazı çağlarda

bağlantıları kesilmiş bazı çağlarda sınırlı ilişkiler, bazılarında ise tam bir ilişki olmuştur.

Tetis’in Orta Doğu ve Paratetis ile olan bağlantısı hakkında yapılmış olan çalışmalara

ilave olması amacıyla Çardak yöresi seçilmiştir. Bu sorunların çözülmesinde

Türkiye’nin önde gelen ülkelerden biri olduğuna ait pek çok görüş vardır (Cicha and

Senes 1968, Cicha 1970, Jones and Simmons 1996, Rögl 1998, 1999, Steininger et al.

1985).

M.T.A Genel Müdürlüğü Jeoloji Etüdleri Dairesinin yürüttüğü Doğu Toros’ların

Jeodinamik Evrimi Projesi kapsamında, Kahramanmaraş İline bağlı Göksun ve Elbistan

İlçeleri arasında kalan bölgede tezin konusu kapsamında (Şekil 1.1) arazi çalışmaları

yürütülmüş olup, Göksun-Elbistan arasındaki Göksun vadisi boyunca Neojen yaşlı

birimlerde ölçülü stratigrafik kesitleri alınmış ve bu kesitlerden fosil örnekleri özenle

derlenmiş, dikkatle numaralanmış ve paleontolojik tayinlerinin yapılabilmesi için

laboratuvar çalışmalarına itina gösterilmiştir.

Bu bağlamda gerçekleştirilen stratigrafik çalışmalardan, Neojen sistemine ilişkin

Pelecypoda ve Gastropoda sınıflarının örnekleri; paleontolojik özelliklerine dayanılarak,

omurgasızlar paleontolojisi kapsamında sistematikteki yerleri belirlenmiş, bunlara

ilişkin stratigrafik düzeyleri tartışılmış ve paleozoocoğrafik yayılımları da dikkate

alınarak daha ayrıntılı yaş yorumları oluşturulabilmiştir.

1

Page 9: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 1.1 Çalışma alanının yerbulduru haritası (Tarhan 1984’den değiştirilerek alınmıştır)

2

Page 10: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

1.2 Önceki Çalışmalar

Polat (1970), Kahramanmaraş-Göksun İlçesi bakır sahasının jeolojik ön etüt amaçlı

çalışmasında, bölgede Miyosen yaşlı örtü kayaları olarak izlenen birimlerin çok büyük

bir bölümünü içinde barındıran Salyan Formasyonu’nun yaşına ilişkin yorumunda,

formasyon içinde olistolit olarak yeraldığını öngörmüş ve gri, bej renkli kireçtaşı ve

filiş birimlerinden derlediği fosillerle Jura – Kretase yaşına ulaşmış ve bunu

formasyonun yaşı olarak kabul etmiştir.

Staesche (1972), Elbistan ve Göksun İlçeleri arasında kalan bölgenin Neojen çökellerini

incelemiş, özellikle bölgede örtü kaya olarak Pliyosen’in varlığını tartışmıştır.

Lutting and Steffens (1976), Oligosen’den Pleistosen sonuna kadar olan zaman

aralığında, Türkiye’nin paleocoğrafik atlası çalışmalarında, çalışma alanının Erken

Miyosen süresince denizel, daha sonra ise Pliyosen’de karasal özellik kazandığını

belirtmektedir.

Gözübol ve Gürpınar (1980), Kahramanmaraş kuzeyinin jeolojisi ve tektonik evrimi

konulu çalışmalarında, Elazığ-Bitlis sürüklenim çizgisinin batı ucunda yer alan çalışma

alanımızı da içine alan Miyosen çökel havza koşullarının yorumunu da yapmışlardır.

Çalışmada, harita alanınında gözlenen otokton istifden iki birim ayırt edilmiş; Kuzgun

formasyonu olarak belirtilen ikinci birimde, boz renkli kireçtaşı katmanlarını da içeren

ve bazı yörelerde Salyan Formasyonu’yla da korele edilebilen, Atlık kireçtaşı üyesi de

tanımlanmıştır.

Tarhan (1982), Göksun-Afşin-Elbistan arasında kalan bölgenin ve çevre alanların

jeolojisi üzerine yaptığı çalışmada, ayırdettiği allokton birliklerin ve daha yaşlı

formasyonların üzerine açısal uyumsuzlukla Orta Eosen yaşlı Ballıkısık ve Miyosen

yaşlı Salyan Formasyon’larının geldiğini, Pliyo-Kuvaterner yaşlı ince ve kaba kırıntılı

genç çökellerinde bu formasyon üzerinde yeraldığını göstermiştir. İlk olarak bu

çalışmada isimlendirilen Salyan Formasyon’u, filiş karakterli, birbirleriyle ardalanmalı

3

Page 11: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ve geçişli kumtaşı, kireçtaşı ve kalkarenit marn içeren bir litofasiyesle tanımlanmıştır.

Formasyonun bol oranda tanımlanamayan Pelecypoda ve Gastropoda içerdiği ve

foraminifer faunasına dayanılarak Oligo-Miyosen yaşlı olabileceğine değinilmiştir.

Perinçek ve Kozlu (1984), Afşin-Elbistan-Doğanşehir bölgelerini kapsayan

çalışmalarında, genel olarak, ofiyolit, adayayı ve granitoyid kayalarının tanımı ve

dağılımı üzerine eğilmişler, Atlık kireçtaşıyla korele edilen Kuzgun formasyonunu

tekrar tanımlayarak Erken-Orta Miyosen yaşında olabileceğini varsaymışlardır.

Tarhan (1984), Göksun-Afşin-Elbistan bölgelerini kapsayan çalışmasında, 1982 yılında

tanımladığı Salyan Formasyonu’nun litolojisini daha ayrıntılı olarak ele almış,

formasyonun yaşını içerdiği Nummulites ficthtelli Micholetti, Lepidocyclina sp.,

Amphistigina sp., Operculina sp., Rotaliidae, ve Miliolides sp., gibi fosiller ile Oligo-

Miyosen yaşında olduğunu belirtmiştir.

Tarhan (1985), Elbistan ensimatik ada yayı çökelleri üzerine yaptığı çalışmada, çökel

bulgularını ve çevre kayaçlarla olan ilişkilerini ele alarak, bölgenin yaşını, Göksun

ofiyoliti ile olan ilişkilerini dikkate alarak plaka tektoniği açısından incelemiştir.

Tarhan (1986), Doğu Toroslar’da, Neo-Tetis’in kapanmasına ilişkin granitoyid

magmalar üzerine yaptığı çalışmada, yörede yüzeylenen Göksun ofiyoliti, adayayı

çökelleri ve Kabaktepe metamorfitleri olarak tanımladığı allokton kaya birimlerinin

üzerine yer yer, içersinde bu birimlerden türeyen malzemeleride barındıran Geç Kretase

yaşlı Erçene Formasyonu’nun yeraldığını, daha üste doğru Erçene Formasyonu’nun

Paleosen-Eosen yaşlı Fındık Formasyon’una tedrici geçişli olduğunu gözlemiştir.

Erçene ve Fındık Formasyon’ları üzerinde ise açısal uyumsuzlukla, Oligo-Miyosen

yaşlı Salyan Formasyonu yeralmaktadır.

Önalan (1988), Kahramanmaraş Tersiyer kenar havzasının jeolojik evriminin

açıklanmasını öngeren çalışmasında, bölgenin Geç Kretase’den itibaren en az yedi

sıkışma veya ilerleme olayı yaşadığını, Miyosen’den itibaren ise bölgede bir kenar

4

Page 12: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

havzanın oluştuğunu ve Arap levhası ile Toros platformu arasında gelişen bu kenar

havzasında çökellerin farklı istiflenme özellikleri taşıdıklarını ortaya koymuştur. Ayrıca,

Ahır Dağı’ının kuzeydoğu ve kuzeybatı yörelerinde, Eosen, Oligosen ve Akitaniyen-

Burdigaliyen, devir ve çağlarına ilişkin çökel istifinin kesintisiz olarak devamlılığını

irdelemiştir.

Baydar (1989), Berit-Kandil dağları (K. Maraş) ve yöreleri jeolojisi üzerine yaptığı

çalışmada, Arap, Çardak, Engizek ve Kızıldağ birlikleri olarak dört ana birlik

oluşturmuş ve bu birlikler üzerine, Miyosen’in açısal uyumsuzlukla örtü sedimanları

özelliğinde oluştuğunu ortaya koymuştur.

Önalan (1989/1990), Zagros kenet kuşağının güneyinde gelişen ön ülke havzalarına

örnek olarak incelediği Kahramanmaraş Tersiyer havzası üzerine yaptığı çalışmasında;

Göksun-Engizek Dağları yörelerindeki birimlerin stratigrafik istiflenmelerinin ve

tektonik paketlenmelerinin ayrıntılı olarak çalışılmasını çok zor olarak belirtmiştir.

Yazar Göksun-Engizek Dağları yöreleriyle ilgili sütun kesitinde Salyan

Formasyonu’nun yaşını sadece stratigrafik özelliklerine bakarak Oligosen olarak

göstermiştir.

Yiğitbaş (1989), Engizek Dağı (Kahramanmaraş) dolayındaki tektonik birliklerin

petrolojik olarak incelemesine dayalı çalışmasında, Salyan Formasyonu’nun bir

bölümüne karşılık gelen Atlık kireçtaşını, içerdiği Orbulina sp., Globigerina sp.,

fosillerine dayanarak Orta Miyosen olarak yorumlamıştır.

Dizer (1991), Kahramanmaraş’ın kuzeyinde doğu-batı doğrultulu Ahır Dağı ve

Süleymanlı İlçesi yöresinde yapmış olduğu çalışmada, planktik ve bentonik foraminifer

biyozonlarını tanımlayarak Langiyen ve Serravaliyen katlarına ilişkin biyostratigrafik

bir çalışma gerçekleştirmiştir.

Yılmaz vd. (1992), Uzunyayla ile Berit Dağı arasında yeralan sahanın jeolojik amaçlı

yorumunda, Salyan Formasyon’unu irdeleyerek, Polat (1970)’ın Jura-Kretase olarak

5

Page 13: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

yorumladığı formasyonu, asıl hamuru kireçtaşı olan filiş birimlerinden derlediği

foraminifer örnekleriyle Erken Miyosen’e dahil etmiştir.

Yılmaz vd. (1993), yine aynı yörede, tektonik birlikler tanımlayarak, allokton ve

otokton kaya türü toplulukları açıklamaya çalışmış, Göksun ofiyolitlerinin güneyden

kuzeye doğru devinerek Geç Maastrihtiyen öncesinde yerleştikleri ve allokton bir

konum kazandıkları sonucunu da çıkarmışlardır. Kuzey ve güneydeki allokton kaya türü

topluluklarının üzerine Üst Maastrihtiyen yaşlı birimlerin uyumsuzlukla geldiğini, bu

kaya türleri üzerine de Eosen yaşlı çökel ve volkanik kayaçların açılı uyumsuzlukla

yeraldıklarını gözlemişlerdir. Yörede daha eski tüm birimlerin üzerine, Alt Miyosen

yaşlı denizel, Orta-Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı karasal çökellerin de açılı uyumsuzlukla

geliştiğini ortaya koymuşlardır.

Baydar ve Yergök (1996), Güneydoğu Anadolu kenar kıvrım kuşağı, Amanos Dağları

kuzeyi ve Doğu Toroslar’ın jeolojisi kapsamındaki çalışmalarında, bölgede diğer tüm

birimler üzerinde açılı uyumsuzlukla yeralan transgresif özellikli Miyosen örtü

sedimanlarını, Salyan Formasyonu’nun da bir bölümüne karşılık gelen, Erken Miyosen

yaşlı Zeytin, Orta Miyosen yaşlı Yenicekale, Geç Miyosen yaşlı Ahmetcik ve Saraycık

Formasyonları kapsamında değerlendirmiştir. Pliyosen’i bölgede Gölbaşı formasyonu,

Kuvaterneri de taraça ve yamaç molozu özellikleriyle tanımlamışlardır.

Derman vd. (1996), Kahramanmaraş’ın kuzeyinde Maraş Miyosen havzası olarak

adlandıran bölgede yapılan çalışmasında, yöredeki Tersiyer havzasının yaşadığı,

tektonizmayla ilişkili olarak bunun sedimantasyon ve basen gelişimi üzerindeki

etkilerini incelemiş, Geç Eosen’den Burdigaliyen’e kadar olan çökel havza gelişiminde

genel olarak üste doğru sığlaşan bir istif oluştuğunu ortaya koymuştur.

Parlak et al. (2004), Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağı üzerindeki birliklerin

konumları ve tektonik yerleşmelerini incelemiş, Göksun-Afşin arasındaki birliklerin

yapılarını Neotektonik açıdan açıklamaya çalışmıştır.

6

Page 14: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Robertson et al. (2004), Güney Türkiye’de Neotetis’in kapanmasına ilişkin izleri

araştırma amacına yönelik olarak, Misis-Andırın karmaşığını ele almış, Orta Tersiyer’de

gelişen melanj oluşumunu sedimanter kaya topluluğu içinden saptanan foraminifer

paleofaunasıyla birlikte karşılaştırarak incelemiştir.

7

Page 15: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

2. MATERYAL VE YÖNTEM

Çalışmanın paleontolojik örnekleri Molluska Dalının Pelecypoda ve Gastropoda

Sınıfına ait örneklerden oluşmaktadır. Araştırma M.T.A Genel Müdürlüğü Jeoloji

Etütleri Dairesi saha jeologları ile birlikte yapılan arazi çalışmaları ile başlatılmış olup

örneklerin toplanması, sistematik tayinleri, laboratuar çalışmaları, sonuçların

değerlendirilmesi ve yorumlanması ile de sonuçlandırılmıştır.

2.1 Arazi Çalışması

Teze ilişkin öncel çalışmalar arazi çalışmalarına başlanılmadan önce, bölgeyle ilgili

daha önce yapılmış olan çalışmalar ve jeolojik haritalar derlenerek zengin bir kaynakça

oluşturulmuş, inceleme alanının Neojen yaşlı birimleri saptanarak olası örnekleme

noktaları öngörülmeye çalışılmıştır.

2.2 Laboratuar Çalışması

Araştırmada, sonuca en sağlıklı biçimde ulaşabilmek için, ayrıntılı ve titiz bir çalışma

gerçekleştirilmiştir.

Araziden toplanan örnekler laboratuarda temizlenerek incelemeye hazır hale getirilmiş,

daha sonra, M.T.A kütüphanesi, Jeoloji Mühendisleri Odası kütüphanesi ile danışmanım

Prof. Dr. Güler Taner ve M.T.A Tabiat Tarihi Müzesi elemanı Dr. Yeşim İslamoğlu’nun

kütüphanesinden de yararlanılmıştır. Bu bağlamda örneklerin sistematik tayinleri ve

tanımlamaları danışmanımın denetiminde gerçekleştirilmiş, faunanın sistematik

sınıflandırılmasında Moore (1969) ve Wenz’den (1938-44) yararlanılmıştır. Sistematik

tanımlamaların ardından da paleofaunanın Tetis (Mediterranean) ve Paratetis

bölgelerindeki paleocoğrafik dağılımları incelenmiştir.

8

Page 16: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Tanımlaması yapılan örnekler, stratigrafik kesitler oluşturularak fauna topluluklarının

paleocoğrafik ve paleobiyocoğrafik yayılımları da göz önünde bulundurularak, Neojen

stratigrafisiyle korele edilebilen katlara yerleştirilmiştir.

Son olarak, örneklerin fotoğraf çekim ve baskı aşaması gerçekleştirilmiş, fotoğrafların

dijital makineyle en iyi sonuç alınabilecek bir düzeyde çekilebilmelerine özen

gösterilmiştir. Uygun fotoğraflar seçilerek bilgisayar ortamına aktarılmış, sistematik

sıraya göre levhalar oluşturulmuştur.

2.3 Sonuçların Değerlendirilmesi ve Yorumlanması

Göksun ve Elbistan İlçeleri arasında gerçekleştirilen arazi çalışmalarıyla elde edilen

Molluska faunasına ait türler paleontolojik özellikleri değerlendirilerek saptanmış;

paleocoğrafik, paleobiyocoğrafik ve stratigrafik özelliklerinden de yararlanılarak ilgili

katları ortaya konmuştur.

9

Page 17: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

3. ARAŞTIRMA BULGULARI

3.1 Genel Jeoloji

3.1.1 Göksun-Elbistan arası

Güneydoğu Anadolu kenar kıvrım kuşağı ve Doğu Toroslar’ın güneyinde kalan çalışma

alanı, Arabistan levhası ile Anadolu levhasının kesin sınırlarının belirlendiği bir hat

üzerindedir (Şekil 3.1). Yörede yer alan birimlerin tabanını, Göksun ofiyolitleri

oluşturmaktadır. Genelde, Keban-Malatya metamorfitlerinin altında tektonik pencereler

halinde yer alan Göksun ofiyolitleri, eksiksiz bir diziyle temsil edilmektedir (Şekil 3.2).

Genel olarak alttan üste doğru serpantinit ve peridotit, katmanlı gabro, izotrop gabro,

levha dayk kompleksi ve volkano-tortul özelliğinde kayaçlardan oluşan istif yer yer

kuzeydoğu-güneybatı uzanımlı granitoyidler tarafından kesilmektedir (Yılmaz vd. 1993,

Parlak et al. 2004). Bu birimler üzerinde Neokomiyen (Valanjiniyen) yaşlı Elbistan

ensimatik ada yayı volkanoklastik çökelleri (spilitik bazalt, bazaltik andezit, aglomera,

dasit, alkali riyolit ve derin deniz pelajik çökelleri) bulunmaktadır (Tarhan 1984, 1985,

Parlak et al. 2004, Robertson et al. 2004). Göksun ofiyolitleri ve ada yayı istifi üzerine

nap konumlu Keban-Malatya metamorfik birimi gelmektedir (Perinçek and Kozlu 1984,

Tarhan 1986, Yılmaz vd. 1997).

Göksun ile Elbistan arasında kalan bölgede, levha dayk karmaşığı ile Elbistan ensimatik

ada yayı istifini ve bunları nap olarak üzerlemiş Keban-Malatya metamorfiklerini

birlikte kesen asidik bileşimli plütonik kayalar yer almaktadır (Tarhan 1984). Bölgede

ayrıca, asit plütonik kayaçlar ve bunların kesmiş olduğu tüm birimleri birlikte kesen,

farklı kalınlıklarda, yeşil şist fasiyesinde metamorfizmaya uğramış, koyu siyah ve bazik

bileşimli izole diyabaz daykları da tanımlanmıştır (Tarhan 1986). Tarhan’ın (1986)

Afşin magmatizması kapsamında incelediği kayatürü topluluğuna, Yılmaz vd. (1993),

intrusif nitelikte olan tüm granitoyidleri tanımlamak amacına yönelik olarak Esence

Granitoyidleri adını önermişlerdir.

10

Page 18: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Bölgede yüzeyleyen allokton kaya birimleri (Göksun ofiyoliti, ada yayı çökelleri ve

Keban-Malatya metamorfitleri) ve bu birimlerden türeyen detritikleri de içine alarak,

Üst Kretase-Paleosen yaşlı kireçtaşı bloklarını da kapsayan, olistostromal bir kayatürü

topluluğu özelliğini gösteren Ericek Formasyonu açısal uyumsuzlukla otokton olarak

yer alır (Baydar 1989, 1996). Daha önce Tarhan (1982, 1984) tarafından Erçene

formasyonu ve Fındık formasyonu olarak adlandırılmış birimlerin bir bölümüne karşılık

gelen Ericek Formasyonu Eosen yaşında olup, genel olarak yeşilimsi ve morumsu, yer

yer alacalı, katmansız ya da çeşitli kalınlıklarda katmanlı, başlıca epiklastik ve

piroklastik kayalar, spilitleşmiş lavlar, türbitidik özellikler sunan ince kırıntılı kayalar,

kalkarenit marn gibi kaya türlerini kapsar (Yılmaz vd. 1997, Parlak et al. 2004,

Robertson et al. 2004).

Ericek Formasyonu’nun üzerine açılı uyumsuzlukla Miyosen yaşlı Salyan Formasyonu

gelmektedir. Formasyon filişel karakterde olup, birbirleriyle ardalanmalı ve geçişli

kumtaşı, kireçtaşı, kalkarenit ve marn içeren kaya birimlerinden oluşmaktadır ve yer yer

Jura-Kretase yaşlı Andırın kireçtaşı bloklarını da içermektedir. Çalışma alanında

yüzeyleyen tüm formasyonlar üzerine kumtaşı, kiltaşı, marn, gölsel kireçtaşı, tüfit,

çamurtaşı ve yer yer kömür düzeylerinden oluşan Pliyosen yaşlı birimler (Ahmetçik

Formasyonu), açılı uyumsuzlukla gelmektedir (Staesche 1972, Lütting and Steffens

1976, Tarhan 1986, Yılmaz vd. 1997).

11

Page 19: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 3.1 Çardak-Göksun arası jeoloji haritası (Tarhan 1985’den düzenlenerek alınmıştır)

12

Page 20: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 3.2 Göksun-Elbistan bölgelerinin genelleştirilmiş ölçeksiz stratigrafi kesiti (Tarhan 1986 ve Yılmaz vd. 1997’den geliştirilerek alınmıştır)

13

Page 21: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

4. ÇALIŞMA BÖLGESİNİN STRATİGRAFİSİ

4.1 Çardak Çevresi Miyosen Stratigrafisi

4.1.1 Salyan Formasyonu

Formasyon Çardak Beldesinin güney ve güneybatısında Ericek, Salyan, Ahmetçik,

Saraycık ve Karaahmet Köyleri dolaylarında yüzeylenmekte olup tip kesit yeri, Salyan

Köyü’nden güneye Ahmetçik Köyü’ne giden yol yarması üzerindedir (Şekil 4.1).

Formasyon, Salyan Köyü’nden başlayıp güneyde Ahmetçik Köyü dolayında Salyan

Deresi mevkiine kadar uzanım gösterir. Genel olarak filiş karakterli olan birim, çalışma

alanında Eosen yaşlı Ericek Formasyonu üzerinde açılı uyumsuz olarak yeralmaktadır.

Yaklaşık kalınlığı 120 m. olan formasyon, bazı alanlarda volkanikler üzerinde de

uyumsuzdur (Yılmaz vd. 1992).

Yaygın olarak kumlu-killi kireçtaşı, neritik kireçtaşı, kiltaşı, marn ve seyrek olarak

çakıltaşından oluşan birim, ilk kez Tarhan (1982) tarafından Salyan Formasyonu olarak

adlandırılmıştır. Ayrıca benzer kaya türü topluluğu Zeytin formasyonu (Baydar 1989)

olarak da isimlendirilmiştir. Diğer taraftan birim Atlık Kireçtaşı’nın (Gözübol ve

Gürpınar 1980, Yiğitbaş 1989) bir bölümüne karşılık olarak düşünülmektedir.

Birim, taban çakıltaşlarıyla başlamakta, üste doğru kumlu-killi kireçtaşı, neritik

kireçtaşı, marn ve kiltaşlarının düzenli şekilde ardalanmasıyla devam etmektedir.

Ardaşım içersinde bitki kırıntıları ve izleri de dikkati çekmektedir. Birim ayrıca oldukça

kıvrımlı bir yapıya da sahiptir. Kumlu-killi kireçtaşları; sarı, kahve renkli genellikle

ince-orta tabakalı, yer yer kalın tabakalı (1-1,5 m.), bol kırıklı, çatlaklı, kalsit damarlıdır

ve bol Pelecypoda kavkılarının yanı sıra oygu izlerine de rastlanmaktadır. Sarı, kahve

veya boz renkli olan kumtaşı birimi genellikle orta-kalın tabakalı, yer yer ince tabakalı,

kırıklı ve çatlaklı, kalsit damarlı dağılgan bir yapıdadır. İçersinde bol bitki kırıntıları ve

Pelecypoda kavkı izleri bulunmaktadır. Tabaka taban ve tavan yapılarının da bol oranda

izlendiği kumtaşında dolgu izlerine de rastlanmıştır. Masif yapılı neritik kireçtaşları

14

Page 22: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

sarı, krem ve gri renkli olup, bol kırıklı ve çatlaklı bir yapı gösterir. Killi ve neritik

kireçtaşları bol miktarda mercan ve Pelecypoda kavkılarınca zengindir (Yılmaz vd.

1992, 1997).

Çalışma alanında yapılan daha önceki çalışmalarda, Salyan Formasyonu’nun yaşının

formasyona olistolit olarak dahil edilen gri, bej renkli kireçtaşı ve filiş birimleri Jura –

Kretase olarak yaşlandırılmıştır (Polat 1970). Daha sonra Salyan Formasyonu’nun asıl

hamurunu oluşturan kireçtaşı ve filiş düzeylerinden alınan fosil örneklerinden saptanan;

Globigerinoides trilobus (Reuss), Praeorbulina transitoria (Blow), Praeorbulina sıcana

(de Stafani), Globorotalia obesa (Bolli), Globigerina sp., Miogypsina sp., Amphistegina

sp., gibi foraminifer cins ve türlerine dayanılarak formasyon Erken Miyosen olarak

kabul edilmiştir (Yılmaz vd. 1992).

Şekil 4.1 Ölçülü stratigrafi kesit yerlerini gösteren harita (Yılmaz vd.1997)

15

Page 23: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

5. ÇALIŞMA BÖLGESİNDE YAPILAN ÖLÇÜLÜ STRATİGRAFİ KESİTLERİ

5.1 Salyan Dere Ölçülü Stratigrafi Kesiti 1 (A-A,)

Kesit 1/25 000 ölçekli L 37 d 4 paftasında Ahmetçik Köyü’nün güneybatısında kalan

eski Salyan Deresi yatağının batı kanadında; X 1: 11 008 m ve Y 1: 94 450 m

koordinatlarıyla başlayıp, X 2: 10 988 m ve Y 1: 94 300 m koordinatlarıyla sona

ermektedir. Kesitin kalınlığı yaklaşık 28 m olup, formasyonun 0-28 metrelik kısmına

karşılık gelir. Formasyonun, Ericek Formasyon’unun üst kesimlerinde yeralan türbiditik

özellikteki ince kırıntılı kayalar ve killi kireçtaşı gibi kayatürleri üzerine açılı

uyumsuzlukla yer aldığı saptanmıştır (Şekil 5.1).

Kumlu killi kireçtaşı, neritik kireçtaşı, marn, kumtaşı ve kiltaşlarının düzenli olarak

aradalanışı birimin özelliğini oluşturur. Kesitin 0-3 metreler arasındaki, kumlu-killi

kireçtaşlarından; Mactra (Mactra) corallina (Linne) türünün varlığı saptanmıştır. Bu

birim üzerine uyumlu olarak gelen 6,5- 11 metreler arasındaki killi kireçtaşlarında 50-

60 cm kalınlığında üst üste kavkı yığınağı özelliğindeki (Şekil 5.2) kalın ve iri kabuklu

Crassostrea gryphoides (Schlotheim) türünün yanı sıra, Tellina (Peronidia) sacyi

(Cossman ve Peyrot) ve Pitar (Pitar) rudis (Poli) örnekleri de tanımlanmıştır. Kesitin

21-28 metreleri arasındaki, killi kireçtaşı ve neritik kireçtaşı birimlerinde; yine 30-40

cm lik bir kavkı yığınağı özelliğindeki tabakada Crassostrea gryphoides (Schlotheim)

ve Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck) örnekleri tespit edilmiştir.

16

Page 24: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 5.1 Salyan Dere ölçülü stratigrafi kesiti 1 (A-A,)

17

Page 25: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 5.2 Crassostrea gryphoides (Schlotheim) kavkı yığışımlarının arazi ve şekil görüntüsü

5.2 Salyan Dere Ölçülü Stratigrafi Kesiti 2 (B-B,)

Kesit 1/25 000 ölçekli L 37 d 4 paftasında Ahmetçik Köyü’nün güneybatısında kalan

eski Salyan Deresi yatağının bitimiyle, Ahmetçik Köyü yol ayrımının batısında kalan

kısımda; X 1: 10 800 m ve Y 1: 94 050 m koordinatlarıyla başlayıp, X 2: 10 750 m ve Y

2: 93 900 m koordinatlarıyla sona ermektedir. Kalınlık 34 metredir. Formasyonun 0-34

metrelik kısmına karşılık gelir. Formasyonun üzerinde yeraldığı temel kayaçlar tam

olarak gözlenememektedir (Şekil 5.3).

Kumlu killi kireçtaşı, neritik kireçtaşı, marn ve kumtaşlarının düzenli olarak

aradalanmasından oluşmuştur. Kesitin 0-4 metreleri arasında yeralan killi

kireçtaşlarında; Lutraria primipara (Eichwald), 4-12 metreler arasındaki, neritik

kireçtaşlarında; Sponiodontella intermedia (Andrussov), 12-17,5 metreler arasındaki

kumtaşlarında; Lutraria primipara (Eichwald), Arca (Arca) cardiiformis (Basterot), 23-

28 metreler arasındaki neritik kireçtaşlarında, Strombus coronatus compressonana

(Sacco), 28-34 metreler arasında ise, kumtaşlarında Trochus (Gibbula)

pesudomaeoticus (Kolesnikov) türleri tanımlanmıştır.

18

Page 26: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 5.3 Salyan Dere ölçülü stratigrafi kesiti 2 (B-B,)

19

Page 27: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

6. SİSTEMATİK PALEONTOLOJİ

Çalışma bölgesinden saptanan Pelecypoda Sınıfının sistematiği Moore’a (1969),

Gastropoda Sınıfının sistematiği ise Wenz’e (1938-1944) göre yapılmıştır.

Sınıf GASTROPODA Cuvier 1797

Alt Sınıf PROSOBRANCHİA Milne Edwards 1848

Ordo Archaeogastropoda Theile 1925

Üst Familya Trochacea Rafinesque 1815

Familya Trochidae Rafinesque 1815

Alt Familya Trochinae

Cins Trochus Linne 1758

Trochus (Gibbula) pseudomaeoticus (Kolesnikov 1931)

Levha : 1, Şekil: 1-4

1959 Trochus (Gibbula) pseudomaeoticus Kolesnikov, Zhizhcenko, s. 239-240, lev. 15,

sek. 9-11.

1993 Gibbula (Colliculus) pseudomaeotica (Kolesnikov), Iljina, s. 28, lev. 2, şek. 10-

12.

Tanımlama: Kavkı küçük orta büyüklükte, kısa konik, son turun tüm yüksekliğe oranı

½’dir. Tur sayısı 5-6, turlar basamak şeklinde muntazam büyümüş, stür çizgileri sığ, her

turda spiral çizgiler bulunmakta, son tur geniş yuvarlak, ağız ovale yakındır.

Ölçüler: En küçük En büyük

Kavkı yüksekliği 9 mm 13 mm

Kavkı genişliği 7 mm 10 mm

Son tur yüksekliği 4 mm 5,2 mm

20

Page 28: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Benzeyiş ve farklar: İlk verilen literatürdeki örneklere tümüyle uygun olup, Iljina

(1993)’de tanımlanan cins ve alt cinsten, örneklerimizin daha küçük konik formda

olması ve son turun daha muntazam geniş yuvarlak yapısıyla ayrılır.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Doğu Paratetis bölgesinde Rusya ve Kırım’da

Orta Miyosen’ de bulunmuştur.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 5 nolu numune noktası, 28-

32 metreleri arasında, kumtaşı biriminde saptanmıştır.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Ordo Mesogastropoda

Üst Familya Strombacea

Familya Strombiidae Swainson 1840

Cins Strombus Linne 1758

Strombus coronatus compressonana Sacco 1893

Levha: 1, Şekil: 5-6

1893 Strombus coronatus var. compressonana Sacco, c. 14, s. 12, lev. 1, şek. 26.

1946 Strombus coronatus Defrance, Stchepinsky, s. 144, lev. 37, şek. 32-33.

1958 Strombus coronatus var. compressonana Sacco, Erünal-Erentöz, s. 38, lev.5, şek.

2-3.

2003 Strombus coronatus compressonana Sacco, İslamoğlu ve Taner b, s. 47-48, lev. 3,

şek. 2 a-b.

Tanımlama: Kavkı kalın, orta büyüklükte, geniş-konik biçimli, 4-5 turlu, spir çok kısa

ve basık, stür çizgileri sığ, son tur stür çizgisinden itibaren yataya yakın başlar ve iri

granüllerden sonra, konik form alır, ağız tam olarak görünmemektedir.

21

Page 29: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Ölçüler:

Kavkı yüksekliği 40 mm

Benzeyiş ve farklar: Literatürdeki örneklere tümüyle benzerlik göstermektedir.

Stchepinsky (1946) da gösterilmiş olan Strombus coronatus Defrance türünün son turu

uzun konik şeklindedir. Strombus coronatus compressonana alt türünde ise son tur daha

basık koniktir.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis’de İtalya’nın Piemonte havzasında

Pliyosen’de, Türkiye’de Antalya Miyosen havzasında Erken Tortoniyen’de, ve Antakya

Samandağ’da Geç Pliyosen’de yaygındır.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 4 nolu numune noktası, 23-

28 metreleri arasında, neritik kireçtaşlarında bulunmuştur.

Stratigratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen

Sınıf BIVALVIA Linne, 1758 (Buonanni 1681)

Alt Sınıf PTERIOMORPHIA Beurlen 1944

Ordo Arcoida Stoliczka 1871

Üst Familya Arcacea Lamarck 1809

Familya Arcidae Lamarck 1809

Alt Familya Anadarinae Reinhart 1935

Cins Anadara Gray 1847

Alt Cins Anadara Gray 1847

Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck 1819)

Levha: 1, Şekil: 7-8

1870 Arca diluvii Lamarck, Hoernes, s. 333, lev. 44, şek. 3-4.

22

Page 30: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

1898 Anadara diluvii (Lamarck), Sacco, c. 26, s. 20-22, lev. 4, şek. 7-12.

1914 Arca (Anadara) diluvii Lamarck, Cossmann ve Peyrot, s. 140, lev. 8, şek. 3-6; lev.

10, şek.53.

1918 Arca diluvii, Lamarck, s. 45, lev. 30, şek. 192-199; lev. 31, şek. 198-205.

1952 Arca (Anadara) diluvii Lamarck, Lecointre, s. 60.

1954 Arca (Arca) diluvii Lamarck, Csepreghy – Meznerics, s. 63.

1959 Arca (Anadara) diluvii (Lamarck), Anderson, s. 81, lev. 13, şek. 6a-c.

1960 Anadara diluvii (Lamarck), Kojumdgieva ve Strachimirov, s. 61, lev. 19, şek. 9-

10.

1960 Anadara diluvii (Lamarck), Svagrovsky, s. 44-45, lev. 2, şek. 4.

1963 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Malatesta, s. 221, lev. 11, şek. 10.

1963 Arca (Arca) diluvii Lamarck, Venzo ve Pelosio, s. 139, lev. 42, şek. 6-9.

1965 Anadara diluvii (Lamarck), Nevesskaja, s. 113, lev. 1, şek. 3.

1966 Arca (Arca) diluvii Lamarck, Palla, s. 412, lev. 18, şek. 5a-b.

1968 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Ilıescu ve diğ., s. 78, lev. 3, şek. 4.

1968 Arca (Anadara) diluvii (Lamarck), Symeonidis ve Konstantinidis, s. 677, lev. 74,

şek. 2-3.

1969 Arca (Anadara) diluvii diluvii (Lamarck), Dermitzakis, s. 397, lev. 71, şek. 9-9a.

1969 Anadara diluvii (Lamarck), Hinsch, s. 366.

1973 Anadara diluvii Lamarck, Baldi, s. 166, lev. 3, şek. 23-25.

1973 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Ctroky ve diğ., s. 464, lev. 2, şek. 11-13.

1974 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Freneix ve diğ., s. 62, lev. 1, şek. 1a-b.

1975 Anadara diluvii Lamarck, Baldi ve Steininger, s. 342.

1979 Anadara (s.s) diluvii (Lamarck), Kaynak, s. 123, lev. 1, şek. 11-13.

1984 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Martinell ve diğ., lev. 4, şek. 1-2.

1987 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Freneix ve diğ., s. 12, lev. 1, şek. 9.

1988 Anadara (A.) diluvii (Lamarck), Brambilla ve Lualdi, s. 20, lev. 1, şek. 5a-b.

1988 Anadara diluvii (Lamarck), Schütt, s. 150, lev. 2, şek. 21.

1993 Anadara diluvii (Lamarck), Nevesskaja, s. 56-57, lev. 6, şek. 23-25.

2002 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Lacour ve diğ., s. 650-651, lev. 5, şek. D.

2003 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), İslamoğlu ve Taner, s. 4, lev. 1, şek. 1.

2003 Anadara diluvii (Lamarck), Mandic ve Harzhauser, s. 100, lev. 2, şek. 3.

23

Page 31: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

2004 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), İslamoğlu, s. 32-33, lev. 1, şek. 2.

Tanımlama: Kavkı orta boy, yamuğa yakın dikdörtgen şeklinde, ön kenar muntazam

yuvarlak, arka kenar çengelden itibaren düz başlamış ve paleal kenarda uzamış olarak

birleşik durumdadır. Paleal kenar düz ve çentiklidir. Çengel ortaya kıvrık ve öne dönük,

kardinal saha uzamış üçgen biçiminde, kardinal çizgi üzerinde çentikler mevcut, kavkı

üzerinde çok sayıda ışınsal kotlar bulunmaktadır.

Ölçüler:

Kavkı yüksekliği 17 mm

Kavkı genişliği 35 mm

Kavkı kalınlığı

(Tek kapak) 12 mm

Benzeyiş ve farklar: Belirtilen kaynakçalarda verilen örneklere tam bir uyum gösterir.

Boyut ve üzerindeki ışınsal kotlar bakımından özellikle Hoernes (1870) ve Sacco’da

(1898) gösterilmiş olan şekillere tamamen benzerdir. Anadara (Anadara) diluvii

pertransversa Sacco alt türünden, tepe bölgesinin daha basık şekilde gelişmiş olmasıyla

ayrılır.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 3 nolu numune noktası, 21-

28 metreler arasında, killi ve neritik kireçtaşlarında saptanmıştır.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis (Mediterranean)’in etkin olduğu

bölgelerde İtalya, Belçika ve Portekiz’de Tortoniyen’de, Fransa ve Fas’da Geç

Burdigaliyen’de, Kuzey Afrika’da Akitaniyen-Burdigaliyen’de, Sicilya’da Pliyosen’de

ve genel olarak tüm Akdeniz’de Pliyosen-Kuvaterner’de; Merkezi Paratetis Bölgesin’de

Viyana havzasında Karpasiyen-Badeniyen’de, Romanya, Bulgaristan ve Polonya’da

Badeniyen’de (Studencka 1986), Slovakya’da Eggenburgiyen’de, Macaristan’da Erken

Badeniyen’de; Doğu Paratetis Bölgesi olarak ise, Türkmenistan’da Tarkaniyen ve

Çokrakiyen’de, Gürcistan’da Sakaruliyen ve Erken Konkiyen’de (Iljina 2003). Batı

24

Page 32: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Ukrayna ve Kuzey Moldavya’da Çokrakiyen-Konkiyen’de, Türkiye’de Antalya

çevresinde Erken Tortoniyen’de yayılım göstermiştir.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Alt Familya Arcinae Lamarck 1809

Cins Arca Linne 1758

Alt Cins Arca Lamarck 1809

Arca (Arca) cardiiformis Basterot 1825

Levha: 1, Şekil: 9 1914 Arca (Anadara) cardiiformis Basterot, Cossmann ve Peyrot, s. 154, lev. 8, şek. 17-

21.

1958 Arca (Arca) cardiiformis Basterot, Erünal-Erentöz, s. 139, lev. 22, şek. 11-11a..

Tanımlama: Elimizde bir adet olan sağ kapak mevcuttur. Kavkı oval, tepe bölgesi

şişkin, çengel öne yakın ve öne kıvrık, ön kenar kısa yuvarlak, paleal kenarla birleşmesi

muntazam, arka kenar çengelden itibaren düz inerek paleal kenarla köşeli birleşmiş

durumda, paleal kenar uzunca yuvarlak, kabuk üzerinde 20 adet kot mevcuttur ve

birbirleriyle eşit aralıklar ile ayrılmışlardır.

Ölçüler:

Kavkı yüksekliği 15 mm

Kavkı genişliği 21 mm

Kavkı kalınlığı

(Tek kapak) 5 mm

Benzeyiş ve farklar: Gerek boyut olarak gerekse çengel ve üzerindeki kotların durumu

Erünal-Erentöz (1958) ile tam bir benzerlik göstermektedir.

25

Page 33: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 3 nolu numune noktası, 17,5

-21 metreleri arasında, kumtaşlarında saptanmıştır.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesin’de Fransa’nın Akitan

havzasında Orta Miyosen’de ve Türkiye’de Adana çevresinde Tortoniyen’de yayılım

göstermiştir.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Ordo Pterioida Newell 1965

Alt Ordo Ostreina Ferussac 1822

Üst Familya Ostracea Rafinesque 1815

Familya Ostreidae Rafinesque 1815

Alt Familya Ostreinae Rafinesque 1815

Cins Crassostrea Sacco 1897

Crassostrea gryphoides (Schlotheim 1813)

Levha: 2, Şekil: 1-4

1904 Ostrea gryphoides Schlotheim var. gingensis Schlotheim, Dollfus ve Dautzenberg,

s. 465, lev. 49, şek. 1-5.

1904 Ostrea gryphoides Schlotheim var. crassissima Lamarck, Dollfuss ve

Dautzenberg, s. 465, lev. 50, şek. 1-5.

1952 Gryphaea gryphoides Schlotheim, Lecointre, s. 30, lev. 13, şek. 1-5.

1954 Ostrea gryphoides (Schlotheim), Korobkov, s. 197-198, lev. 83, şek. 2-3.

1955 Ostrea gryphoides (Schlotheim), Merklin ve Nevesskaja, s. 106-107, lev. 32, şek.

1-2.

1958 Ostrea gryphoides (Schlotheim), Azzaroli, s. 108, lev. 28, şek. 8.

1958 Ostrea gryphoides (Schlotheim), Erünal-Erentöz, s. 168-169, lev. 30, şek.3; lev.

31, şek. 3.

1967 Gryphaea (Crassostrea) gryphoides (Schlotheim), Tejkal ve diğ., s. 163.

26

Page 34: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

1971 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Freneix ve diğ., s. 23-27, lev. F, şek. 1,2a,b,

3a,b, 4a,b; lev. G, şek.1a,b, 2a,b, 3a,b; lev. H, şek. 1,2,3a,b,4,5.

1971 Crassostrea gryphoides Schlotheim, Steininger ve diğ., s. 431.

1973 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Ctroky ve diğ., s. 490-491.

1974 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Freneix ve diğ., s. 78, lev. 5, şek. 4a-b.

1980 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Laurain, s. 24-25, lev. 1, şek. 1-3.

1984 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Laurain, s. 76-77, lev. 4, şek. 4a-b.

1985 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Tanar., s.22, lev. 1, şek. 1-3.

1993 Crassostrea gryphoides Schlotheim, Nevesskaja, s.62, lev. 9, şek. 1-2; lev. 10,

şek. 1-4.

1998 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Pfister ve Wegmüller, s. 458, lev. 1, şek. 1-

5; lev. 2, şek. 1-4.

2002 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), Videt ve Neraudeau, s. 153, lev. 1, şek. 3a-

b.

2003 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), İslamoğlu ve Taner a, s. 9-10, lev. 3, şek.

1a-1b.

2005 Crassostrea gryphoides (Schlotheim), El-Hedeny, s. 720, lev. 1, şek. 1-7; lev. 2,

şek. 3-5; lev. 4, şek. 7-9.

Tanımlama: Kavkı çok iri ve uzun olup oldukça kalındır. Sol kapak üzeri katmerli

kalın halkalarla süslü, sağ kapak daha basık ve ve düzdür. Ligaman sahası belirgin,

silindir şeklinde oyuk ve uzun biçimli olup üzeri derin yatay şekilde bölmelerle

ayrılmış, kas izi iri ve arka kenara yakındır. Sağ kapağın ligaman sahası ortada geniş

çukurluk, yanlarda çıkıntı, sol kapakta buna karşılık gelecek şekilde ortada silindir

şeklinde uzun çıkıntı, yanlarda çukurluk şeklinde gelişmiştir. Sağ kapak sol kapaktan

çok daha büyük ve kalın gelişmiştir.

Ölçüler: En küçük En büyük

Sağ kapak

Kavkı uzunluğu 75 mm 105 mm

27

Page 35: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Kavkı genişliği 42 mm 50 mm

Kavkı kalınlığı 10 mm 20 mm

Sol kapak

Kavkı uzunluğu 100 mm 140 mm

Kavkı genişliği 60 mm 70 mm

Kavkı kalınlığı 20 mm 30 mm

Benzeyiş ve farklar: Sinonim listesinde verilen tüm örneklere benzer özellikler

göstermektedir. Özellikle Nevesskaja (1993) ve Freneix et al. (1971) örneklerine kavkı

şekil ve kas izinin duruşu bakımından çok benzerdir.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 nolu numune noktası, 6,5-

11 metreler arasındaki killi kireçtaşlarında ve 3 nolu numune noktası, 21-28 metreleri

arasında, killi kireçtaşı ve neritik kireçtaşı birimlerinde tespit edilmiştir.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesin’de, Fransa’nın Akitan ve Rhone

havzalarında, Akitaniyen-Geç Burdigaliyen’de, İtalya’da Geç Burdigaliyen, Tortoniyen,

Messiniyen ve Pliyosen’de, İspanya’da Sorbas Havzasında Messiniyen’de, Kuzey

Afrika’da ve Somali’de Erken Burdigaliyen’de, Afrika Kıtasının güneyinde Madagaskar

Adasın’da, denizel Pliyosen’de (Freneix et al. 1971); Merkezi Paratetis Bölgesin’de

Avusturya’da Eggenburgiyen ve Badeniyen’de, Macaristan’da Eggenburgiyen,

Otnangiyen ve Karpasiyen’de, Romanya ve Polonya’da Badeniyen’de (Studencka

1986); Doğu Paratetis Bölgesin’de ise, Türkmenistan ve Batı Kazakistan’da, Güneybatı

Avrasya’da Tarkaniyen’de, Türkiye’de Sivas ve Karaman bölgesinde Geç

Burdigaliyen’de, Antalya’da Langiyen’de, Adana ve Mersin’de Tortoniyen’de (Tanar

1985), görülmüştür.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Alt Sınıf HETERODONTA Neumayer 1884

Ordo Veneroida H.ve A. Adams 1856

28

Page 36: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Üst Familya Tellinacea de Blainville 1814

Familya Tellinidae de Blainville 1814

Alt Familya Tellininae de Blainville 1814

Cins Tellina Linne 1768

Alt Cins Peronidia Dall 1900

Tellina (Peronidia) sacyi Cossmann ve Peyrot 1909

Levha: 3, Şekil: 1-2

1909 Tellina (Peronidia) sacyi Cossm ve Peyr, Cossmann ve Peyrot, s. 243, lev. 9, şek.

- 15.

1958 Angulus (Peronidia) sacyi parvus Hölzl, s. 154, lev. 15, şek. 5.

1973 Tellina (Peronidia) sacyi Cossm ve Peyr, Ctroky ve diğ., s. 520, lev. 26, şek. 2-3.

1974 Tellina (Laciolina) sacyi Cossm ve Peyr, Moısescu ve Meszaros, s. 19, lev. 1, şek.

21-22.

2005 Tellina sacyi Cossm ve Peyr, Lesport ve Cahuzac, lev. 6, şek. 7-8.

Tanımlama: Kavkı sivrilmiş elips şeklinde, ön kenar muntazam kısa yuvarlak, arka

kenar çengelden itibaren düz ve eğik başlayarak kısa yuvarlanıp paleal kenar ile

birleşmiştir. Tepe bölgesi sivrilmiş, çengel ortaya yakın ön kenarda, az belirgin ve hafif

öne kıvrıktır.

Ölçüler: En küçük En büyük

Kavkı yüksekliği 22 mm 27 mm

Kavkı genişliği 34 mm 42 mm

Kavkı kalınlığı

(iki kapak beraber) 6 mm 8 mm

Benzeyiş ve farklar: Sinonim listesinde verilen örnekler ile uyum içindedir. Hölzl

(1958) tanımladığı alt türden, daha büyük ve paleal kenar daha düzgün gelişmiştir.

Moısescu ve Meszaros (1974)’da verilen alt cinsten ise ön kenarın daha uzun oluşu ve

29

Page 37: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

palael kenarın daha düzgün oluşu ile ayrılır. Özellikle Ctroky et al. (1973)’da vermiş

oldukları örnekler ile tam bir benzerlik gösterdiği için Lesport ve Cahuzac (2005)’da

kullanılmayan alt cins, bu çalışmada kullanılmıştır.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 nolu numune noktası, 6,5-

11 metreler arasındaki killi kireçtaşlarında bulunmuştur.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesi’nde Fransa’nın Akitan

havzasında Akitaniyen’de, Akitan havzasının kuzeyinde Burdigaliyen’de, Rhone

havzasında Akitaniyen-Burdigaliyen’de; Merkezi Paratetis Bölgesinde Romanya ve

Bulgaristan’da Ottnangiyen’de yayılım göstermiştir.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Üst Familya Veneracea Rafinesque 1815

Familya Veneridae Rafinesque 1815

Alt Familya Pitarinae Stewart 1930

Cins Pitar Römer 1857

Alt Cins Pitar Römer 1857

Pitar (Pitar) rudis (Poli 1795)

Levha: 3, Şekil: 3

1900 Pitar rudis (Poli), Sacco, c. 28, s. 19-20, lev. 4, şek. 22-25.

1958 Pitaria rudis (Poli), Erünal-Erentöz, s. 181, lev. 34, şek. 14

1960 Pitar (Pitar) rudis (Poli), Kojumdgieva ve Strachimirov, s. 55, lev. 17, şek. 8-9.

1965 Pitar (P.) rudis (Poli), Nevesskaja, s. 235, lev. 13, şek. 5.

1968 Pitar (Pitaria) rudis (Poli), Ilıescu ve diğ., s. 106, lev. 22, şek. 8.

1969 Pitar (P.) rudis (Poli), Hinsch, s. 367.

1980 Pitar (P.) rudis (Poli), Pavia, s. 223, lev. 3, şek. 4-8.

1982 Pitar (P.) rudis (Poli), Menesini ve Ughi, s. 738, lev. 2, şek. 15.

30

Page 38: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

1988 Pitar (P.) rudis (Poli), Brambilla ve Lualdi, s. 25, lev. 9, şek. 5a-b.

2003 Pitar (Pitar) rudis (Poli), İslamoğlu ve Taner a, s. 21, lev. 5, şek. 2.

Tanımlama: Kavkı orta büyüklükte, ince uzamış üçgen biçimli, tepe şişkin ve sivri, ön

kenar yüksek yuvarlak, arka kenar düz başlayarak paleal kenar ile yuvarlak birleşmekte,

paleal kenar kısa yuvarlak, çengel belirgin öne dönüktür. Kavkı üzerinde ışınsal kotların

izleri bulunmaktadır. Kavkı kalıp halinde olduğu için kenet sistemi görülememiştir.

Ölçüler:

Kavkı yüksekliği 35 mm

Kavkı genişliği 32 mm

Kavkı kalınlığı

(tek kapak) 3 mm

Benzeyiş ve farklar: Yukarıda belirtilen kaynaklardaki örnekler ile uyum içersindedir.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 nolu numune noktası, 6,5-

11 metreler arasındaki killi kireçtaşlarında bulunmuştur.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesin’de Fransa’nın Akitan ve Rhone

havzalarında Geç Burdigaliyen’de, İtalya’da Geç Burdigaliyen, Tortoniyen ve

Pliyosen’de, Hatay’da ve Fas’da Pliyosen’de; Merkezi Paratetis Bölgesin’de,

Avusturya’da Karpasiyen-Badeniyen’de, Macaristan, Almanya ve Bulgaristan’da

Badeniyen’de; Doğu Paratetis’de Tarkaniyen’de; Türkiye’de, Antalya çevresinde Geç

Burdigaliyen’de, görülmüştür.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Üst Familya Mactracea Lamarck 1809

Familya Mactridae Lamarck 1809

31

Page 39: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Alt Familya Mactrinae Lamarck 1809

Cins Mactra Linne 1767

Alt Cins Mactra Linne 1767

Mactra (Mactra) corallina (Linne 1767)

Levha: 3, Şekil: 4-5

1901 Mactra corallina (Linne), Sacco, c. 29, s. 22-23, lev. 5, şek. 20-22.

1901 Mactra corallina var. inflata Brn, Sacco, c. 29, s. 23, lev. 5, şek. 23.

1901 Mactra corallina var. atlantica B.D.D, Sacco, c. 29, s. 23, lev. 5, şek. 24.

1954 Mactra (Mactra) corallina Linne, Korobkov, s. 110-111, lev. 20, şek. 1.

1980 Mactra (Mactra) corallina Linne, Papp, s. 239, lev. 2, şek. 8.

Tanımlama: Kavkı orta kalınlıkta, üçgen-oval biçimli, tepe bölgesi hafif kabarık,

çengel öne dönük, ön ve arka kenarlar yay şeklinde gelişmiş, paleal kenarla oval bir

şekilde birleşir. Örnek kalıp halinde olduğu için kenet sistemi görülememiştir.

Ölçüler: En küçük En büyük

Kavkı yüksekliği 30 mm 40 mm

Kavkı genişliği 25 mm 43 mm

Kavkı kalınlığı

(tek kapak) 3 mm 5 mm

Benzeyiş ve farklar: Örneklerimiz sinonim listede verilen örnekler ile tamamen

benzerdir. Korobkov’un (1954) örneklerine göre, elimizdeki örneğin boyutları biraz

daha ufaktır.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 1 nolu numune noktası, 0-3

metreler arasında, kumlu-killi kireçtaşlarında saptanmıştır.

32

Page 40: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesin’de İtalya’da Geç Burdigaliyen,

Yunanistan’da Tortoniyen’de, Doğu Paratetis’de, Tarkaniyen’de görülmüştür.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Alt Familya Lutrariinae H.ve A. Adams 1858

Cins Lutraria Lamarck 1799

Lutraria primipara Eichwald 1850

Levha: 3, Şekil: 6-7

1859 Lutraria primipara Eichwald, Eichwald, lev. 6, şek. 15.

1955 Lutraria primipara Eichwald, Merklin ve Nevesskaja, s. 85, lev. 26 şek. 1-4.

Tanmlama: Kavkı orta şişkinlikte, uzamış ve oval biçimli, kapaklar yassı bir şekilde

şişkin, çengel küçük, ön kenarda yeralmakta ve öne dönük, ön kenar kısa, arka kenar

çengelden itibaren uzun gelişerek paleal kenarla yuvarlanarak birleşmekte, kavkı

üzerinde çok hafif konsantrik lameller mevcuttur.

Ölçüler: En küçük En büyük

Kavkı yüksekliği 19 mm 24 mm

Kavkı genişliği 40 mm 46 mm

Kavkı kalınlığı

(iki kapak beraber) 8 mm 10 mm

Benzeyiş ve farklar: Örnekler incelenen literatürdeki örneklere form olarak uymakla

birlikte, boyut olarak daha ufaktırlar.

33

Page 41: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 1 nolu numune noktası, 0-4

metreleri arasında, killi kireçtaşlarında ve 3 nolu numune noktası, 17,5 -21 metreleri

arasında, kumtaşlarında saptanmıştır.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Tetis Bölgesin’de Fransa’da Geç

Burdigaliyen’de, İtalya’da Geç Burdigaliyen ve Pliyosen’de, Merkezi Paratetis’de

Avusturya ve Macaristan’da Otnangiyen’de, Doğu Paratetis’de ise Tarkaniyen’de

görülmüştür.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

Üst Familya Leptonacea

Familya Kelliellidae Fischer 1887

Cins Sponiodontella Andrussov 1903

Sponiodontella intermedia (Andrussov 1889)

Levha: 3, Şekil: 8-9

1955 Sponiodontella intermedia (Andrussov), Merklin ve Nevesskaja, s. 84, lev. 23,

şek. 12-15.

1959 Sponiodontella intermedia (Andrussov), Zhizhcenko, s. 208, lev. 11, şek. 1-6.

1960 Lutetia (Davidaschvilla) intermedia Andrussov, Kojumdgieva ve Strachşmirov, s.

256, lev. 55, şek. 16-20.

1977 Sponiodontella intermedia (Andrussov), Özsayar, s. 48-49, lev. 5, şek. 7-8.

1993 Lutetia (Davidaschvilla) intermedia (Andrussov), Nevesskaja, s. 201, lev. 50, şek.

1-4.

Tanımlama: Kavkı yuvarlağa yakın formda ve tepe bölgesi şişkince, çengel çok sivri

tam ortada yer almaktadır. Ön ve arka kenarlar muntazam yuvarlak, paleal kenar kısa

yuvarlaktır.

34

Page 42: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Ölçüler: En küçük En büyük

Kavkı yüksekliği 8 mm 16 mm

Kavkı genişliği 10 mm 17 mm

Kavkı kalınlığı

(iki kapak beraber) 3 mm 6 mm

Benzeyiş ve farklar: Örneklerimiz sinonim listesinde verilen örnekler ile tam bir

benzerlik göstermektedir. Verilen son literatürdeki cins ve altcinsten, elimizdeki

örneklerin daha küçük ve çok daha yuvarlağa yakın formda olması ile ayrılır.

Bulunduğu yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 2 nolu numune noktası, 4-12

metreler arasında, neritik kireçtaşlarında tespit edilmiştir.

Paleocoğrafik ve stratigrafik yayılım: Doğu Paratetis Bölgesin’de Tarkaniyen’de

görülen tür, Türkiye’de de Sinop çevresinde Çokrakiyen’de yayılım göstermiştir.

Stratigrafik düzey: Alt Badeniyen=Tarkaniyen.

35

Page 43: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

7. SONUÇLAR

Elbistan ve Göksun İlçeleri arasında, Çardak Beldesi’nin güneybatısında yer alan,

Salyan Formasyonu’nda Pelecypoda sınıfına ait sekiz tür ve Gastropoda sınıfına ait iki

tür saptanmıştır. Saptanan bu türler sistematikte yerlerine konarak, stratigrafik düzeyleri

ve paleocoğrafik yayılımları açıklanmıştır.

Genel olarak neritik–killi kireçtaşlarından oluşmuş Salyan Formasyonu; Crassostrea

gryphoides (Schlotheim), Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck), Arca (Arca)

cardiiformis (Basterot), Tellina (Peronidia) sacyi (Cossm. ve Peyr.), Pitar (Pitar) rudis

(Poli), Lutraria primipara (Eichwald), Mactra (Mactra) corallina (Linne),

Sponiodontella intermedia (Andrussov) Pelececypoda faunası ve Trochus (Gibbula)

pseudomaeoticus Kolesnikov, Strombus coronatus compressonana (Sacco), gibi

Gastropoda türleri içermektedir.

Saptanan faunanın Tetis (Mediterranean) ve Paratetis bölgelerindeki stratigrafik

yayılımları takip edildiğinde, Erken Miyosen’den Orta Miyosen ortasına kadar yayılım

gösterdiği anlaşılmaktadır (Çizelge 7.2-7.6). Her iki bölgeye ait katlar

karşılaştırıldığında (Çizelge 7.1) eş zamanlı yayılım gösterdiği ortaya çıkmaktadır.

Saptanan faunanın Tetis ile Merkezi ve Doğu Paratetis Bölgelerindeki yayılımları

incelendiğinde Pitar (Pitar) rudis’in Merkezi Paratetis’de sadece Badeniyen’de

(Çizelge 7.4) ve Doğu Paratetis’de Tarkaniyen’de (Çizelge 7.5), Crassostrea

gryphoides aynı şekilde Merkezi Paratetis’de Badeniyen’de (Çizelge 7.4), Doğu

Paratetis’de Tarkaniyen’de ve Çokrakiyen’de (Çizelge 7.5), Lutraria primipara’nın

Doğu Paratetis’de Tarkaniyen’de, Mactra (Mactra) corallina’nın ve Sponiodontella

intermedia’nın aynı şekilde Doğu Paratetis’de Tarkaniyen’de yayılım gösterdiği

görülmektedir (Çizelge 7.5). Bu türler Tetis Bölgesinde de görülmektedir (Çizelge 7.2)

ancak topluluk daha çok Geç Burdigaliyen ve onunla eş zamanlı olan Merkezi

Paratetis’e ait Otnangiyen ve Karpasiyen’de de mevcuttur.

36

Page 44: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Gastropoda sınıfından Trochus pseudomeoticus ise sadece Doğu Paratetis’de

Tarkaniyen’de görülmektedir (Çizelge 7.6). Erken Burdigaliyen’de Doğu ve Merkezi

Paratetis, Hint Pasifik Okyanusu ile bağlantıda olduğundan Mollusk faunası bu

alanlarda sirkülasyon göstermektedir (Şekil 7.1). Elde ettiğimiz faunamız ise bu

sirkülasyonu işaret etmemektedir (Rögl 1999, Şekil 5). Bu nedenle Erken

Burdigaliyen’e ait olduklarını düşünmemekteyiz. Geç Burdigaliyen’de ise Merkezi ve

Doğu Paratetis birbirleri ile bağlantıda değildir (Şekil 7.2) (Rögl 1999, Şekil 7). Güney

Anadolu’nun sınırlı bir kısmı Mediterranean (Tetis)‘in etkisindedir (Şekil 7.3) (Rögl

1999, Şekil 8). Bizim örneklerimiz içerisinde ise gerek Badeniyen ve gerekse

Tarkaniyen’de karakteristik olan fauna mevcuttur. Örneğin Pitar (Pitar) rudis,

Crassostrea gryphoides, Lutraria primipara, Mactra (Mactra) corallina, Trochus

pseudomeoticus.

Esasen Orta Miyosen’in başlamasıyla Mediterranean (Tetis), Merkezi ve Doğu

Paratetis’de denizel fasiyesler yaygın olup her üç bölge birbirleri ile bağlantıdadır (Şekil

7.3). Preorbulina cinsinin görülmesi ile Orta Miyosen başlamaktadır ve adı geçen cins

Tetis, Merkezi Paratetis ve Doğu Paratetis’de olmak üzere tüm denizlerde yaygındır

(Rögl 1998).

Çalışma Bölgemizde önceki çalışmalarda da belirtildiği gibi (Yılmaz vd. 1992)

Preorbulina transitoria, Preorbulina scana Langiyen’nin başladığını gösteren zon

fosildir (M5-a) (Berggren vd. 1995). Bu sonuç da faunadan elde ettiğimiz verileri

desteklemektedir. Ancak Pelecypoda ve Gastropoda sınıfına ait olan örneklerimiz

Langiyen’den çok onunla eşzamanlı olan Erken Badeniyen=Tarkaniyen çağına aittir. Bu

nedenle Salyan Formasyonu’nun yaşının Erken Badeniyen=Tarkaniyen olması gerektiği

kanısındayız.

Önceki çalışmalarda değinildiği gibi formasyonun yaşı Erken Miyosen değildir.

37

Page 45: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Çizelge 7.1 Geç Eosen’den Geç Miyosen’e kadar jeokronolojik ve biyostratigrafik zaman cetveli (Harzhauser et al. 2002)

38

Page 46: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 7.1 Kapalı olan Akdeniz ve Merkezi Paratetis bölgelerinin, Erken Burdigaliyen’de

Slovenya koridoru ile tekrar açılması. Doğu, Merkezi Paratetis ve Hint-Pasifik okyanusları arasında sağlanan sirkülasyon (Rögl 1999, Şekil 5).

39

Page 47: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 7.2 Burdigaliyen sonunda Paratetis bölgesinin batısında meydana gelen

karasallaşma. Merkezi Paratetis ile Akdeniz az bir alanda bağlantıdadır (Rögl 1999, Şekil 7).

40

Page 48: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Şekil 7.3 Hint okyanusunun kısa bir süreliğine tekrar açılması ve Hint-Pasifik

bağlantısının kurulması. Mediterranean ve Paratetis’de meydana gelen transgresyon (Rögl 1999, Şekil 8).

41

Page 49: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

42 42

Page 50: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Çizelge 7.3 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Türkiye’deki yayılımı

43

Page 51: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

44 44

Page 52: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Çizelge 7.5 Salyan Formasyon’ununda saptanan Bivalvia Sınıfına ait Türlerin Doğu Paratetis Bölgesindeki yayılımı

Çizelge 7.6 Salyan Formasyon’ununda saptanan Gastropoda Sınıfına ait Türlerin Tetis

(Mediterranean) ve Doğu Paratetis Bölgelerindeki yayılımı.

45

Page 53: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

KAYNAKLAR

nderson, H.J. 1959. Die Muschelfauna des nordwestdeutschen Untermiozan.

Azzaroli, la Somalia. Stratigrafia, Tectonica,

Baldi, T. 1973. Mollusc Fauna of the Hungarian Upper Oligocene (Egerian). Akademıaı

Baldi, T. and Steininger, F. 1975. Die Molluskenfauna des Egerien.

Baydar, O. 1989. Berit-Kandil dağları (Kahramanmaraş) ve civarının jeolojisi. Doktora

Baydar, rım kuşağı-Amanos

Berggren ubry, M.P. 1995. A revised Cenozoic

Brambill a (Varese, Italiana NW)

Cicha, I. 34 p., Praha. ntrale

Cossman ct.

Cossmann, M. and Peyrot, A. 1914. Conchiologie Neogenique de I’Aquitaine, t.3, Act.

Csepreghy-Meznerics, I. 1954. Helvetische und Tortonische Fauna aus dem Östlichen

Ctyroky, P., Hölzl, O., Kokay, J., Schlıckum, W.R., Schultz, O., Strauch, F. and

D’Eıchw , Stouttgart.

Dermitzakis, M.D. 1969. Geological researches of the Neogene Deposits of the

Dizer, A. 1991. Kuzey Kahramanmaraş’ta Langiyen ve Serravaliyen katlarının biyostratigrafisi. Ahmet Acar Jeoloji Sempozyumu, s. 71-77, Adana.

A

Palaeontographica, Abt. A., 113, 61-179. A. 1958. L’oligocene e il Miocene delPaleontologica (Macroforaminiferi, Coralli, Molluschi). Palaeontographia Italica, 52(22), 1-142.

Kıdo, 511 p., Budapest.

Chronostratigraphie und Neostratotypen, Miozan OM, Egerien, pp. 341-377, Bratislava.

Tezi. (basılmamış). İstanbul Üniversitesi, 248 s., İstanbul. O. ve Yergök, A.F. 1996. Güneydoğu Anadolu-kenar kıvdağları kuzeyi ve Doğu Toroslar’ın jeolojisi. M. T. A. Jeoloji Etütleri Dairesi Arşiv No: 9944, (basılmamış), Ankara. , W.A., Kent, D.V., Swisher, C.C. and AGeochronology and Chronostratigraphy. In: Berggren, W. A., Kent, D. V., Hardenbol, J (eds.): Geochronology Time Scales and Global Stratigraphic Correlation, SEPM Special Publication, 54, 129-170. a, G. and Lualdi, A. 1988. Il Pliocene della vale OlanNelle collezioni sordelli 1874-79, Parona 1883 e Nangeroni 1928. Atti. Soc. İtal. Sci. Nat Museo civ. Stor. Nat. Milano, 129 (1), 5-32. 1970. Stratigraphical Problems of the Miocene in Europe, 1

Cicha, I. and Senes, J. 1968. Sur la position du Miocene de la Paratethys Cedans’le cadre du Tertiaire de L’Europe. Geologica Carphatica, 19, 95-116. n, M. and Peyrot, A. 1909. Conchiologie Neogenique de I’Aquitaine, t.64, ASoc. Linn., Bordeaux.

Soc. Linn., Bordeaux.

Cserhatgebirge. Annales Instıtıtı Geologici Publici Hungarici, v. 41, f. 4. pp. 185.

Steininger, F. 1973. Die Molluskenfaunen des Ottnangiyen, Chronostratigraphie und Neostratotypen, Miozan der zentralen Paratethys, (Ottnangiyen M, 2), pp. 380-554, Bratislava. ald, E. 1859. Paleontologie de la Russıe, Atlas

Derman, S., Akdağ, K., Gül, M.A. ve Yeniay, G. 1996. Maraş Miyosen baseninde sedimantasyon ile tektonik arasındaki ilişki. Türkiye 11. Petrol Kongresi, s. 91-102, Ankara.

Hierapetra province in Crete. Annales Geologiques des pays Helleniques, 21, 342-484.

46

Page 54: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Dollfuss, G.F. and Dautzenberg, P.H. 1904. Conchyliologie du Miocene moyen du bassin de laloire. Mem. Soc. Geol. France, 27 p., Paris.

El-Hedeny, M.M. 2005. Taphonomy and Paleoecology of the Middle Miocene oysters from Wadi Sudr. Gulf of Suez. Revue de Paleobiologie, 24(2), 719-733.

aris,

Freneix,

lletin du Museum National

Freneix, ique, Structurale et Faunistique (Microfaunes

Gözübol, Kongresi, s. 21-29, Ankara.

s’ point of view.

Hinsch, W

eologic, 197 p., Bucureşti.

), 116-123.

9-65.

(Geol), 52(1), 25-49.

rie, 317 p., Sofia.

Erünal-Erentöz, L. 1958, Mollusques du Neogene des Bassins de Karaman, Adana et Hatay (Turquie), Theses. A la Faculte des Sciences de l’Universite de PLe Grade de Docteur es Sciences Naturelles, 232 s., Ankara. S., Karche, J.P. and Salvat, B. 1971. Mollusques Pliocenes du Nord de Madagascar. Annales de Paleontologie, 57, 3-43.

Freneix, S., Martın, J.P.S. and Moissete, P. 1987. Bivalves Pteriomorphes du Messiniyen d’Oranie (Algerie occidentale). Bud’Histoire Naturelle, 4(9), 3-61. S., Carbonnel, G., Courme-Rault, M.D., Magne, J. and Obert, D. 1974. Contribution a l’etude Stratigraphet Bivalves) du Bassin Miocene de Lalla Kouba, (Algerie). Annales de Paleontologie, 60, 4-55. A.M. and Gürpınar, O. 1980. Kahramanmaraş kuzeyinin jeolojisi ve tektonik evrimi. Türkiye 5. Petrol

Harzhauser, M., Piller, W. E. and Steininger, F. F., 2002. Circum-Mediterranean Oligo-Miocene biogeographic evolution-the gastropodPalaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 183, 103-133.

. 1969. Biostratigraphie des Miozans von Zeven, Kreis Bremervörde, mittels Mollusken. N. Jb. Geol. Palaont. Mh, 6, 362-376.

Hoernes, M. 1870. Die fosilsen mollusken des Tertiaren becken von Wien. Abh. Kgl. Geol. Reicsanst, 2, Bivalven, Wien.

Hölzl, O. 1958. Die Mollusken-Fauna des oberbayerischen Burgals. Geologica Bavarica, 38, München.

Ilıescu, O., Hınculov, A. and Hınculov, L. 1968. Bazinul Mehadia Studiul Geologic şi Paleontologic. Instıtutul G

Iljina, L.B. 1993. Handbook for identification of the marine Middle Miocene gastropods of Southwestern Eurasia, 151p., Hayka.

Iljina, L.B. 2003. Zoogeography of Konkian (Middle Miocene) Bivalves and Gastropods. Paleontological Journal, 37(2

İslamoğlu, Y. ve Taner, G. 2003a. Antalya Miyosen Havzasının Bivalvia Faunası (Batı-Orta Toroslar, GB Türkiye). MTA Dergisi, 127, 1-27.

İslamoğlu, Y. ve Taner, G. 2003b. Antalya Miyosen Havzasının Gastropoda Faunası (Batı-Orta Toroslar, GB Türkiye). MTA Dergisi, 127, 2

İslamoğlu, Y. 2004. Kasaba Miyosen Havzasının Bivalvia ve Scaphopoda Faunası (Batı Toroslar, GB Türkiye). MTA Dergisi, 129, 29-55.

Jones, R.W. and Simmons, M.D. 1996. A review of stratigraphy of Eastern Paratethys (Oligocene-Holocene). Bull. Nat. Hist. Mus. Lond.

Kaynak, G. 1979. Revision des Arcacea et des Cardiacea du Miocene Rhodanien. Documents Lab. Geol. Univ. 342 p., Lyon

Kojumdgieva, E.M. and Strachimirov, B. 1960. Les fossiles de Bulgarie, VII, Tortonien, Academie des Sciences de Bulga

Korobkov, I.A. 1954. Sıpıravoçnik i metododoçeşkoe rukovodstvopo tretiçnaim Molluskam, 444 p., Leningard.

47

Page 55: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Lacour, D., Lavriat-Roge, A., Martin, J.P., Vİdet, B., Neraudeau., D., Goubert, E. and Bongrain, M. 2002. Les associations de bivalves (Mollsca, Bivalvia) du

Lamarck

d’une meme espece (Miocene, Bivalvia).

Laurain, d-est de la France), Bivalves Ostreides. Nouv. Arch.

LecointreTom. 1-2, 171 p., Paris.

e); Paleontological

Lütting, cene. Paleogeographic Atlas of

Malatesta

olasse Basin, NE Austria)-Taxonomy,

Martinell

Menesinica Romana, 21, 733-747.

asachstans. Akademie der

Moisescuvavie) de la Collection A. Koch. Instıtıt

Moore, R

iya Nauk SSSR Trudi Paleontoloçiçesko

Nevesskakaya Akademia Nauk, Trudıyh

Önalan, M

anbul Üniv. Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, 7(1-2), 19-43.

Messinien du bassin de Sorbas (SE Espagne). Geodiversitas, 24(3), 641-657. , J.B.P.A. 1918. Museum D’Histoire Naturelle Geneve Catalogue Illustre Collection Lamarck, Fossiles.

Laurain, M. 1980. Crassostrea gryphoides et C. gingensis (Schlotheim, 1813) deux expressions morphologiques Geobios, 13(1), 21-43. M. 1984. La fauna du facies Marnes Bleues Burdigalien du bassin de faucon-Mollans-Malaucene (SuMus. Hist. Nat. Lyon, 22, 51-123. , G. 1952. Recherches sur le Neogene et Le Quoternaire Marins de la cote Atlantique du Maroc Paleontology

Lesport, J.F. and Cahuzac, B. 2005. Discovery of sands with mactres in the basal Burdigalian from Martillac (Northern Aquitaine, SW Francdata. Annales de Paleontologie, 91, 73-116. G. and Steffens, P. 1976. Explanatory notes for the Paleogeographic Atlas of Turkey from the Oligocene to the PleistoTurkey 1/500 000 Explanatory notes, 64 p., Hannover. , A. 1963. Malacofauna pleistocoenica di Grammichele (Sicilia). Mem. Serv. Descr. Carta geol. Ital., 12(1), 1-196.

Mandic, O. and Harzhauser, M. 2003. Molluscs from the Badenian (Middle Miocene) of the Gaindorf Formation (Alpine MPaleoecology and Biostratigraphy. Ann. Naturhist. Mus. Wien, 104A, 85-127. , J., Domenech, R. and Marquina, M.J. 1984. Molluscan assamblages in the north-east marine Spanish Pliocene. Annales Géologiques des PaysHelléniques, 32, 35-56. , E. and Ughi, R. 1982. I Molluschi del Gıacimiento d. Vallebiai: 1a Parte-Lamellibranchi. Geologi

Merklin, R.L. and Nevesskaja, L.A. 1955. Bestimmungstabella zweiklappiger Mollusken des Miozans Turkmeniens und West-KWiessenschnaften SSSR, Moskova. , V. and Meszaros, V. 1974. Faune A’Mollsusque Oligocenes des Couches de Hoai et de Mera (NW de la TrasylGeologique, 72 p., Bucareşti. Lvia, .C. 1969. Tretise on Invertebrate Paleontology, Mollusca 6 Bivalvia. 489p., The University of Kansas, USA.

Nevesskaja, L.A. 1965. Pozoneçtsertiçnie Dsusutsorçatıe Mollyüski Çernoço Mora, İh Sistematika i Ekolçiya. Akademİnstituta, Tom. 105, 380 p., Hayka. ja, L.A. 1993. Opredelitel Miotenovih dvustvorçatıyh Molluskov Yugozapadnoy Evrasii, RussPaleontologiçeskovo Instıtuta, Tom. 247, 412 p., Hayka.

. 1988. Kahramanmaraş Tersiyer kenar havzasının jeolojik evrimi. TJK Bült., 31, 1-10.

Önalan, M. 1989/1990. Ön ülke havzaları ve K.Maraş önülke havzasının jeolojik evrimi. İst

48

Page 56: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Özsayar, T.Y. 1977. Karadeniz Kıyı Bölgesindeki Neojen Formasyonları ve bunların Mollusk Faunasının incelenmesi. Yer Bilimleri Fakültesi no. 9, Karadeniz

Palla, Pgia e Stratigrafia, 72(2), 397-458.

Parlak, Olian orogenic belt (Turkey). Geological

Pavia, G ). ntologica Italiana, 19(2), 205-226.

keli, O. and

Pfister, T

Poisson, ng the marine Oligo-Miocene formations of the

Polat, Mış), Ankara.

late-stage subduction of the

Rögl, F.ays (Oligocene to Miocene). Ann. Naturhist. Mus. Wien, 99 A, 279-310.

Sacco, FAcad. Sci., pp. 13-14, Torino.

nonian basin (Central Paratethys). European Geosciences Union Stephan Mueller Special Publication Series, 3, 79-94.

Teknik Üniversitesi no. 79. 80 s., İstanbul, . 1966. Lamellibranchi Pliocenıcı Della Bassa Val D’elsa (Toscana Occidentale). Rivista Italiania dı Paleontolo

Papp, A. 1980. Die Molluskenfauna von Trilophos Südlich von Thessalonki (Griechenland) und Ihre Palaogeographische Bedeutung. Annales Géologiquesdes Pays Helléniques, 30, 225-247. ., Höck, V., Kozlu, H. and Delaloye, M. 2004. Oceanic crust generation in an island arc tectonic setting, SE AnatoMagazine, 141(5), 583-603. . 1980. Molluschi del Tabianiano del Basso Monferrato (Alba, Italia NWBolletino della Societa Paleo

Perinçek, D. and Kozlu, H. 1984. Stratigraphy and structural relations of the units in the Afşin-Elbistan-Doğanşehir region (Eastern Taurus). İn: TeGöncüoğlu, M. C. (Eds.), Geology of the Taurus Belt, , pp. 182-198, Ankara. . and Wegmüller, U. 1998. Bivalven aus der oberen Meeresmolasse bei Bern. Beschreibung, Vergleich und Verbreitung der Bivalven-Arten aue denBelpbergschichten (Obere Meeresmolasse, mittleres Burdigalien) in der Umgebung von Bern, Schweiz. 2. Teil: Ostracea, Heterodonta properte (Lucinacea, Chamacea, Carditacea und Cardiacea). Eclogae Geologicae Helvetiae, 91(3), 457-491. A., Wernli, R., Lozouet, P., Poignant, A. and Temiz, H. 1997. New

stratigraphic data concerniSivas Basin (Turkey). Comptes Rendus Academie des Sciences, Earth and Planetary Sciences, 325, 869-875. .N. 1970. K. Maraş-Göksun İlçesi bakır sahasının jeolojik ön etüdü. M. T. A. Derleme Rap. No: 4581, (basılmam

Robertson, A., Ünlügenç, Ü.C., İnan, N. and Taslı, K., 2004. The Misis-Andırın Complex: a Mid-Tertiary melange related to Southern Neotethys in the S Turkey. Journal of Asian Earth Sciences, 22, 413-453. 1998. Paleogeographic Considerations for Mediterranean and Paratethys Seaw

Rögl, F. 1999. Mediterranean and Paratethys. Facts and Hypotheses of an Oligocene to Miocene Paleogeography (Short overview). Geologica Carphatica, 50(4), 339-349. . 1893. I molluschi dei terreni terziari dei Piedmonte e della Liguria. Mem. Roy.

Sacco, F. 1898. I molluschi dei terreni terziari del Piedmonte e della Liguria. Mem. Roy. Acad. Sci., 26 p., Torino.

Sacco, F. 1900. I molluschi dei terreni terziari del Piedmonte e della Liguria. Mem. Roy. Acad. Sci., 28 p., Torino.

Sacco, F. 1901, I molluschi dei terreni terziari del Piedmonte e della Liguria. Mem. Roy. Acad. Sci. 29 p., Torino.

Sacchi, M. and Horvath, F. 2002. Towards a new time scale fort he Upper Miocene continental series of the Pan

49

Page 57: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Schütt, H. 1988. Mollusken aus den tertiaren Brackwasserschichten von Githion in Lakonia (Griechenland). Geologica et Paleontologica, 22, 145-155.

Staesche, V.U. 1972. Die Geologie des Neogen Beckens von/Elbistan Türkei und seiner Umrandung. Geol. Jb., B4, 3-52. sky, V. 1946. Fossiles characteristiques de Turquie, M.TA. MonogStchepin r., Ser. D,

stratotypen Bd 2 (Eggenburgian M, 1), pp.356-481,

Steininge

istiribution Maps, Vol. 1, Instıtute of Paleontology, University of

Studenck

iques, 19, 657-688.

gy, 173, 121-150.

Tarhan, N erleme , Rap. No: 7296, 63

Tarhan, N , 3-9.

Tejkal, J., Ondrejickova, A. and Csepreghy-Meznerics, İ. 1967. Die Mollusken der

Videt, B. vironnementale des huitres dans

No: 9, 151 s., Ankara.

Steininger, F., Ctroky, P., Ondrejickova, A. and Senes, J. 1971. Die Eggenburger Schichtengruppe und ihr stratotypus. In: F. Steininger und J. Senes (Ed.) chronostratigraphie undBratislava. r, F., Senes, J., Kleemann, K. and Rögl, F. 1985. Neogene of the Mediterranean Tethys and Paratethys. Stratigraphic Correlation Tables and Sedimemt DVienna.

a, B. 1986. Bivalves from the Badenian (Middle Miocene) marine sandy facies of southern Poland. Paleontologica Polonica, 47, 3-128.

Svagrovsky, J. 1960. Die Biostratigraphie und Molluskenfauna aus dem Obertorton des Östlichen Fusses des Gebirges Slanske Hory. Geologicke Prace, 216 s., Bratislava.

Symeonidis, N. and Konstantinidis, D. 1968. Beobachtungen zu den Neogen Ablagerungen des Zentralgebietes der Insel Kreta. Annales Geologiques des pays Hellen

Şafak, Ü., Kelling, G., Gökçen, N.S. and Gürbüz, K. 2005. The mid-Cenozoic succession and avolution of the Mut basin, southern Turkey, and its regional significance. Sedimentary Geolo

Tanar, Ü. 1985. Körlü (Tarsus-Mersin) Bölgesi ‘Karaisalı, Kuzgun, Memişli Formasyonları’nın Molluska Faunası. Jeoloji Mühendisliği, 24, 17-29. . 1982. Göksun-Afşin-Elbistan jeolojisi. M. T. A D

s., Ankara. . 1984. Göksun-Afşin-Elbistan dolayının jeolojisi. Jeol. Müh. Derg., 19

Tarhan, N. 1985. Elbistan ensimatik ada yayı çökel bulguları ve yaşı. Jeol. Müh. Derg., 23, 3-8.

Tarhan, N. 1986. Doğu Toroslar’da Neo-Tetis’in kapanımına ilişkin granitoyid magmaların evrimi ve kökeni. M. T. A. Derg., 107, 95-111.

Karpatichen Serie, M 3, Karpatian, Chronostratigraphie und Neostratoypen, Miozan der Zentralen Paratethys, Bratislava.

Venzo, S. and Pelosio, G. 1963. La Malacofauna Tortoniana del Colle di Vigoleno. Palaeontographia Italica, 58(28), 43-213. and Neraudeau, D. 2002. Distribution paleoenle Messinien du bassin de Sorbas (Anadalousie, SE Espagne). Annales de Paleontologie, 88, 147-166.

Wenz, W. 1938-1944. Gastropoda, Teil 1: Allgeimer Teil und Prosobranchia, Handbuch der Palaozoologie, Band 6, Berlin.

50

Page 58: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş., Yusufoğlu, H., Atabey, E. ve Aydın, N. 1992. Doğu Toroslar’da Uzunyayla ile Berit Dağı arasının jeolojisi. M. T. A. Derleme Rap.

Yılmaz, sının jeolojik yapısı. TPJD Bülteni, 5(1), 69-87.

s.,

Yılmaz, havzalarının tektonik evrimi. TPJD Bülteni, 1, 52-72.

7 s., İstanbul.

No: 9543, 115 s., Ankara. A., Bedi, Y., Uysal, Ş., Yusufoğlu, H. ve Aydın, N. 1993. Doğu Toroslar’da Uzunyayla ile Beritdağı ara

Yılmaz, A., Bedi, Y., Uysal, Ş. ve Aydın, N. 1997. 1/100 000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi, Elbistan-İ23 paftası. M. T. A Yayını, 18Ankara.

Y., Gürpınar, O. ve Yiğitbaş, E., 1988. Amanos Dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen

Yiğitbaş, E. 1989. Engizek Dağı (K. Maraş) dolayındaki tektonik birliklerin petrolojik incelenmesi. Doktora tezi (basılmamış). İstanbul Üniversitesi,34

Zhizhcenko, B.P. 1959. Atlas serednemiosenovo fauni sevednogo Kavkaz i Krima: Trudi, 349 s., Moskova.

51

Page 59: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 1

ekil 1-4. Trochus (Gibbula) pseudomaeoticus (Kolesnikov 1931)

lyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 5 nolu numune

en Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 5-6 a Sacco 1893

Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 4 nolu numune

en Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 7-8 Anadara (Anadara) diluvii (Lamarck 1819)

re ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 3 nolu numune

en Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 9. A 25

dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 3 nolu numune

en Badeniyen=Tarkaniyen

rtak Ölçek: 1 cm

Ş

1 ve 3: Arka görünüm

2 ve 4: Ön görünüm

Bulunduğu Yer: Sa

noktası

Yaş: Erk

. Strombus coronatus compressonan

5: Ön görünüm

6: Üst görünüm

Bulunduğu Yer:

noktası

Yaş: Erk

.

7: Sağ kapak, iç görünüm

8: Sağ kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan de

noktası

Yaş: Erk

rca (Arca) cardiiformis Basterot 18

Sağ kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan

noktası

Yaş: Erk

O

52

Page 60: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 1

53

Page 61: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 2

Şekil 1-4. Crassostrea gryphoides Schlotheim 1813

1: Sol kapak, dış görünüm

2: Sağ kapak, iç görünüm

3: Sol kapak, iç görünüm

4: Sağ kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 ve 3 nolu

numune noktaları

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen

Ölçek: 1 cm

54

Page 62: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 2

55

Page 63: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 3

Şekil 1-2. Tellina (Peronidia) sacyi Cossmann ve Peyrot 1909

1: Sağ kapak, dış görünüm

2: Sol kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 nolu numune

noktası

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 3. Pitar (Pitar) rudis (Poli 1795)

Sağ kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 2 nolu numune

noktası

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 4-5. Mactra (Mactra) corallina (Linne 1767)

Sağ kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 1’de, 1 nolu numune

noktası

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 6-7. Lutraria primipara Eichwald 1850

6: Sağ kapak, dış görünüm

7: Sol kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 1 ve 3 nolu

numune noktaları

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen

Şekil 8-10. Sponiodontella intermedia (Andrussov 1889)

8-9: Sağ kapak, dış görünüm

10: Sol kapak, dış görünüm

Bulunduğu Yer: Salyan dere ölçülü stratigrafi kesiti 2’de, 2 nolu numune

noktası

Yaş: Erken Badeniyen=Tarkaniyen Ortak Ölçek: 2 cm

56

Page 64: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

LEVHA 3

57

Page 65: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ÖZGEÇMİŞ

Adı Soyadı: İzzet Hoşgör

Doğum Yeri: Sakarya

Doğum Tarihi: 15. 04. 1979

Medeni Hali: Bekar

Yabancı Dili: İngilizce

Eğitim Durumu

Lise : Sakarya Atatürk Lisesi (1997).

Lisans : Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği

Bölümü (2002).

Yüksek Lisans : Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği

Anabilim Dalı (2003-2006).

Çalıştığı Kurum

MTA Tabiat Tarihi Müzesi Mayıs-Ekim 2004

SCI ve diğer yayınlar

Okan, Y., Hoşgör, İ., 2005. Nohutluk Tepe (Aladağlar, Doğu Toroslar) istifinde bulunan

Başkiriyen (erken Geç Karbonifer) yaşlı Bivalvia türü Astartella concentrica

(Conrad)’nın tanımı ve paleocoğrafik dağılımı. Yerbilimleri, 26 (3), 13-24.

Hoşgör, İ., Okan, Y., 2006. The annelid polychaete Rotularia spirulaea (Lamarck 1818)

from the early Middle Eocene (Middle-Late Cuisian) of Cankırı Basin (Central

Anatolia, Turkey). Yerbilimleri, 27 (3), 173-179.

Okan, Y., Hoşgör, İ., 2007 (in press). Late Visean-Early Namurian bivalves from the

Zonguldak Coal Basin, Northwestern Turkey. Turkısh Journal of Earth

Sciences, 16, 1, (SCI)

Schweitzer, C. E., Shirk, A. M., Feldmann, R. M., Kosovic,V., Okan, Y., Hoşgör, İ.,

2007 (in press). New species of Harpactocarcinus from the Tethyan Eocene

and their paleoecological setting. Journal of Paleontology, 81, 5. (SCI)

58